مقاله پژوهشی

(1)

هلاقم یشهوژپ

ت یواکاو أ

ریث هنازور یعمجت شفنبارف شبات رب یکانربا کشخ همین و کشخ قطانم رد

UVB

ناریا

رورپ یزبس ربکا یلع

1

-*

ییارس نموم هداز فیس اضریلع

2

:تفایرد خیرات 24

/ 04 / 1399

:شریذپ خیرات 09

/ 12 / 1399

هدیکچ

مهس هچرگا لک

يژرنا رد فیط نیبUV 5 یلا 7 دصرد لک ا يژرن دیشروخ یم

،دشاب یلو نیمه رادقم مک شقن یمهم رد تیلاعف ياه یکیژولویب و

ییایمیشوتف نیمز

و وج یم افیا دنک . هاتفررن ااجنا ناریا رد يوج فلتخم طیارش رد شفنبارف شبات هسیاقم تهج یشهوژپ نونکات ،دوجوم قباوس قبط

هداد زا هدافتسا اب شهوژپ نیا رد .تسا ياه

قمع يرون با واوه يرون قمع ،ر نوزُا ،زی

هراوهاام ریوااصت زا هک حطس يودیبلآ و وج یلک ،داش تافایرد يا

شبات رادقم فیط هدودحم رد هنازور یعمجت

(280-315nm) UVB اب

لدم زا هدافتسا هیلا دنچ

يا یاشبات لااقتنا TUV5.3

زاکرم رد هداش هایهت(

ودارلکNCAR ي )اکیرمآ رد هرود ي لقا ی م ی 13 رد هلاس 22 ا ی هارتس ن و کشخ قطانم زا ی

هم کشخ دیدرگ دروآرب روشک .

طیاراش تالال هاس رد یااتن

اهدروآرب .تفرگ رارق هسیاقم دروم رریدکی اب و دروآرب یعقاو و يربا ًلاماک ،فاص ًلاماک نامسآ ارش رد

ی ط فاص ًلاماک نامسآ زا تایاکل يرابا و

رواضل

شبات هنیشیب یبونج یلاون رد ناتسبات لصف ردUVB

هشقن ساسا رب .دراد هعلاطم دروم هقطنم یقرش بونج و ياه

هدمآ تسدب هانازور ریدااقم هنیمک ،

هدهاشم ناتسمز لصف رد یسررب دروم طیارش یمامت رد زینUVB دیدرگ

ریداقم . فاص ًلاماک نامسآ تبسن هب يربا ًلاماک نامسآ طیارش تحتUVB

زا طسوتم روط هب 33

ات ناتسبات لصف رد دصرد 67

د ها حل شباات شهااک رد یکاانربا تایمها راب دیکات هک داد ناشن شهاک زییاپ لصف رد دصر و يا

فیط یعمجت هام ردUVB

هنازور یعمجت شبات تدش هنیشیب ،نامسآ یعقاو طیارش رد .دراد نوزا مک ریداقم و دیشروخ لیام يایاوز اب ییاه ردUVB

تبلا .دوب زکرمتم هقطنم یبونج قطانم رد لوصف بلغا تماس هاب يرداق ار هنیاشیب نیا ،قرشبونج تمس زا ناتسودنه نوسنوم ذوفن ،ناتسبات لصف رد ه

برغلامش .دومن لقتنم هعلاطم دروم هقطنم

هژاو یاه :یدیلک هیلا دنچ شبات لاقتنا لدم ،يربا طیارش ،یحطس یکیژولویب شبات ،فاص نامسآ يا

یلصف نیرنایم ،TUV5 UVB

همدقم

1

2

ت کیزیف رد يدیشروخ شفنبارف ياهوترپ شبا

فایط رایز هس هب

ازجم میسقت یم لوط هدودحم .دنوش جوم

شباات ياه ياراب شفنباراف

فیط ریز 315UV-A

اات 400 ياراب ،رتموناان 280UV-B

اات 315

يارب و رتمونان 200UV-C

ات 280 یم رتمونان شاخب .داشاب

UV-C

رد لاماک نوزُا ارآ يرهپس یم بذج دوش و هب حطس نیمز یمن داسر .

لاومعم هدیسر UV

هااب حطاس نیامز یابیکرت زا

UV–A

و

UV–B

1 و 2 - هب بیترت داتسا و یاسدنهم هوراگ ،يزروااشک یاسانشاوه يرتکد يوجشناد

هدکشناد ،بآ انیس یلعوب هارشناد ،يزرواشک

*(

- :لوئسم هدنسیون

Email: [email protected] )

DOI: 10.22067/jsw.2021.15010.0

تسا . هاب ینایب ررید 94 نآ داصرد هااب وابرم

وUV-A

6 داصرد

هاب وبرم تاساUV-B

. نوتوف ياه لوط جوام

UV–B

هاب لولاس

ياه ندب یم بیسآ دنناسر و تاراییغت ییایمیاش ار رد داوام لیکشاات

نآ هدانهد اه دااجیا م ی دننک . شبااات يااه رضاام

UV–B

تاریيثاات

تدم هاتوک و

یتدم دنلب رب

تسوپ

،دنراد ثعاب يرامیب نوگاانوگ يااه

،یتسوپ هلمجزا ،یرتخواس باتفآ تیاساسل

یتاسوپ يااه و

ناطراس

تسوپ یم دنوش و هریجنز ار DNA

تحت زین ریيثت رارق یم دنهد . تاريا

تدم دنلب تادوجوم رااب UV

هدنز اب رییغت رد داوم یام دااجیا کیتنژ

رد .دوش هتشذگ تدش تارییغت شلاچ

UV-B

زیچاان تاناسون لیلد هب

تماخض رد تدم زارد هیلا

نوزُا یلیخ يدج

،دوبن اما اب نداش زاان

هیلا نوزُا رد لاس ياه

،ریخا تدش شیازفا تارطاخم هب هجوت

UV-B

.تسا هتفای تیمها زین

(2)

ات هب زورما تاقیقحت يرایسب رد س هنیمز شجن و یبایزرا تاریيثات

هعشا شفنبارف رب يور ناهایگ و تملاس ناسنا طسوت نیققحم هتاشر

ياه تسیز

،یسانش ولع یهایگ و ولع یکشزپ هاب ترواص هاعلاطم

يدروم و تروص یهارشیامزآ هاتفرگ

هاک زا نآ هالمج یام ناوات هاب

راابکا روااپ و هدازدااباع ياااهراک (

1 ) ( یتااانق و یمتاااخ ، 5

و يداراام ،)

ناراکمه ( 11 و ) (WHO

18 ) .دوامن هرااشا صخشم روطب تااعلاطم

اجنا هدش رد هب رتشیب ناریا ریيثت

شفنبارف وترپ رب

ياهرتماراپ یهایگ

دننام لوط تمسق ییاوه و لوط هشیر و هقاس و نیمه تاریيثات رواط

برخم نیا هعشا رب يور تسوپ و مشچ و روطب یلک تملااس نااسنا

هتخادرپ هدش تسا اما.

فده نیا شهوژپ هباساحم و نازایم یباایزرا

وترپ شفنبارف هانهپ و نوگاانوگ ییاواه و بآ طیاراش تاحتUV-B

تسا هعلاطم دروم هقطنم رد نآ يدنب .

جرااخ رد ًاابلاغ یتاعلاطم نینچ

میالقا ندواب تواافتم هاب هاجوت ااب هنافاساتم ااما هدش اجنا ناریا زا هارتسیا رش هب روکذم تاعلاطم یاتن هعلاطم دروم ياه لاباق ناریا طیا

یمن میمعت و لاقتنا .دشاب

شهوژپ هنیشیپ ( يربکا یلع و روپ یعرش 17

یلک نوزُا و یکانربا لماوع تاريا )

شبات رب ار هلاس کی هرود کی ياربUVB

2003 - 2004 هقطنم رد

رد شباات راداقم نیرتاشیب هک داد ناشن یاتن .دندرک یسررب ناهفصا هام یم خر هیئوژ و نئوژ ياه شبات ابترا یسررب .دهد

یخرب ابUVB

یکانربا و وج یلک نوزُا هلمج زا ريوم لماوع زین

هام رد داد ناشن ییاه

هام( تسا ه للام لباق یکانربا ريا هک لاماع )لایروآ اات ربماسد ياه

یم لک نوزُا زا رتريوم یکانربا یاسررب نااگدربمان شهوژاپ رد .دشاب

یکانربا روتکاف هنازور ریداقم یام دایز يربا ششوپ هک داد ناشن

داناوت

شبات دیدش شهاک ثعاب دوش هنازور یعمجتUVB

.

جرف ناراکمه و لصا هداز (

2 ) لاس رد 2014 تاراییغت لایلحت هاب

هنلاااس و یلصف ،هناهام ،هنازور ینامز سایقم راهچ رد شفنبارف شبات یااتن .دنتخادرپ ناهفصا هقطنم رد لاصال

زا زاراب تاراییغت دانور

هتاشاد یشیازفا يدنور راهب لصف رد شبات رادقم هک داد ناشن یلصف لاصف ررید يارب دنور نیا هکیلال رد تسا .تاسا هدواب یاشهاک ااه

شفنبارف شبات صخاش نیرتشیب هک داد ناشن یاتن نینچمه

(UVI)

رادقم هب 5 / 11 نآ نیراتمک و تاسا هداد يور ناتاسبات طاساوا رد ااب

رادقم 5 / 0 خر ناتسمز رد .تسا هداد

لا و ناراااکمه ( 6 یااقیقحت ) ار

وااصخرد شفنبارااف شبااات

یحطس و نوزُا یلک رد رهش گنک کنه سااسارب .دنداد اجنا

یااتن

نیا رادقم ،قایقحت یفنم یرتسبمهUVB

اب نوزُا یلک داد نااشن و

تارییغت هرود 1995 - 2001 ناشن داد هک شیازفا 1

% نوزُا رد یالک

ثعاب شهاک 1 رد دصرد رادقم یحطسUVB

یم ددرگ

.

( یلسات و راکنلااپ 13

رتمواناریپ زا هدافتاسا ااب )

UVB

اوYES-

YES TSP-700

هزادنا هب ادقا شبات يریگ

وUVB

یکی ردTSR

يااهدروآرب ااب ار هاجیتن و هدوامن نیتناژرآ روشک ریرباتفآ ياهرهش زا لدم زا لصال

TUV 4.1

نآ یاتن .دندومن هسیاقم اد ناشن اه

رد هک د

زا رتکچوک سارلا تمس يایاوز يارب فاص ياهزور 70

ياطخ ،هجرد

لدم زا رتمکTUV

10 یم دصرد .دشاب

شباات راب نوزُا ها للام لاباق ریياات رب هولاع ،یتفاایردUVB

راب اایرد حطاس زا اافترا و نیمز حطس يودیبلآ ری ن يررید لماوع یم راذگريا یتفایرد شفنبارف شبات رادقم .دنشاب

د و اوالوبیرپ شهوژپ ر

( کیلمچ 14 ) شباات تدش رب ودیبلآ و ایرد حطس زا افترا ریيات

UVB

ایکاوولاسا ریگ فرب و عفترم هارتسیا ود رد فاص نامسآ طیارش تحت سرلا تمس هیواز تحت قیقحت نیا رد .دش هعلاطم 55

یلا 65 هاجرد

نایدارگ یفرب ششوپ نودب و % رتموالیک کای ره يازا هبUVB

15

فا يارب افترا شیازفا هکیلال رد .داد ناشن شیاز % دودلTSR

6 راب

دمآ تسدب رتمولیک

.

یم ناشن تاعلاطم هک دهد

نوزُا عیزوت رب میلقا رییغت مه تداش و

لانریاس رب نوزُا تارییغت ًلاباقتم مهو هتشاذگ رياUVB

راییغت يااه

تسا راذگ ريا میلقا (

8 ).

رییغت ، نوزُا رد رییغت نودب یتل ریياات اب میلقا

یم ودیبلآ و یکانربا رب راداقم رد رییغت بجوم دناوت

رد یحطاسUVB

نرق 21 یم ناشن قوف تاقیقحت ، ومجم رد .دوش تااماهبا هاک داهد

شبات هدنیآ اب هطبار رد يدایز نرق ردUV

21 نآ تلع هک دراد دوجو

زیواوه و اهربا رادقم رد ینیب شیپ لباق ریغ تارییغت لاسورنآ( ااه

)ااه

تدش شیازفا رد نوزُا ریيات هچ رگا .تسا زا رایخا هاهد دانچ ردUV

نیب و یملع لفاحم هجوت لباق و مهم تاعوضوم ،تاسا هدواب یاللملا

هزادنا هنافساتم یلو يریگ

تااعلاطم تاهج یکدانا کیتامتاسیس يااه

نیرناس هانیزه راما نایا تالع .تسا دوجوم شفنبارف هعشا اب طبترم تلاکشم و يریگ هزادنا یگدیچیپ و

هارتسد يرادهرن ياه هزادانا ياه

یم شفنبارف فیط يریگ ساسا رب تاعلاطم بلغا تلع نیمه هب .دشاب

لدم اب هدش اجنا ياهدروآرب یم اجنا شبات ياه

.دریگ

تاراییغت دنور یسررب و هدش هدهاشم یناکم تارییغت ریسفت تهج هاقطنم هاعلاطم ،شفنباراف شبات ینامز یژوالویب شباات يا

يراما یک

یام ر ن هب ریذپان بانتجا یکدانا تااعلاطم ینااهج ساایقم رد .داسر

و روراپ يزباس قیقحت هب ناوت یم هلمجزا هک تسا هدش هئارا نونکات ( ناراکمه 15

میرتاسا یتلام شبات لدم زا هدافتسا اب اهنآ .دومن هراشا )

همشچ دنچ(

هیلا دنچ وج کی و )يا نیرنایم هئارا هب يا

تدم زارد ياه

شبات وان یکیژوالویب يااه ،UVA

بآ و یرتخواس بااتفآ ،UVB

سایقم رد یمشچ دیراورم 25°

/ 1

× 25°

/ 1 یااتن هسیاقم .دندومن ادقا

يریگ هزادنا اب ناگدربمان لدم قطاانم رد هاک داد نااشن یاعقاو ياه

ینیب شیپ ياطخ ربا مک و کشخ زا رتمک لدم ياه

±10 یام دصرد

ا و بوطرم قطانم يارب یلو دشاب اات فلاتاخا نایا يرب

±20 داصرد

عایزوت رد هاک هداش هداد نااشن قایقحت نایا رد .تاسا راا تنا لباق شبات ییایفارغج رد دیاشروخ سرالا تماس تایعقوم یکیژوالویب ياه

یم افیا نوزُا زا رت مهم یشقن لحم دنک

.

(3)

کسیر ، ومجم رد يلااب

شبات شفنبارف شیب زا ریياات و ،لاامرن

ءوس رب لولس ياه یتایل نا و اد ،نااس هژایو هاب نااهایگ

رد قطاانم

کشخ و ینابایب .دانک ادیپ ترورض یشهوژپ نینچ اجنا ات هدش ببس

ثلابم رد هکنیا هب هجوت اب رییغت

میالقا لاامتلا شیازافا یکاانربا رد

ههد ياه ریخا و هدنیآ و ریيات تابثم نآ راب شهااک يااهوترپ تداش

شفنبارف یتفایرد رد حطس نیمز جنا ،دراد دوجو یام یاشهوژپ نیا ا

ریيات و دزادرپب روکذم ضرف یسررب هب دناوت تانااسون

یامیلقا لاماوع

.دنک نییعت شفنبارف شبات رب ار نوزُا و اهزیواوه ،یکانربا نوچ شور و داوم اه

هعلاطم دروم هقطنم )فلا رضال قیقحت رد 22

يدانب هاقبط متاسیس سااسارب هک هارتسیا ااش لاااصا نترااامود یاامیلقا

د و کااشخ هاامین ،کااشخ قطااانم رد ه

هارتاسیا ییایفارغج تاعلاطا .دندش باختنا دنراد رارق کشخارف يااه

هعلاطم دروم یسانشاوه لودج رد

1 .تسا هدهاشم لباق

لکش رد زین هعلاطم دروم هقطنم تیعقوم 1

.تسا هدش هداد ناشن

لکش نیا رد 22

رد ر ن دروم رهش 9

هتفرگ رارق ناریا ناتسا .دنا

اب اپ هکبش دوجو دع هب هجوت ی

ش ،روااشک رد شفنبارااف شباات

دااقم ی ر تعااس ی و هنازور ا رد ی هارتس ياه لدام زا هعلاطم دروم لااقتنا

شبات ی .دش هدافتساTUV5

لدم هیلا دنچ ياه يا

لاقتنا یشبات شقن

یمهم رد تاعلاطم شفنبارف ياهوترپ و

همانرب ياه ااب طبترم یتایلمع

نآ دنراد . هلمج زا تیزم هیلا دنچ لاقتنا لدم ياه يا

هب تبسنTUV

لدم ریاس فاطعنا اه يریذپ

تسا لدم نیا رتشیب

لودج 1 - تاعلاطا ییایفارغج و

یاهرهش میلقا عون عقاو

رد هقطنم دروم هعلاطم

Table 1- Geographical information and climate types of cities located in the study area فیدر

No.

رهش City

ییایفارغج لوط Longitude (E)

ییایفارغج ضرع Latitude (N)

)رتم( عافترا Altitude (m)

نترامد( اوهو بآ عون هدش حلاصا

)

Climate type (adjusted De Martonne)

1 ^Abadehهدابآ ^52.67 ^31.18 ²⁰³⁰ ^Aridکشخ

2 ^Anarرانا ^55.25 ^30.88 ¹⁴⁰⁹ Hyper- aridکشخارف

3 ^Baftتفاب ^56.58 ^29.23 ²²⁸⁰ ^Semi-aridکشخ همین

4 ^Bamمب ^58.35 ^29.10 ¹⁰⁶⁷ Hyper- aridکشخارف

5 ^Birjandدنجریب ^59.20 ^32.86 ¹⁴⁹¹ ^Aridکشخ

6 ^Isfahanناهفصا ^51.87 ^32.67 ¹⁶⁰¹ Hyper- aridکشخارف

7 ^Ferdowsسودرف ^58.17 ^34.02 ¹²⁵⁰ ^Aridکشخ

8 ^Garmsarراسمرگ ^52.27 ^35.20 ⁸²⁵ Hyper- aridکشخارف

9 ^Qomمق ^50.85 ^34.70 ⁸⁷⁷ ^Aridکشخ

10 ^Gonabadدابانگ ^58.68 ^34.35 ¹⁰⁵⁶ ^Aridکشخ

11 Kabootar-Abaad دابآرتوبک 51.85 32.52 1545 Hyper- aridکشخارف

12 ^Kashanناشاک ^51.45 ^33.98 ⁹⁸² ^Semi-aridکشخ همین

13 ^Kashmarرمشاک ^58.47 ^35.30 ¹¹¹⁰ Hyper- aridکشخارف

14 ^Kermanنامرک ^56.97 ^30.25 ¹⁷⁵⁴ ^Aridکشخ

15 Khoor-Biabanakکنابایبروخ 55.03 33.78 845 ^Aridکشخ

16 Minadeh-Jiroft تفریج هدنایم 57.80 28.58 601 ^Aridکشخ

17 ^Semnanنانمس ^53.55 ^35.55 ¹¹⁷¹ ^Aridکشخ

18 Shahre-Babak کباب رهش 55.13 30.10 1834 ^Aridکشخ

19 ^Sirjanناجریس ^55.68 ^30.47 ¹⁷³⁹ ^Aridکشخ

20 ^Tabbasسبط ^56.92 ^33.60 ⁷¹¹ ^{Extra arid}کشخارف

21 ^Tehranنارهت ^51.32 ^35.68 ¹¹⁹⁰ ^Aridکشخ

22 ^Yazdدزی ^54.40 ^31.90 ¹²³⁰ ^{Extra arid}کشخارف

(4)

لکش 1 - هعلاطم دروم هقطنم ییایفارغج تیعقوم

Figure 1- Geographical location of the study area

اب هک هجوت هب رد را ن نتفراگ دراوام یفااضا يااهزاگ نواچمه

بایمک و1

ساکعنا دررنااسمهان (2

ودایبلآ نتفراگ را ن رد تالع هاب )

رد ات هدش ببس نآ زا هدافتسا یگداس و لااب هبساحم تعرس نینچمه زا يرایسب تاعلاطم

یتاقیقحت دروم هجوت ایگ رارق ر د ( 4 ) . ، وامجم رد

لدم لدم ریاس اب هسیاقم رد یشبات لاقتنا ياه لدام هالمج زا اه

يااه

هزادنا ریداقم اب يرتشیب تقباطم یبرجت یام ناشن دوخ زا يریگ

.دانهد

لدام فلاخ رب هکنیا نمض زا يرتاشیب هرتاسگ رد هداش هرااشا يااه

لدام ،انمض .دنراد هدافتسا تیلباق يوج طیارش هامین و یابرجت يااه

هاقطنم یامیلقا طیاراش هاب تبسن لبق زا هک یطیارش رد اهنت یبرجت ( دنراد هدافتسا تیلباق ،دنشاب هدش هربیلاک هعلاطم دروم 9

).

لدم لااقتنا

شبات ی راب نیلواTUV

لااس رد 1993 طاسوت نوردم ی

3چ رد لم زکرم ی

قحت ی تاق رمآ يوج ولع ی

4اک

(NCAR)

داش هاضرع (

7 .) ا ای ن لدام

شبات هبساحم يارب یفیط

لوط رد جوم شفنبارف ياه و

ئرم ی تّقد اب

لوبق لباق ی دشاب یم هدافتسا لباق .

هلمج زا هداد ن دروم يدورو ياه ای

زا

لدم یمTUV

ناوت فارغج ضرع و لوط یا

یی

،ر ن دروم هقطنم قمع

يرون ربا

(Cloud Optical Thickness)

، ا اافترا ی هارتاس حطاس زا

رد یا

، بلآ ی يود مز ی ن

(Surface Albedo)

جوم لوط رد شفنبارف ياه

،

قمع يروان زیواواه

(Aerosol Optical Thickness)

و نوزُا الک ی

.درب ان ار وج 1- Trace gases

2- Anisotropic reflection 3- Madronich

4- U.S National Center for Atmospheric Research (NCAR)

ب هداد ) اه هداد یزاس هدامآ شور اه

هداد ياه ندروم ی زا ا ی ن شهوژپ هداد ناامه ًاتدمع هک يدورو يااه

لدم یمTUV

رد دنشاب يرامآ هرود لوط 13

لاس ( ه –2005 2017 )،

يارب 22 ا ی هارتس هعلاطم دروم نارایا يزکرم قطانم رد

عباانم زا رایز

:دیدرگ هیهت فارغج ضرع و لوط یا

یی را ن دروام هقطنم و

ا اافترا ی هارتاس زا

رد حطس زا ای اسانشاوه نامزااس تاعلاطا و رامآ زکرم دایدرگ ذاخا ی

لودج(

1 ،نینچمه .) ( زور لوط رثکادل

) N

یباتفآ تاعاس رادقم و

(n)

سوتم تروص هب ط

بیراض هباساحم تاهج هنایهام

(n/N)

کای هاک

زا ،تسا نامسآ یعقاو طیارش هبساحم يارب یلیدعت بیرض راامآ زکرم

سانشاوه نامزاس تاعلاطا و ریواصت شهوژپ نیا رد .دیدرگ تفایرد ی

هراوهام يا قمع يرون هدنجناس زا )لاُسورئآ( زیواوه يرون قمع و ربا

Terra & Aqua/MODIS

ااصت .دیدرگ تفایرد و

هراوهاام ری نوزُا يا

وااج یاالک

(Total Column Ozone)

هدنجنااس زا

OMI/Aura

هراوهام ریواصت .دمآ تسدبTOMS

يا بلآ ی يود مز ی ن رد فیط لواط

جوم شفنبارف ياه هداد زا هدافتسا اب

هژورپ لیلحنزاب ياه

MERRA-2

هراوهاام زا هدافتاسا ااب هاک اسان یانیمز تادهااشم متاسیس وERA

Goddard

هخاااسن 5 (

5 -

) GEOS

يواااج يراواااگ هداد هنامااااس و

5( هخسن )ADAS

5.12.4 یم هیهت نیا .تفرگ رارق هدافتسا دروم ،دوش

هراوهام ریواصت هکباش رد هانازور ترواصب یلبق ریواصت دننامه زین يا

5- Atmospheric Data Assimilation System

(5)

(Grid)

یناهج 25 / 0

× 25 / 0 ( هجرد 25 رد رتموالیک 25

رد )رتموالیک

لاس زا و دنراد رارق رایتخا 1980

ونکات ن یام دوجوم يزکرم ویشرآ رد

هراوهام ریواصت .دنشاب تیااس قیرط زا هراشا دروم يا

الم لاک هرادا ی

دروناوه ي اضف و

1ي رد نااریار ترواصب )ااسان رااصتخا هاب( ااکیرمآ

.دراد رارق ناررشهوژپ ومع سرتسد

شهوژپ شور )ج هداد نتشاد رایتخا رد اب شهوژپ نیا رد زاین دروم يدورو ياه

لدم

بTUV

شبان ریداقم دروآر :دش اجنا ریز تلال راهچ ردUVB

فااص ًلامااک نامسآ طیارش )فلا

(Clear Sky)

،تالال نایا رد :

لدم يدورو رد یکانربا رادقم یم هتفرگ ر ن رد رقصTUV

.دوش

يربا ًلاماک نامسآ طیارش )ب

(Overcast)

راداقم ،تلال نیا رد :

لدم يدورو رد یکانربا رد دص رد دصTUV

ن یم هتفرگ ر .دوش

یعقاو طیارش )ج

(All Sky)

راداقم ریيات ،یعقاو طیارش زا رو نم :

لدم یاتن رد یباتفآ تاعاس لوط رد نآ لامعا و هدش رازگ یکانربا ادتبا رد تلال نیا هبساحم يارب .تساTUV

( زور لوط رثکادل و )N

باتفآ تاعاس رادقم ی

( هام طاسوتم تروص هب )n

ی هانا هباساحم تاهج

ض ر ی ب ( هک )n/N

ی ک رض ی ب دعت یل هبساحم ،تسا ی دیدرگ

ااب سپس .

ًلامااک نامسآ طیارش شبات ریداقم رد یلیدعت بیرض نیا ندرک برض یم تسدب قوف طیارش رد شبات ،فاص تاسیرورض هتکن نیا رکذ .دیآ

شیاپ هک هزادانا عایزوت ،ااهربا ريوام اافترا ،يربا ششوپ قیقد ياه

رطق کیکفت و ربا لخاد ياه ربا لخاد تارذ ندوب لاتسیرک ای عیام

ک ریيات یتفاایرد شفنباراف شبات رب ه ساایقم رد ،دانراذگ

یناامز يااه

یمن سرتسد رد ایند رد تدم ینلاوط ضراف تالع نیامه هاب .داشاب

نایا زا شباات تایبدا رد ،لال نیا اب .تسین یعقاو لاماک قوف طیارش یم هدافتسا لاطصا ( ددرگ

16 .)

ت یبسن فلاتخا )د ا

:يربا ًلاماک نامسآ اب فاص ًلاماک نامسآ شب

هنهپ و هبساحم )ب( و )فلا( تلال ود یبسن توافت تلال نیا رد يااه

تاسا شاشرپ نیا هب خساپ تلال نیا هئارا زا فده .دش دیلوت هطوبرم یم هقطنم رد لماک یکانربا ایآ هک شباات کسیر دناوت

رواطب ارUVB

؟دهد شهاک ه للام لباق ،اهتنا رد ن هشق هنهپ ياه ریداقم يدنب تالال اامت ردUVB

يااه

نیرنایم( یلصف طسوتم تروصب هعلاطم دروم هدودحم رد هدش رکذ 13

رن زا هدافتسا اب )هلاس رازفا

ArcGIS

هخسن 10.4.1 یم دیلوت .ددرگ

1- National Aeronautics and Space Administration (https://disc.gsfc.nasa.gov)

ثحب و جیاتن

فاص ًلاماک نامسآ طیارش رد نیا هعلاطم ادتبا اب هدافتسا زا لدام وTUV

هداد يااه يدورو

آ و وج یلک نوزُا ،زیواوه يرون قمع بل

ی يود حطس مز ی ن رادقم شباات

یعمجت هنازور تحتUVB

طیارش هدیا لآ نامسآ فااص ( نوداب رابا )

دروآرب دیدرگ ات لیسناتپ هقطنم يارب تفایرد شبات نیرتشیب شفنبارف

رد لوصف فلتخم ددرگ دروآرب .

لکش رد 2 هنهپ شباات ییایفارغج ياه

یعمجت ر هنازو هام ردUVB

هاب( رابتکا و يلاواج ،لیروآ ،هیوناژ ياه

لصف هدنیامن ناونعب بیترت رد )زییااپ و ناتاسبات ،رااهب ،ناتاسمز ياه

.تسا هدش هئارا فاص ًلاماک نامسآ طیارش لکش هب هجوت اب 2c

ریداقم نیرتشیب ناتسبات لصف هنازورUVB

هنیشیب اب( تسا هدرک هبرجت هقطنم رد ار 53

یک ل رد عابرم رتم رب لوژو

لاصف هدنیامن ناونعب( هیوناژ هام ،سکعرب .)تفریج هارتسیا يارب زور هام نیب رد زین )ناتسمز ریدااقم نیراتمک لااس يااه

دواخ هابUVB

هانیمک ااب( تسا هداد اصتخا 9

رد زور رد عابرم راتم راب لوژوالیک

لکش اب هجوت اب .)رمشاک هارتسیا 2d

غج تارییغت هزاب نیرتگرزب ر

ییایفا

هنازور شبات نیب( زییاپ لصف ردUVB

22 اات 33 راتم راب لوژوالیک

هزااب نیرتکچواک هاک تاسیلال رد نایا .تاسا هدش خر )زور رد عبرم نیب( ناتسبات لصف هدنیامن رد ییایفارغج تارییغت 45

اات 52 لوژوالیک

)زور رد عبرمرتم رب و نیرتاشیب ، وامجم رد .تاسا هتاسویپ واقو هب

یداقم نیرتمک ر

و )ناتاسبات( یقراش بوانج یلاوان رد هانازورUVB

یم هدید هعلاطم دروم هقطنم )ناتسمز( یقرشلامش راهب لوصف رد .دوش

لکش( ناتسبات و يااه

2b,c

) ناانچمه هاچرگ شباات تداش هنیاشیب

ااما ،تاسا زکرمتم هعلاطم دروم هقطنم یقرش بونج یلاون ردUVB

هارتاسیا واصخ هاب یبرغ لامش یلاون یخرب يااه

و ماق ،ناراهت

ائانثتسا نانمس

"

یشیازفا ات 10 دصرد هانازور تدش رد تباسنUVB

یام ناشن دوخ زا راوجمه یلاون هب نوزُا هانهپ هاشقن یاسررب .دانهد

هداش راکذ ياهرهش رد هک دومن دییات یتاعلاطم هرود رد )راهب( یلصف هارتسیا زا رتمک وج یلک نوزُا رادقم هدواب فارطا ياه

شهااک .تاسا

نوزا د هارتسیا ر .دراد زاین ییازجم هعلاطم قوف ياه

یعمجت هنازور شبات ییایفارغج عیزوت نامسآ طیارش تحتUVB

هنیاشیب زکرمت لاس لوصف بلغا رد هک تسا تیعقاو نیا ررنایب فاص یام هااقطنم بوانج رد نآ تاافایرد يلااااب کاسیر زا یکااال و دااشاب

لولس يارب شفنبارف ياهوترپ هقطنم نیا یتسیز ياه

ا سکع رب .تس

تدش لامش یلاون رد رتمک ياه یناوخمه .دیدرگ دروآرب هقطنم یقرش

هنهپ هنایهام ياه دروام هاقطنم رد یلک نوزُا هنایهام ریداقم ابUVB

هاام یاخرب رد یالو .تشاد دوجو زین )شهوژپ نیا لصال( هعلاطم ااه

یلع یقطانم رد ائانثتسا ربماتپس و تسوگآ دننام یب نوزُا رادقم مغر

ش ،رت

شفنبارف هنازور شبات ریياات هطبار نیا رد .دوب لااب زین یتفایردUVB

لوسورئآ يرون قمع یامن ار یتفاایرد شبات تدش رب اه

هدایدان ناوات

.تفرگ

(6)

لکش 2 - نیگنایم ف یلص شبات یعمجت هنازور (UVB لوژولیک رب رتم عبرم رد زور ) : ،ناتسمز )a ،راهب )b

،ناتسبات )c پ )d

ا رد زیی هقطنم دروم هعلاطم

تحت طیارش نامسآ

ًلاماک فاص

Figure 2- Seasonal mean daily UVB radiation (kj/m².day): a) Winter, b) Spring, c) Summer, d) Autumn in the study area for Clear-Sky conditions

هارتسیا یخرب رد هاک کانابایب رواخ و داابآرتوبک ،ناهفاصا ری ن ا

م ه للام لباق رییغت یلک نوزُا رادق شباات تداش شهااک تشادن يا

هنازور دودل اتUVB

20 هارتاسیا نیا رد ناتسبات و راهب رد دصرد ااه

داش صخاشم ااهزیواوه يرون قمع ریداقم یسررب اب .دیدرگ هدهاشم زیواوه يرون قمع شیازفا ،شهاک نیا تلع هک ات( اه

3 یلاوان رابارب

هارتسیا رد )فارطا ه

ا قامع ریياات هاک هاکیروطب .داشاب یم روکذم ي

لواسورئآ يلاااب يروان ياهرهاش رد ناتاسبات و رااهب لواصف رد ااه

شباات ه للام لباق شهاک رد ناهفصا ناتسا کنابایبروخ و دابآرتوبک زلا .تاسا دوهشم وضو هب فاص نامسآ طیارش رد یتفایردUVB

هشقن رضال شهوژپ رد هک تسا حیضوت هب وت هنهپ ياه

ز ییایفارغج عی

لواُسورئآ يروان قامع ،حطس يودیبلآ،یلک نوزُا يروان قامع و ،ااه

اعمج( دیدرگ هیهت هنایهام سایقم رد یکانربا 48

تالع هب یلو ،)لکش

.دیدررن جرد هلاقم رد تاحفص دادعت تیدودحم هنازور شبات هنیشیب هک نیشیپ تاعلاطم یاتن هب هجوت اب

ارUVB

ضرع يارب ات ینایم ياه

80 راتم راب لوژولیک زور رد عابرم

رازاگ

هدومن ( دانا 15 رد فااص ناماسآ طیاراش رد شباات يلاااب کاسیر ،)

جوم لوط هدودحم ياه

هنیاشیب ااب( تاسا دوهشم ناریا ردUVB

54

رتم رب لوژولیک زور رد عبرم

راکذ .)تافریج هارتاسیا رد دادرخ هام رد

دیشروخ شبات هیواز رب هولاع هک تسیرورض هتکن نیا (

تماس هایواز

شباات هنیاشیب نایا دااجیا رد هاقطنم رد زور لواط )دیاشروخ سارلا تسا هتشاد شقن هنازور یعمجت (

16 یم ر ن هب .) هاب هجوت اب هک دسر

شباات هنیاشیب واقو ،هقطنم لامش رد ناتسبات ياهزور لوط شیازفا هنازور راب ار شباات هایواز و یالک نوزا هبلغ ،هقطنم بونج ردUVB

یات زور لوط ی

یم د .دنک

یربا ًلاماک نامسآ طیارش رادقم شهوژپ نیا رد شبات

یعمجت هنازور تاحتUVB

طیاراش

(a) (b)

(c) (d)

(7)

نامسآ زین يربا ًلاماک دروآرب

دیدرگ اب ات طیارش لامااک نامسآ فااص

هسیاقم دنوش و ریيات یکانربا و اهزیواوه راب حطاس هاب هدیاسر شباات

نیمز دروم یبایزرا رارق دریگ . لکش رد 3 انهپ ه دانب ي هاام ردUVB

لاصف صخاش ناونعب بیترت هب( ربتکا و يلاوج ،لیروآ ،هیوناژ ياه -

هئارا يربا ًلاماک نامسآ طیارش رد )زییاپ و ناتسبات ،راهب ،ناتسمز ياه .تسا هدیدرگ

دننامه طیارش نامسآ

ًلاماک

،فاص لصف ناتاسبات طیاراش تاحت

يربا لاماک یضرف نیرتشیب

ناتاسمز لصف و ر شباات نیراتمک

و هاناز

هدومن هبرجت ارUVB

لکش( تسا ياه

3a,c

نیرتگرزب .) هزاب

تارییغت

ییایفارغج شبات

رد لصف ناتاسبات و راهب (

دودال

2.day

12kj/m

) خر

هداد

،تسا رد یلال هک نیرتکچواک هزااب

تاراییغت رد لاصف ناتاسمز

( ادودل

2.day

3kj/m

/ 2 ) هب وقو هتاسویپ تاسا . رد طیاراش ناماسآ

ًلاماک

،فاص رزب گ نیرت هزاب تارییغت رد لصف زییاپ و نیرتکچواک هزااب

تارییغت رد لصف ناتسبات خر هداد دوب هک ررنایب تیعقاو نیا تسا

هاک

طیارش يربا امت رجنم

هب هنازور شبات هنماد یلصف تارییغت یم

ددرگ . اب

ییایفارغج قابطنا هشقن

شبات هنازور ياه اابUVB

هاشقن هداد

ياااه يدورو (

،نوزُا اانربا ا

،یک يوداایبلآ یحطااس و زیواوااه يوااج )

صخشم دش هاک هانهپ يااه قبااطت ،يرابا اامت طیاراش ردUVB

يرتشیب اب هنهپ ياه یکانربا .دنراد هب يروط هک رد راه هایلان يا هاک

هنیمک یکانربا تشاد دوجو هابرجت شفنباراف شبات زا يرتشیب ریداقم

،دوب هدش و اشقن ،تاحفاص داداعت تیدودحم لیلد هب( سکعلاب ه

يااه

)دشن هداد ناشن يدورو ياه هداد هنهپ .

هتبلا نیا هب نآ انعم تسین هک

ریيات ریاس اهرتماراپ ار دیاب هدیدان تفرگ . رد

، ومجم نیرتاشیب راداقم

هناتسبات شبات ردUVB

یلاون بونج یقرش هقطنم دروم هاعلاطم هاب

وصخ هارتسیا ياه

،مب تفاب و ات( تفریج 39

عبرم رتم رب لوژولیک

د )زور ر و نیرتمک ناتسمز رد رادقم رد

یلاوان لاماش یقراش هاقطنم

دروم هعلاطم هب وصخ هارتسیا ياه رمشاک و زا راتمک( سودرف 8

/ 3

)زور رد عبرم رتم رب لوژولیک یم هدهاشم

لکش( دوش 3a

) . هام رد يااه

رد شباات ریدااقم نیراتمک )زییاپ و راهب لوصف هدنیامن( ربتکا و لیروآ لکش( دندرگ یم هدهاشم هقطنم یلامش یلاون ياه

3b,d

.)

لکش 3 - نیگنایم یلصف شبات یعمجت هنازور (UVB لوژولیک رب رتم عبرم رد زور ) : ،ناتسمز )a ،راهب )b

،ناتسبات )c رد زییاپ )d

هقطنم روم د هعلاطم

تحت طیارش نامسآ

ًلاماک یربا

Figure 3- Seasonal mean daily UVB radiation (kj/m².day): a) Winter, b) Spring, c) Summer, d) Autumn in the study area for overcast conditions

(a)

(c)

(b)

(d)

(8)

نامسآ یعقاو طیارش ( زور لواط زا هدافتسا اب ،دش هراشا لبق شخب رد هک روطنامه )N

( یباتفآ تاعاس رادقم و ( یلیدعت بیرض ،هنایهام )n

اب و هبساحم )n/N

ریداقم رد یلیدعت بیرض نیا لامعا شباات فاص ًلاماک نامسآUVB

هنازور ردUVB

( ناماسآ یعقاو طیارش

All Sky

.دایدرگ دروآراب ) رد

لکش 4 يدنب هنهپ هام ردUVB

رابتکا و يلاوج ، لیروآ ،هیوناژ ياه

عب بیترت هب(

لصف هدنیامن ناون رد )زییاپ و ناتسبات ،راهب ،ناتسمز ياه

ریداقم .تسا هدیدرگ هئارا نامسآ یعقاو طیارش طیاراش تاحتUVB

زا طاسوتم رواط هاب فااص ًلامااک نامسآ تبسن هب نامسآ یعقاو 19

ات زییاپ لصف رد دصرد 33

هدوامن ادایپ شهااک رااهب لصف رد دصرد

.تسا ناتاسبات لاصف راا تنا قباطم ریدااقم نیرتلاااب ياراد

ردUVB

هارتسیا یمامت ياراد ناتاسمز لاصف و تاسا هدواب هعلاطم دروم ياه

هارتسیا یمامت رد ریداقم نیرتمک نیراتگرزب .تاسا هاعلاطم دروم ياه

هنازور شبات )هنیشیب و هنیمک فلاتخا( تارییغت هزاب نیب ادودل(UVB

6 / 17 ات 5 / 27

2.day

زییااپ لاصف رد )k/m

لکاش(

4d

) هداش داال

نیاب( تاراییغت هزااب نیرتکچواک هاک یلاال رد ،تسا 1

/ 36 اات 7 / 42

2.day

هنیاشیب نیرتشیب .تسا هتسویپ وقو هب ناتسبات لصف رد )k/m

شبات یعمجت تدش ناتاسبات ءانثتاسا هب لوصف همه رد هنازورUVB

رد هنیاشیب ناتسبات لصف رد .تسا هدوب زکرمتم هقطنم بونج یلاون

ب هنازور شبات هداش لاقتنم هعلاطم دروم هقطنم یقرش لامش یلاون ه

لکش( تسا 4c

ریياات هاب نوزا ریياات رب هولاع ،لاقتنا نیا لیلاد زا .(

،بآ رااخب ییاایفارغج عایزوت ندز ماه راب رد دانه هناتسبات نوسنوم .دومن هراشا هقطنم رد درگزیر و یکانربا

لکش 4 - نیگنایم یلصف شبات یعمجت هنازور (UVB لوژولیک رب رتم عبرم رد زور ) : ،ناتسمز )a ،راهب )b

،ناتسبات )c رد زییاپ )d

هقطنم دروم هعلاطم

تحت طیارش یعقاو نامسآ

Figure 4- Seasonal mean daily UVB radiation (kj/m².day): a) Winter, b) Spring, c) Summer, d) Autumn in the study area for All-Sky conditions

(b) (a)

(c) (d)

(9)

توافت نامسآ

ًلاماک فاص اب نامسآ

ًلاماک یربا

شباات تداش رد یکاانربا ریيات یسررب رو نم هب یاعمجت

هانازور

ناماسآ يدل تلال ود رد یعمجت شبات ریداقم نیمز حطس ردUVB

نایا ااب .تفرگ رارق هسیاقم دروم هقطنم رد يربا لاماک و فاص لاماک رطخ يربا لاماک طیارش ایا هک فده تدش

شباات يلااب ياه

UVB

هاب شاخب نایا رد ؟داد داهاوخ شهااک هقطنم رد وقو تروص رد ار شهااک نازایم اات دش اجنا یبسن تروصب هسیاقم رتهب رد رو نم هاکنیا هاب هاجوت ااب نینچمه .دوش رد رتهب يربا ششوپ زا لصال ششوپ ریيات یسررب و دایز کسیر اب قطانم ییاسانش هعلاطم زا فده يربا شیاپ تروصب ربا تماخض ،تسا هعلاطم دروم هقطنم رد ناسکی رد تاسا راکذ هاب زلا .داش ضرف رتمولیک کی هقطنم لک رد ضرف

تدش رثکادل يدل ریداقم هکیتروص تااعلاطا ،داشابن را ن دمUV

لدام رد نآ يریگرااکب و هارتاسیا راه رد رابا تماخض قیقد

TUV

یا رد لاعف تاعلاطا نیا هنافساتم .تسیرورض هارتاس

یاسانشاوه يااه

یمن تبي روشک هدنجنس تاعلاطا و دوش

هراوهام ياه ار زلا تاقد يا

لدم يدورو يارب هام زین شخب نیا رد .دنرادن شبات ياه

،هایوناژ ياه

لصف صخاش ناونعب بیترت هب ربتکا و يلاوج ،لیرپآ ،ناتاسمز يااه

.دش هتفرگ ر ن رد زییاپ و ناتسبات ،راهب رد لکش 5 هنهپ ب يدن هانازور یعمجت شبات )دصرد( یبسن توافت

ردUVB

طیارش توافت نامسآ

ًلاماک فاص اب نامسآ

ًلاماک يربا هئارا

تسا . روطنامه هک

ًلابق هراشا

،دش نیا تلال زا لصال

،میسقت تواافت

ریداقم نامسآ

ًلاماک فاص و

ًلاماک

،يربا رب رد هبااشم راداقم ناماسآ

لاماک فاص هب تسد تاسا هدامآ .

ال رثکاد یباسن تواافت اابUVB

هقطنم نیرنایم يا

5 / 65 دصرد رد .تاسا هداد خر زییاپ لصف رد

ریااس

لصف ياه دروم هعلاطم طاسوتم راداقم ااب ناتاسبات لصف 32

داصرد

تاسا هداد ااصتخا دواخ هب ار یبسن فارحنا نیرتمک لکاش(

5c

) .

نیرتگرزب هزاب یبسن فارحنا هنازورUVB

( نیب 8 / 16 ات 3 / 53 دصرد )

لیروآ هام رد لصف هدنیامن(

یام هدهااشم )راهب لکاش( دواش

5b

،) رد

یلال هک نیرتکچوک هزاب

تارییغت (UVB

نیب 4 / 58 اات 6 / 72 داصرد )

رد زییاپ لصف هدنیامن هب

وقو هتسویپ لکش( تسا 5d

) . لکش قبط 5

هطقن یبسن توافت نیرتشیب و نیرتمک هارتاسیا رد يا

داابآرتوبک يااه

،لیروآ( ناهفصا 8

/ 16 ،ربتکا( سبط و )دصرد 72

هداش تابي )داصرد

.تسا

لکش 5 - هنازور یعمجت شبات یبسن توافت :یربا مامت نامسآ هب تبسن فاص نامسآUVB

،ناتسمز )a ،راهب )b

،ناتسبات )c بسح رب( زییاپ )d

)دصرد

Figure 5- Relative differences between the total daily UVB radiation in clear-sky with overcast conditions: a) Winter, b) Spring, c) Summer, and d) Autumn (in percent)

(a) (b)

(d) (c)

(10)

هنهپ یسررب یم ناشن اه

یکانربا هک دهد ییازس هب ریيات

شباات رب

هنازور اامت ناماسآ طیاراش هک تسیا هنوگ هب ریيات نیا .درادUVB

رد رتمولیک کی تماخض هب يربا اب( يربا افترا

4 يلاااب يرتموالیک

لواط هدوداحم رد رد ار یتفاایرد هانازور شباات تاسا ردااق )هقطنم ياهجوم هطقن سایقم ردUVB

ات يا 73 .داهد شهااک )زییاپ( دصرد

یمن ناسکی لاس لوصف همه رد یشهاک ریيات نیا یاشهاک ریيات .دشاب

هایواز لایلد هاب( لااس راگ لوصف رد شفنبارف یحطس شبات رب ربا مس ت یام لااس دراس لواصف زا رتمک یبسن روطب )رتمک سارلا .داشاب

هاام رد يرابا امت نامسآ یشهاک ریيات زا هدش هدهاشم فارحنا رادقم جوم لوط هدودحم رد ربماتپس و تسوگا ،يلاوج ،نئوژ رگ ياه ياه

نیبUVB

22 یلا 46 یم دص رد هاام رد .دشاب

اات ربماوان دراس يااه

هاک ریيات نیرنایم ،سرام رد یتفاایرد شبات رب يربا امت ششوپ یش

هدودحم 53 یلا 73 طسوتم روطب( دمآ تسدب دصرد 2

.)ناتاسبات ربارب

یم ار رما نیا تلع لیام ياهوترپ( رتشیب سارلا تمس هیواز هب ناوت

رت

،شخب نیا رد هک تسیروآدای هب زلا .داد تبسن )لاس درس لوصف رد طیارش رد هچ هنازور شبات هبساحم رد طیاراش رد هاچ و فاص نامسآ

و ،یلک نوزُا ،اهزیواوه یکیتپا قمع ری ن يدورو ياهریغتم يربا امت یاسررب نااکما اات دش هتفرگ ر ن ناسکی تابساحم رد ودیبلآ بیرض هقطنم لک رد ربا تماخض زین هطبار نیا رد .ددرگ مهارف یکانربا ریيات هایاپ اافترا( رتمولیک کی ربارب و ناسکی 4

موالیک هالق اافترا و رت 5

.دیدرگ ظاحل )رتمولیک تن ی هج گ ی ر و ی پ ی داهنش ه ا

یماامت رد ناتسبات لصف هک تسا نیا زا یکال هدمآ تسدب یاتن هارتسیا ناماسآ( یاسررب دروام طیاراش یمامت رد و هعلاطم دروم ياه هانازور یاعمجت ریدااقم نیرتلاااب )یاعقاو و يربا ًلاماک ،فاص ًلاماک

ومن هبرجت ارUVB

هانازور ریدااقم هنیمک .تسا هد ياراب زاینUVB

ناتسمز لصف رد یسررب دروم طیارش امت یااتن اب هجیتن نیا .داد خر

( يورااسخ و يرقواام تاااقیقحت 12

( ناراااکمه و يوااسوم و ) 10

)

صخااش يلاااب تداش داندومن ناونع ناگدربمان .داد ناشن یناوخمه وترپ شفنبارف

(UVI)

رد هرتسگ

،ناریا رگ لوصف رد و رااهب( لااس

یام خر روشک یبونج همین رد )ناتسبات واترپ صخااش هنیاشیب و داهد

ضرع رد شفنبارف روشک یبونج ياه

زکرمتم ( تسا 10 و 12 .) یااتن

هسیاقم شبات یعمجت طیارش رد هدش يزاس هیبش هنازور نامسآ

ًلاماک

فاص طیارش اب نامسآ

ًلاماک یم ناشن يربا هاک داهد

هانازور ریدااقم

حتUVB

فااص ًلاماک نامسآ هب تبسن يربا ًلاماک نامسآ طیارش ت زا طسوتم روط هب 33

ات ناتسبات لصف رد دصرد 67

لاصف رد داصرد

یم شهاک زییاپ تلع .دبای

رتشیب شهاک رد

زییاپ لصف هاک تاسا نیا

هام رد لوط شیازفا و رتشیب سارلا تمس هیواز لیلد هب لاس درس ياه اهوترپ ریسم

، با یشهاک ریيات یحطاس شبات رب ر

یباسن رواطبUVB

هام زا رتشیب یم خر لاس رگ ياه

.دهد شباات هاک داد ناشن اهدروآرب

هنازور یعمجت هاقطنم یبوانج قطانم رد لاس لوصف بلغا ردUVB

هعلاطم دروم دراد يرتاشیب تدش

کاسیر ضراعم رد قطاانم نایا و

وترپ یکیژولویب تارطخ زا يرتشیب لا .دانراد رارق شفنبارف ياه

رد هاتب

هام زا ناتاسودنه نواسنوم ذوفن لیلد هب تسوگآ و يلاوج ،نئوژ ياه

بونج تمس تماس هاب يردق هنیشیب نیا ،قرش

ضراع يااه یلاماش

یم هدیشک .دوش

هک تسا رکذ هب زلا زور لوط ،يدیشروخ شبات هیواز رب هولاع

هنیشیب ییاجباج و داجیا رد هقطنم فلتخم اقن رد .دراد شاقنUVB

ر ن هب یم لاماش رد هناتاسبات زور لواط ندوب رتلااب مغریلع هک دسر

شباات هایواز هب هقطنم بونج ياهرهش هب هنیشیب لاقتنا تلع ،هقطنم يدومع رد .دشاب طبترم رتمک یلک نوزُا و )رتمک سارلا تمس هیواز( رت

( ناراکمه و فوتولویف قیقحت 3

تدش هک تسا هدش ناونع زین ) شبات

هعشا داقم اب شفنبارف را

هایواز .دراد سواکعم تباسن س رالا تماس

وااترپ شبااات تدااش رد شهاااک ،روکذاام هاایواز رد شیازاافا هااکیروطب دراد یپ رد ار شفنبارف تدش(

شبات نیمز حطس رد یتفایرد باسانتم

اب سونیسک هیواز س رلا تمس يدیشروخ

)تسا .

،انمض لواط ریاسم

يروبع ياهوترپ زا

وج اب شیازفا هیواز تمس س رلا يدیشروخ شیازفا

یم .دبای نیاربانب هنوگره شخپ ای بذج طسوت

ياهزاگ يوج اای تارذ

قلعم رد اوه اب شیازفا لوط ریسم شیازفا یم دبای هانهپ یلک هسیاقم.

یکاال اهزیواوه و ودیبلآ ،یکانربا ،نوزُا ریداقم اب شفنبارف شبات ياه هنیاشیب و هنیمک وقو هک تسا تیعقاو نیا زا شفنباراف شباات يااه

و واج یالک نوزُا عیزوت ریيات تحت رتشیب يربا امت طیارش ردUVB

زیواوه ت لغ و ودیبلآ هنایهام تاناسون و دنراد رارق اهربا یکیتپا قمع ه للام لباق ریيات هانازور شبات هنیمک و هنیشیب زکارم ییاجباج رب يا

رضال شهوژپ رد( درادنUVB

48 ییاایفارغج عایزوت هانایهام هاشقن

يودیبلآ اهزیواوه يرون قمع و یحطس تیدوداحم لیلداب یلو هیهت

.)دیدررن هئارا هلاقم رد تاحفص دادعت هسیاقم

هنهپ ییاایفارغج ریدااقم

هنازور یعمجت شبات ابUVB

یالک نوزُا و

رابا يروان قامع ناشور

تخاس هک یعقاوم رد هک

اهربا يرون قمع لباق

ه للام تاسا هاام(

-

ربماسد ياه ات

)لیروآ لماع انربا شبات شهاک رد یک رتريؤمUVB

زا

ت لغ یلک نوزُا یم لمع

و ااهربا رادقم هک یعقاوم رد ،سکعرب .دنک

شبات رب یلک نوزُا یبسن ریيات تسا مک اهنآ يرون قمع رتشیبUVB

( يرابکا یالع و رواپ یعرش شهوژپ یاتن اب هجیتن نیا .تسا 17

رد )

تشاد یناوخمه ناهفصا هارتسیا

.

اب هجوت هکنیا هب یهارتاسیا ترواصب تاباساحم شهوژپ نیا رد

هنهپ جارختسا تهج ،تفرگ تروص قیقد ياه

زا دواش یم داهنشیپ ،رت

هداد .ددرگ هدافتسا زین هارتسیا زا جراخ اقن ریاس هدش يدنبدیرگ ياه

نوچ انمض لدم یجورخ یجنسرابتعا

هاب رابم زاین شبات لاقتنا ياه