[دوّمین همایش ملّی روانشناسی مدرسه]

(1)

1

هسیاقم ،یقلاخا للادتسا کبس

و یگتسبلد نیرفآ لکشم یاهراتفر

شناد رد یناتسریبد نازومآ

یداع یاه هداوناخ و

قلاط

دنوارگ هیضیف

- یمزراوخ هاگشناد یتیبرت یسانشناور دشرا یسانشراک یوجشناد

یتمارک یداه

- یمزراوخ هاگشناد یملع تایه وضع [email protected]

نایسواک داوج

- ع یملع تایه وض هاگشناد

یمزراوخ [email protected]

[email protected]

هدیکچ دراذگ یم ریثاتن اناوجون و ناکدوک تیصخش فلتخم یاه هبنج رب ،دماجنایم هداوناخ تسسگ هب هک هدیدپ کی ناونع هب قلاط .

رد

ز زا اهشهوژپ تسا هدش هتخادرپ ناناوجون و ناکدوک رب قلاط ریثات هب فلتخم یایاو

. ایآ هک دوب لاوس نیا یسررب قیقحت نیا فده

شناد نیرفآ لکشم یاهراتفر و یگتسبلد کبس ،یقلاخا للادتسا نیب دوجو یراد ینعم توافت یداع و قلاط یاه هداوناخ نازومآ

زا ،قیقحت یاهلاوس هب ییوگخساپ یارب ؟دراد جرک رهش ی هنارتخد و هنارسپ سرادم ناتسریبد عطقم نازومآشناد یرامآ هعماج

05

شناد و قلاط یاههداوناخ زا زومآ 05

شناد لاس رد هک یداع یاه هداوناخ زا زومآ 50

- 4951 ناونع هب ،دندوب لیصحت لاح رد

دندش باختنا هنومن .

یفیصوت تاعلاطم هرمز رد هعلاطم نیا -

راد رارق یدادیور سپ د

. تواضق نومزآ زا تاعلاطا یروآ عمج یارب

دنیل یقلاخا (

6552 ) دیروزنیلوک یگتسبلد کبس همانشسرپ ، (

4555 ) نوسرتپویاوک یراتفر تلاکشم همانشسرپ و (

4591 ) هدافتسا

دش . شناد نیرفآ لکشم یاهراتفر نازیم نیب هک داد ناشن هدمآ تسد هب جیاتن توافت قلاط و یداع یاه هداوناخ نازومآ

یرادانعم

دراد دوجو .

شناد نیب یگتسبلد کبس و یقلاخا للادتسا دروم رد هک داد ناشن شهوژپ نیا جیاتن نینچمه یاه هداوناخ نازومآ

درادن دوجو یرادانعم توافت قلاط و یداع .

:یدیلک ناگژاو لاط

،ق

،یقلاخا للادتسا کبس

،یگتسبلد نیرفآ لکشم یاهراتفر

(2)

2

همدقم ب ،هداوناخ ه خن ناونع تیصخش نیوکت رد ار هدنزاس و یلصا شقن ،دراد راکورس نآ اب ناوجون و كدوک هک یعامتجا دحاو نیتس

نادنزرف هک ،دوش یم برخم یاهدمایپ ندمآ دوجوب ثعاب هداوناخ یاه هیاپ لزلزت اذل .دراد هدهع هب ناوجون و كدوک هدنیآ ور یاه یریذپ بیسآ راچد اهدمایپ نیا ناینابرق نیلوا ناونعب یاه هیاپ هدننک لزلزتم یاه هفلؤم زا یکی .دنوش یم رایسب یتخانش نا

وتامآ( دشاب یم قلاط هداوناخ

،4

6554

،روکف و یرمق زا لقن ؛ 4999

قلاط .) ییاهشلاچ نیرت مهم زا یکی6

تسا یا هعماج ره هک

یم هدیمان قلاط یقوقح هیاپ و ساسا رب هداوناخ رد نیجوز یگتسسگ .تسوربور نآ اب هشیمه

،وتامآ( دوش 4559

قلاط یفنم تارثا.)

نوتگنیرته( رایسب تاقیقحت رد نادنزرف یعامتجا و یقلاخا ،یفطاع دشر رب ،9

4599 واش و اسکاب ؛ ،1

6555 ،انیسروپ زا لقن ؛ 4999

)

.تسا هدش نشور خا للادتسا شرورپ رد یمهم شقن هداوناخ رب مکاح یفطاع وج و اهنآ یتیبرت یاه هویش ،نیدلاو راتفر

و یقلا

،یراوسهش( دراد ناوجون و كدوک تیصخش یریگ لکش 4996

اب و مرگ نیب تبثم طابترا هک هداد ناشن تاعلاطم جیاتن نینچمه .)

یبایزرا زا یکاح یقلاخا للادتسا .دراد دوجو ناکدوک رد یقلاخا للادتسا دشر تفرشیپ و یفطاع تکراشم و نیدلاو ندوب تبحم ارش زا )یبایزرا دوخ ابلاغ و(

یاه هنیمز طسوت هدش لامعا یقلاخا یاهزاین هب اهنآ نداد طابترا قیرط زا صاخ یاهراتفر و طی

ندلگ و ینیمرت( دشاب یم یعامتجا ،0

6551 هب طوبرم یلصا ریغتم هس رب اهشهوژپ رتشیب یقلاخا للادتسا دشر یگنوگچ یسررب رد .)

.دنا هدرک دیکات نیدلاو 4

- هک یقلاخا للادتسا زا یا هلحرم دنراد رارق نآرد نیدلاو

6 - نیدلاو یطابضنا یاه هویش 9

- یوگلا

یقلاخا للادتسا رب ار ریثات نیرتشیب )طابترا یوگلا و یطابظنا یاه هویش(رخآ ریغتم ود هک هدش هتفرگ هجیتن .هداوناخ رد طابترا .تسا هدوبریغتم نیرت مهم نیدلاو یقلاخا تواضق حطسرگید تاعلاطم رد .دنا هتشاد ناکدوک زا ییلااب حطس هک ینیدلاو اریز

ناراکمه و نوسدراچیر( دنهد یم ناشن ناشنادنزرف لابقرد ار یرتهب یرورپدنزرف و رتشیب یریذپ تیلوئسم دنراد یقلاخا تواضق

2

، 4559 ناراکمه و کبیآ زا لقن ؛ ،1

6541 دلاو هتفرشیپ یقلاخا للادتسا اب ههجاوم هک تسا نآ زا یکاح یشهوژپ یاه هتفای .) ،نی

رلیات و رکلاو( تسین یفاک ناکدوک رد یقلاخا للادتسا نتخیگنارب یارب

،9

4554 تلاضعم هب تبسن اهنآ شرگن و نیدلاو راتفر .)

گنینیه و رکلاو( دراذگ یم ریثات ناشنادنزرف یقلاخا للادتسا دشر حطس رب یقلاخا ،5

4555 زلازنگ و سپیرک زا لقن ؛

،4

6545 .)

4.Amato

6. Divorce

9 .Hetherington

1 .Baxa&shaw

0. Termini & Golden

2 .Richardson et al

1 .Aybek et al

9 . Walker &Tayler

5 .Walker & Henning

(3)

3

ناناوجون یقلاخا تواضق حوطس ناراکمه و رنیم( تسا هدوب توافتم رگید تاقیقحت یاه هتفای رد اهنآ نیدلاو شرگن اب

،6

6559 .)

( زلازنگ و سپیرک شهوژپ جیاتن 6545

یقلاخا للادتسا دشر رب یتبثم تاریثات تبحم اب و یفطاع ،رگتیامح نیدلاو هک داد ناشن )

م ناشن رمتسم روط هب اه هتفای نیا .دنراذگ یم ناشنادنزرف ندش یعامتجا رد یا هظحلام لباق شقن یگداوناخ یاهدنیارف هک دنهد ی

و یرانسا طسوت هک ناناوجون یقلاخا دشر و نیدلاو قلاط ناونع اب یا هعلاطمرد .دنراد ناناوجون هب نیدلاو زا یقلاخا للادتسا سوگوک (9

4550 شناد نیب رد یقلاخا تواضق تارمن هک دش صخشم ،دوب هدش ماجنا ،) نازومآ

،دندوب هتفرگ قلاط ناشنیدلاو هک ی

دیم و ام ،امرو .دوب رتلااب دندوب هتفرگن قلاط ناشنیدلاو هک ییاهنآ هب تبسن 1

( 6549 ،قلاخا رب نیدلاو ریثات ناونع اب یشهوژپ رد )

اهم و یقلاخا للادتسا دشر هب نیدلاو هک دندوب هتفای تسد هجیتن نیا هب ناکدوک یعامتجا یاه تراهم و فطاوع یرواد یاه تر

کیتوج .دننک یم کمک یتیامح یاه ثحب و تاملاکم قیرط زا دوخ نادنزرف 0

( 6541 یقلاخا دشر ناونع اب یشهوژپ رد )

یمرکا .تسا هدوب یقلاخا للادتسازا مود هلحرم نوماریپ اتدمع راکهزب ناناوجون یاه خساپ هک دوب هتفای تسد هجیتن نیا هب ،راکهزب ( 4914 وخ هعلاطم رد ،) و دراد دوجو راد ینعم توافت یداع و راکهزب ناناوجون و ناکدوک یقلاخا تواضق نیب هک داد ناشن د

یدینج هکیلاح رد .دنراد رارق گربلک لحارم زا یرت هتفای دشر حوطس رد یقلاخا كرد ظاحل زا یداع ناناوجون و ناکدوک ( 4919 ( سنایس دیسا و ) 4912

و یداع ناناوجون نیب توافت مدع هب ) . دندوب هتفای تسد یقلاخا تواضق لوحت ی هنیمز رد راکهزب

نمفاه تاعلاطم جیاتن 2

( 4514 ساک سوایلیب و مواد ،) 1

( 4599 نییاپ حوطس اب قلاط هک داد ناشن ،ناردپ تبیغ ریثات اب هطبار رد )

دجو اب ناکدوک .تسا هدوب هارمه یراکهزب و فارحنا زا یرتلااب حوطس و یقلاخا دشر زا یرت تلاکشم رطخ ضرعم رد یفاکان نا

و یناور یاه بیسآ ،نیرفآ لکشم یاهراتفر ،یعامتجا دض یاهراتفر ،تارطخ نیا ی هلمجزا .دنتسه ناش یگدنز رد یدعب رابنود و ناسکآ ،نمروف ،اکسناچوک( دشاب یم نمیاان یگتسبلد ،9

6550 ای و دننک یم هبرجت ار ییوشانز تاضراعت نیدلاو یتقو .)

یم قلاط و دننک یم زکرمت دوخ تلاکشم رب رتشیب و دنهد خساپ ناشنادنزرف یاهزاین هب تسا هتسیاش هک روط نآ دنناوت یمن دنریگ

هب ینمیا یگتسبلد لیلد نیمه هب دننک هدافتسا طیحم ندیواک یارب نما یهاگیاپ ناونع هب دوخ نیدلاو زا دنناوت یمن زین ناکدوک فیعض طابترا و دنرادن دوخ نیدلاو طباور هلمج زا اهتیعقوم رگید رد ار نمیاان یگتسبلد اه هداوناخ عون نیا نادنزرف .دنراد نانآ اب ی

.دننکیم هبرجت زین نلااسمه اب هک هدش هتخیسگ مه زا یگتسبلد دنیارف کی ناونع هب یگتسبلد هیرظن درکیور اب قباطم هتسناوت قلاط

4 .Kreps & Gonzalez

6 . Minner et al

9 . Snarey&Kogos

1. Verma, Ma & Med

0 . Jevtic

2 . Hoffman

1 . Daum&Bieliauskas

9 . Kochanska, Forman, Aksan& Dunbar

(4)

4

لیلحت تسا هدرتسگ نیشیپ یگتسبلد طباور رد هشیر نینوم و ینیف( دراد هدنیآ طباور یارب یقیمع تاحیولت و اهتللاد و دوش

4

، 6559 گنیلسیک زا لقن ؛ ،6

6544 یبلاب ناج .تسا شیاسآ و تبقارم ،تذل لدابت مزلتسم هک تسا یصاخ یناجیه هطبار ،یگتسبلد .)

فیصوت نینچ ار یگتسبلد و هدروآ لمع هب یگتسبلد موهفم هرابرد هدرتسگ ییاه شهوژپ :تساهدرک

"

رادیاپ یناور دنویپ و طابترا

ناسنا ود نایم

"

یبلاب(

،9

4595 ناراکمه و یناما زا لقن ؛ 4955

جیاتن یگتسبلد یاه کبس و ییادج و قلاط هرابرد شهوژپ .)

یراگزاس لکشم قلاط ناکدوک هک تسا هدش شرازگ بلغا .تسا هتشاد هارمه هب یضقانتم اب

ار دوخ یگدنز فلتخم لحارم

نراد یتسرد و بوخ یوگلا ناکدوک نیا هک هدش ضرف .دنراد ار هتسسگ مه زا یگتسبلد یاهدنویپ هبرجت اهنآ هک لیلد نیا هب ،د

ناراکمه و دیتسیمرآ تاقیقحت جیاتن .دنزادرپب ناش یگدنز رد نآ زا دیلقت و رارکت هب هک دنرادن قفوم طباور یارب 1

( 4599 ناشن ،)

م اب قلاط ناکدوک هک تسا هداد یعیبط دنوش یم هسیاقم ناشنلااسمه اب هک ینامز اهنآ طباور و دنوش یم راگزاس یگدنز یاهتیعقو

هک دنرواب نیارب ناسانشناور .دننک یم داجیا ناکدوک رد ار هودنا و مغ و فیعض یگتسبلد لاومعم هتسسگ مه زا یاه هداوناخ .تسا د نادنزرف و نیدلاو نیب یفطاع طباور و یگتسبلد یاه کبس دراد یگدنز رد یدعب طباور رب یدایز ریثات ،یکدوک نارود ر

ونایئاتاتوم(

،0

6540 ،دنک لامعا ار یبسانم درکلمع هوحن و دشاب دوخ نادنزرف اب دنمورین یفطاع طباور یاراد هک یا هداوناخ .)

یراتفر یاه للاتخا ضرعم رد رتمک و ددرگ یم نمیا یگتسبلد داجیا ثعاب نادنزرف رد نآ بقاعتم هک یروط هب ؛دنریگ یم رارق

و یدهشم( دراد ریثأت نمیا یگتسبلد کبس داجیا رد كدوک یاه هتساوخ و اهزاین هب تبسن نیدلاو ندوب وگ خساپ و تیساسح

،یدمحم 4999 رد نمیاان یگتسبلد هب رجنم دناوت یم و دراد طابترا یناشیرپ و یگدرسفا اب نیدلاو رتمک ییوگخساپ و تیساسح .)

ب ناکدوک دلیف( دوش قلاط زا دع ،2

4591 یاروم و رین زا لقن ؛ ،1

6550 وج شهوژپ جیاتن .) (9

6550 رد یگتسبلد کبس ناونع اب )

دادعت هب یا هنومن رد دننک یمن یگدنز دوخ دلاو ود ره اب هک یناناوجون و دننک یم یگدنز دوخ دلاو ود ره اب هک یناناوجون 455

اوناخ زا ناناوجون ،هک داد ناشن رفن هک دندرک شرازگ دلاو ود ره یاراد ی اه هداوناخ زا ناناوجون اب هسیاقم رد یدلاو کت یاه هد

یگدنز دوخ نیدلاو زا یکی اب هک یناناوجون زا ردام و ردپ یاراد ناناوجون نینچمه .دنراد دوخ نلااسمه هب یرتمک نمیا یگتسبلد ننک ظفح ار دوخ هناقشاع طباور دنناوتیم رتهب دننک یم .د

سوتام و اتوم (5

6559 تزع و ضراعت ،نلااسمه و نیدلاو هب یگتسبلد )

4 . Feeny&monin

6 . Kiesling

9 . Bowlby

1 . Armisted et al

0 . Motataianu

2. Field

1 . Nair & Murray

9 .Joo

5 . Mota& Matos

(5)

5

رد ار قلاط و یداع یاه هداوناخ ناناوجون رد سفن 159

نیب هک ناوجون 41

ات 45 دنتفایرد اهنآ .دندرک یسررب ار دنتشاد نس لاس

ا یگتسبلد قلاط یاه هداوناخ ناناوجون اب هسیاقم رد یداع یاه هداوناخ ناناوجون هک زا ،هتشاد ناشنلااسمه و نیدلاو هب یرت نمی

ناراکمه و نلآ .دندرک یم هبرجت ار یرتمک ضراعت و دندوب رادروخرب یرتلااب سفن تزع (4

6556 کبس یسررب اب یشهوژپ رد )

اه تراهم نمیا یگتسبلد کبس هک دنتفایرد ،هناراکهزب راتفر و یعامتجا یاه تراهم هدننک ینیب شیپ ناونع هب یگتسبلد ی

هتفای .تسا نارود نیا یط یراکهزب هدننک ینیب شیپ نمیاان یگتسبلد کبس هک یلاح رد ،دهد یم شیازفا یناوجون رد ار یعامتجا ردام لماعت تیمها ،یگتسبلد هیرظن زا تیامح اب رضاح یاه -

نیرت یوق نیدلاو نیب ییوشانز تاضراعت .دنهد یم ناشن ار كدوک

سبلد للاتخا ی هدننک ینیب شیپ ناراکمه و یتت( تسا كدوک رد نیرفآ لکشم یاهراتفر نینچمه و یگت

،6

4552 .)

اورویراتفرتلاکشمابطابترارددناوتیمهکیلماوعزایکینادنزرفابهداوناخگنتاگنتطابترایهطساوهب،هداوناخیهرابردیمتسیسهاگدیدنتفرگرظنرداب تساهداوناخ،دوشحرطمنادنزرفین (

،بسنینیسحونیچلگ 4956

هوژپ یاه هتفای.) ،بارطضا رب هداوناخ یاهدنیارف هک دهد یم ناشن یش

،یناماس و هداز للهادبع( دراذگ یم رثا ناناوجون یناور راشف و یگدرسفا 6545

،یدابآ دجم زا لقن ، 4995

اه شهوژپ .) یی

هنیمزرد هک

هطبار رگنایب تسا هتفرگ ماجنا هداوناخ یاهدنیارف یخرب و ناوجون نیرفآ لکشم یاهراتفر طابترا ی یاهراتفر اب اه هنیمز نیا نیب

و یناور لداعت ،یشوه هرهب ندوب نییاپ نودب هک دوش یم قلاطا یدرف راتفر هب نیرفآ لکشم راتفر.تسا ناوجون نیرفآ لکشم ثعاب هک یروط هب ؛دشاب ددعتم یاه ناکم و اه نامز رد تموادم و رارکت ،تدش یاراد و رود عامتجا یمومع هزادنا زا ،یراتفر شهاک لئارزیا و نوسلن( ددرگ درف ییاراک نازیم ،9

4559

،یسوط همجرت ؛ 4910

هب هک ردام ای ردپ زا ییادج یور رب هک یتاقیقحت .)

نایب تاقیقحت بلاغ .تسا هداد تسد هب یتوافتم جیاتن نادنزرف نیرفآ لکشم یاهراتفر اب نآ ی هطبار و هتفرگ تروص قلاط تلع یفنم تاریثات قلاط هک دنا هتشاد ،یفطاع دشر فلتخم یاه هبنج رب ،دتفیب قافتا یکدوک رت نییاپ نینس رد رگا اصوصخ یددعتم

، سکاک و نوتگنیرته( دراذگ یم كدوک یتخانش و یعامتجا 4519

نیاتشرلاو و یلک ؛

،1

4595 رد تاقیقحت یضعب رگید تهج زا .)

هداد رارق یسررب دروم نادنزرف سنج هب هجوت اب ار قلاط ریثات دروم نیا کناب هلمج زا .تسا هدوبن وسمه اهنآ جیاتن هک دنا

(0

4559 )

نارسپ هک داد ناشن هجیتن .دنداد رارق یسررب دروم ار دندوب ییادتبا ی هرود دنزرف یاراد هک هتفرگ قلاط هزات ناردام زا یهورگ دندوب یعامتجا دض یاهراتفر و نیرفآ لکشم یاهراتفر ضرعم رد رتشیب ،نارتخد هب تبسن ،اهنآ و یناک یسررب هجیتن هک یلاح رد .

سکتروک 2

( 4552 لکشم یاهراتفر و نییاپ یناور تشادهب اب ردام و ردپ قلاط ،رتخد نادنزرف یارب طقف هک داد ناشن سکع رب )

4. Allen et al

6 . Teti et al

9 . Nelson & Israel

1 .Kelly &wallerstein

0 . Banke

4 Cooney & Cortex

5 .Fergusson et al

(6)

6

ناراکمه و نسوگرف شهوژپ هجیتن نینچمه .تسا هارمه نیرفآ (4

6541 وب ناسکی نارسپ و نارتخد یارب قلاط ریثات هک داد ناشن ) .د

نیدلاو تلاماعت یور رب ردام ای و ردپ زا ییادج لاح ره هب -

یاهراتفر زورب لامتحا هجیتن رد و دشاب راذگ ریثات دناوت یم كدوک

ماهگنم و لسراپ( دهد شیازفا ار نیرفآ لکشم ،6

4551

،یزربلا و ریخ زا لقن ؛ 4996

ناشن هک دراد دوجو یا هدننک عناق دهاوش .)

لاتبا رطخ قلاط دهد یم کیچلوو و راک ( دهد یم شیازفا ناناوجون و ناکدوک رد ار یناور و یحور تلاکشم هب

،9

6540 رد .)

دنراد شیارگ ناکدوک رب قلاط یفنم تارثا رب دیکات تمس هب ناکدوک و قلاط هب طوبرم تایبدا زا یدایز شخب هک یلاح زدراودا(

،1

4591 یکچار و یکچار ؛ ،0

4515 اوناخ رد هک یناناوجون ،) و یدمآراکدوخ ساسحا دننک یم یگدنز دلاو کت یاه هد

یرپ و یدلاب ودیئوگ( دنراد ینورد لرتنک عبنم ،2

4590

،یلک و نیتسرلاو ؛ 4511

كوکآ و ومد زا لقن ؛ ،1

4599 لیلحتارف کی .)

تیکو وتامآ( طسوت ،9

4555 ر یرتشیب تلاکشم ،طسوتم روط هب ،قلاط یاه هداوناخ ناکدوک هک تسا هداد ناشن ) دنا هدرک هبرجت ا

نادیو شهوژپ هجیتن .دنراد ملاس یاه هداوناخ ناکدوک هب تبسن یتملاس زا یرتمک حطس و 5

( 4552 ریثات یسررب ناونع اب )

شناد نیب رد یگدرسفا یاه هناشن هک داد ناشن ،ناناوجون تملاس یور نیدلاو ییادج و نیدلاو تاطابترا یاه هداوناخ نازومآ

ادانعم روط هب قلاط شناد رگید زا رتلااب یر

تسا هدوب نازومآ .

ناراکمه و لادسنلا 45

( 4550 هب نآ رد هک دنداد ماجنا ار یقیقحت )

جیاتن .دنتخادرپ دنتشادن ار هبرجت نیا هک یدارفا اب دندوب هدرک هبرجت ار نیدلاو قلاط یکدوک رد هک یدارفا هسیاقم و یسررب زا هورگ ود نیا نیب رد هک داد ناشن قیقحت ناراکمه و نمزتاتسا شهوژپ یاه هتفای .دوبن رادانعم اه توافت یگدرسفا رظن

(44

6544 )

ناناوجون یراتفر یاهداد نورب و نیدلاو ییوشانز تاضراعت نیب مکحم طابترا کی رگناشن .تسا

یاهراتفر نیب ،رگید ترابع هب

راکشآان و راکشآ ییوشانز تاضراعت و ناناوجون هدش ینورب و هدش ینورد ییوشانز تاضراعت نینچمه .دراد دوجو هطبار نیدلاو

زنسیرد شهوژپ جیاتن .دنک یم ینیب شیپ ناناوجون رد ار هدش ینورد یاهراتفر راکشآان ییوشانز تاضراعت زا رتشیب راکشآ

46

6 . Parsal&Mangham

7. Carr &Wolchik

9 . Edwards

5 . Raschke&Raschke

45 . Guidubaldi& Perry

1 . Demo &Acock

9 . Amato & Keith

5 . vaydan

45 . Lanesdaletal

44 .Statzmen et al

46 .Driessens

(7)

7

( 6540 یاهراتفر زورب رد همانرب قوف یاهتیلاعف رد تکرش و هسردم لماوع و یگداوناخ لماوع ریثات ناونع اب ،) نیرفآ لکشم

دلاو هطبار( یگداوناخ لماوع هک داد ناشن یناتسریبد ناناوجون -

و هداوناخ زا ردام و ردپ یود ره ای کی ندوب رود ،ناوجون

هعلاطم نیا یاه هتفای .دهد یم شیازفا ناوجون رد ار ینورد و ینوریب یراتفر تلاکشم ندرک هبرجت لامتحا ،)نیدلاو یریگرد وب هداد ناشن نینچمه دندوب هداد ناشن یرتمک تلاکشم دندرک یم یگدنز دوخ دلاو ود ره اب هک یناناوجون د

. هعلاطم و یسررب

یقلاخا للادتسا

، یداع یاه هداوناخ نادنزرف اب اهنآ هسیاقم و قلاط یاه هداوناخ نادنزرف نیرفآ لکشم یاهراتفر و ،یگتسبلد

و تارثا .دنک یم ثحب لباق یاه توافت دوجو زا تیاکح و وج تیهام .تسا رامش یب ناوجون و كدوک دشر رد هداوناخ ذوفن

دناوت یم ،تسا مه هب تبسن نیدلاو و رگیدکی هب تبسن نادنزرف ،نادنزرف هب تبسن نیدلاو طباور لماش هک یگداوناخ طیحم یا یگتسبلد و یقلاخا للادتسا ی هدننک لیهست و دنک یرادزاب ار نادنزرف رد نیرفآ لکشم یاهراتفر اهنآ رد نم

دشاب نیبفلتخمیاهلاسردقلاطنازیمامروشکرد،دوجومیاهرامآساساربهکییاجنآزاوتسارامشیبناوجونوکدوکدشرردهداوناخذوفنوتارثا.

44

ات 42 تسانآشیازفازایکاحهکتساناسونلاحرددصرد (

،ناریارامآزکرم 4955

،ناراکمهورهمهتسجخزلاقن؛

4956 )

فرببرخمهدیدپنیاهکیریثأتهبهجوتابنینچمهو خلالادتساابطابتراردایآهک،تسایساساشسرپنیاهبخساپددصردشهوژپنیا،دراذگیمقلاطنادنزر

؟دراددوجویتوافتیداعوقلاطیاههداوناخنازومآشنادنیبردنیرفلآکشمیاهراتفرویگتسبلد یاهکبس،یقلا تساریزتروصهبرضاحشهوژپیاهلاوسنیاربانب :

- یقلاخلالادتسارظنزاقلاطویداعیاههداوناخنازومآشنادنیبایآ

؟دراددوجوتوافت

؟دراددوجوتوافتیگتسبلدیاهکبسردقلاطویداعیاههداوناخنازومآشنادنیبایآ- -

؟دراددوجوتوافتنیرفلآکشمیاهراتفرنازیمرظنزاقلاطویداعیاههداوناخنازومآشنادنیبایآ شهوژپ شور یلع ای یدادیور سپ قیقحت عون زا نآ تیهام هب هجوت اب رضاح شهوژپ -

هشور .دشاب یم یا هسیاقم یلع یا

اییاهسیاقم– سپ

یم نآ عوقو یلامتحا للع یسررب هب هتسباو ریغتم هب هجوت اب رگشهوژپ اهنآ رد هک دوش یم قلاطا یتاقیقحت هب لاومعم ، یدادیور یلع قیقحت رگید ترابع هب . دزادرپ -

دمرس( دربب یپ یلامتحا للع هب لولعم زا هک دراد نآرب یعس و هدوب رگن هتشذگ یا هسیاقم ،

،یزاجح و ناگرزاب 4994

.)

یریگ هنومن شور و هنومن ،هعماج شناد یمامت لماش شهوژپ نیا یرامآ ی هعماج :

و قلاط یاه هداوناخ یناتسریبدنازومآ

یلیصحت لاس رد هک تسا جرک رهش یداع 51

- 50 .دندوب لیصحت هب لوغشم

رم رد .دندش باختنا یا هلحرم دنچ یفداصت تروص هب رظن دروم ی هنومن شرورپ و شزومآ هناگراهچ یحاون نیب زا لوا ی هلح

(هیحان ود جرکرهش 4

و 1 ) دندشباختناهداسیفداصتتروصهب .

هیحانودنیاسرادمنیبزامودهلحرمرد 1

هسردمرهزاسپسوهسردم 1

دشباختناسلاک .

ناخنازومآشناددندوبهدشباختناقلاطیاههداوناخنازومآشنادهکیسلاکنامهزایداعنازومآشنادباختنایاربرخآرد یشهبیداعیاههداو

دندشباختناقلاطیاههداوناخنازومآشناددادعتهبهداسیفداصتیهو :دش هدافتسا ریز یاهرازبا زا تاعلاطا یروآ عمج یارب.

(8)

8

(دنیل یقلاخا تواضق نومزآ 3002

)

ون ود اب اه یندومزآ یقلاخا تواضق نومزآ ساسا رب .دجنس یم ار یقلاخا تواضق دشر رد یگتسیاش یقلاخا تواضق نومزآ ع

ات شش( توافتم ثحب هدزاود سپس .فلاخم ای دنتسه قفاوم امعم تیصخش راتفر اب هک دننک تواضق دیاب و دنوش یم وربور امعم ترکیل ساسا رب دنتسه مزلم ناگدننک تکرش و دوش یم هئارا )فلاخم ات شش و قفاوم 5

( یا هجرد 1

- و فلاخملاماک 1

لاماک +

هئارا یاه ثحب اب طابترا رد )قفاوم یراذگ هرمن.دشاب یم گربلک یقلاخا دشر هلحرم شش اب قباطم اه ثحب .دننک رظن راهظا هدش

ی هرمن ی هبساحم لماش یقلاخا تواضق نومزآ صخاش(C

ی هرمن .دشاب یم )C زاC

5 ات 455 دصرد و دوش یم یدنب هجرد

کعنم ار هدش هئارا یاه ثحب یقلاخا تیفیک زا شیاه تواضق رد درف یلک یگدنکارپ ی هرمن رگید ترابع هب .دنک یم س

C

هرمن .دهد یم ناشن ار یقلاخا یاه تواضق رد یناسمه ( :دوش هداد ناشن ریز هنماد شش زا یکی بلاق رد دناوت یمC

4 - 5 یلیخ )

( ،نییاپ 45 - 45 ( ،نییاپ ) 65 - 65 ( ،طسوتم ) 95

- 95 ( ،لااب ) 15 - 15 زا رتلااب( ،لااب یلیخ ) 05

ن نیگنایم .لااب هداعلا قوف ) C هرم

ره یارب

هدودحم رد دیاب هدش هبساحم هنومن 45

و 15 ،دنیل( دریگ رارق 65552

دودح رد یقلاخا تواضق نومزآ .) 95

هب فلتخم نابز و روشک

ی هرود کی رد نومزآ نیا یارب ددجم نومزآ ییایاپ .تسا هدش هتفرگ راک 4

دودح رد ههام 55

تسا هدش شرازگ ./

یتو نونایریواهلا ،تیکنوبنایکریل(

و 6552 هرمن نیگنایم .) 54c

/ 45 :هنایم(

24 / 40 درادناتسا فارحنا ، 60

/ 40 هرمن نیرت نییاپ .دوب ) 5c

./

هرمن نیرتلااب و 09c

/ 12 .دوب خابنورکیافلآشورزاهدافتساابییایاپبیرض،رضاحشهوژپرد 15

/ 5 دمآتسدهب .

دیرو زنیلوک یگتسبلد همانشسرپ (RAAS):1

یاه تراهم زا یبایزرادوخ لماش سایقم نیا یاه هرهچ هب تبسن یگتسبلد طباور یهد لکش هویش یفیصوتدوخ و طباور داجیا

رب لمتشم و تسا یلصا و کیدزن 49

سایقم کی یور یراذگ تملاع قیرط زا هک دشاب یم هدام 0

یارب )ترکیل عونزا( یا هجرد

زا هک( هدام ره 4

ات تسین نم یگژیو لاصا = 0

م هدیجنس )دشاب یم ،تسا نم یگژیو لاماک = لماوع لیلحت .دوش ی

9 سایقم ریز 2

:دزاس یم صخشم ار یا هدام 4 - لباق موزل عقاوم رد هکنیا تروص هب .دنوش یم یکتم اهنآ هب و دننک یم دامتعا نارگید هب اه یندومزآ هک ار ینازیم :یگتسباو

.دنک یم یریگ هزادنا ،دنا سرتسد 6 - زن و تیمیمص اب هطبار رد شیاسآ نازیم :ندوب کیدزن .دنک یم یریگ هزادنا ار یناجیه یکید

9 - .دجنس یم اهطابترا رد ار هطبار نتشاد زا سرت :بارطضا

،همانشسرپ لمعلاروتسد ساسا رب 2

،همانخساپ رد هلمج ره دروم رد هکنیا هب هجوت اب .دوش یم صخشم سایقم ریز ره هب طوبرم هدام

هرمن تسا هدز هریاد مادک یور ار دوخ تملاع یندومزآ .دوش یم صخشم سایقم ریز ره یارب یو ی

4. Revised Adult Attachment Scale

(9)

9

( دیرو زنیلوک ،همانشسرپ رابتعا و ییایاپ هنیمز رد 4555

،نمادکاپ زا لقن هب،

4995 ،ندوب کیدزن یاهسایقم ریز هک دنداد ناشن )

ینامز ی هلصاف رد بارطضا و یگتسباو 6

لوط رد یتح و هام 9

سبلد سایقم دامتعا تیلباق دروم رد و دندنام رادیاپ هام لاسگرزب یگت

ارگوسود و یبانتجا ،نمیا یگتسبلد یاه کبس زا کی ره یارب خابنورک یافلآ نازیم ،دیر و زنیلوک رضاح شهوژپ رد

بیترت هب

25 ./

، 20 ./

و 15 ./

لک هرمن یارب و 25

./

تسا هدش شرازگ .

(نمادکاپ 4995 .تسا هدرک یسررب همانشسرپ نیا یارب ار هزاس ییاور )

هدافتسا اب هزاس ییاور یاه سایقم ریز نیب یگتسبمه بیرض هک داد ناشن جیاتن .تسا هدش هدیجنس )یصیخشت( ارگاو ییاور زا

وC روطنیمه وA وA

یرادانعم حطس ردD 4

بیترت هب ./..

949 ./

- و 992 ./

- یاه سایقم ریز نیب یگتسبمه بیرض و دشاب یم C

D و یرادانعم حطس رد 41

% رادقم 612 .دمآ تسد هب ./

دجت تسیل کچ نوسرتپ و یاوک یراتفر تلاکشم هدش رظن دی

(RBPC) ( نوسرتپ و یاوک ار تسیل کچ نیا :

4591

ناناوجون و ناکدوک یراتفر تلاکشم یدنب هجرد یارب ) 0

ات 49 نیا .دنا هدرک هیهت هلاس

دارفا هب هک یناملعم ای نیدلاو طسوت همانشسرپ 0

ات 49 وکتسیل کچ .دوش یم لیمکت دنراد ییانشآ لاس راهچ یاراد نوسرتپ و یا

( كولس للاتخا نومزآ هدرخ 99

( یعامتجا یرگشاخرپ ،)لماع 5

هجوت تلاکشم،)لماع ( یگتخپان–

99 بارطضا ،)لماع -

هشوگ

( یریگ 9 هدنریگرب رد مه یور و هدوب )لماع 99

هرمن هس تسیل کچ نیا یراذگ هرمن یارب .تسا هیوگ 5

، 4 و 6 یم هدرب راکب

هب ود هرمن .دوش دوجومدع هب رفص هرمن و دنرادن داح تروص هک یتلاکشم هب کی هرمن ،دوش هدید داح تروص هب هک یراتفرلکش

دوش یم هداد یراتفر تلاکشم دربراک.

ردRBPC رس اه ناتسبد رد یراتفر یاه للاتخا دن

، هزادنا و ینیل اب یاه صیخشت رد کمک

تخانش ناور یاه هلخادم زا یشان یراتفر تارییغت یریگ ییوراد و ی

دشاب یم ،نوسرتپ و یاوک(

4591 ناریا رد تسیل کچ نیا .)

( یدیزم و یربنق ،یفسوی ،میهش طسوت 4992

هدش یسررب نآ هزاس ییاور یلماع لیلحت شور زا هدافتسا اب ) نآ ییاور و

99 یم ./

دشاب . كولس للاتخا یارب خابنورک یافلآبیرض،رضاحشهوژپرد 52

هجوت ،./

- یگتخپان 54 ،./

یعامتجا یرگشاخرپ 50

بارطضا ،./

-

یریگ هشوگ 91

تسیل کچ لک هرمن یارب و ./

50 / 5 .دمآتسدهب

لودج رد 4

شناد هورگ ود نیرفآ لکشم یاهراتفر و یگتسبلد ،یقلاخا للادتسا یاه هرمن رایعم فارحنا و نیگنایم هداوناخ نازومآ

.تسا هدش هداد ناشن قلاط ویداع یاه لودج 1 ارحنا و نیگنایم : ورگ کیکفت هب شهوژپ یاهریغتم درادناتسا ف

اهه

هورگ

اهریغتم قلاط نادنزرف

یداع نادنزرف

نیگنایم نیگنایم SD

SD

یقلاخا للادتسا 12

/ 44 52

/ 1 91 / 46 15 / 0

نمیا یگتسبلد 92

/ 41 04

/ 6 05 / 49 14 / 9

یبانتجا یگتسبلد 65

/ 49 11

/ 6 16 / 49 19 / 6

(10)

10

تاعلاطا ساسا رب

4

نیگنایم ، هرامش لودج

رد یداع نادنزرف

یم قلاط نادنزرف زا رتلااب یکدنا یقلاخا تواضق کبس رد هورگ ود نیگنایم .دشاب

نیگنایم .درادن یسوسحم فلاتخا یگتسبلد یاه

سایقمریز مامت رد قلاط نادنزرف .تسا یداع نادنزرف زا رتلااب یراتفر تلاکشم یاه

هک هنوگنامه لودج رد

4 شناد رد یقلاخا للادتساریغتم رایعم فارحنا و نیگنایم دوش یم هدهاشم هب قلاط یاه هداوناخ نازومآ

بیترت 12 / 44 و 52 / 1 شناد رد و بیترت هب یداع یاه هداوناخ نازومآ

91 / 46 و 15 / 0 رد نمیا یگتسبلد رایعم فارحنا و نیگنایم و

شناد بیترت هب قلاط نازومآ 92

/ 41 و 04 / 6 بیترت هب یداع نارومآ شناد رد و 05

/ 49 و 14 / 9 یگتسبلد رایعم فارحنا و نیگنایم و

شناد رد یبانتجا بیترت هب قلاط نازومآ

65 / 49 و 11 / 6 شناد رد و بیترت هب یداع نازومآ

16 / 49 و 19 / 6 فارحنا و نیگنایم و

شناد رد یبارطضا یگتسبلد رایعم بیترت هب قلاط نازومآ

29 / 45 و 69 / 0 و شناد رد یداع نازومآ 12

/ 45 و 0 فارحنا و نیگنایم و

شناد رد كولس للاتخا رایعم بیترت هب قلاط نازومآ

01 / 66 و 09 / 41 شناد رد و بیترت هب یداع نازومآ

91 / 46 و 55 / 45 و

هجوت للاتخا رایعم فارحنا و نیگنایم -

شناد رد یگتخپان بیترت هب قلاط نازومآ

95 / 45 و 01 / 45 شناد رد و مآ

هب یداع نازو

بیترت 49 / 5 و 90 / 1 بارطضا رایعم فارحنا و بیترتهبقلاطنازومآشنادردیریگهشوگ–

46 / 0 و 11 / 9 بیترتهبیداعنازومآشنادردو

52 / 6 و 19 / 4 هرامش لودج هب هجوت اب یعامتجا رگشاخرپ نیگنایم و 0

شناد یارب قلاط نازومآ

15 / 25 شناد یاربو یداع نازومآ

95 / 15 .دشاب یم

یارب نومزآ و یریغتم دنچ سنایراو لیلحت زا اه هداد لیلحت و هیزجت هب یرگشاخرپ سایقم هدرخ دروم رد و لقتسم یاههورگt

نومزآ جیاتن .تسا هدش هدافتسا ینتیو نام زا اه هداد عیزوت ندوب لامرن مدع لیلد یاهراتفر و یقلاخا للادتسا ریغتم هب طوبرمt

لودج رد نیرفآ لکشم 6

، 1 و 0 لودج رد یریغتم دنچ سنایراو لیلحت هب طوبرم جیاتن و 9

سا هدمآ .ت

لودج 3 نومزآ جیاتن هصلاخ : هورگ ود نیب رد یقلاخا تواضق هسیاقم یارب t

هورگ دادعت

نیگنایم فارحنا

درادناتسا سنایراو ینگمه

هجرد یدازآ یرادانعم t

یرادانعم F

یبارطضا یگتسبلد 29

/ 45 69

/ 0 12 / 45 0

كولس للاتخا 01

/ 66 09

/ 41 91 / 46 55 / 45

هجوت للاتخا -

یگتخپان 95

/ 45 01

/ 45 49 / 5 90 / 1

یعامتجا یرگشاخرپ نام زا لامرن عیزوت مدع لیلد هب

دش دهاوخ هدافتسا ینتیو

هشوگ و بارطضا یریگ

46 / 0 11

/ 9 52 / 6 19 / 4

یراتفر تلالاتخا لک هرمن 16

/ 05 29

/ 66 99 / 60 94 / 49

(11)

11

نادنزرف 05 قلاط

12 / 44 52 / 1 541

/ 5 551 / 5 59

14 / 5 - 29 /

5 نادنزرف

05 یداع 91

/ 46 15 / 0

لودج تاعلاطا 6

هب ،دنرادن یرادانعم توافت یقلاخا تواضق رظن زا یداع نادنزرف و قلاط نادنزرف هورگ ود هک دهد یم ناشن

یم بیترت نیا هورگ سنایراو ینگمه هضورفم نمض رد .تسناد هباشم یقلاخا تواضق رظن زا ار اهنآ ناوت

تسا رارقرب اه .

لودج 2 هورگ رد اهریغتم یلک توافت یریغتم دنچ سنایراو لیلحت جیاتن : اه

اه صخاش / ریغتم كلام هرامآ

هرامآ شزرا تبسن

F هیضرفdf

اطخdf p

هورگ یئلایپ

546 / 5 950

/ 5 9

52 101

/ 5

زکلیو 599

/ 5 950

/ 5 9

52 101

/ 5

گنیلته 546

/ 5 950

/ 5 9

52 101

/ 5

تاعلاطا هرامش لودج

9 یم ناشن هورگ توافت دروم رد نومزآ كلام هرامآ صخاش هس زا مادک چیه دهد یاهریغتم ظاحل زا اه

ینعم هعلاطم دروم کبس رد هورگ ود هک تسانعم نیا هب هتفای نیا .تسا هدشن راد

.دنرادن مه زا یرادانعم توافت یگتسبلد یاه

لودج 4 : نومزآ جیاتن هصلاخ هسیاقم یارب t

هورگ ود نیب رد یراتفر تلالاتخا

هورگ دادعت

نیگنایم فارحنا

درادناتسا سنایراو ینگمه

هجرد یدازآ یرادانعم t

یرادانعم F

قلاط نادنزرف 05

16 / 05 29 / 02 66

/ 6 449 / 5 59 55

/ 2 554 / 5

یداع نادنزرف 05

99 / 60 94 / 49

- 1 زا هورگ ود هک دهد یم ناشن هک بیترت نیا هب ،دنراد مه زا یرادانعم توافت یراتفر تلالاتخا لک هرمن رظن

تسا رتلااب یرادانعم لکش هب قلاط ناکدوک نیگنایم .

لودج 9 قلاط و یداع نادنزرف هورگ ود یعامتجا یرگشاخرپ هسیاقم :

ریغتم هورگ

دادعت هبتر نیگنایم

ینعم z یراد

یعامتجا یرگشاخرپ قلاط نادنزرف

05 15

/ 25 91

/ 9 - 554

/

5 15/95 05 یداع نادنزرف

عمج 455

-

(12)

12

هبتر هک بیترت نیا هب ،دنراد مه زا یرادانعم توافت یعامتجا یرگشاخرپ رظن زا هورگ ود هک دهد یم ناشن

تسا رتلااب یرادانعم لکش هب قلاط ناکدوک .

یریگ هجیتن و ثحب شم اه هتفای رد هک هنوگنامه شناد نیب ،دوش یم هدها

یرادانعم توافت یقلاخا للادتسا رظن زا قلاط و یداع یاه هداوناخ نازومآ

( سوگوک رفینج و یرانسا ناج شهوژپ هجیتن اب هدمآ تسد هب هتفای هک درادن دوجو 4550

تارمن ،شهوژپ نآ رد هک ثیح نیا زا )

یداع نادنزرف تارمن زا رتلااب قلاط نادنزرف یقلاخا تواضق ( نمفاه تاعلاطم جیاتن اب نینچمه و دوب هدمآ

4514 سوایلیب و مواد ،)

( ساک 4599 دشاب یم وسمهان تسا هارمه یقلاخا دشر زا یرت نییاپ حوطس اب قلاط دنداد ناشن هک رظن نیا زا ) سیدنلا.

(4

4509 )

ه ندرک تروشم رد یرتشیب لامتحا هب ،قلاط یاه هداوناخ هب قلعتم دارفا هک هدرک رکذ هب و دننک یم تکرش یگداوناخ تاسلج و ا

هداوناخ نیا ناناوجون و ناکدوک رد ار یقلاخا للادتسا حطس دوخ رما نیمه هک دنزادرپ یم ربارب یا هویش هب دوخ نیدلاو اب لماعت ن ناکدوک یقلاخا تلاکشم لوئسم لاوصا ینیدلاو کت اما تسا زیاج ینیدلاو کت دروم رد ینارگن .درب یم لااب اه .دشاب یم

،سوگوک و یرانسا( دنتسین بویعم یقلاخا رظن زا دلاو کت یاه هداوناخ رد ناکدوک رتشیب هک تسا نیا تیعقاو 4550

هبرجت.)

،ناراکمه و نسوگرف( دشاب هداوناخ راگزاسان یاهیگژیو رگید هارمه هب هکنیا رگم تسین روآ نایز امازلا نیدلاو قلاط 6541

هک ،)

لاکشم اب تروص نیا رد ( بقارم و هتسیاش لاسگرزب کی اب دنمورین دنویپ .تسا هتفای طابترا ناکدوک رد یتخانش و یعامتجا ت

قلاط نادنزرف یقلاخا للادتسا حطس ندرب لااب رد دناوت یم )کیدزن ناگتسب زا یکی ای دراد هدهع رب ار هچب تناضح هک یدلاو ق زاربا هب لک رد هقلطم یاه هداوناخ نادنزرف .دنک کمک لواب و زنامکیو( دنراد لیامت هداوناخ تادهعت تهج رد اهراجنه رت یو

،6

6546 .) ود نیب زیامت یبوخ هب هتسناوتن تسا هدش هتفرگ راک هب یقلاخا للادتسا شجنس یارب هک یرازبا تسا نکمم رگید فرط زا

شناد هورگ ا نیب هکنیا هب هجوت اب .دهد ناشن ار یداع و قلاط یاه هداوناخ نازومآ

شناد یقلاخا للادتس یداع یاه هداوناخ نازومآ

یقلاخا للادتسا همانشسرپ زا هدافتسا اهنت یقلاخا للادتسا یسررب یارب دیاش ،دشن هدهاشم یرادانعم توافت شهوژپ نیا رد قلاط و هتکن .تسج دوس زین رگید یاهشور و اهرازبا زا دیاب یقلاخا للادتسا شجنس و یبایزرا یارب و دشابن یفاک تخانش هب طوبرم رگید

رد دناوت یم یفنم فطاوع و راکفا ،تلایامت ،یناوجون نینس رد .تسا دوخ نداد ناشن یفنم ای تبثم هب لیامت و دوخ زا اه یندومزآ .دشاب رثوم ییوگباوج شناد هورگ ود ،هدمآ تسد هب جیاتن هب هجوت اب وافت یگتسبلد یاه کبس رد قلاط و یداع یاه هداوناخ نازومآ

مه زا یرادانعم ت

( ناراکمه و دیتسیمرآ شهوژپ هجیتن اب هک دنرادن 4599

یاهتیعقوم اب قلاط ناکدوک هک دندوب هدرک شرازگ زین اهنآ هک رظن نیا زا )

لیلد دیاش .دشاب یم وسمه ،تسا یعیبط و لامرن دنوش یم هسیاقم ناشنلااسمه اب هک ینامز اهنآ طباور و دنوش یم راگزاس یگدنز

4 . Landis

6.Wijckmans&Bavel

(13)

13

ع نیا وتامآ لاثم یارب .تسا هدشن ظاحل شهوژپ نیا رد هک ددرگرب نیدلاو قلاط زا سپ نامز تدم تشذگ هب یرادانعم مد

( 4592 ار اه هتفای نیا .تسا طبترم ناکدوک تملاس و یراگزاس اب ،قلاط زا سپ ینلاوط نامز تدم تشذگ هک دنک یم نایب )

ینلاوط نامز تدم هک ینادنزرف اب هبحاصم زا وتامآ گربلتسا و شلاو نینچمه .تسا هدروآ تسد هب درذگ یم ناشنیدلاو قلاط زا

4

( 4595 یراگزاس اب یرادانعم روط هب ،تسا هتشذگ ییادج زا هک ینامز رادقم هک دندیسر هجیتن نیا هب دوخ یاه یسررب رد )

لد هک ینامز نینچمه .تسا هدش هتسبمه نادنزرف طسوت هدش شرازگ یناجیه بسچرب و نادنزرف دلاو یگتسب

- تسا نمیا كدوک

لزتراهو لگیس(

،6

6559 ییاراد میسقت هب و دنوش یم ادج مه زا قفاوت اب و دنهد یمن ناشن تموصخ قلاط عوقو هب تبسن نیدلاو و )

یترت رد یتسرد یزیر همانرب و دنریگ یمن هلصاف اهنآ زا و دنزادرپ یم دوخ نادنزرف زا تیامح هب قلاط زا سپ و دنزادرپ یم دوخ ب

یراکمه مه اب یتیبرت روما هلمجزا دوخ دنزرف هب طوبرم روما رد قلاط زا سپ ردام و ردپ و دنراد ناشیاه هچب اب رادید شور و نهوک و ناتود( دنشاب هتشاد ،9

6541 رد هک ،دوش یم فذح لاک قلاط زا دعب ای دبای یم شهاک ییوشانز فلاتخا طیارش نیا رد )

اکدوک تسا نکمم یتح تروص نیا

،رخاموش و توک( دننک یم شمارآ ساسحا هک دننک شرازگ ن 4555

یم ناشن اه هتفای نیا .)

نکمم دنا هدنام مه اب نیدلاو هک ییاه هداوناخ رد .دروآ یم دوجو هب قلاط ناکدوک یارب ار یرتهب جیاتن یطیارش نینچ هک دهد نیدلاو رگید فرط زا .دشاب هتشادن دوجو ملاس یگتسبلد کبس هشیمه تسا تسا نکمم دنراد هدهع هب ار هچب تناضح هک یلوئسم

نیا .دنروآ ناغمرا هب ار ملاس یگتسبلد کبس و دنشاب هتشاد ییوگخساپ یرورپدنزرف یاه هویش دنناوتب یعامتجا تیامح تفایرد اب ( ناراکمه و رهم هتسجخ یاه شهوژپ ی هجیتن اب شهوژپ زا هتفای 4956

( وج ،) 6550 ( سوتام و اتوم و ) 9

655 و نهپتسا و )

ناراکمه (1

6546 ناردام هک یناجیه و یفطاع یاه یناشیرپ و قلاط زا سپ نیدلاو یگدنز طیارش رد تارییغت .دشاب یم وسمهان )

یرورپ دنزرف یاه هویش و ناردام ناور تملاس و یداصتقا و یعامتجا تلاکشم اب بلغا دنوش یم هجاوم اهنآ اب قلاط زا دعب ش بیکرت اهنآ بسانمان نیب رد نمیاان یگتسبلد تیاهن رد و نیدلاو رتمک ییوگخساپ و تیساسح هب تسا نکمم هک تسا هد

،یاروم و رین( دوش رجنم ناکدوک 6550

.)

رادانعم توافت اههورگ نیب ،نیرفآ لکشم یاهراتفر لک هرمن و اهسایقم ریز مامت رد هک دهد یم ناشن شهوژپ یاه هتفای نینچمه رت نیا هب دراد دوجو نیا .تسا یداع ناکدوک نیگنایم زا رتلااب یرادانعم لکش هب قلاط ناکدوک نیگنایم هک بیت

هتفای اب ، هجیتن

( ناراکمه و یبوقعی شهوژپ 4955

( ناراکمه و نسکروتسا ،) 6550

( نیاتشرلاو ،) 6559

(زنسیرد ،) 6540

( کیچلوو و راک ،) 6540

)

ه و نوتگنیرته یاه شهوژپ جیاتن اب و .دشاب یم وسمه ( ناراکم

4599 قلاط یاه هداوناخ هب قلعتم نادنزرف رثکا دنا هتفگ هک )

( یرپ و یدلابودیئوگ یاه شهوژپ جیاتن اب نینچمه و دنرادن یا هظحلام لباق یناور و یحور تلاکشم 4590

نرپلآ و رتلاک و )

4.Wallesh&stelberg

6.Siglle&Hartzell

9 . Dottan& Cohen

1. Stephen et al

(14)

14

( 4591 ساسحا دننک یم یگدنز دلاو کت یاه هداوناخ رد هک یناناوجون دنا هدرک نایب هک ) ینورد لرتنک عبنم و یدمآراکدوخ

دشاب یم وسمهان ،دنراد .

،ناراکمه و یتت( دشاب یم كدوک رد یراتفر تلاکشم هدننک ینیب شیپ نیرت یوق نیدلاو نیب ییوشانز تاضراعت 4552

یتقو .)

اسح اب و بسانم یتروص هب دنتسین رداق دنریگ یم قلاط ای و دننک یم هبرجت ار ییوشانز تاضراعت نیدلاو تساوخ و اهزاین هب تیس

نادنزرف و نیدلاو نیب فیعض طابترا ثعاب دوخ رما نیمه و دننک یم زکرمت دوخ تلاکشم رب رتشیب و دنهد خساپ ناشنادنزرف یاه دلاو طباور رد یتلاکشم داجیا و -

و دما( دوش یم نادنزرف رد زاس لکشم یاهراتفر زورب هجیتن رد و كدوک

،سکوربرتسیا 4590

ینیدلاو.) یاه هلحم رد ،دنوش ریقف تسا نکمم یرتشیب لامتحا اب نینچمه دنریگ یم قلاط دایز لامتحا هب هک

تلاکشم زورب لامتحا و دنزب بیسآ كدوک هافر هب تسا نکمم لماوع نیا هک ،دنوش هدرک لیصحت رتمک و دننک یگدنز مورحم

، یل نلآ( دهد شیازفا ار كدوک رد یراتفر 6551

و وخ و قلخ تلااح .) نینط هداوناخ ماظن رسارس رد دناوت یم اهنت ردام راتفر

،دوو( دراد یتبثم ی هطبار ناکدوک رد یراتفر تلاکشم زورب اب دوخ نیا هک .دراذگب ریثات هداوناخ یاضعا ی همه رب و دوش زادنا چور و یتیپر ،4

6551 دننک یم هبرجت ار ینیدلاو سرتسا زا ییلااب حوطس هک یناردام نیاربانب .) ینیدلاو شقن یافیا اب هلباقمرد

یم كدوک یراتفر تلاکشم شیازفا هب رجنم هک دنوش یم هجاوم یتلاکشم اب دوخ ناکدوک تیبرت رد هجیتن رد و هداد ناشن فعض

،یدابآ حتف و یرانا ،نایسامهط( دوش 4954

یاهدنیارف یخرب و ناوجون یراتفر تلاکشم طابترا هنیمز رد هک ییاه شهوژپ .)

هداوناخ نیب مکحم طابترا کی رگناشن اه هتفای .تسا ناوجون یراتفر تلاکشم اب اه هنیمز نیا نیب هطبار رگنایب تسا هتفرگ ماجنا تیانع اب و هتشذگ تاقیقحت هب هجوت اب .تساهنآ تیموق زا رظن فرص ،ناناوجون یراتفر یاهداد نورب و نیدلاو ییوشانز تاضراعت

ژپ نیا رد هدمآ تسد هب هجیتن هب یاهراتفر عوقو یارب زاس لکشم و زاسرطخ لماع کی ناونع هب قلاط هک تفگ ناوت یم شهو

جنر ساسحا راچد ردام و ردپ رادید و هجوت و تبحم زا تیمورحم رثا رد ناکدوک .دشاب یم ناناوجون و ناکدوک رد نیرفآ لکشم لاکشم و یناور یاه یتحاران تروص هب نانآ لمعلا سکع رد هک دنوش یم یروآ یدایز یاه شهوژپ .دوش یم نایامن یراتفر ت

زا یکی .دراد لااب نینس ات قلاط بولطمان تاریثات موادت زا ناشن اهشهوژپ نیا جیاتن و هدش ماجنا قلاط زا هدنامزاب نادنزرف یور ریگدای مدع دیاش رما نیا تلع .تسا هسردم رد اهنآ یرگشاخرپ یلااب نازیم قلاط نادنزرف هب طوبرم لئاسم بسانم یاهتراهم ی

نادنزرف و هدوب ردام و ردپ اب طباور رد یماکان هجیتن رد قلاط نادنزرف تینابصع و مشخ .تسا یطابترا یاه شلاچ اب ندمآ رانک

،رنگاو( دنهد یم زورب تینابصع و مشخ تروص هب هداوناخ ددجم ماجسنا زا ار دوخ یدیماان قلاط 6545

یم اه هتفای نیا هب هجوت اب .)

ناوت شیازفا ار اه نآ یگدرسفا و بارطضا حطس ،دراذگ یم یاج رب نادنزرف رد یدایز یتخانش ناور تاریثأت قلاط هک دومن اعدا اریز ،داد تبسن نادنزرف نیا براجت هب ناوت یم ار بارطضا شیازفا تلع .دنک یم دیدشت ار نانآ نیرفآ لکشم یاهراتفر و هداد

براجت بارطضا داجیا لیلاد زا یکی ،عقاو رد و دننک یم هبرجت ار ردام ای ردپ نادقف قلاط نادنزرف .دشاب یم یگدنز یاز بیسآ

4 . Wood, Repetti&Roesch

(15)

15

یم هدرسفا ار نادنزرف ءلاخ نیا و دنوش یم تبحم دوبمک و ءلاخ یعون راچد و دنهد یم تسد زا ار دوخ یفطاع مهم عبانم زا یکی دزاس . یتیصخش تافص اب نیدلاو ،یکیتنژ لدم هاگدید هب هجوت اب رد تکرش هنیمز نتشاد ای یروجنر ناور دننام ،از لکشم

اب دوخ كرتشم یگدنز هب و دننک یم هبرجت ار ییوشانز للاحنا رگید نیدلاو هب تبسن یرتشیب لامتحا هب ،یعامتجا دض یاهراتفر د یم لاقتنا ناشنادنزرف هب یکیتنژ تروص هب ار تافص نیا نیدلاو هک ییاجنآ زا .دنهد یم نایاپ قلاط اه هداوناخ نیا رد ،دنه

لدچ و وتامآ( دنتسه نیرفآ لکشم یاهراتفر عاونا هب لاتبا دعتسم ناکدوک ،4

6559 .)

شناد نایم زا رضاح شهوژپ ی هنومن و یلیصحت رگید عطاقم هب نآ جیاتن میمعت اذل و هدش باختنا جرک ناتسرهش یناتسریبد نازومآ

تروص طایتحا اب دیاب ییایفارغج قطانم ریاس لباق جیاتن تسا هدوب قلاط رطاخ هب ردام ای و ردپ تبیغ هکنیا لیلد هب نینچمه .دریذپ

یهاگ قلاط یاه بیسآ هک اجنآ زا .دشاب یمن ،هریغ و هناخ زا رود لاغتشا ،ندش ینادنز ،گرم نوچ ،ییادج رگید للع هب میمعت رسمه باختنا رد هک دوش یم داهنشیپ ناناوج هب ،دنتسه ریذپان بانتجا جاودزا زا لبق هرواشم تاسلج و دنراد لوذبم یفاک تقد

و یگدنز یاه شلاچ اب ندمآرانک یاه تراهم شیازفا ،مشخ تیریدم یارب ییاه هرود دنناوت یم زین سرادم نیلوئسم .دنشاب هتشاد شناد لیبق نیا یارب هریغ دننک مهارف نازومآ

.

عبانم

- ( .ناسحا ،روکف ؛دمحم ،یرمق 4999

یشهسیاقم .) .یراتفرمولعهمانلصف .قلاطریغوقلاطنازومآشنادنیبرداهریغتمنیاهطباروناورتشادهبوسرتساابهلباقمیاههو

465 -

496 . همطاف،یمارهب؛میرم،هدازیحتاف؛ارذع،یدامتعا؛اتیزر،یناما-

( .

4955 .) یعامتجایراگزاسویگتسبلدیاهکبسنایمهطبار .

یملعهمانلصفود -

هرامش،مهدزونلاس،دهاشهاگشنادیشهوژپ 2

، 62 - .40

دیجم،انیسروپ-

( .

4999 .) نارهترهشییامنهارعطقمردیداعوقلاطیاههداوناخرسپنازومآشنادیلیصحتتفرشیپویگدرسفا،سفنتزعهسیاقمویسررب .

ملعمتیبرتهاگشناد،یتیبرتیسانشناوردشرایسانشراکهماننایاپ .

لاهش،یزربلا؛دمحم،ریخ- ( .

4996 .) ردم،هناخردنازومآشنادیراتفرتلاکشمنازیمینیبشیپ نلااسمهابوهس

. یسانشناورهلجم .

هرامش،متفهلاس 4

، 92 - .19

دلاخ،ینلاصا؛رفعج،ینیبمم؛اضر،رهمهتسجخ- ( .

4956 .) قلاطویداعیاههداوناخیناتسریبدرسپنازومآشنادردنلااسمههبیگتسبلدوقلاطوجاودزاهبشرگنهسیاقم .

هرامش،موسهرود،هسردمیسانشناورهلجم 6

، 10 - .01

یداهدمحم،یراوسهش- ( .

4996 ) . كارارهشهطسوتملولااسرسپنازومآشنادیراگزاسویقلاخاتواضقدشرابهداوناخینوردیاهلماعتهطباریسررب .

یمومعیسانشناوردشرایسانشراکهماننایاپ .

نارهتیمزراوخهاگشناد .

هبوبحم،یدابآحتف؛هیسآ،یرانا؛هنیراک،نایسامهط- ( .

4954 .) ناکدوکیراتفرتلاکشمردرثومهناردامیاهیگژیویسررب 6

ات 2 هلاس . یتخانشناورنیونیاهشهوژپیهمانلصف .

هرامش،متفهلاس 62

، 455 - .51

دواد،بسنینیسح؛انیمور،نیچلگ- ( .

4956 .) نییاپولاابیناجیهشوهابناردامردنادنزرفیراتفرتلاکشمهسیاقم .

هرامش،مششلاس،یبایشزراوشزومآهمانلصف 61

، 61 - .49

یدمحم،نسحم؛یلع،یدهشم- ( .

4999 .) وجونردیگتسبلدیاهکبسهسیاقم راکهزبویداعنانا

. هرامش،یسانشناورویتیبرتتاعلاطم 9

، 415 - .461

4 . Cheadle

(16)

16

هرهز،یناهارفیدابآدجم- ( .

4995 .) نارهترهشییامنهارمودهیاپنازومآشنادنیرفلآکشمراتفرابتیوهویتفابلماوعطباور .

یتیبرتیسانشناوریرتکدهماننایاپ .

یمزراوخهاگشناد .

نوسلن- - یسوطیشنمهمجرت،یسنللائارزیا،سکیواتیر ( .

4910 .) ناکدوکیراتفرتلالاتخا .

دهشم : تاراشتناوپاچهسسوم،یوضرسدقناتسآ .

- هدنخرف،یدیفم؛زرمارف،یبارهس؛لاژک،یبوقعی ( .

4955 .) قلاطویداعناکدئکیرگشاخرپنازیمهسیاقمویسررب .

هرامش،متفههرود،یتخانشناورتاعلاطمهلجم 4

.

- Armistead, L., Forehand, R., Summers, P., &Tannenbaum, L. (1998). Parental divorce during early adolescence in Caucasian families: The role of family process variables in predicting the long-term

consequences for early adult psychosocial adjustment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 66, 327- 336.

- Allen Li, J. C. (2007). The Kids Are OK: Divorce and Children’s Behavior Problems. National Institute of Child Health and Human Development,1-53.

- Amato, P. R., Cheadle, J. E. (2008). Parental Divorce, Marital Conflict and Children's Behavior Problems: A Comparison of Adopted and Biological Children. Social Forces, 86, 1157-1161.

- Aybeka, E. C., Çavdara, D., Ozabacıa, T., Mutlu. N. (2015). University Students' Moral Judgment and Emotional Intelligence Level: A model Testing. Social and Behavioral Sciences, 191, 2740 – 2746.

- Carr, C., &Wolchik, S. (2015). Marital Status, Divorce, and Child Development . Arizona State University, 519-524.

- Demo, D., &Acock, A. C. (1988). The impact of divorce on children. Journal of Marriage and the Family, 50, 619-648.

-Dottan, R. F., Cohen, O. (2014). Predictors of Parental Communication and Cooperation Among Divorcing Spouses. J Child FamStud ,23, 39–51.

- Driessen, C. (2015). Extracurricular activity participation moderates impact of family and school factors on adolescents’ disruptive behavioural problems. BMC Public Health, 15,1110

- Fergusson, D. M., McLeod, F. H., &Horwood, L. J. (2014).Parental separation/divorce in childhood and partnership outcomes at age 30. Journal of Child Psychology and Psychiatry,4, 352–360.

- Hopper, J. A. (1997). The Effects of Divorce on Children: A Review of the Literature. ERIC Processing and Reference Facility, 1-18.

- Jevtic, B.(2014). Moral Judgement of Delinquents. Social and Behavioral Sciences ,149 ,449 – 455.

- Kogos, J., Snarey, J. (1995). Parental Divorce and the Moral Development of Adolescents. Journal of Divorce

& Remarriage, 23, 177-186.

- Kreps, J., &Gonzalez,T. (2010). The Effects of Maltreatment on Children’s Moral Development. Master thesis, California Polytechnic State University.

- Kiesling, Ch . (2011). An attachment theory approach to narrating the faith journey of children of parental divorce . International Journal of Children’s Spirituality,16, 4, 301–313.

- Motataianu, I. R. (2015). The Relation between Anger and Emotional Synchronization in Children from Divorced Families . Social and Behavioral Sciences, 203 ,158 – 162.

-Nair, H., Murray, A .(2005). PridictorsoF Attachment Security in Preschool Children from Intact and Divorced Families. The Journal of Genetic psychology,166 , 3, 245-263.

- Rosnati, R., Barni, D., Uglia, D. (2013). Adolescents and Parental Separation or Divorce: The Protective Role of Values against Transgressive Behavior. Social and Behavioral Sciences, 140, 186 – 191.

- Stephen, M. L., Tholene, S., Levison, M., Pilot, M. (2012). Behavioural and Emotional Development in Children of Divorce. Journal of Psychology in Africa,2, 22.(Abstract).

- Termini, K., & Golden, J. (2007). Moral Behaviors: What Can Behaviorists Learn from the Developmental Literature? International Journal of Behavioral Consultation and Therapy, 3, 4, 477-493.