یبایزرا تافص یخرب
یمک هویم هدوت نغور برچ یاهدیساو یاه
یودرگ هقطنم
ناتسا(هذیا ناتسزوخ
)
روصنمدایصمیرم
*
ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ،ینابغاب یسدنهم و مولع هورگ ،ینابغاب دشرا یسانشراک هتخومآ شناد sayadmansour@yahoo.com
ح راتخم یردی
ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ،ینابغاب یسدنهم و مولع هورگ رایشناد [email protected]
فطصم ی تمحر ی نج دابآدی
ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ،ینابغاب یسدنهم و مولع هورگ رایداتسا [email protected]
حلاص اضردمحم ی
ملس ی
ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ،ینابغاب یسدنهم و مولع هورگ رایداتسا [email protected]
هدیکچ یایه ییگژیو هچرگا .دراد ناریا رد یدایز یکیتنژ عونت رذب اب ریثکت لیلد هب هک تسا ناریا یموب یاه هویم کشخ زا یکی ودرگ ناتیسا رد ودریگ ییکیتنژ عوینت درویم رد ییلو تیسا هیتترگ راریق یسررب دروم ناریا فلتخم طاقن رد ودرگ هویم یفیک و یمک پ رد .تسا هدیدرگن رشتنم یشرازگ ناتسزوخ رد دیغور ریچ یاهدیسا و هویم یمک تایصوصخ یخرب رضاح شهوژ
14 هدویت
،هوییم دایعبا دینداد نایشن ایایتن .تیترگ راریق ییسررب دروم )ینیسح تاداس و لامک یجاح ،دنویش قطانم( هذیا یموب یودرگ آ .دنتیشاد یراد ینعم توافت هذیا یودرگ یاه هدوت رد زغم دصرد و هویم نزو ،هویم لکش یاه صخاش ریچ یاهدییسا زیلاین
رد ودرگ دغور 14
( دویب دییسا کیئلونیل دیرتشیب یاراد دنویش هدوت داد ناشن هدوت 88
/ 60 ینییسح تادایس هدویت .)دیصرد A
( دوب دیسا کیئلوا دیرتشیب یاراد 76
/ 35 .)دصرد ( عابشا رچ یاهدیسا رادقم دیرتشیب رد )SFA
لایمک یجاح یاهدییسا ،D
ا هریجنز کت عابشا ریغ رچ MUFA( ی
هدوت رد ) ینیسح تاداس
هدویت رد یا هرییهنز دینچ عابیشا رییغ رچ یاهدیسا وA
دنویش - 1 بیترت هب ( تشاد دوجو 87
/ 11 ، 36 ، 59 / 72 هذییا هقطنم رد ودرگ یاه هدوت یکیتنژ عونت هدنهد ناشن شیامزآ ایاتن.)
م ناتسزوخ ناتسا رد ودرگ یکیتنژ عونت یسررب هنیمز رد ددرگ یم داهنشیپ .دوب رتیسگ ناکما و ددرگ ماجنا یرتشیب تاعلاط
.دریگ رارق یسررب دروم ناریا یبرغ ونج رد ودرگ تشک
یدیلک تاملک :
،هویم داعبا
،ودرگ ،دیسا کیئلونیل
،یکیتنژعونت هویم کشخ زغم
2
همدقم فرصم دراوم و لااب ییاذغ زرا لیلد هب هک تسا ناریا یموب یاه هویم کشخ زا یکی ودرگ
هجوت دروم ،فلتخم
هجوت شیازتا بجوم هویم یلااب تمیق و ودرگ تخرد بسانم درکلمع ،تخرد دایز رمع لوط .دشاب یم ناگدننک فرصم ودرگ .تسا هدش ودرگ ناتخرد تشک هب نازرواشک اب ناریا
153،642 هنلااس دیلوت و تشک ریز حطس راتکه
405،281 دعب دت
دیچ روشک زا یمهم هاگیاج
دیلوت یاهروشک دیب رد ار .دراد ودرگ هدننک
دوجو ناتخرد داجیا بجوم یرذب اشنم اب ودرگ عونت
یکیتنژ یدایز رد ودرگ فلتخم قطانم رد هدش تشک یاه روشک
هدش
تسا . عونت دوجو تیعمج دیب رد
پیتونژ اختنا یارب ار یدایز تصرت ودرگ یموب یاه همانرب رد هدافتسا و رترب یاه
لاصا یاه ح
یم مهارت ودرگ دروآ
نا دوجو مدع یلو هزادنا ،ناتخرد تخاونکی هزاد
گرزب ودرگ تخرد و یمک تایصوصخ رد عونت دوجو و
و هویم یفیک دییاپ تیفیک
دشاب یم ناریا رد ودرگ یرذب ناتخرد تلاکشم زا 7]
.[ ب تسا هدیدرگ داهنشیپ ار
هرهب ی عبانم زا یرو
عمج و ییاسانش ،هویم ناتخرد یکیتنژ عبانم یروآ
یکیتنژ اس اب و دراد تیمها مرژ یهدنام
مسلاپ اه و هنومن زا رثؤم یریگ
هدوت دومن هدافتسا یداژنهب یاه همانرب رد اهنآ زا ناوت یم هویم ناتخرد یاه 1]
دیتسدلگ([ ،ناراکمه و 1
1999 دروم رد و )
یروآ عمج و ییاسانش ناریا فلتخم قطانم رد ودرگ یاه پیتونژ
ا یددعتم تاعلاطم تسا هدیدرگ ماجن
یکیتنژ عبانم یسررب.
ودرگ رد نانمس 4] ،[ یزکرم ناتسا 5]
، [ ناتسا سرات 3] ناتسلگ ناتسا و[ 1]
.دشاب یم هدش ماجنا تاعلاطم زا یخرب[
یتاعلاطا ناتسزوخ ناتسا رد ودرگ تشک دروم رد یملع عبانم رد یلو ددرگ یم ماجنا زین ناتسزوخ ناتسا رد ودرگ تشک عبانم ییاسانش تیمها هب هجوت اب .تسا هدشن هراشا ناتسزوخ ناتسا رد ودرگ دوجو هب زین اکیناریا رولت رد .تسا هدشن رشتنم ناتسزوخ ناتسا فلتخم قطانم رد ودرگ تشک تیعضو یسررب ،ناتسزوخ ناتسا ییاوه و آ طیارش و ناریا رد ودرگ یکیتنژ ونت هنیمز رد یرتشیب تاعلاطا دناوت یم ناراکمه و یردیح .دهد رارق رایتخا رد ناریا رد ودرگ یکیتنژ ع
2] و یمک تایصوصخ[
و هداد رارق هعلاطم دروم ار )ناتسزوخ ناتسا یقرش لامش( کلمغاب هقطنم رد ودرگ یاه هویم یفیک 15
نایم رد رترب پیتونژ
.دندومن ییاسانش ار هقطنم یودرگ یاه هدوت تشک قطانم زا یکی هذیا هقطنم دننام هذیا ناتسرهش فلتخم قطانم رد هک دشاب یم ناتسزوخ ناتسا رد ودرگ
،یهل
جاح اس ،هدنل ،لامک س( ینیسح تاد
دیفس آ گنت ر یشرازگ هقطنم دیا یاه هورگ یکیتنژ عونت دروم رد یلو دوش یم تشک )
.تسا هدیدرگن رشتنم ودرگ ناتخرد هویم یفیک و یمک تایصوصخ یسررب رضاح شهوژپ زا فده
ناتسزوخ هذیا هقطنم رد
هب یکی ناونع زا
.تسا ناتسزوخ ناتسا رد ودرگ تشک قطانم
شوروداوم اه
ردشیامزآنیا لاس
1396 ناتسزوخیعیبطعبانمویزرواشکمولعهاگشناد،ینابغابیسدنهمومولعهورگرد
،یناثلام(
35
)زاوها یرتمولیک دشماجنا
یاهاتسورردودرگیاهغاب.
هقطنم هس
،دنویشوینیسهتاداس،لامکیجاح ناتسرهش(
یقرش لامش ،هذیا
)ناتسزوخ یراذگتملاعوباختنایلصاتهجراهچردهخاشراهچ،تخردرهزاودیدرگباختناغابرهردملاسوبسانمدشرابغلابناتخردوتترگرارقدیدزابدروم دش
. اههویم ی 14 رویرهش رخاوا رد هدش اختنا هدوت 96
و هدش تشادرب زاسپ
هاگشیامزآ هب لاقتنا و
6.Goldstein
3
دشهتترگهویمیهطستبوطراتدنتترگرارقهچراپیورقاتایامدوهیاسطیارشردهامکیتدمهب،زبسهتسوپتذح .
هزادناسپس دشماجنااههویمردرظندرومیاهصخاشیاهیریگ
.
هویملکش،هویملوطورطق (
لوطصخاشساسارب /
هویمرطق )
هزادنلااتیجیدسیلوکزاهدافتسااب دشیریگ
. هویمنزو ،
تقدابلاتیجیدیوزارتزاهدافتساابزغموتسوپ 001
/ 0 هزادنامرگ دشیریگ .
دغور جارختسا یمیشناصصختمیمسرنمجناشورساسارب
1] [ (AOAC, 1990)
دشماجنا و ه هزادنا برچیاهدیسایریگ زا هدافتسا اب
یزاگ یتارگوتامورک هاگتسد دشماجنا
.
زا هدافتسا اب اه هداد یرامآ زیلانآ
Anova- one way
حطس رد یکوت نومزآ زا هدافتسا اب اه دیگنایم هسیاقم و هدش ماجنا
لامتحا 05 / 0 یاهرازتا مرن زا یرامآ زیلانآ یارب و لسکا رازتا مرن زا اهرادومن مسر یارب .دش ماجنا
Malab ver. 16
و
SAS
.دیدرگ هدافتسا
اتن ی ج و ثحب
صخاش یکیزیف یاه هویم
هدوت یاه هویم لوط لامک یجاح
هوییم کشخ لوط .دوب اه هدوت ریاس رد هویم کشخ لوط زا رتشیب یراد ینعم روط هبA
هدوت رد دنویش هدوت رد هویم کشخ رطق دیرتشیب .دوباهرامیت ریاس رد هویم کشخ لوط زا رتمک یراد ینعم روط هبD
تادایس
ینیسح هدوت رد هویم کشخ رطق اب هک دوبB
ینیسح تاداس زا رتیشیب یراد یینعم رویط هیب یلو تشادن یراد ینعم توافتA
.دوب اه هدوت رباس رد هویم رطق هدوت رد هویم کشخ یانهپ
تاداس ینیسح رد هویم کشخ یانهپ زا رتشیب یراد ینعم روط هبB
دنویش یاه هدوت .دوب اهرامیت ریاس دنویش ، A
دنویش وB .دندوب هویم کشخ یانهپ دیرتمک یارادD
یوریک صخایش دیرتیشیب
یاه هدوت رد ندوب دنویش
دنویش ،D دنویش وC
- 1 هدویت ریایس رد ندویب یوریک صخایش زا رتشیب یراد ینعم روط هب هک دوب
یودرگ یاه هدوت رد ندوب یورک صخاش .دوب هذیا یودرگ یاه لامک یجاح
دویب ایه هدوت ریاس زا رتمک یراد ینعم روط هبA
رادومن(
1 - .)ه اقم ایشن هذیا هقطنم یودرگ فلتخم یاه هدوت رد هویم نزو دیگنایم هسی دیرتیشیب هیک داد ن
هدویت ردیهویم نزو
یاه لامک یجاح لامک یجاح وA
تشاد دوجو E (
1 - ایه هدویت ربایس رد هویم کشخ نزو زا رتشیب یراد ینعم روط هب هک )د
دوب هدوت رد زغم دصرد نازیم دیرتشیب.
دنویش ( دوبA
53 / 54 دصرد لایمک یجایح هدوت رد زغم دصرد اب هک ) یینعم توایفتH
و تشادن یراد رادومن( دوب اهرامیت ریاس رد زغم دصرد زا رتشیب یراد ینعم روط هب یل
–1 .)و
رد ودرگ دغور رچ یاهدیسا زیلانآ 14
دنویش هدوت داد ناشن هدوت -
1 ( دوب دیسا کیئلونیل دیرتشیب یاراد 88
/ 60 سپ .)دصرد
یاه هدوت رد دیسا کیئلونیل دیرتشیب ،هدوت دیا زا لامک یجاح
دنویش ،F دنویش وC
بیترت هب( دوب A 28
/ 57 ، 5 / 55 و 7 / 55
هدوت رد دیسا کیئلونیل دیرتمک .)دصرد لامک یجاح
( دوبB 78 / 40 ینیسح تاداس هدوت .)دصرد کیئلوا دیرتشیب یاراد A
( دوب دیسا 76
/ 35 هدوت رد دیسا کیئلوا دیرتمک یلو )دصرد دنویش
- 1 ( دوب 04 / 16 .)دصرد
یسا رادقم دیرتشیب (عابشا رچ یاهد
یاه هدوت رد )SFA لامک یجاح
دنویش ،A - 1 لامک یجاح ، دنویش و H
هب( دوب D
بیترت 99 / 10 ، 34 / 11 ، 67 / 10 و 16 / 10 یا هظحلام لباق توافت اه هدوت ریاس دغور رد عابشا رچ یاهدیسا .)دصرد
( عابشاریغ یا هریجنز کت رچ یاهدیسا دیرتشیب .دنتشادن داس هدوت رد )MUFA
ینیسح تا ( دوبA
76 / 35 یلو )دصرد
دنویش هدوت رد عابشاریغ یا هریجنز کت رچ یاهدیسا دیرتمک -
1 ( دوب 22 / 16 رچ یاهدیسا دیرتمک و دیرتشیب ،)دصرد
( عابشا ریغ یا هریجنز دنچ لامک یجاح یاه هدوت رد )PUFA
ینیسح تاداس و F بیترت هب ( تشاد دوجو A
43 / 68 و
33 / 54 .) ( ینلاوط هریجنز اب عابشا رچ یاهدیسا )LCSF
دیب هذیا یودرگ یاه هدوت رد 96
/ 1 ایت 43 / 2 لیباق توایفت و دویب رییغتم
.تشادن دوجو اه هدوت دیب یا هظحلام
4
هجیتن یریگ ناتیسا یقریش لامیش رد هذییا هیقطنم یودریگ یایه هدویت دیغور رچ یاهدیسا و زغم دصرد ،هویم داعبا داد ناشن ایاتن داد نایشن هذییا هیقطنم رد ودرگ دغور تیفیک و هویم یمک تایصوصخ رد عونت دوجو .دنداد ناشن یهجوت لباق عونت ناتسزوخ یدراویم هیب هیجوت ایب دیینچ مه .دوش حرطم ناریا رد ودرگ یکیتنژ عونت زکارم زا یکی ناونع هب دناوت یم زین ناتسزوخ ناتسا هدوز دشر عورش ،یگدزامرس دوجو مدع دننام تایقیقهت مایجنا ،لوصهم یسردوز دینچ مه و روشک قطانم ریاس هب تبسن ماگن
هتشاد تیمها ناتسزوخ ناتسا رد ینابغاب تلاوصهم عونت شیازتا رد دناوت یم ناتسزوخ ناتسا یموب یاهودرگ هنیمز رد رتشیب .دشاب
رادومن 1 - کشخ لوطهسیاقم م
رطق ،)فلا( هوی م کشخ
کشخ یانهپ ،) (هوی ندوب یورک صخاش ،)د( هویم کشخ نزو ،)ج( هویم
رد )و( زغم دصرد ،)ه(
هدوت ودرگ یاه ی ا هقطنم هذی ( ناتسا )ناتسزوخ
:اه هدوت تاصخشم 1
- لامک یجاح ،A
2 - لامک یجاح ،B
3 - ینیسح تاداس ،A
4 - دنویش - 1 ، 5 - دنویش ، A 6 - لامک یجاح ،D
7 -
لامک یجاح ، E
8 - لامک یجاح ،F
9 - دنویش ،B 10 - لامک یجاح ،G
11 - دنویش ،C 12 - ینیسح تاداس ،B
13 - لامک یجاح ،H
14 - دنویش D
دیگنایم یاطخ لامتحا حطس رد کرتشم فورح ای فرح یاراد یاه 5
ینعم توافت یکوت نومزآ دصرد .دنرادن یراد
5
لودج 1 - هذیا یودرگ یاه هدوت دغور رچ یاهدیسا زیلانآ ایاتن
SFA :Saturated fatty acids
MUFA :Monounsaturated fatty acids PUFA: polyunsaturated fatty acids LCSF: Long chain saturated fatty acids
عجارم 1 . ا .س ،ویلکتروپ ینیسهم و .ج .س ،هداز یویسوم ،.و ،مدیقم ینایترع ،.ک ،یتدحو ،.م ،ینافیرش ،.ع ،این ماشتح 8813
.
یهاییگ دییلوت یایه شهوژیپ .ناتسلگ ناتسا فلتخم قطانم یموب یودرگ یاه هدوت یکیژولوتروم عونتیسررب (
مویلع
یعیبط عبانمو یزرواشک .)
16 ( 3 :صص ،) 29 - 48 .
2 . ،.م ،یردیح .ف ،یبارهم و .م ،دابآ دینج یتمحر
1397 یودریگ یایه هدویت هوییم یفیک و یمک تایصوصخ یسررب .
.ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد .یشهوژپ حرط .)ناتسزوخ ناتسا( کلمغاب 3 . تداعس
، ی و.
یدنز
، .پ 1378 . ( ودرگ رترب ناتخرد یبایزرا و ییاسانش Juglansregia L.
رات ناتسا رد ) .س
شهوژیپ
گدنزاس و ی 14 ( 3 ) صص . : 18 - 14 .
4 . ولماش ف ، ئاضر .م ،ی ب و.ع ،ینابای دمحا ناخ
.ع ،ی ( 1395 سررب .) ی ژولوتروم عونت یکی
تونژ پی یاه ودرگ ی ناتسرهش
رشن .رهشدازآ هی
نابغاب مولع ی
, 30 ( 3 ,) 469-479 .
5 . . ،یمساق و .د ،ینسح ،.ک ،ینازرا ،.م ،یمساق 1390
هویم تایصوصخ رد عونت . 12
ودرگ پیتونژ
Juglansregia L.( )
ییاذغ عیانص و مولع همانلصت .یزکرم ناتسا رد ،
8 ( 31 :) 68 - 63 .
6. AOAC. 1990. Official Methods of Analysis of Association of Official Analytical Chemists.
15th edn. Arlington Va, USA: 1–50.
هدوت
رچ دیسا
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
دیسا کیتیملاپ
76 / 7 66 / 6 99 / 6 10 / 8 23 / 7 73 / 7 75 / 7 32 / 7 99 / 6 51 / 6 36 / 7 23 / 7 70 / 7 35 / 7
دیسا کیئلویملاپ
00 / 0 00 / 0 09 / 0 03 / 0 00 / 0 12 / 0 00 / 0 04 / 0 00 / 0 10 / 0 06 / 0 00 / 0 00 / 0 05 / 0
دیسا کیئرائتسا
15 / 3 87 / 2 63 / 2 16 / 3 58 / 2 03 / 4 32 / 2 53 / 2 37 / 2 69 / 2 42 / 2 28 / 2 96 / 2 75 / 2
دیسا کیئلوا
98 / 29 61 / 35 76 / 35 04 / 16 72 / 25 85 / 30 16 / 27 60 / 21 39 / 26 83 / 27 94 / 23 13 / 33 31 / 24 87 / 26
دیسا کیئلونیل
62 / 48 78 / 40 17 / 45 88 / 60 70 / 55 44 / 48 53 / 53 28 / 57 27 / 51 94 / 51 50 / 55 48 / 47 45 / 54 98 / 48
دیسا کینلونیل
35 / 10 91 / 13 16 / 9 71 / 11 63 / 8 48 / 8 12 / 9 14 / 11 190 / 12 66 / 10 50 / 10 78 / 9 48 / 10 183 / 13
دیسا کیدیشارآ
08 / 0 03 / 0 06 / 0 08 / 0 05 / 0 11 / 0 13 / 0 08 / 0 08 / 0 06 / 0 05 / 0 10 / 0 10 / 0 05 / 0
99 sfa / 10 56 / 9 68 / 9 34 / 11 86 / 9 87 / 11 2 / 10 93 / 9 44 / 9 26 / 9 84 / 9 61 / 9 67 / 10 16 / 10
13 mufa / 30 76 / 35 36 22 / 16 87 / 25 21 / 31 16 / 27 65 / 21 39 / 26 15 / 28 16 / 24 13 / 33 31 / 24 03 / 27
97 pufa / 58 69 / 54 33 / 54 59 / 72 33 / 64 92 / 56 65 / 62 43 / 68 17 / 64 8 / 62 05 / 66 26 / 57 93 / 64 81 / 62
43 LCSF / 2 13 / 2 07 / 2 47 / 2 06 / 2 9 / 2 07 / 2 07 / 2 96 / 1 06 / 2 2 97 / 1 26 / 2 16 / 2
6
7. Vahdati, K. and Zareie, N. 2006. Evaluation of side-stub and hypocotyle grafting efficiency for walnut propagation in Iran. Acta Horticulturae, 705, 175-179.
Evaluation of some Quantitative TraitsandProfile of Fatty Acids
of Walnutgenotypesof Izeh (Khuzestan Province)
7
Sayyad Mansour, M. 1*, Heidari, M. 2, Rahmati Joneyd Abad, M.3 andSalehi Salmi, M. 4
1* Graduate student of pomology, Dep. of Horticulture, Khuzestan Agricultural Sciences and Natural Resources University,Mollasani, Khuzestan, Iran
2 Associate Prof. of Horticulture, Khuzestan Agricultural Sciences and Natural Resources University,Mollasani, Khuzestan, Iran
3, 4 Assistant Prof. of Horticulture, Khuzestan Agricultural Sciences and Natural Resources University,Mollasani, Khuzestan, Iran
Abstract
Walnut is one of the native fruits of Iran which due to its propagation with seeds has great genetic diversity in Iran. Although the quantitative and qualitative characteristics of walnut fruit have been studied in different parts of Iran, there is no report on the genetic variation of walnut in Khuzestan province. In the present study, some quantitative characteristics of fruit and profile of fatty acids in 14 genotypes of Izeh (Sheivand, Haji Kamal and Sadat Husseini regions) were investigated. Results showed that fruit dimensions, fruit shape indices, fruit weight and kernel percentage were significantly different in walnut genotypes. Analysis of walnut oil fatty acids in 14 genotypes showed that Sheivand-1 had the highest amount of linoleic acid (60.88%). Sadat Husseini-A had the highest oleic acid (35.76%). The highest amount of saturated fatty acids (SFA) was in Haji Kamal- D, Monounsaturated fatty acids (MUFA) in Sadat Husseini-A and polyunsaturated fatty acids (PUFA) in Sheivand-1 (11.87, 36, 72.59, respectively). The results showed genetic variation of walnut stands in Izeh region. It is suggested that further studies be carried out on the genetic variation of walnut in Khuzestan province and the possibility of expanding walnut cultivation in southwestern Iran.
Keywords: Fruit Dimension, Walnut, Linoleic Acid, Genetic Variation, Kernelof Nut
