Journal of Entomological Society of Iran

Entomological Society of Iran Research Article pISSN: 0259-9996

2022, 42 (2), 133−146 https://doi.org. 10.52547/jesi.42.2.2 eISSN: 2783-3968

Corresponding author: Vahid Ghasemi (E-mail: vghasemi@ut.ac.ir)

هﺮﺸﺣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺶﮐ

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﺎﻘﺑ يور

®

ﻢﺳ يﺎﻫ ﺮﮔرﺎﮐ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﻎﻟﺎﺑ تاﺮﺸﺣ يادُز

)

Hymenoptera: Apidae

(

Apis mellifera L.

ﯽﻤﺳﺎﻗ ﺪﯿﺣو ﯽﺤﻟﺎﺻ ﯽﻠﻋ ،1

داﮋﻧ يرﺎﯿﻣﺪﻗ ﺪﻤﺤﻣ ،2

ﯽﻔﯾﺮﺷ ﻪﺑﻮﺒﺤﻣ و3 4

1 - ناﺮﯾا ،جﺮﮐ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ نﺎﮔﺪﮑﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻣاد مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﺶﺨﺑ

 vghasemi@ut.ac.ir https://orcid.org/0000-0002-0616-1791 2 - هﺎﯿﮔ هوﺮﮔ ﯽﺘﻟودﺮﯿﻏ ﯽﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ﻪﺴﺳﺆﻣ ،ﯽﮑﺷﺰﭘ -

نارﺎﻬﺑ ﯽﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﯿﻏ ناﺮﯾا ،نﺎﮔﺮﮔ ،

 alisalehi6356@gmail.com

3 - هﺎﯿﮔ هوﺮﮔ ﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺖﺷر ،نﻼﯿﮔ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠ

 ghadamyari@guilan.ac.ir. https://orcid.org/0000-0001-7258-6838 4 - ﺶﺨﺑ هﺎﯿﮔ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﭘ

ﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ،ﯽﮑﺷ نﺎﺘﺴﻠ

،يزروﺎﺸﮐ ﺞﯾوﺮﺗ و شزﻮﻣآ ،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ،

،نﺎﮔﺮﮔ ناﺮﯾا

 m.sharify@areeo.ac.ir https://orcid.org/0000-0002-6417-0119

ﺎﺗ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻪﭽﺨﯾر

ﺖﻓﺎﯾرد : 09 / 08 /1 140

شﺮﯾﺬﭘ : 15 /9 0/

1 140

ﯽﺼﺼﺨﺗ ﺮﯿﺑد :

ﯽﯾﺎﯿﺿ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ

ﺪﯿﮑﭼ ه : ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا) نوروﺰﻨﺑﻮﻠﻔﺗ+ﻦﯾﺮﺘﻣﺮﭙﯾﺎﺳﺎﻔﻟآ هﺮﺸﺣ (®

هﻮﯿﻣ مﺮﮐ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ناﺮﯾا تﺎﺗﺎﺒﻧ ﻆﻔﺣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﮐ راﻮﺧ

) Hübner Helicoverpa armigera ﻪﺟﻮﮔ عراﺰﻣ رد(

ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺷ

. ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻎﻟﺎﺑ تاﺮﺸﺣ يﺎﻘﺑ يور®

ﺮﮔرﺎﮐ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز (Apis mellifera L.)

هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز .ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻂﯾاﺮﺷ رد زا ﺮﺘﻤﮐ ﻦﺳ ﺎﺑ) هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

24 ﻋﺎﺳ و (ﺖ

زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﺳ ﺎﺑ) ﺮﮔاﺮﭼ 21

ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ شور ﻪﺳ ﻪﺑ (زور ﻪﯿﺻﻮﺗ زُد ﺎﺑ ﯽﺸﺷﺎﭘ و ،ﯽﺷراﻮﮔ ،هﺪﻧﺎﻣ

ﻪﻋرﺰﻣ ةﺪﺷ هﺮﺸﺣ ﻦﯾا يا رﺎﻤﯿﺗ ﺶﮐ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﯽﮔﺪﻨﺸﮐﺮﯾز تاﺮﺛا ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯾﺰﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور®

ﻢﺳ يﺎﻫ ﺎﻔﻟآ ﻞﯿﺒﻗ زا ادُز -

ﺎﺘﺑ ،زاﺮﺘﺳا - نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ و ،زاﺮﺘﺳا

سا - ﺮﺗ ﺶﯾﺎﻣزآ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ زاﺮﻔﺴﻧا ﺖﺴﯾز يﺎﻫ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺖﯿﻤﺳ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺠﻨﺳ يﺪﺷر ﻪﻠﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ®

هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز) ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز هﺮﺸﺣ دﺮﺑرﺎﮐ شور و (ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

يﺎﻫرﻮﺒﻧز ،ﯽﺸﺷﺎﭘ شور يﺎﻨﺜﺘﺳا ﻪﺑ .ﺖﺷاد قﺮﻓ ﺶﮐ

هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﮔاﺮﭼ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

هﺮﺸﺣ ﻦﯾا ﻪﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ زا ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ﺖﯿﻤﺳ .ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺶﮐ

و هﺪﻧﺎﻣ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﯽﺸﺷﺎﭘ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور®

ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ نآ ﯽﺷراﻮﮔ ﺖﯿﻤﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ يراد

ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ زا ﺲﭘ ار ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﮔاﺮﭼ هﺮﺸﺣ ﻦﯾا هﺪﻧﺎﻣ

ﺎﺸﻧ ﺶﮐ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ .ﺪﻧداد ن ﻢﺳ يﺎﻫ

يﺪﺷر ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ادُز

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ضﺮﻌﻣ رد يﺮﯿﮔراﺮﻗ شور و ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﻪﺘﻓﺎﯾ ،ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ .دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺮﯿﯿﻐﺗ®

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا يﻻﺎﺑ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺎﻣ يﺎﻫ ياﺮﺑ®

ﯽﻣ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز رد ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ دﺎﺠﯾا .ﺪﺷﺎﺑ

هژاو يﺎﻫ يﺪﯿﻠﮐ : ﺮﻧ ،نوروﺰﻨﺑﻮﻠﻔﺗ+ﻦﯾﺮﺘﻣﺮﭙﯾﺎﺳﺎﻔﻟآ ﻢﯾﺰﻧآ ،ﯽﮔﺪﻨﺸﮐﺮﯾز تاﺮﺛا ،ﺎﻘﺑ خ

ﻢﺳ يﺎﻫ ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ ،ادُز

Citation: Ghasemi, V., Salehinejad, A., Ghadamyari, M. & Sharifi, M. (2022) Impact of Imunit^® insecticide on survival and detoxification enzymes activity of adult worker honey bee Apis mellifera L. (Hymenoptera: Apidae). J. Entomol. Soc. Iran, 42 (2), 133-146.

ﻪﻣﺪﻘﻣ

هﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻓآ يﺎﻫ ﺶﮐ ﯽﻣ شﻼﺗ هراﻮﻤﻫ يزروﺎﺸﮐ يﺎﻫ ﺖﻓآ يﻻﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﻦﻤﺿ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﻪﺿﺮﻋ رازﺎﺑ ﻪﺑ ار ﯽﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﻨﻨﮐ

ﻂﯿﺤﻣ يور ﯽﻤﮐ ءﻮﺳ تاﺮﺛا ،ﯽﺸﮐ

ﺒﻧ ﻆﻔﺣ نﺎﻣزﺎﺳ .ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ﺖﻣﻼﺳ و ﺖﺴﯾز ﺖﻓآ فﺮﺼﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﯾ فﺬﺣ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ناﺮﯾا تﺎﺗﺎ

ﺶﮐ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ ﻪﮐ ﯽﻣﻮﻤﻋ كﺎﻧﺮﻄﺧ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا ار فﺪﻫﺮﯿﻏ تادﻮﺟﻮﻣ و تﺎﻓآ ﺖﺳﺎﯿﺳ ،ﺪﻧﺮﺑ

ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺖﻬﺟ رد ار ﯽﯾﺎﻫ ﺖﻓآ ﻦﯾا ندﺮﮐ

ﺶﮐ ﻢﮐ ﺪﯾﺪﺟ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ دﺎﺨﺗا ﺮﻄﺧ

)

https://www.ppo.ir

ﺖﻓآ ﺎﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﺪﻨﺴﭘدرﻮﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﺷﺎﭙﻤﺳ(.

ﺶﮐ هﺮﺸﺣ هﮋﯾو ﻪﺑ ﺎﻫ ﺶﮐ

ﯽﻨﻠﮐ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻠﺻا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ،ﺎﻫ ﯽﻣ هﺮﺸﺣ ﻦﯾا يﺎﻫ

نارادرﻮﺒﻧز و ﺪﺷﺎﺑ

ﻞﺑﺎﻗ داﺪﻌﺗ ﻪﻟﺎﺳﺮﻫ ﯽﻨﻠﮐ زا ﯽﻬﺟﻮﺗ

ﺎﺑ ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ ﺮﺛا رد ار دﻮﺧ يﺎﻫ ﺖﻓآ

ﺶﮐ ﯽﻣ ﺖﺳد زا يزروﺎﺸﮐ يﺎﻫ ﺪﻨﻫد

)

Johnson et al., 2010

؛

Ricke et al., 2021

؛

Singla

et al., 2021

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا(.

هﺮﺸﺣ ود ﺐﯿﮐﺮﺗ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ®

ﺎﻔﻟآ ﺶﮐ - ﯿﭘ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻣﺮﭙﯿﺳ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ نوروﺰﻨﺑﻮﻠﻔﺗ و ﻦﯾﺮﺘﻣﺮﭙﯿﺳ يﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺗﺮ

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻧﻮﮑﺴﻣ ﻦﮐﺎﻣا و ﯽﻠﻫا تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ،يزروﺎﺸﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﻓآ تاﺮﺸﺣ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ هﺮﺸﺣ ﻦﯾا .دﻮﺷ

ﺎﺑ ﺶﮐ

ﯽﻧﻻﻮﻃ لﺎﻧﺎﮐ زﺎﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ندﺮﮐ ﺮﺗ لﻮﻠﺳ نﻮﺴﮐآ رد ﻢﯾﺪﺳ يﺎﻫ

ﯽﻣ تاﺮﺸﺣ ﯽﺒﺼﻋ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد لﻼﺘﺧا دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ،ﯽﺒﺼﻋ يﺎﻫ ﻔﺗ .دﻮﺷ

هوﺮﮔ زا نوروﺰﻨﺑﻮﻠ

ﻢﯿﻈﻨﺗ ﯽﻧﻻﻮﻃ ﯽﺋﺎﻘﺑا ﺮﺛا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا تاﺮﺸﺣ ﺪﺷر يﺎﻫﺪﻨﻨﮐ ﺖﺳﻮﭘ ،تﺪﻣ

ﯽﻣ ﻞﺘﺨﻣ ار هﺮﯿﻔﺷ و ورﻻ يزاﺪﻧا ﺪﻨﮐ

)

2021 et al., Hatami

.(

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ®

هﺪﻨﻧز ﯽﻧﺎﻫد تﺎﻌﻄﻗ ﺎﺑ ﺖﻓآ تاﺮﺸﺣ -

ﯽﻣ لﺮﺘﻨﮐ ار هﺪﻧﻮﺟ ﺎﯾ هﺪﻨﮑﻣ رد و ﺪﯾﺎﻤﻧ

لﺎﺳ 1394 هﻮﯿﻣ مﺮﮐ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ناﺮﯾا مﻮﻤﺳ ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ تﺄﯿﻫ ﻂﺳﻮﺗ

راﻮﺧ .( Noorbakhsh, 2022 )ﺪﯿﺳر ﺖﺒﺛ ﻪﺑ ﯽﮕﻧﺮﻓﻪﺟﻮﮔ عراﺰﻣ رد( Helicoverpa armigera L.)

ﺶﻫوﮋﭘ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ دﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻤﺳ رﺎﯿﺴﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ ﻦﯾﺮﺘﻣﺮﭙﯿﺳ يوﺎﺣ يﺎﻫ

نآ هﺪﻨﺸﮐﺮﯾز يﺎﻫزُد ﯽﺘﺣ و دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ

يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و يرﺎﺘﻓر يﺎﻫ ﯽﻣ

دﻮﺷ )

Delabie et al., 1985

؛

Bendahou et al., 1999

؛

Thompson, 2003

؛

Decourtye et al.,

؛2005 Karise et al., 2007

؛

Fent et al., 2020

؛

Stejskalova et al., 2021

( . تﺎﻋﻼﻃا ﻨﺑﻮﻠﻔﺗ ﺖﯿﻤﺳ ﺮﻄﺧ درﻮﻣ رد يدﺎﯾز سﺮﺘﺳد رد ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يور نوروﺰ

ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﻣا ،ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار ﺎﻫورﻻ هﮋﯾو ﻪﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ﺎﻫ

ﺪﻫد

(Tasei, 2001)

.

ماﺪﻧا ﺢﻄﺳ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ﻞﯿﺒﻗ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ قﺮﻃ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﯿﮔ يﺎﻫ

ﯽﺷﺎﭙﻤﺳ نﺎﻫﺎ ﻊﻤﺟ ،هﺪﺷ

ﻪﯾﺬﻐﺗ و يروآ ﻪﺑ هدﻮﻟآ بآ و ،هدﺮﮔ ،ﺪﻬﺷ زا

ﺖﻓآ ﺖﻓآ تارذ ﺎﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ درﻮﺧﺮﺑ ،ﺶﮐ ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ رﺎﭼد هﺮﯿﻏ و ،ﯽﺷﺎﭙﻤﺳ ﻦﯿﺣ رد ﺶﮐ

هﺪﻧز ترﻮﺻ رد و ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ،وﺪﻨﮐ ﻪﺑ ﺖﺸﮔﺮﺑ و نﺪﻧﺎﻣ

و نادازﻮﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ

راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺰﯿﻧ ار وﺪﻨﮐ ﻞﺧاد ناﻮﺟ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺪﻨﻫد

)

Johnson et al., 2010

؛

Mullin et al., 2010

؛

Gill et al., 2012

.(

ﻓآ ﺖ ﺶﮐ ﺪﯾﺎﺑ ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ ﺎﻫ

ﺶﺨﭘ و هﺮﺸﺣ نﺪﺑ ﻪﺑ دورو ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺎﮕﯾﺎﺟ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ،نآ رد نﺪﺷ

ﺖﻓآ ذﻮﻔﻧ ﻪﭼﺮﻫ .ﺪﻨﺷﺎﺑ اراد ار ،ﺖﺳا ﯽﺒﺼﻋ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺐﻠﻏا ﻪﮐ فﺪﻫ ه نﺪﺑ ﻪﺑ ﺶﮐ

ﻊﯾﺮﺳ و ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺮﺸﺣ ﻊﯾﺮﺳ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ هﺮﺸﺣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗ

ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺪﻠﺟ ،تاﺮﺸﺣ نﺪﺑ رد ﻢﺠﺣ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ ﺖﺒﺴﻧ ندﻮﺑ دﺎﯾز ﻞﯿﻟد ﻪﺑ .ﺖﻓر ﺪﻫاﻮﺧ ﻒﻠﺗ ﺮﺗ هار ﻦﯾﺮﺗ

يﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ رد ﯽﻟﻮﮑﯿﺗﻮﮐ ذﻮﻔﻧ ناﺰﯿﻣ .(Rakhshani, 2002 )ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺎﻫنآ ﻒﻨﻟﻮﻤﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﻪﺑ ﺎﻫﺶﮐﺖﻓآ ذﻮﻔﻧ درﻮﻣ رد .ﺖﺳا ﺮﯿﻐﺘﻣ تاﺮﺸﺣ نﺪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻪﺠﻨﭘ ،ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز هﺮﺸﺣ دورو ياﺮﺑ ﯽﻤﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ طﺎﻘﻧ ﺎﻫﺎﭘ

ﺶﮐ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻫ هﺪﻧﺮﯿﮔ دﻮﺟو ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ،ﺪﻧﻮﺷ

هﺮﺸﺣ ﻦﯾا نﺪﺑ زا ﻪﯿﺣﺎﻧ ﻦﯾا رد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ

ﺗﺮﻣ ﯽﻣ ﻂﺒ ﺪﻧراد راﺮﻗ كزﺎﻧ لﻮﮑﯿﺗﻮﮐ ﮏﯾ ﺮﯾز رد ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ )

Rakhshani, 2002

.(

هﺮﺸﺣ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﯽﻨﻠﮐ رد رﺎﮐ ﻢﯿﺴﻘﺗ و ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يا

ﯽﻣ ترﻮﺻ ﯽﻨﻠﮐ زﺎﯿﻧ و ﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻦﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ هﺮﺸﺣ ﻦﯾا يﺎﻫ ﻪﺘﻔﻫ ﻪﺳ ﯽﻃ ﺮﮔرﺎﮐ يﺎﻫرﻮﺒﻧز .دﺮﯿﮔ

ﻪﺑ ﺪﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ لوا نﺎﺷ ،ﯽﻨﻠﮐ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻆﻔﺣ ،ﺎﻫورﻻ ﻪﯾﺬﻐﺗ ،ﺖﻓﺎﻈﻧ ﻞﯿﺒﻗ زا وﺪﻨﮐ ﻞﺧاد يﺎﻫرﺎﮐ مﺎﺠﻧا

،ﻪﺘﻔﻫ ﻪﺳ ﻦﯾا ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ .ﺪﻨﺘﺴﻫ لﻮﻐﺸﻣ هﺮﯿﻏ و يزﺎﺳ

ﻊﻤﺟ و ﻦﺘﻓﺎﯾ ياﺮﺑ دﻮﺧ يﺮﮔاﺮﭼ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﻫرﻮﺒﻧز هﺮﺑ و بآ ،هدﺮﮔ ،ﺪﻬﺷ يروآ

نآ لﺎﻘﺘﻧا و مﻮﻣ ﯽﻣ زﺎﻏآ ار وﺪﻨﮐ ﻪﺑ ﺎﻫ

ﺪﻨﻨﮐ )

Winston, 1991

.(

ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز

ﯽﻣ ﺮﺳ ﻪﺑ وﺪﻨﮐ زا جرﺎﺧ ﻂﯿﺤﻣ رد ار دﻮﺧ ﺖﻗو زا ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺪﻧﺮﺑ

ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز وﺪﻨﮐ ﻞﺧاد رد ﻪﺸﯿﻤﻫ ﻪﮐ ﯽﻧاﻮﺟ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﺖﻌﯿﺒﻃ رد دﻮﺟﻮﻣ دراﻮﮔﺎﻧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ ،ﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻣ سﺪﺣ سﺎﺳا ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ .ﺪﻨﺘﺴﻫ سﺎﻤﺗ ﻢﯾﺰﻧآ زا ﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻦﯾا ﻪﮐ ﻢﯿﻧز

يﺎﻫ ﻢﺳ ادُز لﺎﻌﻓ ي لﻮﮑﻟﻮﻣ ﻊﻓد و ﻪﯾﺰﺠﺗ ياﺮﺑ يﺮﺗ ﯽﻤﺳ يﺎﻫ

.ﺪﻨﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺮﺑ هوﻼﻋ

ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار نﺪﺑ ﻞﺧاد ﻪﺑ مﻮﻤﺳ ذﻮﻔﻧ ،تاﺮﺸﺣ لﻮﮑﯿﺗﻮﮐ نﻮﯿﺳاﺰﯿﺗاﺮﻠﮑﺳا و ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ،ﻦﯾا ﺪﻫد

)

Matsumura, 1985

.(

ﻪﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﯽﻣ ﺮﻈﻧ آ ذﻮﻔﻧ ﻪﮐ ﺪﺳر ﺖﻓ

ﻢﯿﺨﺿ ﺪﻠﺟ زا ﻪﮐ ،ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز نﺪﺑ ﻞﺧاد ﻪﺑ ﺶﮐ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺗ

ﺪﻟﻮﺘﻣ .ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﮐ و ﺮﺗﺪﻨﮐ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ هﺪﺷ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺮﯿﺛﺄﺗ درﻮﻣ رد يا

ا يور نآ ﺖﯿﻤﺳ ﺮﻄﺧ ،نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻦﯾا ﺐﯿﮐﺮﺗ رد ﻦﯾﺮﺘﻣﺮﭙﯿﺳ دﻮﺟو ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يور®

هﺮﺸﺣ ﻦﯾ

ﯽﻣ راﺪﺸﻫ ار ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺖﯿﻤﺳ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ .ﺪﻫد

هﺮﺸﺣ ﺖﯿﻤﺳ ﺎﺑ®

كﺎﻧﺮﻄﺧ زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ تآﻮﺘﻤﯾد ﺶﮐ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ دﻮﺟﻮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗ

ﯽﻣ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا و ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ درﻮﻣ ناﻮﺟ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻪﯿﺿﺮﻓ ﺎﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ

ﭘ ﻦﯾا رد ﺖﯿﻤﺳ ﺶﻫوﮋ ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ

هﺪﻧﺎﻣ )

Residual contact toxicity

( ﯽﺷراﻮﮔ ، )

Oral toxicity

( ﯽﺸﺷﺎﭘ و ، )

Spray toxicity

( ﻪﯿﺻﻮﺗ زُد ﻪﻋرﺰﻣ ةﺪﺷ

يا ،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻂﯾاﺮﺷ رد (ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣهزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز) ﺮﮔرﺎﮐ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ود يﺎﻘﺑ يور ^®ﺖﯿﻧﻮﻤﯾاﺶﮐهﺮﺸﺣ ﺮﯿﯿﻐﺗ

ﻢﯾﺰﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﻢﺳ يﺎﻫ

ﺎﻔﻟآ ﻞﻣﺎﺷ ادُز -

ﺎﺘﺑ ،زاﺮﺘﺳا - سا نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ و ،زاﺮﺘﺳا -

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﺎﻫرﻮﺒﻧز رﺎﻤﯿﺗ زا ﺲﭘ زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ®

.

شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز .

رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻊﻤﺟ زا هﺮﯿﻔﺷ بﺎﻗ ﻪﺳ ،هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ ﻞﺴﻋ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يروآ ﯽﻨﻠﮐ

يﺎﻫ يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﺸﻫوﮋﭘ و ﯽﺷزﻮﻣآ نﺎﺘﺳرﻮﺒﻧز رد ﻊﻗاو ﻒﻠﺘﺨﻣ

:ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ) ناوﺮﯿﺷ 57

و ﻪﺟرد 45 و ﻪﻘﯿﻗد 14 :ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ضﺮﻋ ،ﯽﻗﺮﺷ ﻪﯿﻧﺎﺛ 37

و ﻪﺟرد 26 و ﻪﻘﯿﻗد 4 :ﺎﯾرد ﺢﻄﺳ زا عﺎﻔﺗرا و ﯽﻟﺎﻤﺷ ﻪﯿﻧﺎﺛ 1067

رد (ﺮﺘﻣ

لﺎﺳ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﻞﺼﻓ 1397

ﭼ ﺲﻔﻗ ﮏﯾ رد و ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ هراﺪﺟ ﺎﺑ ﯽﺑﻮ

:لﻮﻃ) يرﻮﺗ يﺎﻫ 52

:ضﺮﻋ ، 18 :عﺎﻔﺗرا و 24 ﯽﺘﻧﺎﺳ بﺎﻗ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ (ﺮﺘﻣ رد ﯽﮔﺮﯿﻔﺷ يﺎﻫ

يﺎﻣد 2 32 ± ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد 5

65 ± ﯽﮑﯾرﺎﺗ رد ﺪﺻرد ﻪﮕﻧ

ﺮﻫ .ﺪﻧﺪﺷ يراد 24

ﮏﯾ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ،ﺖﻋﺎﺳ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ ) هزور

24 اﺪﺟ (ﻪﺘﻋﺎﺳ ياﺮﺑ و ﺪﻧﺪﺷ

ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺖﺴﯾز يﺎﻫ

ﻮﻣ ﯽﺠﻨﺳ زا ﺶﯿﺑ) ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا در 21

،(هزور وﺪﻨﮐ زاوﺮﭘ ﻪﭽﯾرد تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ

10 ﻪﺑ ،ﺪﺷ دوﺪﺴﻣ ﻪﻘﯿﻗد

ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻧز ﻦﯾا .ﺪﻧدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﻊﻤﺠﺗ زاوﺮﭘ يﻮﮑﺳ يور و ﺪﻧدﻮﺒﻧ وﺪﻨﮐ ﻞﺧاد ﻪﺑ دورو ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓر نوﺮﯿﺑ ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﺑﺎﻨﻣ يروآ

ﺎﺑ ﺎﻫرﻮﺒ

هراﺪﺟ ﺎﺑ ﯽﺑﻮﭼ ﺲﻔﻗ ﻪﺑ يرادرﻮﺒﻧز سﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا :لﻮﻃ) يرﻮﺗ يﺎﻫ

39 :ضﺮﻋ ، 27 :عﺎﻔﺗرا و 24 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟ و هﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر (ﺮﺘﻣ ﺖﺴﯾز يﺎﻫ

ﯽﺠﻨﺳ

.ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ . ﺎﻔﻟآ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد -

نوروﺰﻨﺑﻮﻠﻔﺗ+ﻦﯾﺮﺘﻣﺮﭙﯿﺳ يرﺎﺠﺗ مﺎﻧ ﺎﺑ)

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ،®

15

%

، SC

فِا.سِا.آ.ِب ﺖﮐﺮﺷ لﻮﺼﺤﻣ )

( BASF

ﯽﻠﺻا رﺎﻤﯿﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ (نﺎﻤﻟآ

هﺮﺸﺣ ﺎﯾ شور سﺎﺳاﺮﺑ .ﺪﺷ ﺶﯾﺎﻣزآ فﺪﻫ ﺶﮐ ﻪﯿﺻﻮﺗ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ

ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻢﺳ يﺎﻫ

ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يور ﯽﺳﺎﻨﺷ )

Medrzycki et al., 2013

(،

تآﻮﺘﻤﯾد زا

ﮐُر يرﺎﺠﺗ مﺎﻧ ﺎﺑ) نﻮﯿﺴ

،®

40

% ،EC

ﺎﺳ ﻊﺟﺮﻣ ﻢﺳ ﺎﯾ ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ (ﻦﯿﭼ ﯽﻠﯾﺎﻫ نﺎﻧﻮﻫ ﺖﮐﺮﺷ ﺖﺧ )

Toxic reference

( بآ زا و رﺎﻤﯿﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ

لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ )

Solvent control

( ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ هﺮﺸﺣ ﯽﻤﺳ لﻮﻠﺤﻣ ﺶﮐ

.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ

هﺮﺸﺣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺶﮐ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا يﺎﻫ ﺮﮔرﺎﮐ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﻎﻟﺎﺑ تاﺮﺸﺣ يﺎﻘﺑ يور تآﻮﺘﻤﯾد و ®

. ﺖﯿﻤﺳ ﻪﯿﺻﻮﺗ زُد ﻪﻋرﺰﻣ ةﺪﺷ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا يا ) ®

75 /0 نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺮﺘﯿﻟ

هﺮﺸﺣ رد ﺶﮐ 1000 ) تآﻮﺘﻤﯾد و (بآ ﺮﺘﯿﻟ 1

هﺮﺸﺣ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺮﺘﯿﻟ رد ﺶﮐ

1000 شور ﻪﺑ ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور (بآ ﺮﺘﯿﻟ :ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﯾز يﺎﻫ

ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ شور ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺒﻧز رﺎﻤﯿﺗ هﺪﻧﺎﻣ

. ﮏﯾ ﯽﻠﯿﻣ زُد زا ﺮﺘﯿﻟ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا هﺪﺷ )®

75 /0 ﯽﻠﯿﻣ هﺮﺸﺣ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ رد ﺶﮐ ) تآﻮﺘﻤﯾد ﺎﯾ (بآ ﺮﺘﯿﻟ

1

ﯽﻠﯿﻣ هﺮﺸﺣ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ رد ﺶﮐ ﺖﻤﺴﻗ يور (بآ ﺮﺘﯿﻟ

دﺎﻌﺑا ﻪﺑ ﮏﯾ هرﺎﻤﺷ ﻦﻤﺗاو ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ 13

× 11 ﯽﺘﻧﺎﺳ .دﻮﺷ بﻮﻃﺮﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر ﺮﺘﻣ

تﺪﻣ ﻪﺑ ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ 30

ﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻪﻘﯿﻗد ﮏﺸﺧ زا ﺲﭘ و ﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ هﺎ

ﮏﯾ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ فوﺮﻇ ﻒﮐ رد ،نﺪﺷ برد فﺮﺼﻣرﺎﺑ

:لﻮﻃ) راد 13 :ضﺮﻋ ، 11

و-ﯽﻠﯿﻣﮏﯾ زا ﯽﻤﺳ لﻮﻠﺤﻣ يﺎﺟ ﻪﺑ ،لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ فوﺮﻇ رد .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﺒﻌﺗ اﻮﻫ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﯾﻮﻬﺗ ﺖﻬﺟ نآ هراﺪﺟ رد ﯽﯾﺎﻫخارﻮﺳ ﻪﮐ (ﺮﺘﻣﯽﺘﻧﺎﺳ5 :عﺎﻔﺗرا ﺮﺘﯿﻟ د .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻄﻘﻣ بآ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ فوﺮﻇ ر

)

Negative control

( .ﺖﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﭻﯿﻫ ،ﺲﭙﺳ

20 هزﺎﺗ رﻮﺒﻧز رﻮﻃ ﻪﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

ﺎﻫرﻮﺒﻧز .ﺪﺷ ﻪﺘﺴﺑ نآ برد و ﯽﻓﺮﻌﻣ فﺮﻇ ﺮﻫ ﻪﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺶﯾﺎﻣزآ ﯽﻃ رد

بﻮﯿﺗوﺮﮑﯿﻣ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﮏﯾ

ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﺮﮑﺷ ﺖﺑﺮﺷ 1:1

يور ﻪﮐ (ﯽﻤﺠﺣ/ﯽﻧزو)

ﭘ فوﺮﻇ برد .ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯾﺬﻐﺗ ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼ

فﺮﻇ ﺮﻫ رد ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا و ﯽﺣاﺮﻃ ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ 10

ﺮﮔاﺮﭼ رﻮﺒﻧز

راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺖﻓﺮﮔ

)

Del Sarto et al., 2014

؛

Ghasemi et al., 2022

.(

ﯽﺷراﻮﮔ شور ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺒﻧز رﺎﻤﯿﺗ .

،ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد 20

هزﺎﺗ رﻮﺒﻧز ﮏﯾ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ فوﺮﻇ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﺎﻫرﻮﺒﻧز .ﺪﺷ ﯽﻓﺮﻌﻣ فﺮﺼﻣرﺎﺑ

تﺪﻣ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ 2

،ﺲﭙﺳ .ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺷاد ﻪﮕﻧ ﻪﻨﺳﺮﮔ ﺖﻋﺎﺳ 200

ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺮﮑﺷ ﺖﺑﺮﺷ ﻪﯿﺻﻮﺗ زُد يوﺎﺣ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا هﺪﺷ )®

5 1/

0 ﯽﻠﯿﻣ هﺮﺸﺣ مﺮﮔ

ﺶﮐ4 زا ﺲﭘ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻫرﻮﺒﻧز رﺎﯿﺘﺧا رد ﺖﻋﺎﺳ4 تﺪﻣ ﻪﺑ (ﺮﮑﺷ ﺖﺑﺮﺷ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ200 رد ﺶﮐهﺮﺸﺣ مﺮﮔﯽﻠﯿﻣ0 2/) تآﻮﺘﻤﯾد ﺎﯾ (ﺮﮑﺷ ﺖﺑﺮﺷ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ200 رد هﺮﺸﺣ يوﺎﺣ ﺮﮑﺷ ﺖﺑﺮﺷ لﻮﻠﺤﻣ ،ﺖﻋﺎﺳ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ .ﺪﺷ ﺖﺒﺛ نآ فﺮﺼﻣ راﺪﻘﻣ و جرﺎﺧ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ فوﺮﻇ زا ﺶﮐ

ﮏﯾ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﺮﮑﺷ ﺖﺑﺮﺷ هﺮﺸﺣ نوﺪﺑ

ﺎﺗ ﺶﮐ

.ﺪﻧدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد ﺮﮑﺷ ﺖﺑﺮﺷ ﻂﻘﻓ ﺶﯾﺎﻣزآ هرود ﻞﮐ رد لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﻮﺒﻧز .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻫرﻮﺒﻧز رﺎﯿﺘﺧا رد ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻬﺘﻧا ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا و ﯽﺣاﺮﻃ فﺮﻇ ﺮﻫ رد ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ ،

10 ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺮﮔاﺮﭼ رﻮﺒﻧز )

Medrzycki et al., 2013

؛

Del Sarto et al., 2014

؛

Ghasemi et al.,

.( 2022

ﯽﺸﺷﺎﭘ شور ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺒﻧز رﺎﻤﯿﺗ .

ﻪﯿﺒﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا ﺣ تارذ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ درﻮﺧﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺖﯿﻤﺳ يزﺎﺳ

هﺮﺸ ﻂﯿﺤﻣ رد ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز نﺪﺑ ﺎﺑ ﺶﮐ

رﻮﺒﻧز ،اﺪﺘﺑا .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺪﻣ ﻪﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫ

3 يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد 20

- ﯽﺑ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺷاد ﻪﮕﻧ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﺪﻧﻮﺷ ﺖﮐﺮﺣ

. ﯽﺑ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺲﺣ

رﻮﻃ ﻪﺑ هﺪﺷ

هوﺮﮔ رد و ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺎﻫ

20 ﻪﻧﺎﻫد ﺮﻄﻗ ﺎﺑ يﺮﺘﭘ ﮏﺘﺸﺗ رد ﯽﯾﺎﺗ 9

ﯽﺘﻧﺎﺳ اد راﺮﻗ ﺮﺘﻣ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ و ﺪﻧﺪﺷ هد هﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﯽﺘﺳد يﺮﭙﺳا ﮏﯾ

هﺪﺷ ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ﻪﮐ 25

ﯽﺘﻧﺎﺳ يﺮﺘﻣ

،دﻮﺑ هﺪﺷ هداد راﺮﻗ يﺮﺘﭘ ﮏﺘﺸﺗ ﺰﮐﺮﻣ زا 500

ﻪﯿﺻﻮﺗ زُد زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا هﺪﺷ

)®

375 /0 ﯽﻠﯿﻣ هﺮﺸﺣ مﺮﮔ رد ﺶﮐ 500 ) تآﻮﺘﻤﯾد ﺎﯾ (بآ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 5/

0 ﯽﻠﯿﻣ

- لﻮﻠﺤﻣ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ500 ﺎﺑ لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز .ﺪﺷ هﺪﯿﺷﺎﭘﺎﻫرﻮﺒﻧز يور (بآ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ500 رد ﺶﮐهﺮﺸﺣ مﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﻮﺒﻧز و ،ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺷﺎﭘ

ﮏﯾ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ فوﺮﻇ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﺮﻫ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ،ﺲﭙﺳ .ﺪﻧدﻮﺑ رﺎﻤﯿﺗ نوﺪﺑ ﯽﻔﻨﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻬﺘﻧا ﺎﺗ و ﻞﻘﺘﻨﻣ فﺮﺼﻣرﺎﺑ

ﺮﺘﯿﻟ ﺮﮑﺷ ﺖﺑﺮﺷ .ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯾﺬﻐﺗ

ﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ فﺮﻇ ﺮﻫ رد ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا و ﯽﺣاﺮﻃ ﺮﮔاﺮﭼ ي

10 ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺮﮔاﺮﭼ رﻮﺒﻧز )

Ghasemi et al., 2022

.(

لﺎﺳ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ رد ﻻﺎﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﺳ ﺮﻫ 1397

ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد 4

فوﺮﻇ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا و ﯽﺣاﺮﻃ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ راﺮﮑﺗ ﯽﻃ رد رﻮﺒﻧز يوﺎﺣ

ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻣد رد 2 32 ± ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد 5

65 ± ﻪﮕﻧ ﺪﺻرد ﯽﮑﯾرﺎﺗ رد يراد ﻪﮕﻧ

ﺮﻫ فﺮﻇ ﺮﻫ رد هدﺮﻣ يﺎﻫرﻮﺒﻧز داﺪﻌﺗ .ﺪﻧﺪﺷ يراد 2

رﺎﺒﮑﯾ ﺖﻋﺎﺳ

نآ ﻪﺷﻻ و ﺪﺷ ﺖﺒﺛ و شرﺎﻤﺷ كﻼﻣ .ﺪﺷ جرﺎﺧ فﺮﻇ زا ﺎﻫ

،تﺎﻔﻠﺗ مﺪﻋ ﺎﻫرﻮﺒﻧز ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ نداد نﺎﮑﺗ رد

ماﺪﻧا يﺎﻫ ﯽﺴﺣ ﮏﺧﺎﺷ) (ﺎﻫ و لﺎﺑ) ﯽﺘﮐﺮﺣ ﺎﻫ

و (ﺎﻫﺎﭘ ﺲﭘ

زا .ﺪﯿﻣﺎﺠﻧا لﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﺎﻫﺶﮐهﺮﺸﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﻮﺒﻧز مﺎﻤﺗ نﺪﺷﻒﻠﺗ نﺎﻣز ﺎﺗ ،ﯽﺠﻨﺳﺖﺴﯾز شور ﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫﺶﯾﺎﻣزآ .دﻮﺑكزﺎﻧيﻮﻣﻢﻠﻗﺎﺑﮏﯾﺮﺤﺗ هﺮﺸﺣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺶﮐ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا يﺎﻫ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور تآﻮﺘﻤﯾد و®

ﻢﺳ يﺎﻫ تاﺮﺸﺣ يادُز ﺮﮔرﺎﮐ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﻎﻟﺎﺑ

هدﺎﻣآ ﻪﻧﻮﻤﻧ يزﺎﺳ .

هزاﺪﻧا ياﺮﺑ شور ﺮﺛا يﺮﯿﮔ ﻢﯾﺰﻧآ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ يور ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﮏﯾ ﺮﻫ لﺎﻤﻋا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻢﺳ يﺎﻫ يﺮﮕﯾد ﺶﯾﺎﻣزآ ،ادُز

ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺖﺴﯾز يﺎﻫ

رد ﯽﺠﻨﺳ لﺎﺳ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1397

رد ) ﯽﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ 4

× رﺎﻤﯿﺗ 3 ﻤﻋا شور × رﺎﻤﯿﺗ لﺎ 3

هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز زا ﮏﯾ ﺮﻫ ياﺮﺑ (راﺮﮑﺗ

ﻪﮐ ﻦﯾا ﺾﺤﻣ ﻪﺑ ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا و ﯽﺣاﺮﻃ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ 50

هﺮﺸﺣ ﺎﺑ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺪﺻرد ﺶﮐ

،ﺪﻧﺪﺷ ﻒﻠﺗ فﺮﻇ ﺮﻫ رد ﺎﻫ

3 ﻪﮕﻧ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد- 20 يﺎﻣد رد و ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ فوﺮﻇ زا ﮏﯾ ﺮﻫ زا ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد هﺪﻧز رﻮﺒﻧز3 و فﺮﻇ ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﺮﻫ زا هﺪﻧز رﻮﺒﻧز يراد

رد رﻮﺒﻧز ﺮﻫ نﺪﺑ ﻞﮐ ،ﺲﭙﺳ .ﺪﻧﺪﺷ 200

) تﺎﻔﺴﻓ ﺮﻓﺎﺑ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 20

ﯽﻠﯿﻣ ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﺎﺑ رﻻﻮﻣ 7

يوﺎﺣ ( 1/

0 ﺪﺻرد

Triton X-100

ﻦﮕﻤﻫ ﯽﺘﺳد رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ

- 12000 ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ .دﻮﺷ ﻪﯿﻬﺗ فﺮﻇ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ ﺪﺣاو ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯾ ﺎﺗ ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ فﺮﻇ ﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ رﻮﺒﻧز3 نﺪﺑ تﺎﯾﻮﺘﺤﻣ .ﺪﺷ يزﺎﺳ ﺮﺑ رود

يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد 4

تﺪﻣ ﻪﺑ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد 15

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻊﯾﺎﻣ و ﺪﻣﺎﺟ زﺎﻓ يزﺎﺳاﺪﺟ زا ﺲﭘ و ﺪﻧﺪﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﻪﻘﯿﻗد هزاﺪﻧا ياﺮﺑ ﯽﯾور لﻮﻠﺤﻣ زا ،ﺎﻫ

ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ

ﻢﯾﺰﻧآ هﮋﯾو ﻢﺳ يﺎﻫ ادُز ﺘﺳا هدﺎﻔ .ﺪﺷ

هزاﺪﻧا ﯽﻣﻮﻤﻋ يﺎﻫزاﺮﺘﺳا هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يﺮﯿﮔ .

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﻔﻟآ يﺎﻫ

- ﺎﺘﺑ و زاﺮﺘﺳا -

شور ﻖﺑﺎﻄﻣ زاﺮﺘﺳا

Van Asperen (1962)

و زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

ﺎﻔﻟآ يﺎﻫاﺮﺘﺴﺑﻮﺳ -

ﺎﺘﺑ و تﺎﺘﺳا ﻞﯿﺘﻔﻧ -

ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﺘﺳا ﻞﯿﺘﻔﻧ ﺮﺘﺴﺑﻮﺳ ياﺮﺑ ﺎﻫ

ﺎﻔﻟآ يا - جﻮﻣ لﻮﻃ رد تﺎﺘﺳا ﻞﯿﺘﻔﻧ 450

ﺎﺘﺑ ياﺮﺘﺴﺑﻮﺳ ياﺮﺑ و ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ

- .ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺎﮑﯾﺮﻣآ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ( Awareness Technology Stat Fax 3200^®) رﺪﯾرﺖﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ هﺎﮕﺘﺳد زاهدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ540 رد تﺎﺘﺳا ﻞﯿﺘﻔﻧ هزاﺪﻧا سا نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يﺮﯿﮔ -

زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗ .

ﺰﻧآ ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ شور ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻢﯾ

Habig et al. (1974)

ياﺮﺘﺴﺑﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و 1

- وﺮﻠﮐ - 2و 4 - يد

هزاﺪﻧا نﺰﻨﺑوﺮﺘﯿﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ .ﺪﺷ يﺮﯿﮔ

جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻫ 340

ﺖﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ رﺪﯾر

)

Awareness Technology Stat Fax 3200®

( هﺪﻧاﻮﺧ

.ﺪﺷ آ ﻪﯾﺰﺠﺗ هداد يرﺎﻣ ﺎﻫ

. هداد مﺎﻤﺗ ﻪﺨﺴﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ

8.0.2

مﺮﻧ راﺰﻓا

GraphPad Prism

ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز ﺮﯾدﺎﻘﻣ دروآﺮﺑ و ﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ﻞﯿﻠﺤﺗ .ﺪﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ

)

Median Survival Time (MST)

( يﺮﺘﻣارﺎﭘﺮﯿﻏ شور ﻪﺑ

Kaplan-Meier

ﯽﻨﺤﻨﻣ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻘﺑ يﺎﻫ

Log-rank (Mantel-Cox)

ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ

.ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻄﺧ ﺖﺒﺴﻧ

ﺮ )

Hazard Ratio (RT)

( ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا يﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ®

هزﺎﺗ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد

logrank

زا ﻞﺒﻗ .ﺪﺷ دروآﺮﺑ

ﯽﻗﺎﺑ ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ،ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ هداد هﺪﻧﺎﻣ

نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺎﻫ

Kolmogorov-Smirnov

هداد .ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﺻﺎﺣ يﺎﻫ

ﺶﯾﺎﻣزآ زا ﻞ ﻢﯾﺰﻧآ يﺎﻫ

ﻪﯾﺰﺠﺗ شور ﻪﺑ ﯽﺠﻨﺳ

ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز) ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ و ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا و ﻪﻓﺮﻃ

ﻢﯾﺰﻧآ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور (ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ شور ﻪﺑ ﺎﻫ

ود ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ .ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﻓﺮﻃ

ناﺰﯿﻣ ﯽﺟوز ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻢﯾﺰﻧآ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

رد ﺎﻫ ﻞﻘﺘﺴﻣ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺎﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز

student

مﺎﺠﻧا -t

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ .ﺪﺷ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ ﺎﺑ ﯽﮐﻮﺗ نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ

5 ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺻرد .ﺪﺷ شراﺰﮔ رﺎﯿﻌﻣ يﺎﻄﺧ ±

ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ

ﯽﻗﺎﺑ ﺖﯿﻤﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ خﺮﻧ يور ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ هﺪﻧﺎﻣ

. ﯾﺎﺘﻧ ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞ ضﺮﻌﻣ رد يﺮﯿﮔراﺮﻗ زا ﺲﭘ ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ يﺎﻫ

ﯽﻗﺎﺑ رد ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هﺪﻧﺎﻣ ﻞﮑﺷ

1 هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﺎﻘﺑ ﺪﺻرد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يا فﻼﺘﺧا ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ®

ﯽﻨﻌﻣ ) ﺖﺷاد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ﺪﺻرد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور ﺎﺑ يراد

< 0.0001 P

= 3;

df

= 373.5;

χ2

( ) ﻞﮑﺷ 1 ﻒﻟا يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز .(

هزﺎﺗ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﯽﻗﺎﺑ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﮐ يا ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا هﺪﻧﺎﻣ

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ تآﻮﺘﻤﯾد و®

7 و 12 ﻋﺎﺳ ﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﺖ زا ﺶﯿﺑ ﻪﮐ

95 ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺪﺻرد

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ .ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺶﯾﺎﻣزآ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ تآﻮﺘﻤﯾد و®

ﺖﺷاﺪﻧ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يراد

)

< 0.0663 P

= 1;

df

= 3.3;

χ2

( ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ زا ﺎﻣا ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ

) دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ يراد

< 0.0001 P

= 2;

df

= 165.4;

χ2

() ﻞﮑﺷ

1 975/ و90 ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﮐﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ6 ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ تآﻮﺘﻤﯾد و^®ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا هﺪﻧﺎﻣﯽﻗﺎﺑ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز .(ب ﺪﺻرد

ﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ﺖﯿﻤﺳ ﺮﻄﺧ .ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺶﯾﺎﻣزآ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا هﺪﻧﺎﻣ ) ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور®

78 /2 69– /1 ( 8/

1 ِﺮﺑاﺮﺑ

هﺮﺸﺣ ﻦﯾا ﺖﯿﻤﺳ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور ﺶﮐ

ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا فﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﯽﻣ راد

.ﺪﺷﺎﺑ

ﻞﮑﺷ 1 - ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺎﻘﺑ يﺎﻫ ي

Kaplan-Meier

ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز ةﺪﺷدروآﺮﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ و هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ

ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ زا ﺲﭘ (ب) ﺮﮔاﺮﭼ و (ﻒﻟا) هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ةﺪﻧﺎﻣ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا تآﻮﺘﻤﯾد ،®

ﯽﻨﺤﻨﻣ .ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و ،لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ ، ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ ﺎﺑ يﺎﻫ

لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ ،ﯽﮐﻮﺗ نﻮﻣزآ) ﺪﻧراد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يراد

5 .(ﺪﺻرد

Fig. 1. Kaplan–Meier survival curves and the estimated median survival time (MST) for newly emerged (A) and forager (B) bees after contact with the residue of Imunit^®, dimethoate, solvent control, and negative control. Curves with different letters are statistically different (Tukey’s test, P˂ 0.05).

ﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ خﺮﻧ يور ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﺷراﻮﮔ ﺖﯿﻤﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ .

ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ درﻮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ زا ﺲﭘ ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ يﺎﻫ

رد ﯽﺷراﻮﮔ شور ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻞﮑﺷ

2 هداد نﺎﺸﻧ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﺎﻘﺑ ﺪﺻرد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور .ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يا ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ®

يراد

) ﺖﺷاد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ﺪﺻرد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور ﺎﺑ

< 0.0001 P

= 2;

df

= 189.5;

χ2

( ) ﻞﮑﺷ 2 ﻒﻟا ( ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز . يﺎﻫرﻮﺒﻧز

هزﺎﺗ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يا ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ تآﻮﺘﻤﯾد و®

16 ﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ

5/

92 و 95 ﺎﺗ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺪﺻرد

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ .ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺶﯾﺎﻣزآ نﺎﯾﺎﭘ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ®

ﺎﺑ يراد ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ﺪﺻرد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور

) ﺖﺷاد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ

< 0.0001 P

= 2;

df

= 129.9;

χ2

( ) ﻞﮑﺷ 2 ب ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ضﺮﻌﻣ رد ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز .(

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ تآﻮﺘﻤﯾد و®

8 ^®ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﯽﺷراﻮﮔ ﺖﯿﻤﺳ ﺮﻄﺧ .ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺶﯾﺎﻣزآ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺪﺻرد95 ﻪﮐﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ4 و يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور

) ﺮﮔاﺮﭼ 33 /7 31– /2 ( 12 /4 هﺮﺸﺣ ﻦﯾا ﺖﯿﻤﺳ ِﺮﺑاﺮﺑ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور ﺶﮐ

ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا فﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﯽﻣ راد

ﺪﺷﺎﺑ .

ﺑ خﺮﻧ يور ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﺖﯿﻤﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘ

. ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ يﺎﻫ

درﻮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ زا ﺲﭘ ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

رد ﯽﺸﺷﺎﭘ شور ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻞﮑﺷ

3 هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يا

ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ®

راد يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ زا ي

) ﺮﺘﺸﯿﺑ تآﻮﺘﻤﯾد ﺎﺑ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز

< 0.0001 P

= 1 ; df

= 104.2;

χ2

و ( ) دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ زا

<

P

= 2;

df

= 311.7;

χ2

0.0001

( ) ﻞﮑﺷ 3 ﻒﻟا هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز .(

هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ يا ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ تآﻮﺘﻤﯾد و®

8 و 4 ﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ

75 / 93 و 5/

97 ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ .ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺶﯾﺎﻣزآ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺪﺻرد رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ®

ﯽﻨﻌﻣ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ زا يراد ) ﺮﺘﺸﯿﺑ تآﻮﺘﻤﯾد ﺎﺑ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ

< 0.0001 P

= 1 ; df

= 37.59;

χ2

و ( ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ زا

) دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ

< 0.0001 P

= 2;

df

= 149.9;

χ2

( ) ﻞﮑﺷ 3 ب ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ضﺮﻌﻣ رد ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز .(

راﺮﻗ تآﻮﺘﻤﯾد و®

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ 8

و

4 ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﯽﺸﺷﺎﭘ ﺖﯿﻤﺳ ﺮﻄﺧ .ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺶﯾﺎﻣزآ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺪﺻرد975/ و92/50 ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﮐﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ

®

) ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور 16

/2 95– /0 ( 43 /1 هﺮﺸﺣ ﻦﯾا ﺖﯿﻤﺳ ِﺮﺑاﺮﺑ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور ﺶﮐ

ا ﻪﮐ دﻮﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا فﻼﺘﺧا ﻦﯾ

ﯽﻤﻧ راد .ﺪﺷﺎﺑ

ﻞﮑﺷ 2 - ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺎﻘﺑ يﺎﻫ ي

Kaplan-Meier

ﺮﯾدﺎﻘﻣ و ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز ةﺪﺷدروآﺮﺑ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ

رد ﯽﺷراﻮﮔ شور ﻪﺑ ﻪﮐ (ب) يﺮﮔاﺮﭼ و (ﻒﻟا) هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

ضﺮﻌﻣ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ،®

تآﻮﺘﻤﯾد ﯽﻨﺤﻨﻣ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ و ، توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ ﺎﺑ يﺎﻫ

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ) ﺪﻧراد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يراد

ﺢﻄﺳ ،ﯽﮐﻮﺗ نﻮﻣزآ

لﺎﻤﺘﺣا 5 .(ﺪﺻرد Fig. 2. Kaplan–Meier survival curves and the estimated median survival time (MST) for newly emerged (A) and forager (B) bees orally exposed to Imunit^®, dimethoate, and solvent control. Curves with different letters are statistically different (Tukey’s test, P˂ 0.05).

ﻞﮑﺷ 3 - ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺎﻘﺑ يﺎﻫ ي

Meier - Kaplan

ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻘﺑ نﺎﻣز ةﺪﺷدروآﺮﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ و هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ

لﻮﻠﺤﻣ زا ﺲﭘ (ب) ﺮﮔاﺮﭼ و (ﻒﻟا) هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ،®

تآﻮﺘﻤﯾد ﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ ، ﯽﻨﺤﻨﻣ .ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و ،ل ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ ﺎﺑ يﺎﻫ

لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ ،ﯽﮐﻮﺗ نﻮﻣزآ) ﺪﻧراد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يراد 5

.(ﺪﺻرد

Fig. 3. Kaplan–Meier survival curves and the estimated median survival time (MST) for newly emerged (A) and forager (B) bees after being sprayed with Imunit^®, dimethoate, solvent control, and negative control. Curves with different letters are statistically different (Tukey’s test, P˂ 0.05).

شور ﺖﯿﻤﺳ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا دﺮﺑرﺎﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺎﻫرﻮﺒﻧز يور®

ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ﺖﯿﻤﺳ.

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﯽﺸﺷﺎﭘ و هﺪﻧﺎﻣ نآ ﯽﺷراﻮﮔ ﺖﯿﻤﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد®

هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز يور ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

) دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ يراد

< 0.0001 P

= 2 ; df

= 84.73;

χ2

( ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ﺖﯿﻤﺳ ،ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز صﻮﺼﺧ رد . ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا هﺪﻧﺎﻣ

®

ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ) دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ نآ ﯽﺸﺷﺎﭘ و ﯽﺷراﻮﮔ ﺖﯿﻤﺳ زا يراد

< 0.0271 P

= 2 ; df

= 7.21;

χ2

( .

ﺎﻔﻟآ ﻢﯾﺰﻧآ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا -

زاﺮﺘﺳا . ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ شور رد و ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ،هﺪﻧﺎﻣ

ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور

ﺎﻔﻟآ ﻢﯾﺰﻧآ - ﯽﻨﻌﻣ زاﺮﺘﺳا ) دﻮﺑ راد

< 0.0001 P

= 3,16, df t,e

= 22.88,

هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز سﺎﻤﺗ .(F

ﺎﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﯽﻗﺎﺑ

هﺪﻧﺎﻣ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﻪﺑ®

ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ يراد

داد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار ﻢﯾﺰﻧآ )

F= 65.70, df t,e= 3,8, P< 0.0001

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(

ﺎﻔﻟآ - زاﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﯽﻗﺎﺑ

هﺪﻧﺎﻣ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﻨﺘﺷاد سﺎﻤﺗ®

ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يراد )

< 0.3603 P

= 3,8, ,e df t

= 1.23,

(F

ﻞﮑﺷ) 4 (ﻒﻟا . ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ،ﯽﺷراﻮﮔ شور رد

و ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﺎﻔﻟآ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور

- ﯽﻨﻌﻣ زاﺮﺘﺳا ) دﻮﺑ راد

F= 24.89, df t,e= 2,12, P< 0.0001

هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رﺎﻤﯿﺗ .(

ﺎﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ®

ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﺖ تآﻮﺘﻤﯾد

ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺎﻣا داد ﺶﯾاﺰﻓا يراد

يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺎﺑ يراد لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ

ﺖﺷاﺪﻧ )

F=

< 0.0003 P

= 2,6, df t,e 43.86,

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(

ﺎﻔﻟآ - زاﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا

ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ®

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يراد يﺎﻫرﻮﺒﻧز

رﺎﻤﯿﺗ

لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ

)

F= 6.09, df t,e= 2,6, P< 0.0359

ﻞﮑﺷ) 4 (ب . و ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ،ﯽﺸﺷﺎﭘ شور رد ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ

يور^®ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ ياهﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣهزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد زاﺮﺘﺳا-ﺎﻔﻟآ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(F= 8.86, df t,e= 3,16, P< 0.0011) دﻮﺑ رادﯽﻨﻌﻣ زاﺮﺘﺳا-ﺎﻔﻟآ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رﺎﻤﯿﺗ

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يراد

)

< 0.1523 P

= 3,8, df t,e

= 2.31,

ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(F

ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا

رﺎﻤﯿﺗ ®

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﻨﺘﺷاد ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يراد

ﺎﺑ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻦﯿﺑ ﺎﻣا ،ﺖﺷاﺪﻧ تآﻮﺘﻤﯾد

و ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا

هﺪﻫﺎﺸﻣ راد

ﺪﺷ )

F= 14.28, df t,e= 3,8, P< 0.0014

( ﻞﮑﺷ) 4 (ج . ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﺟوز ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

ﺎﻔﻟآ - زاﺮﺘﺳا و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺮﮔاﺮﭼ

ﺎﺑ سﺎﻤﺗ زا ﺲﭘ

ﯽﻗﺎﺑ شور ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ هﺪﻧﺎﻣ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻞﮑﺷ 4 .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ

ﻞﮑﺷ 4 -

ﺮﺛا ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا تآﻮﺘﻤﯾد ،

®

ﺪﻫﺎﺷ ،

ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و ،لﻼﺣ يور

ﺎﻔﻟآ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

- رﺎﯿﻌﻣ يﺎﻄﺧ

±

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) زاﺮﺘﺳا يﺎﻫرﻮﺒﻧز (

هزﺎﺗ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ر ﻪﺳ ﻪﺑ ﺮﮔاﺮﭼ و

(ﻒﻟا) شو

.ﯽﺸﺷﺎﭘ (ج) و ،ﯽﺷراﻮﮔ (ب) ،ﯽﺳﺎﻤﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ فوﺮﺣ) توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ ﺎﺑ يﺎﻫ

ياﺮﺑ ﮏﭼﻮﮐ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز

هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

و (ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ گرﺰﺑ فوﺮﺣ ظﺎﺤﻟ زا

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ﺪﻧراد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يراد

) لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ ،ﯽﮐﻮﺗ نﻮﻣزآ 5

(ﺪﺻرد توﺎﻔﺗ .

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﺑ يرﺎﻣآ يﺎﻫرﻮﺒﻧز

هزﺎﺗ ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ياﺮﺑ

ترﻮﺻ ﺢﻄﺳ رد راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا)

**

لﺎﻤﺘﺣا 1 ،(ﺪﺻرد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا)

*

رد راد

لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ 5

و (ﺪﺻرد دﻮﺟو مﺪﻋ)

ns

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ (راد

Fig. 4. Effect of Imunit^®, dimethoate, solvent control, and negative control applied as residual contact (A), oral (B), and spray (C) on the α-esterase specific activity (mean±S.E.) in newly emerged and forager bees. Means followed by different letters (small letters for newly emerged bees and large ones for forager bees) are statistically different (Tukey’s test, P˂ 0.05).

Statistical difference between the means of the enzyme activity in newly emerged and forager bees for each treatment are denoted as ** (P< 0.01)

* (P< 0.05), and ^ns (no significant difference).

ﺮﺛا ﺎﺘﺑ ﻢﯾﺰﻧآ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ -

زاﺮﺘﺳا .

ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ شور رد و ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ،هﺪﻧﺎﻣ

ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ يور

ﺎﺘﺑ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ -

ﯽﻨﻌﻣ زاﺮﺘﺳا دﻮﺒﻧ راد

)

< 0.2526 P

= 3,16, df t,e

= 1.50,

هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز سﺎﻤﺗ .(

F

ﺎﺑ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ ﯽﻗﺎﺑ

هﺪﻧﺎﻣ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا رﻮﻃ ﻪﺑ

®

ﻌﻣ ﯽﻨ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ يراد تآﻮﺘﻤﯾد

ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺎﻣا داد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ يراد

ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺖﺷاﺪﻧ

)

< 0.0043 P

= 3,8, df t,e

= 10.07,

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(

F

ﺎﺘﺑ - زاﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا

ﺖﺒﺴﻧ ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ

®

تآﻮﺘﻤﯾد ﺶﯾاﺰﻓا

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﻣا ،ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يراد

)

F= 10.29, df t,e= 3,8, P< 0.0040

) (

ﻞﮑﺷ 5 ﻒﻟا

.(

ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ،ﯽﺷراﻮﮔ شور رد

و ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﺎﺘﺑ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور

- ﯽﻨﻌﻣ زاﺮﺘﺳا دﻮﺒﻧ راد

)

F= 1.87, df t,e= 2,12, P< 0.1964

رد ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(

هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺎﺑ ﻪﮐ يا

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ

®

ﺎﺑ يراد تآﻮﺘﻤﯾد و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺖﺷاﺪﻧ

)

= 2,6, df t,e

= 0.14, F

< 0.8697

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(

P

ﺎﺘﺑ - زاﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد ﻮﻤﯾا

ﺖﯿﻧ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ

®

ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يراد )

F=

1.93, df t,e= 2,6, P< 0.2243

) (

ﻞﮑﺷ 5 ب

.(

و ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ،ﯽﺸﺷﺎﭘ شور رد ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ

ﺎﺘﺑ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور

-

^®

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يا هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد زاﺮﺘﺳا - ﺎﺘﺑ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(

F= 6.90, df t,e= 3,16, P< 0.0034

) دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ زاﺮﺘﺳا

،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﺑ يراد

تآﻮﺘﻤﯾد زا ﺎﻣا ،ﺖﺷاﺪﻧ ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز

دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ )

F= 8.90, df t,e= 3,8, P< 0.0063

ناﺰﯿﻣ .(

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﺘﺑ

- زاﺮﺘﺳا ﺒﻧز رد ﺎﺑ ﻪﮐ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ

®

ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يراد )

= 3,8, df t,e

= 3.57, F

P< 0.0666

) (

ﻞﮑﺷ 5 ج

.(

ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﺟوز ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

ﻢﯾﺰﻧآ ﺎﺘﺑ - زاﺮﺘﺳا ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ زا ﺲﭘ

ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮ

شور ﻪﺑ شور ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻞﮑﺷ 5

.ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ

ﻞﮑﺷ 5 -

ﺮﺛا ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا تآﻮﺘﻤﯾد ،

®

ﺪﻫﺎﺷ و ،لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ ،

ﯽﻔﻨﻣ يور ﺎﺘﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ -

زاﺮﺘﺳا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) رﺎﯿﻌﻣ يﺎﻄﺧ

±

(

يﺎﻫرﻮﺒﻧز هزﺎﺗ

هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ (ﻒﻟا) شور ﻪﺳ ﻪﺑ ﺮﮔاﺮﭼ و

(ب) ،ﯽﺳﺎﻤﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .ﯽﺸﺷﺎﭘ (ج) و ،ﯽﺷراﻮﮔ

ﺎﺑ يﺎﻫ

ياﺮﺑ ﮏﭼﻮﮐ فوﺮﺣ) توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ يﺎﻫرﻮﺒﻧز

هزﺎﺗ هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ (ﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ياﺮﺑ گرﺰﺑ فوﺮﺣ و

زا ) ﺪﻧراد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ نﻮﻣزآ

لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ ،ﯽﮐﻮﺗ 5

(ﺪﺻرد ﻦﯿﺑ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ .

ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز

ﺪﻟﻮﺘﻣ ﺮﮔاﺮﭼ و هﺪﺷ

ترﻮﺻ ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﺢﻄﺳ رد راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا)

**

لﺎﻤﺘﺣا 1 ،(ﺪﺻرد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا)

*

لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد راد

5 ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا دﻮﺟو مﺪﻋ)

^ns

و (ﺪﺻرد هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ (راد

.ﺖﺳا

Fig. 5. Effect of Imunit^®, dimethoate, solvent control, and negative control applied as residual contact (A), oral (B), and spray (C) on the β- esterase specific activity (mean±S.E.) in newly emerged and forager bees. Means followed by different letters (small letters for newly emerged bees and large ones for forager bees) are statistically different (Tukey’s test, P˂ 0.05).

Statistical difference between the means of the enzyme activity in newly emerged and forager bees for each treatment are denoted as ** (P<

0.01) * (P< 0.05), and ^ns (no significant difference).

سا نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ ﻢﯾﺰﻧآ هﮋﯾو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا -

زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗ .

ﯽﻗﺎﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ شور رد و ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ،هﺪﻧﺎﻣ

ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ

ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر سا نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور

- ﯽﻨﻌﻣ زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗ دﻮﺒﻧ راد

)

F= 1.43, df t,e= 3,16, P< 0.2696

ناﺰﯿﻣ .(

نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

سا - زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز رد هﺪﺷﺪﻟﻮﺘﻣ

ﺎﺑ ﻪﮐ يا ﯽﻗﺎﺑ هﺪﻧﺎﻣ ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا و

®

تآﻮﺘﻤﯾد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﺎﻣا ،ﺖﺷاﺪﻧ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يراد

ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد

ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ

داد نﺎﺸﻧ يراد )

F= 14.10, df t,e= 3,8, P< 0.0015

ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .(

رد ﯽﻔﻨﻣ ﺪﻫﺎﺷ و لﻼﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫرﻮﺒﻧز زا ﺎﻣا ،ﺖﺷاﺪﻧ تآﻮﺘﻤﯾد ﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﻧﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ

^®

ﺖﯿﻧﻮﻤﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﮔاﺮﭼ يﺎﻫرﻮﺒﻧز دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ

)

F= 11.66, df t,e= 3,8, P< 0.0027

) (

ﻞﮑﺷ 6 ﻒﻟا

.(

و ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ،ﯽﺷراﻮﮔ شور رد ﻣ ﻞﺣاﺮﻣ

ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز يﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨ

ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يور