ﯽﺎﮔرزﺎﺑ ﺪ
هرود 4 هرﺎﻤﺷ ، 4
نﺎﺘﺴﻣز 1391
ﺺﺻ 92 - 79
ﻢﺸﭼ ﻖﻠﺧ ياﺮﺑ ﻲﻘﻴﻔﻠﺗ يﻮﮕﻟا ﻲﺣاﺮﻃ راﺪﻳﺎﭘ يزاﺪﻧا
(ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ)
يرﺪﻧاﻮﻳد ﻲﻠﻋ ﺮﻴﻣا ،1
ﺎﻳدواد ﻦﻴﺴﺣ
2ن
:هﺪﻴﻜﭼ ﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﺮ
يا ﺖـﺳد ﻲﻳﻮـﮕﻟا ﻪـﺑ ﻲﺑﺎـﻳ
ﻲـﺣاﺮﻃ ياﺮـﺑ ﻢـﺸﭼ
زاﺪـﻧا و راﺪـﻳﺎﭘ ي
مﺎﻬﻟا ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ
لﺪـﻣ و ﻦﻴﺸﻴﭘ
ﻢـﺸﭼ ﻲـﺣاﺮﻃ يﺎـﻫ زاﺪـﻧا
، ﻲـﺳرﺮﺑ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
يﺎﻫدﻮﺒﻤﻛ ﺖﺳد يﺎﺘﺳار رد دﻮﺟﻮﻣ
ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ي مﺎﻬﻟا ـﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻳﻮﮕﻟا ،ﺶﺨﺑ ﺎـﺑ ﻪـﻛ ﺪ
هﺪـﻨﻳآ مﻮﻬﻔﻣ ود ﻖﻴﻔﻠﺗ
نﺎﺘـﺳاد راﺰـﺑا و ﻲـﻫوﮋﭘ
ـﺑ ار نﺎـﻜﻣا ﻦـﻳا ﻲﻳﻮـﮔ ﻪ
دﻮـﺟو ﻲـﻣ ﺮـﺑ ﺎـﺗ دروآ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ هﺪﻣآ ﻖﺋﺎﻓ ﻲﻠﻌﻓ يﺎﻫ ،
ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ﺮﺑ .دﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﺖﺳد راﺪﻳﺎﭘ يزاﺪﻧا ياﺮـﺑ ﻮـﮕﻟا ﻦـﻳا سﺎﺳا
ﻢﺸﭼ و ﺖﻳاور يﺪﻴﻠﻛ ياﺰﺟا ﻪﺑ ﻦﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳد داﺪـﻌﺗ ،ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ زاﺪﻧا
237 نﺎـﻨﻛرﺎﻛ زا ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ
ﻊﻤﺟ ناﺮﻬﺗ تارادا و ﺐﻌﺷ ﺷ يروآ
ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ،ﺪ هد
ﻪﺒﺣﺎـﺼﻣ ﺖﻛﺮـﺷ ﺪﺷرا ناﺮﻳﺪﻣ زا ﺮﻔﻧ ﺪـﺷ
،
هﺮـﻬﺑ و نﺎﺸﻳا ﺎﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ تاﺮﻈﻧ زا يﺮـﻴﮔ
ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ رد دﻮـﺟﻮﻣ ﻦﻴـﺸﻴﭘ
ﻊﻤﺟ ﺖﻛﺮﺷ ﻖﺑاﻮﺳ يذ ﺮﻳﺎﺳ تاﺮﻈﻧ و ﺪﺷ يروآ
هداد زا ﺰﻴﻧ نﺎﻌﻔﻧ
ﻢـﺸﭼ ،دﻮـﺟﻮﻣ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ زاﺪـﻧا
ﺖﺴﻴﺑ
ـﺑ يﺰـﻛﺮﻣ ﻚـﻧﺎﺑ تاﺪﻨﺘﺴﻣ و ﻪﻌﺳﻮﺗ مرﺎﻬﭼ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،رﻮﺸﻛ ﻪﻟﺎﺳ ﻪ
رد .ﺪـﻣآ ﺖـﺳد زا ﺖـﻳﺎﻬﻧ
ﻴﻠﺤﺗ ﻖﻳﺮﻃ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ياﻮﺘﺤﻣ ﻞ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ و ﺎﻫ
ﻢﺸﭼ و ﺖﻳاور هﺪﺷدﺎﻳ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﻲﺳرﺮﺑ و ﺎﻫ زاﺪﻧا
ﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻛﺮﺷ .ﺪ
هژاو :يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﻢﺸﭼ
لﺪﻣ ،زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ ﻲﺣاﺮﻃ يﺎﻫ هﺪﻨﻳآ ،زاﺪﻧا
راﺰـﺑا ،ﺖﻛﺮـﺷ نﺎﺘـﺳاد ،ﻲـﻫوﮋﭘ
نﺎﺘﺳاد ﻲﻳﻮﮔ
1 . ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،رﺎﻴﺸﻧاد ،
ناﺮﻳا
2 . ﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد ا
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺪﻜﺸﻧاد ،ي ناﺮﻳا ،
رﺎﺗ
ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 08 / 06 / 1390
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 27 / 10 / 1390
ﻮﻧ ﻳ هﺪﻨﺴ لﻮﺌﺴﻣ ﻟﺎﻘﻣ :ﻪ ﺮﻴﻣا نﺎﻳدواد ﻦﻴﺴﺣ
E-mail: a.davoodian@gmail.com
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
يﺎﻫ ،ﺖـﺳا هﺪـﺷ حﺮﻄﻣ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺢﻄﺳ رد مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﭽﻧآ و ﻦﻴﺸﻴﭘ
يژﻮﻟوﺪﺘﻣ ﺎﻫ
ﻢﻛ ي و ﻢﺸﭼ ﻖﻠﺧ ﻪﻨﻴﻣز رد ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺶﻴﺑ زاﺪﻧا
ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪﻣآ ﺎﺑ . دﻮﺟو
،ﻦﻳا ﻪـﻧﻮﻤﻧ يﺎـﻫ
ﺖﻓﺎﻳ ماﻮﻗ ناﺪﻨﭼ هﺪﺷ هدﻮﺒﻧ ﺪﻨﻣﺎﻈﻧ و ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﺪﻧا
؛ ﻦﻳا ﺎﻤﻛ رد ﻪﻛ ﻢﺸﭼ مﻮﻬﻔﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ درﻮﻣ زﻮﻨﻫ ﺰﻴﻧ زاﺪﻧا
ﻲﻤﻧ ﻤﺟا ﻪﺑ ناﻮﺗ د عﻮﺿﻮﻣ تﺎﻴﺑدا رد ﻲﻋﺎ
ﺎﺗ ﻦﻴﺑ ﻦﻳا رد ﻪﭽﻧآ .دﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﺖﺳ كﺮﺘﺸﻣ يدوﺪﺣ
،ﺖﺳا
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﺗاﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺎﻫ ا
ﻢـﻬﻣ زا .ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻞـﺋﺎﻗ مﻮـﻬﻔﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳ ترﺎـﺒﻋ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﻬﻧآ ﻦﻳﺮـﺗ
ﻢﺸﭼ هﺪﻨﻳآ ﻪﺑ زاﺪﻧا رد و ﺖﺳا
ﺦﺳﺎﭘ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ ﻦﻳا ﺖﻘﻴﻘﺣ ﻲﻣ
ﻪﻛ ﺪﻫد
"
ﺎﻣ ﻲﻣ ﻢﻴﻫاﻮـﺧ
؟ﻢﻳﻮﺸﺑ ﻪﭼ
"
ز رد ﻪﭽﻧآ . ﺮﻳ
ﻲﮔﮋﻳو ﻢﺸﭼ ترﺎﺒﻋ ﻚﻳ يﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ زاﺪﻧا
، ار ﺮـﻣا ﻦـﻳا
ﻦﺷور ﻲﻣ ﻨﻛ ﻢﺸﭼ ترﺎﺒﻋ ﻚﻳ ﻦﻳوﺪﺗ ﻪﻛ ﺪ ﻪﺑ ﺮﻨﻫ ﻢﻫ و ﻢﻠﻋ ﻢﻫ ﻲﻨﻌﻳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﺟو ود ﺮﻫ ﻪﺑ زاﺪﻧا
ﻪﺑ ﻪﭽﻧآ و ﺖﺳا ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ هزاﺪﻧا ﻚﻳ هرﺎـﺑرد ﻲﻤﻠﻋ ترﻮﺻ
ﺆﻣ ﻪـﻴﺗآ ي ﻪـﺴﺳ
يا
ﻲـﻣ يﺰـﻳﺮﺣﺮﻃ دﻮـﺷ
ﻲﻣ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﺖﺴﻳﺎﺑ ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ يا
ﺑا و نﺎﻴﺑ ﻪﻧا ﻳﺎﻧاﻮﺗ ترﻮﺻ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﺑ ﺎﺗ دﻮﺷ غﻼ
ﻲ ترﺎـﺒﻋ ﻚـﻳ يﺎﻫ
ﻢﺸﭼ .دزﺎﺳ هدﺎﻴﭘ ﻪﺴﺳﻮﻣ ﻚﻳ رد ار زاﺪﻧا
ﺖﻘﻴﻘﺣرد ﺟو ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗارﺎﺒﻋ ﻦﻴﻨﭼ ﺖﻴﻤﻫا
ﻲﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ار ﺎﻬﻧآ يﺮﻨﻫ ﻪ يراﺰﺑا ﻦﻴﻨﭼ ،ﺪﻨﻛ
أر رد ﻪﻛ ﻲﻣ راﺮﻗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻲﺣاﺮﻃ س دﺮﻴﮔ
، ﻲﻣ
ﻳﺪـﻣ ﻢﻴﻫﺎـﻔﻣ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﺖﺴﻳﺎﺑ ﺖﻳﺮ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺟو ود ﺮﻫ زا ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا دﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺮﻜﻔﺗ و ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا يﺰﻳر
. ﻦﻳﺪﺑ ﻚـﻳ ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ
ﻢﺸﭼ ترﺎﺒﻋ ﻲﻣ زاﺪﻧا
ﻪﺑ اﺪﺘﺑا رد ﺖﺴﻳﺎﺑ حﺮﻃ ﻲﻘﻄﻨﻣ ترﻮﺻ
ﺎـﺑ ﺪـﻌﺑ ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد و ﺪـﺷﺎﺑ هﺪﺷ يﺰﻳر
نوﺮﺑ و نورد داﺮﻓا تﺎﺳﺎﺴﺣا
ـﻘﺤﺗ ﺖـﻬﺟ رد ار ﺎـﻬﻧآ ﺪـﻧاﻮﺘﺑ ﺎـﺗ ﺪـﻨﻛ راﺮـﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نآ ﻖ
ﺪﻧاﺰﻴﮕﻧاﺮﺑ . ﻦﻳا زا ور
، ﻢﺸﭼ ﻖﻠﺧ رد شزرا ،زاﺪﻧا
ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺖﺴﻳﺎﺑ
ﻮﺷ ﻪﻤﺟﺮﺗ ﻲﻳﺎﻫ د
ﻒﺻاو ﺮﺴﻔﻣ ﻪﻛ ﻢﺸﭼ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ زاﺪﻧا )
Baum, Locke, & Kirkpatrick, 1998
(.
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ
ﻦﻳا دﻮﺟو ﺎﺑ ﻲﻤﻧ ﻪﻛ
رد ﻲﻛﺮﺘﺸﻣ و ﻊﻣﺎﺟ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻢﺸﭼ درﻮﻣ
ﻪﺑ ﺎﻣا دﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﺖﺳد زاﺪﻧا ﻲﻋﻮـﻧ
ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﮔﮋﻳو ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻳﺎﻫ هرﺎﺑرد لﺎﺼﺤﺘﺳا
ﻢﺸﭼ ي ﺎﺗ زاﺪﻧا كﺮﺘﺸﻣ يدوﺪﺣ
ﺎـﻔﻟﺆﻣ ﻦﻴـﺑ رد .ﺪﻨﺘﺴﻫ ن
ﺧﺮﺑ ،ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻢﺸﭼ ﻲ
ﻞﺻﺎﺣ ار نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫزاﺪﻧا ﻲﻣ ناﺮﻳﺪﻣ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ يرﺎﻜﻤﻫ
ﻧاد ـﻨ ﺪ
ﻲﻣ رﺎﻬﻇا و راد
ﻧ ﻢـﺸﭼ زا ﻲﺑﺎﺗزﺎﺑ ،ﻞﺻﺎﺣ ﺪﻨﺳ ﻪﻛ ﺪ ﺪـﻧا
ﺰـﻐﻣ و ﺐـﻠﻗ رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲـﺼﺨﺷ يﺎﻫزا
هرﺎﺑرد) نﺎﻨﻛرﺎﻛ و ناﺮﻳﺪﻣ آ ي
دراد دﻮﺟو (هﺪﻨﻳ ،ﺪﻳﻮﻳد)
1379 ( ﻢﺸﭼ زا ﻲﻤﺳا ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ و ﻪﺑ زاﺪﻧا
هدروﺎﻴﻧ نﺎﻴﻣ ﺎﺗ ،
ﻲﮔﮋﻳو يدوﺪﺣ
هﺪـﻧﺎﺠﻨﮔ نﺎﻣزﺎـﺳ ﺖﻟﺎﺳر رد ار نآ يﺎﻫ ﺪـﻧا
) ،نﻮـﺴﻨﻴﺑار و سﺮـﻴﭘ
1377 ( رد . ﻦﻴﻋ لﺎﺣ ﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺮ ﻢـﺸﭼ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺳاﻮﺧ ﻲﻳاﺮﺟا ناﺮﻳﺪﻣ زا دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﮕﻳد نا زاﺪـﻧا
ﺖﺴﻴﻟ ﻚﻳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ 26
ﺞﻨﭘ سﺎﻴﻘﻣ رد يدرﻮﻣ ﻪـﺒﺗر تﺮﻜﻴﻟ ﻲﻳﺎﺗ
ﺪـﻨﻨﻛ يﺪـﻨﺑ
)
Larwood, Falbe, Kriger & Miesing, 1995
( ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا رد ﻪـﻛ يدرﻮﻣ هد .
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺦﺳﺎﭘ ،اﺮﮕﻠﻤﻋ :زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺪﻧدﺮﻛ ﺐﺴﻛ ار ﺪﻨﻠﺑ ،ﺖﺑﺎﻗر ﻪﺑ ﻮﮔ
ﻂﺧ ،ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ،تﺪﻣ مﺪـﻘﻣ
،ﺮـﮕﻧ
فﺎﻄﻌﻧا ،ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ،ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ،يﺮﺒﻫر لﻮﺼﺤﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺮﻳﺬﭘ
يﺰﻳر .هﺪﺷ
هﻮﻴﺷ ﻪﺑ يا ﺶﻴﺑﺎﻤﻛ ﻪﺑﺎﺸﻣ
، ﻲﮔﮋﻳو ﻢﺸﭼ ترﺎﺒﻋ ﻚﻳ يﺎﻫ
ار بﻮـﺧ زاﺪـﻧا ﻲـﻣ
ﻮـﺗ ،ﻪـﺻﻼﺧ نا
ﻞﺑﺎﻗ ﻞﺑﺎﻗ ،ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ،ﻖﻳﺪﺼﺗ كرد
مﺎـﻬﻟا و نﺎـﻨﻛرﺎﻛ مﺎـﻤﺗ ياﺮﺑ
ﺖـﺴﻧاد ﺶـﺨﺑ )
Brown, 1998
( .
ﻦﻳا نﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﮔﮋﻳو
ﺄﺗ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و ﺎﻫ ﻴﺛ
درﻮﻣ ﺰﻴﻧ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ نﺎﺷﺮ هدﻮـﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ .ﺖﺳا
، ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ لﻮﻤﻌﻣ كﺮﺘﺸﻣ ﻲﮔﮋﻳو ﺖﻔﻫ ياﺮﺑ هﺪﺷ
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا و ﻲﻨـﺷور ،رﺎﺼﺘﺧا ؛
،لﺎﻤﺟا ،مﺎﻜﺤﺘﺳا و تﺎﺒﺛ ،ﻲﺸﻟﺎﭼ ،حﻮﺿو هﺪﻨﻳآ
مﺎـﻬﻟا ﺎﻳ ﻲﻨﺘﺳاﻮﺧ و ﻲﻳاﺮﮔ
ﻪـﺑ ﻢـﻫ ﺶـﺨﺑ ترﻮـﺻ
ﺎـﻃﺎﺒﺗرا ﻖﻳﺮﻃ زا ﻢﻫ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ
راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻛﺮـﺷ ﺪـﺷر ﺮـﺑ يرﺎﺘـﺷﻮﻧ و ﻲـﻣﻼﻛ ت ﺪـﻧ
)
Baum,
Locke, & Kirkpatrick, 1998
( يﻮﺳ زا و ﺮﮕﻳد
، ﺖـﻔﻫ صاﻮﺧ
ﻢـﺸﭼ ﻪـﻧﺎﮔ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ياﺮـﺑ زاﺪـﻧا
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻠﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻦﺘﺷاﺬﮔ اﺪﺘﺑا رد
ﻖﻳﺮﻃ زا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺑ نﺎﺷ رد ﺮﮕﻳﺪـﻜﻳ ﺎـﺑ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺎﻀﻋا ﺮ
ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺪﻧا )
Kantrabutra, 2003
( ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﺮﻫ و ﻲﮔﮋﻳو
ﺎﻫ ﻢﺸﭼ ي ﻪﺑ زاﺪﻧا ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ هﮋـﻳو يا
ﻪــﺑ ﺎــﻬﻧآ ﻪــﻤﻫ ﺖــﻳﺎﻋر و ﺖــﺷاد ﺪــﻫاﻮﺨﻧ ﻲــﻠﻛ دﺮــﻜﻠﻤﻋ ﺮــﺑ ﺖــﺳا يروﺮــﺿ ﻪــﭼرﺎﭙﻜﻳ ترﻮــﺻ
)
Kantrabutra & Avery, 2007
( ﺪﻨﻛ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﺗ
يرﺎـﺟ ﺖﻴﻌـﺿو زا نﺎﻣزﺎـﺳ ﻪـﻧﻮﮕﭼ ﻪﻛ ا
ش
ﻲﻣ ﺖﺳد ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺐﺴﻛ ﺪﺷر ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ
و ،فاﺪـﻫا ﻞﻣﺎـﺷ ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﻦـﻳا .ﺪـﻨﻛ ﺮﻴﻴﻐﺗ هﺪﻨﻳآ رد رﺎﻛ
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ،ﺎﻫ يراﺬﮔ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﻫ
فﺮـﺻ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘـﺳا ياﻮـﺘﺤﻣ رد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﺎﻫ زا ﺮـﻈﻧ
ﺘﺳا ناﻮﻨﻋ ﺪﺷﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ نآ ﻚﻳﮋﺗاﺮ
ﺖﺳا ، )
Millet, 2006
( . نوﺰﻓا ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﺑ ﻢﺸﭼ يﺎﻫ
زاﺪﻧا ،
ﻮﻴﺷ ﻚﻳ ه ي ﻢﺸﭼ ﻒﻳﺮﻌﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻢـﺸﭼ ﻪـﻛ ﺖﺳا ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ ،زاﺪﻧا يرﺎـﻛ ﻪـﭼ زاﺪـﻧا
ﻲﻣ ﻢﺸﭼ ﻚﻳ .ﺪﻫد مﺎﺠﻧا ﺎﻣ ياﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ زاﺪﻧا
ﺮﻴﺴﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ي
ﺖـﻬﺟ ياﺮﺑ
ﺮﺗ هﺪـﻨﻳآ يﺮـﻴﮔ و ﻢﻴـﺳ
ﻲﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا نﺎﺠﻴﻫ نآ ياﺮﺑ دروآ ﺪﻳﺪﭘ بﻮﺷآ نﺎﻴﻣ رد ار ﻢﻈﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
)
Allen, 1995
( .
ﻢﺸﭼ تارﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻦﻴﺑ ﻦﻳا رد ﺎﻣا نﺎﻣزﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ يزاﺪﻧا
ﻲﻣ ﻪﺋارا ﺎﻫ ﻮﺷ
داﺪـﻌﺗ نﺪـﻧاﻮﺧ و د
ﻢﺸﭼ تارﺎﺒﻋ ﻲﻓﺎﻛ ﻲﻣ زاﺪﻧا
ﻳا ﻪﺑ ار دﺮﻓ ﻚﻳ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦ
ﻪـﺑ ﻲﺗارﺎـﺒﻋ ﻦﻴـﻨﭼ ﻪـﻛ ﺪﻧﺎـﺳﺮﺑ يﺮـﻴﮔ
شزرا ﺮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ يرﻮﺤﻣ يﺎﻫ ﻲﻤﻧ
ﭻﻴـﻫ ًﻼـﺻا ﻪـﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﻜﺷ ﻦﻳﺪﺑ ﺖﻬﺟ نآ زا ﺪﻳﺎﺷ و ﺪﻧدﺮﮔ
شﺎﻓ ﻲﺘﻗو و دراﺪﻧ دﻮﺟو نآ ﺎﺑ ندﺮﻛ عوﺮﺷ ياﺮﺑ يرﻮﺤﻣ شزرا ﻲﻣ
ﺪـﺷر ﺎـﻣ ﺖـﻳرﻮﻣﺄﻣ ﻪﻛ ﻢﻴﻨﻛ
ﺪﻨﻠﺑ ﺸﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺖﺳا مﺎﻬﺳ نﺎﺒﺣﺎﺻ ياﺮﺑ شزرا و ﻢﻬﺳ ﺮﻫ دﻮﺳ رد تﺪﻣ ﻪﺑ كﻮﻜ
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪـﻛ ﺪـﺳر
اﺮﺑ ار دﻮﺧ ﺎﺗ ﺪﻨﺸﻜﺑ ﻒﺻ داﺮﻓا ـﻨﻨﻛ ﻲﻧﺎﺑﺮﻗ ﺎﻳور ﻦﻳا ندﺮﻛ ﻖﻘﺤﻣ ي
.ﺪ ﻦـﻳازا
ﻢـﺸﭼ ﻚـﻳ ،ور زاﺪـﻧا
ياﺮﺑ ﺮﮕﻨﺷور و هﺪﻨﻨﻛﺪﺤﺘﻣ ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ نﺎﻣزﺎﺳ
؛ﺖﺳا ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ يا رﺎـﻈﺘﻧا نﺎـﺷداﺮﻓا زا ناﺮـﺒﻫر ﻪـﻛ
ﻢـﺸﭼ (ﻖﻠﺧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ رد و) لﺎﻘﺘﻧا ﺪﻨﻳآﺮﻓ رد ﺪﻧراد
ﺪـﻨﻨﻛ ﺖﻛرﺎـﺸﻣ زاﺪـﻧا )
Lucas,
(.1998
رد ﻢﺸﭼ ﻚﻳ ﻲﺘﻗو ﺎﻤﺷ ﺖﻘﻴﻘﺣ نﺎﺠﻴﻫ يرﺎﻛ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ار ﺎﻤﺷ ﻪﻛ ﺪﻳراد زاﺪﻧا
ﺎﻤﺷ ﻪﺑ ،ﺪﻨﻛ هدز
و ﺪـﺸﺨﺒﺑ ﺖﻳﺎـﺿر ﺲﺣ و تﺬﻟ ﻢـﻬﻣ
شزرا ﻦﻳﺮـﺗ
ـﻨﻛ هدروآﺮـﺑ ار ﺎـﻫ و ﺪ
كﺮـﺤﻣ زا ﻲﻳﺎـﻫ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ
شزرا
ﻢـﺸﭼ ﻪـﻛ ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ نداد شﻮﮔ ،ﻲﺼﺨﺷ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ ،ﻖﻴﻤﻋ يﺎﻫ ار نﺎـﺸﻴﺼﺨﺷ يﺎﻫزاﺪـﻧا
ﻲﻣ حﺮﺷ ياﺮـﺑ ﻪـﻧﺎﻗﻼﺧ ﺖـﻴﻓﺮﻇ ،ناﺮـﮕﻳد يﺎـﻫﺎﻳور و ﺎﻫزﺎﻴﻧ زا ﻪﻧاﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻲﻫﺎﮔآ ،ﺪﻨﻫد
هﺎﮕﻧ و ﻪﻛ يﺰﻴﭼ زا ﻢﻜﺤﻣ و راﻮﺘﺳا ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻚﻳ ﺖﺷاد ﻒﻌﺿ زا ﻲﻨﻴﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ و دراﺪﻧ دﻮﺟ
ﻲﻜﻳ يﺎﻫ
تﻮﻗ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪﺸﻳر ﺎﺒﻗر يﺎﻫ
دﺮﻴﮔ )
Holpp & Kelly, 1988
(.
ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ
ﻲﺣاﺮﻃ ياﺮﺑ ﻢﺸﭼ
زاﺪﻧا
، لﺪﻣ حﻮﻄﺳ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ناﺰﻴﻣ و ﻞﻜﺷ رد ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
توﺎﻔﺗ ياراد نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳﺎﻫ
رد .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻟﺎﺣ
ﻲـﺣاﺮﻃ ياﺮـﺑ لﺪﻣ ﻚﻳ ﻪﻛ ﻢـﺸﭼ
زاﺪـﻧا
، ﻲﻣﺎـﻤﺗ ﺮـﻈﻧ
ﻊﻤﺟ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻖﻳﺮﻃ زا ار نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻣ يروآ
ﻢﻴﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺲﭙﺳ و ﺪﻨﻛ ﻪـﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ يﺎﻫ
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا هداد سﺎﺳاﺮﺑ كﺮﺘﺸﻣ ﺎﻫ
ﻊﻤﺟ ي يروآ ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳد هﺪﺷ دﻮـﺷ
)
Allen, 1995
( لﺪـﻣ ،
ﻧ ،يﺮﮕﻳد ﻪ ﺎﻬﻨﺗ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﺎﻬﻨﺗ ار ﻲﻤﻧ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺮﻈﻧ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ
ﻢـﺸﭼ ﻪـﻜﻠﺑ ﺪـﻧاد ﻒﻴـﺻﻮﺗ ار زاﺪـﻧا
ﻚﻳ ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ تﺎﻧﺎﻜﻣا زا يﺮﺳ ﺐـﺴﻛ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
و ،رازﺎـﺑ تﺎـﺟﺎﻴﺘﺣا و دراد ار نﺎـﺷدﺎﺠﻳا ﺪـﺼﻗ رﺎـﻛ
ﻢﺸﭼ ﻖﻠﺧ ،ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ ،زاﺪﻧا
ار ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ و تﺎﻣا ﻲـﺣاﺮﻃ ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ياﺰـﺟا
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻣ ﻨﻛ ﺪ )
Mintzberg & Westley, 1989
.(
رد ﻦﻴﻋ لﺎﺣ
، هﻮﻴﺷ ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻫ
ﺮﺘﻤﻛ رﺎﺘﺧﺎﺳ هدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ
، ﺑ ﻪ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ندﺮﻛ لﺎﺒﻧد يﺎﺟ ي
ياﺮـﺑ هﺪﻴﭽﻴﭘ
ﻖﻠﺧ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا هدﺎﺳ يﺎﻫراﺰﺑا زا ، ﻢﻴﻤﺼﺗ
ﻲﻣ هﺮﻬﺑ يﺮﻴﮔ ﭼ ﺎﺑ ﺎﺗ دﺮﻴﮔ
ﺮـﺳ ﺮـﺑ ﻲﻘﻓاﻮﺗ ﻪﺑ رﺎﻛ زور ﺪﻨ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺪﻴﻠﻛ ياﺰﺟا هﻮﻴﺷ ﻦﻴﻨﭼ .ﺪﺳﺮﺑ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا
يا ﺖﻛﺮﺷ ﻨﻨﻛ يﺰـﻐﻣ نﺎﻓﻮﻃ ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد ار نﺎﮔﺪ
يور ﻞﻬﭼ ﺎﺗ هﺎﺠﻨﭘ ﻲﻣ ﺮﻴﮔرد ﺖﻐﻟ ﻢﺸﭼ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ـﺷ ﻲﺗآ زاﺪﻧا
ﻲـﻣ ﻒـﻳﺮﻌﺗ ار ﺖﻛﺮ ﻲـﺘﺣ ﺎـﻳ .ﺪـﻨﻨﻛ
ﻪﺑ هدﺎﺳ ﻲﺗرﻮﺻ ﺮﺗ
، ﻢﺸﭼ ﺖﺧﺎﺳ راﺰﺑا
ﻲـﻣ ﻪـﻛ ﺖﺳا تارﺎﺒﻋ و تﺎﻐﻟ زا ﺖﺴﻴﻟ ﺪﻨﭼ ﻞﻣﺎﺷ زاﺪﻧا ناﻮـﺗ
ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﻪﻛ ار ﻲﻳﺎﻬﻧآ ﺘﺴﻫ
ﻢـﻫ ﻪﺑ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ زا ﺪﻨ
ﻢـﺸﭼ ترﺎـﺒﻋ ﺎـﺗ دﺮـﻛ ﺮـﻴﺠﻧز زاﺪـﻧا
دﺮﻴﮔ ﻞﻜﺷ بﻮﻠﻄﻣ )
Brown, 1998
(.
ﻲﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻚﺒﺳ زا ناﻮﺗ
يﺮﻜﻓ يﺎﻫ ﺪـﻨﻧﺎﻣ
يﺎـﻫدﺮﻜﻳور
ﻢﺸﭼ ﻦﻳوﺪﺗ رد ﺰﻴﻧ يرادﺮﺑﻮﮕﻟا و يدﻮﻬﺷ ،ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ سﻮﻤﻠﻣ تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺖﺴﺟ هﺮﻬﺑ زاﺪﻧا
يﺮـﺗ
دﻮﺷ اﺪﻴﭘ ﺖﺳد )
Holpp & Kelly, 1988
( ا . ﻲﻣ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻦﻳ ﻮـﺷ هﺪﻴﭽﻴﭘ ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
ياﺮـﺑ ﻪـﻛ د
ﻦﻳوﺪﺗ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا نﺎﻣرآ هﻮﻴﺷ و ﺄﺸﻨﻣ ﻪﺑ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ياﻮﺘﺤﻣ ،ﻲﻳاﺮﮔ
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﻪﻨﻴﻣز و ﻢـﺸﭼ زاﺪـﻧا
ﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ د )
Maslen & Platts, 1997
(.
ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ
ﻢـﺸﭼ ترﺎـﺒﻋ ياﻮﺘﺤﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هﺰـﻴﮕﻧا يراﺰﮔﺪـﻛ لﺪـﻣ زا ،زاﺪـﻧا
ﻚﻣ و و ﺪﻨﻠﻟ ـﻳا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺶﻳﺎﻤﻧ و ﺮﺘﻨﻳ
درﻮﻣ تﺎـﻃﺎﺒﺗرا نﻮـﻣزآ ياﺮـﺑ هﻮﻴـﺷ ﻦ تارﺎـﺒﻋ ﻦﻴـﺑ رﺎـﻈﺘﻧا
ﻢﺸﭼ
هدﺮـﻛ ماﺪـﻗا ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و يﺪﺣاو ،يدﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ و زاﺪﻧا ﺪـﻧا
)
Kirkpatrick, Wofford, &
Baum, 2002
( ود ﻖﻳﺮﻃ زا نﺎﺸﻳا . لاﺆﺳ
ﺄﻣ ، شزرا و نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻳرﻮﻣ هدﺮﻛ ﻒﺸﻛ ار ناﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ
،
ﻦﻳا ﻖﻴﻔﻠﺗ ﺎﺑ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻢﺸﭼ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ود
اﺪﻴﭘ ﺖﺳد يزاﺪﻧا ﻲﻣ
ﻲﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﻛ دﻮﺷ ار نآ ناﻮﺗ
.دﺮﻛ يراﺬﮔﺪﻛ
لﺪـﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ و ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﻳا ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻲﻃ زا ﺲﭘ ﺎﻣا
نﺎـﻣرآ يﺎـﻫ و ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻲـﻳاﺮﮔ
ﻢﺸﭼ ﻦﻳوﺪﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ هﻮﻴﺷ بﺎﺨﺘﻧا دﻮـﺟو ﺎـﺑ .ﺖـﺳا هار ﺮـﺳ ﺮﺑ ﻲﺳﺎﺳا تﻼﻜﺸﻣ ﻢﻫ زﺎﺑ زاﺪﻧا
ﻦﻳا ﻢﺸﭼ ﻪﻛ ﻳ ﻪﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ زاﺪﻧا ﻪﻫد رد ﻊﻳﺎﺷ ﺖﻐﻟ ﻚ
ي 1990 ـﺷ ،
گرﺰـﺑ زا ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﺮـﻫ و ﺪ ﻦﻳﺮـﺗ
ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺎﺗ ﻲﺘﻴﻠﻣ ﻢﺸﭼ ﻚﻳ ياراد ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫ
ﻦـﻳا زا ﻲﻤﻛ داﺪﻌﺗ ﺎﻣا ﺪﻨﺘﺴﻫ زاﺪﻧا
ﻢﺸﭼ ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﻧز نﺎﻨﻛرﺎﻛ ياﺮﺑ ﺎﻫزاﺪﻧا )
Hichcock, 1996
(
؛
ﻢـﺸﭼ ﻪـﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻨﺗ زاﺪـﻧا
ﺎـﻬ
ﺘﻗو ﻲﻣ هﺪﻧز ﻲ ﻮﺷ ﻢﻴﻬﺴﺗ ﻪﻛ دﻮﺷ
د )
Maslen & Platts, 1997
( رد . ﻲـﺘﻗو ﻲﻠﺻا ﻞﻜﺸﻣ ﺖﻘﻴﻘﺣ
ﻲﻣ خر ﻲﻣ هﺪﻴﺳﺮﭘ نﺎﻨﻛرﺎﻛ زا ﻪﻛ ﺪﻫد ﻢﺸﭼ :دﻮﺷ
؟دراد نﺎﺘﻳاﺮﺑ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ﻪﭼ زاﺪﻧا ﻦـﻳا ًﻻﻮـﻤﻌﻣ ﺦﺳﺎﭘ
ﻢﺸﭼ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺑ هﺮﻣزور ﻲﮔﺪﻧز ياﺮﺑ ﻲﻟو ﺖﺳا شزرا ﺎﺑ رﺎﻴﺴﺑ زاﺪﻧا
ﻌﻣ .ﺖﺳا ﻲﻨ
ﺦﺳﺎﭘ ﻦﻴﻨﭼ ياﺮﺑ هﺪﻤﻋ ﻞﻴﻟد ود ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻫ
لاﺆﺳ :دراد دﻮﺟو
لوا
، كرد ﺖﻴﻤﻫا و هزاﺪﻧا ﺚﺤﺑ داﺮـﻓا زا يرﺎﻴـﺴﺑ .ﺖﺳا نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻛ ﺮﺑاﺮﺑ رد دﺮﻓ ﻚﻳ زا هﺪﺷ
نارﺎﻜﻤﻫ و رﺎﻛ ﺎﺑ دﻮﺧ ﻂﺑاور ﻪﺑ ار نﺎﺷ
ﻲﻣرد ﻲﮔدﺎﺳ ﺖﻴﻤﻫا و طﺎﺒﺗرا ﺎﻣا ﺪﻨﺑﺎﻳ
ﻞﻛ فاﺪﻫا ياﺮﺑ نﺎﺷ
ﻮﺷد رﺎﻴﺴﺑ ار نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻣ كرد را
ﻢﻬﻣ ﺪﻳﺎﺷ ﻪﻛ) مود و ﺪﻨﻨﻛ (ﺪـﺷﺎﺑ ﻢﻫ ﺮﺗ
، .ﺖـﺳا ﺖـﻴﻜﻟﺎﻣ مﻮـﻬﻔﻣ
ﻲﻣ سﺎﺴﺣا نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻢﺸﭼ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ
دراد ﻖـﻠﻌﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﻪﺑ زاﺪﻧا )
Hichcock, 1996
( ﻪـﺑ . ﻦﻴـﻤﻫ
زا ﻲﺧﺮﺑ لاﻮﻨﻣ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ
ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ
، نﺎﻣزﺎﺳ ﻢﺸﭼ تارﺎﺒﻋ ﻪﻛ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﻲﻤﻛ يﺎﻫ ﻦﻳوﺪﺗ يزاﺪﻧا
ﻲﻣ ﻪـﻛ ﺪﻨﻨﻛ
ًﺎـﺘﻘﻴﻘﺣ
ﻲـﻣ ﺮﻴﺨـﺴﺗ ار هوﺮـﮔ يﺎـﻀﻋا ﺐـﻠﻗ ﺪـﻨﻛ
و ﻦﻳﺮـﺘﻬﺑ مﺎـﺠﻧا ياﺮـﺑ ار داﺮـﻓا
ﺶﺷﻮﻛ ﻳﺎﻫ راداو فﺪﻫ ﻚﻳ ﺖﻬﺟ رد نﺎﺸ ﻲﻣ ﺶﻴﭘ هﺪﻧزﺎﺳ
ﺪﻨﻧار )
Callins & Porras, 1991
(.
نﺎﻣرآ ﻪﺸﻘﻧ و ﻲﻳاﺮﮔ يرادﺮﺑ
و ﻦـﻫذ ﻚﻳﺮـﺸﺗ ﻂـﺳﻮﺗ فﺎﻜﺷ ﻦﻳا حﻼﺻا ياﺮﺑ يراﺰﺑا هﺪﻨﻳآ زا
ﺎﻀﻋا زا ﻚﻳ ﺮﻫ حور
؛ﺖﺳا ﺪﻨﻳآ رد ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻛ ﻢﻳﻮﺷ رﻮﺼﺘﻣ ﻲﻨﻌﻳ ه
هﺪﻳا ﻖﻓﻮﻣ و لآ
ﻲﻣ ﻲﮔﺪﻧز دﻮﺧ ﻪﺑ ار نآ و ﺪﻨﻛ
هﻮﻴﺷ ﻪﻠﭘ ﺲﭙﺳ دراد ﺖﻘﻴﻘﺣ رﺎﮕﻧا ﻪﻛ ﻢﻴﻨﻛ ﻒﻴﺻﻮﺗ تﺎﻴﺋﺰﺟ ﺎﺑ يا ﻪﻠﭘ
ﻪﺑ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﻛ ﻢﻳروآدﺎﻳ
ﻨﻳا هﺪﻴﺳر ﺎﺠ
ﻪﻧ ترﻮﺻ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺖﺳا
ﻪـﺑ هﺪـﻨﻳآ ﺎﻬﻨﺗ ﻚﻴﺗﺎﻤﺘـﺴﻴﺳ ترﻮـﺻ
ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ مﺎﮔ ﻪﻜﻠﺑ دﻮﺷ
ﻲﻣ مﻮﻠﻌﻣ ﺰﻴﻧ نآ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر يﺎﻫ ﻮﺷ
د )
Phillips, 1996
( . دﻮـﺧ ﻦﻳا ﺎﻣا
ﻦﻳوﺪﺗ تارﺎﺒﻋ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﻜﺸﻣ ﻢﺸﭼ هﺪﺷ
ﺖﻳور زاﺪﻧا ﻲﻤﻧ
ﻮﺷ رد ﺮـﻣا ﻦـﻳا ﺖـﻠﻋ و د
ﻋ مﺪ شزرا ﻪﺑ عﺎﺟرا ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ ﻪﺘﺨﭘﺎﻧ و يرﻮﺤﻣ يﺎﻫ
)
Lucas, 1998
(.
ﺖﻛﺮﺷ ﺎـﺑ ﻪـﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻢﺸﭼ ﻲﻣ عوﺮﺷ زاﺪﻧا
هدﺮـﻛ نآ فﺮـﺻ يدﺎـﻳز نﺎـﻣز ،ﺪﻨﻨﻛ
رد ار ﻲـﻄﻴﺤﻣ ﻦـﻜﻤﻣ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ، ﺮـﻈﻧ
ﻲﻤﻧ ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ و ﺪﻧﺮﻴﮔ ﻪﺑ ﺪﻨﻫد
ﺄﺗ يﺎﺟ ـﺴﻣ ﺮﺑ ﺪﻴﻛ
رازﺎـﺑ يﺎـﻫوﺮﻴﻧ و تاﺪﻨﺘ
شﻮـﺧ سﺎـﺳاﺮﺑ ﻲـﻨﻴﺑ
ﺪﻨﻨﻛ ماﺪﻗا ﺶﻳﻮﺧ )
Kantrabutra & Avery, 2007
( دوﺪﺣ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ .
75 ﻢﺸﭼ تارﺎﺒﻋ زا % هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ ﻒﻴﻌﺿ رﺎﻴﺴﺑ زاﺪﻧا
ﻢﺸﭼ و ﺪﻧا رد ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ زا ﻲﻨﺷور زاﺪﻧا
ﻲﻣ هﺪﻨﻳآ ﻤﻧ ﻪﺋارا ﺪﺑﺎﻳ ﺖﺳد ناﺪﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻲ
ﺪﻨﻨﻛ )
Brown, 1998
(
؛ رد ﻞﻜﺸﻣ ﻲﻨﻌﻳ ﻪـﻛ ﺖـﺳﺎﺠﻨﻳا
نوﺰﻓا ﺮﺑ
، مﺪﻋ ﻴﺴﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺧﺎﺳ ﻢﺸﭼ تارﺎﺒﻋ زا يرﺎ
ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻛ زاﺪﻧا زا يرﺎﻴـﺴﺑ ﻦﺘـﺷاﺪﻧ هاﺮـﻤﻫ ﻪﺑ
ﻲﮔﮋﻳو ﻢﺸﭼ يﺎﻫ ﻲﻣ زاﺪﻧا
ﻮﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ،د
ﻢـﺸﭼ ترﺎـﺒﻋ ﻲﻧاواﺮﻓ يﺎﻫ ﺖـﻬﺟ و ﺎـﻨﻌﻣ و ﺲـﺣ زاﺪـﻧا
ﻴﺑ رد ار ﻲﻛﺮﺘﺸﻣ ﻛ ﻦ
ﻲﻤﻧ ﺪﻳﺪﭘ نﺎﻨﻛرﺎ ﺎﺠﻧآ زا .دروآ
ﻢﺸﭼ ترﺎﺒﻋ ﻪﻛ تﺪـﻣﺪﻨﻠﺑ ﺖـﻴﻫﺎﻣ ياراد زاﺪـﻧا
نﺎﻳﺎﭘ ار نآ ﻲﺧﺮﺑ ﻲﺘﺣ و ﺖﺳا ﻲﻣ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ
ﺪﻨﻧاد ، ﺟو ﻪﺑ ﻲﻘﻄﻨﻣ يدوﺪﺣﺎﺗ نآ رد مﺎﻬﺑا دﻮ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ
ﺪـﺳر
ﻪﺑ ﺎﻣا ﻲﻋﻮﻧ ﻳﺎﺟ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷدﺎﻳ ﻞﻜﺸﻣ زوﺮﺑ ﻞﻴﻟد دﻮﺧ ﻦﻳا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻛ ﻲ
ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻲﻳﺎﻫ
داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﻢﺸﭼ مﻮﻬﻔﻣ زا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺮﻴﺳﺎﻔﺗ و ﺮﻴﺑﺎﻌﺗ نﺎﻣزﺎﺳ رد دﻮﺟﻮﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ و داﺮﻓا نﺎﻣزﺎـﺳ زاﺪـﻧا
دراد دﻮﺟو )
Brown, 1998
( ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ .
، ﻋ ﻚﻳ ﻖﻠﺧ ياﺮﺑ ﺶﺷﻮﻛ
ﻢـﺸﭼ ترﺎـﺒ ﺖـﻬﺟ زاﺪـﻧا
ندﺮﻛ ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻣﺎﻤﺗ
يدﺮﻓ تﺎﻣاﺪﻗا و ﺎﻫ ﺎﺘـﺳار رد ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻫوﺮﮔ و
هﺪـﻨﻳآ ي ،بﻮـﻠﻄﻣ
ﻲﺑ ﻪﺑ .ﺪﻧﺎﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ نﺎﻴﺑ
د ﺮﮕﻳ
، ﻢﺸﭼ ترﺎﺒﻋ ًﺎﺳﺎﺳا گرﺰﺑ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ زاﺪﻧا
و ﺪـﻨﻛ ﻢﻴـﺳﺮﺗ ار
ﻪﻤﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺪﻨﻛ ﻲﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ (گرﺰﺑ ﺮﻳﻮﺼﺗ) ﺖﻬﺟ ﻚﻳ رد ار ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و يدﺮﻓ يﺎﻫ ﻦﻳا ﻊﻓر ياﺮﺑ.
ﺑ ﺎﺗ ﻢﻴﺘﺴﻫ يراﺰﺑا ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻞﻜﺸﻣ ﻪ
ﻢﺸﭼ نآ ﻪﻠﻴﺳو ﻲﮔﮋﻳو ﻆﻔﺣ ﺎﺑ زاﺪﻧا
ﻲﻧﺪﻧﺎﻣدﺎﻳ ﻪﺑ و رﺎﺼﺘﺧا يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺶﻳﻮﺧ ندﻮﺑ ﻪـﺸﻳﺪﻧا و دروآ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻲﻧﺎﺴﻜﻳ ًﺎﺘﺒﺴﻧ تﺮﻴﺼﺑ نﺎﮕﻤﻫ ياﺮﺑ حوﺮﺸﻣ ترﻮﺻ
و ﺎـﻫ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻫ ﻢﻫ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ار نﺎﺸﻳﺎ ﻨﻛ ﺖﻬﺟ
و ﻲـﻳاﺮﮕﻤﻫ دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻞﻤﻋ رد ﻪﻛ يراﺰﺑا ﻦﻴﻨﭼ .ﺪ
ﺶﻟﺎﭼ و ﺪﺷﺎﺑ كﺮﺘﺸﻣ كرد ﻦﻳا رد ار يﺮﺒﻫر يﺎﻫ
ﻨﻛ ﻊﻔﺗﺮﻣ هرﺎﺑ ﺪ
نﺎﺘﺳاد راﺰﺑا ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﻲﻳﻮـﮔ
ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ )
Marzec, 2007; Denning, 2006
(.
،ﻪـﻨﻴﻣز ﻦـﻳا رد ﺮﮕـﺸﻫوﮋﭘ
شﻼـﺗ نا
هدﺮﻛ ﺎﺗ ﺪﻧا ﺮﻛ ﺺﺨﺸﻣ ار راﺰﺑا ﻦﻳا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻢﻫ هد
، ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺑ يﺎﻫ
.ﺪـﻨﻨﻛ هرﺎـﺷا ﺮﺛﺆـﻣ نﺎﺘﺳاد ﻚﻳ
ياﺰﺟا ﻂﺧ ﺮﻴﺳ شزرا ،يﻮﻗ يﺰﻛﺮﻣ ﻪـﺼﻴﺼﺧ و ناواﺮﻓ تﺎﺳﺎﺴﺣا ،ﻦﺷور يﺎﻫ
او يﺎـﻫ راد هﺪﻧزﺎـﺳ
)
Barnes, 2003
( ﻪﻨﺤﺻ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ راداو و باﺬﺟ حاﺮﻃ ،هﺪﻧز يزادﺮﭘ
،ﻚـﻴﺗﺎﻣارد ﺶـﺸﻛ ،هﺪﻧزﺎـﺳ
ﻲﮔﮋﻳو زا نوزﻮﻣ ﺶﻳﺎﻤﻴﭘ و ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻂﺴﺑ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ نﺎﺘﺳاد ﻚﻳ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا يﺎﻫ
ﻲﻣ بﺎﺴﺣ ﺪـﻨﻳآ
.
هوﺮـﮔ ،ﻦﻴﻌﻤﺘـﺴﻣ ﺖﺧﺎﻨـﺷ ﺎﺑ نﺎﺘﺳاد ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ و نﺎﻣزﺎـﺳ رد هرﺮـﻘﻣ ﻊﻓﺎـﻨﻣ ياراد ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫ
نﺎﻣﺪﻴﭼ زا ﻲﺋﺰﺟ ﺎﺗ ﺖﺳا زﺎﻴﻧ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫاﺪﺻ
ﻲـﻣ زﺎـﻏآ ﺪﻨـﺷﺎﺑ نﺎﺘـﺳاد ﻂﺧ ﻲﻠﻛ ﻮـﺷ
د )
Marzec,
( 2007
ياﺪﺘﺑا رد و ﺮﻓ ﻦﻳا
ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻨﻳا ﻳﻼﻋ ﺖﺴﻳﺎﺑ
هﺰﻴﮕﻧا و ﻖ يذ يﺎﻫ
ﻪـﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﺎـﻌﻔﻧ ﺪـﻨﻧﺎﻣ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ،نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ،ناﺮﺒﻫر ﻪﻳدﺎﺤﺗا ،ناراﺬﮔ
ﺖﺳﺎﻴﺳ ،ﺎﻫ اراﺬﮔ
.ﺪﻫد راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ و ن
ﺮﻫ ﺮﻈﻨﻣ ﻪﭼ ﻲﻨﻏ ﻲﻳﺎﻬﻧ نﺎﺘﺳاد ،دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ يﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻫ ﺖﺳد ياﺮﺑ .ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗ
ﻪـﺑ ﻲﺑﺎـﻳ
ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻚﻳ يﺪﻨﺑ
يذ زا ﻪﺘﺳد ﺞﻨﭘ ﺎﻫﺮﻈﻨﻣ ﻦﻳا زا ﻪﺑ نﺎﻌﻔﻧ
ﻪﻟﺰﻨﻣ ي هزاورد ﺖـﺳد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻧﺎﺑ ﻪـﺑ ﻲﺑﺎـﻳ
ﻣ ﺎﻬﻧاﺪﺑ ﺶﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﺎﻳ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا ياﺮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻛ ار ﻲﻌﺑﺎﻨﻣ
ﻲـﻣ ﻦـﻜﻤﻣ ار ﺖـﺳا ﻲﻜﺘ ﺪﻧزﺎـﺳ
ﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ) زا ﺪﻨ ﮓﻴﻧوﺮﮔ زا ﻞﻘﻧ ،
1992 ﺖﻧﺎﻫ و ، 1984 و
Schultz, et al., 2002
(.
1 . ﻮﺗ يﺎﻫﺪﻧﻮﻴﭘ ﻪﺑ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ :لﺎﺜﻣ) :زﺎﺳﺎﻧا
ﻪﻟﺰﻨﻣ ي ﻞﻴﻬﺴﺗ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يﺎﻫﻻﺎﻛ ناﺮﮔ (يا
؛
2 . ﻪﻔﻴﻇو يدورو يﺎﻫﺪﻧﻮﻴﭘ ﻪﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ :لﺎﺜﻣ) :يا
ﻪﻟﺰﻨﻣ ي ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ (ﻲﻧﺎﺴﻧا يﺎﻫ
؛
3 . ﻪﻔﻴﻇو ﻲﺟوﺮﺧ يﺎﻫﺪﻧﻮﻴﭘ ﻪﻛ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ :لﺎﺜﻣ) :يا
(ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﻛﺮﺷ تﻻﻮﺼﺤﻣ راﺪﻳﺮﺧ
؛
4 .
ﺎـﺳ و ﺐﻌـﺷ :لﺎـﺜﻣ) :يرﺎـﺠﻨﻫ يﺎﻫﺪﻧﻮﻴﭘ نﺎﻣز
ﻊـﺿو ﻪـﻛ ﻪـﻌﺑﺎﺗ يﺎـﻫ هﺪـﻨﻨﻛ
و ﺎـﻫرﺎﺠﻨﻫ
شزرا (ﺪﻨﻳﺎﻫ
؛
5 . هوﺮﮔ :لﺎﺜﻣ) :هﺪﻨﻛاﺮﭘ يﺎﻫﺪﻧﻮﻴﭘ و رﺎﺸﻓ يﺎﻫ
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻳﺎﻘﻋ ﺮﺑ راﺬﮔ (ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺪ
.
ﺖﻳﻮﻟوا يذ هوﺮﮔ ﺞﻨﭘ ﻦﻳا يﺪﻨﺑ يذ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻖﻳﺮﻃ زا ار نﺎﻌﻔﻧ
ﺮﺑ ﻲﻠـﺻا نﺎﻌﻔﻧ ،ترﺪـﻗ يﺎـﻨﺒﻣ
كرد ﺖﻳرﻮﻓ و ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ هﺪﺷ
)
Mitchell, Agle, & Wood, 1997
( هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻛ يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺪﻫد
)
Schultz, et al., 2002
( سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ .
، ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ﻪـﺑ ترﺪـﻗ
كرد ﺖﺤﺗ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﺮﻴﺛﺄﺗ
راﺮﻗ ﺐﺴﻛ تﺎﻣاﺪﻗا نداد و
ﻪـﺑ ﺖﻴﻋوﺮـﺸﻣ .دراد هرﺎـﺷا رﺎﻛ
ﻪـﻛ ﻲـﻧاﺰﻴﻣ
،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يذ يﺎﻫﺎﺿﺎﻘﺗ ﻲﻣ داﺪﻤﻠﻗ ﻪﺟﻮﻣ ار نﺎﻌﻔﻧ
ﻪﺑ ﺖﻳرﻮﻓ و دراد هرﺎﺷا ﺪﻨﻛ ﻪـﻟﺰﻨﻣ
ﻲﻧﺎـﻣز هزﺎـﺑ ي
ﻲﻣ داﺪﻤﻠﻗ ﺶﻴﭘ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﺿرﺎﻌﺗ ندﺮﻛ ﻞﺣ ياﺮﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ
هدﺮﻛ ﻲﻨﻴﺑ ﺖﺳا
)
Mitchell,
Agle, & Wood, 1997
.(
ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ تﺎﻧﻼﻋا
ﻲـﻠﻛ ترﻮـﺻ
، ﻲـﻣ
ـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻪ ﻪﻠﻴـﺳو
ﻢﺘـﺴﻴﺳ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻤﻋ يﺎـﻫ
،ﻲﺗﺎـﻴﻠ
ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻢﻴﻤﺼﺗ ياﺮﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ي هرﺎﺑرد يﺮﻴﮔ
ي ﻘﻧ و تﺎﻧﻼﻋا ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ صﺎﺧ عوﺮﺷ طﺎ
رد شزرا ﻊﻗاو ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا ﻪﻟﺰﻨﻣ
ي ﻪﻳﺎﭘ ﻞـﻤﻋ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ نﻼـﻋا عﻮـﻧ ﺮـﻫ ياﺮﺑ يا
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ . ﺗرﺎﺒﻋ طﺎﻘﻧ ﻦﻳا زا ﻲﻳﺎﻫ
ﻲﻋﺎـﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ،ﺖـﻴﻔﻴﻛ ،يروآﻮـﻧ و رﺎـﻜﺘﺑا :زا ﺪﻨ
ـﻗ ،اﺮـﮔ رد يﻮ
ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺮﮕﻳزﺎﺑ و ناراﺪﻣﺎﻬﺳ شزرا ،لﻮﺼﺤﻣ ﻲﺣاﺮﻃ
؛ ﻦـﻳا ﻪﺋارا و ﻦﻳوﺪﺗ ﺎﻣا ياراد تﺎـﻧﻼﻋا ﻪـﻧﻮﮔ
ﺖﺳا ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ
؛ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﻳا ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻛ هژاو ﺎﻬﻨﺗ ﺎﻫ
ﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ يﺎﻫ ﻪ
ﻲﻣ رﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺮﺑ ﻂـﺳﻮﺗ ﻲﮔدﺎـﺳ
ﻞﺑﺎﻗ ﺎﺒﻗر ﻊﻤﺟ و ﺖﺳا ﺪﻴﻠﻘﺗ ار ﺖﻛﺮﺷ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺪﺼﻗ زا ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ و ﻢﺠﺴﻨﻣ ﺮﻴﺴﻔﺗ ،تﺎﻤﻠﻛ ندﺮﻛ
ﻲﻤﻧ ﻦﻴﻤﻀﺗ ﺖﺳا ﻲﺟوﺮﺧ ود يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺶﺨﺑﺮﺛا نﺎﺘﺳاد .ﺪﻨﻛ
ﻲﮔزﺎـﺗ و رﺎﺒﺘﻋا : )
Barry &
Elmes, 1997
(
ﻲـﻣ نﺎـﻴﺑ ار ﺎﺒﻗر ﺮﻳﺎﺳ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺰﻳﺎﻤﺗ ،ﻲﮔزﺎﺗ ﻪﻛ اﺰـﺟا ﻦـﻳا ياراد و ﺪـﻨﻛ
ﺖـﺳا ؛
ﺶﻴﭘ ﻪﺘﻓﺎﻳ ،ﻪﻨﻴﻣز
ماﺪـﻗا ياﺮـﺑ ﻲﻧاﻮـﺧاﺮﻓ ،ﺪﻳﺪﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﻢﻴﺳﺮﺗ ،ﺎﻫزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ ،يﮋﺗاﺮﺘﺳا ،يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ
)
Marzec, 2007
( . كﺮـﺤﻣ ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺋارا و ﺖﺒﺜﻣ ﮓﻨﻫآ ﻚﻳ ذﺎﺨﺗا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲـﺗاذ يﺎـﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻣ دراﺬﮕﺑ ﺮﺛا نﺎﻣزﺎﺳ
،يﺮﺘـﺸﻣ ﻪـﺑ ﺪﻬﻌﺗ و ﻲﻤﻴﺗ رﺎﻛ ،تﺎﻫﺎﺒﻣ و ﺮﺨﻓ ﺖـﻬﺟ رد نﺎﻣزﺎـﺳ ياﺮـﺑ
مﺎﻬﻟا ﺮﻴﻴﻐﺗ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﺨﺑ
.(ﻊﺒﻨﻣ نﺎﻤﻫ)
ﺖﻛﺮﺷ نﺎﺘﺳاد ﻲﻣ
ﺖﺴﻳﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﻟﺰﻨﻣ ي نﺪﻧاﻮﺧ ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﺘﺳاد ﻪﻧ دﻮﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻔﮔ ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﺘﺳاد
ﻲﻣ و ﺎﺑ يﺎﻘﻟا و ﺖﻬﺟ ندﺮﻛ رﺎﻜﺷآ ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ تﺎﻴﺋﺰﺟ ﺖﺴﻳ ﻲﻟﺎـﺣرد ،دروآ ﻢﻫاﺮﻓ ﻞﻤﻋ
ياراد ﻪـﻛ
ﻞﻛ ر داﺮﻓا ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻓﺎﻛ ﻲﻳاﺮﮔ ا
؛ﺪـﻨﻨﻛ دﻮـﺧ لﺎﻣ ار نآ ﻪﻛ دزﺎﺳ ردﺎﻗ ﻦـﻳا زا
ور
، ﺖﻛﺮـﺷ نﺎﺘـﺳاد
ﺖﺳد ياﺮﺑ ﺖﺳا يراﺰﺑا ﺐﺴﻛ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ
و ﻦﻳا ﻪﻧ رﺎﻛ
ﺪـﺷﺎﺑ فﺪـﻫ شدﻮـﺧ ﻪـﻛ )
Denning,
.(2006
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا هدﻮﺑ يدﺮﺑرﺎﻛ نآ فﺪﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
دﺮﮔ ﺮﻈﻧ زا ، هداد يدروآ
ﺎﻫ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺖﺳا .
لاﺆﺳ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﺎﺑ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﻳا مﺎﺠﻧا زا فﺪﻫ ﻪﻛ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﺳد ﻦﻳوﺪﺗ ياﺮﺑ ﻲﻳﻮﮕﻟا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ ﻢﺸﭼ
زاﺪﻧا و راﺪﻳﺎﭘ
ﺶﺨﺑﺮﺛا ﺖﺳا ، لاﺆﺳ ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ .ﺖﺳا
1 . ﻦﻳوﺪﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﻮﮕﻟا ﻢﺸﭼ
زاﺪﻧا
؟ﺖﺴﻴﭼ
2 . ترﺎﺒﻋ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا
؟ﺖﺴﻴﭼ ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد لاﺆﺳ
لوا
، ﻊﻤﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يﺪـﻨﺑ
يا رد ﻪـﻛ
لﺪـﻣ ﻒـﻳﺮﻌﺗ ﻲـﺣاﺮﻃ ﻦﻴـﺸﻴﭘ يﺎـﻫ
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﺮﺑ ،ﺪﺷ ﻪﺋارا نﺎﺘﺳاد راﺰﺑا ﻪﻛ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا سﺎﺳا
ﻲﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﺮﺛﺆﻣ نﺎﺘﺳاد ﻚﻳ و ﻲﻳﻮﮔ ﺪـﻧاﻮﺗ
مﺪﻋ و تﻼﻜﺸﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻖﺑﺎﻄﺗ
ﻢﺸﭼ زا كرد رد ار ﺎﻫ دﺮﺑ نﺎﻴﻣ زا زاﺪﻧا
ﺪـﺷ دﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ ﻲﻳﻮﮕﻟا ،درا
رد ﺎﺑ ﺎﺗ ﺮﺑ ﻢﺸﭼ ﻪﻣزﻻ ياﺰﺟا ﻦﺘﺷاد ﺎﺗ زاﺪﻧا
ﻮﻠﺟ يدوﺪﺣ ﻒﻌﺿ ي
و دﺮﻴﮕﺑ ار نآ يﺎﻫ نوﺰﻓا
ﺮﺑ ﻪﺑ نآ
هدﺎﻴﭘ ﻢﺸﭼ يزﺎﺳ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺎﺗ دﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺰﻴﻧ زاﺪﻧا
ﺎﺘـﺳار ﻦـﻳا رد ﺐـﺳﺎﻨﻣ يﺎـﻫراﺰﺑا يﺪـﻌﺑ يﺎـﻫ
ﺑ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪ
راﺰـﺑا زا داﺪﻤﺘﺳا ﺎﺑ يﺪﻨﻳاﺮﻓ دﺮﻜﻳور ﻚﻳ رد ﻢﻳدﺮﻛ ﻲﻌﺳ ﻮﮕﻟا ﻦﻳا رد .ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﺴﺑ رﺎﻛ
نﺎﺘﺳاد ﻲﻳﻮـﮔ )
Denning, 2006; Marzec, 2007
( ﺄﺗ و زا هدﺎﻔﺘـﺳا و ﻲـﺘﻳاور ﺖﺧﺎـﺳ ﺮـﺑ ﺪـﻴﻛ
ﻢﺸﭼ ﺶﺨﺑ ﺮﺛا نﺎﻴﺑ و ﻞﻴﺼﻔﺗ رد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫراﺰﺑا زاﺪﻧا
)
Chew & Chong, 1999; Collins
& Porras, 1996; Holpp & Kelly, 1988; Lucas, 1998; Maslen & Platts, 1997
(
ﻊﻧاﻮﻣ ﺮﺑ هﺪﺷدﺎﻳ .ﻢﻴﻳآ ﻖﺋﺎﻓ
ﻢـﺸﭼ يﻮـﺘﺤﻣ بﺎـﺨﺘﻧا ،يزادﺮـﭘ نﺎﻣرآ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻲﻠﺻا زﺎﻓ ﻪﺳ ﻮﮕﻟا ﻦﻳا رد
هدﺎـﻴﭘ ،زاﺪـﻧا زﺎـﺳ
ي
ﻢﺸﭼ ﺷ ﻪﺋارا زاﺪﻧا ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪ
ﻪﺋارا يﺪﻨﺑ ﻊﻣﺎﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
)
Foster &
Akdere, 2007
( رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار ﻢﺸﭼ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا زاﺪﻧا ﻳز لوﺪﺟ رد ﻪﻛ
ﻪـﺑ ﺮ
.ﺖﺳا هﺪﻣآرد ﺶﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﻞﻴﺼﻔﺗ
ﺎﻫزﺎﻓ نﺎﻣرآ ﺪﻨﻳاﺮﻓ
يزادﺮﭘ هدﺎﻴﭘ
يزﺎﺳ ﻢﺸﭼ
زاﺪﻧا زاﺪﻧاﻢﺸﭼ ياﻮﺘﺤﻣ بﺎﺨﺘﻧا
لوﺪﺟ 1 .
،ﻲﺣاﺮﻃ يﺎﻫزﺎﻓ ﻦﻳوﺪﺗ
هدﺎﻴﭘ و يزﺎﺳ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا
زﺎﻓ
ﻪﻠﺣﺮﻣ
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﻳز ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ حﺮﺷ
ﺎﻫ
نﺎﻣرآﺪﻨﻳاﺮﻓيزادﺮﭘ
هﺪﻨﻳآزايﺮﻳﻮﺼﺗﻢﻴﺳﺮﺗ بﻮﻠﻄﻣ هﺪﻨﻳآ
ﻲﻫوﮋﭘ 1 . ﻮﻳرﺎﻨﺳ هرﺎﺑرد يزادﺮﭘ رد ﺎﺑ ﻲﻜﻧﺎﺑ بﻮﻠﻄﻣ هﺪﻨﻳآ ﻂﻳاﺮﺷ ي
ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ
ﺪﻧور ﺎﻫ ﺖﻠﻴﻣ) يراﺪﻜﻧﺎﺑ نﻼﻛ ي ،
2006
؛ ﮓﻨﻴﻧد ، 2006
؛ ﺲﭙﻴﻠﻴﻓ
، 1996 .(
2 . ﻚﻧﺎﺑ هﺪﻨﻳآ رد (... ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ،ﺖﻟود ،يﺮﺘﺸﻣ) ﺐﻟﺎﻏ ياﺪﺻ و ﺮﻈﻨﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ
كزرﻮﻣ) ، 2007
؛ گﺮﺑ ﺰﺘﻨﻴﻣ و ﻲﻠﺘﺳو
، 1989 .(
ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻧﺎﺘﺳاد يذ ﻖﻳﻼﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ نﺎﻌﻔﻧ
ﮓﻨﻴﻧد) ، 2006 ؛ كزرﻮﻣ ، 2007 ؛ ناﺮﮕﻳد و نﻮﺴﻣادا
، 2006 (
ﻢﺸﭼياﻮﺘﺤﻣبﺎﺨﺘﻧازاﺪﻧا
ﻚﻧﺎﺑنﺎﺘﺳادﺮﺛﻮﻣﻞﻴﺼﻔﺗ
ﺐﻟﺎﻗ نﺎﺘﺳاد يﺪﻨﺑ
1 . ﮓﻨﻴﻧد) ﻚﻧﺎﺑ نﺎﺘﺳاد فاﺪﻫا بﺎﺨﺘﻧا
، 2006 (
2 . ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ نﺎﺘﺳاد ﻪﺋارا ﺖﻳﻮﻟوا و هﺪﺷ
يﺪﻨﺑ
يذ يﺎﻫﺮﻈﻨﻣ ﮓﻨﻴﻧد) نﺎﻌﻔﻧ
، 2006
؛ كزرﻮﻣ ، 2007 ﺰﺘﻨﻴﻣ و ﻲﻠﺘﺳو ؛ گﺮﺑ
،
1989 (
نﺎﺘﺳاد نﻮﻣزآ و حﺮﺟ ،يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻞﻳﺪﻌﺗ
هﺪﻨﻳﺎﻤﻧ زا يﺮﻴﮔ رﻮﺧزﺎﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺶﺠﻨﺳ ﺎﻫ
يذ ي نﺎﻌﻔﻧ
ﻲﺷﺎﻧ ﻪﻣزﻻ تﺎﺣﻼﺻا مﺎﺠﻧا .ﻲﻳﺎﻬﻧ نﺎﺘﺳاد ﻪﺋارا
ترﺎﺒﻋﻦﻳوﺪﺗ ﻢﺸﭼزاﺪﻧا ترﺎﺒﻋ جاﺮﺨﺘﺳا
ﻢﺸﭼ نﺎﺘﺳاد زا زاﺪﻧا
ﻪﺑ ﻚﻧﺎﺑ نﺎﺘﺳاد ﻪﻤﺟﺮﺗ ﺲﻜﻌﻨﻣ ﻪﻛ ﻲﺗرﺎﺒﻋ
هﺪﻨﻨﻛ ﻲﮔﮋﻳو ﺎﻫ ي ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﺪﺷﺎﺑ
) ﺮﺘﺳﺎﻓ
، 2007
؛ ناﺮﮕﻳد و مﻮﺑ
، 1998
؛ نواﺮﺑ
، 1998
؛ ناﺮﮕﻳد و دوورﻻ ،
1995
؛ گﺮﺑ ﺰﺘﻨﻴﻣ و ﻲﻠﺘﺳو ،
1989
؛ ﻮﻧرﺎﺗ
، 1997 (
دﺎﻴﭘ ه ﻢﺸﭼيزﺎﺳزاﺪﻧا
ﻖﻘﺤﺗﻞﻣاﻮﻋياﺮﺟاوﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻢﺸﭼزاﺪﻧا ﻢﺸﭼ ﺮﺛﺆﻣ نﺎﻴﺑ زاﺪﻧا
ﻪﺑ و ﺎﻫراﺰﺑا يﺮﻴﮔرﺎﻛ هﻮﻴﺷ
ﺎﻫ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ لﺎﻘﺘﻧا رد ﺐﺳﺎﻨﻣ ي ﻢﺸﭼ
زاﺪﻧا ﺮﻫ ﻪﺑ
ﻲﻠﻛ و پﺎﻫ) ﺎﻫﺪﺣاو زا ﻚﻳ
، 1988
؛ گﺮﺑﺰﺘﻨﻴﻣ و ﻲﻠﺘﺳو
، 1989
؛ سﺎﻛﻮﻟ ،
1998
؛ ﮓﻨﻴﻧد
، 2006 (
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳﺎﺘﺳاﺮﻤﻫ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و يزﺎﺳ ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ زﺎﺳ ﻢﺘﺴﻴﺳ ي ) ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
،ماﺪﺨﺘﺳا ،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يﺰﻳر
ياﺮﺑ (ﻪﻌﺳﻮﺗ و شزﻮﻣآ ،تﺎﻣﺪﺧ ناﺮﺒﺟ و شادﺎﭘ ،ﻲﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﻚﻧﺎﺑ ) ﮓﻧﺎﭼ و ﻮﻴﭼ
، 1999
؛ سارﻮﭘ و ﺰﻨﻴﻟﺎﻛ ،
1996
؛ ﻲﻠﻛ و پﺎﻫ ،
1988
؛ اﺮﺗﻮﺑ ﺎﺘﻧﺎﻛ
، 2007 (
،ﺖﺳا ﻲﻨﺘﻔﮔ ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا
ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﺖـﻠﻣ ﻚـﻧﺎﺑ ياﺮﺑ زﺎـﻓ و ﻢـﻳا
هدﺎﻴﭘ زﺎﺳ ياﺮﺑ ؛ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ي ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ
لاﺆﺳ مود ﺶﻫوﮋﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﺰﻴﻧ
ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﻛ زﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻚﻳ و ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ،يا ياﺮﺑ
ﺎﻛ تاﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﺖﻓﺎﻳرد ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻨﻛر
ﺮﺑ نآ ﻲﻳاور ﻪﻛ نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺮﻈﻧ سﺎﺳا
ﺋﺄﺗ ﻪﺑ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻴﺗﺎﺳا و .ﺪﻴﺳر ﺪﻴ
يرﺎﻣآ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﻦﻳا يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﻫوﮋﭘ
دﺎﺘﺳ ،يﺰﻛﺮﻣ دﺎﺘﺳ نﺎﻨﻛرﺎﻛ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﻒﺻ و ﻒﺻ
رﺎﻛ
مﺎﺠﻧا نﺎﻣز رد داﺮﻓا ﻦﻳا ﻞﻛ داﺪﻌﺗ ﻪﻛ ناﺮﻬﺗ رد ﺶﻫوﮋﭘ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 7838 رد ﻪﻛ دﻮﺑ ﺮﻔﻧ ﺢﻄـﺳ ﻪـﺳ
ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﻲﻳاﺮﺟا و ﻲﺼﺼﺨﺗ ،ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ هدﻮﺑ رﺎﻛ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ .ﺪﻧا
ﻪـﻘﺒﻃ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ شور زا يﺮﻴﮔ يا
ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ا
ﺮﻳز لﻮﻣﺮﻓ سﺎﺳ 257
ﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﻔﻧ .ﺪ
pq Z
N
pq Z
N
n
2
2 2
2 2
) 1
(
ياﺮﺑ ﻊﻤﺟ هداد يروآ ﺎﻫ
، داﺪﻌﺗ 270 ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ـﻨﻛرﺎﻛ ياﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ناﺮـﻬﺗ تارادا و ﺐﻌـﺷ نﺎ
ﺷ لﺎﺳرا داﺪﻌﺗ ﻪﻛ ﺪ 237
ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ،ﺪﺷ ﺖﻓﺎﻳرد و ﻞﻴﻤﻜﺗ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ دﺪﻋ هد
ﺪﺷرا ناﺮﻳﺪﻣ زا ﺮﻔﻧ
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﺪﺷ
هﺮـﻬﺑ و نﺎﺸﻳا ﺎﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ تاﺮﻈﻧ ، زا يﺮـﻴﮔ
ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ
ﻊﻤﺟ ﻚﻧﺎﺑ ﻖﺑاﻮﺳ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻦﻴﺸﻴﭘ
يذ ﺮﻳﺎـﺳ تاﺮـﻈﻧ و ﺪﺷ يروآ
هداد زا ﺰـﻴﻧ نﺎـﻌﻔﻧ ﺎـﻫ
ﻪـﻳﻮﻧﺎﺛ ي
،دﻮﺟﻮﻣ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﺖﺴﻴﺑ يﺰﻛﺮﻣ ﻚﻧﺎﺑ تاﺪﻨﺘﺴﻣ و ﻪﻌﺳﻮﺗ مرﺎﻬﭼ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،رﻮﺸﻛ ﻪﻟﺎﺳ ﻪﺑ
ﺖﺳد .ﺪـﻣآ
ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ نﺎﮔﺪﻨﻫد 105
و نز ﺮﻔﻧ 122
ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ دﺮﻣ ﺮﻔﻧ 46
ﻦﻴﺑ ﺮﻔﻧ 18 ﺎﺗ 25 لﺎـﺳ ، 110
ﻦﻴﺑ ﺮﻔﻧ 25 ﺎﺗ 35 ﺎﻣ و لﺎﺳ زا ﺶﻴﺑ ﻲﻘﺑ 35
.ﺪﻨﺘﺷاد ﻦﺳ لﺎﺳ 100
ﻲﻠﻴـﺼﺤﺗ كرﺪـﻣ ياراد ﺮـﻔﻧ
،ﻢﻠﭙﻳد 114 .ﺪـﻧدﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎـﺑ كراﺪﻣ ياراد ﻲﻘﺑﺎﻣ و ﺲﻧﺎﺴﻴﻟ ﺮﻔﻧ 118
،ﻲـﻳاﺮﺟا ﺪـﻨﻣرﺎﻛ ﺮـﻔﻧ 27
ﺮـﻔﻧ
و ﻲﺼﺼﺨﺗ سﺎﻨﺷرﺎﻛ 82
.ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ هدر ياراد ﺮﻔﻧ
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ شور ﺎﻫ
ياﺮﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ و هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﻫ
رﺎﻜـﺷآ ياﻮـﺘﺤﻣ ناﻮـﺘﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يﻮﺘﺤﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ شور زا
هداد سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ و ﻲﺳرﺮﺑ ار ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺎﻫﺪﺣاو ،ﻲﺳرﺮﺑ ار ﻦﺘﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺎﻫ
ﻲـﻤﻛ ﻪـﺑ ار ﻲﻔﻴﻛ ي
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .دﺮﻛ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺞﻨﭘ يﻮﺘﺤﻣ ﻲﻟﺎﺳرا يﺎﻫ
لاﺆﺳ
هﺪـﻨﻳآ دﺮـﻜﻳور ﺎـﺑ ﻲﮕﻤﻫ و زﺎﺑ .ﺪـﻧدﻮﺑ ﺮـﮕﻧ
ﻲﺣاﺮﻃ زا فﺪﻫ لاﺆﺳ
ﺖﺳد لوا ﺄﻣ و يدﻮﺟو ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ
هدﻮـﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﺪـﻳد زا ﻚﻧﺎﺑ ﺖﻳرﻮﻣ ،
ﻲﺣاﺮﻃ زا فﺪﻫ لاﺆﺳ
يﺎﻫ ) 2 و 3 و 5 ( نﺎﻣرآ ،ﻖﻳﻼﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺰﻴﻧ
هﺪـﻳا يرﺎـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ و ﺎـﻫ ،لآ
ﻲﺣاﺮﻃ زا فﺪﻫ ﺎﻣا .ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﺘﺳاﻮﺧ و بﻮﻠﻄﻣ لاﺆﺳ
) 4 (
، ﺖﺳد شزرا ﻪـﺑ ﻲﺑﺎﻳ يﺎـﻫ
ﻲﺳﺎﺳا ﺑ ﺶﻳﻮﺧ يرﺎﻛ ﻪﻧازور ﻲﮔﺪﻧز رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻪ
.ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻘﺘﻌﻣ ناﺪﺑ و ﻪﺘﺴﺑ رﺎﻛ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ي
ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يروآ
ﺦﺳﺎﭘ ياﻮﺘﺤﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﺎﻫ ﻪﺋارا يﺎﻫ
هرﺎﺑرد ،هﺪﺷ ي
ﺮﻫ لاﺆﺳ ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺑ ﺎﻫ ﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺮﻳز حﺮﺷ ﺺﺧﺎـﺷ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﻖﻴﻔﻠﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪ
طﻮـﺑﺮﻣ يﺎـﻫ
يذ ﺮﻳﺎـﺳ ﻪـﺑ نﺎـﻌﻔﻧ
ﻻﺎﺑ يﻮﮕﻟا سﺎﺳاﺮﺑ و ﺖﻳاور
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﺖﻛﺮﺷ :ﺪ
لاﺆﺳ 1 ﻲﻣ ﻚﻧﺎﺑ اﺮﭼ ﺎﻤﺷ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ :
؟ﺪﻫد ﻪﻣادا دﻮﺧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ و ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺖﺴﻳﺎﺑ
ﻒﻳدر ناﻮﻨﻋ
ﻲﻧاواﺮﻓ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ
1 يدﺎﺼﺘﻗا نﻼﻛ هزﻮﺣ 36
/ 20 ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻬﺸﺨﺑ نﺎﻴﻣ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻞﭘ
2 مدﺮﻣ رﻮﺼﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
81 / 15 مدﺮﻣ ﻲﮔﺪﻧز ﻪﺑ نﺪﻴﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ فﺪﻫ
3 نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
20 / 15 ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻴﺼﺨﺷ
4 تﺎﻣﺪﺧ ﺎﻳ تﻻﻮﺼﺤﻣ 20
/ 15 تاردﺎﺻ و تادراو ﺮﻣا ﻞﻴﻬﺴﺗ و تاﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﻚﻤﻛ
5 زﺎﺘﻤﻣ ﻲﮔﮋﻳو
85 / 11 ﻲﻜﻧﺎﺑ ﻪﻜﺒﺷ رد ﻚﻧﺎﺑ هﺎﮕﻳﺎﺟ
6 يدوآدﻮﺳ و ﺪﺷر ،ﺎﻘﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ 81
/ 8 ﻪﺒﺗر ﺐﺴﻛ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ
ﺎﻫ ﻲﻧﺎﻬﺟ ي
لاﺆﺳ 2 ﻪﻛ ار دﻮﺧ يوزرآ ﻦﻳﺮﺘﮔرﺰﺑ : ﻲﻣ
ﺪﻴﻨﻛ ناﻮﻨﻋ دﻮﺷ هدروآﺮﺑ ﻚﻧﺎﺑ رد ﺪﻴﻫاﻮﺧ
ﻒﻳدر ناﻮﻨﻋ
ﻲﻧاواﺮﻓ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ
1 ﻚﻧﺎﺑ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫوزرآ 22
/ 26 ﺎﻬﻜﻧﺎﺑ مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ ﻲﻳﻮﮕﻟا ﺶﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ و ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ
2 يرﻮﺤﻣ يﺎﻬﺷزرا
78 / 16 ﺾﻴﻌﺒﺗ مﺪﻋ و يرﻻﺎﺳ ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ ،يرﻮﺤﻣ ﺖﻟاﺪﻋ
3 و يدﺮﻓ يﺎﻫوزرآ ﻲﻜﻧﺎﺑ ًﺎﻣوﺰﻟ
83 / 24 بﻮﻠﻄﻣ ﻲﻠﻐﺷ هﺎﮕﻳﺎﺟ
رد ﻦﻳا درﻮﻣ لاﺆﺳ
ﻲﻨﺘﻔﮔ ﺖﺳا ، ﺎـﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫوزرآ 77
/ 30 ﺪـﺻرد
،
ناﺰـﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎـﺑ
،هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻲﻧاواﺮﻓ شزرا ﺮﻈﻨﻣ ﻦﻳا زا
ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ رﺎﻴﺴﺑ ﻪﺘﺳد ﻦﻳا رد يرﻮﺤﻣ يﺎﻫ
يﻮﺳ زا .ﺖﺳا ﺮﮕﻳد
طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫوزرآ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻤﺟ ، ﻪﺑ
ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺻرد ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ هزﻮﺣ ﻪﺟﻮﺗ
73 / 65 ﻪﺑ ار
نﺎﻣزﺎـﺳ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ و دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا هداد ﺺﻴﺼﺨﺗ دﻮﺧ زا ﺮـﺗاﺮﻓ ار نﺎـﺷ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ نﺎﺷدﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ .ﺪﻫد
لاﺆﺳ ) 3 ( ﻪـﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﺪﻳراد ﺖﺳود ﻪﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﻚﻧﺎﺑ ﺮﻫ رد ﺪﻴﺘﺴﻫ دازآ ﺪﻴﻨﻛ رﻮﺼﺗ:
،ﺪﻳﻮـﺷ رﺎـﻛ
ا ماﺪﻛ ﺎﻤﺷ ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﻚﻧﺎﺑ ﺦﺳﺎﭘ ياﻮﺘﺤﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ؟اﺮﭼ و ﺖﺳ
ﻪـﺋارا يﺎﻫ ﻦـﻳا ﻪـﺑ هﺪـﺷ
لاﺆـﺳ
ﺮﺠﻨﻣ هﺪﻳا نﺎﻣزﺎﺳ ياﺮﺑ هﺪﻤﻋ ﻲﮔﮋﻳو ﺪﻨﭼ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﺷ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺮﻈﻧ زا لآ
ﻦـﻳا .ﺪ ﻲـﮔﮋﻳو ﺎـﻫ ﺎـﺑ
هدﺮﻛ هرﺎﺷا ﺎﻬﻧاﺪﺑ ﻪﻛ يداﺮﻓا ﺪﺻرد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ هدﺮﻛ ﺐﺴﻛ ﻲﺘﻴﻤﻫا ﺐﻳاﺮﺿ ،ﺪﻧا
ﺪـﻌﺑ ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﻛ ﺪﻧا
تارﺎﺷا ﻦﻳا ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد ﻪﺑ
ﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﺮﻫ ياﺮﺑ و ﻞﻣﺎﻋ ﺮﻫ رد .ﺪ
ﻪـﻬﺟو ﻲﮔﮋﻳو نﺎﻴﻣ ﻦﻳا
ﺆﻣ هﺎﮕﻳﺎﺟ و ﻲﻧاواﺮﻓ ياراد ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ياﺮﺑ ﻪﺴﺳ
59 زا ﺪـﺻرد 32
ﻞـﻣﺎﻋ ﺖـﻴﻤﻫا ﺪـﺻرد ﺖـﺳا
.
ﻲﻧاواﺮﻓ ياراد ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ياﺮﺑ ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﮔﮋﻳو 29
زا ﺪﺻرد ﻳ هدزﺎ ﺖـﻴﻤﻫا ﺪـﺻرد
