1رصاعم مسیلاکیدار یارب تنوه لسکا ییاسانش ی هیرظن یاهدمایپ
1397/10/3 :تفایرد خیرات *یگیب نسحم 1398/3/31 :دییأت خیرات **یرادملع ینیعم ریگناهج
هدیکچ مولع و هفـسلف تحاـس رد غلاب لاح نیع رد و ون یمیداراپ هـباثم هب ییاـسانش ی هـیرظن هزورـما یرکف لوـصا و یـنابم هـب ،رـضاح ی هـلاقم رد .تـسا هدرـک ادـیپ نـیوکت و طـسب یـبرغ یـعامتجا لوحت و طـسب رد یا هدـمع شقن ریخا یاه لاـس رد هـک یناملآ یـسایس فوـسلیف ،تـنوه لـسکا یارب شلات و یداـقتنا ی هیرظن ریـسفتزاب اب تـنوه .میزادرپ یم ،تـسا هتـشاد ییاـسانش ی هـیرظن هتخانـش تیمـسر هب« موـهفم ،هدوـب ناـبیرگ هـب تـسد نآ اـب زاـغآ زا هـیرظن نـیا هـک یـعناوم عـفر نـیا زا وا .تـسا هداد رارـق یـعامتجا ی هـعزانم یراـجنه ساـسا و هـیاپ ار »ییاـسانش« اـی »ندـش ینعی یداقتنا ی هـیرظن لوا لـسن زا ،»تیوه« موـهفم زا یدیدج کرد ی هـئارا اـب هدیـشوک قـیرط یرادمدرـس هب هک مود لـسن و دنتـشاد دیکأت یفنم کیتلاید رـب هـک هزوـکرام و رـمیاهکروه ،وـنرودآ رـب و درذـگارف ،دـنراد دـیکأت تـینهذانیب و یرـگن ماع بوـچراچ رد یـطابترا شـنک رـب ساـمرباه یـسررب ینهذانیب تلاماعت رد ار اه هژوـس یقلاخا براجت زادنا مـشچ ،ییاـسانش ی هیرظن ساـسا .دنک رد یتادیهمت ی هـئارا اـب تـنوه لـسکا هـنوگچ هـک تـسا نـیا رـضاح ی هـلاقم یـلصا شـسرپ داجیا لوـحت رصاعم مـسیلاکیدار ثحابم رد ،یداـقتنا یدرـکیور اب ییاـسانش ی هـیرظن بوـچراچ هـس ندرک طوـبرم اـب تـنوه :دوـش یم حرـطم رـیز ی هـیضرف ،شـسرپ نـیا هـب خـساپ رد ؟دـنک یم هاگدید هـب ،یگتـسبمه و قوـقح رـب یـنتبم طـباور اـب یتـسود و قـشع یـنعی زاـس تیوه ی هزوـح رد یـتاقبطارف لـیلحت کـی یاـنبم ار درواتـسد نـیا و تـسا هدیـسر ییاـسانش ی هراـبرد یـعماج ی هلاقم یـعوضوم تـیمها .تـسا هداد رارـق شیک تـسار یاـه هاگدید دـقن و رـصاعم مـسیلاکیدار .تـسا رصاعم مـسیلاکیدار رد دـشر لاـح رد یاـهدنور زا یـکی یـسررب رـضاح ،یداـقتنا ی هـیرظن ،سـفن تزـع ،تـیوه ،یگتـسبمه ،قـشع ،ییاـسانش :یدـیلک ناگژاو
.تـینهذانیب
ساــسا رــب تــیاده قداــص زوــت نیک تــینهذ یــناوخزاب« ناوــنع اــب یــگیب نــسحم یرــتکد ی هلاــسر زا هــتفرگرب هــلاقم نــیا ۱ رــتکد و یرداــق مــتاح رــتکد ناــیاقآ ی هرواــشم و یرادــملع یــنیعم رــیگناهج رــتکد یــیامنهار هــب »تــنوه لــسکا ییاــسانش موــهفم .تــسا یتــشهب اضریلع
1۰۲-1۲3:تاحفص مولع یرتکد یوجشناد*
تیبرت هاگشناد ،یسایس تئیه وضع و نارهت ،سردم ،یسایس مولع هورگ یملع ،یملاسا دازآ هاگشناد ی هدنسیون( روباشین دحاو .)لوئسم mohsen.beigi@
modares.ac.ir مولع هورگ رایشناد **
،نارهت هاگشناد ،یسایس .ناریا ،نارهت jalamdari@ut.ac.ir 1735-739X:اپاــش‌هرامــش،یــللملا‌نیب‌و‌یــسایس‌یاــه‌تفایهر‌‌یــملع‌هــمانلصف
۹۸دادرــم:راــشتنا‌خــیرات،۹۸ناتــسبات،)۵۸یــپایپ(۴هرامــش،۱۰هرود
The Consequences of the Axel Honneth’s Recognition Theory for Contem- porary Radicalism
Beigi, Mohsen*
Moeini Alamdari, Jahaangir**
Abstract
Nowadays, the Theory of Recognition emerges as a new discourse, at the same time has been grown up in the field of Western philosophy and social sciences. In the present article, the fundamentals and intellectual principles of Axel Honneth’s thought – a German political philosopher who has an important role in the expansion of recognition theory – are studied. Honneth considered the concept of “recognition” as the basis of social conflict by re-interpreting the critical theory and aiming at eliminating the barriers that this theory has been struggling with at the beginning. He presented a new understanding of the concept of
“identity” to pass the first generation of critical theory presented by Adorno, Horkheimer, and Marcuse, who all emphasized on negative dialectic and the second generation that em- phasized on the communicative action in the universalism framework and Intersubjectivity to evaluate the perspective of the ethical experiences of subjects in interpersonal interactions based on recognition theory.
The main question raised in the present study is “How does Axel Honneth evolve in con- temporary radical issues by introducing measures in the framework of recognition theory with the critical approach?” In response to this question, the following hypothesis is pro- posed: Honneth has come up with a comprehensive view of recognition by relating three areas of identificators, namely, love and friendship with rights-based relationships and sol- idarity. He deduced this achievement as the basis of an infraclass analysis of contemporary radicalism and a critique of the orthodox view. The aim of the present study was to examine one of the growing trends in contemporary radicalism.
Key words: Recognition, Love, Solidarity, Identity, Self Esteem,Critical Theory, inter- subjectivity.
*PhD Candidate of Political Science at Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran.
** Associate Professor of Political Science at Tehran University, Tehran, Iran.
همدقم یرـظن یاـهراتفگ یدـنب تروص رد یـخیرات ی هرود رـه کـیتاملبورپ دـسر یم رـظن هـب دوخ مهم ی هـلاقم رد رـسوتلآ .تـسین ریثأت یب یـخیرات ی هرود نآ نادنمـشیدنا و نارـکفتم لکـش نیرتهب هب و هتخاـس راکـشآ ار هـتفگ شیپ ی هرازـگ تـللاد یـبوخ هب »ناکـل و دـیورف«
ناـشن ار دیورف ی هیرظن نـیوکت رد مهدزون نرـق رـخاوا یرـظن و یـخیرات کـیتاملبورپ رـیثأت تیمـسر هب /ییاـسانش ی هیرظن حرط ی هیلوا یاـپدر هـچرگا .)Altusser, 1971( دـهد یم اما ،درـک لابند لگـه و هتـشیف ،وـسور نوـچ یـنارکفتم راـثآ رد ناوـت یم ار ندـش هتخانـش مـهارف 1960 ی هـهد رد راـتفگ نـیا حرـط یارـب بـسانم یـعامتجا و یـخیرات ی هـنیمز روـهظ ی هـعیلط یـعون هب نارود نـیا رد یـسایس-یعامتجا تلاوـحت و اـهدادخر .دـیآ یم دـمآ یپ هـک یـیاهدادخر ،داد یـم دـیون ار یـگنهرف رـثکت و عوـنت اـب یا هـعماج و تـسایس هباثم هب تواـفت هب مارتحا و شرـیذپ رصاعم یعامتجا و یـسایس ی هـیرظن یارـب نآ یـقطنم .دوب اـهراتفگ نیا نوـتیپاک ی هـطقن یور رـب ،یـگنهرف عوـنت و یـگناگدنچ اـب هـهجاوم رد نازادرـپ هیرظن ،هـهد نـیا رد تیمـسر هب ار هرـیغ و یداژـن و یـگنهرف یاـه توافت هـک دندـش زـکرمتم یرـظن یاـهراتفگ تیمها زئاح ور نآزا یرـظن یاـهراتفگ نـیا حرط تیمها .دـنهد هوـلج عورـشم و هتخانـش ،19۶۰ ی هـهد رد حرطم یعامتجا یاـه شبنج رتـسب و نتم رد حوـضو هب هـک تـسا هدوـب یتـسینیمف و یـگنهرفلاکـیدار یاـه شبنج ،ناهایـس یـندم قوـقح شـبنج لـیبق زا .درـک هدهاـشم ار هدـشدرط ِیرـگید ندـش هتخانـش تیمـسر هـب تـساوخ ناوـت یم یـگنهرف یاـه توافت و اـه شزرا یور رـب یـعامتجا یاـه شبنج نـیا رد رـیگرد نارگـشنک کـینومژه و طلـسم یاـه هورگ و اـهراتفگ زا و دندرـشف یم یاـپ دوـخ درـف هبرصحنم دوـخ درـف هبرصحنم یاـه توافت و تـیوه ندـش هتخانـش تیمـسر هـب تـساوخرد هـعماج زـلراچ« ،هزوـح نـیا رد حرـطم زادرـپ هیرظن هـک هـنوگ نآ ییاـسانش ی هـیرظن .دنتـشاد ار یتیوه یاـه شبنج نیا یاهزاین هـیجوت و کرد یارـب یرورض رازـبا ،دراد یـم ناـیب »روـلیت .دنا هتـشاذگ 19۶۰ ی هـهد زا سپ هژـیو هب هعماج رـب یرایـسب رـیثأت هـک یـیاه شبنج ،دوـب زا هک تـسا هتفهن تیوه اـب طابترا رد روـلیت رـظن زا ،ییاـسانش ی هـیرظن صخـشم تـیمها ناـسنا ماقم رد دوخ نـیداینب یاـه یگژیو و هدرـب یپ دوخ یتـسیک هـب صاخـشا نآ قـیرط .)Taylor, 1994: 25( دـننک یم کرد ار اـما ،دوـش یم هتـسب 19۶۰ ی هـهد رد ییاـسانش ی هـیرظن یاـهراتفگ ی هـفطن هـچرگا ی ههد رد کـیمداکآ صخـشم میداراپ و نیلپیـسید کـی هـب اـهراتفگ نـیا لـیدبت دـیدرت یب »تنوه لـسکا« ،»روـلیت زلراچ« ،هزوـح نـیا یـلصا رـکفتم هـس ثـحابم حرـط اـب و 199۰ یاـه توافت زا یا هراـپ مـغر هب زادرـپ هیرظن هـس رـه .درـیذپ یم قـقحت »رزـیرف یـسنان« و تـیوه یریگ لکـش رد ییاـسانش شـقن رـب هـک دنتـسه یـنارکفتم ی هرـمز رد ،یریـسفت ره ثحب یـلصا ی هتـسه ،هنیمز نیا رد »نوـسپمات« ریـسفت رب انب .دـننک یم دـیکأت یدرـف :دیاب ار رـصاعم تـسایس رد رـکفتم هـس ،یرـبارب ،تاـقبط نوـچ یـبلاغ یاـه هدیا یور رـب زـکرمت زا یـنوگرگد و تفیـش یرت هدـش هتخانش رـتمک یاـه هدیا هـب یـسایس یـعامتجا لـیلحت رد تـلم و داـصتقا
۹۸ دادرم :راشتنا خیرات |۹۸ ناتسبات ،)۵۸ یپایپ(۴ هرماش ،۱۰ هرود ،یلللما نیب و یسایس یاه تفایهر همانلصف
ی هدیا ،هلحن نـیا نارکفتم یارـب .تـسناد تیموق و گنهرف ،توافت ،تـیوه نوـچمه ثـحابم رد هزورـما هـک درـیگ یم رارـق یزـیچ نآ زـکرم رد ندـش هتخانـش تیمـسر هـب ،هنلاداع ی هـعماج ثحابم نـیا یافتقا هب ،مـینک یم حرط تلادع یتـسیچ اـب طـبترم Thompson,( دـبایزاب ار دوـخ روـخرد ییاـسانش یدرف رـه نآ رد هـک تـسا یا هـعماج .)2006: 3 »نوـسپمات« یاـعدم ،ییاـسانش ی هـیرظن زا دوـخ ریـسفت رد زـین »تاـنیار و یـتنرد«
زا فدـه نـیرت مهم ،ود نـیا ریـسفت قـبط رـب .دـننک یم دـییأت و حرـطم رـگید یوـحن هـب ار تابـسانم رتـسب رد یتلادع یب فیصوت فرص رـصاعم تـسایس رد ییاـسانش موهفم حرـط رد دیاب ار یرـیگرد یانبم هـک تـسا مهم نیا رب یراـشفاپ و دـیکأت هـکلب ،تـسین یـعامتجا یـسانشرادیدپ« رد لگه هک هنوگ نامه ،تـسجزاب یعامتجا تابـسانم رد تـلادع نادـقف هار ،دنوـش یم هـجاوم ییاـسانش راکـنا اـب هـک یـیاه هورگ اـی دارـفا ،دـنک یم ناـیب »حور و یـتنرد ریـسفت رـب اـنب .دـننیب یمن دوـخ یور شـیپ ییاـسانش یارـب هزراـبم زـج یرـگید ره رد هعماج لوـحت و لماکت ریـس ،ییاـسانش ی هیرظن یلصا نارـکفتم هاگرـظن رد ،تاـنیار تیمـسر هب روظنم هب هعماج ضراعتم یاـه هورگ ی هعزانم دمایپ ،یـخیرات صخـشم ی هرود .)Deranty and Renault,2007:97( تـسا یـخیرات ی هرود ناـمه رد ندـش هتخانـش ،رـضاح یـخیرات ی هرود کـیتاملبورپ یاـنبم رـب تـنوه لـسکا ،ناـیم نـیا رد ،ساـسا نیا رب .تـسا هدروآ یور ییاـسانش ی هراـبرد دـیدج یرـظن راـتفگ یدـنب تروص هب اـب تـنوه لـسکا هـنوگچ :ددرـگ یم حرـطم رـیز تروـص هب رـضاح ی هـلاقم یـلصا شـسرپ ثـحابم رد ،یداـقتنا یدرـکیور اـب ،ییاـسانش ی هـیرظن بوـچراچ رد یـتادیهمت ی هـئارا اب یو هک داد مـیهاوخ ناـشن ،مهم شـسرپ نیا هب خـساپ رد ؟دنک یم داـجیا لوـحت رـصاعم یتایح یـتیمها ،ییاـسانش ی هیرظن ساـسا رـب ،یداـقتنا یتنـس یاـه هیرظن زا یرذـگارف اـب ،بـیترت نـیدب و هدـش لـئاق یـعامتجا یاه یگتـسبمه و یدرـف قوـقح ،تـیدرف یارـب هدناـسر یرای لاکیدار ثـحابم لوحت هـب ،یداقتنا ی هـشیدنا رد دـیدج کـیتاملبورپ حرـط هـب دـیاب هـک هـنوگ نآ نوـنکات یداـقتنا ی هـیرظن ناراداوـه هـک نیا هـب هـجوت اـب .دناـسر یم یـعامتجا یگتـسبمه زا اـه نآ رـیبعت و دـنا هدادن ناـشن هـجوت یدرـف قوـقح و تـیدرف نایم رد یراـتفگ لوـحت یانبم دـناوت یم تـنوه یارآ هـک تفگ دـیاب ،تـسا هدوـب تواـفتم نـیا زا یداـقتنا تاـیرظن زا یدـیدج جوـم یریگ لکـش و درـیگ رارـق لاکـیدار یاـهراتفگ .دوـش بـجوم ار خنـس شهوژپ ی هنیشیپ .1 رد هـلاقم اـی باـتک بـلاق رد صخـشم تروـص هب هـک یرـثا نوـنکات دـسر یم رـظن هـب هـتخادرپ رـصاعم مـسیلاکیدار یارـب تـنوه لـسکا یناگـشیدنا ماـظن یاـهدمآ یپ هـب نآ هـنیمز نـیا رد هـلاقم نـیا ناگدنـسیون یاهوجتـسج .تـسا هدـشن هتـشاگن ،دـشاب هدـش ماـظن نوـماریپ یـنوگانوگ راـثآ هـک دوزـفا دـیاب ،لاـح نـیا اـب .تـسا هدیـسرن یا هـجیتن هـب .تـسا هدـش هتـشاگن یو نـیدقان و نیحراـش طـسوت تـنوه یناگـشیدنا هتخادرپ تـنوه لـسکا یناگـشیدنا ماـظن قـیقد دـقن و حرـش هـب راـثآ نـیا زا یـخرب رد یداقتنا یـتلااقم« ناونع اـب یباتک بـلاق رد هک یناـشخرد تلااقم هـعومجم .تـسا هدـش
یگیب نسحم |صراعم مسیلاکیدار یارب تنوه لسکا ییاسانش ی هیرظن یاهدمایپ
،هدـش هتـشاگن نارگید و جیربرتیپ لیناد طـسوت »تنوه لـسکا یناگـشیدنا ماظن نوـماریپ لقتـسم رـثا .)۲۰11 ،نارـگید و جـیربرتیپ( تـسا هـنیمز نـیا رد اـه هنومن نـیرتهب زا یـکی نـیمه رد ناوـت یم زـین ار »تـنوه لـسکا یداـقتنا ی هـیرظن« ناوـنع اـب جـیربرتیپ لـیناد یاـه هنیمز سپ زا عـماج و ناور یریـسفت یو نآ رد هـکارچ ،درـک یدنب میـسقت هتـسد رـثا .)۲۰13 ،جـیرب رـتیپ( تـسا هداد هـئارا تـنوه یناگـشیدنا ماـظن یدـنب تروص یـلصا تـنوه لـسکا :تردـق و ییاـسانش« ناوـنع اـب نـئوا دـیوید و کـنیربندنو ترـب ناـشخرد ،درـک دادـملق راـثآ تـسد نـیمه ی هرـمز رد ناوـت یم زـین ار »یداـقتنا ی هـیرظن تنـس و رـثا نـیرت مهم رد هژـیو هب یو یارآ زا یـعماج و یداـقتنا یـبایزرا رـثا نـیا رد ود نـیا هـکارچ ،نئوا و کـنیربندنو( دنا هداد تـسد هب ،»ندـش هتخانـش تیمـسر هب یارب هزرابم« ،تـنوه .)۲۰۰۷ نارکفتم یرکف ماـظن عماج طـسب و حرـش و یـسانشرابت نمض ،راثآ زا رـگید یـخرب رد زا یـعماج یـبایزرا ،نارـگید و روـلیت ،لگـه ،هتـشیف ،وـسور نوـچمه هزوـح نـیا یـساسا ی هفـسلف ،یواکـناور لـیبق زا ،اـه هزوح رـگید یارـب هـیرظن نـیا یاـهدمآ یپ و تاـناکما هدـش هئارا یـسارکومد صخـشم تروص هب و یـسایس ی هیرظن ،یداـقتنا ی هـیرظن ،قلاـخا و شوب .ما تیمـشا زا »ییاـسانش ی هفـسلف« ناونع اب ناـشخرد یتلااقم هعومجم .تـسا یاه هنومن نـیرتهب زا ،نوـسپمات نومیـس »ییاـسانش یـسایس ی هـیرظن« باـتک و نارـگید .)۲۰۰۶ ،نوـسپمات ؛۲۰1۰ ،نارـگید و شوـب .ما تیمـشا( دـنراثآ تـسد نـیا یرکف گیر هدرم ی هـسیاقم هب ،تـنوه یرکف ماظن ریـسفت نمض ،رـگید راـثآ یـخرب رد لنج ایتاک ناـشخرد تلااقم هعومجم .دـنا هتخادرپ لاکـیدار تنـس نارکفتم ثارـیم اـب یو تـسایس ی هزوح رد یداـقتنا یا هـهجاوم :قـفاوت مدع اـی ییاـسانش« ناوـنع اـب نارـگید و ناگدنـسیون .تـسا هـنیمز نـیا رد دوـجوم راـثآ نـیرتهب زا یـکی ،»تـیوه و یرـبارب ،یدازآ ی هتـسجرب پـچ رـکفتم ود یناگـشیدنا ماـظن قـیقد یـبایزرا و یـسررب هـب تلااـقم نـیا دنمـشیدنا ود نیا زا یتلااقم رثا نـیا رد .دنا هتخادرپ ریـسنار کاژ و تـنوه لـسکا ،رـصاعم و لنج( دراد دوـجو رـگیدکی یناگـشیدنا ماـظن دـقن رد بـیقر یرـکف تنـس ود زا هتـسجرب .)۲۰1۶ ،نارـگید دـشوک یم هک تـسور نآزا رضاح ی هـلاقم تـیمها ،دـش هتفگ نوـنکات هـچنآ ساـسا رـب تاـنمضت ،تـنوه لـسکا یناگـشیدنا ماـظن زا زـجوم و ناور یریـسفت ی هـئارا نـمض اـت
.دـهد رارـق یـسررب دروـم لاکـیدار یرـکف تنـس یارـب ار یو یرـکف ی هـموظنم یرظن بوچراچ .2 .تـسا هدـش هدافتـسا یـسانش شور ناونع هب یداـقتنا درـکیور زا ،رـضاح ی هـلاقم رد تیهام هب طوـبرم لئاـسم هب ملع تیهام ی هراـبرد یا هـیرظنارف ناوـنع هب یداـقتنا درـکیور و دـقن ی هـطبار و هفـسلف و مـلع تبـسن ،شزرا و هـبرجت ی هـطبار هـلمج زا ،یزادرـپ هیرظن یاـه یگژیو زا یـکی ،یـلک روـط هب .دراد هـنایارگ تابثادض یـتیهام و دزادرـپ یم شـناد ی هـطبار زا لـباقم رد و تـسا هتـسب یفـسلف یاـه ماظن زا یدنـسرخان یداـقتنا درـکیور درـکیور ،رـگید یوـس زا .دـیوگ یم نخـس یـعامتجا طیارـش و نـهذ نـیب یـکیتکلاید
۹۸ دادرم :راشتنا خیرات |۹۸ ناتسبات ،)۵۸ یپایپ(۴ هرماش ،۱۰ هرود ،یلللما نیب و یسایس یاه تفایهر همانلصف
نتخاـس نوـگرگد ،ناـهج تخانـش زا فدـه هـک دـنک یم حرـطم ار هـیضرف نـیا یداـقتنا سیـسکارپ هب هفیظو نـیا .دـشاب تارییغت داـجیا یارـب یرازـبا هـب دـیاب تخانـش .تـسا نآ ،یـلک روـط هب .دراد لـمع و هـیرظن تبـسن اـب یـکیدزن دـنویپ و دوـش یم طوـبرم یناـسنا ثحابم زرـم زا نآ یاـهزرم هک تـسا یا هنوگ هـب یداـقتنا درـکیور رد لـمع و رـظن ی هـطبار یهاگآ لوـحت و ناهج رد ناـسنا تـسیز ی هوحن دـننام یلئاـسم هـب و دور یـم رـتارف یتنـس .دزادرـپ یم یو ی هزوح ود رد یزاوـم لوحت داجیا یپ رد ،یـسانش شور کی هباثم هب ،یداـقتنا درـکیور رد هـچرگا .دـهد یم رارـق اـنبم ار »یـیاهر« موـهفم روـظنم نـیا هـب و تـسا لـمع و هـشیدنا هدهاـشم درـکیور نـیا ناراداوـه نـیب رد یدـحاو یـقلت زرـط یـیاهر ی هلئـسم اـب دروـخرب و دـنا هداد رارـق دوـخ تـمیزع ی هـطقن ار یـیاهر اـه نآ ی هـمه شـیبو مک یـلو ،دوـش یمن .دـنک رارـقرب هـطبار ،رـگید یوـس زا عـفانم و شـناد و وـس کی زا یـیاهر نـیب دنـشوک یم یـثنخ و فرـط یب موـهفم نـیا نـیب هـطبار یرارـقرب ی هوـحن ی هراـبرد درـکیور نـیا هـتبلا رـما نـیا .دـنک یم عاـفد یـیاهر تـهج رد شـناد دـقن ی هـشیدنا زا یـلک روـط هب و تـسین یلمع شناد یـعون زا ،سیـسکارپ موـهفم هب اکـتا اب ،یداقتنا ی هـشیدنا هـک هدـش بـجوم ای فوـسلیف کی راکفا لیلحت ماگـنه هب یداقتنا درکیور ،فاـصوا نیا اـب ؛دـنک یراد بـناج یبایزرا یاـنبم ار اـه کلام نـیمه اـقیقد و دـهد یم عاـجرا اـه کلام نـیا هـب ،زادرـپ هیرظنً ،هـشیدنا اب یراجنه دروـخرب هـب ار رگـشهوژپ درـکیور نـیا .دـهد یم رارـق یو یاه هـشیدنا .دهد یم قوـس ،دوـجوم یاـه نارحب و یـعامتجا –یـسایس ی هـنیمز هـب هـجوت اـب هـتبلا
تنوه لسکا کیتاملبورپ .3 لـسکا ،ییاـسانش ی هـیرظن یـساسا نارـکفتم ناـیم رد هـک تـفگ ناوـت یم تـئرج هب .تـسا هداد هـئارا ار ییاـسانش هـب طوـبرم هـیرظن نـیرت ثحبرپ و نیرت طوـسبم تـنوه حرـطم یداـقتنا بـتکم رد یـعامتجا فوـسلیف نـیرت مهم هـباثم هب رـضاح لاـح رد یو -یـلگه حور یاـیحا ار تـنوه یرـکف ی هژورـپ یزـکرم ی هتـسه و حور »جـیربرتیپ« .تـسا .)Petherbridge, 2013( دـناد یم یداـقتنا تنـس یتـسیسکرام حاضیا یارـب شلات و یداـقتنا ی هـیرظن ریـسفتزاب یـعون قـیرط زا یرـظن یاـیحا نـیا تـسد اه نآ اب نوـنکات زاـغآ زا هـیرظن نـیا یو مـعز هب هـک تـسا یا هدـمع تلاکـشم عـفر و و یراـجنه یا هـیرظن یدـنب تروص هدـمع تلاـضعم نـیا زا یـکی .تـسا هدوـب ناـبیرگ هـب نیا ات دـشوک یم تـنوه .تـسا نآ تـیلک رد رـصاعم ی هـعماج لـیلحت و دـقن یارـب یـشزرا لکـشم .دـنک عـفترم یداـقتنا رـکفت رد یراـجنه یاه هیوـس ندرـک دراو قـیرط زا ار صـقن نداد رارـق ،دـنک یم مرـن هـجنپ و تـسد نآ اـب دوـخ یرـکف ی هژورـپ رد تـنوه هـک یرـگید نارازـگراک نـیا هـک یوحن هب ؛تـسا رـصاعم عـماوج یـعامتجا تلاوـحت نـتم رد نارازـگراک مه روضح نیا هک درک هراـشا دیاب هتبلا .دنـشاب هتـشاد عامتجا تلاوحت رد یـشقن و مهـس رد نانآ شـخب ییاهر شـقن یاـفیا یارب نارازـگراک نـیا تـبغر مـه و یـیاناوت رـب رـظان دـیاب ،دبای یم تـیمها تـنوه یرکف ی هژورـپ هک تـسا هـطقن نـیمه رد تـسرد .دـشاب عاـمتجا رامیب هراومه ار نـتم هک رـسوتلآ نوچ ییارگراتخاـس نارکفتم تایرظن فلاـخرب یو هـکارچ
یگیب نسحم |صراعم مسیلاکیدار یارب تنوه لسکا ییاسانش ی هیرظن یاهدمایپ
تینیع دناوت یمن هاگ چـیه یراتخاـس طباور رـیثأت تحت نتم هـک دنرواب نـیا رـب و دـننیب یم ار رـگیدمه اـب اه هژوـس نـیا طـباور و یناـسنا یاه هژوـس هـب تـشگزاب یـعون ،دـنک ناـیب ار .دـشیدنا یم یناـسنا طباور رتـسب و بوـچراچ رد رـتهب یا هـعماج قـقحت هـب و دراد رـظندم
ناوج سکرام و تنوه .1-3 نـیا یرـکف مـیظع ثارـیم یداـقتنا ریـسقتزاب قـیرط زا یـسکرام-یلگه حور یاـیحا یاه هتـشون هـب صخـشم تروـص هب تـنوه ،سـکرام دروـم رد .درـیگ یم تروـص رـکفتم ود ار راک ناوـج سـکرام ،تـنوه رـظن زا .دـنک یم عوـجر ناوـج سـکرام یتخانـش ناسنا وا یرـکف ی هـموظنم رد یـگناگیبدوخزا و درـیگ یم رـظن رد یـققحتدوخ دـنیآرف هـباثم هب دـنیآرف نـیا نتـشاذگ مـیقع ریـسم رد یراد هیامرـس هـچنآ زا یـمامضنا ی هـبرجت ماـقم رد مینک ناـشنرطاخ دیاب هـتبلا .دوـش یم هتفرگ رظن رد ،تـسا هتـشاذگ یاـجرب یـققحتدوخ تاضقانت رـب سـکرام زـکرمت ی هـیواز زا اـفرص ،سـکرام یارآ هـب تـنوه ددـجم تـشگزاب هـکً ی هلئـسم نـیا ندرـک نـشور ناـهاوخ تـنوه هـکلب ،تـسین یراد هیامرـس کیتامتـسیس واـه مخز .دـنک یم یـمخز ار ناـسنا عوـن حور یراد هیامرـس هـنوگچ هـک تـسا یـساسا هـب ناـسنا قـیمع زاـین زا یـشان و دـنا یقلاخا لوا ی هـلهو رد تـنوه مـعز هب هـک یـتاحارج لعف زا یـتلاح و لدم راک ،تـنوه رـظن زا .دـنا لباقتم ییاـسانش و ندـش هتخانـش تیمـسر هتخانـش تیمـسر هب یبای تـسد ددص رد دارـفا نآ قـیرط زا هـک تـسا یـعامتجا لاـعفنا و هـب رـظان ،اـیحا نـیا رـگید دـعب .)Petherbridge, 2013( دنتـسه روـخرد و لـباقتم ندـش هلاقم ی هـمادا رد هـک تـسا لگـه یاـنی هـب موـسوم یرـکف ی هرود زا تـنوه صاـخ ریـسفت .دـش دـهاوخ هـئارا نآ زا یریـسفت
سامرباه و تنوه .2-3 نادب اـت تنوه راـتفگ یدـنب تروص رد ساـمرباه تـیمها ،لـپلاپ نوـچ یـسک رـظن رد ی هـیرظن هـب شـنکاو و خـساپ رد تـنوه یاـه هاگدید اـساسا تـفگ ناوـت یم هـک تـساجً نـیا هـب یتـسرد هب یو ،لاـح نـیا اـب .دوـش یم یدـنب تروص ساـمرباه یـطابترا شـنک ی هیاپ یراذـگداینب هک مـهم نیا رـس رب سامرباه اـب تنوه هچرگا هـک دـنک یم هراـشا هـتکن اـب .دـیآ یمرد قـفاوت رد زا ،تـسا یـنهذانیب کرد دـنمزاین یـعامتجا دـقن یارـب یراـجنه یراع یمهف هـب یبای تـسد یارب ینابز طیارـش هب سامرباه رـفاو ی هـقلاع یو ،نـیا دوـجو بـجوم تـنوه مـعز هب هـک یا هـقلاع ،دـناد یم یـفاکان ار مـهم نـیا قـقحت یارـب هطلـس زا ی هـیرظن رد اه هژوـس نـیداینب یـقلاخا براـجت زادنا مـشچ هـب هـجوت زا ساـمرباه تـلفغ رب رظان یواـعد هـب زواـجت و یدـعت هک تـسا رواـب نـیا رـب تـنوه .دوـش یم یـطابترا شـنک یـعامتجا دـنیآرف رد رـما نـیا هـکلب ،تـسین یـنابز دـعاوق تـیدودحم دـمایپ دارـفا تـیوه یقلاخا ی هـبرجت رب قیمع یـتحارج هـک تـسا دنیآرف نیا یـط رد و دـبای یم قـقحت ندـش .)Pilapil, 2011: 84( دوـش یم دراو درـف ی هـیرظن زا هـک تـسا یداـقتنا رـکفت موـس لـسن نارـکفتم نـیرت مهم زا یـکی تـنوه یـسامرباهاسپ نارکفتم زا هلحن نیا للادتـسا .دنریگ یم هلصاف ساـمرباه یطابترا شـنک سامرباه یـطابترا شنک ساـسا رب ار یناـسنا طباور یاـنبم ناوت یمن رـگید هک تـسا نـیا
۹۸ دادرم :راشتنا خیرات |۹۸ ناتسبات ،)۵۸ یپایپ(۴ هرماش ،۱۰ هرود ،یلللما نیب و یسایس یاه تفایهر همانلصف
ینهذانیب یاـه هبنج ساـمرباه یطابترا شـنک نارـکفتم نـیا رـظن رد نوـچ ؛داد حـیضوت دید ی هیواز یـعون هب دـیاب ام هـنیمز نـیا رد تـنوه رـظن زا ،درـگن یم تـسردان یا هـیواز زا ار هب .دنک ادـیپ یرتـشیب تیمها یدرـفانیب طـباور نآ رد هـک یوحن هب ،مـینک حـیحصت ار دوـخ نتفرگ هـلصاف لاح رد یـعون هب یداـقتنا بتکم نارـکفتم موـس لـسن و تنوه ،رـگید ناـیب دـیاب هراوـمه یـنلاقع یاـه ثحب تـنوه رـظن زا .دنتـسه یـسامرباه درـس تـینلاقع زا ،ساـسا نیا رب .دنریگب لکـش دنناوتب اـت دنـشاب هتـشاد یتعفنم یا هـیاپ یـنمض تروـص هب تـینلاقع یاه هیوـس وـس کی زا اـت تـسا لـماعت و تـیدرفانیب تـیوقت ددـص رد تـنوه /مـسیلاسروینوی یور یرـتمک دـیکأت رـگید یوـس زا و دـننک رـت گنر مک ار یـسامرباه درـس اکتا یتخانـش تینلاقع یور رـب رتمک تنوه هـیرظن هکارچ ؛دراذـگب یـسامرباه یـیارگ ماع ،ینهذاینب یاـه هفلؤم یور رب ات دـناوخ یمارف ار یداقتنا ی هـیرظن تـنوه ،ضوـع رد .دراد Jeffery.C & Pia Lara, 1996:( دـنک زـکرمت یـگنهرف و یتخانـش ناور ،یداـصتقاریغ .)129 لگه یتینهذانیب ریسفتزاب و تنوه .3-3 یرکف ثارـیم زا یا هژـیو ریـسفتزاب تـنوه هـک دـش هراـشا هـتکن نـیا هـب لااـب تارـقف رد ریـسفتزاب نیا .دیمان یـتینهذانیب یناوخزاب ار نآ ناوـت یم هـک دهد یم هـئارا لگـه گرتـس ماـجنا »ندـش هتخانـش تیمـسر هـب یارـب هزراـبم« باـتک رد هدـمع تروـص هب یـنهذانیب رد یداـقتنا ی هـیرظن یارـب یراـجنه یا هـیاپ و هـنیمز تـنوه ،رـثا نـیا رد .تـسا هدـش ،ندـش هتخانـش تیمـسر هـب طـباور هـک دـنک یم وجتـسج ار ملاـس یـنهذانیب طیارـش .دروآ یـم مـهارف یـعمج یدازآ و درـف یـمهف دوـخ یارـبنـیداینب ییاه طرـش شیپ رد ار یبـسانم یاهرتـسب و اه هـشیر ،دوخ ی هیرظن یراـجنه فادها ساـسا رـب تـنوه موـسوم یرکف ی هرود رد لگـه طـسوت هک یندـش هتخانـش تیمـسر هب یارـب هزراـبم لدـم هدیا نیا تـفایرد نوـسردنا لئوج رـیبعت هب تـنوه .دبای یم تـسا هدـش هـئارا یو یاـنی هـب یرارقرب و دوـجو هب یگتـسب ناـسنا مامت و مات ییافوکـش و یـلجت هـک تـسا لگـه راد ماو ار ،یقوقح طـباور ،یقـشع طباور رد صاـخ روـط هب یـققحتدوخ نـیا ،تـسا یـقلاخا طـباور ددرگ یم رـیذپ ناکما ندـش هتخانـش تیمـسر هب یارب هزراـبم ناـیرج رد و یـقلاخا یـگدنز .)Anderson, 1996(
ییارگدرف نآ یاـفتقا هب هک دوـش یم لگه ی هرود نیا ثـحابم دراو یـعضوم زا تـنوه مـه و یـبرجت تروـص هب مـه ار یـیارگدرف تـنوه .دـنک در و یـفن ناـمأوت ار یـیارگ عمج و یوحن هب ار تـناک ییلاعتـسا مـسیلامرف دوخ یرکف ی هـموظنم رد و دـنک یم در ییلاعتـسا یانعم هـب هن ار درـف تـینهذانیب ارـیز ،دـنک یم عاـفد تـینهذانیب زا لـباقم رد و دـنک یم در لگه هک تـسا هیواز نـیمه زا و دـهد یمن رارـق اـنبم نآ ییلاعتـسا یاـنعم هـب هـن و یـبرجت و تـسا حرـطم یتناکاـسپ یرـکفتم ناوـنع هب یو هـکارچ ،دوـش یم باذـج تـنوه یارـب حرـطم هژوـس ثـحب هـچرگا لگـه ی هفـسلف رد ارـیز ؛درـیگ یم هـلصاف ییلاعتـسا رـکفت زا .درادـن ییلاعتـسا ی هبنج هژوـس نیا هـک تـشاد تقد دـیاب اـما ،تـسا عاـمتجا رد لـقع هـکلب ،تـسین حرـطم فرـص لـقع اـفرص لگـه رـکفت بوـچراچ ردً
یگیب نسحم |صراعم مسیلاکیدار یارب تنوه لسکا ییاسانش ی هیرظن یاهدمایپ
ثـحب تـنوه هـک درـک هدهاـشم ناوـت یم یـیاج رد هژـیو هب ار رـما نـیا .دـبای یم تـیمها رد هک تـسا نیا ثحب نیا حرـط رد تنوه یاعدم .دـنک یم حرـطم ار لگـه قـلطم قلاـخا .دهد یمن باوـج ییلاعتـسا تمکح رگید ،یلماعت ی هـطبار داجیا و ییاـسانش ثـحب سـپافرص یلقع ظاـحل هب هطبار نـیا هک میوـش یم یعامتجا ی هـطبار دراو اـجنیا رد اـم ،عـقاوردً تنوه یارـب لگه هک تـسا هـطقن نـیمه رد نـیاربانب ؛درادـن ییلاعتـسا و ینیـشیپ تـلاح تنوه رـظن زا .دـهد یم تبـسن یو هـب ار گرزـب فـشک نـیا تـنوه و دـنک یم ادـیپ تـیمها نتفرارف رد یو هـک تـسا نآ رد لگـه تـیمها ،یـیاکیرمآ ناـسانش لگه زا رـگید یـخرب و رـظن رد دـیاب هـک دراد یـساسا شـقن یـلماعت ی هـطبار حرـط و یـتناک ییلاعتـسا رـکفت زا لگه بیترت نـیدب و دـنک یم ادـیپ تـیولوا یـعامتجا رـما یـلماعت ی هـطبار نـیا رد تـشاد تـیمها یـعامتجا رـما نآ رد هـک دوـش یم یدـیدج ی هیوـس یریگ لکـش یـناب هفـسلف رد هک دریگ یم رـظن رد یعامتجا ی هزوـح کـی ار هفـسلف ی هزوح لگـه .دـنک یم ادـیپ یداـیز .دنک یم لـمع یلماعت و یـطابترا ی هـطبار کـی ساـسا رـب ،دـش هراـشا هـک نانچ و تـسا هـتفگ شیپ ی هـتکن رد لگـه تـیمها ،تـنوه رـظنم زا کـیرباف ندرـک دراو ددـص رد لگـه .دـهد یم تبـسن یو هـب ار هـتکن نـیا فـشک تـنوه ی هنایارگ عقاو تابـسانم لـیلحت دراو وا هـک تـسا دقتعم تنوه .تـساه لیلحت رد عاـمتجا ناـشن دهاوخ یم ثحب نـیا رد دورو اـب لگه دـسر یم رـظن هـب .دوـش یم مـه هناراد هیامرـس هـک تـساجنیا رد .درـیگ یمن تروـص یـعازتنا بوـچراچ رد اـفرص تلاـماعت نـیا هـک دـهدً مادـقا نآ ریـسفت و حرـط هـب و دـناد یم تـیمها یاراد ار یدزد زا لگـه ریـسفت تـنوه .دـنک یم رـما نـیا حـیضوت ناـهاوخ لگـه هـک تـسور نآ زا لگـه دزـن یدزد ثـحب تـیمها زاـغآ درـف ندـش ادـیپ اـب یدزد ،یو رـظن رد .دوـش یم عورـش هـنوگچ یدزد هـک دـیآ یمرب شـیادیپ ،لوا رـصنع :میتـسه ور هـبور هـیلوا رـصنع ود اـب اـم ،یـلگه لدـم رد .دوـش یم .درـیگ یم تروـص اـه نآ نـیبام هـک تـسا یـعازن ،مود رـصنع و تـسا یـمامضنا یاـهدرف تـسا یبلـس یا هـلحرم ،درـیگ یم لکـش نآ رد یدزد لگـه ریـسفت هـب اـنب هـک یا هـلحرم راذـگ .دـنک یم ادـیپ زورـب و روـهظ دوـخ لکـش نـیرترصح و دـح یب هـب یدازآ نآ رد هـک انعم یرـگید اب طابترا رد یتیلاـسروینوی هـک دوـش یم لـصاح یـیاج اـجنیا رد یـکیتکلاید ،دوـش یم هداد ناـشن یدزد رد هک یفنم یدازآ تـیقلطم نآ رـگید ناـیب هـب ،دـنک یم ادـیپ قلطم یدازآ ناوـنع هب یدزد و دوـش یم دودـحم یعامتجا نادـیم کـی رد هـهجاوم کـی اـب هژوـس .دهد یم خر اـجنیا رد هژوـس هـب درـف زا راذـگ لگـه رـظن زا ،عـقاورد .دوـش یم یـفن هتخانـش تیمـسر هب یا یرگید ،اهدادرارق و دوهع بوچراچ رد هـک دوـش یم رادیدپ یـنامز .تـسه مـه وا قـح تـیاعر هـب روـبجم دزد هـک دوـش یم
۹۸ دادرم :راشتنا خیرات |۹۸ ناتسبات ،)۵۸ یپایپ(۴ هرماش ،۱۰ هرود ،یلللما نیب و یسایس یاه تفایهر همانلصف
.)۲۵:199۶ ،تنوه( 1 ی هراو حرط
و هـلحرم هـس لگـه رـکفت رد ،دوـش یم هدهاـشم کـی هرامـش رادوـمن رد هـک نانچ ،ییاسانش ی هویـش هـس نیا رد .یگتـسبمه و قح ،قـشع :دراد دوجو ییاـسانش ی هویـش یمامضنا یاـهداینب اب یدرف اب اـم هک انعم نیدب ؛دراد دوـجو اقیقد زـین یـلگه کـیتکلایدً »ظفح و عـفر« دـنیآرف رد هراـبود دـعب و دوـش یم یـفن یـتروص هب درـف نآ و مـینک یم عورـش مـهم یـمامضنا درـف اـجنآ رد رـگید هـک یـیاج ،میوـش یم یـقوقح یروـص تابـسانم دراو هدهاـشم لااـب رادوـمن رد هـک نانچ زاـب و تـسا حرـطم یروـص تـیعضو هـکلب ،تـسین ی هـلحرم دراو »ظـفح و عـفر« قـیرط زا قوـقح یاراد درـف یـکیتکلاید یـط رد ،دوـش یم تیمها لگه رکفت رد ور نآزا یگتـسبمه .تـسا مهم یگتـسبمه نآ رد هک دوـش یم موـس .دوـش یم یدرـف نـیب یاـه هقلع و اـهدنویپ داـجیا بـجوم هـک دـبای یم ،دـشک یم شلاچ هب ار هاگدید ود یرـظن یواعد لگـه ییاـسانش ثحب حرط اـب تـنوه درـف اـفرص یـیاوژروب یـیارگدرف رد .ناـیارگ عامتجا یرـگید و یـیاوژروب یرواـبدرف یـکیً ادیپ لوـحت یدرـف تـلاح نآ زا یـمامضنا درـف یـیاوژروب رـکفت رد .دراد تـیمها یـمامضنا ی هـلحرم دراو دـناوت یمن یـیاوژروب درـف نـیا یـلو ،دوـش یم لـیدبت صخـش هـب و دـنک یم رد تـنوه یارآ ،رـگید یوـس زا .تـسا یدرـف نـیب یاـه هقلع دـقاف و دوـش یگتـسبمه دـح زا شـیب مـه ارـگ عامتجا رـکفت ،تـنوه رـظن زا .درـیگ یم رارـق یـیارگ عامتجا لـباقم هدـیدان ار درـف یـعون هب و دوـش یمن یـهجوت یدرـف نیب یاـه هقلع هـب نآ رد و تـسارگ عمج هدرـک دراو وطـسرا هـب هـک یدـقن اـب لگـه هـک تـسا دـقتعم تـنوه ،لـباقم رد .درـیگ یم هراـشا دیاب هتبلا ،تـسا هتفر رـتارف تـینانوی زا و هدرـک یرـظن ثـحابم دراو ار هژوـس ،تـسا نآ رد هـکارچ ،دنیب یم وطـسرا رهـش تلود ی هژوـس زا رتارف یزـیچ ار هژوـس لگـه هـک درـک .دندوب هدیـسرن هژوـس ی هلحرم هب اه ینانوی لگـه رظن زا و دوـب لحنم عـمج رد ًلاـماک درـف رد تـسخن ی هـلهو رد اـم ،لگـه ییاـسانش ی هـیرظن رد تـفگ ناوـت یم ،یـلک روـط هب نیا رد ،مـیراد روضح یـفطاع و یناور یاـهزاین زا یرـسکی اـب ،یـمامضنا و یدرـف تحاـس هداوناخ رتـسب و بوـچراچ رد یرـگید و دوـخ ی هـطبار یـجنایم هـب یـمامضنا درـف هـلحرم لوـحت کـی ساـسا رـب اـم هـکارچ ،تـسین هار ناـیاپ نـیا اـما .دـسر یم دوـخ زا کرد هـب ی هزوح یـنعی مود ی هزوـح کی هـب یـمامضنا و یدرـف اـقلطم ی هزوـح کـی زا یـکیتکلایدً کـی یـط رد هراـبود و میـسر یم ،تـسا مـکاح تـیمومع ًلاـماک نآ رد هـک لاـمرف و یروـص روهظ اـب موـس ی هـلحرم بـلاق رد هـک دوـش یم یـفن مـه رـما نـیا دوـخ کـیتکلاید دـنیآرف ،دـش هراـشا رت شیپ هک نانچ .میوـش یم ور هـبور یتیلاـسروینوی/تیمومع بـلاق رد تـیدرف
یگیب نسحم |صراعم مسیلاکیدار یارب تنوه لسکا ییاسانش ی هیرظن یاهدمایپ
حیضوت ددصرد یو هـک تـسا نیا ،دنک یم ادیپ رایـسب تیمها تـنوه یارـب اـجنیا رد هـچنآ ناوت یم هـن ،دوـش یم رارقرب اه ناـسنا نیب هـک ار یطابترا تـیعضو هـک دـیآ یمرب مـهم نـیا رد هـکلب ،لاـسروینوی لاـمرف تـیعضو کـی هـب هـن و داد لـیلقت یدرـف یـسانشناور کـی هـب زار اـساسا و دبای یم تـیمها رایـسب ،دراد رواـب نادـب لگـه هـک یا یـخیرات تـیعقوم اـجنیاً .تـسا نآ ندوب یـخیرات رد زـین کـیتکلاید
دیم تربره جروج و تنوه .۴-3 واکـناور هاگدـید رـیثأت تـحت دوـخ ندـش هتخانـش تیمـسر هـب ی هـیرظن رد تـنوه ار نـیداینب یاـه تریصب وا ی هـیرظن زا یو .تـسا هدوـب دـیم ترـبره جروـج ،یـعامتجا ناـسنا یاه شنک ی هـمه یعامتجا شـقن رـب تنوه ،دـیم رـیثأت تـحت .دروآ یـم تـسد هـب کـی ،دوـخ یریگ لکـش دـنیآرف رد یـعامتجا شـقن رـب دـیکأت اـب دـیم .دراذـگ یم تـشگنا رد هک دروآ یـم دوـجو هـب تـنوه ییاـسانش ی هـیرظن یارـب ار یـعامتجا ی هـناواکناور ناـینب .دنتـسه دوخ اب هطبار نـیداینب لاکـشا ،سفن تزع و دوـخ هب مارـتحا ،سـفن هـب داـمتعا نآ I« ناـیم دـیم هـک تـسا یـکیکفت هـب طوـبرم ،یو یارآ هـب تـنوه تادانتـسا زا رـگید یـکی یروآوـن ی هزوـح رـب رـظان رـت شیب »I« ،یو رـظن زا .دوـش یم لـئاق دوـخ یارآ رد»and me رد زین نارـگید و میتـسین نامدوخ اهنت ام هک تـسا نیا رب رـظان»me« هـک یـلاح رد ،تـسا داعبا زا رارـف یارـب تـنوه دـسر یم رظن هـب ،اـه نیا رـب هولاـع .دـنراد شـقن اـم یریگ لکـش ،دنک یم ادـیپ لـسوت دیم یارآ هـب ،»نوـسردنا لـئوج« رـیبعت هـب ،لگـه رـکفت یـکیزیفاتم صخـشم ناکما تنوه یارب یو رکفت و هـشیدنا یبرجت و هنایارگ لمع و یـبرجت حور هـکارچ زا راذگ نـیا رد .دروآ یم مهارف ار دارـفا یمهفدوخ یارـب یـنهذانیب طیارـش ندرـک نـییعت و دوخ نورد رد اـه هدیا هـیجوت لاـبند هب رـگید ام ،یدـیم یـیارگ لمع هـب یـلگه مـسیلائدیا ،دـتفا یم قاـفتا اـه هطبار رد دراد یـعیبط روـط هب هـک یـیاهزیچ نآ هـکلب ،میتـسین اـه هدیا .)Anderson, 1996( تـسام کلاـم تاکینیو دلانود و تنوه .۵-3 هاگدید زا ،دـیم ی هیرظن صـیاقن ناربج یارـب دوخ رکفت یدـنب تروص فدـه اـب تـنوه
،تـنوه رـظن زا .دـنک یم هدافتـسا یو یتـسیز مه موـهفم و تاکـنیو یرـگ لیلحت ناور نیتـسخن للاقتـسا نیب یلداعت نـتفای رد کدوـک تـیقفوم رد ،یزاـسدوخ لاکـشا رتـشیب حیضوت یارـب تنوه .تـسا دوخ لماکت لاح رد للاقتـساو دـشر و دوـخ ی هـیلوا بـقارم زا یرگ لیلحت ناور غارـس هب ،هجوت و قـشع ینهذانیب طباور و سفن هـب دامتعا ناـیم ی هـطبار یارآ هک یبتکم ،تـسا یواکناور رد »هژبا اب هطبار« بـتکم هب قلعتم یو .دور یـم تاکـینیو اه یدیورف فلاـخرب .تـسا هدـش یدنب تروص دیورف ی هـیرظن دـقن رد نآ یـلصا نارـکفتم زـکرمت یـئودیبیل و یزـیرغ یاه قئاـس یور رـب اـهنت یراتخاـس یوـحن هـب لـیلحت رد هـک تاکـینیو زا رـثأتم تـنوه .دـننک یم دـیکأت یرـگید و هـطبار تـیمها رـب ناـنیا ،دـننک یم یا هیلوا براـجت ی هناهاگآدوخان یروآداـی زاـب زا یـشان ار یـفطاع و یقـشع طـباور یـمامت Hon- دناد یم ،دـنراد هـشیر ردام اب وا ی هطبار رد کدوـک تاـیح یـیادتبا یاـه هام رد هـک(
۹۸ دادرم :راشتنا خیرات |۹۸ ناتسبات ،)۵۸ یپایپ(۴ هرماش ،۱۰ هرود ،یلللما نیب و یسایس یاه تفایهر همانلصف
زا ار دوـخ ردام اب قـفوم یا هـطبار ی هـبرجت کدوـک رـگا ،رـظنم نـیا زا .)neth, 1996: 105 یدعب طباور و تلاـماعت یارب یـیوگلا نوچ همادا رد دـناوت یم رما نـیا ،دـشاب هدـنارذگ رـس .)Honneth, 1996: 104( دـنک لـمع یو قـفوم
تنوه ییاسانش ی هیرظن تلاوقم طسب و حرش .۴ رـگیدکی زا ،دـنا طبترم ییاـسانش زا لدـم هـس اـب هـک ار لـماعت زا هزوـح هـس تـنوه اـب تـبثم طاـبترا رد دارـفا لوـحت یارـب هزوـح نـیا زا کـی رـه هـک دـنک یم ییاـسانشزاب ییاـسانش زا یـنوگانوگ لاکـشا هـب اـم هـک تـسا رواـب نـیا رـب یو .تـسا یرورـض دوـخ هجوت هـب و یعامتجا ی هزوـح رد تزـع هـب ،یـسایس ی هزوـح رد مارـتحا هـب اـم .مـیدنمزاین تیمـسر هب زا هتـسویپ مه هب یاه هزوح نـیا نودـب .مـیدنمزاین یـگداوناخ نورد ی هزوـح رد ،تنوه یارـب .میـسرب مامت و ماـت یمهفدوخ هـب مـیناوت یمن اـم ،ییاـسانش/ندش هتخانـش زا ،ندـش هتخانـش تیمـسر هب دب ای و ندـش هتخانـش تیمـسر هب نادقف زا یـشان تراـسخ .تـسا رـتدب یـعامتجا یـتلادع یب ییاسانش طباور زا یرادومن/هراووگلا .2 ی هراو حرط
)129:1996 ،تنوه(
زا لکـش هـس نـیا تـنوه ،درـک هدهاـشم ناوـت یم ود هرامـش ی هراو حرـط رد هـک نانچ طباور :زا دـنا ترابع هـک دزاـس یم طبترم ییاـسانش زا یا هناگ هـس لدـم هـب ار یزاـس تیوه یراتخمدوخ هـب یناگمه مارـتحا و قوـقح رب یـنتبم طـباور ،یتـسود و قـشع ،یـگداوناخ زا یا هکبـش ،رگید ناـیب هـب اـی یگتـسبمه رـب یـنتبم یـعامتجا طـباور و اه ناـسنا نأـش و ،عاـمتجا وـضع دارـفا زا یـصاخ شزرا نآ رتـسب رد هـک کرتـشم یاـه شزرا و یگتـسبمه مهارف دارـفا یارـب ار ناکـما نیا ،هناگ هـس لاکـشا نیا .دوـش عـقاو شرـیذپ دروـم دـناوت یم ندیـشخب قـقحت یارـب مزلا سـفن تزـع و دوـخ هـب مارـتحا ،سـفن هـب داـمتعا اـت دـنروآ یم ییاـسانش طباور زا لکـش هـس نیا ،تنوه رظن زا .دـنروآ تـسد هب ار دوـخ تـیوه هـب لـماک :»نوـسردنا لئوج« ریبعت هـب .تـسا یزاـس تیوه یارب یعامتجا یاه طرـش شیپ هـباثم هب
یگیب نسحم |صراعم مسیلاکیدار یارب تنوه لسکا ییاسانش ی هیرظن یاهدمایپ
و راـتخمدوخ درـف کـی هـباثم هب درـف کـی لاـمآ و اـهزاین مـهف و ریـسفت ،کرد ناکـما دامتعا هـب هتـسباو یـتایح یا هـنوگهـب ،اه یزاـس تیوه زا یرایـسب ناکـما هـصلاخ روـط هب
.)Anderson, 1996: xi( تـسا سـفن تزـع و دوـخ هـب مارـتحا ،سـفن هـب و دوخ هب مارـتحا ،سفن هـب دامتعا -قوـف ی هناگ هـس لاکـشا هک تـشاد رظن تقد دـیاب رظنم زا نـیاربانب ؛دـنبای یم موادت و هدـمآ تـسد هب ینهذانیب یوـحن هب اـهنت -سـفن تزـع طباور رارقتـسا و یرارقرب هـب یگتـسب یمهفدوخ ققحت یارب مزلا طیارـش ،تـنوه ی هـیرظن تروـص هب ،ییاـسانش زا لکـش هـس هـک دـنک یم للادتـسا تـنوه .دراد لـباقتم ییاـسانش تیوه یریگ لکـش یارب یعامتجا یاه طرـش شیپ ،سـفن تزع و مارـتحا ،قـشع صخـشم زا یرایـسب یارـب ،یـعامتجا ییاـسانش نودـب تـنوه رـظن زا .دـنروآ یم مـهارف ار یصخـش دـهاوخ راوـشد رایـسب ،دـشابن نـکممریغ رـگا یصخـش یـگچراپکی نتـشاد ناکـما دارـفا .)Honneth, 1996: 165( دوـب ی هناگ هـس لاکـشا نیا زا مادک چیه هک تـسا نیا تنوه رکفت رد لـمأت روـخرد ی هـتکن و نداـهن داـینب یارـب هـکلب ،دنتـسین یـخیراتریغ و هدـش هداد شـیپ زا یا هـنوگ هـب طـباور هـک یا یـعامتجا تازراـبم ،درـیگ تروـص یـعامتجا تازراـبم تـسیاب یم اـه نآ شرتـسگ ،دنریگ یمن تروـص سـفن زا تـنایص یارـب اـفرص یتـسیلوایکام و یزـباه تـیاور فلاـخربً .تـسا یقلاخا یـتازرابم نـینچ رـمارگ هـکلب
سفن هب دامتعا و قشع .1-۴ نیا ،وا رـظن زا هک تـسا سفن هب دامتعا دوـخ اب هطبار لوا مرـف و لکـش ،تـنوه رـظن زا تـسا رواـب نـیا رـب تـنوه .دـنک یم ادـیپ لوـحت و داـجیا قـشع و یتـسود طـباور رد هـلوقم رد نارـگید و دوـخ هـب ندـیزرو قـشع یـیاناوت دـنک یم هـبرجت ار قـشع درـف هـک یـنامز هـک هک دوـب دهاوخ تـیوه هب یبای تـسد هـب رداـق یـنامز درـف .دـنک یم ادـیپ هعـسوت و طـسب وا ام هک نیا ناکـما یرـگید اب طاـبترا نودـب .دـشاب هدـش هتخانـش تیمسر هب نارـگید طـسوت ،میهد طـسب دوـخ یاـه ییاناوت زا یـتبثم رـیوصت و میوـش هاگآ دوـخ یدرـف هـب رـصحنم زا رد یرـگید طـسوت اـم هـک یا ییاـسانش و شرـیذپ ،تـنوه رـظن زا .تـشاد دـهاوخن دوـجو هـب داـمتعا یریگ لکـش ی هـنیمز ،مـیورآ یم تـسد هـب یـگداوناخ و یقـشع طـباور ناـیرج نودب یدرـف یاهزاین ناـیب ی هنیمز سـفن هب دامتعا نـیا .دروآ یـم دوجو هـب اـم رد ار سـفن یـساسا ءزج نیا رـگا ،یو معز هب .دروآ یـم دوـجو هـب اـم رد ار اـه نآ شرـیذپ مدـع زا سرـت درف تیصخـش رد یـیاهدوبمک روـهظ هـب رجنم نآ نادـقف ،دـیاین تـسد هـب دوـخ اـب هـطبار و نـیهوت و مـشخ ،مرـش لـیبق زا یـفنم یـساسحا یاـه شنکاو رد ار دوـخ هـک دوـش یم ،دـبای یم هدـش هدروآرب ار دوـخ یـفطاع یاـهزاین هژوـس هـک یـنامز.دـهد یم ناـشن رـیقحت هب سفن هـب داـمتعا اـب هارـمه یا هژوـس ،یـفطاع و یـکیزیف ی هـیلوا یاـهزاین یاـضرا نـیا دروآ یم مـهارف وا یـعامتجا یراـتخمدوخ یارـب یـیانبم دوـخ رما نـیا هـک دروآ یـم دوـجو .)Honneth, 1996: 97(
یگتـسب لد و قـشع ،تـنوه یرـکف ی هـموظنم رد هـک تـفگ دـیاب ،یـلک روـط هب رد تکراـشم یارب مه و یدرـف تیوه لوحت یارـب مه یـتایح و یرورـض یـشقن یـگداوناخ
۹۸ دادرم :راشتنا خیرات |۹۸ ناتسبات ،)۵۸ یپایپ(۴ هرماش ،۱۰ هرود ،یلللما نیب و یسایس یاه تفایهر همانلصف
،قـشع و یتـسود ،یدنزرف-ردپ طـباور تـسا دقتعم تـنوه .دـنک یم اـفیا یـمومع یـگدنز دـشخب یم موادت و لیهـست ار دوخ هب تبـسن نـیداینب و یا هـیاپ ی هـطبار ی هعـسوت و لوـحت ،تنوه رـکفت رد .دنک یم داـی یا هـیاپ سفن هـب داـمتعا ی هـلوقم ناوـنع تـحت نآ زا یو هـک هب ؛دنک یم یـیامنزاب ار یـمهفدوخ زا عوـن ره یارب یداـینب یطرـش شیپ سـفن هـب داـمتعا نیتـسخن یارب هک دروآ یـم مـهارف دارـفا یارب ار هزاـجا نـیا سفن هـب داـمتعا هـک اـنعم نـیا هب ،دزاـس یم اناوت شیوخ یاـهزاین یدـنب لصفم یارـب ار اـه نآ هـک ار مزلا یـنورد یدازآ راـب .)Honneth, 1996: 176( دـنروآ تـسد
دوخ هب مارتحا و قوقح .2-۴ تلزنم یـقوقح ندـش هتخانـش تیمـسر هب ،تنوه رـظن زا ییاـسانش ی هزوـح نـیمود یارب یا هـنیمز ،دـبای قـقحت رما نـیا هـک یـنامز ،یو رواـب هـب .تـسا هـعماج رد دارـفا رـبارب هـک یـنامز .دروآ یـم مـهارف ار یـقلاخا ًلاـماک یا هژوـس ماـقم رد درـف هـب مارـتحا نـیمضت رد ،دوـش یم ییاـسانشزاب یـنوناق غـلاب صخـش ناوـنع هب یـقوقح عاـمتجا رد صخـش زین تلود و اه نامزاـس ،یداـهن ثـحابم رد تکراـشم یارب صخـش یـیاناوت یـتلاح نـینچ هک تـسا یرگید اـب هـطبار یـعون ی هدـننک ییامنزاب مارـتحا .دوـش یم عـقاو شرـیذپ دروـم یأر نتـشاد ی هـلزنم هب اـهنت مارـتحا .میوـش یم هتخانـش قـح بـحاص یصخـش اـم نآ رد صاخـشا تـمارک زا یدـنم هرهب سـح هـکلب ،تـسین درـف کـی دروـم رد بوـخ ی هدـیقع و ی هزوح رد تکراـشم هـب رداـق هک یصخـش هـباثم هب اـی لوئـسم یـقلاخا نارازـگراک هـباثم هب ییاـسانش زا لکـش نـیا دوـبن لاـبق رد اـم هـک یا هـنیزه ،تـنوه رـظن زا .تـسا یـمومع .دوـب دـهاوخ یراـتخمدوخ نادـقف ،مـینک یم تـخادرپ رـه نآ رد هـک تـساه هژوس ناـیم لـباقتم ی هـطبار کـی زا یـکاح ییاـسانش ی هفـسلف یـسکره ،تـشادرب نـیا رد .دـنیب یم رـبارب یا هژوـس ماـقم رد ار یرـگید نـیفرط زا کـی هب رگید یا هژوـس طـسوتو دوـش یم لیدبت درـف هب ندـش هتخانـش تیمـسر هـب ی هطـساو هب ییاـسانش زا یتلاح دـش هتفگ هک نانچ.)Frazer, 2003: 10( دوـش یم هتخانـش تیمـسر نیا رد .دراد هراـشا درـف یـقلاخا یریذپ تیلوئـسم لوـحت هب ،دوـش یم هدـیمان قوـقح هـک وا اب لماعت رد هـک یرگید ای دوخ رظنم زا ار دوـخ دارفا یـقوقح لـباقتم ییاـسانش زا لکـش ی هضورفم هـنیمز نیا رد تنوه .دـننیب یم ناـسکی و ربارب قوقح نلاـماح هـباثم هب دنتـسه یاراد رـگیدکی اب ناـشدوخ ی هـطبار رد اه ناـسنا هک دـنک یم راوتـسا لصا نـیا رـب ار دوـخ .تـسا لوحت یاراد و رـبارب قـح نیا هـتبلا ،دنوـش یم قـح
سفن تزع و یگتسبمه .3-۴ دجاو درـف هک تـفگ نخـس سـفن تزـع دروـم رد ناوـت یم یـنامز ،تـنوه ی هدـیقع هـب لـباقریغ و درـف هبرصحنم ساـسحا نـیا .دـشاب دوـخ زا درـف هبرصحنم و صاـخ یـشرگن اه نآ قـیرط زا ار دوـخ درف هک ییاه هصخـشم هـک دیآ یم تـسد هـب یـنامز ندوـب نـیزگیاج تـنوه .دنـشاب شزرااـب و تـیمها زـئاح یـیاه یگژیو ،دـنک یم دادـملق زـیامتم نارـگید زا ار دوـخ دـیاب رـیزگان ،دنـشاب یـمهفدوخ هـب رداـق دارـفا هـک نآ یارـب هـک تـسا رواـب نـیا رـب
یگیب نسحم |صراعم مسیلاکیدار یارب تنوه لسکا ییاسانش ی هیرظن یاهدمایپ
هـب لـین یارـب ،وا رـظن زا .دـننک یـسانشزاب دوـخ صاـخ یاـه یگژیو و اـه ییاناوت قـیرط زا کرتـشم فادها ی هیاپ رـب اهنت ار نآ هـک دـنا یعامتجا تزـع دـنمزاین دارـفا ،یـفده نـینچ .)Honneth, 1996: 178( دـنروآ یم تـسد هـب یـعمج نارگید زا ار اـم هـچنآ هک دوـش یم یـعدم »دـیم ترـبره« یارآ زا یرـیگ هرهب اـب تـنوه یراک هـنوگچ ام یـتعنص عـماوج رد راک میـسقت ماـظن رد هـک تـسا نـیا ،دزاـس یم زـیامتم راک میـسقت ماـظن نـیا بوـچراچ رد ،رـگید ییوـس زا و مـیهد یم ماـجنا نارـگید زا رـتهب ار ،تنوه رظن زا .تـسا یرتـشیب تیمها و نأـش زئاح راک مادک عاـمتجا رـظنم زا ،یـعامتجا یـلکروط هـب ،میوـش یم لـئاق رـگیدکی اـب ساـیق رد اـهراک یارـب اـم هـک یـبرق و جرا ،تزـع یارـب یـعامتجا طیارـش ،رـظنم نـیا زا .دراد یـگنهرف یاـهروتکاف زا یـفیط هـب یگتـسب یمهـس هچ ثحب دروم راک هـک دراد یگتـسب رـما نـیا هـب راک یارـب برـق و جرا ندـش لـئاق ؛تـسا عاـمتجا یارـب یـتیمها هـچ زـئاح هاگدـید نـیا زا و دراد هـعماج رد عـیزوت ماـظن رد هک تـسین یـعامتجا راک میـسقت ماـظن فرـص نـیا دـیم فلاـخرب ،تـنوه رـظن زا نـیاربانب یاه شزرا زادنا مـشچ و قفا هـکلب ،دزاـس یم صخـشم ار عامتجا یارـب راک رـه برـق و جرا برق و جرا رد ندـش لـئاق زـیامت یارـب یـکلام هـباثم هب دـناوت یم زـین یـصاخ گـنهرف رـه .دنک لـمع اـهراک هتبلا هـک یترثک ،تـسا ترـثک رد تدـحو ،تـنوه رـکفت رد یگتـسبمه یـلصا موـهفم عافد یـشزرا عونت و مـسیلارولپ زا هـتکن نـیا تـللاد هب تـنوه و تـسا تدـحو هـب فوـطعم ،دـشاب رتـشیب یـشزرا عونت حطـس و هنماد هچره هک تـسا رواب نیا رب یو هـکارچ ؛دـنک یم ار رـت کیتارکمد یاـه تلاح و رـتربارب یاـه تیعضو ناوـت یم رـتهب رایـسب نآ یاـفتقا هـب دنک یم حرـطم یگتـسبمه ی هلوقم لـیذ تنوه هـک اه شزرا عاـمتجا موـهفم .درـک داـجیا تیاغ تـنوه رظن دروـم یاـه شزرا هـک تـسا نآ رـگ نایامن و تـسا هناراگنا هزاـس یـموهفم تدحو اـی کـیزیفاتم یـعون هب یبای تـسد لاـبند هـب یو ،رـگید ناـیب هـب .تـسین یـیاوصق هب تـسرد .تـسا یـشزرا عاـمتجا یـعون هب لـین ناـهاوخ هـکلب ،تـسین هـعماج رد یـشزرا ،دننک یم رـکف هناراگنا هزاـس هـک یـنایارگ عامتجا هـب ،تـنوه هک تـسا یـقلت نـیا یـجنایم هـکارچ ؛تـساج نیمه رد تـسرد ثـحب هاگـینارگ یو رـظن زا ارـیز ،دوـش یم کـیدزن رظنم زا اـه شزرا عامتجا .تـسین اه شزرا عاـمتجا زج یزیچ تـنوه رـظن رد یگتـسبمه نآ لومـش ی هـنماد و تـسا کـیتارکمد و رـثکتم رایـسب یاـه شزرا ی هدـنریگربرد تـنوه .دوـش یم لماـش ار نوـگانوگ یاـه هصیصخ و اـه یگژیو اـب یدارـفا رظنم زا .دـناد یم ارـگرثکت و زاب یا هـعماج ار سـفن تزع قـقحت طیارـش زا یـکی تـنوه تـسد هـب ار یـمهف دوـخ یارـب یـعقاو تـصرف دارـفا هـک تـسا یا هـعماج نـینچ رد ،یو هـب دارـفا یاـه هغدغد اـب یـمومع یاـه شزرا تـسا یا هـعماج نـینچ رتـسب رد و دـنروآ یم یبای تـسد تصرف دیابن عامتجا زا یوـضع چیه نآ رد هـک تـشاد دهاوخ تـقباطم یوـحن یمومع رـیخ رد یـشقن و مهـس زین یو هکارچ ،دـهدب تـسد زا ار دوـخ رـظن دروـم نأـش هـب تادـیدهت زا ویتکژبوـس یاـه تیوه زا تـیامح ،تـنوه تـلادع ی هـیرظن فدـه .دراد Pi- تـسا صقن یب و لـماک یدرف تـیوه ظـفح و یبایتـسد روـظنم هب یـعامتجا راتخاـس(
۹۸ دادرم :راشتنا خیرات |۹۸ ناتسبات ،)۵۸ یپایپ(۴ هرماش ،۱۰ هرود ،یلللما نیب و یسایس یاه تفایهر همانلصف
