مطالعه جامعه شناختی هویت مدرن و دینی دانشجویان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تهران)

(1)

Faculty of Social Sciences Institute of Social Studies and Research

Quarterly of Social Studies Research in Iran

Vol. 10, No. 3:949-973, Autumn 2021 Doi

:

10.22059/JISR.2021.320206.1193

Sociological Study of Modern and Religious Identity of Students

(Case Study: University of Tehran Students)^

Mohammad Reza Ansari¹ Shahla Kazemipour² Reza Ali Mohseni³

Received: November 23, 2020 Accepted: July 7, 2021

Abstract

Introduction: In this article, considering the field of study and gender, we seek to answer the question of how much identity is influenced by these two variables and what tendency is strengthened by strengthening each of the religious and modern identities? Based on the aspects related to the changes and implicit complexities in the status of identity, especially among students, the present study seeks to answer the main question of what is the relationship between the tendency towards modern values and religious identity among students.

Method: The method of this research is correlation and its statistical population is all students enrolled in the second semester of 1397 in the faculties of technology, art and social sciences of the University of Tehran as three disciplines from three different fields in the mother university and the

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

* Scientific-research article, extracted from the doctoral dissertation of sociology entitled

"Sociological study of the sources of identity-based students of the University of Tehran Islamic Azad University of Tehran Center, Faculty of Social Sciences

1. PhD in Sociology, Department of Sociology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran, mransari@ut.ac.ir

2. Associate Professor, Department of Demography, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran (Corresponding author), skazemipour @ut.ac.ir

3. Associate Professor ,Department of Sociology, Faculty of Social Sciences , Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran, mohseni.reza@iauctb.ac.ir

(2)

Social Studies and Research in Iran, Vol. 10, No. 3, Autumn 2021

950

symbol of higher education in Iran. According to the size of the statistical population in different fields, 380 samples were selected by stratified random sampling. The data collection tool was a questionnaire whose validity was considered by the professors of social sciences and also the validity of the questionnaire through Cronbach's alpha test.

Finding: The results show that there is an inverse relationship between modern and religious identity, boys are more inclined to modern identity than girls. In further study, the difference between the means showed that there is a significant difference between the disciplines of the Faculty of Engineering and the disciplines of the Faculty of Arts in the tendency towards modern values. There is a significant difference between technical and art disciplines in the tendency towards religious values, so that technical students are more inclined towards the values of religious identity. This result is fully confirmed by the significance coefficient of 0.000. However, there is no significant difference between technical and social sciences students due to the fact that the significance coefficient is greater than 0.050. There is also a significant difference between art students and social science students, and social science students are more inclined to the values of religious identity. This result is reliable and generalizable to the statistical population due to the reliability coefficient of 0.001 which is less than 0.05. Interestingly, among students, technical tendencies compared to other students, tendency to modern values and religious values are more than other tendencies. The identity of students in these orientations is a combination and construction of the two mentioned values.

Conclusion_: The quality of fluidity and interaction between the two categories of values has been internalized in students and can disrupt predictions of student behavior in future situations and also promise constructive interaction between two categories of resources within them. This article examines the formulation of identity as a fluid state under the influence of various sources that different people, especially student youths, who are in the most important stages of socialization. Numerous sources are very influential in shaping the identity of student youth. Although this article does not seek to create a dichotomy between modern identity and religious identity, it seeks to identify different formulations influenced by sources that have different weights among different groups of students. For this reason, in order to identify the elements and components affecting identity, these components can be distinguished from modern, national, religious, etc., but lived in practice and experience and based on the findings in the present study, it can be said that in general, these elements and components constitute the identity of students, so it cannot be reduced to one or two dimensions.

Keywords: Religious Identity, Modern Identity, Students, Gender, Field of Study

Bibliography

(3)

951

 Afsharian, Neda (2017), “Predicting the formation of modern identity in female students based on the use of virtual social networks”, Communication Research, No. 89: 121-147 (In Persian)

 Amin, M. and Babaei-Saroei, A. (1398), “Assessing the collective identity of Iranians; Study of the ratio of media consumption and modern identity in the border cities of the country”, National Studies, No. 79: 33-52. (In Persian)

 Azadarmaki, T. and Zare, M. (2016), “University, Modernity and Religiosity”, Journal of Humanities and Social Sciences, No. 2: 100- 132 (In Persian)

 Castells, M. (2006), The Age of Information, Power and Identity, translated by Hassan Chavoshian, Volume 2, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance Publications. (In Persian)

 Diyanat, M. and Dastranj, M. (1398), “The Impact of Globalization on Women's Social Identity (Case Study: Women in Bandar Abbas), Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, No.

3: 557-250. (In Persian)

 Ghanbari-Barzian, A. and Hemmati, R. (2015), “Religious Identity in Iranian Society: A Systematic Review of Studies (2013-2011)”, Applied Sociology, No. 3: 117-138.

 Giddens, A. (1999), Modernity and Personalization, translated by Nasser Mofaghian, Tehran: Ney. (In Persian)

 Hajiani, E. and Darvishi, M. (2013), “Study of Iranians' Tendency to Modern Identity”, Sociology of Social Issues in Iran, No. 4: 39- 65. (In Persian)

 Hatami, A. J. (1398), Organization of personality from the perspective of national, religious, modern identities in two generations, Master Thesis, General Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Beheshti University.

(In Persian)

 Heidari A. and Ramezani Baseri, A. (2015), “Study of the relationship between modern value orientation and religious identity and its gender comparison (Case study: high school students in Marvdasht)”, Quarterly Journal of Cultural Research Society, No. 4: 29- 56. (In Persian)

 Held, D. & McGrew, A. (2007), Globalization Theory, Cambridge:

Polity.

 Kaplan, D. H., & Herb, G. H. (2011), “How geography shapes National Identities”, National Identities, No 4: 349-360.

 Keiser, S. H. (2015), “Religious identity and the perception of linguistic difference: The case of Pennsylvania German”, Language & Communication, No. 42: 125- 134.

(4)

952

 Kroger, J. (2015), Identity in Childhood and Adolescence. In J. D.

Wright (Ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition) (pp. 537-542). Oxford: Elsevier.

 Liebkind, K., Mhaonen, T. A., Varjonen, S., & Jasinskaja-Lahti, I.

(2015), Ethnic Identity, Psychology of. In J. D. Wright (Ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition) (pp. 113-117). Oxford: Elsevier

 Lotfabadi, H. and Nowruzi, V. (2014), “A Study of High School Students' Attitudes Towards Globalization and Islamic Identity”, Educational Innovations Quarterly, No. 9: 88-119. (In Persian)

 Lowenthal, Miriam Kate; Andrew K Macleod and Marco Cinnirella(2001), “Are women more religious than men? Gender differences in religious activity among different religious groups in the UK”, Personality and Individul Differences,133-139. No.1.

 Mansour Nahad, A. (1396), "Identity and Alienation" Tehran: Aali Publications(In Persian)

 Mazidi, M.; Bagherian, F.; Nodehi, S. and P. Nejat (2015), “Explicit and Implicit Levels of Religious, National and Modern Identities in the Personality Organization of Adolescents and Youth”, Applied Psychology Quarterly, No. 3: 115-132. (In Persian)

 Mirzaei, H. and B. Nazari (2016), “Value Systems and National Identity: A Case Study: High School Male Students in Miandoab in the Academic Year 1393-94”, Applied Sociology, No. 4: 113-123.

(In Persian)

 Mohammadzadeh, H. and Hajiani, E. (2017), “Designing a model for measuring modern identity and validation in Iranian society”, Sociology of Social Institutions, No. 9: 284-307.

 Mousavi, M. S. and F. S., Alamdar (2019), “Study of the relationship between modernity and religiosity: (Study among selected girls from regions 1, 6 and 19)”, Quarterly Journal of Women and Family Studies, No. 4: 159-189. (In Persian)

 Movahed, M. and Kavousi, F. (2017), “Socio-cultural factors related to the national identity of adolescents in Ahvaz (a case study of students in Ahvaz)”, Quarterly Journal of National Studies, No. 46: 113-132. (In Persian)

 Patacchini, E., & Zenou, Y. (2016), “Racial identity and education in social networks”, Social Networks, No 44: 85-94.

 Rahbar Ghazi, M.R.; Hatami, A. and A. Abbasi (2018), “The relationship between virtual social networks and the transformation of collective identities (with emphasis on religious, national and modern identities)”, Quarterly Journal of Parliament and Strategy, No. 95: 33-58. (In Persian)

(5)

953

 Siddiq Sarvestani, R. and Qaderi, S. (2009); “Cultural, Social, Political Dimensions of Students' Identity Based on Traditional and Modern Components (by University of Education)”, Cultural Research Quarterly, No. 8: 35-65.

 Scharma,D. (1979). identity in Sociology, Oxford: Oxford University Press.

 Tavassoli, G. (2001), Sociological Theories, Tehran: Samat Publications. (In Persian)

 Tomlinson, J. (2002), Globalization and Culture, translated by Mohsen Hakimi, Tehran: Cultural Research Office Publications. (In Persian)

 Wallerstein, E. (2010), An Introduction to the Analysis of World Systems, translated by Hossein Asgarian, Tehran: Abrar Institute for Contemporary International Studies and Research. (In Persian)

 Zandi, B.; Latifi, A.; Karimi F., Ali and M. R.Ahmadkhani (2016),

“Transformation of Identity and Renaming of Individuals: A Social Cognitive Survey”, Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, No. 3: 641-664. (In Persian)

(6)

(7)

ۀرود /نایرا در یعامتجا تاقیقحت و تاعلاطم 01

ۀرامش ، 3 زییاپ ، 0011 : 909 - 973

هعلاطم هعماج یتخانش تیوه

نردم و ینید نایوجشناد

دروم(

:هعلاطم نایوجشناد

هاگشناد )نارهت



اضردمحم یراصنا

1

لاهش یمظاک

2روپ

یلعاضر ینسحم

3

:تفایرد خیرات 3

/ 9 / 99

:شریذپ خیرات 11

/ 4 / 1411

Doi: 10.22059/jisr.2021.320206.1193

هدیکچ

رد هعماج یناریا اب تارییغت فرگش یعامتجا

،شا تیوه و عبانم تیوه زاس دارفا هب هژیو

،ناناوج

هشیمه حمطم رظن تسایس نراذگ یگنهرف و نارگشهوژپ هدوب

.تسا رد نیا

،نایم تاضراعت یراجنه هب

دوجو هدمآ نیب یاهراجنه یمسر و یمسرریغ زا کی وس و تیوه نردم و ینید زا یوس

،رگید ام ار

رب نآ تشاد هک رد شهوژپ رضاح هب هعلاطم تیوه نردم و ینید نایوجشناد هب

هباثم ناناوج راذگریثأت

،یعامتجا هتخادرپ و هب نیا شسرپ یلصا خساپ میهد هک نیب تیوه ینید و نردم نایوجشناد هچ

یطابترا مکاح

؟تسا هعماج یرامآ قیقحت نایوجشناد هاگشناد

نارهت اب مجح هنومن 381 رفن .تسا

لیلحت هداد اه ناشن یم دهد هک نیب تیوه نردم و ینید هطبار سوکعم دوجو دراد و لیامت نارسپ هب

تیوه دم نر شیب زا نارتخد .تسا نینچمه هتفای اه ناشن داد هک نیب هتشر یاه هدکشناد ینف و -هتشر

هعماج یرتکد هلاسر زا جرختسم ،یشهوژپ ـ یملع هلاقم  ناونع اب یسانش

« هعماج هعلاطم ناینب عبانم یتخانش

نارهت هاگشناد نایوجشناد یتیوه

» دکشناد ،زکرم نارهت یملاسا دازآ هاگشناد ، یعامتجا مولع ه

1 . هعماج یرتکد ناریا ،نارهت ،یزکرم نارهت دحاو یملاسا دازآ هاگشناد ،یسانش هعماج هورگ ،یسانش

mransari@ut.ac.ir

2 . تیعمج هورگ رایشناد

،)لوئسم هدنسیون( ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد یعامتجا مولع هدکشناد یسانش skazemipour@ut.ac.ir

3 . گ رایشناد یسانش هعماج هور ،

ناریا ،نارهت ،یزکرم نارهت دحاو یملاسا دازآ هاگشناد ،یعامتجا مولع هدکشناد mohseni.reza@iauctb.ac.ir

(8)

659 هرود ،ناریا رد یعامتجا تاقیقحت و تاعلاطم 01

هرامش ، 3 زییاپ ، 0011

یاه هدکشناد رنه رد شیارگ هب شزرا یاه نردم فلاتخا ینعم راد دوجو دراد و نایوجشناد ینف

رد

هسیاقم اب ود هورگ رگید و نایوجشناد مولع

یعامتجا رد هسیاقم اب نایوجشناد رنه

شیارگ یرتشیب هب

شزرا یاه نردم

؛دنراد اب یسررب شزرا یاه ینید زین راکشآ دش هک نایوجشناد هتشر

یاه ینف

نیرتشیب یریذپریثأت ار

دنراد و نیمه رما ناشن هدنهد تیفیک لایس و لماعت هنایارگ نایم ود هتسد زا

شزرا یاه روکذم تسا هک رد نایوجشناد ینورد

هدش و یم دناوت مهرب هدننز شیپ نیب ی اه زا راتفر

نایوجشناد رد

تیعضو یاه یتآ دشاب و مه شخبدیون یلماعت هدنزاس نایم ود هتسد زا عبانم تیوه زاس

یتنس و نردم .دشاب

هژاو یاه :یدیلک تیوه

،ینید تیوه

،نردم

،نایوجشناد هتشر،تیسنج

یلیصحت

همدقم و حرط هلاسم

تیوه زا هلمج یدیلک نیرت یتلاوقم تسا هک رد هعماج ش یسان رصاعم دروم ثحب نارگشهوژپ

رارق

؛دراد ارچ هک تارییغت نوزفازور رد

عبانم راذگریثأت رب

هعماج یریذپ و تعرس لااب و یقمع

نینچ

،یتاریثأت ناکما هدنسب ندرک هب یاهوگلا هشیلک یا و جیار ار عنم یم .دنک رد تایح یعامتجا

،ناریا یسررب نیا عوضوم زا تیمها هژیو یا رد نامز رضاح رادروخرب .تسا

زا نیا ور هلئسم

،تیوه رد ههد یاـه

،رـیخا هجوت یدایز ار هتخیگنارب .تسا

همانرب یاه یمـسر

،یـتلود

،تاـفیلأت شهوژـپ

اـه و یاهرانیمس ماجنا

هدش رد ورملق عوضوم تیوه رد نیا ههد

،اه رگناشـن

تـیمها یتاـیح تیوه .تسا یوسارف نیا

،رما روضح کیتاملبارپ تیوه

رد طیارش و راتخاس

یعامتجا و

یراذگریثأت نآ

رد میمصت یریگ

،اه یراذگتسایس اه

و طباور

،یدرـف یـهورگ و یـلم

ببس هدش ات ادج زا میاداراپ یرکف نادنمشیدنا و

غراف زا هجوت یباجیا و یبلس نآ اه هـب

عوضوم

،تیوه دوخ ار هب هباثم کی هلئسم یعامتجا رب

مولع یناسنا و هوژپ نارگش نـیا هزوح

لیمحت دنک قیدص(

یناتسورس و

،یرداق 1388 )

رد هعماج رصاعم

،ناریا عبانم راذگریثأت و

نییعت هدننک رد ناماس نتفای و لکش یریگ هژوس اه

عونتم هدش و تارییغت مشچ یریگ هتفای .تسا زا نیا ور مزلا تسا نیا تلاوحت زا

یرظنم

دنمشور دروم

لیلحت و یبایزرا ریگرارق .د لسن ناوج زورما هک رد هاگشناد اه هب لیصحت

،دنلوغشم

ًاتدمع نیدلوتم سپ

زا گنج دنتسه و هبرجت بلاقنا و گنج ار .دنرادن تارییغت

نوزفازور و

مشچ ریگ رد هصرع تاطابترا و

،تاعلاطا رب

تیلاعف راشقا

،فلتخم

ًاصوصخ لسن

ناوج یهاگشناد رثا

هتشاذگ .تسا زا ییوس عبانم ینید هک

ًامئاد زا ربانم و نوبیرت اه هب غیلبت

(9)

هعماج هعلاطم دم تیوه یتخانش

نایوجشناد :هعلاطم دروم( نایوجشناد ینید و نر ...

659

اهراجنه و

شزرا یاه ینید یم

،دنزادرپ زین

رب نیمه ساسا عونت هتفای و هژوس یاه ناوج

یهاگشناد ار

رد ضرعم عاونا تاریثأت توافتم و یهاگ داضتم رارق هداد تسا .

زا نیا ور طاقتلا و عونت زا هلمج مهم نیرت هصخشم یاه تیعضو یتیوه

و یوه ت یبای

ناناوج رد هرود ریخا تسا هک هصخشم توافتم

ندش تخاس یبای نآ زا هرود یاه طوبرم هب

ههد یاه لبق .تسا رد ناریا هب هباثم هعماج یا هک بهذم رد نآ شقن یگنررپ دراد و یبلاقنا اب

یتیهام یبهذم ار رد راهچ ههد لبق زا رس

،هدنارذگ و

شزومآ یاه یبهذم رد لکش یاه فلتخم

صخ

ًاصو طسوت هناسر اه و عبانم یمسر جیورت یم

؛دوش هب رظن یمن

،دسر بهذم هب ناونع عبنم

تیوه

،زاس یراذگرثا هاگیاج

دوخ ار رد تیوه ینیرفآ یارب دارفا هعماج زا تسد هداد .دشاب اما

هچنآ هجوت هژیو یا ار یم

،دبلط تیفیک یراذگرثا نآ

رد رانک ریاس عبانم زا هلمج عبانم نردم رب

تیوه یبای دارفا هب هژیو ناناوج یهاگشناد تسا

،داهنروصنم(

1391 : 84 ) اما قیفلت عبانم رب

رتسب تارییغت تعرسرپ و

قیمع نیا ریثأت ار توافتم زا هتشذگ یم .دزاس

،نیاربانب دیاب ناعذا درک

هک یرادروخرب زا

نید و میلاعت یبهذم

،کرتشم یدنبیاپ

و یرادافو هب

،نآ داقتعا و یامت ل هب

کسانم و نییآ یاه یبهذم ریگارف رد دنیارف لکش یهد

،تیوه هارمه اب یتیفیک توافتم زا

،هتشذگ نانچمه رثؤم .تسا عبانم

،ینید

ًاصوصخ رد

طیارش رصاعم و رب رتسب تارییغت -هب

،هتفایزور زاب

یم دناوت هب شلات ناسنا یارب خساپ هب لئاسم یساسا تایح خساپ دهد دناکبیل(

، 1

110 117:2 - 113 .)

زا یوس

،رگید یناهج ندش تاریثأت یفرگش رب تیوه یزاس هتشاد و یکی زا مهم نیرت عبانم

تیوه نیرفآ یقلت یم .دوش

« تیوه

،نردم یتیوه تسا هک رد رصع دیدج و اب سابتقا زا یوگلا

دیدج یگدنز رد یاهروشک یتعنص

لکش هتفرگ و اب یگژیو یاه یدام ییارگ هارمه تسا

»

،یمتاح(

3:1390 1 .) رد عقاو تیوه

،نردم ادتبا رد شقن

« رگد تیوه ینید ای یتنس

» حرطم

،دش

یلو هب جیردت اب دورو و تیبثت و مضه و بذج نآ رد

،عماوج

،دوخ یئزج زا تیوه دارفا

صخلاب ناناوج هک شریذپ یرتشیب یارب نیا عون تیوه

،دنتشاد .دش هچنآ هک رد نیا نایم

تیمها هجوت ار

،دراد نیا ا تس هک رد عماوج رد لاح راذگ زا هلمج

،ناریا هب لیلد ماجسنا

یعامتجا و

دامتعا یداهن

،نییاپ دهاش تاضراعت نیب

تیوه ینید هک زا یوس داهن یاه یمسر

غیلبت یم دوش و تیوه نردم هک

ًابلاغ زا یوس نیا اهداهن

ِیرگید تیوه ینید و رد لباقم نآ

تخاسرب یم

،دوش ضراعت دوجو .دراد یا ن تاضراعت رد

نایم ناناوج و نایوجشناد هک

1. Liebkind

(10)

تسیز ناهج یاه هناگدنچ

،دنراد و هب لیلد هدافتسا هدنیازف نانآ زا هناسر یاه

،نردم و زا تسد

نتفر نامیا هب تیعطق و یگنادواج روما

رد نایم

،نانآ دومن یرتشیب .دراد نیا هلئسم ام ار رب نآ

تشاد اـت رد یپ ییاسانش طابترا

نایم ود تیوه ینید و نردم .مییآرب نیارباـنب هلئسم

یساسا

هلاقم رضاح یسررب ةطبار نیب تیوه ینید و تیوه نردم رد نایم نایوجشناد .تسا

حلام ظ تا یرظن و یبرجت قیقحت

تیوه نکر مهم لکش یریگ تیصخش و

راتفر ناسنا و یکی زا مهم نیرت عبانم تخانش یرشب

تسا ییازریم(

و

،یرظن 1390

؛ ایجاح

،ین 1387 ) یایند زورما ییایند ییرارف تسا هک گنهآ

تلاوحت یعامتجا رد

نآ عیرس رت زا هعماج لبقام نیون تسا و اب ماغدا رد دنیآرف

،یناهج دنیآرف

تخانش رد داعبا

،فلتخم هدیچیپ رت زین هدش

،زندیگ(

1387 : 40 - 31 ) و تارییغت یراتخاس یقیمع

ار رد سایقم یعامتجا هارمه

هتشاد تسا دله(

و کم

،ورگ 2110 : 18 .) زندیگ لمأت و یشیدنازاب

رد دروم تیوه ار رصحنم هب نارود نردم یم دناد و دقتعم تسا رد نتم شلاچ یاه یایند نردم

تسا هک تنُس و تعیبط تیعجرم دوخ

ار زا تسد یم دهد و درف رد کی یاضف هدنکآ زا

تاعلاطا امئاد

هب لمأت رد دروم یتسه دوخ یم دزادرپ (

،شن 1382 : 91 .)

ادتبا رد :نردم تیوه هیرظن یانبم هک تسا حیضوت هب مزلا

هیرظن ،نردم تیوه یاه یاه

هیرظن هن تسا تیوه ره .هتینردم یاه

نانچمه هتینردم دنچ هباثم هب

تیوه یموهفم یانبریز

یم دادملق نردم هیرظن نیب دیاب اما ،دوش

هیرظن اب هتینردم یاه ق توافت نردم تیوه یاه

دش لئا .

یم لک رد هیرظن ناوت

،یعامتجا تیوه ،نیدامن ییارگلماعت ،کیسلاک تایرظن هب ار تیوه یاه

میسقت تسا هدش حرطم ًاریخا هک یرگید تایرظن و ارگراتخاساسپ تایرظن رد .دومن یدنب

هیشاح تروصب ًاتدمع تیوه عوضوم کیسلاک یم حرطم یا

یم لاثم یارب .دوش تارظن هب ناوت

میکرود موهفم ،نیدامن لباقتم شنک بتکم تایرظن رد .درک هراشا زنوسراپ و

« دوخ » یم ار ناوت

هژیو عبانم یاراد هک تفرگ رظن رد تیوه هباثم هب رصانع و هدوب یگنهرف ماظن ای هعماج ره رد یا

هنیمز بسح رب نآ تخاس ،اه

هعماج یاهدنیارف و اه توافتم یریذپ

تسا شنک هب مه هیرظن نیا .

مه و راتخاس

، هجوت ًاماوت دراد

هیاپ . ،دیم تربره جرج طسوت نیدامن لباقتم شنک بتکم یاه

سا هتفای هعسوت و داجیا رمولب تربره یلوک نوتروه زلراچ .ت

تیوه ةیرظن صوصخ رد

یم یعامتجا .تسا هتفرگ لکش یلوک و دیم دیاقع یانبمرب هک درک هراشا گربنزور ءارآ هب ناوت

( گربنزور یاهراک رد 1979

) موهفم

« دوخ زا تشادرب »

ای

« هراگنادوخ »

هب رظان هک نآ زا شیب

(11)

656

یگژیو دشاب صخش یدرف تیوه یاه

، یگژیو رگنایب تسا وا یعامتجا یاه

،زتیر(

1374 .)

ن هیرظ دیم راثآ ،تیوه زا زین وا تشادرب یانبم .تسا لفجات یرنه یعامتجا تیوه رگید زادرپ

ار یعامتجا تیوه لفجات .تسا هدوب یم دنویپ یهورگ تیوضع اب

ار یهورگ تیوضع و دنز

یم رصنع هس زا لکشتم رصنع ،)دراد قلعت هورگ کی هب درف هکنیا زا یهاگآ( یتخانش رصنع :دناد

ضرف( یشزرا یساسحا رصنع و )یهورگ تیوضع یفنم و تبثم یشزرا یاهدمایپ دروم رد یاه

ر هک یرگید دارفا هب تبسن و هورگ هب تبسن تاساسحا(

هطبا ا دنراد هورگ نآ اب صاخ ی لقن(

،ینایجاح و هدازدمحم :رد 1391

)

:ینید تیوه یمرد تیوه و نید هطبار رد لمأت اب

رارقرب یقیثو تبسن ود نیا نایم هک میباب

هعماج ،یکژولوئدیا ،یتخانش عبانم ًاساسا بهذم .تسا مهارف تبوه یارب ار یونعم و یتخانش

یم ،نارگید و وروف( دروآ 2114

تیوه هدنروآ دوجو هب لماع نونک ات هتشذگ زا بهذم .)

نآ نایم زیامت و دوخ نادقتعم یارب صخشم تیوه ینعب .دنتشادن یداقتعا نادب هک هدوب ییاه

ناسنا نید و بهذم اب ،اه یم هتخانش ناش

ینید تیوه ،ندوب یحیسم و ناملسم ،یدوهی .دوش

ناسنا یم شیامن هب ار فلتخم یاه .دنراذگ

یخیرات ظاحل هب یرگید شخبانعم یگنهرف عبنم چیه

یناسنا زاین هب خساپ رد نید دننام هب تسا هتسناوتن

« تیوه یباب

» رد نید هجیتن رد .دنک تباقر ،

،لوئس( تیوه زکرم 1999

تیوه هک دوب یسک نیلوا نوسکیرا .دراد رارق یهورگ و یدرف )

پ هب وا .درک یفرعم یدرف تیوه هباثم هب ار ینید و هدرک هراشا تیوه دشر رد بهذم لیسنات

لکش نآ رد تیوه هک تسا یخیرات ـ یعامتجا سیرتام زا یمهم هبنج بهذم هک تسا دقتعم یم ،یتمه و یربنق :رد لقن( دریگ 1394

)

هزورما یکی زا مهم نیرت تلاداجم و

تاماهبا یرظن و یبرجت لح هدشن رد ورملق لیلحت یاه

هعماج

،یتخانش هب

یگنوگچ تبسن

و تهج

ِریثأت شرتسگ شزرا

یاه نردم رب نید و تیوه

ینید دارفا طوبرم یم .دوش نیا رما هب هژیو رد دروم ییاهروشک لثم

روشک ام تیمها ود نادنچ

.دراد اریز نید هب ظاحل یخیرات یکی زا رصانع هدمع و یخیرات تیوه ام نایناریا تسا هک

شزرا یاه هدنز و یساسا ام ار ششوپ یم هد .د

ًاصوصخ زا

داعبا یسایس و یگنهرف زین نیا رما

رد تایح یعامتجا رصاعم

،ناریا یرما ریذپانراکنا

،تسا ات ییاج هک هدع یا زا نادنمشیدنا

یعامتجا دندقتعم

مظن یعامتجا رد

ناریا نودب مهف قیقد یراذگریثأت نید

ملاسا و

ًاصوصخ

،عیشت دقاف یشخب زا تیوه یعقاو شیوخ تسا اریز شت عی اب مامت ناکرا یرکف و یگنهرف نیا

هعماج طابترا دراد

،یلسوت(

42:1381 .)

(12)

رد نیا هلاقم ام اب هتسجرب نتسناد دعب یگنهرف هتینردم هک رتشیب رگنایب

« هسورپ رییغت رد

تاساسحا و

شزرا اه

» سلکنیا(

،تیمساو 1974

: 130 ) و

« شرتسگ تینلاقع

هب ناونع جرخم

کرتشم ةمه شزرا یاه نمضتم هتینردم

»

،امراش(

1979 : 74 )

،تسا اهنت هب تهج یریگ یشزرا و

یشرگن نردم رد لباقت اب تهج یریگ یشزرا یتنس و ةطبار نآ اب تیوه ینید نایوجشناد

هاگشناد نارهت یم

؛میزادرپ اریز هعلاطم نوماریپ ةطبار تهج یریگ یشزرا نردم و تیوه ینید

ناناوج یم دناوت ات دح یدایز هب تخانش رتشیب عون ةطبار نیا ود هدیدپ و یاهدمایپ ینید

شرتسگ شزرا یاه نردم رد نیب نایوجشناد هعماج

هب ام کمک ..دنک

نوماریپ تیوه ناناوج و نایوجشناد رد

ناریا نیدنچ شهوژپ ماجنا هدش .تسا رب ساسا

قیقحت فطل یدابآ و یزورون ( 1393

،) نارسپ شیب زا نارتخد هب شریذپ یناهج ندش امت لی ناشن

یم دنهد و شرگن هنلاعفنم یرتشیب دنراد . جیاتن شهوژپ دازآ یکمرا و عراز ( 1390 ) اب ناونع

«

،هاگشناد هتینردم

و یرادنید

» هک رد رهش نارهت رد نیب نایوجشناد و

هورگ وجشنادریغ ماجنا

هدش

،تسا ناشن ۀدنهد یرادنید نایوجشناد

و دارفا وجشنادریغ اب

فلاتخا مک .تسا اب یا ن

،دوجو همه دارفا زا یوگلا دحاو یرادنید یوریپ یمن .دننک نیدب ظاحل تسا هک هب یریگراک

حلاطصا

« یرادنید یهجودنچ

» یارب نایب تیعضو یرادنید

نیا ود هورگ رد نارهت زا رابتعا

یرتشیب رادروخرب .تسا

ربهر یضاق و شناراکمه (

1391

،) رد هلاقم یا اب ناونع

« ةطبار

هکبش یاه امتجا یع یزاجم و ینوگرگد تیوه

یاه یعمج اب(

دیکأت رب تیوه ینید و )نردم

»،

هب

نیا هجیتن دیسر ه دنا هک هکبش یاه یعامتجا ریثأت

ًاتبسن یفیعض رب عاونا فلتخم تیوه .دنراد

یردیح و یناضمر (

1394 ) رد هلاقم یا اب ناونع

« یسررب هطبار تهج یریگ یشزرا نردم اب

تیوه ینید و هسیاقم نج یتیس نآ دروم(

:هعلاطم شناد نازومآ هطسوتم رهش )تشدورم

»،

هب نیا

هجیتن دندیسر هک نیگنایم ۀرمن تهج یریگ یشزرا نردم و تیوه ینید نارتخد رتلااب زا نیگنایم

ۀرمن نارسپ و ینعم راد هدوب .تسا رد لک رب ساسا جیاتن نیا

،قیقحت رب فلاخ تاضورفم جیار

ةیرظن یویند

،ندش ةطبار ب نی تهج یریگ یشزرا نردم و تیوه

،ینید لقادح رد نیب

نایوگخساپ نیا

،قیقحت ةطبار یلباقت هدوبن .تسا نایراشفا (

1391 ) رد یشهوژپ تحت

ناونع

« شیپ ینیب لکش یریگ تیوه نردم رد نایوجشناد رتخد

رب ساسا نازیم هدافتسا زا هکبش یاه

یعامتجا یزاجم

» هجیتن تفرگ هک نازیم هدافتسا زا هکبش یاه یعامتجا

،یزاجم هطبار تبثم و

یرادانعم اب

تیوه نردم و هفلؤم یاه نآ .دراد ینایجاح و

یشیورد (

1392 ) رد هلاقم یا تحت

ناونع

« هعلاطم شیارگ نایناریا هب تیوه نردم

» ناشن یم دنهد شرگن نایناریا هب شزرا یاه

(13)

690

نیداینب هتینردم تبسن هب نیگنایم رد دـح طسوتم

،تسا اما شرگن نآ اه هب مسینردم و

لیامت هب

برغ زا نیگنایم نییاپ رت

؛تسا رد یلاح هک هاگدید نآ اه تبسن هب تیوه یناهج رتلااب زا دح

نیگنایم .تسا نیا جیاتن ناشن یم دهد رد هعومجم داعبا

تـیوه نردم رد هلکاش تیوه یناریا

روضح یوق و یدج دراد و شیارگ نایناریا تبسن هب شزرا یاه هتینردم و یناهج

،ندش یدج و

لباق هظحلام .تسا

رد عومجم شقن و ریثأت هکبش یاه یعامتجا و

هناسر اه و نید رد شنیب یرظن و جیاتن

شهوژپ یاه ددعتم دروم دیکأت رارق هتفرگ تسا و نودب کش رب تیوه .دنرثؤم نیا عوضوم ار

یم ناوت نودب هجوت هب تفایهر یرظن و هب هباثم یگژیو یاه ف یبتکمار یسررب تیوه رد رظن

.تفرگ رد نیا نیب یخرب نارگشهوژپ شقن

یاهریغتم یمسا

ار زین یسررب هدرک دنا و زا نیب نآ اه

ًابیرقت همه دیکأت دنراد هک تیسنج زین زا لماوع دروم هجوت تسا و یراذگریثأت و

یریذپریثأت

نانز و نادرم رد ربارب تیوه و بذج هفلؤم یاه تیوه نردم و ذم یبه توافتم .تسا رد نایم

هورگ یاه فلتخم ناناوج

ًاصوصخ

،نایوجشناد اب

هجوت هب تیساسح و

یریذپریثأت هک

،دنراد

ًامئاد رد طابترا اب عبانم تیباجیا

،شخب هدننکرادانعم و

قوس هدنهد ماظن یاه

،یشزرا

،ینهذ

یراتفر و تاحیجرت نآ

اه .دنتسه نامه روط هک هراشا

،دش نید هب هباثم مهم نیرت عبنم یتنس

ماظتنا شخب و هدننکرادانعم رد

رانک عبانم نردم یشقن راذگریثأت .دنراد

یگناگود هک

رد اجنیا رد

نایم عبانم ینید و نردم دادملق

،هدش هن هب یانعم ادج ندوب نآ اه زا

،رگیدکی هکلب نییعت یگدننک

نآ اه رد تروص یدنب یاه یتوافتم هک رد تیوه و تخاسرب یاه س لای نآ رد نایم نایوجشناد

یاجرب یم

،دراذگ توافتم .تسا زا نیا

،ور اب هجوت هب نیا تشادرب اه و هنیشیپ

،اه شلات یم دوش

ات تروص یدنب یاه طوبرم هب تیوه تحت ریثأت عبانم روکذم هب تروص دنمشور دروم یسررب

رارق .دریگ

شور یسانش شهوژپ

شهوژپ رضاح اب درکیور یمک اب کینکت یپ شیام ماجنا هدش تسا . هعماج یرامآ قیقحت لک

نایوجشناد تبث

مان هدش رد مرت مود لاس 1397 رد هدکشناد یاه

،ینف رنه و مولع یعامتجا

هاگشناد نارهت هب ناونع هس هتشر زا هس هزوح توافتم رد هاگشناد ردام و دامن شزومآ یلاع رد

ناریا تسا هک دادعت نآ 0231 رفن یم .دشاب اب هجوت هب مجح هعماج یرامآ رد هتشر یاه فلتخم

381 رفن هنومن هب شور هنومن یریگ یفداصت هقبط یا باختنا .دندش رازبا یروآدرگ

،تاعلاطا

(14)

همانشسرپ هک

رابتعا نآ زا رظن دیتاسا مولع یعامتجا دروم

یسررب و نینچمه ییاور همانشسرپ زا

قیرط نومزآ یافلآ خابنورک یکاح زا ییایاپ همانشسرپ دوب

و رد ود دعب تیوه نردم و ینید هب

بیترت تارمن 72 / 1 و 88 / 1 بسک هدرک هک رگنایب ماجسنا ینورد هیوگ یاه شجنس هدننک نیا ود

ریغتم .تسا

هتفای یاه شهوژپ

شیپ زا یسررب هداد یاه طوبرم هب کیره زا یاهریغتم جردنم

رد تلااوس

،قیقحت مزلا تسا ات

یریوصت یلک

زا یامیس هعماج یرامآ هئارا .دوش رب ساسا هتفای یاه

،شهوژپ رتشیب نایوگخساپ

نایوجشناد رسپ

زا هدکشناد ینف

.دندوب لیلد نیا

،رما تعسو هعماج یرامآ و دادعت دایز

نایوجشناد نیا

هدکشناد .تسا هنومن یرامآ هب بسانت لک تیعمج رد ره هقبط یتیسنج و هتشر

باختنا نایوجشناد.دیدرگ ینف

اب 3 / 71 د دصر نیرتشیب یناوارف

ار دنتشاد 47 / 13 دصرد

نایوگخساپ نایوجشناد

هدکشناد ینف و 21 / 4 دصرد زین هب هدکشناد مولع یعامتجا قلعت

.دنتشاد

و زا فرط رگید نایوجشناد رسپ

اب 1 / 13 دصرد تبسن هب نارتخد اب یناوارف 9 / 31

،دصرد زا

یناوارف یرتشیب رادروخرب .دندوب

دصرد یعیزوت رد ومن هن اه اب تیعضو شنکارپ تیعمج یرامآ

رد نیا هس هزوح بسانت .دراد زا نیا

،ور یم ناوت جیاتن قیقحت ار هب یتروص میمعت هنایارگ یارب

تخانش تخیر نلاک تیعضو یتیوه

نایم ود هورگ یلصا رتخد و رسپ و

نینچمه رد هس هتشر یلیصحت

،یسدنهم مولع

یعامتجا و

یاهرنه ابیز هب راک .تسب سپ زا

رورم یامیس نلاک نایوگخساپ و

قیبطت نآ اب عیزوت تیعمج یعقاو نایوجشناد رد

ود هورگ

یتیسنج و هزوح

،یلیصحت دیاب

هب تروص ینومضم و

ییاوتحم هب

مها هتفای ییاه هک هب تسد

هدمآ و یم دناوت هب لئاسم قیقحت خساپ

،دهد .میزادرپب نامه

هکروط رد لودج هرامش 1 م هظحلا

یم

،دوش تبسن نایم تیوه ینید و تیوه نردم هک رب ساسا صخاش یاه هدمآرب زا تاظحلام

یرظن نیشیپ هب تسد

،دمآ سوکعم .تسا

لودج 1 . طباور لباقتم تیوه یاه نردم و ینید تیوه ینید

تیوه 23 نردم

/ 1 - P=

111 / 1 Sig=

(15)

693

رب ساسا هتفای یاه شهوژپ نیب تیوه نردم و تیوه ینید رد نیب نایوجشناد هاگشناد

نارهت هطبار سوکعم دوجو دراد و اب تیوقت ره

،کی یرگید فیعضت دهاوخ .دش نیا هطبار اب

هجوت هب بیرض نانیمطا لباق میمعت هب هعماج ییوجشناد .تسا

هتبلا نیا هجیتن هب یانعم نآ

تسین هک نازیم ریثات عبانم یتیوه نایوجشناد هچ

نازیم تسا هکلب یم ناوت تن هجی تفرگ هک

طابترا ینورد نیا عبانم سوکعم تسا

و هچره تیوه نایوجشناد ینید

رت

،دشاب زا نازیم

نردم ندوب نآ هتساک یم .دوش اما هچنآ یم دناوت رد نیا هنیمز نییبت رگ دشاب هک هنوگچ نیا هطبار

سوکعم ار یم ناوت رد نایم هورگ یاه فلتخم

،وجشناد نییبت

،درک طابترا نایم یره ک زا ود

تیوه ینید و نردم رد نایم نارتخد و نارسپ وجشناد .تسا رد لودج هرامش 2

، هب یسررب

نیلوا

،دروم ینعی تیوه نردم رب ساسا هورگ یاه فلتخم رتخد و رسپ وجشناد .تسا

لودج هرامش 2 . توافت نیگنایم یاه تیوه نردم نایم نارتخد و نارسپ وجشناد

سنج دادعت

نیگنایم فارحتا

درادناتسا فارحنا

زا نیگنایم sig

شزرا یاه نردم رتخد 141 79

/ 3 39

/ 1 11770

/ 1 111

/ 1

رسپ 241 12

/ 4 03

/ 1 19921

/ 1 111

/ 1

رب ساسا هداد یاه لودج هرامش 2

، نارسپ 23 / 1 دحاو تبسن هب نارتخد شیارگ یرتشیب هب

شزرا یاه تیوه نردم .دنراد نیا رما یکاح زا نآ تسا هک نامه روط هک یخرب شهوژپ یاه

ینیشیپ زین دیئأت یم

،دننک نازیم یریذپرثا زا

عبانم نردم یارب نایوجشناد رسپ

رتشیب زا

.تساهرتخد رد

شیامیپ یاه یمومع ای شهوژپ یاه شزرا

،اه شرگن اه و اهراتفر زین نیا رما

دیئأت یم دوش و نازیم یدنبیاپ هب شزرا یاه نردم نادرم رتشیب زا نانز و نازیم یرادنید نانز

تبسن هب نادرم رتشیب .تسا اب یسررب هتفای یاه یرامآ و رظن هب هکنیا حطس ینعم یراد فلاتخا

نیب ود هورگ زا 10 / 1 رتمک تسا نیاربانب شیارگ هب شزرا یاه نردم رد نایوجشناد رسپ

رتشیب

؛تسا نیاربانب هب لامتحا 90 دصرد یم ناوت هجیتن ار هب هعماج یرامآ میمعت اد .د زا نیا

،ور

هچرگ ود هورگ رسپ و رتخد رد یاهاضف فلتخم

تحت ریثأت

،اهراجنه شزومآ

اه و نیماضم

یتیوه نردم

،دنتسه اما اهرسپ رتشیب زا اهرتخد زا نآ ریثأت یم .دنریذپ هب رظن یم

،دسر نانچمه

جیاتن شیامیپ یاه یمومع طوبرم هب هسیاقم نازیم مازتلا و یریذپرثا نارسپ

رد یاقم هس اب نارتخد

(16)

تبسن هب شزرا یاه نردم رتشیب .تسا تخاس مظن یعامتجا رد

هعماج

،ناریا ناکما لماعت

رتشیب نادرم تبسن هب نانز ار هب لیلد تیعقوم هفرح یا ای یلغش و نینچمه هکبش یا زا تاراظتنا

هک زا نادرم رد صوصخ نیمأت

جاتحیام هداوناخ اه دوجو

،دراد نیا رما ار هیجوت ریذپ یم .دنک زا

هلمج فادها یلصا نارسپ رد هاگشناد نیمأت لغش و هب نیمه لیلد هرگ ندروخ نیا فده اب

تائاضتقا نردم

ندش .تسا رد یلاح هک زا نارتخد نینچ یراظتنا زا لیصحت رد هاگشناد

یمن

؛دور یتح رگا یلغش هتشاد

،دنشاب زاب هعماج نیا راظتنا ار زا نارسپ دراد و نیا رما نآ ه ا ار

رد طابترا کیدزن یرت اب هوجو نردم رارق یم .دهد هولاع رب تیوه

،نردم رد لودج هرامش 3 هب

یسررب هتفای یاه قیقحت رد طابترا اب تیوه ینید رد نایم هورگ یاه رتخد و رسپ وجشناد

هتخادرپ هدش .تسا

لودج هرامش 3 . توافت نیگنایم یاه تیوه ینید نایم نارتخد و نارسپ وجشناد

تیسنج دادعت

نیگنایم فارحنا

درادناتسا فارحنا

زا نیگنایم gis

تیوه ینید رتخد

141 04

/ 2 18

/ 1 140

/ 1 111

/ 1

رسپ 241

01 / 1 018

/ 1 111

/ 1

رب ساسا هتفای یاه

،قوف اهرتخد 14 / 1 دحاو زا نارسپ رتشیب رد فیرعت دوخ و تروص یدنب

،یتیوه تیوه دوخ ار ینید یم .دنرادنپ یا ن رما زین اب جیاتن شیامیپ یاه یمومع تقباطم

؛دراد

هکارچ نازیم یرادنید نانز رد هسیاقم اب نادرم رتشیب .تسا رب ساسا هتفای یاه

،قوف حطس ینعم

یراد زا 10 / 1 کچوک رت تسا نیاربانب هجیتن ار یم ناوت اب نانیمطا 90

،دصرد هب هعماج یرامآ

میمعت .داد اب هجوت هب راتخاس هعماج و یتاراظتنا هک

زا نادرم دوجو

،دراد نآ اه رتشیب زا نانز

ریگرد میسقت راک یارب یافیا شقن ییاه یم دنوش هک زاین یعامتجا ار

هدروآرب یم .دزاس میکرود

زین نیمه نییبت ار یارب نیا تیعضو رد هسنارف حیضوت یم دهد هک یارب هداد یاه هب تسد هدمآ

رد اجنیا زین لباق هب یریگراک .تسا

هتبلا نیا رما هب نیا ینعم تسین هک نانز رتمک زا نادرم

تردابم هب لیصحت یصصخت هفرح

اه یم دننک

، اما دیاب هجوت تشاد هک تخاس یعامتجا ناریا

زا

نادرم یارب هدهع یراد شقن اه یارب نیمأت دمآرد راوناخ یراظتنا دراد هک زا نانز نینچ یراظتنا

.درادن هب نیمه

،لیلد انز ن لغاش

ًلاومعم رد میمصت یریگ یارب فرص ناشدمآرد للاقتسا

یرتشیب

.دنراد نیا تیعضو هنیمز یارب تیولوا نتشاد عبانم نردم یارب لکش نداد هب تیوه ناش رد لباقم

(17)

695

نانز ار مهارف یم .دنک هولاع رب

،تیسنج مزلا

تسا ات هب مهف عون هتشر و یصصخت هک

نآ لوغشم هب لیصحت دنتسه زین دروم نومزآ رارق .دریگ

لودج هرامش 4 توافت . نیگنایم اه رد یسررب توافت شیارگ هب شزرا یاه نردم رب ساسا هدکشناد لحم لیصحت

عومجم تاعبرم هجرد

یدازآ نیگنایم

تاعبرم حطس F

ینعم یراد

نیب هورگ اه 010

/ 83 2

78 / 41 33

/ 10 111

/ 1

نورد هورگ اه 111 / 1127 378

724 / 2

لک 071

/ 1111 381

حطس ینعم یراد لودج ناشن هدنهد دوجو فلاتخا ینعم راد رد هس هدکشناد تبسن

هب

شزرا یاه نردم .تسا اب هجوت هب هکنیا بیرض نانیمطا زا 10 / 1 کچوک رت

،تسا یم ناوت هجیتن

ار هب لامتحا 90 دصرد هب هعماج یرامآ میمعت

،داد اما یارب هکنیا

ًاقیقد کی ب ه کی هدکشناد یاه

لحم لیصحت مهاب هسیاقم دنوش زا نومزآ یبیقعت هدافتسا LSD

میدرک هک جیاتن نآ رد لودج

هرامش 0 هدهاشم یم .دوش

لودج هرامش 5 :.

یسررب یرامآ هسیاقم نیگنایم یاه هس هورگ نایوجشناد ساسارب

شزرا یاه نردم

هدکشناد(I) لحم لیصحت هدکشناد

لحم لیصحت فلاتخا

نیگنایم J) - (I فارحنا درادناتسا بیرض

نانیمطا حطسرد

90 دصرد هلصاف

نانیمطا نارک نییاپ نارک

لااب

ینف رنه

1132 / 1 211 *

/ 1 111 / 1 189 / 1 011 / 1

یعامتجا 281

/ 1 - 314

/ 1 301 / 1 881 / 1 - 317 /

رنه ینف

113 / 1 - 211 *

/ 1 111 / 1 011 / 1 - 189 / 1 -

یعامتجا 384

/ 1 - 341 *

/ 1 111 / 1 0 10 / 2 - 713 / 1 -

یعامتجا ینف

281 / 1 314

/ 1 301 / 1 317 / 1 - 881 / 1

رنه 384

/ 1 341 *

/ 1 111 / 1 713 / 1 100 / 2

فلاتخا* نیگنایم رد حطس 10 / 1 ینعم راد .تسا