آن ﺑﺮ ﻣﺆﺛّﺮ ﻋﻮاﻣﻞ و ﺑﺮﺧﻲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺷﺪن ﻋﺮﻓﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮر

(1)

يدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ

ﺖﺴﻴﺑ لﺎﺳ و مود - ) ﻲﭘﺎﻴﭘ هرﺎﻤﺷ 41

( - هرﺎﻤﺷ –لوا رﺎﻬﺑ 1390

:ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ 21

/ 4 / 89 :شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ

6 / 7 / 89

ﺺﺻ 158 - 135

* هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :لوﺆﺴﻣ

Email: [email protected]

ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻴﻌﺿو

ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ

نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺧﺮﺑ و

ﻞﻣاﻮﻋ ﺮّﺛﺆﻣ

ﺮﺑ نآ

نﺎﻴﻣ رد) و ﺮﺘﺧد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

ﺮﺴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد (ﺎﻨﻴﺳ ﻲﻠﻋﻮﺑ

ﻦﻬﻛ رﺎﺸﻓا داﻮﺟ

،*

ﺎﻨﻴﺳ ﻲﻠﻋﻮﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ هوﺮﮔرﺎﻳدﺎﺘﺳا

ﻲﻟﻼﺑ ﻞﻴﻋﺎﻤﺳا

، ﺎﻨﻴﺳ ﻲﻠﻋﻮﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ هوﺮﮔرﺎﻳدﺎﺘﺳا

رﻮﭘ نﺎﻤﻴﻠﺳ ﻲﻠﻋ ﺪﻤﺤﻣ ﺠﺸﻧاد،

ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮ

هﺪﻴﻜﭼ

ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و

ﻞﻣاﻮﻋ ﺮًﺛﺆﻣ ﺮﺑ نآ ﻲﻣ دزادﺮﭘ . نﺎـﺸﻧ ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا فﺪﻫ

نآ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ ﺔﻔﻟﺆﻣ و تﺎﻬﺟﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺧﺮﺑ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد نﺎﻴﻣ رد نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ةﺪﻳﺪﭘ ﺖﻴﻌﺿو نداد ﻦﻳا تروﺮﺿ.ﺖﺳا ﻞـﻣﺎﻋ عﻮـﻧ ﺮـﻫ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻬﻳﺪـﺑ و ﺖـﺳا ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا تﺎﻴﺣ رد ﻦﻳد يﻻاو هﺎﮕﻳﺎﺟو ﺖﻴﻤﻫاﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﺶﻫوﮋﭘ

ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺖـﻴﻤﻫا ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺗ ﻲـﻣ اﺬـﻟ،دﺮﻴﮔراﺮﻗ رﻮﺸﻛ نارﺬﮔ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ناﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮﻈﻧﺪﻣ ﺪﻳﺎﺑ هرﺎﺑ ﻦﻳا رد راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦـﻳا يﺎـﻫ

شور.ﺪﺷﺎﺑ رﻮﺸﻛ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ناﺮﻳﺪﻣ فاﺪﻫا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ

رد ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ زا عﻮﻧ ﺶﻳﺎﻤﻴﭘ و ﻚـﻴﻨﻜﺗ ﻊـﻤﺟ

يروآ هداد ﺎﻫ زا ﻖﻳﺮﻃ ﺖﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .

،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎـﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ناﺪـﻤﻫ ﺎﻨﻴـﺳ ﻲﻠﻋﻮـﺑ هﺎﮕـﺸﻧاد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

،ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﻲﺗﺎﻘﺒﻃ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا 376

هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑﺮﻔﻧ ﺪﻧا

. ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺑا

دﺎﻌ ﻲﻓﺮﻋ نﺪـﺷ

ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ناﺰﻴﻣ

ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ ﻲﺸﻨﻴﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد

ﺪﺣ ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا .

ناﺰﻴﻣ ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ يرﺎﺘﻓر ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﺑ ﻻﺎﺑ

ﺖﺳا و ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ رد ﺪﻌﺑ ﺖﻴﻤﻫا يﺎﻫدﺎﻬﻧ

،ﻲﻨﻳد ﺶﻨﻳﺰﮔ يﺮﮔ و ياراﺪﻣ ﻲﻨﻳد رد ﺪـﺣ ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﺖـﺳا ﺞﻳﺎـﺘﻧ.

ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ﻖـﻴﻘﺤﺗ

نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ناﺰﻴﻣ ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ ﺮﻣ ناد ﺶﻴﺑ زا نﺎﻧز

؛هدﻮﺑ ﻲﻟو ﻦﻴﺑ ﺖﻴﻌﺿو ﻞﻫﺎﺗ و هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻞﻳﺎﺳو ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻚﻴﺳﻼﻛ ﺎﺑ

ﻲـﻓﺮﻋ

نﺪﺷ ﻪﻄﺑار يرادﺎﻨﻌﻣ هﺪﻳد

ﻲﻤﻧ دﻮﺷ . ﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲـﺧﺮﺑ ﺎـﺑ نآ يﺎـﻫ ﺔـﻔﻟﺆﻣو نﺪـﺷ ﻲﻓﺮﻋ نﺎﻴﻣ ﻪﻛﺪﻨﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳاﺮﺑ هوﻼﻋ

(2)

136

و ﺖﺴﻴﺑ لﺎﺳ ،يدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ود

ﻲﭘﺎﻴﭘ هرﺎﻤﺷ ،م 41

هرﺎﻤﺷ ، لوا ، رﺎﻬﺑ 1390

رد ﻞﻴﺼﺤﺗ تﺪﻣ نﻮﭽﻤﻫ ﺶﻳاﺮﮔ،هﺎﮕﺸﻧاد

ﻲﻓﺮﻋ ﺶﻳاﺮﮔ،نﺎﺘﺳود ﻲﻓﺮﻋ

ﻦﻳﺪﻟاو ﺶﻳاﺮﮔ،

ﻲﻧﻼﻘﻋ ﻞﻳﺎـﺳوزا هدﺎﻔﺘـﺳا،نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

...و ﻦﻳﻮﻧ ﻲﻃﺎﺒﺗرا .دراد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار

هژاو :يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ،نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ

- ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ ﻖﻴﻘﺤﺗ -

.ناﺪﻤﻫ هﺎﮕﺸﻧاد

ﻪﻣﺪﻘﻣ وﺮﻤﻠﻗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛو ﺶﻘﻧ ،هﺎﮕﻳﺎﺟ ،ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﻧﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ تﻻﻮـﺤﺗ ضﺮـﻌﻣرد ،ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻊـﻣاﻮﺟ رد ﻦﻳد

ﻳ .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺘـﺴﺑاو يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺶﻳاﺪﻴﭘ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳا زا ﻲﻜ

حﺮـﻃ زا نﺮﻗرﺎـﻬﭼ زا ﺶﻴـﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ةﺪﻳﺪﭘ ﻪﺑ هﺪﻳا ﻦﻴﻟوا

ﻲـﻣ نآ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ يﺎـﻫ .درﺬـﮔ

ﻲـﻓﺮﻋزا ﺚـﺤﺑ

1نﺪﺷ هزوﺮﻣا ﺎﺗﺪﻤﻋ

ﻪـﻳﺮﻈﻧ هزﻮـﺣ رد ﻲـﺳﺎﻨﺷ ﻪـﻌﻣﺎﺟ يﺎـﻫ

ﻦﻳد ﺖـﻓﺮﻌﻣ ﻲـﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟو دراد يﺎـﺟ

ﺎـﻣا؛

ﺚـﺣﺎﺒﻣ ﻦـﻳا

ﻲﻧﻻﻮﻃ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﺨﻳرﺎﺗ زا ﺮﺗ

ﺖـﺸﭘ ار ﻲـﺳﺎﻨﺷ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﺦﻳرﺎﺗ

ﻲﻠﻴﻠﺟ)ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺮﺳ

، 12:1385 ﻪـﻤﻠﻛ زا نﺪـﺷ ﻲـﻓﺮﻋ.(

ﻦﻴﺗﻻ

Saeculum

ﺎـﻳ

Saecularam

هﺪـﺳ و نﺮـﻗ ﻲـﻨﻌﻣ ﻪـﺑ

ﺖــــﺳا ﻲــــﻠﻴﻠﺟ)

، 2:1385

؛ ﺪــــﻧز ﻲﻋﺎﺠــــﺷ

، 9:1380 و

يﺮﺟﺎــﻗآ

، 164:1381 و ﺮــﺿﺎﺣ نﺎــﻣز ﻪــﺑ ﺮــﻴﺒﻌﺗ نآ زا و (

ﺮــﮕﻳد نﺎــﻬﺟ و ﺖﻳﺪــﺑا ﻞــﺑﺎﻘﻣ رد نﺎــﻬﺟ ﻦــﻳا تﺎــﻗﺎﻔﺗا ﻲــــــــــﻣ )دﻮــــــــــﺷ

ﻲﻠﻴﻠﺟ 12:1385 ﻲﻋﺎﺠــــــــــﺷ و

ﺪﻧز 9:1380 حﻼﻄﺻا.(

ﻲﻓﺮﻋ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ نﺪﺷ ﺲﻛﺎـﻣ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺑ

ﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺑو )

Featherstone, 2007:79

( ﺲـﭘ و

رد ﺶﻟوﺮﺗ ﺖﺴﻧرا يو زا 1958

مﻮـﻬﻔﻣ ﻦـﻳا زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ

ـﻳﺮﻈﻧ سﺎـﺳاﺮﺑ.ﺪﻴﺸﺨﺑ نآ ﻪـﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻖﻧور ﺔ

ﻲـﻓﺮﻋ ،ﺮﻨﻳﺎـﺷ

ﺎﻨﻌﻣ ﺶﺷ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻂﺳﻮﺗ نﺪﺷ ي

ا ﻦـﻳد لﻮﻓ ،

ﺎـﻴﻧد ﺎـﺑ ﻲﻳاﻮﻨﻤﻫ ،

ﻦـﻳد ﺪـﻴﻗ زا ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻲﻳﺎـﻫر ،

ـﺑﺎﺟ ﻪ ﻲﻳﺎـﺟ

1. secularization

ﺎﻫدﺎﻬﻧ و ﺎﻫروﺎﺑ

،

ًﻘﺗ ﻢﻟﺎﻋ زا ﻲﻳادز سﺪ و

ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ﺖﻛﺮﺣ يا

ﻪــﻌﻣﺎﺟ ﻪــﺑ سﺪــﻘﻣ رﻻﻮﻜــﺳ يا

رﺎــﻛ ﻪــﺑ )ﺖﺳا ﻪــﺘﻓر ﺮــﺳ

ا ج

هداز

، 131:1383

؛ يﺮﺟﺎﻗآ

، 221:1381 ﻚﻳ رد نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ.(

ﻴﺑ ﺎ نآ ﻲﻃ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺪﻨﻳاﺮﻓ ،مﺎﻋ ن هﺎﮕﻳﺎﺟ

دﺮـﻓ دﺰﻧ ﻦﻳد و

ﺻﺮﻋ رد ﺔ

ًﻨﺗ عﺎﻤﺘﺟا لﺰ

ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ ﺖﺷادﺮﺑ و ﻓﺮﺻ ﻲﻳﺎﻫ

ﺄ يﻮﻴﻧد

ﻲـــﻣ ﺐـــﻟﺎﻏ ﻲـــﻨﻳد تﺎـــﻳﺎﻏ و ﻢﻴﻟﺎـــﻌﺗ زا ﻲﻋﺎﺠـــﺷ)ددﺮﮔ

ﺪــــﻧز

، 23:1385 نﻮــــﺘﻠﻴﻤﻫ ؛

، 302:1377 و ﻲــــﺒﻣاﺮﻛﺮﺑآ ؛

،ناﺮﮕﻳد 1370 .(

ﺶﺨﺑ ﻪﺳوﺮﭘ ﻦﻳا ﻲﻃ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

جرﺎــﺧ ﻲــﻨﻳد يﺎــﻫدﺎﻤﻧ و ﺎــﻫدﺎﻬﻧ ﺔﻄﻠــﺳ ﺮــﻳز زا ﮓــﻨﻫﺮﻓ و ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ )

Berger,1976:107

ﺮـﺘﻴﭘ.(

ﺮـﮔﺮﺑ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ةزﻮـﺣ

ﻦـــﻳد ار ﻦﻴﺘـــﺴﺨﻧ رﺎـــﺑ

رد ﻢـــﻬﻣ ﻦﻳﺮـــﺗ يﺎـــﻫدﺎﻬﻧ ﻞـــﻣﺎﺣ

ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ )

،دﺎﺼﺘﻗا

،ﺖﻌﻨﺻ ﺖﻟود و (...

لﺎﺒﻧد ﻲﻣ ﺪﻨﻛ .

ﻪﻟﺎﺴﻣ حﺮﻃ

هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻛ دﺮﻛرﺎﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻢﻠﻋ و يروﺎًﻨﻓ ار رد ﻪﻌﻣﺎﺟ

ﺮـﺑ هﺪـﻬﻋ

،دراد ﻪـﺑ ﻢــﻋز

،ﺮـﮔﺮﺑ ﻲـﻜﻳ زا نﻼﻣﺎـﺣ ﻪــﺘﻴﻧرﺪﻣ

بﻮــﺴﺤﻣ ﻲــﻣ

دﻮــﺷ . ﺮــﺜﻛا ــﻜﻔﺘﻣ ناﺮ ﻪــﻌﻣﺎﺟ ﻲــﺳﺎﻨﺷ ﻦــﻳد

ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺎﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺢﻄـﺳ تﻼﻴـﺼﺤﺗ

، داﺮـﻓا ﺪـﻧور ﻲـﻓﺮﻋ

نﺪﺷ ﻲﻫﺎﮔآ ﺎﻫ نآ ﺰﻴﻧ

ﺪـﺑﺎﻳ ﻲـﻣ يﺮﺘﺸﻴﺑ لﺎﻤﺘﺣا .

ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ

ﻲﻣ ناﻮﺗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ار

ﻲﻜﻳ زا نﻼﻣﺎـﺣ ﻲﻫﺎـﮔآ نرﺪـﻣ رد

ﻊﻣاﻮﺟ رد لﺎﺣ ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ﺮﻈﻧ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ

ﺮﻴﺛﺄـﺗ ار

زا نآ ﻲﻣ ﻦﻳا.ﺪﻧﺮﻳﺬﭘ ﻦﻳﺪﺑ

ﻲﻨﻌﻣ ﺖﺴﻴﻧ ﻪﻛ ﺎﺑ جاور ﻲﻫﺎـﮔآ

(3)

ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و ﻲﺧﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮّﺛﺆﻣ ﺮﺑ نآ

137

نرﺪﻣ رد ﻦﻴﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺎﺗروﺮﺿ

زا ﺢﻄـﺳ يراﺪـﻨﻳد ﺎـﻬﻧآ

ﻪﺘﺳﺎﻛ ﻲﻣ

،دﻮﺷ ﺎﻣا ﻪﺑ لﺎﻤﺘﺣا دﺎﻳز عﻮﻧ شﺮﮕﻧ ﺎﻬﻧآ ﻪـﺑ ﻦـﻳد

و يﺎﻬﺸﻳاﺮﮔ ﻲﻨﻳد

ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻦﻴـﻨﭼ يﻮـﺳو ﺖﻤـﺳ

.ﺪﺷﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ و ﺚﺤﺑ ﻞﺤﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﺘﺒﻟا يﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪـﺑ ﻲﻫﺎﮕﻧ

زﻮﺣ رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺧﺮﺑ ة

ﺎﺟ رد ﻦـﻳد ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣ

ﻦـﻳا رد ﻲـﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪـﻛ ﺖـﺳﺎﻋدا ﻦﻳا ﺪﻳﻮﻣ ،هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ناﺮﻳا زﻮﺣ ة ﺻﻮﺼﺨﻣ ﺄ .ﺖـﺳا عﻮـﻗو لﺎﺣ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد نﺎﻴﻣ رد

يﻻاو هﺎـﮕﻳﺎﺟ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ رﺎﻈﺘﻧا ور ﻦﻴﻤﻫ زا درﻮـﻣ ﺮـﻈﻧ ﺖـﻗد ﺎـﺑ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻴﺣ رد ﻦﻳد ﺖﺳﺎﻴﺳو ناﺮﻳﺪﻣ و دﺮﻴﮔراﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ

ﻮـﺸﻛ نارﺬـﮔ ﻦـﻳا رد ر

تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲـﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﮔا.ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار مزﻻ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ هرﺎﺑ ندﻮﺑ از ﻪﻟﺄﺴﻣ دﺎﻌﺑا،ﻢﻳزاﺪﻨﻴﺑ ﻲﻫﺎﮕﻧ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳارد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا

،ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ.دﻮﻤﻧ كرد ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺮﺘﻬﺑ ار قﻮﻓ هﺪﻳﺪﭘ ﺞﻳﺎـﺘﻧ

ﺐﻠﻏا نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻣ

ﻲـﻨﻳد تادﺎـﻘﺘﻋا ناﺰـﻴﻣ ﻪـﻛ ﺪـﻫد

ﺖﺳﻻﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

؛

ﺗ دﺎـﻌﺑا ﺮﻳﺎـﺳ رد ﺎـﻣا لﺎـﺣ رد ﻲـﺗاﺮﻴﻴﻐ

.ﺖﺳا عﻮﻗو

نﺎــﻴﻣ رد نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ عﻮــﺿﻮﻣ ﻲــﺳرﺮﺑ تروﺮــﺿ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ هﺎﮕـﺸﻧاد ﻪـﻛ دﺰـﻴﺧ ﻲـﻣﺮﺑ ﺎﺟ نآ زا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

هﻮﻴـﺷ ﻞـﻣﺎﻌﺗ ياﺮـﺑ ﻲﺒـﺳﺎﻨﻣ ﺮﺘﺴﺑ ﻷﻮﻤﻌﻣ نرﺪﻣ يدﺎﻬﻧ يﺎـﻫ

يراﺬـﮔﺮﻴﺛﺄﺗ رﺎـﻨﻛرد ﺮـﻣا ﻦﻳا و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓﺮﺑ هﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﻧ ﻲـﺳر

ﻲﺗروﺮـﺿ ﻪـﺑ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد نﺎـﻴﻣ رد ار نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺖﻴﻌﺿو ﻲــﻣ ﻦﻳاﺮــﺑ هوﻼــﻋ .دزﺎــﺳ لﺪــﺑ ﺮﻳﺬــﭘﺎﻧرﺎﻜﻧا ﺖــﻔﮔ ناﻮــﺗ

و دﻮــﺧ ﺮــﻤﻋ زا ﻲﺗﺪــﻣ ندﺮــﻛ يﺮﭙــﺳ زا ﺲــﭘ نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد ﺺــﺼﺨﺗ ﺐــﺴﻛ دراو ،ﻒــﻠﺘﺨﻣ يﺎــﻫ ﻪــﻨﻴﻣز رد مزﻻ يﺎــﻫ

ﻲﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﺼﺼﺨﺗ ﺰﻛاﺮﻣ و ﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮـﻣا ﻦـﻳا و ﺪﻧﻮـﺷ

ﻲﻣ

ـﺴﺗ نﺎـﻳﺮﺟ ﻲﻋﻮـﻧ ﺪﻧاﻮﺗ دﺎـﺠﻳا ﻪـﻌﻣﺎﺟ رد ار ﺶـﺨﺑ يﺮ

ار هﺎﮕـﺸﻧاد ﺢﻄـﺳ رد دﻮـﺟﻮﻣ يﺎﻫﺪـﻨﻳاﺮﻓ دﻮﺧ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ .دزﺎﺳ

ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﻦﻳا ﻢﻬﻓ،ور ﻦﻴﻤﻫ زا

ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﺎﻫ هداد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲـﻣ ﻲﻤﻠﻋ يﺎﻫ

ناﺮﻳﺪـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ

يرﺎـﻳ دﻮـﺧ ﺮـﻈﻧ ﺪـﻣ فاﺪﻫا يﺎﺘﺳار رد ار رﻮﺸﻛ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ .ﺪﻧﺎﺳر

ﻦﻴﺸﻴﭘ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ

رد يدﺪـﻌﺘﻣ دراﻮـﻣ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻠﺧاد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ

.دادراﺮﻗ هرﺎﺷا درﻮﻣ ار ﺳﺪﻨﺳ ﺮﻴﻣ

ﻲ ) 1383 ( دﻮﺧ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد

نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد 50 ﺮـﻣا ﻚـﻳ ار ﻦـﻳد نﺎﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺪﺻرد

ﻲﺻﻮﺼﺧ ﻲﻣ

و ﺪﻨﻧاد 67 ﺪﺻرد ﻲﮔﺪـﻧز ﻪـﻛ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ

ﺮﻳﺰﮔﺎـﻧ ار تادﺎﻘﺘﻋا و ﺎﻫرﺎﺘﻓر زا ﻲﺧﺮﺑ رد يﺮﮕﻧزﺎﺑ ﺪﻳﺪﺟ .ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ رد

ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﺰـﻴﻧ هداز جاﺮـﺳ ،ﺮـﮕﻳد ﻲـﺸﻫوﮋﭘ

ﺖﺳا هﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪـﻛ ﻦـﻳد يﺪـﻣﺎﻴﭘ و ﻲﻜﺳﺎﻨﻣ ﺪﻌﺑ رد ﻪﻛ

ﻢـﺳاﺮﻣ مﺎـﺠﻧا و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲﮔﺪـﻧز رد ﻦﻳد دﺮﺑرﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ،ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻲـﻌﻤﺟ يدﺎـﺒﻋ ﻢـﺳاﺮﻣ رد ﺖﻛﺮﺷ و يدﺮﻓ يدﺎﺒﻋ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ نﺎﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ يراﺪﻨﻳد هﺮﻤﻧ ﻲﻣ

ﺪﺳر

زا يﻻﺎﺑ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ

» ﻣ ﺆ وﺮﻧ ﺪﺠﺴﻣ ﻦﻴﻨﻣ

« يﺪـﻳﺪﺟ هﺪـﻳﺪﭘ

ﺪــﻨﻫد نﺎــﺸﻧ ﻪــﻛ ﺖــﺳا ناﺮــﻳا رد ة

شﺮــﮕﻧ شﺮﺘــﺴﮔ يﺎــﻫ

ﺖــﺳا ﻪــﻌﻣﺎﺟ رد ﻦــﻳد ﻪــﺑ ﺖﺒــﺴﻧ ﺮــﺗ ﻲــﺼﺨﺷ جاﺮــﺳ)

ز ا هد

، 187:1383 ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ.(

ﻚﻳ ﻲـﺳرﺮﺑ ﺮـﮕﻳد نﺎـﺸﻧ

ﻲﻣ ﻲﺻﻮﺼﺧ ﻦﻳد ﻪﻛ ﺪﻫد هدﻮﺑ ﺪﺷر ﻪﺑ ور

و ﻞـﻳﺎﻤﺗ ناﺰﻴﻣ

ﻪﺑ

ﻲﺑﺎـﻳزرا ﻢـﻛ ﺪـﺣ رد ﻲـﻨﻳد ﻲـﻌﻤﺟ ﻚﺳﺎﻨﻣ نداد مﺎﺠﻧا ﻲﻣ ﺷ ﻲﻠﺳﻮﺗ)دﻮ

، 96:1385 .(

ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻲﻣ ور ﻦﻳا زا

ﻲﻫﺎﮔآ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻲﺗﻻﻮﺤﺗ و لﺎـﺣرد نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻲﻨﻳد يﺎﻫ

ﺖﻬﺟ و ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ،ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا عﻮﻗو نآ يﺮـﻴﮔ

ﻲـﻣ ﺎـﻫ

هﺎﮕـﺸﻧاد ﻪـﻛﺎﺟ نآزا ﻊـﻗاورد .ﺪـﺷﺎﺑ ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ،ﺪﻧاﻮﺗ

(4)

138

نآ رد ﻲـﻨﻳد يﺎـﻫدﺎﻬﻧ ﻢﻫ و ﺖﺳا ﻚﻴﺗاﺮﻛورﻮﺑ يدﺎﻬﻧ ﻢﻫ ﺸﻨﻛ و ﺪﻨﺘﺴﻫ لﺎﻌﻓ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫ ﻂﻴﺤﻣ زا (نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد) نآ ناﺮﮕ

هﺪـﻣآ (ﻪـﺳرﺪﻣ و هداﻮﻧﺎﺧ نﻮﭽﻤﻫ)ﻲﺒﻫﺬﻣ يﺎﻀﻓ ﻪﺒﻠﻏ ،ﺪـﻧا

و نرﺪـﻣ ﻲﻫﺎـﮔآ ﻞـﻣﺎﻌﺗ ةﻮـﺤﻧ ﺔـﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮـﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ درﻮﻣ .ﺖﺳا ﻲﻨﻳد ﻲﻫﺎﮔآ

رد ،ﻲﻟﺎـﻋ تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺎﺑ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺪﻨﻳاﺮﻓ نﺎﻴﻣ ﺔﻄﺑار ﻪـﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻲﻜﻣرا دازآو ﻲﺒﺋﺎﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﺸﻫوﮋﭘ

ﻲﺒﺋﺎﻧ)ﺖــﺳا

،ﻲــﻜﻣرا دازآو 1385

نﺎــﻴﺑ ،ﻖــﻴﻘﺤﺗ ﻦــﻳارد.(

ﻲﻣ هزﻮـﺣو ﻪـﻌﻣﺎﺟ يﺎـﻫدﺎﻬﻧ ﺎـﻬﻨﺗ ﻪـﻧ نﺪـﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﻪﻛ دﻮﺷ

ﻲﻣ اﺬﻟدﺮﻴﮔ ﻲﻣﺮﺑرد ﺰﻴﻧ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻴﻨﻫذ ﻪﻜﻠﺑ؛ﮓﻨﻫﺮﻓ ناﻮﺗ

ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ:دﺮﺑ مﺎــﻧ نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ ﻪــﺟو ود زا -

:نﺎﻤﻫ)ﺖﻴﻨﻫذ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ و يرﺎﺘﺧﺎﺳ 78

.(

نﺎﻴﻧﻼﻴﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هرﺎﺑ ﻦﻳارد ﻲﻘﻣﺎـﻧ و

ﺪـﻴﻛﺄﺗ ﺎـﺑ ار نﺪـﺷ ﻲـﻓﺮﻋ ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﺖﻴﻌـﺿو ﻪـﻛ دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا

هدادراﺮـﻗ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ناﺮﻳا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻂﻳاﺮﺷﺮﺑ نﺎﻴﻧﻼﻴـﺳ)ﺪﻧا

،ﻲﻘﻣﺎﻧ و ﻲﺳﻮﻃ 1384

ﻲﺗﺎـﻴﻠﻛ ﺔـﺋارا زا ﺲﭘ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳارد.(

،ﻲـﺑﺮﻏ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻳﺮﻈﻧ ﺮﻴﺳ ةرﺎﺑرد ﻪﺑ ﻲـﮔﮋﻳو نﺎﻴﺑ

ـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﻲـﻧاﺮﻳا ﻪـﻌﻣﺎﺟ يﺎـﻫ و ﺖ

رد حﺮــﻄﻣ يﺎــﻫ هزﻮــﻣآو تﺎﻴﻋﺪــﻣ ﻲﺘــﺳردﺎﻧ و ﻲﺘــﺳرد ناﺮــﻳا ﺔــﻌﻣﺎﺟ ﻂﻳاﺮــﺷ سﺎــﺳاﺮﺑ نﻮﻴــﺳاﺰﻳرﻻﻮﻜﺳ تﺎــﻳﺮﻈﻧ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ و ﺚﺤﺑ درﻮﻣ

ار ﺮـﻳز دراﻮـﻣ ناﻮـﺗ ﻲـﻣ ﻲﺟرﺎﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ رد .دادراﺮﻗ هرﺎﺷا درﻮﻣ

"

ﻪـﺑ تاﺮـﺟ ﺎـﺑ ﻞﺴﻧ ﻦﻳا :ﻦﻳدو نﺎﻧاﻮﺟ

دور ﻲﻣﺎــﺴﻴﻠﻛ

"

آ مار ﻪــﻛ ﺖــﺳا ﻲــﺸﻫوﮋﭘ ناﻮــﻨﻋ ﻮﻧﺎــﻧﺎﻛ

لﺎــﺳ رد ﺶﻧارﺎــﻜﻤﻫ 2004

هداد مﺎــﺠﻧا ﺪــﻧا

)

Ram A

cnaan:2004

ﻪﺘﻓﺎﻳ.(

ﻦﻳد ﻪﻛ ﺪﻨﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا يﺎﻫ

ﺎﻨﺑ.ﺖـﺳا رادرﻮـﺧﺮﺑ يدﺎـﻳز ﺖـﻴﻤﻫا زا زﻮـﻨﻫ نﺎﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ شراﺰﮔﺮﺑ

ود زا ﺶﻴـﺑ ،ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا رد هﺪـﺷ ﻪـﺿﺮﻋ يﺎﻫ -

هﺎﻣ رد نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ مﻮﺳ ﻲﺒﻫﺬـﻣ لﺎـﻤﻋا ﺐـﻗاﺮﻣ ﻪﺘـﺷﺬﮔ يﺎـﻫ

هدﻮﺑدﻮﺧ ﺪﻧا ود و - نآ ﻢﺠﻨﭘ هوﺮـﮔ رد ﺎﻫ ﺎـﺑ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ

ﻪﺘـﺷاد رﻮﻀﺣ ﻲﺒﻫﺬﻣ ﻲﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ تﺎﻴﻋﺪـﻣ ،ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻦﻳا.ﺪـﻧا

و داﮋـﻧ ،ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳارد .ﺪﻨﻛ ﻲﻤﻧ ﺪﻴﻳﺎﺗ ار نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻪﺘـﺴﻧاد ﻲﻨﻳدرﺎـﺘﻓر ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﺎـﺑ راد ﺎـﻨﻌﻣ ﺔـﻄﺑار ﺪﺟاو ﺖﻴﺴﻨﺟ هﺪﺷ .ﺪﻧا شﺮـﮕﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗو هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺑ دورو

"

ﻲـﺸﻫوﮋﭘ ناﻮـﻨﻋ

ﺎــﭽﻳر ﻪــﻛ ﺖــﺳا لﺎــﺳ رد ﺲﺘﻴﻠﻳوﺎــﻛ نﺮــﻓ و ﻚــﻧﺎﻓ ﻲــﺑ در

1987

ﻂـﺑار ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪﺑ نآرد و ﺪﻧا هدﺮﻛ ﺮﺸﺘﻨﻣ

دورو نﺎـﻴﻣ

ﻪـﺘﺧادﺮﭘ داﺮﻓا ﻲﺒﻫﺬﻣ شﺮﮕﻧ رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ و هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺑ .ﺪـﻧا

ﻲـﻣ هﺎﮕـﺸﻧاد دراو ﻪـﻛ يداﺮﻓا،ﺪﻨﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ هزﻮﺣرد ،ﺪﻧﻮﺷ

ﺶـﻘﻧو ﺐﻫﺬـﻣ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ نﻮﭼ ﻲﻳﺎﻫ يﺎـﻫ

ﺎﻨﻌﻣ يﺎﻫ توﺎﻔﺗ ،ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ ﻲـﻣ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ارﺮﮕﻳد داﺮﻓا ﺎﺑ يراد

.ﺪﻨﻨﻛ

"

ﻲﺒﻫﺬﻣ تادﺎﻘﺘﻋا رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ

"

ﺖﺳا ﻲﺸﻫوﮋﭘ ناﻮﻨﻋ

لﺎــﺳ رد نﻮــﺘﻨﮕﻠﻴﭘ.ﻮﻴﻠﺑد.ج ﻪــﻛ 1976

و ﺖــﺳا هداد مﺎــﺠﻧا

ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ نآرد لﺎـﻤﻋا و تادﺎـﻘﺘﻋا رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ يا

ﺔﻟﺎــﺳ هدزﺎــﻳ ةرود رد ﻲﺒﻫﺬــﻣ 1972

- 1961 هﺪــﺷ ﻪــﺘﺧادﺮﭘ

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ .ﺖﺳا ﺪﻨﻫد

رد ﻲـﻌﻤﺟ ﺖﻛﺮﺣ ﻲﻋﻮﻧ

ﻲﺒﻫﺬــﻣ تادﺎــﻘﺘﻋا ﻲﻋﻮــﻧ ياراد ﻪــﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد ﺖﺒــﺴﻧ هدﻮــﺑ

،ﺪــﻧز ﻲﻋﺎﺠــﺷ)ﺖﺳا هداد خر هرود ﻦــﻳا ﻲــﻃ رد ﺪــﻧا 1385 : 58 .(.و

رﺎﻬﭼ بﻮﭼ يﺮـﻈﻧ :1

موﺰـﻟ ﻪـﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻪـﭼ ﺮـﻫ ،نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ هﺪﻳا ناراﺪﻓﺮﻃ هﺪﻳا رد يﺮﮕﻧزﺎﺑ زا ﻲـﻜﻳ رد .ﺪـﻧﺮﺑ ﻲـﻣ ﻲﭘ دﻮﺧ ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ

1 . ﻪـﺑﺮﻇﺎﻧ ،دﻮـﺷ ﻲـﻣ هدروآ ﺶـﺨﺑ ﻦـﻳارد ﻪـﭽﻧآ ﻪﻛددﺮﮔ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﺳا مزﻻ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ مﺰﻳرﻻﻮﻜﺳ ﻪﻧ،ﺖﺳا ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻚﻳ ﺔﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ مﻮﻬﻔﻣ

.دﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﺿﺮﻋ يﺮﻜﻓ ﺐﺘﻜﻣ

(5)

139

ﺎـﺑ ﻦـﻳا ﻦﻳﺮﺗﺮﺧﺎﺘﻣ مﻮـﻬﻔﻣ حﺮـﻃ ﻪـﺑ سﺎـﻣﺮﺑﺎﻫ ،ﺎـﻫ ﻲﻧاﻮﺧز

ﺐﺟﻮﻣ دﻮﺧ ﺎﺑ دﺮﻜﻳور ﻦﻳا و دزادﺮﭘ ﻲﻣرﻻﻮﻜﺳﺎﺴﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺪـﻳﺪﭘ ﻚـﻳ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﺐﻫﺬـﻣ ﺖﺸﮔزﺎﺑ زا ﺚﺤﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ )دﻮـﺷ ﻲﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

Barbato & Kratochwil, 2009

ﺎـﺑ .(

و ذﻮـﻔﻧ زا نﺎـﻨﭽﻤﻫ نﺪـﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻴﺑدا لﺎﺣ ﻦﻳا ﺳارادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ .ﺖ

ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ دﻮﺧ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ زا ﺚﺤﺑ ﻪﻛ ﻪــﺘﺒﻟا ﻢــﻬﻣ ﻦــﻳا و ﺖــﺳاﺮﺻﺎﻌﻣ نﺎــﻬﺟ رد نﺎــﻳدا ﺖﺧﺎﻨــﺷ ﺶﺨﺑ ﺮﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪـﭼ ،ﺖـﺳا ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻲﮔﺪﻧز ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

شﺮـﮕﻧ ،ﺪـﻧا هﺪﺷ روآدﺎﻳ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ﻲـﻨﻳد ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﺖﻴـﺻﻮﺼﺧ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﻛ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ داﺮﻓا ﻦﻴﻴﻌﺗ

ﻪـﺒﻨﺟ زا نﺎـﺴﻧا ﻲﺑﺎﻳزرارد،دﻮـﺷ ﻲﻣ ﻪﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑو يﺎـﻫ

ﻲﻣﺮﻴﺛﺄــﺗ وا ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ رﻮــﺻ رد و ﻲﻧﺎــﺴﻧا ﻲﮔﺪــﻧز ﻲﻠــﺻا

،خاو)دراﺬﮔ 1380

: 48 .(

ﺪﻨﻳاﺮﻓ نﻮﻣاﺮﻴﭘ هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تﺎﻳﺮﻈﻧو ءارآ ﻪﺑ ﻲﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ دﻮـﺷ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ،

ﻪـﻳﺮﻈﻧ نازادﺮـﭘ ﻚﻴـﺳﻼﻛ

ﻲﻠﻋ ﻢﻏر دﻮﺟو ﻲﺧﺮﺑ توﺎﻔﺗ ﻲـﻓﺮﻋ ﺪﻨﻳاﺮﻓ لﻮﺣرد ﺎﻫﺮﻈﻧ

نﺪﺷ

، طﺎﻘﻧ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑ نﺎﺸﻳا زا ﻲﺧﺮﺑ .ﺪﻧرادﺰﻴﻧ ﻲﻛاﺮﺘﺷا

ﻪﻛ ﺎﺑ يزﺎـﺳﻮﻧ ﻪـﻌﻣﺎﺟ

و رﻮـﻬﻇ ترﻮـﺻ ﻲﻃﺎـﺒﺗرا يﺎﻫﺪـﻨﺑ

رد ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻴﺣ

،ﺮﺸﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻴﺣ هﺮﺘﺴﮔﺮﺑ نﺎﻳدا قﻮﻔﺗ

دﻮﺷ ﻲﻣ ﻒﻴﻌﻀﺗ ةﺪﻤﻋ.

ﻪﻳﺎﭘ ناراﺬﮔ ﻲﻠﺻا ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

ﺪﻨﻧﺎﻣ

،ﺲﻛرﺎﻣ ﻢﻴﻛرود

و ﺲﻛﺎﻣ ﺮﺑو ﺪـﻘﺘﻌﻣ ﺪـﻧدﻮﺑ ﻪـﻛ ﺎـﺑ

ﻪﻌـــــﺳﻮﺗ دﺎﻬﻧ

يﺎـــــﻫ تاﺪـــــﻘﺘﻌﻣ هﺎـــــﮕﻳﺎﺟ ،ﺪـــــﻳﺪﺟ

ﻲــﻨﻳد رﺎــﭼد ﺮــﻴﻴﻐﺗ ﻲــﻣ و دﻮــﺷ رﻮــﻬﻇ ﺎــﺑ ﺔــﻌﻣﺎﺟ

،ﻲﺘﻌﻨــﺻ

ﺶﻫﺎﻛﺪﻫﺎـــﺷ ﺶـــﻘﻧ

نﺎـــﻳدا دﻮـــﺑ ﻢﻴﻫاﻮـــﺧ ﻪـــﻌﻣﺎﺟ رد

ﺰﻧﺪــﻴﮔ) 289:1378 ترﺎــﻬﻠﮕﻨﻳا؛

17:1387 يرﻮــﺌﺗ .(

ﻲــﻓﺮﻋ

نﺪﺷ ﺎﻋدا ﻲﻣ ﺪﻨﻛ رد ترﻮﺻ ﺶﻳاﺪـﻴﭘ ﺖـﻴﻧﻼﻘﻋ

ﻲـﻤﻠﻋ و

،ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﻴﻤﻫا

نﺎﻳدا رد ﻪﻤﻫ ﻪﺒﻨﺟ يﺎﻫ ﻲﮔﺪـﻧز -

زا ادﺎــﻋ ت ﻲــﺼﺨﺷ ﺎــﺗ

يﺎــﻫدﺎﻬﻧ ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا

- ﻪــﺑ ترﻮــﺻ

ﻲﻜﻴﺗﺎﻣارد ﺎﺑ

لاوز ﻪـﺟاﻮﻣ ﻲـﻣ دﻮـﺷ . ﻪـﺑ ترﺎـﺒﻋ

،ﺮـﮕﻳد ﺎـﺑ

،ﻢــــﺴﻴﻧرﺪﻣ

،يژﻮــــﻟﻮﻨﻜﺗ

،ﻢــــﻠﻋ تﺎــــﻃﺎﺒﺗرا

،ﻪﺘﻓﺮــــﺸﻴﭘ

ﺖﻣﻮﻜﺣ يﺎﻫ

اﺮﮕﻠﻤﻋ و دﻮﺒﻬﺑ ﻂﻳاﺮﺷ

،ﻲﮔﺪﻧز ﻦﻳد هﺎﮕﻳﺎﺟ

ﺮﻴﻴﻐﺗرﺎﭼد ﻲﻣ

دﻮﺷ )

RAM, et al, 2004:17

.(

ﻪﺑ ﻲًﻠﻛرﻮـﻃ

تﺎــﻳﺮﻈﻧ ﻚﻴــﺳﻼﻛ

ﻲــﻓﺮﻋ ياراد نﺪــﺷ رﺎــﻬﭼ

ﻪــﺼﻴﺼﺧ

ﻲﻔﻴــﺻﻮﺗ:ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﻳد،ﺪــﻧا

ار هﺪــﻳﺪﭘ يا ﻖــﻠﻌﺘﻣ ﻪــﺑ نارود

ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻲﻋﺪﻣ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣداﺪﻤﻠﻗ لﻮﻓا

ﻦﻳد ردو ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﻳﺎﻬﻧ

ياراد ﻲﺑﻮﭼرﺎﻬﭼ ﻚﺗ

.ﺪﻧا يﺪﻌﺑ

رد ﺖــﻓﺎﻴﻫر ﻪــﻌﻣﺎﺟ

نﺎــﺳﺎﻨﺷ ﺪــﻳﺪﺟ نﻮــﻣاﺮﻴﭘ

،ﻦــﻳد

ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ نﺎﻤﺘﻔﮔ:

فﺬـﺣ و

،نﺎـﻳدا هﺎـﮕﻳﺎﺟ لﻮـﻓا ﻪـﺑ

نﺎﻤﺘﻔﮔ ﺮﻴﻴﻐﺗ و جاور دﺪﺠﻣ ﺗ ﺮﻴﻴﻐ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳا . ﻲـﺘﺣ ﻲـﺧﺮﺑ

ﺔﻳﺮﻈﻧ نازادﺮﭘ ﻪﻛ اﺪـﺘﺑا لﻮـﻓا نآ ار ﻲـﻤﺘﺣ ﻲـﻣ ﺪﻨﺘـﺴﻧاد ﺎـﺑ

شﺮﻳﺬﭘ هﺎﺒﺘﺷا

،دﻮﺧ رد تﺎﻳﺮﻈﻧ ﺶﻘﻧﺮﺑﺪﻳﺪﺟ ةرﺎـﺑود

ﻦـﻳد

رد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻧﺎـﺴﻛ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﺮﮔﺮﺑ.ﺪـﻧدﺮﻛ

ﻮـﺤﻧ ﻪـﺑ ار ﻦﻳد ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺮﻈﻧ ﺚﺣﺎﺒﻣ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻪﺘــــــﺴﺟﺮﺑ ز ﻦــــــﺴﺣ و ﻲﻤﻠﻋ)ﺪــــــﻨﻛ حﺮــــــﻄﻣ يا

هدا

70،1386 ﻲﻜﻳوا.(

زا ﻢﻬﻣ ﻦـﻳر ﺔـﻳﺮﻈﻧ نازادﺮـﭘ ﺮـﺻﺎﻌﻣ رد

ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻪﻨﻴﻣز ﻲﻓﺮﻋ

نﺪﺷ ﺖﺳا .

ﺎـﺑﺮﮔﺮﺑ ﺮـﻈﻧ ﻪﺑ ﻢﻴـﺴﻘﺗ

رﺎـﻛ

هدﺮﺘــﺴﮔ رد

ﻊــﻣاﻮﺟ ﺪــﻳﺪﺟ و ﻲــﺼﺼﺨﺗ نﺪــﺷ

رﻮــﻣا و ﻪــﺑ

نﺪﻣآدﻮﺟو ﺎﻫدﺎﻬﻧ

و يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

،ﺪـﻳﺪﺟ ﺖـﺴﻳز

نﺎﻬﺟ يﺎﻫ يدﺪﻌﺘﻣ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻞﻜﺷ ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﻪﺑ نﺎﻴﺑ

،ﺮﮕﻳد

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﺑ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﺪﺷ

ﺖﺴﻳز نﺎﻬﺟ ﺎﻫ ﻪﺟاﻮﻣ ﻲـﻣ دﻮـﺷ و

ﻪﻔﻴﻇو ﻲﻤﻳﺪﻗ ﻦﻳد درﻮﻣ ﺪـﻳﺪﻬﺗ يﺪـﺟ راﺮـﻗ ﻲـﻣ رد.دﺮـﻴﮔ

ﺖﻓﺎﻴﻫر

،ﺮﮔﺮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻲﻜﻴﺘﻜﻟﺎﻳد ﻦﻴﺑ

ﺖـﻴﻌﻗاو يﺎـﻫ

ﻲﻨﻴﻋ و ﻲﻧﺎﻌﻣ ﻲﻨﻫذ ﻪﺘﺴﻳﺮﮕﻧ ﻲﻣ ﻲﻨﻌﻳ؛دﻮﺷ ﻲﻠﻣﺎﻌﺗ

ود ﺔﻳﻮﺳ

(6)

140

ﻦﻴﺑ ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﺘﻴﻌﻗاو ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲﻣ دﻮـﺷ ) ﻪـﺑ رﻮـﻃ

،ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻬﻧ

ﻲﻳﺎﻫد ﻪﻛ دﺮﻓ ﺎﺑ نآ ﻪﺟاﻮﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ ( و ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ ﻲﻫﺎﮔآ ﻲﻧورد ﻪﺑ ﻢﻬﻓ رد ﻲـﻣ ﺪـﻳآ . ﻦـﻳا ﺖـﻓﺎﻴﻫر ﻪـﺑ

ﺖــﻴﻌﺒﺗ زا ﻪــﻌﻣﺎﺟ ﻲــﺳﺎﻨﺷ دﺮــﻔﻟآ ﺲﺗﻮــﺷ و ﻪﻔــﺴﻠﻓ ﺪــﻧﻮﻣدا

،لﺮﺳﻮﻫ ﻲﻫﺎﮔآ

ار مﻮﻬﻔﻣ يﺰﻛﺮﻣ دﻮﺧ راﺮـﻗ هداد ﺖـﺳا و

ﺖــﻴﻌﻗاو مﺎــﺗ

ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا ار

ياراد ﺔــًﻔﻟﺆﻣ ﻲــﺳﺎﺳا ﻲﻫﺎــﮔآ

ﻲﻣ ﺪﻧاد ) :نﺎﻤﻫ 25 و(

ﻪﻔﻴﻇو ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺖﺧﺎﻨﺷ ار ﻂـﺑر

نداد ﺖﺧﺎﺳ يﺎﻫ ﻲﻫﺎﮔآ ﻪـﺑ ﺎـﻫدﺎﻬﻧ و يﺎﻫﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﻦﻳدﺎـﻬﻧ

ﻲﻣ ﻦﻴﻟوا .ﺪﻧاد ﺪﻣﺎﻴﭘ

ﻦﻳا ﺖﻴﻌﺿو ـّﺜﻜﺘﻣ ﺮ ياﺮـﺑ ةزﻮـﺣ ﻦـﻳد

ﻲــﺻﻮﺼﺧ نﺪــﺷ

نآ ﺖــﺳا ) ﺮــﮔﺮﺑ و

،ناﺮــﮕﻳد 88:1381

.(

ﻲﮔﮋﻳو ﺮﮔﺮﺑ ﺮًﺜﻜﺘﻣ

ﺖﻴﻌﺿو نرﺪﻣ ار ﺔﻟﺎﺴﻣ يا يﺪﺟ ياﺮﺑ

ﻦﻳد ﻲﻣ ﺪﻧاد . ﻦﻳا ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺑ ﺎﻧ يدﻮﺑ ﻦﻳد ﻲﻤﻧ

؛ﺪـﻣﺎﺠﻧا ﺎـﻣا

ﻪﺑ رﻮﻬﻇ ﻪﭽﻧآ يو

» رازﺎﺑ ﻦﻳد

« ﻲﻣ

،ﺪﻣﺎﻧ ﺮﺠﻨﻣ ﻲـﻣ دﻮـﺷ . ﺎـﻣا

زا هﺪــﻣآﺮﺑ تاﺮﻴﺛﺎــﺗ ﺖﻴﻌــﺿو

،ﺮــًﺜﻜﺘﻣ ﺎــﻬﻨﺗ ﻪــﺑ ﻪــﺒﻨﺟ يﺎــﻫ

،ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا يرﺎﺘﺧﺎــﺳ

ﻦــﻳد دوﺪــﺤﻣ ﻲــﻤﻧ

؛دﻮــﺷ ﻪــﻜﻠﺑ ﻪــﺑ

ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﻳد ﺰﻴﻧ ﺖﻳاﺮﺳ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻦـﻳد رد ﺖﻴﻌـﺿو ﺮـﺜًﻜﺘﻣ

ﻞﺑﺎﻗ ﻞـﻴﻤﺤﺗ ﺖـﺴﻴﻧ و ﺪـﻳﺎﺑ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ و دﻮـﺷ

زا ﺎـﺠﻧآ ﻪـﻛ

ﻪﺿﺮﻋ ﻻﺎﻛ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ ﻲﻧﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ ﻪـﻛ

رﻮـﺒﺠﻣ ﻪـﺑ فﺮـﺼﻣ

،ﺪﻨﺘـﺴﻴﻧ نوﺪـﺑ رد ﺮـﻈﻧ ﻦﺘﻓﺮـﮔ ﺮـﻈﻧ ﺎـﻬﻧآ هرﺎـﺑرد نآ ﻻﺎــﻛ

ﺮﻴﻏﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻦﻜﻤﻣ

،ﺖﺳا تﺎﻳﻮﺘﺤﻣ ﻦﻳد

ﺰﻴﻧ ﺎﺑ ﻪﻘﻴﻠﺳ فﺮـﺼﻣ

نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻖﻓو

هداد ﻲـﻣ دﻮـﺷ . ﻪـﺘﺒﻟا رﻮـﻈﻨﻣ ﻦـﻳا ﺖـﺴﻴﻧ ﻪـﻛ

تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ فﺮﺼﻣ

نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ تﺎﻳﻮﺘﺤﻣ

ﻲﻠﺻا ﻦﻳد ار ﻦﻴﻴﻌﺗ

ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﺮﮔﺮﺑ ﻦﻳا

،تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ يوﺮﻴﻧ

ﺪـﻧﺮﻴﻴﻐﺗ نوﺪـﺑ

ﻪﻜﻧآ ﺖﻬﺟ ﺮﻴﻴﻐﺗ ار ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻨﻨﻛ ) نﺎﻤﻫ .(

ﻪﺑ نﺎﻴﺑ دﻮـﺧ ،ﺮـﮔﺮﺑ

» ﻲﻳاﺮﮔﺮﺜﻜﺗ ﺮﺑ

ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ روﺎﺑ

ﻲﻨﻳد ﺮﺛا

؛دراد ﺎـﻣا ﻪـﻧ ﺎـﻣوﺰﻟ

ﺮــﺑ ﻲﺘــﺴﻴﭼ نآ

« )

،ﻲﻠــﺳﻮﺗ 101:1385 .(

ياﺮــﺑ ﺮــﮔﺮﺑ ﺮــﻈﻧ زا

ﻪـﻌﻣﺎﺟ زا ﻲـﻨﻴﻌﻣ يﺎـﻫ هزﻮﺣ و ﺎﻫوﺮﮔ اﺮﭼ ﻪﻛ ﻦﻳا ﺢﻴﺿﻮﺗ مﻮـﻬﻔﻣزا ناﻮـﺗ ﻲـﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻳﺪﺟ

يﻮـﻴﻧد ﻪـﭼ ﺮـﮔا وا نﺎـﻴﺑ ﻪﺑ .ﺖﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ ﺮﺑ و نﺪﺷ ﻲﻧﻼﻘﻋ هﺪــﻳﺪﭘ نﻮﭽﻤﻫ،ﺖــﺳا ﻦــﻜﻤﻣ نﺪــﺷ ﻊــﻣاﻮﺟ رد ﻲﻧﺎــﻬﺟ يا

ﺎـﻬﻧآ رد ﻲﻧﺎﺴﻜﻳ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻲﻟو ؛دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺪﻳﺪﺟ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﺖـﻴﻌﻤﺟ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ هوﺮﮔ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻴﻧ ﻪﻋﺎﺷا نآ زا ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ

طﺎﺒﻨﺘـﺳا ﻦﻴﻨﭼ.ﺪـﻧا هﺪﺷ ﺮًﺛﺄﺘﻣ ﻲـﻣ

ﻪـﻛ دﻮـﺷ

لﺎـﺳ نﺎﻴﻣ داﺮﻓا ﺮﺑ ،نﺎﻧز زا ﺶﻴﺑ نادﺮﻣ ﺮﺑ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﻲﺗﺎـﻘﺒﻃ ﺮـﺑ ،ﺮـﻴﭘ و ناﻮـﺟ ﻲﻠﻴﺧ داﺮﻓا زا ﺶﻴﺑ رﺎﻛوﺮـــــﺳ ﺪـــــﻳﺪﺟ ﻲﺘﻌﻨـــــﺻ ﺪـــــﻴﻟﻮﺗ ﺎـــــﺑ ﻞﻘﺘـــــﺴﻣ ﻞﻏﺎﺸﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻘﺒﻃ زا ﺶﻴﺑ (ﺮﮔرﺎﻛ ﺔﻘﺒﻃﺎﺻﻮﺼﺨﻣ)ﺪﻧراد

لﻮﻐــﺸﻣ ﺮــﺗ ﻲﺘﻨــﺳ ﺘﻌﻨــﺻ ﺪــﻨﻧﺎﻣ)ﺪﻧا

ناراد هزﺎــﻐﻣ و ناﺮﮕ

نﺎﺘﺴﺗوﺮﭘ ﺮﺑ ،(ﻚﭼﻮﻛ يدﻮـﻬﻳ و ﺎﻫ

ﻚـﻴﻟﻮﺗﺎﻛ زا ﺶﻴـﺑ ﺎـﻫ

،ناﺮﮕﻳد و ﺖﻨﻛ)ﺎﻫ 39:1381

تﻼﻴﺼﺤﺗ ياراد داﺮﻓا ﺮﺑ و،(

،ناﺮـــﮕﻳد زا ﺮﺘـــﺸﻴﺑ ،ﻲﻧﺎـــﺴﻧا مﻮـــﻠﻋ رد صﻮـــﺼﺨﺑ؛ﻲﻟﺎﻋ ﻲــﻣ

،هداز جاﺮـــﺳ)ﺪﺷﺎﺑ 51:1383

ﻪـــﻫد ﺮـــﺧاوا رد ﺮـــﮔﺮﺑ.(

80 ،دﻮـﺧ ﻦﻴـﺸﻴﭘ ﻊـﺿاﻮﻣرد رﺎﻜﺷآ ﻲﺸﺧﺮﭼ رد و يدﻼﻴﻣ

ﻣ رد ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ يا ﻪﻟﺎﻘ »

نﺎﻳﺮﺟ فﻼﺧ ﺮﺑ «

ﻪﻛ دﺮﻛ مﻼﻋا

ﺪﻳا ة

ﺖـﺳا ﻢﻫﺎـﻔﺗ ءﻮﺳ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺪﺷ يﻮﻴﻧد

،ﺮﮔﺮﺑ) 1377 ( .

ندﻮـﺑ ﺮـﺜﻜﺘﻣ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﺖﺷاد ﻲﻌﺳ ﻦﻳا زا ﺶﻴﭘ ﺎﺗ ﻪﻛ يو ﻪـﻛ ﺖـﺷاد راﺮـﻗا ،ﺪﻨﻛ هﺰﻳرﻮﺌﺗ ار ﻦﻳد گﺮﻣ نرﺪﻣ نﺎﻬﺟ و ﺎـﻫ هزﻮـﻣآ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻤﻫﺎﻔﺗ ءﻮﺳ نﺪﺷ يﻮﻴﻧد هﺪﻳا سﺎﺳا ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻢﻴﻟﺎﻌﺗ ﻲـﺸﻳﺪﻧازﺎﺑ ﻲﭘ رد هزوﺮﻣا ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﮕﻨﺷور

يﺮـﮕﻳد نﺎـﻣز ﺮﻫ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ دراو تادﺎﻘﺘﻧا و لﺎﺳ رد وا .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﺷور نآ نﻼﻄﺑ 1997

ﻪـﻠﻤﺣ ﻦﻤﺿ

هژوﺮـﭘ ﻪـﻛ نﺎﻴﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺑ

وﮋـﭘ ﻪـﻨﻳﺰﻫﺮﭘ يﺎـﻫ

رﺎـﺑرد ﻲـﺸﻫ ة

اﺮﺟا ﻲﻨﻳد ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲـﻣ

يﺎـﻴﻧد ﻪـﻛ ﺖـﺷاد مﻼـﻋا ،ﺪـﻨﻨﻛ

(7)

141

ﻣ رﺪﻗ نﺎﻤﻫ زوﺮﻣا

ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﻪـﺸﻴﻤﻫ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﺒﻫﺬ رد.

.ﺖﻓﺮﮔ ﺞﻀﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ﻲﻳادزرﻻﻮﻜﺳ هﺪﻳا ،ﺎﺘﺳار ﻦﻴﻤﻫ

ﻣ ﺪﻳﺎﺷ

ّﻨ ﻢﻈ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﺋارا ﺖﻬﺟ رد ﻪﻛ ﻲﺸﺷﻮﻛ ﻦﻳﺮﺗ يا

ﺞﻳﺮـﺑ ﻦﻴـﺑ و كرﺎﺘـﺳا رﺎـﻛ ،ﻪـﺘﻓﺮﮔ مﺎـﺠﻧا ﻦﻳد ةرﺎﺑرد مﺎﻋ

،نﻮﺘﻠﻴﻤﻫ)ﺪـــﺷﺎﺑ 319:1377

هﺪـــﻨﻳآ بﺎـــﺘﻛ رد ﺎـــﻫ نآ.(

)ﻦﻳد 1985 هزﺎـﺗ دﺮﻜﻳور (

ـﻓﺮﻋ عﻮـﺿﻮﻣ ﻪـﺑ يا رد نﺪـﺷ ﻲ

دﻮﺧ عﻮﺿﻮﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد ﺮﮔﺮﺑ فﻼﺧﺮﺑ ﺎﻫ نآ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺶﻴﭘ ﻦـﻳا ﻲﺨﻳرﺎـﺗ يﺎـﻫ ﻪـﺸﻳر ﻪـﺑ ﻲﻧاﺪـﻨﭼ ﻪﺟﻮﺗ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ زا ار نرﺪـﻣ ﺔـﻌﻣﺎﺟ رد ﻦﻳد ﻲﻠﻌﻓ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﻜﻠﺑ،ﺪﻧراﺪﻧ هﺪﻳﺪﭘ ﻲــﻣ ﻲــﺳرﺮﺑ ﻪــﺑ.ﺪﻨﻨﻛ

،ﺮــﮕﻳد ترﺎــﺒﻋ تﺎــﻳﺮﻈﻧ

كرﺎﺘــﺳا

ﻲﺸﻨﻛاو ﻪﺑ تﺎﻳﺮﻈﻧ ﻲﻃاﺮﻓا ﻪـﻛ ﺖﺳا ﺲـﭘ

زا حﺮـﻃ ﺔـﻳﺮﻈﻧ

ﺮﮔﺮﺑ جاور ﭘ اﺪﻴ هدﺮﻛ ﺪﻧدﻮﺑ . ﺐـﻟﺎﺟ

ﻪـﻛ ﻦـﻳا كرﺎﺘـﺳا

ﺰـﻴﻧ

نﻮﭽﻤﻫ ﺮﮔﺮﺑ رد يﺎﻬﺘﻧا نﺮﻗ ﻢﺘﺴﻴﺑ دﻮﺟو يﺪﻨﻳاﺮﻓ يرﺎﺒﺟا

ﻪﺑ ﻲﻣاﺰﻟا و ناﻮﻨﻋ

ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ ار رﺎﻜﻧا ﺖـﺷاد زاﺮـﺑا و دﺮﻛ

ﻪﻛ ﺎﻫ نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺮﻔﻧ

ﺎﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻲﺑﻮـﺨﺑ ﻲﻨﻳد ﻲﮔﺪـﻧز

ﻲـﻣ ﺪـﻨﻨﻛ

)

Featherston, 2007:81

.(

ﻦﻴــﺑ و كرﺎﺘــﺳا لﺎــﺣ ﺮــﻫ ﻪــﺑ

ﻲﻠــﺻا ﻞــﻣﺎﻋ ﺞﻳﺮــﺑ رﺎﻤــﺷ ﻪــﺑ ﻢــﻠﻋ ﺪــﺷر ار نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ

ﻲﻣ ﻦـﻳا ﺮﻈﻧ زا نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻢﻬﻣ ﻪﺘﻜﻧ .ﺪﻧدروآ ﻦﻳا يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻢﻠﻋ دﻮﺟو فﺮﺻ .ﺖﺴﻴﻧ ﻦﻳد لاوز لدﺎﻌﻣ ود

شادﺎـﭘ ﻪـﺑ ﻞـﻴﻣ ﺎـﻳ دﻮـﺟو باﺮﻄﺿا ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﺖـﺳد يﺎـﻫ

ﻪــﺘﻓر ﻦﻴــﺑ زا ﻲﻨﺘﻓﺎــﻴﻧ

،ﻲﻠﻴﻠﺟ)ﺪــﻧا 81:1383

زا.(

ﺮــﻈﻧ نآ ﺎــﻫ

ﺐﻴﺳآ يﺮﻳﺬﭘ نﺎـﻳدا ﻲﺘﻨـﺳ رد ﺎﻘﻣ ﻞـﺑ ﻢـﻠﻋ ﺐـﺟﻮﻣ ﻲـﻓﺮﻋ

نﺪﺷ هﺪﻨﻳاﺰﻓ نﺎﻳدا ﻲﺘﻨﺳ هﺪﺷ زا.ﺖﺳا ﺮﻈﻧ كرﺎﺘـﺳا و

ﻦﻴـﺑ

ﺞﻳﺮﺑ ﺶﻨﻛاو رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ ياراد ود ﻞﻜـﺷ هﺪـﻤﻋ

ﺖــﺳا : 1 - ﺪــﻳﺪﺠﺗ تﺎــﻴﺣ ﻲــﻨﻳد 2 - يﻮــﺳ زا .يروآﻮــﻧ

نآﺮﮕﻳد ﺎﻫ ﻲﻣ لﻻﺪﺘﺳا ﺪﻨﻨﻛ

ﻪﻛ نﺎﻣزﺎﺳ نﺎﻳدا ﻲﺘﻨﺳ ﺮـﺑ ﺮـﺛا

نﺮﻗ ﺎﻫ ضرﺎﻌﺗ ﺎﺑ ﻢﻠﻋ هدﻮﺳﺮﻓ و ﻒﻴﻌﻀﺗ هﺪـﺷ ﺪـﻧا . رد ﻊـﻗاو يرﺎﻴﺴﺑ

زا ﺐﻫاﺬﻣ ةﺪﻤﻋ ردﺎﻗ ﻪـﺑ ﻪـﺋارا ناﺮـﺒﺟ هﺪـﻨﻨﻛ يﺎـﻫ

زﺎﺳرﺎﻛ و ﺮًﺛﺆﻣ

،ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ نﻮﭼ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻲﻤﻬﺒﻣ رﺎﻴﺴﺑ قﻮﻓﺎﻣ زا

ﺖــﻌﻴﺒﻃ ار ﻲــﻳاﺮﮔ ﻲــﻣﺮﺑ

ﻦــﻳا و ﺪــﻨﻨﻳﺰﮔ زا

ﻲﻳارﺎــﻛ ناﺮــﺒﺟ

هﺪﻨﻨﻛ ﺎﻫ تﺪﺸﺑ ﻲﻣ ﺪﻫﺎﻛ ) .(نﺎﻤﻫ

ﺪﻳﻮﻳد ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﻦﻴﺗرﺎﻣ سﺎﻨﺷ

ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا رد ةﺮﻣز يداﺮـﻓا

ﺖﺳا ﻪﻛ ﺎـﺑ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲـﺑﺮﺠﺗ

ناواﺮـﻓ رد ﻲـﭘ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ رد

ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻲﺘﻨﺳ هزﻮـﺣ ﻲـﻓﺮﻋ

ﺖـﺳا نﺪـﺷ .

يو ﻪـﻧ ﺎـﺑ مﻮـﻬﻔﻣ

رﻻﻮﻜﺳ

،يزﺎـﺳ ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻚـﻳ ﺪـﻧور ﻲـﻄﺧ و ﺖـﺸﮔزﺎﺑ

ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ ﻒﻟﺎﺨﻣ دﻮﺑ و ﻪﻧ ﺎﺑ مﻮﻬﻔﻣ رﻻﻮﻜﺳ يزﺎـﺳ ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ

ﻚﻳ نﺎﻳﺮﺟ هﺪﻴﭽﻴﭘ و ﻢﻬﺒـﻣ )

،ﻢـﻠﻳو 134:1377 .(

ﻦﻴﺗرﺎـﻣ رد

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا ﺮﺑ يور يﺎـﻫﻮﮕﻟا ﻒـﻠﺘﺨﻣ

ﻲـﻓﺮﻋ نﺪـﺷ ﻪـﺑ ﻦـﻳا

ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﻪﻛ ﻪـﺑ ﺰـﺟ ﺮﺘـﺴﺑ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا دﻮـﺟو

ﺮـﺜﻜﺗ ﺎـﻳ

رﺎﺼﺤﻧا ﻦﻳا ،ﻲﺒﻫﺬﻣ ﺖﻠﺼﺧ

ﻲﺗاذ ﻚﻳ ﺖﻨـﺳ ﻲـﻨﻳد ﺖـﺳا

ﻪﻛ ﺮﺑ ﺖﻴﻫﺎﻣ و عﻮﻧ ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ ﻲﺛﺎﺗ راﺬﮔ ﺖـﺳا ) ﻲﻋﺎﺠـﺷ

،ﺪــﻧز 55:1380 .(

ﻪــﺑ ﺮــﻈﻧ ﻦﻴﺗرﺎــﻣ ﺪﻫاﻮــﺷ ﻲــﺑﺮﺠﺗ ﺖــﺑﺎﺛ

ﻲﻣ ﻪﻛﺪﻨﻨﻛ ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ ﻲﺘﻌﻨـﺻﺎﺑ

يرﺎـﺘﻟوﺮﭘ ،نﺪـﺷ

،نﺪـﺷ

يﺮﻬﺷ نﺪﺷ و ﺗ تﺎﻛﺮﺤ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

رد طﺎﺒﺗرا نﺎﻨﭽﻤﻫ،ﺖﺳا

ﺎﺑ ﻪﻛ ءﺰﺟ ﻲﻨﻌﻳ؛يدﺎﻬﻧﺰﻳﺎﻤﺗ ءﺰﺟ

نﺪﺷ ﺶﻘﻧ ﻲـﻨﻳد ﺰـﻴﻧدﺮﻓ

ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ )

،عراز 10:1384 .(

نﺎﻳاﺮﺑ

،نﻮﺴﻠﻳو ﻲﻜﻳ

زا ﺮـﮕﻳد ﻪﺘـﺴﺟﺮﺑ

ﻦﻳﺮـﺗ هﺮـﻬﭼ

يﺎـــﻫ ﺰـــﺗ ﻲـــﻓﺮﻋ نﺪـــﺷ رد ﻪـــﻌﻣﺎﺟ ﻲـــﺳﺎﻨﺷ نﺎـــﻳدا

ﺖـــــــــــﺳا )

،ﻢـــــــــــﻠﻳو 139:1377

.(

ﺖـــــــــــﻴﻤﻫا و

ذﻮﻔﻧ يو ﻪﺑ يﺪﺣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﺧﺮﺑ اﺪﻴﭘ ﺶﻳ ﻲﻤﺳر ﻦﻳا ﺚﺤﺑ ار ﻪﺑ ﺎﻛ

ر و رد 1996 ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد

(Proctor, 2006: 166)

. وا ﺮـﺑ

ﻞﻣاﻮﻋ جرﺎﺧ زا ﺖﻨﺳ ﻲﺤﻴﺴﻣ ﻪﻛ ﻢﻛﺎﺣ ﺮﺑ دﺮـﮔاﺮﻓ ﻲـﻓﺮﻋ

نﺪــﺷ ﺪﻨﺘــﺴﻫ ﺪــﻴﻛﺎﺗ يﺮﺘــﺸﻴﺑ ﻲــﻣ

رد،ﺪــﻨﻛ ﺰــﻴﻧ ﺎــﺠﻨﻳا

ﺖﻴﻧﻼﻘﻋﺪﺷر ﺖﺳا

ﻪﻛ ﺶـﻘﻧ ﻲـﺳﺎﺳا يزﺎـﺑ ﻲـﻣ

؛ﺪـﻨﻛ . ﺎـﻣا

(8)

142

نﻮﺴﻠﻳو ﺰﻴﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻧﺎﮔﺪﻨـﺴﻳﻮﻧ ﻪـﻛ

ﺮـﺑ ـﻨﭼ ﻦﻴ ﻞـﻣاﻮﻋ

ﻲﺟرﺎﺧ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﻲﻣ ياﺮﺑ ،ﺪﻧزرو ﺪﺷر

ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺶـﻧاد و شور

ﻲﻤﻠﻋ ﺖﻴﻤﻫا ﻲﺳﺎﺳا ﻞﻳﺎﻗ ﻲﻣ دﻮﺷ . لﻻﺪﺘـﺳا نﻮـﺴﻠﻳو

ﻦـﻳا

ﺖﺳا ﻪﻛ ﺪﺷر ﻲﻤﻠﻋ رﺎﺒﺘﻋا يﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ ﻲﺒﻫﺬﻣ

هرﺎﺑرد نﺎﻬﺟ

ار ﻒﻴﻌﻀﺗ هدﺮﻛ ترﺎـﺸﺑ و ﺖﺳا هراﺰـﻫ

يا ﻦـﻳد و ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ

عوﺮﺸﻣ يزﺎﺳ و ﻪﻴﺟﻮﺗ ﻢـﻈﻧ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا

،نآ ﻒﻴﻌـﻀﺗ هﺪـﺷ

ﺖﺳا )

،نﻮﺘﻠﻴﻤﻫ 301:1377

.(

لاوز ﺎـﺑ ار نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ نﻮﺴﻠﻳو

دراﺪﻧ هﺪﻴﻘﻋ رﻮﻃ ﻦﻴﻤﻫ ،ﺪﻧاد ﻲﻤﻧ ﻲﻜﻳ ﻦﻳد ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا يﺎـﻫ نﺎﺴﻧا ﻪﻤﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﻪﻛ بﺎـﺨﺘﻧا ار هﺪـﺷ ﻲـﻓﺮﻋ ﻲﻫﺎـﮔآ و ناﺪﺟو ﻚﻳ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ نآ هدﺮــﻛ ﻪــﻗﻼﻋ ﻪــﻧﻮﮔ ﭻﻴــﻫ ﺮــﮕﻳد ﺎــﻬﻧآ ﻪــﻜﻨﻳا ﺎــﻳ ،ﺪــﻧا

ﻪــﺑ يا

ﻦﻳد ﺪﻧراﺪﻧ نﺎـﻳﺮﺟ ﻞـﺻﺎﺣ ﺎـﺳﺎﺳا نﺪـﺷ ﻲـﻓﺮﻋ يو ياﺮـﺑ .

ﻲﻳاردﻮﺧ و لﻼﻘﺘﺳا ﺰﻴﻧ و نرﺪﻣ تﻼﻴﻜﺸﺗ ﻦﺘﺧﺎﺳ ﻲﻧﻼﻘﻋ

،ﺎﻫدﺎﻬﻧ هﺪﻨﻳاﺰﻓ ﺮـﻣا زا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا لﺎﻤﻋا و بادآو ﺎﻫ ﻪﺴﺳﺆﻣ

ﻦﻳد ﻲﻣ ﻲـﻣ هزﺎﺟا نﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻟﻼﻘﺘﺳا ،ﺪﺷﺎﺑ زاﺪـﻧاﻮﺘﺑﺪﻫد

و دﻮـﺧ ﻲﮔﺪـﻧز ﻂﻳاﺮﺷ،ﺶﻳﻮﺧ يﺎﻫ هژوﺮﭘ و لﺎﻤﻋا ﻖﻳﺮﻃ ﺮﻴﻴﻐﺗ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺺﺧﺎـﺷ زا،واﺮﻈﻧ ﻪﺑ .ﺪﻫد

ﻲـﻓﺮﻋ ﻢـﻬﻣ يﺎـﻫ

ياﺮـﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺷزرا راﺪﻘﻣ ﺪﻳﺪﺷ ﺖﻓا ،نﺪﺷ

،ﻢﻠﻳو)ﺖـﺳا ﻞـﺋﺎﻗ ﻪﻌﻴﺒﻄﻟاءاروﺎﻣ رﻮﻣا 140:1377

.(

نﻮـﺴﻠﻳو

،ﻦـﻳد دﻮـﺧ و ﻦـﻳد ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﺖﻴﻤﻫا ﻦﻴﺑ ﻦﺘﺷاﺬﮔ قﺮﻓ رد ﻦـﻳد ﻪـﻛ ﻢﻳﺮـﻴﮕﺑ هﺪـﻳدﺎﻧ ار نﺎﻜﻣا ﻦﻳا ﺪﻳﺎﺒﻧ ﺎﻣ .ﺖﺳا ﻖﻴﻗد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻴﻤﻫا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ رد ،ﺪـﻫﺪﺑ ﺖـﺳد زا ار دﻮـﺧ

ياﺮـﺑ دﺎـﻳز ﺖـﻴﻤﻫا ياراد ﻲﻋﻮـﺿﻮﻣ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﻲﻟﺎﺣ ﺪﻧﺎﻤﺑ ﻲﻗﺎﺑ ناراﺪﻨﻳد

،سوﺮﺑ) 57:1387 .(

ﺮـﮕﻳد ترﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ

و ﻲﻤـﺳر رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﻪـﻛ يرﻮﺸﻛ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو نﺎﻜﻣا ﻦﻳا

ﺪــﻋ ،ﺶﺘــﻴﻌﻤﺟ نﺎــﻴﻣ رد ،ﺖــﺳا رﻻﻮﻜــﺳ ﻲــﻨﻠﻋ يﺮــﻴﺜﻛ ة

ﺪــﻧز ﺑ.ﺪﻨﺘــﺴﻫ راﺪــﻨﻳد ﺎــﻘﻴﻤﻋ ﻪــﻛ ﺪــﻨﻨﻛ ﻲﮔ ا ،وا ﺮــﻈﻧ ﻪ

ﺮــﮔ

،ﻢﻴﻨﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ لﺎﻤﺟا ﻪﺑ ار نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﻢﻴﻫاﻮﺨﺑ ﻢﻴﻧاﻮـﺗ ﻲﻣ

نآ ﻲــﻃ ﻪــﻛ ﺖــﺳا يﺪــﻨﻳاﺮﻓ :ﻢﻴﻳﻮــﮕﺑ ،ﻲــﻨﻳد ناﺪــﺟو

ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ ﺖــﻴﻤﻫا و رﺎــﺒﺘﻋا ،ﻲــﻨﻳد يﺎــﻫدﺎﻬﻧ و ﻲــﻨﻳد يﺎــﻫ

ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻣ

ﺖـﺳا ﺎـﻨﻌﻣ ناﺪـﺑ ﻦﻳا و ﺪﻨﻫد

هﺪﻧار ﻪﻴﺷﺎﺣ ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﺎﻈﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد ﻦﻳد ﻪﻛ ﻲﻣ

دﻮـﺷ

)

،ﻲﻧﺎﺑر 17:1379 .(

ﻲﻣ ﺮﻛﺬﺘﻣ نﺎﻣﺰﻤﻫ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ لﺎﺣ ﻦﻳاﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ

ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛ ﻲﺧﺮﺑ ءﺎﻔﻳا ةﺪﻬﻋ زا ﻪﻛ ﺎﺟ ﺮﻫ ﻦﻳد ﻲﻣﺮﺑ يروﺮﺿ يﺮـﻜﻓ و ﻲﻨﻫذ ﻪﺟﻮﺗ نﻮﻧﺎﻛ رد هرﺎﺑود ،ﺪﻳآ

ﻪﻴـﺷﺎﺣ ﻪـﺑ ﺮـﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻪﻴﻟوا رﻮﺼﺗ اﺬﻟ و ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻫاﻮﺧراﺮﻗ ﺎﻣ

دﻮﺑﺪـــﻫاﻮﺧ يﺮﮕﻧزﺎـــﺑ ﺪـــﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻦـــﻳد ﻲﮔﺪـــﺷ هﺪـــﻧار نﻮﺘﻠﻴﻤﻫ)

، 1377 .(

ﺪـﻫد ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ دﻮـﺧ ﺮـﻣا ﻦـﻳا

ﻪـﻧﻮﮕﭼ

رد يزﺎـﺳزﺎﺑ ﺪـﻨﻣزﺎﻴﻧ دﻮـﺧ نﺪـﺷ ﻲـﻓﺮﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻴﺑدا ﻪﺒﻨﺟ دﻮـﺧ يراﻮﺘـﺳا و ﺎـﻨﻏﺮﺑ ﺎـﺗ ﺖـﺳا دﻮـﺧ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺶﺒـﻨﺟ عاﻮـﻧا ﺶﻳاﺪـﻴﭘ ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ .ﺪﻳاﺰﻔﻴﺑ رد ﻲﺒﻫﺬـﻣ يﺎـﻫ

ﺖــﻳﻮﻘﺗ ار يﺮﮕﻧزﺎــﺑ ﻪــﺑ ﺶﻳاﺮــﮔ ﻦــﻳا ﺰــﻴﻧﺮﻴﺧا يﺎــﻫ ﻪــﻫد ﻲـــﻣ .ﺪـــﻨﻛ ﻪـــﻋﻮﻤﺠﻣ ادﺎـــﻘﺘﻧازا يا

ﻪـــﻨﻴﻣز ﻦـــﻳارد ﺰـــﻴﻧ ت

ترﻮــﺻ يﺎــﻫ ﺶﺨﺑﺮﺑﺮﻇﺎــﻧ ﻚــﻳ ﺮــﻫ ﻪــﻛ ﺪــﻧا هﺪــﺷ يﺪــﻨﺑ

رد نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ ﻪــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ يﺎــﻫﺎﻋدا زا ﻲــﻔﻠﺘﺨﻣ نﺎــﻬﺟ

.ﺪﻨﺘﺴﻫﺮﺻﺎﻌﻣ رد ﻢﻠﻋ يﺎﻫﺮﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا ؛تادﺎﻘﺘﻧا ﻦﻳا

ﺮﺻﺎﻌﻣ نﺎﻬﺟ

،ﻲﻠﻴﻠﺟ) 1385 : 92 ( ﻦﻳﻮـﻧ ﻲﻳﺎـﻫ ﺶﺒﻨﺟرﻮﻬﻇ

،هداﺰــﻴﻠﻋ)ﻲﻨﻳد 1383

: 49 نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ ﻦﺘﻓﺮــﮔﺮﻈﻧ رد و (

ﻓ نﻮﭽﻤﻫ

،سوﺮﺑ) ﻲﻌﻄﻘﻣ ﻪﻧ و تﺪﻣ ﻲﻧﻻﻮﻃ يﺪﻨﻳاﺮ 1387

:

126 ( .ﺪﻧرادﺮﻈﻧ

تﺎﻳﺮﻈﻧ رد ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻠﻛرﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﺻﺎﻌﻣ

ﻲـﻓﺮﻋ

ﻲﻓﺮﻋ ،نﺪﺷ نﺪﺷ

رد ﺰﻛﺮﻣ تﺎﺜﺣﺎﺒﻣ ﻦـﻳد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺮﻈﻧ

ﻦﻳد ،ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ يﺎﺟ

هﺪـﻳﺪﭘ ﻪـﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ رد يا

(9)

143

ضﺮــﻌﻣ ﺮــﻴﻴﻐﺗ و دﻮــﺷ ﻲــﻣ ﻪــﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧ رد لﻮــﺤﺗ .

تﺎــﻳﺮﻈﻧ

زﺎﺑ ،رﻮﺑﺰﻣ يزﺎﺳ

و هﺎﮕﻳﺎﺟ ﺮﻴﻴﻐﺗ نﺎـﻳدا

ار ﺪـﻣ ﺮـﻈﻧ ﺪـﻧراد و

ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ ﺪﻨﭼ

ﻦﻳد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻴﻌﻗاو ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ار يﺪﻌﺑ

ﻲــﻣ رﺎــﻛ ﻪــﺑ ﻪــﻌﻣﺎﺟ رد يﺎﺘــﺳار رد و ﺖــﻳﺎﻬﻧ رد .ﺪــﻧﺮﻴﮔ

ﺪــﻧاﻮﺘﺑ ﻪــﻛ نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ زا ﻲــﻔﻳﺮﻌﺗ ﻪــﺋارا ياﺮــﺑ ﻲــﺸﺷﻮﻛ ،نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ ﺖــﻔﮔ ناﻮــﺗ ﻲــﻣ ،ﺪــﺷﺎﺑ ﻖــﻴﻘﺤﺗ يﺎــﺸﮕﻫار ـﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺪﻌﺑ ﺪﻨﭼ يﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ رد لﻮـﺤﺗ ﺮـﺑ ﺮﻇﺎ

رد (ﺎــﻫ نآ ﻪـﺑ ﻪﺘـﺴﺑاو يﺎـﻫدﺎﻬﻧ ﻊﺒﺘﻟﺎـﺑ و) ﺐﻫاﺬـﻣ و نﺎـﻳدا .درادراﺮـﻗ يدﺪـﻌﺘﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ و هدﻮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺪـﻳﺎﺑ

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا راﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا و تﺎﻬﺟ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻦﻤﺿ ،ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻤﻧ لﻮﺤﺗ نﺎﻣﺰﻤﻫو ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻪﺑ ًﺎﻣاﺰﻟا ﺘــﺳار ،ﺮﻴــﺴﻣ رﻮــﺑﺰﻣ تاﺮــﻴﻴﻐﺗ ﻪــﻛ اﺬــﻟ و ﺖﻋﺮــﺳ ،تﺪــﺷ ،ﺎ

زا .دراﺪـﻧ لﺎـﺒﻧد ﻪـﺑ ار ﻲﺘﺧاﻮﻨﻜﻳ و نﺎﺴﻜﻳ ًﻼﻣﺎﻛ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﻲﻣ ،ور ﻦﻴﻤﻫ

ﺶﻨـﻛاو ﻪـﻛ ﺖﺷاد رﺎﻈﺘﻧا ناﻮﺗ ﻞـﺑﺎﻘﻣ رد ﺎـﻫ

زا ﻲﻌﺑﺎــﺗ دﻮــﺧ و ﺪﻨــﺷﺎﺒﻧ نﺎــﺴﻤﻫ ًﻼﻣﺎــﻛ ﺰــﻴﻧ نﺪــﺷ ﻲــﻓﺮﻋ

ﺶﻨـﻛاو ﻦـﻳا ﻊـﻗاو رد .ﺪﻧدﺮﮔ ﻲﻘﻠﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ،ﺎـﻫ

ﺦﺳﺎﭘ

ﻄﻣ ةرﺎـﺑرد ﻪـﻛ ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ يﺎﻫ مﺪـﻋ ﺎـﻳ ﺖـﻴﺑﻮﻠ

يﺎـﻫ هوﺮـﮔ ،داﺮـﻓا يﻮـﺳ زا نﺪـﺷ ﻲـﻓﺮﻋ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺖﻴﺑﻮﻠﻄﻣ .ﺪﻧﻮـﺷ ﻲـﻣ ﻪـﺿﺮﻋ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦـﻳا ﺖﻴﺑﻮﻠﻄﻣ مﺪﻋ ﺎﻳ ﺖﻴﺑﻮﻠﻄﻣ ةرﺎﺑرد ﺶﺳﺮﭘ ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ ﻲﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻪـﻌﻣﺎﺟ،نﺎﻳدا ناﺪﻨﻤـﺸﻳﺪﻧا ﻂـﺳﻮﺗ ﺪـﻧاﻮﺗ

،دﺮـﻴﮔراﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ و ﺚﺤﺑ درﻮﻣ ...و نﺎﻫوﮋﭘ ﻦﻳد ،نﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا ﺚـﺣﺎﺒﻣ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ ﻖﻄﻨﻣو تﺎﻴﻀﺘﻘﻣ ﻊﺑﺎﺗ دﻮﺧ ﺎﻫ

دﻮﺑﺪـﻫاﻮﺧ نﺎﻧآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﺶﻧاد و مﻮﻠﻋ زا هزﻮﺣ ﺮﻫ

.

ﻲﻣ عﻮﻤﺠﻣ رد ﻲـﻠﻴﻠﺤﺗ لﺪـﻣ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ار ﺮـﻳز لﺪـﻣ ناﻮـﺗ

:دﻮﻤﻧ ﻪﺋارا ﻖﻴﻘﺤﺗ

(10)

144

ﻖﻴﻘﺤﺗ شور بﻮﭼرﺎﭼ

ﻖﻴﻘﺤﺗ تﺎﻴﺿﺮﻓ

- ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ناﺰـﻴﻣ ﻲـﻓﺮﻋ نﺪـﺷ نادﺮـﻣ ﺶﻴـﺑ زا

نﺎــﻧز ﺎﺑ ﺮــﻴﻐﺘﻣ ﺮﻴﺛﺄــﺗ ﻲﺑﺎــﻳزرا يﺎﺘــﺳار رد ﻪﻴــﺿﺮﻓ ﻦــﻳا .ﺪــﺷ نﻮـﻣزآ و ﺖـﺳا هﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﺖﻴﺴﻨﺟ و نﺎـﻧز نﺎـﻴﻣ يراد ﺎـﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺎﻳآ ،دزﺎﺳ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ نآ .دراد دﻮﺟو ﻪﻄﺑار ﻦﻳا رد نادﺮﻣ

- ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﻦﻴﺑ ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ نﺎﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻦﻛﺎـﺳ

ﺮﻬــﺷ و ﺎﺘــﺳور توﺎــﻔﺗ يرادﺎــﻨﻌﻣ دﻮــﺟو

ﻦــﻳا رد .دراد

ﻪـﺘﻓرراﺮﻗ ﺮـﻈﻧ ﺪـﻣ نﺎﻳﻮﮕﺨـﺳﺎﭘ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ،ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻲــﻣ عﻮـﺿﻮﻣ ﻦـﻳا نﻮـﻣزآ ﻪـﺑ ﻪﻴـﺿﺮﻓ ﻦـﻳا ﻊـﻗاو رد .ﺖـﺳا ﻪـﺑ دورو زا ﻞـﺒﻗ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻦﻴـﺸﻴﭘ ﺖﻴﻌﺿو ﺎﻳآ ﻪﻛدزادﺮﭘ ﻲـﻓﺮﻋ ﺖﻬﺟ و ناﺰﻴﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻦﻴﺣ رد و هﺎﮕﺸﻧاد نآ نﺪﺷ .دزﺎﺳ ﺮّﺛﺄﺘﻣ دﻮﺧ زا ار ﺎﻫ

- ﻪﺑ ﺮـﻈﻧ ﻲـﻣ ﺪـﺳر

عﻮـﻧ ﻦﻴـﺑ ﺐﻫﺬـﻣ

و ﻲـﻓﺮﻋ نﺪـﺷ

نﺎﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ توﺎﻔﺗ

يرادﺎـﻨﻌﻣ دﻮـﺟو

ﺎـﺑ ﻪﻴـﺿﺮﻓ ﻦـﻳا .دراد

ار نﺪـﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺖﻴﻌﺿو ،نﺎﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻲﺒﻫﺬﻣ ﻖّﻠﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ .ﺪﺠﻨﺳ ﻲﻣ

- ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲـﻣ ﺪـﺳر ﻦﻴـﺑ ﺖـﻴﻣﻮﻗ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد و

ﻲـﻓﺮﻋ

ﺎﻬﻧآ نﺪﺷ ﻪﻄﺑار

ﻲـﻨﻌﻣ يراد دﻮـﺟو ﻪـﻛ ﻲﻘﻃﺎـﻨﻣ رد .دراد

ناﻮﺗ ﻲﻣ ،دراد دﻮﺟو ﺎﻫ نآ رد يرﺎﻜﺷآ ﻲﻣﻮﻗ عﻮّﻨﺗ ﺮـﻴﻐﺘﻣ

ﺮـﻈﻧ ﺪﻣ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺮﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺖﻴﻣﻮﻗ ﻪـﻄﺑار دﻮـﺟو مﺪـﻋ ﺎﻳ دﻮﺟو نﻮﻣزآ ﻪﺑ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا .داد راﺮﻗ .دزادﺮﭘ ﻲﻣ هرﺎﺑ ﻦﻳا رد

- ﻪــﺑ ﺮــﻈﻧ ﻲــﻣ ﺪــﺳر ﻦﻴــﺑ ﻞﻴــﺼﺤﺗ رد

هﺪﻜــﺸﻧاد يﺎــﻫ

ﻒﻠﺘﺨﻣ و ﻲﻓﺮﻋ نﺪﺷ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد توﺎﻔﺗ

ﺎﻨﻌﻣ يراد دﻮـﺟو ﻪﺘﺷر ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا .دراد

يﺎﻫ

.ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ نﺪﺷ ﻲﻓﺮﻋ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ

ﻖﻴﻘﺤﺗ عﻮﻧ

ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ عﻮﻧزا

ﺖﺳا ياﺮﺑ و ﻊـﻤﺟ يروآ

هداد ﺎــﻫ زا ﺶــﺳﺮﭘ ﻪــﻣﺎﻧ يا ﺎــﺑ 100 ﻪــﻳﻮﮔو لاﺆــﺳ هدﺎﻔﺘــﺳا

هدﻮﻤﻧ ﻢﻳا . ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﻴﻠﻛ ،يرﺎﻣآ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

ﻃﺎﻘﻣﺮﺴﭘوﺮﺘﺧد ﻊ

ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ و

ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷرا

هﺎﮕﺸﻧاد ﺎﻨﻴﺳ ﻲﻠﻋﻮﺑ رد

لﺎﺳ

ﻲﻠﻴــﺼﺤﺗ 1387

- 1388 ﻪــﻛ ﺪﻨﺘــﺴﻫ عﻮــﻤﺠﻣ

ﺎــﻬﻧآ 10714

ﺖﺳا . زا ﻦﻳا داﺪﻌﺗ 4616 ﺮﻔﻧ ار يﻮﺠﺸﻧاد و ﺮﺴﭘ

6098 ﺮﻔﻧ

ار يﻮﺠﺸﻧاد ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺮﺘﺧد

ﻲـﻣ ﺪـﻨﻫد . 376 نآ زا ﺮـﻔﻧ ﺎـﺑ ﺎـﻫ

هﺪـﻳﺰﮔﺮﺑ ﺮـﻳز ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ﻖﺑﺎﻄﻣ و ناﺮﻛﻮﻛ لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ا :ﺪﻧ

n = (10714*(1.96*1.96)(0.5*.0.5))/(10714(0.05*0.05) + (1.96*1.96)(0.5*0.5) =376

(ﻂـﺧ ﺢﻄﺳ) نﺎﻨﻴﻤﻃا ﻪﺟرد زا،ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻦﻳا رد) 0.05

،

هرﺎـﻣآ راﺪﻘﻣ .ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يرادﺎـﻨﻌﻣ ﺢﻄـﺳ رد ﺰـﻴﻧt

95 ﺮﺑاﺮﺑ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺪﺻرد 1.96

.(ﺖﺳا هدﻮﺑ

شور ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔ ﻪﻘﺒﻃ يا ) ﺐﺳﺎﻨﺘﻣﺎﻧ ( ﻧﻮﻤﻧ و يﺮﻴﮔ ﻪ

ﻲﻓدﺎﺼﺗ هدﺎﺳ دﺮـﻓ هﺪﻫﺎـﺸﻣ ﺪـﺣاو .ﺖـﺳا هدﻮـﺑ )

ﻮﺠـﺸﻧاد (

ﺖﺳا . ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ مﺮـﻧ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ،ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻂﺑاور

راﺰﻓا

spss17

شور ﺎﺑ و ﻪـﺑ ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳاو ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يرﺎﻣآ يﺎﻫ

هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻫ

.ﻢﻳا

ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ

ـﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻖ

ﻲﻣ ار ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا هﺎﮕﺘـﺳﺎﺧ ،ﺖﻴـﺴﻨﺟ :دﺮﻤـﺷﺮﺑ ﻦﻴـﻨﭼ ناﻮﺗ

ﻪﺘﺷر ،ﺖﻴﻣﻮﻗ ،ﺐﻫﺬﻣ عﻮﻧ .ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ