رب یرورم راک بط ةچخیرات
رورپرهم گنشوهریما
، 1
یثاغتسم دادرهم ،1
یرواد نیسحدمحم
*
،2
ولءاهب میرم ماسحدیس ،3
یمشاه
2
1 . یملع تأیه وضع راک بط هورگ
، دزی یقودص دیهش یکشزپ مولع هاگشناد
2 . راک بط یصصخت رایتسد
، دزی یقودص دیهش یکشزپ مولع هاگشناد
3 . یمومع کشزپ وضع و
تاقیقحت زکرم یرامیب
تعنص زا یشان یاه دزی یقودص دیهش یکشزپ مولع هاگشناد
یرامیب و راک بط هورگ ،نومنهر دیهش ناتسرامیب ،دزی یقودص دیهش یکشزپ مولع هاگشناد :یتسپ سردآ :لوؤسم هدنسیون*
ه ،یلغش یا
:نفلت 3222123 - 1331 :یکینورتکلا تسپ ، [email protected]
راک بط یصصخت یملع همانلصف رود ه مجنپ هرامش / لوا / راهب 22 / تاحفص 22 - 22
همدقم
هتشر راک بط نوگانوگ فیاظو اب تسا یصصخت یا
،
هتتشر اب هک هتفرح تتشادهب یاته
،یموتنوگرا ،یتنمیا ،یا
مس ناور ،یژولویمدیپا ،یسانش اتاترا یراتتسرپ و یسانش
صصخت ریاس اب و لماعت و لباقتم تب( یکشزپ یاه
ه ههتیو
،یدپوترا ،یژولوتامور ،تسوپ ،ینیب و قلح و شوگ ،هیر قتتفوم یارتب .دراد یگتتتسامه هیکتشززناور و یتشخاناوت لوتصا و هناریگتشیپ لوتصا تتسا مزلا راک بط رد ندوب یناور رد یروآوتن و یصیخشت و ینیلاب دید اب یعامتجا ت
تتشر رد یکتشزپ خیرات هب هجوت .دوش قیفلت نامرد ه
یاته
تفرشیپ هب یبایتسد ةوحن کرد رد نوگانوگ هتتشر نآ یاه
.دراد ییازسب ریثأت هتصهص هتلاقم نتیا رد
هتچخیرات زا یا
تفرشیپ و راک بط اسم هب هجوت زاغآ زا نآ یاه
ی یلغش ل
یرامیب رد اه
نایب .تسا هدش
لکش 1 - ینیزامار ونیدرانرب هلاسر
چخیرات ه ی راک بط یمیوقت
سخن یاهزور هنیراپ رصع ت ناسنا نیت
یگنس
تسیژولوپورتنآ فتشک ناتمز هتب ار ناتسنا خیراتت اه
ناوختسا یم ییاه ناشن هک دنرب دتنهد
ه هدر نوگاتنوگ یاته
ناسنا دادجا و رتنه ،اتهرازبا فتشک ناتمز هب و دنتسه امن
یم رود ةتشذگ هب ار ندمت هک یرگلافس درب
( 1 ه زا هدافتسا .
زیامت یاهرایعم زا یکی رازبا یتپ
نا تس نا نایتتسخن زا اته
تسیژولوپورتنآ و تسا اته
زا هدافتتسا دهاوتش یاتهرازبا
تسد ا یب رد ار یگنس زاس ز
نوتیلیم رد یتپ لاتس اته
هتفای اقیرفآ رد رازبا تصاس دهاوش یبوریان رد .دنا
دتصناپ
رازه لوتاق لتباق یتپ لاتس .تتسا رتت
رتصع رتتشیب رد
هنیراپ گنس یگنس د لکش و هدش ادج اه
یتم هدا .دندتش رد
دودح ،رجح رصع رصاوا رازه هدزاود
دهیتم زا یپ لاس .دمآ دوجو هب یزرواشک ،حیسم
یارتب یراتفح ارختتسا
تآ گنس هتب هتنز
رازته هد یتمرب یتپ لاتس
ددرتگ رد(
تتآ گنتس فتشک یتسودرف ةمانهاش هتب هتنز
،دیتشمج
هتتسا هدتش هداد تاتسن نارتیا هاشداپ نیموس لااتمتحا و
ندعم یراک دودح دیاب رازه ش
هدتش زاتغآ یتپ لاتس
.دشاب تتیلاعف نتیا زاغآ اب نامزمه م اته
م تارطاتخم اتنئ
تسا هدش داجیا زین اهنآ یلغش (
2 ه.
هنیراپ نارود م یگنس
ت ات رصأ دصناپ دهیتم زا یتپ لاتس
حیسم رد نتهآ و رتفم ،سم رصع کیسهک فیراعت هچرگا
اپورا ،تسا هتفرگ لکش اپورا دروم نیا رد
شآ اراک زا ایسآ
اص و مرو بقع نرق دنچ هنای .تسا رت
زت فیرظ راثآ ئ
زا ینی
سنج زاب یپ لاس نارازه هب هط یم
زا ستپ اتهنت .ددرگ
نرتتق و نارگتعنتتص ،تتتفرگ لکتتش یرهتتش زتتکارم هتتک اتته
.دندش یفرعم یداصتقا یورین ناونع هب نادنمرنه Hunter ،نایچراکتتش تاتتهجاوم دروتتم رد یالاتت م
ندعم ،نازرواشک نارگتعنتص و ناراک
لاتس رازته دتنچ رد
یپ تسا هدرک هئارا (
3 ه.
قباس ه یم ار یلغش یرامیب و دتید ناتساب نامز رد ناوت
رد تفرتشیپ اب هارمه ،یرامیب و راک کرد رد یتفرشیپ ره هتنیراپ نارود رد .تتسا هدوتب یکیزیف یایند کرد یگنتس
لتصا لغش ی
نا تس تیهت نا ه هتک یماتگنه .تتسا هدوتب اذتغ
درگ آ و تاتناویح اتب هتهجاوم ،دتش لیدات راکش هب اذغ یر
متهم نارود نتیا رد اتما .تتفای یازفا زین یشحو نیرتت
رین و ی هب ریواصت و یرنه راثآ .دندوب نازابرس راک هدتناماج
یم ناشن هرود نیا زا نامک هک دهد
رد تتظافح یارب ناراد
ظفاحم و هناتشگنا زا نامک هز ربارب گ
یل یریگوتلج یارتب
بیسآ زا چم
یم هدافتسا .دندرک
دودح رازه جنپ دوص یاج یگنس یاهرازبا یپ لاس
اایرقت و دنداد یسم یاهرازبا هب ار دصناپ و رازه هس
لاس
هدافتسا دهاوش عقاو رد .دندش نهآ و رفم هب لیدات یپ هب وبرم نهآ زا رازه تشه
تسا یپ لاس هک
ناتینانوی
27 هچخیرات رب یرورم / راک بط ی
هروک جرد اب ییاه ه
ی ارتب لااتب ترارتح نتهآ یور راتک ی
دندرک داجیا زا اتما ،
رازته ود نتهآ دتیلوت یتپ لاتس
رد
.تفای شرتسگ ناهج رسارس رد رازتته ندتتعم ،حیتتسم دهیتتم زا یتتپ لاتتس یراتتک
تخس و تفای یرتشیب یهدنامزاس ندرک رت
ندوزفا اب نهآ
دش هتصومآ دلاوف دیلوت و نآ هب نبرک
؛ دلاوف رصع هچ رگا
لاس ات طقف 1231
اب بقع هب ز
یم رود .ددرتگ ه
زا هتس اتت
رازه راهچ عیرس شرتسگ دهاش حیسم دهیم زا یپ لاس
باعل لافس رد یروآون ، رفم ره هک دوب هشیش دیلوت و راد
دراد ار دوص صاص تاهجاوم و تارطاخم مادک (
3 ه.
لافس باعل زا هیلوا نارگ یندتعم داوتم زا لکشتم ییاه
افتسا مویمداک و برس ،سم دننام نوگانوگ یم هد
و دتندرک
نادگنر ای هرابانیس( فرگنش زا هک یناشاقن ه
ی هدافتتسا درز
یم اتع ق .دنتتشاد هتهجاوم کینتسرآ و هوتیج اتب ،دتندرک
یتم یراتمیب راچد دارفا نیا زا یرایسب تازتیهجت .دندتش
زا هدافتسا ات لماک یگنهرب زا نارود نآ رد یدرف تظافح باقن هکسام(
دوب توافتم تروص تظافح یارب .
حرط رد اتع ق ،رصم مارها دننام میظع ینامتصاس یاه
بیسآ هتب ،تتسا هدتمآ دوتجو هتب یلغتش کیتامورت یاه
تلکسا هک یروط نفد یاه
دکهد رد هدش ه
ناتشن نارگراک
یگتسکش زا میمرت یاه
وریپاپ .دراد هتفای س
نیودا یحارج
تیمسا Edwin( Smith
لاس دودح هک ) دصتفه و رازه
تشون دهیم زا یپ هدش ه
و ةلاتسر نیتلوا ناوتنع هب نآ زا
یم دای باصعا یحارج ناتشن ،دوتش
دتنهد ه ناتمرد نیتلوا
بیسآ یم راک زا یشان یاه .دشاب
کتتشزپ ی تت بار هتتیلوا ه
و تتتشاد مومتتس اتتب یتتکیدزن
زربا سوریپاپ Ebers(
هب وبرم ،) دصناپ و رازه
یپ لاس
حرتتش ار صیختتشت لتتباق مومتتس زا یرایتتسب ،دهیتتم زا یم دهد ( 1 ه.
رود ه ی کیسهک
رد دصناپ هرود زا یپ لاس تص ارتقب
رد یخیراتت
هب و یکشزپ دروم یتم هدتید راتک بط ههیو
نتیا رد .دوتش
یرامیب حرش نارود لیدتات یتعیاط هتب یحور تلاح زا اه
یم ندعم هرود نیا رد .دوش نیرتتشیب هک تسا یلغش یراک
لج دوص هب ار هجوت یم ب
تت ارتقب زا ناگدنتسیون .دتنک ا
رزتتب یتتنیلپ Pliny the Elder(
تارطاتتخم دروتتم رد)
ندعم یم رظن یراک (دنهد
1 .ه
اک ر نانوی رد یتسد نتم نیرتمهم زا یکی یراتفرگ دروم رد اه
یخیرات یاه
هلاتسر زا تتسا یتنتم ،ناتساب نانوی رد نارگراک نوتفونز
( Xenophon داصتقا،)
( Oeconomicus هتک،)
بوتسنم
( ارقس هب تسا 3
:ه
"
هچنآ یم هدیمان یکیناکم عیانص هتب یعاتمتجا یگنا ،دوش
یتم بوتسحم ییاوسر ام یاهرهش رد و دراد لااند .دوتش
نآ لوغتشم هتک ار یناسک ندب اهرنه نیا اریز ،دنتتسه اته
یم بیسآ .دننز
نودتب یگدتنز هب نارگراک ندرک رواجم اب
یرزتس تتآ راتنک رد زور لتک دراوتم یصرب رد تکرح یم متسج لیلحت نیا .دوش حور نتتفر لتیلحت هتب رتجنم
یم نآ ههیوتب اهرهش یصرب رد و .دوش رتعم رد هتک اته
یارتب یکیناتکم تعنتص کتی ندرک رایتصا ،دنتسه گنج تسین ینوناق نادنورهش
"
.
( ارقب 731 - 321 هحیسم دهیم زا یپ
هتتشون و یگدنز دروم رد یدایز لحنیلا بلا م یاته
یرایتتسب هتتچرگا .دراد دوتتجو ارتتقب هتتب بوتتسنم زا
راف هماندنگوس زا یلکش بط نهیصحتلا تتئارق ار ارقب
یم وا یکتشزپ راتک شور و ارتقب دوتص دروتم رد ،دننک
باتک .تسا تسد رد یمک بلا م هلاسر و اه
یداتیز یاه
هانج رد وا هتب طیحم رب دیکأت لماش ،یکشزپ فلتخم یاه
هتشون .تسا بوسنم یم بیغرت ار ناکشزپ ارقب یاه
دنک
یارش ات طقف هن ،دننک هدهاشم ار یرامیب هب خساپ و رامیب ط و ناتسنا نیتب لداتعت یارتب وجتتسج رد ار یراتمیب دوص
یراتمیب صیخشت یارب ارقب بط ،طیحم زا یتشان یاته
هلاتسر رد .تتسا هدوتب حلتسم راک طیحم ،اتهاوه ، ارتقب
بآ ناتکم و اته اته
Airs, Waters, and Places( ه
اتهنت
رد لغتش هب هراشا تس دروتم
حهتس زا هدافتتسا و یراکراو
هب دیاش .تسا تلع نتیا
راتظتنا یناتنوی ناکتشزپ زا هتک ت
یم ناتمرد ار نادنورهتش هتک تتفر ار نارگراتک هتن دتننک
وزج نارگراک(
یمن بوسحم نادنورهش هدندتش
هتچ رتگا
هتشون کانفسا یراک طیارش زا یتادهاشم لماش ارقب یاه
ندعم نارگزلف و ،ناراک گتنر نینچمه و
ازاتس ،ناتطایص ،ن
نازرواشک و ،نراکراوس تسه زین
ناراکراوتس تفایرد وا .
یرامیب هب هتتام یتمیقع و یتسنج یناوتاتن ،اکیتایتس یاه
یتتم و یتتحور تلاهتتتصا و بتتت هتتب نازرواتتشک و دنوتتش
سفن یگنت هب نارگزلف
، ار برس اب تیومسم دروم کی وا
زین یم حرش .دهد
( و سرا 327 - 322 تعا هحیسم دهیم زا یپ تشاد داق
،نتیز اب یلسانت ةیحان موادم سامت تلع هب نراکراوس هک سنج لیم ی یرتشیب .دنراد
رود ه سرادتم رد عیسو ینوگانوگ دهاش ارقب زا سپ
هتشون و تادهاشم .دوب بط نتیا رد یتنیلپ و و سرا یاه
لغتش هتب یدایز هجوت هرود نیا رد اما ،دنرکذ لباق نارود کتشزپ هرود نیا رد .تسا هدشن یماتظن یاهدتحاو هتب نا
بتتط و دندتتش هداتتتسرف یتتپ یماتتظن
یلغتتش بتتط زاتتس
دش ( 1،2 ه.
( سویترکول 111
ات 33 هحیسم دهیم زا یپ
یفوسلیف هک سویترکول مولع رد
دوب یعیاط لکش(
2 ه
ندعم دروم رد تشون ناراک
( 1،2 ه
«:
یتمن ایآ اتهنآ هتک دتینیب
هرود زا سپ هاتوک یا
یتایح یورین یتم لتیلحت ناش
و دور
یم کهه دنوش
؟
»
لکش 2 - سوتیرکول هب بستنم ریوصت
نیلپ ی رزب ( 23 ات 21 هیدهیم
یکتشزپ لئاتسم زا یرایتسب دروم رد ینیلپ تادهاشم تدم و دوب تیمها یاراد یم عاجرا اهنآ هب اه
یتنیلپ .دتش
لکش(
3 ه هلاسر رد :تتسا هتتشون یا
« هتمد زا یتشان یاته
مامت یارب هرقن نداعم رضم تاناویح
تسا
» و
« هتک یناتمز ندب
ه یم قیمع هاچ همد ،دوش
ناتینقم هتب از ای درگوگ یاه
یتتم یتتم ار اتتهنآ و دتتسر دتتشک
».
دروتتم رد نیتتنچمه وا
کسام ناثم زا هک ییاه ه
یتم هتصاتس تاناویح یارتب و دتش
ندعم تظفاحم یم راک هب ناراک
ر تف تسا هتشون (
2 ه.
لکش 3 - ینیلپ هب بستنم ریوصت رزب
Galenنلاگ ( 122 ات 211 هیدهیم
نلاتتگ تتنیمز رد یدنمتتشزرا تادهاتتشم و تافیتتصوت ه
وا .تتسا هتتشاذگ یاتج هتب دوتص زا یتحارج و یکشزپ دهاشم و نداعم زا یاهدیدزاب دروم رد یالا م ه
نارگراک
نارود زا .تتسا هتشون یدیسا تاراخب اب هجاوم Roman
هدس ات متس ،هتنایم یاه ندتش مومتسم و
طیتحم رد یاته
س دوب زراب یعامتجا و یسای رد مس دوجو هب و
طیحم یاه
یراک یمن یهجوت دش
( 3،2 ه.
هریت( هایس نارود هیتخب
نیب نلاگ و ینیزامار ( 1211 رد یتمک دهاوش هیدهیم
نتیا رد .دراد دوتجو راتک یاهورین تمهس هب هجوت دروم رد یتمهم تارتییغت ،اسیلک دیدش تفلاخم دوجو اب نارود عیاط مولع و بط هدرتک تداتع ام .داد خر ی
نتیا هتک متیا
هریت رصع ار نارود رتتشیب ناوتنع نتیا یتلو ،میماتنب یتخب
یم لماش ار اپورا هتنایمرواص رد ناتمز نیمه رد اریز ،دوش
تفرشیپ ایسآ و داد خر یدایز یملع و یگنهرف یاه
( 11 ه.
هیدهیم مهن نرق( یزار دتتمحم رکبوتتبا ذاتتح کتتشزپ یزار یاتتیرکز نتتب
یناریا ش(
لک 7 ه باتک فلوم و یواحلا
لکتش(
3 ه تنومن ، ه
زا یب وا .دوب نیمز رشم رد یکشزپ تفرشیپ زراب 211
.تسا هدنام یقاب اهنآ زا یمک دادعت هک هتشون هلاسر هتب وا
یردت رطاص س
صیخشت یاوادتم نیتنچمه و یتقارتفا یاه
23 / هچخیرات رب یرورم راک بط ی
.تسا فورعم ارقف زا یرایتسب رد هتک تتسا هجوت بلاج
هک ینارامیب وا
ج اب راتمیب لغتش هب ،تسا هداد حرش تایئز
تسا هدرک رکذ ار نآ و هدرک هجوت زین (
،هتانپ رجات رجاتت
باتک ،زاسهط ،هچراپ ....و شورف
،ه باتک هتمجرت وا یاته
نرق و هدش هاگشناد رد اه
یم سیردت اپورا یاه دش
( 1،11 ه.
لکش 7 - یزار هب بستنم ریوصت
لکش
3 - ا هحفص ریوصت باتک لو
یواحلا
یدهیم مهد و مهن نرق( انیس یلعوبا ه
یلعوبا نیسح نب للهاداع نب
،انیس روهشم هب یلعوبا
،انیس نبا انیس و روپ انیس کشزپ و یناریا رعاش زا و
نیرتروهشم و
نیرتراذگریثات نادنمشناد و نافوسلیف
ناریا
تسا لکش(
3 ه هک هب ههیو هب لیلد شراثآ رد هنیمز هفسلف
سرا ییو و یکشزپ تیمها دراد . رج نتراس رد باتک
خیرات ملع ، یو ار یکی زا نیرتگرزب نادنمشیدنا
و
نادنمشناد یکشزپ
و نینچمه نیرتروهشم دنمشناد
ناریا
یم .دناد
لکش 3 - سح ی ن لعوبا هب روهشم للهاداع نب ی
س ی ان یو
هدنسیون باتک
افش هک ناد همان یملع و یفسلف
عماج تسا ک و بات نوناقلا یف ب لا یکی هک زا
فورعم نیرت راثآ خیرات یکشزپ تسا ناهج
یم دشاب لکش(
2 و 2 ه.
یو 731 باتک رد هنیمز یاه
نوگانوگ هتشون
تسا هک رامش یدایز زا نآ اه رد دروم
یکشزپ و هفسلف هب .تسا لیلد
هکنآ رد نآ
،رصع یبرع
نابز جیار راثآ یملع
،دوب نبا انیس و ریاس ادنمشناد ن
یناریا هک رد نآ راگزور یم دنتسیز باتک یاه دوص ار هب
نابز یبرع دنتشون . اهدعب یضعب زا نیا راثآ هب نابز یاه
رگید زا هلمج یسراف همجرت دش . نوزفا رب
،نیا نبا انیس
رد تایبدا یسراف زین یتسد یوق هتشاد تسا . یب زا 21
رثا یسراف هب وا بوسنم تسا هک زا نایم نآ
،اه یب نامگ
همانشناد یئهع و ر یسانش ( هلاسر ضان ه زا هتشون یاه
تسوا ( 12 ه . بط رد نوناق باتک رد یو
، و یرامیب للع
تسد راهچ هب ار تمهس ه
،یدام یلعاف
، و یروص یمامت
یئاغ(
میسقت ه یم یدنب رد یلعاف للع تمسق رد هک دنک
یم هنوگ نیا لغش تیمها دروم :دسیون
"
للع یلعاف تااجوم و ع یلماو تسا هک نت یمدآ ار هگن
یم دنراد و ای رییغت یم دنهد دننام اوه و تاقّلعتم
،نآ
،اهاذغ بآ
،اه یندیماشآ
،اه
،هیلخت
،سااتحا ،ناقتحا طیحم
،تسیز
،نکسم تیلاعف
،تحارتسا و
،باوص
،یرادیب
تارییغت نینس
،رمع
،تیسنج
،هشیپ یندب تاکرح ،تاداع
و یاهزیچ یرگید هک اب نت مدآ ی رد سامت دنتسه و اب
تعیاط راگزاس ای دنراگزاسان .
لکش 2 - لوا هحفص ریوصت ب لا یف نوناق باتک یلصا هخسن
"
لغش تیمها دروم رد باتک نیا زا یرگید یاج رد یو یرامیب تدش رب نآ ریثات و یرامیب صیخشت رب
یم :دسیون
"
یارب یئاسانش تلاح
بت و یارب هکنیا مولعم ینک ت ب
نوفع ی ناایرگ رامیب ریگ زا
نیمادک عون بت
،تسا یم یناوت
زا دوص تلاح
،بت یناشن اه ی ی بسک هک ینک هب رارق ریز
دنتسه دنور: یتشادهب هک رامیب لاق زا ءهتبا هب بت هتشاد
هنوگچ هدوب نس ؟تسا رامیب
ردقچ یامیس ؟تسا رامیب
لاق زا تلاح بت و رد تلاح بت هچ یتارییغت هتفای ؟تسا
گنه ما ءهتبا هب
،یرامیب لصف و مسوم مادک و هنوگچ
هدوب هفرح ؟دنا و
راک رامیب هتام هب بت
؟تسیچ
"
"
رگا صخش بت راد زا ناناولم
،دشاب نوچ رد یامرگ
،بوطرم یگدنز
یم دنک و رد نآ امرگ یم دزادگ و تبوطر
مه تسس یم دنادرگ و ذفانم ار زاب یم دنک ات رتشیب رع
،دننک بت
،دیدش ات ریث یراوگان رب وا یمن دراذگ
"
.
لکش 2 - هخسن دلج ریوصت نوناق باتک نیتلا
ههیو هجوت دوص راثآ رد یو داجیا رد طیحم قن هب یا
یرامیب دروم رد هک یروط هب تسا هتشاد یرامیب یاه
یم نینچ فلتخم قطانم صاص :دراگن
"
یصرب یرامیب اه یداهن دنتسه و صاص هفیاط ای نانکاس
نم هق یا یم دنشاب و ای رد نایم اهنآ دنعیاش . رب بیاط
تسا هک یرامیب یاه ههیو نیمزرس یاه فلتخم و عبات
لوصف فلتخم ار هب یبوص دسانشب ات دناوتب اسو ی ل
یریگشیپ و
هراچ وج ی ی و نامرد اهنآ ار ریبدت دیامن
"
.
رد دوص باتک رد رگید ییاج رد هتسجرب دنمشناد نیا فلتخم عبانم هسیاقم یم نایب هنوگ نیا بآ
:دنک
"
نیرتدب عون نیا بآ اه یبآ تسا هک رد هلول یبرس یاه
نایرج هداد
"دنا ثحام هب یو عماج دید رگناشن هک ،
برس زا یشان ءوس راوع زا وا تصانش و بآ یگدولآ یم رظن هنوگ نیا برس دروم رد رگید ییاج رد وا .دشاب یم
":دهد نکیل لامتحا دراد برس هک هب
هیلک نایز
،دناسرب سپ دیاب نیا هتکن ار تاعارم
"دننک ( 13 .ه
هیدهیم مهدزاود نرق( یناجرج Esmail Jorjani فورعم
هب دیس لیعامتسا
، یکتشزپ
یناریا دوب هک هب یبرع و یسراف یم تشون . یو عضاو ملع
بط دیدج رد نرق مشش یرجه تسا رصاعم و اتب
نیتلوا
هاشداپ یهاتشمزراوص دوتب
و باتتک میتظع دوتص هرتیصذ
ار یهاشمزراوص هب
مان یو ت أ فیل دومن لکش(
2 ه هلمج زا
یو رگید راثآ یفص
تسا ییهع هک
هعومجم ینتسناد یاه
یاط یموتمع تتسا و هتب رطاتص یکچوتک و
یکیراتب نآ
،باتتک نارفاتتسم یتتم
دنتتسناوت رد
ماتتگنه
،رفتتس نآ ار رد
همکچ دوص یفخم دننک و رد عتقوم موزتل هتب نآ هتعجارم
امن دنی ( 17 ه . یم یو راثآ یسررب اب اتب وا هتک تتفایرد ناوت
تیمومسم تیمومتسم دروتم رد تتسا هتتشاد ییانتشآ اه
یم هنوگ نیا لکلا اب نمزم :دسیون
"
رضم ا ت ساوسو نوچمه رگید ییاه Obsession(
ه
،
ایلوخیلام
، تلفغ
، یمهفدنک
، باوصان یار
، مشچ یگریص
،
باوص رد ندیسرت
، یب یرادیب یااس
، هتکس
، ر هشع
، سرقن
جلاف و هجلف(
"
.
لکش 2 - یهاشمزراوص هریصذ باتک
تیلاعف و اهراک دروم رد یو یارب بسانمان هک ییاه
یم هنوگ نیا تسا عرص هب هتام درف :دسیون
"
لاوا
،عورصم نتشیوص
ار زا امرس و امرگ هاگن دیاب
تشاد و زا هاگیاج دنلب ورف
،ندیدرگن و
نتصات بسا
"
هک
ن دوص رما نیا بسانتم یعو
راک و تیلاعف اب درف یزاس
( Work Fitness ه
.تسا
یگتصوس نامرد هب نینچمه یو نامیس اب ییایمیش یاه
نآ نامرد و هویج و داجیا دروم رد .تسا هدرک هراشا زین اه
22 / هچخیرات رب یرورم راک بط ی
یرامیب ریثات و دردرمک ههیو هب یتلکسا ینهضع یاه
یم نآ رب کیمونوگرا لماوع :دسیون
"
تلع ِدنوادص درف(
م ههتا رایسب یراوس و دشاب هتسشن رایسب درس نیمز رب
دشاب هدرک
"
.
تکرح زا یشان یرامیب Motion Sickness(
ه رد
نامرد و تلع هب هک تسا یدراوم رگید زا نادرونایرد آ
ن
نیا رد تسا هدش هراشا بتک (
13،13 ه:
"
نارفاسم ایرد تسخن هک رد یتشک
،دنوش دشاب هک ناشیا
ار یق
،دتفوا زاب اان دی تشاد ات دوص سپ ،دمارایب رگا
رایسب دوش زاب دیاب
،تشاد هب بارش
َدوب هن و رانا و
،سدع
هروغب هدعم( هتخپ ار
،هدنک یوق هصاص
رگا هنوباب
"دروص .
1211 ات 1311 هدس( یدهیم هسناسنر و هنایم یاه
هدس یاه و یناگرزاب ،لقن و لمح رد دشر دهاش هنایم
نیا رد توراب .دوب یروانف نکیتب طسوت نارود
Bacon( ه
هفاتضا اتیند عیانص هب یدیدج تعنص نیاربانب .دش فشک :دش تامهم تعنص هحلسا و
یزاس .
تسیز نیناوق نارود نیا رد حم
ی زا ی نیناوق تظافح
راک رگراک و شیپ ی یم هسنارف یاهرهش زا یصرب رد .دنریگ
هاگراتشک قطاتنم رد ار دوتص تاعیاتض دندتش فتظوم اه
ش زا راص تهد رتصاوا رد .دتنزیرب رود ره
ه 1711 یتصرب
لافتتس هتتلمج زا لغاتتشم یتتمن نارتتگ
قطاتتنم رد دنتتتسناوت
.دتتننک راتتک ینوکتتسم نارود نتتیا رد
یتتگهیو یاتته و راتتک
یناتهج تراتجت مهدزیتس نرتق رد .درک رییغت زین لاغتشا نامتصاس اپورا یاهرهش زا یرایسب رد .تفرگ قنور یزاس
نامتصاس نتصاس و دتیلوت یروانف .تفرگ قنور میظع یاه
هتشیش تمتس هتب هشیش اتب نارگراتک .تتفر یتگنر یاته
تاهجاوم و دیدج
دندش وربور یصخشمان (
7،3 ه.
هتچرگا
متک رایسب نارود نیا رد راک بط دروم رد بوتکم بلا م یم دوجوم دهاوش زا اما ،تسا هجیتن ناوت
هتک درتک یرتیگ
تعنص تاقارم تحت و یاسن هافر رد نارگ .دندوب ناکشزپ
اانلا یرلوا Ulrich Ellenbog(
ه ( 1771 - 1722 ه
یو لاس رد 1723 یلغتش تاتهجاوم دروم رد یال م ،
نارتتگزلف و نازاتتسهط زا باتتنتجا یگنوتتگچ نیتتنچمه و
هویج و برس اب تیمومسم هچیرد ندرک زاب لیاق زا ،
و اته
دناشوپ ن
،هچراپ اب ناهد یم رظن هب .تشون
نتیا هتک دتسر
نیلوا بل م راک
هتفرح تتشادهب دروتم رد یتصصخت یا
دشاب ( 2 ه.
لاوکیرگا Agricola(
ه ( 1727 - 1333 ه
رئواتب سویجروج (
Georgius Bauer هتب فورتعم)
دنتسیون ناوتنع هتب ،لاوتکیرگا ه
تازتلف باتتک De Re (
Metallica ه
یم هتصانش .دوش
ب وا باتک ا
ناوتنع 12 رتتفد
دروم رد ندتعم بوذ و یراتک (
Zwölf Büchern vom
Berg- und Hüyttebweseb هانج یمامت دروم رد)
یاه
عم ند یتم تاحص هرقن و هط یلااپ و بوذ ،یراک .دتنک
تسوا زا رااغودرگ رضم تارثا دروم رد ریز بل م (
12 ه:
"
لول دراو رااغودرگ ه
ی ش و ییاوه یم اه
تس و دوتش با
یم ییرامیب و سفنت رد لاکشا ددرگ
مسآ ار نآ ناینانوی هک
هدیمان .دنا گهیو رااغودرگ رگا ی
،دتشاب هتتشاد یگدتنروص
یم ار هیر یم داجیا ندب رد ار لس رم و دروص
"دنک .
یوهت زا لاوکیرگا ه
تازیهجت و بسانم زا یدرتف تتظافح
همکچ و کتسد لیاق تتیامح کسام نینچمه و یمرچ
یم دنک ( 7،3 ه.
سوسلساراپ (
Paracelsus ( )
1723 - 1371 هیدهیم
نوتتتتتسااموب سوتتتتتسارفوئت میاتتتتهنهنوه نوتتتتف
Theophrastus Bombastus von Hoenhenheim لکتتش(
11 ه
، تتیرظن سوتتسلساراپ هتتب فورتتعم ه
« متتس زود
یم دزاس » هداتم رته ینعی ،درک زاربا ار زود ،تتسا متس یا
یم ادج وراد زا ار مس حیحص .دنک
لکش 11 - سوسلساراپ
لاتتس رد وا 1332
کتتت دروتتم رد ار دوتتص یراتتگن
یرامیب یاه ندعم یلغش بوذ و ناراک
ناوتنع اتب ار ناراتک
یراتتمیب ریاتتس و یوتتیر لتتس ندتتعم یلغتتش یاتته
ناراتتک
(
Phthisis and Other Diseases of Miners .تشون)
ندتعم یرتغلا و سفن یگنت هب وا اتما درتک هتجوت ناراتک
(دهد تاسن رااغودرگ اب ههجاوم هب ار نآ تسناوتن 12
.ه
مهدفه نرق رد پوکسورکیم فشک اب مهدفه نرق
، ب یدتیدج دتع
نارود نتتتیا رد .دتتتش زاتتتغآ بتتتط زا نزواهکاتتتتسا
Stockhausen( ه
ندتعم هک درک هیصوت تب( ناراتک
ه ههتیو
عم د ن رد .دتننک زیهرپ رااغودرگ اب ههجاوم زا هبرس ناراک
هد یادتبا ه
1321 اتب هتهجاوم تارطاخم دروم رد یتلااقم
هنیآ و دیفس برس دش هتشون یزاس
( 7،2 ه.
مهدجه نرق ینیزاتتتمار ونیدراتتتنرب Bernardino Ramazzini
( 1333 - 1217 هیدهیم لکش(
11 ه نیوتن راتک بط ردپ ار
یم وا .دنناد اب یصوت نیا ه م روهش ناکشزپ هب
، دش فورعم :
« هیصوت تلااؤس هب لاؤتس کتی دتیاب ارتقب طتسوت هدتش
تسیچ ناتلغش :درک هفاضا
؟ » هزورتما ینیزاتمار لتیلد هتب
حرش ا قیقد ینیلاب یاه یراتمیب ز
لغاتشم رد یلغتش یاته
یم هتصانش نوگانوگ یتسررب ار یداتیز لغاتشم وا .دوتش
ندتعم هتلمج زا ،تسا هدرک نادیمیتش ،اتهامام ،ناراتک
،اته
لافس ،اهزاسوراد هشیش ،نارگزلف ،نارگ
هتنیآ ،نارتگ ،نازاتس
اتتب ،ناتتشاقن لتتمح ،نازاتتسرینپ ،ناتتناب
،دتتسج ناگدتتننک
بارتتتش ناتتتتک ،فتتتنک نارگراتتتک ،ناتتتشورف ،متتتشیربا و
تمدص ار ندتب تیعتضو و دوب یمونوگرا ماگشیپ وا ناراک
ع دتتننکداجیا تتتل ه
یتتم یراتتمیب تتتسناد
. تاتتهجاوم وا
،ناگدتتنناوص ،اتتهربراب ،ناراکتتشزرو رد ار کتتیمونوگرا یهام ،نازرواشک هاهار ،نازابرس ،ناریگ
هداامس ،اه ،ناگدننز
نوباص ،نایچراکش ،ناینقم ،نازاسرجآ انتش ... و نازاس
هتص
دوب ( 1 ه.
Ramazzini طیحم زا
ار نارگراک و دیدزاب یراک یاه
یم تیزیو هرود وا .درک
هتب زاتین ،راتک نیح تحارتسا یاه تتسش نیتنچمه و ندتب تیعضو رییغت و شزرو
یوتشو
تسد یتم هیصوت راک مامتا زا سپ ار تروص و اه وا .درتک
یتسفنت تهکشم هب هتام هک ینارگراک رد دراوم یصرب رد یم ش یم لغش رییغت هب هیصوت ،دند .درک
لکش 11 - درانرب ی ون زامار ین ی
هتشون یصرب یم هدروآ اجنیا رد یو یاه
دوش ( 2
، 3 ه:
"
هشیپ مامت هتی ع اتع ق ،یمسجت هچ و یکیناکم هچ اه
یا
نیاربانب .دنتسین ءوس رثا نودب لاومعم اما ،دنتسه دنمشزرا هشیپ رد نارگراک هک میریذزب دیاب اه
یهاگ صاص عیانص و
بیسآ تاقوا یم یکانر ص یاه
سپ .دننیب یلاح رد
اهنآ هک
مادا یارب شاعم رارما دیما هب ه
هداوناص و دوص یگدنز ناتش
یم کانر ص یرامیب راچد بلغا ،دندوب ماجنارتس و دنوتش
هشیپ هب هدرک نآ فقو ار دوص هک یا یتم مانشد دنا
و دتنهد
یم کرت ار ناشلغش ک ینامز .دننک
،مدوب بط راک لوغشم ه
یتم خر داتیز اتفتا نیا هک مدرک هدهاشم نیارباتنب ،دتهد
هلاتسر اتت مدرک شهت صاتص یا
یراتمیب نارگراتک یاته
مسیونب
"
. ینیزامار لع ود رب ت یرامیب :تشاد دیکأت یلغش یاه
"
یوق و نیلوا هتک تتسا یداوتم ،کاتنر ص یتگهیو نیرت
یم هدافتسا یمتس تاراخب اهنیا نوچ .دننک
رایتسب تارذ و
یم دیلوت زیر یارب هک دننک
تمود و تسا کانر ص ناسنا ی
ن
عریغ و دیدش تاکرح تلع تیعضو و یدا
بتسانمان یاه
تسا ندب
"
. ینیزامار ت بار داتجیا و اتنتتسا یارب تادهاشم زا ه
یم هدافتسا یتیلع یتم رکف تسرد عقاوم رثکا وا .درک
،درتک
.تسا هدش هااتشا راچد زین یهاگ دنچره باتک نیرتفورعم
وا یرامیب نارگراتک یاه (
um Diatriba ه
زا .تتشاد ماتن
لاس 1231 ردتپ ناوتنع هتب ینیزاتمار هتصانتش راتک بتط
دش ( 1 ه.
زا سپ ینیزامار نیمز رد زین یرگید دارفا ه
ی بتط
21 / هچخیرات رب یرورم راک بط ی
یرامیب و راک هتشاد تیلاعف یلغش یاه
هتب رتیز رد هتک دنا
یم هدرب اهنآ زا یمان هصهص روط :دوش
1 . زمیج دنیل
James Lind(
ه ( 1213 - 1227 ه لکش(
12 ه ،
یریگتشیپ رد تاتیبرجت تلع هب هک یدرونایرد بط ردپ هدتتش فورتتعم نادروناتتیرد رد یوروکتتسا یراتتمیب زا تسا ( 12 ه.
لکش 12 - ج ی زم ل ی دن
2 . یلوپوکسا.ا.
J. A. Scopoli(
ه ( 1223 - 1222 ه
،
،یتعنص کشزپ نیلوا هویج اب نمزم تیمومسم دروم رد وا
رد ندعم تسا هتشون یباتک هویج ناراک (
1 ه .
3 . تاتتتتپ لاویتتتسرپ Percival(
هPott ( 1217 - 1222 ه (
لکش 13 ه هدود رد موتورکسا رسناک صیخشت ، کاپ
نتک اته
ماگتتشیپ ار وا ،هدود اتتب هتتهجاوم هتتب نآ نداد اتتاترا و ژولویمدتتیپا ی
هدهاتتشم ناطرتتس ردتتپ نیتتنچمه و یا تتیاز
ی
یم ی یحم دنناد
( 21 ه.
لکش 13 - سرپ ی لاو تاپ
7 Charles Turner Thackrah . (
1223 - 1233 رد وا ه
هلاسر هتفرح ،لغاتشم ِتارثا ناونع اب یا و اته
هتشیپ یاته
هتتب ار یموتتمع هتتجوت ،رتتمع لوتتط و تمهتتس رتتب یلتتصا یرتفن نیتلوا ناونع هب ار وا .درک بلج نارگراک تهکشم هتفرح تتشادهب لتصا نیلوا ،ینیزگیاج هک هیتصوت ار ،یا
یم درک ش لافس هک درک هیصوت وا( دنسان باعل زا نارگ
یاه
هدننک هدافتسا یبرسریغ (
21
، 3 ه.
یراتمیب صیختشت دوجو اب نامز نیا ات ،یلغتش یاته
یمن ماجنا یتسرد هب تاهجاوم هب اهنآ باستنا رتشیب و دش
اسم هب ی یتم هتتصادرپ یعاتمتجا ل لتماع نیرتتشیب و دتش
یرامیب یذغت یلغش یاه ه
ی تفم راتک ،بتسانمان رتقف و ر
یم هتسناد لاتس نیا رد .دش
زا ندتش یتعنتص تعرتس اته
عرس ت تفرعم دوتجو اتب .تتفرگ یشیپ عیانص تیریدم ی
،مهدزون نرق طساوا رد یمومع تمهس بتل م نیا
ریثأتت
اوم رب یمک ج
.تشاد یلغش تاه لاس رد
تنایم یاته ه
دتس ه
رد اتکیرما رد کوتاتش و ناتتسلگنا رد کتیوداچ مهدزون هتشون هب ییاه داتجیا تمهتس تهکتشم تیمها رد هدتش
لاتس نتیا رد .دتندرک دیکأت یتعنص یاهرهش ناتنچمه اته
ندعم نماان یراک یر ناطرس دراوم نیلوا و دوب لغش نیرت
ه
ندعم رد یلغش دیتسر تااثا هب ناراک
، زاتگ( نآ لتماع اتما
.دشن صخشم هنودار تاتهجاوم لتنوت و لتپ تصاس مهدزون نرق لیاوا رد
لغش ی یا یدیدج نیناوتق نیتلوا نارود نیمه رد .درک داج
طیحم رد راک هب وبرم سزس و اپورا رد ادتبا یتعنص یاه
راتک تیدودتحم دروم رد ینیناوق ،دش بیوصت اکیرمآ رد یراتتمیب زا یتتشان تتتمارغ نیتتنچمه و ،ناتتنز رد یاتته
یلغش ( 1 ه.
هرود نتیا رد راتک بتط رتب راذگریثأت دارفا هب ریز رد یم هراشا :دوش
1 Thomas Morrison Legge. (
1233 - 1232 ه نیتلوا ،
هناصراک سرزاب کشزپ اه
21 ناتق نیتلوا زا ستپ لاتس نو
رد راک بط هب وبرم بوصم 1222
هلاسر وا ناوتنع اب یا
تتشون برتس بذج و برس اب تیمومسم و
یدارتفا زا
لاس رد هک دوب 1221
ینایب ه رد برتس فرتصم تتیعونمم
گنر هتناص لتصاد یاه درتک رداتص ار اته
یراتمیب هتب وا .
هایس تش یراتمیب ناوتنع هتب زین مصز غ
ل ی ماد ریاتس و ناراد
رد تتکاراتاک و دنتتسه ساتمت رد تاناویح اب هک یدارفا هشیش دوب هدرک هجوت نارگ (
22،23 ه.
2 . Alice Hamilton (
1232 - 1221 ه رگا ، Ramazzini
،تتسا راتک بتط ردتپ Alice Hamilton
تب ار ه یتتسار
یم راک بط ردام ناوت دیمان
( 27 ه لکش(
17 ه .
لکش 17 - راک بط ردام ،نوتلیمه سیلآ
لاس رد وا 1211
یرامیب رورم دروم رد یباتک یلغتش یاه
تیمومسم رب وا .تشون هب و یلغش یاه
نارگراتک رب ههیو
(دوب هدرک زکرمت برس رعم رد 23
اب وا باتک .ه ناوتنع
کانر ص لغاشم تصانش (
Exploring the Dangerous
Trades (تسا روهشم رایسب ه 23
.ه Hamilton اتب ار بط
وا .داد اتتاترا یعاتتمتجا طیتتحم و راتتک طیتتحم تتتشادهب هداد ماتجنا برتس اتب هتجاوم نارگراک رد یدایز تاعلا م هب برس لیتاارتت ندرک هفاضا اب هک دوب یناسک زا وا .تسا (دوب فلاخم نیزنب 22
.ه تنیمز رد یتفلتخم دارفا نارود نیا زا سپ
ه بتط راتک
،نارگراتک تمهس دروم رد یدایز نیناوق و دندرک تیلاعف هفرح تشادهب دیتسر بیوتصت هتب ...و یتنمیا ،یا
. عاوتنا
یرامیب طیحم رد یلغش یاه راتک یاه
ی هتصانتش فتلتخم
شور و هدش نآ ناتمرد و تتظفاحم ،یریگتشیپ یاته
اته
و هدش صخشم زین راک بط
هتتشر ریاتس اتب ماگمه یاته
فرشیپ لاح رد یکشزپ .تسا ت
هقباس هدافتسا زا نیوانع بتط ،راتک بتط یتعنتص و
هباشم نآ رد ناریا هب یب زا ن ه ههد لاق زاب یم هتک ددرتگ
یکی زا یاهدحاو یکشزپ
مهم رد یادتبا سیتسات نیتلوا
زکرم یتعنص روشک یتنعی هاگتشیلااپ ،ناداتبآ
هرادا بتط
یتعنص هدوب .تسا هجوت هب یاهزاین نوزتفازور روتشک
و
هعسوت لع م ی روما وبرم هتب راتک و ،طیتحم نیتلوا هرود
نودم شزومآ صتصخت بتط
راتک هتک تب ه ناوتنع هرود
صصخت ینیلاب زا یوس ترازو تشادهب و نامرد هتصانش
هدش هب لاس 1327 زاب یم .ددرگ
عبانم
1. Gochfeld M. Chronologic history of occupational medicine. Journal of occupational and Environmental Medicine. 2005;47(2):96-114.
2. Leakey RE. The Making of Mankind. London: Michael Joseph, Ltd; 1981;245-249.
3. Hunter, D. The Diseases of Occupations. 5th ed. London: oxford University Press, Ltd; 1974:111- 114.
4. Teleky L. History of Factory and Mine Hygiene. New York: Columbia Univ. Press. 1948:75-77.
5. Gallo MA. History and scope of toxicology. In: Klaassen CD, editor, Casarett & Doull’s Toxicology: The Basic Science of Poisons. 6th Ed. New York: McGrawHill 2001:3–10.
6. Hunter D. The diseases of occupations. 3rd Edition. 1962: 974-976.
7. Hippocrates. Airs, Waters and Places. Circa 400 BC. Translation by Francis Adams. Available at:
http://classics.mit.edu/Hippocrates/airwatpl.mb.txt. Accessed December 8, 2012.
8. Ramazzinni B. De Morbis artificum diatriba. 1700–1713 [Translated by W.C.Wright. Chicago:
University of Chicago Press. 1940:314-315.
9. Lyons AS, Pettrucelli RJ, Medicine: An Illustrated History. New York: Abradale Press. 1987.
10. Stiefel T. The Intellectual Revolution in Twelfth-Century Europe. New York: St.Martin’s Press.
1985:157-159.
11. Braswell MF. Chaucer and Rhazes: What the Physician Knew in Gladly Lerne and Gladly Teche A Festschrift by Students, Colleagues and Friends of Thomas Jay Garba´ty in Honor of his Retirement. Edited by Adam Brooke Davis, Truman State University; 2000. Available at:
http://www.personal.umich.edu/tgarbaty/schrift.html. Accessed December 8, 2012.
22 هچخیرات رب یرورم / راک بط ی
12. Saffari M, Pakpour AH. Avicenna’s Canon of Medicine: A Look at Health, Public Health, and Environmental Sanitation. Arch Iran Med. 2012;15(12):785–89.
13. Avicenna. The Canon (Persian translation), 3rd edition. Tehran: Ministry of Health and Medical Education of Iran, Committee of Computerizing Medicine and Hygiene. 2007 [Persian].
Available at: http://www.elib.hbi.ir/persian/traditional-medicine/canon-web/canon-web.htm.
Accessed november 28, 2012.
14. Hosseini SF, Alakbarli F, Ghabili K, Shoja MM. Hakim Esmail Jorjani (1042–1137 AD): Persian physician and jurist. Arch Gynecol Obstet. 2011;284:647–50.
15. Gorgani E. Zakhireye Khwarazmshahi . Tehran: Ministry of Health and Medical Education of Iran, Committee of Computerizing Medicine and Hygiene; 2007 [Persian].
Available at: http://www.elib.hbi.ir/persian/traditional-medicine/jorjani/zakhirehsirjani/index- zakhireh.htm. Accessed November 28, 2012.
16. Gorgani E. Khafi e Alayee. Tehran: Ministry of Health and Medical Education of Iran, Committee of Computerizing Medicine and Hygiene. 2007.[Persian]
Available at: http:// www.elib.hbi.ir/ persian/ traditional-medicine/ jorjani/ jorjani_ khofe_ alaei_
ebook/ jorjani2.htm. Accessed November 28, 2012.
17. Carter T. British Occupational Hygiene Practice 1720–1920. Ann Occup Hygiene. 2004;48:299 – 307.
18. Rosen G. The History of Miners’ Diseases. New York: Schuman, 1943:47-51.
19. Lloyd C. The Health of Seamen. London: Navy Records Society. 1965:168-174.
20. Schillling RSF. Occupational Health Practice. London: Butterworths. 1973 (2nd ed. 1981):312- 316.
21. Thackrah CT. The Effects of the Principal Arts, Trades and Professions, and of Civic States and Habits of Living on Health and Longevity with Suggestions for Removal of Many of the Agents Which Product Disease and Threaten the duration of Life. London: Longmans. 1831. [Reprinted by W.H. Smith, London,1989:215-517.
22. Legge T, Goadby K. Lead poisoning and lead absorption: the symptoms, ethology and prevention, with special reference to their industrial origin and an account of the principle processes involving risk. London: Edward Arnold. 1912:75-76.
23. Legge T. Twenty years’ experience of the notification of industrial diseases, J Industrial Hygiene.
1920;12:590-591.
24. Sicherman B. Alice Hamilton: A Life in Letters. Cambridge: Harvard University Press. 1984;123- 124.
25. Hamilton A. Industrial Lead-Poisoning in the Light of Recent Studies. JAMA. 1912;10:777-779.
26. Hamilton A. Exploring the Dangerous Trades. Boston: Little, Brown Co. 1943 [reprinted with introduction by Felton. Beverley MA: OEM Press, 1995]:120-124
27. Hamilton A. Industrial Poisons in the United States. New York: MacMillan. 1925:312-315.
