University of Tehran
Journal of Forest and Wood Products
Home Page: https://jfwp.ut.ac.ir
Online ISSN: 2383-0530
The numerical investigation of air humidity effects on the fire spread in forests (case study: Malekrod-Siahkal forest)
Mohammad Norouzi1 Esmaeil Mohammadian Bishe2 Hossein Afshin3* Bijan Farhanieh4 Roghayeh Jahdi5
1. Department of Mechanical Engineering, Sharif University of Technology, Tehran, Iran. Email:
2. Department of Mechanical Engineering, Sharif University of Technology, Tehran, Iran. Email:
3. Corresponding Author, Department of Mechanical Engineering at Sharif University of Technology, Tehran, Iran. Email:
4. Department of Mechanical Engineering at Sharif University of Technology, Tehran, Iran. Email: [email protected]
5. Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran. Email:
ARTICLE INFO ABSTRACT
Article type:
Research Article
Forest fires are a natural part of the ecosystem, but their uncontrolled spread can result in severe economic and environmental damage. Therefore, it is vital to take measures to prevent and manage their spread. However, given the intricate and complex nature of fires, studying real fires in their environmental context can be challenging, if not impractical. As an alternative, researchers can use computer simulation models based on field studies to better understand fire behavior and its effects on the environment. The FARSITE simulator, based on the Rothermel model, was used to conduct numerical simulations of fire spread with respect to fuel, topography, and weather conditions such as humidity. Simulation results showed that the Sorensen and kappa coefficients were at their highest at 0.80 and 0.77, respectively, in air humidity scenarios; with average values of fire spread rate, flame length, and fireline intensity being 0.58 m/min, 0.54 m, and 74.54 kW/m, respectively. Based on these results, it can be concluded that increasing air humidity is a natural way to prevent fire spread. Furthermore, numerical studies and simulations of fire behavior and spread are appropriate alternatives to experimental studies in this field due to their lower costs and fewer limitations.
Article History:
Received 22 November 2022 Revised 23 February 2023 Accepted 04 March 2023 Published online15 June2023
Keywords:
Dynamics, Environment, Fires, Humidity, Simulation.
Cite this article: Norouzi, M., Mohammadian Bishe, E., Afshin, H., Farhanieh, B., Jahdi, R. (2023). The numerical investigation of air humidity effects on the fire spread in forests (case study: Malekrod-Siahkol forest). Journal of Forest and Wood Products, 76 (1), 55-64. DOI: http//doi.org/10.22059/jfwp.2023.350562.1227
© The Author(s) Publisher: University of Tehran Press.
DOI: http//doi.org/10.22059/jfwp.2023.350562.1227
نارهت هاگشناد
رف و لگنج ةيرشن آ
هدرو بوچ ياه
:هيرشن تياس https://jfwp.ut.ac.ir
:يكينورتكلا اپاش 0350
- 3535
رد شتآ شرتسگ رب اوه تبوطر راثآ یددع یسررب لگنج
اه
)لکهایس دورکلم لگنج :یدروم ةعلاطم(
یزورون دمحم
1
حم لیعامسا هشیب نایدم
2
نیشفا نیسح
3
*
هیناهرف نژیب
4
یدهج هیقر
5
1 ناریا ،نارهت ،فیرش یتعنص هاگشناد ،کیناکم یسدنهم هدکشناد ،یژرنا لیدبت هورگ . :همانایار .
2 اکم یسدنهم هدکشناد ،یژرنا لیدبت هورگ . ناریا ،نارهت ،فیرش یتعنص هاگشناد ،کین
:همانایار . [email protected]
3 . ،لوئسم ۀدنسیون ناریا ،نارهت ،فیرش یتعنص هاگشناد ،کیناکم یسدنهم هدکشناد ،یژرنا لیدبت هورگ
:همانایار . [email protected]
4 . یتعنص هاگشناد ،کیناکم یسدنهم هدکشناد ،یژرنا لیدبت هورگ ناریا ،نارهت ،فیرش
:همانایار . [email protected]
5 ناریا ،یلیبدرا ققحم هاگشناد ،یعیبط عبانم و یزرواشک هدکشناد . .
:همانایار roghayeh.jahdi
@ uma.ac.ir
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم عون یشهوژپ خیرات :هلاقم یاه
رات ی خ رد ی تفا : 11 / 10 / 1411
رات ی خ یرگنزاب : 14 / 12 / 1411
رات ی خ ذپ ی شر 13 : / 12 / 1411
رات ی خ راشتنا 25 : / 13 / 1412 شتآ
یزوس ییادج ءزج یلگنج یاه مدع اما ،تسا تعیبط ریذپان
نآ لرتنک تاراسخ داجیا ثعاب تسا نکمم اه
طیحم و یداصتقا یدیدش یتسیز
هرلباقم یاررب ار یتامادقا دیاب هک دوش شتآ آرترسگ ارب
داد مارجنا یزورس .
هب شتآ هدیچیپ و تخس تعیبط لیلد شهوژپ ،یزوس
اه شتآ هک یی یزوس
یر یحم ماریقم رد ار یرعقاو یاه
یم یسررب دننک ریغ ًابیرقت ، تسا یلمع
. هب کری ناونع ترلاح
،نیزگیارج نارگرشهوژپ
یم زا درنناوت لدرم یاه
هیبش رب ،ینادیم تاعلا م ماسارب یرتویپماک یزاس و راتفر رتهب کرد یا
راثآ شتآ آرتسگ طیرحم رد یزورس
هدافتسا هعلا م دروم هیبش هب رضاح شهوژپ رد .دننک
شتآ آرتسگ یددع یزاس رتماراپ ریثأت اب یزوس
بآ یاه
هیبش رد اوه رد دوجوم تبوطر ریظن ییاوه و زاس
تیاسراف هدرش هرتخادرپ لمرتور لدم ماسارب یارتن .ترسا
هیبش ناشن یزاس د
هک دا ارب ربارب اوه رد دوجوم تبوطر تارییغت یارب اپاک بیرض و نسنروس بیرض نیرتشیب
01 / 1 و 77 / 1 یم شرتآ طرخ تدرش و هلعرش لورط ،شرتآ آرتسگ خرن طسوتم ریداقم .دشاب ویرانرس یاررب
هیبش هرب ارپاک بیررض و نرسنروس بیرض نیرتلااب اب یزاس رربارب بریترت
m/min
50 / 1 ، 54m / 1 و
kW/m
54 / 74 هداد هب هجوت اب یلک یبایزرا کی رد .دوب دهاوخ هیبش یاه
یم هدش یزاس شیازفا هک تفرگ هجیتن ناوت
راکهار زا یکی اوه تبوطر شتآ آرتسگ لامتحا شهاک یعیبط یاه
هب یزوس یرم رامش .دور نیرنچمه آور ،
هیبش و یددع تاعلا م شتآ آرتسگ و راتفر یزاس
یزوس
، هب هنیزه لیلد و نییارپ یاه تیدودرحم
ررتمک یاه
یم هنیمز نیا رد یبرجت تاعلا م یارب یبسانم نیزگیاج .دشاب
:هژاودیلک شتآ ،یزوس
،ییایوپ ،تبوطر هیبش یزاس ،
طیحم .تسیز
:دانتسا یزورون
، ؛دمحم ( هیقر ،یدهج ؛نژیب ،هیناهرف ؛نیسح ،نیشفا ؛لیعامسا ،هشیب نایدمحم 1412
ب اوه تبوطر راثآ یددع یسررب .) رد شتآ آرتسگ ر
لگنج :یدروم ةعلا م( اه
.)لکهایس دورکلم لگنج آرف و لگنج ةیرشن
هدرو بوچ یاه ، 77 ( 1 ،) 55 - 74 . DOI: http//doi.org/10.22059/jfwp.2023.350562.1227
© .ناگدنسیون
:رشان .نارهت هاگشناد تاراشتنا هسسؤم
DOI:http//doi.org/10.22059/jfwp.2023.350562.1227
رد شتآ شرتسگ رب اوه تبوطر راثآ يددع یسررب لگنج
اه ...
/ و يزورون ناراکمه
75
1 . همدقم
شتآ رد یزوس لگنج
و اه کانر خ زا عتارم تسا یعیبط ثداوح نیرت
هک هب نارحب زا یکی ناونع طیحم مهم یاه
یتسیز یقلت
یم .دوش لرتنک شتآ یزوس یلگنج یاه ،عوقو تروص رد
راوشد یم طیارش رد یساسا رییغت کی هک ینامز ات و دشاب آرتسگ
شتآ
تشاد دهاوخ همادا ،دیاین دوجو هب [
1 .]
شتآ یزوس اه یلگنج ی شنم اب
ءا ای یعیبط ،یناسنا
راثآ نایز و راب یرگناریو هب
میقتسم روط
ریغ ای اوج رب میقتسم ریثأت ،عوقو تروص رد و دنراد یناسنا عم
لباقریغ طیحم رب یناربج لگنج ،تسیز
اتسور ،اه نآ نانکاس و اه اه
یم دنراذگ [ 2 .]
تسایس ناراذگ رییغت دیاب بآ
و اوه و ریثأت رب نآ و لرتنک شتآ تیریدم دنهد رارق یسررب دروم ار یزوس
[ 3 .]
شیاپ قیقد
شتآ ر خ طیارش ادتم زا یکی یزوس
لو شیپ نیرت تظافح یارب اهزاین
لباقم رد لگنج شتآ
یزوس یم دشاب [ 4 .]
یارب ماگ نیلوا
لدم یزاس شتآ یزوس تهج ئارا ة تاعلاطا هیبش هب
یزاس
، هعسوت لدم کی هب زاین یم هتفای
دشاب [ 5 .]
هیبش یاهزاس شتآ رد
یم هک دنراد ار تیزم نیا یتایلمع مایقم عیرس دنناوت
شیپ زا رت ینیب
ه یعقاو نامز یا رضاح
دنوش . هیبش تیاسراف زاس لدم کی1
هیبش رب ینتبم شتآ آرتسگ زاس ةناماس
ییایفارغج تاعلاطا یم 2
لگنج نامزاس طسوت هک دشاب یزرواشک و اه
ای تلاا هدحتم
اکیرمآ همانرب یارب ًاساسا و3
شتآ تیریدم و یزیر یزوس
هصرع رد اه یعیبط یاه
هب یسررب و حیرشت روظنم ۀوحن
راشتنا و راتفر
شتآ یزوس هداد هعسوت و یحارط بیهم یاه هدش
تسا [ 7 .]
رداق لدم نیا هصرع رد ار شتآ راتفر و تکرح تسا
ی یحم یاه
آرتسگ و هبساحم ةهبج
اب و نامز لوط رد ار شتآ رظن رد
بآ طیارش تارییغت نتفرگ و
نیا .دیامن نییعت ناکم و نامز رد ییاوه
دتبا رد لدم هیبش یارب ا
شتآ یزاس یزوس
کراپ رد هک یزیوجت یاه هصرع و اکیرمآ یلم یاه
یم تروص نآ یعیبط یاه ،تفرگ
هعسوت هداد هیبش سپس ؛دش یزاس
هیبش زا هدافتسا اب اه یزاس
لرتنک یاه هدش
هب دروم ی یحم عماج و لماک تاعلاطا هارمه
رارق یبایزرا ینیف اتسار نیمه رد .تفرگ
نایر و4
تیاسراف شتآ دشر لدم زا5
هب هیبش روظنم شتآ یزاس
کراپ رد یزوس یلم یاه
رد هک یتیریدم تامیمصت زا ینابیتشپ یارب و اکیرمآ ةنیمز
شتآ هتفرگ یزوس یم
دندومن هدافتسا ،دوش [
7 .]
میژر شتآ یاه یزوس
تحت ریثأت تارییغت یمیلقا هب رییغت لیلد آور
یاه یافطا شتآ
، دافتسا ۀ شیب ا ز دح
7نیمز ندش مرگ و
،اوه دنتسه رییغت لاح رد [
0 .]
تاعلا م یفلتخم رتماراپ یور یاه
شتآ راشتنا یور رب راذگرثا تارییغت لماش
یمیلقا ، عیزوت یناکم
ۀدام ینتخوس ( )یهایگ ششوپ و یفارگوپوت ،
تهج و تعرس تارییغت داب
هیبش یزاس ددعتم یاه شتآ
یزوس یاه لگنج هدش ماجنا
تسا [ 0 .]
هداد ناشن تاعلا م لدم کی هک دنا
ۀدام ینتخوس فلتخم یاهرتماراپ اب راب دننام
تبوطر و ینتخوس ۀدام
ریثأت یتوافتم
رب یور دراد شتآ راتفر [
11 .]
7یاک ناراکمه و (
2110 ) نیچ یقرش لامش رد هب
لدم تیع ق مدع تیمها ییاسانش یاه
ۀدام
ینتخوس یاهرتماراپ نییعت و تیساسح
نویساربیلاک یارب هدش هدافتسا شتآ لدم
هب لدم روظنم شتآ یزاس
تیریدم و یزوس
هدام ینتخوس رد ةق نم هعلا م دروم تخادرپ
دن . داد ناشن یاتن لدم یاهرتماراپ رتشیب
ۀدام ینتخوس ریثأت
ًاتبسن مدع رب یمک
لدم یجورخ تیع ق م نیا رد
ق ن ه تسا هتشاد [
11 .]
Sadat Razavi
و ناراکمه ( 2122 ) ، ریثأت تارییغت یمیلقا رب آرتسگ
شتآ یزوس لگنج اب زا هدافتسا عمج
یاهرتماراپ یروآ رثؤم
کی لوط رد رود
ۀ 23 هدرتسگ فیط و هلاس ی یحم یاهریغتم زا یا
یارب عسوت ة لدم کی کبش
ة شیپ فده اب یعونصم یبصع شتآ طاقن ینیب
هوقلاب یزوس دنداد رارق یسررب دروم ار
. ماسارب
رخ یجو و لدم یاه لامتحا
شتآ عوقو یزوس
، کی ةنماد ییامد یارب لگنج فلتخم یاه یفرعم
.دش ،نینچمه شیپ یارب
ینیب
شتآ لگنج رد یزوس یاه
دتعم ةق نم ةل هعلا م دروم
امد رتماراپ نییعت هدننک یم .دشاب امد شیازفا اب ،لباقم رد رد
هدودحم یا رتارف
ارذگ یامد زا رش هب هجوت اب هک0
یم نییعت لگنج ره یارب ی یحم طیا دوش
تسا هتسباو امد هب بلغا شتآ ،
، رد لاح ی هک ریاس
1- FARSITE
2- Geographic information system 3- USDA Forest service 4- Finney
5- Ryan
7- Maximum Land-use 7- Cai
0- Transient temperature
اهریغتم هدودحم نیا رد تسا نکمم
ثأت ی ر هتشاد لدم یجورخ رب یرتمک دشاب
[ 12 .]
Duguy
ناراکمه و (
2117 ) هیبش یزاس
شتآ لاس رد هداد خر یزوس 1070
لگنج رد هنارتیدم یاه یا
ةق نم ایسنلاو ، هیبش زا هدافتسا اب زاس
تیاسراف دنداد رارق یبایزرا ار .
رد نینچمه ثأت
ی ر عون نیدنچ ۀدام
ینتخوس شتآ آرتسگ خرن و عیزوت رب اب .دش یسررب ،هعلا م دروم یزوس
ةسیاقم و راتفر
شتآ آرتسگ یزوس
هیبش یزاس یاتن ،یعقاو شتآ اب هدش زا یجورخ
لدم زاس ی رد شتآ ةق نم هعلا م دروم تیعقاو هب کیدزن
دش یبایزرا [
13 .]
نینچمه
Jahdi
و ( ناراکمه 2114
) رد ةق نم لگنج یاه
،ناریا لامش هیبش اب
پیت راهچ یزاس دام
ۀ نتخوس ی
هیبش رد زاس تیاسراف شتآ آرتسگ و راتفر یسررب هب لگنج رد یزوس
هتخادرپ لکهایس یشوت یاه دش
. هعلا م نیا رد پیت
یاه
دام ۀ نتخوس ی یپ اب عمج و ینیمز شیام راهچ هب تاعلاطا یروآ
پیت فلع ،رازفلع -
هچتخرد و یعیبط لگنج ،راز لگنج
راک ی میسقت
هدش .دنا یاتن ماسارب هب
تسد
،هدمآ پیت یاه دام ۀ نتخوس ،ی هچتخرد راز لگنج و اه یعیبط یاه
، دنلب نیرتشیب و هلعش لوط نیرت
ح س دحاو رد امرگ راشتنا د صاصتخا دوخ هب ار
.دندا پیت نینچمه دام
ۀ نتخوس ی رازفلع یارب عیرس اه
آرتسگ خرن نیرت
شتآ پیت و یح س یزوس دام
ۀ نتخوس ی لگنج راک ی شتآ تدش ار یرتمک یزوس
یم لماش دوش [ 14 .]
داب یم نییاپ هب ور تهج اب دیدش یاه شتآ آرتسگ یارب کانر خ یلماع دناوت
یزوس یاه لگنج .دشاب ب راثآ اب طابترا رد رب دا
.تسا هدش ماجنا یددعتم تاعلا م زین شتآ آرتسگ و راتفر هب
،لاثم ناونع
Zinger
و ناراکمه ( 2121 ) شتآ ود طسوت هک یزوس
داب رد دیدش یاه کی
ق نم ة رد یلگنج اینرفیلاک
، تلاایا هدحتم هتفای آرتسگ رد ،دوب
هیبش زاس تیاسراف هیبش
یزاس .دش
هشقن یاه دام ۀ ق نم ینتخوس ة
هعلا م دروم لااب تقد اب
زا هدافتسا اب هراوهام ریواصت
هیهت یا هداد و هدش داب یتعاس یاه
هب ناونع
هب یدورو هیبش
زاس هداد دش دن . نینچمه ق نم
ة هتخوس رد هدش هیبش زاس تیاسراف اب لقادح متیروگلا تکرح نامز
رد 1
هیبش زاس
ملف
2پم هسیاقم دش . یاتن ماسارب آ دادعت رگا ،
شت یزوس ه قن یاه ،دسرب دوخ رادقم نیرتمک هب یا
هیبش زاس تیاسراف یاتن
شتآ آرتسگ خرن زا یقیقد دهاوخ هئارا یزوس
درک یلو ، رد یتروص هک شتآ دادعت یزوس
ه قن یاه لباق یا
ود ره ،دشاب هجوت
هیبش زاس یمن هب دنناوت شتآ یتسرد هیبش ار یعقاو یزوس
دننک یزاس [
15 .]
ایلاس یط ،ریخا ن علا م ة زا یکی شتآ آرتسگ و راتفر
یسررب مهم تاعوضوم شهوژپ زا یرایسب رد هدش
یم اه شهوژپ رثکا .دشاب ماجنا یاه
عون یسررب هب هنیمز نیا رد هدش دام
ۀ
ینتخوس یم هق نم رد داب تعرس و رظن دروم یهایگ ششوپ ، یعس رضاح شهوژپ رد .دنزادرپ
هک تسا هدش هیبش اب
لدم یزاس
و شتآ یعقا یزوس
هداد یور هیبش زا هدافتسا اب لکهایس ناتسرهش دورکلم لگنج رد
زاس تیاسراف رتماراپ رییغت اب و یمیلقا یاه
شتآ آرتسگ اوه رد دوجوم تبوطر ریظن .دوش یسررب ،یزوس
زا شهوژپ نیا یاتن یم
ناوت یارب علاطا قیقد یناسر رت
ناریدم هب
و یعیبط عبانم نلاوئسم و طیحم
تسیز دروم رد ریثأت یلصا لماوع رثؤم
شتآ آرتسگ و راتفر رب هب
تیریدم و لرتنک روظنم
رد نآ شخبرثا لگنج
اه هدافتسا عتارم و .دومن
2 شور . شهوژپ یسانش
2 - 1 . قطنم ة شهوژپ
ةق نم ،هعلا م دروم ةکل
شتآ تعسو اب یعیبط یزوس 24
دورکلم لگنج رد هک تسا راتکه قاو لکهایس ناتسرهش
ع تسا .
شتآ یزوس هداد یور رد و هدوب یح س عون زا
یاهزور 27 و 27 رذآ هام 1300 ارغج ضرع نیب ییایف
13´ 37°
´ و
°10 37 ش یلام
ییایفارغج لوط نیب و 01´
40°
´ و
°04 40 هداد خر یقرش تسا
. هیحان تعسو اب یا 251
لماش راتکه ةکل
شتآ نآ فارطا و یزوس
هیبش یارب شتآ آرتسگ یزاس
وس دش یسررب یز شتآ .
تعاس رد یزوس 17
زور 27 رذآ 1300 دش آرازگ [
14 .]
ة قن عورش
قیرح رد هداج یکیدزن رد ةیشاح
و درک تکرح لامش تمس هب شتآ ،یبونج داب و میلام بیش هب هجوت اب .دوب عقاو هق نم یبونج
زا دعب 15 تعاس رد ،آرتسگ تعاس 0
دش فقوتم حبص [
14 .]
زا هلمج لماوع هک ی عنام شتآ آرتسگ هق نم رد یزوس
دندش
،
زا دندوب ترابع هچایرد ،هداج دوجو
و هیبش رد تاعلاطا نیا هک لیر هتفرگ رظن رد یزاس
دش دن . رد لکش ( 1 ، ب ) ةشقن هداج یاه
ةق نم هب هعلا م دروم صخشم شتآ یورشیپ ریسم رد عناوم رگید هارمه
هدش یکیدزن .تسا ة قن
داج هب قارتحا عورش رارق و ه
1- Minimum travel time 2- FlamMap
رد شتآ شرتسگ رب اوه تبوطر راثآ يددع یسررب لگنج
اه ...
/ و يزورون ناراکمه
75
،هداج نیب دورکلم لگنج نتفرگ ًلاامتحا
شتآ آرتسگ زا یریگولج مهم لماوع زا یکی هدوب یعقاو تلاح رد نآ راهم و یزوس
تهابش ماسارب .تسا هفلؤم و دوجوم یهایگ ششوپ تاصخشم نیب یاه
هدروآرب یاه هدش
ینتخوس داوم پیت باختنا ،
یاه ۀدام
ینتخوس لدم و شتآ لماح یاه
ۀدام ینتخوس پیت نیب زا نآ یاه
.دش ماجنا درادناتسا لکش رد
2
، هقبط یهایگ ششوپ یلک یدنب
لکهایس ناتسرهش دورکلم لگنج رد ناشن
هدش هداد تسا
. نتفرگ رظن رد اب ةکل
یم هدهاشم شتآ دوش
هک بلاغ یهایگ ششوپ
رد ةق نم شتآ عون زا یزوس لگنج
یراک نهپ یم طسوتم مکارت اب گرب .دشاب
)ب )فلا
لکش 1 ةشقن )ب هعلا م دروم ةق نم رد شتآ عورش ة قن )فلا . )... و هچایرد ،هداج( هق نم رد شتآ عناوم
لکش 2 . هقبط ششوپ یدنب دورکلم لگنج یهایگ
2 - 2 . شهوژپ یارجا
شهوژپ نیا رد
، راثآ شتآ آرتسگ خرن و شتآ راتفر رب اوه تبوطر تارییغت یسررب ،دورکلم لگنج یور رب یزوس
.دش هب روظنم
هداد زا ،اوه تبوطر تارییغت هب تبسن یجورخ یاتن تقد نازیم ندرب لااب هدافتسا هق نم ریخا لاس دنچ یاه
رثکا .دش
آ شت یزوس یاه هداد خر نیب دورکلم لگنج رد زاب
ۀ ینامز 5 ات رهم 5 یم هام ید یسانشاوه عجرم تیاس زا .دشاب
[ 17 ]،
هیلک
هداد یارب یتعاس یاه زاب
ۀ هس هام ة جوا شتآ رد یزوس ق نم
ة لاس زا هعلا م دروم 2113
ات 2110 عمج رتشیب لیلحت یارب یروآ
امد نیگنایم یلک ریداقم .دندش (
یتناس هجرد )دارگ
تبوطر و یبسن
)دصرد(
هداد یارب عمج یاه یروآ
رد ریخا نایلاس یط هدش زاب
ۀ
ینامز صخشم هب بیترت زا ترابع 17
امد <
5<
و
>00 یبسن تبوطر 72>
یم رد نینچمه .دشاب یهت
ة لیاف و بآ یدورو یاه
هیبش یارب ییاوه زاس
تیاسراف رتمک اب ار امد نیرتشیب هنازور ریداقم ، رد ،تبوطر نیرتشیب اب هارمه ار امد نیرتمک و تبوطر نی
رظن یم دنریگ . دودحم ۀ رد ییامد ق نم
ة نیب رظن دروم 5
ات 17 جرد ة یتناس دارگ هب هدمآ تسد نیا هک تسا
دودحم ۀ یارب ییامد
ویرانس مامت رد ناسکی تبوطر تارییغت یاه
یم هتفرگ رظن .دوش
نینچمه هب هکنیا لیلد دودحم
ۀ ر نیب تبوط 72
ات 00 دصرد هدوب
ویرانس دادعت نیاربانب ؛تسا زا هکنیا یارب .دش دهاوخ رتشیب ،هدودحم نیا رد یباختنا یاه
راثآ هدودحم زا جراخ رد تبوطر تارییغت
هب یب هدمآ تسد لودج رد .دندش هتفرگ رظن رد هدودحم زا جراخ ریداقم زا ویرانس راهچ ،میشابن هرهب
1
، یددع ریداقم ،تبوطر
هنیمک و هنیشیب یامد هب
تروص ویرانس مامت یارب لماک رد یاه
هتفرگ رظن هئارا ،هدش
هدش .تسا
لودج 1 ویرانس نییعت . دورکلم لگنج رد تبوطر یاه
Sc8 Sc7 Sc6 Sc5 Sc4 Sc3 Sc2 Sc1 ويرانس ةرامش
99 93 33 23 23 23 33 3 )دصرد(تبوطر
3 -يتناس هجرد(اوه یامد نیرتمک دارگ
)
72 -يتناس هجرد(اوه یامد نیرتشيب دارگ
)
2 - 3 . لیلحت آ شور و یرام یبایزرا یاه
یم کی ات رفص نیب یدادعا اپاک بیرض و نسنروس بیرض دنشاب
هک هب هیبش تقد یارب یرایعم ناونع رد یزاس
هتفرگ رظن
یم هیبش یاتن ،کی ددع هب بیرض ود نیا ریداقم ندش کیدزن اب .دنوش کیدزن یعقاو تلاح هب یزاس
.دش دهاوخ رت ة بار
بیرض
نسنروس زا هدافتسا اب ة بار
1 یم هبساحم دوش
[ 17 .]
ةطبار
2 7
2 Sc a
a b c
نسنروس بیرض یب ددع
رتماراپ هک تسا یدعب یددع یاه
،a و b ه بار رد دوجوم c 1
هب تروص ( a
کرتشم تحاسم
هتخوس شتآ رد هدش هیبش و یعقاو یزوس
یزاس هدش
،) ( b هتخوس تحاسم شتآ رد هدش
هیبش یزوس و یزاس
هتخوس هدشن رد
شتآ یعقاو یزوس )
و ( c هتخوس تحاسم شتآ رد هدش
و یعقاو یزوس هتخوس
هدشن شتآ رد هیبش یزوس یزاس
هدش فیرعت )
یم .دنوش هکل تهابش ح س اپاک یرامآ بیرض هدهاشم یاه
شتآ و هدش زوس
هیبش ی یزاس یم ناشن ار هدش ب هک دهد
زا هدافتسا ا
ة بار 2 یم هبساحم دوش
[ 5 .]
طبار ة
1 1 3
2 1
r r
ii i i
i i
r
i i
i
N x x x
K
N x x
هک :r فیدر دادعت ،ا خ سیرتام رد دوجوم یاه
xii
: فیدر رد تادهاشم دادعت نوتس و i
،ا خ سیرتام رد i :N
یلک دادعت
،تادهاشم و
xi
و xi
: یم سیرتام یزرم ریداقم .دنشاب
3 هتفای . ب و شهوژپ یاه ثح
،هعلا م نیا رد هداد
نیمزرس یامیس یاه (
ۀدام ینتخوس و یفارگوپوت ، بآ
و اوه ) هیبش یارب یزاس
راثآ رد تبوطر تارییغت
اب لکهایس ناتسرهش دورکلم لگنج ۀدام
ینتخوس لگنج یراک نهپ دک اب طسوتم و لااب مکارت اب گرب هدام
ینتخوس (
TL6,
) TL9
هیبش رد زاس تیاسراف دراو
سپس .دش اب
رد رظن این دروم ی یحم طیارش مامت نتفرگ هیبش یارب ز
طیارش لامعا و زاس
ةیلوا شتآ ویرانس ،دورکلم لگنج رد یزوس نییعت یاه
تمسق رد هدش
،لبق هیبش یزاس زا یجورخ یرامآ یاتن .دش ماجنا اه
هیبش ویرانس یزاس اه
حاسم لماش ت
اپاک بیرض و نسنروس بیرض نینچمه و هدشن و هدش هتخوس ره یارب
0 رد ویرانس
لودج 2 دش هئارا .تسا ه
رد شتآ شرتسگ رب اوه تبوطر راثآ يددع یسررب لگنج
اه ...
/ و يزورون ناراکمه
02
لودج 2 . هیبش یرامآ یاتن ویرانس یزاس
دورکلم لگنج رد اه ویرانس
اه a (ha) b (ha) c (ha) SC K
Sc1 22 /70 11/22 1/37 1/01 1/77
Sc2 17/32 5/70 7/73 1/74 1/71
Sc3 14/35 4/75 0 /71 1/77 1/73
Sc4 12/14 3/77 12/11 1/71 1/57
Sc5 11/11 3/10 13/14 1/55 1/52
Sc6 7/45 2/35 17/71 1/30 1/37
Sc7 4/45 1/05 10/71 1/20 1/27
Sc8 5/13 2/17 10/12 1/32 1/20
رتماراپ زا رگید یکی اوه تبوطر شتآ آرتسگ و عورش لیسناتپ نییعت رد یوج مهم یاه
یم هیحان کی رد یزوس هب .دشاب
یروط قو رد رتماراپ نیرتراذگریثأت ،اوه یبسن تبوطر هک شتآ آرتسگ عو
یم یزوس دشاب
. زا دشاب رتلااب اوه تبوطر هچ ره
شتآ آرتسگ یم یریگولج یزوس
نینچمه .دنک شیپ
ینیب بآ اوه و شتآ ر خ صیخشت یارب هق نم کی رد یارب یزوس
7 زور
تسا دیفم هدنیآ [
12 ] یم هک تفرگ هجیتن ناوت تبوطر رتماراپ
شیپ یارب ینیب
آرتسگ نازیم شتآ
رد یزوس لگنج
لدتعم یاه
یم یرثؤم رتماراپ .دشاب
یژرنا نازیم نیمأت رب یمیقتسم رثا اوه تبوطر یترارح
دروم .دراد نتخوس ناکما و قارتحا یامد هب ندیسر یارب زاین
رثا ،هایگ تفاب یامد شیازفا و یکشخ قیرط زا ،یهایگ ششوپ رب اوه تبوطر شهاک خرن ریداقم ،تبوطر شیازفا اب .تسا راذگ
گ شتآ آرتس اب نآ یناوخمه دصرد و شتآ طخ تدش ،هلعش لوط ،یزوس
ةکل هیبش قبط یعقاو شتآ ماجنا یزاس
شهاک هدش
یم ویرانس یارب اپاک بیرض و نسنروس بیرض .دبای 1
هیبش یزاس هدش ماسارب لودج 2 هب ربارب بیترت 01
/ 1 و 77 / 1 یم دشاب
اپاک و نسنروس بیرض رادقم نیرتشیب ویرانس نیا هک ویرانس نیب رد ار
.دراد تبوطر یاه آرتسگ طو خ نداد رارق مه رانک اب
اهویرانس یارب نیعم ینامز لصاوف رد شتآ هیبش ی
لکش رد تبوطر تارییغت یزاس 3
یم ، هب ناوت رد هک درک هدهاشم یتحار
ویرانس ی 1 شتآ آرتسگ طو خ ، زا رتارف
ةکل هتفر یعقاو شتآ ادعت ،تبوطر شیازفا اب و دنا
شتآ آرتسگ طو خ د ،یزوس
یم ادیپ شهاک .دنک
شیازفا اب یکشخ ،اوه تبوطر
ینتخوس ۀدام هتفای شهاک طیحم و
، یمن شتآ نیاربانب رد دناوت
ةق نم دروم
شتآ تدش .دبای آرتسگ هعلا م زور تاعاس لوط رد یزوس
هب یامد دوجو لیلد رتلااب
یارب دوجوم طیارش رگید و عوقو
،شتآ
م ادیپ شیازفا ی
یم ثعاب لماع نیا هک دنک دوش
ۀدام ینتخوس رتشیب هباشم تلاح هب تبسن زور لوط رد هق نم رد دوجوم راچد
( دنوش قیرح دنوش هتخوس
) یم سپ .دش دهاوخ رتشیب داب تعرس و امد ،تبوطر شهاک اب زور لوط رد اریز ؛ هب هجوت اب ناوت
هیبش هیبش زا یجورخ یاتن لیلحت و هدش ماجنا یزاس س
راکهار زا یکی هک تفرگ هجیتن یزا یاه
زا یریگولج هعسوت
آرتسگ و
شتآ رد یزوس ةق نم
شتآ تبوطر شیازفا ، تسا
. شتآ آرتسگ خرن ریداقم نینچمه هلعش لوط و شتآ طخ تدش ،یزوس
یارب 0 ویرانس ی هیبش یزاس هیبش رد هدش زاس
تیاسراف لودج رد
3 هدش هئارا .تسا
ودج رد هدش هئارا ریداقم ل
هب تروص
درادناتسا یا خ اب نیگنایم رادقم عومجم (1
) SE
.تسا هدش هئارا ریداقم قبط
هب هیبش زا هدمآ تسد ویرانس یزاس
هب طوبرم یاه
یم هدهاشم اپاک بیرض و نسنروس بیرض طسوت ریداقم نیا هسیاقم اب و اوه رد دوجوم تبوطر ریداقم شیازفا اب هک دوش
تآ آرتسگ نازیم تبوطر دصرد ش
یم شهاک شتآ طخ تدش و هلعش لوط ،یزوس لکش یسررب اب .دبای
3 زا ویرانس رییغت اب
ویرانس ی 7 ویرانس هب ی
0 رتماراپ رگید و شتآ آرتسگ خرن شیازفا ، یم .دش هدهاشم یسررب دروم یاه
ناوت لکش نیا زا
یلااب تبوطر رد تفرگ هجیتن 02
یاتن دهاش یمک شیازفا اب تبوطر رتماراپ ،دصرد شتآ آرتسگ رد موکعم
.دوب میهاوخ
شتآ خرن نیرتمک ویرانس هب طوبرم شتآ طخ تدش و هلعش لوط ،یزوس
ی 7 هب اب ربارب بیترت 17
/
±1 17 / 1 هقیقد رب رتم ،
17 /
±1 25 / 1 رتم ، 13 /
±0 17 / 15 رتم رب تاوولیک یم
.دشاب
1- Standard error
یدج زا یکی هک یعیبط یایلاب نیرت
موب لگنج ناگزاس یم دیدهت ار
شتآ ،دنک یزوس
تسا [ 10 .]
اب دروآرب ره تقد یبایزرا و
ویرانس زا مادک ،شتآ آرتسگ یاه
یم ناوت کسیر و راتفر کرد هب شتآ یاه
یحارط و شتآ یافطا زا ینابیتشپ ،یزوس بسانم
شتآ رب اه یامیس رد شتآ دعتسم نیمزرس
،یزوس کمک درک [ 10 .]
لودج 3 . و شتآ طخ تدش ،شتآ آرتسگ خرن یجورخ ریداقم ویرانس یارب هلعش لوط
ی دورکلم لگنج رد تبوطر ویرانس
اه )هقیقد رب رتم(شتآ شرتسگ خرن )رتم رب تاوولیک(شتآ طخ تدش )رتم(هلعش لوط
Sc1 1/1±50/24 74/57±54/71 1/1±54/17
Sc2 1/1±44/10 37±51/14 1/1±44/13
Sc3 1/1±30/10 41/31±71/27 1/1±41/12
Sc4 1/1±32/14 33/24±07/37 1/1±37/11
Sc5 1/1±27/13 20/23±77/77 1/1±34/12
Sc6 1/1±23/11 25/17±20/72 1/1±32/11
Sc7 1/1±17/17 15/0±17/13 1/1±25/17
Sc8 1/1±10/10 21/12±11/07 1/1±20/10
لکش 3 شتآ آرتسگ طو خ. ویرانس رد صخشم ینامز لصاوف نیب یزوس
تبوطر تارییغت یاه
رد شیامرگ تبوطر و نیمز ح س کیدزن
ینتخوس ۀدام یم ار هزاجا نیا طیحم یاوه هب
شتآ آرتسگ ثعاب هک دهد یزوس
[ دنوش طیحم رد 21
.]
هب بول م طیارش لیلد ۀدام
ینتخوس شتآ آرتسگ ،هق نم رد یزوس
ةکل ماسارب شتآ
شیپ یزوس ینیب
یم پیت هک دوش ۀدام
آ آرتسگ نیرتشیب یاراد یعیبط لگنج ینتخوس شت
هب نیگنس راب لیلد ینتخوس ۀدام
یم [ دشاب 14 ] نیا هک
هیبش اب هجیتن مه شهوژپ نیا یزاس
شتآ آرتسگ خرن یاراد یلگنج قطانم و هدوب اتسار یم ییلااب یزوس
.دنشاب
رد شتآ شرتسگ رب اوه تبوطر راثآ يددع یسررب لگنج
اه ...
/ و يزورون ناراکمه
06
4 . هجیتن یریگ اهداهنشیپ و
هیبش یجورخ یاتن یزاس
ش لوط ،شتآ آرتسگ خرن ،اپاک بیرض ،نسنروس بیرض هلمج زا ،اه ره یارب شتآ طخ تدش و هلع
،ویرانس هب دش هسیاقم و هبساحم شخب ره یارب هناگادج روط تسا ه
ویرانس نیب رد . ویرانس ،تبوطر تارییغت یاه
ی 7 نیرتمک خرن
آرتسگ شتآ ویرانس هب تبسن ار یزوس رگید یاه
تسا هداد ناشن ویرانس یارب اپاک و نسنروس بیرض نیرتشیب نینچمه .
ی کی
اب 2 دصرد ربارب تبوطر 01
/ 1 و 77 / 1 یم دشاب . ماسارب یاتن هیبش یزاس یم اوه تبوطر شیازفا اب هک تفرگ هجیتن ناوت
هب تروص تبوطر یور رب یتارییغت دهاش میقتسمریغ دام
ۀ ینتخوس لماوع رگید و رثؤم
شتآ رب .دوب میهاوخ یزوس هب هجوت اب
هیبش یاتن ویرانس یزاس
تبوطر یاه دورکلم لگنج رد
شتآ نامز رد لااب تبوطر ، یم یعقاو یزوس
لماوع زا دناوت یعیبط
یریگولج زا
شتآ آرتسگ دشاب
شتآ دهاش تلاح نیا رد هک عیسو ح س رد یعیبط یزوس
دوب میهاوخن تبوطر نازیم هب هجوت اب .
لگنج رد دایز نهپ یعیبط یاه
شتآ عوقو لامتحا ،روشک لامش گرب نآ رد یزوس
هب یحم لماع کی ببس رایسب ،ییاهنت هب ی
شتآ داجیا یارب یمیلقا طیارش هعومجم هب زاین و تسا زیچان یزوس
دراد رتماراپ رادقم شیازفا هب هجوت اب سپ . ویرانس زا اه
ی 7 هب
0 ات دوش فیرعت هدودحم نیا رد یرتشیب ییاهویرانس دیاب قن
ة .دوش ادیپ هنیهب راثآ
هشقن هیبش یجورخ یاه یزاس
تآ راتفر هدش ش
شتآ آرتسگ خرن لماش یم هلعش لوط و شتآ طخ تدش ،یزوس
لکش هب دناوت
ًلاماک تیریدم یلحم نلاوئسم طسوت یتایلمع
شتآ .دریگ رارق هدافتسا دروم رتشیب آزادرپ نودب ،یزوس
5 عبانم .
[1]. Adab, H., Devikanniah, K., & Solaimani, K. (2013). Modeling fire risk in northeast of Iran using remote sensing and GIS techniques. Natural Hazards, 65, 1723-1743.
[2]. Liu, W., Wang, S., Zhou, Y., Wang, L., & Zhange, S. (2010). Analysis of forest potential fire Environment Based on GIS and RS. Proceedings of 18th International conference on geo-information. Beijing, China, pp:
18-20.
[3]. North, M.P., Stephens, S.L., Collins, B.M., Agee, J.K., Aplet, G., Franklin, J.F., & Fulé, P.Z. (2015).
Reform forest fire management: Agency incentives undermine policy effectiveness. Science, 349, 1280-1281.
[4]. Vilar, L., Garrido, J., Echavarría, P., Martínez-Vega, J. & Martín, M. P. (2019). Comparative analysis of CORINE and climate change initiative land cover maps in Europe: Implications for wildfire occurrence estimation at regional and local scales. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 78; 102-117.
[5]. Nami, M. H., Jaafari, A., Fallah, M. & Nabiuni, S. (2018). Spatial prediction of wildfire probability in the Hyrcanian ecoregion using evidential belief function model and GIS. International Journal of Environmental Science and Technology, 15; 373–384.
[6]. Finney, M. A. (1994). FARSITE: a Fire area simulator for fire manager. Fire Issues and solutions in urban ecosystems. Pacific Southwest Research Station, Forest Service, U.S. Department of Agriculture; p. 55-56 [7]. Finney, M. (2004). FARSITE: Fire Area simulator-model development and evaluation united states
Department of Agriculture, Forest Service, Rocky Mountain Research Station. 47 p.
[8]. Duane, A., Kelly, L., Giljohann, K., Batllori, E., McCarthy, M. & Brotons, L. (2019). Disentangling the Influence of Past Fires on Subsequent Fires in Mediterranean Landscapes. Ecosystems, 22; 1338–1351.
[9]. Cruz, M. G., and Fernandes, P. M,. (2008). Development of fuel models for fire behaviour prediction in maritime pine (Pinus pinaster Ait.) stands. International Journal of Wildland Fire, 17; 194–204.
[10]. Cai, L,. He, H.S., Wu, Z., Lewis, B.L. & Liang, Y. (2014). Development of standard fuel models in boreal forests of Northeast China through calibration and validation. PLoS One, 9(4): e94043.
[11]. Cai, L,. S.He, H,. Liang, Y,. Wu, Z. & Huang, C. (2019). Analysis of the uncertainty of fuel model parameters in wildland fire modelling of a boreal forest in north-east China, International Journal of Wildland Fire, 28; 205-215.
[12]. Sadat Razavi, A,. Shafiepoor motlagh, M,. Noorpoor, A, & Ehasani, A. (2022). Modelling the Effect of Temperature Increments on Wildfires. Pollution, 8(1), 193-209. (In Persian)
[13]. Duguy, B., Alloza, J. A., Roder, A., Vallejo, R. & Pastor, F. (2007). modeling the effects of landscape fuel treatment on fire growth and behaviour in a mediterranean landscape (eastern spain). International Journal of Wildland Fire, 16, 619-632.
[14]. Jahdi, R., darvishsefat, A., & Etemad, V. (2014). predicting forest fire spread using fire behavior model (case study: malekroud forest-siahkal). Iranian Journal of Forest, 5 (4), 419-430. (In Persian)
[15]. Zinger, K., Carvalho, L. M., Peterson, S., Fujioka, F., Dunie, G.J., Jones, C. & Moritz, M. (2020).
evaluating the Ability of FARSITE to simulate wildfires influenced by Extreme Downslope winds in santa Barbara, california. Fire, 3, 29.
[16]. Weather Underground’s WunderMap, https://www.wunderground.com/ (accessed November 7, 2021).
[17]. Arca, B., Bacciu, V., Duce, P., Pellizzaro, G., Salis, M. & Spano, D. (2015). Use of simulator to produce fire probability Maps in a Mediterranean Area.
[18]. Hamadeh, N., Karouni, A., Daya, B. & Chauvet, P. (2017). Using correlative data analysis to develop weather index that estimates the risk of forest fires in Lebanon & Mediterranean: Assessment versus prevalent meteorological indices. Case Studies in Fire Safety, 7; 8-22.
[19]. Shinneman, D. J., Germino, M. J., Pilliod, D. S., Aldridge, C. L., Vaillant, N. M., & Coates, P. S. (2019).
The ecological uncertainty of wildfire fuel breaks: Examples from the sagebrush steppe. Frontiers Ecology Environment, 279–288.
[20]. Toivanen, J., Engel, C. B., Reeder, M. J., Lane, T. P., Davies, L., & Webster, S. (2019). Coupled atmosphere-fire simulations of the Black Saturday Kilmore East wildfires with the Unified Model. Journal of Advances in Modeling Earth Systems, 11, 210–230.
