١
ﺨﺷ شزادﺮﭘ و ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﺪﻧور ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﻫ ﺖﯿﺼ
) نﺎﻣر رد
» ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ و هﺮﺠﻨﭘ
« ﯽﻤﯿﺣر ﻪﻤﯿﻬﻓ (
ﯽﺋﺎﺟزوﺮﯿﻓ ﺮﻏﻻ ﯽﻠﻋ
ﺮﺳدور ﺰﮐﺮﻣ رﻮﻧ مﺎﯿﭘ هﺎﮕﺸﻧاد رﺎﯾدﺎﺘﺳا
هداز يداﺮﻣ ﻦﺴﺤﻣ
تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺳرﺎﻓ
هﺪﯿﮑﭼ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺼﻋ ﯽﺑدا ﮥﺘﻓﺎﯾ رﻮﻠﺒﺗ ﻞﮑﺷ ﻦﯾﺮﺗ فوﺮﻌﻣ و ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ نﺎﻣر .
ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻠﺻا يدوﺪﺣ ﺎﺗ و ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻢﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ
ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺘﺳاد .
و ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻒﯾﺮﻌﺗ و ﺪﻨﺴﭘ ﻪﻣﺎﻋ نﺎﻣر نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻤﯿﺣر ﻪﻤﯿﻬﻓ ﺮﺼﺘﺨﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻦﻤﺿ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد
نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﻪﺼﺧﺎﺷ ،
نﺎﻣر ود ﺖﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ هﻮﯿﺷ و ﺖﯿﺼﺨﺷ عاﻮﻧا ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ و هﺮﺠﻨﭘ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ار ﯽﻤﯿﺣر ﻪﻤﯿﻬﻓ زا
نﺎﺘﺳاد ﺪﻧور رد نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﯽﻤﯿﺣر ﻪﮐ ﻢﯿﺑﺎﯾ ﯽﻣ رد و ﻢﯿﻫد ﯽﻣ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يزادﺮﭘ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ و ﯽﺴﯾﻮﻧ
ﺮﭘ و ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ داﺪﻌﺗ زا ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر و دروآ ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ار ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ دﻮﺧ بﻮﭼرﺎﻬﭼ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺪﻫﺎﮐ ﯽﻣ ﺎﻬﻧآ حوﺮﺸﻣ و ﻞﺼﻔﻣ شزاد
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ دﻮﺧ نﺎﺘﺳاد .
هژاوﺪﯿﻠﮐ :ﺎﻫ
ﺪﻨﺴﭘ ﻪﻣﺎﻋ يﺎﻫ نﺎﻣر ،ﯽﻤﯿﺣر ﻪﻤﯿﻬﻓ ،نﺎﻣر ،يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﺖﯿﺼﺨﺷ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ لﺎﺳ رد ﯽﻧاﺮﯾا ﺲﯾﻮﻧ نﺎﻣر يﻮﻧﺎﺑ ،ﯽﻤﯿﺣر ﻪﻤﯿﻬﻓ 1331
ﺪﺷ ﺪﻟﻮﺘﻣ ناﺮﻬﺗ رد .
ﻦﺳ رد شا يﺪﺟ ﯽﺑدا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ 9
ﯽﮕﻟﺎﺳ
ﯽﺑدا ﮥﻌﻄﻗ ﻦﺘﺷﻮﻧ ﺎﺑ و
» دزﻮﺳ ﯽﻣ ﻪﻧاوﺮﭘ ياﺮﺑ ﻢﻟد «
دﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا .
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘﺎﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﺖﺷاد ﻢﻫ يرﺎﮕﻧﺮﺒﺧ ﮥﺑﺮﺠﺗ ﯽﻧاﻮﺟ رد ﯽﻤﯿﺣر
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﺷزرو رﺎﮕﻧﺮﺒﺧ .
ًﻻﺎﻤﺘﺣا و ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﻣ ﻪﯿﻬﺗ شراﺰﮔ ﺰﯿﻧ هدرﻮﺧ ﺖﺴﮑﺷ نﺎﻧز ﯽﺻﻮﺼﺧ ﯽﮔﺪﻧز زا ﻦﯿﺣ ﻦﯿﻤﻫ رد ﺎﻣا
ﻪﺑ ﺎﻫﺪﻌﺑ ،ﺎﻫ شراﺰﮔ ﻦﯾا ﺪﻧا هﺪﻣآ رد شا ﯽﻧﺎﺘﺳاد رﺎﺛآ شرﺎﮕﻧ ياﺮﺑ وا مﺎﻬﻟا ﻊﺒﻨﻣ ترﻮﺻ
. ةزﻮﺣ رد ﻢﻫ و هﺎﮕﺸﻧاد رد ﻢﻫ ﯽﻤﯿﺣر
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﯿﻤﻠﻋ .
ﯽﻣ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا ﮥﺘﺷر رد هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺎﻫر هرﺎﮐ ﻪﻤﯿﻧ ار نآ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﮐ
. زا ﺲﭘ
ﻞﮕﻨﻣ بآ ﮥﯿﻤﻠﻋ ةزﻮﺣ رد لﺎﺳ ﻪﺳ هﺎﮕﺸﻧاد )
ﯽﺨﯾﺎﺸﻣ ( ﻞﯿﺼﺤﺗ ﺎﻫر جﺮﮐ ﻪﺑ تﺮﺟﺎﻬﻣ و نﺎﮑﻣ ﻞﻘﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻢﻫ ار نآ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﮐ
ﺖﺳا هدﺮﮐ .
ﯽﺑدا ﮥﻘﻠﺣ ﻪﺑ جﺮﮐ رد
» ﯽﻣﺎﺼﺘﻋا ﻦﯾوﺮﭘ «
دﻮﺷ ﯽﻣ دراو .
ﯽﻨﻌﯾ ،ﯽﺑدا ﮥﻘﻠﺣ ﻦﯾا ﺲﯿﺋر ﺎﺟ نﺎﻤﻫ رد
» ﯽﻟﺎﺒﻗا دﻮﻤﺤﻣ «
ﺖﺳد
دﺮﮐ ﯽﻣ ﻖﯾﻮﺸﺗ ﺎﻬﻧآ پﺎﭼ و ﯽﺴﯾﻮﻧزﺎﺑ ﻪﺑ ار يو و ﺪﻧاﻮﺧ ﯽﻣ ار وا يﺎﻫ ﻪﺘﺷﻮﻧ .
ﺘﮐ ﻦﯿﻟوا ﯽﻤﯿﺣر لﺎﺳ رد ار ﺶﺑﺎ
1369 ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ و
» ﯽﺘﺨﺒﺷﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ «
نآ زا ﺲﭘ و ﺪﻧﺎﺳر پﺎﭼ ﻪﺑ 27
ﺖﺷﻮﻧ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد نﺎﻣر .
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ پﺎﭼ ﻪﺑ ﯽﻤﯿﺣر يﺎﻫ نﺎﻣر زا يرﺎﯿﺴﺑ
ﺪﻧا هﺪﯿﺳر هد .
شرﺎﺛآ نﺎﯿﻣ رد وا دﻮﺧ
» سﻮﺑﻮﺗا « ﺖﺷاد ﻪﻗﻼﻋ نآ ﻪﺑ و ﺪﯾﺪﻨﺴﭘ ﯽﻣ ﻦﯾﺮﯾﺎﺳ زا ﺶﯿﺑ ار .
ﺷ و ﺎﻫ هژﻮﺳ ﺐﻠﻏا ﯽﻤﯿﺣر ﯽﻣ ﯽﻌﻗاو يﺎﻫداﺪﺧر و ﺖﯿﻌﻗاو زا ار شا ﯽﻧﺎﺘﺳاد يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨ
يﺮﺘﺴﮔداد ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯾ هژﻮﺳ ياﺮﺑ و ﺖﻓﺮﮔ
ﺖﻓﺮﮔ ﯽﻣ ﮏﻤﮐ ﺪﻧدﻮﺑروﺎﺸﻣ ﻪﮐ ﺶﻧﺎﺘﺳود زا ﯽﺧﺮﺑ زا ﺰﯿﻧ ﯽﻫﺎﮔ و دﺮﮐ ﯽﻣ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻢﻫ .
رد ار ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻒﯿﻃ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻤﯿﺣر ﻪﻤﯿﻬﻓ
ﺖﺷاد ﺎﻫ ﻢﻧﺎﺧ هﮋﯾو ﻪﺑ و نﺎﻧاﻮﺟ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﻦﯿﺑ .
اﺰﺳ ﻪﺑ ﺶﻘﻧ يو يرﺎﯿﺴﺑ نداد قﻮﺳ لوا ؛ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺎﻔﯾا دﻮﺧ نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ ﻦﯿﺑ رد ﯽﺋ
ﯽﺴﯾﻮﻧ نﺎﺘﺳاد ﺮﯿﺴﻣ بﺎﺨﺘﻧا و نﺎﺘﺳاد ﻦﺘﺷﻮﻧ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ زا يداﺪﻌﺗ ندﺮﮐ ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ مود و ﯽﻧاﻮﺧ بﺎﺘﮐ ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ مدآ زا .
زا يرﺎﯿﺴﺑ
ﺪﻧداد ﯽﻣ يو ﻪﺑ ﯽﺘﺴﯾﺎﺷﺎﻧ ﻦﯾوﺎﻨﻋ و ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ يو شرﺎﮕﻧ ﮏﺒﺳ ﺎﺑ ﻦﯾﺪﻘﺘﻨﻣ .
ﻪﺘﺒﻟا ،يو يرﺎﮐﺮﭘ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧزور زا ﯽﮑﯾ
ﺐﻘﻟ
» ﻞﯿﺘﺳا ﻞﯿﻧد «
دﻮﺑ هداد وا ﻪﺑ ار ناﺮﯾا .
زور ﺢﺒﺻ مﺎﺠﻧاﺮﺳ يو 28
دادﺮﺧ 1392 ﺖﻓر ﺎﯿﻧد زا ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ رد .
نﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ و نﺎﻣر
ﻣ و رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﺺﺤﻔﺗ و ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺼﻋ ﯽﺑدا ﮥﺘﻓﺎﯾ رﻮﻠﺒﺗ ﻞﮑﺷ ﻦﯾﺮﺗ فوﺮﻌﻣ و ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ نﺎﻣر ﺖﯿﻤﻫا زا نآ ياﻮﺘﺤ
ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يدﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ .
ﻪﯾﻻ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ مﺎﯿﭘ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺪﺘﻓا ﯽﻣ قﺎﻔﺗا نﺎﻣر ﯽﻃ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺐﻃﺎﺨﻣ
ﺪﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾرد ار دراد دﻮﺟو نآ ﻦﯾﺮﯾز يﺎﻫ .
٢
ﺮﻋ ناﺮﻈﻧ ﺐﺣﺎﺻ ﻦﯿﺑ ﺎﻬﻧآ ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺖﯿﻤﮐ درﻮﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯾﺪﻨﭼ ياراد نﺎﻣر و نﺎﺘﺳاد ﺮﻫ دﻮﺟو ﺮﻈﻧ قﺎﻔﺗا تﺎﯿﺑدا ﮥﺻ
ﺪﻧا هدﺮﮐ ناﻮﻨﻋ ار ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ دﻮﺧ ياﺮﺑ ماﺪﮐ ﺮﻫ و دراﺪﻧ .
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ نﺎﺘﺳاد ةﺪﻧزﺎﺳ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ :
،ﻪﯾﺎﻤﻧورد ،حﺮﻃ
ﮏﺒﺳ ،ﺪﯾد ﮥﯾواز ،ﻪﻨﺤﺻ ،ﺎﻀﻓ ،ﻦﺤﻟ ،ﻪﺛدﺎﺣ ،ﻪﻨﯿﻣز ،
ﺖﯿﺼﺨﺷ و يﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﻘﯿﻘﺣ .
ﻪﺑ يا هﺪﯿﻨﺗ ﻢﻫ رد ﮥﮑﺒﺷ ﻢﻫ ﺎﺑ نﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ
دﻮﺟو ﺪﻧروآ ﯽﻣ .
» دراد نﺎﮑﻣ و نﺎﻣز ﻪﺑ زﺎﯿﻧ نﺪﺷ هﺪﯾﺮﻓآ ﺾﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺮﻫ .
دراﺪﻧ ﯽﻨﻌﻣ نﺎﮑﻣ و نﺎﻣز نوﺪﺑ ﺖﯿﺼﺨﺷ .
ﺖﺴﯾﺮﮕﻧ نآ ﻪﺑ اﺰﺠﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ و دﺮﮐ اﺪﺟ يﺮﮕﯾد زا ناﻮﺗ ﯽﻤﻧ ار نﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ماﺪﮐ ﭻﯿﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .
« ) ،نﺎﯿﻬﻠﻟاﺪﺒﻋ 414:1381
(
ﺖﯿﺼﺨﺷ
ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻠﺻا يدوﺪﺣ ﺎﺗ و ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺖﺳا لﻮﺒﻗ درﻮﻣ تﺎﯿﺑدا نادﺎﺘﺳا و نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺮﺜﮐا ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ داد ﻪﺋارا ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ نآ زا ﯽﻌﻧﺎﻣ و ﻊﻣﺎﺟ ﻒﯾﺮﻌﺗ ناﻮﺗ ﯽﻤﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا يدراﻮﻣ نآ زا ﯽﮑﯾ و ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﺮﺼﻨﻋ .
هﺪﺷ ﯽﻌﺳ ﺎﺠﻨﯾا رد ﺎﻣا
رد ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ و ﻦﯾﺮﺗ ﻞﻣﺎﮐ ﺎﺗ ﺖﺳا دﻮﺷ نﺎﯿﺑ هژاو ﻦﯾا ةرﺎﺑ
.
» يا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ صﺎﺨﺷا )
ﯽﻗﻮﻠﺨﻣ ( و ﻪﻣﺎﻨﺸﯾﺎﻤﻧ ،نﺎﺘﺳاد رد ﻪﮐ ار
ﺪﻨﻣﺎﻧ ﯽﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﻣﺎﻧ ﻢﻠﯿﻓ .
ﯽﺷ و ناﻮﯿﺣ و ﺪﺷﺎﺒﻧ نﺎﺴﻧا ﻪﺸﯿﻤﻫ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻦﻫذ قﻮﻠﺨﻣ ﺰﯿﭼ و ء
دﻮﺷ ﻞﻣﺎﺷ ﺰﯿﻧ ار يﺮﮕﯾد .
زﻮﺣ رد هﺪﻨﻧاﻮﺧ ياﺮﺑ ﻪﮐ ار ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯿﻨﭼ ﻖﻠﺧ و ﻪﻣﺎﻧ ﻢﻠﯿﻓ و ﻪﻣﺎﻨﺸﯾﺎﻤﻧ ﺎﯾ نﺎﺘﺳاد ة
...
ﻞﺜﻣ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ
ﺪﻨﻧاﻮﺧ ﯽﻣ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ هﻮﻠﺟ ﯽﻌﻗاو داﺮﻓا .
« ) ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ 1376
ب : 299 (
1 - ﺖﯿﺼﺨﺷ عاﻮﻧا
ناﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ و ﺎﻫ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد ﻒﻠﺘﺨﻣ ناﺪﻘﺘﻨﻣ و نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ هﺎﮔﺪﯾد زا و دراد ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ عاﻮﻧا ﺖﯿﺼﺨﺷ نآ ياﺮﺑ دﻮﺑ ﻞﺋﺎﻗ . ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﺋارا ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﻮﺘﻣ رد ﻪﮐ ﺖﯿﺼﺨﺷ عاﻮﻧا زا ﯽﻫﺎﺗﻮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻪﻣادا رد .
،ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺎﻣ ﻪﺟﻮﺗ و دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ نﺎﻣر ﺎﯾ هﺎﺗﻮﮐ نﺎﺘﺳاد رﻮﺤﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ .
ﯽﻫﺎﮔ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻫﺎﺒﺘﺷا زا ﯽﮑﯾ
ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻢﻫ ناﺪﻘﺘﻨﻣ و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ نﺎﺘﺳاد رد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ رﻮﻀﺣ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ،ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﺮﮑﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺪﻨﻫد ﯽﻤﻧ
ﺖﺳا ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ،دراد ) .
،ﯽﻧاﻮﺠﺣ 77:1380
( نﺎﺘﺳاد زا ﻞﺼﻓ ﺎﯾ ﻪﺤﻔﺻ ﺪﻨﭼ رد ﻂﻘﻓ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد
ﺪﺷﺎﺑ ﺐﯾﺎﻏ و دﻮﺸﻧ هﺪﯾد نﺎﺘﺳاد زا يرﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد و ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ .
رد ﻪﮐ ار ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،مود مﺎﻘﻣ رد ،ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ رﺎﻨﮐ
و مﻮﺳ ...
ﯽﻣ ﯽﻋﺮﻓ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺪﻧراد يﺮﺘﻤﮐ ﺖﯿﻤﻫا نﺎﺘﺳاد رد ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ًﻻﻮﺻا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﻬﻨﯾا و ﺪﻨﻣﺎﻧ
ﺪﻨﻫد ﯽﻣ يرﺎﯾ ﺶﻓﺪﻫ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ار .
ﺖﯿﺼﺨﺷ زا رﻮﻈﻨﻣ رد دﻮﺧ ﯽﻧﺎﺴﻧا هﻮﺟو زا ﯽﮑﯾ ﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يداﺮﻓا ﺰﯿﻧ هدﺎﺳ يﺎﻫ
د ﯽﻣ رﻮﻀﺣ نﺎﺘﺳا ﺪﻨﺑﺎﯾ
. هدﺎﺳ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ،ﺖﺳوا ِندﻮﺑ روﺮﻐﻣ ﺎﯾ ندﻮﺑ ﯽﻓاﺮﺧ ﺎﯾ ندﻮﺑ ﻮﺳﺮﺗ وا زا ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﮐ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ
ﺖﺳا . ﺖﻓﺎﯾ ﺪﻫاﻮﺧ ﻊﻣﺎﺟ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ رﻮﻀﺣ نﺎﺘﺳاد رد دﻮﺧ هﻮﺟو ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺎﺑ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺮﮔا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد .
يود ﺮﻫ دﻮﺟو ًﻻﻮﻤﻌﻣ
ﺖﺳا يروﺮﺿ نﺎﺘﺳاد رد ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾا .)
،رﻮﺘﺴﻣ 35:1387 -
34 (
» ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻪﺼﺨﺸﻣ ﺎﯾ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﮏﯾ شﻮﺣ و لﻮﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﺼﺤﺷ ﺢﻄﺴﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ .
ﮥﻄﺳاو ﻪﺑ روﺪﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﻣا
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﻊﻧﺎﻗ يا هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﺎﻣ ﺐﺠﻌﺗ ﻦﺘﺨﯿﮕﻧا ﺮﺑ رد شا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ .
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ روﺪﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ﻟﺎﺣ رد ،يﺪﻌﺑ ﺪﻨﭼ و هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺖﺳا فﺎﺻ و راﻮﻤﻫ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺢﻄﺴﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﮐ ﯽ
. « ) ،فﻮﻧرﻮﺑ 200:1378 (
» ﺎﺘﺴﯾا ﺖﯿﺼﺨﺷ
دﺮﯾﺬﭙﺑ ار يﺮﯿﯿﻐﺗ كﺪﻧا ﺎﯾ ﺪﻨﮑﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﺘﺳاد رد ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﻢﻫ .
زﺎﻏآ رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻤﻫ نﺎﺘﺳاد نﺎﯾﺎﭘ رد ،ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﯾ
ﻤﮐ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﺪﻨﮐ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﮔا ﺎﯾ ﺪﻨﮑﻧ ﺮﯿﺛﺄﺗ وا ﺮﺑ نﺎﺘﺳاد ثداﻮﺣ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﯽ
. « ) ،ﺎﻫ ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ 176:1377
(
» ،ﺎﯾﻮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ
ﺎﯾ وا ﯽﻨﯿﺑ نﺎﻬﺟ و ﺪﯾﺎﻘﻋ ،وا ﺖﯿﺼﺨﺷ زا يا ﻪﺒﻨﺟ و ﺪﺷﺎﺑ لﻮﺤﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ شﻮﺨﺘﺳد ،نﺎﺘﺳاد رد مواﺪﻣ و ﺰﯾﺮﮑﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ دﻮﺷ نﻮﮔﺮﮔد وا ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺖﯿﺻﻮﺼﺧ و ﺖﻠﺼﺧ .
« ) ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ 1376
ﻒﻟا : 95 - 93 ( تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﭗﯿﺗ ﺎﯾ ﯽﻋﻮﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ ناﺮﮕﯾد زا ار وا ﻪﮐ ﺖﺳا مدﺮﻣ زا يا ﻪﻘﺒﻃ ﺎﯾ هوﺮﮔ .
دﻮﺧ لﺎﺜﻣا ياﺮﺑ ﺖﺳا يا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾا ) .
نﺎﻤﻫ : 101 (
ﭻﯿﻫ دﻮﺧ زا و ﺪﻨﺷﺎﺑ يﺮﮕﯾد يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮥﺸﯿﻠﮐ ﺎﯾ لﺪﺑ ﻪﺨﺴﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﯽﺒﻟﺎﻗ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﯾﻮﻫ ﯽﺑ و ﺪﻧراﺪﻧ ﯽﺼﺨﺸﺗ .
دراﺮﻗ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﻫ نﺎﺘﺳاد و ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﯾﺎﻤﻧ رد ًﺎﺒﺗﺮﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ داﺮﻓا يدا
ﺪﻧراد هدﺎﺘﻓاﺎﺟ و ﯽﺘﻨﺳ ﯽﺘﯿﺻﻮﺼﺧ و ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ .
ود ﻦﯾا ﺺﯿﺨﺸﺗ هﺎﮔ و ﺪﻨﮑﯾدﺰﻧ ﯽﻠﯿﺧ ﯽﺒﻟﺎﻗ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾا
ﺖﺳا راﻮﺷد ﻢﻫ زا ) .
نﺎﻤﻫ : 101 - 99 ( ﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﯾﺎﻤﻧ و نﺎﺘﺳاد رد ﯽﻋﺮﻓ ﺖﯿﺼﺨﺷ زاﺮﻤﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ دﺎﻤﺘﻋا وا ﻪﺑ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﮐ ﺖ
دراﺬﮔ ﯽﻣ نﺎﯿﻣ رد ار ﻮﮕﻣ راﺮﺳا وا ﺎﺑ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ) .
نﺎﻤﻫ : 70 ( ار ﺶﻓاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ و دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ يورﺎﯾور ﻪﮐ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ
ﯽﻣ ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ دراد مﺎﻧ ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﻔﺘﻨﻣ ﯽﻠﮐ ﻪﺑ ﺎﯾ و دزاﺪﻧا
. هﺪﻧﻮﺷ ﻦﯿﺸﻧﺎﺟ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﯽﻠﯿﺜﻤﺗ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ
٣
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﯽﻣ ﯽﺘﻔﺻ و ﻮﺧ و ﻖﻠﺧ و ﺮﮑﻓ ﻦﯿﺸﻧﺎﺟ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﯾ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﮐ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﻧﻮﺷ
) . نﺎﻤﻫ : 104 (
» ﻦﯾدﺎﻤﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ
دزﺎﺳ ﯽﻣ ردﺎﻗ ار هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺪﻨﮐ ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار شدﻮﺧ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺰﯿﭼ ﻪﺑ ار هﺪﻨﻧاﻮﺧ شرﺎﺘﻔﮔ و لﺎﻤﻋا ﻊﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺴﮐ ﻢﻫ ﻞﻤﻋ ﺐﻟﺎﻗ ﻪﺑ ار ﯽﺣور يﺎﻫ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﯾ ﯽﻗﻼﺧا ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ دروآرد
. « ) نﺎﻤﻫ : 107 ( ﺎﯾ اﻮﻫ و لﺎﺣ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ار ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ
ﺪﻨﻣﺎﻧ ﯽﻣ ﺮﮑﺸﻟ ﯽﻫﺎﯿﺳ ﺎﯾ ﻪﻨﯿﻣز ﺲﭘ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺎﯾ رﻮﻀﺣ نﺎﺘﺳاد رد ﺎﻫ ﻪﻨﺤﺻ و ثداﻮﺣ ﯽﯾﺎﻤﻧ ﻊﻗاو ) .
،نﺎﯿﻧورﺎﺑ
310:1387 (
ﻪﺑ ﻪﻨﺤﺻ ياﻮﻫ و لﺎﺣ زا يﺮﯾوﺎﺼﺗ و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﻌﻗاو ار ﻪﻨﺤﺻ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺪﻨﻫد ﯽﻣ ﺖﺳد
. ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ
،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ يراﺬﮔ مﺎﻧ شزرا ًﺎﺳﺎﺳا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺋﺰﺟ رﺪﻘﻧآ نﺎﺸﺸﻘﻧ و ﺪﻧﻮﺸﻧ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﻨﺤﺻ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ رﺎﺑ ﮏﯾ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺖﺳا يروﺮﺿ نﺎﺷدﻮﺟو ﺎﻣا ) .
،پﺎﺸﯿﺑ 148:1369 (
ﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺘﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺮﮔا و دزﺎﺳ ﯽﻣ ار ﻪﺼﻗ حور ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﺪﯾآﺮﺑ رﺎﮐ ﻦﯾا ةﺪﻬﻋ زا ﯽ
ﺖﻔﮔ ﻦﺨﺳ نﺎﺘﺳاد نآ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ زا .
ﺪﻨﻧاد ﯽﻣ بﻮﺧ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ نﻮﻫﺮﻣ ار دﻮﺧ شﺮﯾﺬﭘ و ﺖﯿﻟﻮﺒﻘﻣ ،تﺎﯿﺑدا نﺎﻬﺟ گرﺰﺑ رﺎﺛآ .
) ،زﺎﯿﻧ ﯽﺑ 76:1391 (
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ نﺎﻨﭼ نآ ار ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ و ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﮐ ار دﻮﺧ ﯽﺼﺨﺷ ﻖﺋﻼﻋ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ رد ﺪﯾﺎﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
ﻫد نﺎﺸﻧ هار دﻮﺧ دﻮﺟو رد ﺮﻔﻨﺗ ﺎﻬﻧآ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد ﺎﻬﻧآ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ ﻪﺑ و ﺪ
ﺪﺷﺎﺑ ﻒﺼﻨﻣ و ﺪﻫﺪﻧ ) .
،ﯽﻧاﺮﯾا 190:1364 -
189 ( و دراد ﯽﺴﯾﻮﻧ نﺎﺘﺳاد رد يا هﮋﯾو هﺎﮕﯾﺎﺟ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ
» ﻪﮐ ﺖﺳا فوﺮﻌﻣ ًﻼﺻا
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﻧﺎﺘﺳاد ،يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ نوﺪﺑ .«
) ،ﺪﻧژآ 11:1374 (
1 - 1 يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ هﻮﯿﺷ
ﺖﺳا دﺪﻌﺘﻣ نﺎﺘﺳاد رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ هﻮﯿﺷ .
عﻮﻧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺪﯾﺎﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ،بﻮﻠﻄـﻣ و بﻮﺧ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ ياﺮﺑ
ﺪﻨﮐ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺶﻧﺎﺘﺳاد نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ .
» ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا هﻮﯿﺷ ﻪﺳ زا نﺎﺘﺳاد رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ .
،لوا
ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺢﯿﺿﻮﺗ و حﺮﺷ زا ﻦﺘﻓﺮﮔ يرﺎﯾ ﺎﺑ ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺢﯾﺮﺻ ﮥﺋارا .
ﺮﯿﺴﻔﺗ و حﺮﺷ ﯽﻤﮐ ﺎﺑ نﺎﻧآ ﻞﻤﻋ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮥﺋارا ،مود
نآ نوﺪﺑ ﺎﯾ .
ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﺮﯿﺒﻌﺗ ﯽﺑ ،ﺖﯿﺼﺨﺷ نورد ﮥﺋارا ،مﻮﺳ .
ﻒﻃاﻮﻋ و ﯽﻨﻫذ يﺎﻫ ﺶﮑﻤﺸﮐ و ﺎﻫ ﻞﻤﻋ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ
ﺷ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ هﺪﻨﻧاﻮﺧ ،ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﻧورد ﯽﻣ ار ﺖﯿﺼﺨ
ﺪﺳﺎﻨﺷ . ﺖﺳا هدروآ دﻮﺟو ﻪﺑ ار ﻦﻫذ لﺎﯿﺳ نﺎﯾﺮﺟ يﺎﻫ نﺎﻣر شور ﻦﯾا .
«
) ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ 1376
ﻒﻟا : 92 - 87 ( ﻢﻬﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا هﻮﯿﺷ ﺪﻨﭼ زا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ياﺮﺑ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺎﻬﻧآ ﻦﯾﺮﺗ
:
1 - ؛رﺎـﺘﻓر و لﺎﻤﻋا ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ 2
- ؛ﻮﮕـﺘﻔﮔ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ 3
- ؛مﺎـﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ 4
-
؛يﺮـﻫﺎﻇ ﮥـﻓﺎﯿﻗ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ 5
- ؛ﻂـﯿﺤﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ 6
- ؛ﻒﯿﺻﻮﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ 7
-
ﯽﻣ ﻪﺘﺨﯾر ﻢﻫ رد ﯽﻌﻗاو نﺎﮑﻣ و نﺎﻣز نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يﺪﯾﺪﺟ ةﻮﯿﺷ ﻪﮐ ﻦﻫذ لﺎﯿﺳ نﺎﯾﺮﺟ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺮﺛا نﺎﻣز و دﻮﺷ
ﺘﺷﺬﮔ رد هﺎﮔ ﺖﺳا هﺪﻨﯾآ رد هﺎﮔ و ﻪ
. ﯽﻣ ﻪﺘﺨﯾر ﻢﻫ رد نﺎﮑﻣ و نﺎﻣز ﯽﻟاﻮﺗ ﺮﯿﺳ ﺰﯿﻧ هﻮﯿﺷ ﻦﯾا رد دﺎﻌﺑا زا ﯽﻠﯿﺧ ﻦﯿﻤﻫ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ و دﻮﺷ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﺮﯿﯿﻐﺗ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ .
ﯽﻤﯿﺣر يﺎﻫ نﺎﻣر رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺪﻧور
ﻪﻤﯿﻬﻓ رﺎﺛآ رد ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ شزادﺮﭘ و ﻖﻠﺧ و ﯽﺴﯾﻮﻧ نﺎﺘﺳاد ﺪﻧور ﻢﯾراد ﺪﺼﻗ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد ﻢﯿﻫد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﯽﻤﯿﺣر
. ﻪﺑ
و ﺶﻨﯾﺮﻓآ ةﻮﺤﻧ ﻪﺑ و هدﺮﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ و هﺮﺠﻨﭘ يﺎﻫ مﺎﻧ ﺎﺑ يو نﺎﻣر ود رﺎﮐﺮﭘ ةﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻦﯾا دﺪﻌﺘﻣ رﺎﺛآ ﻦﯿﺑ زا ﺖﻠﻋ ﻦﯿﻤﻫ ﮏﺒﺳ و ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻖﻠﺧ رد شا ﯽﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ يﺎﻫ لﺎﺳ ﯽﻃ رد يو ﻪﮐ ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ و ﻢﯾزادﺮﭘ ﯽﻣ نﺎﻣر ود ﻦﯾا رد ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ شزادﺮﭘ نﺎﺘﺳاد ﻢﯿﻫد ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار هدروآ دﻮﺟو ﻪﺑ دﻮﺧ ﯽﺴﯾﻮﻧ .
هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻤﯿﺣر ﻪﻤﯿﻬﻓ راﺪﻓﺮﻃﺮﭘ و رﻮﻬﺸﻣ رﺎﺛآ زا ﻪﮐ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا لﺎﺳ رد رﺎﺑ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ دﻮﺷ
1379 نﺎﺘﺳاد و ﺪﯿﺳر پﺎﭼ ﻪﺑ
ﮔد رﺎﭼد دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز ﺮﯿﺴﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺖﯾﺎﮑﺣ ار ﺎﻨﯿﻣ مﺎﻧ ﻪﺑ يﺮﺘﺧد دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ ﯽﻔﻃﺎﻋ ﻞﺋﺎﺴﻣ و ﺎﻫ ﯽﻧﻮﮔﺮ
. ﺖﯿﺼﺨﺷ داﺪﻌﺗ
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺖﻔﻫ و ﺖﺴﯿﺑ ،ﯽﺳﺪﻗ هوﺎﮐ و رﺎﺸﻓا ﺎﻨﯿﻣ ﯽﻨﻌﯾ نآ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ود زا ﺮﯿﻏ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺳا دﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ نﺎﻣر ﻦﯾا رد ﺎﻫ ﻧ ﻪﺑ و ﺪﻧا هﺪﺷ هدروآ ﻪﻨﺤﺻ ندﺮﮐ ﺮﭘ ﺖﻬﺟ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﻧآ ﺐﻠﻏا ﻪﮐ ﺪﻧراد رﻮﻀﺣ نﺎﺘﺳاد رد ﯽﺸﯾﺎﻤﻧ و ﯽﻋﺮﻓ ﺪﻧور رد يﺮﯿﯿﻐﺗ ترﺪ
ﺪﻨﺸﮐ ﯽﻣ شود ﻪﺑ ار نﺎﺘﺳاد ﺖﯾاور رﺎﺑ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ود ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ دﺎﺠﯾا نﺎﺘﺳاد .
ﺖﯿﺼﺨﺷ نﺎﻣر زا ﯽﯾﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد ﻪﺘﺒﻟا
هﻮﺟو و نﺎﺘﺳاد ﺪﻧور ﺮﯿﯿﻐﺗ رد يدوﺪﺣ ﺎﺗ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ نﺎﺘﺳاد رد يراﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ تﺎﻗﺎﻔﺗا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻧﺎﻓ و اﺪﻬﯾ ،ﯽﺒﯾدا نﺎﻣﺎﺳ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫ ﻣ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾا ناﻮﺘﺑ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ دﺎﯾز رﺪﻗ نآ ﺮﺛا ﻦﯾا ﺎﻣا ،ﺪﻧراد ﺶﻘﻧ هوﺎﮐ و ﺎﻨﯿ
نﺎﺘﺳاد ﻢﻬﻣ و يرﻮﺤﻣ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ار ﺎﻫ
۴
دﺮﮐ ﯽﻘﻠﺗ .
ﺖﻓﺎﯾ ﺖﯿﺼﺨﺷ عﻮﻧ رﺎﻬﭼ ﯽﻤﯿﺣر نﺎﻣر ﻦﯾا رد ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻦﯿﺸﯿﭘ تﺎﺤﻔﺻ رد ﻪﮐ ﺖﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد ﻖﺒﻃ
دﻮﺷ ﯽﻣ . ﺎﯾﻮﭘ ﺎﯾ ﺎﺘﺴﯾا ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﻊﻣﺎﺟ ﺎﯾ هدﺎﺳ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﮐ ؛زاﺮﻤﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ و ﭗﯿﺗ ﺎﯾ ﯽﻋﻮﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،
ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺎﻫ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد ﻦﯾا زا ﯽﮑﯾ ﮥﻋﻮﻤﺠﻣﺮﯾز رد دﻮﺧ ﮥﺑﻮﻧ .
ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ،رﺎﺸﻓا ﺎﻨﯿﻣ ﯽﻨﻌﯾ نﺎﺘﺳاد ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
ﺖﺳا ﻊﻣﺎﺟ .
ﻊﻣﺎﺟ و هدﺎﺳ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ،ﯽﺳﺪﻗ هوﺎﮐ ﯽﻨﻌﯾ نﺎﺘﺳاد ﺮﮕﯾد ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﻣا ﺖﺳا ﺪﻣآ و ﺖﻓر رد ندﻮﺑ
. رد
دﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﺿﺎﺣ نﺎﺘﺳاد رد دﻮﺧ ﻪﺟو ﺪﻨﭼ ﺎﯾ ود ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﻫﺎﮔ و ﻢﯿﺑﺎﯾ ﯽﻣ رد هدﺎﺳ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ار وا نﺎﻣر زا ﯽﯾﺎﻫ ﺶﺨﺑ .
ﻢﻫ ﯽﻫﺎﮔ
ﺪﯾآ ﯽﻤﻧ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ناﺪﻨﭼ ﺰﯿﻧ هﺎﮔ و ﺖﺳا رادﻮﻤﻧ و ﮓﻧرﺮﭘ نﺎﺘﺳاد رد شرﻮﻀﺣ .
رد ﻪﮐ دراد ﯽﻬﺟو ﺪﻨﭼ و ﻊﻣﺎﺟ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺰﯿﻧ نﺎﻣﺎﺳ
يﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ ﯽﻣ ﻪﺋارا يو زا ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ هﻮﺟو نﺎﻣر ﻒﻠﺘﺨﻣ
دﻮﺷ . نﺎﺸﻧ ﺮﺘﻬﺑ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﯾﺎﻤﻧ ﯽﻋﺮﻓ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ ﻂﻘﻓ ﯽﻫﺎﮔ ﺎﻣا
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﻬﺟو ﺪﻨﭼ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﻢﻫ ﯽﻫﺎﮔ و دﻮﺷ ﯽﻣ هدروآ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ود نداد .
و نﺎﺘﺳاد ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ود ﺰﺟ ﻪﺑ
ﮏﺗ ،هدﺎﺳ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ صﺎﺨﺷا ﯽﻗﺎﺑ ،نﺎﻣﺎﺳ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نﺎﺘﺳاد دﺮﺒﺸﯿﭘ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧراد ﯽﺸﯾﺎﻤﻧ دراﻮﻣ ﺐﻠﻏا رد و يﺪﻌﺑ
ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺖﻣﺪﺧ رد .
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻢﯿﻫاﻮﺨﺑ ﺮﮔا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﮐ ﻢﯿﺋﻮﮕﺑ ﻢﯿﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻢﯿﻨﮐ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ مود ﮥﻠﻫو رد ار نﺎﻣر ﻦﯾا يﺎﻫ
ﺖﺳا كﺮﺤﺘﻣ و ﺎﯾﻮﭘ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ،رﺎﺸﻓا ﺎﻨﯿﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ .
ﺑ ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ چﻮﭘ ﯽﻫﺎﮕﻧ ﺎﻨﯿﻣ نﺎﻣر ﻞﯾاوا رد ﻪﮐ اﺮﭼ ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ و دراد ﯽﮔﺪﻧز و ﺎﯿﻧد ﻪ
ﺪﻧاد ﯽﻣ گﺮﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار .
دﺰﻧ ﯾﮑ ﯽ ﻧﺎﻓ حور ﯽ ﻣ ﻪﺑ ﯿ ﺎﻨ ﻣ ﺎﺑ وا ﺪﺑ رﺎﺘﻓر و ﯿ
ﺎﻨ ﻣﺎﮕﻨﻫ ﯽ ﺪﻨﺗ ﻪﺑ هوﺎﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ ي
ﻣ درﻮﺧﺮﺑ ﯽ هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ،دﺮﮐ
ﺣور دﻮﺑ ﯿ تﺎ ﻣ ﯿ ﺎﻨ ﮔﺪﻧز ﻪﺑ و دﻮﺷ ضﻮﻋ ﯽ
ﭘ ﺮﻃﺎﺧ ﻖﻠﻌﺗ ﯿ
اﺪ ﻧ و گﺮﻣ زا و ﺪﻨﮐ ﯿ
ﺘﺴ ﯽ ور ي ﺪﻧادﺮﮔﺮﺑ . ﻨﯿﺑ ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﺎﻣا اﺪﻬﯾ ﺎﺑ هوﺎﮐ ﺪ
ﺪﻨﻫد ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار وا و ﺪﻨﯾآ ﯽﻣ وا غاﺮﺳ ﻪﺑ شا ﯽﻤﯾﺪﻗ رﺎﮑﻓا ادﺪﺠﻣ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ جاودزا .
ﻪﺑ هرﺎﺑود ﺎﻨﯿﻣ ،ﺢﻟﺎﺻ تﺎﻗﻼﻣ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ
ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ار نآ ﮥﻣادا قﻮﺷ و ﺪﻧز ﯽﻣ ﺪﻨﺨﺒﻟ ﯽﮔﺪﻧز .
ﺲﭘ ﻪﮐ ﻢﯿﺘﺴﻫ ﻪﺟاﻮﻣ ﺎﯾﻮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ
ﻪﮐ نآ زا دﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﺗراوﺪﯿﻣا ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ و دراد ﯽﻣ ﺮﺑ ﺖﺳد ﺶﯾﻮﺧ چﻮﭘ رﺎﮑﻓا و تﺎﯿﺣور زا دﻮﺷ ﯽﻣ هدز يو ﻪﺑ يﺮﮕﻨﻠﺗ .
ﺮﮕﯾد ﻪﮐ هوﺎﮐ
ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ شور و ﮏﺒﺳ ﮏﯾ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ ﯽﻤﻧ ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﺮﯿﯿﻐﺗ نﺎﺘﺳاد لﻮﻃ مﺎﻤﺗ رد ﻪﮐ ﺖﺳﺎﺘﺴﯾا ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ،ﺖﺳا نﺎﻣر ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻗﺎﻔﺗا ﺮﺑاﺮﺑ رد و ﺪﻫد ﯽﻣ ﻪﻣادا دﻮﺧ ﺲﮑﻋ ﭻﯿﻫ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ درﻮﺧﺮﺑ ﻪﻧﻼﻌﻔﻨﻣ يا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺪﺘﻓا ﯽﻣ ﺶﯾا
ﺖﻬﺟ رد ﯽﻠﻤﻌﻟا
ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻤﻧ وا زا ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ تﺎﻗﺎﻔﺗا عﻮﻗو زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ .
ﺎﺘﺴﯾا نﺎﻣر ﻦﯾا يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮥﯿﻘﺑ ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﮐ لوا ﺖﯿﺼﺨﺷ ود زا ﺮﯿﻏ
ﺘﺴﯾﺎﺷ ﻪﮐ نﺎﻨﭼ نآ ﮏﯾ ﭻﯿﻫ و ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﻞﮑﺷ ﮏﯾ ﻪﺑ نﺎﺘﺳاد لﻮﻃ مﺎﻤﺗ رد و ﺪﻨﺘﺴﻫ و ﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﺖﺳا ﺎﯾﻮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ ﮥ
ﯽﻤﻧ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﯽﻟﻮﺤﺗ ﺪﻨﻫد
.
ﻢﯿﻫد ﯽﻣ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ار ﺪﻧا هﺪﻣآ نﺎﻣر ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﭗﯿﺗ و ﻢﯾزادﺮﭘ ﯽﻣ ندﻮﺑ ﭗﯿﺗ ﺚﯿﺣ زا ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد .
ﺮﮔ چﻮﭘ هﺎﮕﻧ ﺎﺗ دراد نآ ﺮﺑ ﯽﻌﺳ دﻮﺧ نﺎﻨﺨﺳ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هوﺎﮐ ،ﭗﯿﺗ ﺎﯾ ﯽﻋﻮﻧ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ نآ زا ﯽﮑﯾ ﺪﻨﮐ ضﻮﻋ ار ﺎﯿﻧد ﻪﺑ ﺎﻨﯿﻣ ﮥﻧﺎﯾا
.
دﺮﻣ ﺪﻨﯿﺑ ﯽﻣ ﻪﮐ ﻦﯾا زا ﯽﻧاﺮﯾا نادﺮﻣ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ و نادﺮﻣ مﺎﻤﺗ ﻞﺜﻣ ﻪﮐ ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻣ ﭗﯿﺗ ﮏﯾ نﻮﭽﻤﻫ ار وا نﺎﺘﺳاد زا ﯽﯾﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد و ددﺮﮔ ﯽﻣ باﺬﻋ رﺎﭼد و دﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﺣارﺎﻧ ،ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺪﯿﺠﻤﺗ و ﻒﯾﺮﻌﺗ وا زا و ﺪﻧز ﯽﻣ فﺮﺣ دراد ﺶﺘﺳود وا ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ﻪﺑ ﻊﺟار يﺮﮕﯾد دزﺎﺳ ﯽﻣ ﭗﯿﺗ ﮏﯾ يو زا نﺎﻣر زا ﯽﯾﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﺻﻮﺼﺧ ﻦﯾا .
ﯽﺘﻨﺳ ﯽﻗﺮﺷ دﺮﻣ لﺎﮑﯿﭙﯿﺗ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ .
ﺰﯿﻧ رﺎﺸﻓا يﺎﻗآ
ﺖﺳا زﺎﻤﻧ ﻞﻫا و ﯽﺘﻨﺳ لﺎﮑﯿﭙﯿﺗ رﺪﭘ ﮏﯾ .
ﺖﺳا ﯽﻧاﺮﯾا نارﺪﭘ ﺮﺜﮐا ةﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻪﮐ هدﺎﺳ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ .
ﮏﯾ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ﺖﯿﺼﺨﺷ
ﺖﺳا هدرو گرﺰﺑردﺎﻣ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﭗﯿﺗ .
ﮏﯾ هﻮﻧ ﺐﻇاﻮﻣ ﻪﺸﯿﻤﻫ و ﺖﺳا فﻮﺋر و نﺎﺑﺮﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ لﺎﮑﯿﭙﯿﺗ گرﺰﺑردﺎﻣ ﺖﺳا ﺶﯾﺎﻫ
.
و ﺖﺳا دﻮﺧ نﺎﺴﻤﻫ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ةﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﭗﯿﺗ ﺎﯾ ﯽﻋﻮﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ ﺰﯿﻧ رﺎﺸﻓا ةداﻮﻧﺎﺧ ﯽﻤﯾﺪﻗ ﮥﻠﺤﻣ ﺮﮕﺘﻓر ﺎﻗآ ﯽﻠﻋ ﮔ ﯽﻣ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﺑ ار ﺖﻓﻮﻄﻋ و ﯽﻧﺎﺑﺮﻬﻣ و ندﻮﺑ ﯽﻤﯾﺪﻗ ،يرادزار نﻮﭽﻤﻫ ﺎﻬﻧآ كﺮﺘﺸﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ دراﺬ
. نآ رد ﺎﻨﯿﻣ ﻪﮐ يا ﻪﺳرﺪﻣ يﺎﺑﺎﺑ
ﻦﯾا يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮥﯿﻘﺑ ﻪﮐ دراد ار ﯽﺗﺎﯿﺻﻮﺼﺧ نﺎﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﭗﯿﺗ ﮏﯾ ﺮﺘﻬﺑ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺎﯾ ﯽﻋﻮﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ ﺰﯿﻧ ﺪﻧاﻮﺧ ﯽﻣ سرد ﺪﻧراد ﯽﻠﮑﺷ .
نﺎﺘﺳاد لﻮﻃ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ و ﺖﺳا زاﺮﻤﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ عاﻮﻧا زا ﯽﮑﯾ ﻢﯾﺪﻧاﻮﺧ ﻦﯿﺸﯿﭘ تﺎﺤﻔﺻ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نآ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ فﻮﺻﻮﻣ مﺎﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﻟﺪﻤﻫ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﺖﺒﺤﺻ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﺑ .
ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾا زا يداﺪﻌﺗ لﺎﺣ
ﺪﻧادرﺬﮔ ﻢﯿﻫاﻮﺧ ﺮﻈﻧ زا ار ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﯾد هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر رد ﻪﮐ .
ﯽﻣ ﺖﺒﺤﺼﻤﻫ وا ﺎﺑ رﺎﺑ ﻦﯾﺪﻨﭼ نﺎﺘﺳاد لﻮﻃ رد ﻪﮐ ﺎﻨﯿﻣ ﺮﻫاﻮﺧ هﺪﺳﺮﻣ
دﻮﺷ . اﺮﻤﻫ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ زا وا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ دﻮﺷ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺰﯿﻧ شردﺎﻣ ز
. و ﺢﻟﺎﺻ ،هﺪﯿﺷ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺧ
ﮥﻟﺎ ﻣ ﯿ ﺎﻨ ﻢﻫ ﺼﺨﺷ زا ﯿ ﺖ
ﺎﻫ ي ﻋﺮﻓ ﯽ زاﺮﻤﻫ و ﻫ ﻪﺼﻗ ﺘﺴ ﺪﻨﮐ شﻮﻣاﺮﻓ ار شا ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ ﺖﺴﮑﺷ ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﮏﻤﮐ وا ﻪﺑ ﺎﻨﯿﻣ ﯽﺣور ﯽﮕﺘﻔﺷآ نارود رد ﻪﮐ ﺪﻨ .
هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ هﻮﯿﺷ
۵
نﺎﻣر رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ لﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫ هﻮﯿﺷ زا رد ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ةﻮﯿﺷ ود ﺮﻫ زا ﯽﻤﯿﺣر ﻪﻤﯿﻬﻓ ،ﺎﻫ
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﮐ دراد ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻤﯿﺣر ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ و دراد يا هﮋﯾو هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﻬﻧآ ﻦﯿﺑ ﺑ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺪﻨﭼ ﺎﯾ ود ﻪﮐ ﯽﺋﺎﻫﻮﮕﺘﻔﮔ يﻼﺑﻻ زا هﺪﻨﻧاﻮﺧ و ﺪﻨﺷﺎﺑ دﻮﺧ فﺮﻌﻣ نﺎﺷدﻮﺧ ﺎﻫ ﺪﺳﺎﻨﺸﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﺪﻧراد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎ
. ﻦﯿﺑ رد ﺮﮔا
ﺎﯾ ود يﺎﻫﻮﮕﺘﻔﮔ و تﺎﻤﻟﺎﮑﻣ زا ﯽﻫﻮﺒﻧا ﺎﺑ ًﺎﻨﺌﻤﻄﻣ ﻢﯿﺷﺎﺑ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ شور ﻦﯾا ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ لﺎﺜﻣ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر تﺎﺤﻔﺻ ﺪﻧا هدﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ نآ رد ﻪﮐ ﺪﺷ ﻢﯿﻫاﻮﺧ وﺮﺑور هﺮﻔﻧ ﺪﻨﭼ .
ﺘﺳاد ﻢﻫد ﻞﺼﻓ رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ود نﺎ
ﺎﻨﯿﻣ ﻪﺑ هوﺎﮐ نآ رد و ﺪﻨﻫد ﯽﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﻊﺟار ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا و ﺪﻨﻫد ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﯾﻮﮕﺘﻔﮔ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺎﻨﯿﻣ و هوﺎﮐ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﻣ ﺪﯾﻮﮔ :
» ًﻼﻣﺎﮐ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻣ ار ﯽﺴﮐ ﻢﻟد و ﻢﺘﺴﯿﻧ خﻮﺷ داﺮﻓا ﺎﺑ تﺮﺷﺎﻌﻣ ﺐﻟﺎﻃ اﺮﭼ ﺲﭘ ،ﻢﺘﺴﻫ يﺪﺟ نﺎﺴﻧا ﮏﯾ ﻦﻣ
ﯽﻣ هﺎﮕﻧ يﺪﺟ
؟ﺪﻨﮐ « ﻣادا رد ﯽﻣ هوﺎﮐ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻨﯿﻣ ،ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﮏﺸﺧ و يﺪﺟ ﯽﻧﺎﺴﻧا ار دﻮﺧ هوﺎﮐ ﻪﮑﻧآ زا ﺲﭘ و ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻦﯾا ﮥ
ﺪﯾﻮﮔ :
» ﻊﺒﻃ خﻮﺷ ﺎﯾ ﻢﺘﺴﻫ يﺪﺟ ﻪﮐ ﻢﻧاد ﯽﻤﻧ ﻦﻣ .
ﯽﻣ ار درﻮﻣ ود ﺮﻫ ﻪﮐ ﻢﻧاد ﯽﻣ ار ﻦﯾا ﺎﻬﻨﺗ مﺪﻨﺴﭘ
. ﻪﮐ مراد ﺖﺳود ﯽﻫﺎﮔ ﯽﻨﻌﯾ
ﯽﺧﻮﺷ ﺎﺑ ﻢﻫ ﯽﻫﺎﮔ و ﻢﻨﮐ هﺎﮕﻧ يا ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻪﺑ يﺪﺟ ...
ﺮﺑ ﯽﺘﺣ ﻦﻣ مﻮﺷ ﯽﻣ ﻞﺋﺎﻗ ماﺮﺘﺣا ﻢﻫ ﺪﻧراﺪﻧ ار ماﺮﺘﺣا ﺖﻗﺎﯿﻟ ﻪﮐ يداﺮﻓا يا
. «
) ،ﯽﻤﯿﺣر 104:1392 -
103 (
ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ةﻮﯿﺷ ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا نآ ﻪﺑ ار ﺶﯾﺎﻫ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻢﻬﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻤﯿﺣر ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ةﻮﯿﺷ ﺖﺳا . ﯿﺼﺨﺷ ةﻮﯿﺷ ﯽﮔدﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ﺰﮔﺮﻫ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ هﻮﯿﺷ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ لﺎﺜﻣ ﻪﺘﺒﻟا ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖ
. رد ﻼﺜﻣ
ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼ ﺮﻫ ﺖﺧﺎﻨﺷ رد ار وا ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ ﻪﺋارا هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻪﺑ دﻮﺧ ةرﺎﺑرد ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يوار ،نﺎﻣر ﻢﺘﺸﻫ و ﺖﺴﯿﺑ ﻞﺼﻓ ﺪﯾﻮﮔ ﯽﻣ و ﺪﻧادﺮﮔ ﯽﻣ يو ﯽﻬﺟو ﺪﻨﭼ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺟﻮﺘﻣ ار ﺐﻃﺎﺨﻣ و ﺪﻫد ﯽﻣ يرﺎﯾ :
» ﻣﺪﻣد ﯽ ﺘﺷز ﺖﻠﺼﺧ ،ندﻮﺑ جاﺰﻣ ﯽ
ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺘﻣ مرﺎﭼد ناﺪﺑ ﻦﻣ ﻪﻧﺎﻔﺳﺄ .ﯾ
ﮏ ﻗد و مرﻮﺒﺻ و مارآ ﻪﻈﺤﻟ ﯿ
ﻪﻘ ا ي د ﯾ ﺮﮕ كﺮﺤﺗﺮﭘ و غﻮﻠﺷ .
ﻗد ﯿ ﻪﻘ ا ي ﻘﻄﻨﻣ ﯽ ﻣ ﺮﮑﻓ ﯽ ا ﻪﻈﺤﻟ و ﻢﻨﮐ ي
دﯾ ﺮﮕ ﻣ سﺎﺴﺣا شﻮﺨﺘﺳد ﯽ
ﺎﻫﺮﮑﻓ و مﻮﺷ ي
ﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﯽ
ﻢﻨﮐ . ﻌﺳ ﻪﭼ ﺮﮔا ﯽ
ﻣ ﯽ د ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻢﻨﮐ ﯾ
ناﺮﮕ اﯾ ﻦ بﻮﮐﺮﺳ دﻮﺧ رد ار
ﻢﻨﮐ
، ﻟﺎﻤﻋا ﺎﻣا ﯽ ﻣ ﺮﺳ ﻦﻣ زا ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪﮐ ﯽ
ز ﺑﻮﺧ ﻪﺑ ،ﺪﻧ ﯽ
اﯾ ﻦ ﻣ نﺎﺸﻧ ار دﺎﻀﺗ ﯽ
ﺪﻫد . ﻌﺳ هﺎﮔﺮﻫ ﯽ
زو و ﺖﮐﺎﺳ ما هدﺮﮐ ﯾ
ﻦ ﺒﺟﻮﻣ ﻢﺷﺎﺑ ﯽ
ﭘﯿ ﺶ ﺮﺘﺧد ﻪﺑ ﻪﮐ هﺪﻣآ ي
ﺪﺒﺗ غﻮﻠﺷ ﯾ
ﻞ ﻣ دﻮﻤﺧ و ﺖﮐﺎﺳ ،ﻢﺷﺎﺑ كﺮﺤﺗﺮﭘ ﺖﺳا مزﻻ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ و ما هﺪﺷ ﯽ
ﺎﺷﺎﻤﺗ ﻪﺑ و مﻮﺷ ي
د ﯾ ناﺮﮕ
ﻣ ﯽ ﺸﻧ ﯿ ﻢﻨ . ﺨﺷ زﻮﻨﻫ ﻦﻣ ،ردﺎﻣ لﻮﻗ ﻪﺑ ﺼ
ﯿ ﺖ ﻌﻗاو ﯽ ﭘ ار دﻮﺧ ﯿ اﺪ ﺑ و ما هدﺮﮑﻧ ﯿ
ﻦ ﺼﺨﺷ ود ﯿ ﺖ ﻢﺘﺴﻫ نادﺮﮔﺮﺳ .«
) نﺎﻤﻫ : 312 (
ﺖﺳا يﺮﻫﺎﻇ ﮥﻓﺎﯿﻗ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا نﺎﻣر ﻦﯾا رد ﯽﻤﯿﺣر ﻪﮐ هﻮﯿﺷ ﻦﯿﻣﻮﺳ .
ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺎﺳﺎﺳا
ﺪﻨﮐ يرﺎﯾ ﺖﯿﺼﺨﺷ نآ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ هﻮﺟو ﺮﺘﻬﺑ ﻪﭼ ﺮﻫ ﺖﺧﺎﻨﺷ رد ار ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ ﺮﻫﺎﻇ .
ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ يا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺮﺘﻤﮐ
ﻪﮐ دﻮﺷ ﺪﻫﺪﺑ ﺖﺳد زا ار يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ياﺮﺑ ﯽﻟﺎﻋ ﺖﺻﺮﻓ ﻦﯾا .
نﺎﺘﺳاد يوار نﺎﻣر ﻞﺼﻓ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ زا ﻪﺤﻔﺻ ﻦﯾﺮﺧآ رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
ﻢﯿﻧاﻮﺧ ﯽﻣ و ﺪﯾﻮﮔ ﯽﻣ ﻦﺨﺳ شﺮﻫاﻮﺧ و دﻮﺧ ﺖﻫﺎﺒﺷ درﻮﻣ رد :
» ﯽﺘﻔﮕﺷ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺸﯿﻤﻫ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ هﺪﺳﺮﻣ و ﻦﻣ ةدﺎﻌﻟا قﻮﻓ ﺖﻫﺎﺒﺷ
دﻮﺷ ﯽﻣ ناﺮﮕﯾد .
ﻦﻣ ﺐﻟ رﺎﻨﮐ لﺎﺧ ﺮﮔا ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ دﻮﺷ ﯽﻣ ﻞﮑﺸﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﺎﻣ ﺺﯿﺨﺸﺗ ،ﺪﺷﺎﺒﻧ
. رﺎﻨﮐ ار ﺮﻫﺎﻇ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﺮﮔا ﺎﻣا
دﻮﺷ ﯽﻣ رﺎﮑﺷآ ًﻼﻣﺎﮐ وا و ﻦﻣ ﻦﯿﺑ قﺮﻓ ﻢﯾراﺬﮕﺑ .
ﻢﻨﮐ ﯽﻣ ﺮﮑﻓ ﻦﻣ ﺎﻣا ،موﺎﻘﻣ تﻼﮑﺸﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد و مﺮﮕﻧﻮﺧ و نﺎﺑﺮﻬﻣ ﺖﺳا يﺮﺘﺧد وا
ﻢﺷﺎﺒﻧ رﻮﻃ ﻦﯾا .
« ) نﺎﻤﻫ : 14 ( رد ﺶﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﻓﺮﻌﻣ ياﺮﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ةﻮﯿﺷ ﺖﺼﺨﺷ ﺖﺳا هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ نآ زا نﺎﻣر ﻦﯾا
ﺖﺳا رﺎﺘﻓر و لﺎﻤﻋا ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ .
ﻂﻘﻓ و ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا شور ﻦﯾا زا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻣ ﺮﺘﻤﮐ هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﺎﻣا
ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا هﻮﯿﺷ ﻦﯾا زا درﻮﻣ ود رد .
ﺪﯾﺪﺟ ﮥﻠﺤﻣ دراو ﺎﻨﯿﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ رد و لوا ﻞﺼﻓ رد نآ درﻮﻣ ﻦﯿﻟوا ﻼﺜﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﺷ
ﺪﺘﻓا ﯽﻣ قﺎﻔﺗا .
ﺪﯾﻮﮔ ﯽﻣ ﺖﺳا ﺎﻨﯿﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ نﺎﻤﻫ ﻪﮐ نﺎﺘﺳاد يوار :
» مداد نوﺮﯿﺑ هﺮﺠﻨﭘ زا ار مﺮﺳ .
ار رﺎﮐ ﻦﯾا اﺮﭼ ﺪﻧﺪﯿﺳﺮﭘ
ﯽﻣ
؟ﻪﻧ ﺎﯾ ﺪﻫد ﯽﻣ ار نﺎﻣ ﻪﻠﺤﻣ يﻮﺑ ﻢﻨﯿﺒﺑ ﻢﻫاﻮﺧ ﯽﻣ ﻢﺘﻔﮔ ؟ﯽﻨﮐ «
) نﺎﻤﻫ : 11 ( و سﺎﺴﺣ تﺎﯿﺣور ﺎﺑ ار ﺎﻣ ﻪﻠﯿﺳو ﻦﯾﺪﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و
ﯽﻣ ﺎﻨﺷآ ﺎﻨﯿﻣ ﮥﻧاﺮﻋﺎﺷ ﺪﻨﮐ
. شور زا ﻢﻫ هﻮﯿﺷ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻒﯿﺻﻮﺗ ،يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ياﺮﺑ هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر رد يدﺮﺑرﺎﮐ شور ﻦﯾﺮﺧآ
ﺖﺳا دﺮﺑرﺎﮐ ﻢﮐ يﺎﻫ .
ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯾا ار وا ﺪﻨﮐ ﺖﺒﺤﺻ هوﺎﮐ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﻊﺟار ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻣ ﺎﻨﯿﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز و مرﺎﻬﭼ ﻞﺼﻓ ﺮﺧاوا رد ﻼﺜﻣ
ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺪﻨﮐ
:
» ] هوﺎﮐ [ ﺮﺗ ﯽﻣ ار نﺎﺴﻧا و ﺖﺳا يا ﻪﺑﺬﺟﺮﭘ دﺮﻣ ﺪﻧﺎﺳ
. « ) نﺎﻤﻫ : 39 - 38 (
ﺷ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ نﺎﻣر رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺮﮕﯾد نﺎﻣر ﮏﯾ ﮥﻣادا رد ار نآ ﯽﻤﯿﺣر ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣر ود زا ﯽﮑﯾ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ نﺎﻣر .
نﺎﮔدرﻮﺧ ﻢﺧز نﺎﺘﺳاد ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
اد ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ياﺮﺑ يﺮﺘﻬﺑ ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﻪﮑﻧآ ياﺮﺑ ﯽﻤﯿﺣر و ﺖﺷاد مﺎﻧ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﺎﻬﻧآ زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ دﻮﺑ ﻪﺼﻗ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﺮﯾﺪﻘﺗ ﻢﻗر ﺶﻧﺎﺘﺳ
ﺖﺳا هدز ﻢﻗر يو ياﺮﺑ يﺮﺗﺪﯾﺪﺟ تﺎﻗﺎﻔﺗا و ﺖﺳا هدﺮﮐ دﻮﺧ ﺪﯾﺪﺟ نﺎﻣر دراو ار وا ﺪﻧﺰﺑ .
لﺎﺳ رد رﺎﺑ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ نﺎﻣر ﻦﯾا 1380
ﻪﺑ
۶
ﯽﻣ زﺎﺑ وا يﻮﺳ ﻪﺑ ًادﺪﺠﻣ لﺎﺳ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ و شﺮﺴﻤﻫ زا ﯽﯾاﺪﺟ زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ مﺎﻧ ﻪﺑ ﯽﻧز نﺎﺘﺳاد و ﺪﯿﺳر پﺎﭼ ار وا ﺎﺗ دراد ﯽﻌﺳ و ددﺮﮔ ﺪﻫد تﺎﺠﻧ ﺖﺳا رﺎﺘﻓﺮﮔ نآ رد ﻪﮐ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ زا
. رﺎﯿﺴﺑ نآ رد ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر فﻼﺧ ﺮﺑ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ءﺰﺟ ﻪﮐ ﻢﯿﺘﺴﻫ وﺮﺑور نﺎﯿﻧﺎﻣ و ﺰﯾوﺮﭘ ،ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ يﺎﻫ مﺎﻧ ﻪﺑ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺳ ﺎﺑ ﺎﻣا ﺎﺠﻨﯾا رد دﻮﺑ دﺎﯾز ﺖﯿﺼﺨﺷ و ﺪﻧﻮﺷ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﻔﻧ ﮏﯾ و ﺖﺴﯿﺑ ﺮﺑ ﻎﻟﺎﺑ نآ ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ
ار ﻪﺼﻗ بﻮﭼرﺎﻬﭼ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻤﯿﺣر
يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﺖﺧادﺮﭘ و ﺎﻬﻧآ ﺮﯿﮔرد ار دﻮﺧ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﺳﺎﮐ ﺶﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ داﺪﻌﺗ زا ﺮﻃﺎﺧ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ ﺮﺗ ﻢﮑﺤﺘﺴﻣ ﺪﻨﮑﻧ غﻮﻠﺷ ار ﺶﻧﺎﺘﺳاد ﮥﻨﺤﺻ و ﺪﻨﮑﻧ نﺎﺸﺘﯿﺼﺨﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
عﻮﻨﺗ ﺎﺑ نﺎﻣر ﻦﯾا رد ﯽﻤﯿﺣر يﺎﻫ نﺎﻣر ﺮﯾﺎﺳ فﻼﺧ ﺮﺑ يﺮﺘﻤﮐ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ
ﻦﯾا رد ،ﺪﻧﺪﺷ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻘﺒﻃ زا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﻤﯿﺣر ﺮﮕﯾد يﺎﻫ نﺎﻣر رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نآ و ﻢﯿﺘﺴﻫ وﺮﺑور ﺪﻧراﺪﻧ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﯽﻧاﺪﻨﭼ توﺎﻔﺗ ﺮﻈﻧ ﻦﯾا زا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻘﺒﻃ ﮏﯾ زا و ﺖﺳﺪﮑﯾ ﺐﻠﻏا ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﻣا نﺎﻣر .
ﺖﺳا ﺢﺿاو ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ﻪﺘﺒﻟا
ر نﻮﭽﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو و تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﮥﺋارا و ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻤﯿﺣر يﺎﻫ نﺎﻣر ﺮﯾﺎﺳ و هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣ
دراد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻦﯾا يرﺎﮐ ﺪﻧور رد ﯽﺻﺎﺧ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﺐﻃﺎﺨﻣ .
ﺮﺜﮐا ﻪﮐ ﻢﯿﺘﺴﻫ وﺮﺑور ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮥﻧﻮﮔ ﺪﻨﭼ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﻤﯿﺣر نﺎﻣر ﻦﯾا رد
اﺮﻗ ﺎﻬﻧآ ﮥﻋﻮﻤﺠﻣﺮﯾز رد ﻢﯿﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ار ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ نﺎﻣر يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻢﯿﻫد ر
. ظﺎﺤﻟ زا ار نﺎﺘﺳاد ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺳ ﻢﯿﻫاﻮﺨﺑ ﺮﮔا ﻼﺜﻣ
يﺎﻗآ ﯽﻨﻌﯾ ﺮﮕﯾد ﺖﯿﺼﺨﺷ و ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﯽﻨﻌﯾ نﺎﺘﺳاد ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻢﯿﻨﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ندﻮﺑ ﻊﻣﺎﺟ و هدﺎﺳ نﺪﻧادﺮﮔزﺎﺑ و ﯽﺘﺷد مﺎﻈﻧ تﺎﺠﻧ ﺮﮑﻓ رد نﺎﺘﺳاد لﻮﻃ مﺎﻤﺗ رد ﻪﮐ ﺪﻧراد ﯽﻬﺟو ﮏﯾ و هدﺎﺳ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ نﺎﯿﻧﺎﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ وا
ﺪﻨﺘﺴﻫ . يﺎﻫ هﺮﻬﭼ نﺎﻣر ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻬﺟو ﺪﻨﭼ و ﻊﻣﺎﺟ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺎﻣا ﯽﺘﺷد مﺎﻈﻧ ﺰﯾوﺮﭘ ﯽﻨﻌﯾ ﺮﮕﯾد ﺖﯿﺼﺨﺷ يﺎﻤﯿﺳ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ و دﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻧاﻮﯾد و نﻮﻨﺠﻣ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ نﺎﻣر زا ﯽﯾﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ رد و ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻣ ار وا ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ار ﺪﻨﻤﺷﻮﻫ و ﻢﻟﺎﺳ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﺪﻫد ﯽﻣ ن
. يﺪﻌﺑ ﮏﺗ و هدﺎﺳ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻢﻫ نﺎﻣر رد ﺮﺿﺎﺣ ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮥﯿﻘﺑ
ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﺼﻗ ﮥﻨﺤﺻ و ﺎﻀﻓ ندﺮﮐ ﺮﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و نﺎﺘﺳاد فاﺪﻫا دﺮﺒﺸﯿﭘ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ .
صﺎﺨﺷا ناﻮﺗ ﯽﻣ مود ﮥﻠﺣﺮﻣ رد
داد راﺮﻗ ﻪﻗاﺪﻣ درﻮﻣ ندﻮﺑ ﺎﯾﻮﭘ و ﺎﺘﺴﯾا هﺎﮔﺪﯾد زا ار نﺎﺘﺳاد ﻦﯾا .
ﺨﺷ سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ نﺎﯿﻧﺎﻣ يﺎﻗآ و ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ يﺎﻫ ﺖﯿﺼ
نﺎﻤﻫ نﺎﻣر يﺎﻬﺘﻧا رد و ﺪﻨﻫد ﯽﻣ ﻪﻣادا دﻮﺧ رﺎﮐ ﻪﺑ يﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺗ ﮏﭼﻮﮐ نوﺪﺑ نﺎﺘﺳاد لﻮﻃ مﺎﻤﺗ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ كﺮﺤﺗ ﯽﺑ و ﺎﺘﺴﯾا ﻢﯾدﻮﺑ هﺪﯾد اﺪﺘﺑا رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺰﯿﭼ .
ﯾاﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻗﺎﻔﺗا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﺎﻬﻧآ ﺲﮑﻋﺮﺑ ﯽﺘﺷد مﺎﻈﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﻣا ﺪﺘﻓا ﯽﻣ ﺶ
دراﺬﮔ ﯽﻣ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﺑ ار ﺎﯾﻮﭘ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﻫد ﯽﻣ خر يو رد ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ .
ﻪﺑ ﻢﯾرﺬﮕﺑ ﻪﮐ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺳ ﻦﯾا زا ﺎﻣا
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻢﻫ ﺎﻬﻧآ ﺮﺜﮐا ﻪﮐ ﻢﯾور ﯽﻣ ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ غاﺮﺳ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﯿﯿﻐﺗ نوﺪﺑ و ﺎﺘﺴﯾا ﯽﺋﺎﻫ
. ﺎﻨﺜﺘﺳا ناﻮﺗ ﯽﻣ درﻮﻣ ﮏﯾ رد ﻪﺘﺒﻟا
ﻨﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ نآ و ﺪﺷ ﻞﺋﺎﻗ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺐﯿﻘﻌﺗ ار ﺎﻬﻧآ مﺎﻈﻧ و ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﻦﺘﺸﮐ ﺪﺼﻗ ﻪﺑ نﺎﻣر ﺮﺧاوا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﻬﭼﻮ
. اﺪﺘﺑا رد ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾا
ﻪﯾور ﺮﯿﯿﻐﺗ دﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﯿﮕﺘﺳد نارﻮﻣﺄﻣ و ﻼﯾو ﯽﻟﺎﻫا ﻂﺳﻮﺗ ﯽﺘﻗو ﺎﻣا دﻮﺷ ﯽﻣ هداد نﺎﺸﻧ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ رﺎﮑﻓﻼﺧ و روﺮﺷ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻞﮑﺷ ﻪﺑ د و دﻮﺷ ﯽﻣ لﺪﺑ رﺎﮑﺘﺳرد و ﻢﻟﺎﺳ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻪﺑ و ﺪﻫد ﯽﻣ دﻮﺷ ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﯽﺘﺷد مﺎﻈﻧ ﺖﮐﺮﺷ ر
. رﺎﺘﻓر رد ﺮﯿﯿﻐﺗ دﺎﺠﯾا ﻦﯿﻤﻫ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ كﺮﺤﺘﻣ و ﺎﯾﻮﭘ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ار وا ﺮﻬﭼﻮﻨﻣ .
وا زا نﺎﺘﺳاد يﺎﻬﺘﻧا رد ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ﺎﺑ ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻣ يو زا اﺪﺘﺑا رد ﻪﭽﻧآ ﻪﮐ اﺮﭼ
دراد ﯽﻣ ﺮﺑ مﺎﮔ ندﻮﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ وا و ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ دﻮﺷ ﯽﻣ هداد نﺎﺸﻧ .
ﻦﯾا رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ و ﻢﯿﺘﺴﯿﻧ وﺮﺑور ﯽﺻﺎﺧ ﭗﯿﺗ ﺎﯾ ﯽﻋﻮﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﺑ ﺶﯾﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ﺮﯾﺎﺳ فﻼﺧﺮﺑ ،ﯽﻤﯿﺣر نﺎﻣر
ﯽﻧﻼﻘﻋ و ﯽﻘﻄﻨﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﻪﺘﺒﻟا ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ يزﺎﺳ ﭗﯿﺗ ﺮﮑﻓ ﻪﺑ و دراﺪﻧ نﺎﺘﺳاد ﻦﯾا رد ﯽﻋﻮﻧ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻖﻠﺧ ﻪﺑ يا ﻪﻗﻼﻋ ناﺪﻨﭼ ﺖﺳا . ﻢﯿﺘﻔﮔ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯿﻤﻫ ﻦﯿﺸﯿﭘ يﺎﻫﺪﻨﺑ رد ﻪﮐ اﺮﭼ حﺮﻃ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺖﺳا ﻪﺘﺳﺎﮐ نﺎﻣر ﻦﯾا رد ﺶﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ داﺪﻌﺗ زا ﯽﻤﯿﺣر ﻪﮐ
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻪﺟﻮﺗ نﺎﺘﺳاد ﺪﻧور و .
دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ار يزاﺮﻤﻫ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻢﻫ نﺎﻣر ﻦﯾا رد هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر نﻮﭽﻤﻫ ﺎﻣا .
ﺖﺴﺨﻧ
ﺖﺳا رﺎﮐ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ نآ رد ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻫﺎﮔراﻮﺧﺮﯿﺷ ﺮﯾﺪﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻇﺎﻧ ﻢﻧﺎﺧ ﺖﯿﺼﺨﺷ .
رد ود ﻦﯾا ﻪﮐ ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻣ نﺎﻣر ﻞﯾاوا
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ نﺎﯿﻣ رد وا ﺎﺑ ار دﻮﺧ لد زار ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ و ﺪﻧا هﺪﺷ ﺖﺒﺤﺼﻤﻫ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ و ﺪﻧا هﺪﺷ ﺮﺿﺎﺣ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ رد رﺎﺑ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﺖﯿﺼﺨﺷ .
ﯽﻣ ﺖﺒﺤﺼﻤﻫ ،ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﯽﻨﻌﯾ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ دراو ﺰﯿﻧ يﺮﮕﯾد ﺖﯿﺼﺨﺷ نﺎﺘﺳاد ﮥﻣادا رد ﯽﻣ ار وا يﺎﻫ فﺮﺣ و دﻮﺷ
ﻮﻨﺷ ﺖﺳا ﮏﯾدﺰﻧ يو ﻪﺑ رﺎﯿﺴﺑ و ﺖﺳا رﺪﭘ ﮏﯾ ﻢﮑﺣ رد وا ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﻞﯿﮐو نﺎﯿﻧﺎﻣ يﺎﻗآ نﺎﻤﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ نآ و د .
ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ نﺎﻣر رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ هﻮﯿﺷ
ﺖﺳا هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﺶﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ شزادﺮﭘ رد ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ةﻮﯿﺷ ود زا ﯽﻤﯿﺣر ﻢﻫ نﺎﻣر ﻦﯾا رد .
هﺎﮕﻧ رد ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ﺎﻣا
يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮥﻟﺄﺴﻣ ﻪﺑ ناﺪﻨﭼ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺪﯾآ ﯽﻣ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ حﻮﺿو ﻪﺑ ﺖﺴﺨﻧ
٧
ﺖﯿﺼﺨﺷ و ﺖﺳا هدﺮﮑﻧ ﻪﺟﻮﺗ هدﺮﺘﺴﮔ و ﻞﺼﻔﻣ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ هدﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ ﺰﺟﻮﻣ و هﺎﺗﻮﮐ ﯽﺗارﺎﺒﻋ ﺎﺑ ار ﯽﻋﺮﻓ و ﯽﻠﺻا يﺎﻫ
ﺖﺳا . ﻖﯾﺮﻃ زا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ةﻮﯿﺷ زا ﻢﻫ نﺎﻣر ﻦﯾا رد وا هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر هﮋﯾو ﻪﺑ و ﯽﻤﯿﺣر ﺮﮕﯾد يﺎﻫ نﺎﻣر نﻮﭽﻤﻫ
دﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻫ شور ﻦﯾﺮﺗ بﻮﺒﺤﻣ زا هﻮﯿﺷ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ و ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﯿﺴﺑ ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻢﻫ ﺎﺠﻨﯾا رد و ﺖﺳا يو ي
ﺪﻧﻮﺷ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺚﻋﺎﺑ نﺎﺷدﻮﺧ ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﺗ دراد ﻪﻗﻼﻋ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ .
لوا ﻞﺼﻓ رد و نﺎﻣر ياﺪﺘﺑا نﺎﻤﻫ رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﺪﻣ
ﯾﺮ
ﺷ ﯿ هﺎﮔراﻮﺧﺮ ﺪﯾﻮﮔ ﯽﻣ وا ﻪﺑ بﺎﻄﺧ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ هرﺎﺷا ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ يﺪﻣآرﺎﮐ و ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ ﻪﺑ نآ رد ﻪﮐ دراد ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﺎﺑ ﯽﯾﻮﮕﺘﻔﮔ
:
» رد ﻮﺗ
ﺧ ﯿﻠ ﯽ رﻮﻣا ﻟﯿ ﺖﻗﺎ ا ﻪﺘﺧاﺪﻧا رﺎﮐ ﻪﺑ ار نآ و هدﻮﻣزآ ار دﻮﺧ ي
.ا ﯾ ﻦ اد ﺰﮐﺮﻣ تدﻮﺧ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻞﺜﻣ ﻢﻫ رﺎﺑ ﯾ
هﺮ ﺘﺴﻫ ﯽ ا و ﯾ ﻦ ﺘﺴﻫ ﻮﺗ ﯽ ﻪﮐ
ﺎﺑﯾ ﺪ د ﯾ ناﺮﮕ ﻧادﺮﮕﺑ دﻮﺧ دﺮﮔ ﻪﺑ ار ﯽ
! ﻧز ار ﻮﺗ ﻦﻣ ﯽ
أر لﻼﻘﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻦﺗوﺮﻓ ي
ﻣ ﺮﮑﻓ و ﯽ ﺎﻔﺻ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻢﺳﺎﻨﺷ ي
ﺣور ﯽ رد ﻪﮐ
دﻮﺟو ت ﻟد مﺮﻧ ﺎﺑ و ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ار درد ﺖﺴﻫ ﯽ
ﻓ هدﺎﻌﻟا قﻮ ﺘﻟا و ﻊﻓر رد تا ﯿ
مﺎ ﺷﻮﮐ ﺎﻬﻧآ ﯿ هﺪ ا ي
!«
) ،ﯽﻤﯿﺣر 7:1391 ( بﻮﺒﺤﻣ يﺎﻫ هﻮﯿﺷ زا
دﺮﮐ هرﺎﺷا يﺮﻫﺎﻇ ﮥﻓﺎﯿﻗ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ةﻮﯿﺷ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﻤﯿﺣر ﺮﮕﯾد .
مﺎﻈﻧ راﺪﯾد ﻪﺑ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﮐ ﯽﺘﻗو ﻢﺠﻨﭘ ﻞﺼﻓ رد
ﯾﺪﺑ ار وا ﯽﻗﺎﺗا ﻢﻫ دﺮﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ،دور ﯽﻣ دﻮﺑ يﺮﺘﺴﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﻞﮑﺷ ﻦ
:
» دﺮﻣ ي ﭘ ترﻮﺻ ﺎﺑ ﯿ
ﺮ ﺎﻫﻮﻣ و ﯽﯾ ﻢﮐ
ﺤﻧ و ﯿ ﻒ دﻮﺑ ﻪﺘﺴﺸﻧ يﺎﺟ ﺮﺑ ...
« ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ رﻮﻃ ﻦﯾا ار مﺎﻈﻧ نآ ﮥﻣادا رد و :
» ﺎﻫﻮﻣ ﯾ ﺶ ﺎﻫرﺎﺗ ﺎﻣا ،دﻮﺑ ﺖﺸﭘﺮﭘ زﻮﻨﻫ ي
ﻔﺳ ﯿ ﺪ ي رد
ﺎﻫﻮﻣ نآ ي ﺳ ﯿ هﺎ دﻮﺑ رادﻮﻤﻧ .
رﺎﺑ ﺶﺗرﻮﺻ ﯾ
ﮏ ﻧاﻮﺨﺘﺳا و ﯽ دﻮﺑ . ﺤﻧ مﺎﻈﻧ ﺪﻨﻠﺑ ماﺪﻧا ﯿ
ﻒ ﻣ ﻖﺑﺎﺳ زا ﺮﺗ ﯽ
ﺳر شﺮﻈﻧ ﻪﺑ و دﻮﻤﻧ ﯿ
ﺪ زﻮﻗ وا ﻪﮐ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﺧ و هدروآ رد .«
) نﺎﻤﻫ : 88 ( و ﺖﺳا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ةﻮﯿﺷ ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮥﺋارا ياﺮﺑ نﺎﻣر ﻦﯾا رد ﯽﻤﯿﺣر ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ةﻮﯿﺷ ﻦﯿﻣﻮﺳ
دزادﺮﭘ ﯽﻣ ﺶﯾﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﻪﺑ يراﺰﺑا و ﻪﻠﯿﺳو ﭻﯿﻫ نوﺪﺑ نآ رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ .
ﮥﻄﺑار ﻪﺑ يوار ﻢﺸﺷ ﻞﺼﻓ ﺮﺧاوا رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
ﮏﯾدﺰﻧ ﺪﯾﻮﮔ ﯽﻣ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ هرﺎﺷا شردﺎﻣ و ﯽﺘﺷد مﺎﻈﻧ :
» ﻤﻫ مﺎﻈﻧ ﯿ ﻪﺸ ﺘﻗو ﯽ ﺮﺗﺪﺑ رد ﯾ ﻦ اﺮﺷ ﯾ ﻂ ﻣ راﺮﻗ ﯽ د ﻪﺑ ﺖﻓﺮﮔ ﯾ
راﺪ ﻣ ردﺎﻣ ﯽ
ﻮﮔزﺎﺑ ﺎﺑ و ﺖﻓر ﯽﯾ
ﻣ ﮏﺒﺳ ار دﻮﺧ وا دﺰﻧ ﺶﺗﻼﮑﺸﻣ ﯽ
ﺎﻤﻨﻫار زا و دﺮﮐ ﯽﯾ
ﻣ دﻮﺳ وا ﯽ ﺖﺴﺟ . دﻮﺧ تدﺎﻋ ﺮﺑ زﻮﻨﻫ ﻢﻫ ردﺎﻣ تﻮﻓ زا ﺲﭘ
ﻣ وا ﮥﻧﺎﺧ ﻪﺑ و دﻮﺑ رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﯽ
رد و ﺖﻓر ﻟﺎﺣ
ﯽ ﻟﺪﻨﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽ
ﻟﺎﺧ ﯽ ﻣ هﺎﮕﻧ وا ﯽ ﺋﻮﮔ دﺮﮐ ﯽ ﺧ دﻮ ﻣ ار وا ﯽ ﺑ ﯿ ﺪﻨ . ﺎﻫ ﻢﻏ ي ﺑ ار دﻮﺧ ﯿ نوﺮ
ﻣ ﯽ ر ﯾ ﺖﺨ ﻣ زﺎﺑ دﻮﺧ ﮥﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﺶﻣارآ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﯽ
ﺖﺸﮔ .«
) نﺎﻤﻫ : 129 - 128 ( زا و ﻒﯿﺻﻮﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ةﻮﯿﺷ ود
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻤﯿﺣر ﺪﻨﺴﭘ درﻮﻣ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ هﻮﯿﺷ رﺎﺘﻓر و لﺎﻤﻋا ﻖﯾﺮﻃ .
ﺮﺧاوا رد ﻼﺜﻣ ﻦﯾا ﺶﻧﺎﻨﺨﺳ و ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ةرﺎﺑرد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ لوا ﻞﺼﻓ
ﺪﺴﯾﻮﻧ ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ :
» ﺎﻫرد مﺎﻤﺗ ﻪﻧﻮﮕﭼ رﺪﭘ ةژاو زاﺮﺑا و ﺶﻨﺨﺳ ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺒﻧ ﻪﺟﻮﺘﻣ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ي
ور ﻪﺑ ار ﺮﻬﻣ ي
ﻧﺎﻣ ﯿ نﺎ ﻪﻧﻮﮕﭼ و دﺮﮐ زﺎﺑ
رﺎﺸﺑآ ي ﭘ ﺐﻠﻗ رد ﺖﻓﻮﻄﻋ و ﻒﻄﻟ زا ﯿ
دﺮﻣﺮ ﻨﻌﻣ ﺰﮔﺮﻫ ﻪﮐ ﯽ
ﺖﺧﺎﺳ ﻪﻧاور هدﺮﮑﻧ كرد ار رﺪﭘ ةژاو .«
) نﺎﻤﻫ : 23 ( ﺎﻣا نﺎﻣر ﺮﺳﺎﺗﺮﺳ رد
هدﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ ار وا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ رﺎﺘﻓر و لﺎﻤﻋا ﻖﯾﺮﻃ زا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ نآ رد ﻪﮐ دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ناﻮﺗ ﯽﻣ لﺎﺜﻣ ﮏﯾ ﻂﻘﻓ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ًﺎﺻﻮﺼﺧ و ﺮﻌﺷ ﻪﺑ رﺪﻘﭼ وا ﻪﮐ ﻦﯾا و ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﮥﻧاﺮﻋﺎﺷ ﮥﯿﺣور نداد نﺎﺸﻧ ياﺮﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ ﯽﺋﺎﺟ ؛ﺖﺳا ﻢﻬﻧ ﻞﺼﻓ ﻂﺳاوا رد نآ و ﺖﺳا غوﺮﻓ رﺎﻌﺷا ﻼﻋ
اد ﻪﻗ ﺪﺴﯾﻮﻧ ﯽﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ،در :
» ﺪﯿﺸﮐ نوﺮﯿﺑ ﺶﻧاﺪﻤﭼ ﻞﺧاد زا ار نآ و ﺖﻓر غوﺮﻓ ﺮﻌﺷ ناﻮﯾد يﻮﺳ ﻪﺑ هدارا ﯽﺑ .
ﺮﺘﻓد
ﺎﻫر ار ﮏﺷا رﺎﻬﻣ درد و ﺰﯾﺮﮔ ﺮﻌﺷ نﺪﻧاﻮﺧ ﺎﺑ و ﺖﻓﺮﮔ مارآ ﯽﻤﮐ ﺶﻟد ،ﺖﺳا هﺪﯿﺸﮐ شﻮﻏآ ﻪﺑ ار يﺰﯾﺰﻋ ﻪﮐ ﯽﺋﻮﮔ دﺮﺸﻓ ﻪﻨﯿﺳ ﻪﺑ ار و دﻮﻤﻧ . ...
« ) نﺎﻤﻫ : 211 ( ﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ و ﻪﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﺶﻣارآ غوﺮﻓ رﺎﻌﺷا نﺪﻧاﻮﺧ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻣ ﻪ
ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ وا رﺎﺘﻓر و ﻞﻤﻋ ﺎﺑ ار ﺮﻣا ﻦﯾا ﯽﺑﻮﺧ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
ﺮﺑ ﯽﻌﺳ ﯽﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ رد ﺶﺗﺎﯿﺑﺮﺠﺗ ندوﺰﻓا و نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﯽﻤﯿﺣر ﻪﮐ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﻢﯾدﺮﮐ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد نآ ﯽﻤﮔردﺮﺳ رﺎﭼد و ﺪﺷﺎﺑ وﺮﺑور يﺮﺗدوﺪﺤﻣ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﺑ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺎﺗ ﺪﻨﮐ ﺮﺘﻤﮐ ار ﺶﻧﺎﺘﺳاد يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ داﺪﻌﺗ ﺎﺗ
دﻮﺸﻧ نﺎﺸﯾﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو و ﺎﻬﻧآ يروآدﺎﯾ رد ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ و .
ﻢﯿﺘﺴﻫ وﺮﺑور ﯽﻋﺮﻓ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺖﻔﻫ و ﺖﺴﯿﺑ و ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ود ﺎﺑ هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر رد
ﺪﻧراد ﯽﺸﯾﺎﻤﻧ و ﯽﻨﯿﺋﺰﺗ ﮥﺒﻨﺟ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﺜﮐا ﻪﮐ ﺪﻧراﺪﻧ نﺎﺘﺳاد ﺪﻧور رد يﺮﯿﺛﺄﺗ رﺎﻤﺷ ﺖﺸﮕﻧا درﻮﻣ ﺪﻨﭼ ﺰﺟ ﻪﺑ و
. نﺎﻣر رد ﺎﻣا
دراد ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﺪﻧز نﺎﺘﺳاد و ﯽﻠﺻا يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ داﺪﻌﺗ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ .
رد ﯽﻤﯿﺣر ﻪﮐ يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ةﻮﯿﺷ ﻦﯾﺮﺗ بﻮﺒﺤﻣ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﺮﻈﻧ رد ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺪﯾﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نآ زا ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ و هﺮﺠﻨﭘ نﺎﻣر ود ﺮﻫ
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺟ دﻮﺳ ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻦﯾا ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻦﯾا و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ يزادﺮﭘ
يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ رﺎﺑ ﺮﺜﮐا و دﻮﺷ هﺪﯾد نﺎﺘﺳاد رد ﺮﺘﻤﮐ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ دﻮﺧ و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ار ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ نﺎﺷدﻮﺧ ﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻞﯾﺎﻣ ﺪﻬﻋ ﺮﺑ ﺖﺳﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ دﻮﺧ ة .
٨
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 -
،ﺪﻧژآ بﻮﻘﻌﯾ ) 1374 ( ، ﺮﺻﺎﻨﻋ نﺎﺘﺳاد ، هرﺎﻤﺷ 34 ، ﮥﯾﺮﺸﻧ تﺎﯿﺑدا ﯽﻧﺎﺘﺳاد ناﺮﻬﺗ ، .
2 - ﺮﺻﺎﻧ ،ﯽﻧاﺮﯾا )
1364 ( نﺎﺘﺳاد ، : ناﺮﻬﺗ ،ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﺎﻫراﺰﺑا ،ﻒﯾرﺎﻌﺗ :
نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﮐدﻮﮐ يﺮﮑﻓ شروﺮﭘ نﻮﻧﺎﮐ تارﺎﺸﺘﻧا .
3 - ﻦﺴﺣ ،نﺎﯿﻧورﺎﺑ )
1387 ( نﺎﺘﺳاد رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ، ناﺮﻬﺗ ،سﺪﻘﻣ عﺎﻓد هﺎﺗﻮﮐ يﺎﻫ
: عﺎﻓد يﺎﻫ شزرا ﺮﺸﻧ و رﺎﺛآ ﻆﻔﺣ دﺎﯿﻨﺑ
سﺪﻘﻣ .
4 - ﻪﻠﺋوا لﺎﺋر و نﻻور ،فﻮﻧرﻮﺑ )
1378 ( نﺎﻣر نﺎﻬﺟ ، )
ﯽﻟﺎﺨﻠﺧ ﻼﯾزﺎﻧ ﻪﻤﺟﺮﺗ (
ناﺮﻬﺗ ، : ﺰﮐﺮﻣ ﺮﺸﻧ .
5 - درﺎﻧﻮﺌﻟ ،پﺎﺸﯿﺑ )
1369 ( نﺎﺘﺳاد بﺎﺑ رد ﺮﮕﯾد ﯽﻠﻣﺄﺗ ، )
ﯽﻧﺎﻤﯿﻠﺳ ﻦﺴﺤﻣ ﻪﻤﺟﺮﺗ (
ناﺮﻬﺗ ،ﻢﺠﻨﭘ پﺎﭼ ، :
تارﺎﺸﺘﻧا يﺮﻨﻫ ةزﻮﺣ
ﯽﻣﻼﺳا تﺎﻐﯿﻠﺒﺗ .
6 - ﷲا ﺢﺘﻓ ،زﺎﯿﻧ ﯽﺑ )
1391 ( ناﺮﻬﺗ ،مرﺎﻬﭼ پﺎﭼ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﯾاور و ﯽﺴﯾﻮﻧ نﺎﺘﺳاد ﺮﺑ يﺪﻣآرد ، :
زاﺮﻓ ﺮﺸﻧ .
7 - يﺪﻬﻣ ،ﯽﻧاﻮﺠﺣ )
1380 ( ﯽﻧﺎﺘﺳاد تﺎﯿﺑدا رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ، )
ﯽﺑدا رﺎﺛآ ﺪﻘﻧ ﺖﺴﺸﻧ ﻦﯿﻤﻫد شراﺰﮔ (
و كدﻮﮐ هﺎﻣ بﺎﺘﮐ ،
ناﺮﻬﺗ ،ناﻮﺟﻮﻧ .
8 - ﺤﻣ ،يﺪﻤﺤﻤﻧﺎﺧ ﻦﯾدﺮﻓ ،ﯽﻔﯾﺮﺷ و ﻦﯿﺴﺣ ﺪﻤ
) 1388 ( رد ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯽﺳرﺮﺑ ،
» دﺮﻣ « هرﺎﻤﺷ ،يدﺎﺑآ ﺖﻟود دﻮﻤﺤﻣ ﺮﺛا 13
،
ناﺮﻬﺗ ،ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ .
9 - ﯽﻠﻌﻟاﺪﺒﻋ ﺪﯿﺳ ،ﺐﯿﻐﺘﺳد )
1384 ( هرﺎﻤﺷ ،نﺎﺘﺳاد رد يزادﺮﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ، 233
ناﺮﻬﺗ ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ نﺎﻬﯿﮐ ﮥﯾﺮﺸﻧ ، .
10 - ﻪﻤﯿﻬﻓ ،ﯽﻤﯿﺣر )
1392 ( و ﺖﺴﯿﺑ پﺎﭼ ،هﺮﺠﻨﭘ ، ناﺮﻬﺗ ،مود
: هﺎﮕﭘ تارﺎﺸﺘﻧا .
11 - ﻪﻤﯿﻬﻓ ،ﯽﻤﯿﺣر )
1391 ( ناﺮﻬﺗ ،ﻢﻬﻧ پﺎﭼ ،ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ، :
هﺎﮕﭘ تارﺎﺸﺘﻧا .
12 - ﻦﺴﺤﻣ ،ﯽﻧﺎﻤﯿﻠﺳ )
1369 ( ناﺮﻬﺗ ،مود پﺎﭼ ،؟ﺖﺴﯿﭼ نﺎﻣر ، :
ﯽﻧ ﺮﺸﻧ .
13 - ﯿﻬﻠﻟاﺪﺒﻋ ﺪﯿﻤﺣ ،نﺎ )
1381 ( ﺖﯿﺼﺨﺷ و نﺎﺘﺳاد ، ﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﯿﺑدا ةﺪﮑﺸﻧاد ﮥﻠﺠﻣ ،نﺎﺘﺳاد رد يزادﺮﭘ
ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ ه .
14 - ﯽﻔﻄﺼﻣ ،رﻮﺘﺴﻣ )
1387 ( ناﺮﻬﺗ ،مرﺎﻬﭼ پﺎﭼ ،هﺎﺗﻮﮐ نﺎﺘﺳاد ﯽﻧﺎﺒﻣ ، :
ﺰﮐﺮﻣ ﺮﺸﻧ .
15 - لﺎﻤﺟ ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ )
1375 ( ناﺮﻬﺗ ،تﺎﯿﺑدا و نﺎﺘﺳاد ، :
هﺎﮕﻧ تارﺎﺸﺘﻧا ﻪﺴﺳﺆﻣ .
16 - لﺎﻤﺟ ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ )
1376 ﻒﻟا ( ناﺮﻬﺗ ،مﻮﺳ پﺎﭼ ،نﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ ، :
ﻦﺨﺳ ﺮﺸﻧ .
17 - لﺎﻤﺟ ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ )
1376 ب ( ﯽﻧﺎﺘﺳاد تﺎﯿﺑدا ، :
ناﺮﻬﺗ ،مﻮﺳ پﺎﭼ ،نﺎﻣر ،هﺎﺗﻮﮐ نﺎﺘﺳاد ،ﺲﻧﺎﻣر ،ﻪﺼﻗ :
ﻦﺨﺳ ﺮﺸﻧ .
18 - ﺖﻨﻤﯿﻣ ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ و لﺎﻤﺟ ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ )
رﺪﻘﻟاوذ ) ( 1377 ( ناﺮﻬﺗ ،ﯽﺴﯾﻮﻧ نﺎﺘﺳاد ﺮﻨﻫ ﻪﻣﺎﻧ هژاو ، :
زﺎﻨﻬﻣ ﺮﺸﻧ .
19 - ﻦﺴﺣ ،ﯽﻨﯾﺪﺑﺎﻋﺮﯿﻣ )
1377 ( ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﯾا ﯽﺴﯾﻮﻧ نﺎﺘﺳاد لﺎﺳ ﺪﺻ ، :
ﻪﻤﺸﭼ ﺮﺸﻧ .
