آن از ﻲ ﻧﺎﺷ ي ﻫﺎ ﺧﺴﺎرت ﺟﺒﺮان و ﻲ ﻳﺎﻳ در ﻲ ﻧﻔﺘ ي ﻫﺎ ﻲ آﻟﻮدﮔ ا

(1)

ژﺮﻧا قﻮﻘﺣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ي

رود ، ة 7 رﺎﻤﺷ ، ة 2 ﺎﭘ ، ﻳﻴ نﺎﺘﺴﻣز و ﺰ 1400

ﺻ ، تﺎﺤﻔ 373 - 355 ) ﻤﻠﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲ ﺸﻫوﮋﭘ ﻲ (

ﻰﺳرﺮﺑ دﺎﻨﺳا

ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا و ﻪﻘﻄﻨﻣ ىا رد ةرﺎﺑ ﭘ ﻴ ﮕﺸ ﻴ ﺮ ي زا ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺎﻫ ي

ﺘﻔﻧ ﻲ رد ﻳ ﺎ ﻳ ﻲ و ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ﺎﻫ

ي ﺷﺎﻧ ﻲ زا نآ

ﻒﺳﻮﻳ ﻰﻠﻋ

ﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد زﺎﮔ و ﺖﻔﻧ قﻮﻘﺣ ىﺮﺘﻛد ﻴ

ﺳﺎ ﻲ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ﺪﻴﺳ ﻞﻀﻓ ﷲا ىﻮﺳﻮﻣ 

دﺎﺘﺳا قﻮﻘﺣ قﻮﻘﺣ هوﺮﮔ ﻣﻮﻤﻋ

ﻲ ﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد ﻴ

ﺳﺎ ﻲ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ﺪﻤﺣا يﺮﻴﻣا

ﺮﺘﻛد ي ﺻﻮﺼﺧ قﻮﻘﺣ ﻲ

ﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد ﻴ

ﺳﺎ ﻲ ﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﻴ

زاﺮ

هﺪﻴﻜﭼ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻰﺳرﺮﺑ ىﺎﻫ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ةرﺎﺑرد ﻣﻴ ناﺰ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺎﻫ ي ﺘﻔﻧ ﻲ ﺖﻳﺎﻜﺣ زا ﻦﻳا دراد ﻪﻛ ﺪﻧور

ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺎﻫ ي ﺘﻔﻧ ﻲ ﺸﻫﺎﻛ ﻲ

،ﺖﺳا ﺎﻣا نﺎﻨﭽﻤﻫ ترﺎﺴﺧ ىﺎﻫ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺘﻔﻧ ﻲ رد ﺤﻣ ﻴ ﻂ

ز ﻳ ﺖﺴ ﻪﻣادا دراد . ﺶﻴﭘ ﻰﻨﻴﺑ ىﺎﻫﺎﻨﺜﺘﺳا طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ مﺪﻋ لﻮﻤﺷ دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا و ﻪﻘﻄﻨﻣ ىا ﺮﺑ

بآ ىﺎﻫ ﻰﻠﺧاد و ىﺎﻫﺎﻨﺜﺘﺳا طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ مﺪﻋ لﺎﻤﻋا ﺨﺑ ﻰﺸ زا داﻮﻣ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﺎﻫ ﺮﺑ ﻰﺘﺸﻛ ﺎﻫ و

ﻰﻳﺎﻫﺎﻤﻴﭘاﻮﻫ ﻪﻛ

ىاراد ﺖﻴﻧﻮﺼﻣ ﻰﺘﻴﻤﻛﺎﺣ ﺪﻨﺘﺴﻫ و ةزﺎﺟا ﺔﻴﻠﺨﺗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻰﺼﺨﺸﻣ زا داﻮﻣ ﻰﺘﻔﻧ

ﻰﺘﺸﻛ ﺎﻫ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا و ﻪﻘﻄﻨﻣ

،ىا ﻰﻠﻛ و ﻰﻨﻓﺮﻴﻏ ندﻮﺑ تﺎﻣاﺰﻟا ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺪﻫﺎﻌﺘﻣ

رد هرﺎﭘ يا زا ﻦﻳا

،دﺎﻨﺳا دﻮﺒﻧ ﺖﻧﺎﻤﺿ ىﺎﻫ ﻰﻳاﺮﺟا ﻣ ﺮﺛﺆ رد ﺐﻠﻏا دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا و ﻪﻘﻄﻨﻣ ىا و

لﻮﻛﻮﻣ نﺪﺷ ﺔﻠﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻧﺎﻤﺿ ىﺎﻫ ﻰﻳاﺮﺟا ﻪﺑ ىﺎﻫرﻮﺸﻛ

،ﻮﻀﻋ مﺪﻋ ﺶﻴﭘ ﻰﻨﻴﺑ ﺪﻋاﻮﻗ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ﻰﺷﺎﻧ زا ﻰﮔدﻮﻟآ رد ﻰﻀﻌﺑ زا دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا و ﻪﻘﻄﻨﻣ ىا و

ﺶﻴﭘ ﻰﻨﻴﺑ ندﺮﻜﻧ ﺔﻠﺌﺴﻣ ﺲﻴﺳﺄﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ىﺎﻫ ﻰﺼﺼﺨﺗ ياﺮﺑ ترﺎﻈﻧ ﺮﺑ ىﺪﻨﺒﻳﺎﭘ فﺮﻃ ىﺎﻫ ﻦﻳا

دﺎﻨﺳا ﻪﺑ تاﺪﻬﻌﺗ نآ ﺎﻫ و ﻰﻀﻌﺑ زا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻰﻜﻴﺘﺴﺠﻟ ﺪﻨﻧﺎﻣ دﻮﺒﻤﻛ تﺎﻧﺎﻜﻣا ردﺎﻨﺑ رد ﺔﻨﻴﻣز ﺔﻴﻠﺨﺗ

داﻮﻣ ﺪﺋاز ﻰﺘﺸﻛ

،ﺎﻫ ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻞﻳﻻد ﺔﻣادا ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﻳﺎﻳرد ﻪﺑ ﺔﻠﻴﺳو ﺖﻔﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ .

نﺎﮔژاو ىﺪﻴﻠﻛ : بآ ىﺎﻫ ﻰﻠﺧاد

،ﺎﻫرﻮﺸﻛ دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا و ﻪﻘﻄﻨﻣ

،ىا ترﺎﺴﺧ ﻳرد ﻰﻳﺎ ﻰﺷﺎﻧ زا

ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺘﻔﻧ

، ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ

، ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا .

ﻮﻧ

ﻳ لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴ

Email: [email protected]

رﺎﺗ ﻳ رد ﺦ ﻳ ﺖﻓﺎ : 19 د ي 1400 رﺎﺗ ، ﻳ ﻮﺼﺗ ﺦ ﻳ ﺐ : 30 دادﺮﺧ 1401

DOI: 10.22059/JRELS.2022.336419.478 © University of Tehran

(2)

356 ژﺮﻧا قﻮﻘﺣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ

ي ، رود ة 7 رﺎﻤﺷ ، ة 2 ﺎﭘ ، ﻳﻴ نﺎﺘﺴﻣز و ﺰ 1400

ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﺶﻳاﺰﻓا داﺪﻌﺗ ﺢﻧاﻮﺳ ىﺎﻫﺮﻜﻧﺎﺗ ﻰﺘﻔﻧ

ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺔﺤﻧﺎﺳ ﺮﻜﻧﺎﺗ ﻰﺘﻔﻧ رﻮﺗ ي ﻧﺎﻛ ﻴ

1نﻮ رد لﺎﻧﺎﻛ ﻠﮕﻧا ﻴ ﺲ رد

لﺎﺳ 1967 ﻪﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﺖﺸﻧ ﺖﺼﺷ راﺰﻫ ﻦﺗ ﺖﻔﻧ مﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﻳرد و ﻰﮔدﻮﻟآ ﻞﺣاﻮﺳ نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا و

ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﺪﺷ

)

،دادﺮﻬﻣ 1368 : 6 ÜLKER, 2018: 364 ؛

و(

ﺰﻴﻧ ﺔﺛدﺎﺣ ﻰﺘﺸﻛ ﻮﻛﻮﻣآ ﺰﻳدﺎﻛ لﺎﺳ 1987 رد

ﻞﺣﺎﺳ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺖﺸﻧ 220 راﺰﻫ ﻦﺗ ﺖﻔﻧ مﺎﺧ و رﺎﻬﭼ راﺰﻫ ﻦﺗ ﺖﻔﻧ ﺖﺧﻮﺳ ﻰﺘﺸﻛ ﺪﻴﻣﺎﺠﻧا

) يرﻮﻧ ﻰﺋﻮﻠﻧﺎﺷﻮﻳ و ارﺎﻜﻤﻫ

،ن 1393 : 176

،(

نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﻂﺑاﻮﺿ ﺑﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﻨﺷور ﻲ اﺮﺑ ي ﺖﻳﺎﻤﺣ و

ىﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا

ﺮﺑ زو ىﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﻰﮔدﻮﻟآ

ﺖﺴﻳز ﻰﻄﻴﺤﻣ ﻰﻳﺎﻳرد و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ دﺎﺠﻳا ﺗﺮﺗ ﻴ تﺎﺒ ياﺮﺑ

ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ هدراو رد ﺢﻄﺳ ﺑﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ دﻮﺟو دراﺪﻧ . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا زا هار ﺪﻳﺪﺸﺗ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و

ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ تﺎﻣاﺰﻟا ز ﻳ ﺖﺴ ﺤﻣ ﻴ ﻄ ﻲ رد ﻊﻄﻗ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﻫ ي ﻰﺑ رﺎﻤﺷ نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻠﻣ و دﺎﻘﻌﻧا

تاﺪﻫﺎﻌﻣ ﻦﻴﺑ

ﻰﻠﻠﻤﻟا و ﻨﻣ ﻪﻘﻄ

،ىا هﺪﻴﺷﻮﻛ ﺖﺳا زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻰﻳﺎﻳرد رد ﺮﺑاﺮﺑ داﻮﻣ ﻰﻤﺳ و

كﺎﻧﺮﻄﺧ ﻪﻛ

ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ نآ ﺎﻫ ﺖﻔﻧ و داﻮﻣ ﻰﻨﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ

،ﺖﺳا ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺪﻨﻛ . ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ

نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ىﺎﻫ

دﻮﺟﻮﻣ ىاﺮﺑ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻰﻳﺎﻳرد رد ﺮﺑاﺮﺑ داﻮﻣ ﻰﻤﺳ و

،كﺎﻧﺮﻄﺧ

ﻪﺑ هﮋﻳو ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺘﻔﻧ ترﺎﺒﻋ ﺪﻧا زا : ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻠﻣ صﻮﺼﺧرد قﻮﻘﺣ

رد ﻳ ﺎﻫﺎ بﻮﺼﻣ

1982

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻧﺪﻣ ﻲ تارﺎﺴﺧ ﮔدﻮﻟآ

ﻲ ﺘﻔﻧ ﻲ بﻮﺼﻣ 1969

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﺳﺄﺗ ﻴ ﺲ

قوﺪﻨﺻ ﺑﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺘﻔﻧ ﻲ بﻮﺼﻣ 1971

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﻞﭘرﺎﻣ صﻮﺼﺧرد

ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ي زا ﮔدﻮﻟآ ﻲ رد ﻳﺎ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ بﻮﺼﻣ 1973

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﺑﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ رد درﻮﻣ

ﮔدﺎﻣآ ﻲ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ و رﺎﻜﻤﻫ ي رد ﺮﺑاﺮﺑ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺘﻔﻧ ﻲ بﻮﺼﻣ 1990

، ﺔﻴﻣﻼﻋا نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻠﻣ ﺪﺤﺘﻣ

ةرﺎﺑرد ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ و نﺎﺴﻧا ) ﺔﻴﻣﻼﻋا ﻢﻠﻬﻜﺘﺳا لﺎﺳ 1972 (

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ي زا ﮔدﻮﻟآ ﻲ

رد ﻳﺎ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﻠﺨﺗ ﻴ ﺔ داﻮﻣ ﺪﺋاز و د ﻳ ﺮﮕ داﻮﻣ بﻮﺼﻣ 1972

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ لزﺎﺑ ةرﺎﺑرد لﺮﺘﻨﻛ

ﻻﺎﻘﺘﻧا ت نوﺮﺑ زﺮﻣ ي داﻮﻣ ﺪﺋاز ز ﻳ نﺎ ﺶﺨﺑ و ﻊﻓد نآ ﺎﻫ بﻮﺼﻣ 1989

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﻪﻘﻄﻨﻣ ا ي ﻮﻛ ﻳ ﺖ

ةرﺎﺑرد ﺎﻤﺣ ﻳ ﺖ و ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ و ﺣاﻮﻧ ﻲ ﻠﺣﺎﺳ ﻲ رد ﺮﺑاﺮﺑ ﮔدﻮﻟآ ﻲ بﻮﺼﻣ

1978

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﺑﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ تﺎﺠﻧ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ بﻮﺼﻣ 1989

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ عﻮﻨﺗ ز ﻳ ﺘﺴ ﻲ بﻮﺼﻣ

1992

، ﺔﻴﻣﻼﻋا نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻠﻣ ﺪﺤﺘﻣ ةرﺎﺑرد ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ) ﺔﻴﻣﻼﻋا وﺮﻴﻧاژودﻮﻳر بﻮﺼﻣ

1992 (

، ﻞﻜﺗوﺮﭘ اﻳ ﻨﻤ ﻲ ز ﻳ ﺘﺴ ﻲ ) ﺎﻨﻫﺎﺗرﺎﻛ ( بﻮﺼﻣ 2000

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ي زا ﻻآ ﻳ هﺪﻨ ﺎﻫ ي

ﺎﭘ ﻳ راﺪ بﻮﺼﻣ 2001

، ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ رد ﻳﺎ ي رﺰﺧ ) نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ

ناﺮﻬﺗ بﻮﺼﻣ 2003 ( و ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻰﻳﺎﻳرد و ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻰﻠﺣﺎﺳ ﻪﻧاﺮﺘﻳﺪﻣ

) نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﺎﻧﻮﻠﺳرﺎﺑ

بﻮﺼﻣ 1976 .(

تاﺪﻫﺎﻌﻣ هﺪﺷدﺎﻳ

و ﻊﻄﻗ ﻪﻣﺎﻧ ىﺎﻫ ﻰﺑ رﺎﻤﺷ نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻠﻣ

ﻦﻤﺿ ماﺰﻟا ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻰﻳﺎﻳرد رد ﺮﺑاﺮﺑ ﻰﮔدﻮﻟآ ىﺎﻫ ﻰﺷﺎﻧ زا داﻮﻣ

ﻰﻨﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ و

كﺎﻧﺮﻄﺧ و ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺮﺑ لﻮﺻا ﻰﻠﻛ قﻮﻘﺣ ﻂﻴﺤﻣ

،ﺖﺴﻳز ﻪﺑ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و

تارﺮﻘﻣ

1. Torrey canyon

(3)

ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺑ دﺎﻨﺳا ﻴ ﻦ ﻠﻤﻟا ﻠ ﻲ ﻪﻘﻄﻨﻣ و ا ي رﺎﺑرد ة ﭘ ﻴ ﮕﺸ ﻴ ﺮ ي ﮔدﻮﻟآ زا ﻲ ﺎﻫ ي ﺘﻔﻧ ﻲ رد ﻳ ﺎ ﻳ ﻲ ناﺮﺒﺟ و ...

357

ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ﻰﺷﺎﻧ زا ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﻳﺎﻳرد ﻰﻣ دزادﺮﭘ . ﻰﺳرﺮﺑ ﻞﻣﺎﻛ دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا و ﻪﻘﻄﻨﻣ ىا

هدﺮﺒﻣﺎﻧ رد ﻚﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻜﻤﻣ ﺖﺴﻴﻧ . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ رد ﺔﻟﺎﻘﻣ ﺶﻴﭘ

،ور ﺧﺮﺑ ﻲ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ دﺎﻨﺳا ﺶﻴﭘ ﻪﺘﻔﮔ

ﻪﻛ ﺮﺑ ﮔدﻮﻟآ ﻲ رد ﻳ ﺎﻫﺎ ﺰﻛﺮﻤﺗ

،ﺪﻧراد درﻮﻣ ﻰﺳرﺮﺑ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗو راﺮﻗ ﻰﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ .

1 . ﻂﺑاﻮﺿ ز

ﻳ ﺖﺴ ﺤﻣ ﻴ ﻰﻄ رد تارﺮﻘﻣ ﻦﻴﺑ

ﻰﻠﻠﻤﻟا ﺮﻇﺎﻧ ﻪﺑ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺎﻫ ي رد ﻳ ﺎ ﻳ ﻲ

1.1 . ﺪﻫﺎﻌﻣ ة نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻠﻣ ﺪﺤﺘﻣ صﻮﺼﺧرد قﻮﻘﺣ

رد ﻳ ﺎﻫﺎ بﻮﺼﻣ 1982

ﻦﻳا نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ىﺪﻨﺳ

ﻊﻣﺎﺟ ةرﺎﺑرد تارﺮﻘﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﻫﺎﻳرد و ﻰﺣاﻮﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ نآ ﺖﺳا ﻪﻛ

نﻮﻨﻛﺎﺗ ﺶﻴﺑ زا 161 رﻮﺸﻛ ﻪﺑ نآ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﺪﻧا

)

،ﻰﺤﻟﺎﺻ 1398 : 196

.(

تارﺮﻘﻣ جرﺪﻨﻣ رد ﺶﺨﺑ 12 و

رد ﻰﻀﻌﺑ زا تارﺮﻘﻣ صﺎﺧ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ

،هﺪﺷدﺎﻳ ﻪﺑ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ يا زا تاﺪﻬﻌﺗ ﻠﻛ ﻲ ز ﻳ ﺖﺴ ﺤﻣ ﻴ ﻰﻄ

ﺖﻟود ﺎﻫ ﻰﻣ دزادﺮﭘ . ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ تاﺪﻬﻌﺗ رﻮﻛﺬﻣ ﺪﻬﻌﺗ ﻰﻠﻛ نﺎﻴﺑ هﺪﺷ رد ةدﺎﻣ 192 ﺖﺳا ﻪﻛ ﺎﻫرﻮﺸﻛ

ار

ًﺎﺤﻳﺮﺻ ﻪﺑ ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ ماﺰﻟا ﻰﻣ

1ﺪﻨﻛ ﻪﻛ تﺎﻣاﺪﻗا ﻀﺘﻘﻣ ﻲ ار ياﺮﺑ

ىﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا

دورو ترﺎﺴﺧ ﻪﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ ياروﺎﻣ يوﺮﻤﻠﻗ ﻠﻣ ﻲ دﻮﺧ رد ﺶﻴﭘ ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ

) يرﻮﻧ ﻰﺋﻮﻠﻧﺎﺷﻮﻳ

و

،نارﺎﻜﻤﻫ 1393 : 182

.(

سﺎﺳاﺮﺑ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ

،هﺪﺷدﺎﻳ ﺖﻳﺎﻋر ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ي ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا ةرﺎﺑرد

ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﻰﺷﺎﻧ زا ﺘﺸﻛ ﻲ

،ﺎﻫ رد ﻰﺗارﺮﻘﻣ ﻪﻛ ﺮﺑ ﻰﺘﺸﻛ ﻰﻳﺎﻫ ﻪﻛ ﻞﻣﺎﺣ ﻢﭼﺮﭘ ﺖﻟود ىﺎﻫ ﺪﻫﺎﻌﺘﻣ

لﺎﻤﻋا ﻰﻣ

،ﺪﻧﻮﺷ يﺮﻣا ﻰﻣاﺰﻟا ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﻲﻣ دور

) ﻰﺤﻟﺎﺻ

، 1393 : 16

.(

ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ رﻮﻛﺬﻣ

ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ىﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا

ﻰﮔدﻮﻟآ

،ﻰﻳﺎﻳرد رد ةدﺎﻣ 206

، ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻮﻀﻋ

ار مﺰﻠﻣ ﻰﻣ دزﺎﺳ ﻪﻛ آ رﺎﺛ

ةﻮﻘﻟﺎﺑ ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﺖﺤﺗ ﺣﻼﺻ ﻴ ﺖ ﻳﺎ لﺮﺘﻨﻛ دﻮﺧ ار ﻪﻛ ﻦﻜﻤﻣ ﺖﺳا ﻪﺑ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺳﺎﺳا ﻲ و

ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ نﺎﻳز رﺎﺑ ﺮﺑ ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ

،ﺪﻣﺎﺠﻨﻴﺑ زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ و تاﺮﻄﺧ ﻰﻟﺎﻤﺘﺣا ار درﻮﻣ

ترﺎﻈﻧ راﺮﻗ ﺪﻨﻫد و ﻦﻳارد هرﺎﺑ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ار ﻒﻠﻜﻣ هدﺮﻛ ﺖﺳا ﻰﺑﺎﻳزرا ىﺎﻫ دﻮﺧ ار ىاﺮﺑ

نﺎﻣزﺎﺳ ىﺎﻫ ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا ﺢﻟﺎﺻ لﺎﺳرا ﺪﻨﻨﻛ

)

،رﻮﭘزوﺮﻴﻓ 1399 : 115 - 125

؛ ﺑد ﻴ ﺮ ي و

،نارﺎﻜﻤﻫ 1388 : 319 Craik, ؛

2008: 97-98

.(

نوﺰﻓا ﺮﺑ تﺎﻣاﺰﻟا ﻰﻠﻛ ﺶﻴﭘ

،ﻪﺘﻔﮔ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ رﻮﻛﺬﻣ

ﺖﻟود ىﺎﻫ ﻮﻀﻋ نآ ار مﺰﻠﻣ

ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻪﻛ رد ترﻮﺻ يزﺎﺳﺎﻫر داﻮﻣ

ﻰﻤﺳ ﺎﻳ كﺎﻧﺮﻄﺧ ﻪﺑ

،ﺎﻫﺎﻳرد ﻪﺑ هﮋﻳو نآ ﻰﻳﺎﻫ ﻪﻛ ﻲﺷﺎﻧ زا

ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﻘﺘﺴﻣ رد ﻲﻜﺸﺧ

،ﺪﻨﺘﺴﻫ تﺎﻣاﺪﻗا درﻮﻣ زﺎﻴﻧ ار مﺎﺠﻧا

2ﺪﻨﻫد . ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ

،هدﺮﺒﻣﺎﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﺖﻟود ﺎﻫ ار ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻣ ﻲ دزﺎﺳ ﻧاﻮﻗ ﻴﻨ ﻲ ار ةرﺎﺑرد ﻠﺨﺗ ﻴ ﺔ داﻮﻣ رد بآ ﺎﻫ ي ﺖﺤﺗ ﻤﻛﺎﺣ ﻴ ﺖ دﻮﺧ

ﻮﺼﺗ ﻳ ﺐ ﺪﻨﻨﻛ و ﻦﻴﻋرد لﺎﺣ ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺸﻛ هزﺎﺟا ﻣ ﻲ ﺪﻫد ﻪﻛ تﺎﻣاﺪﻗا ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ و ﻟﻮﻘﻌﻣ ﻲ ار اﺮﺑ ي

ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻞﺣاﻮﺳ دﻮﺧ ﻪﺑ مﺎﮕﻨﻫ زوﺮﺑ ىﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﻰﮔدﻮﻟآ

رد جرﺎﺧ زا بآ ﺎﻫ ي رد ﻳﺎ ي ﻣزﺮﺳ ﻴﻨ ﻲ

ﻪﻛ ﺮﻄﺧ ي اﺮﺑ ي نآ رﻮﺸﻛ

،دراد مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻫد و ﻦﻳا تﺎﻣاﺪﻗا ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻪﺑ قﻮﻘﺣ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻤﻄﻟ

دراو

3ﺪﻨﻛ . نوﺰﻓا ﺮﺑ ﻦﻳا

،تﺎﻣاﺰﻟا نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ قﻮﻘﺣ

رد ﻳ ىﺎﻫﺎ لﺎﺳ 1982 ﺮﺑ ﻰﺧﺮﺑ زا لﻮﺻا

1. Article 235 United Nations Convention on the Law of the Sea 1982.

(4)

ةﺪﻤﻋ قﻮﻘﺣ ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا ﺖﺴﻳز

،ﻰﻄﻴﺤﻣ نﻮﭽﻤﻫ ﻞﺻا ىرﺎﻜﻤﻫ ىاﺮﺑ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز

)

،ﻰﺤﻟﺎﺻ 1393 : 12

و(

ﻞﺻا عﻼﻃا ﻧﺎﺳر ﻲ ﻪﺑ ﻘﺑ ﻴ ﺔ ﺖﻟود ﺎﻫ ي طﻮﺑﺮﻣ رد ترﻮﺻ زوﺮﺑ ﺔﺤﻧﺎﺳ ﮔدﻮﻟآ ﻲ

ز ﻳ ﺖﺴ ﺤﻣ ﻴ ﻰﻄ ﺪﻴﻛﺄﺗ هدﺮﻛ

؛ﺖﺳا ياﺮﺑ

،لﺎﺜﻣ ةدﺎﻣ 199 ﻦﻳا

،نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻪﺑ

ﺪﻬﻌﺗ ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻮﻀﻋ

ﻪﺑ رﺎﻜﻤﻫ ي ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺎﻳ رﺎﻜﻤﻫ ي زا ﻖﻳﺮﻃ نﺎﻣزﺎﺳ ىﺎﻫ ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا ﺖﻴﺣﻼﺻ راد ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ دﺎﺠﻳا

ﺔﻨﻴﻣز ﺐﺳﺎﻨﻣ ىرﺎﻜﻤﻫ ﺎﺑ رد ﺮﻈﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻰﮔﮋﻳو ىﺎﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻰﻣ دزادﺮﭘ

) ﻰﻤﺷﺎﻫرﻮﭘ و

،نارﺎﻜﻤﻫ 1392 :

66

.(

ﻖﺑﺎﻄﻣ ةدﺎﻣ 235 نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ قﻮﻘﺣ

،ﺎﻫﺎﻳرد مﺪﻋ ﺖﻳﺎﻋر تﺎﻣاﺰﻟا ﭘﻴ ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ هﺪﺷ رد نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ

رﻮﻛﺬﻣ ﻪﺑ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا ﺖﻟود ﺾﻘﻧ ةﺪﻨﻨﻛ تﺎﻣاﺰﻟا نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ سﺎﺳاﺮﺑ

قﻮﻘﺣ ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا

ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﻴﻣﺎﺠﻧا

)

،ﻰﻤﻫاﺮﺒﻟا 2019 : 147

.(

ةرﺎﺑرد ﺎﺠﻳا د ترﺎﺴﺧ ﻰﻳﺎﻳرد ﻂﺳﻮﺗ ﻰﻜﻳ زا صﺎﺨﺷا قﻮﻘﺣ

،ﻰﺻﻮﺼﺧ ﺮﮔا

ﺖﻟود عﻮﺒﺘﻣ ﺮﻴﺑاﺪﺗ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﺐﺳﺎﻨﻣ ار ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻴﻤﻀﺗ ىرﺎﮔزﺎﺳ صﺎﺨﺷا

قﻮﻘﺣ

ﻰﺻﻮﺼﺧ )

نارﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ (

ﺖﺤﺗ ﺖﻴﺣﻼﺻ دﻮﺧ

ﺎﺑ تاﺪﻬﻌﺗ ﺖﺴﻳز ﻰﻄﻴﺤﻣ ﻦﻳا نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ذﺎﺨﺗا

،ﺪﻨﻜﻧ لﻮﺌﺴﻣ ترﺎﺴﺧ يﺎﻫ ﻲﺷﺎﻧ زا مﺪﻋ يﺎﻔﻳا تاﺪﻬﻌﺗ نآ ﺎﻫ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ

) ىﻮﺿر

،دار 1399 : 120

.(

2 . 1 . نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﺑ

ﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ترﺎﺴﺧ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺘﻔﻧ ﻲ لﺎﺳ

11969

راﺮﻜﺗ ةرﺎﺑﺪﻨﭼ ﺢﻧاﻮﺳ ﻰﮔدﻮﻟآ و ﺖﺸﻧ ناﺰﻴﻣ يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ زا

ﺖﻔﻧ ﻪﺑ ﻞﺣاﻮﺳ ﺎﻫرﻮﺸﻛ و ﺐﻴﺳآ

نﺪﻳد ﻣ ﻂﻴﺤ ﺖﺴﻳز ﻰﻳﺎﻳرد نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﻂﺑاﻮﺿ ﺑﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻰﺷﺎﻧ

زا ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺘﻔﻧ

ﺎﻫﺎﻳرد ﺺﻗﺎﻧ ﺖﺳا . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ رد 29 ﺮﺒﻣاﻮﻧ لﺎﺳ 1969 ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﺑﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺷﺎﻧ ﻲ زا

ترﺎﺴﺧ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺘﻔﻧ ﻲ ﺎﻀﻣا و ﺶﺷ لﺎﺳ ﺪﻌﺑ مزﻻ اﺮﺟﻻا

؛ﺪﺷ ﺲﭙﺳ ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻞﻜﺗوﺮﭘ 1992

حﻼﺻا دﺮﮔ ﻳ

(Chen-Ju, 2012: 30)ﺪ فﺪﻫ .

ﻦﻳا

،نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ دﺎﺠﻳا

مﺎﻈﻧ ﺔﭼرﺎﭙﻜﻳ ﻰﻗﻮﻘﺣ ىاﺮﺑ

ﻂﺑاﻮﺿ ﻢﻛﺎﺣ ﺮﺑ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻰﺷﺎﻧ

زا ﺢﻧاﻮﺳ ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺘﻔﻧ ﻰﻳﺎﻳرد و ﻦﻴﻴﻌﺗ ناﺰﻴﻣ ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ

رد دراﻮﻣ هﺪﺷدﺎﻳ ﺖﺳا . ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ىﺎﻫ ﻰﺷﺎﻧ زا ﻰﮔدﻮﻟآ رد نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ رﻮﻛﺬﻣ

ﺮﺑ

ىﺎﻨﺒﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺾﺤﻣ

ﻚﻟﺎﻣ ﻛ ﻰﺘﺸ راﻮﺘﺳا ﺖﺳا و ىزﺎﻴﻧ ﻪﺑ زاﺮﺣا ﻖﻘﺤﺗ ﺮﻴﺼﻘﺗ و ﺎﻳ

ﻰﺑ ﻰﻃﺎﻴﺘﺣا ﻚﻟﺎﻣ ﻰﺘﺸﻛ دراﺪﻧ

) Aladwani, 2020: 52

.(

لﻮﺌﺴﻣ ندﻮﺑ ﻪﺑ ىﺎﻨﻌﻣ شﺮﻳﺬﭘ و عﻮﻤﺴﻣ

نﺪﺷ اﻮﻋد ﻪﻴﻠﻋ ﻚﻟﺎﻣ ﻰﺘﺸﻛ ﺖﺳا . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ىﺎﻫﺎﻋدا ﻪﻴﻠﻋ نﺎﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

،ﻚﻟﺎﻣ

،ﻪﻣﺪﺧ هرﺎﺟا

،هﺪﻨﻨﻛ

ىﺪﺼﺘﻣ ﻞﻤﺣ

،ﻞﻘﻧو

،نﺎﻣﺪﺨﺘﺴﻣ هﺮﻬﺑ

رادﺮﺑ و ﺮﻳﺪﻣ ﻰﺘﺸﻛ عﻮﻤﺴﻣ ﺪﻫاﻮﺨﻧ

2دﻮﺑ . ﺎﻣا ﺮﮔا ترﺎﺴﺧ

ﻰﺷﺎﻧ زا رﺎﺘﻓر ﻰﺼﺨﺷ داﺮﻓا رﻮﻛﺬﻣ ﺎﺑ ﺪﺼﻗ ﺎﻳ ﻰﺑ ﻰﺗﻻﺎﺒﻣ و ﻢﻠﻋ ﻪﺑ لﺎﻤﺘﺣا عﻮﻗو ترﺎﺴﺧ

،ﺪﺷﺎﺑ

ىاﻮﻋد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﻴﻠﻋ

نآ ﺎﻫ عﻮﻤﺴﻣ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ .

،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ًﻻﻮﺻا ﺪﻳﺎﺑ ﻞﺋﺎﻗ ﻪﺑ ضﺮﻓ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ياﺮﺑ ﻚﻟﺎﻣ ﻲﺘﺸﻛ ﺑ

،دﻮ ﺮﮕﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺎﺑ تﺎﺒﺛا ﺖﻠﻋ ترﺎﺴﺧ و ﻞﺑﺎﻗﺮﻴﻏ بﺎﺴﺘﻧا ندﻮﺑ نآ ﻪﺑ

،دﻮﺧ

زا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ فﺎﻌﻣ

دﻮﺷ

) يرﻮﻧ ﻰﺋﻮﻠﻧﺎﺷﻮﻳ و

،نارﺎﻜﻤﻫ 1397 : 235

.(

ﺮﮔا ﺖﺑﺎﺛ دﻮﺷ ﻪﻛ زوﺮﺑ ترﺎﺴﺧ

1. International convention on civil liability for oil pollution damage 1969.

2. Article 3 of CLC

(5)

359

ﮔدﻮﻟآ ﻲ

ًﻼﻛ ﻳﺎ

ًﺎﺋﺰﺟ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﻞﻌﻓ ﻳﺎ كﺮﺗ ﻞﻌﻓ ﺺﺨﺷ ز ﻳ نﺎ د ﻳ هﺪ ﺎﺑ ﺪﺼﻗ اﻳ دﺎﺠ ترﺎﺴﺧ ﻳﺎ

ﻞﻬﺳ ىرﺎﮕﻧا يو هدﻮﺑ

،ﺖﺳا رد ﻦﻳا ﺖﻟﺎﺣ ﻚﻟﺎﻣ ﻰﺘﺸﻛ

ًﻼﻛ ﻳﺎ

ًﺎﺋﺰﺟ زا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ فﺎﻌﻣ

ﺪﻫاﻮﺧ

(Mukherjee, 2020: 23) ﺪﺷ .

ترﺎﺴﺧ ىﺎﻫ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺒﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ رﻮﻛﺬﻣ و ﻞﻜﺗوﺮﭘ

ﻰﺣﻼﺻا ترﺎﺒﻋ ﺪﻧا زا : ز ﻳ نﺎ ﻰﺷﺎﻧ زا ﺖﺸﻧ ﺖﻔﻧ ﻪﺑ ﺔﻓﺎﺿا ﻪﻨﻳﺰﻫ ىﺎﻫ لﻮﻘﻌﻣ ىاﺮﺑ ىﺎﻴﺣا ﻂﻴﺤﻣ

ﺐﻴﺳآ هﺪﻳد و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ يﺎﻫ ﺪﻗا تﺎﻣا ﭘﻴ ﮕﺸ ﻴ ﻪﻧاﺮ و ز ﻳ نﺎ ﺷﺎﻧ ﻲ زا اﻳ ﻦ تﺎﻣاﺪﻗا

) Mukherjee,

2020: 19

.(

رد ﻞﻜﺗوﺮﭘ ﻰﺣﻼﺻا 1992 نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻰﺷﺎﻧ زا ترﺎﺴﺧ

،ﻰﮔدﻮﻟآ ود ﻪﺘﺳد

تﺎﺣﻼﺻا هﺪﻤﻋ

مﺎﺠﻧا هﺪﺷ

؛ﺖﺳا

،ﻰﻜﻳ ةرﺎﺑرد شﺮﺘﺴﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻰﻳﺎﻳرد لﻮﻤﺸﻣ تارﺮﻘﻣ ﻦﻳا

نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ و

،ىﺮﮕﻳد ةرﺎﺑرد ناﺰﻴﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻚﻟﺎﻣ

ﻛ ﻰﺘﺸ . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ سﺎﺳاﺮﺑ تﺎﺣﻼﺻا

،رﻮﻛﺬﻣ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ناﺮﺒﺟ

ترﺎﺴﺧ ﻪﻧ ﺎﻬﻨﺗ ترﺎﺴﺧ ىﺎﻫ هﺪﺷدﺎﺠﻳا رد

يﺎﻳرد ﻰﻨﻴﻣزﺮﺳ ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻮﻀﻋ

ﻦﻳا

،نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻪﻜﻠﺑ

ترﺎﺴﺧ ىﺎﻫ هﺪﺷدﺎﺠﻳا رد

ﺔﻘﻄﻨﻣ ىرﺎﺼﺤﻧا ىدﺎﺼﺘﻗا

ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻮﻀﻋ

ار

ﺰﻴﻧ ﺮﺑرد ﻰﻣ دﺮﻴﮔ . رد ﻦﻳا

،ﻪﻴﺣﻼﺻا ناﺰﻴﻣ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻚﻟﺎﻣ ﻰﺘﺸﻛ زا ﻒﻘﺳ هﺪﺠﻫ نﻮﻴﻠﻴﻣ رﻻد ﻪﺑ

120 نﻮﻴﻠﻴﻣ رﻻد ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳا

) يرﻮﻧ ﻰﺋﻮﻠﻧﺎﺷﻮﻳ و

،نارﺎﻜﻤﻫ 1393 : 186

.(

ﻞﻤﻋرد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻚﻟﺎﻣ

ﻰﺘﺸﻛ ﺎﺗ ىﺪﺣ ﻪﻛ نﺎﻴﺑ

،ﺪﺷ

ًﻼﻛ ﺎﻳ

ًﺎﺋﺰﺟ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻤﻴﺑ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻰﻣ

؛دﻮﺷ اﺮﻳز سﺎﺳاﺮﺑ ةدﺎﻣ 7

،نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻰﺘﺸﻛ

ىﺎﻫ ﻞﻣﺎﺣ ﺶﻴﺑ زا ود راﺰﻫ ﻦﺗ داﻮﻣ

،ﻰﻨﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ ﺑ

نوﺪ ﻦﺘﺷاد

،ﻪﻤﻴﺑ ﻖﺣ

دورو ﻪﺑ ردﺎﻨﺑ ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻮﻀﻋ

نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ار

ﺪﻧراﺪﻧ

) ﺸﻣ ﻴ

،رﻮﭘﺮ 1393 : 182

.(

نوﺰﻓا ﺮﺑ ﺪﻳﺪﺤﺗ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺑ

ﺐﺟﻮﻣ دﻮﺧ

،نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ جرد

طﺮﺷ ﺪﻳﺪﺤﺗ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻞﻜﺸﻣ

دراﺪﻧ و ﻚﻟﺎﻣ ﻲﺘﺸﻛ

ﻖﺣ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﺷاد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ دﻮﺧ

ار رد ﺮﻫ ﻪﺤﻧﺎﺳ يا ﺎﺗ ﻒﻘﺳ ﻲﻨﻴﻌﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ

؛ﺪﻨﻛ ﻪﺑ طﺮﺷ ﻦﻳا ﻪﻛ

ترﺎﺴﺧ ﻰﮔدﻮﻟآ ىﺪﻤﻋ ﺪﺷﺎﺒﻧ و ﻰﺑﺎﺴﺣ لدﺎﻌﻣ ﻎﻠﺒﻣ ﺮﮕﻧﺎﻳﺎﻤﻧ ﻒﻘﺳ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ دﻮﺧ

دﺰﻧ مﺎﻘﻣ

ﺖﻴﺣﻼﺻ راد حﺎﺘﺘﻓا ﺪﻨﻛ و ﻪﻤﻴﺑ ﺮﮔ ﺰﻴﻧ ﺮﺑ ﻦﻴﻤﻫ

،ﺎﻨﺒﻣ ﻖﺣ دﺎﺠﻳا بﺎﺴﺣ ار ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﺷاد

) يرﻮﻧ

ﻰﺋﻮﻠﻧﺎﺷﻮﻳ و رﺎﻜﻤﻫ

،نا 1397 : 235

.(

ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ترﺎﺴﺧ رد نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻲﻧﺪﻣ ﻰﺷﺎﻧ زا

ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺘﻔﻧ ﻰﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻰﻟﺎﻣ ﻚﻟﺎﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻰﻜﻳ زا صﺎﺨﺷا قﻮﻘﺣ ﻰﺻﻮﺼﺧ ﺖﺳا

و

ﻦﻳا ﻪﻛ صﺎﺨﺷا قﻮﻘﺣ

ﻰﺻﻮﺼﺧ ﺮﻫ

رﺪﻗ زا ظﺎﺤﻟ ﻰﻟﺎﻣ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻰﻤﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ مﺎﻤﺗ

ترﺎﺴﺧ ىﺎﻫ ﻰﺷﺎﻧ زا ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺘﻔﻧ ار ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻨﻫد و ﻦﻳا ﻪﻛ دﻮﺧ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻦﻳا

ﺖﻴﻌﻗاو ار ﻪﺑ

ﺖﻴﻤﺳر ﻰﻣ ﺪﺳﺎﻨﺷ و ﻒﻘﺳ ﻣ ﻰﺼﺨﺸ ىاﺮﺑ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻚﻟﺎﻣ

ﻰﺘﺸﻛ دﺎﺠﻳا ﻰﻣ

،ﺪﻨﻛ ﻦﻳازا ور رد

لﺎﺳ

11971 نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻲﻠﻤﻜﻣ

ﻪﺑ مﺎﻧ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ دﺎﺠﻳا

قوﺪﻨﺻ ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا ىاﺮﺑ ناﺮﺒﺟ ﺎﺴﺧ تر

ﻰﺷﺎﻧ زا ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﻳﺎﻳرد ﺪﻘﻌﻨﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا

) ﺸﻣ ﻴ

،رﻮﭘﺮ 1393 : 182

؛

،دادﺮﻬﻣ 1368 : 9

.(

نوﺰﻓا ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ

قوﺪﻨﺻ هدﺮﺒﻣﺎﻧ ﻪﺑ ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ﻰﺷﺎﻧ زا ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺘﻔﻧ ﻪﻛ نﺎﻜﻟﺎﻣ ﻰﺘﺸﻛ ﻰﻤﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ نآ ار

ناﺮﺒﺟ

(Aladwani, 2020: 52)ﺪﻨﻨﻛ

، قوﺪﻨﺻ ﻪﺑ ﻢﻫاﺮﻓ ندروآ ﻚﻤﻛ ىﺎﻫ ﻚﻴﺘﺴﺠﻟ و تﻼﻴﻬﺴﺗ

1. International Convention On The Establishment Of an International Fund For Compensation For Oil Pollution Damage 1971.

(6)

ﻰﻟﺎﻣ ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا تﺎﻣاﺪﻗا ﻪﻧاﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻳﺎ

ﺶﻫﺎﻛ ترﺎﺴﺧ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﻪﺤﻧﺎﺳ يا ﻪﻛ ﻦﻜﻤﻣ

ﺖﺳا ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﻳا نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ةرﺎﺑرد

نآ زا قوﺪﻨﺻ ﺔﺒﻟﺎﻄﻣ ﺖﺧادﺮﭘ ترﺎﺴﺧ

،دﻮﺷ ﺪﻬﻌﺘﻣ ﺖﺳا

1.

3 . 1 . ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﺑ ﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ي زا ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ ) ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ

ﻞﭘرﺎﻣ لﺎﺳ 1978

2(

ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ تﻼﻜﺸﻣ ﻰﻠﻤﻋ

ﻰﺷﺎﻧ زا ﻰﻠﻛ و ﻰﻨﻓﺮﻴﻏ ندﻮﺑ تﺎﻣاﺰﻟا ﺖﺴﻳز ﻰﻄﻴﺤﻣ رد نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ

قﻮﻘﺣ

،ﺎﻫﺎﻳرد ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻪﺑ دﺎﻨﺳا ﻞﻤﻜﻣ ﺮﮕﻳد ﻪﻛ ﺶﻘﻧ ﻞﻴﻤﻜﺗ هﺪﻨﻨﻛ ىاﺮﺑ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ رﻮﻛﺬﻣ

ار

،ﺪﻧراد ﺮﻳﺬﭘﺎﻧﺰﻳﺮﮔ ﺖﺳا

. ﻮﻨﻛ ﺴﻧا ﻴ نﻮ ﻞﭘرﺎﻣ ﻰﻜﻳ زا ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻰﻠﻠﻤﻟا ةرﺎﺑرد ﻰﮔدﻮﻟآ

ﺎﻫﺎﻳرد ﻪﺑ ﺔﻠﻴﺳو داﻮﻣ ﻰﺘﻔﻧ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺑ نآ ﺎﻫ ﻪﻌﺟاﺮﻣ دﺮﻛ .

نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ رﻮﻛﺬﻣ

و تﺎﺣﻼﺻا ﺪﻌﺑ

ي نآ ىوﺎﺣ ود ﺖﻤﺴﻗ هﺪﻤﻋ ﺖﺳا :

ﺖﻤﺴﻗ لوا ﻒﻳﺮﻌﺗ

،ﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﺘﺸﻛ ﻲ و ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻪﻴﻠﺨﺗ زا

ﺘﺸﻛ ﻰ و ﻦﻴﻋرد لﺎﺣ ﺖﻤﺴﻗ رﻮﻛﺬﻣ ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻰﺘﺸﻛ ﻰﻳﺎﻫ ﻪﻛ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ةرﺎﺑرد

نآ ﺎﻫ لﺎﻤﻋا

ﻰﻣ دﻮﺷ و ﺰﻴﻧ ﻪﺑ تﺎﻣاﺰﻟا ﻰﻠﺻا ﻪﻛ ﻪﺟﻮﺘﻣ ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻮﻀﻋ

ةرﺎﺑرد لﺎﻤﻋا تارﺮﻘﻣ ﺮﺑ ﻰﺘﺸﻛ ﺎﻫ و

ردﺎﻨﺑ دﻮﺧ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ فﺬﺣ ﮔدﻮﻟآ ﻲ

، ﻢﻋا زا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻤﻋ ي ﻳﺎ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﺼﻘﺗ ﻴ ﺮ

،ﺪﺷﺎﺑ ﻰﻣ دزادﺮﭘ .

سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﻋاﻮﻗ ﻰﻣﻮﻤﻋ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ

،رﻮﻛﺬﻣ تاﺪﻬﻌﺗ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻪﺟﻮﺘﻣ

ﻰﺘﺸﻛ ﻰﻳﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻖﺣ

ﻦﺘﺷاﺮﻓاﺮﺑ ﻢﭼﺮﭘ

ﻳ ﻚ ﺖﻟود ﻮﻀﻋ ار ﺪﻧراد ﺎﻳ ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ ﻳ ﻲ ﻪﻛ ﺮﻳز ﺮﻈﻧ ﻚﻳ ﺖﻟود ﻮﻀﻋ

نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ هﺮﻬﺑ

رادﺮﺑ ي ﻣ ﻲ

،ﺪﻧﻮﺷ نوﺪﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻖﺣ ﻦﺘﺷاﺮﻓاﺮﺑ ﻢﭼﺮﭘ

ﺖﻟود رﻮﻛﺬﻣ ار ﻪﺘﺷاد

ﺪﻨﺷﺎﺑ

3. ﺖﻤﺴﻗ مود نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ىوﺎﺣ

ﺶﺷ ﺖﺳﻮﻴﭘ ةرﺎﺑرد ىﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا

ﺔﻴﻠﺨﺗ داﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﺑ

،ﺎﻳرد ﻪﻠﻤﺟزا ﺖﻔﻧ و تﺎﻌﻳﺎﻣ ﻰﻤﺳ ﻪﻛ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻪّﻠﻓ ىا ﻞﻤﺣ ﻞﻘﻧو ﻰﻣ ﺪﻧﻮﺷ و داﻮﻣ كﺎﻧﺮﻄﺧ

ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي هﺪﺷ

،ﺖﺳا ﺎﻣا ﺎﻬﻨﺗ ود ﺖﺳﻮﻴﭘ لوا اﺮﺑ ي ﺎﻫرﻮﺸﻛ ي ﻮﻀﻋ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻰﻣاﺰﻟا

ﺖﺳا

Aladwani, 2020: 40)

.(

ﺖﺳﻮﻴﭘ لوا ﻦﻳا نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ةرﺎﺑرد

ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ي زا ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﺖﻔﻧ

ﺖﺳا و رد درﻮﻣ ﺔﻤﻫ ﺖﻔﻧ ﺶﻛ ىﺎﻫ ﺎﺑ ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ 150 ﻦﺗ ﻪﺑ ﻻﺎﺑ و ﺎﺳ ﻳ ﺮ ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ ﺎﺑ ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ 400

ﻦﺗ و ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻞﺑﺎﻗ ﺖﺳاﺮﺟا . سﺎﺳاﺮﺑ ﺖﺳﻮﻴﭘ

،هﺪﺷدﺎﻳ ﻠﺨﺗ ﻴ ﺔ داﻮﻣ وﺎﺣ ي ﺖﻔﻧ ﻪﺑ رد ﻳﺎ رد ﻖﻃﺎﻨﻣ

و ﻳ ةﮋ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ ﻪﻛ رد نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ نﺎﻴﺑ

،ﺪﺷ رد ﺮﻫ اﺮﺷ ﻳ ﻲﻄ عﻮﻨﻤﻣ و رد ﺮﮕﻳد ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺎﺑ

دوﺪﺤﻣ ﻳ ﺖ ﻰﻳﺎﻫ ﻪﺑور

Curtis, 1985: 695)ﺖﺳور .(

نوﺰﻓا ﺮﺑ

،نآ ﺖﻔﻧ ﺶﻛ ىﺎﻫ ﺎﺑ ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ 150 ﻦﺗ

ﻪﺑ ﻻﺎﺑ و ﺎﺳ ﻳ ﺮ ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ ي ﻏ ﻴ ﺖﻔﻧﺮ ﺶﻛ ﺎﺑ ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ 400 ﻦﺗ و ﺑﻴ

،ﺮﺘﺸ ﺎﺑ ﻳ ﺪ حﺮﻃ راﺮﻄﺿا ي ﮔدﻮﻟآ ﻲ

1. Article 7 and 8 of the International Convention On The Establishment Of an International Fund For Compensation For Oil Pollution Damage.

2. International Convention Of The Prevention Of Pollution From Ships (Marpol 1978).

3. Article 3 of Marpol Convention.

(7)

361

ﺘﻔﻧ ﻲ ار اراد ﺪﻨﺷﺎﺑ

) ﻧ ﻰﻔﺠ و

،نارﺎﻜﻤﻫ 1390 : 95

.(

ﺮﺑﺎﻨﺑ ﺖﺳﻮﻴﭘ

،هﺪﺷدﺎﻳ ﺖﻟود ﺎﻫ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻪﺑ ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ ي

ﻳ ﻚ هراﺪﺟ ةزﺎﺟا ﻞﻤﺣ ﻞﻘﻧو داﻮﻣ ﻰﺘﻔﻧ ﺪﻨﻫﺪﺑ و ﺖﻟود ﺎﻫ ي ﻠﺣﺎﺳ ﻲ ﺎﺑ ﻳ ﻰﺘﺴ دورو ﻦﻳا ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ ﻪﺑ

ردﺎﻨﺑ دﻮﺧ ار عﻮﻨﻤﻣ

(ÜLKER, 2018: 364)ﺪﻨﻨﻛ .

ﺖﺳﻮﻴﭘ رﻮﻛﺬﻣ ﻰﺘﺳﺎﻛ ىﺎﻫ ىدﺎﻳز

؛دراد ياﺮﺑ

،لﺎﺜﻣ ﻰﻜﻳ زا ﺳﺎﻛ ﻰﺘ ﺎﻫ ةزﺎﺟا ﻪﻴﻠﺨﺗ رد ﻖﻃﺎﻨﻣ

ﺺﺨﺸﻣ و ةزﺎﺟا ﺔﻴﻠﺨﺗ ﻰﺗﺎﻴﻠﻤﻋ

،ﺖﺳا1

رد ﻰﺗرﻮﺻ ﻪﻛ ﺖﻔﻧ ﺶﻛ ﺶﻴﺑ زا هﺎﺠﻨﭘ ﻞﻳﺎﻣ ﻰﻳﺎﻳرد زا

ﻦﻴﻣزﺮﺳ رود

(Curtis, 1985: 695) ﺪﺷﺎﺑ .

ﻦﻴﻋرد لﺎﺣ ﺖﺳﻮﻴﭘ رﻮﻛﺬﻣ طﺎﻘﻧ ﺖﺒﺜﻣ ىدﺎﻳز دراد ﻪﻛ

ﻰﻤﻧ ناﻮﺗ نآ ﺎﻫ ار هﺪﻳدﺎﻧ

،ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﭽﻧآ ﻪ رد تﺎﺣﻼﺻا لﺎﺳ

2011 هﺪﻣآ

؛ﺖﺳا ﻪﻠﻤﺟزا

ﺖﻴﻋﻮﻨﻤﻣ ﻞﻤﺣ

ﻞﻘﻧو ﻰﻀﻌﺑ زا هدروآﺮﻓ ىﺎﻫ ﻰﺘﻔﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﻔﻧ ﻦﻴﮕﻨﺳ رد2

ﻲﺧﺮﺑ زا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻲﻳﺎﻳرد

ﻪﻛ ياراد ﻂﻳاﺮﺷ سﺎﺴﺣ

،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺐﻄﻗ بﻮﻨﺟ ﻪﻛ رد ترﻮﺻ ﺖﺸﻧ نآ ﺎﻫ ﻪﺑ بآ ىﺎﻫ ﺎﻳرد

رﺎﻴﺴﺑ كﺎﻧﺮﻄﺧ

(Chircop, 2019: 266) ﺖﺳا و

ﺰﻴﻧ ﻴﮕﺘﺨﺳ ىﺮ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺔﻴﻠﺨﺗ داﻮﻣ ﻰﺘﻔﻧ ﺎﻳ

ﻰﻨﻏور رد ﻰﻘﻃﺎﻨﻣ ﻪﻛ ﻂﻳاﺮﺷ ﻂﻴﺤﻣ ﻰﺘﺴﻳز آ ن ﺎﻫ ﺎﻳ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﻰﮔﮋﻳو ىﺎﻫ صﺎﺧ نآ ﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ

ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻲﺘﺸﻛ ﻰﻧار ﺎﻳ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﺳآ ﻴ ﺐ ﺬﭘ ﻳ ىﺮ ﺮﺘﺸﻴﺑ نآ ﺎﻫ رد ضﺮﻌﻣ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺘﻔﻧ ﻲ

، نﺎﺸﻧ هداد ﺖﺳا

و هﺎﮕﻧآ شور ىﺎﻫ صﺎﺧ ىاﺮﺑ ىﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا

ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﻳﺎﻳرد ﻦﻳا ﻖﻃﺎﻨﻣ ار ﻪﻛ رد ﺖﺳﻮﻴﭘ

» ﻖﻃﺎﻨﻣ هﮋﻳو

« هﺪﻴﻣﺎﻧ ﻰﻣ

،ﺪﻧﻮﺷ لﺎﻤﻋا ﻰﻣ

(Boczek, 1984: 68-69)ﺪﻨﻛ .

ﻦﻳازا ور ﺎﺑ دﻮﺟو ﻦﻳا ﻪﻛ

نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ رد

ﻰﻀﻌﺑ زا ﻖﻃﺎﻨﻣ

،ﻰﻳﺎﻳرد ﺔﻴﻠﺨﺗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻰﺼﺨﺸﻣ زا داﻮﻣ ﻲﻨﻏور و ﻲﺘﻔﻧ ﻪﺑ ﺎﻳرد ار

ﺎﺑ ﻰﻄﻳاﺮﺷ هزﺎﺟا هداد

،ﺖﺳا ﻦﻳا دراﻮﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ هﮋﻳو ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ و رد ﻦﻳا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﭻﻴﻫ ﻪﻧﻮﮔ

ﻪﻴﻠﺨﺗ يا زﺎﺠﻣ ﺖﺴﻴﻧ . ﻪﺘﺒﻟا ﺖﻴﻋﻮﻨﻤﻣ رﻮﻛﺬﻣ

ﻞﻣﺎﺷ داﻮﻣ ﻰﺘﻔﻧ ﺖﺳا و ﻞﻣﺎﺷ داﻮﻣ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا

ىاﺮﺑ ىرﺎﻛﺰﻴﻤﺗ ﺎﻫﺮﻜﻧﺎﺗ

و ﺖﻔﻧ ﺶﻛ ﺎﻫ ﺖﺴﻴﻧ . ﻦﻳا ﻖﻃﺎﻨﻣ ترﺎﺒﻋ ﺪﻧا زا : يﺎﻳرد

،ﻪﻧاﺮﺘﻳﺪﻣ ىﺎﻳرد

،خﺮﺳ رد ﻳﺎ ي ﺘﻟﺎﺑ ﻴ

،ﻚ ىﺎﻳرد

،هﺎﻴﺳ ﺞﻴﻠﺧ

،نﺪﻋ ﺔﻘﻄﻨﻣ ﺐﻄﻗ

،بﻮﻨﺟ بآ ىﺎﻫ بﻮﻨﺟ ﺸﻛ رﻮ

ىﺎﻘﻳﺮﻓآ

،ﻰﺑﻮﻨﺟ ىﺎﻳرد نﺎﻤﻋ و ﺔﻘﻄﻨﻣ ﺞﻴﻠﺧ

(Ranasinghe & others, 2021: 4-5)ﺎﻫ .

ﺖﺳﻮﻴﭘ مود نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻞﭘرﺎﻣ

ﺮﺑ ﻠﻛ ﻴ ﺔ ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ ﻳ ﻲ ﻪﻛ ﺎﻣ ﻳ تﺎﻌ ﺮﻀﻣ ار ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻪّﻠﻓ ﻞﻤﺣ

ﻣ ﻲ

،ﺪﻨﻨﻛ لﺎﻤﻋا ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺖﺳﻮﻴﭘ

،هﺪﺷدﺎﻳ داﻮﻣ ﺮﻀﻣ ار ﻪﺑ رﺎﻬﭼ ﺖﻤﺴﻗ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻰﻣ ﺪﻨﻛ و

ﺖﻴﻋﻮﻨﻤﻣ ﺔﻴﻠﺨﺗ

داﻮﻣ ﺬﻣ رﻮﻛ ار نوﺪﺑ ﻒﻴﻔﺨﺗ ﻰﻟﺎﮕﭼ نآ ﻪﺑ ﻚﻳ ﺪﺻرد ﺺﺨﺸﻣ عﻮﻨﻤﻣ مﻼﻋا

ﻰﻣ

؛ﺪﻨﻛ ﻪﻧﺮﮔو داﻮﻣ رﻮﻛﺬﻣ ﺪﻳﺎﺑ رد ردﺎﻨﺑ ﻪﻴﻠﺨﺗ

(Becker, 1998: 629)ﺪﻧﻮﺷ .

ﺖﺳﻮﻴﭘ مﻮﺳ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻞﭘرﺎﻣ

ياﺮﺑ ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ي زا ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﻂﺳﻮﺗ داﻮﻣ كﺎﻧﺮﻄﺧ

ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي هﺪﺷ

(Aladwani, 2020: 47) ﺖﺳا .

ﻦﻳا

،ﺖﺳﻮﻴﭘ ﻤﺠﻣ ﻪﻋﻮ ىا زا ﻂﻳاﺮﺷ ار ىاﺮﺑ

ﻞﻤﺣ ﻞﻘﻧو داﻮﻣ كﺎﻧﺮﻄﺧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻰﻣ ﺪﻨﻛ و دراﻮﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي داﻮﻣ

،كﺎﻧﺮﻄﺧ ﺐﺴﭼ

ﻧز ﻲ

1. operational discharges

2. HFO

(8)

و ﺖﻣﻼﻋ راﺬﮔ ي نآ ﺎﻫ و دوﺪﺤﻣ ﻳ ﺖ ﺎﻫ ي و ﻳ ةﮋ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ اﻳ ﻨﻤ ﻲ ﺘﺸﻛ ﻲ و ﺶﻫﺎﻛ ﻚﺴﻳر ﻦﻳا داﻮﻣ

ار ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻰﻣ

(Becker, 1998: 629)ﺪﻨﻛ .

ﺖﺳﻮﻴﭘ ىﺎﻫ

،رﺎﻬﭼ ﺞﻨﭘ و ﺶﺷ ﻮﻨﻛ نﻮﻴﺴﻧا ﻞﭘرﺎﻣ ﻪﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻰﻨﻓ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ بﻼﺿﺎﻓ ﺘﺸﻛ ﻲ ﺎﻫ

و تﺎﻣاﺰﻟا طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻦﺘﺷاد ﺔﻧﺎﻣﺎﺳ ﻔﺼﺗ ﻴ ﺔ

،بﻼﺿﺎﻓ ﺳآ

ﻴ بﺎ و ﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﻲ ﻂﺳﻮﺗ نآ

،ﺎﻫ ﻞﺋﺎﺴﻣ

طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﻴﻋﻮﻨﻤﻣ ﺔﻴﻠﺨﺗ

ﻪﻟﺎﺑز ىﺎﻫ ىرﺎﻔﺣ ﻂﺳﻮﺗ ﻰﺘﺸﻛ ﺎﻫ و ﺎﻫﻮﻜﺳ ي رﺎﻔﺣ ي

، ﻪﺑ ةوﻼﻋ ﻲﻣﺎﻤﺗ

ىداﻮﻣ ﻪﻛ رد ﺖﺳﻮﻴﭘ ﻢﺠﻨﭘ ﺺﺨﺸﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا و ﻪﺑ ﻮﻣ عﻮﺿ لﺮﺘﻨﻛ رﺎﺸﺘﻧا ىﺎﻫزﺎﮔ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ىا

ﻰﺷﺎﻧ زا ﻰﺘﺸﻛ ﺎﻫ و ﺖﻴﻋﻮﻨﻤﻣ رﺎﺸﺘﻧا

ىﺪﻤﻋ نآ ﺎﻫ ﻰﻣ دزادﺮﭘ

) Becker, 1998: 630; Chircop, 2020:

249- 250

.(

2 . ﻂﺑاﻮﺿ ز

ﻳ ﺖﺴ ﺤﻣ ﻴ ﻰﻄ رد تارﺮﻘﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ

ا ي ﺮﻇﺎﻧ ﻪﺑ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺎﻫ ي رد ﻳ ﺎ ﻳ ﻲ

1 . 2 . ﻧﻮﻤﻧ ﺔ ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﻪﻘﻄﻨﻣ ا ي ﻮﻛ ﻳ ﺖ اﺮﺑ ي رﺎﻜﻤﻫ ي رﺎﺑرد ة ﺣ ﺎﻤ ﻳ ﺖ و ﻌﺳﻮﺗ ﺔ

ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ رد ﻳ ﺎ ﻳ ﻲ و ﺣاﻮﻧ ﻲ ﻠﺣﺎﺳ ﻲ رد ﺮﺑاﺮﺑ ﻰﮔدﻮﻟآ

11978

ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﻮﻛ ﻳ ﺖ صﻮﺼﺧرد رﺎﻜﻤﻫ

ي ةرﺎﺑرد ﺎﻤﺣ ﻳ ﺖ و ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ

، زا

نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ىﺎﻫ

ﻢﻬﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ىا ىاﺮﺑ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ ﺞﻴﻠﺧ سرﺎﻓ و ﺶﻫﺎﻛ و

هزرﺎﺒﻣ ﺎﺑ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺷﺎﻧ ﻲ زا فﺎﺸﺘﻛا و هﺮﻬﺑ رادﺮﺑ ي زا ﺮﺘﺴﺑ رد ﻳﺎ هدﺮﻤﺷ ﻰﻣ

) دﻮﺷ

Sands, 2012:

389

.(

فاﺪﻫا ةﺪﻤﻋ ﻦﻳا

،نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ رﺎﻜﻤﻫ

ي ةرﺎﺑرد ﺎﻤﺣ ﻳ ﺖ ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ ﺞﻴﻠﺧ سرﺎﻓ

و ىﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا

ﮔدﻮﻟآ ﻲ نآ و دﺎﺠﻳا ﻚﻳ شور ﺪﻣ ﺖﻳﺮﻳ ﻊﻣﺎﺟ ىاﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز

ﻰﻳﺎﻳرد ﺞﻴﻠﺧ سرﺎﻓ ﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ي ﺔﻘﻄﻨﻣ ﻠﺧ ﻴ ﺞ سرﺎﻓ و رد ﻳﺎ ي نﺎﻤﻋ

) ﺖﺳا

Ved P,

2013: 449

.(

ﻞﻴﻟد ﻰﻠﺻا زﺎﻴﻧ ﻪﺑ ﻞﻴﻜﺸﺗ نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ

،هﺪﺷدﺎﻳ ﻦﻳا ﺖﺳا ﻪﻛ ﺞﻴﻠﺧ سرﺎﻓ هاﺮﺑآ

يدﺮﺒﻫار ىژﺮﻧا رد نﺎﻬﺟ

Brown, 1996: 24) ﺖﺳا ﻪﻛ(

ﻪﻧازور ﺑﻴ ﺶ زا هﺪﺠﻫ ﻣ ﻴﻠ ﻴ نﻮ ﻪﻜﺸﺑ ﺖﻔﻧ

مﺎﺧ زا نآ ﻞﻤﺣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ

) ردﺎﻗ ي ﺖﺟﺎﺣ و ﺮﻜﺴﻋ ي

، 1400 : 120

.(

زا يﺮﻈﻨﻣ

،ﺮﮕﻳد ﺪﻨﻛ ندﻮﺑ شدﺮﮔ بآ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﺖﺣﺎﺴﻣ كﺪﻧا ﺔﮕﻨﺗ

،ﺰﻣﺮﻫ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﮔدﻮﻟآ ار

ﺮﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣ ﺪﻫد

)

،زﺎﺘﻤﻣ 1388 : 7

.(

نوﺰﻓا ﺮﺑ

،ﻦﻳا ﺞﻴﻠﺧ سرﺎﻓ ياراد ﻊﺑﺎﻨﻣ

ﻰﻨﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ

،ﻢﻴﻈﻋ ﺎﻫﺪﺻ ﻘﻠﺣ ﺔ هﺎﭼ و داﺪﻌﺗ ىدﺎﻳز زا ﻪﻧﺎﻳﺎﭘ ىﺎﻫ گرﺰﺑ ﻰﺘﻔﻧ ﺖﺳا . ﺮﻫ لﺎﺳ ﻪﺑ

ﻞﻜﺷ يﺎﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺶﻴﺑ زا هدﺰﻧﺎﭘ راﺰﻫ ﻦﺗ ﺖﻔﻧ رد ﺞﻴﻠﺧ سرﺎﻓ ﺖﺸﻧ ﻰﻣ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ ﺸﺨﺑ ﻲ زا نآ

ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻞ دﺰﻧ ﻳ ﻚ ندﻮﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺘﻔﻧ ﻲ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ ﻣز ﻴ ﻦ و

دﻮﺒﻧ مﺎﻜﺤﺘﺳا مزﻻ رد ﻻ ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي ﺤﻄﺳ ﻲ ﻣز ﻴ

،ﻦ

ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ و ﺬﭘﺎﻧﺰﻳﺮﮔ ﻳ ﺮ ﺖﺳا و ﻢﺠﺣ ﻈﻋ ﻴ ﻤ ﻲ زا نآ لﻮﻠﻌﻣ ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻧﺎﺴﻧا ﻲ

؛ﺖﺳا ز ﻳ اﺮ ﺴﻣ ﻴ ﺮ ي

ﻪﻛ داﻮﻣ ﻫ ﻴ رﻮﺑﺮﻛورﺪ ي زا قﺎﻤﻋا ﺎﺗ ﺢﻄﺳ ﻣز ﻴ ﻦ و ﺲﭙﺳ لﺎﻘﺘﻧا ﻪﺑ ﺎﭘ ﻳ ﻪﻧﺎ ﺎﻫ ي ﺘﻔﻧ ﻲ و مﺎﺠﻧاﺮﺳ

1. Kuwait Regional Convention for Co-Operation of the Marine Environment from Pollution 1978.

(9)

363

روآﺮﻓ ي و فﺮﺼﻣ ﻃ ﻲ ﻣ ﻲ

،ﺪﻨﻨﻛ رد ﺮﻫ ﻳ ﻚ زا اﻳ ﻦ ﻞﺣاﺮﻣ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺎﻫ ي ﻛﺎﻧﺮﻄﺧ ﻲ اﺮﺑ ي ﺤﻣ ﻴ ﻂ

ز ﻳ ﺖﺴ ﻪﺑ نﺎﻐﻣرا ﻣ ﻲ دروآ

) ﺣ ﻴ رﺪ ي

، 1399 : 77

.(

ﮔدﻮﻟآ ﻲ رد ﻳﺎ ﻳ ﻲ رد اﻳ ﻦ ﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻴ نﻮ ﻦﻳا رﻮﻃ ﻒﻳﺮﻌﺗ

هﺪﺷ ﺖﺳا : ﻞﺧاد ندﺮﻛ داﻮﻣ ﺎﻳ يژﺮﻧا ﻪﺑ رﻮﻃ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺎﻳ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﻂﺳﻮﺗ

ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ىﺎﻫ ىﺮﺸﺑ

رد ﺖﺳﺎﻳرد ﻪﻛ ﻪﺑ رﺎﺛآ نﺎﻳز يرﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺐﻴﺳآ نﺪﻴﺳر ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ هﺪﻧز و دﺎﺠﻳا ﺮﻄﺧ ياﺮﺑ ﺖﻣﻼﺳ

نﺎﺴﻧا و دﺎﺠﻳا ﻊﻧﺎﻣ رد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ

،ﻲﻳﺎﻳرد ﻪﻠﻤﺟزا ﺎﻣ ﻲﻫ يﺮﻴﮔ و ﻪﻤﻄﻟ ﻪﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ بآ زا ظﺎﺤﻟ

هدﺎﻔﺘﺳا زا بآ ﺎﻳرد ﻲﻣ ﺪﻣﺎﺠﻧا

) H.Almutairi, 2016: 88

.(

ةدﺎﻣ مﻮﺳ ﻦﻳا

،نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ىﺎﻫرﻮﺸﻛ

ﻮﻀﻋ ار ﻪﺑ ذﺎﺨﺗا ﺔﻴﻠﻛ تﺎﻣاﺪﻗا مزﻻ ياﺮﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻰﮔدﻮﻟآ هﺪﺷدﺎﻳ مﺰﻠﻣ ﻰﻣ دزﺎﺳ و زا

نآ ﺎﻫ ﻰﻣ ﺪﻫاﻮﺧ ﻦﻳارد هرﺎﺑ ﺎﺑ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ىرﺎﻜﻤﻫ ىﺎﻫ ﻻ مز ار مﺎﺠﻧا

)ﺪﻨﻫد

Aladwani, 2020: 40

.(

ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻮﻀﻋ

ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻰﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﻛ تﺎﻣاﺪﻗا مزﻻ ياﺮﺑ ىﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا

ﺖﺸﻧ ﺎﻳ ﺔﻴﻠﺨﺗ داﻮﻣ ﺪﺋاز

ﻲﺘﺸﻛ ﺎﻫ و

،ﺎﻫﺎﻤﻴﭘاﻮﻫ ﺖﺴﺷ

يﻮﺷو نزﺎﺨﻣ ﺖﻔﻧ مﺎﺧ ﻰﺘﺸﻛ

،ﺎﻫ ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺷﺎﻧ زا بآ نزاﻮﺗ

ﻰﺘﺸﻛ

،ﺎﻫ داﻮﻣ ﺪﺋاز و بﻼﺿﺎﻓ ﻰﻳﺎﻫ ﻪﻛ ﺄﺸﻨﻣ ﻰﻜﺸﺧ

،ﺪﻧراد ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﻲﺷﺎﻧ زا فﺎﺸﺘﻛا و

هﺮﻬﺑ

،يرادﺮﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻲﺷﺎﻧ زا ﺮﻳﺎﺳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ ىﺮﺸﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻲﺷﺎﻧ زا يﺎﻴﺣا ﻲﺿارا و

لﺮﺘﻨﻛ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﺷﺎﻧ زا ﻞﻳﻻد رﻮﻛﺬﻣ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ ﺪﻧروآ .1

نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ةرﺎﺑرد

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻧﺪﻣ

و ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ﻰﺷﺎﻧ زا

،ﻰﮔدﻮﻟآ رﺮﻘﻣ تا ﻰﺻﺎﺧ

،دراﺪﻧ ﺎﻣا ىﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻮﻀﻋ

ار مﺰﻠﻣ ﻰﻣ دزﺎﺳ

رد ﻦﻳوﺪﺗ و لﻮﺒﻗ تارﺮﻘﻣ و شور يﺎﻫ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻧﺪﻣ

و ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ﻰﺷﺎﻧ زا

ﻰﮔدﻮﻟآ ﻰﻳﺎﻳرد ﺎﺑ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ يرﺎﻜﻤﻫ

2ﺪﻨﻨﻛ . اﺮﺑ ي نﺪﻴﺳر ﻪﺑ فاﺪﻫا

،رﻮﻛﺬﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ مﺎﻧ

» نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻘﻄﻨﻣ ا ي ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﺤﻣ ﻴ ﻂ ز ﻳ ﺖﺴ د ر ﻳﺎ ﻳ ﻲ

« ﺳﺄﺗ ﻴ ﺲ هﺪﺷ

)ﺖﺳا

Aladwani, 2020: 41

.(

اﻳ ﻦ نﺎﻣزﺎﺳ رﺎﻬﭼ ﻞﻜﺗوﺮﭘ ﻬﺗ ﻴ ﻪ هدﺮﻛ ﺖﺳا ﻪﻛ رد ﺎﺠﻨﻳا ود ﻞﻜﺗوﺮﭘ لوا نآ ار - ﻪﺑ ﺖﻠﻋ ﺖﻴﻤﻫا

عﻮﺿﻮﻣ زا ظﺎﺤﻟ ناﺰﻴﻣ ﻰﮔدﻮﻟآ هدراو ﻪﺑ بآ ىﺎﻫ ﺞﻴﻠﺧ سرﺎﻓ - ﻰﺳرﺮﺑ ﻰﻣ ﻢﻴﻨﻛ .

ﻚﻳ ( ﻞﻜﺗوﺮﭘ لوا ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ رﺎﻜﻤﻫ ي ﻪﻘﻄﻨﻣ ا ي اﺮﺑ ي هزرﺎﺒﻣ ﺎﺑ ﻮﻟآ ﮔد ﻲ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﺖﻔﻧ و ﺎﺳ ﻳ ﺮ

داﻮﻣ ﺮﻀﻣ ﻪﻛ لﺎﺳ 1989 ﺪﻘﻌﻨﻣ هﺪﺷ

) ﺖﺳا

Ntambirweki, 1991: 922

.(

ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻦﻳا

،ﻞﻜﺗوﺮﭘ

ﺖﻟود ىﺎﻫ ﺪﻫﺎﻌﺘﻣ ﻒﻠﻜﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺢﻄﺳ تﺎﻧﺎﻜﻣا

،دﻮﺧ ﻢﻋا زا يوﺮﻴﻧ

،ﻲﻧﺎﺴﻧا

،تاﺰﻴﻬﺠﺗ ﻞﻳﺎﺳو

مزﻻ و ﻢﻴﻈﻨﺗ حﺮﻃ ىﺎﻫ ةﻮﺤﻧ مﺎﺠﻧا تﺎﻴﻠﻤﻋ ىاﺮﺑ هزرﺎﺒﻣ ﺎﺑ دراﻮﻣ ىراﺮﻄﺿا ﻰﺷﺎﻧ

زا ﺢﻧاﻮﺳ ﻰﺘﻔﻧ

ار ﺶﻳاﺰﻓا

(Aladwani, 2020: 41) ﺪﻨﻫد .

ﻦﻳارد هرﺎﺑ ﺖﻟود ىﺎﻫ

،ﺪﻫﺎﻌﺘﻣ نﺎﻫﺪﻧﺎﻣﺮﻓ ﻰﺘﺸﻛ

ﺎﻫ و

نﻻﻮﺌﺴﻣ ﺎﻫﻮﻜﺳ ار مﺰﻠﻣ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺖﺧﺎﺳ ﺎﺗ رد ﻊﻳﺮﺳ ﻦﻳﺮﺗ نﺎﻣز ةرﺎﺑرد ﺢﻧاﻮﺳ ﻰﺘﻔﻧ ﺎﻳ نارﻮﻓ

هﺎﭼ ﺎﻫ عﻼﻃا ﻰﻧﺎﺳر ﺪﻨﻨﻛ . و رد ﻦﻳا

،ﻪﻨﻴﻣز ﺮﮔا ﺖﻟود ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ تﺎﻧﺎﻜﻣا ﻰﻓﺎﻛ ىاﺮﺑ لﺮﺘﻨﻛ ﻪﺤﻧﺎﺳ

ﻪﺘﺷاﺪﻧ

،ﺪﺷﺎﺑ ﻰﻣ ﺪﻧاﻮﺗ زا ﺮﮕﻳد ىﺎﻀﻋا نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ ﻚﻤﻛ

ﺪﻫاﻮﺨﺑ و ىﺎﻫرﻮﺸﻛ رﻮﻛﺬﻣ

ﺪﻳﺎﺑ رد

1. Article 4, 5, 6, 7 and 8.

2. Article 13