آن در ﺳﻪ ﭘﺎﯾﮕﺎه ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﮥ ﻣﯿﺰان ﺗﺪﯾﻦ ﺟﻮاﻧﺎن و اﺑﻌﺎ

(1)

دﺎﻌﺑا و نﺎﻧاﻮﺟ ﻦﯾﺪﺗ ناﺰﯿﻣ ﮥﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﺳرﺮﺑ هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻪﺳ رد نآ

ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﻻﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا

ﯽﮐﻼﮐ ﻦﺴﺣ

∗

هﺪﯿﮑﭼ ﯽـﻣ ﯽـﺳرﺮﺑ نﺎﻧآ ﻦﯾﺪﺗ و نﺎﻧاﻮﺟ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﮥﻄﺑار ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد دﻮـﺷ

.

ﻦﯾازا هﺎﮔﺪﯾد ﺮﺑ يروﺮﻣ زا ﺲﭘ ور ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ

هﺎﮔﺪﯾد ،نﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﺗﺎﯿـﺿﺮﻓ ﺎـﯾ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺎﻫ

ﯽﻣ حﺮﻄﻣ ﻦﯿﺑ ﮥﻄﺑار ﻪﺑ ﻪﮐ ،دﻮﺷ

ﺪﻧراد هرﺎﺷا ﻦﯾﺪﺗ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ .

هداد ﯽﻠﻣﺎﻋ ﺎﻫ

، ﯽﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ نآ دﺎﻌﺑا و ﻦﯾﺪﺗ ﻪﺑ دﻮﺷ

.

ﻪﯾﺰﺠﺗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﺘﻔﮔ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗو

ﺎﻫ

، ﯽﻨﯿﯿﺒﺗ و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻧآ

ﯽﻣ هرﺎﺷا ﺎﻬ دﻮﺷ

ﺶـﺨﺑ رد .

هداد ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ نﺎﻧاﻮﺟ ،ﺎﻫ

،

ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﻨﯾد ﯽﻫﺎﮔآ و ﺶﯾاﺮﮔ زا .

ﻦﯾا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،ور

ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﺒﺜﻣ نﺎﻧآ ﻦﯾﺪﺗ .

ﻦﯾد هﺎﮕﯾﺎﺟ ﯽﻟو نﺎﻧاﻮﺟ يراد

) يﺮـﮕﯾد ﻖـﻘﺤﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻦﯿـﺑ رد (

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻪﺳ ﺎـﺑ نﺎـﻧاﻮﺟ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟ ﻪﮐ ﺪﻫد

ﻮﻗ ﻦﯾﺪﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﻻﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ي

ﺮﺗ ﺪﻧراد ي ﮥـﻘﺒﻃ ﻦﯾﺪـﺗ ﻒﻌـﺿ ﺮـﺑ ﯽـﻨﺒﻣ ،ﻦﻠﺑو ﮥﯿﺿﺮﻓ اﺬﻟ .

ﯽﻤﻧ ﺪﯿﯾﺄﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ،هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻞﯾﻻد ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ،تﺎﻘﺒﻃ ﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻂﺳﻮﺘﻣ دﻮﺷ

.

هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ

ﯽﻨﯾد ﮏﺳﺎﻨﻣ ،ﯽﻨﯾد ﮥﺑﺮﺠﺗ ،ﯽﻨﯾد ﺶﯾاﺮﮔ ،نﺎﻧاﻮﺟ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﮥﻘﺒﻃ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ،ﻦﯾﺪﺗ .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ∗

(2)

ﻪﻠﺌﺴﻣ حﺮﻃ

1ﻦﯾﺪﺗ

ﯽﻨﯾد ماﺰﺘﻟا ﺎﯾ ﮑﯾ 2

رد ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا مﻮـﻠﻋ ناﺮﮕﺸـﻫوﮋﭘ ﻪـﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ زا ﯽ

ﻪﻗﻼﻋ درﻮﻣ ةزﻮﺣ

ﺖﺳا ﻦﯾد ﯽﺑﺮﺠﺗ ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻨﻌﯾ ،نﺎﺷ .

ﮥﻫد ود لﻮﻃ رد 1960

و 1970 ،

ﻦﯾﺪـﺗ ﯽﻣﻮـﻬﻔﻣ تﺎﺼـﺨﺸﻣ ﻦﯿـﯿﻌﺗ ةزاﺪﻧا ﻪﺑ ﻦﯾد ﯽﺑﺮﺠﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﭻﯿﻫ ﻪﺑ

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﺟﻮﺗ .

ﻦﯾﺪﺗ مﻮﻬﻔﻣ

، ﺶﯿﭘ لﺎﺳ زا 1960

، ﺶﻫوﮋـﭘ رد مﻮـﻠﻋ يﺎـﻫ

ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا

ﻪﺑ

اﺮـﺑ زﺎـﯿﻧ درﻮـﻣ ﯽـﻠﯿﻠﺤﺗ بﻮﭼرﺎـﭼ ﯽﻟو ،ﺪﺷ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻒﯾﺮﻌﺗ و ﺖﻓر رﺎﮐ ي

ﻒـﯾﺮﻌﺗ

ﮥﻫد لﻮﻃ رد مﻮﻬﻔﻣ ﻦﯾا ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ 1960

ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ )

جاﺮﺳ ،ﯽﻠﮐﻮﺗ و هداز 1380

: 160 .(

ﻦﯾازا

ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ناﺮﯾا رد ﻦﯾﺪﺗ ﺶﺠﻨﺳ ،ور

ناﻮـﺗ

شﻼﺗ تﺮﺜﮐ زا ار نآ ﺖﯿﻤﻫا ﯾﺎـﻫ

لﺎـﺳ رد ﻪـﮐ ﺖـﻓﺎﯾرد ﯽ و ﺖﺧﺎـﺳ ياﺮـﺑ ﺮـﯿﺧا يﺎـﻫ

ﻪﺑ ﻪﺠﻨﺳ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ فﺮﺻ ﻦﯾﺪﺗ يﺎﻫ

.

ﺖﺴﯿﻧ ﻦﯾد مﻮﻬﻔﻣ زا ياﺪﺟ ،ﻦﯾﺪﺗ مﻮﻬﻔﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ .

زا ﻦﯾد ﻦﯿﺗﻻ ﻞﻌﻓ

Religare

ﻖﺘﺸﻣ

ﯽﻣ

ﯽـﻣ ﺖـﻟﻻد ﯽﻌﯿﺒﻃ قﻮﻓ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ﺎﺑ ﮏﯾدﺰﻧ و راﺪﯾﺎﭘ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﺮﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ

ﺪـﻨﮐ ) و ﺪـﻟﻮﮔ

،ﺐﻟﻮﮐ 1376 : 427 .(

ﻬﭼ ﻦﯾد ﮥﻠﻤﮐ

دراد ﯽﻨﻌﻣ رﺎ :

ﻀﻗ و ﻢﮑﺣ ـ

ﺖﻓﺎﯾرد ،تدﺎﻋ و ﻢﺳر ،ﺎ

ﺖﻌﯾﺮـﺷ ﯽﻨﻌﯾ مﻼﺳا رد و ﯽﻧﺎﺣور ناﺪﺟو )

ﻪﺘـﺳارآ ،ﻮـﺧ 1381 .(

ﯽـﻨﻌﯾ ﺖـﻐﻟ رد ﻦـﯾد

ﻪﻏﺪﻏد ﺮﺑ و ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ

ﻪﮐ دراد ﺖﻟﻻد ﯽﯾﺎﻫ نﺎﺒﺣﺎﺻ

ﯽﻣ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ار دﻮﺧ و ﺪـﻧز

ﯽﻣ ﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾدﺰﻧ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺎﻬﻧآ ﻦﯿﺑ

دروآ ) ،هدﺎـﯿﻟا 1375 : 60 .(

ﺗ ﻦـﯾا ﻪـﺑ رﻮﻬﺸـﻣ ﻒـﯾﺮﻌ

ﺪﯿﻨﮐ ﻪﺟﻮﺗ

» : ﻢﯾﺎﮐرود ﻞﯿﻣا )

1947 ( ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ار ﻦﯾد ، مﺎﻈﻧ لﺎﻤﻋا و تادﺎﻘﺘﻋا زا يا

رد ﺪﻨﻣ

ﯽﻣ سﺪـﻘﻣﺎﻧ و سﺪـﻘﻣ يﺎﻫﺰﯿﭼ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا

تادﺎـﻘﺘﻋا ﻦـﯾا زا ﻪـﮐ ﯽﻧﺎﺴـﮐ ﮥـﻤﻫ و ﺪﻨﯿﺑ و

ﯽﻣ يوﺮﯿﭘ ﺮﺋﺎﻌﺷ

ﯽــﻗﻼﺧا عﺎﻤﺘﺟا نورد رد ﺪﻨﻨﮐ ﯽﺻﺎﺧ

ﻪﺑ ﯽـﻣ ﺪــﺤﺘﻣ ﺎﺴﯿﻠﮐ مﺎﻧ ﺪﻧﻮـﺷ

«

(Budd, 1973: 6 And Roberts, 1990: 4)

. ﯽﯾﺎـﻫدﺮﮑﯾور زا ﯽـﮑﯾ ،ﻦﯾد ﻪﺑ دﺮﮑﯾور ﻦﯾا

ﯽـﻣ ﻒـﯾﺮﻌﺗ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ سﺎـﺳاﺮﺑ ار ﻦـﯾد ﻪﮐ ﺖﺳا

ﺪـﻧﻮﯿﭘ رد ار نآ و ﺪـﻨﮐ

هوﺮﮔ

ﯽﻣ ﺮﺛﺆﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

ﺪﻧاد .

ﻪﻌﻣﺎﺟ مود دﺮﮑﯾور

دﺮﮑﯾور ،ﻦﯾد زا ﻒﯾﺮﻌﺗ رد ﯽﺳﺎﻨﺷ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Religiosity

2. Religious commitment

(3)

ﺖﺳا ﺮﺑو ﺲﮐﺎﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﺎﺑ ﻦﯾد ﯽﺗاذ .

ﻣ ار ﻦﯾد ،ﺮﺑو ﻪﻋﻮﻤﺠ

ﺦﺳﺎﭘ زا يا ﻪـﺑ ﻪﺘـﺳﻮﯿﭘ يﺎـﻫ

ﯽﻣ ـ گﺮﻣ ﺎﯾ يرﺎﻤﯿﺑ ،ﺪﻟﻮﺗ ـ ﯽﺘﺴﻫ يﺎﻫﺎﻤﻌﻣ ﯽﻣ رادﺎﻨﻌﻣ ار نﺎﻬﺟ ﻪﮐ ﺪﻧاد

دزﺎـﺳ . ﻦـﯾا زا

ﺮﻈﻧ

،

ﯽـﺑ ار وا مﺎﺠﻧاﺮـﺳ ﻪـﮐ ﯽﯾﺎـﻫﺰﯿﭼ ﻪـﺑ نﺎﺴـﻧا ﺦﺳﺎﭘ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﺐﻫﺬﻣ

ﻪـﻗﻼﻋ

ﯽﻣ دزﺎﺳ . نﻮـﭼ ،ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﯽـﻨﯾد ﯽﻧﺎﺴﻧا تادﻮﺟﻮﻣ ﮥﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻦﯾا نﻮﻤﻀﻣ

ﮥﻤﻫ

ﻪﺑور ـ گﺮﻣ و يﺮﯿﭘ ،يرﺎﻤﯿﺑ ـ ﯽﺘﺴﻫ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﺎﻣ ﻢﯿﺘﺴﻫ ور

(AberCrombie and

others 1988: 207)

. ﯽﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد شزرا زا ﯽﻣﺎﻈﻧ ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻦﯾد ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

ﺎـﻫروﺎﺑ ،ﺎﻫ

ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﯾﺮﻌﺗ يﺎﻫدﺎﻤﻧ و

رد ار مدﺮـﻣ ،دﻮـﺧ ﯽﺳﺎﺴـﺣا ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺪﻧاﻮﺗ

ﻪﻌﻣﺎﺟ سﺪﻘﻣ يا )

و ﻪﻗﺮﻓ ،ﺖﻣا (...

ﺮﮔ

ﻪﺑ يرﺎﺠﻨﻫ و ﻪﻧﺎﻫاﻮﺧﺮﮕﯾد يﺪﻬﻌﺗ و دروآ د

ﺖﯾﺎﻏ

ﺪﻨﮐ ﺎﻘﻟا ﺎﻬﻧآ ﺮﺑ ﯽﻌﻤﺟ )

،يﺪﻤﺤﻣ 1378

: 13 .(

ﮏـﯾ زا اﺬـﻟ

ﯽﮕﺘﺴـﺒﻤﻫ ﻞـﻣﺎﻋ ﻦـﯾد ،ﻮـﺳ

هﺪﯾﺪﭘ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮـﮕﯾد ترﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ ؛ﺖﺳا ﺮﮕﯾد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

هﺪﯾﺪﭘ

ًﺎﻘﯿﻤﻋ ﯽﻨﯾد يﺎﻫ هﺪﯾﺪﭘ ﺎﺑ

هدرﻮﺧ هﺮﮔ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﺪﻧا

.

ﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا

ﻪﺑ ،يدﺎﯾز نا

ﻪﻌﻣﺎﺟ هﮋﯾو

هﺪـﯾﺪﭘ ﻦﯿـﺑ ﮥـﻄﺑار ةرﺎـﺑرد ،نﺎﺳﺎﻨﺷ

و ﯽـﻨﯾد يﺎـﻫ

هﺪﯾﺪﭘ

هدﺮﮐ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

ﺪﻧا . ﮏﯾ زا ﻮﺳ

، ﺖﺴﯾﻮﯿﺘﯾزﻮﭘ

ار ﻦﯾد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺎﻫ

شزﻮﻣآ ،ﺖﺳﺎﯿﺳ ،دﺎﺼﺘﻗا نﻮﭼ يﺮﺻﺎﻨﻋ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد

و هدﺮـﮐ ﯽﺳرﺮﺑ عﺎﻤﺘﺟا و شروﺮﭘ ﺪـﻧا

.

ﮐرود ﻞﯿﻣا ﺎ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﻢﯾ

ﻮﺴﻧاﺮﻓ سﺎﻨﺷ بﺎﺘﮐ رد ،ي

ﯽﺸﮐدﻮﺧ دﻮﺧ

،

ﮥـﻄﺑار ﮥـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻦﯿـﺑ

ﯽﺸﮐدﻮﺧ و ﻦﯾد )

ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻢﮑﺣ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يا

( ﻪـﮐ ﺖﺳا هﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ و ﻪﺘﺧادﺮﭘ

ﺪﻧراد نرﺎﻘﺘﻣﺎﻧ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ هﺪﯾﺪﭘ ود ﻦﯾا .

ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ ﻒﯿﻌﻀـﺗ ﻪـﻌﻣﺎﺟ رد ﻦـﯾد ﯽﺘﻗو ،ﺮﮕﯾد

ﯽﻣ ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﯽﺸﮐدﻮﺧ ناﺰﯿﻣ ،دﻮﺷ ﺲﮑﻋﺮﺑ و دور

. ﺴﯿﺴﮐرﺎﻣ ،ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﺖ

ﻞـﺑﺎﻘﺗ رد ﺎﻫ

ﺖﺴﯾﻮﯿﺘﯾزﻮﭘ ﺎﺑ

تﺎﺒﺛا زا ،ﺎﻫ

ﻪﺑ نﺎﯾاﺮﮔ ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﻞﯿﻟد

هدﺮـﮐ دﺎـﻘﺘﻧا ﻦﯾد ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ رد يرﺎﮐ

ﺪـﻧا .

ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﺲﮐرﺎﻣ

ﯽﻧﺎﻤﻟآ رﻮﻬﺸﻣ سﺎﻨﺷ ﻪﺑ ار ﻦﯾد ،

ﻪﺘﺴـﻧاد ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻨﺑور و يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﻪﺑﺎﺜﻣ

ﻦﯿـﯿﺒﺗ ﻪـﻌﻣﺎﺟ يدﺎﺼﺘﻗا و ﯽﯾﺎﻨﺑﺮﯾز ﻞﻣﺎﻋ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ،ﻦﯾد يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻋﺪﻣ و ﯽﻣ دﻮﺷ . ﺲﮐﺎﻣ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﺮﺑو

هدﺮـﮐ دﺎـﻘﺘﻧا ﺲﮐرﺎﻣ ةﺪﯾا زا ،نﺎﻤﻟآ زا يﺮﮕﯾد رﻮﻬﺸﻣ سﺎﻨﺷ

ﮥﻟﺎﺳر رد و ﺖﺳا

» ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ﮥﯿﺣور و ﯽﻧﺎﺘﺴﺗوﺮﭘ قﻼﺧا يراد

« ﯽﻣ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﯽﻨﯾد ةﺪﯾﺪﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

(4)

ﺖﺤﺗ ﻂﻘﻓ

ﮏﺗ دﺎﺼﺘﻗا ﺮﯿﺛﺄﺗ

ﯽﻤﻧ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﻠﻣﺎﻋ

ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﯽﻨﯾد ةﺪﯾﺪﭘ ﻪﮑﻠﺑ ؛دﻮﺷ

نﻮﭽﻤﻫ ﺪﻧاﻮﺗ

ﻣﺎﻋ و ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺮﯿﻐﺘﻣ

هﺪﯾﺪﭘ ﺮﺑ راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﻠ

يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ ﺮﺛﺆﻣ

ﺪﺷﺎﺑ . ناﺮـﮑﻔﺘﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ

هﺪﯾﺪﭘ ﺮﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻣﺎﻋ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﯾاوز زا ـ ﺮﺑو و ﺲﮐرﺎﻣ ،ﻢﯾﺎﮐرود ـ قﻮﻓ يﺎﻫ

ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﻨﯾد

ﻪﺑ ؛ﺪﻧا ترﺎﺒﻋ ﮥﻘﺒﻃ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺲﮐرﺎﻣ ،ﯽﺘﯿﻌﻤﺟ ﻞﻣﺎﻋ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻢﯾﺎﮐرود ،ﺮﮕﯾد

ﮕﯾﺎﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﺑو ﺲﮐﺎﻣ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎ

د هدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﻊﻣاﻮﺟ ﻦﯾﺪﺗ ر ﺪﻧا

.

لاﺆﺳ ﺎﺑ ﯽﻧاﻮﺟ ةرود ﻪﮐﺎﺠﻧآزا نﺎﺠﯿﻫ ،ﺎﻫ

ﺖـﺳاﻮﺧ ،ﺎﻫ

ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ و ﺎـﻫ هاﺮـﻤﻫ ناواﺮـﻓ يﺎـﻫ

رد ناﻮﺟ ،ﺖﺳا ﮥﻤﻫ

رﻮﻣا نﻮﭼ

ﯽـﻣ اﺮـﭼو ـﻨﮐ

ﺦـﺳﺎﭘ ﻦﺘﻓﺎـﯾ دﺪـﺻرد و ﺪ ﺖـﺳا

. زا يرﺎﯿﺴـﺑ

ناور نﺎﺳﺎﻨﺷ

،

ﻪﻄﺑار ﯽﺒﻫﺬﻣ تﺎﺳﺎﺴﺣا ﯽﻧﺎﻬﮔﺎﻧ ﺶﻬﺟ و غﻮﻠﺑ ﻦﯿﺑ

ﺋﺎﻗ يا ﻞ ا ﻪـﮐ ﺪـﻧﺪﻘﺘﻌﻣ و ﺪﻧ

و ﯽﻧﺎـﻤﯾا تﻼﯾﺎـﻤﺗ نﺪـﺷ ﻪﺘﻔﮑـﺷ و ﯽﺒﻫﺬـﻣ تﺎﺳﺎﺴـﺣا زوﺮـﺑ ةرود ﯽﻧاﻮﺟ و غﻮﻠﺑ نارود ﺖﺳا ﯽﻗﻼﺧا )

،ﯽﻤﺋﺎﻗ 1363 : 111 ،يﺮﺒﮐا ؛ 1381 : 345 ،يﺪﻤﺣا و 1368

.(

ﺎﺑ ﻦـﯾا اﺬـﻟ ،ﺖـﺳا نﺎـﻧاﻮﺟ ﻦﯾﺪﺗ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﮑﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ

يدرﻮﻣ ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ رد

نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رﺎﺒﯾﻮﺟ

، ﻪﺳ رد نآ دﺎﻌﺑا و نﺎﻧاﻮﺟ ﻦﯾﺪﺗ ﺖﯿﻌﺿو

رد و هدﺮﮐ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ار ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ دﺪﺻ

ﺮـﺑ لاﺆﺳ ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ

ﻪـﮐ ﺖـﺳا هﺪـﻣآ

نﺎﻧاﻮﺟ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻪﻧﻮﮕﭼ د

ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ نﺎﻧآ ﻦﯾﺪﺗ ر

؟دراﺬﮔ

يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ

ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢﻬﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﺖﻬﺟ رد ﺪﻧاﻮﺗ

يﺮﯿﮔ ﯽﻨﯾد

ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ داﺮﻓا .

ﻪﺑ يرﻮﻃ

ﻦﯿﺑ و كرﺎﺘﺳا ﻪﮐ

ﺞﯾﺮﺑ ) 1985 (

هدﺮـﮐ ﺮﻈﻧرﺎﻬﻇا

،داﺮـﻓا ﻪـﮐ ﺪـﻧا

هوﺮﮔ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ار ﯽﻨﯾد يﺎﻫ ﯽﻣ بﺎﺨﺘﻧا نﺎﺷدﻮﺧ

ﻪﺑ اﺬﻟ ؛ﺪﻨﻨﮐ ﺮﻈﻧ

ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد رﺎﭼد داﺮﻓا رد ﻦﯾد ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ و دﺮﮑﯾور ،هﺎﮕﯾﺎﭘ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ،نﺎﻨﯾا دﻮﺷ

.

وﻼﻋ

ثاﺮﻤﯾد ،ﻦﯾا ﺮﺑ ه 1

ﻪـﻗﺮﻓ ﺮﻫ رد ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾرد ﺰﯿﻧ ﯽﮕﺘﺴـﺒﻤﻫ داﺮـﻓا ﯽﮔﺪـﻧز ﮏﺒـﺳ ،2

ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﺎﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ دراد نﺎﺷ

(Keith, 1990: 218,221)

. ﭻﯿﻫ ﻪﮐﺎﺠﻧآزا ﺖﺳا ﯽﻨﺘﻔﮔ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Demerath

2. Denomination

(5)

ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻪـﺑ ﺮﺘﺸـﯿﺑ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا هﺎـﮕﯾﺎﭘ و ﺖﺴﯿﻧ ﺖﺳد رد ﻦﯾﺪﺗ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ةرﺎﺑرد يا

،ﺖـﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ يﺮﻈﻧ ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ ترﻮﺻ قﻮـﺳ ﯽﺘﻤـﺳ ﻪـﺑ ار يﺮـﻈﻧ بﻮﭼرﺎـﭼ اﺬـﻟ

ﯽﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ نآ رد ﻪﮐ ﻢﯿﻫد ،ﻦﻠﺑو ﻦﯿﺘﺳرﻮﺗ ،ﺮﺑو ﺲﮐﺎﻣ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻧﺎﺳﺎﻨﺷ

ﻦﯿﺑ و كرﺎﺘﺳا و ﺞﯾﺮﺑ

ﮥﻘﺒﻃ ﻦﯿﺑ ﮥﻄﺑار ﻪﺑ هﺮﯿﻏ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻦﯾﺪﺗ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا

ﺪﻧا .

ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﺮﺑو ﺲﮐﺎﻣ ﯽﻧﺎﻤﻟآ سﺎﻨﺷ

، ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد

» ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﮥﻘﺒﻃ و ﻦﯾد «

ﯽﻣ رﺎﻬﻇا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺸﻗا توﺎﻔﺘﻣ

، مﺎﻐﯿﭘ ياراد ﻪﻌﻣﺎﺟ رد

ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﯽﺗوﺎـﻔﺘﻣ ﯽـﻨﯾد يﺎﻫ ﻪـﺑ و

ظﺎـﺤﻟ

ﻪﻌﻣﺎﺟ

ﺪﻧﻮـﺷ ﯽـﮑﯾ ﯽﻨﯾد يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻘﺒﻃ يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ .

رد

ﻦﯾا ﻦﯿﯾﺎﭘ تﺎﻘﺒﻃ ،ﺎﺘﺳار ﻎﯿﻠﺒﺗ ار يرﺎﮕﺘﺳر ﻦﯿﯾآ ﻪﮐ ﺪﻧروﺎﯿﺑ يور ﯽﻧﺎﯾدا ﻪﺑ ﺪﻧراد ﻞﯾﺎﻤﺗ ﺮﺗ

ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ . ﯽﻟﺎﺣرد

ﻂﻠﺴﻣ تﺎﻘﺒﻃ ﻪﮐ

،1

ﻋ ﻪـﮐ ﺪـﻧراد ﯽﻧﺎـﯾدا ﻪـﺑ هﮋـﯾو ﮥـﻗﻼ ﻪـﺑ

و ﺖـﯿﻌﻗﻮﻣ

ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ نﺎﺷدﺮﮑﻠﻤﻋ ﺪﻨﺸﺨﺒﺑ 2

.

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يو ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ور ﻂـﺳﻮﺘﻣ تﺎﻘﺒﻃ ﻪﮐ ﺪﻫد ﻪـﺑ

ﻪﺑ ،ﻦﯿﯾﺎﭘ

ﯽـﻣ نﺎﻤﯾا ﯽﻧﺎﯾدا ﻪﺑ ،ﺮﮕﺘﻌﻨﺻ ﮥﻘﺒﻃ هﮋﯾو ﻪﻌـﺳﻮﺗ ار ﯽـﯾﻼﻘﻋ قﻼـﺧا ﻪـﮐ ﺪـﻧروآ

ﯽﻟﺎﺣرد ؛ﺪﻨﺸﺨﺑ

نﺎﻧﺎﻘﻫد ﻪﮐ 3

ناروﺎﮕﻨﺟ و 4

هﺪﯾﺪﭘ ﻪﺑ يدﺎﯾز قﺎﯿﺘﺷا ،

ﺎـﺟ يﺎﻫ ﺪـﻧراد ﯽﯾود

(O'Dea, 1970: 211)

. ﺎـﺑ طﺎـﺒﺗرا رد يﺮـﻈﻧ بﻮﭼرﺎـﭼ زا فﺪﻫ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻦـﯾا

،ﺚـﺤﺑ

نﺎﺸـﻧ داﺮـﻓا ﯽﮔﺪـﻧز رد ار ﻦﯾﺪﺗ ﮏﺒﺳ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﮥﻘﺒﻃ ﮥﻄﺑار ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﯿﻫﺎﻔﻣ ﻒﺸﮐ ﯽﻣ ﺪﻫد . ﮓـﻨﻫﺮﻓ ةرﺎـﺑرد ،ﻢﯾزادﺮـﭙﺑ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا تﺎـﻘﺒﻃ ﻦﯾﺪـﺗ ﺚﺤﺑ ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا زا ﻞﺒﻗ اﺬﻟ

ﯽﻣ ﺚﺤﺑ تﺎﻘﺒﻃ ﻢﯿﻨﮐ

.

ﺑ ﻦﯿﺘﺳرﻮﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﻦﻠﺑو ﺪﻧﻮ

ﻢﺸـﭼ ،يژوﺮـﻧ سﺎﻨـﺷ ﻢـﻫو

ﯽﻟﺎـﻣ ﯽﻤﺸـﭼ ﻪـﺑ ﺮﻫﺎـﻈﺗ ،5

ﻦﺗ

يﺮﻫﺎـﻈﺗ فﺮﺼـﻣ ،ﯽﯾﺎﺳآ ) 6

لو

ﻪـﻧاﺮﻫﺎﻈﺘﻣ ﯽـﺟﺮﺧ (

قوذ ،ﯽﻟﺎـﻣ يﺎـﻫرﺎﯿﻌﻣ ، ،ﻪﻘﯿﻠـﺳو

ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ

7يرﺎﮐ

ﻪﻨﯾﺮﯾد تﺎﻔﺻ ﻆﻔﺣ ، 8

ﺖﺨﺑ ﻪﺑ ﻦﺘﺷاد روﺎﺑ و لﺎﺒﻗاو

ﮓـﻨﻫﺮﻓ ياﺰﺟا زا ار 9

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Ruling Classes

2. Legitimate 3. Peasants 4. Warriors 5. Emulation

6. Conspicuous consumption 7. Conservatism

8. Trait of Archaic 9. Luck

(6)

ﻪﻓﺮﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﯽﻣ 1

ﺪﻧاد ) ،ﻦﻠﺑو 1383 .(

ﯾﺮﺸﺗ ،يﺮﻫﺎﻈﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ و ﯽﺗﺎﻔ

يرﺎﮐ

، يﺎﻫدﻮﻤﻧ

ﺖﯿﻋوﺮﺸـﻣ ﺖـﻬﺟ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻓﺮﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﯽﻨﯾد ﯽﺸـﺨﺑ

ﻪـﯿﺟﻮﺗ و 2

ـ يدﺎﺼـﺘﻗا هﺎـﮕﯾﺎﭘ 3

ﻪﺑ نﺎﻧآ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا

ﯽﻣ رﺎﮐ دور . ﯽﮔﺪـﻧز تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ ندﺮﮐ رادﺎﻨﻌﻣ رد ﻦﯾد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺮﺑو

دراد دﺮﺑرﺎﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺸﻗا .

ﻦﯾازا رﺎﺸـﻗا ﯽﮔﺪـﻧز تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ و ﯽﻨﯾد يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻦﯿﺑ ﺮﺑو ،ور

ﯽﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﻪﻄﺑار ﻻﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا

ﯽﻣ رﺎﻬﻇا و ﺪﻨﮐ

دراد

» : و ﺖﺳا ﺖﺨﺒﺷﻮﺧ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﯽﺘﻗو

ﯽﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﺴﮐ ﺎﺑ ار دﻮﺧ ،دراد ﯽﺑﻮﺧ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ

ار ﯽﺘﺨﺒـﺷﻮﺧ و ﺖـﯿﻌﻗﻮﻣ ﻦـﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

ﯽﻤﻧ ﯽﺿار دﻮﺧ ﯽﺘﺨﺒﺷﻮﺧ ﺖﯿﻌﻗاو ﻪﺑ ﻂﻘﻓ ،دراﺪﻧ ﺶﯿـﺑ يﺰـﯿﭼ نﺎـﻫاﻮﺧ و دﻮـﺷ

نآ زا

ﯽﻣ ﯽﻨﻌﯾ ؛ﺖﺳا

ار ﯽﺘﺨﺒﺷﻮﺧ ﻦﯾا ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﺴـﮐ ﺮـﺑاﺮﺑ رد ﻪﮐ دﻮﺷ ﻦﺌﻤﻄﻣ و ﺪﻧاﺪﺑ ﻖﺣﺮﺑ

دراد ار ﯽﺘﺨﺒـﺷﻮﺧ ﺖـﻗﺎﯿﻟ يو ،ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار ﯽﺘﺨﺒﺷﻮﺧ ﻦﯾا ﺖﻗﺎﯿﻟ ﻪﮐ

«

(Weber, 1965: 107)

.

يﺮﻫﺎﻈﺗ ﺎﯾ يراﺰﺑا ﺖﻔﺻ

ﻪﺑ ،ﻪﻓﺮﻣ تﺎﻘﺒﻃ ﻦﯾد ندﻮﺑ

ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ نﺎﻧآ ﻦﯾﺪﺗ ﻒﻌﺿ يﺎﻨﻌﻣ

قﻮـﻓ ﺎـﻬﻧآ ،ﻦﻠﺑو ﻦﯿﺘﺳرﻮﺗ و ﺪﻧوﺮﻓ ﻦﯿﻟوژ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ د هدﺎـﻌﻟا

ﻦـﯾ ﺪـﻧراد . ﺪـﻧوﺮﻓ

ﯽﻣ ﺪﯾﻮﮔ

» : ﯽﻟﺎﺣرد

ﻢﯿﺘﺴـﻫ سﻮـﮑﻌﻣ نﺎـﯾﺮﺟ ﺪﻫﺎـﺷ ﺎـﻣ ﺦﯾرﺎـﺗ لﻮﻃ رد ،ﻪﮐ .

ﻪﺘـﺷﺬﮔ رد

ﻦﯾﺪﺘﻣ ًﺎﻣﻮﻤﻋ ،ﺎﻫاوژرﻮﺑ ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ﺶﯾاﺪﯿﭘ ﺎﺑ ،ﺪﻧدﻮﺑ مدﺮﻣ ﻦﯾﺮﺗ

ﺮﺗﺪﯾﺪـﺷ ﺖﯿﻌـﺿو ﻦﯾا يراد

ﯽﻗﻼﺧا ﺖﻬﺟ رد ﻦﯾد و ﺪﺷ ﺰﯿﻧ

دﺮـﮐ اﺪﯿﭘ ﻂﺴﺑ نﺪﺷ ﺮﺗ

«...

) ،ﺪـﻧوﺮﻓ 1368 : 213 .(

ﺮـﻈﻧ

ﺗ ﺎﺑ مﺎﮕﻤﻫ ﺪﻧوﺮﻓ ار ﻪـﻓﺮﻣ تﺎـﻘﺒﻃ ﻦﯾﺪـﺗ ،ﯽﯾﺎـﮑﯾﺮﻣا و ﯽﯾﺎﭘورا ﮥﻌﻣﺎﺟ رد ﻦﻠﺑو تﺎﻘﯿﻘﺤ

ﯽﻣ تﺎﺒﺛا ﺪﻨﮐ

.

ﻦﯿﯾﺎﭘ ﮥﻘﺒﻃ ﻪﻌﻣﺎﺟ 4

،

ﻪﻓﺮﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﺪﻨﻧﺎﻣ

،

ﻪـﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ دراد دﻮـﺧ

. ﺖـﯿﻣوﺮﺤﻣ

،5

فﺮﺼـﻣ ،ﻪـﻓﺮﻣ تﺎـﻘﺒﻃ فﻼﺧﺮـﺑ نآ يﺎﻀـﻋا و ﺖـﺳا ﻦﯿﯾﺎﭘ تﺎﻘﺒﻃ رد يﺪﯿﻠﮐ مﻮﻬﻔﻣ ﺪﻧراد يدوﺪﺤﻣ .

ﻪﭼ ﺖﯿﻣوﺮﺤﻣ

ﺮﻓ ﻂﺴﺑ ﯽّﻠﻋ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﺴﺑ ،ﯽـﻧﻼﻘﻋ ﺪـﺿ ﺎـﯾ تﺎـﻓاﺮﺧ ﮓﻨﻫ

1 . ﻪﻓﺮﻣ ﮥﻘﺒﻃ (Leisure class) هداﻮﻧﺎﺧ زا ﮏﭼﻮﮐ ًﺎﺘﺒﺴﻧ هوﺮﮔ ًﺎﻋﻮﻧ ،ﻻﺎﺑ ﮥﻘﺒﻃ ﺎﯾ ﻪﻓﺮﻣ ﮥﻘﺒﻃ ؛

ار ﯽﺛورﻮﻣ هﺎﮕﯾﺎﺟ و ﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ نآ نورد رد ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻧﺎﻣدﻮﺧ و ﮏﯾدﺰﻧ طﺎﺒﺗرا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ

ﺪﻧراد ) ،ﻦﻣدار 1381 : 141 .(

2. Legitimacy 3. Justification 4. Low class

5 . ﺖﯿﻣوﺮﺤﻣ (Deprivation) :

هوﺮﮔ ﺎﯾ داﺮﻓا ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﻫوﺮﮔ ﺎﯾ دﺮﻓ ﻪﮐ ﯽﻘﯾﺮﻃ ﺮﻫ ﻋﻮﻤﺠﻣ زا ﺮﮕﯾد يﺎﻫ

ﮥ ﯽﻧورد هﺪﺷ يا

نﺎﻣﺮﺣ سﺎﺴﺣا ﺎﯾ ﺪﺷﺎﺒﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ،ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﺪﻨﮐ

) Glock and stark, 1971: 395 نﺎﻤﻫ ،نﻮﺴﻣﺎﺗ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ

: 111 .(

(7)

دﻮﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﯿﯾﺎﭘ تﺎﻘﺒﻃ يﺎﻀﻋا نﺎﯿﻣرد نآ ﺮﯾﺎﻈﻧ و ﺮﯾﺪﻘﺗ ،نﺎﺠﯿﻫ ،شﺎﺸﺘﻏا ةﺪﯾﺪﭘ .

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﺲﮐﺎﻣ

ﻪﺑ موﺮﺤﻣ ﮥﻘﺒﻃ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺮﺑو

ﯽﯾودﺎـﺟ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ﮥﻄﺳاو رد ار ﺎـﻬﻧآ ﻪـﮐ ،1

ﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﺖﺳا هدﺮﮐ قﺮﻏ دﻮﺧ ﯽﻣ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﮐ ﯽﻧﻼﻘﻋ نﺎﻬﺟ ﻪ

دﻮﺷ

(Weber, 1965: 97)

.

ﻪـﺑ ﻪـﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﻪﻣادا ﯽﺘﻬﺟ رد ﺪﯾﺎﺑ ﺚﺤﺑ ﻦﯾا

» ﻦـﯾد « و

» ﺖـﯿﻣوﺮﺤﻣ «

مﻮـﻬﻔﻣ ود نﻮـﭽﻤﻫ

ﻪﺑ ﮥﺘﺴﺟﺮﺑ

دﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﯿﯾﺎﭘ تﺎﻘﺒﻃ رد ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻢﻫ .

ﻦﯿـﺑ و كرﺎﺘـﺳا ﻪـﮐ ﺰـﯿﻧ ﺞﯾﺮـﺑ

هدﺮﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﯿﻣوﺮﺤﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ نآ ﮥﻄﺑار و ﻦﯾد ﺚﺤﺒﻣ ةرﺎﺑرد ﯽﻣ رﺎﻬﻇا ،ﺪﻧا

ﻪـﮐ ﺪـﻨﻨﮐ

»

ﻦﺘﺨﯿﮕﻧاﺮﺑ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺖﯿﻣوﺮﺤﻣ ﯽﻣ ﺎﻔﯾا ﯽﺒﻫﺬﻣ رﺎﺘﻓر

ﻪﺑ ﺎﻣا ،ﺪﻨﮐ ﭻﯿـﻫ

ﺎـﯾ ﺎـﻬﻨﺗ يور

ﻢﻬﻣ

ﺖﺴـﯿﻧ ﻪـﻨﯿﻣز ﻦـﯾا رد ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ

« ) ،نﻮـﺘﻠﯿﻤﻫ 1377

: 322 .(

ﻪـﺑ

ﯽـﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪـﮐ ﺪـﺳر

» ﺞﻧر ﯽﺴﯾدﻮﺌﺗ «

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﮥﻘﺒﻃ ياﺮﺑ ﺖﯿﻣوﺮﺤﻣ و ﻦﯾد ﯽﻠﺻا مﻮﻬﻔﻣ

ﺲﮐﺎﻣ ﻪﮐ ،ﺪﺷﺎﺑ

هدﺮﮐ حﺮﻄﻣ نﻮﺴﻣﺎﺗ ﺖﻨﮐ و ﺮﺑو ﺪﻧا

. ﺰﻧﻮﺟ و نﻮﺴﻣﺎﺗ ﻪﺘﺒﻟا

، ترﺎﺒﻋ ﺞـﻧر ﯽﺴـﯾدﻮﺌﺗ مﻮﻬﻔﻣ

ﺘﻓﺮﮔ ﺮﺑو زا ار ﻪ

ا ﺪﻧ . نﺎﻨﯾا دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ

»

ﻢﺘﺳ يﺎﻫﺮﺸﻗ ياﺮﺑ ﯽﺴﯾدﻮﺌﺗ ﺰﯿﻧ هﺪﯾد

ﺎـﯾ ﯽﺘﺨﺑﺪﺑ يﺎﻫ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺞﻧر ...

ﺎﻬﻧآ ) ﯽﺴﯾدﻮﺌﺗ ﺎﻫ (

ﯽـﺑ و ﺞﻧر

ﺐـﮑﺗﺮﻣ نﺎـﻫﺎﻨﮔ ﻪـﺑ ار ﯽﺘﻟاﺪـﻋ

رد هﺪـﺷ

زﻧ

نﺎﺴﻧا ﮥﻤﻫ تراﺮﺷ ﺎﯾ نﺎﮐﺎﯿﻧ نﺎﻫﺎﻨﮔ ﺎﯾ ﻪﯿﻟوا ﯽﮔﺪ

ﯽـﻣ ﺖﺒﺴـﻧ ﺎـﻫ ﺪـﻧداد

. ﯽﺴـﯾدﻮﺌﺗ ﺎـﻫ

شادﺎﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ناﺮﺒﺟ يﺎﻫ

هﺪﻨﻨﮐ ﺎﯿﻧد ﻦﯾا ةﺪﻨﯾآ رد دﺮﻓ ياﺮﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﻞﺜﻣ ،يا )

ﺦﺳﺎﻨﺗ

حاورا (

يراوﺪﯿﻣا ﺎﯾ ، ﻞﺴﻧ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ

هﺪﻨﯾآ يﺎﻫ )

ﺮـﻤﻠﻗ و ﺖﯾوﺪـﻬﻣ (

، رد ﺮـﺘﻬﺑ ﯽﮔﺪـﻧز ﺎـﯾ

تﺮﺧآ ) ﺖﺸﻬﺑ (

ﯽﻣ ﺪﯾﻮﻧ ار ﺪﻧداد

« ) ،ﺰﻧﻮﺟ و نﻮﺴﻣﺎﺗ 1381

: 104 .(

رد ﻦـﻠﺑو ﻖﯿﻘﺤﺗ

ﯽﯾﺎﮑﯾﺮﻣا و ﯽﯾﺎﭘورا ﮥﻌﻣﺎﺟ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ

ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﯿﯾﺎﭘ تﺎﻘﺒﻃ ﻪﮐ ﺪﻫد تﺎﻘﺒﻃ ةزاﺪﻧا

ﺪﻧراد ﯽﯾﻻﺎﺑ ﻦﯾﺪﺗ ﻻﺎﺑ .

ﻦﻠﺑو تارﺎﻬﻇا سﺎﺳاﺮﺑ

» ﻪﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﯽﯾارﺎﮐ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

ﻦـﯾد ﻪﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ ،ﺪﻧراد دﻮﺒﻤﮐ ﻪﻨﯿﻣز ود ﺮﻫ ﺎﯾ و يﺮﮑﻓ رﻮﻣا رد ﺎﯾ يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﻣ نﺎﺸﻧ

«ﺪﻨﻫد ) نﺎﻤﻫ ،ﻦﻠﺑو :

317 .(

ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هﺎﮔﺪﯾد ﺎﺑ

ﯽﻣ قﻮﻓ يﺎﻫ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

يﻮﻗ ﻦﯾﺪﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﻓﺮﻣ تﺎﻘﺒﻃ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﮥﻘﺒﻃ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ داﺮﻓا ﻪﮐ يﺮﺗ

ﺪﻧراد .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Magic

(8)

نآ ﻪﻧ ،ﻂﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﺖﻗﺎﻃ رﺎﮐ رﺎﺸﻓ ﺮﯾز ﻪﻧ و ﺖﺳا ﻪﻨﺳﺮﮔ نﺎﻨﭼ

ﻪـﮐ دراد راﺮـﻗ ﺎـﺳﺮﻓ

ﺪﻫﺪﺑ ﺖﺳد زا ار ﻦﯾﻮﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ ياﺮﺑ مزﻻ يوﺮﯿﻧ .

ﯾاﺮﺷ ﻊﻗاو رد ﻦﯾا ﯽﮔﺪﻧز ﻂ

ﯽﻣ قﻮﺳ ﯽﺘﻤﺳ ﻪﺑ ار داﺮﻓا ،ﻪﻘﺒﻃ

ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﯽﻘﻄﻨﻣ و ﻪﻧﻼﻗﺎﻋ ﻪﮐ ﺪﻫد

ﻪﺑور ﺪﻧﻮﺷ ور .

ﯽﻣ ﯽﻌﺳ نﺎﻧآ ﻢﻫ ﯽﻨﯾد ﻞﺋﺎﺴﻣ ةزﻮﺣ رد ﺎﯾﻮﮔ

ﻪﺘﺷاد ﺶﻨﮐ ﻪﻧﻼﻗﺎﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ

ﺪﻨﺷﺎﺑ .

ﯽﻧﻼﻘﻋ ﻦﯾد ياﺮﯾﺬﭘ نﺎﻧآ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﺪﻧا . ﻦـﯾد ﻪـﺑ ار ﻂﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﻞﯾﺎﻤﺗ ًﺎﺤﯾﻮﻠﺗ ﺮﺑو

ﻘﻋ ﻦﯾا ﯽﻧﻼ

ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﻪﻧﻮﮔ

ﺪﻨﮐ

» :

هدﺮـﺧ ناﺮﺟﺎـﺗ ،ناﺮﮕﺘﻌﻨﺻ

ﻪﺸـﯿﭘ ،ﺎـﭘ

ﮥـﻘﺒﻃ داﺮـﻓا و نارو

ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ

ﺪـﻧراد ﺶﯾاﺮـﮔ ﯽﮔﺪـﻧز رد ﯽـﯾﻼﻘﻋ قﻼـﺧا و ﯽﺒﻫﺬﻣ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﯽﻫﺎﮔﺪﯾد يﻮﺳ

«

(Weber, 1965: 85)

. مﺰﻠﺘﺴـﻣ ،ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﯽﻗﻼﺧا ـ ﯽﻧﻼﻘﻋ ﻦﯾد ،ﺮﻧﺮﺗ نﺎﯾاﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا

ﺪﺻ ،ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺎﺑ ﯽﺗادﺎﻘﺘﻋا و رﺎـﺒﺘﻋا ،ﻪـﻧﻻدﺎﻋ ﺖﻣاﺮﻏ و شادﺎﭘ ،ﯽﻓﺎﮐ ترﺎﻬﻣ ،ﺖﻗا

ﻪﮐ ﺖﺳا فﺎﺼﻧا طﺎﺒﺗرا

ﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺎ

ﻪـﻘﺒﻃ ﻦﯾا يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﮔﺪﻧز ﮏﺒﺳ دراد

) ،ﺮـﻧﺮﺗ 1379 :

169 ـ 168 .(

ﻞـﺑﺎﻗ ﮥـﺘﮑﻧ ،تﺎـﻘﺒﻃ ﺮـﮕﯾد ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ،ﻪﻘﺒﻃ ﻦﯾا رد ﻦﯾﺪﺗ ناﺰﯿﻣ ﯽﻬﺟﻮـﺗ

ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ نآ ﺮﺑ ﯽﺒﻠﻄﻣ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﻠﺑو ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﯾﻮﮔ

» : ﺳد ﮥﯿﻀﻗ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ نﺪﯿﺸﮐ ﺖ

ﯽﻣ ار ﯽﺒﻫﺬﻣ يﺎﻫرﻮﺘﺳد ﯽﺗدﺎﻋ مﺎﺠﻧا زا

ﺖﺒﺤﺻ رد ًﻼﻤﻋ ناﻮﺗ

ﻪﯾﻼﮔ يﺎﻫ ﻦﯿـﻈﻋاو ﺰـﯿﻣآ

ﯽﻣ ﻪﮐ دﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ

ﻪـﻗﻼﻋ ﯽﺘﻌﻨـﺻ نﺎـﻨﮐرﺎﮐ و ناﺪـﻨﻣراﺰﻓا ،ﺪـﻨﯾﻮﮔ نﺎﺸـﻧ ﺎﺴـﯿﻠﮐ ﻪـﺑ يا

ﯽﻤﻧ ﯽﻤﻧ ﺖﯾﺎﻤﺣ ناﺪﻨﭼ نآ زا و ﺪﻨﻫد ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا و ﺪﻨﻨﮐ

نﺎﻧاﻮﺟ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻦﯿﺑ رد هﮋﯾو

ا ﺮﯿﮕﻤﺸﭼ

«ﺖﺳ ) ،ﻦﻠﺑو 1383 : 317 .(

ﯽﻣ يو ﺪﯾﻮﮔ

» : ﻪﺑ ،هزوﺮﻣا

ﯽﻤﻧ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ يدﺮﻓ ناﻮﺗ

هدر ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو تﺎﻘﺒﻃ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ناﻮﺟ ﻞﺴﻧ زا ار ﯽـﻨﻓ و ﯽـﺳﺪﻨﻬﻣ ﯽﻠﻐـﺷ يﺎـﻫ

ﺪﺷﺎﺒﻧ ﯽﻫﺎﺗﻮﮐ رﺎﭼد ﯽﺒﻫﺬﻣ ظﺎﺤﻟ زا و ﺪﺷﺎﺑ .

ﻦﯾﻮـﻧ ﺖـﯿﻌﻗاو زا ﯽﺼـﺧﺎﺷ ،ﯽﻨﻓ ﻞﻏﺎﺸﻣ

ﺪﻨﺘﺴﻫ .

ﺗ ﺪﻧور رد نﺎﺷرﺎﮐ ﻪﮐ ،ﻢﯾﺪﻗ ناﺮﮕﺘﻌﻨﺻ ،دﻮـﺑ زوﺮـﻣا ﯽﻨﻓ ﻦﯿﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﯿﺒﺷ يﺪﯿﻟﻮ

ﺪﻧدﻮﺒﻧ ﺶﮐﺮﺳ ﺪﺣ ﻦﯾا ﺎﺗ ﯽﻨﯾد مﺎﻈﺘﻧا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد

« ) نﺎﻤﻫ ،ﻦﻠﺑو :

324 .(

ةرﺎـﺑرد ﻦﻠﺑو ﻪﺘﺒﻟا

هدﺮﮑﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺪﯾﺪﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﻪـﺟاﻮﻣ نآ ﺎـﺑ ﯽﻫﺎـﮔ ﻪـﮐ دﻮـﺑ ﯽـﺘﯿﻌﻗاو ﻦﯾا ﯽﻟو ،دﻮﺑ

ﯽﻣ ﺪﺷ . ﻪﻧﺎﺳر ﺚﺤﺑ

ناﺮـﮕﯾد و رﻮـﻓ ،ﺪﻠﯿﻔﺳرﻮﻫ ،روﻮﻫ ﻪﮐ ﯽﻨﯾدﺮﯿﻏ و ﯽﻨﯾد يﺎﻫ حﺮـﻄﻣ

ﯽﺑ ،ﺪﻧدﺮﮐ

دﻮﺒﻧ ﻪﻘﺒﻃ ﻦﯾا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا .

ﺪﻠﯿﻔﺳرﻮﻫ ﺮﺘﯿﭘ )

1984 ( ﺎـﺑ دﻮـﺧ بﺎﺘﮐ ﻢﻬﻧ ﻞﺼﻓ رد

(9)

ناﻮﻨﻋ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻨﯾد نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ يﺎﻫ

، ﻦﯾﺪـﺗ بﺎﺑرد ار ﻦﻠﺑو ﻦﯿﺘﺳرﻮﺗ ﮥﯾﺮﻈﻧ ﻪﮐ دراد ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ

ﯽﻣ تﺎﺒﺛا ﻂﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ

ﺪﻨﮐ .

ﯽﻣ ﻞﺼﻓ ﻦﯾا رد ﺪﻠﯿﻔﺳرﻮﻫ

ﺲﯿـﻧد نﻮـﭼ يداﺮـﻓا ﻪـﮐ ﺪﯾﻮﮔ

) 1962 ( نﻮﺴﻨﯿﺑار ، )

1964 ( ﺖﻟﺎﺳ ، ) 1971 ( مﻮﺋﺎﺒﻧدﺎﺑ و )

1977 ( ﻦﯾا ﻪﺑ دﻮﺧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد

ﻪﺑ يﺮﺘﻤﮐ ﺶﯾاﺮﮔ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر كﺮﺘﺸﻣ ﮥﺠﯿﺘﻧ )

نﺪﯾد و نﺪﯿﻨﺷ (

ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ

ﺪﻧراد ﯽﻨﯾد .

تﻮـﻗ ضﺮـﻓ ﻦـﯾا تﺎـﺒﺛا ﻪـﺑ ﺰـﯿﻧ ﺪﻠﯿﻔـﺳرﻮﻫ ،قﻮـﻓ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ

ﯽﻣ

ﺪﯿﻔﺳ ﻪﻘﯾ داﺮﻓا ﻪﮐ ﺪﺸﺨﺑ 1

اد يﺮﺗﻻﺎﺑ تﻼﯿﺼﺤﺗ و ﺪﻣآرد ﻪﮐ ﻪـﻘﯾ ﺎـﺑ ﻪﺴـﯾﺎﻘﻣ رد ،ﺪﻧر

ﯽﺑآ ةدر و تﻼﯿﺼﺤﺗ ،ﺪﻣآرد ﻪﮐ ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و اﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ ،ﺪﻧراد ﯽﻨﯿﯾﺎﭘ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻠﻐﺷ

ﯽﻨﯾد يﺎﻫ

ﻪﻧﺎﺳر

ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﺘﻤﮐ ﺎﻫ

ﺪﻨﻨﮐ . تاﺪﻫﺎﺸﻣ

ﯽﯾﺎﭘورا ﮥﻌﻣﺎﺟ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻦﻠﺑو

، ناﺪﻘﻓ زا ﯽﮐﺎﺣ

ﻪﻧﺎﺳر ﺮﯿﺛﺄﺗ

تﺎﻘﺒﻃ ﻦﯾﺪﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ رد ﺎﻫ هدﻮﺑ

ﺖﺳا .

دﺮـﮐ رﺎـﻬﻇا ًﺎﺘﺣاﺮﺻ يو ،اﺮﯾز

» : رد

لﺎﺳ ﻊﻣاﻮﺟ ﮥﻘﺒﻃ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻣآرﺎﮐ و ﺪﻟﻮﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ ﻪﮐ ،ﯽﯾﺎﭘورا ةدرﻮﺧ

دﻮﺗ و هدﻮﺑ ﯽﺛورﻮﻣ ﻪﻓﺮﻣ ة

ـﻘﺒﻃ ﯽﻟﻮـﻤﻌﻣ دﺮـﻓ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ رﺎﯿﺴﺑ ودﺮﻫ ،ﺮﯿﻘﻓ ﮥ

،ﻂـﺳﻮﺘﻣ

يﺎﭘ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺒﻫﺬﻣ يﺎﻫرﻮﺘﺳد ياﺮﺟا ﻪﺑ ﺪﻨﺑ

« ) نﺎﻤﻫ ،ﻦﻠﺑو :

316 .(

ﻪﮑﻨﯾا ﯽﺳﺎﺳا ﮥﺘﮑﻧ

ﺶﯿﭘ و رﻮﺼﺗ فﻼﺧﺮﺑ

ﺒﻃ ،ﺎﻣ ضﺮﻓ ﻦﯿﯾﺎـﭘ و ﻪﻓﺮﻣ تﺎﻘﺒﻃ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻂﺳﻮﺘﻣ تﺎﻘ

ﻒﯿﻌﺿ ﻦﯾﺪﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ

ﻪﻧﺎـﺳر ﻪـﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻧراد يﺮﺗ

ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎـﻫ ﯽـﻨﯾد يﺎـﻫ

ﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﺪﻨﻫد

.

ﻖﯿﻘﺤﺗ تﺎﯿﺿﺮﻓ

ﻖﯿﻘﺤﺗ تﺎﯿﺿﺮﻓ ًﻻﻮﻤﻌﻣ

،

زا ؛دراد يﺮـﻈﻧ ﯽﯾﺎـﻨﺒﻣ ﺎـﯾ ﺖـﺳا ﻪﻧﺎﻤﻟﺎﻋ ﯽﺳﺪﺣ ﺎﯾ ﻦـﯾا

ور

ﮥﯿﺿﺮﻓ

» ﻒﻟا « ﮥﯿﺿﺮﻓ و ﺖﺳا ﻪﻧﺎﻤﻟﺎﻋ سﺪﺣ

» ب « ﺒﻣ دراد ﮏﯾرﻮﺌﺗ ﯽﯾﺎﻨ .

ﻒﻟا ( ﯽﻠﮐ ﮥﯿﺿﺮﻓ :

دراد ﯽﺳﻮﮑﻌﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ ﮥﻄﺑار نﺎﻧآ ﻦﯾﺪﺗ ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ .

ب ( ﮏﯾرﻮﺌﺗ ﮥﯿﺿﺮﻓ :

هﺎﮕﯾﺎﭘ ﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟ

ﻒﯿﻌﺿ ﻦﯾﺪﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﻻﺎﺑ و ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧراد يﺮﺗ

.

1 . ﯽﺳ . دﻮﺧ بﺎﺘﮐ رد ،ﺰﯿﻠﻣ ﺖﯾار

، ﻪﺑ ﺪﯾﺪﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﮥﻘﺒﻃ زا ار ﺎﻫﺪﯿﻔﺳ ﻪﻘﯾ ﯽﻣ رﺎﻤﺷ

دروآ .

(10)

ﺢﯿﺿﻮﺗ :

ﯿﺿﺮﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﺘﻔﮔ ﻦـﻠﺑو ﺪـﻧﻮﺑ ﻦﯿﺘـﺳرﻮﺗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ قﻮﻓ ﮥ

ﺖﺳا )

ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﮥﻟﺎﻘﻣ يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ رد ﻪﮐ (

تﺎـﻘﺒﻃ ﻪـﮑﻨﯾا ﺮـﺑ ﯽـﻨﺒﻣ ،

ﻒﯿﻌﺿ ﻦﯾﺪﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻻﺎﺑ تﺎﻘﺒﻃ زا ﻂﺳﻮﺘﻣ

يﺮﺗ ﺪﻧراد . ﮏـﯾرﻮﺌﺗ ﮥﯿـﺿﺮﻓ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

دراد يﺮﻈﻧ يﺎﻨﺒﻣ قﻮﻓ .

شور ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﻖﯿﻘﺤﺗ شور :

ﺻﻮﺗ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ شور ﺖﺳا ﯽﺸﯾﺎﻤﯿﭘ عﻮﻧ زا و ﯽﻔﯿ

.

ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ يرﺎﻣآ ﮥﻌﻣﺎﺟ :

ﮥـﻌﻣﺎﺟ نﺎـﻧاﻮﺟ ،ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ يرﺎـﻣآ

ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ و ﺖﯿﺴﻨﺟ ،ﻦﺳ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ رﺎﺒﯾﻮﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ )

يﺮﻬﺷ / ﯽﯾﺎﺘﺳور (

ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ 18325

هدﻮﺑ ﺮﻔﻧ ﺪﻧا

،

ﺖـﺳا هﺪـﻣآ نآ ﻞﺼـﻔﻣ حﺮـﺷ ﻞـﯾذ لوﺪﺟ رد ﻪﮐ .

ﻖـﺒﻃ

اﻮﺟ ﯽﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻦﯿﺑ ﯽﻨﺳ ةدر ،نﺎﻧ

15 ﯽﻟا 29 ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ناﻮﺟ ﺪﻧﻮﺷ

.

لوﺪﺟ 1 : رﺎﺒﯾﻮﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ نﺎﻧاﻮﺟ داﺪﻌﺗ رﺎﻣآ

، ﻞﺒﻗ تﺎﺑﺎﺨﺘﻧا زا 1384

،

ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ و ﻦﺳ ،ﺲﻨﺟ ﺐﺴﺣﺮﺑ

ﺎﺘﺳور ﺮﻬﺷ

ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ

ﻊﻤﺟ نز

دﺮﻣ نز

ﺲﻨﺟ دﺮﻣ ﻦﺳ

7638 2361 2281

1517 1479

29 - 15

5256 1841 1524

1069 822

24 - 20

5431 1701 1661

1077 992

29 - 25

18325 5903 5466

3663 3293

ﻊﻤﺟ

ﺖﯿﻌﻤﺟ 29

ـ 15 لﺎﺳ رد ،قﻮﻓ لوﺪﺟ رد ﻪﻟﺎﺳ 1384

لﺎﺳ يرﺎﻤﺷﺮﺳ سﺎﺳاﺮﺑ 1375

رﺎﺒﯾﻮﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد )

لﺎﺳ رد يرﻮﺸﮐ تﺎﻤﯿﺴﻘﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 1380

( ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد .

(11)

5/

0 = p

5/

0 = q

96 /1 = t

05 /0 = d

18325 = يرﺎﻣآ ﮥﻌﻣﺎﺟ داﺪﻌﺗ N

376 = ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ داﺪﻌﺗ n n=

t².p.q d²

1 + 1

+ 1

N

t².p.q -1

d²

3/8416* 0/25 0/0025

1 + 1

18325 384/16-1

= 376

ﻢﺋﺎﻗ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺎﺑ بﻮﻨﺟ زا رﺎﺒﯾﻮﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺎﺑ لﺎﻤﺷ زا ،ﺮﻬﺷ

ﺎـﺑ قﺮﺸـﻣ زا ،رﺰﺧ يﺎﯾرد

نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺎﺑ بﺮﻐﻣ زا و يرﺎﺳ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻢﻫ ﻞﺑﺎﺑ و ﺮﺴﻠﺑﺎﺑ يﺎﻫ

ﺖﺳا زﺮﻣ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور و

1

يﺮﯿﮔ

2

ﯽﯾﺎﺘﺳور ﺎﯾ يﺮﻬﺷ و ﺖﯿﺴﻨﺟ ،ﻦﺳ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻣ يرﺎﻣآ ﺖﯿﻌﻤﺟ زا ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ،دﻮﺑ سﺮﺘﺳد رد ندﻮﺑ ﻪﯿﻤﻬﺳ يﺮﯿﮔ

ﺨﺘﻧا يا بﺎ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻤﻬﺳ يﺮﯿﮔ

3يا

،

ﮏﯿﻨﮑﺗ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ بﺎـﺨﺘﻧا نوﺪـﺑ ،ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﮥﺿﺮﻋ نآ فﺪﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺞﯾار ﯽﻟﺎﻤﺘﺣاﺮﯿﻏ يﺎﻫ

ﺖﺳا داﺮﻓا ﯽﻓدﺎﺼﺗ )

،ساود 1376 : 85 .(

ﺖﯿﺴﻨﺟ ،ﻦﺳ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺗﺎﯿﺻﻮﺼﺧ فﺮﻌﻣ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﮥﻧﻮﻤﻧ

ﺖﺳا هدﺮﮐ بﺎﺨﺘﻧا نﺎﻧآ سﺎﺳاﺮﺑ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﮐ ،ﺖﺳا ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ و .

سﺎﺳاﺮﺑ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ لﻮـﻣﺮﻓ

داﺪﻌﺗ زا ،ناﺮﮐﻮﮐ 18325

،رﺎﺒﯾﻮﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ نﺎﻧاﻮﺟ زا ﺮﻔﻧ 376

ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﻔﻧ .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Sample size

2. Sampling Method 3. Quota sampling

(12)

رﺎﺒﺘﻋا ﯽﯾاور و

1

راﺰﺑا

2

ﯽﻣ ار ﺎﻣ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ نﺎﻤﻫ ،ﺮﺒﺘﻌﻣ ﮥﺠﻨﺳ

ﺪﺠﻨﺳ . ﯽﻓ رﺎـﺒﺘﻋا ناﺪﻘﻓ ﺎﯾ رﺎﺒﺘﻋا ﻊﻗاﻮﻟا

ﯽﻤﻧ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺠﻨﺳ دﻮﺧ ﻪﺑ

ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ نآ دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،دﻮﺷ

ﺑ ﯽﻣﺮ ددﺮﮔ . رﺎـﺒﺘﻋا عﻮﻧ رﺎﻬﭼ نﺎﯿﻣزا ،لوا ﮥﻠﺣﺮﻣ رد )

يرﻮـﺻ و هزﺎـﺳ ،اﻮـﺘﺤﻣ ،رﺎـﯿﻌﻣ (

،

ﺶﺳﺮﭘ راﺰﺑا ياﺮﺑ يرﻮﺻ رﺎﺒﺘﻋا ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻣﺎﻧ

ﺖﺳا ه .

» ناﺰـﯿﻣ ،يرﻮﺻ رﺎﺒﺘﻋا زا رﻮﻈﻨﻣ

رﺎﯿﻌﻣ ﺎﯾ ﺺﺧﺎﺷ ﮏﯾ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺮﻣا ﮏﯾ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﻖﻓاﻮﺗ «

) ،ﯽﻧﺎﺧورﺎـﺳ 1381

: 287 .(

ﻦﯾا رد ﻖﯿﻘﺤﺗ

، ﺲﭘ ﺮﭘ ﮥﯿﻬﺗ زا ﺶـﺳ

و ﺪﯿﺗﺎـﺳا ﺮـﻬﻈﻣ زا يرﻮـﺻ رﺎـﺒﺘﻋا ﺐﺴـﮐ ياﺮـﺑ ،ﻪـﻣﺎﻧ

ﺐﺣﺎﺻ ناﺮﻈﻧ

ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﻦﯾد

ﻪـﻨﯿﻣز ﻦـﯾا رد ﻊـﻠﻄﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸـﻧاد زا ﯽـﺧﺮﺑ و ﻦـﯾد ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا

،ه ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﯿﻔﻣ رﺎﯿﺴﺑ نﺎﻧآ تاﺮﻈﻧ ﻪﮐ .

ﯽـﯾاور ﻦﯿـﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ،مود ﮥﻠﺣﺮﻣ رد

ﺺﺧﺎﺷ و سﺎﯿﻘﻣ راﺰﺑا هداد ﻞﮐ ،نﻮﻣزآ ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺎﻫ

ﯿﻠﺤﺗ دراو ار ﺎﻫ هدﺮﮐ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞ

ﻢﯾا .

ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ

،

شور زا ﯽﺧﺮﺑ ياﺮﺑ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﻣﺎﻧ ﻪـﮐ ﺖـﺳا هﺮـﯿﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ يرﺎﻣآ يﺎﻫ

هداد ندﺮﮐ ﻪﺻﻼﺧ نآ ﯽﻠﺻا فﺪﻫ ﺖﺳﺎﻫ

. زا يدﺎـﯾز داﺪﻌﺗ ﯽﻧورد ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،شور ﻦﯾا

ﯽﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺪﻨﮐ

، ﻞﻣﺎﻋ ﺐﻟﺎﻗ رد ار ﺎﻬﻧآ ﻪﺘﺳد يدوﺪﺤﻣ يﺎﻫ

و يﺪﻨﺑ

ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺪﻨﮐ . اﺮﺑ

ﻪﯾﻮﮔ و ﻦﯾﺪﺗ دﺎﻌﺑا ندﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ي ﯽﻓﺎﺸـﺘﮐا ﻞﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ زا ،نآ يﺎﻫ

3

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا ه

ﻞﺒﻗ ﻪﺘﺒﻟا و ﺎـﺑ نآ ﯽﮕﺘﺴـﯾﺎﺷ و ﺖـﯿﻠﺑﺎﻗ ،ﻞﯿﻠﺤﺗ عﻮﻧ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا زا

نﻮﻣزآ ياﺮﺟا

نﻮﭼ ﯽﯾﺎﻫ

4KMO

و

5BTS

ﺪـﺷ ﯽﺑﺎـﯾزرا .

ﻦـﯾا ﻦﯿـﺒﻣ نﻮـﻣزآ ﺮـﻫ ﺞﯾﺎـﺘﻧ

بﻮﻠﻄﻣ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ دﺮﺑرﺎﮐ ،ًﻻوا ﻪﮐ دﻮﺑ ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯿـﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ،ًﺎﯿﻧﺎﺛ و ﺖﺳا

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Validity

2. Reliability

3. Exploratory Factor Analysis

4 . شور ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﺎﻬﻧآ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻖﻘﺤﻣ ﻪﮐ يﺮﮕﯾد يﺎﻫ هداد ﺪﻫد ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ .

ﻦﯾا ﮥﻠﻤﺟ زا

شور نﻮﻣزآ ،ﺎﻫ KMO ) Olkin Measuer -

Meyer - Kaiser ﻦﯿﺑ هراﻮﻤﻫ نآ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ( 0

و 1 ﺖﺳا نﺎﺳﻮﻧ رد .

رد

ﯽﺗرﻮﺻ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ زا ﺮﺘﻤﮐ KMO

50 /0 داد ،ﺪﺷﺎﺑ ه ﻦﯿـﺑ نآ راﺪﻘﻣ ﺮﮔا و دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺨﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ 50

ﺎـﺗ 69

ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺻرد ﺖﺧادﺮﭘ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ طﺎﯿﺘﺣا ﺎﺑ ناﻮﺗ

. ﯽﺗرﻮﺻ رد ﺎﻣا گرﺰﺑ نآ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ

زا ﺮﺗ 70 % ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،ﺪﺷﺎﺑ يﺎﻫ

هداد ﻦﯿﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ

) ،ساود 1376 : 256 .(

5 .

هداد ندﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ زا نﺎﻨﯿﻤﻃا ياﺮﺑ

ﯽﻨﺒﻣ ،ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ

ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ِﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﺮﺑ راﺮـﻗ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﮥﯾﺎﭘ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

ﯽﻣ ﺖﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآ زا ﺪﯾﺎﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ ﺮﻔﺻ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد دﺮﯿﮔ (Bartletts Test of Sphericity)

دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا .

(13)

ﺖﺴﯿﻧ يﺪﺣاو ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ،ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ .

لوﺪﺟ رد نﻮﻣزآ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ 2

ﺖﺳا هﺪﻣآ .

ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ

ﻪﯾﻮﮔ

نﺎﺸﻧ ،ﻦﯾﺪﺗ دﺎﻌﺑا يﺎﻫ

هزاﺪﻧا ﻦﯾﺪﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯾا ةﺪﻨﻫد هزﺎـﺳ ،هﺪﺷ يﺮﯿﮔ

يا

رد ﻪﮐ ﺖﺳا يﺪﻌﺑ ﺞﻨﭘ نآ

، ﺪﻌﺑ

» ﯽﻨﯾد ﯽﻫﺎﮔآ «

ﺎﻋ ﮏـﯾ ﻞـﯾذ ﺖﺴﺨﻧ ﻪﯾﻮﮔ ﺖﺸﻫ ﺎﺑ ﺪـﻌﺑ ،ﻞـﻣ

» ﯽﻨﯾد ﺶﯾاﺮﮔ «

ﺪﻌﺑ ،ﻪﯾﻮﮔ ﺶﺷ ﺎﺑ

» ﯽﻨﯾد ﮏﺳﺎﻨﻣ «

ﺪـﻌﺑ ،ﻪـﯾﻮﮔ رﺎﻬﭼ ﺎﺑ

» تﺎـﻘﺒﻃ ﯽـﻨﯾد ﺪـﻣﺎﯿﭘ

ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا « ﺪﻌﺑ و ﻪﯾﻮﮔ رﺎﻬﭼ ﺎﺑ

» ﯽﻨﯾد ﮥﺑﺮﺠﺗ «

ﺖﺳا هﺪﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﻢﺠﻨﭘ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﯾﻮﮔ رﺎﻬﭼ ﺎﺑ .

سﺎﯿﻘﻣ ﯽﯾاور ﺐﯾﺮﺿ ) 1

ﺎــﻔﻟآ راﺪﻘﻣ (

لوﺪﺟ رد هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻦﯾﺪﺗ دﺎﻌﺑا و ﻞﻣاﻮﻋ 2

،

ـﺳﺎﻨﻣ ﯽـﯾاور ﺮﮕﻧﺎﺸـﻧ

ﺖـﺳا رﻮﮐﺬـﻣ سﺎـﯿﻘﻣ ﻞﯿﮑﺸـﺗ رد ﺐ .

زا ﯽـﮑﯾ ،خﺎـﺒﻧوﺮﮐ يﺎـﻔﻟآ

لواﺪﺘﻣ شور ﻦﯾﺮﺗ

هزاﺪﻧا يﺎﻫ

سﺎﯿﻘﻣ ﯽﯾاور ﺶﺠﻨﺳ يﺮﯿﮔ

يرﺎﮔزﺎـﺳ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻫ

ﻪﯾﻮﮔ ﯽﻧورد

ﯽﻣ ﻞﮑﺷ سﺎﯿﻘﻣ يﺎﻫ

دﺮﯿﮔ .

» ﯽـﻧورد يراﺪـﯾﺎﭘ ﻊـﻗاو رد ﺎـﻔﻟآ يدﺪـﻋ راﺪﻘﻣ

ﻪﯾﻮﮔ

هزاﺪﻧا ﮥﻠﯿﺳو ﮏﯾ ﺎﯾ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ يﺎﻫ

ﯽـﻣ نﺎﺸـﻧ ار يﺮﯿﮔ ﺪـﻫد

. ﺪـﻘﻣ ﺎـﻔﻟآ يدﺪـﻋ را

ﯽﮔﮋﯾو ﺐﺴﺣﺮﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ةﻮﯿﺷ نﻮﭼ ﯽﯾﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ ،يﺮﯿﮔ

ﻪـﯾﻮﮔ داﺪـﻌﺗ ،ﺎﻫ

و ﺎـﻫ

ﺶﺳﺮﭘ ﺖﯿﻔﯿﮐ

ﯽﻣ ترﻮﺻ ﺎﻫ دﺮﯿﮔ

. يﻻﺎﺑ يﺎﻔﻟآ راﺪﻘﻣ 75

ﻦﯿﺑ ،ﻻﺎﺑ ﯽﯾاور ﺮﺑ ﺪﺻرد 45

ﺎﺗ

75

ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﯾاور ﺮﺑ ﺪﺻرد زا ﺮـﺗ

45

ﯽـﻣ ﺖـﻟﻻد ﻢـﮐ ﯽـﯾاور ﺮـﺑ ﺪـﺻرد ﺪـﻨﮐ

«

) ،ﯽﯾﺎﺟﺮﻣ 1380

: 45 .(

ﺖـﺳا ﻦـﯾا ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻦﯾﺪﺗ دﺎـﻌﺑا سﺎﯿﻘﻣ صﻮﺼﺧرد ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ

ﻪﯾﻮﮔ ﻪﮐ لوﺪﺟ رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ 2

،

ﻪﺘﺴـﻧاﻮﺗ ﯽﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺣ ﺎﺗ رد ار ﻦﯾﺪـﺗ ناﺰـﯿﻣ ﺪـﻧا

ﺦﺳﺎﭘ هزاﺪﻧا نﺎﯾﻮﮔ ﺪﻨﻨﮐ يﺮﯿﮔ

.

ﻦﯾﺪﺗ يﺮﻈﻧ ﻒﯾﺮﻌﺗ )

ﻊﺑﺎﺗ ﺮﯿﻐﺘﻣ (

ﮥﻫد ود ﯽﻃ 50

و 60

ـﮑﯾﺮﻣا رد ﻦـﯾد ﻦﯿـﯿﺒﺗ و ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ شﻼﺗ رد كﻼﮔ ، ﺚـﺤﺑ ،ﺎ

دﺮﮐ حﺮﻄﻣ ار ﻦﯾﺪﺗ ﺎﯾ ﯽﻨﯾد ماﺰﺘﻟا دﺎﻌﺑا .

لﺎﺳ رد ار ﺚﺤﺑ ﻦﯾا يو 1962

ﺎﺑ و داد شﺮﺘﺴﮔ

لﺎﺳ رد كرﺎﺘﺳا يرﺎﮑﻤﻫ 1965

ﺖﺧادﺮﭘ نآ ﻂﺴﺑ و حﺮﺷ ﻪﺑ .

حﺮﻃ زا ﺎﻬﻧآ ﯽﻠﺻا فﺪﻫ

ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻦﯾا

،

هﻮﯿﺷ كرد ًﺎﻣﻮﻤﻋ

ﯽـﻘﻠﺗ ﯽﺒﻫﺬـﻣ ار دﻮـﺧ نآ ﻪﺑ ﻞﺳﻮﺗ ﺎﺑ مدﺮﻣ ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﯾﺎﻫ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Reliability

(14)

ﯽﻣ ﺪﻧدﺮﮐ . ﻪﺑ كﻼﮔ ﺮﻈﻧ

ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻬﺟ نﺎﯾدا ﮥﻤﻫ ،كرﺎﺘﺳا و

تﺎـﯿﺋﺰﺟ رد ﻪـﮑﻧآ ﻢـﻏر

، رﺎﯿﺴـﺑ

توﺎﻔﺘﻣ هزﻮﺣ ياراد ،ﺪﻧا هزﻮﺣ نآ رد ﻦﯾﺪﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻠﮐ ﯽﯾﺎﻫ

هﻮـﻠﺟ ﺎـﻫ

ﯽـﻣ ﺮـﮔ دﻮـﺷ

.

هزﻮﺣ

ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ناﻮﺗ

ﺖـﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧرد ﻦﯾﺪـﺗ ﯽﻠـﺻا دﺎـﻌﺑا ﻪﺑﺎﺜﻣ )

جاﺮـﺳ و هداز

،ﯽﻠﮐﻮﺗ 1380 : 164 .(

ﻪﺑ ﯽﻤﻧ ار ﻦﯾد ،ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻮـﺗ

و بادآ ﻪﻠﺴـﻠﺳ ﮏـﯾ ﻪـﺑ ًﺎﻓﺮـﺻ نا

ﺪﯿﻘﻋ يداﺪﻌﺗ ﺎﯾ و لﺎﻤﻋا ة

ﺖﺧﺎﺳ دوﺪﺤﻣ ،ﯽﻨﯾد .

لﺎـﺳ رد ،كﻼﮔ ﺰﻟرﺎﭼ 1962

ياﺮـﺑ ،م

ﻦﯾد ﯽﯾاﺮﮔ ) ﻦﯾد يروﺎﺑ (

دﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻌﺑ ﺞﻨﭘ ، :

ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺪﻌﺑ ) 1

،يﻮﻨﻌﻣ و ﯽﻧﺎﺣور ﯽﮔﺪﻧز

ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺮﻫ

دﻮﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﯽﻨﯾد ﮥﺑﺮﺠﺗ ﮏﯾ ًﻼﻤﻋ ﻪﮐ يا (

ﻦﯿﯾآ ﺪﻌﺑ ؛ ﻪـﻧﺎﯾاﺮﮔ

ﯽـﻨﺘﺒﻣ ﺎـﯾ و 2

ـﺑ ﺮ

ﯽﻨﯾد ﻦﯿﯾآ )

ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﻦﯾد ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﮐ ﯽﻟﺎﻤﻋا ﯽﻨﻌﯾ

ﯽـﻨﯾد ﻒﯾﺎﻇو و بادآ ،ﺪﻧﻮﺷ (

ﺪـﻌﺑ ؛

ﮏﯾژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ) 3

تﺎﺳﺎﺴﺣا و ﻒﻃاﻮﻋ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا ﯽﮑﺘﻣ ﯽﻨﯾد تادﺎﻘﺘﻋا ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ (

ﺪـﻌﺑ ؛

ﯽﻧﻼﻘﻋ ) 4

نﺎﯾدا سﺪﻘﻣ نﻮﺘﻣ و ﯽﻣﺰﺟ لﻮﺻا ﺖﺧﺎﻨﺷ (

يﺪﻣﺎﯿﭘ ﺎﯾ و ﯽﻌﺒﺗ ﺪﻌﺑ هﺮﺧﻻﺎﺑ و ؛

5

)

ﻌﺒﺗ و ﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ نﺎﻤﻫ ﯽﻨﻌﯾ داﺮﻓا ﯽﻨﯾد تادﺎﻘﺘﻋا و لﺎﻤﻋا ،تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ تﺎ

ﻪﻨﯿﻣز ﮥﻤﻫ رد يﺎـﻫ

ﯽﮔﺪﻧز ) ( ﻞﭘ ،ﻢﻠﯾو 1377 : 81 ـ 80 .(

ﮥـﻧﺎﮔﺪﻨﭼ دﺎـﻌﺑا ﻦـﯾا ﺎـﺑ طﺎـﺒﺗرا رد يﺮﻔﻌﺟ ﻪﻣﻼﻋ دﺎﺘﺳا

ﯽﻣ رﺎﻬﻇا ،ﻦﯾﺪﺗ

ﺪﻨﮐ :

» ﻪﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ

ﻢﯿﺴـﻘﺗ ﻦـﯾا ﻪﮐ ﺪﺳر

ﻪـﺒﻨﺟ يﺪـﻨﺑ

ﻦـﯾد يﺎـﻫ زا ﯽـﮑﯾ ﯽـﯾاﺮﮔ

ﯽﻟﺎﻋ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻦﯾﺮﺗ يﺪﻨﺑ

ﺳا ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﺎﻫ ﻪـﺟرد تروﺮـﺿ نﺎﻘﻘﺤﻣ ياﺮﺑ نآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ اﺬﻟ و ﺖ

دراد لوا . ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻦﯾا نوﺪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،يﺪﻨﺑ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺺﻗﺎﻧ ًﺎﻌﻄﻗ ﻦﯾد ﯽﺳﺎﻨﺷ

« .

هزاﺪﻧا و ﺶﺠﻨﺳ نآ دﺎﻌﺑا و ﻦﯾﺪﺗ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ

ﻦﯾﺪﺗ دﺎﻌﺑا ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻒﯾﺮﻌﺗ] )

ﻊﺑﺎﺗ ﺮﯿﻐﺘﻣ (

[

ﻪﺑ ﯽﻨﻏ رﻮﻈﻨﻣ

ﺦﻨـﺳ ﯽﻋﻮـﻧ ﻦﯾﻮـﮑﺗ و ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﺘﺧﺎﺳ ﺮﺗ

دﺎـﻌﺑا ﯽـﺳﺎﻨﺷ ،ﻦﯾﺪـﺗ

هداد

ﺞﻨﭘ دﺎﻌﺑا سﺎﺳاﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ

؛ﺪـﺷ ﯽﻠﻣﺎـﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ دراو ،كرﺎﺘﺳا و كﻼﮔ لﺪﻣ ﮥﻧﺎﮔ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Experimental

2. Ritualistic 3. Ideological 4. Intellectual 5. Consequential

(15)

،ﺲﮐﺎﻤﯾراو ﺶﺧﺮﭼ شور ﺎﺑ ﺲﭙﺳ 5

هﮋﯾو راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﺲﻧﺎـﯾراو ﺪﺻرد ،1

ﺪـﺻرد و 2

هداد ﯽﻌﻤﺠﺗ

ﺖﺳا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ .

ﻞـﻣﺎﻋ ﻦـﯾا ﻞﯾذ

ﺪـﺟ رد ﺎـﻫ ا

تﺎﺤﻔـﺻ لو

ﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ يﺪﻌﺑ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﯽﻠﻣﺎ

.

هﺪﺷ هﺪﯿﺧﺮﭼ ﯽﻠﻣﺎﻋ يﺎﻫرﺎﺑ عﻮﻤﺠﻣ لوﺪﺟ

ﯽﻌﻤﺠﺗ ﺪﺻرد

ﺲﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد

هﮋﯾو راﺪﻘﻣ ﻞﻣﺎﻋ

ﺎﻫ

71 /8 71

/8 78

/2 1

41 / 17 7/

8 78

/2 2

09 / 25 68

/7 46

/2 3

53 / 31 44

/6 06

/2 4

97 / 36 44

/5 74

/1 5

ﺮﺑ لوا ﻞﻣﺎﻋ

» ﯽﻨﯾد ﯽﻫﺎﮔآ «

دراد ﺖﻟﻻد

ﺶﻧاد ﺎﯾ ﯽﻫﺎﮔآ ﺪﻌﺑ ﯽﻨﯾد

ﺶﯾﻮـﺧ لﻮـﺒﻗ درﻮـﻣ ﻦـﯾد زا ﻦﻣﺆـﻣ دﺮﻓ ﯽﻫﺎﮔآ ﻞﻗاﺪﺣ ،3

ﺖﻨﺳ ،ﻦﯾد عوﺮﻓ و لﻮﺻا زا ﻢﻋا ،ﺖﺳا ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻨﯾد رﻮﻣا ﺮﯾﺎﺳ و ﺦﯾرﺎﺗ ،ﺎﻫ

ﺐﯿﻏﺮﺗ دﺮﻓ

1 . هﮋﯾو راﺪﻘﻣ رﺎﯿﻌﻣ :

ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ رد ﻞﻣﺎﻋ ﻂﻘﻓ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ

ةﮋﯾو راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ )

Eigenvalue criterion زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﻧآ (

1

ﻞﻣﺎﻋ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻨﻌﻣ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد راد

ﻞﻣﺎﻋ ﮥﯿﻠﮐ و دﻮﺷ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺎﻬﻧآ ةﮋﯾو راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

1

ﯽـﻨﻌﻣ يرﺎـﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﺖﺳا راد

ﯽﻣ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ زا و ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﺪﻧﻮﺷ

) ،يﺮﺘﻧﻼﮐ 1382 : 304 .(

2 . ﺲﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد رﺎﯿﻌﻣ :

ﻞﻣﺎﻋ ﻪﮐ ﯽﺴﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد رﺎﯿﻌﻣ ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺎﻫ

ﻞـﻣﺎﻋ داﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ يﺮﮕﯾد ﮥﻄﺑﺎﺿ ﺰﯿﻧ ﺪﻨﻨﮐ ﺖـﺳﺎﻫ

.

ﻞﻣﺎﻋ ﺮﯾز ﺎﻬﻧآ ﺲﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ 5

ﮔ رﺎﻨﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ زا ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﺘﺷاﺬ

ﺪﻧﻮﺷ

. 3. Religious Knowledge

جاﺮﺨﺘﺳا شور :

ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ

:

- KMO. 0/ 77 )

ﻪﻧﻮﻤﻧ نﻮﻣزآ رﺰﯾﺎﮐ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺮﯿﮔ

ـ ﯽﻣ ﺮﯾ ـ ﻦﯿﮑﻟاُ

(

- BTS 2828 ﺖﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآ)

(

Sig. ـ

) يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ (