ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ ادﺑﯿﺎت و ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻫﺎ آﻣﻮزه در ﻫﺪاﯾﺖ اﻟﮕﻮي ﺑﺮﺗﺮﯾﻦ

١

تﺮﻀﺣ ﺪﻤﺤﻣ

) ص (،

ﻦﯾﺮﺗﺮﺑ يﻮﮕﻟا ﺖﯾاﺪﻫ رد هزﻮﻣآ ﺎﻫ تﺎﻣﺎﻘﻣ و تﺎﯿﺑدا

ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ هﺰﺋﺎﻓ يﺪﯿﻨﺟ

ﺮﻬﺸﻣﻼﺳا ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد رﺎﯾدﺎﺘﺳا

هﺪﯿﮑﭼ

رد يﺮﺼﻋ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻣ ﻢﯿﻨﮐ ﻪﮐ ﺖﻟﺎﺻا ﺐﻠﻏا ﺐﺗﺎﮑﻣ يﺮﮑﻓ

،ﺪﻨﻤﺷزرا ﺎﺑ

هدﻮﻟآ نﺪﺷ ﻪﺑ ضﺮﻏ ﺎﻫ و ﻪﺒﺋﺎﺷ

،ﺎﻫ زا ﺮﯿﺴﻣ ﯽﻟﺎﻌﺗ دﻮﺧ

جرﺎﺧ هﺪﺷ ﺖﺳا و ﻪﻧﺎﻔﺳﺎﺘﻣ ﺮﮕﯾد ﻦﯾا ﺐﺗﺎﮑﻣ يﺮﮑﻓ ردﺎﻗ ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﺎﺗ ناﺪﻨﻤﻗﻼﻋ و

ناوﺮﻫر دﻮﺧ ار ﻪﺑ ﺮﺳ دﻮﺼﻘﻣ ﻪﮐ ﺎﻧﺎﻤﻫ نﺪﯿﺳر

ﻪﺑ مﺎﻘﻣ ﯽﮔﺪﻨﺑ تﺮﻀﺣ ﺖﺳود ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﺳﺮﺑ . رد ﻦﯾا نﺎﯿﻣ نﺎﻓﺮﻋ و فﻮﺼﺗ ﯽﻣﻼﺳا ﺰﯿﻧ زا ﻦﯾا ﺐﯿﺳآ ﺎﻫ ﯽﺑ ﺐﯿﺼﻧ هﺪﻧﺎﻤﻧ و

ﺪﻫﺎﺷ رﻮﻬﻇ ﯽﺒﺗﺎﮑﻣ ﻢﯿﺘﺴﻫ ﻪﮐ ﺖﺤﺗ ياﻮﻟ يﺎﻬﻧﺎﻓﺮﻋ

،رﻮﻬﻇﻮﻧ رد مﺎﻘﻣ رﺎﮑﻧا و نﺎﻤﺘﮐ لﻮﺻا يدﺎﯿﻨﺑ نﺎﻓﺮﻋ

،ﯽﻣﻼﺳا

،نﻮﭽﻤﻫ اﺪﺘﻗا

ﻪﺑ هﺮﯿﺳ يﻮﺒﻧ و هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻊﯿﻓر و يﻻاو ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ مﺮﮐا رد مﺎﻘﻣ ﯽﯾﻮﮕﻟا

،ﻞﻣﺎﮐ ياﺮﺑ ﯽﻣﺎﻤﺗ نﺎﮑﻟﺎﺳ و ناوﺮﻫر نﺎﻓﺮﻋ ﯽﻣﻼﺳا هﺪﻣاﺮﺑ

ﺪﻧا . رد ﻦﯾا نﺎﯿﻣ ﺐﺟاو ﺖﺳا ﺎﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ و

ﺶﻧاد نﺎﻫوﮋﭘ نﺎﻓﺮﻋ ﯽﻣﻼﺳا ﺎﺑ عﻮﺟر ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻞﯿﺻا ﯽﻣﻼﺳا و

،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﯽﻌﺳ

رد نﺪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ مﺎﻘﻣ

ﺦﻣﺎﺷ تﺮﻀﺣ ﻢﺗﺎﺧ

،ﺎﯿﺒﻧﻻا ﺮﺨﻓ

،نﺎﯿﻣدآ تﺮﻀﺣ ﺪﻤﺤﻣ ﯽﻔﻄﺼﻣ ) ص ( هدﻮﻤﻧ و ﺎﺑ ﺎﻨﺷآ ﻦﺘﺧﺎﺳ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد و

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﻣﻼﺳا ﺎﺑ تﺎﻔﺻ زرﺎﺑ نآ تﺮﻀﺣ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧدﺮﮔ ﺎﺗ ﺮﺑ نﺎﮕﻤﻫ ﻢﻠﺴﻣ ددﺮﮔ ﻪﮐ نﺎﻓﺮﻋ ﯽﻣﻼﺳا ﺮﺑ ﻪﯾﺎﭘ يﺎﻫ ﺖﻌﯾﺮﺷ و هﺮﯿﺳ و

مﻼﮐ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ مﻼﺳا ) ص ( ﺎﻨﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﯾا

،ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑ نآ هدﻮﺑ ﺎﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ يرادﺮﺑ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ تﺎﯿﺑدا

،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ هﺮﻬﺑ يﺮﯿﮔ ﺎﻓﺮﻋ ار زا

رﺎﺘﻔﮔ و لﺎﻤﻋا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ رد ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﺐﺗاﺮﻣ و تﺎﻣﺎﻘﻣ كﻮﻠﺳ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻞﻣﺎﮐ فﺎﻔﺷ هدﻮﻤﻧ و ﺶﻘﻧ و هﺎﮕﯾﺎﺟ نآ تﺮﻀﺣ ار ﻪﺑ ﺐﻃﺎﺨﻣ

ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ و ﺎﺑ هﻮﯿﺷ يا ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ -

،ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ هداد ﺎﻫ ار ﻊﻤﺟ يﺪﻨﺑ هدﻮﻤﻧ و ﺎﺑ ﺢﯿﺿﻮﺗ ﯽﻀﻌﺑ زا تﺎﺣﻼﻄﺻا فﻮﺼﺗ

زا ﻞﯿﺒﻗ

،هﺪﻫﺎﺠﻣ

،ﺮﻘﻓ صﻼﺧا و ﻦﯿﮑﻤﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ

،ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﺸﻧ هداد ﺖﺳا ﻪﮐ

،ﻪﻓﻮﺼﺘﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ار ﻦﯿﻟوا ﺮﺒﻫر و ﺮﮔزﺎﻏآ و هﺪﻧراد ﻦﯾا تﺎﻣﺎﻘﻣ

ﯽﻣ ﺪﻨﻧاد و نﺎﺸﯾا يﻮﮕﻟا ﻞﻣﺎﮐ ﺎﻬﻧا ياﺮﺑ ﺖﮐﺮﺣ ﻪﺑ يﻮﺳ لﺎﻤﮐ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .و ﺎﻨﺑ ﺮﺑ تاﺪﻨﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ

ﻞﺑﺎﻗ

،ﺪﯾدﺮﺗ زا ﺪﯾد ﻪﻤﻫ

بﺎﺘﮐ يﺎﻫ ﺮﺒﺘﻌﻣ نﺎﻓﺮﻋ و فﻮﺼﺗ

،ناﺮﯾا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ مﻼﺳا ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ و ﻦﯾﺮﺗﺮﺑ نﺎﯿﻣدآ ﺖﺳا و مﺎﻘﻣ ﯽﻧﺎﺣور وا زا ﺮﮕﯾد ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﺗﺮﺑ ﺖﺳا

و ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ زا وا و يوﺮﯿﭘ زا ﺖﻨﺳ يﺎﻫ وا ﺮﺑ ﻪﻤﻫ نﺎﮑﻟﺎﺳ ﻦﯾا ﺖﻘﯾﺮﻃ ﺐﺟاو ﺖﺳا .

هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ

: ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ مﻼﺳا ) ص (،

تﺎﯿﺑدا

،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ

،هﺪﻫﺎﺠﻣ

،ﻦﯿﮑﻤﺗ

،صﻼﺧا ﺮﻘﻓ .

ﺖﺴﺨﻧ ﻦﺨﺳ :

مﺮﮐا لﻮﺳر رﺎﺘﻔﮔ و هﺮﯿﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا ﻪﻠﺌﺴﻣ )

ص ( ﺖﺳا ﻪﯿﻓﻮﺻ تﺎﻣﺎﻘﻣ و كﻮﻠﺳ رد ﻦﮑﻤﻣ يﻮﮕﻟا ﻦﯾﺮﺗﺮﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .

ﯽﻣ بﺎﺠﯾا تروﺮﺿ ﺪﻨﻫد ﯽﻣ نﻻﻮﺟ ﺎﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد رﻮﻬﻇﻮﻧ ﺎﻫ نﺎﻓﺮﻋ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﮥﻫﺮﺑ ﻦﯾا رد يدﺎﻘﺘﻋا يﺎﻫ ﻪﺸﯾر ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﮐ

ﯽﻧاﺮﯾا فﻮﺼﺗ و نﺎﻓﺮﻋ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺧﺎﻨﺷ ،ﻪﯿﻓﻮﺻ -

دﻮﺷ اﺪﯿﭘ ﯽﻣﻼﺳا .

ﺎﻗ ﺮﯿﻏ ﯽﻘﺸﻋ ﺎﺑ ﻪﮐ نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﯿﻓﻮﺻ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺰﯿﻧ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا فﺪﻫ ﯽﻣ ﻦﺨﺳ دﻮﺧ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ زا ﻒﺻو ﻞﺑ

ﺪﻨﯾﻮﮔ

ﯽﻣ يﻮﺒﻧ هﺮﯿﺳ و مﻼﺳا ﻦﯾد لﻮﺻا زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ار كﻮﻠﺳ تﺎﻣﺎﻘﻣ مﺎﻤﺗ ﻪﺸﯾر ،ﺖﯾﺪﺟ ﺎﺑ ﺪﻨﻧاد

. ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻌﺒﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻤﯾﺪﻗ و ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ

ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺖﺳا جاﺮﺳ ﺮﺼﻧﻮﺑا ﻊﻤﻠﻟا بﺎﺘﮐ رد ﯽﻠﺼﻓ ﻪﺘﺧادﺮﭘ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا

» اﺪﺧ لﻮﺳر ندﻮﺑ هﻮﺳا )

ص ( وا ﻪﺑ اﺪﺘﻗا ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ و

«

) ،جاﺮﺳ 1388 : 139 - 164 . ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺑ يا ﻪﻟﺎﻘﻣ ؛ﻪﻠﻤﺟ زا دراد دﻮﺟو ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﺼﺼﺨﺗ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺪﻨﭼ ﺰﯿﻧ ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ

ﺎ

ﻪﺒﻨﺟ ﮥﻤﻫ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻨﺳ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ رﺎﺘﻔﮔ و هﺮﯿﺳ يﺎﻫ

) ،يﺮﺒﮐا 1386 ( ﻪﻟﺎﻘﻣ و ار ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ هﺮﯿﺳ ﯽﻠﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺮﮕﯾد يا

ﯽﻣ ﯽﺑدا نﻮﺘﻣ رد ﯽﻣﻼﺳا نﺎﻓﺮﻋ رﺎﯿﻌﻣ ﺪﻧاد

هرﺎﺑرد و ﺶﯾاﺪﯿﭘ نﺎﻓﺮﻋ و فﻮﺼﺗ ﻦﺨﺳ ﺄﺸﻨﻣ رﻮﮐﺬﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ،ﻪﺘﻔﮔ نﺎﻓﺮﻋ

و فﻮﺼﺗ ار

ًاﺮﺼﺤﻨﻣ نآﺮﻗ و تﺮﯿﺳ لﻮﺳر مﺮﮐا ) ص ( ﯽﻣ ﺪﻧاد .)

،هداز ﻦﯿﺴﺤﻣﻼﻏ 1386

(

ﯽﻣ ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗاﺮﮑﻔﺗ و لﻮﺻا ياراد ،يﺮﮑﻓ ﺐﺘﮑﻣ و ﻪﺸﯾﺪﻧا ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا نﺎﻓﺮﻋ -

ﺪﻣﺎﺠﻧا . يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ ار دﻮﺧ ﯽﺸﻣ ﻂﺧ و شور نآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ دراد ﯽﯾﺎﻫﻮﮕﻟا ،يﺮﮑﻓ نﺎﯾﺮﺟ ﺮﻫ

ﺖﺳا نﺎﺸﯾا رﺎﺘﻓر و لﺎﻤﻋا و تﺮﻀﺣ نآ نﺎﻨﺨﺳ ،مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ،ﯽﻣﻼﺳا نﺎﻓﺮﻋ .

ﮥﻤﻫ رد ﻪﯿﻓﻮﺻ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ هﮋﯾو ﻪﺑ دﻮﺧ لﻮﺻا

ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ رﺎﺘﻔﮔ و رﺎﺘﻓر ،كﻮﻠﺳ هار لزﺎﻨﻣ و تﺎﻣﺎﻘﻣ ﯽﻣ تﺎﻣﺎﻘﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﺮﮔ زﺎﻏآ و ﻖﺸﻣﺮﺳ ار مﻼﺳا

ﺪﻨﻧاد .

ﺪﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ ﯽﻣﻼﺳا نﺎﻓﺮﻋ يﺎﻫ ﻪﺘﺷﻮﻧ رد )

ص ( وا تﺎﻨﺴﺣ ﺮﯾﺎﺳ و ﺖﻣاﺮﮐ و ﯽﻘﻠﺧ شﻮﺧ و دراد يﺮﺗﺮﺑ ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﮕﯾد ﺮﺑ

ﯽﻣ يروآدﺎﯾ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﺖﺳا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ذاﺬﺘﻟا ﺐﺒﺳ وا ﺮﮐذ و دﻮﺷ

. يﻮﻨﺜﻣ ﺮﺜﮐا ﻪﻣﺪﻘﻣ رد ار ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻦﯾا ﯽﺳرﺎﻓ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ناﻮﺗ

ﺪﯾد . هﻮﻠﺟ زا ﯽﮑﯾ مﺮﮐا لﻮﺳر جاﺮﻌﻣ ﺖﺳا ﯽﺳرﺎﻓ ﺮﺜﻧ و ﻢﻈﻧ يﺎﺒﯾز يﺎﻫ

. رﺎﺛآ ﻦﯾﺮﺗﺪﻨﻤﺷزرا و ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ِﺶﺨﺑ ﺖﻨﯾز وا ﺚﯾدﺎﺣا و

ﺖﺳا ﯽﺑدا .

٢

ﯽﻣ كﻮﻠﺳ لزﺎﻨﻣ و تﺎﻣﺎﻘﻣ زا ﻦﺨﺳ ﯽﺘﻗو ﻪﯿﻓﻮﺻ ﺐﺗﺎﮑﻣ ﺐﻠﻏا رد هﺮﯿﺳ و مﻼﮐ ﻪﺑ ،ﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻣ لﺎﺜﺘﻣا يﻮﺒﻧ ي وا زا ار ﻞﮐﻮﺗ ؛ﺪﻨﯾﻮﺟ

ﻪﺘﺧﻮﻣآ ا ﺪﻧ )

،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ 1380 : 50 ( ﯽﻣ جﺎﺠﺘﺣا وا ﺚﯾﺪﺣ زا ﺮﺒﺻ مﺎﻘﻣ رد و ﺪﻨﻨﮐ

) نﺎﻤﻫ : 97 ( ﺪﯾﺮﻣ ،ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ار دﻮﺧ ناﺮﯿﭘ و دﻮﺧ

ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﻪﻌﯿﺷ ﻪﻤﺋا )

ع ( ﯽﻣ مﺮﮐا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺪﯾﺮﻣ ﺰﯿﻧ تﺮﻀﺣ نآ ﻪﮐ ﺪﻨﻧاد )

ص ( ﺖﺳا ) . ،ﯽﺠﯿﻫﻻ 1371

: 585 ( ﻦﯾا زا

ﺪﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ ﺖﻘﯿﻘﺣ هار ﺪﺷﺮﻣ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ور )

ص ( ﺖﺳا . ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ نﺎﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ )

ع ( ﮥﻠﺴﻠﺳ و ﺖﺳا ﺖﯾﻻو ّﺮﺳ أﺪﺒﻣ

ﯽﻣ وا ﻪﺑ ﷲا ءﺎﯿﻟوا نﻼﻣﺎﮐ ﻊﯿﻤﺟ ﺖﻟﺎﺳر تﺮﻀﺣ ﻪﺑ وا زا و ﺪﺳر

).

نﺎﻤﻫ : 280 (

مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻪﺑ نﺎﻧآ شﺮﮕﻧ و ﻪﯿﻓﻮﺻ تﻻﺎﺣ و تﺎﻣﺎﻘﻣ زا ﯽﯾﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﯿﺷﻮﮐ ﻮﺠﺘﺴﺟ ﻦﯾا )

ص ( ﺖﯾرﻮﺤﻣ

رد ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺶﻘﻧ ﺪﻨﮐ تﺎﺒﺛا ار ﻪﯿﻓﻮﺻ شور و ﺮﮑﻔﺗ

. دﻮﺧ يﺮﮑﻓ ﺐﺘﮑﻣ ﺖﯿﻧﺎﻘﺣ تﺎﺒﺛا ﻪﺑ رﺬﮕﻫر ﻦﯾا زا ﻪﯿﻓﻮﺻ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ نﺎﯾﺎﺷ

ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﺪﻧزادﺮﭘ .

ﺪﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ هﺎﮕﯾﺎﺟ )

ص ( ﻪﯿﻓﻮﺻ ﺐﺘﮑﻣ رد مﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ :

ﯽﺘﺣ و ﺪﻨﻧاد ﯽﻣ ﺮﺗﺮﺑ و ﺮﺗﻻﺎﺑ نﺎﻬﺟ نﺎﯿﻣدآ ﻪﻤﻫ زا ار ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﯽﻧﺎﺣور مﺎﻘﻣ و لﺎﺣ ﻪﯿﻓﻮﺻ ﻞﮔ رد ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻔﻄﺼﻣ حور ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ

ﺪﺷ هﺪﯿﻣد مدآ .

ﺪﻤﺤﻣ مﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺲﮐ ﭻﯿﻫ )

ص ( ﺖﺳا ﺮﻓﺎﮐ ،ﺖﺷﺬﮔ ﺪﻫاﻮﺧ ﺎﯾ ﻪﺘﺷﺬﮔ وا مﺎﻘﻣ زا ﯽﺴﮐ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﺎﻋدا ﻪﮐ ﺮﻫ ،ﺪﯿﺳﺮﻧ .

ﻪﺟرد ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻪﺟرد ﺖﯾاﺪﺑ ﺎﯿﻟوا ي

ﺖﺳﺎﯿﺒﻧا ي ).

،رﺎﻄﻋ 1381 : 779 ( ﻪﺘﺷﺎﮐ وا مﺎﻧ ﻪﺑ ار ﺖﺸﻬﺑ يﺎﻫ ﺖﺧرد ﮥﻤﻫ گﺮﺑ ﻪﻤﻫ ﺮﺑ و ،ﺪﻧا

ﺎﻫ ﺖﺳا ﻦﯿﯿﺒﻨﻟا ﻢﺗﺎﺧ ور ﻦﯾا زا ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﺘﺧ وا ﻪﺑ يﺮﺒﻣﺎﯿﭘ و هﺪﺷ زﺎﻏآ وا مﺎﻧ ﻪﺑ ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ ،ﺖﺳوا مﺎﻧ .)

نﺎﻤﻫ : 347 (

ﯽﻣ يﺮﯿﺸﻗ ﺪﯾﻮﮔ

:

» ﺮﺒﻣﺎﻐﯿﭘ ) ص ( يﺪﺷ زﺎﯿﻧ ﯽﺑ نآ زا ﺲﭘ ،نآ زا ﺮﺗﺮﺑ يﺪﺷ ﯽﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﯽﻟﺎﺣ زا نﻮﭼ دﻮﺑ ﻻﺎﺑ رﺪﻧا ﻢﺋاد .

زﺎﺑ ﺖﻓﺎﺿا ﻪﺑ

دﻮﺑ هﺪﯿﺳر ﻪﭽﻧآ .

ز رﺪﻧا وا لﺎﺣ ﻢﺋاد ﺖﺴﯿﻧ ﺖﯾﺎﻬﻧ ،فﺎﻄﻟا زا ار ياﺪﺧ تاروﺪﻘﻣ و دﻮﺑ تدﺎﯾ

.«

) ،يﺮﯿﺸﻗ 1381 : 94 ( مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ

دﻮﻣﺮﻓ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ ﺪﯿﺳر ﻖﺣ ﺎﺑ ﯽﻘﯿﻘﺣ ﻪﻤﻟﺎﮑﻣ و ﻦﯿﺳﻮﻗ بﺎﻗ مﺎﻘﻣ و اﺪﺧ ﻪﺑ ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺑ :

» ﻦﻣ ﯽﻧآر ﺪﻘﻓ ىأر

ّﻖﺤﻟا « و

» ﯽﻟ ﻊﻣ ﻪّﻠﻟا ﺖﻗو ﻻ ﯽﻨﻌﺴﯾ ﻪﯿﻓ ﮏﻠﻣ بﺮﻘﻣ و ﻻ

ﯽﺒﻧ ﻞﺳﺮﻣ « ) ﺄﺘﻤﻟارﺪﺻ ،ﻦﯿﻬﻟ 1366 : 244 ج،

2 (

ﻪﻧاﺮﻋﺎﺷ نﻮﻤﻀﻣ ﺚﯾدﺎﺣا ﻦﯾا ﻪﮐ هﺪﺷ ﻪﯿﻓﻮﺻ رﺎﺛآ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد يا

:

ﺪﺷ شآ ز ﺖﯾﺎﻨﮐ ﯽﻘﺴﯾ و ﻢﻌﻄﯾ ﺪﺷ شﺎﻓ ﯽﺑر ﺪﻨﻋ ﺖﯿﺑا نﻮﭼ ).

،يﻮﻟﻮﻣ 1389 : 140 ج ، 1

، ش 3740 (

ﯽﻣ ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﮥﻤﻫ ةوﺎﻘﻧ و ﻪﺻﻼﺧ ار مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ كﺎﭘ دﻮﺟو نﺎﻧآ ﯽﺜﯾﺪﺣ دﺎﻨﺘﺳا ﻪﺑ و ﺪﻨﻧاد

و ﻢﻟﺎﻋ زا ﻞﺒﻗ زا ار وا ﺶﯾاﺪﯿﭘ وا زا

مدآ : ﺖﺳﺎﻣ ﺶﯿﭘ ﻢﻫ دﻮﻧ ﺪﻣآ ﺪﺻ ﻪﮐ نﻮﭼ ﺖﺳﺎﯿﺒﻧا ﻪﻠﻤﺟ مﺎﻧ ﺪﻤﺣا مﺎﻧ

ﺚﯾﺪﺣ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﻪﮐ

» ﻦﯿﻄﻟا و ءﺎﻤﻟا ﻦﯿﺑ مدآ و ًﺎﯿﺒﻧ ﺖﻨﮐ «

و

» ﺚﻌﺒﻟا ﯽﻓ ﻢﻫﺮﺧآ و ِﻖﻠﺨﻟا ﯽﻓ ﻦﯿﯿﺒﻨﻟا لوا ﺖﻨﮐ «

دراد ).

،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ

1380 : 54 (

ﺎﻧﻻﻮﻣ يﻮﻨﺜﻣ رد ﯽﺑ و ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﻒﺻو ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ رﺎﺛآ ﺮﮕﯾد نﻮﭼ ﻢﻫ

ﯽﻣ ار ﺶﯾﺮﯿﻈﻧ ﺪﻤﺤﻣ ﻒﯾﺮﺣ ار دﻮﺧ ﻞﯿﺋﺮﺒﺟ ؛ ﻢﯿﻨﯿﺑ

) ص (

ﺪﻧاﺪﯿﻤﻧ ).

،يﻮﻟﻮﻣ 1389 : 611 د ، 4 ، 3802 ( رد ﻞﯿﺋﺮﺒﺟ مﺎﻘﻣ زا تﺮﻀﺣ ﯽﻣ

درﺬﮔ ) د ،نﺎﻤﻫ 4 ، 3801 ( ﯽﺑ ﻢﻟﺎﻋ ود رد وا لﺎﻤﺟ ﺮﯿﻈﻧ

ﺖﺳا ) نﺎﻤﻫ : 810 د ، 6 ، 676 ( ﺖﺳا بﺎﺒﻟﻻاﻮﻟوا وا ).

نﺎﻤﻫ : 14 د ، 1 ، 322 ( ﯽﻤﻧ ﺰﯿﻧ دﺎﻬﺟ لﺎﺳ ﺪﺻ ﺎﺑ ﻢﻫ نآ وا يﻮﻨﻌﻣ مﺎﻘﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﺶﺘﯿﻟﻮﻔﻃ هرود رد ).

نﺎﻤﻫ : 507 د ، 4 ، 993 ( هﺪﻣآ ﻞﯿﺠﻧا رد ﺶﻣﺎﻧ و ﺖﺳا ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﮕﯾد ﺮﺘﻬﻣ وا )

نﺎﻤﻫ : 29 د ، 1 ،

727 ( و ...

ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ نﻮﺘﻣ رد ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺖﻤﻈﻋ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ .

ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻗﺮﺧ ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ

ﯽﻣ ار ﺰﯿﭼ ﻪﺳ ﺰﺟ ﺪﻧاد :

ﺖﯾﺎﻏ و ﯽﻔﻄﺼﻣ تﺎﺟرد ﺖﯾﺎﻏ ،ﺲﻔﻧ ﺪﯿﮐ ﺖﯾﺎﻏ

ﺖﻓﺮﻌﻣ ).

،ﯽﻧﺎﻗﺮﺧ 1389 : 60 (

ﯽﻣ ﯽﻬﺘﻨﻤﻟا ةرﺪﺳ رد ار ﻞﯿﯾﺮﺒﺟ ﺖﻘﯿﻘﺣ مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﯽﻣ تﺎﯿﺣ ّﻂﺷ دراو مﺎﺷ و ﺢﺒﺻ و ﺖﺷاد لﺎﺑ ﺪﺼﺸﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﯿﺑ

ﺎﺑ و ﺪﺷ

لﺎﺑ نداد نﺎﮑﺗ ﯽﻣ جرﺎﺧ نآ زا دﻮﺧ يﺎﻫ

هﺪﻨﮐاﺮﭘ بآ تاﺮﻄﻗ زا و ﺪﺷ ﯽﻣ ﻖﻠﺧ رﺎﻤﺷ زا نوﺰﻓ ﯽﻧﺎﮕﺘﺷﺮﻓ اﺪﺧ ،هﺪﺷ

دﺮﮐ . رد وا

مرﺎﻬﭼ نﺎﻤﺳآ رد ار ﺲﯾردا و مﻮﺳ نﺎﻤﺳآ رد ار ﻒﺳﻮﯾ و مود نﺎﻤﺳآ رد ار ﯽﺴﯿﻋ و ﯽﯿﺤﯾ و ﺪﯾد لوا نﺎﻤﺳآ رد ار مدآ ،جاﺮﻌﻣ

،

ﻢﺘﻔﻫ نﺎﻤﺳآ رد ار ﻢﯿﻫاﺮﺑا و ﻢﺸﺷ نﺎﻤﺳآ رد ار ﯽﺳﻮﻣ ،ﻢﺠﻨﭘ نﺎﻤﺳآ رد ار نورﺎﻫ ).

،ﻦﺑﺮﮐ 1383 : 251 ( ا ﯽﻬﯾﺪﺑ تﺎﯿﺣ ﻂﺷ ﺖﺳ

ﻪﻄﺳاو و ﻢﻫد ﻞﻘﻋ نﺎﻤﻫ ﻞﯿﯾﺮﺒﺟ نﻮﭼ ﺖﺳا ﺮﻫﺎﻇ ﻢﻟﺎﻋ ﻪﺑ ﺐﯿﻏ ﻢﻟﺎﻋ تﻻﺎﺼﺗا نﺎﻤﻫ ﺖﺳا ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﺪﯿﻟاﻮﻣ ﻪﺑ ﺾﯿﻓ ي

. نﺎﻤﺳآ

ﻪﮐ ﯽﻫﺎﮕﯾﺎﺟ فاﺮﺷا ﺎﺑ ﺖﺳا ﺮﺗﺮﺑ ﻪﻤﻫ زا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﻪﮐ ﺎﺟ نآ زا و ﺖﺳا نﺎﮑﻟﺎﺳ يﻮﻨﻌﻣ ﺖﻟﺰﻨﻣ و مﺎﻘﻣ و ﯽﻧﺎﺣور يوﺮﯿﻧ ﻊﻗاو رد ﺰﯿﻧ دراد

، ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﮕﯾد مﺎﻘﻣ ﯽﻣ رد ار بﺮﻘﻣ نﺎﮕﺘﺷﺮﻓ ﯽﺘﺣ و

ﺪﺑﺎﯾ .

ﻪﯾآ قاﺪﺼﻣ و ﺖﺳا رﻮﻧ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﯿﻓﻮﺻ ي

»

ٌﻦﯿﺒﻣ بﺎﺘﮐ و رﻮﻧ ﷲا ﻦﻣ ﻢﮐءﺎﺟ ﺪﻗ «

ﯽﻣ وا ﻪﺑ مدﺮﻣ و ار وا ﻞﺻا ﺎﻣا ﺪﻧﺮﮕﻧ

ﯽﻤﻧ ﺪﻨﻨﯿﺑ

» نوﺮﺼﺒﯾ ﻻ ﻢﻫ و ﮏﯿَﻟإ َنوُﺮُﻈﻨﯾ ﻢﻫاﺮﺗ و

« . ﻪﯾﺎﺳ وا ﻪﯾﺎﺳ ﺎﯿﻧد و ﺖﺳا ّﻖﺣ ي وا دﻮﺟو ِبﺎﺘﻓآ ي

.) ﻋ

،تﺎﻀﻘﻟا ﻦﯿ 1371

:

٣

248 ( ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ هﺎﮔآ نآ زا ﻞﯿﯾﺎﮑﯿﻣ و ﻞﯿﯾﺮﺒﺟ ﻪﮐ دراد ﯽﻤﻠﻋ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ).

،ﯽﻨﮐﺪﮐ ﯽﻌﯿﻔﺷ 1384

: 190 ( ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻌﻤﺳ ﺪﯾﻮﮔ

:

» زا ﺎﻣ ﺮﺘﻬﻣ

ﻞﺿﺎﻓ ﻢﻣا ﮥﻤﻫ زا ﺎﻣ و ﺖﺳا ﺮﺗراﻮﮔرﺰﺑ ناﺮﺘﻬﻣ ﮥﻤﻫ ﺮﺗ

. « ) ،ﯽﻧﺎﻌﻤﺳ 1382 : 57 ( هوﻼﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻗﻮﺸﻌﻣ نﺎﻓﺮﻋ رد ﺪﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ

وا ﻪﻓﻮﺼﺘﻣ ﻪﮐ نآ ﺮﺑ ﯽﻣ ار

ﺪﻨﯾﺎﺘﺳ

، ﯽﻣ ﺪﻨﮔﻮﺳ وا نﺎﺟ ﻪﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﺎﻬﻨﺗ درﻮﺧ

:

ﺪﻤﺤﻣ تﺎﯿﺣ ﻪﺑ ﺮﮕﻣ ،ﺖﺳا هدﺮﮑﻧ دﺎﯾ ﺪﻨﮔﻮﺳ نﺎﯿﻣدآ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﺪﻧواﺪﺧ )

ص ( )

،يﺪﺒﯿﻣ 1371 : 32 ج،

5 ( بﺎﻄﺧ

» كﺮﻤﻌﻟ « ﻪﮐ هدﺮﮐ دﺎﯾ ﺪﻨﮔﻮﺳ وا لد تﻮﻗ ﻪﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ،هﺪﯿﺳر وا ﻪﺑ

» ق « ﺖﺳا نآ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺪﯿﺠﻤﻟا نآﺮﻘﻟاو .

وا تدﻮﻣ و ﺎﻔﺻ ﻪﺑ

ﺖﻔﮔ و دﺮﮐ دﺎﯾ ﻢﺴﻗ :

» ص « ﻪﮐ درﻮﺧ ﺪﻨﮔﻮﺳ وا هﺎﮕﻣﺪﻗ ﻪﺑ ،ﺮﮐﺬﻟا يذ نآﺮﻘﻟا و

» ﺪﻠﺒﻟا اﺬﻬﺑ ﻢﺴﻗا ﻻ «

دﺎﯾ ﻢﺴﻗ وا يﻮﻣ و يور ﻪﺑ

ﻪﮐ دﺮﮐ

» ﯽﺠﺳ اذا ﻞﯿﻟاو ﯽﺤﻀﻟاو «

) نﺎﻤﻫ : 282 ج،

9 (

مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ةﺮﯿﺳ رد هﺪﻫﺎﺠﻣ )

ص :(

ﺖﺳا نﺎﻓﺮﻋ نﺎﮐرا ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ زا ﺖﻘﯾﺮﻃ رد و ﺖﺳا رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻌﺳ و ﺶﺷﻮﮐ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ هﺪﻫﺎﺠﻣ ,

ﺮﻫ و هار يﺎﻫ ﯽﺘﺨﺳ ﺪﯾﺎﺑ ﮏﻟﺎﺳ

ﯽﻣ وا ﺮﺑ ﺐﯾﺎﺼﻣ زا ﻪﭽﻧآ ﺮﻋ رد تﺪﻫﺎﺠﻣ ،ددﺮﮔ راﻮﺘﺳا ﻖﯾﺮﻃ رد ﺎﺗ دﺮﺨﺑ نﺎﺟ ﻪﺑ ار ﺪﺳر

،ﺖﺿﺎﯾر ،ﺖﺳا ﺎﺘﺳار ﻢﻫ ﺖﺿﺎﯾر ﺎﺑ نﺎﻓ

ﺞﻧر و بﺎﻨﺘﺟا ،زاﺮﺘﺣا ،يرﺎﮐﺰﯿﻫﺮﭘ يﺎﻨﻌﻣ ﺎﺑ نﺎﻓﺮﻋ رد ؛ﺲﻔﻧ ﺐﯾﺬﻬﺗ ياﺮﺑ ﺎﺳﺮﻓ ناﻮﺗ يﺎﻫرﺎﮐ مﺎﺠﻧا و ﺖﺳا ﺐﻌﺗ و ﺞﻧر ﺎﺑ ﯽﺸﺷﻮﮐ ﺲﻔﻧ ﻒﮐ و تدﺎﺒﻋ ﺎﺑ ماﻮﺗ ﯽﻨﯿﺸﻧ ﻪﺷﻮﮔ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳا هﺪﻣآ نﺪﺑ )

ر ﻞﺧﺪﻣ ،اﺪﺨﻫد (

ﯽﻤﻧ ﯽﮔﺪﻧز نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ نﻮﭼ مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ -

ﺮﮐ ﻪﻤﻫ د ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ار ﯽﮔﺪﻧز نﺎﺳآ و ﺖﺨﺳ رﻮﻣا ي ﯽﻣ ﻒﻠﻋ شﺮﺘﺷ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺖﺳد ﺎﺑ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺪﻧداد

ار دﻮﺧ ﻦﯿﻠﻌﻧ ،داد

ﯽﻣ ﺮﯿﻤﻌﺗ ﻪﻣﺎﺟ ،دﺮﮐ

ﯽﻣ ار شا ﯽﻣ نﺎﻧ ﺶﻣدﺎﺧ ﺎﺑ ،ﺖﺧود

ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺧ ندﺮﮐ بﺎﯿﺳآ زا مدﺎﺧ ﺮﮔا ،درﻮﺧ ﯽﻣ يرﺎﯾ ار وا ﺪﺷ

زا ،داد

ﯽﻣ ﺪﯾﺮﺧ رازﺎﺑ ﮕﻧاﻮﺗ و نﺎﺸﯾورد و دﺮﮐ

ﯽﻣ يﺮﯿﮕﺘﺳد ار ناﺮ دﺮﮐ

)

،يﺮﯿﺸﻗ 1381 : 146 (

ﻪﺑ يدﺎﯾز يﺎﻫ ﺖﺿﺎﯾر و دﺮﮐ يرﺎﯿﺴﺑ تﺪﻫﺎﺠﻣ ،دﻮﺼﻘﻣ لﺰﻨﻣﺮﺳ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر و ﻖﺣ بﺮﻗ لﺎﺣ رد مﺮﮐا لﻮﺳر ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﯿﻓﻮﺻ ﯽﮕﻨﺳﺮﮔ ﻞﻤﺤﺗ ﺎﺑ و ﺪﯾﺮﺧ نﺎﺟ يراﺪﯿﺑ ﺐﺷ و ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ

ﻪﮐ ﺪﻣآ ﯽﺣو ﺪﻧواﺪﺧ ﺐﻧﺎﺟ زا ؛ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ يﺎﻫ تدﺎﺒﻋ و دﺎﯾز يﺎﻫ

ار نآﺮﻗ ﯽﻨﮐ كﻼﻫ ار دﻮﺧ ﻪﮐ ﻢﯾدﺎﺘﺳﺮﻔﻧ ﻮﺗ ﺮﺑ نآ ياﺮﺑ )!

،يﺮﯾﻮﺠﻫ 1376 : 268 ( ﯽﻣ ﯽﻫﺎﮔ و بﺎﻄﺧ زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﯾﻮﮔ

» كﺮﻤﻌﻟ «

ﺪﻧﺪﯾزرو هﺪﻫﺎﺠﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ).

نﺎﻤﻫ (

ﺖﺳا ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﺪﯾﺆﻣ ﺰﯿﻧ نآﺮﻗ يﺎﻫ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﺮﮕﯾد :

رد ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻰﻤﻗ ىﺪﻨﺳ ﻪﺑ زا

ﻰﺑا ﺮﯿﺼﺑ زا مﺎﻣا ﺮﻗﺎﺑ و مﺎﻣا قدﺎﺻ ﺎﻤﻬﯿﻠﻋ مﻼﺴﻟا ﺖﯾاور هدﻮﻤﻧ ﺪﻧدﻮﻣﺮﻓ لﻮﺳر مﺮﮐا ﻰﻠﺻ ﻪّﻠﻟا ﻪﯿﻠﻋ و

ﻪﻟآ مﺎﮕﻨﻫ مﺎﯿﻗ زﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﺮﺑ نﺎﺘﺸﮕﻧا ىﺎﭘ دﻮﺧ ﻰﻣ دﺎﺘﺴﯾا ﺎﺗ ﻪﮐ ﻦﯾا ىﺎﻫﺎﭘ وا مرو دﻮﻤﻧ و ﻪﯾآ ) ﻪﻃ ( ﻪﮐ ﺖﻐﻟ ﻪﺑ ﻰﻃ ﺎﯾ ﺪﻤﺤﻣ ﺖﺳا

لزﺎﻧ ﺪﺷ ) ﺎﻣ ﺎﻨْﻟَﺰْﻧَأ

ﮏﯿَﻠﻋ

َنآْﺮُﻘْﻟا ﻰﻘْﺸَﺘﻟ ﺎﱠﻟِإ

ًةَﺮﮐْﺬَﺗ

ْﻦﻤﻟ ﻰﺸْﺨﯾ (

رد ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻊﻤﺠﻣ رد ﻪﯾآ ) ﺎﻣ ﺎﻨْﻟَﺰْﻧَأ

ﮏﯿَﻠﻋ

َنآْﺮُﻘْﻟا ﻰﻘْﺸَﺘﻟ ﺎﱠﻟِإ

ًةَﺮﮐْﺬَﺗ

ْﻦﻤﻟ ﻰﺸْﺨﯾ ( دﻮﻣﺮﻓ ﺖﯾاور هﺪﺷ ﻪﮐ لﻮﺳر مﺮﮐا ﻰﻠﺻ ﻪّﻠﻟا ﻪﯿﻠﻋ و

ﻪﻟآ رد لﺎﺣ زﺎﻤﻧ ﻰﮑﯾ زا ود ىﺎﭘ دﻮﺧ ار ﺮﺑ ﯽﻣ ﺖﺷاد ﻪﮐ ﺐﺒﺳ ﻰﺘﺨﺳ و ﺐﻌﺗ هدﺎﯾز دﻮﺷ و ﻪﯾآ لزﺎﻧ ﺪﺷ و ﺰﯿﻧ زا مﺎﻣا قدﺎﺻ ﻪﯿﻠﻋ

مﻼﺴﻟا ﺖﯾاور هﺪﺷ ﺖﺳا .) ،ﯽﻧاﺪﻤﻫ ﯽﻨﯿﺴﺣ 1404

ق : 440 ج 10 ( ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )

،ﻦﯿﻣا 1361 : 156 ج 8 ( ﻦﯾا ﺰﯿﻧ راﺮﺳﻻا ﻒﺸﮐ رد

دﻮﺑ ﺾﯾاﺮﻓ ندﺎﺘﺳﺮﻓ زا ﺶﯿﭘ لﺎﻤﻋا ﻦﯾا هﺪﻣآ ﺎﺠﻧآ رد ﺎﻣا هﺪﺷ ﺪﯿﯾﺎﺗ هﺪﻫﺎﺠﻣ )

،يﺪﺒﯿﻣ 1371 : 97 ج ، 6 (

ﯽﻣ ﻞﯿﻤﺤﺗ دﻮﺧ ﺮﺑ يرﺎﯿﺴﺑ ﯽﻧﺪﺑ ﺞﻧر مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ

،ﺪﺠﺴﻣ ﺖﺧﺎﺳ ياﺮﺑ دﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﺖﺸﺧ

ﯽﻣ ﺞﻧر و ﺪﯿﺸﮐ هﺮﯾﺮﻫﻮﺑا ﺦﺳﺎﭘ رد و ،ﺪﯾد

ﯽﻣ ﻪﮐ دﻮﻣﺮﻓ ،ﺪﻨﮐ رﺎﮐ وا يﺎﺟ ﻪﺑ ﺖﺳاﻮﺧ :

» هﺮﯾﺮﻫ ﺎﺑ ﺎﯾ !

ﺞﻧر ياﺮﺳ ﺎﯿﻧد ﻦﯾا و ﺖﺳا تﺮﺧآ ،ﺶﯿﻋ ياﺮﺳ ﻪﮐ رادﺮﺑ ﺮﮕﯾد ﺖﺸﺧ ﻮﺗ

ﺖﻘﺸﻣ و .) ،يﺮﯾﻮﺠﻫ 1376

: 268 ( هزور ﻦﺘﺷاد هدروآ ،دﻮﺑ تﺮﻀﺣ تاﺪﻫﺎﺠﻣ ﺮﮕﯾد زا ﻢﻫ تﺪﻣ ﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ

ﺪﻧا : يزور تﺮﻀﺣ

ﻪﻤﻃﺎﻓ ) س ( ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ،دﺮﺑ رﺪﭘ ياﺮﺑ نآ زا ﯽﻤﮐ و ﺖﺨﭘ نﺎﻧ ﯽﺻﺮﻗ )

ص ( دﻮﻣﺮﻓ :»

ﯽﻣ ترﺪﭘ ﻦﻫد رﺪﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣﺎﻌﻃ لوا ﻦﯾا زا ﺪﺳر

زﺎﺑ زور ﻪﺳ .«

) نﺎﻤﻫ : 211 (

نﺎﻓﺮﻋ رد

، ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺠﻣ ﺮﺑ يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﯿﮐﺎﺗ دﻮﺷ

، ﻪﻨﯿﮕﺑآ نﻮﭼ ار نﺪﺑ ﯽﻣ ﻒﺻو يا

دﻮﺷ ﯽﻓﺎﺻ و كﺎﭘ ﺖﺿﺎﯾر ﺶﺗآ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ .

ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا مﺎﮔ ﻦﯿﻟوا .

ﻦﯾا و ﺪﯾآ ﺪﯾﺪﭘ ﷲا رﻮﻧ ،نآ ﺮﺛا زا و ددﺮﮔ ﯽﻧارﻮﻧ و ﯽﻓﺎﺻ ﺎﺗ ﺪﻨﻫد ﻞﻘﯿﺻ ار لد ﻪﻨﯾآ هﺪﻫﺎﺠﻣ ﻪﺑ نآ زا ﺲﭘ

ﯽﻣ ﻦﯿﻘﯾ ﻪﺑ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻦﯾا رد ﮏﻟﺎﺳ و ﺖﺳا مﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺧآ ﯽﻣ و ﺪﻨﯿﺑ

هﺎﮔآ و ﻂﯿﺤﻣ ﻪﻤﻫ ﺮﺑ و ﺖﺳا ﻪﻤﻫ ﺎﺑ اﺪﺧ ﻪﮐ ﺪﻧاد ).

،ﯽﻔﺴﻧ 1371 :

288 ( ﯽﻣ يزار ﻢﺠﻧ ﺪﯾﻮﮔ

:

» ﺎﺑ و ،تروﺮﺿ رﺪﻗ ﻪﺑ ﺮﮕﻣ ﺪﻨﮑﻧ ﻖﻓو وا ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا و ،دراد ﻢﺠﻠﻣ ،هﺪﻫﺎﺠﻣ مﺎﺠﻟ ﻪﺑ ار ﺲﻔﻧ ﻦﺳﻮﺗ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﻪﮐ ﺪﯾ

ﺪﺑﺎﯾ تﻮﻗ ،ﯽﻨﮐ ﺮﯿﺳ ار وا ﺮﮔا ﺖﺳا ﻪﻨﺳﺮﮔ ﺮﯿﺷ نﻮﭽﻤﻫ ﺲﻔﻧ ﻪﮐ ،ﺪﯾﺎﻤﻧ تﺎﺒﺛ ﮏﯿﻧ بﺎﺑ ﻦﯾا رد و ﺪﻫﺪﻧ وﺪﺑ وا ﺪﻣآ شﻮﺧ ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﺗ درﻮﺨﺑ ار ﻮﺗ و .«

)

،يزار ﻢﺠﻧ 1380

: 259 ( زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ هﻮﻠﺟ

ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ اردﺎﻬﺟ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ؛ﺖﺳا ﯽﯾﻮﮔ ﻖﺣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺪﯾد زا هﺪﻫﺎﺠﻣ يﺎﻫ

۴

ﯽﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ،نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺎﻣا ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاد ﺲﻔﻧ ﺪﯾﻮﮔ

:

» ﻪﻤﻠﮐ ﻦﺘﻔﮔ دﺎﻬﺟ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﺳا ﺮﮕﻤﺘﺳ نﺎﻄﻠﺳ ﺶﯿﭘ ﻖﺣ ي

. « )

،يﺮﯿﺸﻗ :

146 ( ﺾﺒﻗ رد ﯽﻧﺎﻣز و ﺖﺳا ﻂﺴﺑ رد ﯽﻫﺎﮔ ﺪﻫﺎﺠﻣ ِلد )

،يﻮﻟﻮﻣ 1389 : 256 د،

2،

2961 ( ﭘ ﺎﻣا ار دﺎﻬﺘﺟا و شﻼﺗ ِﯽﺨﻠﺗ زا ﻪﮐ نآ زا ﺲ

رد ار هﺪﻫﺎﺸﻣ و دﻮﻬﺷ ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ ،دﺮﺨﺑ نﺎﺟ ﻪﺑ ﯽﻣ

ﯽﻣ يﻮﻟﻮﻣ ؛ﺪﺑﺎﯾ ﺪﯾﻮﮔ

: ﺶﻧﺎﺟ ﻪﺑ ﺖﻋﺎﻃ رﻮﻧ نﺪﯿﺳر ﺎﺑ ﺮﮔ هﺪﻫﺎﺠﻣ

، ﺖﺳا ﺮﺿﺎﺣ

دزﺎﺒﺑ نﺎﺟ ﻪﮐ )

نﺎﻤﻫ : 896 د ، 6 ، 3086 ( ﺖﺳا نﺎﺟ نداد ﻞﻘﯿﺻ نﺎﻤﻫ هﺪﻫﺎﺠﻣ :

ﺮﻫ ﯽﺴﮐ هزاﺪﻧا ﻦﺷور ﯽﻟد

ﯽﻠﻘﯿﺻ رﺪﻗ ﻪﺑ ﺪﻨﯿﺑ ار ﺐﯿﻏ

ﺪﯾد ﺶﯿﺑ وا دﺮﮐ ﺶﯿﺑ ﻞﻘﯿﺻ ﻪﮐ ﺮﻫ

ﺪﯾﺪﭘ ترﻮﺻ وا ﺮﺑ ﺪﻣآ ﺮﺘﺸﯿﺑ

ﺖﺳاﺪﺧ ﻞﻀﻓ ﺎﻔﺻ نﺎﮐ ﯽﯾﻮﮔ ﻮﺗ ﺮﮔ

ﺖﺳا ﺎﻄﻋ ناز ﻞﻘﯿﺻ ﻖﯿﻓﻮﺗ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ

رﺪﻗ ﺖﻤﻫ ﺪﺷﺎﺑ نآ ﺪﻬﺟ ﺎﻋد و

ﺎّﻟا ِنﺎﺴﻧﻺﻟ ﺲﯿﻟ ﯽﻌﺳﺎﻣ

) نﺎﻤﻫ : 578 د ، 4 ، 13 - 2910 (

ﻪﻔﺷﺎﮑﻣ زا و هﺪﻫﺎﺸﻣ و ﺎﻫ

ﺖﺳاﺪﯿﭘ وا هﺪﻫﺎﺠﻣ هزاﺪﻧا ﺖﺳﺎﻫ نآ زا ﯽﮑﯾ راﻮﮔرﺰﺑ نآ جاﺮﻌﻣ ﻪﮐ مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ يﺎﻫ .

ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ مﻼﮐ رد صﻼﺧا :

ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ هﺪﯿﻘﻋ ﯽﮐﺎﭘ و ﺺﻟﺎﺧ ﯽﺘﺳود مﻮﻬﻔﻣ نﺪﻧﺎﺳر ياﺮﺑ و ندﺮﮐ ﺺﻟﺎﺧ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ،صﻼﺧا دور

. ﺗ صﻼﺧا،حﻼﻄﺻا رد ﺎﯾر كﺮ

ﻖﺣ ﺰﺟ يﺪﻫﺎﺷ ترﺎﮐ ﭻﯿﻫ ﯽﻫاﻮﺨﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ صﻼﺧا ،ﺪﯾﻻﺎﯿﺑ ار نآ ﯽﮐﺎﭘ و ﺎﻔﺻ ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ﺮﻫ زا ﺐﻠﻗ ﯽﯾﺎﻫر و ﺖﺳا تﺎﻋﺎﻃ رد ﺖﺳا ﺎﻫ تروﺪﮐ زا لﺎﻤﻋا يﺎﻔﺻ ،صﻼﺧا ﺲﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .)

،ﯽﻧﺎﺟﺮﺟ 1370 : 5 (

ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻦﯿﻨﭼ ﯽﻓﻮﺻ ﻒﯾﺮﻌﺗ رد ؛ﺖﺳا مﺮﮐا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ صﻼﺧا ،صﻼﺧا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ :

» ﯽﻓﻮﺻ نﺎﻣﺮﻓ هﺪﻧروآ يﺎﺟ ﻪﺑ و ﺎﯿﻧد ﯽﺘﺳود زا ﺖﻣﻼﺳ ﻢﯿﻫاﺮﺑا نﻮﭼ ﺶﻟد

، ﺮﻘﻓ ،دوواد هوﺪﻧا وا هوﺪﻧا ،ﻞﯿﻋﺎﻤﺳا ﻢﯿﻠﺴﺗ وا ﻢﯿﻠﺴﺗ

ﺪﻤﺤﻣ صﻼﺧا وا صﻼﺧا ،تﺎﺟﺎﻨﻣ ﺖﻗو رد ﯽﺳﻮﻣ قﻮﺷ وا قﻮﺷ ،بﻮﯾا ﺮﺒﺻ وا ﺮﺒﺻ ،ﯽﺴﯿﻋ ﺮﻘﻓ وا )

ص (

« ) ،رﺎﻄﻋ 1381 : 347 (

ﻧ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ زا ﯽﺳﺪﻗ ﯽﺜﯾﺪﺣ صﻼﺧا ﻒﯾﺮﻌﺗ رد ﻪﯿﻓﻮﺻ ﯽﻣ ﻞﻘ

ﺪﻨﻨﮐ :

ﺪﺷ ﻦﻣ بﻮﺒﺤﻣ ﻪﮐ ﯽﻟد رد ﻢﻬﻧ ﺖﻌﯾدو ﻪﮐ ،ﺖﯿﻫﻮﻟا راﺮﺳا زا ﺖﺳا يّﺮﺳ صﻼﺧا ).

،يدروﺮﻬﺳ 1381

: 28 ( ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ) ﺪﻤﺤﻣ

،رﻮﻨﻣ 1377 : 638 ( ﯽﻣ يﺎﺟ ﮏﻟﺎﺳ لد رد ﻖﺣ ﺖﯾﺎﻨﻋ ﻪﺑ صﻼﺧا ﻒﺻو ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ دﺮﯿﮔ

.

ﯽﻠﻋ زا ﺪﯾﺎﺑ ار صﻼﺧا ﺎﻧﻻﻮﻣ هﺪﯿﻘﻋ ﻪﺑ )

ع ( ﺖﺧﻮﻣآ .)

،يﻮﻟﻮﻣ 1389 : 139 د،

1 ، 3721 ( ﺧا ﻪﺘﺴﻧاد ﺮﻃﺎﺧ ﮥﻗﺮﻔﺗ زا نﺪﻣآ رد ار صﻼ -

ﺪﻧا ) ،هداز ﻦﺴﺣ 1387

: 88 ( ﯽﻣ ﯽﻟﺎﻌﺗ ﻖﺣ زا تﺎﻔﺻ ﯽﻔﻧ ار صﻼﺧا لﺎﻤﮐ نﺎﯿﻘﺘﻣ يﻻﻮﻣ ﺪﻧاد

) ،ﯽﻣزراﻮﺧ 1368

: 812 ج ، 2 (

مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ )

ص ( ﯽﻣ هﺎﻨﭘ اﺪﺧ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻊﻔﻧ ﻪﮐ ﯽﻤﻠﻋ زا دﺮﺑ

. ﻪﺘﻔﮔ ﺚﯾﺪﺣ ﻦﯾا ﻞﯾوﺄﺗ رد ﺪﻧا

: نرﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻠﻋ نآ

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻟﺎﺧ صﻼﺧا زا و ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻞﻤﻋ ).

،قدﺎﺻ مﺎﻣا 1377

: 387 ( ﻖﯿﻓﻮﺗ و ﺖﺳا ﻞﻤﻋ نﺪﺷ لﻮﺒﻗ ،نآ ﺖﻣﻼﻋ و صﻼﺧا ﺪﯿﻠﮐ

رﺎﮔدروﺮﭘ يدﻮﻨﺸﺧ و ﺎﺿر صﻼﺧا ).

نﺎﻤﻫ : 470 (

ﺖﺳا ﯽﻣدآ ﻦﻃﺎﺑ و ﺮﻫﺎﻇ يﺮﺑاﺮﺑ صﻼﺧا ﻞﺻا ).

،ﯽﻟاﺰﻏ 1375 : 667 ج،

3 ( ﻪﺑ ار ﺎﻫرﺎﮐ ﯽﺘﺳرد ﺰﯿﻧ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﯽﻣ ﺖﯿﻧ

ﺪﻧاد ).

لﻮﺳر

،مﺮﮐا 1383 : 461 ( صﻼﺧا ﻪﺑ ﺖﻋﺎﻃ و ﯽﺘﺳﺮﭘ اﺪﺧ ﺰﺟ ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ يرﺎﮐ ﻪﺑ رﻮﻣﺄﻣ نﺎﮔﺪﻨﺑﺰﯿﻧ ﻢﯾﺮﮐ نآﺮﻗ رد ).

ﻪﻨﯿﺒﻟا 98 : ﻪﯾآ 5 ( ﺲﭘ

هزﻮﻣآ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ دوﺮﯿﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﮏﻟﺎﺳ ﯽﻠﺻا تﺎﻔﺻ زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ ﺰﯿﻧ صﻼﺧا ﺖﺳا يﻮﺒﻧ مﻼﮐ و ﯽﻨﯾد يﺎﻫ

.

ﻦﯿﮑﻤﺗ مﺎﻘﻣ رد ﻖﺣ لﻮﺳر :

ﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻦﯿﮑﻤﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻒﺸﮐ نﺪﺷ راﺪﯾﺎﭘ نﺎﻓﺮﻋ حﻼﻄﺻا رد ،ﺖﺳا نداد ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و وﺮﯿﻧ و ترﺪﻗ و ندﺮﮐ ﺎﺟ ﺮﺑﺎﭘ ي

يﺎﺟ ﯽﻣ ﺮﺴﯿﻣ ﻖﺣ ﻪﺑ ﯽﮑﯾدﺰﻧ و بﺮﻗ ﻞﺤﻣ رد ﺐﻠﻗ نﺪﺷ ﺮﯿﮔ دﻮﺷ

).

،يدﺎﺠﺳ 1383 : 258 (

ﯽﻣ رد ﺎﻫ بﺎﺠﺣ زا ار لد ﻦﯿﮑﻤﺗ ﯽﻣ قﺮﻏ تاذ رﻮﻧ رد ار حور و دروآ

ﺪﺣو رﻮﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﮑﻤﺗ ﺐﺣﺎﺻ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ نﺎﺸﺧرد ت

ددﺮﮔ . زا

هﺪﯿﺳر مﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﮐ نﺎﻧآ ور ﻦﯾا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺪﻧا

ﻦﯿﻘﯿﻟا ﻦﯿﻋ و هﺪﻫﺎﺸﻣ ي ﺪﻧا

).

،يدروﺮﻬﺳ 1386

: 194 (

هﺪﻧراد ار مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺎﻓﺮﻋ ﯽﻣ ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﮕﯾد ﻦﯿﺑ رد ﻦﯿﮑﻤﺗ مﺎﻘﻣ ي

ﯽﻣ و ﺪﻨﻧاد ﺪﻨﯾﻮﮔ

: يو ﺎﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ تﺎﺟﺎﻨﻣ زا ﯽﺳﻮﻣ نﻮﭼ

مﺮﺟﻻ ،ﺖﻤﻈﻋ و دﻮﺑ ﺖﺒﯿﻫ رﻮﻧ ﯽﻔﻄﺼﻣ زﺎﺑ ،ﺖﺸﮔ ﺎﻨﯿﺑﺎﻧ ﺖﺴﯾﺮﮕﻧ وا رد ﻪﮐ ﺮﻫ

) ص ( رﻮﻧ يو ﺎﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ تﺪﻫﺎﺸﻣ تﺮﻀﺣ زا نﻮﭼ

دوﺰﻔﯿﺑ يو ﯽﯾﺎﻨﯿﺑ ﺪﯾﺮﮕﻧ يو رد ﻪﮐ ﺮﻫ ﺎﺗ ،دﻮﺑ ﺲﻧا .

ﻦﯿﮑﻤﺗ بﺎﺑرا مﺎﻘﻣ ﻦﯾا و ﺖﺳا ﻦﯾﻮﻠﺗ ﻞﻫا مﺎﻘﻣ نآ )

،يﺪﺒﯿﻣ 1371 : 380 ج،

9 (

ﯽﻣ يﺮﯾﻮﺠﻫ ﺪﯾﻮﮔ

: ﺑ ﯽﻠﺠﺗ رد ﻦﯿﺳﻮﻗ بﺎﻗ ﻪﺑ ﺎﺗ ﻪﮑﻣ زا دﻮﺑ ﻦﮑﻤﺘﻣ لﻮﺳر دروﺎﯿﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺖﺸﮕﻧﺮﺑ لﺎﺣ زا دﻮ

)

،يﺮﯾﻮﺠﻫ 1376 :

487 (

۵

يﻮﻗ لﺎﺣ ﯽﺘﻗو ﯽﻣ ﻦﯾﻮﻠﺗ هﺪﻧراد ﻪﺑ يﺮﺗ

ﯽﻣ ﺮﺛا وا رد ﺪﺳر ﺖﺳا لﺎﺣ ﮏﯾ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻞﺼﺘﻣ و هﺪﯿﺳر نﻮﭼ ﻦﯿﮑﻤﺗ ﺐﺣﺎﺻ ﺎﻣا ؛ﺪﻨﮐ

.

ﯽﺳﻮﻣ ﺎﻣا ﺪﻣآ زﺎﺑ ،ﺖﻓر جاﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺲﭘ )

ع ( ﺧ مﻼﮐ نﺪﯿﻨﺷ زا ﯽﺘﻗو دﻮﺑ ﻦﯾﻮﻠﺗ مﺎﻘﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﺖﺸﮔ زﺎﺑ اﺪ

دﻮﺑ هدﺮﮐ ﺮﺛا وا رد لﺎﺣ نﻮﭼ ،ﺪﻧﺎﺷﻮﭙﺑ ار دﻮﺧ يور ﻪﮐ دﻮﺑ نآ .

ﯽﺑ ﻪﯿﻓﻮﺻ ﻪﯿﺒﺸﺗ ﺎﺨﯿﻟز لﺎﺣ ﻪﺑ ار جاﺮﻌﻣ زا ﺲﭘ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ يﺮﯿﯿﻐﺗ

ﯽﻣ وا ﺰﺟ ﺪﻧﺪﯾﺮﺑ ﺖﺳد ﻪﻤﻫ ،دﻮﺑ ﻦﯿﮑﻤﺗ ﺐﺣﺎﺻ نﻮﭼ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ).

،يﺮﯿﺸﻗ 1381 : 122 ( ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا لﺎﻤﮐ ﻞﻫا ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ نﺎﮑﻣ

لاﻮﺣا ﺮﺑ ﻦﯿﮑﻤﺗ دﺪﻣ زا نﺎﮑﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻂﻠﺴﻣ دﻮﺧ

» مﺎﻘﻣ « ﯽﻟﺎﻋ نوﺪﺑ ،نآ ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﺖﺳا ﺐﻠﻗ رد لﺎﺣ نﺪﯾﺰﮔ ﻦﻃو اﺮﯾز ؛ﺖﺳا ﺮﺗ

ﺪﯾآ ﺪﯾﺪﭘ ﺐﯿﻏ رﻮﻧ رد ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد ﻪﮐ نآ .

ﯽﮕﺸﯿﻤﻫ ﯽﻠﺠﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﺳا ﺐﻠﻗ ّﺮﺳ رد ﻖﺣ دﻮﻬﺷ ﺰﯿﻧ نﺎﮑﻣ ﻞﺻا )

،نﺎﻬﺑزور 1382 :

548 ( ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻦﯿﮑﻤﺗ نﺎﮔﺪﻧراد ياﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،نﺎﻓﺮﻋ رد ).

ﻬﺳ

،يدروﺮ 1386 : 201 (

يﺪﻤﺤﻣ ﺮﻘﻓ :

ﯽﻣ نﺎﺴﻧا ﻪﺑ نﺎﻓﺮﻋ ،ﯽﻧآ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺰﯿﭼ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﺮﻘﻓ ﯽﻧﺎﻣز و ،ﺖﺳا اﺪﺧ نآ و ﺖﺳا ﺰﯿﭼ ﮏﯾ ﺎﻬﻨﺗ ﻮﺗ ﯽﻌﻗاو زﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ

ﯽﻣﺮﺑ كﻮﻠﺳ هار رد ﺪﻨﻠﺑ ﯽﻣﺎﮔ ،ﺪﺳﺮﺑ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻢﻬﻓ ﻪﺑ ﮏﻟﺎﺳ ﻪﮐ دراد

.

ﻪﺑ ﺺﯾﺮﺣ و ﻦﺘﺷاﺪﻧ زا ﺮﻄﻀﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺮﯿﻘﻓ يﺎﻨﻌﻣ زا ﻢﯾرﺬﮕﺑ ﻪﮐ ﻦﺘﺷاد

، اﺪﺘﺑا

» ﻊﻧﺎﻗ « ﺢﯿﺟﺮﺗ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﻪﺑ ار ﻦﺘﺷاد ﻪﮐ ﺖﺳا

ﯽﻣ ﯽﻣ دﺎﺷ ﺪﺳﺮﺑ وا ﻪﺑ نﺎﺳآ ﯽﻟﺎﻣ ﺮﮔا و ﺪﻫد ﺪﻌﺑ ،دﻮﺷ

» ﯽﺿار « زا و دراد تﺮﻔﻧ نآ زا ﻪﻧ دراد ﯽﻟﺎﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﻪﺑ ﯽﺘﺒﻏر ﻪﻧ ﻪﮐ ،ﺖﺳا

ﯽﻤﻧ يرازآ شدﻮﺟو ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ،ﺪﻨﯿﺑ

» ﺪﻫز « ﺑ ور نآ زا ﺪﺳﺮﺑ وا ﻪﺑ ﯽﻟﺎﻣ ﺮﮔا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣﺮ

ﯽﻣ تﺮﻔﻧ و ﺪﻧادﺮﮔ شﻮﺟو زا و ﺪﯾﻮﺟ

ﯽﻣ رازآ ﻦﯾا ،ﺪﻨﯿﺑ

» ﺪﻫز « ﺖﺳا ) ،ﯽﻟاﺰﻏ 1373 : 328 ج ، 4 ( ﻪﻤﻫ زا ضاﺮﻋا نآ ﻪﮐ ﺖﺳا فﻮﺼﺗ مﺎﻘﻣ ﻦﯿﻟوا ﺪﻫز ،ﺖﺳا تادﻮﺟﻮﻣ ي

ﯽﻣ يور ﺮﻘﻓ ،دﻮﺷ ﯽﻘﯿﻘﺣ ﯽﻓﻮﺻ و ﺪﻫاز و ﺪﻫد ﺎﻔﺻ دﻮﺧ تﺎﻔﺻ زا ار ﯽﻓﻮﺻ ﯽﻟﺎﻌﺗ ﻖﺣ تﺎﻔﺻ ﻪﮐ نآ زا ﺲﭘ ﺪﻫد

) ﻦﯿﻋ

،تﺎﻀﻘﻟا 1371 : 313 ( ﺖﺳا ﺮﻘﻓ ﺮﺑ فﻮﺼﺗ دﺎﯿﻨﺑ )

،يدروﺮﻬﺳ 1386

: 15 ( فﻮﺼﺗ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻪﺑ ﺪﺳﺮﻧ ﺮﻘﻓ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺮﻫ

ﺪﺳﺮﻧ ) نﺎﻤﻫ : 45 (

ﺮﮐﺎﺷ ﺮﯿﻘﻓ و ﺮﺑﺎﺻ ﺮﯿﻘﻓ ،ﻊﻧﺎﻗ ﺮﯿﻘﻓ ،ﺺﯾﺮﺣ ﺮﯿﻘﻓ ﻪﺒﺗﺮﻣ رﺎﻬﭼ رد ار ﺮﯿﻘﻓ ﺰﯿﻧ ﯽﻔﺴﻧ

، ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺪﻨﮐ

).

،ﯽﻔﺴﻧ 1371 : 330 ( ﻪﮐ ،ﺮﻘﻓ

ﻣ ﻦﯾﺮﺧآ ،ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ﺎﻨﻓ ﻆﻔﻟ ﺎﺑ تﺎﻗوا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺳا كﻮﻠﺳ ﮥﻠﺣﺮ

. ﯽﻣ هﺪﻧز يﻮﺴﯿﻋ مد ﻪﺑ ،ﺪﺳر ﺎﻨﻓ ﻪﺑ ﺮﻘﻓ زا ﻪﮐ نآ ددﺮﮔ

)

،يﻮﻟﻮﻣ 1389 : 73 د ، 1 ، 1910 ( ﺖﺳا نﺎﻬﻨﭘ نآ رد ﯽﮔرﺰﺑ ناراﺰﻫ و ﺖﺳا ﺮﺨﻓ ،ﺮﻘﻓ )

نﺎﻤﻫ : 89 د ، 1 ، 2342 و 2357 ( ﺎﻬﻨﺗ ار ﺎﻨﻏ

ﯽﻣ ﺮﻘﻓ رد ﯽﻣ نآ رد ار ﯽﻬﻟا رﻮﻧ و ﺖﺴﺟ ناﻮﺗ

ﺪﯾد ناﻮﺗ ) نﺎﻤﻫ : 90 د،

1 ، 2373 و 74 ( ﺎﻬﻧ رد و رﻮﯾز ﻪﺑ ﺮﻘﻓ زا ﮏﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﯽﺘﻗو ﺖﯾ

ﯽﺑ راو ﺪﻤﺤﻣ ،ددﺮﮔ ﻪﺘﺳارآ ﺎﻨﻓ ﯽﻣ ﻪﯾﺎﺳ

مﺮﮐا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ يﺮﺨﻓ ﺮﻘﻔﻟا ﻞﯾوﺄﺗ ﻦﯾا و دﻮﺷ )

ص ( ﺖﺳا ).

نﺎﻤﻫ : 642 د ، 5 ، 673 (

ﯽﻣ ﺖﻠﺼﺧ ﺖﺸﻫ ﺮﺑ ار فﻮﺼﺗ يﺎﻨﺑ

؛ﺖﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺖﺸﻫ ﻪﺑ اﺪﺘﻗا ﻪﮐ ﺪﻨﻧاد

» توﺎﺨﺳ «

،ﻢﯿﻫاﺮﺑا ﻪﺑ

» ﺎﺿر « ،قﺎﺤﺳا ﻪﺑ

» ﺮﺒﺻ « ﻪﺑ

،بﻮﯾا

» ترﺎﺷا « ﻪﺑ ،ﺎﯾﺮﮐز

» ﺖﺑﺮﻏ «

،ﯽﯿﺤﯾ ﻪﺑ

» ﺖﺣﺎﯿﺳ « ،ﯽﺴﯿﻋ ﻪﺑ

» فﻮﺻ نﺪﯿﺷﻮﭘ «

و ﯽﺳﻮﻣ ﻪﺑ

» ﺮﻘﻓ « ﺪﻤﺤﻣ ﻪﺑ ) ص ( اﺪﺧ ﻪﮐ ؛

ﻪﻤﻫ ﺪﯿﻠﮐ ﺦﺳﺎﭘ رد ،زﺎﺴﺑ دﻮﺧ ياﺮﺑ ﯽﻠﻤﺠﺗ ﺎﻫ ﺞﻨﮔ ﻦﯾا زا و ﻪﻨﻣ دﻮﺧ ﺮﺑ ﺖﻨﺤﻣ ﺖﻔﮔ و دﺎﺘﺳﺮﻓ وا ﻪﺑ ار ﻦﯿﻣز يور يﺎﻫ ﺞﻨﮔ ي

ﺖﻔﮔ : ﯽﻤﻧ ﻢﻫاﻮﺧ . ﺎﯾاﺪﺧ ! زور ود و راد ﺮﯿﺳ اﺮﻣ زور ﮏﯾ ﻪﻨﺳﺮﮔ

).

،يﺮﯾﻮﺠﻫ 1376

: 45 ( ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ) ص ( ﯽﻣ ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ : ﺖﺸﻬﺑ ﻞﻫا ﺮﺘﺸﯿﺑ

ﺪﻧدﻮﺑ نﺎﺸﯾورد ).

،ﯽﻔﺴﻧ 1371 : 331 (

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )

،يﺪﺒﯿﻣ : 419 ج ، 4 ( ﻦﯿﻣز يور يﺎﻫ ﺞﻨﮔ ندﺎﺘﺳﺮﻓ لوﺰﻧ نﺄﺷ و ﺮﯿﺴﻔﺗ ياﺮﺑ و . .

ﻪﺑ دﻮﺷ عﻮﺟر )

،ﯽﻣﻼﺳا 1383 : 420

و 421 ( و )

،ﯽﺗوﺎﮐذ 1383 : 177 (

ﺪﻤﺤﻣ مﺎﻘﻣ ،ﺮﻘﻓ ،ﺎﻓﺮﻋ ﺪﯾد زا )

ص ( دﻮﻣﺮﻓ ﻪﮐ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺚﯾﺪﺣ ﻦﯾا و ﺖﺳا :

هّﺮﺑﻷ ﻪّﻠﻟا ﯽَﻠﻋ ﻢﺴﻗُا ﻮَﻟ )

ﺪﻨﮔﻮﺳ يﺰﯿﭼ ﻪﺑ ار اﺪﺧ ﺮﮔا

ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ ﺪﻫاﻮﺧ ﻢﻫﺪﺑ (

ﯽﻣ وا ﺮﻘﻓ قاﺪﺼﻣ ار ﻪﮐ ﻦﯾا و ﺪﺷﺎﺑ موﺮﺤﻣ لاﺆﺳ و قﺎﻓرا زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺴﮐ ﺶﯾورد ﻪﮐ ور نآ زا ،ﺪﻨﻧاد

ﺮﮔا دﻮﻣﺮﻓ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ .

..

ﺪﻨﮔﻮﺳ يﺰﯿﭼ ﻪﺑ ار اﺪﺧ ،ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ دﻮﺧ ﯽﻨﻌﯾ داﺪﻧ

)

،يدﺎﺑﻼﮐ 1371 : 382 (

وا ﺮﺑ ندﺎﺘﺳﺮﻓ دورد و ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ زا ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ

اﺪﺧ لﻮﺳر زا ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ )

ص ( ﺖﺳاﺪﺧ ﯽﺘﺳود ﻪﻧﺎﺸﻧ ).

،يﺮﯿﺸﻗ 1381 : 69 ( ﺖﺴﯿﻧ اﺪﺧ ﻪﺑ ﯽﻫار وا زا ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ ﺰﺟ و )

نﺎﻤﻫ : 67 و 52 (

ﺖﺳا عﺮﺷ ﻢﻠﻋ ﺮﻫﺎﻇ ﺖﯾﺎﻋر و ﺖﻨﺳ زا ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ لﻮﺳر ﺎﺑ ﯽﻨﯿﺸﻨﻤﻫ و .

ﻔﺳ ﻪﺑ ﺪﯿﻌﺳﻮﺑ ناﺪﯾﺮﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯾد باﻮﺧ ﻪﺑ ار تﺮﻀﺣ نآ ،نآ ﺖﮐﺮﺑ ﻪﺑ و ﺪﻧدﺎﺘﺳﺮﻓ تاﻮﻠﺻ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﺑ رﺎﺑ راﺰﻫ ﻪﻨﯾدآ ﺐﺷ ﺮﻫ وا شرﺎ

اﺮﻫز ﻪﻤﻃﺎﻓ تﺮﻀﺣ )

ع ( ﯽﻣ شﺮﺘﺧد ﺮﺳ قﺮﻓ ﺮﺑ ﺖﺳد و ﻪﺘﺴﺸﻧ وا ﺶﯿﭘ رد ﻪﮐ ﺪﯿﯾﺎﯿﻧ دﻮﻣﺮﻓ و داﺪﻧ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ دورو هزﺎﺟا و ﺪﯿﺸﮐ

ﺖﺳﺎﺠﻨﯾا ﻢﻟﺎﻋ نﺎﻧز روﺮﺳ ).

،رﻮﻨﻣ ﺪﻤﺤﻣ 1377

: 605 ( ﺪﯿﻌﺳﻮﺑ ﯽﻣ ﯽﮐﺮﯾز رد ار ﯽﺸﯾﺪﻧا ﺮﯿﺑﺪﺗ ﯽﻣ ناﺪﯾﺮﻣ ﻪﺑ و ﺪﻧاد

ﺪﯾﻮﮔ : ﺎﺟ نآ زا

هﺪﯾﺮﻓآ ﺎﯿﻧد ضاﺮﻘﻧا ﺎﺗ ﺶﯾاﺪﯿﭘ لوا زا ﻪﮐ كﺮﯾز يا

ﺪﻤﺤﻣ زا ﺮﺗ )

ص ( رﺎﮐ ﻪﺑ ﻪﺘﻔﮔ وا ﻪﭼ ﺮﻫ و هاﻮﺨﺑ وا زا ﺮﯿﺑﺪﺗ ﺲﭘ ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ

۶

ﻦﮐ يرود ،هدﺮﮐ ﯽﻬﻧ ﻪﭼ ﺮﻫ زا و ﺮﯿﮔ ).

نﺎﻤﻫ : 653 ( ﺳﻮﺑ ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر اﺪﺧ زا ﻪﮐ نآ و ﯽﻣ ار ﺪﯿﻌ

،تدﺎﺒﻋ لﺎﺴﮑﯾ زا ﺲﭘ ﺪﻫاﻮﺧ

ﯽﻣ وا ﻪﺑ باﻮﺧ رد ﯽﻔﺗﺎﻫ ﺪﯿﺳر ﻪﺟرد ﻦﯾا ﻪﺑ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺚﯾﺪﺣ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ زا ﺪﯿﻌﺳﻮﺑ ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ

) نﺎﻤﻫ : 739 (

ﺮﺑ ﺖﻌﯾﺮﺷ زا ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ يﺎﻫ هزﻮﻣآ مﺎﻤﺗ ﯽﻣ

ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﻪﺑ ،تﻻﺎﺣ و تﺎﻣﺎﻘﻣ و ﻂﯾاﺮﺷ و بادآ زا ﯽﻠﺧﺪﻣ ﺮﻫ رد ﺎﻓﺮﻋ و ﺪﯾآ )

ص ( ﯽﺳﺄﺗ

ﯽﻣ ﺪﻨﯾﻮﺟ . رﺎﺛآ زا اﺪﺟ و رﺎﻄﻋ رﺎﺛآ ،ﯽﯾﺎﻨﺳ ﻪﻘﯾﺪﺣ ،ﺎﻧﻻﻮﻣ يﻮﻨﺜﻣ ؛ﯽﺳرﺎﻓ رﻮﺜﻨﻣ

. ...

ﺖﺳا يﻮﺒﻧ هﺮﯿﺳ و ﺚﯾدﺎﺣا زا نﻮﺤﺸﻣ .

ﺮﻫ زﺎﻏآ

ﺪﻤﺤﻣ ﺮﺑ دورد ﺎﺑ اﺪﺧ مﺎﻧ زا ﺲﭘ مﻼﮐ )

ص ( ﻪﺒﯿﻃ ةﺮﺠﺷ و وا ﺮﺑ مﻼﺳ نآ مﺎﺘﺧ ﻦﺴﺣ و ﺖﺳا ﺶﻧاﺪﻧﺎﺧ و شا

. ﯽﻣ ار خزود وا مﺎﻧ -

ﯽﻣ ار ﻮﯾد و ﺪﻧﺎﻣر ﺪﻧاﺰﯾﺮﮔ

).

،ﯽﯾﺎﻨﺳ 1387 : 206 ( ﯽﺴﮐ ﺖﺳا رﺎﮑﻣﺎﮐ و هﺎﺷدﺎﭘ ﺪﺷﺎﺑ وا نآ زا و دﻮﺷ وا يﺎﭘ كﺎﺧ ﻪﮐ .)

نﺎﻤﻫ : 207 (

ﯽﻣ ﺮﺒﺻ ﻪﺑ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳوا ﯽﺳرﺎﻓ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ بدا رد ﯽﻣ ﺮﺒﺻ رد ار نﺎﻤﯾا و ﺪﻨﮐ

ﺪﻧاد ) ،يﻮﻟﻮﻣ 1389 : 174 د ، 2 ، 601 ( ار ﺖﻋﺎﻨﻗ

ﯽﻣ ﺞﻨﮔ ﺪﻧاد ) نﺎﻤﻫ : 709 د ، 5،2395 ( ،ﺖﺳا حﻮﻧ ﯽﺘﺸﮐ نﻮﭼ ﻪﻧﺎﻣز يﺎﻫ نﺎﻓﻮﺗ رد وا دﻮﺟو و ار دزﺎﯾ ﺖﺳد نآ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺮﻫ ﻪﮐ

ﯽﻣ تﺎﺠﻧ ﺪﻫد ).

،نﺎﻤﻫ 490 د ، 4 ، 539 ( ﻪﺑ دﻮﺷ هﺎﮕﻧ ﺰﯿﻧ و )

،مﺮﮐا لﻮﺳر 1383

: 411 ( و ) نﺎﻤﻫ : 344 (

ﺖﺳا ندﺮﮐ وا ﺖﻌﯾﺮﺷ ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ و نﺪﺷ دﻮﺧ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺪﻠﻘﻣ ؛ ﺖﺳا تﺮﺧآ و ﺎﯿﻧد يرﺎﮕﺘﺳر ﺐﺒﺳ ﻪﭽﻧآ ).

،ﯽﻔﺴﻧ 1371 : 440 (

ﺪﯾﻮﮔ ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﯽﻧﺎﻌﻤﺳ :

ﺮﺑ ﻪﮐ ﺮﻫ هدﻮﻣﺮﻓ ﺪﻧواﺪﺧ ﺪﻤﺤﻣ ﯽﭘ

) ص ( ﺖﺳا ﻦﻣ ﺖﺳود دور ).

،ﯽﻧﺎﻌﻤﺳ 1382 : 56 (

ﺮﺧآ ﻦﺨﺳ :

هﺮﻬﺑ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﯽﺑدا فﻮﺼﺗ و نﺎﻓﺮﻋ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻌﺳ ﺪﺷ هداد ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد فﺎﻔﺷ ،ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ كﻮﻠﺳ تﺎﻣﺎﻘﻣ و ﺐﺗاﺮﻣ و ﻪﺸﯾﺪﻧا رد ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ لﺎﻤﻋا و رﺎﺘﻔﮔ زا ار ﺎﻓﺮﻋ يﺮﯿﮔ نآ هﺎﮕﯾﺎﺟ و ﺶﻘﻧ و هدﻮﻤﻧ

ﻢﯿﯾﺎﻤﻧ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ ار تﺮﻀﺣ .

ﺐﺗﺎﮑﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ،ﻖﯾﺮﻃ ﺦﯾﺎﺸﻣ و نﺎﮔرﺰﺑ زا ،هﺪﺷ ﻞﻘﻧ ﺪﻨﺘﺴﻣ يﺎﻫ ﺖﯾاور و ﯽﻣﻼﺳا نﺎﻓﺮﻋ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﺐﺘﮐ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﺖﺳا ﺐﺟاو نﺎﮕﻤﻫ ﺮﺑ وا زا ﺖﻋﺎﻃا و ﺖﻤﺣر و رﻮﻧ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ،مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﯿﻓﻮﺻ ،ﺖﺴﯿﻧ ردﺎﻗ ﺲﮑﭽﯿﻫ و

،ﺖﺳود تﺮﻀﺣ ﯽﮔﺪﻨﺑ مﺎﻘﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر رد نﺎﮑﻟﺎﺳ يوﺮﻫر هﻮﯿﺷ و ﺢﯿﺤﺻ ﺮﯿﺴﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ رد ار تﺮﻀﺣ نآ ﺦﻣﺎﺷ هﺎﮕﯾﺎﺟ و ﺶﻘﻧ دروآ دراو ﻪﻬﺒﺷ نآ ﺮﺑ و رﺎﮑﻧا .

ﻌﯾﺮﺷ لﻮﺻا ﺮﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺖﺳا ﷲا ﯽﻟا ﺮﯿﺳ و ﺲﻔﻧ ﻪﯿﮐﺰﺗ ﻪﮐ كﻮﻠﺳ ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﺼﺼﺨﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﯿﻓﻮﺻ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﺖ

ﺪﻧراد ﯽﻣ ﺮﺑ مﺎﮔ يﻮﺒﻧ شور و هﻮﯿﺷ ﺮﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ يﺮﯿﺴﻣ رد ،ﻪﯿﻓﻮﺻ ﺐﺗﺎﮑﻣ ﻪﯿﻠﮐ ناوﺮﻫر و نﺎﮑﻟﺎﺳ و دراد راﺮﻗ ﯽﻣﻼﺳا .

رد

مﻼﺳا ﻢﻈﻋا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ هﺎﮕﯾﺎﺟ و مﺎﻘﻣ صﻮﺼﺧ )

ص ( هﺪﺷ ثﻮﻌﺒﻣ ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﯾﺎﺳ نﺎﯿﻣ رد

، نآ ﻦﯿﻧزﺎﻧ دﻮﺟو ﻪﮐ دراد دﺎﻘﺘﻋا ﻪﯿﻓﻮﺻ

ﺑ و ﺖﺴﻫ و هدﻮﺑ مدآ و ﻢﻟﺎﻋ زا ﻞﺒﻗ ،تﺮﻀﺣ ﻞﻣﺎﮐ ﯽﯾﻮﮕﻟا ﻦﺘﺷاد ﻪﺑ ﯽﻣدآ زﺎﯿﻧ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻨﻌﻣ ﺖﻘﻠﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﺸﯾا دﻮﺟو ﺖﮐﺮﺑ ﻪ

ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﻣﺎﺗ ﻊﻣﺎﺟ و ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻖﺣ تﺮﻀﺣ ﯽﮔﺪﻨﺑ يﻮﺳ ﻪﺑ ﻦﺘﺷادﺮﺑ مﺎﮔ ياﺮﺑ .

ﻪﮐ نآ ،ﻪﻤﻫ زا ﺮﺘﻤﻬﻣ و

، دﻮﺟو ﺮﻫﻮﮔ

ﻪﯿﻓﻮﺻ قﺮﻓ و ﺐﺗﺎﮑﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا رﺎﺒﺘﻋا ﺐﺟﻮﻣ نﺎﻨﭼ ﺖﺒﺗﺮﻣ ﯽﻤﺘﺧ نآ شزرا ﺎﺑ ناﺮﯿﭘ ﻪﻠﺴﻠﺳ دﻮﺧ ﺖﯿﻧﺎﻘﺣ تﺎﺒﺛا ياﺮﺑ

ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻖﯾﺮﻃ )

ع ( ياﺮﺑ ار ﻦﯿﻧزﺎﻧ نآ دﻮﺟو ﺖﮐﺮﺑ رﺎﮐ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﺐﺴﺘﻨﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﻪﺑ تﺮﻀﺣ نآ ﺐﻧﺎﺟ زا و

ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﺮﺒﺘﻌﻣ ار دﻮﺧ نﺎﺸﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ دﻮﺟو ﻪﺑ و هدروآ نﺎﻐﻣرا ﻪﺑ ﺶﯾﻮﺧ .

ﯽﻣ هﺪﻣآ ﻪﭽﻧآ يﺪﻨﺑ ﻊﻤﺟ ﺎﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﺲﭘ ﻦﯿﻨﭼ ناﻮﺗ

ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ :

1 - ﯽﻣ ﻦﺨﺳ دﻮﺧ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ زا ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ﻪﻓﻮﺼﺘﻣ ﻪﻤﻫ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﯽﻣ مدآ و ﻢﻟﺎﻋ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﺾﯿﻓ ﻪﻄﺳاو ار وا و ﺪﻨﯾﻮﮔ

ﺪﻨﻧاد .

2 - ﺖﺳا ﺐﺟاو نﺎﮕﻤﻫ ﺮﺑ وا زا ﺖﻋﺎﻃا و ﺖﺳا ﺖﻤﺣر و رﻮﻧ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ .

3 - ﯽﻤﻧ يﻮﺒﻧ هار و ﺖﻌﯾﺮﺷ زا اﺪﺟ ار كﻮﻠﺳ ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﺼﺼﺨﺗ ﻪﯿﻓﻮﺻ ﺪﻨﻧاد

.

4 - مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ )

ص ( ﺖﺴﻫ و هدﻮﺑ مدآ و ﻢﻟﺎﻋ زا ﻞﺒﻗ .

5 - ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻖﯾﺮﻃ ناﺮﯿﭘ ﻪﻠﺴﻠﺳ دﻮﺧ ﺖﯿﻧﺎﻘﺣ تﺎﺒﺛا ياﺮﺑ ﻪﯿﻓﻮﺻ يﺎﻫ ﻪﻗﺮﻓ ﻪﻤﻫ )

ع ( تﺮﻀﺣ نآ ﺐﻧﺎﺟ زا و

ﯽﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﻪﺑ ﺪﻨﻧﺎﺳر

.

بﺎﺘﮐ ﻪﻣﺎﻧ :

ﺪﯿﺠﻣ نآﺮﻗ .

ﻪﺸﻤﻗ ﯽﻬﻟا يا

. 1370 . هﻮﺳا . ناﺮﻬﺗ

ﺮﻔﻌﺟ ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻣﻼﺳا .

1383 . تﺎﯾآ لوﺰﻧ نﺄﺷ .

ﯽﻧ . ناﺮﻬﺗ

ﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ،يﺮﺒﮐا .

1386 . ﻢﻈﻋا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ بﺎﺗزﺎﺑ )

ص ( ﯽﯾﺎﻨﺳ نﺎﺑز و ﻦﻫذ رد .

ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﺶﻫوﮋﭘ .

ش 9 ﺺﺻ 141 -

159 قدﺎﺻ مﺎﻣا )

ع (.

1377 . ﻪﻌﯾﺮﺸﻟا حﺎﺒﺼﻣ .

قازﺮﻟاﺪﺒﻋ ،ﯽﻧﻼﯿﮔ .

ﻖﺣ مﺎﯿﭘ . ناﺮﻬﺗ

٧

تﺮﺼﻧ هﺪﯿﺳ ،ﻦﯿﻣا .

1361 . نآﺮﻗ ﺮﯿﺴﻔﺗ رد نﺎﻓﺮﻌﻟا نﺰﺨﻣ .

نﺎﻤﻠﺴﻣ نﺎﻧز ﺖﻀﻬﻧ .

ناﺮﻬﺗ

ﯽﻧﺎﺟﺮﺟ . 1370 . ﯽﻧﺎﺟﺮﺟ تﺎﻔﯾﺮﻌﺗ .

ﯽﻠﻋ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﺑﺮﻋ ﻦﺑا .

وﺮﺴﺧﺮﺻﺎﻧ .

ناﺮﻬﺗ

ﯽﻠﻣآ هداز ﻦﺴﺣ .

1378 . ﻢﮑﺤﻟا صﻮﺼﻓ حﺮﺷ رد ﻢﻤﻬﻟا ﺪﻤﻣ .

ﯽﻣﻼﺳا دﺎﺷرا و ﮓﻨﻫﺮﻓ ترازو .

ناﺮﻬﺗ

ﯽﻧاﺪﻤﻫ ﯽﻨﯿﺴﺣ .

1404 يﺮﻤﻗ . نﺎﺸﺧرد راﻮﻧا .

ﺮﻗﺎﺑ ﺪﻤﺤﻣ ،يدﻮﺒﻬﺑ .

بﺎﺘﮐ ﯽﻔﻄﻟ ﯽﺷوﺮﻓ .

ناﺮﻬﺗ

ﯽﻧﺎﻗﺮﺧ . 1389 . ﯽﻧﺎﻗﺮﺧ ﻦﺴﺤﻟاﻮﺑا ﺦﯿﺷ تﺎﻣﺎﻘﻣ .

ﻊﯿﻓﺮﻟاﺪﺒﻋ ،ﺖﻘﯿﻘﺣ .

ﺶﻣﻮﮐ . ناﺮﻬﺗ .

ﻦﯿﺴﺣ ،ﯽﻣزراﻮﺧ .

1368 ﻢﮑﺤﻟا صﻮﺼﻓ حﺮﺷ ، .

ﯽﻟﻮﻣ . ناﺮﻬﺗ

ﯽﺗوﺎﮐذ . 1383 . لوﺰﻨﻟا بﺎﺒﺳا ﻪﻤﺟﺮﺗ .

ﯽﻧ . ناﺮﻬﺗ

مﺮﮐا لﻮﺳر )

ص (.

1383 . ﻪﺣﺎﺼﻔﻟا ﺞﻬﻧ .

ءﺎﯿﺒﻧﻻا ﻢﺗﺎﺧ .

نﺎﻬﻔﺻا

يزاﺮﯿﺷ ﯽﻠﻘﺑ نﺎﻬﺑزور .

1382 . تﺎﯿﺤﻄﺷ حﺮﺷ .

يﺮﻧﺎﻫ ،ﻦﺑﺮﮐ .

يرﻮﻬﻃ . ناﺮﻬﺗ

ﺮﻔﻌﺟ ﺪﯿﺳ ،يدﺎﺠﺳ .

1383 . ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تاﺮﯿﺒﻌﺗ و تﺎﺣﻼﻄﺻا ﮓﻨﻫﺮﻓ .

يرﻮﻬﻃ . ناﺮﻬﺗ

ﺮﺼﻧﻮﺑا ،ﯽﺳﻮﻃ جاﺮﺳ .

1388 . فﻮﺼﺘﻟا ﯽﻓ ﻊﻤﻠﻟا .

يﺪﻬﻣ ،ﯽﺘﺒﺤﻣ .

ﺮﯿﻃﺎﺳا . ناﺮﻬﺗ

ﯽﻧﺎﻌﻤﺳ . 1382 . حاورﻻا حور .

ﻦﯾرز . ناﺮﻬﺗ

،ﯽﯾﺎﻨﺳ دوﺪﺠﻣ ﺪﺠﻤﻟاﻮﺑا .

1387 . ﻪﻘﯾﺮﻄﻟا ﻪﻌﯾﺮﺷ و ﻪﻘﯿﻘﺤﻟا ﻪﻘﯾﺪﺣ .

ﯽﻘﺗ ﺪﻤﺤﻣ ،يﻮﺿر سرﺪﻣ .

ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد .

ناﺮﻬﺗ

بﺎﻬﺷ،يدروﺮﻬﺳ ﻦﯾﺪﻟا

. 1386 . فرﺎﻌﻤﻟا فراﻮﻋ .

ﻢﺳﺎﻗ،يرﺎﺼﻧا .

ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﻤﻠﻋ .

ناﺮﻬﺗ

ﺎﺿر ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻨﮐﺪﮐ ﯽﻌﯿﻔﺷ .

1384 . ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺮﺘﻓد .

ﻦﺨﺳ . ناﺮﻬﺗ

ﻦﺑﺪﻤﺤﻣ ،ﻦﯿﻬﻟﺄﺘﻤﻟارﺪﺻ ﻢﯿﻫاﺮﺑا

. 1366 . ﻢﯾﺮﮑﻟا نآﺮﻘﻟا ﺮﯿﺴﻔﺗ .

يﻮﺟاﻮﺧ . راﺪﯿﺑ . ﻢﻗ

ﻦﯾﺪﻟا ﺪﯾﺮﻓ ،رﺎﻄﻋ .

1381 . ءﺎﯿﻟوﻻا ةﺮﮐﺬﺗ .

نﺎﻤﯿﭘ . ناﺮﻬﺗ

تﺎﻀﻘﻟا ﻦﯿﻋ .

1371 . تاﺪﯿﻬﻤﺗ . ﻒﯿﻔﻋ ،ناﺮﯿﺴﻋ .

يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ .

ناﺮﻬﺗ

ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻟاﺰﻏ .

1373 . مﻮﻠﻌﻟا ءﺎﯿﺣا ﻪﻤﺟﺮﺗ .

ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻣزراﻮﺧ .

ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﻤﻠﻋ .

ناﺮﻬﺗ

،هداز ﻦﯿﺴﺤﻣﻼﻏ ﻦﯿﺴﺤﻣﻼﻏ

. 1386 . ﯽﺳرﺎﻓ ﻪﻧﺎﯿﻓﻮﺻ نﻮﺘﻣ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ بﺎﺗزﺎﺑ ﯽﻣﻼﺳا نﺎﻓﺮﻋ رﺎﯿﻌﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ هﺮﯿﺳ .

تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﺶﻫوﮋﭘ

ﯽﺳرﺎﻓ . ش 9 ﺺﺻ 43 - 59

،نﺎﻣﺰﻟا ﻊﯾﺪﺑ ،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ 1380

. يﻮﻨﺜﻣ ﺚﯾدﺎﺣا .

ﺎﯾﺎﭘ . ناﺮﻬﺗ

ﻢﯾﺮﮑﻟاﺪﺒﻋ ،يﺮﯿﺸﻗ .

1381 . ﻪﯾﺮﯿﺸﻗ ﻪﻟﺎﺳر .

ﻦﺴﺣ ﯽﻠﻋ ﻮﺑا ،ﯽﻧﺎﻤﺜﻋ .

ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﻤﻠﻋ .

ناﺮﻬﺗ

ﺑﺮﮐ يﺮﻨﻫ ،ﻦ . 1374 . تﻮﮑﻠﻣ ضرا .

ﻦﯾﺪﻟاءﺎﯿﺿ ،يﺮﯿﺸﻫد .

يرﻮﻬﻃ . ناﺮﻬﺗ

ﺪﻤﺤﻣ ﺮﮑﺑﻮﺑا ،يدﺎﺑﻼﮐ .

1371 . بﺎﺘﮐ فﺮﻌﺗ . داﻮﺟ ﺪﻤﺤﻣ ،ﺖﻌﯾﺮﺷ .

ﺮﯿﻃﺎﺳا . ناﺮﻬﺗ

ﯽﺠﯿﻫﻻ . 1371 . يﺮﺘﺴﺒﺷ زار ﻦﺸﻠﮔ حﺮﺷ .

ﯽﺳﺎﺑﺮﮐ و ﯽﻘﻟﺎﺧ .

راوز . ناﺮﻬﺗ

ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ رﻮﻨﻣ . 1377 . ﺪﯿﺣﻮﺘﻟا راﺮﺳا .

ﻦﯿﺴﺣ ،ﻦﯾﺪﻟارﺪﺑ .

ﯽﯾﺎﻨﺳ . ناﺮﻬﺗ

ﻮﻟﻮﻣ لﻼﺟ ،ي ﺪﻤﺤﻣ ﻦﯾﺪﻟا .

1389 . يﻮﻨﺜﻣ . ﺪﯿﻌﺳ ،نﺎﯾﺪﯿﻤﺣ .

هﺮﻄﻗ . ناﺮﻬﺗ

ﻦﯾﺪﻟا ﺪﯿﺷر ،يﺪﺒﯿﻣ .

1371 . راﺮﺑﻻا ةﺪﻋ و راﺮﺳﻻا ﻒﺸﮐ .

ﺮﻐﺻا ﯽﻠﻋ ،ﺖﻤﮑﺣ .

ﺮﯿﺒﮐ ﺮﯿﻣا . ناﺮﻬﺗ

يزار ﻢﺠﻧ . 1380 . دﺎﺒﻌﻟا دﺎﺻﺮﻣ .

ﻦﯿﻣا ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﺣﺎﯾر .

ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﻤﻠﻋ .

ناﺮﻬﺗ

ﻦﯾﺪﻟاﺰﯾﺰﻋ،ﯽﻔﺴﻧ .

1371 . ﻞﻣﺎﮑﻟا نﺎﺴﻧﻻا .

ژﺎﻣ ،ﻪﻟﻮﻣ ناﺮﯾ . يرﻮﻬﻃ . ناﺮﻬﺗ

ﯽﻠﻋ ﻦﺴﺤﻟاﻮﺑا ،يﺮﯾﻮﺠﻫ .

1376 . بﻮﺠﺤﻤﻟا ﻒﺸﮐ .

ﯽﮑﺴﻓﻮﮐژ . يرﻮﻬﻃ . ناﺮﻬﺗ