هناخلگ رایخ تیفیک و درکلمع ،یدشر یاهرتماراپ ت تحت یا
أ تبسن ریث هب میساتپ فلتخم یاه
کاخ نودب متسیس رد ییاذغ لولحم میسلک
ناوج رسای -1
وجلد یرظن داوج دمحم
2
*
:تفایرد خیرات 05
/ 10 / 1395
:شریذپ خیرات 17
/ 04 / 1397
هدیکچ
ییاذغ لولحم میسلک هب میساتپ تبسن تشک رد
م شقن کاخ نودب یاه ؤ
ده ر یاههرتماراپ ههجیتن رد و یندعم رصانع ریاس بذج رب یرث و
یوهمن
هت یهسررب فده اب .دراد رایخ دننام یدیلوت تلاوصحم تیفیک و تیمک هژیوب أ
تبهسن ریث میهسلک ههب میهساتپ پهلتتم یاهه 2
و 5 / 1 ، 1 ، 7 / 0 ، 5 / 0 رهب )
مقر رایخ ییایمی ویب و یکیژولویزیف تایصوصخ
ًلاماک حرط بلاق رد یشیامزآ ،نیگن رتهسب اهب کاهخ نودهب تهشک زاهب متسیس رد رارکت هس اب یفداصت
تیلرپ و تیپوکوک یبیکرت 1:1
أت رگنایب جیاتن .دیدرگ ارجا ) ینعم ریث
میهساتپ و میسلک دصرد ،هشیر و هتوب کشخ و رت نزو رب میسلک هب میساتپ تبسن راد
وبرک ،رایخ هویم یفیک تافص ،هایگ رب .دوب هویم ث نیماتیو نازیم و لک لنف ،لک تاردیه
هشیر رت نزو نیرتشیب ساسا نیمه 36
/ 29 نزو ،)هتوب رد مرگ
هشیر کشخ 88
/ 1 هویم لوط ،)هتوب رد مرگ 3
/ 13 یتناس هویم رت نزو و تفاب یتفس ،)رتم 112
بآ یبسن یاوتحم و گرب میساتپ و میسلک نازیم ،)مرگ
گرب 7 / 57 توب )دصرد هب هویم ث نیماتیو یاوتحم نیرتشیب نینچمه .دیدرگ هدهاشم میسلک هب میساتپ ربارب تبسن رد رایخ ه تبسن رد بیترت
میساتپ یاه
میسلک هب 5 / 1 و 1 ربارب میسلک هب میساتپ تبسن .د لصاح 1
هب هویم نزو و لوط نیرتشیب دیلوت ببس ، نیمهرهب ردهیدرگ درهکلمع یلهصا یازجا ناونع
ثکادح ساسا هویم درکلمع ر
72 / 8 لیلدهب کهی رهبارب میهسلک هب میساتپ تبسن شیامزآ جیاتن ساسارب .دمآ تسدب روکذم تبسن رد زین )هتوب رد مرگولیک
.دیدرگ کاخ نودب متسیس رد نیگن مقر رایخ هویم تیفیک و درکلمع شیازفا هب رجنم ییاذغ رصانع بذج و یومنود ر یاهرتماراپ دوبهب هژاو یاه یدیلک ث نیماتیو ،یندعم رصانع تبسن ،لک تاردیهوبرک ،تشکبآ تشک :
همدقم
1
رایخ (
Cucumis sativus L.
یرهس ده ر اب هلاسکی ناهایگ زا)
یهم لوصحم دیلوت هام نیدنچ لوط رد هتسویپ هک هدوب لیلدهب و دهنک
ههناتلگ تهشک ،ییاوه و بآ طیار هب لوصحم نیا تیساسح نآ یا
متسیس رد هژیوب دیفم کاخ نودب یاه
دوب دهاوخ 19
رهصانع بذج .)
ییاذهغ رهصانع نیب تبسن و رصنع تظلغ ساسارب ،ناهایگ رد ییاذغ ت تحت أ یم رارق ریث نویتاک بذج .دریگ
هت تحت ،تظلغ زا رتشیب اه أ
ریث
یم رارق رصانع نیب تبسن دریگ
22 و میهساتپ هلمج زا ییاذغ رصانع .)
هویم تلاوصحم تیفیک رد مهم رایسب رصانع زا میسلک یهم یا
.دنه اب
میزنآ تیلاعف میظنت رد میساتپ لاهقتنا و زتنهسوتف تده ،یهاهیگ یاه
گرب زا یزتنسوتف داوم تفاب تمس هب شکبآ یاهدنوآ ریسم زا اه
یاه
هریخذ شقن یا نهیا زا ار لوهصحم تهیفیک و تهیمک و هدرهک یهنیرفآ
1 و 2 - شناد هتخومآ دهحاو ،یناهبغاب مولع یسدنهم هورگ رایشناد و د را یسان راک
ناریا ،داباهم ،یملاسا دازآ هاگشناد ،داباهم
* - :لوئسم هدنسیون Email: [email protected]
)
DOI: 10.22067/jhorts4.v32i3.60489
ت تحت قیرط أ
یم رارق تبثم ریث دهد
14 .)
رف رد یمهم شقن زین میسلک آ
یکیژوهلویزیف و یراتخاهس یاهدهنی
لداهبت میهظنت و یلولهس یاهشغ یرادیاپ ببس و هت اد هدهع رب اشغ یم ینوی دو 26 ).
نده لهیوط ،یلولهس میسقت رد نینچمه میسلک
ت هویم د ر و یلولس أ
تردهق ،هوهیم تهیفیک رهب یتبثم رثا و هت اد ریث
دراد ث نیماتیو نازیم و ینامرابنا 4
یددعتم تا رازگ .) شهقن هرابرد
تهسا هده هئارا پلتتم تلاوصحم رد میسلک و میساتپ یتسینوگاتنآ 3 ، 6 ، 11 و 13 بذهج نیهب تهباقر ههب ناوهت یهم ساسا نیمه رب .)
ههجوگ میسلک و میساتپ یهگنرف
تهشک متهسیس رد هده تهشک یاهه
کینوپوردیه 19
ود گرهب رد میسلک بذج نازیم شهاک نینچمه و )
زا ی ان لدرخ و ازلک هنوگ دوهمن هراه ا میهساتپ بذهج شیازهفا
2 .)
ییابطابط و یبکوک نینچمه 13
ت یسررب رد ) أ
تبسن ریث پلتتم یاه
ههک دهنداد شرازگ تشکبآ متسیس رد ایلاگ هزبرخ رب میسلک هب میساتپ س و لولحم دماج داوم ،درکلمع هب هویم یتف
ینعم روط أت تحت یراد ریث
نیمهرب رتهفرگ رارق میسلک هب میساتپ تبسن درکلمع نیرتشیب ساسا
هب هویم لولحم دماج داوم و تبسن رد بیترت
یاه 3 و 4 .دیدرگ لصاح
:اپاش 4730 - 2008 ISSN: 2008 - 4730
.دهیدرگ هوهیم یتفهس شهاهک ههب رهجنم روکذم تبسن شیازفا نکیل ،ییاذهغ لوهلحم رد رهصنع ود نیا نیب بسانم تبسن تیاعر نیاربانب زئاهح اهنآ لباقتم بذج مدع هجیتن رد و دایز تباقر زا یریگولج تهج یم تیمها رف یهط میهسلک هب میساتپ تبسن ،هایگ لخاد رد .د اب
آ دهنی
یم شیازفا یشیاز هجوگ دننام هویم لخاد رد تبسن نیا نازیم و دبای
-
هویم تاجیزبس ریاس و یگنرف لگ دننام یتنیز ناهایگ لگ هقاس و )یا
شتب هب تبسن )کتیم و زُر تهسا رتشیب یشیور یاه
22 شیازهفا .)
ب میساتپ تبسن نتهفر رتلااهب ببهس ییاذهغ لوهلحم رد میسلک ه
EC
یم و هد ییاذغ لولحم ببهس ،میسلک بذج زا یریگولج رثا رب دناوت
دو ناهایگ رد ییاهتنا یگتخوس 12
هده داهنهشیپ تبهسن لاوصا .)
لولحم رد میسلک هب میساتپ یارب هشیر طیحم رد ییاذغ یاه
دودح 1
یم د اب 15 و 23 میساتپ یلااب تبسن .) ت میسلک هب
أ رمع رب یفنم ریث
ته اذگ یاهج رهب زنوراب مقر زُر لگ یاجلگ 25
).
تبهسن نیهنچمه
د ر مهقر وهاهک گرهب رهت نزو شهاهک ببهس میسلک هب میساتپ یلااب نازیم هب تنانگیم 29
% یلاح رد د ار میِف مقر وهاک گرب رت نزو هک
داد شیازفا 9
).
أهت و روکذهم بهلاام ههب هجوت اب تاهک تبهسن ریث
ینوی
لولحم هاهیگ یومنوده ر یاهرتماراپ رب ییاذغ یاه 15
تاهعلاطا و )
ت دروم رد کدنا أ
راهیخ تهیفیک و تیمک رب میسلک هب میساتپ تبسن ریث
ههب میهساتپ تبسن یسررب فده اب هعلاام نیا ،کاخ نودب متسیس رد ت و ییاذغ لولحم رد میسلک أ
هایگ رد رصانع نیا بذج تبسن رب نآ ریث
ک تایصوصخ و .دیدرگ ارجا نیگن مقر رایخ یفیک و یم
شور و داوم اه
یهط نلیهتا یهلپ شه وپ اب کینوپوردیه هناتلگ رد شیامزآ نیا لاس ناتسبات و راهب لوصف 1394
هنابه و ههنازور یاهمد .دیدرگ ارجا
هب هناتلگ بیترت
±2 26 و
±2 19 نیب یبسن تبوطر و ،سویسلس هجرد
60 - 55 دصرد نیا .دیدرگ میظنت
ًلاماک حرط بلاق رد قیقحت یفداصت
لوهلحم ماهس جنهپ لما رهبارب میهسلک ههب میهساتپ یههد
140 / 70 ،
140 / 100 ، 140 / 140 ، 140 / 210 و 140 / 280 یلیم ههب )رهتیل رب مرگ -
تبهسن اهب بیترت رهبارب یاهه
5 / 0 ، 7 / 0 ، 1 ، 5 / 1 و 2 رارهکت ههس اهب )
ًاعومجم 9 رایخ یور رب )یشیامزآ رارکت/دحاو ره رد هایگ نیهگن مهقر
لولحم متسیس هب زهجم کاخ نودب تشک زاب متسیس رد هرهاق یهد
-
تیلرپ :تیپوکوک رتسب اب یا 1:1
لوهلحم .دهیدرگ ارجا )یمجح یههد
رنیاتسا درادناتسا نویسلاومرف ساسارب 1984
ناکچ هراق قیرط زا ) -
تدم هب اه 2
طیاره ههب هتهسب راهبکی تعاس راهچ یلا ود ره هقیقد
اهشم ات )یایحم نادهلگ رهه شهکهز زا ییاذهغ لوهلحم ورهخ هده
10 دصرد تبهسن .دهیدرگ لامعا )هدافتسا دروم لولحم پهلتتم یاهه
باهنم و رنیاتسا هیاپ لولحم ساسارب ییاذغ لولحم میسلک هب میساتپ ردهیدرگ ماجنا کی هرام لودج رد روکذم )ژورن ،ارای ییایمی یدوک تلاک زا نینچمه ع هب میساتپ و میسلک یاه
یهلیمکت یاههدوک ناوهن
یهکیرتکلا تیادهه .دیدرگ هدافتسا ییاذغ رصانع ندومن لداعتم تهج لولحم تبسن رد ییاذغ یاه یاه
5 / 0 ، 7 / 0 ، 1 ، 5 / 1 و 2 هب ربارب بیترت
1 ، 2 / 1 ، 5 / 1 ، 9 / 1 و 2 / 2 سنمیز یسد نینچمه .دوب رتمرب
یماهمتpH
لولحم هدودحم رد اه 8
/ 5 یلا 6 .دیدرگ ظفح
لودج 1 - شیامزآ رد هدافتسا دروم یاهدوک تظلغ و یلصا نویسلاومرف
Table 1- Formula and concentration of fertilizers used in this experiment یدوک عبانم
†
Source تظلغ
Concentration ( )mg/l فرصمرپ رصنع
Macro element
KNO3
- O .4H2
)2
Ca(NO3
167 N
PO4
KH2
31 P
PO4
KH2
- KNO3
277 K
CaCl2
- O .4H2
)2
Ca(NO3
183 Ca
O .6H2
)2
Mg(SO4
49 Mg
یدوک عبانم
†
Source تظلغ
Concentration ( )mg/l مک رصنع
فرصم Micro element
Fe EDTA 6%
1.33 Fe
O .H2
MnSO4
0.62 Mn
O .6H2
ZnSO4
0.11 Zn
₂O
₇.10H O BO4
₂ Na 0.44
B
CuSO₄.5H₂O 02
Cu 0.02
Na₂MoO₄.2H₂O 0.048
Mo
ارای تکر زا شیامزآ نیا رد هدافتسا دروم یدوک بانم :† Yara, Norway
ت ) دیدرگ نیمأ
†: The fertilizers used in this experiment were from Yara, Norway
مادنا رت نزو یاه
یومن و د ر هرود کی زا سپ هشیر و ییاوه 3
نآ ندومن ادج زا سپ و ههام و قهیقد یلاهتیجید یوزارهت اهب مه زا اه
هنومن نداد رارق زا سپ کشخ نزو ترارهح هجرد اب نوآرد رت یاه
65
تدم هب سویسلس هجرد 72
تههج نیهنچمه .دیدرگ هبساحم تعاس
زا گرب ماس یریگ هزادنا هزادنا هاگتسد
هس یرهیگ ما
گرهب
Leaf
Area Meter AM 200
مرن و ) رازفا
Windias
مجح هبساحم یارب و
رهاقم بآ بواح ردم هناوتسا زا هشیر ده هدافتهسا
. دروآرهب تههج
گرب بآ یبسن یاوتحم ادتبا ،هزات یاه
4 راق اب کسید 1
یتناهس رهتم
نیزوت و ادج گرب ره زا یرتپ هب سپس و هدیدرگ )FW
یواهح شید
راقم بآ روتابوکنا نورد هب 4
یاهمد اب تعاس 4
)سویهسلس ههجرد
نآ سامآ نزو ،یفاضا بآ فذح زا سپ و لقتنم ده نیزوت اه
)TW
یرتپ شید یامد اب نوآ هب کسید یواح یاه 65
ههب سویسلس هجرد
تدم 72 دنده لهقتنم کشخ نزو شجنس تهج تعاس رد .)DW
هبساحم ریز لومرف زا گرب بآ یبسن یاوتحم تیاهن دیدرگ
20 .)
1 )
RWC= 𝐹𝑊−𝐷𝑊
𝑇𝑊−𝐷𝑊 × 100
ت شجنس تهج أ
تبسن ریث لوهلحم میسلک هب میساتپ پلتتم یاه
ضرع و لوط لما اهرتماراپ یخرب هویم تیفیک و ومنود ر رب ییاذغ و شجنهس راهیخ ومنوده ر هرود یهط یفداصت رواب هتوب ره رد هویم م طسوت هویم تفاب یتفس .دیدرگ یریگ یتفهس هاگتهسد طهسوت اه
جنهس
هزادنا هزادنا .د تئارق نتوین بسحرب تفاب یتفس نازیم و یریگ یریگ
هب )هتفای هعسوت غلاب گرب میساتپ تظلغ هلع رشن شور
تهظلغ و یا
هب میسلک اهب نویسارتیت شور تفریذهپ ماهجناEDTA
5 نیهنچمه .)
هزادنا یارب تاردیهوبرک یریگ
،گرب لک لولحم یاه 1
/ 0 تفاب زا مرگ
اب ینیچ نواه رد هد زیرف گرب 5
لوناهتا رهتیل یلیم 95
% و وهلتم
رود اب سپس 3500
هقیقد رد رود 10
سپهس .دیدرگ ژویفیرتناس )هقیقد
1 / 0 یلیم اب هارمه هراصع زا رتیل 3
تنآ رتیل یلیم ههب هد هیهت هزات نور
تدم 10 ههنومن بذج نازیم اتیاهن و لاقتنا مرگ بآ مامح هب هقیقد اهه
وههم لوههط رد ندهه کههنخ زا سههپ 630
هاگتههسد اههب رتموناههن
رتموتفورتکپهسا
Lambda 25 UV/VIS, Perkin Elmer; USA
)
دیدرگ تئارق 9
هزادنا یارب .) ،لک لنف یریگ
1 / 0 هب گرب ردوپ زا مرگ
هارمه 5 م یلی لوناتم زا رتیل 80
% کیردیرلک دیسا یواح 1
% و مهضه
تدم هب قاتا یامد رد سپس 2
.تهفرگ رارهق رکیه یور رهب تعاهس
تدههم هههب لههصاح لوههلحم 10
رود اههب هههقیقد 3000
هههقیقد رد رود
سپس و ژویفیرتناس 100
اب ییور لولحم زا رتیلورکیم 750
رهتیلورکیم
تدم هب لصاح بیکرت و ولتم نیلوف فرعم 5
قاهتا یامد رد هقیقد
ندوزفا زا سپ تیاهن رد .د یرادهگن 750
میدهس تانبرک رتیلورکیم
6
% زا سهپ بذج نازیم هنومن ره هب 90
وهم لوهط رد ههقیقد 725
یلیم بسح رب لک لنف یاوتحم .دیدرگ تئارق رتمونان کیلاگ دیسا مرگ
دهیدرگ شرازهگ رههت نزو مرهگ رهب 28
شور اههب ث نیماهتیو رادههقم .)
تیت هتساشن فرعم روضح رد تادی میساتپ و دیادی میساتپ ،دی اب یرتمیر تفرگ تروص
2 هوهیم نیزوهت قهیرط زا زین لوصحم درکلمع .) یاهه
قهیقحت نهیا .دهمآ تهسدب هتوب ره زا ید ر هرود یط هد ت ادرب هناتلگ هیزجت .د ماجنا رارکت هس اب یفداصت لاماک حرط ساسارب ،یا
هداد لیلحت و اب زین اه
مرن رازفا هتهسنSAS
2 / 9 نیگناهیم ههسیاقم و
هداد هنماد دنچ نومزآ ساسارب اه لاهمتحا حواهس رد نکناد یا
5 و 1
.تفرگ ماجنا دصرد
ثحب و جیاتن او هیزجت جیاتن ر
هداد سنای مادهنا کشخ و رت نزو هک داد ناشن اه
ینعم رواب )هشیر ینیمز و )گرب ییاوه یاه ت تحت یراد
أ تبسن ریث
لودهج تفرگ رارق میسلک هب میساتپ 2
نیگناهیم ههسیاقم ساهسارب .)
تبهسن رد ههشیر کهشخ و رهت نزو و ههتوب رت نزو نیرتشیب ،اهرامیت میسلک هب میساتپ 1
راهمیت رد ههتوب کشخ نزو نیرتلااب و دمآ تسدب
میسلک هب میساتپ تبسن 7
/ 0 لک د لصاح 1
.)
م خاهه ناوههنع هههب هاههیگ رههت نزو طیارهه رد هاههیگ دهه ر مههه
و هایگ یبآ تیعضو ،ییاذغ رصانع بذج هلمج زا پلتتم یکیژولویزیف یم بوسحم یزتنسوتف تیفرظ یم رظن هب .دو
لداهعتم تبهسن دهسر
زا یرهتهب یکیژوهلویزیف طیار هایگ ،ییاذغ لولحم میسلک هب میساتپ لودج بآ یبسن یاوتحم دوبهب هلمج 3
هرهیغ و گرب ماس هعسوت ،)
ار ینعم شیازفا هب رجنم هک هدومن هبرجت مقر رایخ هتوب ومنود ر و راد
سلو و دلونوس جیاتن اب هک هدیدرگ تبسن نیا رد نیگن 1
23 رب ینبم )
رهب ییاذهغ لوهلحم رد میهسلک ههب میساتپ یواسم تبسن تبثم ریثأت هوهیم تاجیزبهس رد هاهیگ ید ر یاهدنیآرف جیاهتن .دراد تهقباام یا
نیگنایم هسیاقم نینچمه و هشیر مجح نیرتشیب هک داد ناشن اهرامیت
لولحم رامیت رد ،رایخ هتوب گرب ماس میهسلک ههب میساتپ تبسن یهد
ربارب 1.5 ههب میهساتپ تبهسن رد گرهب ماس و هشیر مجح نیرتمک و
میسلک 0.5 لودج دیدرگ لصاح 3
هاهیگ نامتخاس یلصا ءزج هشیر .)
ییاذغ رصانع بذج رد یساسا شقن هک هدوب ههک داد ناشن جیاتن .دراد
پقس ات میسلک هب میساتپ تبسن 1.5
شیازهفا رد یهتبثم ریثأهت ،رهبارب
شهاهک راهیخ ههشیر مجح تبسن نیا شیازفا اب و ت اد هشیر مجح ههجیتن رد و هاهیگ یزتنسوتف تیفرظ زا یصخا گرب ماس .درک ادیپ هدام یم هایگ طسوت یزاس د اب
24 ).
ببهس ،هاهیگ گرب ماس شیازفا
هرهیخذ ههجیتن رد و هایگ ومن و د ر شیازفا ،یزتنسوتف ماس شیازفا یم ییاذغ داوم رتشیب .ددرگ
27 ).
ناشن اهرامیت نیگنایم هسیاقم جیاتن
،هوهیم تفاب یتفس و هویم نزو ،هویم لوط نیرتمک و نیرتشیب هک داد هب ربارب میسلک هب میساتپ تبسن رد بیترت 1
و 5 / 0 لودهج دمآ تسدب
3 .)
1- Sonneveld and Welles
لکش 1 - مادنا رت نزو ینیمز و ییاوه یاه
( )A مادنا کشخ نزو و ینیمز و ییاوه یاه
( )B ت تحت أ ییاذغ لولحم میسلک هب میساتپ تبسن ریث رد
کاخ نودب متسیس .
( فورح ریغ هباشم و هلیم یاه یور ره نوتس (Error Bars) هب
بیترت رگنایب فلاتخا ینعم راد رب ساسا نومزآ دنچ هنماد یا
نکناد (P<0.05) و یاطخ درادناتسا Mean ±SE(
یم) دشاب )
Figure 1- Fresh weight (A) and dry weight (B) of aerial and underground tissues as affected by different K: Ca ratios of nutrient solution in soilless system (The different letters and the error bars on each column show significant difference based
on Duncan's multiple range test (P <0.05) and standard error (Mean ± SE))
ههب میهساتپ تبهسن رد هوهیم تفاب یتفس و هویم نزو ،هویم لوط یسلک ربارب م 1 میهسلک ههب میساتپ تبسن اب هسیاقم رد 5
/ 0 ههب بهیترت
دودح رد یشیازفا 35
، 37 و 36 دصرد خاه شیازهفا .داد ناشن ار
،میهسلک ههب میساتپ یواسم تبسن تحت رایخ هویم یکیژولوفروم یاه لولحم رد ییاذغ رصانع لداعت مهم شقن رگنایب یم ییاذغ یاه
.ده اب
رصانع زا یکی میسلک نتهفر رتلااهب ببهس هک هدوب مهم رایسب ییاذغ
یم هویم یتفس نوهی سکلپهمک لیکهشت لیلدهب رثا نیا هک دو
یاهه
ههب یلولهس یاهشغ داجیا ،ینایم هغیت نیتکپ و یلولس هراوید اب میسلک نوی کمک تهسناد لولس سناسژروت راشف رب میسلک رثا و میسلک یاه
13 ،اههرامیت نیگنایم هسیاقم جیاتن قباام .) بذهج نازهیم نیرتلااهب
ت تحت ،رایخ گرب رد میساتپ و میسلک أ
میهسلک ههب میهساتپ تبسن ریث
ربارب 1 لوهلحم رد میهسلک ههب میهساتپ تبسن رییغت اب .تفرگ تروص
ت تحت یفنم رواب هایگ رد رصنع ود نیا بذج نازیم ،ییاذغ أ
رارهق ریث
لک تفرگ 2
یهم زهین هوهیم ضرع و لوط اب ابترا رد نینچمه .)
ت مادنا د ر هلمج زا یومنود ر یاهرتماراپ دوبهب هب ناو و ییاوه یاه
رد میهسلک و میهساتپ ییاذهغ رهصانع رتهشیب بذهج نینچمه و هشیر تبسن هم شقن هک میسلک هب میساتپ ربارب یاه ؤ
تافهص دوهیهب رد یرث
.دومن هرا ا دراد روکذم یفیک ههب میهساتپ تبهسن نیرهتهب هک دندومن شرازگ نیققحم زا یخرب
ربارب هعرزم رد هد تشک ناهایگ رد میسلک 2
ههناتلگ یوهاک رد ، یا
دودح 6 / 3 زا شیهب یهمک ههناتلگ رد هد دیلوت زُر لگ رد ، 2
یارهب و
هناتلگ رایخ ربارب یا
1 یم د اب 15 و 23 .)
بآ یبسن یاوتحم نیرتلااب ،اهرامیت نیگنایم هسیاقم جیاتن قباام ب میساتپ رامیت رد ،رایخ هتوب گرب ربارب میسلک ه
1 لودهج دهمآ تسدب
3 یاوهتحم ،ییاذهغ لوهلحم رد میهسلک ههب میساتپ تبسن شهاک اب .) هب دمآ نییاپ هتوب بآ یبسن
یروط نییاپ هک رد بآ یبسن یاوتحم نیرت
ربارب میسلک هب میساتپ تبسن 5
/ 0 ریثأهت رهب هولاع میساتپ .دمآ تسدب
آ لاهقتنا دهننام ییایمیه ویب یاهدنیآرف رب تبثم تلایمیهس
لاهعف ،اهه
میزنآ ندومن یبآ تافلت لرتنک رد یمهم شقن ،یلولس سناسژروت و اه
هایگ 21 اشغ ینوتورپ پمپ ندومن لاعف نینچمه ،) 8
نیدب و هت اد )
یهمهم شقن نآ رب هولاع و هد هایگ یبآ تیعضو دوبهب ببس هلیسو هنزور تاکرح لرتنک رد دراد هدهع رب یا
24 نیا جیاتن اب هک ) ههعلاام
رهصانع ریاس و میسلک هب میساتپ تبسن ندوب لداعتم ترورض رب ینبم .دراد یناوتمه ییاذغ لولحم بیکرت رد نیرهتمک و نیرتهشیب ههک داد ناشن اهرامیت نیگنایم هسیاقم جیاتن
هب ،لک تاردیهوبرک نازیم میهسلک ههب میهساتپ تبهسن رامیت رد بیترت
ربارب 5 / 1 و 5 / 0 لودج دمآ تسدب 3
.) یهم رظن هب شیازهفا ههک دهسر
ات میسلک هب میساتپ تبسن 5
/ 1 رد اهدهنق زتنهس رد یهتبثم ریثثهت ربارب
زتنس نازیم رد شهاک ببس ،تبسن نیا شهاک و دراد رایخ هویم لخاد تاردیهوبرک لیلدهب هدیسر هویم رد زراکاس مجت لاامتحا .تسا هد اه
میزنآ تیلاعف یم زاترونیا دننام ییاه
د اب 29 .) یم رظن هب رد ههک دسر
میزنآ ندرک لاعف ببس میسلک هب میساتپ رتلااب تبسن زین شیامزآ نیا لیکشت و زاترونیا .د ابATP
نازیم نیرتمک و نیرتشیب ،اهرامیت نیگنایم هسیاقم جیاتن ساسارب هب ،لک لنف ربارب میسلک هب میساتپ رامیت رد بیترت
2 و 5 / 0 .دمآ تسدب
هب پ تبسن یترابع میسلک هب میسات
2 شیازفا هب رجنم 32
لنف یدصرد
تبسن اب هسیاقم رد لک 50
هعاب میساتپ تبسن شیازفا .تسا هیدرگ
یهپ رد ار لهک لهنف رادهقم ند مک نآ شهاک و لنف نازیم شیازفا لودج ت اد 3
.)
c b a a
d
c c a b d
0 50 100 150 200
2 1.5 1 0.7 0.5
هتوب رد مرگ g/plant
K: Ca ratio
ییاوه مادنا رت نزو ینیمز مادنا رت نزو Aerial FW Root FW
c
b a a
d
bc a ab a c
0 5 10 15 20
2 1.5 1 0.7 0.5
هتوب رد مرگ g/plant
K: Ca ratio
ییاوه مادنا کشخ نزو ینیمز مادنا کشخ نزو Aerial DW Root DW
لکش 2 - گرب رد میساتپ و میسلک بذج نازیم نیگن مقر رایخ
أت تحت ییاذغ لولحم میسلک هب میساتپ تبسن ریث .کاخ نودب متسیس رد
( فورح
هباشمریغ و
هلیم یاه یور ره نوتس (Error Bars) هب
بیترت رگنایب فلاتخا ینعم راد رب ساسا نومزآ دنچ هنماد یا نکناد (P<0.05) و
یاطخ
درادناتسا (
Mean ±SE یم)
دشاب )
Figure 2- Calcium and potassium uptake by cucumber cv. Negin leaf as affected by different K:Ca ratios of nutrient solution in soilless system. (The different letters and the error bars on each column show significant difference based on Duncan's
multiple range test (P <0.05) and standard error (Mean ± SE))
ناراهکمه و نیوگن 17
هت یهسررب رد ) أ
تهظلغ ریث پهلتتم یاهه
شیازهفا هب رجنم میساتپ دایز تظلغ هک دنداد ناشن ناحیر رب میساتپ یهم ناحیر رد یلنف تابیکرت و لنف نازیم هقیقحت ساهسارب .ددرهگ
تا
هت تهحت یهلنف تاهبیکرت شیازفا تلع روکذم أ
شیازهفا ار میهساتپ ریث
رف یهط نبرهک تیبثت شیازفا ینعی یزتنسوتف تابیکرت زتنهسوتف دهنیآ
ثت زا ی ان هت ههجیتن رد و )میهساتپ نیم
ث زتنهس یارهب ههیلوا داوهم نیم
جیاهتن اهب هک ردندومن شرازگ کیمکی دیسا ریسم یط یلنف تابیکرت رب ینبم شیامزآ نیا میهساتپ یواهح یاههرامیت رد لک لنف ندوب لااب
.دراد یناوتمه و تقباام دایز رایخ هویم ث نیماتیو نازیم هک داد ناشن شیامزآ زا لصاح جیاتن
ینعم رواب ،نیگن مقر ت تحت یراد
ث رد میهسلک ههب میهساتپ تبهسن ریث
اهب رهبارب هوهیم ث نیماتیو نازیم نیرتلااب .تفرگ رارق ییاذغ لولحم 35 / 0 م رد مرگ یلی 100
میسلک هب میساتپ تبسن رد ،هویم رت نزو مرگ
ربارب 1 نییاپ و رتلااب .دمآ تسدب رد میهسلک هب میساتپ تبسن ند رت
لودج د رایخ هویم ث نیماتیو نازیم شهاک ببس تلاح ود ره 3
.)
هویم .دهنراد یرتلااب ییاذغ شزرا ،رتلااب ث نیماتیو نازیم یاراد یاه
چیزومیرپ و1
ناراکمه 19
و میهسلک نازهیم نیهب هک دندرک شرازگ )
هجوگ هویم ث نیماتیو رادقم اهما دراد دوهجو ییلااب یگتسبمه ،یگنرف
یم رظن هب مهم شقن ییاذغ رصانع لداعت هک دسر
یاوهتحم رهب یرهت
یرواب د اب هت اد رایخ هویم ث نیماتیو رهییغت ،شیاهمزآ نهیا رد ههک
1- Premuzic
یسلک بذج نازیم رب میساتپ نازیم ت م
أ نازیم شهاک ببس و هت اد ریث
یهنعم روهاب لوهصحم درکلمع هک داد ناشن جیاتن .دیدرگ ث نیماتیو ت تحت یراد أ
نیگناهیم ههسیاقم جیاتن ساسارب .تفرگ رارق اهرامیت ریث
لک اهرامیت 3
ههب ،درهکلمع نازهیم نیرتمک و نیرتشیب ،) رد بهیترت
ربارب میسلک هب میساتپ تبسن رامیت 1
رامیت و میهسلک هب میساتپ تبسن
ربارب 2 هب میساتپ ربارب تبسن رد درکلمع نیرتشیب لوصح .د لصاح
یم میسلک هب دناوت
هتوب یومنود ر طیار دوبهب لیلد یه ان رایخ یاه
ههب رهجنم ههک ده اب روکذهم تبسن رد ییاذغ رصانع بسانم لداعت زا هب کشخ و رت نزو لیبق زا رایخ یومنود ر یاهرتماراپ شیازفا و گر
شیازهفا ههجیتن رد و میهساتپ و میهسلک یندهعم رصانع بذج و هشیر .تسا هدیدرگ هتوب رد هد ت ادرب هویم ای درکلمع
ربارب میسلک هب میساتپ تبسن 1
و لوهط نیرتهشیب لیکشت ببس ،
لودج هویم نزو نیرتشیب 3
،رتماراپ ود نیا هک د رایخ لوصحم رد )
مه و هدوب درکلمع یلصا یازجا زا نزو شیازهفا مهه و لوط شیازفا
یهم رهظن ههب .دراد هتوب درکلمع شیازفا اب یمیقتسم هابار ،هویم کت هم شهقن میسلک هب میساتپ یواسم تبسن اب لداعتم هیذغت دسر ؤ
و رترث
.د اب هت اد نیگن مقر رایخ هویم درکلمع شیازفا رد یرتهب
c
d
a
b
e b
c
a
a
d
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4
2 1.5 1 0.7 0.5
دصرد %
K: Ca ratio میسلک میساتپ
Ca K
لکش 3 - مع نیگن مقر رایخ هتوب درکل ت تحت
أ ییاذغ لولحم میسلک هب میساتپ تبسن ریث .کاخ نودب متسیس رد
( فورح ریغ هباشم و هلیم یاه یور
ره نوتس (Error Bars) هب
بیترت رگنایب فلاتخا ینعم راد رب ساسا نومزآ دنچ هنماد یا نکناد (P<0.05) و یاطخ درادناتسا ( Mean ±SE یم)
دشاب )
Figure 3- Fruit yield of cucumber cv. ‘Negin’ in each bush as affected by different K: Ca ratios of nutrient solution in soilless system. (The different letters and the error bars on each column show significant difference based on Duncan's multiple
range test (P <0.05) and standard error (Mean ± SE))
هجیتن یریگ أت رگنایب شیامزآ جیاتن ینعم ریث
تبسن راد ههب میساتپ پلتتم یاه
هوهیم تیفیک و درکلمع ،یومن و د ر تافص رب ییاذغ لولحم میسلک تبسن ساسا نیمهرب .دوب رایخ
لوهلحم کهی رهبارب میسلک هب میساتپ
طیارهه دوههبهب هههجیتن رد و ییاذههغ رههصانع بذههج دوههبهب اههب ییاذههغ .دیدرگ نیگن رایخ هویم تیفیک و درکلمع شیازفا هب رجنم یومنود ر
عبانم
1- Anac D., Okur B., Kilic C., Aksoy U., Can Z., Hepaksoy S., Anaç S., and Dorsan F. 1997. Potassium fertilization to control salinization effects. In: Regional Workshop on Food Security in the WANA Region, The essential need for balanced fertilization, Izmir, Turkey.
2- Arya S.P., Mahajan M., and Jain P. 2000. Non-spectrophotometric methods for the determination of Vitamin C.
Analytica Chimica Acta, 417: 1–14.
3- Barker A.V., and PilbeamD.J. 2015. Handbook of plant nutrition. CRC press.
4- Bemadac A., Jean-Baptiste I., Bertoni G., and Morard P. 1996. Changes in calcium contents during melon (Cucumis melo L.) fruit development. Scientia Horticulturae, 66: 181–189.
5- Emami A. 1996. Plant analysis methods. Soil and water research institute. No. 928. (In Persian) 6- Fageria N.K. 2008. The useof nutrients in crop plants. CRC press.
7- Fanaie H.R., Kafi M., and Shirani Rad A.H. 2013. Interaction of water deficit stress and potassium application on potassium, calcium, magnesium concentration and oil of two species of canola (Brassica napus) and mustard (Brassica juncea). Journal of Water and Soil Science, 23(3): 261-275. (In Persian with English abstract)
8- Haeder H.E., and Beringer H. 1981. Influence of potassium nutrition and water stress on the content of abscisic acid in grains and flag leaves of wheat during grain development. Journal of the Science of Food and Agriculture, 32: 552–556.
9- Huett D.O. 1994. Growth, nutrient uptake and tipburn severity of hydroponic lettuce in response to electrical conductivity and K: Ca ratio in solution. Crop and Pasture Science, 45: 251–267.
10- Irigoyen J.J., Einerich D.W., and Sánchez-Díaz M. 1992. Water stress induced changes in concentrations of c
b
a ab
ab
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2 1.5 1 0.7 0.5
هتوب رد درکلمعمرگولیک) Yield/plant (Kg)
K: Ca ratio
proline and total soluble sugars in nodulated alfalfa (Medicago sativa) plants. Physiologia Plantarum, 84: 55–60.
11- Jakobsen S.T. 2009. Interaction between plant nutrients: III. Antagonism between potassium, magnesium and calcium. Acta Agriculturae Scandinavica B-Plant Soil Sciences, 43(1): 1–5.
12- Jones J.B. 2004. Hydroponics: a practical guide for the soilless grower. CRC press.
13- Kokabi S., and Tabatabaie S.J. 2011. Effect of different K/Ca ratio on yield and quality of Melon 'Galia'. Journal of Horticultural Science, 25(2): 178-184. (In Persian)
14- Lin D., Huang D., and Wang S. 2004. Effects of potassium levels onfruit quality of muskmelon in soilless medium culture. Scientia Horticulturae, 102: 53–60.
15- Marschner H. 2011. Marschner’s mineral nutrition of higher plants. Academic press.
16- Neocleous D., and Savvas D. 2015. Effect of different macronutrient cation ratioson macronutrient and water uptake by melon (Cucumis melo) grown in recirculating nutrient solution. Journal of Plant Nutrition and Soil Science, 178, 320–332.
17- Nguyen P.M., Eileen M., and Kwee Emily D. 2010. Niemeyer Potassium rate alters the antioxidantcapacity and phenolic concentration of basil (Ocimum basilicum L.) leaves. Food Chemistry, 123: 1235–1241.
18- Pedrosa A.W., Martinez H.E.P., Matiello E.M., Fontes P.C.R., and Pereira P.R.G. 2011. Influence of the N/K ratio on the production and quality of cucumber in hydroponic system. Revista Ceres, 58: 619–624.
19- Premuzic Z., Bargiela M., Garcia A., Rendina A., and Iorio A. 1998. Calcium, iron, potassium, phosphorus, and vitamin C content of organic and hydroponic tomatoes. HortScience, 33: 255–257.
20- Ritchie S.W., Nguyen H.T., and Scott Holaday A. 1990. Leaf Water Content and Gas-Exchange Parameters of Two Wheat Genotypes Differing in Drought Resistance. Crop Science, 30: 105–111.
21- Sardans J., and Peñuelas J. 2008. Drought changes nutrient sources, content and stoichiometry in the bryophyte Hypnum cupressiforme Hedw. Growing in a Mediterranean forest. Journal of Bryology, 30: 59–65.
22- Sonneveld C., and Voogt W. 2009. Nutrient management in substrate systems. Springer.
23- Sonneveld C., and Welles G.W.H. 2004. Cation concentrations of plant tissues of fruit-vegetable crops as affected by the EC of the external nutrient solution and by humidity, In: International Symposium on Soilless Culture and Hydroponics, 697: 377–386.
24- Taiz L., and Zeiger E. 2002. Plant PhysiologySinauer Associates Inc.
25- Torres-Olivar V., Villegas-Torres O.G., Domínguez-Patiño M.L., Sotelo-Nava H., Rodríguez-Martínez A., Melgoza-Alemán R.M., Valdez-Aguilar L.A., and Alia-Tejacal I. 2014. Role of Nitrogen and Nutrients in Crop Nutrition. Journal of Agricultural Science and Technology, B4, 29-37.
26- Tuna A.L., Kaya C., Ashraf M., Altunlu H., Yokas I., and Yagmur B. 2007. The effects of calcium sulphate on growth, membrane stability and nutrient uptake of tomato plants grown under salt stress. Environmental and Experimental Botany, 59: 173–178.
27- Turhan E., and Eris A. 2005. Effects of sodium chloride applications and different growth media on ionic composition in strawberry plant. Journal of Plant Nutrition, 27: 1653–1665.
28- Velioglu Y.S., Mazza G., Gao L., and OomahB.D. 1998. Antioxidant activity and total phenolics in selected fruits, vegetables, and grain products. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 46: 4113–4117.
29- Zhizhong Z., Shanglong Z., Changjie X., Kunsong C., and Shuantao L. 2001. Roles of sucrose-metabolizing enzymes in accumulation of sugars in Satsuma Mandarin fruit. Acta Horticulturae Sinica, 28: 112–118.
Growth and Developmental Parameters, Quality and Productivity of Cucumber as Affected by K: Ca Ratios of Nutrient Solution in Soilless System
Y. Javan1- M.J. Nazarideljou2*
Received: 25-12-2016 Accepted: 07-05-2018
Introduction: Cucumber (Cucumis sativus L.) is an important fruit crops and cultivation in soilless condition may help to improve the quality and productivity. Due to susceptibility of cucumber to climate condition, the cultivation should be done under precise consideration. Nutrient uptake by plant is greatly affected by the concentration, as well as by the elements ration, especially the cations. Calcium and potassium play an important role in crops biology, functions, quality, and productivity. This experiment was conducted to evaluate the effect of different K: Ca ratios on quality and productivity of cucumber cv. ‘Negin’ to determine the best K: Ca ratio.
Material and Methods: This experiment was done in a hydroponic greenhouse with polyethylene cover.
Day/night temperatures were 26±2 and 19±2, respectively. Relative humidity was adjusted at 55-60%. A pot experiment was conducted based on completely randomized design with three replications (9 plants/rep).
Treatments included K: Ca ratios (2, 1.5, 1, 0.7, and 0.5). Cucumber cv. ‘Negin’ was treated with above- mentioned K: Ca ratios in an open soilless system equipped with drippers and plants were fertigated basis on Steiner nutrition formula. The culture medium was coco-fibre: perlite (1:1 v/v). Morpho-physiological, as well as biochemical parameters of cultivated plants including, plant fresh and dry weigh, leaf area, root volume, fruit length and weight, total carbohydrates, total phenol, vitamin C content, and fruit yield were determined.
Results and Discussion: Results indicated that morpho-physiological and biochemical parameters, also, plant fresh and dry weight of cucumber cv. ʽNegin’ were significantly affected by application of different K: Ca ratios in nutrient solution (P<.0.05). The highest plant fresh weight (184.3 g) and root fresh and dry weight 29.36 g and 1.88 g, respectively) were obtained in K: Ca (1). Probably, the better growth condition such as proper relative water content and higher leaf area in K: Ca (1) caused the higher plant fresh weight and root fresh and dry weight. Moreover, the highest relative water content (RWC, 57.7 %) was recorded in K: Ca (1). The higher RWC in K: Ca (1) reveals the importance of K in maintaining plant water status through assimilates transportation, enzymes activation and stomata movement control. Additionally, fruits length, fruits weight, and fruit firmness were significantly affected by K: Ca ratios, where K: Ca (1) was the best. The enhanced parameters of cucumber cv. ‘Negin’ under K: Ca (1), reveals the importance of this ratio in nutrient solution.
Calcium is a determinative element in fruit firmness, which enhances fruit firmness through producing crosslinks with cell wall components, as well as with pectin compounds in middle lamella. The highest and lowest content of carbohydrates were recorded in K: Ca ratios 1.5 and 0.5, respectively. Probably, K: Ca (1.5) shows positive effects on sugar synthesis. This increase might be due to over-activation of invertase enzyme and ATP production in K: Ca (1.5). The highest content of total phenol was produced in K: Ca ratio (2). Phenolic compounds are produced under stress (biotic and abiotic) condition. It seems that K: Ca (2) has led to unfavorable condition in nutrient solution, which has adversely affected the plant. Plants in order to deal with this condition have increased phenol production. The highest content of vitamin C was produced in K: Ca (1).
Changes in this ratio resulted in reduced vitamin C content. Fruits with higher vitamin C content have higher nutritional value. Some researchers have reported that there is appositive and direct relation between calcium and vitamin C content in tomato, however it seems that the ratio of elements, especially K: Ca ratio is more important than the element concentration. Results indicated that fruit yield was significantly affected by treatments, where K: Ca (1) and (2) produced the highest (8.7 kg/plant) and lowest (5.5 kg/plant) fruit yield, respectively. K: Ca (1) resulted in highest fruit length and weight. These parameters are features of fruit yield and increasing in these parameters directly effect on fruit productivity.
Conclusions: Taken together, results revealed that the ratio of elements are more important than the elements concentration in nutrient solution for producing high quality and yield of cucumber cv. ‘Negin’. K: Ca (1) was
1 and 2- M.Sc. Graduate and Associate Professor, Department of Horticultural Sciences, Mahabad Branch, Islamic Azad University, Mahabad, Iran
(*- Corresponding Author Email: [email protected])
the best ration in most parameters. Although, K: Ca (2) and (1.5) were the best ratios for producing total phenol and carbohydrate content, respectively. Considering the antioxidant activity of phenolic compound, when producing cucumber fruits with high antioxidant activity is the goal, the K: Ca (2) in nutrient solution is a proper ratio.
Keywords: Hydroponics, Nutrients ration, Total carbohydrate, Vitamin C
