مقاله علمی - ژپوهشی

ناريا کاخ و بآ تاقيقحت هرود|

|53 هرامش

|2 تشهبيدرا 1401

( ص 46 3 - 333 )

DOI:https://dx.doi.org/10.22059/ijswr.2022.333585.669124

یملع هلاقم(

- )یشهوپژ

Application of Linear and Non-linear Kinetic and Isotherm Models for Evaluation of Lead Removal Efficiency from Aqueous Solutions Using Biochars

HEDIEH BEHNAM¹, AHMAD FARROKHIAN FIROUZI^1*

1. Department of Soil Science and Engineering, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

(Received: Nov. 7, 2021- Revised: Feb. 20, 2022- Accepted: March. 5, 2022)

ABSTRACT

Heavy metals pose a serious threat to both human and environmental health. As a result, practical and low-cost strategies to remove them are urgently needed. Biochar is such a sustainable adsorbent playing an influential role in reducing pollution caused by heavy metals. This study aimed to investigate the effects of two feedstock types (corn (Zea mays L.) residues and Conocarpus erectus L.wood) and pyrolysis temperatures (400°C and 700°C) on the removal of lead from aqueous solution and compare linear and nonlinear forms of kinetic and isotherm data of adsorption. For this purpose, characteristics affecting lead removal such as pH of the solution, biochar concentration, contact time, and pollutant concentration were evaluated. In brief, after finding the best pH of the solution, the effect of adsorbent concentration was investigated. Then, the optimum pH and adsorbent concentration were used to assess contact time. Finally, pH, adsorbent concentration, and contact time in the optimum condition were selected to assess the impact of pollutant concentration on the removal of lead by biochars. According to the results, the optimum pH affecting lead adsorption by biochars was 5. The most suitable biochar concentration regarding lead removal was 0.8 gL^-1. Lead adsorption by biochars reached equilibrium after 120 minutes. Moreover, sorption capacity increased by elevating the heavy metal concentration. Corn residues biochar produced at 700°C and wood-based biochar fabricated at 400°C had the most and the least lead sorption capacity, respectively. Pseudo-second-order, intra-particle diffusion, and pseudo-first-order models in two linear and non-linear forms revealed the best to the worst description for the sorption process as kinetic models, respectively. According to the model efficiency criteria, Freundlich, Temkin, and Langmuir in non-linear form, and Freundlich, Langmuir, and Temkin in linear form showed the most to the least suitable fit. These results highlighted the importance of using models in their original type being non-linear form. According to the outcome of this study, biochars produced from corn residues had more ability to remove lead than wood-based biochars. Moreover, pyrolysis temperature of 700°C was more effective in the adsorbents' ability to eliminate lead than 400°C. Therefore, the application of low-cost adsorbents with a high capability to remove lead, such as biochars, could positively reduce pollutants from aqueous systems.

Keywords: Corn Residues, Wood, Pyrolysis Temperature, Heavy Metals.

*Corresponding Author’s Email: a.farrokhian@scu.ac.ir

لدم زا هدافتسا و کيتنيس یاه

مه یامد زا برس فذح یياراک یبايزرا رد یطخريغ و یطخ لولحم

اه ی اب یبآ

لاغز زا هدافتسا یاه

یتسيز

مانهب هيده یزوريف نايخرف دمحا ،1

1

*

1 هورگ . زاوها نارمچ ديهش هاگشناد ،يزرواشک هدکشناد ،کاخ یسدنهم و مولع .ناریا ،زاوها ،

:تفایرد خیرات(

16 / 8 / 1400 - :يرگنزاب خیرات 1

/ 12 / 1400 - :بیوصت خیرات 14

/ 12 / 1400 )

هديکچ

ناربج تارطخ نيگنس تازلف طيحم و ناسنا تملاس يارب يریذپان

شور زا هدافتسا .دنراد تسیز مک و رثؤم ياه

تهج هنیزه

هدنیلاآ نیا فذح بذاج هلمج زا یتسیز لاغز .تسا يرورض يرما اه

یم هک تسا يرادیاپ ياه شقن دناوت

رثؤم شهاک رد ي

نیا یگدنیلاآ تسیز عون ريثأت یسررب شهوژپ نیا زا فده .دنک افیا تازلف

ترذ يایاقب( هدوت سوپراکونک بوچ و1

يامد و )2

( تفاکامرگ 400°C

و 700°C

لدم درکلمع هسیاقم و یبآ لولحم زا برس فذح رد ) هداد رد یطخريغ و یطخ ياه

ياه

مه و کيتنيس .دوب بذج يامد

یگژیو ،روظنم نیا يارب رب رثؤم ياه

لماش برس فذح لولحمpH

،یتسیز لاغز تظلغ ،

هزادنا برس هيلوا تظلغ و سامت نامز نیرتهب نييعت زا سپ ،رصتخم روط هب .دش یبایزرا و يريگ

تظلغ رثا ،لولحمpH

زا سپس .تفرگ رارق یسررب دروم برس فذح رب بذاج نامز رثا و دش هدافتسا بذاج هنيهب تظلغ و لولحم هنيهبPH

سامت زرا ی با کمک اب اهتنا رد .دیدرگ ی رد هدنیلاآ تظلغ ريثأت ،لداعت هنيهب نامز و بذاج هنيهب تظلغ ،لولحم هنيهبpH

لاغز طسوت فذح لاغز هنيهب طیارش داد ناشن جیاتن .دش یسررب یتسیز ياه

لماش ،برس بذج رثکادح يارب یتسیز ياه

ربارب لولحمpH

5 بذاج تظلغ نينچمه و 8

/ 0 دوب رتيل رب مرگ بذاج یمامت رد .

تشذگ اب اه 120

هب برس بذج هقيقد

بذاج نيب رد .تفای شیازفا هدنیلاآ تظلغ شیازفا اب بذج تيفرظ و هديسر لداعت لاغز ،اه

رد ترذ يایاقب یتسیز ياه

يامد 700°C

يامد رد بوچ و 400°C

شيب بيترت هب لدم .دنتشاد ار برس بذج تيفرظ نیرتمک و نیرت

کيتنيس ياه

م هبش نورد یگديشخپ ،مود هبتر هرذ

شيب بيترت هب یطخريغ و یطخ مرف ود ره رد لوا هبترم هبش و يا نیرتمک ات نیرت

دنیآرف فيصوت رد تقد اب .دنتشاد ار بذج ياه

هجوت هرامآ هب لدم نايم زا ،لدم ییاراک نييعت ياه مه ياه

،بذج يامد

لدم یطخريغ تلاح رد ریومگنلا و نيکمت ،چيلدنورف ياه لدم و

بيترت هب یطخ مرف رد نيکمت و ریومگنلا ،چيلدنورف ياه

بسانم بسانمان ات نیرت دم یسررب رتشيب هچره تيمها عوضوم نیا .دنداد ناشن ار شزارب نیرت

ل هک یطخريغ لکش هب اه

یم بوسحم اهنآ یلصا مرف انامه یم راکشآ ار دوش

لاغز ،شهوژپ نیا جیاتن ساسا رب .دنک اقب یتسیز ياه

تبسن ترذ يای

لاغز هب تفاکامرگ يامد نينچمه .دنتشاد برس فذح رد يرتهب ییاناوت بوچ یتسیز ياه 700°C

يامد هب تبسن 400°C

لاغز ییاناوت شیازفا رد يرتشيب ريثأت تشاد برس فذح رد یتسیز ياه

اربانب ؛ ی ن بذاج زا هدافتسا مک ياه

تيلباق اب هنیزه

لاغز دننام برس يلااب فذح ياه

یم یتسیز هدنیلاآ شهاک رد یتبثم شقن دناوت

متسيس رد اه .دشاب هتشاد یبآ ياه

هژاو :یديلک یاه نيگنس تازلف ،تفاکامرگ يامد ،بوچ ،ترذ يایاقب

.

همدقم هدنیلاآ نوزفازور شیازفا تارثا و نيگنس تازلف دننام یبآ ياه

نآ برخم طيحم رب اه

هدش لیدبت یناهج شلاچ کی هب تسیز

( تسا

Bilal et al., 2019

.) هناخراک مرچ ،تازلف يروآرف ياه يزاس

يرتاب و دنتسه تازلف نیا هدننکديلوت لماوع هلمج زا يزاس

(

Tamiji & Nezamzadeh-Ejhieh, 2018

.) زلف کی هک برس

یم بوسحم نيگنس عمجت اب و هدوب کانرطخ و یمس رايسب ،دوش

بيسآ بجوم ناروناج ریاس و ناسنا ندب رد ناربج ياه

يریذپان

:لوئسم هدنسیون*

a.farrokhian@scu.ac.ir 1 Zea mays L.

2 Conocarpuserectus L.

یم طيحم تظافح سناژآ رامآ ساسا رب .دوش اکیرمآ تسیز

(

،)EPA

بلاضاف رد زلف نیا زاجم دح

1

mg L-

05 / 0 قبط و

یناهج نامزاس شرازگ ( تشادهب

)WHO

ینديماشآ بآ رد

mg

1

L-

01 / 0 ( تسا هدش نييعت

2010 et al., Lalhruaitluanga

.) زا

شور نیرتهب یم برس فذح ياه

هک درک هراشا بذج هب ناوت

و فذح يلااب خرن ،ناسآ درکلمع نآ تلع مک

هنیزه تسا ندوب

(

Li et al., 2020

.) لوادتم زا یکی بذاج نیرت

یتسیز لاغز ،اه

تفاکامرگ زا هک تسا تسیز

هدوت هب یم تسد نبرک يواح و دیآ

هژیو حطس ،يذفنم راتخاس نتشاد ليلد هب هدام نیا .تسا يدایز هورگ ،لااب ليسناتپ ،ییايميش رادیاپ راتخاس و یحطس یلماع ياه

یم و هتشاد نيگنس تازلف فذح و بذج رد ییلااب رد دناوت

غ ي لاعفر ندرک نآ اه طيحم تيفيک دوبهب و افیا یمهم شقن تسیز

( دنک

Qiu et al., 2021

.) عون تسیز هدوت زا تفاکامرگ يامد و

لماوع هلمج راذگريثأت

يارب .دنتسه یتسیز لاغز تايصوصخ رد

لاغز ،لاثم تبسن يرتشيب نبرک و هژیو حطس بوچ یتسیز ياه

لاغز هب هيهت یتسیز ياه وم اما هتشاد فلع و دوک زا هدش

یندعم دا

،تفاکامرگ يامد شیازفا اب ،یفرط زا .تسا رتمک اهنآ نژيسکا و

،pH

و رتسکاخ دصرد ،ذفانم هزادنا ،هژیو حطس بآ

رگ ی ز ي شیازفا

یم یلاحرد دبای یم اديپ شهاک تيبطق و درکلمع ،یتسود بآ هک

-

( دنک

Hassan et al., 2020

) اربانب ؛ ی ن دنرداق لماع ود نیا

هدنیلاآ بذج تايصوصخ ار

تحت ثأت ي ر .دنهد رارق

هدنیلاآ بذج یبایزرا هنيمز رد یتسیز لاغز زا هدافتسا اه

شهوژپ هکنیا هلمج زا .تسا هدش ماجنا یناوارف ياه

(2019)

Mireles et al.

ط ی شهوژپ ی دصرد لاغز طسوت برس فذح

ز ی تس ی اهامد رد ار لاقترپ تسوپ و ترذ ي

تفاکامرگ هب

روط

توافتم سررب ی .دندرک نآ جیاتن يامد شیازفا اب ،داد ناشن اه

زا تفاکامرگ 300

هب 600 یتناس هجرد طسوت برس بذج ،دارگ

لاغز شیازفا ترذ یتسیز ياه نيب ینوی لدابت ار نآ تلع و تفای

نويتاک و برس .دنتسناد ییايلق ياه

رد دروم تسوپ لاقترپ

، بذج

اب برس نتفرلااب امد ي شهاک تفاکامرگ ی

تفا شهوژپ نیا . نارگ

هورگ شهاک هک دنتفرگ هجيتن نژيسکا یلماع ياه

هجيتن رد و راد

هدیدپ نیا تلع امد شیازفا اب نبرک هب نژيسکا تبسن شهاک .تسا

(2019) Liu et al.

هيهت ترذ هاک یتسیز لاغز ريثأت رد هدش

ياهامد 600 - 400 یتناس هجرد یسررب ار برس بذج رد دارگ

دنديسر هجيتن نیا هب و دندرک نازيم تفاکامرگ يامد شیازفا اب هک

شهاک ینوی لدابت و ندش سکلپمک دنیآرف ساسا رب برس بذج شهوژپ .تفای

(2021) Wang et al.

لاغز طسوت برس بذج رب -

هيهت یتسیز ياه ياهامد رد هبنپ ین زا هدش

700 - 300 هجرد

یتناس برس بذج تفاکامرگ يامد شیازفا اب هک داد ناشن دارگ

پمک ليلد هب هورگ اب زلف ندش سکل

،کمن بوسر و یلماع ياه

برس بذج تيفرظ رثکادح رادقم و دش دایز

1

mg g-

5 / 147 رد

يامد 600 یتناس هجرد .دوب دارگ

و کيتنيس یسررب مه

يامد تاعلاطم یلصا ناکرا زا بذج

یم بوسحم بذج دودحم هلحرم نييعت رد بذج کيتنيس .دوش

-

یلاحرد دراد شقن تعرس هدننک هک

مه يامد فيصوت بذج هدننک

لدم نیا یلصا لکش .تسا بذج دنیآرف اما تسا یطخريغ اه

هب روظنم لدم ،دربراک رد تلوهس نآ زا یطخ ياه

دش جارختسا اه

یم هک و ددرگ شزارب رد بذاک یگتسبمه کی زورب بجوم دناوت ( دهد هئارا ار یتوافتم جیاتن

Karri et al., 2017

.) عوضوم نیا

سررب تيمها ار لدم زا مرف ود نیا ی

شيب زا شيپ یم دایز .دنک

رب غلاب ،ییوس زا ني

م م ي ل ي نو ديلوت روشک رد ترذ يایاقب نت

یم یم هدنازوس ًلاومعم هک دوش شیازفا ببس لمع نیا .دنوش

زاگ راشتنا نبرک

د ي سکا ي د طيحم یگدولآ و هدش اوه رد ار تسیز

یم بجوم دوش

(

Najafi et al., 2009

.) دبت ی ل ندش هب ایاقب نیا

تاعیاض ییاراک شیازفا تهج رد يداصتقا يراکهار یتسیز لاغز یم بوسحم هخاش زا یتسیز لاغز هيهت ،نينچمه .دوش

ياه

هک سوپراکونک تخرد سره زا لصاح هب

روفو ،ناتسزوخ ناتسا رد

یم تشک ،زاوها

،دوش یم نیا لرتنک تهج ديفم رايسب یشور دناوت

.دشاب تاعیاض وتاب هج هب عون شقن تسیز

هدوت رب تفاکامرگ يامد و

و یتسیز لاغز تايصوصخ ريثأت

هدنیلاآ فذح نازيم رب اهنآ ياه

،یبآ فده زا ا ی ن شهوژپ زرا ی با ی اراک یی لاغز اه ي ز ی تس ی اقب یا ي

( ترذ

Zea mays L.

( سوپراکونک بوچ و )

Conocarpus

erectus L.

) هيهت هدش رد امد ود ي تفاکامرگ 400°C

و 700°C

رب فذح برس زا لولحم اه ي بآ ی دوب نچمه . ي ن رثا لولحم pH

بآ ی

، ز لاغز تظلغ ی

تس ی

، لوا تظلغ و سامت نامز ي

ه رب برس

برس فذح رادقم یسررب

هدش رد و

،همادا آرف ی دن بذج برس

طسوت لاغز اه ي ز ی تس ی زتنس هدش اب لدم اه ي س ي تن ي ک و

مه يامد بذج طخ ی غ و ي طخر ی دروم سررب ی .تفرگ رارق

شور و داوم اه

لاغز هيهت هزادنا و یتسيز یاه

یگژيو یريگ نآ یاه

اه

عون ود زا هعلاطم نیا رد تسیز

هدوت ( ترذ يایاقب

Zea mays L.

)

( سوپراکونک بوچ و

Conocarpuserectus L.

) لاغز ديلوت يارب

ناهبهب ناتسرهش ترذ عرازم زا ترذ يایاقب .دش هدافتسا یتسیز طوحم زا بوچ يایاقب و عمج نارمچ ديهش هاگشناد ه

.دش يروآ

تسیز هدوت ياه رظندروم زا سپ و کشخ اوه هتفه کی تدم هب

لاغز .دندش ميسقت کچوک تاعطق هب نآ يامد ود رد یتسیز ياه

400°C

و 700°C

شیازفا خرن اب هتسهآ تفاکامرگ طیارش تحت

يامرگ 5 یتناس هجرد تدم هب هقيقد رب دارگ

3 نایرج اب و تعاس

زاگ ( دندش هيهت نژورتين

Cantrell et al., 2012

.) لاغز تیاهن رد -

کلا يرس اب یتسیز ياه هنماد رد اه

4 - 2 یليم و دنتفرگ رارق رتم

یگژیو سپس نآ ياه

هزادنا اه هک تروص نیدب .دش يريگ اب pH

تبسن 1 هب 10 هزينوید بآ هب یتسیز لاغز

، ميسقت زا درکلمع

نزو هب یتسیز لاغز نزو تسیز

هدوت ( رتسکاخ دصرد ،هيلوا

Zhao

and Wang, 2017

،) ( ینويتاک لدابت تيفرظ موينومآ اب )CEC

تارلک 01 / 0 هزادنا و رلاوم نوی راهچ يريگ

،Na

،K

و Ca Mg

طسوت

ICP-OES (Perkin Elmer, USA)

(

Cao et al., 2019

،)

اب بذجاو و بذج شور هب ذفانم هزادنا و ذفانم مجح ،هژیو حطس اگ طسوت نژورتين ز

BELSORP-mini analyzer (Japan)

زيلانآ ،

( یشبور ینورتکلا پوکسورکيم اب یحطس يژولوفروم )SEM

(

1455VP, LEO, Germany

) هورگ و اب یحطس یلماع ياه

فيط هاگتسد نودام هیروف لیدبت یجنس

( زمرق )FTIR

لدم

(PerkinElmer-Spectrum 65, USA)

.دش یسررب هب

روظنم

لاغز يرصنع هیزجت هاگتسد زا یتسیز ياه

CHNS Analyzer

لدم

FLASH EA 1112 SERIES (USA)

دصرد .تشگ هدافتسا

هنومن نژيسکا ( هطبار زا اه

1 ( دش لصاح )

Domingues et al.,

:)2017

هطبار(

1 )

O (%) = 100 – (C% + H % + N% + S% + Ash %)

هطبار نیا رد ،نژيسکا دصردO%

،نبرک دصردC%

H%

،نژورديه دصرد دصرد N%

،نژورتين و درگوگ دصردS%

Ash%

.تسا رتسکاخ دصرد شيامزآ برس بذج یاه

نييعت هنيهبpH

روظنم نیدب 40

یليم برس لولحم زا رتيل 10

یليم رتيل رب مرگ

و دش لقتنم فورظ نورد هب 16

یليم يوزارت اب یتسیز لاغز مرگ

4 هب و دش نزو راشعا مقر .دیدرگ لقتنم فرظ ره

لولحم pH

اه

کیرتين ديسا کمک اب 1

/ 0 میدس ديسکورديه و رلاوم 1

/ 0 رلاوم

يور 2 ، 3 ، 4 ، 5 ، 6 و 7 برس يواح فورظ همادا رد .دش ميظنت

لاغز و تدم هب یتسیز ياه 24

يور رب قاتا يامد رد تعاس

لاغز ،شیامزآ مامتا زا سپ .دندش هداد رارق هدننازرل هاگتسد ياه

تظلغ و دندش ادج لولحم زا یفاص ذغاک اب یتسیز رد برس ياه

یمتا بذج هاگتسد اب شیامزآ فورظ لدم GBC

Savant AA

.دش تئارق(UK) بذاج هنيهب تظلغ نييعت

ريثأت لاغز تظلغ هزادنا اب یتسیز ياه

ياه 2 / 0 ، 4 / 0 ، 6 / 0 ، 8 / 0 و 1 رتيل رب مرگ (

Cao et al., 2019

) فورظ رد برس فذح رب يواح

40 یليم لولحم رتيل 10

یليم اب برس رتيل رب مرگ هنيهب pH

تدم هب ینارود شزرل اب و لبق شیامزآ زا لصاح 24

رد تعاس

لاغز ،شیامزآ نایاپ زا سپ .دش یسررب قاتا يامد زا یتسیز ياه

لولحم برس تظلغ و دندش هداد روبع یفاص ذغاک هاگتسد اب اه

یمتا بذج لدمGBC

Savant AA (UK)

.دش تئارق

برس بذج کيتنيس یسررب و هنيهب نامز نييعت هب روظنم بذج کيتنيس یسررب و برس فذح هنيهب نامز نييعت

شیامزآ ،برس رد اه

تدم نامز ياه 10 ، 20 ، 30 ، 60 ، 120 ، 240

و 300 .تفرگ ماجنا هقيقد ازا

ی ن ور ، 40 یليم لولحم رتيل 10

یليم اب برس رتيل رب مرگ رد هنيهب بذاج تظلغ و هنيهب pH

تدم نامز ياه لاغز ،نآ زا سپ و دش هداد ناکت روکذم ياه

لولحم زا یفاص ذغاک اب یتسیز تظلغ ماجنارس .دندش ادج اه

یمتا بذج هاگتسد اب برس لدم GBC

Savant AA (UK)

هزادنا .دش يريگ هب

روظنم رادقم و برس فذح دصرد هبساحم

بذج برس هب بذاج رد هدش

طباور زا بيترت 2

و 3 :تشگ هدافتسا

هطبار(

2 )

𝑅𝑒𝑚𝑜𝑣𝑎𝑙 = ^𝐶0_𝐶^−𝐶𝑒

0 × 100

هطبار(

3 ) 𝑞_𝑒= ( ^𝐶0_𝑚^−𝐶𝑒) 𝑉

نآ رد هک ،اه

C0

،هيلوا تظلغ

Ce

تظلغ رد برس ییاهن

( لولحم

1

mg L-

،) ( برس يواح لولحم مجح V

و )L

مرج m

( بذاج .تسا )g

لدم زا بذج دنیآرف کيتنيس یسررب تهج کيتنيس ياه

نورد یگديشخپ و مود هبترم کيتنيس ،لوا هبترم هرذ

ود هب يا

لودج( دش هدافتسا یطخريغ و یطخ لکش 1

،نآ رد هک .)

𝑞_𝑒

( یلداعت بذج تيفرظ

1

mg g-

𝑞𝑡 ،) بذج نوی رادقم نامز رد هدش

(t

1

mg g-

𝑘1 ،) ( بذج تباث

1

min -

𝐾2 و ) هلداعم تباث

) g (mg (

1

min)-

، Kp

نورد لدم تباث هرذ

يا

1/2(

1min mg g-

،) زا ضرع C

( ادبم

1

mg g-

و ) نامزt

( )min

.تسا

لودج 1 - لکش لدم یطخريغ و یطخ یاه کيتنيس یاه

کيتنيس لدم یطخريغ لکش

یطخ لکش

لوا هبترم هبش 𝑞𝑡= 𝑞𝑒(1 − 𝑒𝑥𝑝^−𝑘1𝑡 )

ln(𝑞𝑒− 𝑞𝑡) = ln𝑞𝑒− 𝐾1𝑡

مود هبترم هبش 𝑞𝑡

= _{1+ 𝑞}^{𝑞𝑒 2 𝑘2𝑡}

𝑒𝑘₂ 𝑡

𝑡 𝑞𝑡= 1

𝑘₂𝑞_𝑒² 1 𝑞𝑒𝑡

نورد یگديشخپ هرذ

𝑞_𝑡= 𝑘_𝑝 𝑡^1⁄2+ 𝐶 يا 𝑞_𝑡= 𝑘_𝑝 𝑡^1⁄2+ 𝐶

و تظلغ رثا یسررب مه

یامد بذج

یتسیز لاغز طسوت اهنآ فذح رب برس تظلغ رثا هعلاطم تهج ،یبآ طيحم زا

40 یليم لولحم رتيل تظلغ اب ياه

توافتم ياه 10

،

20 ، 30 ، 40 و 50 یليم ،بذاج هنيهب تظلغ اب برس رتيل رب مرگ

رد هنيهب نامز و هنيهب pH

،نآ زا سپ .دش هدنازرل قاتا يامد

لاغز اب برس تظلغ و دندش فاص یفاص ذغاک اب یتسیز ياه

یمتا بذج هاگتسد لدم GBC

Savant AA (UK)

.دش تئارق

هب روظنم هداد فيصوت لاغز طسوت برس بذج ياه

زا یتسیز ياه

لدم ياه مه يامد دش هدافتسا نيکمت و چيلدنورف ،ریومگنلا

لودج(

2 رد هک .)

𝑞_𝑒 ،نآ بذج هدام رادقم مرج يازا هب هدش

( بذاج

1

g-

؛)mg 𝐶𝑒

بذج هدام تظلغ تلاح رد هدنوش

(لداعت

1

mg L-

𝑞𝑚 ،) ( یحطس بذج تيفرظ رثکادح

1

mg g-

؛)

𝐾𝐿

( ریومگنلا هلداعم لداعت تباث

1

L mg-

𝐾𝑓 ؛) هلداعم تباث

چيلدنورف

1) g- n /

L1 n / 1 -

mg1

،(

رتماراپ 𝑛

هلداعم بذج تدش

،چيلدنورف ( یلداعت دنويپ تباث A

1

L g-

و ) يامرگ اب طبترم B

اب ربارب و یحطس بذج (RT/b

( زاگ تباثR

1

K- 1

J mol-

314 / 8

،)

،)نیولک( قلطم يامدT

( بذج تباثb

1

K- 1

J mol-

.تسا ))

لودج 2 - لکش لدم یطخريغ و یطخ یاه یاه

مه یامد بذج

مه لدم بذج امد یطخريغ لکش

یطخ لکش

ریومگنلا 𝑞𝑒= 𝑞𝑚𝐾𝐿𝐶𝑒

(1 + 𝐾𝐿𝐶𝑒) 𝐶𝑒

𝑞𝑒= 1 𝑞𝑚𝐾𝐿+𝐶𝑒

𝑞𝑚

چيلدنورف 𝑞𝑒= 𝐾𝑓𝐶𝑒1/𝑛

𝑙𝑜𝑔𝑞𝑒= 𝑙𝑜𝑔𝐾𝑓+1 𝑛 𝑙𝑜𝑔𝐶𝑒

نيکمت 𝑞𝑒= 𝐵𝑙𝑛(𝐴𝐶𝑒)

𝐵 = 𝑅𝑇 𝑏 q_e=𝑅𝑇

𝑏 ln 𝐴 + 𝑅𝑇 𝑏 ln 𝐶_𝑒

لدم یمامت شزارب هداد هب اه

شور ود هب یشیامزآ ياه

مرن اب یطخريغ و یطخ رازفا

OriginPro (2021)

.دش ماجنا

هب نينچمه لدم تقد یسررب روظنم

نييعت بیرض رب هولاع اه

(

R2

( دروآرب درادناتسا ياطخ زا ) ( لدم ییاراک ،)SEE

هشیر و )E

نيگنايم ( اطخ تاعبرم .دش هدافتسا )RMSE

هطبار(

4 )

𝑆𝐸𝐸 = √^{∑(𝑌𝑜𝑏𝑠}_𝑁−2^{− 𝑌𝑓𝑖𝑡)2}

هطبار(

5 ) 𝐸 = 1 − ^{∑ (𝑌𝑁𝑖 𝑜𝑏𝑠− 𝑌𝑓𝑖𝑡)}

2

∑ (𝑌^𝑁_{𝑖 𝑜𝑏𝑠}− 𝑌𝑎𝑣𝑔)²

هطبار(

6 ) 𝑅𝑀𝑆𝐸 = [^{∑(𝑌𝑜𝑏𝑠− 𝑌𝑓𝑖𝑡)2}

𝑁 ]

1/2

نآ رد هک ،اه

Yobs

هداد هزادنا ياه ،هدش يريگ

Yfit

هداد ياه

،هدش شزارب

Yavg

هداد نيگنايم هزادنا ياه

و هدش يريگ دادعت N

هداد .تساه ثحب و جياتن

یگژيو لاغز یاه یتسيز یاه

هجوتاب هب لاغز یشبور ینورتکلا پوکسورکيم ریواصت یتسیز ياه

نآ یجراخ حوطس رگناشن هک لکش( تساه

1 يامد شیازفا ،)

ذفانم مجح شیازفا بجوم یتسیز لاغز عون ود ره رد تفاکامرگ ( لودج رد مجح رييغت نیا رادقم هک دش 3

.تسا هدش هدروآ ) رد

شهوژپ

Kim et al (

)2013

ن ي ز ب ي نا هک تسا هدش رد

لوط آرف ی دن

،تفاکامرگ رخت

ی ب

،زلولس مه ی زلولس و لي نگ ي ن و نچمه ي ن جورخ

داوم رارف بجوم ازفا ی ش مجح ذفانم و کشت ي ل راتخاس لخلختم

م ی دوش زا تفاکامرگ يامد شیازفا اب ،رگید يوس زا . 400°C

هب

700°C

لاغز هژیو حطس ، یتسیز ياه

شيب .دش دایز رادقم نیرت

بوچ یتسیز لاغز هب طوبرم هژیو حطس 700°C

شيب هک تسا -

لودج( تساراد ار ذفانم مجح نیرت 3

) ساسا رب . هورگ

دنب ي هزادنا

( ذفانم

Tan et al., 2018

،) لاغز یمامت هتسد رد یتسیز ياه

( روپوزم 2-50 nm

.دنراد رارق )

لکش 1 - لاغز زا یشبور ینورتکلا پوکسورکيم ريواصت ترذ یاياقب یتسيز

400°C ترذ یاياقب یتسيز لاغز ،)فلا(

700°C بوچ یتسيز لاغز ،)ب(

400°C

بوچ یتسيز لاغز و )ج(

700°C )د(

زا تفاکامرگ يامد شیازفا اب 400°C

هب 700°C

درکلمع ، لاغز

زا ترذ يایاقب یتسیز ياه 1

/ 44 هب 09 / 35 درکلمع و دصرد

لاغز زا بوچ یتسیز ياه 30

/ 63 هب 90 / 52 اديپ شهاک دصرد

لودج( درک 3

.) مک ندش یم تفاکامرگ يامد شیازفا اب درکلمع -

لااب ترارح زا یشان ياهزاگ و یتسیز نغور ديلوت تلع هب دناوت ( دشاب

Zhao et al., 2018

.) عون رظن زا ز

تسی هدوت یتسیز لاغز ،

تشاد ترذ يایاقب یتسیز لاغز هب تبسن يرتشيب درکلمع بوچ هک هب رطاخ هیزجت هب رتشيب تمواقم هجيتن رد و نينگيل دوجو

( تسا

Mandal, 2013

.) لاغز رتسکاخ دصرد اب یتسیز ياه

لاغز .دش رتشيب تفاکامرگ يامد شیازفا ترذ يایاقب یتسیز ياه

م داوم نتشاد تلع هب تبسن يرتلااب رتسکاخ دصرد ،رتشيب یندع

لاغز هب ( دنتشاد بوچ یتسیز ياه

Zhao et al., 2017

.) يوس زا

،رگید لاغز یمامتpH

( دوب ییايلق یتسیز ياه 8

.)pH˃

شیازفا اب

،تفاکامرگ يامد لاغز pH

هب تبسن ترذ يایاقب یتسیز ياه

لاغز م نآ ليلد هک تشاد يرتشيب شیازفا بوچ یتسیز ياه -ی

نويتاک و رتسکاخ دصرد نازيم ندوب لااب دناوت دشاب ییايلق ياه

(

Kwak et al., 2019

.) ( ینويتاک لدابت تيفرظ لاغز )CEC

ياه

رد نازيم نیا و تفای شیازفا تفاکامرگ يامد شیازفا اب یتسیز لاغز لاغز زا رتشيب ترذ يایاقب یتسیز ياه بوچ یتسیز ياه

نويتاک روضح .دوب ییايلق ياه

ليبق زا

،K

وCa

لاغز رد هکMg

-

تسیز زا لصاح یتسیز ياه هدوت

لماع ،تسا توافتم ددعتم ياه

ندش رتشيب ( تسا تفاکامرگ يامد شیازفا ابCEC

Zhao et al.,

لاغز نبرک ریداقم .)2013

هزينوبرک شیازفا ليلد هب یتسیز ياه

لودج( دش دایز ،تفاکامرگ يامد شیازفا اب ندش 3

.) هب لکروط ی

( دراد نينگيل هب تبسن يرتمک نبرک و رتشيب نژيسکا زلولس

Ma

et al., 2019

یم بجوم رما نیا .) لاغز ات دوش

يایاقب یتسیز ياه

،دنراد بوچ هب تبسن يرتمک نينگيل و رتشيب زلولس هک ترذ شیازفا اب نژيسکا و نژورديه رادقم .دنشاب اراد زين يرتمک نبرک درک اديپ شهاک تفاکامرگ يامد و نژورديه زا یشان هک

سکا ي نژ ادز یی نآ يزاساهر و تابيکرت ( تسا اه

Zhao et al.,

.)2018

ترذ يایاقب یتسیز لاغز رد نژورتين رادقم 400°C

زا رتشيب

C

700°

یم هک دوب لکش هب يزاساهر رثا رد دناوت

NH3

نآ رادقم و دوب سکعرب بوچ یتسیز لاغز رد دنور نیا اما .دشاب لاغز رد بوچ یتسیز

400°C

ندوب رترادیاپ .تفای شهاک

راتخاس رد نژورتين تسیز

هدوت لیلاد هلمج زا بوچ یتسیز لاغز

( تسا هدیدپ نیا

Ippolito et al., 2016

.

) تبسن ياه وH/C O/C

اديپ شهاک تفاکامرگ يامد شیازفا اب یتسیز لاغز عون ود ره رد هاک و یکيتامورآ تيصاخ شیازفا رگنايب هک درک تيبطق ش

ترذ يایاقب یتسیز لاغز .تساهنآ 400°C

بوچ یتسیز لاغز و

700°C

شيب بيترت هب یکيتامورآ تيصاخ نیرتمک ،تيبطق نیرت

شيب ،تيبطق نیرتمک و .تشاد ار یکيتامورآ تيصاخ نیرت

لودج 3 - یگژيو لاغز یيايميش و یکيزيف یاه یتسيز یاه

هعلاطمدروم

یگژیو ترذ يایاقب یتسیز لاغز دحاو

بوچ یتسیز لاغز

400°C 700°C

400°C 700°C

درکلمع

% 10

/ 44 09

/ 35 30

/ 63 90

/ 52

رتسکاخ

% 50

/ 12 71

/ 16 81

/ 3 41

/ 4

- pH 56

/ 9 10

/ 10 38

/ 9 76

/ 9

ینويتاک لدابت تيفرظ (

)CEC

1

kg-

cmolc

68 / 127 65

/ 168 85

/ 26 28

/ 33

حطس هژیو

1

g-

m2

13 / 14 52

/ 16 20

/ 23 40

/ 27

ذفانم هزادنا 33 nm

/ 11 92

/ 4 22

/ 5 43

/ 7

ذفانم مجح

1

g-

cm3

00321 / 0 00556

/ 0 00418

/ 0 01376

/ 0

نبرک

% 54

/ 54 75

/ 66 31

/ 79 35

/ 82

نژورديه

% 67

/ 3 54

/ 1 01

/ 2 93

/ 0

نژورتين

% 90

/ 1 69

/ 1 75

/ 0 82

/ 0

درگوگ

% -

- -

-

نژيسکا

% 39

/ 27 31

/ 13 12

/ 14 49

/ 11

- O/C 376

/ 0 149

/ 0 133

/ 0 104

/ 0

- H/C 807

/ 0 276

/ 0 304

/ 0 135

/ 0

:- هدشن یبايدر

نودام فيط صخشم هک زمرق

هورگ هدننک لاغز یلماع ياه

-

( لکش رد ،تسا یتسیز ياه 2

) ناشن هداد هدش کيپ .تسا ياه

رد دوجوم ةدودحم

1

cm-

3500 - 3200 یششک تاشاعترا رگنایامن هورگ

ياه .تسا O-H

لاغز مامت رد رد کيپ ود یتسیز ياه

هدودحم

1

cm-

1600 - 1400 هورگ هب طوبرم یلماع ياه

C=C

آ تدش هک دندش هدهاشم کيتامورآ ن

لاغز رد اه یتسیز ياه

( تسا رتشيب بوچ

Cole et al., 2019

.) کيپ رد دوجوم ياه ةنماد

1

cm-

890 - 600 هحفص زا جراخ یشمخ تاشاعترا هب طوبرم

- C

لاغز رد و تسا کيتامورآH

تسا نایامن رتشيب بوچ یتسیز ياه

(

Jin et al., 2020

.) کيپ تدش شهاک هب قلعتم هک O-H

يامد شیازفا اب تسا ديسا کيليسکوبرک ای و یلکلا ياهراتخاس یم شهاک نیا .تسا صخشم تفاکامرگ هب دناوت

و هیزجت ليلد

بآ ادز یی لاغز راتخاس رد نينگيل و زلولس دشاب یتسیز ياه

(

Zhang et al., 2011

.) عون تسیز هدوت عونت رد ییازسب ريثأت

هورگ لاغز یلماع ياه .تشاد یتسیز ياه

هب ناونع لاثم لاغز ياه

نآ تلع هک تشاد يرتشيب یکيتامورآ تيصاخ بوچ یتسیز تخاس رد رتشيب نينگيل دوجو لاغز ،یفرط زا .تسا بوچ را

ياه

کيپ رد ترذ يایاقب یتسیز ياه

1

cm-

56 / 2924 و

1

cm-

- 1060

1062 ياراد بيترت هب و کيتافيلآC-H

رد کيپ نیا و دوبC-O

لاغز .دشن هدهاشم بوچ یتسیز ياه

لکش 2 - نودام زيلانآ فيط لاغز زمرق

ترذ یاياقب یتسيز یاه 400°C

CBC400 (

،) ترذ یاياقب یتسيز لاغز 700°C

CBC700 ( بوچ یتسيز لاغز ،) 400°C

WBC400( بوچ یتسيز لاغز و ) 700°C

WBC700( )

یگژيو بذج یاه

رثا لولحم هيلواpH

ريثأت برس بذج تيفرظ و فذح دصرد رد لولحم هيلوا pH

لاغز طسوت ياهامد رد بوچ و ترذ يایاقب زا لصاح یتسیز ياه

تفاکامرگ 400°C

و 700°C

( لکش رد 3

- .تسا هدش هدروآ )فلا

لاغز یمامت طسوت برس فذح دصرد ريگمشچ شیازفا ياه

زا یتسیز هيلوا pH

2 هب 5 یم هدهاشم .دوش

نیرترثؤم ردpH

،برس فذح 5

شیامزآ ریاس يانبم و دوب فرگ رارق اه

شيب .ت نیرت

لاغز طسوت برس فذح دصرد ترذ يایاقب یتسیز

700°C

لاغز ،

ترذ يایاقب یتسیز 400°C

بوچ یتسیز لاغز ، 700°C

و لاغز

بوچ یتسیز 400°C

بيترت هب 88

/ 97 ، 75 / 96 ، 43 / 94 و 47 / 93

دصرد تسد هب رد .دمآ ياهpH

6 و 7 یلوزن دنور فذح نازيم

رد .تشاد يلااب تظلغ ،نيیاپ ياه pH

H+

حطس ،لولحم رد یم تبثم راب ياراد ار بذاج

راب ياراد زين برس ییوس زا ،دنک

هب برس بذج عنام یکيتاتساورتکلا عفد هدیدپ اب و تسا تبثم یم بذاج حطس شیازفا اب .دوش

،

pH

ناکم راب لماح بذج ياه

یم یفنم یم دوبهب ار بذج دنیآرف و دنوش

رد .دنشخب ه pH

يا

یم بوسر برس ديسکورديه لکش هب برس يزلف نوی رتلااب دنک

یم شهاک بذاج طسوت نآ بذج و ( دبای

Liu and Zhang,

.)2009

لاغز رد برس بذج تيفرظ یتسیز ياه

ترذ يایاقب

700°C

ترذ يایاقب یتسیز لاغز ، 400°C

بوچ یتسیز لاغز ،

700°C

بوچ یتسیز لاغز و 400°C

رد هيلوا pH

2 بيترت هب

03 / 7 ، 95 / 6 ، 85 / 6 و 15 / 6 یليم رد رادقم نیا هک دوب مرگ رب مرگ

هيلواpH

5 شيب هب ینعی دوخ رادقم نیرت 47

/ 24 ، 18 / 24 ، 60 / 23

و 36 / 23 یليم .ديسر مرگ رب مرگ

لکش 3 - pH رثا برس هيلوا تظلغ ،)ج( سامت نامز ،)ب( بذاج تظلغ ،)فلا(

( فذح رب )د

●( ) بذج و

■( ) لاغز طسوت برس ترذ یاياقب یتسيز یاه

400°C

CBC400(

،) ترذ یاياقب یتسيز لاغز 700°C

CBC700 (

،) بوچ یتسيز لاغز 400°C

WBC400 ( ) بوچ یتسيز لاغز و 700°C

WBC700 ( )

یتسيز لاغز تظلغ رثا ( لکش 3 - لاغز تظلغ رثا )ب زا برس فذح دصرد رب یتسیز

یم ناشن ار یبآ لولحم دصرد ،یتسیز لاغز تظلغ شیازفا اب .دهد

هب یسرتسد شیازفا هدیدپ نیا تلع .تفای شیازفا برس فذح تیاس رد لاعف ياه تن

ي ةج تسا یتسیز لاغز تظلغ شیازفا

(

Bernardo et al., 2013

.) فذح دصرد يدوعص دنور ،لک رد

لاغز یمامت رد برس ه

تظلغ ات یتسیز يا

1

g L-

8 / 0 تشاد همادا

دش تباث دنور دعب هطقن نآ زا و اربانب ؛

ی ن تظلغ

1

g L-

8 / 0 تظلغ

شیامزآ همادا يارب یلصا دصرد نیرتمک .دش هتفرگ رظن رد اه

لاغز رد برس فذح ترذ يایاقب یتسیز ياه

700°C

لاغز ،

ترذ يایاقب یتسیز 400°C

بوچ یتسیز لاغز ، 700°C

لاغز و

بوچ یتسیز 400°C

بيترت هب 09

/ 96 ، 20 / 95 ، 13 / 93 و 27 / 91

تظلغ رد دصرد

1

g L-

2 / 0 شيب هب هک دوب رادقم اب دوخ دح نیرت

52 / 98 ، 33 / 97 ، 3 / 95 و 81 / 94 تظلغ رد دصرد

1

g L-

8 / 0 .ديسر

اديپ شهاک برس بذج تيفرظ ،یتسیز لاغز تظلغ شیازفا اب شيب رد و درک ( تظلغ نیرت

1

g L-

1 ) مک هب رد دوخ رادقم نیرت

لاغز ترذ يایاقب یتسیز ياه 700°C

ترذ يایاقب یتسیز لاغز ،

400°C

بوچ یتسیز لاغز ، 700°C

و بوچ یتسیز لاغز

400°C

بيترت هب 85

/ 9 ، 73 / 9 ، 53 / 9 و 48 / 9 یليم مرگ رب مرگ

بذج تبسن ،بذاج رادقم شیازفا اب .ديسر شهاک بذاج هب هدنوش

یم اديپ فرظ شهاک بجوم و دنک یم بذج تي

( دوش

Bhatti et al., 2009

.)

سامت نامز رثا نامه ( لکش رد هک هنوگ 3

- فذح دصرد ،تسا هدهاشم لباق )ج

ازفا اب برس ی

ش ز سامت نامز ی

دا بذاج طسوت برس بذج .دش اه

رس ی ع تدم رد و دوب 10

قد ي هق ترت هب ي ب ب ي ش رت ی ن رتمک هب ی ن

ارب ي لاغز اه ي ز ی تس ی اقب یا ي

° ترذ 700C

ز لاغز ، ی تس ی اقب یا ي

° ترذ 400C

ز لاغز ، ی تس ی

° بوچ 700C

ز لاغز و ی تس ی بوچ

° 400C

، 68 / 93 ، 87 / 92 ، 65 / 91 و 02 / 87 بذج برس زا دصرد

برس بذج لداعت نامز .دش 120

قد ي هق ترت ساسا رب و دوب ي

ب

،رظندروم 50

/ 98 ، 32 / 98 ، 25 / 95 و 73 / 94 طسوت نآ زا دصرد

لاغز اه ي ز ی تس ی رس بذج .دش فذح لولحم زا ی

ع م برس ی دناوت

شان ی ناکم ندوب سرتسد رد زا اه

ي عف لا ارب بذاج حطس رد ي

بذج ی نو زلف ي ( دشاب

Chakravarty et al., 2010

شهاک اب .)

ناکم اه ي ارب سرتسد رد ي

فرظ و فذح رادقم ،بذاج ي

ت بذج

( دش تباث

Ghasemi et al., 2014

هلحرم ود بذج .) ا

ي تازلف

گنس ي ن ز لاغز طسوت ی

تس ی رما ي ( تسا لومعم

Pellera et al.

ناشن هک ،)2012

و هدنهد دوج ناکم اه ي حطس رد ناوارف لاعف

ز لاغز ی تس ی م عابشا نامز رذگ اب هک تسا ی

.دنوش

برس هيلوا تظلغ رثا زا برس هيلوا تظلغ شیازفا اب 10

هب 50 یليم رادقم ،رتيل رب مرگ

لاغز رد بذج ترذ يایاقب یتسیز ياه

700°C

، ذ يایاقب تر

400°C

بوچ یتسیز لاغز ، 700°C

بوچ یتسیز لاغز و

400°C

زا بيترت هب 31

/ 12 هب 06 / 45 ، 16 / 12 هب 97 / 41 ، 91 / 11

هب 92 / 35 و 85 / 11 هب 49 / 35 یليم تفای شیازفا مرگ رب مرگ

لکش(

3 - يزلف نوی نيب هکرحم ورين ،برس تظلغ شیازفا اب .)د

لامتحا هجيتن رد و هدش رتشيب یتسیز لاغز و بذج دروخرب

-

یم اديپ شیازفا بذاج حطس اب هدنوش ( دنک

Hou et al., 2016

.)

نآ فذح دصرد زا بيترت هب اه

52 / 98 هب 11 / 72 ، 33 / 97 هب

16 / 67 ، 30 / 95 هب 48 / 57 و 81 / 94 هب 78 / 56 .درک اديپ شهاک

یم برس رتمک تظلغ رد رتشيب فذح دصرد دناوت

هب رطاخ

ناکم هب رتشيب یسرتسد رد لاعف ياه

دشاب بذاج حطس

(

Amarasinghe and Williams, 2007

یلاحرد .) دصرد شهاک هک

بذج تظلغ شیازفا اب فذح هدنوش

ًلاامتحا یسرتسد مدع تلع هب

ناکم نیا هب .تسا لاعف ياه

یلصا مسيناکم هس بوسر و ندش سکلپمک ،ینويتاک لدابت هب یتسیز لاغز طسوت برس بذج رب مکاح یم رامش

( دیآ

Lu et

al., 2012

شیامزآ یمامت رد .) لاغز ،اه

تبسن ترذ یتسیز ياه

لاغز هب دنتشاد برس فذح رد يرتشيب ییاناوت بوچ یتسیز ياه نیا تلع .دش هدوزفا تيلباق نیا هب تفاکامرگ يامد شیازفا اب و

یم هدیدپ اب طبترم دناوت

ینويتاک لدابت تيفرظ .دشاب CEC

سکعنم نوی تيفرظ هدننک ياه

Na+

،

+

Mg2

،

K+

و

+

Ca2

بذاج رد

بذج اب ینيشناج يارب .تسا )برس( هدنوش

نیا هب رتشيب CEC

نويتاک هک تسانعم نوی اب ینيشناج هب رداق يرتشيب ياه

ياه

( دنتسه برس

Cao et al., 2019

یم هدیدپ نیا و ) رگنايب دناوت

اب .دشاب برس بذج رد ینويتاک لدابت مسيناکم ندوب بلاغ امرگ يامد شیازفا تفاک

لودج( دش دایزCEC

3 هب هجيتن رد و )

.تشگ هدوزفا یتسیز لاغز طسوت برس فذح تيلباق رد لاابpH

یم هک تسا يرگید ياهروتکاف زا یتسیز لاغز مسيناکم رد دناوت

یناک اب برس بوسر هتشاد شقن یتسیز لاغز رد دوجوم ياه

یم خر ینامز هدیدپ نیا .دشاب نوينآ اب برس هک دهد

عم ياه یند

تانبرک ريظن تافلوس و اه

( دنک بوسر اه

Xu et al., 2013

رد .)

،تفاکامرگ يامد شیازفا اب شهوژپ نیا رتشيب یتسیز لاغز pH

لودج( دش 3

یم هک ) بذج بوسر شیازفا بجوم دناوت رد هدنوش

و دوش بذاج

ًلاامتحا هب ناونع .دوش هتخانش بذج مود مسيناکم

رادقم و O/C

یناوارف و تيبطق رگنايب یتسیز لاغز دایز H/C

هورگ رتشيب مسيناکم رگید زا و هدوب یحطس یلماع ياه

ياه

راذگريثأت هب برس بذج رد

یم رامش ( دور

Inyang et al., 2016

.)

نیااب لاح تفاکامرگ يامد شیازفا اب ینونک هعلاطم رد ، و O/C

دش رتشيب برس بذج رادقم اما تفای شهاک H/C

ربانب ؛ ای ن

یمن ندش سکلپمک مسيناکم دناوت

هب ناونع مسيناکم زا یکی ياه

برس بذج رثا یسررب جیاتن .دشاب شهوژپ نیا رد برس بذج لاغز طسوت هک درک صخشم مدنگ هاک و ازلک ین یتسیز ياه

طسوت يزلف نوی بذج یلصا لماوع زا بوسر و ینويتاک لدابت بذاج نیا ( تساه

Kwak et al., 2019

.)

تنيس بذج کي

هب روظنم لرتنک ياهراکوزاس فيصوت زا برس بذج دنیآرف هدننک

یگديشخپ و مود هبترم هبش ،لوا هبترم هبش کيتنيس لدم هس نورد هرذ يا جیاتن .دش هدافتسا یطخريغ و یطخ تروص ود هب

نييعت بیارض نیرتمک اب لوا هبترم هبش کيتنيس لدم داد ناشن (

R2

( لدم ییاراک و ) شيب و )E

دروآرب درادناتسا ياطخ نیرت

( ( اطخ تاعبرم نيگنايم هشیر و )SEE

لدم ود هب تبسن )RMSE

یگديشخپ نورد

هرذ يا آرف فيصوت رد مود هبترم هبش و بذج دنی

فيعض یگديشخپ لدم .دوب رت نورد

هرذ يا هجوتاب هب هرامآ ياه

يرتهب دروآرب لوا هبترم هبش لدم هب تبسن هدش رکذ لدم یبایزرا لباق هتکن .داد ناشن لدم ياهاطخ و بیارض ندوب ناسکی ،هجوت

-

یگديشخپ یطخريغ و یطخ ياه نورد

هرذ يا رگنايب هک دوب

یطخ تلااح نيب دایز تهابش لدم .تسا لدم نیا یطخريغ و

و یطخ مرف ود ره رد مود هبترم هبش یطخريغ

بیرض نیرتلااب اب

( نييعت

R2

( لدم ییاراک و ) ) E

دروآرب درادناتسا ياطخ نیرتمک و

( ( اطخ تاعبرم نيگنايم هشیر و )SEE

لدم ود زا رتهب )RMSE

لاغز طسوت برس بذج تسناوت رگید دنک فيصوت ار یتسیز ياه

لودج(

4

، لاکشا 4 و 5 .) نیااب لاح مرف هب تبسن یطخ مرف ،

نیرتمک و دشاب هتشاد ار شزارب نیرتهب دوب رداق یطخريغ

SEE

و

شيب وRMSE

نیرت

R2

و .داد ناشن ارE

ارب ی ن ساسا بیارض

qe

و

K2

( تسا برس بذج تعرس و بذج تيفرظ رگنايب هک

Shen

et al., 2019

ترذ يایاقب یتسیز لاغز رد ) 700°C

شيب و نیرت

بوچ یتسیز لاغز رد 400°C

.دندوب اراد ار رادقم نیرتمک

اجنآزا یی هک شنکاو اب طبترم مود هبترم هبش لدم ییايميش ياه

( تسا بوسر و ندش سکلپمک ،ینويتاک لدابت هلمج زا

Wang

et al., 2015

یم نیاربانب ،) لاغز طسوت برس بذج هک تفگ ناوت

-

یتسیز ياه هب

سو ي هل نیآرف نیا یم لرتنک اهد هعلاطم .دوش

Zhang et al.

( )2020

لاغز زا هدافتسا اب برس بذج يور رب

اب هسیاقم رد مود هبترم کيتنيس هک داد ناشن نجل یتسیز و هتشاد يرتلااب نييعت بیرض لوا هبترم کيتنيس هب

ناونع لدم

.دش باختنا بذج دنیآرف یلصا