ﯽﻔﺴﻠﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺎﻫ ي ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﯽﻠﺻا ﯽﯾﺎﻫ
شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ
رﻮﭘ ﻦﯿﺴﺣ دواد ١
:ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ 9
/1 / 92 :شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ
25 /9 / 92
هﺪﯿﮑﭼ
ﯽﺳرﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا فﺪﻫ ﻔﺴﻠﻓ
ﯽ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي ﻠﺻا ﯽ ﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﯽ
ﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ﯽﯾ اﺮﺑ ي ﺗ رد لﻮﺤ
شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﻣ
ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .ﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷراﺪﯾﺪﭘ ﺶﻫوﮋﭘ شور زا فﺪﻫ ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ .
ﻪﮐ ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ بﻼﻘﻧا
ﺎﻫ ي ﻪﮐ ﺮﯿﺒﮐ ﺛﺄﺗ دوﺪﺤﻣ ﯿﺮ ﺪﻧراد ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﺮﺗاﺮﻓ يراﺬﮔ
، ﮑﯾ ﯽ ﯽﻠﺻا ﻊﺑﺎﻨﻣ زا
رد لﻮﺤﺗ مﺎﻈﻧ ﺎﻫ ي در رد ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا .ﺪﻨﺘﺴﻫ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ زا ﯽﮑﯾ يا
بﻼﻘﻧا ﺎﻫ ي ﺖـﻬﺟ ﻪـﺑ ﺮـﯿﺒﮐ
ًﻼﻣﺎﮐ ﯽﺘﯿﻫﺎﻣ ياراد دﻮﺧ توﺎﻔﺘﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﺮﺘﺴﺑ ﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ
بﻼﻘﻧا ﺎﻫ ي ﺢﻄـﺳ و ﺲﻨـﺟ .ﺖـﺳا دﻮـﺧ زا ﺶﯿـﭘ
تﻻﻮﺤﺗ مﺎﻈﻧ ﺎﻫ ي ﺎﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽﺷزﻮﻣآ ﻫﺎﻣ
ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي بﻼﻘﻧا ﺎﻫ ي ﻢـﻬﻣ ﻦـﯾا .ﺪـﻧراد دﻮﺧ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ
ﻞﯿﻠﺤﺗ تروﺮﺿ ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺳا بﻼﻘﻧا ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ يﺎﻫ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ناﺮﯾا ﯽﻣﻼ
ﻓﺮﻇ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ﯽﯾ ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎـﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ
ﻦﺷور ار ناﺮﯾا ﻣ
ﯽ دزﺎﺳ و ﯽـﺳﺎﯿﺳ ﻪﻄﻠـﺳ ﯽـﻔﻧ و ﯽﻫاﻮـﺧ مﻼـﺳا ،ندﻮـﺑ ﯽـﻣدﺮﻣ ﺮـﺼﻨﻋ ﻪـﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد .
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﻔﻟﺆﻣ
و نﺎﯿﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫ ﻓﺮﻇ
ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي شزﻮـﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ ﮏﯾ ﺮﻫ
حﺮﻄﻣ شروﺮﭘ و ﺪﻧﺪﺷ
.
هژاو :يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ،لﻮﺤﺗ ،ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا
ﻮﺠﺸﻧاد .1
ي سرﺪﻣ ﺖﯿﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ ﻪﻔﺴﻠﻓ و ﺦﯾرﺎﺗ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
،
شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﺶﻫوﮋﭘ.
ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻪﻣﺎﻧ
،3 ) 2 ،(
194 - 173 .
ﻪﻣﺪﻘﻣ لﻮﺤﺗ رد مﺎﻈﻧ ﯽﻠﮐ ﻊﺒﻨﻣ ود زا ﻢﮐ ﺖﺳد ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ نﺎـﯾﺮﺟ
ﻻﻮـﺤﺗ و يﺮـﮑﻓ يﺎـﻫ ت
ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا -
ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ﻣ
ﯽ ﮔﯿ دﺮ . ﺛﺄﺗ ﯿﺮ نﺎـﺴﻧا ﯽﮔدرﻮـﺧ هﺮـﮔ ﻪـﺑ ﺮـﻈﻧ ﺎـﺑ ﺖـﺴﺨﻧ ﻞﻣﺎﻋ ﯽـﺳﺎﻨﺷ ﺖـﻓﺮﻌﻣ و ﯽـﺳﺎﻨﺷ
نﺎﯾﺮﺟ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺮﮑﻓ يﺎﻫ فﺪﻫ
ﺎﻫ ر و لﻮﺻا ، شو
ﯽﻣ ﻦﺷور ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ رد ﺎﻫ ﻮﺷ
د ،يدوﺮـﺑ) 1969 ﻪـﺑ
،يﺮﻗﺎﺑ زا ﻞﻘﻧ 1389
( . ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﻻﻮﺤﺗ ﯽﻨﻌﯾ مود ﻞﻣﺎﻋ -
ﯽﺷزﻮﻣآ تﻻﻮﺤﺗ ﺮﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺛﺄـﺗ
ﯿﺮ ﻞـﺑﺎﻗ ﺮـﯿﻏ
دﺎﻬﻧ زا ﯽﮑﯾ ار شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ ﻢﯿﮐرود ﻪﮐﺎﺠﻧآ ﺎﺗ ،ﺪﻧراد يرﺎﮑﻧا ﻪـﻄﺑار و ﻪﺘـﺴﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
و ﺎـﻫدﺎﻬﻧ
دﺎﻬﻧ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﺑ ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ يارآ ﺖـﺳا هداد راﺮـﻗ ﺪـﯿﮐﺎﺗ درﻮـﻣ دﻮـﺧ رﺎـﺛآ رد ار ﺮﮕﯾد يﺎﻫ
،نادرﺎـﮐ) 1381
رد .(
ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻣ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ تﻻﻮﺤﺗ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﻻﻮﺤﺗ نﺎﯿﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ بﻼﻘﻧا ﮓﻧرﺮﭘ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﻪﺑ ﺎﻫ
.دﻮـﻤﻧ ﻪـﺟﻮﺗ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ
، بﻼـﻘﻧا ﻪـﺑﺎﺜﻣ ﻪـﺑ ﺎـﻫ
رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ ﯽﺗﻻﻮﺤﺗ نﺎﯾﺮﺟ و ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ و ﺎﻫ
ﯽﺳﺎﺳا ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﺛﺄﺗ
ﯿ راﺬﮔﺮ ﺮﺑ
ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ .ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﺎﺑ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ناﺮﯾا شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ لﺪـﻣ زا هﮋـﯾو ﻪﺑ ﯽﺑﺮﻏ ﮓﻨﻫﺮﻓ زا ،بﻼﻘﻧا زا ﺶﯿﭘ
يﺎـﻫ
ﺮﻣآ و يﻮﺴﻧاﺮﻓ ﯽﯾﺎﮑﯾ
،يﺮﻗﺎﺑ) 1387
،رﻮﭘ ﻦﺴﺤﻣ ؛ 1361
( هﺰـﯿﮕﻧا ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻫاﻮـﺧ لﻮـﺤﺗ
ﯽ مﺎـﻈﻧ رد
و حﻮﺿو ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا .دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﯽﻠﺻا ﺖﯾﻮﻟوا رد ﯽﺷزﻮﻣآ راﺮﮑﺗ
رد نﺎﻨﺨﺳ بﻼـﻘﻧا ناﺮﺒﻫر
عوﺮﺷ زا ﯽﻣﻼﺳا هزرﺎﺒﻣ
ﺎﻫ ﯽﻣ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ نﻮﻨﮐا ﺎﺗ درﻮﺧ
،ﻪﻧورد) 1389 .(
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ
، ﻓﺮـﮔ راﺮـﻗ ﻪـﺟو ﺘ
مﺎـﻈﻧ ﻦ
رد ناﺮﯾا شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ ﻪﺒﻟ
لﻮﺤﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻪﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﺪـﻨﭼ ﺮـﻫ .ﺖـﺳا هدرﻮـﺧ هﺮـﮔ
ﺑ ﯽﺳﺎﯿﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﯽﺑﻼﻘﻧا حﻼﻄﺻا ﻪﺑ و ﯽﻌﻓد ﻪ
ﺪـﺸﻧ ﻖـﻘﺤﻣ ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎـﻈﻧ رد ﺖﻋﺮﺳ و –
ﻦﯿـﻨﭼ
ﺖﺳاورﺎﻧ ﺰﯿﻧ ﯽﻌﻗﻮﺗ -
هﺰﯿﮕﻧا ﺎﻣا ـﻘﻧا زا ﺲـﭘ هراﻮـﻤﻫ ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎـﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ يﺎﻫ بﻼ
دﻮـﺟو .ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاد
ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
، و شزﻮـﻣآ مﺎـﻈﻧ ﺮـﺑ ﺢﻄـﺳ ود رد ﯽﻣﻼـﺳا بﻼـﻘﻧا هﺪﯾﺪﭘ يراﺬﮔﺮﺛا شروﺮـﭘ
.ﺖـﺳا ﯽـﺳرﺮﺑ ﻞـﺑﺎﻗ
ﺖﺴﺨﻧ
، ﻻﻮﺌـﺴﻣ و ﯽـﺳرد ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﻪـﺑ دوﺪﺤﻣ ﻪﮐ يﺮﻫﺎﻇ ﯽﺤﻄﺳ ن
مود و ﺪـﺷ هﺮـﯿﻏ و نﻼـﮐ
، ﯽﺤﻄـﺳ
ﻖﯿﻤﻋ ﻪﮐ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ و ﺮﺗ لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ و ﺪـﺷر ياﺮﺑ يزﺎﺳﺮﺘﺴﺑ ﺎﺑ نﺎـﯾﺮﺟ
نﺎـﯾﺮﺟ ،ﯽـﺘﻓﺮﻌﻣ يﺎـﻫ يﺎـﻫ
ﯽـﻣ ﺮـﮕﯾد ﻞـﻣاﻮﻋ يرﺎﯿﺴﺑ و دﻮﺟﻮﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﯿﯿﻐﺗ ،يزﺎﺳردﺎﮐ ،مدﺮﻣ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ،ﯽﺒﻫﺬﻣ ﺮـﺑ ﺖـﺴﻧاﻮﺗ
شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﺮﺛا
بﻼـﻘﻧا ﯽﻟﻮـﺤﺗ ﺖـﯿﻫﺎﻣ ،نآ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ .ﺪﺷﺎﺑ راﺬﮔ ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎـﻈﻧ لﻮـﺤﺗ ﺎـﺑ ﺎـﻫ
ﻢﻫ ﺸﻧ ﯿﻨ ﯽ ﻞﺑﺎﻗ ﻠﻣﺄﺗ ﯽ ﻓﺮﻇ ﻞﯿﻠﺤﺗ تروﺮﺿ رﻮﮐﺬﻣ ﻪﺘﮑﻧ .دراد ﺖﯿ
ﻦﯿﻨﭼ يﺎﻫ ﺎـﺑ ﺮﻣا
رد لﻮـﺤﺗ ياﺮـﺑ ار ﺖـﯿﻤﻫا
فﺪﻫ ﻦﯾا ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﺘﺻﺮﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﻦﺷور
ﯽﻣ .ﺪﻨﮐ
ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا فﺪﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺎﻫ ي ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا مﺎـﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪـﭼ شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا روﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ هﺪﻧرﺎﮕﻧ .ﺖﺳا ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪـﯾﺮﻈﻧ ﻪـﺻﺮﻋ رد
يﺎـﻫ
نآ ﻖﻘﺤﺗ مﺎﻘﻣ رد ﻪﭼ و لﻮﺤﺗ جﺎﺘﻨﺘـﺳا و تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮـﺑ فﺮـﺻ يﺎـﮑﺗا ﺎـﺑ ،ﺎـﻫ
مزﻻ ﺖـﯿﻌﻣﺎﺟ زا ﯽﻔـﺴﻠﻓ يﺎـﻫ
ﺖﯿﻓﺮﻇ و ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻢﻬﻓ ،ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ .ﺖﺴﯿﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ رد ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﺨﯾرﺎﺗ يﺎﻫ
ﺮﻈﻧ ﯾﻪ زادﺮﭘ ي ﺎﻫ
و ﺶﺷﻮﮐ ﺎـﻫ ي يروﺮـﺿ يﺮـﻣا شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ رد لﻮـﺤﺗ ياﺮـﺑ ﯽـﻠﻤﻋ ﻪـﮐ نﺎـﻣز نآ هﮋـﯾو ﻪـﺑ .ﺖـﺳا
ﯽﻣ ﻦﯿـﺑ ﻖـﯿﻤﻋ ﻪﻠـﺻﺎﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﻢﯿﻧﺎﺷﻮﭙﺑ ﯽﻠﻤﻋ ﻖﻘﺤﺗ يادر ار ﯽﻔﺴﻠﻓ و ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻢﯿﻫاﻮﺧ
»ﺎﺑ ـﯾ ﺎﻫﺪ « و
» نآ ﻖﻘﺤﺗ ﺎﻫ « ﺖﯿﻓﺮﻇ و تﺎﻧﺎﮑﻣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و يروﺮﺿ ،ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﯾا ﺶﻫﺎﮐ رد ﺎﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺮﺗ بﻼﻘﻧا ؛ﺪﺳر
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻊﻄﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا ﺑ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﯾﺮﺗ
،ﻦﯾاﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺖﺳا ناﺮﯾا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻂﯾاﺮﺷ ﻢﻬﻓ ياﺮ
ﯽــﻣ ﺮــﮔا ﺎــﻣ شروﺮــﭘ و شزﻮــﻣآ ﺦﯾرﺎــﺗ ﻢﯿﯾﻮــﮔ -
بﻼــﻘﻧا زا ﺶﯿــﭘ -
ﺮﺛﺄــﺘﻣ و نرﺪــﻣ شروﺮــﭘ و شزﻮــﻣآ زا
ﺖﺳﺎﯿﺳ يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺒﻠﻃدﺪﺠﺗ ،ﯽﻧﺎﻨﺑ) ﺖﺳا ﺖﻗو
1961
،يﺮﺸﻨﻣ ؛ 1992 ،ﻪﺘﺳارآ ؛ 1969
ﯽـﻣ ﺮـﮔا ،(
بﻼـﻘﻧا ﻢﯿﯾﻮـﮔ
و دراد نرﺪﻣ ﺖﺴﭘ ﯽﺘﯿﻫﺎﻣ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻪﻄﻘﻧ رد
،ﻮـﮐﻮﻓ) ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ دﻮﺧ زا ﺶﯿﭘ يﺎﻫ 1379
(
ﯽﻣ ﺮﮔا و هﺪﯾا ﻢﯿﯾﻮﮔ
و ﻪـﺘﯿﻧرﺪﻣ ﺎـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺎﺑ نآ زا يدﺎﯾز ﺶﺨﺑ ،ﻪﻤﻫ ﻪﻧ و شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ رد لﻮﺤﺗ
بﻼـﻘﻧا ﻪـﮐ ﻢﯿﯾﻮـﮕﻧ اﺮـﭼ ؛ﺖـﺳا هدرﻮـﺧ هﺮـﮔ دﺪـﺠﺗ زا ﺖـﯿﻌﺒﺗ رد شروﺮـﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﻦﯿﺸﯿﭘ ﺖﮐﺮﺣ ﺜﻣ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎ
؟ﺖﺳا هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ نﺎﯾﺎﺷ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪـﺟﻮﺗ و ﺪﯾﺎـﺸﮕﺑ ﺖـﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿـﻠﻌﺗ نﺎـﯾﺮﺠﻣ و ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ يور ﺮﺑ يﺪﯾﺪﺟ ﻖﻓا دراد ﯽﻌﺳ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﻪﺳ ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺖﯿﻓﺮﻇ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ ﺐـﻠﺟ ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ
هﺪــﻧرﺎﮕﻧ .ﺪــﻨﮐ ﻦــﯾا ﻢــﻬﻓ يﻮــﺳ ﻪــﺑ ﻪﻧﺎــﺳﺎﻨﺷراﺪﯾﺪﭘ شﺮــﮕﻧ ﺎــﺑ هدﻮــﻤﻧ شﻼــﺗ
ﻪــﻔﻟﺆﻣ ﺎــﻫ زا و ﺪــﻨﮐ ﺖــﮐﺮﺣ
ﺮﻈﻧ ﯾﻪ زادﺮﭘ ي ﺎﻫ ي ور ﻦـﯾا زا .دﺮﯿﮕﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ صﺎﺧ
، ﻦـﯾا لاﺆـﺳ حﺮـﻄﻣ ـﻣ ﯽ دﻮـﺷ شور ﺎـﺑ ﻪـﮐ
راﺪﯾﺪﭘ زا ﯽﻨﯿﯿﺒﺗ ﻪﭼ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺎﻫ ي ﯽﻣ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ ﯽﻣ ﻪﻧﻮﮕﭼ و ؟داد ﻪﺋارا ناﻮﺗ
ناﻮﺗ ﻔﻟﺆﻣ ﻪ ﺎﻫ ي
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ار ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ
؟دﻮﻤﻧ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ شور
رد ﻦــﯾا ﺶﻫوﮋــﭘ ﯽﻌــﺳ
هﺪــﺷ ﺖــﺳا ﺎــﺑ ذﺎــﺨﺗا دﺮــﮑﯾور
،ﯽــﺳﺎﻨﺷراﺪﯾﺪﭘ رد
ﯽــﺳرﺮﺑ بﻼــﻘﻧا زا
دوﺪﺤﻣ ﯾ ﺖ ﺎﻫ ي ﻪﻧﺎﻣاﻮﻋ و ﻪﯾﺮﻈﻧ يﺎﻫ مﻮـﻠﻋ ﯽـﺳﺎﯿﺳ و ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا هرﺎـﺑرد
نآ رﻮـﺒﻋ هدﺮـﮐ ) ،لﺮـﺳﻮﻫ 1937
( و
ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ
ﻪﺑﺎﺜﻣ ﺖﯿﻓﺮﻇ يﺎﻫ لﻮﺤﺗ رد مﺎﻈﻧ ﺑﺎ فرژ ﯽﺸﯾﺪﻧا و ﻞﻣﺄﺗ ﯽﻔﺴﻠﻓ ﯽﻧاﻮﺧزﺎـﺑ ﺪﻧﻮـﺷ
.
ﻦﯿﻨﭼ ﯽﺸﻫوﮋﭘ زا هﺪﻬﻋ شور يﺎﻫ ﯽﻤﮐ و ﯽﻔﯿﮐ مﻮﺳﺮﻣ جرﺎﺧ ﺖﺳا و ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻢﯿﻠﻌﺗ و ﺖـﯿﺑﺮﺗ ﺪـﯾﺎﺑ هﺪـﻬﻋ راد
ﻦﯿﻨﭼ ﻠﻣﺄﺗ ﯽ .دﻮﺷ
لﺮﺳﻮﻫ مﺎﻧ ﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷراﺪﯾﺪﭘ دﺮﮑﯾور
، ﺮﻗ رﻮﻬﺸﻣ فﻮﺴﻠﯿﻓ ﻢﻫدزﻮﻧ ن
ﺪﻧﻮﯿﭘ ﺎـﺑ لﺮـﺳﻮﻫ .ﺖـﺳا هدرﻮـﺧ
رﺎﺒﻏ نﺎﯿﻣ زا ار ﺎﻣ دراد ﯽﻌﺳ دﻮﺧ ﯽﺳﺎﻨﺷراﺪﯾﺪﭘ ﺮﻌﺗ
ﯾ ﻒ ﺎﻫ و حﻼﻄﺻا ﺎﻫ ي روﺎﺑ و ﯽﻤﻠﻋ هﺮـﻣزور ﯽﻓﺮﻋ يﺎﻫ
-
ﻪﮐ ﯽﺘﺴﻫ و ﺎﻣ ﻦﯿﺑ ود ﺮﻫ وا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ هدﺮﮐ دﺎﺠﯾا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺶﯾﻮﺧ ﻪﺘﺴﯾز
ﺪﻧا - ﯽﺘـﺴﻫ ﻪـﺑ ار ﺎﻣ و هداد رﻮﺒﻋ يرﺎـﺟ
راﺪﯾﺪﭘ ﻦﻄﺑ رد ﻧ ،دﻮﺧ فاﺮﻃا يﺎﻫ
ﮏﯾدﺰ يرﻮﺌﺗ دﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ لﺮﺳﻮﻫ .ﺪﻨﮐ ،ﺖـﯿﻌﻗاو ﺖـﺳﺎﮐوﺮﻓ ﺎـﺑ ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ
ﯽﻣ رود نآ زا ار ﺎﻣ .ﺪﻨﮐ
» ﯽـﻣ راﺮـﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ نﺎﻬﺟ و ناﺮﮕﯾد زا اﺪﺟ ار نﺎﺴﻧا ﺎﯾ ،ﺞﯾار ﯽﻨﻓ نﺎﮔژاو ،ﺪـﻨﻫد
رد ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﻪﮐ يدﻮﺟﻮﻣ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﻨﻌﯾ
» ﯽﺳﺎﺳا طﺎﺒﺗرا «
ﻪﺒﻨﺟ ﻪﺑ ﺎﯾ ،دراﺪﻧ رﻮﻀﺣ نﺎﻬﺟ رد و ﺖﺴﯿﻧ زا ﯽﯾﺎﻫ
ا ﺪﻧراد هرﺎﺷا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻢﺴﺠﺗ بذﺎﮐ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ هدﺎﺘﻓا اﺪﺟ دﻮﺟﻮﻣ ﻦﯾ .«
،ﮓﻨﯿﻟ) 1374 هﺪـﻧرﺎﮕﻧ ﻪـﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد .(
ﺮـﺑ
ﻪﯾﺎﭘ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا هﺪﯾﺪﭘ نداد راﺮﻗ ﻪﺧﻮﭘا رد ﺎﺑ ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷراﺪﯾﺪﭘ دﺮﮑﯾور
، ﻪـﺳ ﻪـﺑ ﻪـﻔﻟﺆﻣ اﺪـﯿﭘ ﺖـﺳد ﻦﯾدﺎـﯿﻨﺑ
دﺮﮐ هﺮﻬﺑ ﺮﮕﯾد ﯽﻠﮐ ﻊﺒﻨﻣ ود زا ﺎﻬﻧآ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ و
ﺮﮔ ﺖﻓ ﺖﺴﺨﻧ .
، ﺰﮔ شرا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﻔﯿﮐ يﺎﻫ ﯽﻨﯾﺮﮑﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻪﻬﺟاﻮﻣ
نﺎﺷ ﻪﺑ و هدﺮﮐ ﻞﻘﻧ ار ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا هﺪﯾﺪﭘ ﺎﺑ شرﺎـﮕﻧ
ﯽـﮔﮋﯾو هﺎـﮕﻧ زا نآ يﺎـﻫ
رﺎﻌﺷ مود و ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ دﻮﺧ زا ﻊﺒﻨﻣ ود ﻦﯾا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ .بﻼﻘﻧا يﺎﻫ
ﮏﯾ رد ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا هﺪﯾﺪﭘ ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﻮﺳ
ﮏﯾدﺰﻧ نآ ناﺮﺒﻫر و ناﺮﻇﺎﻧ ﻦﻫذ هﺪﺷ
ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻦﯾا كﺮﺘﺸﻣ ﻞﺼﻓ و راﺮﻗ ﺎﻨﺒﻣ ار ﺎﻫ
.ﻢـﯾداد ﺮـﮕﯾد يﻮـﺳ زا
، ﺎـﺑ
نﺎـﺑﺎﯿﺧ رد ﻪـﮐ ﯽـﻣدﺮﻣ و نﻮـﯿﺑﻼﻘﻧا دﻮـﺧ ﻦـﻫذ رد بﻼﻘﻧا هﺪﯾﺪﭘ ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ بﻼﻘﻧا يﺎﻫرﺎﻌﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽـﻃ ﺎـﻫ
ﯽﻣ ﯽﻫاﺮﻤﻫ ار نآ رﺎﻌﺷ ﻦﯾا ﺎﺑ بﻼﻘﻧا نارود ﺪﺷ ﮏﯾدﺰﻧ ،ﺪﻧدﺮﮐ
ﻢﯾ .
ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻪﺑ هرﺎﺑود ﯽﻫﺎﮕﻧ
رد هرﺎﺑ بﻼﻘﻧا ﺎﻫ ﺮﻌﺗ ﯾ ﻒ ﺎﻫ ي ﻪـﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ رﻮـﻃ
) نﻮﺘﮕﻨﯿﺘﻧﺎـﻫ ﻞﺋﻮﻣﺎـﺳ ، 1968
(
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار بﻼﻘﻧا ،ﯽﯾﺎﮑﯾﺮﻣآ حﺮﻄﻣ سﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ
» ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ ،ﻊﯾﺮﺳ ﯽﻠﺧاد لﻮﺤﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ ﮏﯾ ﺰﯿﻣآ
شزرا رد هرﻮﻄﺳا و ﺎﻫ ﻢـﻫ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﮏـﯾ ،ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﮏﯾ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ يﺎﻫ
دﺎـﻬﻧ رد نﺎـﻣز ﺎﯿﺳ يﺎـﻫ
يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ،ﯽـﺳ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺘﻣﻮـﮑﺣ ناﺮﺒﻫر و ﯽﺳﺎﯿﺳ يﺎﻫ
« ﻒـﯾﺮﻌﺗ ـﻣ ﯽ ﺪـﻨﮐ ) ﻦﻣﻮـﯿﻧ ﺪـﻧﻮﻤﮕﯾز ﺮـﻈﻧ زا . 1949
ﺰـﯿﻧ (
ﺖﺴﺗرﺎﺒﻋ بﻼﻘﻧا زا
» ﺖـﻓﺎﺑ ،ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا رﺎﺘﺧﺎـﺳ ،ﯽـﺳﺎﯿﺳ نﺎﻣزﺎـﺳ رد ﯽـﺳﺎﺳا و ﻦﯾدﺎـﯿﻨﺑ لﻮـﺤﺗ و ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﮏﯾ
ﺺﺧﺎﺷ و يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﻧور ﻪﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا مﺎﻈﻧ ﮏﯾ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﮓﻨﻫﺮﻓ و يﻮﻨﻌﻣ يﺎﻫ
ار دﻮـﺟﻮﻣ و ﺮﻤﺘﺴﻣ ﯽﻠﻣﺎﮑﺗ
ﯽـﻣ دﺎـﺠﯾا ﯽﻘﯿﻤﻋ فﺎﮑﺷ و ﻪﻔﻗو نآ رد و هدﺮﮐ ﻊﻄﻗ .ﺪـﻨﮐ
« ،ﺮـﮑﻔﺘﻣ ود ﻦـﯾا زا ﺶﯿـﭘ ﺪـﻨﭼﺮﻫ ﺮﻌﺗ
ـﯾ ﻒ ﺎـﻫ ي
ﯽﻠﻗاﺪﺣ بﻼﻘﻧا درﻮﻣ رد ﻊﯿﺳو ﻪﻨﻣاد ﻪﮐ دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺎﻫ
بﻮﺷآ زا يﺮﺗ ﯽﺘﯿﻤﮐﺎـﺣ تاﺮـﯿﯿﻐﺗ و ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﺰﯿﻧ ار هﺮﯿﻏ و ﺎﻫﺎﺗدﻮﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﺑ ﺎﻣا ،ﺪﻧﺪﺷ
بﻼﻘﻧا نﺪﻣآ ﺪﯾﺪﭘ ،ﻪـﺴﻧاﺮﻓ ﺮـﯿﺒﮐ بﻼﻘﻧا نﻮﭼ ﯽﮔرﺰﺑ يﺎﻫ
ﻦـﯾا ناﺮـﯾا ﯽﻣﻼـﺳا بﻼـﻘﻧا و ﻪﯿـﺳور ﺮـﺒﺘﮐا بﻼـﻘﻧا ﺮﻌﺗ
ـﯾ ﻒ ﺎـﻫ ﻞـﻣﺎﮐ و هﺪـﺷ ﺮـﺗ ﻪـﻔﻟﺆﻣ
ﺎـﻫ ي نﻮـﭼ ﯽـﻤﻬﻣ
» رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
« ،
» ﺺﺧﺎﺷ يﻮﻨﻌﻣ يﺎﻫ «
و
» ﻢﮐﺎﺣ ﮓﻨﻫﺮﻓ «
هﮋـﯾو ﻪﺑ ﻢﻬﻣ ﻦﯾا .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ
ﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا درﻮﻣ رد ،ﺮـﯾاﺰﺠﻟا بﻼـﻘﻧا ناﺮﺒﻫر زا ﻼﺑ ﻦﺑ نﻮﭼ يدﺎﯾز داﺮﻓا ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ .ﺖﺳا ﺮﺗزرﺎﺑ ناﺮ
ار ناﺮﯾا بﻼﻘﻧا
» نﺎﻬﺟ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ بﻼﻘﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ «
،دﺎﺸﻣﺮﺧ) ﺪﻧﺪﯿﻣﺎﻧ 1390
.(
بﻼﻘﻧا و ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﺮﯿﺒﮐ بﻼﻘﻧا رﺎﻨﮐ رد ار ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﺮﮔا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يﺎﻋدا ﺴﯿﻟﺎﯿﺳﻮﺳ ﺮﯿﺒﮐ ﺘ
ﻪـﺳ هﺮـﻣز رد ﻪﯿﺳور ﯽ ﺖـﯿﻓﺮﻇ دﻮـﺟو ﺪـﯾﺎﺑ ﻢﯾﺮـﯿﮕﺑ ﺮـﻈﻧ رد ﺮـﯿﺒﮐ بﻼـﻘﻧا
رد ﯽﻟﻮـﺤﺗ يﺎـﻫ
بﻼـﻘﻧا ﺰﯾﺎـﻤﺗ هﻮـﺟو .ﻢﯿـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد رﺎﻈﺘﻧا نآ زا ار شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ دﺎﻬﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫدﺎﻬﻧ يﺎـﻫ
ﺮــﮕﯾد زا ﺮـﯿﺒﮐ بﻼــﻘﻧا
ﺎــﻫ ﺶﺒــﻨﺟ ﺮــﺑ يراﺬــﮔﺮﺛا رد ﺖــﺴﺨﻧ ، رد ﺲﭙــﺳ و نﻮــﻣاﺮﯿﭘ ﯽﻋﺎــﻤﺘﺟا ﯽــﺳﺎﯿﺳ يﺎــﻫ
ﻪﺻﺮﻋ
،نﺎﯾﻮﭽﮐ) ﺖﺳا ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ 1390
نﺎﯿﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ﻪﺘﮑﻧ .(
بﻼﻘﻧا ﺖﯿﻫﺎﻣ و يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا تﻻﻮﺤﺗ عﻮﻧ و ﺎﻫ
ﺮﺛﺄﺘﻣ يرادﺎـﻨﻌﻣ ﯽﮔدرﻮـﺧ هﺮﮔ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ رد ﺎﻬﻧآ زا
.دراد دﻮﺟو
ﺘﺧﺎﺳ و شور ﺚﯿﺣ زا ﻢﻫ و ،ﻢﮐﺎﺣ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﺚﯿﺣ زا ﻢﻫ ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﭻﯿـﻫ زا ،ﻖـﻘﺤﺗ رﺎ
بﻼﻘﻧا زا ﮏﯾ ﯽـﻤﻧ يوﺮـﯿﭘ دﻮﺧ زا ﺶﯿﭘ يﺎﻫ
ﯽـﺳﺎﯿﺳ تﻻﻮـﺤﺗ رد ﯽﺨﯾرﺎـﺗ ﻒـﻄﻋ ﻪـﻄﻘﻧ ﮏـﯾ ،اﺬـﻟ .ﺪـﻨﮐ
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نﺎﻬﺟ و ناﺮﯾا ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﺘـﺴﯿﺑ نﺮﻗ رد ﻪﮐ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻪﺻﺮﻋ رد ﻦﯾد ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻪﻠﺌﺴﻣ .دور
ﯽﻣ ﯽﻌﻗاو ﺮﯿﻏ ﯽﯾﺎﯾور ﻪﺑ ﻮﺤﺗ هرﺎﺒﮑﯾ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا رﻮﻬﻇ ﺎﺑ ،ﺪﻧﺎﻣ
هدﻮﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﻦﯾد ﻪﺑ ﺮﺸﺑ هﺎﮕﻧ رد ﻢﻬﻣ ﯽﻟ
،نﺎﯾﻮﭽﮐ)ﺖﺳا 1390
ﻢـﻬﻓ .ﺖـﺳا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا يﺎﻫ هﻮﻠﺟ زا ﯽﮑﯾ ﺎﻬﻨﺗ ﯽﺳﺎﯿﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﺮﯿﯿﻐﺗ .(
ﺪـﻨﻣزﺎﯿﻧ ﯽﻣﻼـﺳا بﻼـﻘﻧا زا ﻪﺘﺳﺎﺧﺮﺑ و ﺮﯾﺬﭘﺮﺛا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ تﻻﻮﺤﺗ ﻠﻣﺄـﺗ
ﯽ فرژ ﯽـﻣ ﺮـﺗ ﺎـﻣا .ﺪـﺷﺎﺑ
ﻪﻧﺎﻔﺳﺄﺘﻣ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺑ تاﺮﺛا و هﻮﻘﻟﺎﺑ يﺎﻫ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻞﻌﻔﻟﺎ
ﻪﻧﻮﮔ نآ ﻪﺘـﺴﯾﺎﺷ ﻪـﮐ
.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ ﺖﺳا
توﺎـﻔﺗ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦـﯾا ﺪـﯿﮐﺎﺗ بﻼــﻘﻧا ﺎـﺑ ﯽﻣﻼـﺳا بﻼــﻘﻧا يﻮﻫﺎـﻣ يﺎــﻫ
ﯽــﺘﺣ و ﯽﻣﻮـﺳ نﺎــﻬﺟ يﺎـﻫ
بﻼﻘﻧا ﺖﯿﻓﺮﻇ و ،ﻮﺳ ﮏﯾ زا ﺮﮕﯾد ﺮﯿﺒﮐ يﺎﻫ بﻼﻘﻧا يﺎﻫ
لﻮﺤﺗ دﺎﺠﯾا رد ﺮﯿﺒﮐ يﺎﻫ ﻫﺮﻓ يﺎـﻫ
ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا ﯽـﮕﻨ
هرﺎﺑ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ رد
» ﯽﻣ ﯽﺘﺣار ﻪﺑ ﻞـﺴﻧ ناﺮـﯾا ﯽﻣﻼـﺳا بﻼـﻘﻧا ﺎـﺑ ﻪـﮐ دﺮﮐ ﺎﻋدا ناﻮﺗ
ﻪﯾﺮﻈﻧ زا يﺪﯾﺪﺟ ﻪﯾﺮﻈﻧ زا ﻞﺴﻧ ﻦﯾا ﺮﯿﮕﻤﺸﭼ توﺎﻔﺗ .ﺪﺷ هداز بﻼﻘﻧا يﺎﻫ
دﻮـﺧ زا ﻞـﺒﻗ ﻞـﺴﻧ ﺎﺑ بﻼﻘﻧا يﺎﻫ
ﻤﺸﭼ توﺎﻔﺗ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ًﺎﻘﯿﻗد ﮕ
ﯿﺮ بﻼﻘﻧا ﺎـﺑ ناﺮـﯾا ﯽﻣﻼﺳا ﻼـﻘﻧا
ب ﺎـﻫ ي .ﺖـﺳا ﻦﯿـﺸﯿﭘ )«
،دﺎـﺸﻣﺮﺧ 1390 ، 94 .(
ﯽﻣ هرﺎﺷا ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ نﺎﯾﻮﭽﮐ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
» ﺎـﺑ بﻼـﻘﻧا ﻦـﯾا دﺎـﻀﺗ ،ناﺮـﯾا بﻼـﻘﻧا ﯽـﻨﯾد ﺖـﯿﻫﺎﻣ
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ ار ...يدﺪﺠﺗ ﺖﯿﻧﻼﻘﻋ ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ يا
رد ﻦـﯾد ياﺮـﺑ ﯽـﺸﻘﻧ ﻪـﻧﻮﮔﺮﻫ رﺎﮑﻧا و ﯽﻔﻧ اﺮﯾز ؛دزﺎﺳ
ﻧا عﻮﻧ زا هﮋﯾو ﻪﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﻻﻮﺤﺗ لﻮـﺻا زا ﯽـﮑﯾ ،دﺪـﺠﺗ ﺦﯾرﺎـﺗ رﻮـﻬﻇ زا ﺲـﭘ نﺎﻬﺟ ﺦﯾرﺎﺗ رد نآ ﯽﺑﻼﻘ
يژﻮﻟﻮﺋﺪــﯾا ﻦﯾدﺎــﯿﻨﺑ ﯽــﻣ... يدﺪــﺠﺗ ﺖــﯿﻧﻼﻘﻋ و يﺎــﻫ
.ﺪــﺷﺎﺑ )«
،نﺎــﯾﻮﭽﮐ 1390
، 103 ﻪــﺳ تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎــﺘﻧ .(
اﯾ ناﺮ نﺎﺳﺎﻨﺷ ) درﺎﭽﯾر و دﺎﮐرﻮﻫ ،درﺎﮕﯾد يﻮﺴﻧاﺮﻓ 1996
بﺎﺘﮐ رد (
ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ رد ناﺮﯾا
»«
بﻼﻘﻧا ﺖﯿﻤﻫا ﺰﯿﻧﻪﺑ ار ﯽﻣﻼﺳا نﺎﺸﻧ ﯽﺑﻮﺧ
ﻣ ﯽ ﺪﻫد
» : ﯽﻣ ناﺮﯾا بﻼﻘﻧا درﻮﻣ رد ﻪﮐ يﺰﯿﭼ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦـﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
رد بﻼﻘﻧا ﻦﯾا...ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ (ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ) نﺮﻗ ﻦﯾا نﺎﯾﺎﭘ ﺦﯾرﺎﺗ رد ار ﯽﻤﯿﻈﻋ هﺎﮕﯾﺎﺟ بﻼﻘﻧا ﻪﻌﯿﺷ ﺖﯿﻧﺎﺣور و ﺖﻓﺮﮔ ﻞﮑﺷ ﺎﮑﯾﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﯾا ﺎﺑ رﺎﮑﺷآ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ ﻧﺎـﺳر ترﺪـﻗ ﻪـﺑ ار يا
نآ ﺎـﺗ ﻪـﮐ ﺪﯿ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ يرﻮﺸﮐ رد ﻢﻫ نآ ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺘﻤﮐ نﺎﻣز نﺪﺷ ﻦﯿﺸﻧ ﻪﯿﺷﺎﺣ لﺎﺣ رد مﻼﺳا نآ رد ﺪﯿﺳر
.ﺖﺳا )«
،دﺎﺸﻣﺮﺧ 1390 ﻪﺑ هرﺎﺷا .(
ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي ﺖﯿﻧﺎﺣور ﺖﯿﻌﺟﺮﻣ و ﺎﮑﯾﺮﻣآ ﺎﺑ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ رد بﻼﻘﻧا يﺮﯿﮔ ﻞﮑﺷ
مﻼﺳا و ﻪﻌﯿﺷ رد
ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا زا رﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﯾا ﻞﻣﺄﺗ
.ﺖﺳا
شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ رد لﻮﺤﺗ ﺎﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﺖﺒﺴﻧ
ندﺮﻤﺷﺮﺑ زا ﺶﯿﭘ ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺎﻫ ي ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﯽﺳﺎﺳا
، ﺶﺳﺮﭘ ﻦﯾا حﺮﻄﻣ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ ﻪﮐ اﺮﭼ ﻪـﻔﻟﺆﻣ ﺎـﻫ ي
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ﺪـﯾﺎﺑ درﻮـﻣ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺪـﻧﺮﯿﮔ راﺮـﻗ ؟
ﺶﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻪﻔﺴﻠﻓ ،ﯽﺳﺎﯿﺳ مﺎﻈﻧ ،ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﺑ شزﻮﻣآ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﯽﻨﯿﺸﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
و ﻢﮐﺎﺣ ﺰﯿﻧ ﯽﺳﺎﯿﺳ تﻻﻮﺤﺗ ﯽﺳرﺮﺑ -
ﻪﺘﺷﺬﮔ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،
مﺎـﻈﻧ ﺮـﺑ ﺎـﻬﻧآ يراﺬـﮔﺮﺛا ناﺰـﯿﻣ رد ﯽـﺷزﻮﻣآ يﺎـﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﺎﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ تﻻﻮﺤﺗ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽﺳرﺮﺑ و نﺎﻬﺟ ﻮﺤﺗ ﻦﯾا ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫ
تﻻ ﻣ ﯽ ﺪـﺷﺎﺑ . ﯽـﺳرﺮﺑ رد
ﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺖﺴﺨﻧ ﻞﻣﺎﻋ ﺑ يرﺎﯿﺴ
ﻪ ﻣآ ﻢﻫرد ﯿ ﮕﺘﺨ ﯽ مﺎـﻈﻧ ،ﻢﮐﺎـﺣ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﺎﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ دﺎﻬﻧ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﻞﺋﺎﺴﻣ
هدﺮﮐ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺞﯾار ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻪﻔﺴﻠﻓ ﯽﺘﺣ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا .ﺪﻧا
،ﻪﻧﻮﻤﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻣ نﺎﻋذا ﯽﻠﺿﺎﻓ
ﺪـﻨﮐ ﻪـﮐ » و ﻢﯿـﻠﻌﺗ دﺎـﻬﻧ
ﻮﺳ ﮏﯾ زا صﺎﺧ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ... ﺪﯾﺪﺟ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ و مﺎﻋ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﺮﺛﺄﺘﻣ
ﻫﺮﻓ رﺎﺘﺧﺎﺳ زا ﯽﮕﻨ
ﯽـﻣ نآ دﺮـﮑﻠﻤﻋ و ﺖـﯾﻮﻫ هﺪـﻨﻨﮐ ﻦﯿـﯿﻌﺗ رﻮـﺸﮐ ﯽـﺳﺎﯿﺳ رﺎﺘﺧﺎـﺳ و ﺖﻟود ﺮﮕﯾد ﯽﯾﻮﺳ زا و ،ﺖﺳا ..
ﺪـﺷﺎﺑ .«
،ﯽﻠﺿﺎﻓ) 1390 ، 56 ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(
، هرﺎﺑ ﻦﯾا رد هدازﺎﻗآ نﺎﯿﺑ
ﻣ ﯽ دراد ﻪﮐ »
ًﻻﻮﺻا مﺎﻈﻧ و مﺎﻋ رﻮﻃ ﻪﺑ] ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ ﻞﺋﺎﺴﻣ
ﺎﺑ ﺎﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد [صﺎﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ شزرا
ﺎﻫ ،ﺪﯾﺎﻘﻋ ، فﺪﻫ ﺎـﻫ ي ﻋﺎـﻤﺘﺟا ﯽـﮔﮋﯾو و ﯽـﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽ ﯽـﻠﻣ يﺎـﻫ
دراد ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﻪﻄﺑار .«.
ﺰﯿﻧ يﺪﻬﻟا ﻢﻠﻋ تاﺮﺛا
راﺮـﻗ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ ار ﺖـﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿـﻠﻌﺗ مﺎﻈﻧ ﺮﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫدﺎﻬﻧ
و هداد ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا » ﻦﯿﯿﺒﺗ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺞﯾار ﺖﻨﺳ دﻮﺟو ﺎﺑ فﺪﻫ
ﺎﻫ هﺪـﯾا يﻮﺠﺘـﺴﺟ ﺮـﺑ ،ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ لﻮﺻا و يﺎـﻫ
ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﻞﯿﺻا ﺮﻣ و راﺪﻣﺎﻧ نﺎﻓﻮﺴﻠﯿﻓ يﺎﻫ
ﯽـﻀﺘﻘﻣ ،ﺖـﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿـﻠﻌﺗ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا ﺖﯿﻫﺎﻣ ،دراد ﺪﯿﮐﺎﺗ گرﺰﺑ نﺎﯿﺑ
ﻞﮑﺷ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻂـﺑاور تﺪﺷ و عﻮﻨﺗ زا ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ .ﺖﺳا ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ يﺮﯿﮔ
ﺶﺨﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ ﺛﺄﺗ
ﯿﺮ ﯽﻣ نآ رد هﺪﻣآ ﺪﯾﺪﭘ تﻻﻮﺤﺗ و دﺮﯾﺬﭘ ﯽﻣ لﺎﺒﻧد ار ﺎﻫ
ﺪﻨﮐ . )«
،هدازﺎﻗآ 1383
،
98 و 126 .(
ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﯿﻤﻫا نﺎﻨﺨﺳ ﻦﯾا ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺎﻫ ي ﺮـﺑ ﯽـﻨﺘﺒﻣ ﯽـﺳﺎﯿﺳ مﺎـﻈﻧ ﮏـﯾ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ﻢﻫ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا
هدارا ﻖﻘﺤﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻢﻫ و صﺎﺧ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻣﻮﻤﻋ يا
ﺖـﻬﺟ ﯽﻣﻼـﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ياﺮﺑ ﯽ ﻖـﻘﺤﺗ
ﯽﻣ نﺎﯾﺎﻤﻧ ار شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ﯽﻠﻤﻋ .دزﺎﺳ
عﻮﺿﻮﻣ ﺖﺒﺴﻧ رد ﻪﮐ مود ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺎﻫ ي ﯽﺳﺎﺳا شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ مﺎـﻈﻧ رد لﻮـﺤﺗ ﺎـﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا
ﻞﺑﺎﻗ ﻞﻣﺄﺗ بﻼﻘﻧا ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺖﺳا ﺮﮕﯾد ﺮﯿﺒﮐ ﯽﯾﺎﻫ
- ﻪﯿـﺳور و ﻪـﺴﻧاﺮﻓ رد ناﺮـﯾا بﻼـﻘﻧا ﺎـﺑ نزو ﻢـﻫ ﻪـﮐ
ﺖﺳا هدﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا -
و ﺛﺄﺗ ﯿﺮ يﺮـﯿﮔ ﻞﮑـﺷ لﺎﺠﻣ ﻪﯿﺿﺮﻓ ود ﺎﺠﻨﯾا رد .ﺖﺳا ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ار
راد ﻧ ﻪﮐ ﺪ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺎﻬﻧآ زا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﯾا ﻖﯾﺪﺼﺗ ﺰﺟ يا
ار ﻦـﯾا لوا ﻪﯿـﺿﺮﻓ .دراﺪـﻧ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺖـﺳا
و ﺖﻠﻋ بﻼﻘﻧا دﻮﺧ ﻪﮐ ﺄﺸﻨﻣ
لﻮﺤﺗ ﻦﯾا ﺎﻫ
مﺎﻈﻧ رد ﻪﺟﻮﻣ ﻪﮐ مود ﻪﯿﺿﺮﻓ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ﻪـﺑ ﺰـﯿﻧ ﺮـﺗ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻦﯾا ﺪﺳر ﺖﺳا يﺮﮑﻓ ﯽﻧﺎﯾﺮﺟ ﻪﮐ
، ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و رﻮـﻬﻇ ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﻠﻣ ﮏﯾ ﺦﯾرﺎﺗ لﻮﻃ رد ﻪﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
بﻼﻘﻧا لﻮﺤﺗ رد ار دﻮﺧ بﻼﻘﻧا زا ﺲﭘ ،هﺪﺷ ﺎﻫ شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ مﺎـﻈﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ
ﻪـﺴﻧاﺮﻓ بﻼـﻘﻧا .ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ
ﯽـﺳﺎﯿﺳ ﻢـﻈﻧ دﺎـﺠﯾا و ﯽﯾاﺮﮔدﺪـﺠﺗ جﻮـﻣ جوا و هﺪـﻨﻨﮐ ﻞـﯿﻤﮑﺗ
ﺪﯾﺪﺟ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا و ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ
ﺎﻧﺎﻤﻠﺴﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﯽﻫاﻮﺧ مﻼﺳا رﻮﻬﻇ ﺮﯿـﺳ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ و ﻪﻘﻄﻨﻣ ن
يﻮﻠﻬﭘ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﯽﺒﻠﻃ دﺪﺠﺗ
،نﺎﯾﻮﭽﮐ) 1390
( ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ياراد ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪـﻨﯿﻣز و ﺎﻫ
بﻼـﻘﻧا نآ ﻪـﮐ ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﯽﯾﺎـﻫ
و ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ فﺮﻇ ﺛﺄﺗ
ﯿﺮ ﻪﺻﺮﻋ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺎﺼﺘﻗا ،ﯽﺷزﻮﻣآ ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽﺳﺎﯿﺳ يﺎﻫ
نادرﺎﮐ بﺎﺘﮐ رد
رﺎﺛآ ﻪﺑ ار ﯽﺸﺨﺑ بﺮﻏ رد ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ يارآ ﺮﯿﺳ
»بﻼﻘﻧا 1789 ﻪﺸﯾﺪﻧا رد ﻪﺴﻧاﺮﻓ يﺎـﻫ
ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ
« ﻦﯿﻨﭼ ﯽﻣ ﺪﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ
» بﻼﻘﻧا 1789 هرود ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نﻮﺌﺷ ﻪﯿﻠﮐ رد ،ﯽﺳﺎﯿﺳ مﺎﻈﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﺴﻧاﺮﻓ
ﻪﺸﯾﺪﻧا و شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا دﻮﺧ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ يﺎﻫ
.«
نادرﺎﮐ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
» يزوﺮﯿﭘ ﺎﺑ
ﻣ رﺎﺑ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻪﺴﻧاﺮﻓ بﻼﻘﻧا ،ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴ
ﻣﺄﺗ ﯿ ﻦ ﻪﻨﯾﺰﻫ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ يﺎﻫ ﺮـﺑ ترﺎـﻈﻧ و (ﯽﯾاﺪﺘﺑا)
ﯽـﻣ ﻪﺘـﺷاﺬﮔ ﺖـﻟود هﺪﻬﻋ ﻪﺑ [و ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﺎﺴﯿﻠﮐ هﺪﻬﻋ زا] نآ دﻮـﺷ
.«
وا هرﺎـﺑرد رﺎـﺛآ مﺎـﻈﻧ ﺮـﺑ ﻪـﺴﻧاﺮﻓ بﻼـﻘﻧا
شزﻮـﻣآ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ،ﯽﻣﻮـﻤﻋ و نﺎﮕﯾار شزﻮﻣآ ،ﯽﺷزﻮﻣآ ﺖﻟاﺪﻋ ﻪﺒﻟﺎﻄﻣ نﻮﭼ يدراﻮﻣ ﻪﺑ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ
،نﺎﮐدﻮﮐ ﯽﺑ ،ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ يدازآ
نﺎـﮕﺒﺨﻧ ياﺮـﺑ ﯽﻠﯿـﺼﺤﺗ ﺖﺻﺮﻓ دﺎﺠﯾا ،ﻪﺳرﺪﻣ ﯽﺗﺪﯿﻘﻋ و ﯽﺳﺎﯿﺳ ﯽﻓﺮﻃ
ﯽﻣ هرﺎﺷا ﺪﻨﮐ ،نادرﺎﮐ) 1381،133
- 131 .(
و ﻪﯿﺳور بﻼﻘﻧا درﻮﻣ رد رﺎﺛآ
ﺰـﯿﻧ شروﺮـﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﺮﺑ نآ
ﺮﻈﻧ فﺮﺻ نآ تﺎﯿﺋﺰﺟ ﺮﮐذ زا ﺎﺠﻨﯾا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﯿﻌﺿو ﻣ
ﯽ دﻮﺷ ﺎـﺘﮐ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ و نﻮﺘـﺳﺎﮔ ب
) لﺎﯾو ناژ و هرﻻﺎﯿﻣ 1371
ﺑ ( ﺎ ناﻮﻨﻋ
شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ نﺎﻬﺟ ﺦﯾرﺎﺗ
»«
هرﺎـﺷا ـﻣ ﯽ دﻮـﺷ ـﻟﺎﻘﻣ رد ﻪـﮐ يﺎـﻫ ﻪﻦﯾا ﻪﺑ يدﺪﻌﺘﻣ ﺛﺄﺗ
ﯿﺮ و ﺎﻫﺮﺛﺄﺗ .ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا ،ﻪـﻧﻮﻤﻧ رﻮـﻃ ﻪﺑ
ﻠـﺼﻓ رد ﯽ ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ
رد شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ
»ﯽﺘﺴﯿﻟﺎﯿﺳﻮﺳ رﻮﺸﮐ ﺪﻨﭼ و يورﻮﺷ دﺎﺤﺗا
«
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ يﺮﮕﯾد ﻞﺼﻓ وﻢﯿﻠﻌﺗ
»ﻪﺴﻧاﺮﻓ رﻮﺸﮐ رد ﻦﯾﻮﻧ ﺖﯿﺑﺮﺗ و
«
ﻪﺑﯽﺳرﺮﺑ رﺎﺛآ رﻮﺸﮐ ﻦﯾا تﻻﻮﺤﺗ ﻦـﯾا رد ﺖـﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎـﺣ ﻪـﺘﮑﻧ .ﺖـﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﺮﺑ ﺎﻫ
،رﺎﺛآ بﻼﻘﻧا ﻦﯾا ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ حور ﺎﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ تﻻﻮﺤﺗ رادﺎﻨﻌﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪـﺟو رﺬـﮕﻫر ﻦـﯾا زا .ﺖـﺳا ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ زا يﺮﮕﯾد ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺎﻫ ي ﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﺖﯿﻓﺮﻇ ناﻮﻨﻋ ﻪ
ﻦـﺷور ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎـﻈﻧ رد لﻮـﺤﺗ ياﺮـﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻪﺘﮑﻧ ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ قﺪﺻ ﻪﮐ ا
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ موﺰـﻟ ﯽﻨﻌﯾ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا يﺎﻋد ﻪـﻔﻟﺆﻣ
ﺎـﻫ ي ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﯽﻣﻼـﺳا بﻼـﻘﻧا
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻦﺷور ار ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ يﺎﻫ ﯽـﻣ ﺮـﺗ
دزﺎـﺳ
، ﻦـﯾا ﺖـﺳا يور زا ﻪـﮑﻠﺑ قﺎـﻔﺗا يور زا ﻪـﻧ ﻪـﮐ
ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ رﺎﮑﻧا ﯽﺗروﺮﺿ
، ﻫر ﺰـﯿﻧ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ناﺮﺒﻫر ،ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ناﺮﺒ هدﻮـﺑ
ﺪـﻧا نﻮـﭼ يداﺮـﻓا .
ﯽﯾﺎﺟر ،ﺮﻨﻫﺎﺑ ناﺪﯿﻬﺷ
، ﻪﻨﻣﺎﺧ ﷲا ﺖﯾآ و ﯽﺘﺸﻬﺑ ﺰﺟ يا
ء و هدﻮـﺑ شزﻮـﻣآ مﺎـﻈﻧ رد لﻮـﺤﺗ ناراد ﻢﭼﺮـﭘ ﻦﯿﻟوا
شﻼﺗ مﺎﺠﻧا ﻪﺻﺮﻋ ﻦﯾا رد يرﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ هداد
ﺪﻧا ﺑ هوﻼﻋ ﺰﯿﻧ ﯽﻨﯿﻤﺧ ﺎﻣا ،ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﺮﯿﺒﮐ ﺮﺒﻫر . ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺮ
يﺎﻫ
هﺎـﺷ ﺖـﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿـﻠﻌﺗ مﺎﻈﻧ نﺪﻧاﻮﺧ ﺪﺳﺎﻓ و رﻮﺸﮐ ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ موﺰﻟ ﺮﺑ رﺮﮑﻣ ،ﯽـﻨﯿﻤﺧ مﺎـﻣا)
1359 دﺎﻬﻧ ﻪﺑ ( ماﺪﻗا هرﺎﺑ ﻦﯾا رد ﯽﻠﻤﻋ يزﺎﺳ هدﻮـﻤﻧ
ﺪـﻧا و هﺎﮕـﺸﻧاد و هزﻮـﺣ تﺪـﺣو ،يزﻮﻣآداﻮـﺳ ﺖـﻀﻬﻧ .
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾا ﻪﻠﻤﺟ زا ﻞﯿﺒﻗ ﻦﯾا زا ﯽﯾﺎﻫ زﺎﺳدﺎﻬﻧ
ي ﺖﺳﺎﻫ ﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻖﯿﻗد ﻪﻌ ﻞـﺻﺎﺣ ﻪـﺠﯿﺘﻧ ﻦـﯾا ﺮﺗ ـﻣ
ﯽ دﻮـﺷ ﻪـﮐ
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﯿﮑﺗ .ﺖﺴﯿﻧ يراﻮﺷد رﺎﮐ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا يﺎﻫ
ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ و
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ يﺎﻫ
ﺶﺒﻨﺟ ﯽﻣﺎﻤﺗ ،يدﻼﯿﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ نﺮﻗ مود ﻪﻫد زا بﻼـﻘﻧا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﯽﺨﯾرﺎـﺗ ﻂﯾاﺮـﺷ ﺖـﺤﺗ ،ﺎـﻫ
عﻮﻗو ﻪﺑ ﯽﮐﺮﺘﺸﻣ ﭘﯿ
ﺪﻨﺘﺳﻮ ﻪﮐ نآ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺛﺄﺗ ﯿ ﺬﭘﺮ ﯾﺮ ي زا ﯽـﻘﯿﻔﻠﺗ شﺮﯾﺬﭘ و يورﻮﺷ و ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﺮﯿﺒﮐ بﻼﻘﻧا ود زا
ﺖﺳا بﻼﻘﻧا ود ﻦﯾا يﻮﮕﻟا و لﺪﻣ .
ﺎﺑ ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا رﻮﻬﻇ ﺎﺑ ﺪﻧور ﻦﯾا وﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎـﻫ ي ﺪـﯾﺪﺟ ﺰﯾﺎـﻤﺘﻣ و
ﻢﻗر ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ درﻮﺧ
» ﺟ زا ﻪﻄﻘﻧ ﭻﯿﻫ رد ،ناﺮﯾا رد ﯽﻣﻼﺳا ﺮﯿﺒﮐ بﻼﻘﻧا عﻮﻗو زا ﺪﻌﺑ ﻞﮑـﺷ ﺪﻫﺎـﺷ ،نﺎﻬ
ﺶﺒﻨﺟ يﺮﯿﮔ بﻼﻘﻧا و ﺎﻫ
ﯽﯾﺎﻫ ﺎﭘ ﺮﺑ ﯾﻪ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﻼﻘﻧا هدﻮﺒﻧ يورﻮﺷ و ﻪﺴﻧاﺮﻓ يﺎﻫ ﻢﯾا
،نﺎﯾﻮﭽﮐ) 1390
( ،ﻮـﮐﻮﻓ .
زا ﯽﮑﯾ ناﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا ﺮـﺿﺎﺣ نﺮﻗ رد يﻮﺴﻧاﺮﻓ رﻮﻬﺸﻣ
نﺎـﮑﻣا لﺎـﺳ رد ناﺮـﯾا رد رﻮـﻀﺣ 57
ﯽـﻨﯿﻋ هﺪﻫﺎـﺸﻣ و
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ار ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا تﻻﻮﺤﺗ
، ار بﻼﻘﻧا ﻦﯾا
» ﻦﯿﻟوا نرﺪـﻣ ﺎﺴﭘ ﺎﯾ يدﺪﺠﺗ ﺪﻌﺑ ﺎﻣ بﻼﻘﻧا «
ﯽـﻣ ﺪـﻣﺎﻧ
،ﻮﮐﻮﻓ) 1379 ، 23 - 17 .(
ﺖـﯾﻮﻫ و ﯽﺨﯾرﺎـﺗ ﻂﯾاﺮـﺷ ﺮﺑﺎـﻨﺑ ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﯽﺳﺎﺳا ﺶﺳﺮﭘ
ﻪﭼ ،دﻮﺧ ﯽﻨﯾد ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ناﻮﺘﺑ ﻪﮐ دراد ﯽﻨﯾدﺎﯿﻨﺑ يﺎﻫ ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎـﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ
؟داد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ا رد
،ﻪﻣاد ﯽﻣ ﯽﻌﺳ يارآ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ دﻮﺷ ناﺪﻨﻤـﺸﯾﺪﻧا
ﻪـﺑ ﻪـﮐ ﯽـﻧاﺮﯾا ﺮـﯿﻏ و ﯽـﻧاﺮﯾا
ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
ﺪﻧا ، ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي نآ ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ ﺺﺨﺸﻣ
ﻮﺷ ﻧ .ﺪ
،ﺲﭙﺳ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﻪﻠﺌـﺴﻣ ﻦـﯾا ﻦﯿﯿﺒﺗ ﻪﺑ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ ﻪﮐ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي هﺪﺷ دﺎﯾ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﯽﻣ حﺮﻄﻣ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ يﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ .
ندﻮﺑ ﯽﻣدﺮﻣ 1.
ﯽﻋﺎﺴﻣ ﮏﯾﺮﺸﺗ ﻞﺻﺎﺣ ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا
» مدﺮﻣ ﻪﻤﻫ « ناﺮـﯾا بﻼـﻘﻧا .ﺖـﺳا بﻼـﻘﻧا ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد -
بﻼﻘﻧا فﻼﺧﺮﺑ دﻮﺧ ﻦﯿﺸﯿﭘ يﺎﻫ
- ـﻘﺒﻃ ﻪـﻤﻫ زا مدﺮـﻣ مﺎـﻤﺗ و ﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا صﺎﺧ هوﺮﮔ ﺎﯾ و ﻪﻘﺒﻃ ﮏﯾ ﻂﺳﻮﺗ ﻪ
يﺎﻫ ﯽﻣﺎﻤﺗ زا و ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻐﺷ
ﺎﻫ زروﺎﺸﮐ و يرازﺎﺑ ﺎﺗ ﻪﺒﻠﻃ و ﻮﺠﺸﻧاد زا ، تاﺮﻫﺎـﻈﺗ .ﺪﻨﺘـﺷاد ﺖﮐﺮﺷ نآ رد
ﯽﻤﻧ دوﺪﺤﻣ ناﺮﻬﺗ رد ﯽﻧﻮﯿﻠﯿﻣ و يﺮﻔﻧ راﺰﻫ ﺪﻨﭼ ﺮﻬﺷ مﺎﻤﺗ و ﺪﺷ
ﯽﻣ ﺮﺑ رد ناﺮﯾا ﺮﺳاﺮﺳ رد ار ﺎﻫ هزﺎـﺑ .ﺖـﻓﺮﮔ
ﯽـﻣ ﻞﻣﺎـﺷ ار بﻼـﻘﻧا نارود ﺮـﺳاﺮﺳ و هﺪﺸﻧ دوﺪﺤﻣ ﻊﻤﺠﺗ ود ﺎﯾ ﮏﯾ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ رﻮﻀﺣ ﻦﯾا ﯽﻧﺎﻣز .ﺪـﺷ
» ﯽﻣﺎـﻤﺗ
زﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ،ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ناﺮﻈﻧ ﺐﺣﺎﺻ ﯽﺘﯿﻣﻮـﻤﻋ ﻪـﺑ نآ رد ﺮـﯿﮔرد ﯽـﻣدﺮﻣ يﺎﻫوﺮﯿﻧ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نﺎﻣ
ﯽﻣ هرﺎﺷا .ﺖـﺳا هﺪﺸﻧ هﺪﯾد نآ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﯽﺑﻼﻘﻧا ﭻﯿﻫ رد ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﻪـﻧﻮﻤﻧ رﻮـﻃ ﻪـﺑ
ﯽـﮔﮋﯾو ﻦـﯾا ياﺮـﺑ نارﻮـﻓ
، زا
ﺮﯿﺒﻌﺗ
» يا ﻪﻘﺒﻃ ﺪﻨﭼ فﻼﺘﺋا
« ﻪﺘﺒﻟا ﻪـﮑﻠﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ تﺎـﻘﺒﻃ نﺎـﯿﻣ دﺎـﺤﺗا يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﻧ ﻪـﺑ
ﺖـﯿﻫﺎﻣ يﺎـﻨﻌﻣ
» ﺮـﯿﮔاﺮﻓ
«
ﺖﺳا نآ ﯽﻣدﺮﻣ ﻓ)
،نارﻮ 1377 ، 537
، 567 - 566 ﯽﻋاﺰﺘﻧا ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ ﻮﮐﻮﻓ .(
ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﻮﺳور ناﻮـﻨﻋ ﺎﺑ
» ﯽﻌﻤﺟ هدارا
« نﺎﯿﺑ ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ ﻪﮐ ﯽﻣ ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا رد ﺎﻬﻨﺗ ناﻮﺗ
ﯽـﻌﻤﺟ هدارا ﻦﯾا نﻮـﭼ ار
ﮏـﯾ هﺪـﯾﺪﭘ
ًﻼﻣﺎــﮐ ﺖــﯿﻫﺎﻣ زا ﻪــﮐ دﺮــﮐ هﺪﻫﺎــﺸﻣ ﯽــﻌﻗاو و ﯽــﻨﯿﻋ و ﯽــﻣدﺮﻣ
ﺗﺎــﻘﺒﻃ اﺮــﻓ ﯽ
ﺖــﯾﺎﮑﺣ بﻼــﻘﻧا ﻦــﯾا دراد
،ﻮﮐﻮﻓ) 1379 ، 62 - 57 .(
وا ﯽﻣ ﻪﻓﺎﺿا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺶﺗرا و هﺎﺷ بﻼﻘﻧا ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
وا رد و ﺪﻧدﻮﺑ ﻮﺳ ﮏﯾ رد
مدﺮﻣ ،نﺎﺷﺮﺑاﺮﺑ
» ﻮﺳ ﮏﯾ رد ﻪﻤﻫ
« ﮐﻮﻓ)
،ﻮ 1380 ، 58 ( ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ يﺪﻨﺑ ﻪﻬﺒﺟ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا دﺎﻀﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﭻﯿﻫ ﻪﮐ يا
ﯽـﻤﻧ هﺪﯾد ،نآ مﺎﻋ رﺎﯿﺴﺑ يﺎﻨﻌﻣ رد ،مدﺮﻣ نﺎﯿﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪـﺷ
. )«
،نﺎـﯾﻮﭽﮐ 1390
، 100 رد ﺰـﯿﻧ وﺮـﯿﻫ ﭗـﯿﻠﯾد .(
ﯽﻣ ﺢﯾﺮﺼﺗ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ندﻮﺑ ﯽﻣدﺮﻣ ﺮﺼﻨﻋ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺪﻨﮐ
ﻪﮐ » نﻮـﯿﻠﯿﻣ ﻪـﮐ دﻮﺑ يرﺎﺑ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻦﯾا زا ﺮـﻔﻧ ﺎـﻫ
هﺎـﻣ ﻪـﮐ ﯽـﺳﺎﯿﺳ يﺪـﻨﯾاﺮﻓ رد ﻪﻧﻻﺎﻌﻓ ،ﺢﻠﺴﻣ ﺮﯿﻏ يدﺎﻋ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﺖﮐﺮـﺷ ،ﺖـﻓﺎﯾ ماود ﺎـﻫ
ﺪـﻧدﺮﮐ ﺎـﻬﻨﺗ ﻪـﻧ و
دﺎﻬﻧ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻧدﺮﮐ نﻮﮕﻧﺮﺳ ار ﯽﯾاوﺮﻧﺎﻣﺮﻓ ﻫ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺷﻼﺘﻣ ﺰﯿﻧ ار ﺶﺗرا نﻮﭼ ﯽﯾﺎ .
)«
،ﯽﭼ ﻪﻧﺎﺷ 1379
، 49 - 48 (
هﺮﺧﻻﺎﺑ و زا ﻪﮐ ﯽﻘﺸﻋ
اﯾ ناﺮ نﺎﺳﺎﻨﺷ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ بﻼـﻘﻧا رد مدﺮـﻣ ﯽﻧﺎﮕﻤﻫ رﻮﻀﺣ زا ﺖﺳا رﻮﻬﺸﻣ »
ﻦـﯾا ﺰـﻣر
بﻼﻘﻧا « ﯽﻣ دﺎﯾ ﺪﻨﮐ . ﻪﺑ هﺪﯿﻘﻋ وا ﻪـﻧ و ناﺮـﯾا مدﺮﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ندﻮﺑ ،دﻮﺑ ندﻮﺑ هدارا ﺰﯿﭼ ﺮﻫ زا ﻞﺒﻗ ناﺮﯾا بﻼﻘﻧا
ﻪﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﺎﯾ ﻪﻟﻮﻘﻣ نآ ناﻮﻨﻋ .«
،ﯽﻘﺸﻋ) 1378 ، 123 .(
و ﺖﻠﻣ ﻞﮐ ﺞﯿﺴﺑ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺮﺑ ﯽﮑﺘﻣ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﮔرد
ـﯿ ﺮ
ندﺮﮐ ﻪﺘﺳد رد مدﺮﻣ زا ﯽﺘﯾﺮﺜﮐا ﻪﮐ دﻮﺑ هزرﺎﺒﻣ ناﺪﯿﻣ رد يﺮﻔﻧ نﻮﯿﻠﯿﻣ ﺪﻨﭼ و يﺮﻔﻧ راﺰﻫ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ
ـﭘ ﺎﺗ ﯿ ﺶ زا
ﻪﻨﯿﻣز ﭻﯿﻫ رد ،يﺮﺸﺑ ﺦﯾرﺎﺗ نآ ﺶﺒﻨﺟ رد هﮋﯾو ﻪﺑ يا
ﯽﺘﺣ ،ﯽﺑﻼﻘﻧا يﺎﻫ سﺎﯿﻘﻣ رد
لزﺎﻧ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ يﺎﻫ ﺰﯿﻧ يﺮﺗ
دﻮﺑ هدﺮﮑﻧ ﻪﺑﺮﺠﺗ
،نﺎﯾﻮﭽﮐ)1
1390
، 108 (.
.1
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ لﺎﺜﻣ ﯽﻣ دوﺪﺤﻣ ﺶﯾﺎﻫ ﻪﻣﻮﺣ ﻪﻧ و نآ ﺰﮐﺮﻣ ﻢﻫ نآ ،ﺲﯾرﺎﭘ ﺮﻬﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺴﻧاﺮﻓ بﻼﻘﻧا ﻢﯿﻧاﺪﺑ ﺮﮔا ﻪﺻﺎﺧ ،ﺖﺳا هﺪﺷ
ﺘﯿﻌﻤﺟ ﻊﻤﺠﺗ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا درﻮﻣ ﮏﯾ رد ﻢﻫ نآ ﺮﻔﻧ راﺰﻫدﺎﺘﺸﻫ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺮﯿﺒﮐ بﻼﻘﻧا ﻦﯾا رد ﯽ
. بﻼﻘﻧا درﻮﻣ رد
رد مدﺮـﻣ ﯽﻋﺎﺴﻣ ﮏﯾﺮﺸﺗ زا ﯽﮑﯾدﺰﻧ و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﯾاور ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ بﻼﻘﻧا يﺎﻫرﺎﻌﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﮑـﺷ ﻪﻟﺎـﺳ ود ﻢـﮐ ﺖـﺳد ﯽﻧﻻﻮـﻃ هرود لﻮـﻃ رد ار نﻮﯿﺑﻼﻘﻧا دﻮﺧ ﻦﻫذ رد بﻼﻘﻧا ﺮﯾﻮﺼﺗ و ﺖﺳا بﻼﻘﻧا
ﻤﻫ و هداد نآ ﯽﻫاﺮ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺖﮐﺮﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺎﻫ .ﺖـﺴﯿﻧ ﻒـﻄﻟ زا ﯽﻟﺎﺧ ،ﺪﻫد
» ﯽﯾﺎﻫرﺎﻌـﺷ ياراد ﯽـﺑﻼﻘﻧا ﺮـﻫ
يژﻮﻟﻮﺋﺪـﯾا شﺮـﮕﻧ هﺪـﻨﻨﮐ نﺎﯿﺑ ﺎﻫرﺎﻌﺷ ﻦﯾا .دراد ﻪﻌﻣﺎﺟ نآ ﮓﻨﻫﺮﻓ و بﻼﻘﻧا يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا رد ﻪﺸﯾر ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﺗ و نﻮﯿﺑﻼﻘﻧا ،بﻼﻘﻧا ،دﻮﺟﻮﻣ نﺎﻣﺎﺴﺑﺎﻧ ﻊﺿو ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺑﻼﻘﻧا يﺎﻫ
فﺪﻫ ﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو و و ،ﯽﻧﺎﻣرآ مﺎﻈﻧ يﺎﻫ
ور ﻦﯾا زا .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﻣرآ ﻊﺿو ﻪﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺿو زا ﻪﻌﻣﺎﺟ لﺎﻘﺘﻧا هﻮﺤﻧ
، دﺎﻨﺳا بﻼﻘﻧا ﺮﻫ يﺎﻫرﺎﻌﺷ ناﺮـﮔ
ﺎـﻬﺑ و
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ شزرا ... ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗ
و ﺎﻫ نﺎﻣرآ ﺎﻫ ي ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ... بﻼﻘﻧا نآ ﺪﻧور
. )«
،ﯽﻫﺎﻨﭘ 1379 ، 17 (.
ـﺒﻃ بﻼﻘﻧا رﺎﻌﺷ هرﺎﺑرد ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﮑﻧ ﻖ
تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﻢﮐﺎـﺣ ﻢـﯾژر ﯽﻧﻮﮕﻧﺮـﺳ ﺪـﯿﮐﺎﺗ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﻦـﯾا ﯽﻫﺎـﻨﭘ
مﻮﻬﻔﻣ ﺎﻫ ي هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻧآ رد ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻣﻼﺳا
» ﺎﻫرﺎﻌﺷ ﻦﯾا ندﻮﺑ ﺮﯿﮔاﺮﻓ «
نآ ﻖـﻠﻌﺗ مﺪﻋ و مدﺮﻣ ﺢﻄﺳ رد
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺎﯾ و ﺎﻫ ﻪﻘﺒﻃ ﺎﻫ باﺰﺣا ﺎﯾ صﺎﺧ
.ﺖﺳا
ﺖﯿﻓﺮﻇ درﻮﻣ رد ﻪﻔﻟﺆﻣ
» ندﻮﺑ ﯽﻣدﺮﻣ
« آ مﺎـﻈﻧ رد لﻮـﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﺎـﺑ ،شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣ
ﺤﺗ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ يﺮﻣا ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا - يﺮﮑﻓ - دﺎـﻬﻧ ﺶـﻘﻧ ﻒﯾﺮﻌﺗ و ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ يﺎـﻫ
ﻞﮑﺸﺗ ،هداﻮﻧﺎﺧ ﻞﺜﻣ ﯽﻣدﺮﻣ
ًﺎﺳﺎﺳا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ هﺮﯿﻏ و ﺪﺟﺎﺴﻣ ،ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ يﺎﻫ ياراد ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ
رد ﯽﮑﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺒﻟ ود ﺖﺳد
ﯽﻤﻠﻋ نﺎﮕﺒﺨﻧ و ناراﺪﻣ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﻢـﻬﻓ .ﺖـﺳا مدﺮـﻣ ﺖـﺳد رد نآ ﺮﮕﯾد ﻪﺒﻟ و
ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ
ياﺮـﺑ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا نﺎـﯾﺮﺟ ﮏـﯾ يﺮـﯿﮔ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ مﻮﮑﺤﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾ
ﻦﯿﯾﺎﭘ رد ﯽﻧﺎﯾﺮﺟ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﺎﺗ .ﺖﺳا نآ ﻖﻘﺤﺗ هداﻮﻧﺎﺧ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗ
ﻦﯾوﺪـﺗ ،دﺮـﯿﮕﻧ ﻞﮑـﺷ ﺎﻫ
ﻪﻔﺴﻠﻓ ﺪﻨﺳ ،ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ يﺎﻫ ا ،لﻮﺤﺗ يﺎﻫ
ﻪﺘـﺴﺑ لﺎـﺑ ﮏـﯾ و هدﻮﺸﮔ لﺎﺑ ﮏﯾ ﺎﺑ زاوﺮﭘ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ﺮﯿﯿﻐﺗ يﺎﻫﻮﮕﻟ
ﻪﮑﻧآ لﺎﺣ .ﺖﺳا
، ﺰﯾﺎﻤﺗ زا ﯽﮑﯾ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﯽﻣدﺮﻣ ﺖﯿﻓﺮﻇ يﺎﻫ
ﺎـﺑ نآ ﺮﯾﺬـﭘﺎﻧ رﺎـﮑﻧا ﺮـﮕﯾد
ﺶﺒـﻨﺟ يﺎـﻫ
،نﺎﯾﻮﭽﮐ) ﯽﺑﻼﻘﻧا 1390
ﺰﺟ و ( ء ،يدﺎـﺼﺘﻗا ﻞﺋﺎـﺴﻣ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻞﺋﺎـﺴﻣ رد ﻢـﻬﻣ ﻦﯾا .ﺖﺳا نآ ﺖﯿﻫﺎﻣ
ﯽﺳﺎﯿﺳ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﮐرﺎﺸﻣ رد ﯽﺘﺣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا .دراد دﻮﻤﻧ ﯽﻨﺷور ﻪﺑ هﺮﯿﻏ و
قاﺪﺼﻣ ﺎﻫ ي بﻼـﻘﻧا زا ﺲـﭘ ﯽﻨﯿﻋ
هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ ﺰﯿﻧ ود ﺎـﻬﻨﺗ ﯽﮔﺪﻧزﺎـﺳ دﺎـﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﯿﮑﺸﺗ و ﯽﻠﯿﻤﺤﺗ ﮓﻨﺟ رد ﯽﻣدﺮﻣ ﺞﯿﺴﺑ و ﺖﮐرﺎﺸﻣ .ﺖﺳا
زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻬﻧآ هﺪﯾﺪﭘ رد ﯽﺘﺣ ﻢﻬﻣ ﻦﯾا .ﺖﺳ لﺎﺳ ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﺎﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ بﻼﻘﻧا ﻦﯾزﺎﻏآ يﺎﻫ ﺺﻗ
ﻞـﺑﺎﻗ ﺎـﻣا
...ﺰﯿﻧ يورﻮﺷ ﺮﺒﺘﮐا تﻻﻮﺤﺗ
ﯽﻣ دوﺪﺤﻣ گرﻮﺑزﺮﺘﭘ ﻦﺳ ﺮﻬﺷ ﻪﺑ ﺎﺗﺪﻤﻋ بﻼﻘﻧا تاﺮﻫﺎﻈﺗ ﺎﯾ ﯽﺘﯿﻌﻤﺟ يﺎﻫداﺪﺧر و ﺖﺳا هﺪﺷ
...
رد
ﺰﻫﺪﺻ ﯽﯾﺎﻤﯿﭙﻫار ،نآ يدرﺎﯿﻠﯿﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻢﻏر ﯽﻠﻋ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﭼ درﻮﻣ ﺮﭘ ﻦﯾا رد ﯽﺘﯿﻌﻤﺟ تاﺮﻫﺎﻈﺗ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا خﺮﺳ ﺶﺗرا يﺮﻔﻧ را
ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﻬﺟ رﻮﺸﮐ ﻦﯾﺮﺗ ...
ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻪﻄﻘﻧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ رد ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا ياﺮﺟا رد ،ﯽﻧاﺮﯾا نﺎﻧﺎﻤﻠﺴﻣ ﯽﺑﻼﻘﻧا ﺶﺒﻨﺟ
بﺎﺼﺘﻋا و مدﺮﻣ ﺮﯿﺜﮐ يﺎﻫدﻮﺗ تاﺮﻫﺎﻈﺗ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻪﮐ هدﺮﺘﺴﮔ و ﺮﯿﮔاﺮﻓ ﯽﻣدﺮﻣ ﺢﯿﺴﺑ دﺮﺒﻫار دﻮﺑ يﺮﺳاﺮﺳ يﺎﻫ
ﯽﻧﻻﻮﻃ ﻆﻔﺣ ﺎﺑ ...،
بﺎﺼﺘﻋا و تاﺮﻫﺎﻈﺗ مواﺪﺗ و ﻪﻨﺤﺻ رد مدﺮﻣ راﺪﯾﺎﭘ و مﺎﻘﻣ رﻮﻀﺣ تﺪﻣ .دﺮﮐ ﻞﻤﻋ ﺰﯿﮕﻧا بﺎﺠﻋا ﺎﻫ
ﻣﺄﺗ ﻞ زا ﮏﭼﻮﮐ قاﺪﺼﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يزﻮﻣآ داﻮﺳ ﺖﻀﻬﻧ .دﻮﺑ يزﻮﻣآ داﻮﺳ ﺖﻀﻬﻧ ﻪﻠﺌﺴﻣ نآ و دﻮﻤﻧ خر
دﻮـﮐر ،ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ندﻮﺑ ﯽﻣدﺮﻣ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺘﻓﺎﯿﻧ ﻖﻘﺤﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺺﺧﺎـﺷ رد ﯽﻬﺟﻮـﺗ ﻞـﺑﺎﻗ يﺎـﻫ
ﺪـﺷر يﺎـﻫ
ﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ ﺖﻟاﺪﻋ و ﯽﻣﻮﻤﻋ داﻮﺳ ﻪ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ يﺎﺟ ،رﻮﭘﺎﻗآ)
1385 .(
ﯽﺳرﺮﺑ رد مود ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﻔﻟﺆﻣ
ندﻮﺑ ﯽﻣدﺮﻣ ﻦﯿـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ،ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﺘﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ
ﮏـﯾ ﺎـﯾ ﯽﻣدﺮﻣ دﺎﻬﻧ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ مﺎﻈﻧ ﻒﯾﺮﻌﺗ .ﺖﺳا ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ مﺎﻈﻧ و ﯽﻣﻼﺳا ﺖﻣﻮﮑﺣ ﯽﻣﻼـﺳا بﻼـﻘﻧا زا ﺲـﭘ .ﺖـﺳا ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ندﻮﺑ ﯽﻣدﺮﻣ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ مﺪﻋ ﺎﯾ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﺘﻟود دﺎﻬﻧ ﺎﯾ بﻮﺧ ﺖـﻣﻮﮑﺣ يﻮـﺳ ﻪـﺑ هداﻮﻧﺎﺧ زا ار داﺮﻓا ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﮐ ﺪﻣآ دﻮﺟو مدﺮﻣ رد ﯽﺷﺮﮕﻧ ،ﺪﺑ
لﺎﻘﺘﻧا رد بﻼﻘﻧا زا ﺶﯿﭘ عوﺮﺸﻣﺎﻧ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﻣﻼﺳا ﺖﻣﻮﮑﺣ ﻪﺑ مدﺮﻣ دﺎﻤﺘﻋا .داد قﻮﺳ ﯽﻣﻼﺳا سﻮﺴﺤﻣﺎﻧ و ﯽﺠﯾرﺪﺗ ﯽﺑ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﯾا
ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﻞﺋﺎـﺴﻣ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﻪﮑﻧآ لﺎﺣ .دﻮﺒﻧ ،يدﺎـﺼﺘﻗا هﺪـﯾﺪﻋ
ﯽﻣ ﻪﻧﻮﮕﭼ هﺮﯿﻏ و ﯽﻣﺎﻈﻧ ،ﯽﺳﺎﯿﺳ ار ﺖـﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿـﻠﻌﺗ ﻦﯿﮕﻨـﺳ رﺎﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ
ﻢـﻫ نآ رﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺎـﺑ لﺪـﻣ و ﺎـﻫ
يﺎـﻫ
ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ ؟دﺮﯿﮔ هﺪﻬﻋ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﻦﯿﺸﯿﭘ ﯽﺗادراو زا ناﺮـﯾا رد ﯽﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ و شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ دﺎﻬﻧ ﯽﻠﺿﺎﻓ
ﺖﻟود و ﺖﺳا هدﻮﺑ رﻮﺤﻣ ﺖﻟود نآ ﺲﯿﺳﺎﺗ ياﺪﺘﺑا د ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
هرود ر ﮏـﯾ ﯽـﻃ نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ﯽﺨﯾرﺎـﺗ يﺎﻫ
يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا و ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻪﻔﺴﻠﻓ ﺎﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ نﺮﻗ ﮓﻨﻫﺮﻓ ماﺪﮐ ﺮﻫ ،توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ناﺮـﯾا شزﻮـﻣآ رد ار ﯽـﺻﺎﺧ يﺎﻫ
ﻖﻠﺧ هدﺮﮐ ﺪﻧا
،ﯽﻠﺿﺎﻓ) 1390 ، 47 ( بﻼﻘﻧا زا ﺲﭘ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ ،ﯽﺨﯾرﺎﺗ نﺎﯾﺮﺟ ﮏﯾ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا و
ﻪﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺰﯿﻧ ار دﺎﻬﻧ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ
ًﻼﻣﺎﮐ ود .ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﻆﻔﺣ ﯽﺘﻟ
ﯽﻣ ﺖﺳﺎﯿﺳ زا ﯽﻋﻮﻧ قﻼﺧا ﻮﻄﺳرا و نﻮﻃﻼﻓا ﺮﮑﻔﺗ رد ﻪـﺑ ﯽـﻗﻼﺧا ﻞﯾﺎـﻀﻓ نﺪـﻧاروﺮﭘ ﻪـﻔﯿﻇو و دﻮﺷ
هﺪﻬﻋ ﺖﻟود ﺖﺳﺎﻫ ﺒﻃ) ،ﯽﯾﺎﺒﻃﺎ 1386 هرود رد ﺎﻣا (
ﺮـﺑ ﯽـﻗﻼﺧا ﻞﯾﺎـﻀﻓ يﺎـﺟ ﻪـﺑ ﺖـﻟود ﺖـﯿﻫﺎﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ نرﺪﻣ
ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي ﯽﻣ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ ﯽﮔﺪﻧز يدﺎﻣ ﻂﺑاور نﺎﻣﺎﺳ و ﻢﻈﻧ يراﺮﻗﺮﺑ و دﻮﺷ
ﺖﻟﺎﺳر زا ﯽﮑﯾ ...مدﺮﻣ ﺖـﻟود يﺎـﻫ
ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ دﻮﺷ
. ﺑ ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ يﺪﻬﻟا ﻢﻠﻋ ﻮ
ﮏﯿﺗاﺮﮐور ﺖﻟود
ﺎـﻫ نرﺪـﻣ هرود رد ﻦﯿـﻨﭼ
ﯽـﻣ ﺪـﺴﯾﻮﻧ ﻪـﮐ
ﺑﻮ رﻮـﻣا مﺎـﻤﺗ ﺮﺑ نآ ﻂﻠﺴﺗ ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﻤﻀﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﻟود ترﺪﻗ لﺎﻤﻋا راﺰﺑا ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﯽﺳاﺮﮐور
ﻊﻗاو رد .ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ
، ﺑ ﻮ زا ار ﺖﻟود ﯽﺳاﺮﮐور ـﻠﺧاﺪﻣ ﻪﯿﺟﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻨﺒﻣ عﻮﻧ ﺮﻫ يﻮﺠﺘﺴﺟ
يﺎـﻫ ﻪ رد دﻮـﺧ
ﯽـﻣ زﺎـﯿﻧ ﯽﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ رﻮﻣا ﺮﺑ ﺶﻄﻠﺴﺗ ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ و مدﺮﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﺪـﻨﮐ
.«
) ،يﺪـﻬﻟا ﻢـﻠﻋ 1391
، 108 (.
ﻦﯿـﻨﭼ
ﯽﻣ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻪﮐ
نرﺪﻣ ﯽﻨﯾدﺮﯿﻏ ﺖﻟود دﻮﺟو ﺎﺑ
شزرا و ﻦﯾد زا عﺎﻄﻘﻧا دﻮـﺧ يرﺎﺠﻨﻫ ﺖﯿﻫﺎﻣ ،ﯽﻗﻼﺧا يﺎﻫ
ا ﻪﻠﺌﺴﻣ رد .ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻆﻔﺣ ار ﻪﮐ ﻢﯿﺘﺴﻫ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﺪﻫﺎﺷ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧ
دﻮـﺟو ﺎـﺑ بﻼـﻘﻧا ﯽـﻣدﺮﻣ ﺖـﯿﻫﺎﻣ
ﯽﻣﻼﺳا ﻞﻤﻋ رد ﺑ ﻦﯾا ﻮ ﻦـﯾا .ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﺑﺮﻓ و هدرﻮـﺧ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﯽﻣﻼﺳا صﺎﺧ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﺎﺑ ﯽﺘﻟود ﯽﺳاﺮﮐور
يﺎﺘـﺳار رد ﻢﯿـﻈﻋ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ﻦـﯾا ﯽﯾﺎﻓﻮﮑـﺷ ياﺮﺑ ﯽﻌﻧﺎﻣ ﻢﮐ ﺖﺳد ﺎﯾ و ﯽﻣدﺮﻣ ﺖﯿﻫﺎﻣ زا ﺖﻠﻔﻏ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﻣآ مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ شروﺮﭘ و شزﻮ
ﺷ .ﺖﺳا هﺪ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ندﻮﺑ ﯽﻣدﺮﻣ ﯽـﻣ دﺎـﺠﯾا شزﻮﻣآ رد لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ ار ﯽﯾﺎﻫ
.ﺪـﻨﮐ
مدﺮـﻣ هدارا ﻪـﺑ نآ ﺮـﮕﯾد يﻮـﺳ و ﺖـﺴﯿﻧ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ هدارا ﻊﺑﺎﺗ ﺎﻬﻨﺗ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ رد لﻮﺤﺗ ﻪﮑﻨﯾا ﺖﺴﺨﻧ لﻮﺤﺗ ياﺮﺑ مدﺮﻣ رد ﯽﻣﻮﻤﻋ هدارا ﮏﯾ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﺎﺗ .ﺖﺳا هدرﻮﺧ هﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﻞﮑﺷ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد
،
ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد غﻼﺑا نﺪﻧﺎﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ لﻮﺤﺗ زا ﻦﺘﻔﮔ ﻦﺨﺳ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺨﺑ و ﺎﻫ
تاﺮـﯿﯿﻐﺗ ﺮـﺜﮐا ﺪـﺣ ﺎـﯾ و ﺎـﻫ
.ﺖﺳا شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﯽﺒﻟﺎﻗ و يرﻮﺻ
ﻪـﭼﺮﮔ ﯽـﺷزﻮﻣآ مﺎـﻈﻧ حﻼـﺻا و ﺮﯿﯿﻐﺗ هﺪـﻬﻋ ﺮـﺑ
ﻪـﻤﻫ ﺮـﮔا ﺎـﻣا ،ﺖـﺳا شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ ترازو
ﺳ نﺎﻣزﺎ هداﻮﻧﺎﺧ و مدﺮﻣ و رﻮﺸﮐ يﺎﻫ لﻮـﺒﻗ يﺎـﯿﻬﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﯾ ﺪﻨﻨﮑﻧ ﺖﮐرﺎﺸﻣ و ﺪﻧﻮﺸﻧ ﺮﯿﮔرد لﻮﺤﺗ ﻦﯾا رد ﺎﻫ
ﯽﻤﻧ ﺶﯿﭘ زا يرﺎﮐ ،ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ هزﺎﺗ مﺎﻈﻧ دور
،يرواد) 1390 ، 69 ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .(
، ﻪـﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ و ﻢﻬﻣ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ و دﻮﻤﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا دﺮﻓ ﺘـﺳار رد ار ﯽـﻣدﺮﻣ ﯽـﻤﯿﻈﻋ يﺎﻫ
شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ رد لﻮـﺤﺗ يﺎ
ﻪﺑﺮﺠﺗ .ﺖﺧﺎﺳ لﺎﻌﻓ يﺎﻫ
ناﺮﮔ ﺎﻬﺑ داﺪﯾور و ﺎﻫدﺎﻬﻧ رد ﯽﻣدﺮﻣ ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ و ﺪﻌﺑ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﺖﮐرﺎـﺸﻣ ﻪـﻠﻗ رد ﻪﻟﺎﺳ ﺖﺸﻫ ﮓﻨﺟ .ﺖﺳا ﺎﻋﺪﻣ ﻦﯾا قﺪﺻ ﺮﺑ ﯽﻨﯿﻤﻀﺗ بﻼﻘﻧا زا عﺎـﻓد دﺮﺒـﺸﯿﭘ ﯽـﻣدﺮﻣ يﺎـﻫ
ﺖﻀﻬﻧ ،سﺪﻘﻣ ﮔﺪﻧزﺎﺳ دﺎﻬﺟ
ﯽ و د ﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ دﺎـﻬﻧ ر شرو
ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﺎـﻫ ﯽﯾ ،يزﻮـﻣآ داﻮـﺳ ﺖـﻀﻬﻧ نﻮـﭼ
ﻪﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﺲﯿﺳﺎﺗ و ﯽﺷروﺮﭘ ﺐﻠﻃواد ﻦﯿﻤﻠﻌﻣ لﺎﺒﻧد
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ،نآ ﻦـﯾا زا ﯽﮐﺪﻧا ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ ﺮﮕﯾد يا
ﺖــﺤﺗ ﺖـﻟود ﯽﺒﻠﻃرﺎـﺼﺤﻧا و ﯽﺒﻠﻃراﺪـﺘﻗا .ﺖـﺳا ﯽﺨﯾرﺎـﺗ داﺪﻌﺘـﺳا ﺛﺄـﺗ
ﯿﺮ ﺎــﺑ ﺪـﻧﻮﯿﭘ رد ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﯽـﻌﯿﺒﻃ ﺪـﻧور
ﻪـﺑ ﯽﻣﻼـﺳا ﺖﻟود ﻖﻠﻌﺗ و ﯽﻣﻼﺳا يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽـﺸﻟﺎﭼ ،نآ
ﻪﻧﺎﻔـﺳﺄﺘﻣ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﯽﯾﺎﻓﻮﮑـﺷ هار ﺮـﺳ ﺮـﺑ
نﺎﯾﺮﺟ و هدﺮﺒﻣﺎﻧ يﺎﻫ ﯽﻫﺎﮔ
شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ تﻻﻮـﺤﺗ يﺎـﻀﻓ ﺮـﺑ ار دﻮـﺧ ﺰـﯿﻧ نﻮـﻨﮐا و ﺪـﺷ ﺎﻬﻧآ ﻒﻗﻮﺗ
يزﺎﺳ ﻢﯿﻤﺼﺗ رد ار ﻪﻓﺮﻃ ﮏﯾ و ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﻻﺎﺑ زا يﺪﻧور و هدﻮﻤﻧ ﻞﯿﻤﺤﺗ ﺐﺒـﺳ شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ مﺎﻈﻧ يﺎﻫ
ﺮـﺑ ﺖـﻟود هﺮﻄﯿـﺳ ﺪـﻧور .ﺖﺳا هﺪﺷ يﺎﺘـﺳار رد بﻼـﻘﻧا زا ﺶﯿـﭘ ﻪـﮐ شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ مﺎـﻈﻧ و ﮓـﻨﻫﺮﻓ
ﻧرﺪﻣ ﯿ ﺳاﺰ ﯿ نﻮ دﻮﺑ هﺪﺷ زﺎﻏآ
، يﺮﺘﺸﯿﺑ شﺮﺘﺴﮔ ﻢﯿﯾﻮﮕﻧ ﺮﮔا بﻼﻘﻧا زا ﺲﭘ ﺖﻓﺎﯾ
يرﻮـﻃ ﻪﺑ .ﺖﻓﺎﯿﻧ ﺰﯿﻧ ﺶﻫﺎﮐ ،
ﻪﻧ مدﺮﻣ ﻪﮐ رد
ﻢﯿﻤﺼﺗ زﺎﺳ ي ﺎﻫ ي مﺎـﻈﻧ رد لﻮـﺤﺗ ﻢـﻬﻣ حﺮـﻃ ود رد ﻪـﻧ و ﺪـﻧراد يﺪـﺟ ﺶـﻘﻧ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ مﺎﻈﻧ
ﻮﺷ ﯽﻨﻌﯾ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ ﻦﯾدﺎـﯿﻨﺑ لﻮـﺤﺗ ﯽـﻠﻣ ﺪﻨﺳ و ﺖﺼﺷ ﻪﻫد رد شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ يار
رد شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ لﺎﺳ
ﺎﻫ ي ﺮﯿﺧا
، شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ مﺎـﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ رد مدﺮﻣ ﺶﻘﻧ ﻪـﻧﻮﮔ نآ
ﻪـﮐ
ظﺎﺤﻟ ﺪﯾﺎﺑ ﻦﯾا .ﺖﺳا هﺪﺸﻧ
ﻟﺎﺣ رد ﯽ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻔﻟﺆﻣ ياﺮـﺑ ﯽـﺘﯿﻓﺮﻇ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﯽﻣدﺮﻣ
ﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ﯽﻣ ار ﺮﯾز ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ :
