ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت و ﺗﺤﻮل در ﻣﻔﻬﻮم ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ ﺧﻮب

(1)

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺳ ﻴ

،ﺖﺳﺎ ﻠﺠﻣ ﺔ هﺪﻜﺸﻧاد قﻮﻘﺣ و مﻮﻠﻋ ﺳ ﻴ ﺳﺎ ﻲ

، رود ة 47

، ةرﺎﻤﺷ 1

، رﺎﻬﺑ 1396

، تﺎﺤﻔﺻ 97 ٧٩ -

بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ رد لﻮﺤﺗ و تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ

ﺪﻤﺣا ﻲﻧﺎﻄﻠﺳ

١داﮋﻧ

رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور هوﺮﮔ ﺪﻜﺸﻧاد ﻞﻠﻤﻟا

ة ﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮ

يزردﻮﮔ ﻞﻴﻬﺳ

ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻜﺸﻧاد ﻞﻠﻤﻟا

ة سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ

) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

31 / 2 / –95 ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :

26 / 4 / 95 (

هﺪﻴﻜﭼ تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﻪﺑ

ﺔﻟﺰﻨﻣ رﺎﻛ رﺎﻴﺴﺑ و ﻦﻳﻮﻧ يراﺰﺑا ا

ﻲﻧﺎﺴﻧا تﺎﻃﺎﺒﺗرا رد ﺪﻣ

، يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛ

دراد ﻪﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ زا ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺮﺑ ﺔﻠﻤﺟ

ﺖﺳﺎﻬﻧآ . مﺎﮕﻤﻫ يروﺎﻨﻓ ﻦﻳا شﺮﺘﺴﮔ و ﺪﺷر ﺎﺑ رد ﺎﻫ

دارﺎﭘ ﻪﺑ نﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ لﺎﺣ رد و ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺰﻴﻧ دﺮﻛرﺎﻛ ﻦﻳا ،ﺮﺻﺎﻌﻣ نﺎﻬﺟ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رد ﻢﻬﻣ ﻲﻤﻳا

رادا ة رﺎﻛ ا ﺖﺳا نﺎﻬﺟ طﺎﻘﻧ ﻲﺼﻗا رد ﻊﻣاﻮﺟ ﺪﻣ .

ﺰﻴﻧ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻮﺳ ﺮﮕﻳد زا ﻪﺑ

ﺑﺎﺜﻣ ﺔ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻪﻛ يا

رﺎﻛ زا ﺚﺤﺑ رد زﺎﺑﺮﻳد زا ا

ﺖﻣﻮﻜﺣ يﺪﻣ ﺖﺳا هدﻮﺑ حﺮﻄﻣ ﺎﻫ

، لﺎﺳ رد ﺮﻴﺧا يﺎﻫ ﺮﮕﻳد رﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ

ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ رد ﺎﻨﻌﻣ ﻚﻳ ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻖﻴﻗﺪﺗ و ﺖﻟود ﻲﺸﺨﺑ

ﻘﻧ ﺎﻫ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺎﻔﻳا ﻲﺳﺎﺳا ﺶ .

ﺖﻳﺎﻨﻋ

ﺶﺨﺑ و ﻪﻌﻣﺎﺟ يﻮﺳ زا ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﻢﺠﺣ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ﺮﺑ ،ﺖﺳا رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ نآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻒﻳﺮﻌﺗ نآ ياﺮﺑ ار ﻲﺗﺎﻣاﺰﻟا و هدوﺰﻓا بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻖﻘﺤﺗ يراﻮﺷد ﺮﻛ

ﺎﺗ ؛ﺖﺳا هد ﺎﺠﻧآ

ﻪﺑ ﻪﻛ ﺮﻈﻧ

ﻲﻣ يروﺎﻨﻓ ﺖﺴﺑرﺎﻛ رﺬﮕﻫر زا ﺎﻬﻨﺗ ﺪﺳر را و ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻦﻳﻮﻧ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﻲﻃﺎﺒﺗ ﻖﻘﺤﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺷاد ﺪﻴﻣا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻚﻳ رد بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ يﺎﻫ .

ﻟﺎﻘﻣ ﺔ ﻄﺑار ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﻤﺿ ﺮﺿﺎﺣ ﺔ

ﮓﻨﺗﺎﮕﻨﺗ

يروﺎﻨﻓ ﻟﻮﻘﻣ ﺮﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا و ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻦﻳﻮﻧ يﺎﻫ ﺔ

ﺮﻴﺧا نﺎﻴﻟﺎﺳ رد بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ نآ ﺮﺑ

لﻮﺤﺗ ﺎﺗ ﺖﺳا

ثدﺎﺣ هﺪﺷ ﺖﺤﺗ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ رد ﺮﻴﺛﺄﺗ

يروﺎﻨﻓ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا رد ار

ﭼ

ﺶﺳﺮﭘ بﻮﭼرﺎ

ﻦﻳا ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻨﻛ . ﺮﺑ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ لﻮﺤﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻲﻠﺻا ضﺮﻓ ،ﺎﻨﺒﻣ ﻦﻳا

ﻳﺎﺳ رد بﻮﺧ ﺔ

شور و ﺎﻫراﺰﺑا ﺲﻴﺳﺄﺗ و دﺎﺠﻳا و تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﻦﻳﻮﻧ يﺎﻫ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ تﺎﻃﺎﺒﺗرا .

يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو

ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﻟود ،بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ،ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ

، ﺎﻨﻓ تﺎﻃﺎﺒﺗرا و تﺎﻋﻼﻃا يرو .

۱ . ﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ة لﻮﺌﺴﻣ ﺲﻛﺎﻓ : 02188775195 Email: [email protected]

(2)

80

ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ

، رود ة 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، رﺎﻬﺑ 1396

ﻪﻣﺪﻘﻣ

يروﺎﻨﻓ ﺮﻴﻴﻐﺗ شﻮﺨﺘﺳد يﺮﮕﻳد ﻞﻣﺎﻋ ﺮﻫ زا ﺶﻴﺑ ار ﺎﻣ نﻮﻣاﺮﻴﭘ نﺎﻬﺟ ،ﺮﻴﺧا نﺎﻴﻟﺎﺳ رد تﺎﻃﺎﺒﺗرا

ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد و دﺮﻛ

ﺖﺳا

، ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻂﻠﺴﻣ ﻢﻳادارﺎﭘ ﻪﺑ هزوﺮﻣا ﻪﻛ ،نﺪﺷ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ ﻞﺋﺎﺴﻣ

ﺎﺒﺗرا ﺰﺟ يﺰﻴﭼ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد ﺰﻴﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ لﺪﺑ ﺎﻣ نﺎﻬﺟ ﺪﻴﭽﻴﭘ تﻼﻣﺎﻌﺗ و تﺎﻃ

ة نﺎﻴﻣ

و ﻲﺳﺎﻴﺳ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻞﻣاﻮﻋ و حﻮﻄﺳ ﻦﻴﺑ

ﻠﻠﻤﻟا ﺖﺴﻴﻧ ﻲ . يروﺎﻨﻓ ﻦﻳا ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ هزوﺮﻣا ﺎﻫ

نﺎﻴﻨﺑ ﻲﺘﺣ و هدﻮﺑ لﺎﻌﻓ ﻊﻣاﻮﺟ نﺎﻛرا ﻪﺸﻳﺪﻧا يﺎﻫ

ﺶﻟﺎﭼ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ار ﺮﺸﺑ يﺎﭘﺮﻳد يزرو ﺸﻛ

ﻴ هﺪ

ﺖﺳا . ﻠﻜﺸﺘﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا يرﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫدﺎﻤﻧ و ﺎﻫدﻮﻤﻧ رد لﻮﺤﺗ ﺔ

ﻋﺎﻤﺘﺟا نﺎﻬﺟ ﻠﻤﺟ زا ﺮﺸﺑ ﻲ

ﺔ ﻦﻳا

ﺶﻟﺎﭼ ﺖﺳﺎﻫ . ﺶﻘﻧ رد ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد يﺎﻫدﺎﻤﻧ و ﺎﻫدﺎﻬﻧ ﺖﻴﻫﺎﻣ رد ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

ﻲﮔﺪﻧز

، ﺑا زا ﻲﻜﻳ ﺎﻬﻨﺗ ﻌ

عﻮﻨﺘﻣ دﺎ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ يروﺎﻨﻓ ﺖﺳا ﻦﻳﻮﻧ يﺎﻫ .

ﻲﺑ ﻪﺑ نآ مﻮﻘﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ دﺎﻬﻧ ﺪﻳدﺮﺗ ﻌﻣﺎﺟ تﺎﻴﺣ ﻲﺳﺎﺳا ﻦﻛر ناﻮﻨﻋ

ﺔ يﺮﺸﺑ

ﻮﺤﺗ و ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد ﻦﻴﻨﭼ لﻮﻤﺸﻣ ﺰﻴﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻟ

. ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ

، زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺮﻴﺧا نﺎﻴﻟﺎﺳ ﻲﻃ

ﺖﺤﺗ ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻦﻳا هﺪﺷ لﻮﺤﺗ و ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد رﺎﭼد ﻞﻣﺎﻋ ﺖﺳا

. ﻦﻳا رد ،نﺎﻴﻣ

ﺰﻴﻧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ

ﺑﺎﺜﻣ ﺔ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻣ

ﻴ نﺎ ﻪﺘﺷر ا ي ﻞﻣﺎﺷ ، ﺶﻧاد ﺎﻫ ي ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،قﻮﻘﺣ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و دﺎﺼﺘﻗا ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،

، ا كﺪﻧ كﺪﻧا ﺖﺷادﺮﺑ زا توﺎﻔﺘﻣ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ

ﺮﺑ و هدﺮﻛ اﺪﻴﭘ دﻮﺧ ﻚﻴﺳﻼﻛ ﻪﻔﻟﺆﻣ

ﺎﻫ ﻲﻳ ﺪﻨﻧﺎﻣ هزﻮﺣ ﻚﻴﻜﻔﺗ و ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻦﻴﺑ ترﺪﻗ يﺎﻫ

نورد و ﻲﺘﻟود حﻮﻄﺳ و ﺖﻟود زا ﻲﻳادزﺰﻛﺮﻤﺗ ﺐﻴﻏﺮﺗ و ﻖﻳﻮﺸﺗ ،ﻲﺘﻟود

ﺎﻜﺗا ي ﺮﺑ نوﺰﻓازور

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺰﻛﺮﻤﺗ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﺖﻛرﺎﺸﻣ و هروﺎﺸﻣ ﺪﻳﺪﺟ عاﻮﻧا

Meehan, 2003: 2-3)

.(

ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد

نﻮﻧﺎﻗ ﺄﺸﻨﻣ يرﺎﮔزور ﻪﻛ يدﺎﻬﻧ ترﺪﻗ ﻢﻬﺳ ﻲﺘﺣ و ﻒﻳﺎﻇو ،هﺎﮕﻳﺎﺟ ،ﺖﻴﻫﺎﻣ رد -

ﻲﺳﺎﻴﺳ رﺎﺘﻓر

ﻪﻳﻻ ﺮﮕﻳد رﺎﻨﻛ رد و ضﺮﻋ رد ﻪﻛ يدﺎﻬﻧ ﻪﺑ نآ ﻞﻳﺪﺒﺗ و دﻮﺑ ﻣادا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

ﺔ ﻲﻣ تﺎﻴﺣ ،ﺪﻫد

ﻦﻳا رد ﻦﻴﺸﻴﭘ رﺎﺼﻋا زا ﺎﻣ رﺎﮔزور ﺰﻳﺎﻤﺗ ﻪﺟو ﻦﻳﺮﺗزرﺎﺑ ﺪﻳﺎﺷ ﺖﺳا ﻪﺻﺮﻋ

. ﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﻳﺎﺷ ﺖﻔ

ﻪﭽﻧآ ﻲﻣ هﺪﻴﻣﺎﻧ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ هزوﺮﻣا دﻮﺷ

، ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻦﻴﻨﭼ زوﺮﺑ و رﻮﻬﻇ ﺎﻨﻌﻣ ﻚﻳ ﻪﺑ

رد ﻞﻜﺷ ﮔ ﻴ ﺮ ي يروﺎﻨﻓ نآ شﺮﺘﺴﮔ و ﻪﺘﺷاد ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺶﻘﻧ يﺮﮕﻳد ﻞﻣﺎﻋ ﺮﻫ زا ﺶﻴﺑ ﻦﻳﻮﻧ يﺎﻫ

ﺪﻧا .

يروﺎﻨﻓ تﺎﻃﺎﺒﺗرا و تﺎﻋﻼﻃا رد

ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ زا ياﺮﺟا

،ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﺮﻓ ا ﺪﻨﻳ ﺎﻫ و ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻛ

ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ بﻮﺧ

ار ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺶﻘﻧ ،ﺪﻨﻛ ﻤﻬﻣ

ﻲ دراد . ﺮﻓ سﺎﺳا ا ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﺪﻨﻳ

ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار بﻮﺧ ﺪﻨﻫد

، رﺬﮕﻫر زا ﻂﻘﻓ و ﻂﻘﻓ ﻪﺑ

ﮔرﺎﻛ ﻴ ﺮ ي يروﺎﻨﻓ ﻦﻴﻨﭼ ﺎﻫ

ﻳ ﻲﺗﺎﻴﻠﻤﻋ نﺎﻜﻣا ﻲ

ﺪﻧراد نﺪﺷ ﻲﻳاﺮﺟا و .

يﻮﺳ زا د ﻳ ﺮﮕ

، ﻪﺑ ﮔرﺎﻛ ﻴ ﺮ ي يروﺎﻨﻓ ﻦﻳا ﺎﻫ

مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻲﻳﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ دﺎﺠﻳا

ﻪﻛ ﺖﺳا هاﻮﺧ هاﻮﺧﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد دﺎﺠﻳا ﺮﺠﻨﻣ ﺖﻣﻮﻜﺣ و ﺖﻟود ﻒﻳﺎﻇو و ﺖﺧﺎﺳ رد ﻲﻳﺎﻫ

ﻲﻣ ﻮﺷ د . ﻪﺑ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ و ﺖﻟود ﺪﺳر ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ ﺮﺘﻬﺑ ترﺎﺒﻋ

، ﻲﺴﻳدﺮﮔد ضﺮﻌﻣ رد مﺎﻤﺗ

ﻋ ﻴ رﺎ راﺮﻗ

رد ،ﺮﮕﻳد رﺎﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ناوا

راﺰﻫ ة ﻲﺑ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ و ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد مﻮﺳ دﻮﻤﻧ ﻪﻛ ﻪﻄﺳاو

(3)

بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ رد لﻮﺤﺗ و تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ 81

ﻌﻣﺎﺟ رد نآ ﻲﻧﺎﻣرآ ﺔ

ﺷ ﻪﺑﺮﺠﺗ نﺎﺘﺳﺎﺑ نﺎﻧﻮﻳ ﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻀﻓ رد رﺎﺑ ﻦﻳا ،دﻮﺑ هﺪ

ة لﺎﺣ رد نﺎﻬﺟ

ﻞﻜﺷ ﺖﺳا يﺮﻴﮔ

) ﻆﻓﺎﺣ ،ناﺮﮕﻳد و ﺎﻴﻧ 1391

: 145

.(

ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﻴﻤﻫا و هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻪﺑ ﻦﻳا

ﻪﻠﺌﺴﻣ مﻮﻬﻔﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻤﺿ ﺎﺗ ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ،

و ﺶﻘﻧ ،بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻲﺳرﺮﺑ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا لﻮﺤﺗ رد ار تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﺪﻨﻛ

. ﻦﻳا رد

ﻪﻨﻴﻣز اﺮﺑ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ي ﺶﺳﺮﭘ

ﻪﻧﻮﮕﭼ تﺎﻃﺎﺒﺗرا و تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﻪﻜﻨﻳا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻠﺻا

ﻴﺿﺮﻓ ؟ﺖﺳا هﺪﺷ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ لﻮﺤﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﺔ

ﻪﻛ هراﺰﮔ ﻦﻳا ﺐﻟﺎﻗ رد ﺶﻫوﮋﭘ

دﺮﻛرﺎﻛ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا و ﻖﻘﺤﺗ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ و راﺰﺑا ﺮﻴﻴﻐﺗ رﺬﮕﻫر زا تﺎﻃﺎﺒﺗرا و تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﺖﻟود ﻨﻴﻣز رد ﺎﻫ ﺔ

ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ يﺎﻫ ،ﺖﺳا هﺪﺷ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا رد لﻮﺤﺗ زوﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ بﻮﺧ

ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻳ

ﺪﺑﺎ . دﺮﻜﻳور ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ي

ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ - و ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﻪﺑ

ﮔرﺎﻛ ﻴ ﺮ ي هداد يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﻛ ا ي

ﻪﻛ ار ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ،يدﺎﻨﺳا و ﻣز

ﻴ ﻪﻨ زﺎﺳ درﻮﻣ ،ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد ﻦﻳا راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ

ﻲﻣ ﺪﻫد

ﻴﺿﺮﻓ نﻮﻣزآ ﻖﻳﺮﻃ زا و ﺔ

ﺠﻴﺘﻧ ﻪﺑ ،ﻲﻠﺻا ﺔ

د ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﻓﺎﻳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﺳ

.

1 . روﺎﻨﻓ ي تﺎﻋﻼﻃا و

طﺎﺒﺗرا نآ ﺎﺑ ﺔﻠﺌﺴﻣ ﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻲ

ﻪﺑ ﻮﻃ ﺎﻜﻳﺮﻣآ تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﻦﻤﺠﻧا ﻒﻳﺮﻌﺗ سﺎﺳاﺮﺑ و ﻲﻠﻛ

،1

ﻲﺳرﺮﺑ

، ﺖﺧﺎﺳ

، شﺮﺘﺴﮔ ،

اﺮﺟا ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ ، و

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ يﺎﻫ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا سﺎﺳا ﺮﺑ

،ﻪﻧﺎﻳار ﻪﺑ هﮋﻳو مﺮﻧ راﺰﻓا ﺖﺨﺳ و راﺰﻓا

يﺮﺗﻮﻴﭙﻣﺎﻛ هﮋﻳورﺎﻛ ﻪﻠﻤﺟ زا

ﺎﻫ ﺖﺳا تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ي .

ﻦﺨﺳ ﺮﮕﻳد ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ،

زا

هﻮﺤﻧ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ يرﻮﻣا ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ رﺬﮕﻫر ي

،نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫراﺰﻓا مﺮﻧ و ﺮﺗﻮﻴﭙﻣﺎﻛ دﺮﺑرﺎﻛ

ﻞﻳﺪﺒﺗ ، هﺮﻴﺧذ ، ﺖﻇﺎﻔﺣ ، شزادﺮﭘ ، لﺎﻘﺘﻧا و ﻲﺑﺎﻳزﺎﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﺪﻣ ار ﺖﻴﻨﻣا و نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺖﻳﺎﻬﻧ رد

ﻲﻣ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ

) ﺪﻫد

Lucas, 2000: 11

.(

تازاﻮﻣ ﻪﺑ ﺶﻳاﺰﻓا

يﺮﺑرﺎﻛ يروﺎﻨﻓ ﺎﻫ ﻪﺘﻔﮔ ﺶﻴﭘ ي ﻊﻣاﻮﺟ عﻮﻨﺘﻣ نﻮﺌﺷ رد

رﻮﻛﺬﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ

ﻞﻳﺪﻌﺗ و حﺮﺟ رﺎﭼد ًاﺮﺼﺘﺨﻣ ﺪﺷ

ه نآ ﻲﭘ رد و حﻼﻄﺻا

رﻮﻛﺬﻣ ﻪﺑ رﻮﻃ ﺺﺨﺸﻣ

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻲﺗاﺮﺑﺎﺨﻣ تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﻞﻣﺎﺷ ﺰﻴﻧ ار

ﺷ ﺪ . ﻦﻴﻤﻫ ﺮﺑ سﺎﺳا و ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ زا يرﺎﻴﺴﺑ

ﺐﺣﺎﺻ هزوﺮﻣا ناﺮﻈﻧ ﺐﻠﻏا

زا مﺎﻧﺮﺑ

» تﺎﻃﺎﺒﺗرا و تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ

2« هدﺎﻔﺘﺳا

)ﺪﻨﻨﻛ

Freeman &

Hasnaoui, 2010: 5

.(

تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﻪﺑ ،

،ﺪﺷ ﺢﻳﺮﺸﺗ قﻮﻓ رﻮﻄﺳ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ هﺪﻧرادﺮﺑ رد

ي رﺎﻬﭼ ﻞﻣﺎﻋ

ﺖﺳا ﻦﻳدﺎﻴﻨﺑ :

رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻞﻣﺎﻋ ، ﻧﺎﺴﻧا ﻲ ، رﺎﻛوزﺎﺳ ﺎﻫ و ﺑا راﺰ . نآ ﺢﻴﺿﻮﺗ يروﺎﻨﻓ رد ﻪﻛ

ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ

ﻲﻃﺎﺒﺗرا و و تﺎﻋﻼﻃا

يدورو ﺎﻫ زا رﺬﮕﻫر ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ و ﺐﻴﻛﺮﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﻳا

و ﻪﺘﻓﺎﻳدﺮﻛرﺎﻛ

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻞﻛ يﺎﻘﺗرا ار

ﻪﺑ ﺑﺎﺜﻣ ﺔ فﺪﻫ ﻲﻠﺻا لﺎﺒﻧد ﻲﻣ ﻨﻨﻛ ﺪ . ﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺔ

تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ

1. Information Technology Association of America: ITAA

2. Information and Communications Technology: ITC

(4)

82

، رود ة 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، رﺎﻬﺑ 1396

مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻚﻳ ﺮﻫ ﺰﻴﻧ ﻪﻔﻟﺆﻣ

ﺎﻫ ﻲﻳ ﻪﺑ ﺪﻧﺮﻳز حﺮﺷ :

1 . ﻞﻣﺎﻋ ﻧﺎﺴﻧا ﻲ : هﺪﻧرادﺮﺑرد ي

ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﻲ

، ﻫﺎﻔﻣ ﻴ ﻢ و ﺪﻧا ﻳ ﻪﺸ ﺎﻫ و روآﻮﻧ ي ؛

2 . ﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ :

مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻧاﻮﻗ ﻴ

،ﻦ ﺪﻋاﻮﻗ و ﺎﻫﺪﺘﻣ

، يﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ دﻮﺒﻬﺑ

و ﺪﺷر و يﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ

؛ﻲﺑﺎﻳزرا

3 . راﺰﺑا : زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ مﺮﻧ

،راﺰﻓا ﺖﺨﺳ

،راﺰﻓا ﻪﻜﺒﺷ و تﺎﻃﺎﺒﺗرا ؛

4 . رﺎﺘﺧﺎﺳ : ﻞﻣﺎﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲ

، ﻧﺎﻣزﺎﺳاﺮﻓ ﻲ و ﺟ ﻧﺎﻬ

)ﻲ

Freeman & Hasnaoui, 2010: 7

.(

تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ مﻮﻬﻔﻣ هﺎﮔ

مﻮﻬﻔﻣ ﺎﺑ ﺮﺗﻮﻴﭙﻣﺎﻛ ﻚﻴﺗﺎﻣرﻮﻔﻧا و ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺎﻨﻌﻣ ﻚﻳ ﻪﺑ

دﻮﺷ ﻦﻳا ،

رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﺗﻮﻴﭙﻣﺎﻛ

تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ يﺎﻫراﺰﺑا ﻚﻴﺗﺎﻣرﻮﻔﻧا و ﺪﻨﺘﺴﻫ

ﻲﻣﺎﻤﺗ دﻮﻤﻧ و

نآ ﻪﭼ ﻲﻣ ﻪﺿﺮﻋ تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﻧ ،ﺪﻨﻛ

ﺘﺴﻴ

)ﺪﻨ

Freeman & Hasnaoui, 2010: 5

.(

نآ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ

، رادا ﻢﻳادارﺎﭘ ﻲﺘﺣ هﺎﮔ و ﺎﻫراﺰﺑا زا ﻲﻜﻳ ﻪﺑ هزوﺮﻣا تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ة

ﺖﺳا هﺪﺷ لﺪﺑ ﻊﻣاﻮﺟ رﻮﻣا .

ﻲﺑ ﻦﻳا ﺪﻳدﺮﺗ ﺶﻘﻧ

ﺮﻓآ ﻳﻨ ﻲ زﻮﺣ رد ة ﻟﻮﻘﻣ ﺎﺑ ﻲﻘﻴﺛو طﺎﺒﺗرا ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺔ

اد ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ در

ﻪﺑ ﻪﭼ و ﺮﻓ ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﺟا مﺎﻈﻧ زا ﻲﻨﻛر ﻪﺟو رد ﻪﭼ و راﺰﺑا ترﻮﺻ يﺎﻫﺪﻨﻳا

ﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻲ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ راﺬﮔﺮﺛا .

ﺎﺑ ًﺎﻋﻮﻧ ﺰﻴﻧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ و تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ نﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا زا دﻮﺼﻘﻣ

يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ و ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺷ

ﻴ هﻮ ﺎﻫ ي ﻪﺑ و ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ رد تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ يﺮﻴﮔرﺎﻛ

ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ و يروﺎﻨﻓ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا رﺬﮕﻫر زا ﺖﻣﻮﻜﺣ و مدﺮﻣ نﺎﻴﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛﺄﺗ ﻫاﻮﺧ ﺎﻫ

ﺪ

دﻮﺑ . يﻮﺳ زا تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد رﺎﺼﺤﻧا نﺪﺷ جرﺎﺧ ،ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ يﺎﻫزﺮﻣ نﺪﺷ ﮓﻧﺮﻤﻛ

ﺖﻟود زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻟﻮﻬﺳ ﺰﻴﻧ و ﺎﻫ ﻪﻜﺒﺷ

ﺎﻫ ي ﻚﻤﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻚﻳ ﻪﺑ و تﺎﻋﻼﻃا رﺎﺸﺘﻧا ياﺮﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا

زا جرﺎﺧ و ﻲﻧﻮﻣاﺮﻴﭘ ﻂﻴﺤﻣ رد ﺰﻴﻧ و ﻊﻣاﻮﺟ رد تﺎﻋﻼﻃا دازآ شدﺮﮔ ﻞﻴﻬﺴﺗ ﻪﺑ ﺔﻌﻣﺎﺟ

و ﻲﻠﻣ

ﻲﻠﺤﻣ

، ﻤﻫ و ﻪﻤﻫ نﺎﺸﻧ ﻪ

ﺪﻨﻫد ة و ﻊﻣاﻮﺟ دﺮﻛرﺎﻛ و يدﻮﺟو تﺎﺼﺘﺨﻣ رد ﻖﻴﻤﻋ ﻲﻟﻮﺤﺗ

ﺖﻟود ﺖﺳﺎﻫ .

2 . مﻮﻬﻔﻣ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ

ژاو ة ﻪﻤﺟﺮﺗ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ژاو زا يا

ة ﻳ ﻲﻧﺎﻧﻮ

»

ُاﺎﻧﺮﺑﻮﻛ

1« ﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺎ ﻖﻳﺎﻗ يراﺪﻧﺎﻜﺳ ي ﻳﺎ

ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﺘﺸﻛ

رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ًاﺮﻫﺎﻇ ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ يﺮﺒﻫر مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ نﻮﻃﻼﻓا ﻂﺳﻮﺗ هرﺎﻌﺘﺳا ﻪﺑ

ﺖﻓر رﺎﻛ . ﺲﭘ

، ﻃﻼﻓا ﻦﻳا نﻮ

ﻪﺑ ار هژاو رادا ﻒﻴﻛ و ﻢﻛ ﻦﻴﻴﺒﺗ رﻮﻈﻨﻣ ة

ﻳ ﻪﺑ ﻲﺘﻣﻮﻜﺣ مﺎﻈﻧ ﻚ ﺖﺳا هدﺮﺑ رﺎﻛ

. ژاو ﻦﻳا ة ﻳ رد ﻲﻧﺎﻧﻮ

ندﺮﻛ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ،نﺪﻧار يﺎﻨﻌﻣ ﻲﻄﺳو نوﺮﻗ ﻳ 2

ﺖﻓﺮﮔ دﻮﺧ ﻪﺑ ار يﺮﺒﻫر ﺎ .

سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ

ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﺑ

ﺑﺎﺜﻣ ﺔ

» ﻞﻤﻋ ﻳ ﻮﻴﺷ ﺎ ة ﺖﻣﻮﻜﺣ دﺮﻛرﺎﻛ ﺎﻳ ندﺮﻛ ﺖﻣﻮﻜﺣ

« ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ دﻮﺷ

) ،ﺮﻳﺎﻛ 1386 : 3

.(

1. Kubernan (κυβερνάω [kubernáo])

2. Gubernane

(5)

زا ترﺎــﺒﻋ ار ﻲـﻧاﺮﻤﻜﺣ ﺪــﺤﺘﻣ ﻞــﻠﻣ نﺎﻣزﺎـﺳ ﻲﺗرﻮﺸــﻣ و ﻲﺼــﺼﺨﺗ يﺎـﻫدﺎﻬﻧ

» ــﻋﻮﻤﺠﻣ ﺔ

ياﺮـﺑ ﻲﺻﻮﺼـﺧ و ﻲﻣﻮـﻤﻋ ،يدﺎـﻬﻧ و يدﺮﻓ تﺎﻣاﺪﻗا ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ

ر ـﻳ ﺰ ي ادا و ر ة

و رﻮـﻣا كﺮﺘﺸـﻣ

تﺎﻣاﺪــﻗا ﺐــﻟﺎﻗ رد ﻪــﻛ ،دﺎﻀــﺘﻣ و توﺎــﻔﺘﻣ ﻊﻓﺎــﻨﻣ نﺎــﻴﻣ ﻢﻫﺎــﻔﺗ دﺎــﺠﻳا زا يﺮﻤﺘﺴــﻣ ﺪــﻨﻳاﺮﻓ و ﻲﻤــﺳرﺮﻴﻏ تﺎــﺒﻴﺗﺮﺗ و ﻲﻤــﺳر يﺎــﻫدﺎﻬﻧ ﻞﻣﺎــﺷ و هدﺮــﻛ ﺖــﻛﺮﺣ رﺎﮔزﺎــﺳ و ﻲﺘﻛرﺎﺸــﻣ ﻳﺎﻣﺮﺳ ﺔ ﺖﺳا ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا «

ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺪﻨﻨﻛ

UN-HABITAT, 2002 :5)

.(

ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﺎﺑ فداﺮﺘﻣ ،1

ﺖﺴﻴﻧ 2

. ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ ﻳ ،مﻮﻬﻔﻣ ﻚ

ﺘﻣﻮﻜﺣ يﺎﻫدﺎﻬﻧ و ﻲﻤﺳر راﺪﺘﻗا زا جرﺎﺧ و ﻞﺧاد رد ترﺪﻗ ﻪﻛ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲ

دراد دﻮﺟو

، هرﺎﺷا

ﻲﻣ ﻨﻛ ﺪ . تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ ﻣ

ﻴ نﺎ ﻪﺘﺷر ا ي ماو و ﻪﺘﺷر راد

،قﻮﻘﺣ يﺎﻫ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﺖﺳا ﺖﺳﺎﻴﺳ و دﺎﺼﺘﻗا ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ، .

هزﻮﺣ ﻦﻳا ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺐﻠﻏا

هﺪﻳا ﺮﺑ ﺘﺒﺴﻧ يﺎﻫ ًﺎ

ﻦﻳﻮﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ وﺮﻓ و ﻲﺘﻟود حﻮﻄﺳ نﺎﻴﻣ نآ ﺮﻴﺜﻜﺗ و ترﺪﻗ ﺮﺜﻜﺘﻣ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﺐﻴﻏﺮﺗ و ﻖﻳﻮﺸﺗ ،ﻲﺘﻟود

ﺎﻜﺗا و ﺖﻟود زا ﻲﻳادزﺰﻛﺮﻤﺗ ي

،ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﺖﻛرﺎﺸﻣ و ترﻮﺸﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ لﺎﻜﺷا ﺮﺑ نوﺰﻓازور

ﺪﻧﺰﻛﺮﻤﺘﻣ . ﻠﺌﺴﻣ ﻪﺑ ،توﺎﻔﺘﻣ و ﺪﻳﺪﺟ ﻲﺷﺮﮕﻧ رﺬﮕﻫر زا ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ،ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا رد ﺔ

دوﺪﺤﻣ ﺘﺧﺎﺳ ﻦ

ﻲﺘﻨﺳ ترﺪﻗ )

ﻪﻠﺴﻠﺳ ﺖﻴﻫﺎﻣ ًﺎﻋﻮﻧ ﻪﻛ دراد ﻲﺒﺗاﺮﻣ

( لﺪﻣ ﻪﺑ ﻞﻴﻧ ياﺮﺑ نآ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ دﺎﺠﻳا و يﺎﻫ

ﻢﻴﻤﺼﺗ عﻮﻨﺘﻣ ﻲﻣ ﻲﻌﻤﺟ يﺮﻴﮔ

دزادﺮﭘ . رﺎﻛﺎﻧ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ هزﻮﺣ ﻦﻳا ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ،ﻦﺨﺳ ﺮﮕﻳد ﻪﺑ ا

يﺪﻣ

ﺖﻟود ﻲﺒﺴﻧ ﺒﻧﺎﺠﻜﻳ مﺎﺠﻧا رد ﺎﻫ

ﺔ ﺖﺳا هﺪﺷ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا ﻂﺴﺑ و دﺎﺠﻳا ﺐﺟﻮﻣ رﻮﻣا .

ﻦﻳازا ور ﺎﺑ

ﻚﻴﻜﻔﺗ هزﻮﺣ ﺎﻫ ي ﻣ زا ﻲﺘﻟود ﺶﺨﺑ و ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺶﺨﺑ نﺎﻴﻣ ﺰﻳﺎﻤﺗ دﺎﺠﻳا ﺰﻴﻧ و ﺖﻟود ﻒﻠﺘﺨ

ﻚﻳ ﻌﻣﺎﺟ و ﺖﻟود نﺎﻴﻣ ﺰﻳﺎﻤﺗ و ﻮﺳ ﺔ

ﻮﺳ ﺮﮕﻳد زا ﻲﻧﺪﻣ

، و ترﺪﻗ ﻲﺘﻨﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد ﻲﻌﺳ

رد ﺖﻟود يزاﻮﻣ يﺎﻫدﺎﻬﻧ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ و نزو ﺮﺑ ندوﺰﻓا ﻤﺼﺗ

ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺎﻫ يراﺬﮕﺘﺳﺎﻴﺳ و ﺪﻧراد ﺎﻫ

.

ازا ﻳ ﻦ ور ﺆﻣ ترﺪﻗ نﺎﺸﻳا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ و ﻋزﺎﻨﻣ و ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗرﺪﻗ عوﺮﺸﻣ و ﺮﺛ

ﺔ

ﻪﻘﻄﻨﻣ ،ﻲﻠﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ رد عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ و ﺎﻫدﺎﻬﻧ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ هﺎﮔ و يا

ﻲﻣ ﺖﺳد ﺪﻳآ

UN-)

HABITAT, 2002 :6-7

.(

ﻞﻣﺎﺷ ار ناﺮﮕﻳزﺎﺑ زا ﻲﻠﺻا هوﺮﮔ ﻪﺳ ًﺎﻋﻮﻧ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا ﻣ

ﻲ دﻮﺷ : و ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺶﺨﺑ ،ﺖﻣﻮﻜﺣ

ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﻲﻧﺪﻣ . ﺮﺑ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ،قﺎﻴﺳ ﻦﻴﻤﻫ ﺮﺑ

» ﺪﻨﻳاﺮﻓ

« و دراد ﺪﻴﻛﺄﺗ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ

ﺪﻴﭽﻴﭘ ﻂﺑاور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ة

ﺖﻳﻮﻟوا ﺎﺑ ناﺮﮕﻳزﺎﺑ زا يداﺪﻌﺗ ﻦﻴﺑ ذﺎﺨﺗا توﺎﻔﺘﻣ ﻖﻳﻼﺳ و ﺎﻫ

ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﺖﻳﻮﻟوا ﻦﻴﺑ ﻲﻘﻓاﻮﺗ ،ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﺎﻨﻌﻣ ﻚﻳ ﻪﺑ دﺎﻀﺘﻣ ﻲﻫﺎﮔ ﻲﺘﺣ و ﺐﻴﻗر ﻖﻳﻼﺳ و ﺎﻫ

ﻲﻣ راﺮﻗﺮﺑ

،ﺪﻨﻛ ﻪﻠﺌﺴﻣ يا دﻮﻟﺎﺷ و سﺎﺳا ﻪﻛ ة

ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ ﻫد

ﺪ

UN-)

HABITAT, 2002 :12

. (

ﻪﺑ رادا زا ﺚﺤﺑ رد ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ة

ﻲﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا

ﺖﺴﺨﻧ ؛ﺖﺴﺟ دﺎﻨﺘﺳا نﻼﻛ لﺪﻣ ود ﻪﺑ ناﻮﺗ

1. Governance

2. Government

(6)

84

، رود ة 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، رﺎﻬﺑ 1396

لﺪﻣ ﺖﻣﻮﻜﺣ رﻮﺤﻣ نآ ﻪﻛ ﻲﻣﺮﺑ نآ مﺎﻧ زا ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ ار رﻮﻣا مﺎﻤﺗ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ،ﺪﻳآ

ﺪﻬﻋ ﺮﺑ ة ﺖﻣﻮﻜﺣ

و ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻣ ﺖﻟود دﺎﻬﻧ ﺺﺨﺸﻣ دراﺬﮔ

. تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻒﻇﻮﻣ ﺖﻣﻮﻜﺣ لﺪﻣ ﻦﻳا رد

ﻪﺑ مزﻻ فﺮﺼﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻌﻣﺎﺟ

ﺔ ﺪﻨﻛ ﻢﻫاﺮﻓ ار ناﺪﻧوﺮﻬﺷ و ﻲﻧﺪﻣ .

لﺪﻣ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ مود لﺪﻣ ﺎﻣا

رادا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ة

ﻌﻣﺎﺟ ،ﺖﻣﻮﻜﺣ دﺎﻬﻧ ﻪﺳ نﺎﻴﻣ ار ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا ﺔ

ﺶﺨﺑ و ﻲﻧﺪﻣ

ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺪﻨﻛ

. ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ رد رﻮﻛﺬﻣ ﺶﺨﺑ ﻪﺳ ﺮﻫ ﺮﻴﺧا لﺪﻣ رد ﻳ

ﺪﻧراد راﺮﻗ ﺮﮕﻳﺪﻜ

،

ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ا ي ا ﻪﺑ مﺮﺟﻻ ﻲﻜﻳ دﺮﻛرﺎﻛ رد ﻒﻌﺿ ﻪﻛ ﺶﺨﺑ ﺎﻳ ﺶﺨﺑ ترﺪﻗ ﺶﻳاﺰﻓ

ﺮﺠﻨﻣ ﺮﮕﻳد يﺎﻫ

ﻲﻣ دﻮﺷ و رد ﺑور لﻼﺘﺧا ﺎﺑ ار ﻢﺘﺴﻴﺳ لدﺎﻌﺗ ﺖﻳﺎﻬﻧ ﻪ

ور ﻲﻣ ﺪﻨﻛ يرﺎﻛﮋﻛ ﺪﺟاو و نآ ياﺮﺑ يﺎﻫ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ .

ازا ﻳ ﻦ ور ﺮﻫ ﻒﻳﺎﻇو ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺰﻴﻧ و مزﻻ لدﺎﻌﺗ و طﺎﺒﺗرا دﺎﺠﻳا ، ﻳ

ﺶﺨﺑ ﻪﺳ زا ﻚ

ﺶﻴﭘ رد ار ﻦﺘﺴﻳز ﺮﺘﻬﺑ نﺎﻜﻣا ﻪﺘﻔﮔ ﻳ

ﻌﻣﺎﺟ ﻚ ﺔ ﻮﺧ ﻢﻫاﺮﻓ بﻮﻠﻄﻣ دﺮﻛ ﺪﻫا

) ،ناﺮﮕﻳد و ﻲﻧﺎﺘﺳوﺮﺳ ﻖﻳﺪﺻ

1386 : 9

.(

ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﺴﻨﻴﻜﺗا ﺪﻴﭽﻴﭘ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﻛ ة

ﻛ ﺲﻜﻌﻨﻣ ﺮﺘﻬﺑ ار ﻲﻧﻮﻨﻛ ﻊﻣاﻮﺟ ﺪﻨ

زا و

ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ هﺪﻳا ﻦﻳا شﺮﺘﺴﮔ و ﺪﺷر ﻪﺑ ﻪﻜﻧآ ﺖﺴﺨﻧ ؛ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ﻲﺗﺎﻜﻧ ﻦﻴﺒﻣ رﺬﮕﻫر ﻦﻳا ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻪﻛ )

نآ ﻲﺘﻨﺳ يﺎﻨﻌﻣ رد (

ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ .

ﻦﺨﺳ ﺮﮕﻳد ﻪﺑ

،

ﻲﻧﻮﻨﻛ مﺎﻳا رد ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻞﺣ ﻪﺑ ردﺎﻗ

ﻞﺋﺎﺴﻣ رادا رد هﺪﻴﭽﻴﭘ ة

ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا ﻧﻴ

ﺖﺴ . ،مود

ﺖﻴﻓﺮﻇ هﮋﻳورﺎﻛ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﺖﻣﻮﻜﺣ يﺎﻫ زﻮﺣ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ يﺎﻫ

ة ﻲﻔﻜﻣﺎﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺳا

ﺰﻴﻧ رازﺎﺑ و

ًﺎﻣوﺰﻟ ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺶﻘﻧ ﺪﺟاو ﺪﻳﺎﺑ ﻮﺷ

د . ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﻘﻴﻘﺣ ﻦﻳا ،مﻮﺳ ﺋارا رﻮﻈﻨﻣ

ﺔ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺦﺳﺎﭘ و رﺎﻜﻫار

ﻪﺑ ﻠﺋﺎﺴﻣ ﻲ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ،ﺮﻘﻓ ياﺮﺑ ﺰﻴﻧ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺾﻴﻌﺒﺗ و ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ

ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رﺎﺑ يﺎﻫ

زﻮﺣ رد ﺖﻟود ة

عﺎﻤﺘﺟا و ﻣﺄﺗ ﻴ ﻦ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﺖﻴﻓﺮﻇ و راﺪﺘﻗا زا ﻲﺸﺨﺑ ﺬﻴﻔﻨﺗ ، ﺔﻌﻣﺎﺟ

ﻲﻧﺪﻣ

وﺮﮔ و ه ﻲﻣ يروﺮﺿ ﺰﻴﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﺪﻳﺎﻤﻧ

Mc kinalay, 1999)

.(

ﺘﺴﻣ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻖﻘﺤﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺢﺿاوﺮﭘ ﻦﻴﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺶﻨﻛ مﺰﻠ

ﻲﻤﺳر ﺶﺨﺑ و

ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﻧﺪﻣ

ﺖﺳا . ﺎﻫدﺎﻬﻧ ﻪﺘﺳد ود ﻦﻳا ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺮﺑ

ﺻﺮﻋ ﺔ زا و هدﺮﻛ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺎﺠﻧآ

ﺮﻓ ﻦﻴﻨﭼ رد ﻪﻛ ا

يﺪﻨﻳ

نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﺔﻌﻣﺎﺟ

رادا و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رد ﻲﻧﺪﻣ ة

ﻲﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا يرﺎﮔزﺎﺳ ،ﺪﻨﻨﻛ

ﺮﻓ ﻦﻳا زا رﺎﻈﺘﻧا ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻣا ﻪﻠﻤﺟ زا تﺎﺿرﺎﻌﺗ ﻊﻓر و ﻊﻓﺎﻨﻣ ا

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﻨﻳ

) ،راﺪﺟﺎﺗ 1388 : 132 (.

ﻦﻳازا ور ﻲﻣ مﻮﻬﻔﻣ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﺖﻣﻮﻜﺣ ،ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ

ﻳ ﻮﻗ ﺎ ة ﻪﺑ ﻲﻳاﺮﺟا ناﻮﻨﻋ

ﻳ دﺎﻬﻧ ﻚ ﻳ ﺎ

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺎﻬﻨﺗ و هﺪﺷ ﻪﺘﺴﻳﺮﮕﻧ ﺎﻫدﺎﻬﻧ زا يا ﻳ

ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻲﻠﺻا ﺮﮕﻳزﺎﺑ ﻦﻳﺪﻨﭼ زا ﻲﻜ رﺎﻤﺷ

ﻲﻣ ﺪﻳآ . زﻮﺣ رد و ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ ة

رادا ة ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا

، ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﻛ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﺖﻣﻮﻜﺣ

ﻪﻔﻴﻇو ﺷﺎﺒﻧ مزﻻ ناﻮﺗ و ماﺪﻗا ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺪﺟاو صﺎﺧ يا ﺮﮕﻳد ،ﺪ

ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ﻞﻤﻋ دراو ، ﻲﻣ

ﺪﻧﻮﺷ و

ﺪﻧﺎﺳر ﺪﻨﻫاﻮﺧ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ار ﻪﻔﻴﻇو نآ .

ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﺑ

ﺑﺎﺜﻣ ﺔ ﻪﻛ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﺐﻠﻏا

دراد ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺮﺑ

،

ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﻳﺎﻤﻧ ﻲﻳاﺮﺟا و يرادا تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ

ﺪﻴﭽﻴﭘ ﻂﺑاور ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻨﻋ ﺎﺑ ة

ﺎﺑ ناﺮﮕﻳزﺎﺑ نﺎﻴﻣ

(7)

ﺖﻳﻮﻟوا ﻲﻣ ذﺎﺨﺗا توﺎﻔﺘﻣ ﻖﻳﻼﻋ و ﺎﻫ ﻣ ﻦﻳا رد ؛ﺪﻧﻮﺷ

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻘﻓاﻮﺗ نﺎﻤﺟﺮﺗ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﺎﻨﻌ

ﺖﻳﻮﻟوا نﺎﻴﻣ ﻲﻣ راﺮﻗﺮﺑ دﺎﻀﺘﻣ ﻲﻫﺎﮔ و ﺐﻴﻗر ﻊﻓﺎﻨﻣ و ﺎﻫ

دﻮﺷ

UN-HABITAT, 2002 :19) .(

3 . مﻮﻬﻔﻣ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ بﻮﺧ

3 . 1 . ﺮﻌﺗ ﻳ ﻒ و ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ

ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا حﺮﻄﻣ

هﺪﺷ ﻨﻴﻣز رد ﺔ مﻮﻬﻔﻣ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ تﺎﻳﺮﻈﻧ ﻲﻠﻛ

» بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ

1« ﺖﺳا . ﻦﻳا

هژاو ﻪﺑ ﻫد زا صﻮﺼﺧ ﺔ

1980 ﻴﺑدا زا ﻲﻤﻬﻣ ﺶﺨﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎ

و داد صﺎﺼﺘﺧا ﻪﺑ

هﮋﻳو ﻪﺑ و ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد راﺮﻘﺘﺳا ﺚﺤﺑ رد ﺺﺨﺸﻣ رﻮﻃ

ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ يﺮﺘﺸﻴﺑ لﺎﺒﻗا ﺎﺑ نآ تﺎﻣوﺰﻠﻣ و ﻲﻧﺪﻣ

؛ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ يرﺎﻴﺴﺑ دراﻮﻣ رد ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ

ﻲﻤﻴﻫﺎﻔﻣ ﺎﺑ مزﻼﺗ و طﺎﺒﺗرا رد بﻮﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ

مدﺮﻣ يرﻻﺎﺳ

، ﺔﻌﻣﺎﺟ

،ﻲﻧﺪﻣ ﻛرﺎﺸﻣ

،ﻲﻣدﺮﻣ ﺖ ،دﺎﻤﺘﻋا

قﻮﻘﺣ ﺮﺸﺑ و قﻮﻘﺣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﻲﻣ حﺮﻄﻣ راﺪﻳﺎﭘ ﺷ

(Umao - 6Okot, 2001:6) دﻮ

.

ﻦﻴﻟوا هژاو ﻦﻳا لﺎﺳ رد رﺎﺑ

1979 م دﺎﺼﺘﻗا يﻮﺳ زا نﻮﺴﻣﺎﻴﻠﻳو مﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﻧاد

تﺎﻴﺑدا رد 2

نﺎﻴﺑ ياﺮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﻌﺿو

ﻴ ﺖ هﺪﻳا ﻄﺑار رد لآ ﺔ

لﺎﺳ زا ﺎﻣا ؛ﺪﺷ حﺮﻄﻣ رازﺎﺑ و ﺖﻟود نﺎﻴﻣ 1980

م

ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ رد حﻼﻄﺻا ﻦﻳا ﺪﺷ هﺪﻳد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺰﻴﻧ مﻮﻠﻋ ﺮﮕﻳد يﺎﻫ

، ناﺪﺑ ﺎﺗ حﻼﻄﺻا ﻦﻳا جاور

ﻪﻛ دﻮﺑ ﻪﻳﺎﭘ ﻧﻻﺎﺳ شراﺰﮔ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻚﻧﺎﺑ

ﺔ دﻮﺧ رد 1989 داد صﺎﺼﺘﺧا بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﺑ ار

)

Maldonado, 2010: 19-20

.(

ﺮﺘﻤﻛ نﺎﻣز نآ رد ﺪﻳﺎﺷ ﺴﻛ

ﻲ ﻲﻣ رﻮﺼﺗ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﻛ دﺮﻛ

ا ﻪﺑ ﺎﺗ ﻲﻫﺎﮕﻳﺎﺟ ﺪﻨﻛ اﺪﻴﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ تﺎﻴﺑدا رد دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﻪﺟرد ﻦﻳ

.

ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﺮﻣا ﻊﻗاو ﻪﺑ

،بﻮﺧ ﻲﻋﻮﻧ ﻦﻴﺒﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ

رد شﺮﮕﻧ ﺔﻨﻴﻣز

ﺶﻘﻧ ﺖﻟود و

ﻣﻮﻜﺣ ﺖ ﺎﻫ ﺖﺳ . بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﺑ هرﺎﺷا

ﺖﻛرﺎﺸﻣ نﺎﺴﻜﻳ

و ﺮﺑاﺮﺑ مﺎﻤﺗ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ رد

ﺮﻓ ا ﺪﻨﻳ يﺎﻫ ﻤﺼﺗ ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺖﺳا . ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ

، ﺎﺑ فداﺮﺘﻣ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ

،ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ

ﭘ

،ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎ ﺖﻟاﺪﻋ

و ﺎﻘﺗرا ي يوﺎﺴﺗ داﺮﻓا رد ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﺳا نﻮﻧﺎﻗ .

ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ زﺎﺑ يﺎﻬﺘﻧا ﺎﺑ ﻲﺘﻳاور ﺖﻴﻫﺎﻣ ﺮﺑﺎﻨﺑ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻮﺷ

د . ﻪﺑ ﻲﻣ تأﺮﺟ ﺎﻋدا ناﻮﺗ

ﺎﻣا ؛ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻓﺎﺿا مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ يﺪﻳﺪﺟ دﺎﻌﺑا هﺪﻨﻳآ رد ﻪﻛ دﺮﻛ ﻪﭽﻧآ

زا ﺚﺤﺑ رد و نﻮﻨﻛا

ﺖﺳا حﺮﻄﻣ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ

، ﺐﻠﻏا ﻌﺑ ﻪﺳ رد ﻲﻣ ﻦﻴﻌﺗ و ﺎﻨﻌﻣ ﺪ ﺪﺑﺎﻳ

:

ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ - بﻮﺧ

ﻪﺑ ﺑﺎﺜﻣ ﺔ تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﻪﺒﻧﺎﺟود

، ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ و ﺪﺟاو ﻚﻳﺮﺸﺗ ﻲﻋﺎﺴﻣ ﻦﻴﺑ

،ﺖﻟود ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﻧﺪﻣ و ﺶﺨﺑ ﻲﺻﻮﺼﺧ

؛

ﺮﺑ سﺎﺳا لﻮﺻا

،ﺖﻛرﺎﺸﻣ فﺎﻔﺷ

يزﺎﺳ

،تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ

،ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ

يوﺎﺴﺗ رد ﺮﺑاﺮﺑ

،نﻮﻧﺎﻗ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ

،يﺮﻳﺬﭘ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ مدﺮﻣ ﻪﻧارﻻﺎﺳ

، يدازآ يﺎﻫ ﻲﻧﺪﻣ و ﻲﺳﺮﺘﺳد

ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺟ تﺎﻋﻼﻃا

؛

1. Good Governance

2. John Williamson

(8)

86

، رود ة 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، رﺎﻬﺑ 1396

ﻪﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ يا زا ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ و شزرا ﺎﻫ . شزرا ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ فﺪﻫ

ﻲﻳﺎﻬﻧ

،ﺎﻫدﺎﻬﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ي ﻲﺘﻟود و نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ي ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﻲﻣ

) ﺪﻨﻳآ

Chiu S.W.K 2004

:403

.(

ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻣا هدﺮﺘﺴﮔ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﻒﻴﻃ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺧ مﻮﻬﻔﻣ يﺪﻨﺑ ﻞﺼﻔﻣ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫ

ﻞﻣﺎﺷ ار ﻲﺼﺨﺸﻣ لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد ﻲﻣ

ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﺑ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ و لﻮﻤﻌﻣ رﻮﻃ ﻲﺳرﺮﺑ زا يا

رد ﺎﻫ

ﻪﺟرد ،ﻲﺘﻟود ﺶﺨﺑ يﺎﻫداﺪﻧوﺮﺑ ﺖﻴﻌﺿو ،ﺖﻛرﺎﺸﻣ ناﺰﻴﻣ ،ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺖﻴﻔﻴﻛ و

ي

ﻌﺿو ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺖﻴ

ﻪﻔﻟﺆﻣ ناﻮﻨﻋ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻲﻠﺻا يﺎﻫ

ﺪﻧا .

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻦﻳا ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ

: يدازآ تﺎﺒﺛ و

ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻪﺟرد و ﻚﻴﺗاﺮﻛورﻮﺑ ﻢﺘﺴﻴﺳ ،ﻲﻳﺎﻀﻗ هﺎﮕﺘﺳد دﺮﻛرﺎﻛ ، ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ،دﺎﺴﻓ ي

يﺎﻫ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻧﻻدﺎﻋ ﺺﻴﺼﺨﺗ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا ي شزرا ي

ﻫ

،ﺎ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﺧﺎﺳ ﻲﺘﻟودﺮﻴﻏ ﺶﺨﺑ

، و ناﺰﻴﻣ

ﻪﺟرد ي يﺰﻛﺮﻣ ﻚﻧﺎﺑ لﻼﻘﺘﺳا

، خﺮﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺳ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ

يراﺬﮔ و ...

بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ياﺮﺑ ار

ﻪﺋارا ﺮﻛ هد ﺪﻧا

Huther & Shah, 1998: 6) .

ﻪﻨﻴﻣز رد ﻢﻳادارﺎﭘ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺢﺿاوﺮﭘ (

هرادا ﺎﺒﺗرا ﻲﻧﻮﻨﻛ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻨﻋ ﺎﺑ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا ي رﻮﻣا ﻢﻛاﺮﺗ و ﻲﮔﺪﻴﭽﻴﭘ و ﻊﻣاﻮﺟ رد تﺎﻃ

ﻪﺑ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺖﻋﺮﺳ و ﺖﻗد ﻦﻴﻋ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫراﺰﺑا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ يﺮﻴﮔرﺎﻛ

ﺶﺨﺑ نﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا دﺎﺠﻳا رﺬﮕﻫر زا ار ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪﺳ يﺎﻫ

ﻪﻧﺎﮔ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻲﻠﺻا ي

) ﻲﻧﺪﻣ يﺎﻫدﺎﻬﻧ و ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺶﺨﺑ ،ﻲﺘﻟود ﺶﺨﺑ (

ﻟا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻪﻨﻴﻣز رد دروآ ﻢﻫاﺮﻓ قﻮﻓ يﻮﮕ

.

ﻪﺑ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ لﺎﺳ ﻲﻃ ﺪﺳر ﻪﻏﺪﻏد ترﻮﺻ و ﻞﻜﺷ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ

ﻪﺘﻓﺮﮔ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻲﻧﺎﻬﺟ يا

نآ ﺎﺗ ؛ﺖﺳا ﻲﺘﺣ ﻪﻛ ﺎﺟ

ﻴﻣﻼﻋا ﺔ هراﺰﻫ ﺮﺑ ًﺎﺗﺪﻤﻋ مﻮﺳ هراﺰﻫ زﺎﻏآ رد ﺪﺤﺘﻣ ﻞﻠﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻊﻤﺠﻣ

اﺮﻤﻜﺣ نﺪﺷ ﻪﻨﻳدﺎﻬﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و يﺮﺸﺑ قﻮﻘﺣ ﻂﺑاﻮﺿ زا ﺚﻌﺒﻨﻣ ﺪﻋاﻮﻗ و لﻮﺻا ﺖﺴﺑرﺎﻛ ﻲﻧ

ﺖﻟود يﻮﺳ زا بﻮﺧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﺎﻫ

.

Millennium Declaration, 2000: 7-8)

.(

يﻮﺳ زا

ﺮﮕﻳد ﺮﺸﺑ قﻮﻘﺣ نﻮﻴﺴﻴﻤﻛ هرﺎﺷا ﻦﻤﺿ نﺎﻣز نﺎﻤﻫ رد دﻮﺧ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﻣﺎﻨﻌﻄﻗ ﻦﻳوﺪﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد ﺰﻴﻧ

ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ يرﻮﻣا ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ،ﺖﻛرﺎﺸﻣ

،

،يﺪﻨﻤﻧﻮﻧﺎﻗ ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ

و ...

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻦﻳا ياﺮﺟا و دﺮﺑرﺎﻛ ؛

ﻪﺑ ار ﻣ ﻪﺑﺎﺜ لﻮﺻا يﺎﻤﻨﻫار بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﺖﻟود ﻪﺑ

ﺎﻫ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻪﻴﺻﻮﺗ .

) ،ﻲﻨﻃﺎﺑ 1385 : 18

.(

ﻪﺑ نﺎﻨﭼ و ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﻴﻣﻼﻋا هﺪﻨﻨﻛ ﺮﻴﺴﻔﺗ عﻮﻨﺘﻣ نﻮﺘﻣ ﻲﺳرﺮﺑ زا ﻪﭼ

ﻲﻣﺮﺑ قﻮﻓ يﺎﻫ

،ﺪﻳآ

ﻪﻔﻟﺆﻣ يﺎﻫ ﻪﻤﻫ رد ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪﻛ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﺖﺑﺎﺛ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﻒﻳرﺎﻌﺗ ي

: ﺖﻛرﺎﺸﻣ

،

عﺎﻤﺟا يرﻮﺤﻣ

، ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ

، ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ

، ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺬﭘ ﻳ ﺮ

،ي و ﻲﻳارﺎﻛ ﺸﺨﺑﺮﺛا

،ﻲ مﺪﻋ و ﺖﻴﻌﻣﺎﺟ

و ناﺪﻧوﺮﻬﺷ نﺎﻴﻣ ﺾﻴﻌﺒﺗ رد

نﻮﻧﺎﻗ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ ﺖﻳﺎﻬﻧ

Gold, 2011 :3)

.(

ﻪﻨﻴﻣز رد ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻖﻘﺤﺗ يﺎﻫراﺰﺑا ي ﺰﻴﻧ قﻮﻓ يﺎﻫ

» ﺘﻴﻤﻛ ﺔ ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺗرﻮﺸﻣ ﻪﻨﻴﻣز رد

ﻞﺋﺎﺴﻣ

ﻲﻳاﺮﺟا

«

، ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﻟود ار

هﺎﮕﻳﺎﺟ رد ﻨﻴﻣز

ﺔ ﻖﻘﺤﺗ يرﻻﺎﺳ مدﺮﻣ مدﺮﻣ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ و

، هداد راﺮﻗ

ﺖﺳا . ﻪﺑ هﺎﮔ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﻳا ناﻮﻨﻋ

» ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد

« ﺎﻳ

» ﻲﻟﺎﺘﻴﺠﻳد ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد

« هﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺰﻴﻧ

(9)

؛ﺖﺳا ﻪﺑ ﻪﻧ ﺖﻟود ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا رد ﻪﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،شزرا و رﺎﺠﻨﻫ ﺄﺸﻨﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ

ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﻘﻠﺣ ي رد ﻲﻄﺳاو ي

ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ تﺎﻃﺎﺒﺗرا هﺪﻤﻋ ﺶﺨﺑ ،ناﺪﻧوﺮﻬﺷ و ﺖﻟود نﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا ﻦﻳا نﺎﻳﺮﺟ رد و دﻮﺷ

ﻲﻣ رد اﺮﺟا ﻪﺑ و هﺪﺷ ذﺎﺨﺗا مدﺮﻣ يﻮﺳ زا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺪﻳآ

. زا يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺶﺨﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا رد

ﺖﺳﺎﻴﺳ و تﺎﻣاﺪﻗا ﻫ

ﺶﻴﭘ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ رد ناﺪﻧوﺮﻬﺷ يﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺖﻛرﺎﺸﻣ يﺎﺘﺳار رد ﺖﻟود يﺎ

ﻲﻣ نﺎﻣﺎﺳ ﻪﺘﻔﮔ ﺪﺑﺎﻳ

. ﺖﻴﻤﻫا زا نﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﻛ تازاﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺢﺿاوﺮﭘ

ﻪﺋارا ﺖﻴﻤﻫا ﺮﺑ ،ﻲﻤﺳر و ﻚﻴﺗاﺮﻛورﻮﺑ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ دﺮﻜﻳور يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻪﺑ تﺎﻣﺪﺧ ي

ﻲﻣ هدوﺰﻓا ﻚﻴﺗاﺮﻛﻮﻣد و يرﻮﺤﻣ ﺪﻧوﺮﻬﺷ دﻮﺷ

)

ﺎﺑ

،ﻲﻨﻃ 1385 :

.(23

ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ

، ﺖﻟود

ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ يﺎﻫراﺰﺑا زا ﻲﻜﻳ ﺮﻣا رد ﺪﻴﻔﻣ رﺎﻴﺴﺑ

بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ و

ﻪﺑ و ﻳ هﮋ ﻪﻨﻴﻣز رد ﻲﻳﺎﻫ

ﺮﻴﻈﻧ فﺎﻔﺷ

،ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ،يزﺎﺳ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ،ﻲﻳارﺎﻛ

، عﺎﻤﺟا ﻧﻮﻧﺎﻗ و

،يﺪﻨﻤ هﺪﺘﺴﮔ دﺮﺑرﺎﻛ يا

ﻲﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ دﺮﻛ شﻮﻣاﺮﻓ ﺪﻳﺎﺒﻧ لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد ﺎﻣا ؛ﺪﺑﺎﻳ ﻫا ﻢﻏر

ﻦﻳا رد ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﻟود ﺶﻘﻧ و ﺖﻴﻤ

ﺖﺳا بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﺑ ﻞﻴﻧ ياﺮﺑ يراﺰﺑا ﺎﻬﻨﺗ هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا دﻮﺧ ،ﻪﻨﻴﻣز .

ﺮﻣا ﻊﻗاو ﻪﺑ نﺪﺷ لﺎﺘﻴﺠﻳد

ﻪﺑ ًﺎﻓﺮﺻ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻦﻳا رد ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺶﺨﺑ يﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛ فﺪﻫ ﻪﺑ ﻞﻴﻧ ياﺮﺑ ﺶﺨﺑ بﺎﺘﺷ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑﺎﺜﻣ

ﻲﻠﺻا ) بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻖﻘﺤﺗ ﻲﻨﻌﻳ (

ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ﺪﻨﻛ ) . (نﺎﻤﻫ

ﻲﮔﮋﻳو

ﺣ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻚﻧﺎﺑ ﺮﻈﻨﻣ زا بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜ

ﺎﻫﺮـﻴﻐﺘﻣ ﺺﺧﺎـﺷ

ﺎﻫ

–1 1 : رﺎﻬﻇا ﻖﺣ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ و ﺮﻈﻧ

1 ﺮﻓ ا بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻨﻳ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ و لﺰﻋ ، –2

1 : ﺖﻧﻮﺸﺧ مﺪﻋ و ﻲﺳﺎﻴﺳ تﺎﺒﺛ

–1 2 : ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا

2 ﺖﺳﺎﻴﺳ ياﺮﺟا و ﻦﻳوﺪﺗ ياﺮﺑ ﺖﻟود ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺎﻫ

–2 2 : تارﺮـﻘﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ

–1 3 : نﻮﻧﺎﻗ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ

3 مدﺮﻣ ماﺪﻗا تﻼﻣﺎـﻌﺗ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﺮﺑ ﺖﻣﻮﻜﺣ و

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺎﺼﺘﻗا –2

3 : دﺎﺴﻓ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ

(Source: www.worldbank.com/Index)

3 . 2 . ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي ﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻲ بﻮﺧ

درﻮﻣ رد ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي ﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ يﺎﻫ

صﻮﺼﺧ ﻦﻳا رد و هﺪﺷ حﺮﻄﻣ يدﺎﻳز

ﺺﺧﺎﺷ رﻮﻣ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ ﻦﻳا رد ﻲﻟو ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ د

ﺶﺷ درﻮﻣ رد نﺎﻴﻣ ﻔﻟﺆﻣ

ﺔ

قﺎﻔﺗا و عﺎﻤﺟا ،ﻲﺳﺎﺳا دﻮﺟو ﺮﻈﻧ

رد ﻪﻛ دراد اﻳ

ﺎﺠﻨ ﻪﺑ رﺎﺼﺘﺧا ﻲﺳرﺮﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﻲﻣ

ﻢﻴﻨﻛ .

فﺎﻔﺷ زﺎﺳ

1ي : ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ ،ﺖﻣﻮﻜﺣ مواﺪﺗ هار ﺖﺳا يزﺎﺳ

. ياﺮﺟا و ذﺎﺨﺗا ﻞﻣﺎﺷ ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ

ﺮﺑ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ سﺎﺳا

شور ﻖﻓاﻮﺗ يﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ

. ﺎﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﺪﻳ

ﻪﺑ ترﻮﺻ رد ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ و ﻪﻧادازآ

1. Transparency

(10)

88

، رود ة 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، رﺎﻬﺑ 1396

دﺮﻴﮔ راﺮﻗ مدﺮﻣ مﻮﻤﻋ و تﺎﻣﺪﺧ ناﺮﺑرﺎﻛ ،عﻮﺟر بﺎﺑرا سﺮﺘﺳد .

ﻪﻔﻴﻇو ﻦﻳا ﻪﻧ

ﺎﻬﻨﺗ رد

ﺖﻟود ﺖﻣﻮﻜﺣ و يﺰﻛﺮﻣ يﺎﻫ ﻞﻘﺘﺴﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻫ رد ﻪﻜﻠﺑ ،ﺖﺳا ﻲﻧﺪﺷﺎﻧرﺎﻜﻧا يﺮﻣا ﻲﻠﺤﻣ يﺎﻫ

دﻮﺷ اﺮﺟا ﺪﻳﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﺮﮕﻳد .

ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ ﺺﺧﺎﺷ ﻚﻳ رد ﻢﻬﻣ

ﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻲ ﻊﻣﺎﺠﻣ يﻮﺳ زا ﺎﻫرﺎﺑ ،بﻮﺧ ﻦﻴﺑ

ﻠﻠﻤﻟا و ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ،ﻲ ﻛﺄﺗ

ﻴ ﺪ ﺖﺳا هدﻮﺑ .

ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ

،ﺪﺷﺎﺑ فﺎﻔﺷ ﺪﻳﺎﺑ اﺮﻳز

ﺖﻣﻮﻜﺣ زا يرﺎﻴﺴﺑ و ﺎﻫ

نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ي ﻦﻴﺑ ﻠﻠﻤﻟا لﺎﺳ رد ﻲ هاﺮﻛا ﺎﺑ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ

ﻪﺘﻓﺎﻳرد ﻮﻴﺷ ﺎﺑ ﺮﮕﻳد ﻪﻛ ﺪﻧا ة

ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻧﺎﻴﻔﺨﻣ يﺮﻴﮔ ﺔ

ﻲﻤﻧ ،نﺎﮕﺒﺨﻧ زا ﻲﻜﭼﻮﻛ هوﺮﮔ ار ناﻮﺗ

ﻪﻣادا ار ه

داد . ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻲﺘﺣ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻌﺳ ﺪﻳﺎﺒﻧ ناﺮﻴﮔ مدﺮﻣ ﻢﺸﭼ زا رود ﺰﻴﻧ ار بﻮﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺎﻫ

ﺪﻨﻨﻛ ﻦﻳوﺪﺗ

) و يرﺪﻴﻣ ،نﺎﻫاﻮﺧﺮﻴﺧ 1383 : 556

.(

ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ :1

هرادا ﻲﻠﺻا ﺶﺨﺑ ﻪﺳ رد ناراﺬﮕﺘﺳﺎﻴﺳ ﻪﻌﻣﺎﺟ رﻮﻣا ي

ﻳﺎﺑ ﺪ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻞﺋﺎﺴﻣ

ﺎﻣزﺎﺳ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﻧ

نﺎﻴﻣﺎﺣ و ناﺪﻧوﺮﻬﺷ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ دﻮﺧ

. ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭼ اﺬﻟ ﺮﻈﻧ

ﻲﻣ ﺣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ شﺮﮕﻧ رد ﻪﻜﻠﺑ ،ﺖﺴﻴﻧ ﺖﻟود ﺺﺘﺨﻣ ﻂﻘﻓ يﺮﻣا ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻪﻛ ﺪﺳر ﻲﻧاﺮﻤﻜ

ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻪﺑ مﺰﻠﻣ ﺰﻴﻧ ﻲﻧﺪﻣ يﺎﻫدﺎﻬﻧ و ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺶﺨﺑ ﻲﻨﻌﻳ رﻮﻣا هرادا ﺮﮕﻳد ﺶﺨﺑ ود بﻮﺧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺶﻳﻮﺧ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ صﺎﺧ ﻞﻳﺎﺴﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا ﻪﻨﻴﻣز رد .

) ﻒﻳﺮﺷ ،هداز 1382 : 101 ( و

) ،نﺎﻴﺴﮔﺮﻧ 1392 : 37

.(

هوﻼﻋ ﺎﻳآ ﻪﻜﻨﻳا درﻮﻣ رد ﺎﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا ياﺮﺑ ﺖﺳا ﻲﺘﺻﺮﻓ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ نآ ﺮﺑ

ﻤﺼﺗ ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ نﺎﮔﺪﻧﺮ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ رﻮﻣا مﺎﺠﻧا لﻮﺌﺴﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺑ ﺪﻧا

لﻮﺤﻣ يﺎﻫ ﻣﺎﺟ ،ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ هﺪﺷ

ﺔ ﻞﻤﻋ

ﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا ،ﻪﻧ ﺎﻳ ﺪﻨﻧﺎﺷﻮﭙﺑ ﻨﻛ

ﺪﻨ

Esty, 2006 :515)

.(

ﻳﺎﺳ رد ﺔ ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا ﺖﺻﺮﻓ ﻦﻳا ﻪﺑ

ترﻮﺻ

ﺎﻳ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻏ

ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ ﻲﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ﻒﻳﺎﻇو لﺎﺒﻗ رد رﻮﻣا ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ نآ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

ﺎﻫ

ﺎﻈﺘﻧا ،هﺪﺷ لﻮﺤﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ر

.

ﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲ ﻲﻳارﺎﻛ و :2

ﺼﺧﺎﺷ زا ﻪﻛ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﺔ

ﻲﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺷ

، و ﻲﻳارﺎﻛ ﻪﺑ

ﻲﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا دﻮﺷ

. دﺎﻔﺘﺳا يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ مﻮﻬﻔﻣ ود ﻦﻳا ة

رﺎﻴﺘﺧا ﺖﺤﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺢﻴﺤﺻ

ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ ﺖﺳا . ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺳا ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ كﻼﻣ ﺶﺷ ياراد ﺰﻴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻫ :

1 . ﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲ رد ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ ﺎﻫ ي مﺎﺠﻧا ﺘﻓﺮﮔ ﻪ ﻪﺑ ﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲ رد ﺘﺳد ﻴ ﺑﺎ ﻲ ﻪﺑ فاﺪﻫا طﻮﺑﺮﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ

؛

2 . ﺣﻼﺻ ﻴ

؛ﺖ ﻪﻛ اﻳ ﻦ ﺮﻣا ﻪﺑ ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ ﻻﻮﺌﺴﻣ ن ﻣﺮﺑ ﻲ ددﺮﮔ

؛

3 . رد ﺘﺧا ﻴ رﺎ ﻦﺘﺷاﺬﮔ تﺎﻋﻼﻃا ﻓﺎﻛ ﻲ و هﺪﻨﺴﺑ اﺮﺑ ي ﻤﻫ ﺔ داﺮﻓا

؛

4 . ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ ﻘﻓاﻮﺗ ﻲ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ ﺪﻣ ﻳ ناﺮ و ﺑﺮﺗ ﻴ نﺎﺸﺘ ﮕﺘﺴﺑ ﻲ دراد

؛

5 . ﺮﮕﻧزﺎﺑ ي و زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ رد ﺎﻫرﺎﻛ ي ﻧا مﺎﺠ ﺘﻓﺮﮔ ﻪ

؛

6 . ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ ر ﻳ ﻚﺴ ﺬﭘ ﻳ ﺮ ي ﻪﻛ ﻪﺑ ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ رد ﺨﺸﺗ ﻴ ﺺ تﻼﻜﺸﻣ ﻋﺎﻤﺘﺟا

ﻲ و

هدﺎﻣآ نﺪﺷ اﺮﺑ ي ﻞﺣ نآ ﻣﺮﺑ ﻲ ددﺮﮔ

) ﺑﻴ ﮕ ﻲ ﻧﻴ ﺎ،

1391 : 217

.(

1. Accountability

2. Efficiency and Effectiveness

(11)

ﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ﺪﻳﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲ

بﻮﺧ ﻦﻴﻋ رد نآ ﻲﻃ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﻴﻌﺿو ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻣﺄﺗ

ﻴ ﻦ

ﺎﻴﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫز عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫدﺎﻬﻧ و ﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ رﺬﮕﻫر زا

سﺮﺘﺳد رد ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ، ﻪﺟو ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ

ﻪﺑ يﺮﻴﮔ هﺮﻬﺑ ﻲﻣ ﻞﻤﻋ

ﺪﻳآ .

ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻮﺟ

1ﻲﻳ : ﻢﻴﻤﺼﺗ رد يﺮﻴﮔ

ﺪﻳﺎﺑ ﺎﻫ هﺪﻳا و تاﺮﻈﻧ يﺎﻫ

ﻤﻫ ﺔ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد

دﻮﺷ . ﻪﺑ ﺮﮕﻳد

،ﻦﺨﺳ ﻤﻫ ﺔ ﻲﻣ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﺪﻳﺎﺑ

ﻪﺑ رﻮﻃ ﺎﻳ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻏ

ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ رد ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ

يراﺬﮕﺘﺳﺎﻴﺳ و يﺮﻴﮔ ﺪﻧدﺮﮔ ﻢﻴﻬﺳ

. وﺮﮔ رد ﺰﻴﭼﺮﻫ زا ﺶﻴﭘ ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﺪﻳدﺮﺗ ﻲﺑ

ترﺎﻬﻣ ﺶﻳاﺰﻓا و ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺪﺷر ﻪﺑ ؛ﺖﺳا ﺶﻨﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ

ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻪﻛ يرﻮﻃ

ًﺎﺠﻳرﺪﺗ نﺎﻣز ﻚﻳ

ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻧﺪﻣ هﺪﺷ

ﻞﻜﺷ دﺮﻴﮔ رد و لﺎﺣ ﻦﻴﻋ يدازآ يﺎﻫ ﻦﻳدﺎﻴﻨﺑ

ﻤﻫ نﻮﭽ نﺎﻴﺑ يدازآ

، تﺎﻋﺎﻤﺘﺟا و

...

ﺰﻴﻧ ﺪﺑﺎﺑ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﺖﻧﺎﻤﺿ و هﺪﺷ هدﺮﺘﺴﮔ )

نﺎﻤﻫ ،نﺎﻴﺴﮔﺮﻧ

( . زا

ﺮﮕﻳد يﻮﺳ

، ﺮﻴﺳ رد ﻢﻴﻤﺼﺗ

يﺮﻴﮔ ﺖﺳا ﻖﺣ ﺐﺣﺎﺻ مدﺮﻣ .

ﺮﮔا ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺮﻴﺳ رد ﻲﻧﺪﻣ

ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺮﻴﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ ﺎﻫ

، رد ﺖﻟﻮﻬﺳ ﻢﻴﻤﺼﺗ

يﺮﻴﮔ فﺪﻫ ﺎﻫ ﻨﻜﻤﻣﺮﻴﻏ

ﻲ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ

ﻲﻣ ﺪﺳر . نﻮﻧﺎﻗ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ :2

ﺎﺣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نﻮﻧﺎﻗ ﺖﻴﻤﻛ ﻲﻣ راﺮﻤﺘﺳا و رﻮﻬﻇ يا

نآ رد ﻪﻛ ﺪﺑﺎﻳ

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ يا ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﺷ و ه و قﻮﻘﺣ زا ماﺮﺘﺣا درﻮﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

دوﺪﺣ نآ ﻪﻌﻣﺎﺟ دﺎﺣآ ﻲﻣﺎﻤﺗ ياﺮﺑ

ﺎﻨﺷ ﺖﻴﻤﺳر ﻪﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ،يدﺎﻋ مدﺮﻣ و نادﺮﻤﺘﻟود زا ﻢﻋا ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺧ

. رد ﻊﻗاو

ﻚﻳ زا ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﻳا ﺣ يﺪﻨﺒﻳﺎﭘ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻮﺳ

ﺎﺗ هدﻮﺑ ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ و ﺖﻴﻤﻛﺎ

ﻪﺒﻧﺎﺟود ﻲﻬﺟو ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و ؛ددﺮﮔ ﻲﻠﻤﻋ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻚﻳ رد نﻮﻧﺎﻗ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ يﺮﻴﮔ ﻞﻜﺷ ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ ﺖﺳا يﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا ﻦﻴﻓﺮﻃ زا ﻚﻳ ﺮﻫ قﻮﻘﺣ ﺖﻳﺎﻋر و ندﻮﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ مﺰﻠﺘﺴﻣ و ﻪﺘﺷاد .

) و يرﺪﻴﻣ

نﺎﻫاﻮﺧﺮﻴﺧ

، 1383 : 213

.(

فﺪﻫ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻞﻴﻧ ياﺮﺑ و سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ

، رد ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ زا ﻲﻌﺑﺎﺗ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻲﻳارﺎﻛ

ﻪﺑ حّﺮﺼﻣ و نوﺪﻣ ﻦﻴﻧاﻮﻗ بﻮﭼرﺎﭼ ﻨﻣ

رﻮﻈ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ قﻮﻘﺣ ﻆﻔﺣ و فﺎﺼﻧا ﺖﻳﺎﻋر ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و

يراﺰﮔرﺎﻛ و ماﺪﻗا ﺖﻴﻓﺮﻇ زا يرادرﻮﺧﺮﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻔﮔ ﺶﻴﭘ ﻦﻴﻧاﻮﻗ لﺎﻤﻋا ياﺮﺑ ﺺﺨﺸﻣ يﺎﻫ

.

) ﻒﻳﺮﺷ هداز 1382 : 101

.(

عﺎﻤﺟا يرﻮﺤﻣ :3

ﺮﻈﻧ هزاﺪﻧا ﺮﻫ يﺎﻫ

زا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻚﻳ رد دﻮﺟﻮﻣ توﺎﻔﺗ

ﺎﻫ ي رادرﻮﺧﺮﺑ يدﺎﻳز

ﺪﻨﺷﺎﺑ

، ﺑ ﺗ ﻪ ﺖﺷاد ﺪﻨﻫاﻮﺧ دﻮﺟو ﺰﻴﻧ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ناﺮﮕﻳزﺎﺑ ﻊﺒ

، ﻦﻳازا ور ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ

ﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ و ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﻛ هدﺮﺘﺴﮔ ﻲﻋﺎﻤﺟا ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻳﻼﺳ و ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻪ

ﺪﻨﻛ ﺖﻳاﺪﻫ ،دراد ﻲﭘ رد عﺎﻤﺘﺟا مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ ار ﺖﻌﻔﻨﻣ .

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻢﺸﭼ

زاﺪﻧا

1. participation

2. Rule of Law 3. Consensus oriented

(12)

90

، رود ة 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، رﺎﻬﺑ 1396

ﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻌﻴﺳو و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺔ

ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و ﺖﺳا يروﺮﺿ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﻧﺎﺴﻧا

ﻦﻴﻨﭼ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻌﺳﻮﺗ

ﻪ ا ي ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو .

كرد و ﻢﻬﻓ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺎﻬﻨﺗ ﺰﻴﻧ ﻢﻬﻣ ﻦﻳا

ﺖﺳا ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ .

ﻪﺑ عﺎﻤﺟا ،ﺮﺘﻬﺑ ترﺎﺒﻋ يرﻮﺤﻣ

ﻪﺑ ﻛرد ندروآ دﻮﺟو ﻲ

ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا عﺎﻤﺟا و ﻲﻠﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ زا كﺮﺘﺸﻣ ةرﺎﺑرد

و ﻊﻓﺎﻨﻣ نآ شزرا

ﺎﻫ ي

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻞﻛ ياﺮﺑ مزﻻ ﻲﺳﺎﻴﺳ ا

ﺖﺳ .

ﺑ مﺰﻠﺘﺴﻣ بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ﺪﻳﺎ ﻊﻤﺟ

ﺪﻨﺑ ي رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﻲﻣﻮﻤﻋ يارآ ﻦﻴﺑ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺢﻄﺳ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد فﺪﻫ ﺎﺑ

ﻪﺑ عﺎﻤﺟا ﺮﻴﮔاﺮﻓ رد ﺢﻄﺳ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ﻊﺟار شزرا ﺎﻫ ي ،ﻲﺳﺎﻴﺳ

ﺮﻴﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺤﻠﺼﻣ و ﺖﺳا ناﺪﻧوﺮﻬﺷ مﺎﻤﺗ

. ﺮﺑ دﻮﺧ ﻪﺑ دﻮﺧ يﺪﻨﺑ ﻊﻤﺟ و عﺎﻤﺟا ﻦﻳا ﻪﭼﺮﮔ

ﻮﻤﻋ ﺖﺤﻠﺼﻣ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺖﺳا ﺮﻇﺎﻧ ﺰﻴﻧ ﻲﻣ

. رد و ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻪﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا

هوﺮﮔ شزرا ﻦﺘﻓﺮﮔ رﺎﻴﺘﺧا رد ياﺮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ و ﺎﻫ

ﻲﺘﻴﻌﺿو و ﺲﻧﺎﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نﺎﺴﻜﻳ )

،نﺎﻴﺴﮔﺮﻧ

.(1392

ﺮﻳز رادﻮﻤﻧ رد ﻪﻔﻟﺆﻣ

ﺎﻫ و ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ﺶﺷ ﻧﺎﮔ ﺔ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ

هﺪﻣآ ﺖﺳا :

بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ يﺎﻫﺺﺧﺎﺷ و ﺎﻫﻪﻔﻟﺆﻣ

4 . يروﺎﻨﻓ تﺎﻋﻼﻃا و

ﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻲ بﻮﺧ

نآ ﻪﺑ و بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ ﻖﻘﺤﺗ تﺎﻣاﺰﻟا زا ﻲﻜﻳ تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ راﺰﺑا ﻲﺗرﺎﺒﻋ

ﺖﺳا نآ ﻖﻘﺤﺗ .

يروﺎﻨﻓ و بﻮﺧ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ نﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا ﻲﻃﺎﺒﺗرا و ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ

ﺎﺗ هزاﺪﻧا ا ي