پزشکی شدن زیبایی و سبک های هویّتی

(1)

کبس و ييابيز ندش يکشزپ يتّيوه ياه

نهکراشفا داوج ،1

ینامز ارهز

2

هدیکچ هدولاش ،یفرصم ةعماج تمس هب یدیلوت ةعماج زا رذگ و هعماج عیسو تارییغت ،یروانف عیرس تفرشیپ اب یاه

تیوه هدش رییغت راچد زین یبای تسا

هب ار ندب و یم رظن رد تیوه ةناسر هباثم

شیپ شهوژپ .دنریگ زا هدافتسا اب ور

هنیمز ةیرظن نایم رد قیمع ةبحاصم رازبا و یا

21 كبس و ییابیز یحارج ةعلاطم لابند هب نادمه رهش ناوج یاه

ک تسا نآ رگنایب شهوژپ نیا جیاتن .تسا ناناوج یتیوه اب هارمه نم نتشیوخ رد یرگید ،یفنم نتشیوخ رد نم ه

ینس تائاضتقا .دنتشاد شقن ییابیز یحارج تمس هب نارگشنک شیارگ رد یّلع یلماوع ناونع هب هرهچ درط و گنا هنیمز لماوع ناونع هب یناوج گنهرف و هدیا رّوصت ،یا

زین حور و مسج هطبار دروم رد یبهذم تاداقتعا و ینهذ لآ

ناونع هلخادم لماع لابند هب اهنآ قوف طیارش اب هجاوم رد .تسا یحارج لمع تمس هب نارگشنک شیارگ رد رگ

تکراشم .دنتسه ییابیز یحارج دربهار ناونع هب ینیب لدم باختنا و كشزپ باختنا مادقا زا دعب شهوژپ ناگدننک

یحارج هب ساسارب

هدیا تارّوصت هب یبایتسد مدع ای یبایتسد کلام هس لآ

و هرادنپدوخ کرد یگنوگچ ،یندب

تیوه و یفنم هبرجت اب یمیمرت تیوه ،تبثم ةبرجت اب یمیمرت تیوه كبس هس هب رییغت ةشیدنا یگنوگچ هتسد شخب تیعورشم كبس هب هجوت اب ییابیز یحارج جیاتن هک دندش یدنب

.تسا توافتم نانآ یتیوه یاه

هژاو يدیلک ياه

،یندب رّوصت ،ندب ،دوخ زا کاردا كبس ،ییابیز ندش یکشزپ ،یتّیوه تارییغت

یتّیوه یاه

:تفایرد خیرات 19

/ 09 / 97 :شریذپ خیرات

10 / 11 / 97

نایاپ زا هتفرگرب هلاقم .تسا هدش ماجنا نادمه ناتسا یملاسا داشرا و گنهرف نامزاس تیامح اب و دشرا یسانشراک همان

1 . هعماج رایشناد ( انیس یلعوب هاگشناد یعامتجا مولع هورگ ،یسانش

)لوئسم هدنسیون j.afsharkohan@yahoo.com

2 یسانشراک . هعماج هتشر دشرا انیس یلعوب هاگشناد یسانش

z.zamani@gmail.com

(2)

168 تاطابترا ـ گنهرف تاعلاطم

║ لاسلهچ هرامش ،متسیب ،متشه و ناتسمز1398

همدقم ناسنا هب و ییابیز هب خیرات لوط رد اه هداد رایسب تیمها دوخ یرهاظ ییابیز صوصخ

.دنا تیمها

هزادنا هب ییابیز ییابیز ةروطسا ناونع زا هاگ هک تسا یا

یم دای1

وش هولاع .د یدنبرشق و زیامت رب

2

ناسنا خیرات لوط رد اه ساسارب

هورگ ،نس ،سنج ریاظن و تسوپ گنر ،لغش ،ینید ـ یموق یاه

،رگید یوس زا .تسا هتفر راکب دارفا یدنبرشق یارب یتیمها اب کلام ناونع هب زین ییابیز ،نآ تّیوه هدوب رایسب تیمها یاراد خیرات لوط رد زین دوخ زا صخش ره تشادرب و 3

تشادرب .تسا

تشادرب وترپ رد دوخ زا درف ره یاه

یم انعم و فیرعت وا زا نارگید زا یرایسب دییأت هب .دوش

هبنج هدنریگربرد دوخ موهفم ،ناقّقحم تیکلام ،یندب رهاظ ،تیسنج :هلمج زا تسا یرایسب یاه

اه

قیقد نایب هب .نآریاظن و اهدادعتسا ،یدام تاقلعت و هعومجم رگنایب موهفم نیا ،رت

نامزاس یا هتفای

رابرد تاعلاطا زا ة

تشیوخ ،ینسحم( تسا ن 1375

: 98 شرگن و راکفا .) ،درف دوخ هب طوبرم یاه

یم ار یموهفم ماظن یم هک دنزاس

دوخ کاردا ار نآ ناوت

،4

،ینسحم( دیمان 1375

: 186 .)

و هعماج عیسو رییغت اب یفرصم ةعماج تمس هب یدیلوت ةعماج زا رذگ

هدولاش ،5

یاه

تّیوه هدش رییغت راچد زین یبای یوحن هب ،تسا

نید ،هداوناخ ،لغش یدیلوت ةعماج رد رگا هک و

تّیوه یارب یعبنم هریغ یم بوسحم درف یبای

،یفرصم ةعماج رد ،دندش ای روما رهاوظ

یاهدامن

یم دارفا یعامتجا تّیوه فیرعت کلام یرصب یگنوگچ و ندب ،یرصب یاهدامن نیب .دنوش

رادروخرب ییلااب تیمها زا نآ یرهاظ ییابیز هب نتخادرپ فرصم عماوج رد ندب تیمها .تسا

هزادنا هب ،ینونک رادم یم دای یندب هعماج ناونع هب نآ زا هاگ هک تسا یا

اج نادب ات رما نیا ،دوش

ندب تیریدم هدیدپ زا هزورما هک دراد دومن یم نایم هب نخس 6

ندب ،زین یرصب یاهدامن نیب .دیآ

هب و ب ییلااب تیمها زا نآ هب یگدیسر یگنوگچ صوصخ یطیارش نینچ رد ،عقاو رد ،تسا رادروخر

ندب تیریدم هلیسو ،7

زیامت داجیا یارب یا یم دارفا نیب توافت و8

هب ندب زا دیدج ةعماج رد .دوش

هناسر ناونع یم دای دارفا تیوه یارب یا

هب دارفا یارب ار تصرف نیا ،تیوه ندش یرصب .دوش

1. Beauty Myth 2. Stratification 3. Identity

4. Self-Understanding 5. Consumption Society 6. Body Management 7. Body Management 8. Differentiation

(3)

║ لاسلهچ هرامش ،متسیب ناتسمز ،متشه و1398

یم دوجو هب ،دوخ ندب ِتیریدم قیرط زا هک دروآ طیارش و رتهب تیعقوم بسک یارب ینز هناچ

توافتم .دنزادرپب هعماج رد رت ماجنا هچنآ ره .میراد ندب ام همه هک تسا نیا ،دشاب هتشاد دوجو ینیقی رما كی رگا

یم ندب بلاق رد ،میهد یم ماجنا نامیاه

،نداد شوگ ،ندرک تبحص ،ندرک رکف ماگنه .میهد

هار ،ندیباوخ ،ندروخ حارتسا ،نتفر

ندب زا ،ندومن یزاب ای ندرکراک ،ندومن ت هدافتسا نامیاه

یم یگدنز زا یشخب ره ،نیاربانب .مینک هب هرمزور یگدنز سپ ،تسا یندب ،نام

رد یساسا روط

یم ندب دیلوتزاب و دیلوت تهج دشاب

( (Nettleton & Watson 1998:1

ندب نیشیپ سدقت .

یب رگید تباث و یتّیوه رابت زا رگید ،تسانعم یلکش اب هکلب ،تسین یربخ یصخش خیرات كی رد

یم رییغت هنازور ةقیلس رب انب مادم هک میراد راکورس یم هتشاذگ نارگید یبایزرا هب و دنک

ندب .دوش

یم لدب یهافر یلصا ناکم هب بیترت نیا هب شندب ناسنا .تسا رگشنک یگشیمه ةغدغد و دوش

هب ار ب ندیشخب رابتعا ِرازبا نیرتهب هباثم یم رظن رد شیوخ ه

دوخ یتیاضر هب مه ،هک دریگ

هتفیش یم راو یم اریز ،یعامتجا یتیاضر هب مه و دسر هورگ یخرب دناد

ةرابرد ندب للاخ زا اه

یم تواضق نارگید دننک

Le berton 1392:113_116( .)

سلاک رد تکرش و شیارآ زا ینوگانوگ لاکشا یاراد ندب تیریدم ات مادنا بسانت یاه

نا یحارج ماج ندب فلتخم یازجا رد كیتسلاپ یاه

تسا هدمع یتوافت . ییابیز یحارج نیب هک یا

لکش اب رد تکرش ای شیارآ دننام یدراوم رد هک تسا نیا ،دراد دوجو ندب تیریدم رگید یاه

سلاک هب درف ،موادت مدع تروص رد و هدوب تدم هاتوک لاکشا نیا ،نآ ریاظن و مادنا بسانت یاه

تلاح یم زاب دوخ یلبق ددرگ

. هک تسا ییابیز یحارج ،ندب تیریدم حطس نیرتلااب هک یلاح رد

یم وربور درد ةبرجت و یحارج دنیارف اب درف و هدوب تدمدنلب ریثأت یاراد زین لمع ةجیتن .ددرگ

یم یو ندب زا یئزج دوش

. دیدپ درف رهاظ رد ایاپ یریثأت ،ندب تیریدم زا لکش نیا ،تقیقح رد

یم وآ .در یروانف و اهرازبا ،رصع نیا رد هدمآرد درف ییابیز تمدخ هب یکشزپ نردم اه

دهاش و دنا

یکشزپ ای یکینیلک ییابیز ةدیدپ شرتسگ ییابیز ندش

هدیدپ ؛میتسه عماوج رد1

زا ار دارفا هک یا

هرهچ هرهچ اهنآ هب و هدومن رود دوخ یعیبط یاه اطعا یکشزپ و یعونصم حلاطصا هب یا

یم یامن .د

هژورپ قیرط زا دوخ ندومن یکشزپ و ندشابیز ،ندش یقلاخا رب ینتبم رصاعم تیوه یاه

لوصا هک یسک هکنیا رب ینبم تسا نشور یمایپ لماح مکحم و راوتسا ندب .تسا یندب یاهراک

1. Medicalization of beauty

(4)

یم راکب دوخ یارب ار رصاعم یکشزپ نیمارف و رد شیازفا نمض و هتشاد یندب تیکلام ،درب

ندب ةیامرس یم شیازفا زین وا یعامتجا و یقلاخا شزرا ،یو ی

(دبای

Huches 2000 :21

.)

اب

یروانف هکنیا مادنا رد رییغت داجیا تیلباق یکشزپ یاه

رد رییغت یّتح ناسنا ندب فلتخم یاه

دارفا تروص رد رییغت داجیا رب زکرمتم ،ناریا هعماج رد نآ ةدمع دربراک اّما ،دراد ار دارفا تیسنج .تسا هولاع تروص ناشن هکنیا رب

هاگیاپ ،یتملاس رگناشن ،تسا صاخشا داژن ،نس ،تیسنج ةدنهد

قیرط زا .تسا زین درف تایصوصخ و تیصخش یّتح ،تاساسحا و فطاوع ،یعامتجا ـ یداصتقا یم زین ار وا تّیوه هکلب ،یرگید اهنت هن دارفا تروص دنسانش

( Synott 1990:607

،تقیقح رد .)

فلتخم یاضعا ،یرگید یوضع ره زا شیب تروص ،دنتسین یگنهرف یواسم شزرا یاراد ندب

شزرا زکرمت لحم یلجتم تروص رد رگید وضع ره زا شیب صخش تّیوه ساسحا .تساه

یم ،ینسحم( دوش 1376

: 22 نیرتشیب هک تسا یهاگیاج هرهچ ،هعماج ینونک طیارش رد .)

یگتسبمه نیرتشیب و دراد دوجو نآ هب تبسن تیساسح اب ار

« نم » هک تروص رد رییغت ره .دراد

هناشن نارگید مشچ هب یم هبرض كی زا یا

نداد تسد زا یّتح هاگ و تبیصم كی نوچمه ،دیآ

یم ساسحا تّیوه

( دوش

Le Berton 1392: 104

.)

یروانف یریگراکب ،نیاربانب ةرهچ دیدج یاه

یم داجیا درف رد ار یدیدج اگن ،دارفا ةرهچ رد رییغت اب ،دنک

و تشادرب هجیتن رد ،وا هب نارگید ه

یم رییغت راچد زین شدوخ هب یو هاگن یترابع هب ؛دوش

« هارمه دیدج نم كی اب دیدج ةرهچ نیا

تسا »

،زنیکنج(

1381 یم تسدب یحارج لمع رذگهر زا هک ةرهچ رد رییغت .) ناونع هب ،دیآ

یم هتفرگ رظن رد یدنیارف رییغت نآ قیرط زا دارفا تّیوه هک دوش

یم دنک . هتخاس تّیوه یترابع هب

یم تّیوه نیاربانب ،هدیسر دوخ تّیوه زا یدیدج تشادرب هب درف ،دوش یحارج قیرط زا دارفا

یم هتخاس رب ییابیز .دوش

ور یناهج سایقم رد ندب رییغت هب شیارگ هک تسا نآ رگناشن دهاوش

توافتم ،فلتخم یاهروشک رد نآ یاهدومن هتبلا ،تسا شیازفا هب قبط ،لاثم یارب .تسا

شرازگ یاهرامآ اکیرما كیتسلاپ یحارج نمجنا هلجم فرط زا هدش

زا ،1

2000 ات 2004 یحارج

اب كیتسلاپ 25

زا دشر دصرد 7

زا شیب هب نویلیم 9

نینچمه ؛تسا هدیسر لمع نویلیم

لاس یاهرامآ 2010

هک تسا نآ زا یکاح ،روشک نیا رد 91

یحارج دصرد ،نانز نایم رد اه

9

و نادرم نایم رد دصرد 47

یحارج لک دصرد ینس هورگ نایم رد زین اه

40 ات 54 هلاس تسا هک

1. American Society of Plastic Surgery

(5)

نآ یلک هنیزه 10

لاس زا و هدش نایب رلاد درایلیم 2000

ات 2009 ، 69 تسا هتشاد دشر دصرد

،اکیرما كیتسلاپ یحارج نمجنا(

2005 و 2010 .)

یاهرامآ هکنیا اب نیمز رد ینودم یمسر

ة هنیزه روشک رد لمع هب مادقا هک یدارفا دادعت و اه

یم یم هتخانش ینیب كیتسلاپ یحارج بطق ناریا لاح نیا اب .درادن دوجو ،دننک هب ،دوش

هک یروط

70 یحارج لک دصرد و یکمرا دازآ( تسا ینیب ییابیز یحارج هب طوبرم روشک رد هدش ماجنا یاه

،بارغ 1387 : 102 هب هک یتاعجارم اب .) ،تفرگ تروص نادمه رهش كیتسلاپ یحارج زکارم

و ناعجارم زا یخرب ناعذا هب انب ینیب یحارج ماجنا یارب نادمه رهش رد كشزپ ره دزمتسد یشنم بطم یاه هنیزه رگا .دوب ناسون رد ناموت نویلیم مین و هس ات ناموت نویلیم ود نیب اه

یاه

ب ار تسا مزلا لمع ماجنا یارب هک ار رگید یبناج هس رب غلاب مقر نیا ،میئامن هفاضا رادقم نیا ه

یم شیازفا نویلیم مین و راهچ ات رهش ییابیز یحارج ناصصختم زا یخرب تاراهظا هب انب .دبای

لمع و تاعجارم هدمع ،نادمه و تروص یازجا رد یحارج ماجنا یارب زکارم نیا رد ییابیز یاه

هب هب كشزپ ره و هدوب ینیب یحارج صوصخ یم روط

دودح رد هنلااس نیگنا 100

یحارج لمع

یم ماجنا ینیب ییابیز

1دهد .

هنیزه ًانئمطم و تسا هتشذگ لاسدنچ هب طوبرم اهرامآ نیا هتبلا لاس رد یحارج یاه

یاه

لمع تمس هب شیارگ هک لاح نیع رد .تسا هتشاد یریگمشچ دشر ریخا ،تسلااب ییابیز یاه

هنیزه ،ینینچ نیا ییابیز بسک تقا یاه

هداوناخ رب ار ییلااب یداص یم لیمحت اه

نیاربانب ؛دیامن

یم رییغت ار دوخ رهاظ دارفا یطیارش هچ رد هک رما نیا ریسفت هب و دنهد

نینچمه و یلام راب مغر

،یناج تارطخ هتفرگ رارق یعامتجا تفاب هچ رد

هک دنا یم یباختنا نینچ هب تسد دنمزاین ،دننز

هب ندب ،تسا نانآ تینهذ کرد هدیدپ ناونع

رد تیعقاو ناونع هب ییابیز یحارج و یتسیز یا

یم هتخاس هعماج دارفا فیرعت هب هجوت اب ،شیازفا لاح اب دیاب نآ رتهب تخانش یارب اذل ،دوش

نورد یهاگن شزرا هب هجوت اب و نییاپ زا و هنایارگ

.دومن ریسفت ار نآ هعماج ره یاه

یم هتخانش شزرا ناونع هب یتملاس و دوش

یحارج نیا دراد لابند هب هک ییاهدمایپ اب كیتسلاپ

یم رارق رطخ ضرعم رد ار شزرا نیاربانب .دهد

، یم ناناوج هک درک مادقا شسرپ نیا حرط هب ناوت

زا یکاردا هچ نادمه رهش

« نم » و

« تیوه » هب ار نانآ هک دنراد یحارج هب مادقا زا لبق دوخ

یم یضار لمع نیا ماجنا هولاع ؟دنک

هب مادقا زا لبق دوخ زا هک یکاردا هب هجوت اب نانآ نیا رب

1 . خیرات رد قیقحت هدنراگن 23

/ 2 / 1392 لاؤس هب زکرم هس هک تشاد ییابیز یحارج زکرم جنپ هب یتاعجارم خساپ یو یاه

.دنداد

(6)

یم ذاختا دوخ ندب اب طابترا رد ار ییاهدربهار هچ ،دنراد ییابیز یحارج زا یرگید ةلسلس ؟دننک

شسرپ یم طابترا نیا رد اه :دوش حرطم نینچ دناوت

هب ندب رگا ناسنا ةمه هتسیز ةبرجت ناونع

هناسر ،اه رب یا دیدج ةرهچ و تسا دارفا تّیوه یا

هچ یحارج هب مادقا زا دعب ،عقاو رد ؟تسا یتّیوه و نم هنوگچ دیدج نم ،دشاب هارمه دیدج نم اب

« كبس یتّیوه یاه »

یم هدید نانآ نایم رد زا كی ره اب بسانتم ییابیز یحارج ماجنا و دوش

كبس هچ یتّیوه یاه

« ییاهدمایپ »

؟دراد لابند هب نانآ یارب شسرپ صخشم لکش هب

نیا یاه

یم نایب همادا رد ار قیقحت .مییامن

قیقحت تلااؤس دوخ یعامتجا تّیوه و نم زا یکاردا هچ ییابیز یحارج هب مادقا زا لبق نادمه رهش ناناوج

؟دنراد یم هلخادم دوخ زا کاردا زا عون نیا داجیا رد یلماوع هچ

؟دنک

حارج ماجنا هب میمصت یارب ناناوج نیا یم ذاختا ار ییاهدربهار هچ ییابیز ی

؟دنیامن

كبس هچ یحارج هب مادقا زا دعب یم داجیا هعلاطم دروم ناناوج نایم رد یتّیوه یاه

؟دوش

كبس هب هجوت اب ییابیز یحارج

؟دراد لابند هب نانآ یارب ار ییاهدمایپ هچ ناناوج نیا یتیوه یاه

قیقحت ةنیشیپ تاعلاطم ییابیز یحارج شخب رد هتفرگ ماجنا یمک شور زا هدافتسا اب و ناسکی درکیور اب ،ددعتم

هدیسر زین یناسکی جیاتن هب و تسا دنا

( روپنایژ و ارآ ناویک ،ینابر :زا دنترابع هک 1389

و یللاب ؛)

( نهکراشفا 1389

؛) ( ناراکمه و یناسارخ 1389

؛) ( ینیسح و دحوم 1391

سابع ؛) ناراکمه و هداز

( 1390 زرف و ییاکذ ،) ( هنا

1387 رتنرت و نوسنه ،) (1

2009 لدراچیر ؛) (2

2009 و وتن یلوپ ،)

ینوپاک (3

2007 .) هصلاخ نارتخد ًاتدمع :دنتسه نایب لباق ریز حرش هب تاقیقحت نیا جیاتن زا یا

یم ییابیز یحارج لمع هب مادقا نانز و درجم نانآ .دراد یمهم شقن نایم نیا رد نس ،دنیامن

ریغتم نیا زین تاقیقحت زا یخرب رد هتبلا ،دنتسه نیئاپ هب ور طسوتم و طسوتم هاگیاپ هب قلعتم دوبن رادانعم یم راشف نانز هب هعماج یاهراجنه و رلااسدرم ماظن ،لهأت تیعضو .تسا ه

ات دروآ

ییابیز یحارج ماجنا اب یعامتجا طباور و ندب زا رّوصت یاهریغتم .دنهد رییغت ار دوخ رهاظ و ندب

1. Hanson& Tranter 2. Ricciardelli 3. Poli Neto & Caponi

(7)

هناسر فرصم نیب .دراد یرادانعم و یفنم هطبار ینعم هطبار زین تاغیلبت هب شرگن و یا

دوجو یراد

راد نیب .دراد دوجو هطبار زین ییابیز یحارج هب شیارگ و سفن هب دامتعا و یدرف یتیاضران نیب .د یخرب رد .دراد دوجو یرادانعم ةطبار یحارج هب مادقا و یگنهرف هیامرس و یعامتجا هیامرس ریغتم

هدشن دییأت هطبار نیا رگید یخرب رد و هدوب رادانعم ینید یاهرواب شقن ،تاقیقحت نیا زا .تسا

یحارج .تسا رثؤم ییابیز یحارج هب مادقا رد زین یعامتجا شریذپ ینامزاس و یهورگ ،یدرف داعبا .دراد دارفا سفن تزع و یندب تاروصت یگنوگچ رد هشیر ییابیز رد بارغ و یکمرا دازآ :تسا هتفرگ ماجنا یتوافتم تاعلاطم زین یفیک شور زا هدافتسا اب

هعلاطم وه و ندب ناونع اب یا ( تی

1387 هدمع درکیور هس ،)

هدع یارب :دندومن فشک ار هب ندب یا

یم حرطم تعیبط ناونع هب ندب ،رگید هورگ ،هدوب یهلا تناما ندب هتسد نیا یارب انعم نیدب ؛دش

هباثم هب ندب ،موس هورگ رد تیاهن رد و هدوب هتسباو مهب نهذ و ندب ینعی ،تسا یجنایم هباثم و ندب ینعی ؛تسا تّیوه هغدغد مامت ءاشنم ندب و هدوب یکی نهذ

و یراتخم نینچمه .تساه

هعلاطم تیانع شرگن شقن ناونع اب یا

( نانز یندب رّوصت رد یتیسنج یاه 1390

و دنداد ماجنا )

نادرم ،دوخ هب تبسن نانآ یتیسنج شرگن قیرط زا نانز یندب رّوصت هک دندیسر هجیتن نیا هب م هب تبسن نانآ و نانآ هب تبسن یم لکش نادر

.دریگ

(یریصنروپ 1391

نایاپ رد) مان ه ییابیز یحارج دنیارف واکودنک ناونع اب دوخ دشرا یسانشراک

( نادرم و نانز یدروم ةعلاطم :ینیب 18

- 45 لاس رد اراتسآ رهش ةدش یحارج )هلاس 90

- 91 اب

هنیمز ةیرظن یفیک شور زا هدافتسا تاغیلبت زا یریذپرثا هک دیسر هجیتن نیا یا

هناسر ،یا

مه تاذ لدم اب یرادنپ لمع زا یشان ییابیز کاردا ،ناوج لسن یارب ییابیز تیمها ،شقن یاه

زا یریذپرثا ،ینیب ینلاوط میمصت ،لمع هب یدنمقلاع ،یبایرسمه ةزیگنا ،نیریاس ینیب لمع

طیارش ناونع هب عمج یراجنه راشف و لمع یریگارف ،یّلع طیارش ناونع هب لمع هب تّدم یمز هن ،هیحور تیوقت ،سفن هب دامتعا شیازفا ،دربهار ناونع هب كشزپ باختنا و وجتسج ،یا

تیاضر لمع دمایپ ،یعامتجا دییأت و نارگید رب یراذگرثا ،یعامتجا طباور لیهست ،لمع زا یدنم

.تسا هدوب یحارج نیلمیج (1

2000 هعلاطم ) ا هب ،لااک ناونع هب ییابیز :ییابیز یحارج ناونع هب یا هجیتن نی

ناسنا هلمح دامن ار هدیدپ نیا دیسر یم یکیزیف ییابیز داجیا یارب اه

نانز هعلاطم نیا رد .دناد

دوخ یارب شزرا داجیا زا یصاخ عون و دوخ نایب یارب یتصرف هباثم هب ار دوخ یحارج لمع

1. Gimlin

(8)

یم .دنناد زمادآ (1

2010 هعلاطم رد ) هزیگنا ناونع اب یا

زرا و اه ی ا زا دعب ندب یبا یحارج هب مادق

ناور دارفا ةزیگنا هک تفایرد ییابیز هک یوحن هب تسا ینامسج و یتخانش

ینامسج تارییغت

یم یفطاع ای یعامتجا تارییغت هدننک لیهست یبایزرا .دشاب

یاراد ییابیز تارییغت زا دارفا یاه

نارگید اب طباور و ناشدوخ ةرابرد ساسحا داجیا دننام ییاهدمایپ تسا

.

سایسکلا (ناراکمه و 2

2012 و ییابیز یحارج ،ییابیز یاهدرد ناونع اب یشهوژپ رد )

ندب طسوت درد نتفرگ هدیدان ای راکنا ،فیرعت یگنوگچ ندومن صخشم لابند هب ،کاندرد یاه

لمع تبسن نانز .تسا نانز چیه ینینچ نیا یاه

لمع زا یشان درد ،هتشادن یفنم ساسحا هنوگ

یم هدیدان ار یحارج .دنریگ

هولاع نتشاد درد نینچمه کرحم رب

یگنوگچ اب رتشیب ،یتسیز یاه

هورگ زا كی ره ریسفت و کرد ندب زا یصاخ لکش داجیا هب یشنکاو و هدوب طبترم یعامتجا یاه

یم زین .دشاب دوخ نیا هک میتسه زین ناوج نادرم طسوت ییابیز یحارج شرتسگ دهاش ،رضاح طیارش رد

ج راشف نوچ ییاهریغتم ریثأت ضیعبت ،یرلااسدرم هعما

یاهراشف ای نانز هیلع نادرم یسنج یاه

یم لاؤس ریز ار ،یعامتجا عماج هب ،ییابیز موهفم زا تارّوصت هدمع هکنیا هب هجوت اب .درب

ة و نانز

یم قلاطا نارتخد هچ هب ندیسر لابند هب ییابیز یحارج ماجنا زا نادرم هک هتکن نیا کرد ،ددرگ

أت یاج دنتسه یفادها اب و هدوب توافتم یرامآ ةعماج طقف تاعلاطم نیا رتشیب رد .دراد لم

هیرظن ،ینوریب یدرکیور هیضرف و دننامه یاه

هعلاطم ماجنا هب هباشم یاه

هتخادرپ نیا ةدمع .دنا

یحارج یم ماجنا ناناوج ینس هورگ رد اه .دوش

،نیاربانب قیقحت اب قیقحت نیا توافت رگید یاه

شور اب هک تسا نیا هولاع ،یفیک ی

یم لماش زین ار ناوج نادرم ،نانز رب لابند هب ًافرص و دوش

یمن ییابیز یحارج ماجنا رب رثؤم یعامتجا لماوع كبس فشک لابند هب هکلب ،دشاب

یتّیوه یاه

یحارج نیا زا لصاح جیاتن و نارگشنک كبس زا كی ره هب هجوت اب اه

یم زین یتّیوه یاه .دشاب

يرظن ينابم رد هیرظن هب ،یرظن یاهدرکیور شخب یم هراشا یعامتجا تّیوه و ندب هب طوبرم یاه

.ددرگ مزلا

تاعلاطم هک یدرکراک نامه یاراد ،یفیک تاعلاطم رد یرظن یاهدرکیور هک تسا یروآدای هب یمن ،دنتسه یمک تیاده ًافرص و دشاب

تهج هدننک شهوژپ لوط رد ار ناققحم ینهذ یریگ

.دنتسه

3. Adams 2. Alexia’s

(9)

قتعم زندیگ شیپ زا شیب یمدآ ندب ،دیدج رصع ندیسرارف اب هک تسا د

هب تروص یلصا ةتسه

یمرد یباتزاب حرط یم میسرت دوخ یصخش تیوه زا دارفا هک دیآ

هب موادم هجوت ،نیاربانب .دننک

كیکفت ءزج ًلامع ،ندب یفیک و یمک ةعسوت یگنوگچ لیکشت ار نردم یعامتجا راتفر زا یریذپان

یم ،زندیگ( دهد 1388

: 250 هارمگ و دنسپان یاهزاین زکرم ینامز و حور هاگیاج ینامز ندب .)

یم هدرمش هدننک هتفرگ رارق نیزورما هعماج یباتزاب تاریثأت رایتخا رد ظاحل ره زا كنیا ،دش

.تسا

هزات یوجتسج زاغآرس ندب هب تشگزاب تیوه یارب یا

هنامرحم یاهورملق ندب .تسا یبای هب یا

یم رظن هک دسر تسا درف رایتخا رد طقف نآ دیلک

، یم هک یدرف ورملق نیا هب تشگزاب نمض دناوت

رود رد .دزادرپب دوخ صخش یارب ینیعم فیرعت یوجتسج هب ة

نامز ره زا رتمک ،ندب ریخا

هدوب رادربنامرف یرگید رگیدکی اب هنامیمص یصخش تیوه یباتزاب حرط رد دوخ و ندب اریز ،تسا

هدش گنهامه ندب .دنا

کرحت نایرج رد هژیو یصخش تیوه اب شیپ زا شیب ،دوخ یلمع یاه

یا

یم باختنا درف هک یم نآ یلاتعا رد و دنک

یم زاسمه دشوک ،زندیگ( دوش

1388 : 305 و 306 .)

دوخ یگدنباتزاب ةدیا رد یو یم نردم هعماج رد ندب هک تسا دقتعم 1

دوخ نایب یارب یحرط دناوت

لمع ،ییابیز یحارج قیرط زا ه

دنویپ یا میژر نینچمه و وم تشاک ،2

،مادنا بسانت ،ییاذغ یاه

دشاب ... و شزرو

Featherston &Turner 1995:7( .)

هناشن نودب یگنهرف مئلاع زا هتشابنا ندب تّیوه هک تسا تباث یاه

ار رثکتم و هناگدنچ یاه

یم داجیا .دنک

دح ات گنهرف هک نانچمه دندقتعم رایردوب دننام ینارکفتم و هکت هکت یدایز

یب ساسحا ،تسا هتشگ قمع هتسکش مه رد ،دوخ زکرمت مدع هجیتن رد زین تّیوه زا یدرف یاه

یم کرد هدش هناشن یفاضا دیلوت و تاعلاطا نیگنس راب .دوش

هدش تّیوه تابث مدع هب رجنم اه

هناشن فرصم قیرط زا تّیوه ،رایردوب یارب نیاربانب .تسا یم هتخاس اه

ا هب .دوش و رایردوب داقتع

رد ندب دوخ زا شیب هملک قیقد یانعم هب ،یندب تارّوصت ،نردم تسپ بتکم رد شنارکفمه هناشن زا هتشابنا یدوجوم ناونع هب ندب .دراد رارق تّیوه زکرم رد یگنهرف یاه

هتفرگ رظن

یم هناشن هک ییاجنآ زا هک تسدقتعم ،یو .دوش یب ،اه

طابترا یرادانعم زیچ چیه و دنا زا نوریب

یمن ناشن ار ناشدوخ هلیسو طقف هک دنتسه نآ هتسیاش دارفا ،دنهد

نیب توافت شیامن یارب یا

هناسر رد دارفا تّیوه طقف هن ،هاگدید نیا اب قباطم .دنشاب ءایشا قارغا یاه

یم لح زیمآ هکلب ،دوش

ندب هناسر لیلحت و هیزجت قیرط زا ،زین نانآ یاه یم دومن یا

(دبای

Jagger, 2000 .)

1. Reflexive self 2. Body transplant

(10)

رد ون مزاول و ناملبم ،دیدج یاهلااک زا رمتسم کرادت لابند هب نردم یگدنز ،نوتسردف داقتعا هب شور اب قباطم یگدنز ندومن ناسآ تهج ظفح و تیصخش رب رتشیب دیکأت نامزمه و دیدج یاه

كینکت قیرط زا دوخ یم ندب ظفح و دشر یاه

گدنز یارب یزکرم ةلیسو ناونع هب ندب .دشاب ی

یم یفرعم یفرصم گنهرف رد بوخ قیرط زا( تبقارم دیاب تسا تذل عبنم هک ندب زا اذل .ددرگ

تسا تّیوه زا ینایامن كیپ ندب ،عقاو رد .دوش )دوبهب و حلاصا ،ظفح

( Featherston

2007:16,22

ابیز رهاظ ،گنهرف نیا بوچراچ رد ،)

هب تروص مهم شریذپ رد رصنع نیرت

دمآ رد دارفا یعامتجا ه

یم دارفا اذل و تسا ةرهچ .دننک ظفح ار نآ مه لااب نینس رد ات دنشوک

و ملاس هک یماگنه ندب رهاظ .تسا دنمشزرا ،دشاب بوخ ساسحا و رّوصت اب هارمه هک ییابیز ناسنا ینورد تاذ رد ار تبثم یقلاخا تلایامت ،دشاب ابیز یم تیوقت اه

دیامن

Featherston (

1991:186

نیلیش رظن هب)

1گ میژر رادتقا شهاک اب ، یدرف شیازفا ،اه

داقتعا شهاک و انعم ندش

تیاور هب یم رظن هب گرزب یاه ندب هک دسر

هیاپ ینامسج یاه و تخاس یارب ار یساسا یاه

یم داجیا تّیوه قیدصت تیلاعف نیب یجنایم ندب اذل .دننک

تّیوه یگنهرف تخاس و یفرصم یاه

هولاع .تسا مایپ ندب هکنیا رب

زین زیامت نداد ناشن یارب یلصا ةدنیامن ،تسا تّیوه ةدنهد

یم

(دشاب

Shilling 1993 IN: Jagger 2000:46

و تسا شیازفا لاح رد كیتسلاپ یحارج .)

ناسنا قیرط نیا زا ناشناوختسا و تشوگ ،نزو رد شیازفا ای شهاک هب رداق اه

یم 2

.دنوش

هژورپ ندب و ییابیز یحارج ،تملاس یاه من یزاس

هنو ناسنا دایز رایسب هجوت زا ییاه هب نردم یاه

هیامرس ،تسا ندب هلیسو ندب رب یراذگ

دوخ نایب یارب یا هویش و3

و بوخ ساسحا یارب هوقلاب یا

ندب رب اهنآ لرتنک یم ناشیاه

دشاب

( Shilling 1993:7

یبرغ هفرم عماوج رد .)

دوجو یشیارگ،4

یتسه ناونع هب ندب هکدراد ش هتفرگرظن رد5

.دراد رارق ندش زا یدنیارف رد هک تسا هد هژورپ

یا

لیمکت ار نآ درف یدرف تّیوه زا یشخب ناونع هب و درک راک نآ یور دیاب هک دومن6

(

Shilling

1993, 5-12

.)

1. Shilling

2. Flesh and Blood 3. Self-Expression 4. Affluent West 5. Entity 6. Accomplished

(11)

قیقحت شور رد نیا شهوژپ

، یرظن یفیک شور زا شهوژپ تلااؤس هب ییوگخساپ روظنم هب ة

هنیمز

1یا هدافتسا

هنیمز ةیرظن .تسا هدش هب هچنآ زا تسا ترابع ییانبم ةیرظن ای یا

ییارقتسا روط ةعلاطم زا 2

هدیدپ دومن لماک ،درک فشک دیاب ار نآ رگید ترابع هب .تسا هدیدپ نآ رگنایامن و دیآ تسد هب یا

هب و هداد لیلحت و هیزجت و تاعلاطا مظنم یروآدرگ قیرط زا یشیامزآ روط ک ییاه

ةدیدپ نآ زا ه

طبار كی رد لیلحت و هیزجت ،تاعلاطا یروآدرگ ،نیاربانب .دومن تابثا تسا هتفرگ تأشن ة

لباقتم

دنراد رارق رگیدکی اب

Strauss & Corbin:1387( )

رزیلگ طسوت شور نیا.

و دشر سارتسا و 3

شور .تفای هعسوت هیور و اه

یم رداق ار قّقحم ،شور نیا مظنم یاه دزاسب لقتسم هیرظن ات دزاس

هیرظن دنک تقباطم یملع یاهرایعم اب هک یا (

Strauss & Corbin,1387:31

،شور نیا رد .)

عمج هداد لیلحت و هیزجت ،یروآ هیرظن و اه

یم تسدب راک نایاپ رد هک یا د ،دیآ

یکیدزن طابترا ر

هدایپ ،هبحاصم هب مادقا قّقحم هک انعم نیدب .دنتسه مه اب هدش ماجنا هبحاصم یراذگدک و یزاس

یم یم همادا ییاج ات دنیارف نیا .دیامن نیب تشگرب و تفر لصا تیاعر اب ،نامز رورم هب هک دبای

هداد هسیاقم ،یرظن یاهدرکیور و اه لاؤس ندیسرپ و یلیلحت یاه

تم یاه یوحن هب دیدج و تواف

لاؤس مامت هک هداد قیرط زا دناوتب ،دنوش هداد خساپ قّقحم رظن دروم یاه

.دبای تسد هیرظن هب اه

هداد طسوت هیرظن نیا یم قلخ هعلاطم دروم ةعماج رتسب و نتم زا یترابع هب و اه

.دوش

تکراشم شهوژپ ناگدننک شیپ

ور لوط رد لقادح هک نادمه رهش ناناوج ار 6

م هتشذگ ها

هدومن ینیب ییابیز یحارج هب مادقا یم لیکشت ،دنا

شهوژپ رد .دنهد وس كی زا یفیک یاه

یمن زا .تشاد رظن رد یناوج موهفم فیرعت یارب ار ینس ةدودحم نیا و تسیرگن قلطم ناوت

مشچ زا رگید یوس هاگدید زادنا

نس اّما ،دراد یگتسب نس هب هرود نیا ،یناوج ةزوح رد دیدج یاه

هب یناوج نیاربانب .تسین نآ ةدننک نییعت رود ناونع

ه یناور یاه هتفرگ رظن رد یعامتجا و

یم زا رتلااب نانآ نس هک یدارفا ،للادتسا نیا اب زین ناقّقحم اذل .دوش 29

هب زین ار دوب لاس

.تفرگ رظن رد هنومن ناونع هک تلع نیا هب

یازجا رگید رد یحارج یاراد هک یناسک دادعت

یم ینیب یحارج هب مادقا هک تسا یناسک دادعت زا رتمک یرامآ ظاحل هب مه دنتسه تروص دنیامن

یحارج هک یناسک زا یخرب ،نینچمه رد تکرش هب رضاح زین دندوب هداد ماجنا ینیب زا ریغ یاه

1. Grounded Theory 2. Induction 3. Glaser

(12)

،دندوبن قیقحت

،نیاربانب حاصم هب مادقا ناقّقحم هداد ماجنا ینیب یحارج هک دومن یدارفا اب هب

هام شش لقادح و دندوب .دوب هتشذگ نانآ لمع نامز زا زین1

هنومن شور يباي

هنومن شور زا یفیک تاعلاطم رد دنمفده یریگ

تکراشم هنومن باختنا یارب یرظن و 2

ناگدننک

یم هدافتسا .ددرگ

هنومن فده هنومن ،یرظن یریگ

،ثداوح زا نتفرگ رگناشن هک تساهنآ لاثما و اهدادخر

،تساهنآ داعبا و تایصوصخ و تلاوقم

،نیاربانب یم هب ار اهنآ ناوت طابترا و شرتسگ یموهفم روط

،نیبروک و سورتسا( داد 1387

: 176 یفرب ةلولگ شور زا قیقحت تفرشیپ اب سپس .) نتفای یارب3

هنومن رکذ هب مزلا نینچمه .دیدرگ هدافتسا قیقحت یاه تکراشم نتفای رد هک تسا

ناگدننک

عونت رثکادح اب شهوژپ هنومن هک دش هجوت عوضوم نیا هب شهوژپ یگژیو یریگرظن رد اب و4

یاه

،هدش لمع ینیب لدم ،ینوکسم ةقطنم ،یلیصحت تیعضو ،نس ،لهأت تیعضو رظن زا( یتوافتم كبس ،لغش هنومن هک دنشاب )ششوپ یاه

شاب هتشاد ار عونت رثکادح یریگ .د

تسخن موهفم لیلحت و هیزجت رد ماگ نی هداد زا یزادرپ

هداد لیلحت دنیارف .تساه هجوت اب ،اه

نیا رد نآ تیمها هب :تسا یراذگدک ةویش هس یانبم رب ،شور

1 زاب یراذگدک)

، 5

2 یراذگدک)

یروحم و6

3 یباختنا یراذگدک) .7

و نتخاس یلصا دنور یراذگدک هداد زا هیرظن نتخادرپ

لحارم نیا .تساه هب

تروص هتسویپ

هبحاصم ،هدش لابند هدش ماجنا یاه

هب تروص رد .دندیدرگ یراذگدک و لیلحت رطس هب رطس

و هدش قاصلا بسچرب كی هبحاصم رد دوجوم موهفم ره هب ،زاب یراذگدک ةلحرم ساسارب

یگژیو پ زاب اهدک یدایز دادعت ،موهفم ره داعبا و اه دش رادید

،نیبروک و سورتسا(

1387 : 74 رد .)

نیا اب ناققحم ،زین شهوژپ 21

،دندوب هدومن تردابم ینیب ییابیز یحارج لمع هب هک ناوج

هبحاصم یمامت .دندومن هبحاصم هیلوا یراذگدک دروم و هدش هدایپ یدعب هبحاصم عورش زا لبق اه

یم رارق م یدعب هدنوش هبحاصم اب ةبحاصم رد .دنتفرگ یم هدیسرپ یتوافتم تلااؤس دوب نکم

.دش

.1 نیب یکشزپ رظن زا 6

ات هام 1 .دبایب ار دوخ تباث لکش هدش یحارج ینیب ات تسا مزلا نامز لاس 2. Purposive Sampeling

3. Snowball Sampling

4. Maximum Variation Sampling 5. Open Coding

6. Axial Coding 7. Selective Coding

(13)

یم هدافتسا تشگرب و تفر دنیارف زا یفیک شور رد تاعلاطا زا هدافتسا اب هک انعم نیدب .ددرگ

هبحاصم زا هدمآ تسدب هیرظن و اه

رد یدعب هدنوش هبحاصم یارب یتوافتم تلااؤس دوجوم یاه

یم هتفرگ رظن م یرظن تیساسح و یواکجنک لاح نیع رد .دش

ندومن حرطم رد زین قّقح

هلوقم هب دناوتب قّقحم ات هتشاد شقن دیدج تلااؤس یدیدج یاه

هکنیا نمض .دبای تسد رت

هعلاطم دروم ةعماج یداقتعا و یگنهرف ،یعامتجا طیارش و ةدیدپ رب مکاح دنور اب قباطم تلااؤس .دشاب هبحاصم ندرکدرخ دنیارف زا سپ هلوقمریز و اهدک هب اه

لحرم رد اه ةلحرم ،زاب یراذگدک ة

یم هدیمان یروحم یراذگدک یدعب هصیصخ و موهفم ظاحل زا هک ییاهدک زا دادعت ره ،دوش

هب اه

هب مادقا ،هلحرم نیا رد تقیقح رد .دندش یهدنامزاس هلوقم كی تیروحم هب دندوب طبترم رگیدکی هتسد هلوقم ندرک طبترم و یدنب

،میدومن یلصا عوضوم روحم لوح یلصا یاه هک وحن نیدب

هلوقم هلوقمریز هب اه س و یلیلحت هسیاقم دنیارف زین هلحرم نیا رد نینچمه .دندش لصتم اه

ؤ لا

توافت هب ندیسر روظنم هب ندیسرپ تهابش و اه

تشاد همادا اه

هب یلصا ةلوقم باختنا دنور .تسا یشنیزگ یراذگدک ،یراذگدک ةلحرم نیموس و مظنم روط

ریاس اب نآ نداد طابترا هلوقم

هک یتلاوقم اب یلاخ یاهاج ندرکرپ و طباور هب ندیشخب رابتعا ،اه

دنراد رتشیب شرتسگ و حلاصا هب زاین

،نیبروک و سرتسا(

1387 : 118 هنومن دنیارف قّقحم .) یریگ

یم همادا ییاج ات ار یرظن عابشا هب هک دهد

دبای تسد1

هک تسا یرایعم یرظن عابشا. ساسارب

هنومن دنیارف مامتا دروم رد قّقحم نآ هداد یریگ

میمصت اه یم یریگ

تقو ره هک انعم نیا هب .دنک

هداد یروآدرگ نیح رد هنومن زا هدافتسا اب اه

و میهافم هک دیسر هجیتن نیا هب یرظن یریگ

هلوقم هتفای رد یدیدج یاه خساپ و هتشادن دوجو اه

لاؤس هب هدش هداد یاه اسکی قیقحت یاه

ن

هداد یروآدرگ تایلمع ،دنتسه یم فقوتم ار اه

نادقف زا شیب یزیچ عابشا لاح نیع رد .دزاس

هداد و اهنآ هب هدش قاصلا یانعم بسح رب میهافم هعسوت هب عابشا .تسا دیدج یاه ساسارب

یم قلاطا زین داعبا ای اهاوتحم هداد یاوتحم اب ار میهافم ایآ .دوش

هدرک رپ یا وقم ره ایآ ؟دیا

اب ار هل

هدرک عابشا طبترم و بسانم میهافم

؟دیا

،روپدمحم(

1389 : 326 و 328 هنومن دنور .) ات یریگ

یم همادا یرظن عابشا ةلحرم هب ندیسر میاداراپ كی هب دناوتب قّقحم تیاهن رد .دبای

یلدم(2

طیارش نآ رد هک دبای تسد )ییوگلا لباقتم شنک/شنک ،)یلع(3

،هنیمز ،یجنایم طیارش(1

1. Therotical Saturation 2. Paradigm

3. Condition

(14)

هار دمایپ و )یژتارتسا/درب حرط زا شهوژپ لحارم مامت رد هناگهس میاداراپ نیا .دشاب هدش میسرت2

شسرپ رتشیب یهدنامزاس ببس و هدومن لمع قّقحم یارب ییامنهار هباثم هب ،هیرظن قلخ ات اه

هتفای یم اه .دوش هداد ییایاپ شجنس روظنم هب ققحم ،زین اه

ا هداد ریسفت و یلصا تلاوقم ن ت اه

هب ار قیقح

هبحاصم زا یدادعت ینهذ یایند رگنایب تلاوقم و اهریسفت نیا ایآ هک دش هئارا شهوژپ ناگدنوش

اهنآ تسا هلوقم نیا ندوب لماک و عماج یسررب روظنم هب نینچمه .ریخ ای هب ،اهنآ ریسافت و اه

هلوقم نیا زین دندوب یفیک شهوژپ راک هقباس یاراد هک نارگشهوژپ زا یدادعت اه

و یلصا ی

.دیدرگ هئارا اهنآ ریسافت هداد ریسفت اه

هداد ریسفت زا فده و نارگشنک ینهذ یایند ریسفت و فیصوت ،یفیک شهوژپ رد ،اه

هبحاصم شهوژپ ناگدنوش .تسا

یندب راتفر و ینهذ یایند ،ینورد طیارش نیا هک یوحن هب

.دشاب روصت لباق شهوژپ ناگدنناوخ یارب روکذم نارگشنک

گنهرف يناوج

هژاو یناوج هژیو تایصوصخ و تائاضتقا اب هک ینارود .تسا یصاخ ییانعم راب اب یا

فیصوت زین یا

یم فیرعت و یم تایصوصخ نیا هلمج زا .ددرگ

اتبسن یلکش هب یعمج تّیوه لیکشت هب ناوت

یگژیو ،ناناوج اب ییاونمه و هناهاگآ ییابیز یور رب رتشیب هجوت ،نآ تائاضتقا و ینس یاه

نیا هب دورو یارب دوخ ندومن هدامآ و یلاسگرزب هب راذگ ةرود هب دورو ،ینورد ییابیز ات یرهاظ .دومن هراشا هرود

نلاامه اب يياونمه

یتسود ًاتدمع یم لکش ناناوج نایم رد ینس نارود نیا رد هک ییاه

یتسود ،دریگ هک تسا ییاه

یتسود اب تّیفیک و تّیمک رظن زا رد ناناوج هک وحن نیدب .تسا زیامتم ًلاماک یناوجون نارود یاه

هورگ طیحم رد یتسود رب هولاع ًاتدمع هک دنتسه وضع هرفن جنپ ات ود یاه یهاگشناد یاه

-

غش و عون ،دلوت خیرات زا نانآ نینچمه .دنراد زین یگداوناخ طباور یدراوم رد و جراخ طیحم رد ،یل

1. Action/Interaction

2. Consequences

(15)

كبس ،قیلاع نازیم علاطا نآ ریاظن و یگداوناخ طیارش ،یبهذم و یسایس دیاقع ،یراتفر یاه

.دنراد هداوناخ ،میتسود هلاس نچ ،ننم هسردم یاتسود زا ،مراد یمیمص تسود ات ود رد مه

را یم دایب شیپ یچ ره وداک ،نتسه نوم یتسود طابت ،هیمهف( میرخ

23 هدزاود ،هد .)هلاس

هچب دوب مدلوت ،میامه اب ًارثکا ،منود یم ور ونوشغورد و تسار فرح ،میتسود هلاس اه

یم ناربج منم ندرک مزیارپروس منک

،رسای(

25 .)هلاس

هولاع هورگ تّیفیک و تّیمک رد توافت رب م نیا رد اه

نییعت یلصا عبانم زا ناتسود ،ینس عطق

رگیدکی رهاظ هب تبسن ،هدوب دارفا یگدنز كبس و دیرخ یاهوگلا ،کاشوپ زرط رد ةدننک یم رظنراهظا هورگ نیا ًاتدمع .دننک

رد یراتفر یمسرریغ یاهوگلا ناونع هب ار ییاهدرادناتسا ،اه

خ تقباطم رد یعس یتسود هورگ یاضعا ةمه و هتشاد دوخ نایم یم وگلا نیا اب دو

.دنیامن

عمج قئلاع طلست تحت و عمج رد نتفرگرارق اب ناناوج ،نینچمه ببس هک دنراد رارق هورگ رب

لکش و اضعا تارظن یناسکی یم یناسکی یاهوگلا یریگ

.ددرگ

،نیسای(ندیم رظن مرهاظ یهرابرد ماتسود 20

فرح مه مادنا ای مه تسوپ یهرابرد )هلاس

میدزیم

،هیضرم(

29 .)هلاس

نآ تائاضتقا و نس

ره یگژیو و تایصوصخ ،ینس عطقم اب ًلاومعم یگدنز ةرود یم فیرعت یصاخ یاه

زا .ددرگ

دوخ ندب تیریدم و یرهاظ ییابیز هب صاخ هجوت ،یناوج ةرود زراب تایصوصخ تسا

ییابیز .

تایصوصخ هب هجوت اب ییابیز یناوج رد بلغا .تسا ینورد و ینوریب دعب ود یاراد فیرعت ینوریب

یم یگژیو دعُب یگدنز یدعب لحارم رد هک تسا یلاح رد نیا .دوش گنر رپ زین ینورد یاه

یم .دوش یم ور ییابیز یرهاظ رظن زا انووج یم رتشیب یهاگآ و هبرجت رثا رب مک مک اریپ ،ننیب

ننیب

،هبادور( سین یرهاظ دایز ییابیز هک 30

عوضوم نیا و نرتابیز انووج .)هلاس نوشارب

هشیم رتمک دعب نینس وت یلو هرتباذج

،اضر(

32 .)هلاس

(16)

نتشيوخ رد نم

هب درف هاگن و تارکفت هب هراشا هک تسا یدرف تّیوه ای دوخ زا تشادرب ،هلوقم نیا زا روظنم تسود ،دوخ هب صخش نانیمطا و شمارآ ،درف سفن هب دامتعا رب تشادرب نیا و دراد شدوخ یم ریثأت نارگید اب درف طباور ةنماد و نتشاد .دراذگ

دوخ زا درف يتياضران

حطس نیرتلااب یلصا یاهزاین عفر دنمزاین مه نآ هک تسا یدرف لامک هب ندیسر ،ییافوکشدوخ

یاهراک ماجنا ییاناوت و هتشاد دامتعا دوخ هب ،دشاب هتشاد تسود ار دوخ یدرف هکنیا .تسا درف مهم دوخ زا صخش یتیاضران .دنیبب دوخ رد ار گرزب ماجنا هب ار درف هک تسا یطیارش نیرت

یم قوس ییابیز یحارج نانز ًاتدمع .تسا یتوافتم حوطس یاراد دوخ زا صخش یتیاضران .دهد

یم فیرعت ناشندب اب هک دنتسه زا .تسا دوهشم رتشیب یتیاضران نانز و نارتخد نایم رد اذل ،دنوش

زوق ،فارحنا ریظن یتلاکشم یاراد دوخ هرهچ رد هک یدارفا نایم رد دوخ زا یتیاضران رگید یوس ا زا یتلاکشم و ینیب .دوب رتشیب ،هدوب لیبق نی

منهذ یهکلم مدوخ ،مدرکیم ساسحا مدوخ .دوبن صاخ یلیخ مرایب ور لمع زا لبق سکع دوب هدش

،وزرآ(

33 یم ،مدوبن یضار مدوب هک ینوا زا.)هلاس مشب ضوع متساوخ

،اراس(

24 یم راجنلک هشیمه .)هلاس یمن لوبق ور مدوخ متفر

متشاد لکشم مدوخ اب شمه مدرک

روخدوخ یم ی مدرک

،ارهز(

26 ،لایل(مرادن تسود ور لمع زا لبق یلایل .)هلاس 23

.)هلاس

يرهاظ يتياضران

یم افیا دارفا تشادرب رد ار یمهم رایسب شقن دارفا رّوصت طسوت دارفا یندب رّوصت ًاتدمع .دیامن

هلیسو یم دوجو هب هنیآ دننام یا ت تخاس و هسیاقم داجیا رد ار یمهم شقن هنیآ .دیآ

ینهذ روص

ت و دارفا أ یم داجیا رگشنک یارب ار هسیاقم ود ناکما هنیآ.دراد نارگید طسوت روصت نیا دیی .دیامن

سیاقم یکی ة

و مهم یرگید طسوت و هدمآ دوجو هب هلیسو نیا قیرط زا هک یرگید اب دوخ نیب

یم تابثا نانآ دییأت ب هولاع .دوش

رهچ هدهاشم قیرط زا رگشنک ،نیا ر ة

سیاقم و هنیآ رد دوخ ة

دوجو هب تسا هتفرگ رظن رد لآهدیا ناونع هب نهذ رد هک یدوخ اب )تسه هک هچنآ(یعقاو دوخ هنیمز هلصاف نیا دوجو .دربیم یپ دوخ ود نیا نیب هلصاف یم نآ درط و هرهچ زا یتیاضران زاس

.دوش

مهم یندب تارّوصت ًاتدمع یم هتسناد ندب زا رت

دارفا و دوش ساسارب

دوخ ندب زا هک یرّوصت

یم دوخ رهاظ تخانش هب ،دنراد طابترا رد درف هرادنپدوخ اب یندب تارّوصت لاح نیع رد .دنسر

دارفا ،تسا ساسارب

یم تسدب ناشدوخ زا هک یتخانش ،دنراد دوخ ندب زا هک تشادرب و دنروآ

(17)

یم یحارج ماجنا هب مادقا یفنم هرادنپدوخ و یدرف تّیوه تقیقح رد .دننک

و تشادرب اب هارمه درف

.تسا یحارج ماجنا یارب درف شیارگ یلصا تلع ود دوخ ةرهچ زا یفنم رّوصت یم ساسحا نوچ هنک اگن ور نم خرمین زا یسک مدوبن تحار تشز یلیخ خرمین زا مدرک

یم رظن هب مگرزب ینیب اب مدیسر

،اضر(

32 لمع ور شغامد هگا هبوخ شفایق ارهز .)هلاس

رتهب یلیخ هنک ینیب مدوب هدرک لوبق مه مدوخ نم ،هنک لمع ًامتح دیاب هشیم

،گرزب ما

یم

،ارهز(،هراد قح هگب یچره سک ره متفگ 26

زا یبلاج مدآ.)هلاس مدوبن رهاظ رظن

،نیسای(

20 مدوبن لمع لابند دوبن رگا هراذگریثأت مدوخ زا رّوصت.)هلاس ،هیضرم(

29

یلبق غامد زا متشاد سود)هلاس مش تحار ما

(

،یدهم 22 .)هلاس

ينهذ يزاسرّوصت

یریگرد زا رگشنک فده یم لمع زا دعب شیوخ ةرهچ زا یزاسرّوصت یعون یکیزیف یاه

.دشاب

یزاسرّوصت هولاع و هدوب اهنآ هارمه یحارج دنیارف عورش ماگنه ات اه

هب رجنم هک هکنآ رب

شنکاو یم یتوافتم حوطس رد توافتم یاه تیسنج هب هجوت اب ،ددرگ

نیا عون نارگشنک

یریگرد توافتم زین یکیزیف یاه یریگرد ةبرجت .تسا رت

تفارظ اب ًلاومعم ،نانز رد یکیزیف یاه

.تسا هارمه یرتشیب عونت و یاو هنیآ یولج یم

ینیب زوق یولج دیفس ذغاک مداس یم ما

ینیب زوق ات متفرگ و هشن مولعم ما

ینیب

،اراس(منیبب زوق نودب ور ما 24

ولج.)لاس یم هریت هنیآ

هریت یرتسکاخ هیاس اب مدرک

یم

،زانلا(مدرک 24

یم لااب ور شکون هنیآ ولج مداس یم یاو .)لاس ،یدهم(مداد

22 .)هلاس

يراجنهراشف

هاگن و اهرظنراهظا زا نارگشنک هک یتشادرب و ریسفت دننام ،دنراد ناشرهاظ هب عجار نارگید یاه

ناشدوخ زا نانآ دوخ راکفا رب یدییأت درف تشادرب )هرادنپدوخ( یدرف تّیوه رد ،تقیقح رد ،تسا

شرگن ریثأت تحت شدوخ زا درف تشادرب ًاتدمع ،شیوخ رد یرگید ،تسا شدوخ رهاظ زا و اه

تشادرب یم لکش وا رهاظ زا نارگید یاه نارگید هک یتشادرب زا اهنآ هک یرّوصت یترابع هب .دریگ

لکش هب رجنم ،دنراد یو زا شادرب یریگ

یم شدوخ زا وا ت تّیمک ،وا اب هطبار عون و یرگید .دوش

هوحن ،هطبار تّیفیک و رگشنک تشادرب عون رد یو یندب نابز یترابع هب ای نخس نحل و زرط ،

.تسا مهم

(18)

بسچرب و گنا يعامتجا ياه

و تسا گنن نیا یاراد هک وا هب یروآدای و تسا ةرهچ رد یگنن یاراد هک یدرف هب یرگید هاگن نیا زا درف دوخ شریذپ و وس كی زا مهم نارگید زا یعمج نایم رد گنن غاد نایب یگنن یاراد هک

هرهچ رد فیرعت رد ةدننک نییعت یلماع و هتشاد درف هرادنپدوخ رد یمهم ریثأت ،رگید یوس زا تسا

یم عمج رد درف یعامتجا تّیوه مان و فیرعت ،هتخانش گنن و هلصو نآ اب درف ًاتدمع .دشاب

هدی

یم شنکاو هتبلا .دوش تحارص حلاطصا ندربراک هب رد نارسپ .تسا توافتم گنن غاد هب اه

غاد نتشاد هک تسناد ناشندب اب نارتخد و نانز فیرعت ناوتب ار نآ لیلد دیاش .دنراد یرتشیب نآ ریثأت ،درادن گنن هب یشنکاو درف هک یدراوم رد .دشاب نانآ فیرعت رد صقن نتشاد یعون گنن رب یم یهاگ .تسا رتشیب رایسب یو هرادنپدوخ زا گنن نآ شریذپ یانعم هب ار درف توکس ناوت

.تسناد وا دوخ یوس یم ماتسود ،متشادن ندز فرح نوبز لمع زا لبق هب دامتعا .لیف ِغامد ،رتش ناهوک نتفگ

یم ریثأت ماهیحور وت ،هرایم نییاپ وسفن تشاذ

،نیسای(مدشیم تیذا 20

یم .)هلاس فگ

نت

یم هار تدوخ زا رتولج تغامد یم مشاداد ،هر

یروب ندرز هیبش تفگ هدرک لوبق مدوخ ،1

ینیب مدوب هگرزب ما

،ارهز(

26 یم ماتسود .)هلاس نتفگ

ینیب زا ،هیکازکیز تا نتفگ سب

یم تلاجخ

،ههلا(مایب هعماج وت مدیشک 27

.)هلاس

يشخب هزیگنا مهم يرگيد

تبحص ةدمع دارفا هک ییاه

عمج رد نتفرگرارق .تسا ییابیز و رهاظ ،ندب نوماریپ لاسمه

نآ كیرحت و دییأت ،نلااسمه و ناتسود یم اه

هتشاد یرثؤم شقن شدوخ زا درف فیرعت رد دناوت

ار نانآ زین یهاگ هتسناد دوخ ینیب یحارج یلصا ةدننک كیرحت ار نانآ درف یهاگ .دشاب تینهذ ةدننکدییأت یم دوخ یاه

.دناد

خسمت یم كیرحت ونم نارگید ر سد افعض هطقن یور مدوب ناتسریبد عقوم نوا ،درک

یم یم راشف نتشاذ یم دروآ

مربب نیب زا منک هلباقم متساخ

،دمحم(

28 ماتسود ریثأت )هلاس

یم دوب مع زا دعب و لمع ِِلبق سکع مدید وراهانشآ .نک لمع نتفگ ـ

ییغت مدید ل ـ

ر

ندرک

،نیسای(

20 ماراکمه .)هلاس یم

یمن لمع ارچ نتفگ هاگن ،هشیم رتهب دصرددص ینک

یمن لمع ارچ وت هدرک لمع ینلاف نک ینک

،ارهز(

26 .)هلاس

1 لاخ و یتشوگ گرزب ینیب اب ،یکسورع نوتراک. .نآ یور گرزب یاه