:ﺖﻓﺎﯾرد 21 / 08 / 1400 شﺮﯾﺬﭘ ، 13 / 11 / 1400
: ﯽﺼﺼﺨﺗ ﺮﯿﺑد ﯽﺋﺎﯿﺿ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ
©2022 by Author(s), Published by Entomological Society of Iran
This Work is Licensed under Creative Commons Attribution-Non Commercial 4.0 International Public License
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ناﺮﯾا 363 - 351 , ) 4 ( 41 , 1400
Journal of Entomological SociEty of iran 2022, 41(4), 351363
Doi: 10.22117/JESi.2022.358653.1459
ﻟﺎﻘﻣ ﮥـ ﻠﻋ ـ ﻫوﮋﭘ ﯽﻤ ـ
ﯽﺸ
ﺛﺎﺗ ﯿﺮ ﺖﻈﻠﻏ ﺴﺑ ﯿ رﺎ ﺎﭘ ﯿﯾ ﻦ )
LC10
( هﺮﺸﺣ ﺶﮐ نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ور
ي ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﺎﻫ
ي لوﺪﺟ
ﮔﺪﻧز ﯽ ﻪﺘﺷ ﻣﻮﻣ ﯽ ﻢﻠﮐ
Brevicoryne brassicae (Hemiptera: Aphididae)
ﻧﺎﻫ ﯿﻪ ﺒﺟر ﯽ
، 1
ﺳ
ّﯿ ﻠﻋﺪ ﯽ ﻮﻔﺻ ي
1
و *
ﺮﻣ ﯾ ﻢ نازوﺮﻓ 2
1 - هوﺮﮔ ﮔ ﯿ هﺎ ﮑﺷﺰﭘ ﯽ
، هﺪﮑﺸﻧاد زروﺎﺸﮐ ي
، هﺎﮕﺸﻧاد ﻣورا ﯿ
،ﻪ ﻣورا ﯿ
،ﻪ اﯾ ناﺮ و 2 - ﺰﮐﺮﻣ ﻘﺤﺗ ﯿ تﺎﻘ و شزﻮﻣآ زروﺎﺸﮐ ي و ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ نﺎﺘﺳا ﺎﺑرذآ ﯾ نﺎﺠ ﺑﺮﻏ ﯽ
، نﺎﻣزﺎﺳ ﻘﺤﺗ ﯿ تﺎﻘ شزﻮﻣآ و وﺮﺗ ﯾ ﺞ زروﺎﺸﮐ ي
، ﻣورا ﯿ
،ﻪ اﯾ ناﺮ
:ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ ،تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ*
هﺪﯿﮑﭼ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ Brevicoryne brassicae (L.)
ﯽﻣ مﻮﺠﻫ ﻢﻠﮐ عراﺰﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﭙﯿﻠﭼ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻢﻬﻣ تﺎﻓآ زا ﯽﮑﯾ دﺮﺑ
ﯽﻨﻠﮐ و ﯽﻣ يﺎﺟ ﺮﺑ ﺪﯿﻔﺳ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﮓﻧر ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﺑ .دراﺬﮔ
هﺮﺸﺣ بﻮﻠﻄﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﻪﯿﺻﻮﺗ ﻞﯿﻟد ﯿﻠﻋ نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
،ﻢﻠﮐ ﺪﯿﺑ ﻪ
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد هﺮﺸﺣ ﻦﯾا هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز و هﺪﻨﺸﮐ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯽﺒﻧﺎﺟ ﺖﻓآ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺮﺑ ﺶﮐ .ﺖ
هﺮﺸﺣ ﺶﺷﺎﭘ ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ شور ﺖﻈﻠﻏ زا .دﻮﺑ ﻪﺘﺷ يوﺎﺣ ﯽﮔﺮﺑ تﺎﺤﻔﺻ يور ﺶﮐ
LC10
) 90 / 25 ﯽﭘ ﯽﭘ (ما
هﺮﺸﺣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻠﮐ ﻪﺘﺷ يور ﺶﮐ
ﻪﺘﺷ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ،هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ . ﺑ يﺎﻫ
رﺎﻤﯿﺗ ﻎﻟﺎ
ﻪﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﻌﻣ ترﻮﺻ هﺮﺸﺣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ يراد
ﺪﻫﺎﺷ رد يرورﺎﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺶﮐ 38
/ 25 رﺎﻤﯿﺗ رد و
ﺖﻈﻠﻏ 05 / 21 هﺮﺸﺣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ يﺎﯾﻮﮔ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ .دﻮﺑ هدﺎﻣ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ هرﻮﭘ ﻪﺘﺷ جﺎﺘﻧ ،ﺶﮐ
ﻫ يﺎ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺰﯿﻧ ار هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻎﻟﺎﺑ ) ﯽﺗاذ خﺮﻧ ،نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ ،سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ .ﺪﻫد
ﯽﻫﺎﻨﺘﻣ خﺮﻧ و (r
) ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ار ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا (λ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺺﻟﺎﺧ خﺮﻧ .داد ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يراد
ﻞﺜﻣ ) R0
ﺖﻈﻠﻏ و ﺪﻫﺎﺷ رد(
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﺑ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﻪﺑ راد
ﺐﯿﺗﺮﺗ 92 / 23 و 87 /4 ﻪﺑ هدﺎﻣ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ هرﻮﭘ ﮏﯾ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ .ﺪﻣآ ﺖﺳد
) ﻞﺴﻧ هﺮﺸﺣ رﺎﻤﯿﺗ و ﺪﻫﺎﺷ ﻦﯿﺑ (T ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ ﺶﮐ
ﻪﺘﻓﺎﯾ سﺎﺳا ﺮﺑ .ﺖﺷاﺪﻧ يا ﺖﻈﻠﻏ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
) ﻦﯿﯾﺎﭘ رﺎﯿﺴﺑ LC10
ﯽﻣ نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ هﺮﺸﺣ ( ﺪﻬﮕﻧ ﻦﯿﯾﺎﭘ و لﺮﺘﻨﮐ رد ﺪﻧاﻮﺗ
.ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﺖﻓآ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻦﺘﺷا
هژاو :يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ هﺮﺸﺣ ،ﻢﻠﮐ ﻪﺘﺷ ،نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ،ﯽﮔﺪﻨﺸﮐﺮﯾز
ﺶﮐ ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ،ﺎﻫ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫ
.
) of chlorfluazuron insecticide on life Effect of very low concentration (LC10
table parameters of the cabbage aphid Brevicoryne brassicae (Hemiptera:
Aphididae)
& Maryam Fourouzan2
, Seyed Ali Safavi1*
Hanieh Rajabi1
1. Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran, & 2. Agri- cultural and Natural Resources Research Center of West Azarbaijan, AREEO, Urmia, Iran
*Corresponding author, E-mail: [email protected] Abstract
Brevicoryne brassicae (L.) is one of the major pests of cruciferous crops that invades cabbage fields and leave white ash colonies. Due to the recommendation and suitable effect of chlorfluazuron against Plutella xylostella, in this study, the lethal and sub-lethal effect of this insecticide was evaluated on the population of cabbage aphid as a side pest. The method used in the experiments was insecticide spraying on leaves containing aphids. LC10 concentration (25.90 ppm) was used to investigate the sublethal ef- fects of the insecticide on cabbage aphid. According to the results, the female lifespan/longevity was
significantly reduced by sublethal concentration. The fertility mean of control and treatment exposed by chlorfluazuron sub lethal dose was 25.38 and 21.05 nymphs/female, respectively. Results indicated that the sublethal concentration (LC10) also affected progeny of treated adult aphids. Accordingly, the sublethal concentration of Chlorfluazuron significantly reduced intrinsic rate of increase (r) and finite rate of increase (λ) in comparison with control. Net reproductive rate (R0) in control and sublethal con- centration treatment were 23.92 and 4.87 nymphs per female, respectively with meaningful difference.
However, the mean generation time (T) between control and treated aphids have not considerable sta- tistical difference. Based on the findings of the present study, even a very low concentration (LC10) of chlorfluazuron insecticide can be effective in cabbage aphid control and keep its population in low levels.
Key words: sublethal, chlorfluazuron, cabbage aphid, insecticides, population growth parameters Received:12 November 2021, Accepted: 2 February 2022
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ
Brevicoryne brassicae (L.) (Hemiptera: Aphididae)
هداﻮﻧﺎﺧ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻢﻬﻣ تﺎﻓآ زا
Brassicaceae
ﺖﺳا نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد )
Karazmoodeh & Zandi, 2013
.(
،ﺖﻓآ ﻦﯾا ﻞﮔ و گﺮﺑ ،ﻪﻗﺎﺳ نﺎﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﻪﺗﻮﺑ يور و هداد راﺮﻗ ﻪﻠﻤﺣ درﻮﻣ ار نﺎﺑﺰﯿﻣ ﻪﯾﻻ ﺎﻫ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﮓﻧر ﺪﯿﻔﺳ ﯽﻣﻮﻣ ﺶﺷﻮﭘ زا يا ﺎﺑ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ .ﺪﻨﮐ
هﺮﯿﺷ نﺪﯿﮑﻣ گﺮﺑ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ و يدرز ،ﯽﮔدﺮﻣﮋﭘ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ
زا ﺶﯿﺑ و هﺪﺷ ﺎﻫ 20
ﻦﯿﺑ ار ﯽﺳوﺮﯾو يرﺎﻤﯿﺑ عﻮﻧ
ﯽﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﮔدﻮﻟآ رد .ﺪﻨﮐ
زا ﺶﯿﺑ ﺪﯾﺪﺷ يﺎﻫ 80
رازﺎﺑ و ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﻪﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺻرد
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ تﺪﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ يﺪﻨﺴﭘ ﺪﺑﺎﯾ
)
Liu et al., 1994; Costello & Altieri, 1995; Aslam & Ahmad, 2002;
Khanjani, 2009
.(
ﺖﻓآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﮐ
ﺷ يﺎﻫ شور دﻮﺟو ﺎﺑ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد لﺮﺘﻨﮐ ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ
ﻔﻠﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ يﺎﻫ ﯽﻘﯿ
ﻦﺌﻤﻄﻣ ،تﺎﻓآ ﯽﻣ نازروﺎﺸﮐ ﻦﯿﺑ رد تﺎﻓآ لﺮﺘﻨﮐ شور ﻦﯾﺮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ )
Stark & Banks, 2003
.(
ﺪﯿﻟﻮﺗ يﻻﺎﺑ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻞﺜﻣ
ﻪﺘﺷ رد ﺖﻓآ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ دﺮﺑرﺎﮐ ﯽﻓﺮﻃ زا و ﺎﻫ ﺶﮐ
ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد تﺎﻓآ ﻦﯾا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺚﻋﺎﺑ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ ا
ز
هﺮﺸﺣ ﺶﮐ نآ ﻪﯿﻠﻋ ﺮﺗﺮﺛﺆﻣ و ﺪﯾﺪﺟ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻫ
)
Garg et al., 1987;
Narkiewicz, 1995; Sweeden & McLeod, 1997; Freuler et al., 2001
.(
هﺮﺸﺣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز تاﺮﺛا ﯽﺑﺎﯾزرا ﺶﮐ
ﺎﻫ
ﺮﺛا زا ﯽﻫﺎﮔآ ياﺮﺑ ،ﺖﻓآ تاﺮﺸﺣ ﯽﺘﺴﯾز ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ يور و تﺎﻓآ ﺖﯿﻌﻤﺟ لﺮﺘﻨﮐ رد ﺎﻬﻧآ ﯽﻠﮐ ﯽﺸﺨﺑ
ﯽﻣ ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ فﺪﻫ ﺮﯿﻏ تادﻮﺟﻮﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺪﺷﺎﺑ
. Biondi et al., (2012)
نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ )
Atabron®
(
ﺖﻓآ زا ﯽﮑﯾ ﺶﮐ
زا ،ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ هوﺮﮔ
ﻞﯿﺋوﺰﻨﺑ ﻢﯿﻈﻨﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ،هروا ﯽﻣ تاﺮﺸﺣ ﺪﺷر هﺪﻨﻨﮐ
ﺮﺛا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﻓآ تاﺮﺸﺣ يور ﺪﯾﺪﺷ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﺎﻬﻧآ رﺎﻬﻣ ياﺮﺑ يدﺎﯾز ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ زا ناراﺪﻧﺎﺘﺴﭘ يور ﻢﮐ ﺖﯿﻤﺳ و
)
Ishaaya
et al., 1986
( . ﯽﻣ هﺮﺸﺣ نﺪﺑ دراو ﯽﺷراﻮﮔ و ﯽﺳﺎﻤﺗ شور ﻪﺑ نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ يور ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا رﻮﻃ ﻪﺑ و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺮﺛا هﺮﺸﺣ ﻮﻤﻧ و ﺪﺷر ﺪﻨﯾآﺮﻓ و ﯽﻠﺧاد ﺢﺷﺮﺗ ﺧا دﺎﺠﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ .دراﺬﮔ
نﻮﻣرﻮﻫ دﺮﮑﻠﻤﻋ رد لﻼﺘ
ﺖﺳﻮﭘ ﻒﻗﻮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻦﯿﺘﯿﮐ ﻦﺘﺧﺎﺳ ،ﯽﻧاﻮﺟ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ تﺪﺷ ﻪﺑ ار ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ تاﺮﺸﺣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ،يزاﺪﻧا
ﺪﻫد ﻦﯾا .
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار ﯽﮔرﻮﭘ و ورﻻ ،ﯽﻨﯿﻨﺟ ﻞﺣاﺮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺪﻫد
)
Hashizume, 1988; Anonymous, 2012
.(
هﺮﺸﺣ ﺮﺛا ﯽﺸﯾﺎﻣزآ رد ﻠﻓ و نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
يرورﺎﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺪﺷر ﺮﺑ نورﻮﺴﮐﻮﻨﻓﻮ
Agrotis ipsilon
ﯽﺳرﺮﺑ
ﻎﻟﺎﺑ داﺮﻓا يرورﺎﺑ و ﺮﻤﻋ لﻮﻃ و ﺶﯾاﺰﻓا ار ﯽﮔﺮﯿﻔﺷ و يورﻻ هرود لﻮﻃ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ود ﻦﯾا .ﺪﺷ ﺪﻧداد ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار )
El-Sayed et al., 2018
.(
ﻢﻫ هﺮﺸﺣ زا يداﺪﻌﺗ دﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯿﻨﭼ ﺶﮐ
ﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ﺎﻫ لﺮ
ﺎﯾﻮﺳ راﻮﺧ فﻼﻏ مﺮﮐ
Helicoverpa armigera
هﺮﺸﺣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،ناﺮﯾا نﺎﺘﺳا ﻪﺳ رد ﺎﺑ نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
ﺖﻈﻠﻏ 1000 ﯽﻠﯿﻣ هﺮﺸﺣ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رﺎﺘﮑﻫ رد ﺮﺘﯿﻟ ﺶﮐ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺖﻓآ ﻦﯾا لﺮﺘﻨﮐ رد يﺮﺘﻬﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﻫ
)
Keyhanian et al., 2015
.(
ﺖﻈﻠﻏ ضﺮﻌﻣ رد ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﻋرﺰﻣ رد تاﺮﺸﺣ داﻮﻣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺎﯾ هﺪﻨﺸﮐ يﺎﻫ
هﺮﺸﺣ دراد لﺎﻤﺘﺣا ﻪﯿﻟوا دﺮﺑرﺎﮐ زا ﺲﭘ اﺮﯾز ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺶﮐ
و ﺖﺑﻮﻃر ،ﺎﻣد ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ رﻮﻧ )
Stark et al., 1995
.(
ﺖﻈﻠﻏ يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ و ﯽﺘﺴﯾز ﺪﻨﯾآﺮﻓ رد لﻼﺘﺧا دﺎﺠﯾا ﺎﺑ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز يﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
4 ( ,41 1400 ٣٥٣
لﻮﻃ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ تاﺮﺸﺣ رﺎﺘﻓر رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﺶﯾاﺰﻓا ،يرورﺎﺑ و ﺮﻤﻋ
ﺪﻧﻮﺷ هﺮﺸﺣ ﻞﺜﻣﺪﯿﻟﻮﺗ و ﻪﯾﺬﻐﺗ )
Haynes, 1988
.(
هﺮﺸﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﮐ
ﺖﻈﻠﻏ رد ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ يﺎﻫ
نآ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،تﺎﻓآ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﻫﺎﮐ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻓآ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺶﮐ ﻆﻔﺣ و ﺎﻫ
ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد نآ ءﻮﺳ تاﺮﺛا و
ﻂﯿﺤﻣ ﺮﺑ ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯿﮐﺎﺗ نآ ﺮﺑ تﺎﻓآ ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺖﺴﯾز
)
Tadeo,
2008; Fenoll et al., 2009; Omirou et al., 2009
.(
ﺶﯾﺎﻣزآ ﻢﺳ يﺎﻫ ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد ﯽﺳﺎﻨﺷ )
Demographic
toxicology
( ﻠﺗ ،ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺪﺷر خﺮﻧ يور ﺮﺑ تﺎﻓآ ﻊﻓد مﻮﻤﺳ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز تاﺮﺛا ﯽﺑﺎﯾزرا ﺎﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ و تﺎﻔ
ﺜﻣ ﻪﻧازور ﻞ
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ تاﺮﺸﺣ ﯽﻣ ﻪﺋارا ار ﯽﮔﺪﻧز لوﺪﺟ يﺎﻫ
ﺪﻫد )
Stark & Banks, 2003
.(
هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز تاﺮﺛا ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد
هﺮﺸﺣ ﺶﮐ ﯽﭘ و ﺪﯾاﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا يﺎﻫ ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ يور ﻦﯾزوﺮﺘﻣ
ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﯽﮔﺪﻧز لوﺪﺟ يﺎﻫ
ﺖﻓآ ﻦﯾا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺶﮐ
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ يراد
ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار ﻢﻠﮐ ﻪﺘﺷ يرورﺎﺑ و ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ،ﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ
ﺪﻧداد ﺶﻫﺎﮐ )
Lashkari et al., 2007
.(
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﮏﯾ رد
Pavela et al. (2004)
هﺮﺸﺣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﮏﯿﻤﺘﺴﯿﺳ ﺶﮐ
ار ﻦﯿﺘﺧاﺮﯾدازآ اﺰﻠﮐ هﺎﯿﮔ ﻪﺸﯾر ﻖﯾﺮﻃ زا
هﺮﺸﺣ .ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ يور ﺮﺑ ﺘﺧاﺮﯾدازآ ﺶﮐ
ﻦﯿ
رﻮﻃ ﻪﺑ نآ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﺶﻫﺎﮐ و ،ﯽﮔرﻮﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﯽﻃ رد ﻢﻠﮐ ﻪﺘﺷ تﺎﻔﻠﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﺪﺷ ﺎﻫ
ﻦ
ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﯿﺘﺧاﺮﯾدازآ ﻦﯿﯾﺎﭘ رﺎﯿﺴﺑ ﺖﻈﻠﻏ هﺮﺸﺣ .داد ﺶﻫﺎﮐ ار ﻞﻣﺎﮐ تاﺮﺸﺣ يرورﺎﺑ يا
ﺶﮐ
ﺻﻮﺗ اﺰﻠﮐ و ﻢﻠﮐ عراﺰﻣ رد ﻢﻠﮐ ﺪﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ تﺎﺗﺎﺒﻧ ﻆﻔﺣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﯿ
ﻦﻤﺿ .
هﺮﺸﺣ ﻦﯾا دﺮﺑرﺎﮐ ﺖﻓآ ﻦﯾا ضﺮﻌﻣ رد ﺰﯿﻧ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ،ﻢﻠﮐ ﺪﯿﺑ يور ﺶﮐ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺶﮐ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد .دﺮﯿﮔ
،
ﻪﺑ هﺮﺸﺣ ﯽﺳﺎﻤﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﻃﺎﺧ زا ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ رد ﻆﻓﺎﺤﻣ ﯽﻣﻮﻣ ﺶﺷﻮﭘ دﻮﺟو و فﺮﻃ ﮏﯾ زا نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
هﺮﺸﺣ ﻦﯿﯾﺎﭘ رﺎﯿﺴﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﺮﮕﯾد فﺮﻃ روزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
) نو
LC10
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ يور ( يرورﺎﺑ ﯽﮔﺪﻧز لوﺪﺟ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂﯾاﺮﺷ رد ،ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ نآ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺗ ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا يا
درﻮﻣ رﻮﮐﺬﻣ ﺖﻓآ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﻫﺎﮐ و لﺮﺘﻨﮐ رد
.دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻊﻤﺟ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ شروﺮﭘ و يروآ
ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﻪﯿﻟوا ﺖﯿﻌﻤﺟ ،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺖﻓآ زا سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻊﺒﻨﻣ ﮏﯾ ﻦﺘﺷاد رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
B. brassicae
ﻊﻤﺟ ﻪﯿﻣورا ﺮﻬﺷ فاﺮﻃا عراﺰﻣ زا ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﻧﺪﺷ يروآ
)
Khanjani, 2007
( ﻢﻠﮐ هﺎﯿﮔ يور
(Brassica oleracea var. Acephala)
هﺎﯿﮔ هوﺮﮔ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂﯾاﺮﺷ رد و هﺮﺸﺣ ﺶﺨﺑ ،ﯽﮑﺷﺰﭘ
،ﻪﯿﻣورا هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷ
يﺎﻣد رد 1 25± ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ،سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد 5
50± يرﻮﻧ هرود و ﺪﺻرد 8
: 16 (ﯽﯾﺎﻨﺷور :ﯽﮑﯾرﺎﺗ) ﺖﻋﺎﺳ
ﻞﺧاد رد ﻢﻠﮐ نﺎﻫﺎﯿﮔ .ﺪﻧﺪﺷ ﺮﯿﺜﮑﺗ و يزﺎﺳﺎﻫر 60
- 50 ) ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ ناﺪﻠﮔ دﺪﻋ 18
ﯽﺘﻧﺎﺳ و عﺎﻔﺗرا ﺮﺘﻣ 18
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ
ﻪﺘﺷ ﯽﻨﻠﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺮﺑ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾا .ﺪﻧﺪﺷ يرﺎﯿﺑآ نﺎﯿﻣ رد زور ﮏﯾ و ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﮐ (ﺮﻄﻗ نآ گﺮﺑ و ﺎﻫ
ﺑ ﺎﻫ مﺎﺠﻧا ياﺮ
ﺶﯾﺎﻣزآ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ﺶﮐ ﯽﺗرﺎﺠﺗ مﺎﻧ ﺎﺑ نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ هﺮﺸﺣ
Atabron®
هﺮﺸﺣ ، ﺎﺑ ﯽﺷراﻮﮔ و ﯽﺳﺎﻤﺗ ﯽﺸﮐ
5% EC
رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ
ﻔﺘﺳا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻦﭘاژ .ﺪﺷ هدﺎ
ﺖﺴﯾز ﯽﺠﻨﺳ ) ﯽﮔﺪﻨﺸﮐ ﺮﺛا ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ
LC50
) هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ و (
LC10
هﺮﺸﺣ ( ﻪﺘﺷ يور نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
ﺖﺴﯾز ،ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ گﺮﺑ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﺠﻨﺳ
ﺮﻄﻗ ﻪﺑ ﯽﺗﺎﺤﻔﺻ ،ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ شروﺮﭘ ﻢﻠﮐ يﺎﻫ 5/
5
ﺮﻄﻗ ﻪﺑ يﺮﺘﭘ فوﺮﻇ نورد يرﻮﻃ و ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ 8
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﮏﯾ عﺎﻔﺗرا و ﺮﺘﻣ ﺢﻄﺳ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﺘﻣ
يﺮﺘﭘ شﻮﭘرد يور .ﺪﺷﺎﺑ ﻻﺎﺑ فﺮﻃ ﻪﺑ گﺮﺑ ﯽﯾور .ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ كزﺎﻧ يرﻮﺗ ﺎﺑ و ﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﻪﯾﻮﻬﺗ ياﺮﺑ ﯽﺧارﻮﺳ ﺎﻫ
گﺮﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا گﺮﺒﻣد لﻮﺣ بﻮﻃﺮﻣ ﻪﺒﻨﭘ زا ،ﺎﻫ
ﻪﺘﺷ نداد راﺮﻗ زا ﺲﭘ ﻗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻢﻠ يﻮﻣ
مﺮﻧ گﺮﺑ يور گﺮﺑ ،(ﯽﮔﺮﺑ ﻪﺤﻔﺻ ﺮﻫ يور ﻎﻟﺎﺑ ﻪﺘﺷ دﺪﻋ هد) ﺎﻫ
زا ﯽﺘﺳد شﺎﭙﻤﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﺷ يوﺎﺣ ﻢﻠﮐ يﺎﻫ
ﻪﻠﺻﺎﻓ 15 ﯽﺘﻧﺎﺳ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ يﺮﭙﺳا يﺮﺘﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ زا هﺪﯿﺷﻮﭘ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ يﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺶﮐ
.دﻮﺷ
بآ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ گﺮﺑ يﺰﯾﺮﮔ
هﺮﺸﺣ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺮﯿﮔراﺮﻗ و ﺎﻫ ﺶﮐ
ﯿﺳ ﻦﻏور زا ﺎﻫ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺖﯾوﻮﺘ
5/
0 راﺰﻫ رد
ﺖﻈﻠﻏ ﯽﺗﺎﻣﺪﻘﻣ نﻮﻣزآ رد اﺪﺘﺑا .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﻨﺸﮐ يﺎﻫ
10 ﺎﺗ 90 هﺮﺸﺣ ﺪﺻرد ﺲﭙﺳ .ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺶﮐ
ﺖﻈﻠﻏ هﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﻤﺘﯾرﺎﮕﻟ ﻞﺻاﻮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ يﺎﻫ )
Heidary et al., 2020
( نﻮﻣزآ رد و
ﺖﻈﻠﻏ زا ﯽﻠﺻا يﺎﻫ
20 ، 2/
53 ، 4/
141 ، 1/
376 ، 1000 ﯽﭘ ﯽﭘ ﻦﻏور هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ نوﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ بآ) ﺪﻫﺎﺷ و ما
ﻪﺤﻔﺻ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا (ﺖﯾوﻮﺘﯿﺳ زا ﺲﭘ و ﻞﻘﺘﻨﻣ قﻮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد و ﺪﺷر ﮏﻗﺎﺗا ﻪﺑ ﯽﮔﺮﺑ يﺎﻫ
24
نآ تﺎﻔﻠﺗ ﺖﻋﺎﺳ ﺶﯾﺎﻣزآ .ﺪﯾدﺮﮔ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ
.ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺎﻫ
ﻨﺸﮐﺮﯾز ﺮﺛا هﺮﺸﺣ ﯽﮔﺪ
ﺶﮐ
ﺖﻈﻠﻏ ،ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد
LC10
ﺖﺴﯾز ﺞﯾﺎﺘﻧ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ﯽﺠﻨﺳ
ﯽﺘﯿﻌﻤﺟ ﺪﺷر و ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ياﺮﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ نوروآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
90 / 25 ﯽﭘ ﯽﭘ ﻪﺑ ما ياﺮﺑ .ﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻪﺘﺷ ﻦﺘﺷاد ناﺪﻠﮔ رد هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﻨﻠﮐ زا ،ﻦﺴﻤﻫ ﻎﻟﺎﺑ يﺎﻫ
ﺎﻫ ﺪﻧﺪﺷ اﺪﺟ ﻎﻟﺎﺑ ﻪﺘﺷ ﺺﺨﺸﻣ داﺪﻌﺗ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻪﺗﻮﺑ زا يداﺪﻌﺗ يور و ﻦﺴﻤﻫ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﻢﻠﮐ يﺎﻫ
ﻪﺘﺷ يزﺎﺳ بﻮﭼرﺎﭼ رد و دﻮﺑ هﺪﺷ هداد صﺎﺼﺘﺧا ﺎﻫ
يرﻮﺗ يﺎﻫ
ﺪﯿﺋﻮﺘﯾزارﺎﭘ ذﻮﻔﻧ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ) تﺪﻣ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ (ﺎﻫ
24 هرﻮﭘ ﺖﻬﺟ ﺖﻋﺎﺳ ﯽﯾاز
ﺪﻧﺪﺷ يزﺎﺳﺎﻫر
)
Lashkari et al., 2007
( هرﻮﭘ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ ﻪﺗﻮﺑ زا ﻎﻟﺎﺑ تاﺮﺸﺣ ،ﺪﻌﺑ زور ﮏﯾ ﺎﺑ هزور ﮏﯾ يﺎﻫ
هرﻮﭘ ﻦﯾا ﺲﭙﺳ .ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﻦﺳ ﺖﺴﯾز رد مرﺎﻬﭼ ﻦﺳ هرﻮﭘ ﻪﺑ نﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ زا ﺲﭘ و ﻪﺘﻓﺎﯾ شروﺮﭘ ﺎﻫ
ﺳ ﯽﺠﻨ
ﻪﺤﻔﺻ .ﺪﻧﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺮﺘﭘ فوﺮﻇ نورد ،ﻻﺎﺑ ﺖﻤﺴﻗ رد هﺪﺷ ﺮﮐذ ﻞﺣاﺮﻣ ﻖﺒﻃ ﯽﮔﺮﺑ يﺎﻫ
د رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ر
داﺪﻌﺗ 100 ﯽﮔﺮﺑ ﻪﺤﻔﺻ ﺮﻫ يور) مرﺎﻬﭼ ﻦﺳ هرﻮﭘ دﺪﻋ 20
ﺞﻨﭘ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ياﺮﺑ و هداد راﺮﻗ رﺎﻬﭼ ﻦﺳ هرﻮﭘ دﺪﻋ
گﺮﺑ يور و هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا (ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﮔﺮﺑ ﻪﺤﻔﺻ گﺮﺑ و يزﺎﺳﺎﻫر نﺎﺑﺰﯿﻣ هﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﺮﭙﺳا شور ﻪﺑ ﺎﻫ ﺎﺑ ي
ﺖﻈﻠﻏ
LC10
هﺮﺸﺣ ﺎﺷ ياﺮﺑ .ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ نوروآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ ﺖﯾوﻮﺘﯿﺳ ﻦﻏور هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ نوﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ بآ زا ﺰﯿﻧ ﺪﻫ
ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 24
ﻪﺘﺷ ﺖﻋﺎﺳ ﻪﺤﻔﺻ ﻪﺑ ﯽﻔﯾﺮﻇ يﻮﻣ ﻢﻠﻗ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ هﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز يﺎﻫ
رﺎﻤﯿﺗ گﺮﺑ يﺎﻫ
يﺎﻣد رد ﯽﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ عوﺮﺷ ياﺮﺑ و ،هﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺪﺸﻧ 1
25± ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ،سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد 5
50± ﺪﺻرد
ﺎﺑ يرﻮﻧ هرود و 16
ور ﺖﻋﺎﺳ و ﯽﯾﺎﻨﺷ
8 هﺮﺸﺣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز تاﺮﺛا .ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﮑﯾرﺎﺗ ﺖﻋﺎﺳ ﺶﮐ
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ يور نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ هرﻮﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ لوا ﻞﺴﻧ ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫ
ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﺰﯿﻧ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ مرﺎﻬﭼ ﻦﺳ يﺎﻫ
هرﻮﭘ مﻮﺳ زور ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺘﺷ ﯽﯾاز
داﺪﻌﺗ ،هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻞﺴﻧ ﻎﻟﺎﺑ يﺎﻫ 80
ﺎﻣ زا ﮏﯾ ﻦﺳ هرﻮﭘ دﺪﻋ هد
يﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ
LC10
هﺮﺸﺣ ﻪﺤﻔﺻ ﻪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ اﺪﺟ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ و ،نوروآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ گﺮﺑ يﺎﻫ
ﻪﺤﻔﺻ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﺪﺣاو ﺮﻫ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ .ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺶﮐ ﺖﻓآ زا يرﺎﻋ و ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ زا يرﺎﻋ گﺮﺑ يﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﯽﻃ .دﻮﺑ لوا ﻞﺴﻧ رد ﮏﯾ ﻦﺳ هرﻮﭘ دﺪﻋ ﮏﯾ و ﺶﮐ رد ﺎﻫ
ناﺰﯿﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻞﺴﻧ ود ﺮﻫ
ﻪﺘﺷ ﻞﺜﻣﺪﯿﻟﻮﺗ و تﺎﻔﻠﺗ نآ ﻪﻤﻫ گﺮﻣ نﺎﻣز ﺎﺗ ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺎﻫ هرﻮﭘ و ﺪﺷ ﺖﺒﺛ ﻪﻧازور ترﻮﺻ شرﺎﻤﺷ زا ﺲﭘ ﻪﻧازور ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
.ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺎﻫ
ﺗ ﻪﯾﺰﺠ هداد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﻤﺨﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ مﺮﻧ ﺖﯿﺑوﺮﭘ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑLC
راﺰﻓا ) ﺪﺷ مﺎﺠﻧاSPSS
SPSS,
.(2019
ﻢﻫ هداد ﻦﯿﻨﭼ لوﺪﺟ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻦﺳ ﯽﺴﻨﺟ ود ﯽﮔﺪﻧز لوﺪﺟ يرﻮﺌﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ،ﯽﮔﺪﻧز
- يﺪﺷر ﻪﻠﺣﺮﻣ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
4 ( ,41 1400 ٣٥٥
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ راﺰﻓا
Twosex-MsChart
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ
(Chi & Liu, 1985; Chi, 1988; Chi, 2020)
و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﯽﮔﺪﻧز لوﺪﺟ يﺎﻫ
Bootstrap
ﺎﺑ ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻢﯿﺳﺮﺗ و هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ) تﻼﭘ ﺎﻤﮕﯿﺳ راﺰﻓا
Ver. 12.3
.ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا (
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺖﺴﯾز زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺠﻨﺳ
24 ﻪﺘﺷ رﺎﻤﯿﺗ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ نﺎﻨﯿﻤﻃا دوﺪﺣ ﺎﺑ ﻎﻟﺎﺑ يﺎﻫ
95
% لوﺪﺟ) ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ 1
.(
ﺮﯾدﺎﻘﻣ
LC50
و
LC10
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 16 / 503 و 90 / 25 ﯽﭘ ﯽﭘ .ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ما
لوﺪﺟ 1 - هﺮﺸﺣ ﺖﯿﻤﺳ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻎﻟﺎﺑ ﻪﺘﺷ يور نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
Brevicoryne brassicae
زا ﺪﻌﺑ 24 ﺖﻋﺎﺳ
Table 1. Toxicity of chlorfluazuron insecticide Brevicoryne brassicae adults after 24 hours No.
χ2(df) Intercept (a)+5
Slope±SE LC50 (ppm)1
LC10 (ppm)1
150 1.958 (3)
-2.688+5 0.995±0.201
503.163 (291.8-1249.65) 25.908
(6.016-53.243)
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ (هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ داﺮﻓا) ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﯽﺘﺴﯾز ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﻮﻤﻧ و ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ هﺮﺸﺣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﮔرﻮﭘ رﺎﻬﭼ ﻦﺳ هرود لﻮﻃ ﻪﺑ ﺶﮐ
ﯽﻨﻌﻣ ترﻮﺻ راد
) ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا لوﺪﺟ
2 ﻪﺘﺷ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ .(
رﺎﻤﯿﺗ رد ﻎﻟﺎﺑ يﺎﻫ و ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ
LC10
ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 43 / 12 و 37 /7 ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ زور يراد
ﺖﻈﻠﻏ رد ﺪﻫﺎﺷ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﻞﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ .دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز يﺎﻫ
) 34 / 13 ﻪﺘﺷ و (زور ﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ
ﺖﻈﻠ LC10
) 89 /8 لوﺪﺟ) ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ (زور 2
ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﻞﮐ يرورﺎﺑ .(
رﺎﻤﯿﺗ LC10
، 38 / 25 ﻪﺑ و ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هدﺎﻣ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ هرﻮﭘ ﯽﻨﻌﻣ ترﻮﺻ
) ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ راد 05
/ 21 يازا ﻪﺑ هرﻮﭘ
لوﺪﺟ) .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ (هدﺎﻣ ﺮﻫ 2
ﻢﺨﺗ هرود لﻮﻃ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .(
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺖﻈﻠﻏ و ﺪﻫﺎﺷ ود ﻦﯿﺑ يﺰﯾر نﺎﺸﻧ يراد
زا و داد 93 /8 ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ رد زور 44
/5 لوﺪﺟ) ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻈﻠﻏ رﺎﻤﯿﺗ رد زور 2
.(
لوﺪﺟ 2 - ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫ (رﺎﯿﻌﻣ يﺎﻄﺧ±
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ (ﺪﻟاو ﻞﺴﻧ) هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ LC10
هﺮﺸﺣ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
Table 2. Biological characteristics (means ± SE) of Brevicoryne brassicae (parental generation) treated with LC10concentration of chlorfluazuron insecticide in comparison with control.
Life-history parameter Treatments
Developmental time (day) Control LC10
Nymph 4 (day) 1.44±0.06 1.87±0.08*
Female Adult (days) 12.43±0.35* 7.37±0.45
Total Fecundity (offspring/female) 25.38±0.65* 21.05±0.77
Total longevity (days) 13.34±0.43* 8.89±0.45
Oviposition Period (days) 8.93±0.2* 5.44 ±0.26
TPOP (day) 1.44 ±0.06 1.94 ±0.08*
APOP (day) 0.00 ±0.00 0.06 ±0.03*
*: indicates a significant difference between treatments in each row (Paired bootstrap test, P<0.05) 1) TPOP: Total Pre-Ovipositional Period (from egg to first oviposition)
2) APOP: Adult Pre-Ovipositional Period (from eclosion to first oviposition)
لوﺪﺟ 3 - ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ لوا ﻞﺴﻧ (رﺎﯿﻌﻣ يﺎﻄﺧ±
LC10
هﺮﺸﺣ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ ﺪﻫﺎﺷ
Table 3. Biological characteristics (means ± SE) of the first generation produced by treated Brevicoryne brassicae with LC10 concentration of chlorfluazuron insecticide in comparison with control
parameters Treatments
Control LC10
Nymph 1 (day) 1.44 ±0.06* 1.13 ±0.05
Nymph 2 (day) 1.43±0.06 1.85±0.11
Nymph 3 (day) 1.49±0.06 1.69±0.1
Nymph 4 (day) 1.36±0.06 1.5 ±0.09
Female Adult (day) 13.42 ±0.32* 7.22 ±0.23
Preadult (day) 5.47±0.12 6.09±0.25
Total Fecundity (offspring/individual) 25.33±0.72* 12.19±0.68
Total longevity (days) 18.38±0.45* 7.03±0.61
Oviposition Period (days) 9.75±0.22* 5.47±0.19
TPOP (days) 5.74 ±0.12 6.44 ±0.12
APOP (day) 0.00±0.00 0.34±0.32
*: indicates a significant difference between treatments in each row (Paired bootstrap test, P<0.05)
لوﺪﺟ 4 - ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) ﯽﮔﺪﻧز لوﺪﺟ يﺎﻫ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ لوا ﻞﺴﻧ (رﺎﯿﻌﻣ يﺎﻄﺧ±
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ
LC10
هﺮﺸﺣ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
Table 4. Life table parameters (mean ± SE) of the first generation produced by treated Brevicoryne brassicae with LC10concentration of chlorfluazuron insecticide in comparison with control
Population parameters
Treatments
Control LC10
Intrinsic rate of Increase (r)(day-1) 0.36±0.008* 0.18±0.01 Finite rate of population Increase (λ)(day-1) 1.43 ±0.01* 1.20 ±0.02 Net reproductive rate (R0) (Offspring) 23.92 ±0.92* 4.87 ±0.71 Gross reproductive rate (GRR)(Offspring) 28. 32±1.28* 16.13±1.61
Mean generation time (T)(day) 8.74 ±0.17 8.64 ±0.32
*: indicates a significant difference between treatments in each row (Paired bootstrap test, P<0.05)
هﺮﺸﺣ ﯽﮔﺪﻨﺸﮐﺮﯾز تاﺮﺛا ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ يور نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
ﻞﺴﻧ) ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ جﺎﺘﻧ ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫ
رﺎﻤﯿﺗ رد ﯽﮔرﻮﭘ ﮏﯾ ﻦﺳ هرود لﻮﻃ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ (لوا
LC10
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ لﻮﻃ .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يراد
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ هرود عﻮﻤﺠﻣ لﻮﻃ و ﯽﮔرﻮﭘ مرﺎﻬﭼ ﺎﺗ مود ﻦﺳ ﺪﺷر هرود داﺪﻧ نﺎﺸﻧ يراد
لوﺪﺟ) 3 ﻓا ﺮﻤﻋ لﻮﻃ .(
رﺎﻤﯿﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﻎﻟﺎﺑ هدﺎﻣ داﺮ
LC10
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ لﻮﻃ ﻞﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ .ﺪﺷ ﺮﺘﻤﮐ راد
ﻪﺘﺷ ﺮﻤﻋ ﺎﻫ 03 /7 رﺎﻤﯿﺗ رد زور
LC10
و 38 / 18 لوﺪﺟ) دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ رد زور 3
ﻪﺑ ﺖﻈﻠﻏ و ﺪﻫﺎﺷ رد ﻞﮐ يرورﺎﺑ .(
ﺐﯿﺗﺮﺗ 33 / 25 و 19 / 12 لوﺪﺟ) ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ هدﺎﻣ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ هرﻮﭘ 3
ﻢﺨﺗ هرود لﻮﻃ .(
يﺰﯾر ﻪﺘﺷ و ﺪﻫﺎﺷ رد يﺎﻫ
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ضﺮﻌﻣ رد 75
/9 و 47 /5 ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﮐ دﻮﺑ زور لوﺪﺟ) داد نﺎﺸﻧ رﺎﻤﯿﺗ ود ﻦﯿﺑ يراد
3 خﺮﻧ ﯽﻨﺤﻨﻣ .(
ﯽﻨﺳ هﮋﯾو يﺎﻘﺑ -
ﻪﻠﺣﺮﻣ ) يا
Sxj
ﻪﺘﺷ ( ﻦﺳ ﺎﺗ ﺪﯾﺪﺟ دﺮﻓ ﮏﯾ نﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز لﺎﻤﺘﺣا ﻢﻠﮐ يﺎﻫ ﻪﻠﺣﺮﻣ وx
نﺎﺸﻧ ار j
ﯽﻣ ﺎﺷ رد ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ .ﺪﻫد ﻞﮑﺷ) ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ و ﺪﻫ
1 ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ .(
ﺪﻫﺎﺷ رد ،هدﺎﻣ ﻞﻣﺎﮐ هﺮﺸﺣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ دورو نﺎﻣز رد ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﯽﻨﺳ هﮋﯾو يﺎﻘﺑ خﺮﻧ ،هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ 94
ﺪﺻرد
رﺎﻤﯿﺗ و
LC10
نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ 40
ﻪﺑ .دﻮﺑ ﺪﺻرد يرﻮﻃ
ﻪﻠﺣﺮﻣ يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﮐ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ رد ﻎﻟﺎﺑ هدﺎﻣ ي
هﺮﺸﺣ ﯽﻨﺳ هﮋﯾو ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﺪﯿﻣا .ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ ﺶﮐ -
ﻪﻠﺣﺮﻣ ) يا
exj
ﺮﻤﻋ لﻮﻃ (
ﺶﯿﭘ ﻪﺘﺷ هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ هﺮﺸﺣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ ضﺮﻌﻣ رد ﻢﻠﮐ يﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺶﮐ ﻞﮑﺷ) ﺪﻫد
2 ﻪﺑ ﺪﯿﻣا ﺮﻔﺻ زور .(
ﺪﻫﺎﺷ رد ﮏﯾ ﻦﺳ هرﻮﭘ ﯽﮔﺪﻧز 37
/ 18 اﺰﯿﻣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ رد ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد دﻮﺑ زور ﺶﻫﺎﮐ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﺪﯿﻣا ن
ﻪﺑ ﺮﻔﺻ زور رد و ﻪﺘﻓﺎﯾ 02
/7 هدﺎﻣ دﺮﻓ ﻦﯿﻟوا ﺪﻫﺎﺷ رد .ﺪﯿﺳر 16
/ 15 ﯽﻟﺎﺣ رد ،ﺖﺷاد ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﺪﯿﻣا زور رد ﻪﮐ
ﻪﺑ ﻢﻗر ﻦﯾا هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ 3/
9 ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز رﺎﻤﯿﺗ رد ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ زور
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
4 ( ,41 1400 ٣٥٧
هﺮﺸﺣ هرود لﻮﻃ ﺶﯾاﺰﻓا و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ شزرا ﺺﺧﺎﺷ .ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار
ﯽﻨﺳ هﮋﯾو ﻞﺜﻣ -
ﻪﻠﺣﺮﻣ ) يا
vxj
(
ﯽﻣ ﺪﻌﺑ ﻞﺴﻧ دﺎﺠﯾا رد دﺮﻓ ﺮﻫ ﻢﻬﺳ ناﺰﯿﻣ ﻞﮑﺷ) ﺪﺷﺎﺑ
3 ﺪﯿﻟﻮﺗ شزرا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .(
رد ﯽﻠﺜﻣ
هدﺎﻣ هﺮﺸﺣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ و ﻪﺘﺷاد ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﮐ
.ﺖﺳا
شزرا ﺪﯿﻟﻮﺗ و يرورﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ .دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز رﺎﻤﯿﺗ رد ﺰﯿﻧ ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ ﯽﻠﺜﻣ
هرﻮﭘ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺑ و هﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﺰﯿﻧ ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ زا ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ ،ﺎﻘﺑ ﺻ ﻪﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﯽﯾاز
.ﺪﯿﺳر ﺮﻔ
) ﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ
lx
ﯽﻨﺳ هﮋﯾو يرورﺎﺑ ،(
- ﻪﻠﺣﺮﻣ ) يا
mx
ﯽﻨﺳ هﮋﯾو يرورﺎﺑ و (
) mx
lx
ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز رﺎﻤﯿﺗ رد (
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ رﺎﻤﯿﺗ رد ﺎﻘﺑ لﺎﻤﺘﺣا .ﺖﺷاد يراد
LC10
زا ﺮﺘﻤﮐ ﻪﺑ 16
ﯽﺗرﻮﺻرد ،ﺪﯿﺳر زور ﺪﻫﺎﺷ رد نآ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ
26 ﻪﮐ ﺪﺷ ﺖﺒﺛ ﺪﻫﺎﺷ ياﺮﺑ يرورﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ .ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ زور 58
/6 رد يرورﺎﺑ .دﻮﺑ مرﺎﻬﭼ زور رد هرﻮﭘ
ﯿﺗ ،رﺎﻤ 41 /3 ﻞﮑﺷ) دﻮﺑ ﻢﺠﻨﭘ زور رد هرﻮﭘ 4
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ .(
ﺪﻫﺎﺷ رد ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ جﺎﺘﻧ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫ
لوﺪﺟ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ هﺮﺸﺣ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ و 4
ﺖﻈﻠﻏ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
LC10
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺺﻟﺎﺧ خﺮﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يراد
) ﻞﺜﻣ
R0
ﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار ( ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺺﻟﺎﺧ خﺮﻧ .داد ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎ
رد ﻞﺜﻣ
و ﺪﻫﺎﺷ
LC10
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
92 / 23 و 87 /4 لوﺪﺟ) دﻮﺑ هدﺎﻣ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ هرﻮﭘ 4
) ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺗاذ خﺮﻧ .(
نﺎﺸﻧ (r
ﺪﻫﺎﺷ رد ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺗاذ خﺮﻧ .ﺖﺳا ﺖﯿﻌﻤﺟ نآ زا دﺮﻓ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻪﻧازور تاﺮﯿﯿﻐﺗ خﺮﻧ هﺪﻨﻫد 36
/0
رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ زور ﺮﺑ ﯽﻨﻌﻣ
رﺎﻤﯿﺗ رد يراد
LC10
لوﺪﺟ) ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ
4 ) ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻫﺎﻨﺘﻣ خﺮﻧ .(
رد (λ
رﺎﻤﯿﺗ و ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ
LC10
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 43 /1 و 20 /1 هﺮﺸﺣرﺎﻤﯿﺗ رد ﻪﮐ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ زور ﺮﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﮐ
لوﺪﺟ) ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ 4
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ خﺮﻧ .(
) ﻞﺜﻣ هرﻮﭘ داﺪﻌﺗ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ (GRR
هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا يﺎﻫ لﻮﻃ رد ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻪﺑ
ﯽﻣ تﺎﻔﻠﺗ ﺪﺻرد ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ ﻞﺴﻧ ﮏﯾ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷﺎﺑ
رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ
LC10
ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نآ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و
لوﺪﺟ) ﺪﺷﺎﺑ 4
) ﻞﺴﻧ ﮏﯾ لﻮﻃ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .(
ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ (T
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز د
لوﺪﺟ) داﺪﻧ نﺎﺸﻧ يرا 4
.(
LC10-Chlorfluazuron
Age(days)
0 5 10 15 20 25 30
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0
Control
Age(days)
0 5 10 15 20 25 30
Age-stage specific survival rate(Sxj)
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0
Age vs N1 Age vs N2 Age vs N3 Age vs N4 Age vs Female
ﻞﮑﺷ 1 - ﯽﻨﺳ هﮋﯾو يﺎﻘﺑ ﯽﻨﺤﻨﻣ -
ﻪﻠﺣﺮﻣ ) يا
Sxj
ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ لوا ﻞﺴﻧ (
Brevicoryne brassicae
زا ﻞﺻﺎﺣ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ داﺮﻓا
LC10
هﺮﺸﺣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ
.
Fig. 1. Age-specific survival rate (Sxj) curve of the first generation of Brevicoryne brassicae produced by treated individuals with LC10 of chlorfuazuron insecticide in comparison with control.
LC10-Chlorfluazuron
Age(days)
0 5 10 15 20 25 30
0 5 10 15 20
Control
Age(days)
0 5 10 15 20 25 30
Life expectancy(exj)
0 5 10 15 20
Age vs N1 Age vs N2 Age vs N3 Age vs N4 Age vs Female
Brevicoryne brassicae ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ لوا ﻞﺴﻧ (exj) ياﻪﻠﺣﺮﻣ-ﯽﻨﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﺪﯿﻣا ﯽﻨﺤﻨﻣ-2 ﻞﮑﺷ ﻞﺻﺎﺣ
داﺮﻓا زا ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ
LC10
هﺮﺸﺣ .ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
Fig. 2. Age-stage life expectancy (exj) curve of the first generation of the cabbage aphid, Brevicoryne brassicae produced by treated individuals with LC10 of chlorfluazuron insecticide in comparison with control.
LC10- Chlorfluazuron
Age(days)
0 5 10 15 20 25 30
0 2 4 6 8 10 12 14 16
Control
Age(days)
0 5 10 15 20 25 30
Reproductive value(Vxj)
0 2 4 6 8 10 12 14 16
Age vs N1 Age vs N2 Age vs N3 Age vs N4 Age vs Female
Brevicoryne brassicae ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ لوا ﻞﺴﻧ (vxj) ياﻪﻠﺣﺮﻣ-ﯽﻨﺳ ﻞﺜﻣﺪﯿﻟﻮﺗ شزرا ﯽﻨﺤﻨﻣ-3 ﻞﮑﺷ ﻞﺻﺎﺣ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ داﺮﻓا زا
LC10
هﺮﺸﺣ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ .
Fig. 3. Age-stage reproduction value (vxj)curve of the first generation of cabbage aphid, Brevicoryne brassicae produced by treated individuals with LC10 of chlorfluazuron insecticide in comparison with control.
LC10-Chlorfluazuron
Age(days)
0 5 10 15 20 25 30
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0
Fecundity(Lx andLx*mx)
0 2 4 6 8
Control
Age(days)
0 5 10 15 20 25 30
Age specific survival rate(Lx)
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0
0 2 4 6 8
Age vs L(x) Age vs F(x,female) Age vs m(x) Age vs L(x)*m(x)
ﻞﮑﺷ 4 - )ﯽﻨﺳ هﮋﯾو يﺎﻘﺑ ﯽﻨﺤﻨﻣ
lx
ﯽﻨﺳ هﮋﯾو يرورﺎﺑ ،(
- ﻪﻠﺣﺮﻣ ) يا
mx
ﯽﻨﺳ هﮋﯾو يرورﺎﺑ و (
) mx
lx
لوا ﻞﺴﻧ (
ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ
Brevicoryne brassicae
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ داﺮﻓا زا ﻞﺻﺎﺣ
LC10
هﺮﺸﺣ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ
.ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
Fig. 4. Age-specific survivorship (lx), age-stage specific fertility (mx) and age-specific fertility (lxmx) curves of the first generation of cabbage aphid, Brevicoryne brassicae produced by treated individuals with LC10 of chlorfluazuron insecticide in comparison with control.
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
4 ( ,41 1400 ٣٥٩
ﺚﺤﺑ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ هﺮﺸﺣ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ 163
/ 503 ﯽﭘ ﯽﭘ دﺎﺠﯾا ﻪﺑ ردﺎﻗ ما 50
ﺪﺻرد
) تﺎﻔﻠﺗ
LC50
ﻪﻋرﺰﻣ رﺎﻤﯿﺗ .ﺖﺳا ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ( ﺖﻈﻠﻏ رﺎﻬﭼ يا
5/
37 ، 75 ، 150 و 250 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
هﺮﺸﺣ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﯾارﺎﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ نوروزﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺶﮐ 40
،ﯽﮕﻧﺮﻓدﻮﺨﻧ ﻪﺘﺷ تﺎﻔﻠﺗ يور يﺪﺻرد
Acyrthosiphon pisum
Harris
) داد نﺎﺸﻧ ﯽﺷﺎﭙﻤﺳ زا ﺲﭘ زور ﮏﯾ
Karimzadeh et al., 2020
ﻢﯿﻈﻨﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ .(
هﺪﻨﻨﮐ تاﺮﺸﺣ ﺪﺷر يﺎﻫ
يﺮﯾﺎﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺴﮐوﺮﭘ
رﺎﻬﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ اﺰﻠﮐ عراﺰﻣ رد ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ يور نورﻮﺴﮐﻮﻨﻓﻮﻠﻓ و نورﻮﻣﻮﻠﻓاﺰﮕﻫ ،ﻦﻓ
و راﺰﻫ رد ﮏﯾ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ نورﻮﻣﻮﻠﻓاﺰﮕﻫ ﻦﯿﺘﯿﮐ ﺰﺘﻨﺳ هﺪﻨﻨﮐ 85
و تﺎﻔﻠﺗ دﺎﺠﯾا رد يﺮﺛﺆﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ،تﺎﻔﻠﺗ ﺪﺻرد
) ﺖﺷاد لﻮﺼﺤﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
Bahmani et al., 2011
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد .(
Sadeghi et al. (2009)
ﻢﯿﻈﻨﺗ ،
هﺪﻨﻨﮐ ﯽﺗ لازآ ﻢﯿﻧ ،نورﻮﺴﮐﻮﻨﻓﻮﻠﻓ ﻞﻣﺎﺷ تاﺮﺸﺣ ﺪﺷر يﺎﻫ -
يﺮﯿﭘ و سا ﯽﺴﮐوﺮﭘ
ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﻓ
LC50
لدﺎﻌﻣ 9/
7 ،
7/
8 و 3/
9 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ رد ﺮﺘﯿﻟ 72 رﺎﻤﯿﺗ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ
Acyrthosiphon pisum
لﺮﺘﻨﮐ رد ار ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
راﺪﻘﻣ .ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﻓآ ﻦﯾا ﺖﯿﻌﻤﺟ
LC50
هﺮﺸﺣ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺶﮐ
مﺎﺴﮐﻮﺘﻣﺎﯿﺗ يﺎﻫ
)
Taheri Sarrhouzaki & Safavi, 2014a
) ﺪﯾاﺮﭘﻮﻠﮐﺎﯿﺗ و (
Taheri Sarrhouzaki & Safavi, 2014b
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ (
05 / 169 و 89 / 274 ﯽﭘ ﯽﭘ .ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ما ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ
ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نوروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﺮﺗ
ﺖﻓآ ﺶﮐ ﯽﻣ ﺮﯿﺧا ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ لﺎﺑ يور هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﻪﯿﺻﻮﺗ و ﺮﺛا هﻮﺤﻧ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﮏﻟﻮﭘ ﺑ .ﺪﺷﺎﺑ ناراد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎ
يور تﺎﻔﻠﺗ دﺎﺠﯾا رد ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﺒﺴﻧ ﺖﯿﻤﺳ ﻖﯿﻗد ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ،ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ
ﻨﺸﮐﺮﯾز ﺶﯾﺎﻣزآ زا نآ ﺮﺗ ﯽﮔﺪ
ﺶﮐ هﺮﺸﺣ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ﯽﻌﻧﺎﻣ ﻪﺘﺷ رد ﯽﻣﻮﻣ ﺶﺷﻮﭘ دﻮﺟو .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺑ و ﺖﺳا ﯽﺳﺎﻤﺗ يﺎﻫ
ﺳ يزﺎ
ﻪﻋرﺰﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﻈﻠﻏ يا
LC10
.ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻢﻠﮐ ﺪﯿﺑ ﻪﯿﻠﻋ ﯽﺷﺎﭙﻤﺳ ﻊﻗﻮﻣ رد هﺮﺸﺣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ هﺮﺸﺣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ ضﺮﻌﻣ رد ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫ
ﮐ ﺶ
ﻪﺘﺷ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ و يرورﺎﺑ يور ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ نروزآﻮﻠﻓﺮﻠﮐ ﻢﺨﺗ و ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﻞﮐ ﻂﺳﻮﺘﻣ .ﺖﺷاد ﻎﻟﺎﺑ يﺎﻫ
ﯾر داﺮﻓا يﺰ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻎﻟﺎﺑ
LC10
ﻢﺸﭼ رﻮﻃ ﻪﺑ هﺮﺸﺣ ﻦﯾا هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز ﺖﻈﻠﻏ .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﯿﮔ
ﮐ ﺶ
هرﻮﭘ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﯽﻟو ،داد ﺶﯾاﺰﻓا هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻞﺴﻧ رد ار مرﺎﻬﭼ ﻦﺳ هرﻮﭘ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﺎﺗ مود ﻦﺳ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ داﺮﻓا ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﺶﯾاﺰﻓا .ﺖﺷاﺪﻧ يﺮﯿﯿﻐﺗ لوا ﻞﺴﻧ مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ داﺮﻓا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ
ي
ﺑ راﺮﻗ ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد ﻪﻠﻤﺟ زا ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﻞﻣاﻮﻋ ضﺮﻌﻣ رد رد ار ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد ﯽﯾارﺎﮐ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮕ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻓآ ﺖﯿﻌﻤﺟ رﺎﻬﻣ ﺪﻫد
)
Erb et al., 2001; Sedaratian et al., 2013
.(
ﻞﺴﻧ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻦﻤﺿ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﯿﻧ ﺖﻓآ ﻢﻫ .ﺪﺑﺎﯾ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻮﺳ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
Mahmoodi et al. (2020)
ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رد هﺮﺸﺣ
ﺶﮐ ﯽﻣﺎﺘﺳا يﺎﻫ و ﻦﯾﺰﻓوﺮﭘﻮﺑ ،ﺪﯾاﺮﭘ
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ يورTLC
نﺎﺸﻧ ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ داد
LC30
هﺮﺸﺣ ﻦﯾا ﺶﮐ
ﻪﺑ) ﺎﻫ ﺐﯿﺗﺮﺗ 21 / 51 ، 36 و 56 /0 ﯽﭘ ﯽﭘ ار ﯽﮔرﻮﭘ ﻦﯿﻨﺳ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ (ما
ﻪﺘﺷ يرورﺎﺑ و ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .داد ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻎﻟﺎﺑ يﺎﻫ
ﻪﺑ .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ يراد
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻖﯿﻘﺤﺗ ،ﻪﺑﺎﺸﻣ رﻮﻃ
Pavela et al. (2004)
و ﻎﻟﺎﺑ داﺮﻓا يرورﺎﺑ ،ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﺶﻫﺎﮐ زا ﯽﮐﺎﺣ
ﺖﻈﻠﻏ ﺞﻨﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻢﻠﮐ ﯽﻣﻮﻣ ﻪﺘﺷ داﺮﻓا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﺶﯾاﺰﻓا 25
/0 ، 05 /0 ، 005 /0 ،
0005 /0 و 00005 /0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﺮﺘﯿﻟ
هﺮﺸﺣ ﯽﻣ ﻦﯿﺘﺧاﺮﯾدازآ ﺶﮐ ﺶﻫوﮋﭘ فﻼﺧﺮﺑ .ﺪﺷﺎﺑ
و هﺪﺷ ﺮﮐذ يﺎﻫ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ
(2021) et al.
Romasi
ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
LC30
هﺮﺸﺣ ﺶﮐ ﺮﯿﺴﮐاﺪﻨﺗ و ﻦﯾﺰﯿﻟﺎﭘ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﻪﺑ) ﺐﯿﺗﺮﺗ 02 / 1627 و 99 / 1843 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار غﻮﻠﺑ زا ﺶﯿﭘ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ،(ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻫد
هﺮﺸﺣ عﻮﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺗاذ خﺮﻧ .ﺪﺷﺎﺑ هﺮﺸﺣ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﻠﺣﺮﻣ و ﺶﮐ
) تاﺮﯿﯿﻐﺗ خﺮﻧ ،(r
