ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﮥﻟﺎﻘﻣ
38
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
ﻄﺑار ﮥ ﺑ ﻦﯿ و ﮔﮋﯾ ﯽ ﺎﻫ ي ﺼﺨﺷ ﯽﺘﯿ ،
ﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ي
و ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ي ﻞﺣ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﺎﺑ
بﺎﺗ يروآ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا رد ي
ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺰﮐاﺮﻣ ﯽﯾ
راﺮﻄﺿا ي 112
لﺎﻤﮐ يﺮﻈﻧ ﺎﻨﯿﻣ ،1
رﻮﭘ يداﺮﻣ ﯽﻀﺗﺮﻣ ،2
هداز فاﺮﺻ اﺪﯿﺷ 3
1 ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ . ناور
ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﻣﻮﻤﻋ ، ناﺮﻬﺗ ، .ناﺮﯾا
2 ﺪﻨﺴﯾﻮﻧ . ة سﺎﻨﺷرﺎﮐ :لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺪﺷرا
يﺰﯾر
يﺮﻬﺷ ، ناﺮﻬﺗ ، .ناﺮﯾا
Email:[email protected]
3 ﯽﺘﺴﯾز رﺎﻣآ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ . ،
ناﺮﻬﺗ ، .ناﺮﯾا
:ﺖﻓﺎﯾرد 25 / 10 / 93 شﺮﯾﺬﭘ : 6/
3/
94
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ : يرﻮﺗاﺮﭘا ﻂﺧ
يراﺮﻄﺿا 112
لﻼﻫ ﺮﻤﺣا ،
ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يا
ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺑ
ﺎﺑ نﺪﺷﺮﯿﮔرد ﻞﯿﻟد
تﻼﮑﺸﻣ و ناﺮﺤﺑ ﺎﻫ رﺎﺸﻓ ﯽﻧاور يدﺎﯾز .دراد هاﺮﻤﻫ
ﻻ ﻣز ﮥ سﺮﺘﺳاﺮﭘ ﻞﻏﺎﺸﻣ ،
ﮔﮋﯾو ﻦﺘﺷاد ﯽ
ﺎﻫ ي يرﺎﺘﻓر و
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﯽﺼﺨﺸﻣ
.ﺖﺳا زا ﻦﯾا ور ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ
ﺮﺿﺎﺣ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻄﺑار ﮥ ﺑﯿ ﻦ و ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺼﺨﺷ ﯿﺘ ﯽ ،
ﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ي
و ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ي ﻞﺣ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﺎﺑ بﺎﺗ روآ ي رد
ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ي ﺰﮐاﺮﻣ ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ يراﺮﻄﺿا
لﻼﻫ ﺮﻤﺣا
ﯽﻣ .ﺪﺷﺎﺑ
ور ش : تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﻧ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﺖﺳا
ﻪﺑ ﻪﮐ لﺎﺳ رد ﯽﻌﻄﻘﻣ ترﻮﺻ 93
.ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻣﺎﻤﺗ
يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا دﺮﻣ
ﺧ ﻂ يراﺮﻄﺿا 112
لﻼﻫ ﺮﻤﺣا
رﻮﺸﮐﺮﺳاﺮﺳ ﻪﮐ
ﻞﮐ داﺪﻌﺗ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣرد ﺎﻬﻧآ
248
ﺖﺳا ﺮﻔﻧ ، ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد .
ﻧدﻮﻣزآ ﯽ ﺎﻫ ي
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا 103
ﺮﻔﻧ رﻮﺗاﺮﭘا دﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ هﺪﻨﻨﮐ دﻮﺑ ﻪﮐ
ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور يﺮﯿﮔ
ﯽﻟﺎﻤﺘﺣاﺮﯿﻏ رد
سﺮﺘﺳد بﺎﺨﺘﻧا
ﺪﺷ ﺪﻧ . ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮥ ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻋﻼﻃا ،
وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي
ﺼﺨﺷ ﯿﺘ ﯽ ، ﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ي
، ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ي ﻞﺣ ﻪﻟﺄﺴﻣ و
بﺎﺗ يروآ رﺎﯿﺘﺧا رد راﺮﻗ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا
ﺖﻓﺮﮔ . ﺖﯾﺎﻬﻧ رد 93
ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا زا ﺮﻔﻧ ،
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ ار
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑ نا
داد تدﻮﻋ ﺪﻧ
. ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد زا
مﺮﻧ راﺰﻓا هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ SPSS
ﺎﻫ و نﻮﻣزآ يﺎﻫ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،
و ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ نﻮﯿﺳﺮﮔر
ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ
هدﺎﻔﺘﺳا .ﺪﺷ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ : سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ
،ﺎﻫ ﮔﮋﯾو ﯽ ﺎﻫ ي ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ
نوﺮﺑ ﯽﯾاﺮﮔ و ناﺪﺟو يراﺪﻣ بﺎﺗ ﺎﺑ يروآ ﮥﻄﺑار ﺖﺒﺜﻣ
ناﺪﺟو و ﺪﻧراد رادﺎﻨﻌﻣ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ و يراﺪﻣ
ردﺎﻗ
ﺶﯿﭘ ﻪﺑ بﺎﺗ ﯽﻨﯿﺑ يروآ
ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﯽﻣ
.ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯿﺑ زا
ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ﻞﺣ ي ﻪﻟﺄﺴﻣ
، ﻄﺑار ﮥ ﯽﺸﯾاﺮﮔ ﮏﺒﺳ ﺎﺑ
بﺎﺗ يروآ ، رد و ﺖﺒﺜﻣ ﺢﻄﺳ
05 /0 ﻨﻌﻣ ﺎ ﺖﺳراد
) 209 /0 r= (.
ﻄﺑار ﮥ بﺎﺗ يروآ ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺎﺑ ﮏﺒﺳ
) دﺎﻤﺘﻋا 281 /0 r= ( ، ) ﻪﻧﺎﻗﻼﺧ ﮏﺒﺳ 442
/0 r= ( و
ﮏﺒﺳ ﺪﻣآرﺎﮐ ) 402 /0 r= ( ، رد ﺢﻄﺳ 01 /0 ﯽﻨﻌﻣ راد
زا و ﺖﺳا ﻦﯾا
نﺎﯿﻣ
، ﮏﺒﺳ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﻪﻧﺎﻗﻼﺧ يا ﯽﻣ
ﻧاﻮﺗ ﺪ
6/
18 زا ﺪﺻرد تاﺮﯿﯿﻐﺗ
بﺎﺗ ﺶﯿﭘ ار يروآ ﯽﻨﯿﺑ
.ﺪﻨﮐ
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ : ﺪﻨﻠﺑ ﻦﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﺪﻣ
رد ت ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑاﺮﺑ
سﺮﺘﺳا از نوﺪﺑ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نﻮﭽﻤﻫ
نﺎﻣز ﺮﺘﺳا نﺎﮑﻣ و ﺖﺣا
، تﺪﻣ تﺎﻋﺎﺳ نﺎﻣز و يرﺎﮐ
ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻤﺗ ﻦﯿﺑ ﻢﮐ س
ﺎﻫ ياﺮﺑ ﯿﻠﺨﺗ ﮥ زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ
ثداﻮﺣ رﺎﺒﺧا نﺪﯿﻨﺷ ﯽﻣ
ﻧاﻮﺗ ﺎﺑ ﺪ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﺑ ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ي
ﻞﺣ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ، بﺎﺗ يروآ ﺖﺤﺗ ار ﺎﻬﻧآ ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﺪﻫد راﺮﻗ و ناور ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺮﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و
دﺮﮑﻠﻤﻋ
.ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻮﺳ ﺮﺛا ﺎﻬﻧآ ﯽﻠﻐﺷ زا
ﻦﯾا ور ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﯽﻣ ﺪﺳر
ﺖﯾﺎﻤﺣ ﯽﻧاور - ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻣ
ﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﺪ ﻖﻘﺤﺗ
فاﺪﻫا ﺖﯿﻌﻤﺟ لﻼﻫ
ﺮﻤﺣا ﮏﻤﮐ .ﺪﻨﮐ
،ﻦﻤﺿرد
ﻪﺘﻓﺎﯾ سﺎﺳاﺮﺑ يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺮﺿﺎﺣ ﯽﻣ
دﻮﺷ
ﻫوﮋﭘ ﺶ ﺎﻫ ي هدﺮﺘﺴﮔ رد يﺮﺗ صﻮﺼﺧ
ﺎﺑ ﯽﺑﺎﯾزرا
يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ تﺎﯿﯾﺰﺟ ناور
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻦﯾا هوﺮﮔ زا
ناﺮﮔداﺪﻣا مﺎﺠﻧا
.دﺮﯿﮔ
ﻠﮐ تﺎﻤ يﺪﯿﻠﮐ : بﺎﺗ روآ ي ، ﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ي
، ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ي
ﻞﺣ ﻪﻟﺄﺴﻣ ، وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺼﺨﺷ ﯿﺘ ﯽ ، ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ي 112
لﻼﻫ ﺮﻤﺣا .
39
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ لﻼﻫ ،ﺮﻤﺣا هار زا ﺲﭘ يراﺮﻄﺿا ﺪﮐ يزاﺪﻧا
112 ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ
» رﺎﻤﺷ ة ﯽﻠﻣ رﻮﺸﮐ تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا
«
ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺰﮐاﺮﻣ دﺎﺠﯾا و رﻮﺸﮐ ﺮﺳاﺮﺳ رد يراﺮﻄﺿا 112
رد ﯽﻣﺎﻤﺗ نﺎﺘﺳا ﺰﮐاﺮﻣ ﺎﻫ
دراد ﺮﻈﻧ رد
ﺎﺗ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣﺎﺳ ﻦﻤﺿ ﺎﻫ
ﺰﮐاﺮﻣ ﻦﯾا ﯽﯾاﺮﺟا ي ،
ﻪﭼرﺎﭙﮑﯾ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ماﺪﻗا نآ يزﺎﺳ
ﺪﻨﮐ .
ًاﺮﯿﺧا هوﺮﮔ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻫ
ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﯽﻤﻠﻋ و ﯽﻣدﺮﻣ ي
هوﺮﮔ ﻦﯿﻟوا و ناﺮﮔداﺪﻣا ﺎﻫ
ي ﻪﻠﺧاﺪﻣ هﺪﺷ ﺐﻠﺟ ﺮﮔ
تﺎﻣاﺪﻗا ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ شزرا ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا و ﺖﺳا ﻣﺄ نارﻮﻣ ﺶﺗآ ﯽﻧﺎﺸﻧ ، ﺼﺼﺨﺘﻣ و ﺲﯿﻠﭘ ﺎ
ﺲﻧاژروا ن
ﻞﺋﺎﻗ ﯽﻣ ﺷ ﻮ ﺮﯿﺧا ﻊﯾﺎﻗو .ﺪﻧ ،
تﺎﻌﺒﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﺻﺮﻓ
و ﯽﻤﺴﺟ ناور
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ هوﺮﮔ ﻦﯿﻟوا ﺎﻫ
ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ي
وﺮﺗ ﻢﻫاﺮﻓ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ياﺮﺑ ار ﺎﻣ ﺮﮐ
د.
) 1 و 2 (
دﻮﺟو ﺎﺑ ﻼﺗ
ش نﺎﻘﻘﺤﻣ ، ﻦﯿﻟوا زا هوﺮﮔ ﮏﯾ
ﺦﺳﺎﭘ و ناﺮﮔداﺪﻣا ﺎﯾﻼﺑ ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻨﻫد
ﯽﻨﻌﯾ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا
يراﺮﻄﺿا طﻮﻄﺧ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ راﺮﻗ ﺖﻠﻔﻏ درﻮﻣ ﯽﻣ
.ﺪﻧﺮﯿﮔ
نادﺮﻣ و نﺎﻧز ﻦﯾا ،
ﺰﮐاﺮﻣ رد يراﺮﻄﺿا ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ
112 ، ﺐﯿﺳآ داﺮﻓا زا ار تﺎﻋﻼﻃا هﺪﯾد
، ﭻﭙﺴﯾد ﺲﯿﻠﭘ ،
ﺶﺗآ ﯽﻧﺎﺸﻧ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺲﻧاژروا ﺰﮐاﺮﻣ و ﺖﻓﺎﯾرد
ﯽﻣ ﻦﯾا .ﺪﻨﻨﮐ يداﺪﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻞﮑﺷ
، ﻂﺳﻮﺗ ﻢﮐ ﯽﻠﯿﺧ
هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﮐ ﺖﺳا
ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ
ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﻮﺳ زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻧاور ﺖﯾﺎﻤﺣ ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﯽﻣ دراﺬﮔ . ) 3 ( ﻫوﮋﭘ ﺶ ﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي ،
ﺮﻄﺧ زا ﯽﮐﺎﺣ
و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ضراﻮﻋ و تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺑ ناﺮﮔداﺪﻣا يﻼﺘﺑا ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻣ ﺷﺎﺑ ﺪ.
) 4 و 5 (
ﺮﻣا ﻪﮐ ﯽﺳﺮﺘﺳا ناﺰﯿﻣ دراد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ يﺮﮔداﺪﻣا
، ﻪﺑ
ﺎﻬﻧآ ﻪﻠﻤﺟ زا .ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑاو ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽﻣ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫرﺎﮐوزﺎﺳ و ﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻪﺑ ناﻮﺗ و يا
ناﺮﮔداﺪﻣا ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ،
برﺎﺠﺗ و ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ نﺎﻧآ ﻦﯿﺸﯿﭘ
، ترﺎﺴﺧ ناﺰﯿﻣ و تﺪﺷ ﺐﯿﺳآ و ﺎﻫ
يﺎﻫ
ﺮﮕﯾد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﻞﻣاﻮﻋ يرﺎﯿﺴﺑ و ﻪﻌﺟﺎﻓ دﺮﮐ هرﺎﺷا .
) 6 ( ﻪﺟﻮﺗ ندﺮﮑﻧ ﻪﺑ نﻮﭼ ﯽﯾﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫﻮﮕﻟا ،
ناﺮﮔداﺪﻣا بﺎﺨﺘﻧا رد ،
ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ ﺪ
ﺐﯿﺳآ ﺐﺟﻮﻣ .دﻮﺷ نﺎﻧآ رد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽﻧاور يﺎﻫ
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫﻮﮕﻟا ،
يرﺎﺘﻓر و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يراﺪﯾﺎﭘ ﯽﻣ
ﻧاﻮﺗ ﺶﯿﭘ ﺪﻨ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ
ﺪﻨﺷﺎﺑ داﺮﻓا رد ﯽﻧاور و ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ تﻼﮑﺸﻣ .
) 7 (
رد ﻞﻨﺳﺮﭘ ﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﻠﻏﺎﺸﻣ
ﺎﺑ و ﯽﻧاور رﺎﺸﻓ
سﺮﺘﺳا دﺎﯾز
، ﮔﮋﯾو ﻦﺘﺷاد مﺰﻠﺘﺴﻣ ﯽ
ﺎﻫ ي
ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺳا ﯽﺻﺎﺧ ﺎﺗ
ناﺪﻨﻣرﺎﮐ ﻦﯾا ،
ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻒﯾﺎﻇو مﺎﺠﻧا ،
يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﺮﺑاﺮﺑ رد دﻮﺧ زا ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ
ﺪﻨﻨﮐ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﯽﻧاور .
ﻪﻠﻤﺟ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻦﯾ ﯽ ﺎﻫ ي
يرﺎﮔزﺎﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ نﺎﺴﻧا ﺮﺛﺆﻣ
ﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ ﺮﻄ
ﯽﻣ دﻮﺷ ، بﺎﺗ
1يروآ .ﺖﺳا بﺎﺗ يروآ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ
زا ﻞﺒﻗ ازرﺎﺸﻓ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑ ماﺪﻗا ﺎﯾ ﺐﯿﺳآ
ﯽﻧﺎﺳر دﺮﻓ ﻪﺑ
رﺎﮐ ﻪﺑ ﯽﻣ دور . بﺎﺗ يروآ ﯾﺎﻧاﻮﺗ يرﺎﮔزﺎﺳ رد داﺮﻓا ﯽ
ﺮﺛﺆﻣ ﻂﯿﺤﻣ ﺎﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ضﺮﻌﻣ رد ﻦﺘﺷاد راﺮﻗ ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ
ﻦﯾﺮﻓآﺮﻄﺧ ﺖﺳا
. ) 8 (
دﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﺮﻓ يﺎﻫروﺎﺑ ،
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﺘﺳد
يا زا
يدﺮﻓ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ،
سﺮﺘﺳا و ﺎﻫازرﺎﺸﻓ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد
ﺎﻫروﺎﺑ ﻦﯾا نﺎﯿﻣ زا و دراد ﯽﺠﻧﺎﯿﻣ ﺶﻘﻧ ،
يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ،
ﻊﻧاﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺶﻘﻧ
رﺎﺘﻓﺮﮔ و ي ﺎﻫ ﻣﺎﮐﺎﻧ و ﯽ ﺎﻫ دراد . ) 9 (
رﻮـﻈﻨﻣ زا رﺎﮐدﻮﺧ آ يﺪـﻣ ﺎـﯾ ﯽﮔﺪﻨـﺴﺑدﻮﺧ ،
ناﺰـﯿﻣ
نﺎﻨﯿﻤﻃا دﺮﻓ
ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ دﻮﺧ رد ﮥﻨﯿﻣز ياﺮﺟا
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ يا ﺎﻫرﺎﮐزا ﺎﯾ مﺎﺠﻧا ﮏﯾ ﻒـﯿﻠﮑﺗ صﺎــﺧ
ﺖﺳا . رﻮـﻈﻨﻣ زا يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ،
ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺑ ﻦﯾا ﺶﺳﺮﭘ
ﺖﺳا ﻪﮐ » ﺎﯾآ ﯽﻣ ﻢﻧاﻮﺗ ﻦﯾا رﺎﮐ ار مﺎﺠﻧا
؟ﻢﻫد
«.
) 10 (
1. Resilience
40
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺮﮕﯾد ﺎﺑ بﺎـﺗ يروآ ، ﻞـﺣ ﺮـﯿﻐﺘﻣ ﻪﻟﺄـﺴﻣ
ﻞﺣ .ﺖﺳا ﻪﻟﺄﺴﻣ
ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ دﺮﺒﻫار ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يا
ﻢﻬﻣ ،
ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ دزﺎﺳ ردﺎﻗ ار دﺮﻓ ﺪ ،
ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺎﻫ ﻞﮑﺸﻣ ي ﻦﯾﺮﻓآ
و هﺮﻣزور ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﺪـﻨﮐ لﺮـﺘﻨﮐ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ .
) 11 ( رﺎﻬﻣ ﺐﺴﮐ ت
ﺎﻫ ﻞﺣ ي ﻪﻟﺄﺴﻣ رد ﯽـﻤﻬﻣ ﺶـﻘﻧ
ﺎﻔﯾا ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ و ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﯽﻣ
ﺪﻨﻨﮐ ،ﺑ ﻪ صﻮﺼﺧ
ﮔﺪـﯿﻨﺗ و راﻮﮔﺎـﻧ يﺎﻫداﺪﯾور ﺎﺑ داﺮﻓا ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﯽ
ﺎـﻫ ي
ﻪﺟاﻮﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻔﻨﻣ ﯽﻣ
ﺪﻧﻮﺷ . ) 12 (
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﻫ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ي ﺖﯾﺎﺿر
، ﺖﻣﻼـﺳ و يرﺎﮔزﺎـﺳ
ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﻣ
ﻪـﻧﻮﮕﭼ داﺮﻓا ﻪﮐ دزادﺮﭘ
ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا رد يﺪﻨﯾﺎﺷﻮﺧ برﺎﺠﺗ ﯽﻠﯾﻻد ﻪﭼ ﻪﺑ و ﺎﺟ ﻪﺑ نﺎﺷ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻣ
ﺬﮔ .ﺪﻧرا ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﻫ ﺪـﻧداد نﺎـﺸﻧ
داﺮﻓا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﮐ ﯽﻣ
ﻧاﻮﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﺪ ﺮﯿﺛﺄﺗ
راﺬﮔ
ﺪﯾآ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نﺎﻧآ يرﺎﮔزﺎﺳ رد .
) 13 و 14 ( طﺎﺒﺗرا رد
و ﺖﯿــﺼﺨﺷ ﺎــﺑ بﺎــﺗ
يروآ تﻼﮑــﺸﻣ ﻞــﺑﺎﻘﻣ رد ،
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﻣ
ﻧاﻮﺗ ﺪ ﻦﯿﯿﻌﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ﻞﺣ ي ﻪﻟﺄـﺴﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ) 15 ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ( ،
و ﺎﻫﻮﮕﻟا ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ﻞﺣ ي
ﻪﻟﺄﺴﻣ ﺎـﺑ ًﺎﺘﺒـﺴﻧ يرﺎﺘﻓر و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺪﻨﯾاﺮﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
تﺎﺒﺛ ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﺎﻨﺑ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ دﺎﻌﺑا ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ .
) 7 (
ﻪـﺘﻓﺎﯾ ﺎـﻫ ي ﯽـﺸﻫوﮋﭘ رد
ناﺮـﺴﻓا ﺲﯿـﻠﭘ ﯽﯾﺎـﻨﺟ و
ﺶﺗآ نﺎﺸﻧ ﺎـﻫ ) 16 نﺎﮑـﺷﺰﭘ ( و
نﺎﯾﻮﺠـﺸﻧاد ﯽﮑـﺷﺰﭘ
) 17 ( نارﺎﺘﺳﺮﭘ و ﺲﻧاژروا
و ﺶﺨﺑ ﺒﻗاﺮﻣ ﺖ ﺎﻫ ي هﮋﯾو
) 18 ( نﺎﺸﻧ داد رد ﻪﮐ ﻦﯿﻨﭼ ﯽﻠﻏﺎﺸﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ داﺮـﻓا ﻪـﺑ
ﻞﯿﻟد ﯽﯾورﺎﯾور ﺎـﺑ
ﻊﺑﺎـﻨﻣ رﺎـﺸﻓ ﻢـﻬﻣ ﯽـﻧاور
ﺪـﻨﻧﺎﻣ
ﯽﯾورﺎﯾور ﺎﺑ
ثداﻮﺣ هﺮﻃﺎﺨﻣﺮﭘ
، ﻧﺎﺸﻧ ﻪ يﺎـﻫ سﺮﺘـﺳا
ــﭘ ﺲ زا ــﺳ ﻪﺤﻧﺎ ، ﯽﮔدﻮــﺳﺮﻓ تﻻﻼﺘــﺧا و ﯽﻠﻐــﺷ
ناور ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﯽﻨﺗ ﯽﻣ
زا .ﺪﻨﻨﮐ فﺮﻃ ﺮـﮕﯾد ، نﺎـﻨﮐرﺎﮐ
ﺰﮐاﺮﻣ ﺶﺗآ ﺎﻫﺮﮔداﺪﻣا ﺮﮕﯾد و ﯽﻧﺎﺸﻧ ﺰـﯿﻧ
رد ضﺮـﻌﻣ
ﺮﻄﺧ ﻼﺘﺑا ﻪﺑ لﻼﺘـﺧا سﺮﺘـﺳا ﺲـﭘ زا ﻪﺤﻧﺎـﺳ راﺮـﻗ
ﺪﻧراد . ) 19 ( عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا
ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا درﻮﻣ رد ﺪ 112
ﺰﯿﻧ
ﻪﻓﺮﺣ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ .ﺪﺷﺎﺑ قدﺎﺻ يرﻮﺗاﺮﭘا
،
ﻪﺘﻓﺎﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
ﻫوﮋﭘ ي ﺶ ﺎﻫ هوﺮﮔ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ي ﺎﻫ
ي
.ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻞﮑﺸﻣ ار ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ياﺮﺑ يداﺪﻣا ﺮﮕﯾد يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﻪﭼﺮﮔ 112
،
ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ يﺎﻣوﺮﺗ ضﺮﻌﻣ رد
ﺪﻧراﺪﻧ راﺮﻗ ﻪﯿﻟوا ،
ﺎﻣا ﯽﻧﺎﺸﯾﺮﭘ هﺪﻧﻮﻨﺷ نﺎﺴﻧا
يﺎﻫ
و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﮕﯾد ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ اﺬﻟ
ﻪﺑ سﺮﺘﺳا لﻼﺘﺧا
ﻮﻧﺎﺛ ﻪﺑﺮﺿ زا ﺲﭘ
1 ﯾﻪ رﺎﭼد دﻮﺷ . ) 20 (
يراﺮﻄﺿا طﻮﻄﺧ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ،
ﺮﺒﺧ ﺖﻓﺎﯾرد ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
ﺢﻧاﻮﺳ و ثداﻮﺣ ،
ثداﻮﺣ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﯾﺪﺷ درد ،
ﺰﯿﻧ ار ﺪﻨﻣدرد نﺎﮔﺪﻧﺮﯿﮔ سﺎﻤﺗ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﯽﻣ
و ﺪﻧﻮﻨﺷ
ﺎﻤﺗ يﻻﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ س
،ﺎﻫ ار يدﺎﯾز ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ رﺎﺑ
ﺖﻓﺎﯾرد ﯽﻣ يراﺮﻄﺿا ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﻦﯿﻨﭼ .ﺪﻨﻨﮐ ،
مﺰﻠﺘﺴﻣ
و ﻊﯾﺮﺳ ﺶﻨﮐاو ﺖﺳا يدﺮﺴﻧﻮﺧ ﻆﻔﺣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
.
طﻮﻄﺧ ندﻮﺑ يراﺮﻄﺿا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﻦﻤﺿ ،
ﺎﻤﺗ ﻦﯿﺑ ﺖﺣاﺮﺘﺳا نﺎﮑﻣا س
ﺎﻫ رﺎﺑ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺘﻓﺎﯾرد ي
ﯽﯾﻮﺳ زا .ﺖﺳا ﻢﮐ رﺎﯿﺴﺑ تﺎﻤﻟﺎﮑﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﯽﻠﺒﻗ طﺎﺒﺗرا
ﻒﯿﻌﺿ سﺮﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯿﺑ و ﺰﯿﻣآ
ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ﻪﺑﺮﺿ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا لﻼﺘﺧا ﺖﺳا
ﻦﯾا زا . ور ،
ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا وﺎﻔﺗ) يﺮﮕﯾد يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ت
ﺎﻫ (يدﺮﻓ ي
ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ نآ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ و سﺮﺘﺳا ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﮐﺮﺷ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ ﺎﯾ .
) 21 (
حﺮﻃ ﻦﯾا ، ﻦﯿﻟوا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ
يور يﺎـﻫرﻮﺗاﺮﭘا
112 ناﺮــﯾا رد ، ﺎــﺗ ﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا تﻮﻠﯾﺎــﭘ ترﻮــﺻ ﻪــﺑ
ﺎــﯿﻘﻣ رد ﯽــﻠﮐ ﯽﻠﯾﺎــﻓوﺮﭘ س
ﺎــﻫ زا ﯽــﺳرﺮﺑ درﻮــﻣ ي
حﺮﻃ ﻦﯾا .ﺪﻫد ﻪﯾارا ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﻪﺑ
ﻻاﻮﺌﺳ ﺦـﺳﺎﭘ ﺮﯾز ت
ﯽﻣ نﻮﻣزآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تاﺮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺘﻣ :ﺪﻫد ﺎﻫ
رد ﻪـﮐ ﯽﯾ
ﻫوﮋــﭘ ﺶ ﺎــﻫ ﯽــﺳرﺮﺑ رد ﯽﺟرﺎــﺧ و ﯽــﻠﺧاد ﯽــﻠﺒﻗ ي
ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺎﻫ حﺮﻄﻣ تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا و ﺲﻧاژروا ي ﺘﺴﻫ
ﺪﻨ ،
1. PTSD
41
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
ﯽﯾﻮﮕﺨـﺳﺎﭘ ﺰـﮐاﺮﻣ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا رد 112
لﻼـﻫ ﺮـﻤﺣا
؟ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕﭼ ناﺮﯾا
آ ــﮔﮋﯾو ﻦﯿــﺑ ﺎــﯾ ﯽ
ﺎــﻫ ﯽﺘﯿــﺼﺨﺷ ي ،
و يﺪــﻣآرﺎﮐدﻮﺧ
ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ﻞﺣ ي ﻪﻟﺄـﺴﻣ ﺎـﺑ بﺎـﺗ يروآ يﺎـﻫرﻮﺗاﺮﭘا رد
ﻂﺧ 112 ؟دراد دﻮﺟو ﻪﻄﺑار
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﯽﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ
نآ رد ﻪـﮐ ﺖـﺳا بﺎـﺗ
يروآ
ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺶﯿﭘ ﮔﮋﯾو و ﺖﺳا هﺪﻧﻮﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﯽ
ﺎﻫ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ي ،
ﮏﺒﺳ ﺎـﻫ ﻞـﺣ ي ﻪﻟﺄـﺴﻣ يﺎـﻫﺮﯿﻐﺘﻣ يﺪـﻣآرﺎﮐدﻮﺧ و
ﺶﯿﭘ .ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﯽﻣﺎـﻤﺗ
يراﺮﻄـﺿا ﯽﯾﻮﮕﺨـﺳﺎﭘ ﺰـﮐاﺮﻣ دﺮـﻣ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا 112
لﻼﻫ ﺮﻤﺣا لﺎﺳ رد رﻮﺸﮐ ﺮﺳاﺮﺳ 1393
ﯽﻣ ﻪـﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﺎﻬﻧآ داﺪﻌﺗ 248
ﻞﮐ داﺪﻌﺗ) ﺖﺳا ﺮﻔﻧ 284
ﺖـﺳا ﺮـﻔﻧ
داﺪـﻌﺗ ﻦـﯾا زا ﻪﮐ 248
و دﺮـﻣ رﻮـﺗاﺮﭘا ﺮـﻔﻧ 36
ﺮـﻔﻧ
ﺖـﺑﻮﻧ ﻪﺳ ﯽﻃ .(ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻢﻧﺎﺧ رﻮﺗاﺮﭘا ،
هرود ﯽـﺷزﻮﻣآ
ﻂـﺧ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا 112
، لﺎـﺳ نﺎـﺑآ و ﺮـﻬﻣ رد 1393
،
103 ﻮــﺗاﺮﭘا دﺮــﻣ ر ، زا 31 .ﺪــﻧﺪﻣآ ناﺮــﻬﺗ ﻪــﺑ نﺎﺘــﺳا
ﻦﯾاﺮﺑﺎــﻨﺑ ، ﻧدﻮــﻣزآ ﯽ ﺎــﻫ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦــﯾا ي ،
شور ﻪــﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﯿﮔ ﯽﻟﺎـﻤﺘﺣاﺮﯿﻏ ﻦﯿـﺑ زا سﺮﺘـﺳدرد
ﯽﻣﺎـﻤﺗ
شزﻮـﻣآ رد هﺪـﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ دﺮﻣ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ،
بﺎـﺨﺘﻧا
زا و ﺪﻧﺪﺷ 103
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪـﮐ
ﺎـﯿﺘﺧا رد راﺮـﻗ ﺎـﻬﻧآ ر
ﺖــﻓﺮﮔ ، 93 ﯽﺘــﺸﮔﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ ﻊــﻤﺟ
.ﺪــﺷ يروآ
هزاﺪﻧا يﺎﻫراﺰﺑا يﺮﯿﮔ
: هﻮﯿـﺷ زا ﯽـﮑﯾ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﺎـﻫ
ي
ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ تﺎــﻋﻼﻃا ﺐــﺴﮐ ياﺮــﺑ ﻢﯿﻘﺘــﺴﻣ و ﺞـﯾار ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . زا ﺰﯿﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد اﺬﻟ ﺞﻨﭘ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺮـﯾز
هداد يروآدﺮﮔ ﯽﻠﺻا راﺰﺑا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎـﻫ
هدﺎﻔﺘـﺳا هﺪـﺷ
:ﺖﺳا
1 ( تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا :ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ
ﺖﯿﻌﻤﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﺐﺴﮐ ياﺮﺑ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺖﮐﺮﺷ ﻦﺳ ﻞﺜﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ،
ﻞﻫﺄﺗ ﺖﯿﻌﺿو ،
داﺪﻌﺗ ﺪﻧزﺮﻓ
، تﻼﯿﺼﺤﺗ ناﺰﯿﻣ ،
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻪﺘﺷر ،
ﻞﻐﺷ ،
ﮥﻘﺑﺎﺳ ﺪﻣا و يﺮﮔدا ﮥﻘﺑﺎﺳ
يرﻮﺗاﺮﭘا ﯽﻣ
.ﺪﺷﺎﺑ
2 ( ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮥ بﺎﺗ يروآ : ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ بﺎﺗ
يروآ ،
سﺎﯿﻘﻣ بﺎﺗ يروآ نﻮﺳﺪﯾﻮﯾد و رﻮﻧﻮﮐ )1
2003 ( ﺑ ﻪ
ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا نﺎﮔﺪﻧزﺎﺳ .ﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﮐ
ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﯽﻣ
ﻧاﻮﺗ بﺎﺗ داﺮﻓا ﺪ زا ار روآ
ﺮﯿﻏ بﺎﺗ روآ هوﺮﮔ رد ﺎﻫ اﺪﺟ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﺮﯿﻏ و ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ي
و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ ﯿﻌﻗﻮﻣ رد ﺪ ﺖ
ﺎﻫ ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ و ﯽﺸﻫوﮋﭘ ي
دﻮﺷ هدﺮﺑ رﺎﮐ .
) 22 و 23 ﯾو ( ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ناور ﯽﺠﻨﺳ ﻦﯾا
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ بﻮﺧ
دروآﺮﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا و ﺶﯾاﺰﻓا هﺮﻤﻧ
رد ﻦﯾا سﺎﯿﻘﻣ رد نﺎﻣرد ، دﻮﺒﻬﺑ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﯽﻠﮐ
رﺎﻤﯿﺑ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا هدﺎﻔﺘﺳا
رد ناﺮﯾا
قﺎﺒﻄﻧا هداد و ﺐﯾﺮﺿ يﺎﻔﻟآ خﺎﺒﻧوﺮﮐ ﺮﺑاﺮﺑ
87 /0
شراﺰﮔ هﺪﺷ ﺖﺳا . ) 23 ( ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا رد ،
يداﺮﻓا
ﺮﻤﻧ ﻪﮐ ة زا ﺮﺗﻻﺎﺑ 60
ﺪﻧﺮﯿﮕﺑ ، داﺮﻓا ءﺰﺟ بﺎﺗ
روآ
بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ
.ﺪﻧﻮﺷ ﻞﻣﺎﺷ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا 25
لاﻮﺌﺳ
ﻪﻨﻣاد ياراد و ﺖﺳا 5
ﻪﺟرد يا ﺎﺗ ﺮﻔﺻ زا ﯽﺗﺮﮑﯿﻟ
ﺰﮔﺮﻫ ﻞﻣﺎﺷ رﺎﻬﭼ ،ﺑ
ﻪ ترﺪﻧ ، تﺎﻗوا ﯽﻫﺎﮔ ،
و ﺐﻠﻏا
ﺮﻤﻧ .ﺖﺳا ﻪﺸﯿﻤﻫ ة
ﺻﺎﺣ زا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رد ﻞﮐ ﻊﻤﺟ ﻞ
هﺮﻤﻧ ﻻاﻮﺌﺳ ﺖﺳد ﻪﺑ ت ﯽﻣ
ﺪﯾآ . ﻞﻗاﺪﺣ و ﺮﺜﮐاﺪﺣ
سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا رد هﺮﻤﻧ ،
.ﺖﺳا ﺪﺻ و ﺮﻔﺻ
3 ( ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ :ﯽﻣﻮﻤﻋ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ
سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا
ﺷ ﻂﺳﻮﺗ ﺮ ر نارﺎﮑﻤﻫ و )2
1982 ( رد 17 هدﺎﻣ ﻪﺘﺧﺎﺳ
ﺮﺜﮐاﺪﺣ .ﺪﺷ ﻞﻗاﺪﺣ و
هﺮﻤﻧ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا رد ،
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
87 و 17 ﺖﺳا نﺎﺸﯾا ﻪﮐ ار نآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ
87 /0 شراﺰﮔ
ﺮﮐ هد ﺪﻧا . ) 24 (
ناﺮﯾا رد ، ﻦﯾا سﺎﯿﻘﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﺗاﺮﺑ ) 1375 ( ﻪﻤﺟﺮﺗ و
ﯽﺑﺎﯾرﺎﺒﺘﻋا هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ ﻦﯾا سﺎﯿﻘﻣ رد ﺶﻫوﮋﭘ
1 . Connor & Davidson
2. Sherer & et al
42
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
ﯽﺗاﺮﺑ ) 1376 ( ، 79 ﺪﺻرد ، يﺪﺒﻋ ﺎﯿﻧ ) 1377 ( ، 85
ﺪﺻرد و رد ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﯿﺑاﺮﻋا و نارﺎﮑﻤﻫ ) 1383 ( ،
91 /0 ، ) ﯽﻔﺠﻧ 1380 ( ، 83 /0 ، ) يﺮﻗو 1379 ( ، 85 /0 و
) ﯽﻧﺎﻫاﺮﻓ و ﯽﺠﻨﮔ ﺶﻫوﮋﭘ رد 1388
( ، خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ
81 /0 ﺖﺳد ﻪﺑ ﺪﻣآ . ) 24 و 25 (.
4 ( ﻦﯾا :ﻮﺌﻧ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﺞﻨﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ،
ﺮﻈﻧﺪﯾﺪﺠﺗ هﺎﺗﻮﮐ مﺮﻓ ﺞﻨﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ هﺪﺷ
و ﺎﺘﺳﺎﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﯿﺼﺨﺷ گرﺰﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﮏﻣ
1يﺮﮔ ) 1992 ﺺﺧﺎﺷ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ( ﺎﻫ
ي
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا 60
ﻟاﻮﺌﺳ ﯽ ، ﻞﻣﺎﻋ ﺞﻨﭘ ناور ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ
ﯽﯾﻮﺧرﻮﺠﻧر ،
ﯽﯾاﺮﮕﻧوﺮﺑ ،
فﺎﻄﻌﻧا ﭘ يﺮﯾﺬ ، و يرﺎﮔزﺎﺳ
ﻪﻔﯿﻇو ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﺳا ﻞﻣﺎﻋ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻪﮐ ،
12 ﻪﯾﻮﮔ
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﯽﻣ .ﺪﻧﻮﺷ ﻪﯾﻮﮔ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ي ،
ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺞﻨﭘ ترﻮﺻ ﻪﺑ يا
هداد ﺦﺳﺎﭘ (تﺮﮑﯿﻟ ﻒﯿﻃ)
ﯽﻣ ﺮﻫ و ﺪﻧﻮﺷ ﻪﯾﻮﮔ
، ﻦﯿﺑ يزﺎﯿﺘﻣا 1
ﺎﺗ 5 دﻮﺧ ﻪﺑ ار
صﺎﺼﺘﺧا ﯽﻣ
و ﺎﺘﺳﺎﮐ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ .ﺪﻫد
) يﺮﮐ ﮏﻣ 1992
( ، ﺮﻫ رد ﺺﺧﺎﺷ زا ماﺪﮐ ﺎﻫ
ي
ﺞﻨﭘ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﻧﺎﮔ ،
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ هﺮﻤﻧ ﻪﭼﺮﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ، ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﯿﻧ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺺﺧﺎﺷ تﺪﺷ رد ﻮﺌﻧ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رﺎﺒﺘﻋا .دﻮﺑ
) يﺮﮐ ﮏﻣ و ﺎﺘﺳﺎﮐ ﻖﯿﻘﺤﺗ 1992
( ، ﺺﺧﺎﺷ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ي
ناور ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ ﯽﯾﻮﺧرﻮﺠﻧر
، ﯽﯾاﺮﮕﻧوﺮﺑ ،
فﺎﻄﻌﻧا
يﺮﯾﺬﭘ ، ﺷ ﻪﻔﯿﻇو و يرﺎﮔزﺎﺳ ﯽﺳﺎﻨ
، ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
85 /0 ، 78 /0 ، 87 /0 ، 90 /0 و 83 /0 هﺪﺷ شراﺰﮔ
ﯽﺷﺮﻓ ﯽﺳوﺮﮔ ار ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا .ﺖﺳا ﯽﺳرﺎﻓ ﻪﺑ
دﺮﮐ ﻪﻤﺟﺮﺗ ﻪﮐ
يور ناﺮﯾا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺑﺎﯾرﺎﺠﻨﻫ
هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﺐﯾﺮﺿ ﺰﯿﻧ ناﺮﯾا رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻻﺎﺑ رد هﺪﺷ ﺮﮐذ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ياﺮﺑ ،
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 83
/0 ،
75 /0 ، 80 /0 ، 79 /0 و 079 /0 ﺖﺳا هدﻮﺑ )
26 و 27 .(
1. Costa & McCrae
5 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ( ﮏﺒﺳ
يﺎﻫ ﻞﺣ ﻪﻠﺌﺴﻣ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا :
ﮓﻧﻻ و يﺪﯿﺴﮐ ﻂﺳﻮﺗ )2
1996 ( ، و هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ
ياراد 24 لاﻮﺌﺳ ار ﻞﻣﺎﻋ ﺶﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣ
.ﺪﺠﻨﺳ
ﺮﻫ ماﺪﮐ زا ﻞﻣاﻮﻋ رد ﺪﻧﺮﯿﮔﺮﺑ ة ﻢﺘﯾآ رﺎﻬﭼ ﺖﺳا
. ﻦﯾا
ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ :زا 1 ( ﯽﮔﺪﻧﺎﻣرد ،
2 ( يﺮﮔرﺎﻬﻣ رد
ﻞﺣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ، 3 ( ﮏﺒﺳ ﺖﯿﻗﻼﺧ ، 4 ( دﺎﻤﺘﻋا رد ﻞﺣ
ﻪﻠﺌﺴﻣ ، 5 ( ﮏﺒﺳ بﺎﻨﺘﺟا 6 ( ﮏﺒﺳ .ﺶﯾاﺮﮔ
ﻪﺳ ﻞﻣﺎﻋ ﮏﺒﺳ ﺖﯿﻗﻼﺧ ، دﺎﻤﺘﻋا ﺶﯾاﺮﮔ و يﻮﮕﻟا
ﻪﻠﺌﺴﻣ ﯽﯾﺎﺸﮔ ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﺎﯾ ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ي ﻞﺣ ﮥﻠﺌﺴﻣ هﺪﻧزﺎﺳ و
ﻪﺳ ﯽﮔﺪﻧﺎﻣرد ﻞﻣﺎﻋ ،
لﺮﺘﻨﮐ ﺎﯾ يﺮﮔرﺎﻬﻣ و بﺎﻨﺘﺟا
ﮏﺒﺳ ﻞﺣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ ﺎﯾ
ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ار
ﯽﻣ ﺪﺠﻨﺳ ﻦﯾا رﺎﺒﺘﻋا . ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
يﺪﻤﺤﻣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ،
ﺺﺧﺎﺷ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﺶﺷ ي ﻧﺎﮔ ﮥ ﯽﮔﺪﻧﺎﻣرد ،
يﺮﮔرﺎﻬﻣ ،
ﺖﯿﻗﻼﺧ ، دﺎﻤﺘﻋا ، بﺎﻨﺘﺟا و ﺶﯾاﺮﮔ ،
ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
69 /0 ، 66 /0 ، 63 /0 ، 72 /0 ، 37 /0 و 53 /0 شراﺰﮔ
يﺪﺒﻋ ﺶﻫوﮋﭘ رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ،
ﻪﺑ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﺐﯾﺮﺿ ﺰﯿﻧ
ﻻﺎﺑ رد هﺪﺷ ﺮﮐذ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ياﺮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ،
ﻪﺑ
ﺐﯿﺗﺮﺗ 65 /0 ، 61 /0 ، 61 /0 ، 71 /0 ، 70 /0 و 55 /0 هدﻮﺑ
مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ نﻮﻣزآ ﻦﯾا ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﺐﯾاﺮﺿ ﻞﮐ رد .ﺖﺳا ﺎﯿﻘﻣﺮﯾز س ،ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺶﯾاﺮﮔ ﮏﺒﺳ ﺰﺟ ﻪﺑ
يﺪﻤﺤﻣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ 50 ﺪﺻرد ﺖﺳا .
و اﻮﺘﺤﻣ ﯽﯾاور ﻪﺑ ﯽﮑﺘﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ﯽﯾاور رد ﻪﮑﻧآ ﺎﺑ .ﺖﺳا نآ ﻪﯿﻬﺗ و ﺖﺧﺎﺳ شور سﺎﯿﻘﻣ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ،
ةﻮﯿﺷ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ ،
ﻦﺷور ﺚﺤﺑ
ﺖﺳا هﺪﻣﺎﯿﻧ نﺎﯿﻣ ﻪﺑ نآ ﯽﯾاور ﺐﯾﺮﺿ زا ﯽﺤﺿاو و
،
ﯽﺧﺮﺑ رد ﺎﻣا لاﻮﺌﺳ
نآ يﺎﻫ ، ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻫاﻮﺷ ﯽﺧﺮﺑ
هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا ﻪﮐ يداﺮﻓا ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد و ﺪﻧا
ﺪﻧراد ار مزﻻ ﺺﺼﺨﺗ ،
نﺎﺸﻧ ﺎﺑ سﺎﯿﻘﻣ طﺎﺒﺗرا هﺪﻨﻫد
ﺼﯿﺼﺧ ﮥ ﺖﺳا ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
) 28 و 29 (
2. Cassidy & Long
43
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
شور رﺎﮐ
هوﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا زا ﺲﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ
، ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ تﺎﻋﻼﻃا ي
ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد ،
وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺼﺨﺷ ﯿﺘ ﯽ ، ﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ي
،
ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ي ﻞﺣ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ و بﺎﺗ
يروآ ، ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﻦﯿﺑ رد ﯽﻫوﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﮐ ﺖﺳا يروﺮﺿ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺮﮐذ .ﺪﺷ ﺶﺨﭘ ﻧدﻮﻣزآ ﯽ ﺎﻫ ، هوﺮﮔ ﻪﺳ رد 35
نﺎﺘﺳا مﺎﻤﺗ زا يﺮﻔﻧ ﺎﻫ
ﯽﻟاﻮﺘﻣ ﻪﺘﻔﻫ ﻪﺳ ﯽﻃ ،
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و هﺪﻣآ ناﺮﻬﺗ
هﺪﺷ ﺮﺿﺎﺣ ﺖﻣﺪﺧ ﻦﻤﺿ ﯽﺷزﻮﻣآ هرود نﺪﻧارﺬﮔ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ مﺎﻤﺗ و ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﻫ
ﮏﯾ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺎﺟ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺮﻫ ياﺮﺑ .ﺪﺷ هداد ﯽﻧدﻮﻣزآ ،
ﻞﯿﻤﮑﺗ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ ﻦﯿﺑ 30 ﺎﺗ 45 ﺑ ﻪﻘﯿﻗد ﻪ ﺪﯿﻣﺎﺠﻧا لﻮﻃ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻖﻘﺤﻣ اﺪﺘﺑا ﻪﮐ ترﻮﺻ ﻦﯾﺪﺑ ﺎﻫ
زا ﺲﭘ ار
و هدﺮﮐ ﺶﺨﭘ ﺎﻬﻧآ ﻦﯿﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ندﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ داﺪﻌﺗ 93 و ﺪﺷ هداد تدﻮﻋ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
يو ار ﺎﻬﻧآ تﺎﻋﻼﻃا جاﺮﺨﺘﺳا و ﻞﯿﻤﮑﺗ زا ﺪﻌﺑ
و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﻞﯿﻠﺤﺗ .
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ شور ﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ياﺮﺟا زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ
ﻊﻤﺟ و تﺎﻋﻼﻃا يروآ ،
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ هداد ﺲﭙﺳ .ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔﺪﮐ ﺎﻫ
ﻪﺑ ي
ور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ش
ﺎﻫ يرﺎﻣآ ي
زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد .ﺪﻧﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ لاﺆﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ يرﺎﻣآ شور ﻪﺳ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا :دﻮﺷ
ور ش ﺎﻫ :ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ي ور
ش ﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ي
تاﺮﻤﻧ ﻪﻨﻣاد ،
ﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺋارا ياﺮﺑ ر
هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ تﺎﻋﻼﻃا -
.ﺖﺳا فاﺮﺤﻧا هﺪﻫﺎﺸﻣ مﺪﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ زا يﺪﺟ
ﯽﺘﯿﻟﺎﻣﺮﻧ ، هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ زا
نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ و نﻮﺳﺮﯿﭘ .ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
:نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ شور ﻦﯾا زا
ياﺮﺑ هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ
ﮥﻄﺑار يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
مﺎﮔ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﺑ
:مﺎﮔ ﻦﯾا ةﻮﯿﺷ
ﺶﯿﭘ ياﺮﺑ يرﺎﻣآ ﺪﻨﭼ يور زا كﻼﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﮏﯾ ﯽﻨﯿﺑ
ﺶﯿﭘ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ ﻦﯿﺑ
ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد .دور
ﺶﯿﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﻣﺎﻋ) ﻦﯿﺑ
ﺎﻫ ي
ناور ﻞﻣﺎﺷ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﯾﻮﺧرﻮﺠﻧر
، نوﺮﺑ ﯽﯾاﺮﮔ ،
فﺎﻄﻌﻧا ﯾﺬﭘ يﺮ ، ﻪﺑ ندﻮﺑ ناﺪﺟوﺎﺑ و يﺮﯾﺬﭘ ﻖﻓاﻮﺗ
هاﺮﻤﻫ ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ﻞﺣ ي ﻪﻟﺄﺴﻣ
ﻞﻣﺎﺷ ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ي
ﯽﮔﺪﻧﺎﻣرد ،
يﺮﮔرﺎﻬﻣ ، ﻪﻧﺎﻗﻼﺧ ، دﺎﻤﺘﻋا ، و بﺎﻨﺘﺟا
(يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ و ﺶﯾاﺮﮔ ،
) كﻼﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﺑ بﺎﺗ
يروآ (
ﻦﯾا زا ةﻮﯿﺷ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يرﺎﻣآ ،
ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ نﻮﯿﺳﺮﮔر نزو ،
ﺶﯿﭘ رد ﯽﻨﯿﺑ
هﻮﯿﺷ ﻦﯾا زا ﺰﯿﻧ كﻼﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
رﺎﯿﻌﻣ
سﺎﺳا ﺮﺑ نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ زا/ﻪﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ جوﺮﺧ و دورو لﺎﻤﺘﺣا راﺪﻘﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ F
05 /0 و 10 /0 ﺮﻈﻧ رد
.ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ياﺮﺑ
ﺎﻫ زا
مﺮﻧ راﺰﻓا SPSS-19 ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
.
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺘﻣ داﺮﻓا داﺪﻌﺗ
ﺄ رد ﻞﻫ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا 12
ﺮﻔﻧ
دﺮﺠﻣ داﺮﻓا و 80
.ﺖﺳا ﺮﻔﻧ رد ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا داﺪﻌﺗ
ﮥﻠﺻﺎﻓ
ﯽﻨﺳ 15 20 ﺎﺗ ﻪﻟﺎﺳ ، 4 ﺮﻔﻧ ، رد ﮥﻠﺻﺎﻓ ﯽﻨﺳ 21 ﺎﺗ 25
ﻪﻟﺎﺳ ، 41 رد و ﺮﻔﻧ ﮥﻠﺻﺎﻓ
ﯽﻨﺳ 26 ﺎﺗ 30 ، 40 و ﺮﻔﻧ
رد ﮥﻠﺻﺎﻓ ﯽﻨﺳ 31 ﺎﺗ 35 ﻪﻟﺎﺳ ، 6 رد و ﺮﻔﻧ ﮥﻠﺻﺎﻓ
ﯽﻨﺳ 36 ﺎﺗ 40 ، 1 ﺘﺷاد ﺖﮐﺮﺷ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺮﻔﻧ ﻪ
ﺪﻧا .
ﻢﻠﭙﯾد تﻼﯿﺼﺤﺗ ناﺰﯿﻣ ،
ﯽﻧادرﺎﮐ ، رد ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ و
44
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا 4
، 21 و 67 .ﺖﺳا ﺮﻔﻧ ﮥﻘﺑﺎﺳ
يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا يﺮﮔداﺪﻣا 112
، ﻞﻗاﺪﺣ 1 ﺮﺜﮐاﺪﺣو 20
ﺖﺳا لﺎﺳ ﮥﻘﺑﺎﺳ
ﺰﮐﺮﻣ ﺎﺑ يرﺎﮑﻤﻫ ،EOC
ﻞﻗاﺪﺣ 1
ﺮﺜﮐاﺪﺣ و 4
ﯽﻧاواﺮﻓ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺖﺳا لﺎﺳ ﮥﻘﺑﺎﺳ
لﺎﺳ رد ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا يرﺎﮑﻤﻫ 4
، 3 ، 2 ، 1 ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ
6/
22 ، 5/
21 ، 6/
22 و 3/
32 ﺮﻔﻧ ﮏﯾ و ﺖﺳا ﺪﺻرد
ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻋﻼﻃا ندﺮﮐ ﺮﭘ نوﺪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ رد
رﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد .دﻮﺑ هدﺮﮐ ﺖﮐﺮﺷ ة
1 ﮔﮋﯾو ﯽ ﺎﻫ ي
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ،
يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ،
ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ي يا
و
بﺎﺗ يروآ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا .
ﻦﯾا رد
لوﺪﺟ ، ﻣﺎﻤﺗ ﯽ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﮔﮋﯾو
ﯽ ﺎﻫ ي
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ هداد ﺦﺳﺎﭘ
.ﺪﻧا ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا زا ﺮﻔﻧ ﻪﺳ
ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮥ ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ ي ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺮﻔﻧ ﮏﯾ و
ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮥ بﺎﺗ يروآ .ﺪﻧداﺪﻧ ﺦﺳﺎﭘ
ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺎﻫ ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ لاﻮﺌﺳ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ لوا دﻮﺟو
ﻪﻄﺑار ﻦﯿﺑ ﮔﮋﯾو ﯽ ﺎﻫ ي ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺎﺑ
بﺎﺗ يروآ رد
ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ، شور زا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﻮﺳﺮﯿﭘ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﻪﮐ ﮥﻄﺑار بﺎﺗ يروآ ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺎﺑ ﯽﯾاﺮﮕﻧوﺮﺑ )
45 /0 و (r=
ندﻮﺑ ناﺪﺟو ﺎﺑ )
56 /0 (r=
ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺢﻄﺳ رد و 01
/0 ﻨﻌﻣ ﺎ ﺖﺳا راد . ﯽﻟﺎﺣرد ﻪﮐ
نﺎﯿﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ بﺎﺗ
يروآ ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺎﺑ
ناور
يﺪﻧﮋﻧ سﻮﮑﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد و
01 /0 ﺖﺳا رادﺎﻨﻌﻣ
) 45 /0 - (r=
رد و دراﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﻄﺑار
ﮥ دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ
دراﺪﻧ .
ﺎﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نﺎﯿﻣ طﺎﺒﺗرا
ﮔﮋﯾو ﯽ ﺎﻫ ي
ﺎﺑ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ بﺎﺗ
يروآ و ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﯿﭘ ﯽﻨﯿﺑ
بﺎﺗ يروآ ﮔﮋﯾو يور زا ﯽ
ﺎﻫ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ي ،
زا
نﻮﯿﺳﺮﮔر مﺎﮔ
ﻪﺑ مﺎﮔ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ﺖﺳا لوﺪﺟ) .
ةرﺎﻤﺷ 2 ( ياﺮــﺑ
ﺶﯿــﭘ ﯽــﻨﯿﺑ بﺎــﺗ يروآ زا يور ــﮔﮋﯾو ﯽ ﺎــﻫ ي
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ،
لوا مﺎﮔ رد لﺪﻣ ﯽﻨﻌﯾ
1 ، ندﻮـﺑ ناﺪﺟو ﺎﺑ
.هﺪــﯾدﺮﮔ لﺪــﻣ دراو ﻦــﯾا
ﮥــﻄﺑار ﺮــﻈﻧ زا ﯽﻧﻮﯿــﺳﺮﮔر
ــﻨﻌﻣ يرﺎــﻣآ ﺎ
راد ) دﻮــﺑ 001 /0 <
p-value ا ( ﺎــﻣ ﻂــﻘﻓ
2/
32 تاﺮــﯿﯿﻐﺗ زا ﺪــﺻرد بﺎــﺗ
يروآ ﺶﯿــﭘ ار ﯽــﻨﯿﺑ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ
، لﺪﻣ رد ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺮﺛا ﺎـﻨﻌﻣ
راد .دﻮـﺒﻧ ﺮـﺑ
سﺎﺳا ﻦﯾا ناﺪﺟو ﺪﻌﺑ
ﺖﯿﺼﺨﺷ يراﺪﻣ يدوﺪـﺣ ﺎـﺗ
ﺶﯿـﭘ ﻪـﺑ ردﺎﻗ ﯽـﻨﯿﺑ
بﺎـﺗ يروآ ﺎـﻫرﻮﺗاﺮﭘا رد ﺖـﺳا
.
ﻪـﺘﻓﺎﯾ شزاﺮـﺑ ﯽﻧﻮﯿـﺳﺮﮔر لﺪﻣ ﺐﯾاﺮﺿ ،
لوﺪـﺟ رد
ةرﺎﻤﺷ 3 .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺎﺳا ﺮﺑ
س ﺞﯾﺎﺘﻧ لوﺪﺟ ﻦﯾا ،
ﮥــﻄﺑار ﯽﻧﻮﯿــﺳﺮﮔر بﺎــﺗ
يروآ ناﺪــﺟو ﺎــﺑ و ندﻮــﺑ
:زا ﺖﺴﺗرﺎﺒﻋ
) ﺎﺑ ناﺪﺟو ندﻮﺑ
×(
146 /1 )=
بﺎﺗ يروآ (
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ لاﻮﺌﺳ ﻪﻄﺑار ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺪﻌﺑ
يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﻦﯿﺑ ﺎﺑ
بﺎﺗ يروآ رد ﺎـﻫرﻮﺗاﺮﭘا ،
ﺐﯾﺮـﺿ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﺳﺮﯿﭘ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ . داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﮥﻄﺑار
بﺎﺗ ﺎﺑ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ يروآ
ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا رد
ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ) 619 /0 ﺢﻄـﺳرد و (r=
01 /0 ـﻨﻌﻣ ﺎ ﺖـﺳا راد
لوﺪــﺟ) ةرﺎﻤــﺷ 4 يرادﺎــﻨﻌﻣ ﻪــﺑ ﻪــﺟﻮﺗ ﺎــﺑ .(
ﮥــﻄﺑار
بﺎـﺗ و يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ و يروآ
ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ ﺶﯿـﭘ ﯽـﻨﯿﺑ
بﺎــﺗ يروآ يﺪــﻣآرﺎﮐدﻮﺧ يورزا ،
نﻮﯿــﺳﺮﮔر هدﺎــﺳ
هدﺎﻔﺘــﺳا ﺪــﺷ . داد نﺎــﺸﻧ نﻮﯿــﺳﺮﮔر ﻞــﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎــﺘﻧ
تاﺮــﯿﯿﻐﺗ يﺪــﻣآرﺎﮐدﻮﺧ
، 3/
38 تاﺮــﯿﯿﻐﺗ زا ﺪــﺻرد
بﺎــﺗ يروآ ناور ﯽﺘﺧﺎﻨــﺷ .ﺪــﻨﮐ ﯽــﻣ ﯽــﻨﯿﺑ ﺶﯿــﭘ ار
ﺎﻨﻌﻣ ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ نﻮﻣزآ يراد ،
ﺖـﺳا ﻦـﯾا ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
يﺪـﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﻪﮐ يدوﺪـﺣ ﺎـﺗ
ﺶﯿـﭘ ﻪـﺑ ردﺎـﻗ ﯽـﻨﯿﺑ
بﺎــﺗ يروآ ناور ﯽﺘﺧﺎﻨــﺷ ﺖــﺳا
لﺪــﻣ ﺐﯾاﺮــﺿ .
رﺎﻤــﺷ لوﺪــﺟ رد هﺪــﺷ هداد شزاﺮــﺑ ﯽﻧﻮﯿــﺳﺮﮔر ة
5
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﺳد ﻪﺑ
هﺪﻣآ ، لﺪﻣ
45
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
و يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ نﻮﯿﺳﺮﮔر بﺎﺗ
يروآ ﻪﺑ ﻦﯾا ترﻮـﺻ
:ﺖﺳا (يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ)
× 946 /2 )=
بﺎﺗ يروآ (
لاﻮﺌﺳ يﺪﻌﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
، ﯽﺳرﺮﺑ ﮥﻄﺑار ﮏﺒﺳ ﺎـﻫ ي ﻞـﺣ
ﻪﻟﺄﺴﻣ ﺎﺑ بﺎﺗ يروآ رد ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﯽﻣ
.ﺪﺷﺎﺑ ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ
ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا لاﻮﺌﺳ ، شور زا ﺰﯿﻧ ﯽﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ
نﻮـﺳﺮﯿﭘ
هدﺎﻔﺘــﺳا ﺪــﺷ . ﮥــﻄﺑار ﯽــﺸﯾاﺮﮔ ﮏﺒــﺳ ﺎــﺑ
بﺎــﺗ يروآ
ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ، ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺢﻄﺳ رد و 05
/0 ـﻨﻌﻣ ﺎ راد دﻮـﺑ
) 209 /0 (r=
، ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﮥﻄﺑار بﺎﺗ يروآ ناور ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ
ﺎـــﺑ ﮏﺒـــﺳ ) دﺎـــﻤﺘﻋا 281
/0 (r=
، ﻪـــﻧﺎﻗﻼﺧ ﮏﺒـــﺳ
) 442 /0 ) ﺪـﻣآرﺎﮐ ﮏﺒﺳ و (r=
402 /0 (r=
، ﻢﯿﻘﺘـﺴﻣ و
ﺢﻄﺳ رد 01
/0 ﺎﻨﻌﻣ دراﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ رد و ﺖﺳا راد ،
ﮥـﻄﺑار
ﻧ دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ .ﺖﺷاﺪ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ
ﮥـﻄﺑار
بﺎﺗ و يروآ ﮏﺒﺳ ﺎﻫ ﻞـﺣ ي ﻪﻟﺄـﺴﻣ ﻦـﯾا رد ،لاﻮﺌـﺳ
ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ياﺮﺑ بﺎـﺗ
يروآ يور زا ﮏﺒـﺳ ﺎـﻫ ﻞـﺣ ي
ﻪﻟﺄﺴﻣ ، ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ نﻮﯿﺳﺮﮔر زا لوﺪـﺟ) .
ةرﺎﻤﺷ 6 (
ﮏﺒـﺳ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ مﺎـﮔ ﻪـﺑ مﺎـﮔ نﻮﯿـﺳﺮﮔر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﻧﺎﻗﻼﺧ ، 6/
18 تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﺪﺻرد بﺎﺗ
يروآ ﺶﯿـﭘ ار
ﯽـﻣ ﯽـﻨﯿﺑ ﺎـﻨﻌﻣ .ﺪـﻨﮐ
ﺲﻧﺎـﯾراو ﻞـﯿﻠﺤﺗ نﻮـﻣزآ يراد ،
ﻪﻧﺎﻗﻼﺧ ﮏﺒﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ،
يدوﺪﺣ ﺎﺗ ردﺎـﻗ
ﯽـﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻪﺑ بﺎـﺗ
يروآ .ﺖـﺳا ـﺳﺮﮔر ﺐﯾاﺮـﺿ ﯿ
نﻮ
رﺎﻤـﺷ لوﺪﺟ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ شزاﺮﺑ ة
7 .ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدروآ
:زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ ﻦﯾا
ﮏﺒﺳ) ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يا (ﻪﻧﺎﻗﻼﺧ
× 671 /5 + 918 / 48 )=
بﺎﺗ يروآ (
ﺚﺤﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ،
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ ﯽﻠﺒﻗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
،
بﺎﺗ روآ ي ﺎﺑ ﯽﯾاﺮﮕﻧوﺮﺑ ﮥﻄﺑار
ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ دراد
) 30 ، 31 ، 32 و 33 نوﺮﺑ .(
ﯽﯾاﺮﮔ ، ﯽﻔﻃﺎﻋ ﮏﺒﺳ ﻞﻣﺎﺷ
ﺎﺠﯿﻫ و ﺖﺒﺜﻣ ن
ﺎﻫ ﺖﺒﺜﻣ ي ، ﯽﻤﯿﻤﺻ يدﺮﻓ ﻦﯿﺑ ﻂﺑاور
ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﻞﻣﺎﻌﺗ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ و .
) 32 ( ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﻦﯿﯿﺒﺗ رد ﯽﻣ
ناﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ
ﺎﺠﯿﻫ ن ﺎﻫ ﺖﺒﺜﻣ ي ،
ﻼﺗ ش ﺎﻫ ياﺮﺑ ار ﻪﻧﻻﺎﻌﻓ ي
ﺶﯾاﺰﻓا ﺶﻨﺗ ﺎﺑ ﯽﯾورﺎﯾور ﯽﻣ
و ﺪﻫد ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ ﺪ ﻦﯾا
ﻼﺗ ﻪﮐ دﺎﻘﺘﻋا ش
ﺎﻫ ﺎﻘﺗرا ار ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺰﯿﻣآ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ دﺮﻓ ي
ﺪﺸﺨﺑ . ) 30 ( رد ﯽﯾاﺮﮕﻧوﺮﺑ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺒﯿﺼﻣ ﺎﺑ ﯽﯾورﺎﯾور ﺖ
ﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ ،
داﺮﻓا اﺮﯾز
ار ناﺮﮕﯾد ﺖﯾﺎﻤﺣ يﺮﺘﺸﯿﺑ لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ اﺮﮕﻧوﺮﺑ ﺖﺴﺟ ﻮﺟو ﯽﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻖﻓﻮﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا رد و ﺪﻨﻨﮐ ) .
34 (
ﺠﯿﺘﻧ ﮥ ﮐ دﻮﺑ ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ يﺪﻌﺑ ﻪ
بﺎﺗ يروآ ﺎﺑ
ناﺪﺟو ﯽﯾاﺮﮔ ﮥﻄﺑار ﺎﻨﻌﻣ ﺖﺒﺜﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا .دراد يراد
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﺎﻫ ) ترﺎﺸﺑ ي 30
( ، نارﺎﮑﻤﻫ و ﺰﻠﯿﺳ ﻞﺒﭙﻤﮐ
) 35 ( ، ﯽﻠﻧﺎﭘ ، ) ﭗﯾو و ﻮﮐﺎﻣﻮﺗ 36
رد .ﺖﺳا ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ (
ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﻦﯿﯿﺒﺗ ﯽﻣ
ناﻮﺗ ﺎﺑ داﺮﻓا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ
ناﺪﺟو ﻻﺎﺑ ﯽﯾاﺮﮔ ،
ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺪﻧراد يﻮﻗ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ
ﻞﺣ دﺮﮑﯾور ﮏﯾ ﻪﮐ دراد لﺎﻤﺘﺣا ﻪﻟﺄﺴﻣ
ياﺮﺑ ار لﺎﻌﻓ
ﺪﻧﺮﯿﮔ ﺶﯿﭘ رد ﺶﻨﺗ ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ) .
30 ( نﻮﻨﮐﺎﺗ ﺸﻫوﮋﭘ ﯽ
ﻪﺑ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻠﺑﺎﻗ ﯿ ﺖ ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ بﺎﺗ يروآ يور زا
ﮔﮋﯾو ﯽ ﺎﻫ ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا رد ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ي ﻪﺘﺧادﺮﭙﻧ
ﺖﺳا .
اﺬﻟ رد ﺒﺗ ﯿﯿ ﻦ اﯾ ﻦ لاﻮﺌﺳ رد رﺎﺑ ة ناﺪﺟو ﯽﯾاﺮﮔ ﯽﻣ ناﻮﺗ
ﻦﯿﯿﺒﺗ دﺮﮐ ﻪﮐ ﺑ ناﺪﺟو ﺪﻌ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﯾاﺮﮔ
، زا ﻪﻠﻤﺟ
دراﻮﻣ ﯽﻤﻬﻣ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺮﯾﺬﭘ
ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ و هﺪﺷ رﻮﺗاﺮﭘا يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﺲﺣ و يﺮﯾﺬﭘ
ﺐﺒﺳ يﺮﺘﺸﯿﺑ لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ نآ هاﺮﻤﻫ يﻮﻗ ﯽﻣ
ﻪﮐ دﻮﺷ
دﺮﻓ ﻞﺣ دﺮﮑﯾور ﻪﻟﺄﺴﻣ
ﻪﺒﻠﻏ ياﺮﺑ ار ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺶﻨﺗ ﺮﺑ
) دﺮﯿﮕﺑ ﺶﯿﭘ رد 30
ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا زا و ( ناﺮﮕﯾد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺘﺑ
.ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ
لاﻮﺌﺳ نﺎﺸﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ لوا
ﻦﯿﺑ ﻪﮐ داد بﺎﺗ
يروآ ناور و يﺪﻧﮋﻧ ، رد ﻪﮐ يرﺎﺘﺧﺎﺳ
نﺎﺠﯿﻫ هﺪﻧﺮﯿﮔﺮﺑ ﺎﻫ
يرﺎﮔزﺎﺳ رد ﻒﻌﺿ و ﯽﻔﻨﻣ ي
ﺖﺳا ، ﮥﻄﺑار ﻦﯾا .دراد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ و ﯽﻔﻨﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﺎﻫ ) ترﺎﺸﺑ ي 30
( ، ﻞﭙﻤﮐ - ﺲﻠﯿﺳ نارﺎﮑﻤﻫ و
46
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ- ﯽﺸﻫوﮋﭘةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎﺳ ،تﺎﺠﻧ و داﺪﻣا2 ،1394
) 35 ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ و ( .ﺖﺳا
هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺎﻬﻧآ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﺐﯿﺳآ داﺮﻓا تﺎﻔﺻ زا ﯽﮑﯾ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ يﺮﯾﺬﭘ
ناور ﺖﺳا رﻮﺠﻧر ،
ﺎﺑ داﺮﻓا ﻪﮐ دراﺪﻧ ﯽﺒﺠﻌﺗ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
سﺎﯿﻘﻣ رد يﺪﻧﮋﻧ ناور يﻻﺎﺑ تاﺮﻤﻧ بﺎﺗ
يروآ ﺮﻤﻧ ة
.ﺪﻨﻨﮐ ﺐﺴﮐ ﯽﻨﯿﯾﺎﭘ
ﮔﮋﯾو ﯽ ﺎﻫ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ي ﯽﯾاﺮﮕﻧوﺮﺑ
يراﺪﻣ ناﺪﺟو و ،
ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ ﻄﺳاو ﻪﺑ ﺪﻨ ﮥ
قﻮﺳ ﻪﺑ رﻮﺗاﺮﭘا نداد يراﺮﻗﺮﺑ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﻼﻣﺎﻌﺗ ،
ﯽﻤﯿﻤﺻ يدﺮﻓ ﻦﯿﺑ ﻂﺑاور دﺎﺠﯾا و
ﺖﺒﺜﻣ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ،
سﺮﺘﺳا ﻊﯾﺎﻗو زا ﺲﭘ از
، رد يو ﻪﺑ
تﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ نﺪﻣآ رﺎﻨﮐ ،
و ﯽﻔﻨﻣ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﻪﯿﻠﺨﺗ
ﻊﻗاو رد .ﺪﻨﻨﮐ ﮏﻤﮐ يدﺎﻋ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﻞﮐرد تاﺮﻤﻧ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﮔﮋﯾو ﻦﯾا رد يﺮﺗﻻﺎﺑ
ﯽ ﺎﻫ ي
ﺴﮐ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ هدﺮﮐ ﺐ
ﺪﻧا ، ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ
دﻮﺧ ﺮﮔداﺪﻣا بﺎﺗ
يروآ نﺎﺸﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻣ
و ﺪﻨﻫد
ﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽ
ﺎﻫ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ي ﺎﺑ
شور ﻞﺣ ﺪﻣآرﺎﮐ يﺎﻫ ﻪﻟﺄﺴﻣ
دراد ﻪﻄﺑار ،
ﻞﺣ ﻪﺑ
ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺰﯿﻣآ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﮏﻤﮐ رﻮﺗاﺮﭘا ﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ و
ﯽﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا .ﺪﻨﮐ ﯽﻣ
ﻧاﻮﺗ ﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ رد ﺪ ي
ﺎﻫ ي
هرود شزﻮﻣآ و يا ﺶﻨﯾﺰﮔ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و نﺎﻣرد و
ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا .دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ
رد ﯽﺳرﺮﺑ لاﻮﺌﺳ مود ، تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﻠﺒﻗ ﺖﺳا ﻮﺴﻤﻫ .
) 37
، 38 و 39 ( يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار لﺮﺘﻨﮐ زا يدﺮﻓ كرد ﺪﻫد
،
دراد لﺎﻤﺘﺣا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻻﺎﺑ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﺎﺑ داﺮﻓا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ روﺎﺑ ﯽﻣ
ﻮﺗ ﻧا ار ﯽﻠﻐﺷ دﺮﮑﻠﻤﻋ يﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﺪﻨ
.ﺪﻧﻮﺸﻧ ﯽﻧاﺮﮕﻧ و سﺮﺘﺳا رﺎﭼد و ﺪﻨﻨﮐ ﻆﻔﺣ ﻦﯾاﺮﺑ
سﺎﺳا ﺪﯾﺎﺷ ناﻮﺘﺑ ةزﺎﺳ ود رﻮﮐﺬﻣ
ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﺶﯿﭘ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ﻪﺼﺨﺸﻣ و ﺎﻫ
ﺎﻫ ي ﯽﻧاور داﺮﻓا ﻢﻟﺎﺳ
ﻪﺑ بﺎﺴﺣ دروآ . ) 22 ( ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻦﯿﯿﺒﺗ رد ﯽﻣ
ناﻮﺗ
ﻪﮐ ﺖﻔﮔ زا يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ
ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﺖﺳا ﻪﮐ دﻮﺧ ﺖﺤﺗ
توﺎﻀﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ دﺮﻓ
زا ﺎﻫدروﺎﺘﺳد و
ﺖﺴﮑﺷ و ﺎﻫ
ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ راﺮﻗ ﯽﻠﺒﻗ يﺎﻫ دراد
) . 40 (
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺳر
يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﺎﺑ
ﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﻻﺎﺑ ي
،
ﺑﯿ ﺶ د زا ﯾ ناﺮﮕ ﺎﻧاﻮﺗ زا ﯽﯾ ﺎﻫ ي ﻫﺎﮔآ دﻮﺧ ﯽ
و ﺪﻧراد
د ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﺮﺘﻤﮐ ﯾ
ناﺮﮕ ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﯽﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺪﻨﻨﮐ
ﻌﻣ ﯿ ﺎﻫرﺎ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ي ﺎﻫ ي نﺎﺸﻧ ﺶﻨﮐاو ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ دﻮﺧ
ﯽﻣ ا ﻪﮐ ﺪﻨﻫد ﯾ
ﻦ ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻢﮐدﻮﺧ ﺎﺗ دﻮﺷ
ﺑﯿ ﻨ ﯽ
ﺎﻬﻧآ ﺖﺒﺜﻣ هراﺪﻨﭘ دﻮﺧ ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﺮﺗ
ي رد هرﺎﺑ
ﺖﺳد دﻮﺧ ﯾ
ﺪﻨﺑﺎ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ياﺮﺑ
ﻦﯾا ﻆﻔﺣ
ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﻣواﺪﻣ شﻼﺗ هراﺪﻨﭘدﻮﺧ تﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ بﺎﺗ
يروآ و هداد نﺎﺸﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺎﻬﻧآ ﯽﻧورد ﺖﯾﺎﺿر ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﺮﺒﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ار ﯽﯾﺎﻫدﺮﺒﻫار ) ﯽﻟﻮﻃ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺘﺣ .ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ 41
نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ (
ﯽﻣ داﺮﻓا ﯽﻠﻐﺷ دﺮﮑﻠﻤﻋ و يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﺖﺒﺜﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .دراد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ و
ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار لﺮﺘﻨﮐ زا رﻮﺗاﺮﭘا كرد يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺪﻫد . ﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻻﺎﺑ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﺎﺑ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﻦ
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ روﺎﺑ دراد لﺎﻤﺘﺣا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺎﺑ ﻆﻔﺣ
ﯽﻧاﺮﮕﻧ و سﺮﺘﺳا رﺎﭼد ﯽﻠﻐﺷ دﺮﮑﻠﻤﻋ يﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ بﺎﺗ و ﺪﻧﻮﺸﻧ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ يروآ
رد يﺮﺗﻻﺎﺑ تاﺮﻤﻧ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ بﺎﺗ ،ﺪﻧراد
نﺎﺸﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ يروآ و هداد
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يﺮﺘﻬﺑ ﯽﻠﻐﺷ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ،ﺪﻨﻫد
ﻄﺳاو ﻪﺑ ،يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ رد ﻦﯿﯾﺎﭘ تاﺮﻤﻧ رﻮﻄﻨﯿﻤﻫ ﮥ
بﺎﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ يروآ ﺶﯿﭘ ،ﺮﺗ
ﯽﻨﯿﺑ ﻒﯿﻌﺿ دﺮﮑﻠﻤﻋ هﺪﻨﻨﮐ ﺮﺗ
رﻮﺗاﺮﭘا ﻪﺑ يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ شزﻮﻣآ .دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ بﺎﺨﺘﻧا رد رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ظﺎﺤﻟ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا
ﯽﻣ ،يرﻮﺗاﺮﭘا ياﺮﺑ ناﺮﮔداﺪﻣا اﻮﺗ
دﻮﺧ ﻪﺑ ﻢﻫ ﺪﻧ
ﮏﻤﮐ ﺎﻬﻧآ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ و ﯽﻠﻐﺷ ﺖﯾﺎﺿر رد رﻮﺗاﺮﭘا ﮏﻤﮐ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﻢﻫ و ﺪﻨﮐ
.دراﺬﮕﺑ ﺮﺛا ﺎﻬﻧآ ﯽﻧﺎﺳر
