هار و ﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ رد راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻊﻧاﻮﻣ ﺎﻫرﺎﮐ
(ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا :ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ)
ﯽﻠﯿﻟ ﻦﯿﺸﻧ هﻮﮐ ﻢﯿﺣر
ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا يرادﺰﯿﺨﺑآ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻞﮐ هرادا ﯽﻨﻓ ﻪﺘﯿﻤﮐ لﻮﺌﺴﻣ سﺎﻨﺷرﺎﮐ
هﺪﯿﮑﭼ
فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﺖﻬﺟ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ يﺎﻫ ﻢﯿﻤﺼﺗ ذﺎﺨﺗا رد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ راﺪﯾﺎﭘ ي ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗرد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ رد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ زا فﺪﻫ .ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ راﺪﯾﺎﭘ ي ﻪﻌﺳﻮﺗ رﺎﻨﮐ رد
هار ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ .ﺖﺳا ﯽﺿارا ﻦﯾا ﻆﻔﺣ ﺖﻬﺟ ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐ
ﻪﺘﺳد رﺎﻬﭼ ،ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ برﺎﺠﺗ و يا
و ﯽﻠﺻا رﺎﯿﻌﻣ ﺶﻟﺎﭼ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻋﺮﻓ ﻞﻣﺎﻋ 27
ﻪﻣادا رد و هﺪﺷ حﺮﻄﻣ نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ يﺎﻫ رد ﯽﺳﺎﺳا دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ6
ﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺋارا نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯿﻌﺿو دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻖ
ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﮐ ﺪﻫد
دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ رد هﻮﯿﺷ ﻦﯾﺮﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﺖﺳاراد نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺿارا ﺐﯾﺮﺨﺗ رد ار ﺶﻘﻧ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ .ﺖﺳا نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯿﻌﺿو
ژاو نﺎﮔ :يﺪﯿﻠﮐ .ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺖﺳاﺮﺣ و ﻆﻔﺣ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ
- 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺮﻫ ﻪﻌﻣﺎﺟ توﺮﺛ نآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻂﻘﻓ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻞﺴﻧ ﻖﻠﻌﺗ
،ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻪﮑﻠﺑ ﯽﺛاﺮﯿﻣ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﺑ آ نﺎﮔﺪﻨﯾ ﺰﯿﻧ
ﺖﺴﻫ ﺎﻬﻠﮕﻨﺟ . و ﻊﺗاﺮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ) ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺪﯾﺪﺠﺗ (هﺪﻧﻮﺷ هدﺮﺘﺴﮔ ﻦﯾﺮﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺴﯾز ﻂﯿﯿﺤﻣ هﺮﮐ
ﻦﯿﻣز بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ و ﻪﺑ
ﺖﻠﻋ ﯽﺸﻘﻧ ﻪﮐ رد يﺎﻬﺑآ لﺮﺘﻨﮐ
،ﯽﺤﻄﺳ هزرﺎﺒﻣ ﺎﺑ دﻮﻟآ ﯽﮔ
،اﻮﻫ هزرﺎﺒﻣ ﺎﺑ سﺮﻓ ﺶﯾا كﺎﺧ ﻆﻔﺣ و و ﺪﯿﻟﻮﺗ
،نآ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ زا
ﯽﮔدﻮﻟآ ﯽﺗﻮﺻ م
،ﻂﯿﺣ هﺎﮕﺟﺮﻔﺗ نﺎﺴﻧا ﯽﮔﺪﻧز ﺎﻫ
، ﻞﯾﺪﻌﺗ بآ و ياﻮﻫ ﮏﯾ ﻪﻘﻄﻨﻣ
، ﻮﻠﺟ يﺮﯿﮔ زا ﺶﻧار ز ﻦﯿﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ، داﻮﻣ وراد
ﯽﺋ و ﻊﻨﺻ ﯽﺗ و لدﺎﻌﺗ ﺖﺴﯾز مﻮﺑ ﺎﻫ ﺪﻧراد زا ﻞﻣاﻮﻋ رد ﻪﯾﺎﭘ ف ﺪﻨﯾار ﻪﻌﺳﻮﺗ راﺪﯾﺎﭘ ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﯽﻣ ﺪﻧور ،رﻮﭘ ﻢﯿﻫاﺮﺑا) .(1380
ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ ناﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و
ناراﺬﮔ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﺶﺨﺑ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ رﻮﺸﮐ
ﺮﺑ ﻦﯾا ﻪﺘﮑﻧ ﺮﻈﻧ قﺎﻔﺗا ﺪﻧراد
ﻪﮐ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾا لﺎﺣ رد
لاوز
و ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺖﺳا و ﺎﺑ يﺎﻫ هﻮﯿﺷ
،يرادﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﯽﻧﻮﻨﮐ ﻦﯾا
ﺪﻧور نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻪﻣادا ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﺷاد . ﻪﺑ ﺪﺳﺮﯿﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﮐ
ﻞﺒﻗ زا ﺮﻫ ﯽﻣاﺪﻗا
مزﻻ ﺖﺳا ﺐﯾﺮﺨﺗ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻒﻗﻮﺘﻣ
دﻮﺷ و يﺎﻬﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮﺑ ﻊﻄﻗ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻢﯿﻈﻨﺗ
و ﻪﺋارا دﻮﺷ زا. ﺎﺠﻧآ
،ﻪﮐ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ﯽﻠﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﺮﺒﻫار
نﻼﮐ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻖﯿﻗد ﻦﯾا ﻞﻣاﻮﻋ و ﻢﻬﺳ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﮏﯾﺮﻫ
زا ﺎﻬﻧآ رد ﻦﯾا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺖﺳا
، تروﺮﺿ
ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ﯽﺳرﺮﺑ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﺷور دﻮﺸﯿﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ . ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺮﺛﺆﻣ رد ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻞﻣﺎﺷ و ﻊﻄﻗ ،يراﺪﻣاد ﻞﻣاﻮﻋ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﺎﻫ حﺮﻃ و يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﺖﺷادﺮﺑ ﺪﯾﺎﺑ ،
ﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻖﯿﻗﺪﺗ ﺎﻫﺮﺛا و ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﮏﻠﻤﻋ در ﻞﻣﺎﻋ ﻪﻧﺎﮔ4 ﺪﯿﮐﺄﺗ
.ﺖﺷاد زا ﺎﺠﻧآ ﻪﮐ ﺖﯿﻤﻫا و ﺶﻘﻧ ﺮﻫ ﮏﯾ زا رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﮐا ﺨﻣ
ﻒﻠﺘ ﺖﺴﯿﻧ ﺺﺨﺸﻣ و
زا ﯽﻓﺮﻃ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ
ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻤﯿﻠﻗا
،ﯽﮑﯿﻓادا ، ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
و يدﺎﺼﺘﻗا
،صﺎﺧ ﻪﺘﺳد ﯽﯾﺎﻫ زا ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ياراد
ﺮﺛا و ﺖﯿﻤﻫا يﺮﺘﺸﯿﺑ
،ﺪﻨﺘﺴﻫ رد ﻦﯾا
هاﺮﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ
ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ و ﮏﯾﺮﻫ تاﺮﺛا ناﺰﯿﻣ و ﻦﯿﯿﻌﺗ
،ﺎﻬﻧآ زا ﯽﻋﻮﻧ يﺪﻨﺑ ﻢﻬﺳ ﺎﯾ
ﻮﻟوا يﺪﻨﺑ ﺖﯾ ﺰﯿﻧ
مﺎﺠﻧا هﺪﺷ .ﺖﺳا
،يرﺎﺼﻧا) .(1387
ﻪﺑ ﻦﯿﻤﻫ ﻞﯿﻟد ءﺎﯿﺣا ،ﺖﻇﺎﻔﺣ و
هﺮﻬﺑ دﺮﺑ يرا ﺢﯿﺤﺻ زا ﻦﯾا ﻪﺻﺮﻋ ﺎﻫ ظو ﻒﯾا كﺮﺘﺸﻣ دﺎﻬﻧ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ
،ﯽﻠﻠﻤﻟا
،ﺎﻬﺘﻟود نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﺮﯿﻏ
،ﯽﺘﻟود ﻞﮑﺸﺗ يﺎﻫ دﻮﺷ ﯽﻣ داﺪﻤﻠﻗ ﺖﻌﯿﺒﻃ ناراﺪﺘﺳود و ﯽﻠﺤﻣ ،ﺶﯾارآ)
ﺗ .(1389 ﺐﯾﺮﺨ ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﯽﻌﯿﺒﻃ رﻮﺸﮐ ﻪﺑ هﮋﯾو ﺪﻨﭼ ﯽﻃ ﻪﻫد
،ﺮﯿﺧا ﯽﺘﯿﻌﻗاو ﺖﺳا ﻪﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺖﺳد و
،نارﺎﮐرﺪﻧا
نﺎﮔﺪﻨﻫوﮋﭘ و
هﺮﻬﺑ نارادﺮﺑ هرﺎﺷا ناﺪﺑ ﯽﻣ
دﻮﺷ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ ﻪﻫد رد رﻮﺸﮐ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﯾﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ زا نﺎﺸﻧ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ رﺎﻣآ.
ﯽﻧﺎﻣز ي هزﺎﺑ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .دراد ﺎﺗ1335
ي هزﺎﺑرد ﯽﻨﻌﯾ1375 ﻪﻟﺎﺳ40
ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺐﯾﺮﺨﺗ رﻮﺸﮐ ﻊﺗاﺮﻣ زا %9.1 ،ﺶﯾارآ)
.(1389 ﻟﺎﭼ ﺎﺑ ﺮﯿﺧا نﺎﯿﻟﺎﺳ ﯽﻃ رد و هدﻮﺒﻧ اﺪﺟ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﯾا زا ﺰﯿﻧ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺶ
ﺖﺳا هدﻮﺑ وﺮﺑور
رد و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻞﻠﻋ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﯾروﺮﺿ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﻪﻣادا نﺎﯾﺮﺑﺎﻨﺑ
رد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ زا فﺪﻫ ﯾﺮﺨﺗ
ﺐ
ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هار ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ رﺎﻨﮐ رد
.ﺖﺳا ﯽﺿارا ﻦﯾا ﻆﻔﺣ ﺖﻬﺟ ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐ
- 2 ﻖﯿﻘﺤﺗ شور
ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ زا و نﺎﺠﻧز نﺎﺘﺳا ﻪﺑ بﻮﻨﺟ زا ،ﯽﺑﺮﻏ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﻪﺑ بﺮﻏ زا نﺎﺘﺳا ﻦﯾا .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﻦﯾا رد
) ﻞﮑﺷ .دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﻬﺘﻨﻣ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ يرﻮﻬﻤﺟ ﻪﺑ لﺎﻤﺷ نﺎﺸﻧ ار ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ (1
ﻣ ﯽ .ﺪﻫد
(نﺎﮔﺪﻧرﺎﮕﻧ :ﻊﺒﻨﻣ) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ :1ﻞﮑﺷ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ
ا ي م ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖﺑاﻮﺳ و نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ برﺎﺠﺗ و
هار ﯽﺒﯾﺮﺨﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ نﺎﺘﺳا ﯽﺿارا ﺐﯾﺮﺨﺗ رد ﻞﯿﺧد ﻞﻣاﻮﻋ زا يا -
دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ رد ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻞﻠﻋ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐ .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﻂﯾاﺮﺷ
- 3 ﺞﯾﺎﺘﻧ
) لوﺪﺟ -4 ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻠﺻا ﻪﺘﺳد رﺎﻬﭼ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا .ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻞﻣاﻮﻋ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ (1
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﺪﯾﺎﺑ .دﻮﺷ ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﻣاﻮﻋ و ،حﺮﻃ و يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﺖﺷادﺮﺑ و ﻊﻄﻗ ،يراﺪﻣاد ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺎﺑ نﺎﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺘﻤﺴﻗ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﯿﺑﻮﻏﺮﻣ تﺎﺟرد ﺎﺑ ﯽﻌﺗﺮﻣ و ﯽﻠﮕﻨﺟ ﯽﺿارا زا يﺪﻨﻣ هﺮﻬﺑ و ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﺐﯾﺮﺨﺗ راﻮﺳ ﻪﻠﯿﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ رد ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ناﻮﺗ ﯽﻣ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .ﺪﻨﺘﺴﻫ وﺮﺑور ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺸﻟﺎﭼ
ﺎﺘﺳا قﺮﺷ رد ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﻠﻣ ﯽﺿارا ﯽﻠﮕﻨﺟ ﯽﺿارا ﺐﯾﺮﺨﺗ و قﺎﭼﺎﻗ ﺚﺤﺑ ﻦﯿﻤﻧ يﺎﻬﻠﮕﻨﺟ رد و ن
هﺪﻣآ ﺮﯾز لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نﺎﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺘﻤﺴﻗ ياﺮﺑ ار ﻞﻣاﻮﻋ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﯽﺴﺘﯾﺎﺑ وﺮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .ﺖﺳا ) لوﺪﺟ
ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ رد ﺰﯿﮕﻧا ﺶﻟﺎﭼ ﻞﻣاﻮﻋ (1
ﻒﯾدر ﯽﻠﺻارﺎﯿﻌﻣ
ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣﺮﯾز
1
يراﺪﻣاد ﻞﻣاﻮﻋ
ماد داﺪﻌﺗ ﺶﯾاﺰﻓا
راﺪﻣاد داﺪﻌﺗ ﺶﯾاﺰﻓا
سردوز ياﺮﭼ
ﻦﯿﮕﻨﺳ ياﺮﭼ
ﯽﻧﻻﻮﻃ ياﺮﭼ
اﺮﭼ رد ﺖﺑﺎﻗر
اﺮﭼ ﻪﻧاوﺮﭘ ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ
2
ﺖﺷادﺮﺑو ﻊﻄﻗ ﻞﻣاﻮﻋ
ﯽﻨﮐ ﻪﺗﻮﺑ
ﯽﻧز ﻪﺧﺎﺷ
يﺮﯿﮔ لﺎﻏز
نﺎﺘﺧرد ﻊﻄﻗ
يزﻮﺳ ﺶﺗآ
بﻮﭼ قﺎﭼﺎﻗ
ﯽﻋﺮﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﺷادﺮﺑ
ﻞﮕﻨﺟ ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ
3
ﺎﻫ حﺮﻃ و يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻞﻣاﻮﻋ
ﯽﻋارز يﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ
ﯽﻧاﺮﻤﻋ يﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ
نﺪﻌﻣ ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ
يراﺪﻌﺗﺮﻣ حﺮﻃ
يرﺎﮑﻠﮕﻨﺟ حﺮﻃ
ﯽﻣﺎﻈﻧ رﻮﻧﺎﻣ
ﻪﻗﺮﻔﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﺎﻫ يﺮﺑرﺎﮐ و ﺎﻫ حﺮﻃ ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ
4
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﻣاﻮﻋ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻊﻣاﻮﺟ ﯽﯾﺎﻨﺷآ مﺪﻋ
ﯽﻌﯿﺒﻃ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺎﺑ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﯽﯾﺎﻨﺷآ مﺪﻋ
ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ يزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ مﺪﻋ
ﻊﺑﺎﻨﻣ رد ﺺﺼﺨﺗ ﺪﻗﺎﻓ ناﺮﯾﺪﻣ رﻮﻀﺣ
ﯽﻌﯿﺒﻃ
) لوﺪﺟ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ برﺎﺠﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﺢﻄﺳ رد ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ نﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ زا ﺪﻌﺑ (2
.ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
) لوﺪﺟ نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ يﺎﻬﺸﻟﺎﭼ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ يﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ (2
ﻒﯾدر رﺎﮐ هار
1 يزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ
2 لﺎﻐﺘﺷا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
3 ﻦﯿﻧاﻮﻗ
ﻢﮑﺤﻣ
4 شزﻮﻣآ
5 ﯽﺘﻇﺎﻔﺣ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ﺶﯾاﺰﻓا
6 ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ يﺎﻫ حﺮﻃ
لوﺪﺟ) قﻮﻓ لوﺪﺟ .ﺖﺳا نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هزﻮﺣ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ ﺮﺘﻬﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺖﻬﺟ رد يﺎﻫرﺎﮑﻫار هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ (2
يﺎﻫوﺮﯿﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ،شزﻮﻣآ ،ﻢﮑﺤﻣ ﻦﯿﻧاﻮﻗ لﺎﻤﻋا ،يداز لﺎﻐﺘﺷا ،يزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا حﺮﻃ ياﺮﺟا و ﯽﺘﻇﺎﻔﺣ نﺎﮕﯾ
ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﻪﮐ ﺪﻧراد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺿارا ﺐﯾﺮﺨﺗ زا هﺪﻧرادزﺎﺑ ﯽﺸﻘﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا زا ماﺪﮐ ﺮﻫ .ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ يﺎﻫ .دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﮏﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣﻮﮐا
-4 يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺚﺤﺑ رد .ﺖﺳا ناﺮﺒﺟ ﻞﺑﺎﻗ يرﺎﮑﻫار ﺎﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﺮﻫ ﺎﺘﻌﯿﺒﻃ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﻣاﻮﻋ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ
.ﺖﺷاد ﺮﻈﻧ رد ار ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻣ يزروﺎﺸﮐ و يراﺪﻣاد نﺎﯾدﺎﺘﺳور ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ هﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﻞﺜﻣ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ
ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻞﻣاﻮﻋ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻤﻗ ﯽﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا يﺪﺟ ﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾا ﺪﻧراد رﺎﮐ وﺮﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هزﻮﺣ ﺎﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ
بﻮﺴﺤﻣ يﺪﺟ ﯽﺸﻟﺎﭼ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺮﻫ ياﺮﺑ نﺎﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺚﺤﺑ درﻮﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺢﻄﺳ رد ﻞﻈﻌﻣ ﮏﯾ ﻪﺑ ار ﯽﻋارز ﯽﺿارا ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ و ﯽﻠﻣ ﯽﺿارا ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺶﻟﺎﭼ نﺎﺘﺳا لﺎﻤﺷ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ كﺎﺧ دﻮﺟو .دﻮﺷ ﯽﻣ ﮕﯾد ﯽﻓﺮﻃ زا و ﺖﺳا هدﺮﮐ راﻮﺳ ﻪﻠﯿﺑ ﻞﺜﻣ ﯽﻧﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ رد لﺎﻏذ ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺎﯾ و شوﺮﻓ ﺪﺼﻗ ﻪﺑ ﯽﻠﮕﻨﺟ نﺎﺘﺧرد قﺎﭼﺎﻗ ﺮ
.ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﺳﺎﺳا ﺶﻟﺎﭼ ﮏﯾ ﻪﺑ ﻦﯿﻤﻧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﺢﻄﺳ رد ﺖﺷرد و ﺰﯾر ﻞﻣاﻮﻋ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
ﻫ ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾا ﺮﺘﻬﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻪﻣادا رد و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺚﺤﺑ درﻮﻣ نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻤﯾ ﺐﯾﺮﺨﺗ هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺎ
ﺐﯾﺮﺨﺗ هﺪﻨﻨﮐ لﺮﺘﻨﮐ يدﺎﯾز ﺪﺣﺎﺗ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ داﺮﻓا ﺶﻨﯿﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻠﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ يزﺎﺳ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ .ﺖﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﻣﻮﺑ داﺮﻓا يدﺎﺼﺘﻗا ترﺪﻗ ﺶﯾاﺰﻓا و لﺎﻐﺘﺷا دﺎﺠﯾا نوﺪﺑ يزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﮕﯾد ﯽﻓﺮﻃ زا .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺿارا ر ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻤﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ ﺰﯿﻧ لﺎﻐﺘﺷا ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يرﺎﮐ ها
ﺮﻣا ﻦﯾا ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺿارا ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﺰﯿﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻟﺎﻣ ﺖﻋﺎﻀﺑ ﺎﺑ يداﺮﻓا هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯿﺧا ﺎﯿﻟﺎﺳ ﯿﻧاﻮﻗ لﺎﻤﻋا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺖﺳا هزﻮﺣ ﻦﯾا رد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯿﻧاﻮﻗ ﻒﻌﺿ لﺮﺘﻨﮐ يﺪﺣ ﺎﺗ ار ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﻧاﺮﯿﮔ ﺖﺨﺳ ﻦ
ﺮﻤﺛ ﺮﻤﺜﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺦﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐ هار زا ﺰﯿﻧ ﮏﯾژوﻮﻟﻮﯿﺑ يﺎﻫ حﺮﻃ ياﺮﺟا و ﺖﻇﺎﻔﺣ نﺎﮕﯾ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ،شزﻮﻣآ .ﺪﯾﺎﻤﻧ ﺑ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺪﺒﻠﻃ ﯽﻣ ار ﯽﺘﻟود ﯽﺘﯾﺎﻤﺣ يﺎﻫ حﺮﻃ و هدﻮﺑ ﯽﻟﺎﻣ زﺎﯿﻧ مﺰﻠﺘﺴﻣ داﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺘﺒﻟا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮔ ﻊﻗاو ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺺﯿﺼﺨﺗ ﻦﯿ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺒﯾﺮﺨﺗ يﺎﻬﺸﻟﺎﭼ ﺮﺘﻬﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻟﺎﻣ .ﺪﯾﺎﻤﻧ ﮏﻤﮐ
- 5 ﻊﺑﺎﻨﻣ
،رﻮﭘ ﻢﯿﻫاﺮﺑا م
،.
،1380 ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺑ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺎﻬﻠﮕﻨﺟ ﻊﺗاﺮﻣ و ﺎﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﺮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ
،سﺮﮔاز ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﻣ دﺎﻬﺟ لﺎﺳ -
، 19 هرﺎﻤﺷ
، . -234 235 ،ﺪﯿﻌﺳ ،ﯽﻓﻼﮐ ﻒﺳﻮﯾ ،ﺮﺻﺎﻧ ،يرﺎﺼﻧا ،ﺮﻔﻌﺟﺪﯿﺳ ،ﯽﻗﻼﺧا ،1391
ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺑ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﺘﺳا
زا ﻞﯿﺑدرا هﺎﮔﺪﯾد نارادﺮﺒﻫﺮﻬﺑ و
ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽﻤﻠﻋ
ﯽﺸﻫوﮋﭘ- تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻊﺗﺮﻣ و نﺎﺑﺎﯿﺑ
،ناﺮﯾا 133 ﺟ- ﺪﻠ هرﺎﻤﺷ ،19 . 1
،ﯽﻨﯿﺴﺣ ﻪﻟا جﺮﻓ لﺎﻤﺟ ﺪﯿﺳ و ﺮﻓﺎﺑ ،ﺶﯾارآ
، 1389 ﻞﯿﻠﺤﺗ ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﻣاﻮﻋ
ﺮﺛﻮﻣ ﺮﺑ ﺖﮐرﺎﺸﻣ مدﺮﻣ رد
،ﻆﻔﺣ
،ءﺎﯿﺣا و ﻪﻌﺳﻮﺗ هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺪﯾﺪﺠﺗ هﺪﻧﻮﺷ زا هﺎﮔﺪﯾد نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﺘﺳا مﻼﯾا ، ﻪﯾﺮﺸﻧ دﺎﺼﺘﻗا و ﻪﻌﺳﻮﺗ يزروﺎﺸﮐ ) مﻮﻠﻋ و ﻊﯾﺎﻨﺻ يزروﺎﺸﮐ ،(
ﺪﻠﺟ
،24 هرﺎﻤﺷ
،1 رﺎﻬﺑ ص،
-49 . 58
،يرﺎﺼﻧا ن
،. 1387 ﯽﺳرﺮﺑ . ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ رد ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ رﻮﺸﮐ ﯽﻌﯿﺒﻃ و
ﻢﻬﺳ ﺮﻫ ﮏﯾ رد ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ. ﯽﻤﻠﻋ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﺸﻫوﮋﭘ-
ﻊﺗﺮﻣ و نﺎﺑﺎﯿﺑ
،ناﺮﯾا تارﺎﺸﺘﻧا ﻪﺴﺳﺆﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
،ﻊﺗاﺮﻣ و ﺎﻬﻠﮕﻨﺟ .
-508 524
Obstacles to Sustainable Development in Natural Resources, Challenges and Solutions
(Case study: Ardabil province)
Abstract
Effective factors in natural resource degradation and sustainable development can be effective in deciding management to achieve sustainable development goals. The purpose of this study was to identify the factors affecting the degradation of natural resources in Ardebil province along with identifying ways to preserve these lands. 4 criteria and 27 sub criteria defined as challenges and 6 suggestion were presented. The results of this research show that economic and cultural factors play the most role in the destruction of the land resources of the province, and culture is the most appropriate way to improve the state of the natural resources of the province.
Keywords: Natural resources, Challenges of natural resources, Conservation of natural resources.
