*Corresponding author
Copyright©2020, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially.
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2020.122697.1543 https//dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1399.9.2.5.0
Strategic Research on Social Problems in Iran E-ISSN: 2645-7539
Document Type: Research Paper
Vol. 9, Issue 2, No.29, Summer 2020, pp. 109-134 Received: 25.04.2020 Accepted: 26.09.2020 http://ui.ac.ir/en
A Sociological Study of the Role of Social Process in Explaining Risky Behaviors
Mousa Saadati *
Assistant Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
m.saadati@soc.ikiu.ac.ir
Introduction
Today, the emergence of risky behaviors among young people is one of the most important social problems. It has also become one of the most important and widespread concerns in human societies. In spite of the many efforts made in recent decades to increase the awareness of the consequences and reduce such behaviors, the risk has continued to increase. Youth is considered one of the most important, turbulent and sensitive age periods in any society and this period is one of the important stages in the socialization of actors, development, orderliness, and the institutionalization of social and moral norms. This period plays a prominent role in the development of psychological and social security in such a way that the occurrence and persistence of high-risk behaviors by young people have led to the formation of anti-social subcultures, insecurity, fear of crime, social phobia, and reduced trust among citizens. The incompatibility of such behaviors with social norms and its manifestation in the form of risky behaviors can have irreparable consequences for the whole society. The occurrence of such behaviors is one of the most important social issues in societies disrupting the lives of individuals and causes serious harm to the society.
Such behaviors also increase the negative and destructive physical, psychological, and social consequences in a society and can cause many other damages.
Materials and Methods
This descriptive cross-sectional study used survey to collect data. The statistical population of the study comprised all people aged 15-34 years in the city of Tabriz with a population of 579694 people according to the general population and housing census of 1390 AH (2011). The number of statistical samples of the research was estimated to be 630 using Cochran’s statistical formula. The sampling method was multi- stage cluster sampling. In this way, the sample individuals were randomly selected from each region (cluster) of the municipality and by gender in relation to the population of each sex in the total statistical population of each region. A researcher-made questionnaire was used to measure the variables and obtain the necessary information. The validity of the scales was of the type of content validity including formal and structural validities. In addition, SPSS-22 and Smart-PLS software were used to analyze the data.
Discussion of Results and Conclusions
The results showed that the correlation between the social control, social empowerment, generation gap, and differential affiliation with risky behaviors was
statistically significant. Also, the results of the Structural Equation Modeling indicated that the variables in the path model could explain 29.9 percent of the variations in the dependent variable of high-risk behaviors. On the other hand, according to the social process approach, the role of socialization was effective in the occurrence of deviant and risky behaviors. Therefore, the presence of individuals in different social spaces helps to form multiple and sometimes conflicting identities. Individuals’
personalities are constructed and addressed through such social relations and social networks, and cultural values are internalized. In the meantime, the family is the link between the individual and society. In fact, this approach is based on the belief that family interactions and parent-child relationships, control mechanisms, and how to influence friends and peers are key elements to understanding the deviant behavior of young people.
In this regard, the results of the present study are consistent with the theoretical contents of the social process. As a general conclusion, it can be said that using the correct educational method in the family is the most basic and main element of socializing the next
Strategic Rssearch on Social Problems in Iran University of Isfahan, Vol. 9, Issue 2, No. 29, Summer 2020 110
generation and going through the process of proper socialization of the potential of the youth. In addition, the internalization of normal norms could be a very positive and turning point for the mechanisms of formal institutions of social processes to work effectively in socializing people.
Keywords: Social Process, Social Control, Socialization, Generation Gap, Risky Behavior, Youth.
References
Abbaszadeh, M., Saadati, M., & Mohammadi, A.
(2014) Investigating the role of mass media in the emergence of aggression (Case study: Spectators of tabriz tractorsazys football team). Journal East Azarbaijan Disciplinary Knowledge, 14 (1), 1-17 (in Persian).
Ahmadzadeh Kermani, R. (2011) Rethinking Culture and Media. Tehran: Chapar Publication (in Persian).
Alivardinia, A. (2014) A study of high-risk behaviors among students of mazandaran university. Journal of Social Development, 7 (3), 123-154.
Arnett, J., & Jensen, B. L. (1993) Cultural bases of risk behavior: danish, adolescents. Journal of Child Development, 64, 1842-1855.
Arnett, J. (1995) The young and the reckless:
adolescent reckless behavior. Journal of Current Directions in Psychological Science, 20 (4), 67-77.
Asadpour, K. (2016) Prevalence and tendency to risky behaviors among undergraduate students of tabriz university and related factors. Master Thesis in Sociology, Faculty of Law and Social Sciences, Department of Social Sciences, University of Tabriz, Iran (in Persian).
Bonnewitz, P. (2012) Premieres lecons sur la sociologie de pierre bourdieu. Translated by Jahangir Jahangiri and Hassan Poorsafir. Tehran:
Agah Publication (in Persian).
Bourdieu, P. & Passeron, J.C. (1990) Reproduction in education, society, and culture. Sage Publications.
Chanakira, E., O’Cathain, A., Goyder, E. C., &
Freeman, J. V. (2014) Factors perceived to influence risky sexual behaviors among university students in the united kingdom: a qualitative telephone interview study. Journal of BMC Public Health, 14 (1055),1-7.
Crosby, R. A., Santlle, J. S., & DiClemente, R. J.
(2009) Adolescent Health: Understanding and preventing risk behaviors. San Francisco: Jossey- Bass.
Davari, A., & Rezazadeh, A. (2014) Structural equation modeling with PLS. Tehran: University Jahad Publication Organization (in Persian).
Eslami Bonab, R. (2013) The Tendency to urban unrest and the factors affecting it (Case study: youth of east azerbaijan province). Research Project,
Applied Research Office of East Azerbaijan Province Disciplinary Command (in Persian).
Falk, G., & Falk, U. (2005) Youth culture and the generation gap. Algora Publication.
Farhangi, A., & Ardeshirzadeh, M. (2014) Communication theorists and famousness. Tehran:
University Publication Center Publications (in Persian).
Statistics Center of Iran. (2011) General population and housing census east azerbaijan province.
Hassani, M. (2015) Receptive embarrassment and delinquency: a sociological analysis of bright witt's receptive embarrassment theory in the family context. PhD Thesis in Sociology of Social Problems, University of Mazandaran, Faculty of Social and Economic Sciences (in Persian).
Haugaard, J (2014) Problematic behavior during adolescence. Tehran: Roshd Publication (in Persian).
Hirschi, T. (1969) Cause of delinquency. University of California Press.
Hosseini Nesar, M., & Fayuzat, A. (2011) Theories of social deviations. Tehran: Pejvak Publication (in Persian).
Hosseini, H. (2014) A study of socio-cultural factors affecting adolescents' tendency to risky behaviors study mode: male middle school students in ahvaz.
M.Sc. Thesis in Sociology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Faculty of Economics and Social Sciences (in Persian).
Hughes, M., & Carolyn J. K. (2016) Fundamentals of sociology. Translated by Mehrdad Hooshmand and Gholamreza Rashidi, Tehran: Samt Publication (in Persian).
Jafari, G. (2010) A sociological study of the role of structural factors and social learning in juvenile delinquency in tabriz (Case Study of marginalized areas). Master Thesis in Social Sciences Research, University of Tabriz, Faculty of Humanities and Social Sciences (in Persian).
Jafarzadehpour, F. (2015) Representation of generational relations on television. Tehran:
Publications of the Institute of Humanities and Social Studies (in Persian).
Kendall, D. (2013) Sociology in our times: The essentials. Translated by Farideh Hemmati. Tehran:
Jameeshenasan Publication (in Persian).
Leather, N. C. (2009) Risk-taking behavior in adolescence: A literature review. Journal of Child Health Care, 13 (3), 295–304.
Leslie, L. K., James, S., Monn, A., Kauten, M. C., Zhang, J., & Aarons, G. (2010) Health-risk behaviors in young adolescents in the child welfare system. Journal of Adolescent Health, 47 (1), 26- 34.
Lowery, S., & DeFleur, M. (2011) Milestones in mass communication research (Media impacts).
A Sociological Study of the Role of Social Process in Explaining Risky Behaviors Mousa Saadati 111
Translated by Mohammad Gozarabadi and Gholamreza Azari, Tehran: Danjeh Publication (in Persian).
Moeini, M. (2014) A sociological study of social and communication skills affecting the prevention of high-risk behaviors of young people (Case study of shiraz). PhD Thesis in Sociology, Shiraz University, Faculty of Economics, Management and Social Sciences, Department of Social Sciences (in Persian).
Mohseni Tabrizi, A. (2004) Vandalism: Social psychological, sociological and psychological construction of vandalistic behavior, the eclectic social pathology approach. Tehran: Aan Publication (in Persian).
Mohsenin, S., & Esfidani, M. (2014) Structural equations based on partial least squares approach using smart-pls software (Educational and practical). Tehran: Mehraban Book Publication (in Persian).
O’Neill, E. K. (2007) Differences in health risk behaviors between college freshmen living in special interest housing and traditional housing.
PhD Dissertation in Educational Curriculum and Instruction, Faculty of Virginia Polytechnic Institute and State University.
Park, R. D., & Buriel, R. (1998) Socialization in the family: Ethnic and ecological perspectives. Journal of Child Psychology, 30, 463-552.
Parvin, S., & Ali Babaei, Y. (2013) A sociological study of seasonal migrant workers' tendency to risky behaviors in tehran. Journal of Rural Development, 5 (1), 183-195 (in Persian).
Perse, A. (2014) Media and community effects.
Translated by Mehdi Montazer Qaem, Tehran:
Publications of the Broadcasting Research Center of the Islamic Republic of Iran (in Persian).
Rahmani, M. (2015) The effect of social relationships on high-risk behaviors among high school’s student in bojnourd. PhD Thesis in Sociology of Social Problems, University of Isfahan, Faculty of Literature and Humanities, Department of Social Sciences (in Persian).
Rashid, K. (2015) Risky behaviors among adolescent male and female students in tehran. Journal of Social Welfare, 15 (57), 31-56 (in Persian).
Richter, M. (2010) Risk behavior in adolescence patterns, determinants, and consequences. Springer Science & Business Media.
Saadati, M., & Abbas Zadeh, M. (2013) A sociological study of effective factors on the aggression between
the spectators of tabriz tractorsazys football team.
Research Project, Applied Research Office of the East Azarbaijan Disciplinary Command (in Persian).
Saadati, M. (2017) Sociological explaining of effective factors on the emergence of risky behaviors (Case Study: youth of 15 and 34 ages in tabriz). PhD Thesis in Sociology of Social Problems, University of Kashan, Faculty of Humanities (in Persian).
Sediq Sarvestani, R. (2008) Social pathology (Sociology of social deviations). Tehran: Samt Publication (in Persian).
Siegel, L., & Senna, J. (2005) Juvenile delinquency.
Translated by Ali Akbar Taj Mazinani and Faramarz Kakoli Dezfuli, Tehran: National Youth Organization Publications (in Persian).
Siegel, L. J. (2008) Criminology: Theories, patterns, and typologies. Wadsworth Publication.
Soleimaninia, L., Jazayeri, A., & Mohammad Khani, P.
(2005) The role of mental health in the emergence of high-risk behaviors in adolescents. Journal of Social Welfare, 5 (19), 75-90 (in Persian).
Stark, R. (2016) Stark sociology. Translated by Nasrin Tabatabai and Mohammad Pourjafari. Tehran:
Sales Publication (in Persian).
Tinkew, J. B., Moore, K. A., & Carrano, J. (2006) The father-child relationship, parenting styles, and adolescent risk behavior in intact families. Journal of Family Issues, 27 (6), 850-881.
Tobler, A. L., & Komro, K. A. (2010) Trajectories or parental monitoring and communication and effects on drug use among urban young adolescents.
Journal of Adolescents Health, 46 (6), 560-568.
Vezina, J., Herbert, M., & Poulin, F. (2015) History of family violence childhood behavior problems and adolescent high-risk behavior as predicator of girls repeated patterns of dating victimization in two developmental periods. Journal of Violence against Women, 21(4), 435-459.
Wang, J., Deng, X. J., Wang, J. J., Wang, X. W., & Xu, L. (2013) Substance use, sexual behaviors, and suicidal ideation and attempts among adolescents:
findings from the 2004 guangzhou youth risk behaviors survey. Public Health, 123 (2), 116-121.
Wongtongkam, N., Ward, P. R., Day, A., & Winefield.
A. H. (2014) The influence of protective and risk factors in individual, peer and school domains on thai adolescents alcohol and illicit drug use: a survey. Addictive Behaviors, 39 (10), 1447-1451.
Zuckerman, M. (2006) Sensation seeking and risky behavior. American Psychological Association.
Strategic Rssearch on Social Problems in Iran University of Isfahan, Vol. 9, Issue 2, No. 29, Summer 2020 112
شهوژپ ناریا یعامتجا لئاسم یدربهار یاه
لاس مهن
، هرامش یپايپ ( 92
،) ش هرام مود
، ناتسبات 9922 ، صص 992 - 994
یشهوژپ :هلاقم عون
خیرات :تفایرد 6 / 9 / 9922 خیرات :شریذپ 5 / 7 / 9922
هعماج ۀعلاطم رطخرپ یاهراتفر نییبت رد یعامتجا دنیارف شقن یتخانش
یتداعس یسوم
،
هورگ ،رایداتسا هعماج
،یسانش هدکشناد
،یعامتجا مولع نيب هاگشناد
ماما یللملا
ناریا ،نیوزق ،)هر(ینيمخ
m.saadati@soc.ikiu.ac.ir
هدیکچ زا ناوج رشق نيب رد رطخرپ یاهراتفر زورب ،هزورما بيسآ و لئاسم
مهم زا یکی هب هک تسا یعامتجا یاه هدرتسگ و نیرت
لد نیرت یینارگن یایه
ششوک دوجو اب .تسا هدش لیدبت یرشب عماوج ههد رد هک یرايسب یاه
نییا شهایک و اهدمايپ ۀرابرد نارگشنک یهاگآ شیازفا یارب ريخا یاه
یدوعص ريس ،رطخرپ یاهراتفر زورب نانچمه ،هدش ماجنا اهراتفر ،ساسا نیا رب .تسا هتشاد
هعماج ۀعلاطم فده اب زين رضاح شهوژپ یتخانیش
هیرظن( یعامتجا دنیارف شقن نلاک ناناوج نيب رد رطخرپ یاهراتفر نييبت رد )یعامتجا لرتنک و یعامتجا یريگدای یاه
هدیش مایجنا زییربت رهیش
فا ۀّيلک لماش ،یرامآ ۀعماج و تسا یشیاميپ عون زا رضاح شهوژپ .تسا دار
95 - 94 دادعت هب زیربت رهش لاس 572624
نییا زا هیک تیسا ریفن
،دادعت 699 هشوخ ۀويش هب و نارکوک یرامآ لومرف زا هدافتسا اب رفن هلحرمدنچ یا
هب یا یروآدریگ رازیبا .دندیش نای تنا هینومن میجح ناوینع
شسرپ زين تاعلاطا ققحم ۀمان
هیزجت یارب نينچمه .تسا تخاس ین زا تایعلاطا لیيلحتو
مر یایهرازفا SPSS Smart-PLS و هدیش هدافتیسا
هتفای .تسا هعماج ،یعامتجا لرتنک یاهريغتم نيب یگتسبمه داد ناشن اه هرطای م یایهراتفر ایب ییقارتفا ینيیشنمه و یلسن فاکش ،یریذپ
زیيمآ
هب ،نينچمه .تسا هدوب رادانعم یرامآ ظاحل زا لصاح جیاتن
شهوژپ یراتخاس تلاداعم لدم تم داد ناشن
،ريیسم لدیم رد ریضاح یاهريغ 2
/ 92
هدرک نييبت ار رطخرپ یاهراتفر ۀتسباو ريغتم تارييغت زا دصرد .دنا
هژاو اه ی دیلک ی هعماج ،یعامتجا لرتنک ،یعامتجا دنیارف : ناوج ،رطخرپ راتفر ،یلسن فاکش ،یریذپ
:لوؤسم هدنسیون
92947965945
Copyright©2020, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially.
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2020.122697.1543
https//dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1399.9.2.5.0
شهوژپ 994 بهار یاه ،ناریا یعامتجا لئاسم یدر لاس
مهن
، هرامش یپايپ ( 92
،) هرامش مود
، ناتسبات 9922
همدقم ۀرود یناوج
، زا یکی مهم نیرت مطلاترپ ، نیریت
، سایسح نیریت
هرود اه رد ینس ی ره
هعماج یم نوسحم یا و دوش
زا لیحارم
رد مهم هعماج ،هعیسوت دایجیا ،نارگیشنک یریذپ میظن
،یییارگ
هنیداهن شیقن و تیسا ییقلاخا و یعایمتجا یایهراجنه یزاس
هتسجرب دراد یعایمتجا و ییناور تیينما ۀللیسم ۀعسوت رد یا
هب هنوگ هرطای م یایهراتفر نينچ موادت هک یا یویس زا یزیيمآ
انآ لکش بجوم ،ن هدرخ یريگ
یم یعامتجادض گنهرف و دویش
ار دامتعا شهاک و یعامتجا ساره ،مرج زا سرت ،ینماان ۀنيمز یم مهارف نادنورهش نيب رد .دروآ
و نلاایسگرزب یینارگن و لریتنک نونایک رد هراومه ناناوج هدوب یعامتجا راتخاس هرتیسگ و دینا
یینارگن و سریت زا یا ایه
هب ابرد موادم روط ( دراد دوجو ناناوج لئاسم و راتفر ۀر
سنارف ،9
9925 :
مه .)99
و یعایمتجا یایهراجنه اب اهراتفر نیا ندوبن اون
هرطا م یاهراتفر لکش هب نآ زورب یاهدمايپ تسا نکمم زيمآ
ناربج .دشاب هتشاد هعماج لک یارب یریذپان ،ایهراتفر نیا زورب
هب ناونع زا یکی مهم نیرت لئاسم ماوج یعامتجا ع
، یگدنز دریف
و و لت م ار نارگید راچد ار هعماج
بيسآ ییم یدیج دینک
و
جیاتن ،یمسج نر م و یفنم ناور
یتخانیش ار یعایمتجا و
رد
هعماج شیازفا یم زایسرتسب و تیلع تیسا نکمم دوخ و دهد
بيسآ زا یرايسب .دوش رگید یاه
ریطخرپ یایهراتفر هیلمجزا9
،ایهوراد ریایس و لیکلا ،تايناخد لامعتسا دن
نتیشا و ریحت
تيلاعف
، ،تنوشخ نتشادن
یاهراشف و سرتسا اب هلباقم تراهم
دنبیاپ ،یناور ندوبن
راتفر و یقلاخا لوصا هب یاه
یسنج
،نماان
و تشاد دهاوخ هارمه هب دوخ اب ار یعامتجا یاهدمايپ شی ب
یییمهم عبایینم زا هداوناییخ اییه و یارییب ار هییعماج زا یريگییشيپ
رطخرپ یاهراتفر صاصتخا دوخ هب
یم ( دهد
،یتداعس 9926 :
.)7
هایتوک رد تیسا نکمم ،رطخرپ یاهراتفر ،تدیمدنلب و تدیم
ۀرود یتملاس رب و دشاب هتشاد دارفا یتملاس رب یدعاسمان ريثأت دراذگب رثا زين ناناوج یلاسگرزب (Crosby and et al., 2009: 4)
.
هیکنیا هیب ریظن و رویشک ناویج ینیس راتخاس هب هجوت اب بيسآ ،ناناوج یایهراتفر زوریب ریبارب رد هعماج رشق نیرتریذپ
1 France
2 Risky Behaviors
هرطا م رد ییاسران و هعیاض هنوگ ره تسا یهیدب ،دنتسه زيمآ
ییاناوت شهاک ،هجيتنرد و یناور و یمسج تشادهب نییا یایه
تکرح رشق هب ،زاس
هنوگ تفریشيپ یدینک هیب ،ریذیپانزيهرپ یا
یم یهتنم هعماج زیين تدیمزارد رد ایهراتفر نییا زورب و دوش
.دشاب هتشاد هعماج دارفا یتملاس رب یفنم راثآ تسا نکمم عیایش ،ینونایق یکیشزپ نامزایس رایمآ قباطم لیلع نیریت
گرم ریز ناناوجون و ناناوج ريمو 95
ۀیبترم رد ،ناریا رد لاس
تيمومسم سپس و یگدننار تافداصت ،لوا ،لکلا زا یشان یاه
( تیسا هدوب یشکدوخ و رد م داوم
،یینيعم و یدیمحا 9924
:
.)9
هب زين زیربت رهش نلاک زا یکی ناونع
ریما نیا زا ،ناریا یاهرهش
نایشن رهیش نییا رد تایعلاطم ییخرب جیایتن و تیسين انثتسم یم هفلؤم اب یراکهزب نيگنايم دهد ،تنویشخ ،میسيلادنو یایه
جیک و لیکلا ،ردی م داوم لامعتسا ،بلقت و تقرس یور
یایه
اب ربارب یگنهرف 45
( تسا دصرد
،یرفعج 9932 :
نيگنایيم .)999
اب ربارب ،زين یکیزيف و یناور یرگشاخرپ 49
/ 69 هک تسا هدوب
تیسا طسوتم دح زا رتشيب لصاح ،روکذم نيگنايم (
و یتداعیس
سابع ،هداز 9929 :
یرهیش تایشاشتشا هیب شیاریگ نيگنايم .)992
اب ربارب 99 / 49 ( تیسا هدیش دروآرب دصرد
،ناینب یملایسا 9929
:
سح ۀعلاطم رد و )29
زين ین 46 تنوشخ ،دصرد 9
/ 95 ،دصرد
تقرس 46 مسيلادنو ،دصرد 2
/ 99 و داوم فرصم ،دصرد 49
جک ،دصرد ( تیسا هدش دروآرب یسنج یور
،ینیسح 9924 :
.)94
نلایک نییا تیيعمج زا یمين هب کیدزن نينچمه ( رهیش
72 / 46
یم ليکشت ناناوج ار )دصرد ( دنهد
،ناریا رامآ زکرم
.)9925
رظن ،ناییيم نیییا رد هییی
،یعاییمتجا دیینیارف یاییه شییقن9
هعماج ییسررب ریطخرپ و ییفارحنا رایتفر زوریب رد ار یریذیپ
یم یعایمتجا یاهایوف رد داریفا رویوح ،سایسا نیا رب .دننک
لکش هب توافتم تیوه یريگ
دایوتم یهایگ و نوگاینوگ یایه
یم کمک غلاب اب ،ساسا نيمه رب .دنک
زا یریصانع ،داریفا ندش
و سامت نآ اب هک هعماج هناميمص و کیدزن طابترا
رب ،دنراد یا
ییم ريثأت نانآ یراتفر یاهوگلا .دراذیگ
،تیقيقحرد تيیص ش
هبلا زا دارفا هکبیش نورد زا و یعایمتجا طباور نيمه یلا
یایه
شزرا و هییتخادرپ و هتخاییس یعاییمتجا ییینورد یییگنهرف یاییه
یم هیرظن .دوش جک ناوج ،یعامتجا دنیارف یاه
هیب یدریف ار ور
3 Social Process
هعماج ۀعلاطم رطخرپ یاهراتفر نييبت رد یعامتجا دنیارف شقن یتخانش
یتداعس یسوم 995
یم ریوصت و یعایمتجا طیباور رتسب رد هک ،یو راتفر هک دنشک
رد ،تسا هتفرگ لکش یعامتجا یاهدنیارف یایهراجنه اب داوت
ددییصرد زییين رییضاح شهوژییپ .دراد رارییق یلوییمعم هییعماج شسرپ هب ییوگ ساپ :تسا لیذ یاه
- زییربت رهش ناناوج نيب رد رطخرپ یاهراتفر زورب نازيم
؟تسا یدح هچ رد - وزاس و دنیارف راک
زوریب رد یريثأیت هیچ ،یعایمتجا یاه
؟دراد ناناوج ۀرطا مرپ یاهراتفر
یرظن بوچراچ یاریب شیشوک و نایناوج نایيم رد ریطخرپ یایهراتفر هب هجوت ۀهد رخاوا زا اهنآ یريگشيپ و تخانش 9239
هدیحتم تلااییا زا
هتیشاد عیماوج ریایس نایيم رد ینوزفازور شرتسگ و هدش زاشآ .تسا رطخرپ یاهراتفر نایکترا هیک ییاهراتفر زا تسا ترابع
بيسآ و همدص لامتحا ،نآ دراد ییپ رد ار هیعماج و دریف ندیید
(Zuckerman, 2006: 52)
. نیوریییا و ارییگیا ایییرعت هییب ایینب ،9
هیب هیک تیسا ییایهراتفر رطخرپ یاهراتفر مایجنا یدیمع رویط
یم ص شمان یاهدمايپ و دوش ی
ییم رایب هب دراد لایمتحا و دروآ
هدمايپ نیا ( دیشاب ریوم ص یش ،یتملاس یارب ا
درایگوه
، 9
9929 :
تنرآ .)29
ییص ش یاهدمايپ هک ار ییاهراتفر زا هتسد نآ ،زين9
هرطا م راتفر ،دراد یعامتجا و یم ایرعت زيمآ
هیب و دینک ۀدیيقع
وا .دینرادن نآ یلایمتحا یاهدیمايپ ریب یداییز لرتنک ،دارفا ،یو هرطا م تسا دقتعم زا زيچ ره زا شيب ،یریذپ
تیدودحم ییایه
یم ريثأت نآ یاریب گینهرف و هیسردم ،هیعماج ،هداوناخ هک دریذپ
یم لئاق دنوش (Arnett, 1995: 68) .
رایتفر ،رگید ایرعت ساسارب
بيسآ لامتحا اب هک نولطمان یاهدمايپ اب تسا یراتفر ،رطخرپ هب و تسا هارمه همطل ای هیب ییایهراتفر نيینچ ،ییلک رویط
رویط
ميقتسمريش و ميقتسم ( دینطبترم دارفا هافر و تملاس اب
Ritchter,
2010: 26
،
هب ،ینامحر زا لقن 9924
:
.)97
و رویم ،ریطخرپ یایهراتفر عاوینا نيیب توایفت مهف یارب نولاگ هرطای م یایهراتفر زا هوریگ رایهچ ،4
ص یشم ار زیيمآ
1 Igra and Irwin
2 Haugaard
3 Arnett
4 Moore and Gullone
هدرک هرطا م یاهراتفر :زا دنترابع هک دنا نایجيه زیيمآ
،یهاویخ
هرطا م یاهراتفر زيمآ
یایهراتفر ،ینامرفان و یشکرس زا یکاح
هرطا م یب زيمآ هرطا م یاهراتفر و هناطايتحا یعامتجادیض زيمآ
(
Leather, 2009: 297
،
،ینامحر زا لقن هب 9924
:
.)97
و لرتنک زکرم
یراميب زا یريگشيپ عوین شیش ،ایکیرما ۀدیحتم تلااییا یایه
هرطای م یایهراتفر زا ینارحب :تیسا هدریک ص یشم ار زیيمآ
،نديیشکراگيس ،ییاذیش دیب تادایع ،ییکیزيف تيلاعف نتشادن یلیصا تیلع هیک تنویشخ و یسنج یاهراتفر ،لکلا فرصم گرییم تییسا نلااییسگرزب و ناییناوج ناییيم رد یناوتایین و رییيمو
(
،ینامحر 9924 :
.)97
لاس زا 9229 هیمانرب ،اکیرما ۀدحتم تلاایا ، ماین ایب ییلم یا
« رطخرپ یاهراتفر رب تراظن متسيس »5
ار اریجا هب و درک یحارط
لماییش رییطخرپ یاییهراتفر زا هییلوقم هییلن یبایییزرا هییک تییشاذگ یییب ،یییشکدوخ ،تنوییشخ فرییصم ،یگدییننار رد یییگظحلام
یایهراتفر ،ییسنج ریطخرپ یایهراتفر ،داویم و لکلا ،تايناخد تییيلاعف نتییشادن و ملاییسان ۀیییذغت رد ار شزرو و یندییب یاییه
یمرب اهم شزومآ ۀمانرب زين ناریا رد .تفرگ تر
رد یگدینز یایه
لاس زا هک ،سرادم 9939
سایسا نيیمه ریب ،دیمآ رد اریجا هیب
شزومآ لماش ،حرط نیا .تسا هدش یحارط رد هناريگیشيپ یایه
بیلاق رد هک تسا تنوشخ و زدیا ،دايتعا ،تايناخد دروم راهچ تراهم شزومآ ميمصت ییاناوت ،یطابترا یاه
رکفت ییاناوت ،یريگ
ت و یسانشدوخ تراهم ،قلاخ ناجيه اب هلباقم ییاناو
شنیت و ایه
یم هئارا ...و ( دوش
یناميلس ،ناراکمه و اين 9934
:
.)73
هیرظن یانبم رتیشيب هیک تیسا هنوگنیا یعامتجا دنیارف یاه
،نلاایسمه ییهورگ یاهدینويپ ،یگداونایخ طباور زا نارگشنک یم ريثأت صا شا اب لباقتم شنک و یشزومآ زکارم ریگا .دینريگ
ثم ،طییباور نیییا هییعماج تاررییقم ۀدییهع زا دارییفا ،دییشاب تییب
یییمرب ،دییشاب ملاییسان و نریی م ،طییباور نیییا رییگا اییما دیینیآ
تيقفوم یم نکممريش ًلاامتحا ،لوادتم یاه هار و دوش
لح یاه
دیش دیهاوخ نآ نیزگیایج رطخرپ و یفارحنا (Siegel, 2008:
214) . یريگداییی ۀدییمع ۀخاییش ود ،یعاییمتجا دیینیارف هاگدییید
نک و یعامتجا هاگدیید نییا هب همادارد هک دراد یعامتجا لرت
ایه
یم هجوت :دوش
5 YRBSS
شهوژپ 996 بهار یاه ،ناریا یعامتجا لئاسم یدر لاس
مهن
، هرامش یپايپ ( 92
،) هرامش مود
، ناتسبات 9922
یریگدای یعامتجا
هیرظن یريگدایی لوصحم ار یفارحنا راتفر ،یعامتجا یريگدای یاه
شزرا ،اهراجنه تیيلاعف هیب طوبرم یاهراتفر و اه
ییفارحنا یایه
یم شریگن یریيگارف رب یريگدای ۀیرظن .دنناد تریشاعم ،ایه
و ایه
زلا یاهراتفر ییم دیيکأت هنافرحنم یگدنز موادت یارب م
نییا .دینک
جیک ایب م ویت یگدینز کی عورش یارب هک تسا نآ رب هیرظن ،یور
نوناق ناناوج شریگن دییاب نکش
یاریب مزلا نوینف و ایهراتفر ،ایه
دینريگب دایی ار یفطایع یگتفشآ رب هبلش سپس و فارحنا ناکترا (
انس و لگيس ،9
9934 :
داونایخ ،نايم نیا رد .)952
هیب ه زا ییکی ناوینع
هعماج یلصا نارازگراک تراهم ،یریذپ
شزرا و اه و یعامتجا یاه
ییم لیقتنم ار رایجنهب یگنهرف و یقلاخا زا اوزینا ،لیباقمرد .دینک
هب و نآ اب یگناگيب ای هداوناخ هیعماج ،ییلک روط
،تیسردان یریذیپ
ییم هیجاوم یفارحنا و یعامتجادض یاهراتفر اب ار درف بلشا دینک
(Park and Buriel, 1998: 463)
.
دوگ مايلیو هرایگنا و نامزایس ،هداونایخ دایهن ،9
ار نآ یایه
شرورپ درف راتفر و تيص ش تخانش یارب یديلک نآ رد هتفای
یم یقلت یب و یناماسبان هنوگره و دنک و دایهن نییا رد ینامزاس
و فریحنم تيیص ش نیویکت و هعسوت زورب رد ار نآ راتخاس جک یم ليخد ور دناد
ولراه تبازيلا . ار یرایجنهبان أشنم زين9
تسج نآ یاهراتخاس رد و هداوناخ طيحم رد ییم وجو
و دینک
راکوزایس ،تیيبرت ۀویحن لولعم ار نآ هیعماج یایه
رد یریذیپ
یم هداوناخ تیلونولا ییتورود .دناد
یایهراتفر شیقن ۀرایبرد4
بيسآ لکش رد هداوناخ یاز یم رکذتم راجنهبان راتفر یريگ
دوش
ت هک تیسا رثؤم راتفر یگنوگچ نييعت رد یگدنز ۀيلوا تايبرج ار یتایيبرجت نيینچ ۀینيمز هیک تیسا یداهن نيلوا ،هداوناخ و
یم مهارف ( دنک
،یزیربت ینسحم 9939
: 79 -
.)76
5لبوس هويیش تسا دقتعم یایه
هیعماج یریذیپ للاقتیسا ایب
ناکدوک رييغت یم دبای و
،رما نیا دوخ هیب نایناوج دورو زا یشان
تخاس تسا عونتم و ددعتم یعامتجا یاهرا .
نیا ریما فاکیش هیب
6یلسن شهاک ، لرتنک نیدلاو رد هداونایخ و ینیزگیایج گینهرف
1 Siegel and Senna
2 William Good
3 Elizabeth Hurlock
4 Dorothy Lovenolth
5 Sobel
6 Generation Gap
یم رجنم ناناوج یم شهاک نیدلاو رادتقا ،نآ رد هک دوش
و دیبای
هرطا م یاهراتفر زورب یارب رتسب ییم مهارف زيمآ
نییا ریب .دویش
ورب ،ساسا نارایکمه و نسبوکاج
دیندقتعم ،7
یلیسن فاکیش
لئاسم اب هطبار رد ناوج رشق هب ،یعامتجا
هدمع روط ،سکیس رب
،لکلا فرصم داوم
رد م هب و هرطای م یاهراتفر ،یلک روط زیيمآ
زکرمتم (Falk and Falk, 2005: 22) تسا
. یرظن هاگدید ساسارب
ویییدروب رییيپ هییب اییب زییين3
سيییسیرتسيه موییهفم یريگراییک
)یزاسان(
یم ار یلسن فاکش موهفم،2
.درک یسررب ناوت هب
ۀدیيقع
یعامتجا دنیارف ،ویدروب یم زاشآ هداوناخ رد ادتبا هک ،ندش
،دویش
شنک ًاقيمع یم لکش ار ام یاه
تدایع یینعی دیهد نییا ایب هراو
یم لکش هنيمز ییلو تسا هاگآدوخان و هتسهآ دنور نیا و دريگ
هب ناهج تلاوحت اب هارمه ام تلایامت ،جیردت ایم یعایمتجا یاه
ت یم رييغ یم اديپ یدیدج تيعضو ،ص ش نیاربانب دنک هیک دنک
ریييغت تیهج و تعریس ایب ناديم رييغت تهج ای تعرس نآ رد تداع شنیک یینعی دیشاب توایفتم ،ناديم نآ یاوعا ۀراو یایه
رد و دویش ینامز ایرحت راچد تسا نکمم یعامتجا نارگشنک دییآ رظن هب تسردان ای مواقم ،هنات سرس ،تلاح نیا (Bourdieu
and Passeron, 1990: 165) .
نایيم زاف فلاتخا یعون ،یزاسان رد
تداع ییم دویجو هیب دییدج طیاریش و یمیدق ۀراو نییا و دییآ
میک یایهراتفر هیب زاف فلاتخا ریطخرپ و راگزایسان ایی راگزایس
یم رجنم نارگشنک ( دوش
زتیو نوب
،99
9929 :
.)994
ارآ زا رییگید یییکی ی
راییتفر یريگداییی ۀراییبرد کيییسلاک
یقارتفا ینيشنمه ۀیرظن ،یفارحنا دنلرتاس .چا نیودا99
.تسا99
لماعت هاگدید رب یو ۀیرظن لماعت شقن رب و تسا ینتبم ییارگ
لکش رد یعامتجا شریگن نداد
.دراد دیيکأت مدریم رایتفر و ایه
هیب ار یفارحنا راتفر ،دارفا تسا دقتعم دنلرتاس زا هدیمع رویط
هورگ هوریگ نویچمه ،یميمیص فرحنم یاه و نيتیس ن یایه
یم دای ناتسود کچوک رد دارفا یتقو ،یو رظن ساسارب .دنريگ
هقلح تفر و ترشاعم یاه شزرا ماظن ،اهدمآو
یاهراجنه و اه
شزرا ریاغم لایمتحا ،دیننک تفایرد رتشيب ار عامتجا جیار یاه
7 Brooke Jacobsen
8 Pierre Bourdieu
9 Hysteresis
10 Bonnewitz
11 Differential Association Theory
12 Edwin H. Sutherland
هعماج ۀعلاطم رطخرپ یاهراتفر نييبت رد یعامتجا دنیارف شقن یتخانش
یتداعس یسوم 997
یم رتشيب اهنآ رد یفارحنا یاهراتفر زورب ( دویش
ریلورک و زویيه ،9
9925 :
نیا رد .)994
زرکآ دلانور ،نايم رد مدریم تیسا دقتعم ،9
یم دای راذگرثا دارفا اب لماعت .دننک یبایزرا ار دوخ راتفر دنريگ
هورگ و دارفا رگا هب هک ییاه
رد ییمهم شیقن ،دریف دویخ ریظن
یگدنز جک عاونا ،دنراد شا یور
،دیننادب یرایجنهب رایتفر ار اه
وش اهراتفر نیا بکترم درف هک دراد لامتحا رايسب نيیمه هب د
،دریف راذیگرثا و میهم ناریگید و ناتسود ،هداوناخ رگا ،بيترت جک ریيگرد دریف هیک دراد لامتحا رتمک ،دننادب راجنهبان ار یور
( دوش اهراتفر نیا
لادنک ،9
9929 :
.)999
هناسر اه هب زين هعماج نارازگراک زا رگید یکی ناونع ،یریذپ
هشیدنا یلصا عبنم ن و تیسا تایعلاطا و ایه
ریب یداییز ذویف
شرگن ( دراد مدرم راتفر و دیاقع ،اه
سایبع ،نارایکمه و هداز 9929
:
یرادربویگلا ۀیرظن قباطم ،ساسا نیا رب .)7
ریوایصت ییخرب ،4
هناسر هیب تیسا نکمم یا و نایناوجون یاریب ییصاخ ترویص
ندب .دنشاب هتسجرب ،ناناوج شنک و رشلا ۀنانز یاه
یسنج یاه
یم هب دنناوت گ هیجوت ینایسآ .دیننک بیلج دویخ هیب ار ییشنیز
نیکمم ،دشابن هتسجرب دنچره ،راگيس نديشک و لکلا نديشون هینوگنیا راریکت .دینک بیلج دویخ هیب ار ناوجون هجوت تسا یم شیازفا ار اهنآ یريگدای لامتحا ،اهراتفر و ریواصت اما دهد
مهم ،ندرویخ ملایسان یایهراتفر هکنیا زا رتشيب هناسر هکنیا رت
راگيس نديشک دیيیأت ار ایهنآ ،دینک يیبقت ار یسنج شزيمآ و
یم ( دنک
5سرپ ، 9929 :
رلایردویب ناا ریظنزا .)99
دریکلمع زیين6
هناسر تيلولسم زا یريگولج ،یعمج یاه ییوگ ساپ و یریذپ
یدرف و تسا یوزنم و یزاس
هیب ایهنآ ندریکدراو و دارفا ندرک
هيبش یايند یزاس
هدش ریما صي یشت ،نآ رد هیک ییاج تساه
او ریما ،نآ رد نارگیشنک و تیسا نکممان یگتخاس رما و یعق
یم يجرت تيعقاو رب ار یگتخاس للادتیسا نيینچ یو .دینهد
ییییم هنایییسر یایییوف هیییک دییینک ،ییییگزره زا یعوییین رد ،یا
یصوصخ یزایجم ۀییذغت رتیسب ار ایم یگدنز یاهدنیارف نیرت
یم ( دنک
،هدازريشدرا و یگنهرف 9929
:
.)45
1 Hughes and Kroehler
2 Ronald Akers
3 Kendall
4 Modeling Theory
5 Perse
6 Jean Baudrillard
یعامتجا لرتنک هیرظن یاه ،یعایمتجا لریتنک دیهعت ۀیجيتن ار ییفارحنا رایتفر
ییم ییقلت هیعماج رد دوجوم ۀدمع یاهداهن هب ايعض و دینک
یلصا ۀدیا لریتنک لامعا راکوزاس هک اجنآ زا هک تسا نیا اهنآ
یذ یاهداهن یوس زا یمسرريش و یمسر اعیض هیب ور طیبر
یم هنیزگ نا تنا یارب نانآ ،دراذگ و یعامتجادض یراتفر یاه
م هرطا ییم یدازآ سایسحا ،زیيمآ ( دیننک
،یتداعیس 9926 :
.)943
هیرظن زا تیلع نییا هیب داریفا دندقتعم یعامتجا لرتنک نازادرپ
یم تعاطا نوناق هدیا و اهراتفر هک دننک
یایهورين ایب نانآ یاه
یم لرتنک ینورد و ینوريب هب .دوش
هیک یداریفا راتفر ،نانآ رظن
تيلاعف یم ماجنا هنافرحنم یاه هد
هیب دیهعت و یگتیسباو ایب دن
رف و اهداهن ،مدرم ا
یم لرتنک موسرم یاهدنی دهعت نیا رگا .دوش
دینهاوخ دازآ نونایق نتیشاذگاپ ریز رد نانآ ،درب نيب زا مازلا و ( دوب
،تاضويف و راثن ینيسح 9929
:
هتکن نیا رب لرتنک ۀیرظن .)999
ار نانآ ،هعماج و دارفا نيب تسس یاهدنويپ هک دراد ديکأت دازآ
یم بیجوم مکحم یاهدنويپ هکنآ لاح دنوش فرحنم ات دراذگ
یم ( دشاب هتشاد یت س ناوات ،فارحنا دنوش
راتسا ،7
9925 :
.)999
یان ناویا .فا ،ساسا نيمه رب رد یفارحنا راتفر خرن نیرتشيب ،3
لریتنک و ايعیض یگداوناخ طباور زا یشان ار ناناوج نيب یایه
یییم دیینا یعاییمتجا نزا .دییناد
یییشريه سیاورییت رییظ نودییب ،2
لرتنک هیب هقلاع و تيساسح نتشادن تروص رد و یعامتجا یاه یو .تیسا دازآ هینامرجم لایمعا نایکترا یاریب ناوج ،نارگید
یم ضرف نينچ هک دنک
،رطخرپ و یفارحنا یاهراتفر ینایمز
خر
یم دهد تیسس هیعماج ایب دریف دنويپ هک یی
ییم هتیسکش ا دویش
(Hirschi, 1969: 253) ارب .
ساس یگدنرادزاب ۀیرظن زبيگ کج99
99
و یگديیسر رد سيیلپ و یمیسر لریتنک یاهراکوزایس ریگا زين هدنورپ و هنافرحنم یاهراتفر اب دروخرب فاریحنا زا لیصاح یاه
نایکترا ببیس هیب داریفا هیکنآ لایمتحا ،دنک لمع قفوم رايسب .دویب دیهاوخ رتمک ،دنوش موکحم مرج ۀرابود ،نيینچمه
ویه
نمروییک و99
.چا یییسن نکوییم
،99
راییهظا یییم دیینراد هییک شیازییفا
7 Stark
8 F. Ivan Nye
9 Travis Hirschi
10 Jack Gibbs
11 Deterrence Theory
12 Hope Corman
13 H. Naci Mocan
شهوژپ 993 بهار یاه ،ناریا یعامتجا لئاسم یدر لاس
مهن
، هرامش یپايپ ( 92
،) هرامش مود
، ناتسبات 9922
تبقارم یایه ،ییسيلپ نازیيم نایکترا رایتفر ییفارحنا ار شهایک
یم .دهد رد یتروص هک رامش نارومأم سيلپ شهایک ،دیبای نازیيم
تشادزاب اه زين شهاک اديپ ییم دینک و ،هیجيتنرد دراویم
نایکترا
میارج شیازفا یم دبای (
، راتسا 9925 :
.)996
یبرجت ۀنیشیپ یییش ب ( روپدییسا شهوژییپ جیاییتن زا 9925
یییم ناییشن ) دییهد
کبس یاهريغتم نيب یگتسبمه لهیس( یرورپدنزرف یاه
و ریيگ
راداینعم ،نآ عويش و رطخرپ یاهراتفر هب شیارگ اب ،)یدادبتسا یرورپدینزرف کبیس یایهريغتم نيیب ییطخ ۀیطبار یلو هدوب هدویبن راداینعم ،ریطخرپ یایهراتفر عويیش و شیارگ و یقطنم سق .تسا ( ینایمحر شهوژیپ جیایتن زا یتم 9924
داد نایشن ،)
راداینعم ،ریطخرپ یایهراتفر زوریب رب یقارتفا دنويپ ريغتم ريثأت ( ديیشر شهوژیپ رد .تیسا هدوب 9924
و یعایمتجا لیماوع ،)
یعایمتجا یایهوگلا دویجو ،یگداونایخ طیباور لمایش ،یدرف هناسر یاوتحم و شقن ،هداوناخ لرتنک ،بسانمان و ییعمج یاه
تراظن هب یعامتجا میهم ناوینع
زوریب ریب رثؤیم لیماوع نیریت
هدش هداد صي شت رطخرپ یاهراتفر .دنا
( ییینيعم ۀییعلاطم جیاییتن 9929
یاییهريغتم نيییب داد ناییشن )
،تکرایشم ،ایهراجنه هیب دیهعت ،ناتسود و هداوناخ هب یگتسبلد دوخ ،هرادنپدوخ ،یقلاخا لوصا هب رواب -
ایب ینيیشنمه ،ییلرتنک
ییظن ،راییکهزب ناتییسود تراییهم ،نادیینزرف رییب نیدییلاو ترا
یاییه
دویجو یرادانعم ۀطبار ،رطخرپ یاهراتفر و یطابترا و یعامتجا یدرویيلع شهوژیپ جیاتن زا یش ب .دراد ( ایين
9929 داد نایشن ،)
،دریف زا هداوناخ یبایزرا ،یقارتفا دنويپ ،یقارتفا تیوقت یاهريغتم يیصحت مازلا ،تبثم رحم فذح ،درف زا نلااسمه یبایزرا و یل
رواب 55 نيیيبت ار ریطخرپ یایهراتفر ریيغتم تاریييغت زا دصرد
یییم ( ینيییسح شهوژییپ جیاییتن .دیینک 9929
،) داد ناییشن ۀییطبار
یعاییمتجا هاییگیاپ ،ناییبان ناتییسود اییب ترییشاعم یاییهريغتم –
طییس و یگداوناییخ هییقلاع ،نیدییلاو لرییتنک نازییيم ،یداییصتقا یطخرپ یایهراتفر هیب نایناوجون شیاریگ اب نیدلاو تلايصحت ر
ییلع و نیوریپ .تسا هدوب رادانعم ( ییایباب
9929 شهوژیپ رد ،)
لریتنک ،یعایمتجا یلرتنکدویخ ریيغتم ود ۀیطبار داد نایشن دوخ جیایتن .تیسا راداینعم و سوکعم ،رطخرپ یاهراتفر اب یعامتجا ریيغتم هیس داد نایشن زیين یراتخایس تلادایعم لدیم زا لصاح
یثآ و یعایمتجا یگدینرادزاب ،یعایمتجا رایشف ساسحا ییفنم را
،ینيشنرهش 39
یم نييبت ار هتسباو ريغتم سنایراو زا دصرد .دنک
ناراکمه و انیزو شهوژپ جیاتن (9
)2015
ۀیبرجت داد ناشن ،
هعماج ،هداوناخ رد تنوشخ ،نیدلاو مک رد ،بسانمان یریذپ
،یگداونایخ تایفلاتخا و شنیت دویجو ،نیدیلاو دنا تراظن راتفر و فریحنم و نابان نلااسمه دوجو هرطای م یایه
،زیيمآ
هرطای م یایهراتفر زورب رب یرادانعم ريثأت .تیسا هتیشاد زیيمآ
ناراکمه و اکیراکناچ (9
)2014
هعلاطم رد ، رتسب دنداد ناشن یا
تصرف ،لکلا فرصم اب یهاگشناد یگدنز کبس یعامتجا یاه
توافت ،تراظن شهاک ،بسانم ،بهذم( یگنهرف و یدرف یاه
متجا تاراظتنا ،سنج هب شرگن شیقن ،)یعایمتجا ۀیقبط ،یعا
مهارف رد یرثؤم هرطا م یسنج ۀطبار ندرک
.تیسا هتیشاد زيمآ
نارایکمه و مایگنوت گنوو شهوژپ جیاتن (9
)2014
داد نایشن
و فریحنم نلاایسمه دویجو نيب یميقتسم و تبثم یگتسبمه .تسا هتشاد دوجو رد م داوم و لکلا زا هدافتسا
ناراییکمه و گییناو جیاییتن زا یییش ب (4
)2013
داد ناییشن ،
کبس ،داویم فریصم ریب نیدیلاو لریتنک ،یرورپدینزرف یایه .دنراد یرادانعم تاريثأت ،یسنج رطخرپ یاهراتفر و یراکهزب
هتفای سوتم و زئوميس شهوژپ یاه (5
)2012
ثداوح داد ناشن
دویجو ،هداونایخ رد یریيگرد و تنوشخ ۀبرجت( یگدنز یفنم جک نلااسمه دوجو ،هداوناخ رد فارحنا
،)ور یراداینعم ۀیطبار
و یلیسل شهوژیپ جیایتن .تیسا هتیشاد ریطخرپ یایهراتفر اب ناراییکمه (6
)2010
ناییشن راییتفر ۀقباییس ،نییس یاییهريغتم داد
جک نلااسمه ،هداوناخ رد یفارحنا ،نیدلاو لرتنک و تراظن ،ور
هرطای م یایهراتفر زورب رب یرادانعم ريثأت هتیشاد زیيمآ
.تیسا
ورمویک و رلبویت شهوژپ ( 7
)2010
، و ترایظن نيیب داد نایشن
،ریطخرپ یایهراتفر زوریب اب هداوناخ تلاماعت و نیدلاو لرتنک .دراد دوجو یسوکعم و رادانعم ۀطبار
هنيشيپ هب هجوت اب حریطم یبرجت و یرظن یاه
لدیم ،هدیش
1 Vezina and et al.
2 Chanakira and et al.
3 Wongtongkam et al.
4 Wang et al.
5 Simoes and Matos
6 Leslie et al.
7 Tobler and Komro
هعماج ۀعلاطم رطخرپ یاهراتفر نييبت رد یعامتجا دنیارف شقن یتخانش
یتداعس یسوم 992
ریز لکش هب شهوژپ یرظن یم نیودت
:دوش
رادومن 1 - شهوژپ یرظن لدم
Fig 1- Theoretical Model of Research
هیضرف شهوژپ یاه
- رد رطخرپ یاهراتفر زورب نازيم و یقارتفا ینيشنمه نيب
.دراد دوجو هطبار ،زیربت رهش ناناوج نيب - رد ریطخرپ یایهراتفر زورب نازيم و یعامتجا لرتنک نيب
.دراد دوجو هطبار ،زیربت رهش ناناوج نيب - زيم و یلسن فاکش نيب نيب رد رطخرپ یاهراتفر زورب نا
.دراد دوجو هطبار ،زیربت رهش ناناوج - هعماج نيب نيب رد رطخرپ یاهراتفر زورب نازيم و یریذپ
.دراد دوجو هطبار ،زیربت رهش ناناوج - هناسر درکلمع نيب یایهراتفر زوریب نازيم و یعمج یاه
.دراد دوجو هطبار ،زیربت رهش ناناوج نيب رد رطخرپ
ر شو یسانش هداد یروآدریگ یگنویگچ سایسارب ریضاح شهوژیپ عون ،ایه
ظایحلزا و یدربرایک عون زا ،شهوژپ فده ساسارب ،یشیاميپ شهوژپ ءزج ،ییافرا نازيم نتفریگ ریظن رد ایب و رگنانهپ یاه
ۀیّيلک لمایش ،شهوژپ یرامآ ۀعماج .تسا یعطقم ،نامز رايعم دارفا 95 - 94 رس سایسارب هیک تیسا زیربت رهش ۀلاس یرامیش
لایس نکسم و سوفن یمومع 9929
دادیعت هیب ، 572624
ریفن
لویمرف زا هدافتیسا ایب زیين شهوژپ یرامآ ۀنومن دادعت .دنتسه ،نارکوک یرامآ 699
هنومن ۀويش .تسا هدش دروآرب رفن ،یریيگ
هینومن عون زا هیشوخ یریيگ
هیلحرمدنچ یا نییا هیب .تیسا یا
هب هنومن دارفا ،بيترت نم ریه زا یفداصت تروص
)هیشوخ( ۀیقط
سنیج ره تيعمج تبسن هب و تيسنج کيکفت هب و یرادرهش هیب ،هیقطنم ریه یرامآ ۀعماج لک رد یاریب یفدایصت ترویص
ایهريغتم ۀّيلک شجنس یارب .دندش نا تنا تاعلاطا یروآدرگ شسرپ زا مزلا تاعلاطا بسک و قیقحم ۀیمان
هدافتیسا تخایس
سايقم نیا رابتعا و هدش اویتحم رایبتعا عوین زا ،اه
9یی عوین زا
یروص رابتعا هزاس و9
9یا .تسا
- زیين یعایمتجا لرتنک ۀزاس یلماع ليلحت زا لصاح جیاتن
یم ناشن ینعم ،هکنیا لوا دهد تیلتراب نویمزآ یراد
رادیقم و4
هب تسد نومزآ یارب هدمآ
KMO5
نایشن ، ۀدینهد بیسانم ندویب
هداد هنومن تیافک و اه مایجنا یارب یا
.تیسا لیيلحت نییا نداد
1 Face Validity
2 Content Validity
3 Construct Validity
4 Bartlett Test
5 Kaiser-Meyer- Olkin
رطخرپ راتفر
یعامتجا لرتنک هعماج یریذپ
ینیشنمه یقارتفا
هناسر درکلمع فاکش یلسن
یمسر راجنهب
راجنهبان
یمسرریغ
