• Tidak ada hasil yang ditemukan

مطالعه سیرتحول نقوش چلیپایی در تزیینات معماری دوره اسلامی ایران و زیبایی شناسی و نمادشناسی آن

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "مطالعه سیرتحول نقوش چلیپایی در تزیینات معماری دوره اسلامی ایران و زیبایی شناسی و نمادشناسی آن"

Copied!
10
0
0

Teks penuh

(1)

هرود یرامعم تانییزت رد ییاپیلچ شوقن لوحتریس هعلاطم نآ یسانشدامن و یسانش ییابیز و ناریا یملاسا

3یناجاقآازریم للهادسا ،2ولمریآ ییحی ،1* ولاضر اضر .ناریا ،لیبدرا ،یلیبدرا ققحم هاگشناد ،یسانش ناتساب هورگ رایداتسا 1 .ناریا ،لیبدرا ،یلیبدرا ققحم هاگشناد ،یسانش ناتساب هورگ ،یسانش ناتسابدشرا یسانشراک یوجشناد 2 .ناریا ،نارهت ،سردم تیبرت هاگشناد ،تایبدا هدکشناد ،يسانش ناتساب دشرا سانشراک 3 )91/10/10 :ییاهن شریذپ خیرات ،91/8/15 :هلاقم تفایرد خیرات(

هدیکچ یرامعم تانییزت رد شوقن نیا و تــسا هتفر راکب فلتخم یاهرنه نییزت یارب ملاــسا زا شیپ راودا رد ییاپیلچ شوقن شوقن نیا لوحت ریس و یسانش ییابیز ،میهافم یسررب هب هلاقم نیا رد .تــسا رادروخرب یا هژیو هاگیاج زا زین یملاــسا هرود یملاسا نارود رکفتم نادنمرنه .تسا هدش هتخادرپ راجاق و دنز هرود نایاپ ات زاغآ زا ناریا یملاسا هرود یرامعم تانییزت رد هب ار شوقن نیا ،اهنآ دربراک اب ساــسا نیمه رب و دندرب یپ شوقن نیا یــسانش ییابیز و ییارگدامن تیمها هب ادتبا نامه زا شوقن ریاس اب قیفلت اب ای و هناگادج تروص هب ار اهنآ اتسار نیا رد .دندرک لیدبت یملاسا ی هرود ینییزت یلصا رصانع زا یکی رد نآ روهظ للع و یگنوگچ ،شیادیپ یاه هبنج یــسررب .دنتــسب راک هب یرنه فلتخم یاه هنیمز رد ،یا هبیتک و یــسدنه هب شقن نیا .تسا هتــشون نیا فادها رگید زا ،رگید شوقن اب یــسانش ییابیز ظاحل هب نآ بیکرت نینچمه و فلتخم یاهانب کی هب ،ملاسا لیاوا رد هداس شقن کی زا دوخ لوحت ریس رد و دهد یم ناــشن یملاــسا یهاگمارآ یاهانب رد ار دوخ زراب روط .دوش یم لیدبت ینییزت فرص شقن کی هب رخأتم نارود رد و هدش لیدبت ینایم نورق رد نیدامن و ابیز شقن

یدیلک یاه هژاو .یسانشدامن ،یسانش ییابیز ،یملاسا یرامعم تانییزت ،ییاپیلچ شوقن

.E-mail: reza_rezaloo@yahoo.com ،021-33901376 :ربامن ،09141550798 :نفلت :لوئسم هدنسیون *

(2)

هب کی ره هک دراد یرایسب ینییزت یاهوگلا یملاسا هرود یرامعم رنه راودا رتشیب رد ،حلاصم عون اب یراگزاس نینچمه و ناکم بسانت دودحم و رصحنم ،شوقن نیا زا یخرب .تسا هتفر راکب یملاسا یرامعم یصاخ حلاصم یور رب ارجا لباق و صاخ ناکم کی هب ای و هرود کی هب هرود یاهانب یمامت یور رب ناوت یم ار ییاه شقن نینچ هکلب .دنتسین طقف یخرب .درک هدهاشم فلتخم حلاصم اب و فلتخم راودا رد ،یملاسا لماع کی ناونع هب انب رد و دــنراد تیمها یــسانش ییابیز ظاحل هب کی یاراد ،ییابیز هبنج رب هولاع یخرب یلو ؛تسا هتفر راکب ینییزت نیا درکراک .دنا یسایس ای و یعامتجا ،یفــسلف ،ینید صاخ موهفم ،یناهنپ موهفم کی ای دامن کی ناونع هب ،یملاسا رنه رد شوقن عون اما .تسا یملاسا فلتخم یاه هرود نادنمرنه یایند ملاوع زا یدنس فادها ،صاخ شقن کی یریگراک هب رد یملاــسا یاهانب همه رد ایآ هنوگچ ؟دنک یم باتزاب ار یتوافتم میهافم ای و دوش یم لابند یصاخ لوط رد موهفم ای دامن کی ناونع هب دوخ یدربراک لکش زا شقن کی ؟دوش یم لیدبت فرص ینییزت و هداــس شقن کی هب ،یملاــسا هرود رثوم دناوت یم دح هچات ،صاخ شوقن یخرب دربراک رد نید و بهذم داجیا یگنوگچ و درکراک ،موهفم دروم رد یتلااوس نینچ خساپ ؟دشاب یملاسا راودا یمامت رد نآ یسررب دنمزاین ،یملاسا رنه رد شقن کی ،شوقن یمامت ندربراکب رد یملاــسا رنه .تــسا لاح نامز ات زاغآ زا کی اب ناملــسم دنمرنه و دنک یم فیرعت ار یصخــشم یاه هطباض

تسد یملاــسا یرامعم رد شقن داجیا هب ،میهافم نیا هب ینید هاگن نیا عقاوم رتــشیب رد یلو دریذپ تروص مه یفارحنا دیاــش .دنز یم فیرعت یلک یاه هطباض زا ار نآ ناوتب هک تــسین یدح هب تافارحنا ییارچ هلاقم نیارد .تسناد جراخ ،لماک روط هب شقن کی یارب هدش رد هتسکش یاپیلچ و اپیلچ شقن لوحت ریــس و دربراک یگنوگچ و شقن نیا .تسا هدش هتخادرپ ناریا یملاــسا یرامعم رنه تانییزت یملاسا هرود و ملاسا زا شیپ رد هدافتسا دروم یابیز شوقن زا یکی ییارگدامن یاه هبنج اب یملاسا هرود لیاوا رد ابیز شقن نیا .دشاب یم یملاسا یرامعم تانییزت رد ،یئادتبا فادها و راکفا یخرب ساسارب و هرود لوط رد دوخ لماکت و لوحت ریــس رد مک مک و دوــش یم رهاظ و دبای یم تسد ینییزت دامن کی ناونع هب دوخ دربراک جوا هب یملاسا رتشیب و هدش هتساک نآ نیدامن و یموهفم یاه هبنج زا نامز لوط رد رد .دنک یم ادیپ تیمها تهج نیا زا و هدش هدوزفا نآ ییابیز شزرا رب ظاحل هب ،یملاسا یرامعم تانییزت رد شقن نیا دربراک هب هلاقم نیا رذگ و لوحت ریس نینچمه و نیدامن میهافم و یریگ لکش یاه هبنج هب ،ملاــسا ینایم نورق و لیاوا رد یدربراک و نیدامن شقن کی زا نآ هتخادرپ یملاسا یرامعم رنه رخاتم نورق رد ینییزت هداس شقن کی .تسا هدش

هتسکش یاپیلچ و اپیلچ شقن

عطاقتم طخود لکش هب هک یمارآ تسا یا هژاو ،اپیلچ ای بیلص و شقن نیا دروم رد .)278 ،1375 ،یقحای(دشاب یم مهرب دومع و تارظن و اه ثحب ،نآ نیدامن میهافم و یناعم و نآ شیادیپ هنیشیپ ناوت یمن هک درک هجوت هتکن نیا هب دیاب یلو .تسا هدش هئارا یتوافتم اه هرود یمامت رد و ماوقا مامت نایم رد لکش نیا هک تشاد راظتنا نآ لکش هک روطنامه .دشاب هدرک ظفح دوخ رد ار دحاو ینعم کی رد زین نآ میهافم و یناعم ،هدــش رییغت راچد فلتخم یاه هرود رد شقن نیا هدش هتفگ یلو .تــسا هدوب توافتم ،فلتخم ماوقا نایم یاهوزرآ ،بوخ قافتا و یــسناش شوخ لبمس طیارــش یمامت رد رد .)279 ، 1375 ،یقحای(تــسا هدش هتــسناد رمع لوط و بوخ ادوب هناگراهچ قیاقح زا یرادومن ای هناــشن تملاع نیا ییادوب نید فراع ،همهوب بوکای .)192-191،1388 ،ناگیاش(دوش یم هتسناد ییلاادنام شوقن هیبش هک اه شقن عون نیا ،یناملآ مهدزناــش نرق ،1388 ،ناگیاش(دمان یم یگنازرف هنیئآ ای "یفسلف مشچ" ار ،تسا نخس رهم هنودرگ هرابرد هک ادو گیر زا شخب کی ساــسارب .)79 ،یداهرف(دنا هتسناد رهم هنودرگ ار شقن نیا ،تــسا هدمآ نایم هب سدقم تهج راهچ زا یدامن ،ناتــسوپخرس نایم رد .)28 ،1379 هب "اکیتساوس"نآ هب تیرکــسناس نابز رد .دوــش یم هتــسناد ایند تارظن و )96 ،1356 ،شاتروتخب( دوش یم هتفگ کین یتسه یانعم تسا عطاقتم طخود لکش هب هک نآ هداس لکش دروم رد یفلتخم

رنه رد ار یریسافت نینچ هک هدش هئارا نآ هتسکش عون یارب ای و رد میهافم نیا زا یرایسب نوچ ،تسناد تسرد ناوت یمن یملاسا هتسکش عون لاثم روطب ،دنشاب یم سونأمان ییاه هژاو یملاسا رنه هتسناد دیشروخ هبارا ای و نادرگ دیشروخ ،تکرح زا یدامن ار نآ میهافم اب طابترا رد .)342 ،1378 ،زابکاپ و145 ،1380 ،رپوک(دنا لاجم ثحب نیا رد هک تسا هدش رکذ یدایز رایسب دراوم شقن نیا نیب یا هطبار ناوت یمن نینچمه و هتشادن دوجو اهنآ هب نتخادرپ .درک ادیپ ،یملاــسا رنه رد شقن نیا دربراک یلامتحا لیلاد و اهنآ یب و رابتعا یب یملاــسا هرود یارب میهافم نــیا یتقو ًاــصوصخم دنا هدروآ ملاسا ربمایپ زا یتیاور ،یعبانم هک دنیآ یم رظن هب موهفم سابل یور رب بیلص تروص هب اپیلچ شقن داجیا ناــشیا نآرد هک شیپ یرامعم رنه رد .)453 ،1408 ،یرون(دنا هدرک عنم هدرــپ و رایسب هتسکش یاپیلچ و اپیلچ شقن زا ،یناساس هرود ات ملاــسا زا راصح هپت ،نوکاب لت ،شوش نوچ یقطانم رد .تسا هدش هدافتسا ،1356 ،شاتروتخب( دوش یم هدید نآ زا ییاه هنومن هتخوس رهش و شقن نیا یریگراکب رد یملاــسا هرود نادنمرنه ایآ .)138-173 یناساس هتسجرب رنه دلقم ناشیا ای و هن ای دنتشاد یصاخ فادها هرود رد هتسکش و لماک تروص هب اپیلچ هدش هتفگ هکنیا اب ؟دندوب

همدقم

(3)

ناگتشرف ،یلصا تهج راهچ رهظم و تدحو ماقم و هناشن یملاسا و )246-242 ، 1380 ،رپوک( دیآ یم رامــش هب لصف راهچ رب رظان تــسا للاج تافص و تعیبط زا یا هولج مه نافرع و تاــیبدا رد ساــسارب تارظن نیا یمامت یلو ،)159 و 88 ، 1379 ،یعاجــش(

هب هک ییاه شرگن نامه زا هتفای رییغت یریسافت و نامگ و سدح .تسا هدش هراشا نآ هب ملاسا زا شیپ رد شقن نیا نیدامن میهافم

هرود یرامعم رنه تانییزت رد ییاپیلچ شقن ناریا یملاسا

یقوجلس هرود ات یملاسا هرود لیاوا ناریا یملاــسا هرود لیاوا یراــمعم رد شقن نیا درــبراک زا تسا رطاخ نیا هب ای ًلاامتحا هک تسین تسد رد ینادنچ تاعلاطا یقاب هیلوا لکــش نامه هب یدایز یاهانب هرود نیا یرامعم زا هک ،ینید عناوم نامه و تارکفت نامه ساسارب هکنیا ای و تسا هدنامن زا یا هنومن هرود نیا زا .تــسا هدــشن هدرب راکب لک روطب شقن نیا زا یملاــسا هرود لیاوا یاــسیلک کی راوید یربچگ زا اپیلچ شقن اسیلک کی رد شقن نیا دوجو هک تسا هدمآ تسدب کراخ هریزج هشوگ راهچ رد هریاد راهچ دوجو .دشاب راظتنا زا رود دایز مه دیابن و اپیلچ یاهوزاب نایم یلاخ یاــضف رد هریاد راهچ ،یربچگ باــق ییابیز رب بیلص یاهوزاب زا کی ره رــس رد راد همکد هریاد راهچ نامه اب ،داــیز لامتحا هب و دننک یم دــیکات نآ ندوب نــیدامن و رکذ شقن نیا دروم رد یلصا تهج راهچ دروم رد هک ییاهریسفت کی ،هرود نیا زا رــگید هنومن .)1ریوصت(دــشاب یم طابترا رد دــش تسدب روباشین زا و تسا نایناماس هرود هب طوبرم هک تسا یــشاک .دوــش یم یرادهگن نتیلوپورتم هزوم رد نونکا مه و تــسا هدمآ اب اپیلچود .دسر یم رظن هب نیدامن رایــسب یــشاک نیا یور شوقن نیا ندوب نیدامن رب هچنآ .دنا هتفرگ رارق مه یور رب ربارب یاهوزاب دوجو و زکرم رد رــپ تــشه هراتــس کی دوجو ،دراد تللاد شقن هراتس .)2ریوصت(تسا اپیلچ ینوریب یاضف رد یعلض تــشه کی تشه ددع نوچ .دنناد یم دیشروخ هنودرگ زا یدامن ار رپ تــشه تساقیرفآ و ایسآ ،اپورا رسارس رد دیــشروخ یزمر ددع زاب رید زا دناوت یم اپیلچ ود دوــجو اــجنیا رد .)71-70،1387 ،شادــخلت(

هک نانچمه .دشاب یعرف تهج راهچ و یلصا تهج راهچ زا یدامن تاعوضوم اب شیپ زا شیب ار شقن نــیا ،زکرم رد دیــشروخ دوجو یاهدامن و ییایفارغج تاهج ،نیمز شخرچ هب طوبرم مــیهافم و .دزاس یم طبترم یناهیک یقوجلس هرود رد نآ روهظ ،هرود نــیا رد اپیلچ شقن تلاوحت نــیرت مهم زا ناقرخ مود جرب متــشه و متفه علضرد .تــسا یهاگمارآ یرامعم دوخ زراب روط هب ناریا یملاسا یرامعم رد اپیلچ شقن زا هیلوا هنومن نامدرم هک هدیدرگ رکذ عبانم یخرب رد .)3ریوصت( دهد یم ناشن ار تروص هب ار شحور ،صخش کی گرم زا دعب هک ییاجنآ زا ناتساب هب ار هدنرپ ،دنک یم زاورپ نامسآ هب هک دندرک یم مــسجت یا هدنرپ

.اسیلک راوید یربچگ -1ریوصت )3307تبث هرامش ،ناتساب ناریا هزوم ویشرآ( :ذخام

.نتیلوپورتم هزوم ،یناماس هرود یشاک -2ریوصت ) 39. 40. 67 یش هرامش( :ذخام

(4)

دامن اپیلچ ،نامز نآ زا لیلد نیمه هب و هدرک مسجت اپیلچ کی لکش نادنمرنه زین یملاسا هرود رد دسر یم رظن هب .تــسا هدیدرگ حور اب دنا هتخاس یم ار یهاگترایز ای هعقب هک یماگنه هب راجح ای رامعم دهاوخ هرابود تایح یفوتم هب و تسا حور دامن ،اپیلچ هک داقتعا نیا یوررب .)46 ،1368 ،نسح(دننک یم نییزت اپیلچ اب ار انب ،دیــشخب درگرب هتــسکش یاپیلچ جنپ ،ناقرخ رد رگید یهاگمارآ هرانم کی نیدامن و ابیز یتروص هب ،دراد طسو رد رپ جنپ لگ کی هک هریاد کی شوقن داجیا ،یشوقن نینچ ناحارط یارب .)1 حرط(تسا هدــش راک

.ناقرخ جرب -3ریوصت

.ناقرخ رد یهاگمارآ هرانم نییزت -1حرط )48 ، 1368 ،نسح( :ذخام

.هورق عماج دجسم -4ریوصت ) Hillenbrand,1976, 100( :ذخام .دنرم عماج دجسم -5ریوصت

) Hillenbrand,1976, 101( :ذخام

.ناهفصا عماج دجسم هدش یربچگ هیشاح تانییزت -2حرط )213 ، 1367 ،یداجس( :ذخام

هدایپ هک ارچ ؛تسا هدوب یتایح و مهم رایسب ،شقن کی زا هدیچیپ جنپ بیکرت کی اب و مظنم تروص هب رجآ هلیسوب یشقن نینچ ندرک ار شقن نیا ییات جنپ دوجو میناوتب دیاش .دشاب یم تخس رایسب ییات ،ملاسا ماکحا هتسد جنپ ،نید نوتس جنپ نوچ یملاسا تارکفت هب اجنآ زا ای و تــسناد طوبرم مزعلاولوا ربمایپ جنپ و ابع لآ نت جــنپ ،لمیش("دنناد یم طوبرم ناسنا یگدنز هب ًلاومعم ار جنپ ددع " هک یفوتم درف هب هرابود هک فده نیا اب ار نآ ناوتب ،)127-131،1388 نیا اب و هنوگ نیدب و هاگمارآ نیا هرانم یور رب ،دنهدب هرابود تایح

(5)

هب هتسکش یاپیلچ شقن راهچ اضف کی رد ،تــسا هدمآ دوجوب چگ شقن نیا اب هک ییاهاضف دادعت هکنیا بلاج هتکن .تسا هدمآرد ارجا زین اجنیا رد .دــشاب یم ددع راهچ ،هتفای نییزت راوید کی لوــط رد هدهاــشم میناوت یم راهچ ددع نیدامن رارکت اب ار شقن نیا طاــبترا ردرــس نییزت هب ناوت یم هرود نیا یاهانب رگید زا .)5ریوصت(مینک عماج دجسم هدش یربچگ هیشاح تانییزت ،ماطسب هعومجم یدورو دهشم دجسم یابیز یاه یربچگ زا ییاه تمسق ،)2 حرط(ناهفصا نینچمه .درک هراشا نیوزق هیردیح دجسم یاه یربچگ و نایرصم دبنگ یدورو یابیز یامن و )3 حرط(هغارم خرس دبنگ یرجآ شوقن رد هتسکش یاپیلچ و اپیلچ شقن قلخ یاهراکهاش زا ،هغارم رودم هک تهج نیا زا هدش رکذ دجاسم .تسا یقوجلس هرود یرامعم رنه هدش ارجا اهنآ رد چگ هلیسوب شقن نیا هک هدوب یدجاسم نیلوا ءزج تیمها تهج نیا زا اهانب نیا یسررب .دشاب یم تیمها زئاح ،تــسا و ارجا هویــش رد رییغت یاه هولج نیلوا ،ناگدنراگن رظن هب هک دراد کی هب یموهفم و نیدامن شقن کی زا نآ یربراک رد رییغت نینچمه رد هنومن ناونع هب .دوش یم هدید مک مک ،اهانب نیا رد ینییزت شقن ،"یلع" کرابم مان رابراهچ بیکرت زا ماطسب هعومجم یدورو ردرس

اهنآ یور رب شقن نیا هــک یراثآ رگید زا .دنا هدرک شقن ،بــیکرت هب و اهنآ حطــس رب هک دومن هراــشا اه هرانم هب ناوت یم تــسا هدمآ هلمج زا .درک هدهاشم ناوت یم ار اپیلچ شقن یراکرجآ یدایز دادعت ناوت یم ،تسا هدش راک یعیــسو مجح رد شقن نیا هک ییاه هرانم هرانم نییاپ تمسق رد .دومن هراشا ناغماد هناخیرات دجسم هرانم هب یاه تمسق هب دوعص اب هک هدش هدافتسا شقن نیا رت کچوک داعبا زا یلع دجسم هرانم .تــسا هتفای شیازفا اه شقن داعبا و مجح ،رتلااب سبط رد یا هسردم یاه هرانم و نیئان عماج دجسم هرانم ،ناهفصا دنچره ار اپیلچ شقن دربراک هک ،دنا هرود نیا رگید یاه هرانم هلمج زا زا یکی .درک هدهاــشم ناوت یم هدیچیپ یخرب رد و هداــس تروص هب عماج دجــسم و دنرم عماج دجــسم رد شقن نیا یاه هولج نیرتهب دجسم رد .)Hillenbrand, 1976, 100-101(دوــش یم هدید هورق یاه یپوت هویش و چگ و رجآ قیفلت اب ابیز رایــسب یتروص هب و هورق عون نیا .)4ریوصت(تسا هدمآرد ارجا هب اپیلچ شقن ،یرجآ هت یچگ نیلوا یارب ناوت یم ار دایز دادعت هب و ییاپیلچ شوقن داــجیا شور هدافتسا اب ،دنرم عماج دجسم رد .دومن هدهاشم دجــسم نیا رد راب دیفس طوطخ و رجآ هایس یاضف طسوت هک یفنم و تبثم یاضف زا

یرجآ شوقن -3حرط .هغارم خرس دبنگ )44 ،1381 ،یئازخ( :ذخام یدورو ردرس نییزت -4حرط

.ماطسب هعومجم )232 ،1359 ،یصلخم( :ذخام

.نیوزق هیردیح دجسم رد یفوک طخ نییزت -5حرط )107 ،1390 ،یئازخ و یدیمح( :ذخام

.نایرصم دهشم دجسم تانییزت -6حرط )53 ،1381 ،یئازخ( :ذخام دجسم تانییزت -7حرط

.نیوزق هیردیح )61 ،1381 ،یئازخ( :ذخام

.کلم طابر تانییزت -8حرط )45 ،1381 ،یئازخ( :ذخام

(6)

نینچ لماکت هک تسا هدمآدوجوب هتسکش یاپیلچ شقن طسو رد حطس کی رد دعب یاه هرود رد اپیلچ شقن داجیا یارب ار یا هویــش ،یفوک طخ اب شقن نیا ندش بیکرت .)4 حرط(دید ناوت یم هدرتسگ ینییزت فرص شقن کــی یوــس هب ار شقن نیا یزیچره زا شیب شقن نیا زا راب نیلوا یارب نیوزق هیردیح دجسم رد .دهد یم قوس ارجا یگنوگچ .)5 حرط(تسا هدش هدافتسا یفوک طخ نییزت یارب یا هنومن و نایرصم دهشم دجسم هتــسکش یاپیلچ شقن نییزت و کی ساسارب ًلاماک تاهج مامت زا نیوزق هیردیح دجــسم رد رگید زا ،شوقن نایم رد دجسم ود ره رد .دنا هدــش داجیا موهفم و رکفت تلاوحت هلمج زا .)7و 6 حرط(تسا هدش هدافتسا رپ راهچ لگ کی ،یبهذمریغ ناکم کی رد شقن نیا زا هدافتــسا هرود نیا رد رگید نیا زا دیاش هک دــشاب یم فرــش طابر و )8 حرط( کلم طابر ینعی هک دنــشاب یملاــسا هرود لوط رد ییاهانب نیرخآ و نیلوا زا ثیح ردرس و یدورو ردرس رد .تسا هدــش هتفرگ راکب اهنآ رد شوقن نیا هدمآرد ارجا هب ابیز یا هنوگ هب شوقن نیا ،فرش طابر ییاهتنا ناویا یاپیلچ شوقن ،هغارم رودم جرب ردرس یامنرد .)10و 9 حرط(تسا و حلاصم ظاحل هب هک تسا هدش ارجا یراکرجآ اب ،هتسجرب هتسکش هبرصحنم ناریا یملاسا یرامعم تانییزت رد دوخ عون رد ارجا هویش شوقن هک یقوجلس ی هرود رخاوا یاهانب زا .)6ریوصت(دــشاب یم درف هراشا نادمه نایولع دبنگ یانب هب ناوت یم هتفر راکب نآ رد ییاپیلچ یاهزرج یور رب نینچمه و یدورو فرــط ود رد انب نیا رد .درــک هدش هدافتسا اپیلچ شقن زا یرساترس تروص هب یدورو قاط فارطا .)7 ریوصت(تسا یهاشمزراوخ هرود هدنام یاجرب یکدنا راثآ ناریارد نایهاشمزراوخ هاتوک هرود زا

تسدزا ار دوخ یدوجو تلاصا ینید یاه شقن اهانب نیا رد .تــسا هب رت هدیچیپ و رتهب دراوم یخرب رد و لبق هویــش نامه هب و هدادن هتــسکش یاپیلچ شقن رد هک یرگید لوحت .تــسا هدمآ رد ارجا نییزت رد شقن نیا نتفرگ راکــب ،تــسا هدمآ دوجوب هرود نیا رد دجسم بارحم رد .تسا هدوب بارحم ینعی ،دجسم ناکم نیرت مهم یفوک یاه هبیتک و یلصا شوقن نیب یاضف رد ،فاوخ نزوز کــلم رد هتسکش یاپیلچ شقن ،کیراب یاضف کی رد ،بارحم هیــشاح هدید یا هرــیجنز تروص هب یــسدنه و یهایگ شوقن اــب بیکرت شقن نیا نیئان عماج دجسم رد و دعب هرود رد .)8ریوصت(دوــش یم رد .تــسا هدــش داجیا تروص نیمه هب و هتفرگ رارق دیلقت دروــم شوقن اب هدش نییزت هریاد راهچ شقن نزوز بارحم یلخاد یاضف هتسکش یاهاپیلچ طــسوت هک دوــش یم هدید یــسدنه و یهایگ راهچ نیا نیب یصاخ طابترا هک دسر یم رظن هب .دنا هدــش روصحم نزوز دجــسم یخیرات هبیتک ریز رد .دراد دوجو شوقن نیا اب هریاد ار یگرزب ریاود هتسکش یاپیلچ شقن ،ینلاوط هیــشاح کی رد زین ،ناویا هت یاه هبیتک ریز رد زین یرــگید یاج رد .دنا هتفرگ رــب رد رگید زا دمورف دجسم رد .دوش یم هدید یطخ یاپیلچ هداس شوقن .دوش یم هدید اپیلچ شقن اب یرجآ هت یچگ یاه یپوت هرود نیا راثآ یناخلیا هرود یرامعم رد ییاپیلچ شوقن هراوید رب هتسکش یاپیلچ و اپیلچ شوقن زا هدافتسا هرود نیا رد هولاع هک توافت نیا اب .تفای هــمادا یقوجلــس هرود دننامه اه هرانم .دوــش یم هدید اه هرانم رد زین هتــسکش یاپیلچ ،یطخ یاپیلچ رب

.فرش طابر یدورو ردرس تانییزت -9حرط )25 ،1360 ،تسودشناد( :ذخام .فرش طابر ییاهتنا ناویا ردرس تانییزت -10حرط

)28 ،1360 ،تسودشناد( :ذخام .هغارم رودم جرب -6ریوصت

.نایولع دبنگ -7 ریوصت .نزوز دجسم بارحم -8ریوصت

.نانمس عماج دجسم -9ریوصت

(7)

هرود رد شوقن نیا راثآ نیرتدنمشزرا زا یکی هناخشوق هرانم تانییزت دجسم هرانم .تسا هداد شــشوپ ار هندب رسارس هک تــسا یناخلیا ًلاماک هک تسا ییاپیلچ شوقن زا یتانییزت یاراد زین نانمــس عماج نیا هدمع لوحت اما .تــسا ناغماد هناخیرات دجسم هرانم هب هیبــش زا هدافتسا نآ و تسا هدش نایامن رگید تروص هب هرود نیا رد شقن ار هرود نیا یاهانب راوید هک هدوب اپیلچ لکش هب یگرزب یاه یــشاک دسر یم رظن هب ،یشاک زا هدافتسا جوا و عورش اب .تسا هدومن نییزت کی هب و داد تسد زا ار دوخ یموهفم و نیدامن لکش شقن نیا رگید یاه بارحم دودعم زا یکی .تسا هدمآرد ینییزت ًافرص لکش و شقن بارحم تانییزت یجراخ هیشاح ،هتسکش یاپیلچ شقن اب هرود نیا .تسا هواس عماج دجسم 2 هرامش بارحم ای هناخ دبنگ یبرغ راوید تروص هب هک یمیلسا یاه هتوب و لگ اب یفوک طخ ،بارحم هنایم رد ،هبیتک نیا زا سپ .دوش یم هدید ،دنا هدــش مــسر مه رانک یا هریاد هدید ناخرچ و هتسکش یاپیلچ یسدنه لاکشا زا بکرم یا هیشاح هویش نامه هک )116 ،1386 ،داژن کاپ و ینیئان یراددوخ(دوش یم ناوت یم رگید دجاــسم زا .دنک یم یعادت ار لبق یاه هرود یربچگ یارجا هویــش هک ،درک هراــشا نیئان عماج دجــسم یاه یربچگ هب بارحم یاه یربچگ رد .)11حرط(دــشاب یم لبق هرود دــننامه نآ انشآ شقن نیا دربراک هویش زا یدیدج عون اب نیمارو عماج دجــسم ندرک هدایپ ،نآ و تسا هتشادن هقباس لبق یاه هرود رد هک میوش یم ناونع هب لگ یاه گرب لخاد رد کــچوک یاضف کی رد شقن نــیا تسا هدشن هدید زین یدعب راودا رد هویش نیا .تــسا شوقن هیشاح هراتس و اپیلچ شقن قیفلت ،دجسم نیا یبونج ناویا رد .)12 حرط(

،دراد دوجو رگید یاپیلچ کی هراتــس نیا طــسو رد هک رپ تــشه رد هتسکش یاپیلچ شقن ،دعب هب هرود نیا زا .)9ریوصت(دوش یم هدید یاه یشاک تروص هب اپیلچ شقن و هدش هدید رتمک یرامعم شوقن کچوک ینییزت کی ناونع هب ای و دوش یم هدهاــشم ییاپیلچ گرزب ،شقن نیا کچوک یاه هنومن زا .تسا هدــش هدرب راکب تیمها مک و هعومجم رد وتیاجلا یدورو نلااد یاــه سنرقم شوقن هب ناوــت یم بیکرت رد کچوک داعبا رد اپیلچ شقن دربراک و )13 حرط(ماطــسب هجاوخ و زبس دبنگ هربقم رد ،فورح نایم رد و یفوک یاه هبیتک اب ،دنسر یم رظن هب رت مهم هک رگید تانییزت زا .درک هراــشا یفص یلع

شوقن .دنا یناخلیا و یقوجلس هرود دجاسم یرجآ هت یچگ یاه یپوت ییاپیلچ یاه هنیمز نیا هدمع شوقن ،ییانب یفوک طوطخ و یهایگ یاه هریجنز هب ناوت یم رگید یاه هنومن زا .)14 حرط(تسا هدوب لکش .)10ریوصت(دوــش یم هدید اه نوتــس یور رب هک دومن هراــشا اپمخ زا .دنا یناخلیا هرود راثآ رگید زا لکــش ییاپیلچ گرزب یاه یــشاک لکش اب یــشاک هب ناوت یم ،ییاه یــشاک نینچ یابیز یاه هنومن یشاک نیا .تسا هریت یا هوهق قارب باعل یاراد هک درک هراشا اپیلچ یاه گرب و خاــش و اه بات و چیپ هک تــسا یمیلــسا شوقن یاراد ار یرجه656خیرات هک ،دوــش یم متخ تاناویح رــس شیامن هب نآ اب اه یــشاک عون نیا هک تــساجنیا بلاج .)156 ،1375 ،رادگ(دراد و شوقن نیا ناوت یم هک دنتــسه ییاه هنومن اهنت ،ییاپیلچ لکــش نرق زا .)11ریوصت(درک هدهاشم یناویح شوقن اب دنویپ رد ار لاکشا هزوم رد هک دراد دوــجو اه یــشاک عون نیا زا یرگید هنومن ،مــتفه یاراد و هدمآ تــسدب ناشاک زا هک دوــش یم یرادهگن نتیلوپورتم ای تعدب کی هرابود زین هرود نیا رد .)12ریوصت( تسا یناسنا شوقن لامش رد راب نیا و دوش یم هدید ییاپیلچ شقن زا هدافتسا رد یروآون یانب کی رد ییاپیلچ لکش عون نیا ،نامیلــس تخت رد ناریا برغ ییاه هنومن ناخاقابآ خاکرد .دوــش یم هدید خاک عون زا و یبهذمریغ شوقن .تسا هدمآ تسدب لکش یا هراتــس و ییاپیلچ یاه یشاک زا شوقن و هدوب یمیلسا و یسدنه عون زا خاک رد ییاپیلچ یاه یشاک ،نوستاو( دوش یم هدید لکش یا هراتس یاه یشاک رد رتشیب یناویح موهفم اپیلچ شقن ،تفر نآ رکذ زین ًلابق هک روطنامه .)182 ،1382 تــسد زا ینید موهفم و شقن کی ناونع هب ار دوخ یدامن و یلصا یاهانب رد ،تسا هدــش هارمه یناویح شوقن اب هکنیا رب هولاع و داد .)14و13ریواصت(تسا هدش هتفرگ راکب مه یبهذم ریغ و یتلامجت یرومیت هرود رد ییاپیلچ شوقن تیفیک یلو میراد تسد رد یکدنا یاه هنومن یرومیت هرود زا هدوب لبق یاه هرود زا رتهب دراوم یخرب رد شوقن نیا یریگراک هــب راکب هتسکش یاپیلچ شقن لحم ود رد دزی عماج دجسم رد .تسا

.نیئان عماج دجسم یاه یربچگ -11حرط )59 ،1381 ،یئازخ( :ذخام

بارحم یاه یربچگ -12حرط .نیمارو عماج دجسم )70 ،1381 ،یئازخ( :ذخام دجاسم یرجآ هت یچگ یاه یپوت -14حرط

.یناخلیا و یقوجلس هرود )90-91 ،1385 ،یناکدرا حابصم و روداد( :ذخام

نلااد یاه سنرقم شوقن -13حرط .ماطسب هعومجم رد وتیاجلا یدورو )87 ،1388 ،مدقم داژن یدهم( :ذخام

(8)

و لکش یبارحم یامنقاط ود لخاد رد یقرش ردرس یلوا .تسا هتفر یراک یشاک اب امنقاط نیا هیشاح مامت هک تسا یدورو فرط ود رد شقن راهچ اجنیا رد .تسا هدش راک ابیز یا هنوگ هب گنر دیفس قرعم دوجو هب طسو رد یعلض تــشه کی و هدــش بیکرت مه اب اپیلچ یرپ تشه لگ یعلض تشه کی طسو رد .)15 حرط(تــسا هدروآ رد .تسا نایامن درز گنر هب شزکرم هک دوش یم هدید یبآ گنر هب نوچ .دسر یم رظن هب مهم شقن نیا ینییزت و نیدامن تروص اجنیا اپیلچ راهچ دادعت و رپ تشه هسمش زا یقوجلس یاه هنومن دننامه یبونج ناویا هناخدبنگ ریز رد رگید ییاج رد .تسا هدــش هدافتسا کرابم مان راب هــس هک ییانب ،یفوک هبیتک کی فرط ود یاضف رد بولسا نامه هب هتسکش یاپیلچ شقن ود ،تسا هدش هتــشون یلع یشاوح یراکیشاک حرط رد .)16 حرط( دوــش یم هدید یراک هبیتک رکبوبا هعقب ناویا قاــط ریز و ناویا لخاد ییانب یفوک یاــه هبیتک .دوش یم هدید یطخ یاپیلچ شقن زا یا هداس یاه هنومن زین یدابیات ،اپیلچ شقن زا نیدامن و هدیچیپ یاه حرط نیرخآ و نیرتابیز زا یکی رایسب شقن نیا یراکرجآ حرط .تسا درگرخ هیثایغ هسردم یامن هدش راک فرش طابر یدورو ردرــس رد هک تسا یزیچ نآ هباــشم یطخ یاپیلچ شقن اب ًامامت یدورو یامن هیــشاح رودارود .تــسا رد هتسجرب تروص هب هک تسا یا هنوگب حرط نیا .تسا هتفای نیذآ ،اپیلچ شقن طسو یلاخ یاضف زا و یرجآ یاپیلچ شقن کی لخاد کی یرخآ هنومن .)15ریوصت( تــسا هدمآ دوجوب یرگید یاــپیلچ

.اپمخ یاه فیدر -10ریوصت )91 ،1385 ،یناکدرا حابصم و روداد( :ذخام .یرجه متفه نرق ،ییاپیلچ یشاک -11ریوصت

)175 ،1375 ،رادگ( :ذخام .یناخلیا ،ییاپیلچ یشاک -12ریوصت

)Grube, 1965 , 221( :ذخام

.ناخ اقابآ خاک یشاک -13ریوصت )Komaroff, 2002( :ذخام .ناخ اقابآ خاک یشاک -14ریوصت

)Komaroff, 2002( :ذخام .درگرخ هیثایغ هسردم -15ریوصت

تسا زیربت دوبک دجسم ناتسبش قرعم یراکیشاک زا کچوک شخب نیا اجنیا رد یلو تسا دزی عماج دجسم هباشم نآ یارجا هویش هک .)16ریوصت(تسا هدش راک فیدر کی رد شوقن یوفص هرود ییاپیلچ شوقن یموهفم و نیدامن شوقن نیرتابیز و نــیرخآ هب و انب جنپ رد شوقن نیا .دوــمن هدهاــشم هرود نیا رد ناوت یم ار خیش هعقب اهنآ نیرتهب دیاش .تسا هدش راک ییابیز رایــسب تروص ناونع هب هتسکش یاپیلچ و اپیلچ بیکرت .دشاب یلیبدرا نیدلا یفص نیا یاه یشاک رد هک تــسا هنادنمرنه یرکفت ،ینییزت دحاو کی رد هک روطنامه .)17 حرط(تــسا هدــش ارجا ییابیز تروصب هعقب هنیمز رد هایس ناکیپ کی لااب رد ،دوش یم هدید زین اه یــشاک حرط یطخ یاپیلچ ات تسا هدش هفاضا ناکیپ نیا .دوش یم هدید دیفــس .دوش نایامن هتفرگ رارق دیفس هتسکش یاپیلچ ود نیب رد هک هایس یاپیلچ کی تمسق ره رد هک تسا تمسق تشه لماش لکش نیا ،1368 ،نسح(تسا هتسب شقن هتسکش یاپیلچود نیب رد یطخ رد .تــسا هتفر راکب یــسدنه شوقن زا یبلاج بیکرت اجنیا .)48 هراتس نیا .دوش یم هدید دنت یاهرپ اب رپ تــشه هراتس کی زکرم ای ود یلاوت .تسا هدــش روصحم رگید رپ تشه هراتس کی طــسوت مامت هک هدش لیدبت گرزب یعلض تشه کی هب رخآ رد هراتس هس یعلض تــشه دوجو .تــسا هدرک روصحم دوخ رد ار شقن حطــس

(9)

.هواس دجسم یوفص بارحم -17ریوصت )120 ،1386 ،داژن کاپ و ینیئان یراددوخ( :ذخام

.یناخمیرک گرا -18ریوصت هعقب هرانم -19ریوصت

.یلو ...ا تمعن هاش )73 ،1387 ،ییاهنت( :ذخام

هعقب تانییزت -17حرط .یفص خیش )48 ،1368 ،نسح( :ذخام .زیربت دوبک دجسم -16ریوصت

.دزی دجسم یقرش ردرس یامنقاط نییزت -15حرط

هناخ دبنگ ریز تانییزت -16حرط .دزی دجسم یبونج ناویا

ًانئمطم ،تمسق تشه هب شقن میــسقت و رپ تشه یاه هراتــس و نیدامن یشقن ات تسا هتفرگ تروص صاخ ینید رکفت کی ساسارب دجسم هرانم هب ناوت یم رگید یاه هنومن زا .دوش قلخ هعقب نیا رد یفوک طخ اب هتسکش یاپیلچ شقن بیکرت .دومن هراشا ناهفصا ماما کزان رایسب هبیتک طوطخ .تــسا هدــش راک ابیز یا هنوگ هب یئانب مان هتسکش یاپیلچ فرط راهچ رد دنشاب هتسناوت ات هدــش باختنا دننام هرانم هندب رــسارس .دننک رارکت راب راهچ ار "دمحم" کراــبم تمسق تانییزت .تــسا هتفای نییزت شقن نیا اب یقوجلــس هنومن هواس عماج دجسم هناخدبنگ یلصا بارحم لخاد یگتفرورف ینیئاپ روطنامه ای هتفر نیب زا نآ هدمع یاه تمسق هک تسا یرگید هنومن هک ،بارحم نیا فیرظ و زیر تانییزت .تــسا هدــش اهر هراک همین عونت و دراد دوــخ رد ار ییارخا و یا هوهق ،زبــس ،دیفــس یاه گنر درف هب رصحنم یاه یگژیو زا یا هبیتک و یهایگ ،یسدنه یاه حرط ینیئان یراددوخ()17ریوصت(تسا یوفص هرود یربچگ بارحم نیا غابراهچ هسردم یدورو یتــشه یاضف .)120 ، 1386 ،داژن کاپ و یبآ کچوک یاه یشاک زا هدافتسا .دراد هتسکش یاپیلچ شوقن زین اجنیا رد ماما دجسم هرانم هویش نامه هب ،یدروجلا هنیمز رد گنر رد هک دنا هتسویپ مه هب یا هنوگ هب اپیلچ راهچ .دوــش یم هدید زین لگ راهچ شقن نآ طسو رد و هدش داجیا یعبرم یاضف کی طــسو

لیبدرا ناروخلک یاتسور رد لیئربج خیش هعقب دبنگ .دوش یم هدید زا یزیچ هنافساتم هزورما هک هتشاد هتسکش یاپیلچ یابیز تانییزت رد و للها فطل خیش دبنگ ویرگ رد .تــسا هدنامن یقاب یمیدق دبنگ زاریش ناخ هسردم یدنبراک رد ،دجــسم نیمه یاه هرجنپ زا یکی فرص شوقن زین نامرک ناخیلعجنگ مامح تانییزت رد نینچمه و .دوش یم هدید کچوک داعبا رد چگ و یشاک اب یطخ یاپیلچ ینییزت راجاق و دنز هرود زاریش لیکو دجسم یدورو یتــشه تانییزت رد هیدنز هرود زا .دوش یم هدید یشاک اب یطخ یاپیلچ شقن زا یا هداس رایسب یاه هنومن هب اپیلچ شقن زین یناخمیرک گرا یاه جرب زا یکی ینوریب هــندب رد یاه هرانم .)18ریوصت(دوــش یم هدید فــیدر هــس رد هدنک تروص یاه یشاک اب بروم تروص هب رسارس یلو للها تمعن هاش هعقب یراجاق .)19ریوصت(تسا هتفای نییزت یطخ یاپیلچ شقن اب دیفس و هایــس کلملاریصن دجــسم یاه قاط ریز تانییزت رکذ لباق هنومن نیرخآ .تــسا هتفای نییزت اپیلچ لکــش هب رــسارس هک تــسا زاریــش رد

(10)

نیا یایوگ یرامعم تانییزت رد ییاپیلچ شوقن دربراک یسررب یبهذم رباقم و اه هاگمارآ و شوقن نیا نیب صاخ یا هطبار هک تسا کی اب هارمه اه ناکم نیا رد شوقن نیا دربراک .دراد دوجو یملاسا .دوش یم هدید رگید یسدنه شوقن اب رادانعم یگدیچیپ و بیکرت هسمش شوقن اب هارمه ،شوقن نیا راد ینعم رارکت دادعت زا هدافتسا هب هک دنا یقیمع مــیهافم یایوگ ،اهنآ روحم لوــح رب ای هرــیاد و صاخ یا هقلاع یملاسا هرود نادنمرنه .دنتسین مهف لباق یگداس یخرب رد هک یا هنوگ هب دنتشاد اه هرانم یور رب شوقن نیا داجیا هب هرود زا .دندرک یم نییزت ،شوقن نیا اب ار هرانم هندب رــسارس دراوم دش رتشیب شوقن نیا اب ییامنرنه هصرع ،یــشاک روهظ اب یناخلیا ریغ و یبهذم یاهانب راوید ،اپیلچ لکــش هب گرزب یاه یــشاک و

عبانم تسرهف

.نارهت ،ییاطع ،رهم هنودرگ ای دیشروخ هنودرگ ،)1356(للها ترصن ،شاتروتخب ناهام رد یلو للها تمعن هاــش هعقب یا هبیتک تانییزت ،)1387(سینا ،ییاهنت

.53-68صص ،8 هرامش ،یملاسا رنه تاعلاطم ،نامرک ،کیفارگرنه و یزاس هرکیپ ،یشاقن :رنه فراعملا هریاد ،)1378(نیئور ،زابکاپ

.نارهت ،رصاعم گنهرف و لافــس یاه هیام شقنرد سدقم لــیخت یلجت ،)1387(هــیقر ،شادــخلت

.70-71صص ،2هرامش ،هیام شقن هیرشن ،یملاسا نارود کیمارس هدینت مهرد یا هنومن(حوردامن ؛هتسکش اپیلچ و اپیلچ ،)1368(یدهم ،نسح و یسانش ناتساب هلجم ،یناجوم یلع بح دمحا همجرت ،)ناریا رد شقن ود نیا زا

.46-49صص ،2 هرامش ،خیرات یبچگ تانییزت یــسررب و یفرعم ،)1390(دمحم ،یئازخ و مارهب ،یدــیمح

.102-111صص ،155 هرامش ،رنه هام باتک ،نیوزق هیردیح دجسم .نارهت ،یملاسا رنه تاعلاطم هسسوم ،شقن رازه ،)1381(دمحم ،یئازخ یاه بارحم یــسررب ،یدهم ،)1386(داژن کاــپ و دیعــس ،ینیئان یراددوخ

.111-132صص ،7هرامش ،یملاسا رنه تاعلاطم ،هواس دجسم .1-39صص ،5 هرامش ،رثا هلجم ،فرش طابر،)1360(بوقعی ،تسودشناد هویش و شوقن یــسررب ،)1385(ترصن ،یناکدرا حابصم و مــساقلاوبا ،روداد یاهرنه هیرشن ،یناخلیا و یقوجلس هرود یاهانب رد یرجآ هت یچگ یاه یپوت نییزت

.85-92صص ،26هرامش ،ابیز ،25 هرامش ،رثا هلجم ،ناریا یرامعم رد یربچگرنه ،)1367(یلع ،یداجــس

.194-214صص .نارهت ،ریبکریما ،یلزا هرطاخ و ینهذ یاه تب ،)1388(شویراد ،ناگیاش و نایدا تاراشتنا ،یقیفوت همطاف همجرت ،دادعا زار ،)1388(یرام هنآ،لمیش

.مق ،بهاذم ،دجم تاراشتنا ،هیفوص تاحلاطصا گنهرف :تاراشا ،)1379(ردیح ،یعاجش

.نارهت یهاگن(یگنهرف یبایدر و یسانش هناشن ؛لیجنزام ،)1379(یضترم ،یداهرف

-28صص ،24و23 هرامش ،رنه هام باتک ،)یگرک یاه هنیمیلگ رد یتخانش مدرم ،نایسابرک هحیلم همجرت ،یتنس یاهدامنروصم گنهرف ،)1380(نیج ،رپوک.22

.نارهت ،داشرف ،موس پاچ ،2و1ج ،ناریا راثآ ،)1375 (میسکام ،وریس و ادی ،رادگ و هردنآ ،رادگ

.دهشم ،یوضر سدق ناتسآ ،مدقمورس نسحلاوبا همجرت ،رثا هلجم ،نآ یخیرات هعومجم و ماطسب رهــش ،)1359(یلعدمحم ،یصلخم

.209-245صص ،4و3و2 یاه هرامش هعومجم رد یناخلیا ناویا یاه سنرقم شوقن ،)1388(هللا ،مدقم داژن یدهم

.84-89صص ،131 هرامش ،رنه هام باتک ،ماطسب طبنتسم و لئاسولا کردتسم ،)1407-1408(یقتدمحم نب نیسح ،یرون

.مق ،3ج ،لئاسملا ،شورس ،یرکاذ هوکش همجرت ،یناریا ماف نیرز لافس ،)1382(رویلا ،نوستاو

.نارهت تایبدا رد یناتساد تاراشا و ریطاــسا گنهرف ،)1375(رفعجدمحم ،یقحای

.نارهت ،شورس ،یسراف Grube, EJ (1965),The art of Islamic pottery, The Metropolitan Museum of art Bulletin, new series, Vol 23, No .6, pp209-228.

(1976), Saljug dome chambers in north- Hillenbrand, R west Iran,British Institute of Persian studies,Vol. 14, pp93- 102.

Kamaroff, Linda and Stefano Carboni(2002), The legacy of Genghis khan, The Metropolitan Museum of art, New York.

رذگ رد شقن نیا تلاوحت نیرتشیب .درک نییزت ار هرود نیا یبهذم یانب رد شوقن نیا روهظ .داد یور یروــمیت هب یقوجلــس هرود زا تارییغت هدمع زا یناــسنا و یناویح شوقن اب نآ یهارمه و اه خاک تیفیک یلک روط هب .دوب یناخلیا هرود رد شوقن نیا هظحلام لباق ظاحل هب هچ هتسکش یاپیلچ اصوصخم ییاپیلچ شوقن زا هدافتسا و یقوجلــس یاه هرود رد ینییزت فرص روظنم هب هچ و یــموهفم .تسا هدوب رتهب ناریا یملاسا یرنه راودا ریاــس هب تبسن یوفص شیب شوقن نیا ییارگدامن هبنج راودا نیا رد هک دــسر یم رظن هب اب اهنآ بیکرت یگنوگچ هک دسر یم رظن هب .تسا هدوب مهم شیپ زا ،انب نییزت یارب اهنآ یریگراک هب ی هوحن نینچمه و شوقن ریاــس .تسا هدوب توافتم رگید یاه هرود هب تبسن

هجیتن

Referensi

Dokumen terkait

تیلاعف و رد حطس یهاگشناد لاحرد نتفرگ تیعورشم تسا و هب فیرعت ی هچراپکی زاین دراد ات دناوتب دح و زرم دوخ ار صخشم دنک ، اما نیا راک ینیرفآ یم دناوت هنیمز یا ار رد هاگشناد داجیا دنک

لومش تیعضو یسررب هب شهوژپ نیا - هیشاح ندش یا رپ یعامتجا درط کنیع اب نارهت رهش نادنملاس ار موهفم نیا و ،هتخاد و ینیع حطس ود رد یتایلمع دعب جنپ رد و ینهذ تسا هدرک : درط ،یعامتجا