*Corresponding author
This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
https://doi.org/10.22108/jrl.2022.132975.1645 https://jrl.ui.ac.ir/?lang=en
Journal of Researches in Linguistics E-ISSN: 2322-3413
14(1), 49-68
Received: 08.03.2022 Accepted: 12.09.2022
Research Paper
Investigating the Effects of Animacy and Thematic Roles on Word Order in the Sentences of Persian Aphasia
Hossein Rahmani
Department of Linguistics, Faculty of Humanities, University of Payam-e Noor, Tehran, Iran [email protected]
Mozhgan Chegeni*
Instructor of English Teaching Department, Khorramabad Branch, Islamic Azad University, Khorramabad, Iran [email protected]
Abstract
Brain damages and aphasia resulting from them are very common and their early detection is vital. Description of aphasic patients’ language and speech abilities can lead to the disorder diagnosis, its evaluation, and screening. By making use of a descriptive-analytic method, the present research intended to determine the language disorders caused by brain damages and show how the structural differences of languages affect aphasia symptoms among the patients at the speech therapy centers of Tehran. The control group included 10 safe and sound people, who were thoroughly the same as the case group composed of 7 patients in terms of age, education, and language. The tests included an oral and a written test. The studied people had to describe some pictures in the oral test and were supposed to unscramble some sentences in the written test. The findings indicated that the control group used agent- theme orders for describing the pictures without regarding animacy, while animacy was an effective factor on the order of noun phrases in the sentences and led to pre-posing of the themes in some cases. Additionally, it seemed that in patients with brain damages, animacy concept was an effective factor on the order of noun phrases in the sentences.
Keywords: Brain Damage, Aphasia, Thematic Role, Animacy, Word Order
Introduction
Investigating languages of people with aphasic disorder by linguists leads scientists towards understanding how language is afflicted with disorder and at the same time the linguists can deal with theoretical issues based on the objective data. Some disorders are universal as they are found in almost all aphasic people, but some are language- specific. Some of these differences are related to the structures of a specific language and the amount of pressure the mind has to tolerate. The more complex the structure is, the more vulnerable they will be and the faster they will perish, hence being more enticing for linguists.
The present research aimed at describing some structural disorders among the Persian speakers, who were afflicted with aphasia, so as to see how the structural features of Persian language could affect the outcome of these people. To this goal, word order, which is different in Persian and English, was chosen to see how the different structures of different languages affect aphasia. In addition, the relationship between the degree of complexity of a language and its vulnerability was found out besides surveying the effects of animacy and thematic role. It was hypothesized that there was a significant relationship between animacy and word order and between agent/ instrument, theme, and word order.
Materials and Method
This research was based on a descriptive-analytic methodology and the samples included those who had aphasic symptoms and were under treatment in the speech therapy centers of Tehran. of these people, 7 non-fluent people were chosen with the following criteria: having a severe disease but not completely impaired language output and the ability to express at least multi-word sentences. In terms of other side disorders, those, who did not have dyslexia or apraxia, were included so that they could read the sentence cards and use them to make their own sentences. In terms of the disease duration, those who had passed at least 3 weeks since their brain injury were taken into account because according to the experts, the presence of blood clots or inflammation of brain tissues at the beginning of the lesion could cause side effects and aggravation of symptoms in the patients. These tests were also performed on 10 control subjects.
The patients and the control group were 22-77 and 25-72 years old, the average of whom were 52 and 51.1, respectively. In terms of education, both groups were relatively the same. Their language was Persian. All the patients were right-handed and were afflicted with non-fluent aphasia. The tests were given in two steps: the preparation step, in which the curer did his/her job with the linguists’ attendance so as to pave the way in a friendly relationship and the test execution step, in which the desired tests were performed in the next session after knowing more about the patients.
According to Saffran and colleagues, the tests were composed of oral and written parts.
Discussion of Results and Conclusion
In all the tasks, the control group used the agent/instrument before the theme, while the obtained results were different for the patients. In the oral tasks, 71.4% of the patients used the agent/instrument before the theme. For the last picture, this ratio increased to 85.72%.
In the written tasks, the results were different as well. For the first picture, the use of agent/patient order was 75%, while it was the only order used by the patients when describing the second picture. To describe the third and fourth pictures, this ratio decreased to 50%.
The data were analyzed by using chi-square in Spss software. In both oral and written tasks, the results showed that there was no significant relationship between word order and animacy, but the significant relationship of thematic roles with word order was confirmed. In the written task, x2, degree of freedom, and p-value were respectively 4.5, 1, and 0.034, which meant that there was a significant relationship between the variables. In the oral tasks, x2, degree of freedom, and p-value were 14, 1, and 0.001, respectively. This also indicated the significant relationship between the variables.
Kaplan believes that animacy is effective on word order in addition to the significant effects of thematic roles in the sentences produced by aphasic patients. He predicted the possible orders. In this research, his predictions were investigated in the data of Persian aphasia.
The findings of the written and oral tasks were not the same. The ratio of word order in the oral tasks, except in the first picture, were not in accordance with Kaplan’s results, while there was more consistency between the obtained ratios and Kaplan’s predictions in the written tasks. This is predictable because reading and writing are two distinct skills and are not acquired alike in the human life. In fact, the degrees of disorder in these two skills depend on the patients’ capabilities before illness. The different word orders in Persian and English languages would be another reason. Even if the statistical tests did not show any significant relationships between animacy and order of noun groups, it would be seen that thematic roles were not the only determinant elements for word order in contrast to the case of the control group because animacy is the inherent feature of nouns, while identifying thematic roles depends on the understanding of complicated semantic relations between nouns and other elements of the sentence. Thus, when patients are unable to recognize these roles, using animacy will provide easier understanding. This finding is in accordance with Badecker and Caramazza’s second principle.
References
Ameri, H., and Golfam, A. (2009). Aphasia and cognitive disorders: a new view on the modularity of language. Advances in Cognetive Sciencse 43 (3), 24-36. [In Persian].
Asher, R.E. (1994). The Encyclopedia of Language and Linguistics (10 Vols). Oxford: Pergamon Press.
Arya`I, R., Nilipour, R., and Ashayeri, H. (2001). Impairment of the ability to discriminate between nouns and verbs in aphasic patients. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology 25 & 26(2), 92-99. [In Persian].
Badecker, W. and Caramazza, A. (1985). On Consideration of method and theory governing the use of clinical categories in neurolinguistics and cognitive neuropsychology: The case against agrammatism. Cognition 20(2), 97- 125.
Bates, E.A., Friederici, A.D., Wulfeck, B.B., and Juarez, L. A. (1988). On the preservation of word order in aphasia:
cross-linguistic evidence. Brain Lang 33(2), 323-64.
Cabrejas, A.S. (2019). An analysis of theta roles in aphasic speaker's speech. dessertation. Universidad de Valladolid:
Investigating the Effects of Animacy and Thematic Roles on Word Order in the Sentences … Hossein Rahmani and Mozhgan Chegeni
https://doi.org/10.22108/jrl.2022.132975.1645
51
Facultad de Filosofía y Letras.
Caplan, D. (1995). Neurolinguistics and Linguistic Aphasiology: An Introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
Comrie, B. (1983). Language Universals and Linguistic Typology. Oxford: Basil Blackwell.
Dabir-Moghaddam, M. (2013). Typology of Iranian Languages. Vol. 1. Tehran: Samt. [In Persian].
Feilinezhad, K., Gohari, H., and Khoshbskht, T. (2016). Investigating grammatical agreement, tense and aspect in two kurdish-speaking broca’s patients. Research in Weatern Iranian Languages and Dialects 13(2), 61-81. [In Persian].
Fillmore, Ch. (1968). The Case for Case, Universals in Linguistic Theory. New York: Holt, Rinehart and Winston Inc.
Friedman, N., and Grodzinsky, Y. (1997). Tense and agreement in agrammatic production. pruning the syntactic tree.
Brain & Language 56 (3), 71-90.
Ghonchepour, M., Kalantari Khandani, E., and Farrokhi, M. H. (2019). Semantic transparency and processing compound nouns: evidence from persian non-fluent aphasic patients. Journal of Researches in Linguistics 2(21), 1- 24. [In Persian].
Greenberg, J. (1980). Universals of language. Massachusett: The M.I.T. press.
Raghib Doust, Sh., and Hajiloo, T. (2019). Language disorders and recovery pattern in bilingual Azerbaijani turkish- persian aphasics with subcortical brain lesions. Journal of Teaching Persian to Speakers of other Languages 8(1), 91- 108 [In Persian].
Lesser, R. (1981). Linguistic Investigations of Aphasia. London: Edward.
Maviş, I., Arsalan, S., and Aydin, O. (2020). Comprehension of word order in Turkish aphasia.Phasiology 34(8), 999- 1015.
Mutsumi, Y. (1999). Animacy and Reference: A Cognitive Approach To Corpus Linguistics. Amesterdam &
Philadeiphia: John Benjamin publishing Company.
Palmer, F. R. (1976). Semantics A New Outline. (Translated by K. Safavi). Tehran: Nashr-e-Markaz. [In Persian].
Roohi, E., Azabdaftari, B., and Ashazeri, H. (2016). Exploring L1 and L2 Lexical Richness and Speech Fluency in Aphasic Azari and Persian Bilinguals. Language Related Researches 7(5), 371-389. [In Persian].
Saffran, E.M., Schwartz, M.F., and Marin, O.S.M. (1980). The word order problem in agrammatism II: production.
Brain and Language 10, 263- 280.
Samare, Y. (1990). Tahlili bar radeshenasi-e zaban-e Farsi: vijegiha-e radeshenakhti- e zaban-e Farsi [An Analysis of language typology: Typologic characteristics of Persian Language]. Iranian Journal of Linguistics 7(1), 61-80. [In persian].
Shakeri, N., Faal Fard, H., Piran Seyed, A., Tahmasian, H., Tajaddod, M., and Jalaei, Sh. (2014). Review of post-stroke aphasia screening tests. Journal of Modern Rehabilitation 8(3), 10-20. [In Persian].
Wassenaar, M., and Hagoort, P. (2007). Thematic role assignment in patients with Broca’s aphasia: Sentence – picture matching electrified. Neuropsychologia 45, 716–740.
هيرشن شهوژپ نابز یاه یسانش
لاس یبيترت هرامش ،لوا هرامش ،مهدراهچ 62
ناتسبات و راهب ، 1041
، ص 04 - 26
:لوصو خيرات 11
/ 16 / 1044 :تاحلاصا خيرات 11
/ 42 / 1041 :شريذپ خيرات 61
/ 42 / 1041
* رايداتسا ناريا ،نارهت ،رون مايپ هاگشناد ،یجراخ یاه نابز و تايبدا هدکشناد ،یسانش نابز هورگ
یبرم**
هورگ شزومآ نابز
،یسيلگنا هدکشناد تايبدا و مولع
،یناسنا دحاو مرخ
،دابآ هاگشناد دازآ
،یملاسا مرخ
،دابآ ناريا )لوئسم هدنسيون(
ا1
یشهوژپ حرط دادرارق تحت روشک ناروانف و نارگشهوژپ زا تيامح قودنص تيامح اب هلاقم ني
"
یرذآ نابز یياوآ ماظن یسررب
"
هرامش اب 41416101 تسا هدش ماجنا .
This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
یشهوژپ هلاقم
شقن و یرادناج ییانعم یگژیو ریثأت یسررب نابز نارامیب رد هلمج شیارآ رب یعوضوم یاه
یسراف شیرپ
1نابز
ینامحر نيسح*
ینگچ ناگژم**
هدیکچ بيسآ ه و یزغم یا نابز
عيرس تخانش و هدوب عياش رايسب نآ زا یشان یشيرپ آ
هژيو تيمها زا اهن یدنمناوت فيصوت .تسا رادروخرب یا
و راتفگ یاه
نابز ناراميب رد نابز یم کمک نانآ یرگلابرغ و یبايزرا ،هطوبرم تلالاتخا صيخشت هب ،شيرپ
.دنک ور نيا زا ، هب ینابز تلالاتخا نييعت روظنم
غم بيسآ زا یشان ناراميب رد یز
نابز شيرپ و توافت ريثأت نداد ناشن یارب زين نابز یراتخاس یاه
نابز مئلاع تيهام رب اه ماجنا قيقحت نيا یشيرپ
تفرگ تسا ه . یفيصوت عون زا شهوژپ نيا رد یسررب شور -
هنومن .تسا یليلحت تفه ،هعلاطم دروم یاه
راميب بيسآ یزغم صيخشت اب هک دندوب
یعطق ز ناب یشيرپ زکارم رد نارهت ینامردراتفگ دهاش هورگ .دندوب نامرد تحت
لماش هد رظنزا هک دوب ملاس درف تلايصحت نازيم و نابز ،نس
اب
دنتشاد یناوخمه دروم هورگ شقن و یرادناج یيانعم یگژيو ريثأت و هلمج شيارآ ،هعلاطم نيا رد یسررب دروم ريغتم .
رارق بيترت رب یعوضوم یاه
مسا هورگ نتفرگ هلمج رد ی
نابز ناراميب یاه .دوب شيرپ
شخب و ريواصت فيصوت نومزآ یهافش شخب .دوب یبتک و یهافش شخب ود لماش نومزآ
هلمج نومزآ یبتک ب یاه
ه یم هک دوب هتخير مه یم بترم راميب طسوت تسياب
.دش هداد هب یاه رارق یرامآ تواضق دروم هورگ ود رد هدمآ تسد
.تفرگ یمامت رد نومزآ اه دص رد دهاش دارفا دص شنک یلاوت زا ريواصت فيصوت یارب ،یرادناج یگژيو نتفرگ رظن رد نودب
رگ / شنک هدافتسا ريذپ
دندرک ، هورگ نتفرگ رارق بيترت رب یرادناج یگژيو ،ناراميب دروم رد اما ه
شنک نتفرگ یشيپ ببس دراوم یخرب رد و دوب رثؤم یمسا یا رب ريذپ
شنک .دش رگ هداد ساسا رب هب یاه
هب هدمآ تسد
یم رظن شقن زا هدافتسا رب هولاع یزغم بيسآ راچد دارفا هک دسر یلاوت نييعت رد یيانعم یاه
هورگ هورگ رد یرادناج یيانعم یگژيو صيخشت و کرد هب رداق یمسا یاه شقن رانک رد و هدوب زين یمسا یاه
یلماع ناونع هب نآ زا یعوضوم یاه
نتفرگرارق بيترت رب رثؤم هورگ
یم هدافتسا یمسا یاه .دننک
هژاو یدیلک یاه نابز ،یزغم بيسآ:
شقن ،یشيرپ هلمج شيارآ ،یرادناج ،یعوضوم یاه
1 همدقم .
هب طابترا ليلد بيسآ کيدزن
نابز ملع اب راتفگ یسانش یسانش
، نابز یوس زا تلالاتخا نيا یسررب ییم ناسانش
تیيهام ریتهب کرد هیب دیناوت
و هدرک کمک ناراميب نيا رد نابز یشاپورف بيسآ
.ديامن یراي ناراميب نيا تلاکشم لح رد ار نابز و راتفگ ناسانش یتیصرف رگيد یوس زا
نابز یارب یم مهارف ناسانش هداد ساسا رب و یبرجت تروص هب اي ات دنک
ه هيرظن هب ینيع یا نایبز تايیضرف اي و هتخادرپ یزادرپ
هیب ار یتخانیش
هداد هسياقم اب .دنناسرب تابثا نابز ناراميب رد ینابز یاه
نابز شيرپ یم ،فلتخم یاه
هداد نيا زا یشخب هک درک هدهاشم ناوت ییگژيو ایه
یایه
یم ناشن ار یکرتشم و یمومع نارایميب هیک ینابز عون زا لقتسم هک دنهد
ییم میلکت نآ هیب ییم هدهایشم نارایميب بیلغا رد ،دیننک
هیک دنویش
یناگمه نابز یاه یم هديمان یشيرپ هداد نيا زا رگيد یشخب اما .دنوش
نابز ناراميب رد اه نایشن ار یرتشيب تاعونت و هدوب توافتم فلتخم یاه
یم یگژيو ،تاعونت نيا زا یخرب تلع .دنهد نابز نيب توافتم یراتخاس یاه
ک تساه تملاع رد توافت ببس ه نایبز یسانش
کیي زا ییشيرپ
یم رگيد نابز هب نابز تخاس یگديچيپ نازيم هب تاعونت نيا زا رگيد هتسد .دوش
ریب ناینآ شزادریپ هک یراب نازيم و نابز کي رد ینابز یاه
یم دراو نهذ هب ؛دراد یگتسب ،دزاس
هنوگ تخاس هک یا هديچيپ یژاوتخاس و یوحن رظن زا هک یياه
بيسآ ،دنتسه رت عيرس و هدوب رتريذپ
زا ریت
یم نيب یم تاعونت نيا یسررب و هعلاطم اب ور نيا زا .دنور یگژيو و راتخاس دروم رد یقياقح هب ناوت
ییپ نایبز ریه صاخ یاه
ریما نیيا .دریب
هداد زا هتسد نيا هک تسا هدش ببس هژيو تيمها زا ینابز ره رد اه
هجوت دروم و هدوب رادروخرب یا نابز
.دنريگ رارق ناسانش
زا یگژيو نيب هطبار ناريا رد هک اجنآ نابز مئلاع و یسراف نابز یراتخاس یاه
ماجنا ترورض ،تسا هتفرگ رارق هجوت دروم رتمک یشيرپ
هناشن فيصوت هب هک یقيقحت نينچ نابز یاه
یگژيو هب هجوت اب یسراف نابز رد یشيرپ دزادریپب نابز نيا یراتخاس یاه
، سویسحم ییم
.دیيامن
یناماسبان زا یخرب فيصوت ،شهوژپ نيا ماجنا زا فده هداد رد یراتخاس یاه
نابز ناراميب یاه دویش صخیشم ایت تیسا نایبز یسراف شيرپ
یگژيو هداد عونت زورب رد هزادنا هچ ات یسراف نابز یراتخاس یاه .دراد شقن ناراميب نيا یاه
هبنج زا یکي هک هلمج شيارآ ،ور نيا زا یایه
س تسا هدش باختنا ،تسا یسيلگنا و یسراف نابز ود رد توافتم یراتخا توافت ريثأت ناوتب نآ کمک هب ات
نابز یراتخاس مئلاع تيهام رب اه
نابز درک یسررب ار یشيرپ بيیسآ و ینایبز رصانع یگديچيپ نازيم نيب هطبار یسررب یارب نينچمه .
و یرادیناج ییگژيو ريثأیت ،ایهنآ یريذیپ
شقن وضوم یاه شیقن و یرادناج یگژيو کرد اريز ،دش یسررب هلمج شيارآ رب زين یع
هدیيچيپ طیباور تخانیش دینمزاين ،یعویضوم یایه
هورگ نيب یيانعم یرظن بوچراچ شخب رد اهريغتم نيا باختنا تلع دروم رد رتشيب تايئزج .تسا جراخ ناهج زا یتاعلاطا زين و یمسا یاه
ود ،ساسا نيا رب .دش دهاوخ هداد حيضوت :دنتفرگ رارق یسررب دروم و حرطم شهوژپ نيا رد هيضرف
1 هورگ نتفرگ رارق بيترت و یرادناج یيانعم یگژيو نيب . هلمج رد یمسا یاه
نابز ناراميب یاه .دراد دوجو یرادانعم طابترا شيرپ
6 تلاح نيب . شنک یاه
شنک /یرگ شنکو یرازبا
هورگ نتفرگ رارق بيترت و یريذپ هلمج رد یمسا یاه
نابز ناراميب یاه طایبترا شيرپ
انعم .دراد دوجو یراد شهوژپ هب هراشا زا سپ و دش دهاوخ هراشا ،تسا هتفرگ رارق شهوژپ نيا یانبم هک یرظن بوچراچ هب ادتبا ،همادا رد نيا رد طبترم یاه
نومزآ ،هنيمز شور و اه
هب یاه هتفرگراک هداد ،تياهن رد .دش دهاوخ هداد حيضوت هدش یاه
عیمج راریق ایحب درویم و فيیصوت هدیش یروآ
یم هيضرف مقس و تحص قيرط نيا زا ات دريگ .ددرگ صخشم هدش حرطم یاه
2 شهوژپ یرظن ناینب .
شهوژپ نابز هنيمز رد هدش ماجنا یقيبطت یاه نابز رد یشيرپ
تیملاع هیک تسا هداد ناشن فلتخم یاه هیب ییشيرپروتسد ییسانش
هدیمع رویط
یگژيو هب یگتسب س یاه
دراد نابز ره یوحن و یراتخا .
مغريلع ليلد نيمه هب یناگمه
اه هداد رد هک یي نابز ناراميب یاه
،دراد دویجو شيریپ
یيانعم یگژيو ريثأت یسررب شقن و یرادناج
نابز ناراميب رد هلمج شيارآ رب یعوضوم یاه یسراف شيرپ
نابز ینگچ ناگژم و ینامحر نيسح
55
ار یرايسب تاعونت یم زين
،نارایميب رد ینایبز یشاپورف توافتم یاهوگلا و تاعونت نيا هيجوت یپ رد .درک هدهاشم ناوت اراک و رکدیيب
ازایم
1
( هک دنتخاس حرطم ار یلوصا )1985
یرظن بوچراچ ناونع هب
، باختنا یانبم ريغتم
یاه .دنتفرگ رارق قيقحت نيا رد ینابز
ب رکدي ازاماراک و (
، 1985
لقن هدش رد
Caplan, 1995:285
قحت رد ) قي ور رب ی هداد یاه نابز ی ب نارامي نابز رپ شي ا هب ني تن هجي سر دندي هیک
تلالاتخا یراتفگ
رد نيا ناراميب توافتم تسا نچمه . ني پ ی دندرب وگلا هک ی ب رد للاتخا نارامي
نابز ریپ شي ا یيایيلاتي لگنا و ییسي ن زیي هبایشم
ن تسي . اب یسررب رتشيب نيا
،تاعونت نانآ هب نيا هجيتن دنديسر هک یم ا ناوت ني ار تاعونت هب
سقت هتسد هس مي
:درک
1 - توافت هب ناراميب رد تلالاتخا یوگلا عونت نابز یراتخاس یاه
یم طوبرم توافتم یاه .ددرگ
6 - یگديچيپ نازيم رد توافت ،تاعونت زا رگيد یخرب تلع تخاس
یاه نابز کي نورد رد توافتم .تسا
3 - یم دوخ زين یراميب تدش نت داجيا رد یلماع دناوت
عو .دشاب
شیقن زیين و یرادیناج یيانعم یگژيو ،هلمج شيارآ ینعي ،شهوژپ نيا یاهريغتم باختنا هزيگنا ،لوصا نيا رد .دنتیسه یعویضوم یایه
شيپ لوصا اب اهريغتم نيا طابترا ،شهوژپ شور شخب .دش دهاوخ هداد حيضوت ازاماراک و رکديب یداهن
هورگ روضح بيترت هب هلمج شيارآ نورد رد اه
هلمج رد لعف و لوعفم ،لعاف نوچ یروتسد رصانع یلاوت یانعم هب و ،دراد هراشا هلمج
هدر تاعلاطم رد هک تسا یوحن یگژيو کي هلمج شيارآ .تسا نابز یسانش
هقبط یارب یمهم رايعم و هتفرگ رارق هجوت دروم رايسب اه یدینب
نابز یم رامش هب اه و یسراف نابز ود ،یگژيو نيا ساسا رب .ديآ
یم رارق توافتم هدر ود رد یسيلگنا دنريگ
. نابز تاعلاطم ريس رد ییسانش
هیب
هديدپ تروص هب هلمج شيارآ .دینراد تیلاخد ود ریه یکبس و یروتسد لوصا نآ نييعت رد هک تسا هدش هتسيرگن هناگود تيهام اب یا
هیب
و یروتسد طباور نايب یارب تسا یرازبا هلمج شيارآ ،یروتسد هديدپ کي ناونع رد هیلمج ناکرا یلاوت بلاغ یوگلا تروص هب نآ هجيتن
یم یلجت نابز کي هدر یساسا رتماراپ .دنک
یسانش آ هدمع هزاس هس یبسن بيترت ار هلمج شيار
لعاف ینعي یلصا دنب لویعفم ،6
لیعف و3
هیک0
حلاطصا
ًا نآ بلاغ یوگلا ار آ
یم هلمج شيار یم ليکشت ،ميمان
هد ن ساسا نيا رب .د
، رد ییسيلگنا نایبز هریمز
هدر یایه
svo
ییم راریق دریيگ
(
Comrie, 1983:81
هدر تاعلاطم .) نابز یسانش
زا هک تسا هداد ناشن فلتخم یاه 2
هیس ،لویعفم و لیعف ،لیعاف بیيکرت رد فیلتخم نایکما
بيترت
svo, sov
و نابز ردvso
یم تفاي روفو هب اه ب زا رگيد تابيکرت و دنوش
( دنرادروخرب یرتمک دماس
Greenberg, 1980: 76- 77
.)
هدر دروم رد .دراد دوجو رظن فلاتخا هتبلا یسراف نابز یدنب
هرمث ( 1324 ًانانثتسا یسراف نابز رد یلصا دنب شيارآ هچ رگا ،تسا دقتعم )
هدر هب رتشيب نابز نيا ،اهرتماراپ رگيد رظن زا اما ،تساov
ار نایبز نیيا رد هیلمج شیيارآ ،تهج نيا زا ؛دراد شيارگvo
ییمvo
ایما .دیناد
مدقمريبد ( 1346 یسررب ماجنا اب ) رد یاه
مه و ینامز اف نابز هک تسا هديسر هجيتن نيا هب هنيمز نيا رد ینامز
هدر زا رذگ و رييغت لاح رد یسر
هدر هبov
یمvo
یم رظن نيا زا .تسا هدشن تيبثت ًلاماک اما ،تسا هتفرگ تروص رييغت نيا زا یميظع شخب هچ رگا و دشاب نیيا تیفگ ناویت
یم ناشن ار یرتشيب تاعونت ليلد نيمه هب و دراد رارق هدر ود نيا نيب نيبانيب هلحرم کي رد نابز .دهد
یوس زا یم ار هلمج شيارآ رگيد هلمج ناکرا یلاوت تروص نآ رد .تسناد یدربراک و یکبس هديدپ کي ناوت
، تروص یلاوت و اه یياه
یم لماش ار یم یطخت نابز نآ رد هلمج شيارآ بلاغ یوگلا زا یدربراک ليلاد هب هک دوش
ریب رثؤیم یدربراک و یيانعم لماوع نيب رد .دننک
یم هلمج شيارآ س تخاس ناوت
هوریگ هیک دراد دویجو شياریگ نيا هراومه ،وگلا نيا ساسا رب .درب مان ار یرادناج یبتارم هلسل یمیسا یایه
( .دنريگب رارق هلمج زاغآ رد رادناج
Asher, 1994: 4633
)
کي عجرم ندوب هدنز اي ساسح نازيم رب ینتبم هک تسا یروتسد و یيانعم لصا کي یرادناج کي زا رتارف یزيچ موهفم نيا .تسا مسا
یب و هداس رادناج کي نيب هناگود زيامت .تسا ناج
نابز زا یرايسب نابز بلغا رد .دنتسه یرادناج بتارم هلسلس تخاس یاراد اه
ایه
، نایسنا
1 Badecker, W. & Caramazza, A.
2 subject
3 object
4 verb
زا سپ و تسا یرادناج هبترم نيرتلااب یاراد آ
ايشا ،یعيبط یاهورين ،ناهايگ ،تاناويح بيترت هب ن ء
دام رد .دینراد راریق یعازتنا ميهافم و ی
ناسنا دوخ دروم نابز ،زين
یگژيو ساسا رب اه
"
"صخش اق یبتارم هلسلس بلغا ئ
یم ل رد هیک ،دنویش آ
ًلاویمعم ن مود و صخیش لوا ريامیض
یسا یلاایب رد دریفم یمایسا بلغا نينچمه یرادناج بتارم هلسلس نيا رد .دنراد رارق صخش موس زا یرتلااب هبتر رد صخش راریق عیمج یما
( .دنراد
Mutsumi, 1999
)
شقن ،تسا هتفرگ رارق احب دروم هلمج شيارآ رب نآ ريثأت هک یلماوع رگيد زا زا تیسا ترایبع یعویضوم شیقن .تسا یعوضوم یاه
یم رارقرب لعف و یمسا هورگ نيب هک یيانبريز یيانعم و یوحن هطبار رتشيب هتبلا و دوش
یم طوبرم یيانعم حطس و انعم هب .ددرگ
رویمليف زلرایچ
( نيا )1968
یم حرطم تلاح ناونع تحت ار شقن شنیک تلاح شش و دزاس
شنیک ،ریگ شنیک ،رازیبا
شنیک ،ریيگ شنیک ،دویمن
و یهایگياج
شنک ريذپ نآ یارب یم لئاق و .دوش ی نابز زا کي ره رد تلااح نيا هک تسا دقتعم یم تفاي ايند یعيبط یاه
شقن نيا زا کي چيه .دنوش اه
ور طباور اب تفاب رد و دنتسين قابطنا لباق لوعفم و لعاف نوچ یتخاس
ییم توایفتم یایه یقن دینناوت
ش .دنیشاب هتیشاد یتوایفتم یروتیسد یایه
(
Fillmore, 1968: 24- 25
.) شنک شقن هس فيرعت ساسا نيارب شنک ،رگ
شنک و رازبا دینهاوخ راریق هدافتیسا درویم شهوژپ نيا رد هک ريذپ
تفرگ
، :دوب دهاوخ نينچ
شنک گ یم قلعت تسا لمع ماجنا ببس هک یرادناج دوجوم هب هک تسا یشقن ر شنک .دريگ
یش اي ورين هب هک تسا یشقن رازبا ء
یب ینایج
هب هک ص دراد تلاخد لعف طسوت هدش نييعت تلاح اي لمع رد ميقتسمريغ ترو
، یم هراشا تياهن و دنک
ّا شنک پ یثنخ ريذ تسا یيانعم شقن نيرت
یم صخشم لعف یيانعم ريبعت ساسارب هک تم لعف لمع زا هک یرصانع هب موهفم نيا و دوش
أ یم رث یم قلعت ،دنوش .دريگ
و هلمج رد رصانع نيا هاگياج دروم رد هیلمج شیيارآ ریب ناینآ ريثأت
، رملایپ (1
تیلاح زا ییکي رد هیک یمایسا تیسا دیقتعم )1366
یایه
شنک شنک ،یرگ شنک و یرازبا
یم ،دنراد رارق یريذپ هیک یطياریش رد لمع نيا بيترت و دنوش یفرعم هلمج یروتسد لعاف ناونع هب دنناوت
هب ،دشاب مولعم لعف یاراد هلمج شنک تروص
رگ
، شنک شنک و رازبا هدایس نایيب هیب .تیسا ريذپ
شنیک ،ریت راویمه ریگ
ه .تیسا هیلمج لیعاف
شنک شنک دوجو مدع تروص رد رازبا یم رگ
هلمج رد رگا بيترت نيمه هب و دهد صاصتخا دوخ هب ار هلمج لعاف هاگياج دناوت شنک یا
رگ
شنک و شنک ،دشاب هتشادن دوجو رازبا ر لعاف هاگياج ريذپ
( .دومن دهاوخ لاغشا ا ،رملاپ
1322 : 661 - .)666
نابز ناراميب رد هلمج شيارآ یسررب هب یفلتخم دارفا هيضرف و هتخادرپ شيرپ
هدویمن حریطم هینيمز نیيا رد ار یيایه هیلمج نآ زا هیک دینا
یم طسوت هدش ماجنا قيقحت ناوت نارفاس
شناراکمه و6
( نابز ناراميب یور رب )1980
دریب مان ار نابز یسيلگنا شيرپ نایشيا .
،قیيقحت نیيا رد
ب تبسن یماسا نتفرگ رارق هوحن رب یرادناج یگژيو ريثأت ه
هداد رد ار لعف روتیسد راميب جنپ یاه
یپ راریق هیعلاطم درویم شير هداد
دینا نیيا رد .
یسررب سا ريواصت فيصوت نومزآ زا اه هدافت
؛تسا هدش هداد ليلحت زا سپ
ب یاه ه ناراميب زا هدمآ تسد
، ريز تايضرف :تسا هدمآ تسدب
یماگنه )فلا یم لمع رادناج ريغ مسا کي رب رادناج مسا کي هک
یم هبرض پوت کي هب هک یرسپ ريوصت( دنک )دینز
میسا هیشيمه ًایبيرقت
یم رارق لعف زا لبق رادناج .دريگ
کي ريثأت تروص رد )ب ريوصت( رگيد یرادناج مسا رب رادناج مسا
رتخد هیک ی ریسپ ییم لیه ار ی دودیح رد )دیهد
3 / 6 ویم را میسا ،د
شنک رادناج یم رارق لعف زا لبق رگ
.دريگ هلمج نومزآ هب یاه
ه م یم ناشن ار جياتن نيمه زين هتخير .دهد
هیک دیندقتعم هیلاقم نیيا ناگدنسيون
شقن لمج شيارآ یوگلا نييعت رد یعوضوم یاه نيیيعت شیقن یرادیناج هیصخشم ایهنت دراوم نيا رد هکلب ،دنرادن یشقن ه
دراد هدیننک .
ناینآ
یم هجيتن نينچمه روتسد ناراميب هک دنريگ
نابز موهفم دقاف اي شيرپ شقن یتخانش
شنک یعوضوم یاه شنک ،رگ
یمن اي دنتسه ريذپ زا دینناوت
یگژيو نيا نايب یارب نابز یلصا ناکرا یلاوت یيانعم یاه
دنربب هرهب .
هداد هتبلا هب یاه تاعلاطم زا هدمآ تسد ناراکمه و نارفاس
( )1980
یم ناشن ییمن یياهنت هب یرادناج موهفم هک دهد نيیيعت دیناوت
هدیننک
1 Palmer, F. R.
2 Saffran, E.
یيانعم یگژيو ريثأت یسررب شقن و یرادناج
نابز ناراميب رد هلمج شيارآ رب یعوضوم یاه یسراف شيرپ
نابز ینگچ ناگژم و ینامحر نيسح
55
یماگنه .دشاب هلمج ناکرا یلاوت ريغ مسا ود هک
هک یقياق( دشاب هتشاد دوجو ريوصت کي رد رادناج ییم ار نويماک کي
هیک یمیسا ،)دیشک
شنک شقن )قياق تلاح نيا رد( دراد ار رازبا
یم رارق لعف زا لبق دراوم مامت رد ًابيرقت نيا رب هولاع .دريگ
، ريغ مسا کي یتقو کي رب رادناج
یم لمع رادناج مسا یم دروخرب رسپ کي هب هک یپوت ريوصت( دنک
ريغ مسا دراوم زا یمين رد )دنک ییم رادناج مسا زا لبق رادناج
رد و .دیيآ
ريغ مسا زا لبق رادناج مسا دراوم هيقب یم رارق رادناج
مض شناراکمه و نارفاس .)کي هب کي تبسن ینعي( دريگ ،تلاکیشم نیيا هیب هرایشا ن
یم هجيتن یلک موهفم زا دياب هک دنريگ یلاوت نيا فيصوت یارب یرت
مه یلو .درک هدافتسا اه شقن هک دندقتعم نانچ
یشقن یعویضوم یاه ی
رد
سم نيا أ .دنرادن هل نلاپاک
( م یسررب هب )1995
دج هداد نيا د یم اه
هداس دعاوق و دزادرپ هداد نيا فيصوت یارب ار ريز
یم هئارا اه :دهد
1 - هلمج زا ناراميب یم هدافتسا دوخ دوصقم نايب یارب مولعم یاه
.دننک
6 - .دنهد رارق لعف زا لبق ار رادناج یماسا دنراد شيارگ ناراميب
3 - هورگ دنراد شيارگ ناراميب شنک یمسا یاه
شنک اي رگ .دنهد رارق لعف زا لبق ار رازبا
یم ناشن ود لصا تاملک یرادناج یگژيو زا راميب هک دهد
آ یم راميب هک تسا عوضوم نيا رگنايب هس لصا و تسا هاگ شیقن دناوت
یایه
دهد تبسن تاملک هب ار یعوضوم
؛ هب لوصا نيا هداد نيا یتحار
یم هيجوت ار اه شنک تلاح رد .دننک
شنیک /رادیناج رگ ریيغ ريذیپ
رادیناج
،
لوصا 6 و 3 ود ره یم باجيا شنک رادناج هک دنک
شنک تلاح رد .دريگ رارق زاغآ رد رگ شنک /رادناج رگ
رادیناج ريذپ
، لویصا 6 و 3 ریه
یم باجيا ود شنک هکدنک
دريگ رارق زاغآ رد رادناج رگ
، تیلع هب( ديايب لوا رد رادناج عوضوم هک تسا نيا مزلتسم نينچمه مود لصا اما
)شندوب رادناج .
شنک تهج نيا زا گ
رد رادناج ر 3
/ 6 یم رارق لوا دراوم شنکو دريگ
رد رادناج ريذپ 3
/ 1 یم رارق زاغآ رد دراوم نیيا .دريگ
تبسن 6 هب 1 ريغ رازبا تلاح رد .تسا هلمج ناکرا یلاوت رب لوصا نيا زا کي ره ريثأت تلع هب شنک /رادناج
لیصا ،رادیناج ريذیپ 6
مزلتیسم
و تسا هلمج زاغآ رد رادناج عوضوم عوقو لصا ساسا رب
3 ريغ رازبا یم رارق زاغآ رد رادناج کیي هیب کیي تبیسن ببیس هلئسم نيا و دريگ
یم شنک /رادناجريغ رازبا تلاح رد ماجنارس .دوش رادناجريغ ريذپ
، لصا اهنت 3 یم لمع شنک ساسا نيا رب و دنک ريغ رازبا
لعف زا لبق رادناج
یم رارق دريگ (
Caplan, 1995: 289- 290
.)
3 . هنیشیپ شهوژپ
لاس رد ياقم هب نارگشهوژپ هجوت ،ريخا یاه ۀس
نابز ناراميب ینابز تلالاتخا نابز رد شيرپ
رذگهر نيا زا ات تسا هتشگ فوطعم فلتخم یاه
نامزاس هوحن هب طوبرم تاماهبا هب دنناوتب یپ زغم رد نابز یهد
نیيا هیب لين یاتسار رد .دنربب تخایس ،فدیه
رد ینایبز فیلتخم ریصانع و ایه
نابز ناراميب هتفرگ رارق یسررب دروم شيرپ
وجتسج رد .دنا
هب یاه لمع دص هک یرثا اي هلاقم هدمآ مه دصرد
نيا عوضوم اب وس ب هیلاقم
دیشا
،
شن تفاي .د اب نيا همه
، رظن زا هک یلخاد و یجراخ شهوژپ دنچ هب شخب نيا رد ريغتم
یسررب دروم یاه هيضرف و
درویم یایه
یدیح ایت ریظن
مه نيا فادها اب اتسار
،تسا شهوژپ .دش دهاوخ هراشا ًارصتخم
هدش ماجنا یجراخ تلااقم نيب زا
، درویم عویضوم هیب یدیح ات تلااقم نيا
کيدزن ام یسررب :دندوب رت
1ستيب و ناراکمه ( هعلاطم رد )1988
یا
، نابز ناراميب رد هلمج یلصا ناکرا یلاوت شيریپ
)هیکينرو( ناور ناورریيغ و
)ایکورب(
ییسيلگنا
ییم ظفح یدايز دح ات ناراميب نيا تاديلوت رد هلمج ناکرا یلصا یلاوت هک دنديسر هجيتن نيا هب و دنداد رارق یسررب دروم ار نابز زا .دویش
لمج ناکرا دازآ یلاوت زا یسيلگنا نابز هک اجنآ تسين رادروخرب ه
، هتفاي نيا دياش انعم یليخ اه
نارایميب زا هیک یهبایشم جيایتن ایما ،دشابن راد
نابز فاطعنا ناکرا یلاوت زا هک( یيايلاتيا و یناملآ شيرپ عونتم و رتريذپ
هب )دنتسه رادروخرب یرت دمآ تسد
،ه یم تباث ک دن بلاغ یوگلا هک
یم ظفح ناراميب نيا رد ًلاومعم هلمج ناکرا دوش
؛ نينچمه رد ناراميب نيا هب هفاضا فرح و مسا یلاوت
هب یتسرد ییم هتفرگ راک یع .دویش
هولا
1 Bates, E.A.
رب نابز ناراميب نيا یلاوت یيايلاتيا شيرپ
دنتیسه رادرویخرب نایبز نیيا رد یيلاایب دماسب زا هک ار هلمج ناکرا زا یرگيد یدربراک یاه
، ظیفح
دندوب هدومن رظن هب.
،نانآ ا رد یوحن تلاکشم ناراميب ني
، مظن لصا نداد تسد زا رطاخ هب هن ريز ليلاد هب هکلب تاملک یهد
یم ( : دیشاب 1 )
( ،یوحن یگديچيپ شهاک 6
،نئمطم و نميا رازبا کي ناونع هب یلصا و بلاغ ناکرا یلاوت زا دح زا شيب هدافتسا ) (
3 هک یبيکرت یاهاطخ )
م رظن زا تسردان اما زاجم یتيعقوم رد تروص کي نآ رد یم رهاظ یيانع
،دوش ( 0 ) رد لیماک هیلمج کیي ديلوت یارب شلات زا نديشک تسد
سرتسا طيارش .از
ديدجت یوحن للاتخا فيرعت رد هلاقم نيا ناگدنراگن رخآ رد
عاوینا هیب ییسرتسد رد لکیشم ناوینع هب ار نآ و هدرک رظن
یم فيرعت هلمج راتخاس جيتن رد هک دننک
ۀ تروص راميب نآ ار دماسبرپ یاه
یم حيجرت هد
ن ییم هرایشا نيینچمه اهنآ .د هیک دیننک
رد ًلاایمتحا
و یناگژاو یبايزاب زين
هلمج راتخاس یبايزاب
، مسيناکم .دشاب راک رد یهباشم یاه
نابز ناراميب رب رگيد یشهوژپ رد شيرپ
ناورريغ ، و رانسي ت و تروگاه (1
نویمزآ زا هدافتیسا ایب )2007
هیلمج قیيبطت نیيلانآ -
ريویصت
6
شقن باستنا و کرد رد ار ناراميب نيا یياناوت یندومزآ هب یسررب نيا رد .دنداد رارق یسررب دروم یعوضوم یاه
اه
، ییم هئارا یريوصت دیش
یم هلمج نيا .دوب هارمه یرادينش هلمج کي اب هک اب تسناوت
یراديد تاعلاطا نآ اب اي هتشاد تقباطم هدش هداد ريوصت
نيا رد .دشاب توافتم
هداد شيامزآ زا هدمآ تسد هب یاه
16 اب یزغم بيسآ اب راميب 11
دندوب ناسمه نس رظن زا ناراميب نيا اب هک ملاس صخش
، راریق ییسررب دروم
یبصع بيسآ دقاف دارفا رد هک داد ناشن هعلاطم نيا جياتن .دنتفرگ
، نابز ناراميب فلاخرب ویضوم شیقن باستنا ، ناورريغ شيرپ
هینيمز رد یع
هب یرصب تاعلاطا یم ماجنا تعرس
دش نينچمه . نابز ناراميب هک دش صخشم
هناشن چيه ناورريغ شيرپ ريوصت قباطت مدع هب تيساسح زا یا
.دندادن ناشن هلمج و
یلاوت کرد یياناوت هلمج رد تاملک فلتخم یاه
طسوت هک تسا یرگيد شهوژپ عوضوم ،یکرت نابز یربخ یاه سيوام
ناراکمه و3
( نابز ناراميب یور رب )2020
ريغ و ناور شيرپ کرت ناور
وگلا یکرت نابز رد هک تسا رکذ هب مزلا .تسا هدش ماجنا نابز یلاوت فلتخم یاه
نابز هب لاتبم دارفا .تسا زاجم تاملک هب یشيرپ
یم رظن هلمج شزادرپ رد هک دسر بلاغ بيترت زا هک یياه
ییمن تيعبت تاملک یلصا و ،دیننک
یم لکشم راچد هتفاي .دنوش
هیچرگا ،نيا رب هولاع ،دنتشاد یرتدب درکلمع لرتنک هورگ هب تبسن ناراميب لک رد هک داد ناشن قيقحت نيا یاه
نابز ناراميب یارب جياتن نومزآ یمامت رد ناور شيرپ
نایبز ناراميب درکلمع یلو ،دوب ناسکي ًابيرقت اه غ شيریپ
ریي هیلمج رد ناور ایب هیک یيایه
یم عورش لوعفم دندش
(OVS/OSV)
فيعض هلمج زا رت یم عورش لعاف اب هک دوب یياه
دندش
(SOV/SVO)
هداد تياهن رد . هدیش تیفاي یاه
هيرظن نيا هعلاطم نيا رد ( :دندرک دييات ار اه
1 راتخاس ) نابز رد قتشم یاه ییم راریق ريثأیت تیحت یشيرپ
( و دینريگ 6
ریظن زا ) دادیعت ینایگژاو
یم یدودحم تاملک اج لوعفم نيب دنناوت
هب شلاچ هلأسم نيا هک دنريگب رارق نآ یلصا هاگياج و هدش اج هلمج کرد رد ار یياه
یزایفآ یاه
یم داجيا هجيتن نينچمه شهوژپ نيا رد .دنک هلمج یلااب یراتخاس دماسب هک دش یريگ
یم عورش لعاف اب هک یياه هب تسا نکمم ،دنوش
عیفن
نابز ناراميب راتخاس نيا کرد و هدوب شيرپ
ناسآ ار اه .ديامن رت
ناياپ کي زا هتفرگرب رگيد شهوژپ تسا همان
؛ اجرباک
0س
(2019)
شقن صيصخت هعلاطم هب نارایميب ینایبز تادیيلوت رد یعویضوم یایه
نابز یم شيرپ نآ شهوژپ نيا رد .دزادرپ
یم دوخ هدنراگن هک هنوگ ییم لایبند فدیهود دیيوگ
نیيا ییسررب تیسخن :دویش نارایميب ایيآ هیک
نابز شقن صيصخت رد شيرپ یم یوريپ یصاخ یوگلا زا یعوضوم یاه
ريخ اي دننک
؟ نيا رگيد و هک
شقن صيصخت ايآ کي یعوضوم یاه
لحرم ۀ تسا ناراميب نيا راتفگ ديلوت دنيآرف رد لتخم
؟ ییم شيریپ نابز ناراميب راتفگ ديلوت رد صقن اعاب یزيچ هچ ،تروص نيا ريغ رد -
قيقحت نيا رد روظنم نيا هب ؟دوش
، شقن باستنا هورگ هب یعوضوم یاه
نایبز رایميب کي راتفگ رد یمسا یاه و کیيمونآ شيریپ
رایميب کیي
1 Wassenaart, M. & Hagoort, p.
2 On- line sensitivity to the picture- sentences mismatches
3 Mavis, I.
4 Cabrejas, A. s.
یيانعم یگژيو ريثأت یسررب شقن و یرادناج
نابز ناراميب رد هلمج شيارآ رب یعوضوم یاه یسراف شيرپ
نابز ینگچ ناگژم و ینامحر نيسح
55
نابز :دیش لصاحريز جياتن و دش ليلحت و هيزجت ناورريغ شيرپ (
1 نایبز نارایميب ) شیقن صيیصخت یاریب ناورریيغ و کیيمونآ شيریپ
یایه
شقن و تروص و یعوضوم شقن عون بسحرب یعوضوم شقن نيا ۀدنريذپ یمسا هورگ
ییم یوریيپ ییصاخ یویگلا زا ( و دیننک
6 ) دینيآرف
شقن صيصخت يغت یعوضوم یاه
یمن ري دنک . مه چ هیب ییسرتسد رد ایهنآ تلاکشم زا یشان ناراميب نيا ینابز تلالاتخا هک دش صخشم نين
ملک یجاو دومن رد تا
.تسا ناگژاو
شهوژپ یسررب رد رظن زا هک یرثا اي هلاقم چيه ، یلخاد یاه
ريغتم مه یسررب دروم یاه دشاب شهوژپ نيا عوضوم اب وس
، دیشن تیفاي .
ایب
یگژيو ريثأت هعلاطم هب هک رظن نيا زا ريز شهوژپ دنچ لاح نيا نابز مئلاع زورب رد یسراف نابز یروتسد یاه
یشيرپ هتخادرپ دنا
، یدیح ایت
یم رکذ اجنيا رد و هدش هداد صيخشت طبترم .دنوش
ناراکمه و یيايرآ (
1364 یور رب بلاج یقيقحت رد ) 64
يب نابز رام یسراف شيرپ راتفگ زکارم هب هک نابز
هدرک هعجارم نارهت ینامرد دنا
،
ناراميب نيا ینابز تلالاتخا یسررب هب هتخادرپ
دنا هجيتن نيا هب و هديسر
دنا هک مسا لعف و اه یم اه هب دنناوت تاعيایض لایبند هیب هیناگادج رویط
زا راچد نوگانوگ یزغم مه
دنوش یگتخيسگ .
هتفاي یایه یب ییليلحت و یفيیصوت ه
ییم نایشن شهوژیپ نیيا زا هدیمآ تیسد یيایناوت نایيم دیهد
ب ه یهاگجيگ بول هعياض و مسا یريگراک هرکمين1
رلاوگنآ جنکش تمس هب زغم پچ
،زغم یطابترا قطانم و6
و دراد دویجو یرادانعم طابترا
ب یياناوت نيب هطبار نيمه ه
یريگراک یناشيپ بول هعياض و لعف پچ هرکمين3
.دراد دوجو زين زغم
،رگيد یشهوژپ رد مافلگ و یرماع
( 1366 ) یياناوت نيب ايآ هک دنبايب لاوس نيا یارب یخساپ دندرک شلات یياناوت رياس و ینابز یاه
یایه
هداد ،خساپ نيا نتفاي یارب .ريخ اي دراد دوجو طابترا نهذ رد یتخانش یاه
14 ابز راميب ن رایتفگ زیکارم هیب هک شيرپ هیعجارم ناریهت ینایمرد
هب جياتن ساسا رب .دش یسررب ،دندوب هدرک هک ديدرگ صخشم هدمآ تسد
نابز یناوتان ا رد ناورريغ ناشيرپ
ن شقن تسرد باست ،یياینعم یاه
هب للاتخا یلک یتخانش یم طوبرم یرت
هعياض زا یشان هک دوش
تخاس کرد شزادرپ رد کرتشم یبصع یاه یلاویت و ینابز
.تیسا یتخانیش
یم ناشن هتفاي نيا یياناوت هک دهد
تراهم و ینابز یاه ريغ یتخانش یاه
هزویح هیيرظن فلاخرب هتفاي نيا .دنتسه لماعت رد رگيدکي اب ینابز یا
تراهم رياس زا ینابز شزادرپ ۀزوح للاقتسا هب هک تسا نابز ندوب .دراد رواب یتخانش یاه
،ناريا رد شهوژپ
اه نابز ناراميب ینابز تلالاتخا یور رب هدش ماجنا ی یمن دودحم نابز یسراف ناراميب هب اهنت شيرپ
هب نايم نيا رد .دوش
یم شهوژپ هس یندومزآ هک درک هراشا ناوت
درک ناراميب نايم زا ار دوخ یاه
هدومن باختنا نابز کرت و نابز
ییشاپورف یویگلا یسررب هب و
نابز نيا رد ینابز پ اه
هتخادر .دنا
،تسا یعطقم و یدروم شهوژپ کي هک ،لوا شهوژپ رد في
ناراکمه و داژن یل (
1341 و نایمز ،تقباطم یروتسد هلوقم هس رد للاتخا )
نابز راميب ود رد ار یروتسد دومن ناورريغ شيرپ
درک دنداد رارق یسررب دروم نابز فرگرب شهوژپ نيا یرظن بوچراچ .
ۀيرظن زا هت نمدیيرف
یکسنيزدورگ و (0
1441 رد هدش لقن ناراکمه و داژن یليف
1341 ) نومزآ .دوب هیلمج ليمکت نومزآ یسررب نيا رد هدش ماجنا یاه
هیک دویب
نومزآ رد .دش ماجنا یبتک و یهافش شور ود هب هيرظن اب هک دش لصاح یناسکي جياتن شخب ود ره یاه
هلسلس و یراتخاس یبتارم
و نمدیيرف
یکسنيزدورگ (
) 1997
شيب یروتسد دومن ناراميب نيا رد .تشاد تقباطم .دوب هديد بيسآ و هدش لتخم یروتسد تقباطم زا رت
طسوت مود شهوژپ ناراکمه و یحور
( 1341 .تسا هدش ماجنا ) ینایبز یشاپورف و شزادرپ یوگلا یسررب ،شهوژپ نيا ماجنا زا فده
هداد ،خساپ هب نديسر یارب .تسا هنابزود دارفا رد یاه
11 نابز راميب ایت دیش شلایت و دیش یسررب نابز یسراف و یرذآ ۀنابزود شيرپ
یاینغ
مود و لوا نابز یناور و ناگژاو رد
نيا هنابزود دارفا
.دوش هسياقم هب جياتن
نایبز دوبهب زين و یشاپورف یوگلا هک دوب نيا زا یکاح هدمآ تسد
1 Temporal lobe
2 Angular gyrus
3 Frontal lobe
4 Friedmann, N. & Grodzinsky, Y.
.دویب توایفتم نارایميب نیيا رد زیين مود و لوا نایبز رایتفگ یناور رد للاتخا .تسا توافتم ناراميب نيا رد مود و لوا لایح نیيا ایب
، توایفت
وا نابز ناگژاو یانغ نيب یرادانعم نابز زورب نامز رد مود و ل
هنابزود رد نآ عورش زا سپ هتفه هس زين و یشيرپ نایبز هیب لاتیبم یایه
ییشيرپ
ديدرگن هدهاشم .
نابز ناراميب هک زين موس شهوژپ یکرت هنابزود شيرپ
- یم رارق هعلاطم دروم ار یسراف طسوت دهد
بيقر تسود احو یج ل و ( 1346 ماجنا )
شهوژپ نيا رد .تسا هدش نابز ناراميب رد نابز تشگرب زين
هنابزود شيرپ رارق هجوت دروم
نومزآ .تفرگ هدنوش
ییسررب نیيا رد ایه 6
رایميب
نابز نابزود شيرپ ۀ
یرذآ - یرشقريز بيسآ اب یسراف نابز عون هک یياجنآ زا .دنتسه
هب ،تسين ناسکي ناراميب نيا رد مود و لوا نابز یشيرپ
هکدراد دوجو لامتحا نيا ناگدنراگن ۀديقع نابز هب ًامازلا ،هنابزود دارفا رد زغم یرشقريز شخب رد بيسآ
ناسکي یشيرپ ی
مود و لوا نابز رد
ن رجنم راميب درگ
.د هداد یسررب ،ناياپ رد اه
ناشن یم دنهد ،یرشقريز بيسآ اب ناراميب یوحن درکلمع رد توافت هک ۀيضرف کمک اب
یظفاح ۀ
بخا يرظن و یدربهار و یرا ۀ
یبصع نابز-
.تسا نييبت لباق یگنابزود یتخانش
طسوت هک رگيد یقيقحترد هچنغ
روپ ناراکمه و (
1346 تسا هدش ماجنا ) ،
بکرم یماسا و هداس یماسا شزادرپ رد یيانعم تيفافش شقن
هزاس زا لکشتم یلعفريغ یاه
« مسا +مسا »
رتدماسبرپ هک ه یسراف نابز رد بکرم یماسا ني
س دنت یم یسررب ، رد ییسررب درویم نارایميب .دویش
،شهوژپ نيا 6
نابز راميب و ناورريغ شيرپ
6 راميب نابز یرشقارف شيرپ ییتکرح
.دنتیسه نویمزآ یایه هیب ،شهوژیپ نیيا رد هدیش هیتفرگراک
نومزآ یاه
« ههجاوم رد نديمان »
و
« رارکت » یسررب .دنتسه هداد
اه ناشن مين یماسا شزادرپ هک داد تحار فافش
ریب ار یریتمک رایب و هدویب ریت
یم دراو نهذ هب دزاس
هداد رد اطخ نازيم نيرتشيب ،ليلد نيمه نابز ناراميب و دوب فافش یماسا هب طوبرم ،یسررب دروم ناراميب یاه
رد شيرپ
ينچمه .دندش بکترم ار اطخ نازيم نيرتمک فافش مين یماسا رارکت و نديمان ن
شهوژپ نيا رد هک ديدرگ مولعم
رد ییشقن یياینعم تيفافش
درادن ناراميب نيا رد یلعفريغ بکرم یماسا شزادرپ
.
4 . ور و داوم ش
اه
شور هب شهوژپ نيا یفيصوت
- یليلحت .تسا هتفرگ تروص هنومن
بيسآ یاراد دارفا ،هعلاطم دروم یاه
دندوب یزغم نایبز راچد هک
ییشيرپ
و هدش راتفگ زکارم رد نایبز ییعطق صيخیشت .دندوب نامرد تحت نارهت ینامرد
نویمزآ قیيرط زا درویم هوریگ ییشيرپ یایه
AST
و
ALPS
.دوب هتفرگ تروص نومزآ
نابز یرگلابرغ نومزآ ايAST
دتسلاه یشيرپ -
1نمپو زا 11 یياناوت نآ رد هک تسا هدش ليکشت نومزآريز یایه
ب مان ،تاملک ندرک یجه رد راميب یم یبايزرا ءايشا دربراک صيخشت و ريوصت نديشک ،ندناوخ ،ءايشا ندر
نومزآ رد .دوش نومزآ ايALPS
نابز رد ینابز درکلمع سايقم
،یشيرپ یياناوت6
یم رارق یبايزرا دروم راتشون و ندناوخ ،ندرک تبحص ،ندينش رد ناراميب یاه ( دريگ
یرکاش
،ناراکمه و ا .)1343
ناراميب نيب ز
، 1 ناورريغ راميب :دندش باختنا دندوب ريز طيارش یاراد هک
نورب ،یراميب تدش رظن زا راميب ینابز داد
ديابن هب هدش لتخم لماک روط دشاب
هلمج نايب هب رداق لقادح و یاه
دنچ هملک ریظن زا .دشاب یا
شنک راچد ،یبناج تلالاتخا رياس شناوخ و یشيرپ
بن یشيرپ دنیشا ترایک دینناوتب ایت هیلمج یایه
تخایس یاریب ایهنآ زا و هدیناوخ ار یزایس
هلمج .دننک هدافتسا دوخ یاه رد نایصصختم ریظن قبایطم هک ارچ ،دشاب هتشذگ یزغم بيسآ زا هتفه هس لقادح ،یراميب تدم لوط رظن زا و
هعياض داجيا زاغآ
، هتخل دوجو تفاب باهتلا اي و نوخ یاه
ع داجيا ببس زغم یاه راميب رد مئلاع ديدشت و یبناج ضراو
نا یم .ددرگ
هب ناراميب مامت نيب زا ،بيترت نيا نابز
یشيرپ یم هعجارم نارهت ینامرد راتفگ زکارم هب هک ک
در دن
، 1 نيا رد دنتشاد ار لااب طيارش هک راميب
نومزآ نيا .دنتفرگ رارق هعلاطم دروم شهوژپ مه اه
دروم رد نينچ 14
.دش هتشاذگ ارجا هب زين دهاش درف تسد دهاش دارفا باختنا تلع
یبایي
هداد شجنس تهج یکلام و رايعم هب نیس رظن زا هورگ ود دارفا .دوب ناراميب زا لصاح یاه
ّایبيرقت یردایم نایبز و تلايیصحت نازیيم ، هبایشم
1 The Halstead-Wepman Aphasia Screening Test
2 Aphasia Language Performance Scales
