معاونت پژوهشی و فناوری

(1)

أ

یروانف و یشهوژپ تنواعم

یتاقیقحت حرط ییاهن شرازگ

هیامرس و یعیزوت یربهر نیب هطبار یسررب یرگ یجنایم اب رییغت هب دهعت اب یتخانشناور

رییغت یدمآراکدوخ

حرط نایرجم :

نلاباب دهاز لداع رافغ روپ نایمیرک

یتیبرت مولع یشزومآ هورگ یسانشناور و یتیبرت مولع هدکشناد

یلیبدرا ققحم هاگشناد یشهوژپ تنواعم هزوح یلام تیامح و بیوصت اب حرط نیا .تسا هدیدرگ ارجا

ناتسمز

1395 -

(2)

ب

نا

بلاطم تسرهف

ص هحف

فده و همدقم :لوا لصف

همدقم ...

...

2

-1 -2 ب ی نا هلئسم ...

...

4

-1 -3 مها ی ت ترورض و شهوژپ

...

9

-1 -4 شهوژپ فادها ...

...

11

-1 -4 -1 لک فده ...ی

...

11

-1 -4 -2 ئزج فادها ...ی

...

11

-1 -5 شهوژپ تلااوئس ...

...

11

-1 -6 ضرف ی ه اه ی شهوژپ ...

...

12

-1 -7 رعت ی ف هافم ی ...م ...

...

12

-1 -7 -1 رعت ی ف موهفم ...

...

12

-1 -8 -1 رعت ی ف لمع ی تا ...ی ...

...

13

-1 -9 ربهر ی زوت ی ع ...ی ...

...

13

-1 -10 ربهر ...ی ...

...

14

(3)

ج

-1 -11 اه کبس ی ون ی ن ربهر ...ی ...

...

14

-1 -12 ربهر ی تکراشم ...ی

...

15

-1 -13 ربهر ی لوحت ...ی ...

...

16

-1 -14 ربهر ی زوت ی ع ...ی ...

...

16

-1 -15 و ی گژ ی اه ی ربهر ی زوت ی ع ...هدش ...

...

18

-1 -16 هیرظن عیزوت یربهر یاه ...ی

...

20

-1 -16 نلایپسا هیرظن1 ...

...

20

-1 -16 نورگ هیرظن2 ...

...

21

-1 -16 روملا هیرظن ...

...

22

-1 -17 اه هزاس ی ربهر ی زوت ی ع ...هدش ...

. Error! Bookmark not defined

-1 -18 اه هفلوم ی ربهر ی زوت ی ع ...ی ...

-1 -18 -1 رومام ی مشچ،ت فادها و زادنا

...

-1 -18 -2 مصت ی م گ ی ر ی تکراشم ...ی

...

. defined Error! Bookmark not

-1 -18 -3 اه راتفر ی ربهر ...ی ...

-1 -18 -4 زرا ی با ی ا هفرح هعسوت و ...ی

...

-1 -18 -5 گنهرف ...

...

-1 -18 -6 نتبم لماعت ی

دامتعا رب ...

...

-1 -18 -7 امح ی ت هبناج همه ...

...

-1 -19 امرس ی ه تخانشناور ...ی

...

-1 -20 دمآراکدوخ ...ی

...

-1 -20 -1 دمآراکدوخ رب راذگ رثا عبانم ...ی

....

-1 -20 -2 و جنپ ی گژ ی لک ی د ی دمآراکدوخ ی

امرس رد ی ه تخانشناور ...ی

. ined Error! Bookmark not def

-1 -20 -3 دمآراکدوخ تارثا ی

اهدرکراک رب ی

تخانشناور ...ی

-1 -20 -4 هوقلاب عناوم ی

دمآراکدوخ ...ی

...

-1 -21 ما ی راود ...ی ...

. . Error! Bookmark not defined

(4)

د

-1 -22 ما هعسوت ی د دم رد ی نار نانکراک و ...

...

-1 -23 اه نامزاس ی

ما ی ...راود ...

-1 -24 ما عناوم ی د نامزاس رد ...

...

-1 -25 ب شوخ ی ن ...ی ...

-1 -26 ب شوخ ی ن ی نامزاس رد ...

...

-1 -27 ب شوخ ی ن ناسنا عبانم ندوب ی

نامزاس ...

-1 -28 وقت ی ت ب شوخ ی ن ی ناسنا عبانم رد ی

نامزاس ...

-1 -29 ب شوخ ی ن ی ...بذاک

...

-1 -30 روآ بات ...ی

...

-1 -31 5 لدم شخب ی روآ بات ...ی

...

-1 -32 روآ بات هعسوت ی

حم رد ی ط ...راک ...

-1 -33 ربهر ی روآ بات نانکراک و ...

...

-1 -34 غت یی ...ر ...

...

-1 -35 غت هب تبسن نانکراک شنکاو یی

تار نامزاس ...ی .

Error! Bookmark not defined

-1 -36 غت حطس یی ...ر ...

-1 -37 غت عاونا یی ...ر ...

. or! Bookmark not defined Err

-1 -38 غت هب تبسن شرگن یی

...ر ...

-1 -39 دمآراکدوخ ی

غت یی ...ر ...

-1 -40 غت هب دهعت یی

...ر ...

-1 -41 قفوم لماوع ی

ت مآ ی ز غت هب دهعت رد یی

...ر .

Error! Bookmark not defined

-1 -42 دم ی ر ی ت غت یی ...ر ...

-1 -43 پ ی ش ی هن شهوژپ ...

...

-1 -43 -1 قحت ی تاق لخاد ...ی ...

-1 -43 -2 پ ی ش ی هن جراخ ...ی ...

-1 -44 دنب عمج ...ی

...

. Bookmark not defined Error!

(5)

ه

:مود لصف اهشور داوم

-2 -1 شهوژپ شور ...

...

Error! Bookmark not defined.

-2 -2 رامآ هعماج ...ی

...

-2 -3 گ هنومن شور و هنومن ی

ر ...ی ...

-2 -4 اهرازبا ی روآ عمج ی

تاعلاطا ...

...

-2 -4 -1 ربهر همانشسرپ ی

زوت ی ع ...ی ...

-2 -4 -2 امرس همانشسرپ ی

ه تخانشناور ...ی

...

-2 -4 -3 دمآراکدوخ همانشسرپ ی

غت یی ...ر ...

-2 -4 -4 غت هب دهعت همانشسرپ یی

...ر ...

2-5 - زجت شور ی

ه لحت و ی ...ل ...

جیاتن :موس لصف

3-1 - ی هتفا اه ی صوت ی ف ...ی ...

3-2 - ی هتفا اه ی طانبتسا ...ی

...

تاداهنشیپ و یریگ هجیتن ،ثحب :مراهچ لصف

-1 -4 ...ثحب ...

...

-2 -4 تن ی هج گ ی ر ...ی ...

-3 -4 دودحم ی ت اه ی شهوژپ ...

...

-4 -4 پ ی اهداهنش ی شهوژپ ...

...

-1 -4 -4 پ ی اهداهنش ی دربراک ...ی ...

-2 -4 -4 پ ی اهداهنش ی شهوژپ ...ی ...

ذخام و عبانم ...

...

. not defined Error! Bookmark

پ ی تسو دماراکدوخ همانشسرپ :فلا ی

غت یی ...ر ...

پ ی تسو غت هب دهعت همانشسرپ :ب یی

...ر ...

پ ی تسو امرس همانشسرپ :ج ی

ه تخانشناور ...ی

...

پ ی تسو ربهر همانشسرپ :د ی

زوت ی ع ...ی ...

اهرادومن و لوادج تسرهف

لودج -3 -1 اه هرامآ ی صوت ی ف ی ربهر ی زوت ی ع ی اه هفلوم و ی

...نآ Error! Bookmark not defined.

(6)

و

لودج -3 -2 اه هرامآ ی صوت ی ف ی امرس ی ه تخانشناور ی

اه هفلوم و ی

لودج -3 -3 اه هرامآ ی صوت ی ف ی دماراکدوخ ی

غت یی ...ر Error! Bookmark not defined.

لودج -3 -4 اه هرامآ ی صوت ی ف ی امرس ی ه تخانشناور ی

اه هفلوم و ی

لودج -3 -5 ارض ی ب گتسبمه ی ب ی ن غتم ی اهر ی شهوژپ ...

3لودج 6- - نومزآ هرامآ رادقم تلتراب وKMO

...

هرامش لکش ارض :1

ی ب مخت ی ن راتخاس لدم درادناتسا ی

شهوژپ ...

هرامش لکش نعم دادعا :2

ی راد ی راتخاس لدم ی

شهوژپ ...

لودج -3 -7 ارض ی ب قتسم رثا ی

،م غ ی ر قتسم ی م غتم ی اهر ی شهوژپ ...

لودج -3 -8 اه صخاش ساسا رب شهوژپ لدم شزارب ی

گدنزارب ...ی

کچ ی هد

م اب رییغت هب دهعت اب یتخانشناور هیامرس و یعیزوت یربهر نیب هطبار یسررب فده اب شهوژپ نیا یرگ یجنای

زا و یدربراک فده رظن زا شهوزپ .دش ماجنا یلیبدرا ققحم هاگشناد نانکراک رد رییغت یدمآراکدوخ شور رظن

( یگتسبمه عون زا یفیصوت هیلک شهوژپ یرامآ هعماج .دشاب یم )SEM

ی یبدرا ققحم هاگشناد نانکراک دندوب یل

مجح هب یا هنومن ،سرتسد رد یریگ هنومن شور زا هدافتسا اب و ناگروم لودج هب هجوت اب هک ن180

.دش باختنا رف

عت و رییغت یدمآراکدوخ ،یتخانشناور هیامرس ،یعیزوت یربهر همانشسرپ زا اه هداد یروآ عمج یارب رییغت هب ده

ت یارب .دش هدافتسا رازفا مرن زا اه هداد لیلحت و هیزج

spss و نیگنایم( یفیصوت رامآ یاهشور و )درادناتسا فارحنا

رازفا مرن و )فونریمسا فورگوملوک نومزآ و نوسریپ یگتسبمه بیرض( یطابنتسا راما یاهشور و LISREL

هدافتسا

ر هیامرس و یعیزوت یربهر هک داد ناشن اه هداد لیلحت و هیزجت جیاتن .دش مآراکدوخ رب یتخانشناو

رثا رییغت ید

اد میقتسم و تبثم رثا نانکراک رییغت هب دهعت رب زین رییغت یدماراکدوخ و دنراد میقتسم و تبثم شقن نینچمه .دنر

هطساو یغت هب دهعت اب یتخانشناور هیامرس مه و یعیزوت یربهر نیب هطبار رد رییغت یدماراکدوخ ی .دوب راد ینعم ری

:یدیلک تاملک رییغت هب دهعت ،رییغت یدمآراکدوخ ،یتخانشناور هیامرس ،یعیزوت یربهر

(7)

1

لوا لصف

فده و همدقم

(8)

2

- 1 - 1 همدقم

و رییغت ،تسین نکمم رییغت زا بانتجا یزورما مطلاتم طیحم رد هک نیا هب هجوت اب یداینب یلصا ،نآ تیریدم

روط هب ار دوخ ،دراگنا هدیدان ار رییغت هک ینامزاس ره اریز .دوش یم بوسحم ینونک تیریدم و ینامزاس هعسوت رد تسا هتخادنا هرطاخم هب یدج اروس و گنیس(

،1

.)2006 امزاس ریخا یاه ههد رد اه ن

هبرجت لاح رد تارییغت

هجوت لباق و ریگمشچ ی

دنتسه تیقفوم هک دنک یم دیدهت ار نامزاس یاقب و

رد تفگ ناوت یم و ،رضاح طیارش

ینوریب طیحم و ینامزاس یاه شلاچ اب هلباقم یارب ار دوخ ییاناوت و تیلباق رگید هتشذگ یاهلح هار و اهدرکیور دنوش نیزگیاج یاههاگدید و اهدرکیور تسا رتهب و هداد تسد زا رصاعم (

اریویلوا یماسوپ ،انیتنلاو ، ،2

012 .)2 شیازفا

یشخبرثا قباطت مده تروص رد هک دنک یم باجیا ار یپ رد یپ یاه قباطت ترورض ینامزاس تارییغت تعرس دنک یم وربور یتادیدهت اب ار اهنامزاس ،رهگ ناساس ،یزیراپ(

)1382 . آ تیقفوم هک دهد یم ناشن ددعتم یاهرام

نیب اه نامزاس رد رییغت تیریدم زا لصاح یاه ات 20

یارب ریذپانراکنا تایرورض زا یکی .تسا هدوب دصرد 50

هب دراوم زا یرایسب رد هک تسا رییغت هب نانکراک دهعت و یگدامآ دوجو ،تارییغت نیا داحیا رد تیقفوم آ

هجوت ن

دوش یمن یفاک لاوکاو(

لاوکین و ،3

.)2005 رییغت هب نانکراک شرگن و یگدامآ ع زا یکی هراومه

رییغت تیقفوم لماو

تساهنامزاس رد .

رییغت یدمآراکدوخ تسا هدش حرطم تیریدم تایبدا رد یگزات هب هک 4

ییاناوت زا دارفا کرادا هب

اهراک ماجنا رد رتهب درکلمع و فلتخم یاهتیعقوم رد تارییغت ندرک هرادا رد دوخ یطیحم تارییغت هب هجوت نودب

دراد هراشا ساناب ،گربنو(

،5

.)2000 هب تبسن نانکراک دهعت نازیم و شریذپ رد هدش ماجنا یاهشهوژپ ساسا رب و

.دراد ییلااب و تبثم تاریثات رییغت

.تساهنامزاس یربهر کبس ،ینامزاس رصانع یکی ناونع هب یربهر کبس لامعا رد ییاناوت یانعم هب یربهر

دوش یم هتفرگ رظت رد فده نیمات تهج هورگ رب ذوفن ،یبارعا و نایئاسراپ(

یربهر کبس ریخا تاعلاطم رد .)1388

1 - Singh, Shura

2 - Oliveira, Valentina, Possamai

3 - Vakola, Nikolaou

4 -Change Self efficacy

5 - Wanberg, Banas

(9)

3

یعیزوت تسا هدش عقاو هجوت دروم اه نامزاس رد راذگ ریثات و نیون یربهر کبس کی ناونع هب1

نلایپسا(

،2

).2006

ت یربهر ،یدربراک حلاطصا کی رد هطساو هب دناوت یم یعیزو

یربهر یاه تیلاعف و ناوریپ ،ناربهر نیب ایوپ لماعت

دوش صخشم لرتنک ،یریذپ کسیر ،یزاس دنمناوت ،تکراشم ،یمیت راک دننام هنایارگناسنا طباور هب درکیور نیا رد

دوش یم زکرمت و دیکات نارگید یور کدنا

،نایسابع(

،یچتخادرپ ،ینامرهق ،یمساقلاوبا .)1391

یربهر عقاو رد

،یعیزوت یریگ میمصت ناوت ،ناشدوخ هک یا هنوگ هب دریگ یم رظن رد فادها ققحت یاه مرها ناونع هب ار نانکراک

(دنراد ار روما صیخشت و حیحص ایراپ ،نروبماک ،نلایپسا

،3

.)2001 تاریثات هب یربهر ناققحم ینامزاس یربهر کبس

مزاس دهعت ،یلغش تیاضر ،یعمج و یدرف یدمآراک نوچمه ییاهدمایپ رب ،نامزاس رد تکراشم ،سرتسا ،هیحور ،ینا

دنا هدرک هراشا ینامزاس دامتعا (

تیل وو د یزتناج ،نتاپ ، ،4

.)2010

هب شبنج نیا هک یا هنوگ هب ،هدش بلج ارگ تبثم یسانشناور هلوقم هب ناسانشناور هجوت ریخا نایلاس رد زا سپ هزورما و تسا هدرک ادیپ هار مه ینامزاس راتفر و تیریدم هزوح یتخانشناور هیامرس ،یعامتجا و یناسنا هیامرس

.تفرگ رظن رد اه نامزاس رد یتباقر تیزم یانبم ناونع هب ناوت یم ار هب ندیسر لامتحا و طیارش زا تبثم یبایزرا

دنمان یم یتخانشناور هیامرس ار راکتشپ اب هارمه و روحم هزیگنا شلات رب ینتبم ،تیقفوم (

گاوه ،نامرون ،زناتول ،5

بات و ینیب شوخ ،یراودیما ،یدماراکدوخ نوچمه یتبثم یتخانشناور یاهریغتم را یتخانشناور هیامرس .)2007 زناتول( تسا هدش لیکشت دنتسه شرورپ و هعسوت ،یریگ هزادنا لباق هک یروآ ،6

.)2007

رییغت هدیدپ و

،نآ هب نانکراک دهعت رد و هتشاذگ ریثات اههورگ و دارفا همه رب هدمع و یساسا یشلاچ ناونع هب

،لاوکین و لاوکاو( تسا هدوب ناققحم هجوت دروم هراومه ریخا نایلاس شلات دوخ تاعلاطم رد ناققحم اذل .)2005

ر اه نامزاس و دارفا رد رییغت داجیا یارب یگدامآ هدننک ینیب شیپ و رثوم لماوع ات دنا هدرک ییاسانش و نییعت ا

1 -Distributed leadership

2 - Spillane

3 - Spillane, Camburn, Pareja

4 - Leithwood, Patten, Jantzi

5 - Luthans, Norman, Hughes

6 - Luthans

(10)

4

نوچمه یلماوع هک دهد یم ناشن نانکراک نیب رد رییغت هب دهعت و شریذپ هنیمز رد هدش ماجنا تاعلاطم .دننک .دنراذگ یم ریثات رییغت هب دهعت رب رییغت یدمآراکدوخ و رییغت هب شرگن ،یتخانشناور هیامرس ،یربهر کبس فده

کبس نیب هطبار یسررب ،شهوژپ نیا ماجنا زا یجنایم شقن اب رییغت هب دهعت اب یتخانشناور هیامرس و یعیزوت یربهر

یرظن لدم کی تروص هب اهریغتم نیا نیب طباور و تسا یلیبدرا ققحم هاگشناد نانکراک نیب رد رییغت یدماراکدوخ یبایزرا و حرطم .دیدرگ

- 1 - 2 هلئسم نایب

ینامزاس رییغت عوضوم ،تیریدم یشهوژپ تایبدا رد هزورما و تسکش و اهنامزاس رب رثوم لماوع نیرت مهم زا

دشاب یم اهنآ تیقفوم (

،ولیلواپ انایزیت ،ونانگم ،ایتنلاپ ،1

اب زور ره اهنامزاس و دارفا هک تس یا هدیدپ رییغت .)2014

دنوش یم ههجاوم نآ انلایتاب(

ردناسکلآ ،چیپ ،نیتراملیگ ، ،2

اقب یارب ات دنراد زاین اهنامزاس و .)2010 بسانم شنکاو

دنشاب هتشاد فلتخم یطیحم تارییغت هب تبسن ار زنیترام(

،3

یزیچ ره زا شیب نامزاس رد رادیاپ رییغت .)2008

دهعت لیلد نیمه هب ،دنام یم میقع رییغت ،دشابن شریذپ نیا هچنانچ و تسا نانکراک یوس زا نآ شریذپ رب یکتم ح یرما ،تارییغت نیا هب رییغت زا رثاتم نانکراک تسا یتای

،یوضترم و ،یدهاز(

رناک .)1387 (4

هب دهعت) 1992

دقتعم و دنک یم داجیا یساسا یگتسویپ ،رییغت فادها و دارفا نیب هک تسا هدرک فیصوت یلماع ناونع هب ار رییغت تسا دارفا دهعت نادقف ،رییغت یاه هژورپ تسکش رد لیخد لماع نیرتمهم تسا گنیج و گنین(

،5

و ریام .)2012

ره ( چتیوکز دنک یم ریگرد لمع زا یاه هرود رد ار درف هک دندومن فیرعت ییورین ناونع هب ار رییغت هب دهعت )2001

ساسارب رییغت زا تیامح هئارا هب لیامت )فلا دعب هس هدننک سکعنم و تسا مزلا رییغت کی قفوم یارجا یارب هک ه تخانش )ب )یفطاع دهعت(دشاب رییغت یتاذ ییایازم هب رواب تیامح هئارا یارب ای تسکش اب هارمه هک دشاب ییاه هنیز

1 - Paolillo, Platania, Magnano, Tiziana

2 - Battilana, Gilmartin, Pache, Alexander

3 - Martins

4 - Conner

5 - Ning, Jing

(11)

5

و زگنیماک .دشاب یم )یراجنه دهعت( رییغت زا تیامح هئارا یارب رابجا ساسحا )ج )رمتسم دهعت(دراد دوجو رییغت زا ( یلروا تسا دارفا دهعت بسک یگنوگچ ییاسانش ،رییغت تهج شلات عون ره رد یساسا تیلاعف دنداد ناشن )1385

یز رگم ؛دش دهاوخن قفوم یلوحت همانرب چیه و دوب دهاوخ راوشد رایسب یلبق تیعقوم زا جورخ ،دشابن دهعت هچنانچ ار

.دریگ رارق دهعت و کرد دروم نانکراک بناجزا هکنیا هب دهعت ظفح و داجیا

ینتبم و هناهاگآ یاهتیلاعف مزلتسم رییغت

هیور ذاختا رب همانرب یاه

تلفغ و تسا هدش یزیر ا

یم ور هبور یدج عناوم اب ار رییغت اهنآ ز تسا مزلا نیاربانب .دزاس

راتفر هک دوش هشیدنا یتادیهمت ،رییغت دروم رد بسانم درکیور ذاختا اب ات همانرب اب وسمه دارفا

و لکش رییغت یاه

دنریگ تهج ،یوضترم و یدهاز(

.)87 د رییغت هب دهعت رب رثؤم لماوع هک تسا هداد ناشن تاعلاطم لماوع هتسد هس ر

،یدنیارف هنیمز

هقبط ییاوتحم و یا هدش یدنب

هس لماوع نیا زا کی ره هک دنا رب رگیدکی زا لقتسم ،هناگ

شیارگ

یم عقاو رثؤم رییغت هب تبسن نانکراک نوش

د نایداب و سیکانمرآ(

،1

رییغت رب رثوم ینامزاس لماوع زا یکی .)1993

اهنامزاس ناربهر یربهر ،اهنامزاس رد هب دناوت یم و تسا ینامزاس فادها ققحت یارب یمهم لماع یربهر .دشاب یم

دنک یم کمک لک کی ناونع هب نامزاس هب شخب رثا یاهدرکلمع اب و دشاب رثوم ینامزاس یشخب رثا رب تبثم روط .

هم زا یکی دهد یم ناشن دهاوش هک دشاب یم یعیزوت یربهر اه هیرظن نیرت دیدج زا یکی اتسار نیا رد لماوع نیرتم

تسا ینامزاس تبثم تارییغت رب رثوم نلاوف(

،2

نلایپسا ،2006 ،3

ههد رد یعیزوت یربهر هدیا .)2006 و 1980

تفرگ لکش1990 ،ینیسح ،یدوواددمحم(

و دامتعا رب ینتبم هک تسا یربهر زا یلکش یعیزوت یربهر .)1392

فادها دربشیپ رد اضعا شقن رب دیکات اب فیاظو لماک ضیوفت تسا

گنف و زلیا(

،4

،یربهر کبس نیا رد .)2011

اه تیلاعف ماجنا روظنم هب نانکراک ندرک ریگرد دنور رب اهنت هک تسا ینارظان و ناتسرپرس دح رد یربهر شقن ناوت ،ناشدوخ هک ییا هنوگ هب دریگ یم رظن رد فادها ققحت یاه مرها ناونع هب ار نانکراک و دننک یم تراظن حیحص یریگ میمصت دنراد ار روما ماجنا هوحن صیخشت و

( ایراپ ،نروبماک ،نلایپسا 2001 ،

دروم هتکن نیرتمهم .)

تساهنآ ماجنا و اهتیلوئسم شریذپ رد نادنمراک رتشیب هچ ره تکراشم رب دیکات ،یربهر کبس نیا دییات و تنب(

1 - Armenakis, Bedeian

2 - Fullan 3 - Spillane

4 - Iles, feng

(12)

6

،ناراکمه روملیا .)2003

(1

یرومام )فلا دعب تفه لماش ار یعیزوت یربهر )2000 میمصت)ب ،فادها و زادنا مشچ ،ت

تیامح)ز ،دامتعا رب ینتبم لماعت)ح ،هسردم گنهرف )ه ،ییا هفرح هعسوت)د ،یربهر یاهراتفر )ج ،یتکراشم یریگ ،ناراکمه و نلاباب دهاز زا لقن(دناد یم هبناج همه سیجوم و سیره تاقیقحت .)1392

(2

هک داد ناشن )2005

دنیارف داجیا ثعاب یعیزوت یربهر یاج هب اه تیلوئسم هک یروط هب دوش یم هدرتسگ و یکارتشا یریگ میمصت یاه

.دوش یم ارجا و هدایپ یهورگ لکش هب ندوب یدارفنا یرتشیب دادعت یوس زا یریگ میمصت رد تکراشم شیازفا نیا

زوت یربهر یاه طیحم .دوش یم رجنم نامزاس یاهیژتارتسا و فادها هب تبسن رتشیب دهعت هب اضعا زا دنناوت یم یعی

یریگدای یارب ییاه تصرف و دهد یم رارق نانکراک رایتخا رد ییا هفرح دشر و یلغش فادها نییعت یارب ار یتصرف دوش یم نانکراک یلغش درکلمع دوبهب ثعاب تیاهن رد و دزاس یم مهارف لمکم و یمسر ،یمسر ریغ و تنرگ(

3لراک 2011، .)

یم ناشن دوجوم یشهوژپ تایبدا رورم دراد ریثات نانکراک رییغت هب دهعت رب یتخانشناور هیامرس هک دهد

زناتول(

،

ویلوا ،فسوی ،4

تباقر یاه تیزم ظفح و اهنامزاس تباقر تردق شیازفا یارب مهم یشور یتخانشناور هیامرس .)2007

دنک یم افیا ینامزاس تارییغت رد یمهم شقن هک تسا اهنامزاس اب گناو(

،5

ناور هیامرس .)2015 یا هزاس یتخانش

،یلغش تیاضر نوچمه یتبثم یاهدمایپ دناوت یم هک .دوش یم یشان ارگ تبثم ینامزاس راتفر زا هک تسارگ تبثم سرتسا اب یفنم یا هطبار رگید فرط زا دشاب هتشاد هارمه هب نامزاس رد دارفا یدنورهش راتفر و دارفا هافر ساسحا دراد تمدخ کرت دصق و ینیبدب،یلغش ،یووآ(

یرتام ،زناتول ،دراچیر ،6

هب عقاو رد یتخانشناور هیامرس .)2011

موهفم

« دیتسه یسک هچ )یعقاو دوخ(

» )نکممدوخ( دیوشب دیهاوخ یم یسک هچ و »

و یا هعسوت یانبم کی رب

ددرگ یم زاب هدنبای دشر ،گاوه ،نمرون ،زناتول(

.)2006 یـم یتخانـشناور هیامرـس ناوـنع هـب دـناوت

تیعضو ی هـک

لماـش هــب داــمتعا /یدــمآراکدوخ هــفلؤم راــهچ ســفن

( یشزیگنا عبانم جیسب یارب شیاهییاناوت رب درف داـقتعا

1 - Elmore 2 - Harris, Muijs

3 - Grant, carl

4 - Luthans, Youssef, Avolio

5 - Wang

6 - Avey, Reichard,Luthans, Mhatre

(13)

7

یارـجا یارـب زاـین دروـم یاـهراکهار و یتخانـش و تیقفوم

صاـخ فیاظو زیمآ )،

یراودیما (

ای یتخانش یتیعضو

تسا یرکفت یـم رداـق ار دارفا هک

فادـها هـک دزاـس شلاچاـما ،یـعقاو

شیـپ لـباق و زیگنارب نودـم ار یـنیب

و دنزاـس

،دوـخ هـب فوطعم هدارا قیرط زا فادها نآ هب سپس دـنبای تـسد هدش ینورد لرتنک کاردا و یژرنا

( ردیانسا ،1

)،1994 یـنیب شوخ (

یریسفت کبس للع هب ار تبثم تاقافتا هک

تاقافتا و ریگارف و یصخش ،یمئاد

ـب ار یفنم لـلع ه

یـم تبـسن صاخ طیارش و یتقوم ،یجراخ دـهد

( نمگیلـس

،2

) 1998 و فاطعنا یریذپ ( تـیفرظ

دارـفا نآ هلیسو هب هک یتخانشناور یم

،رـییغت اب هلباقم یارب یزیمآ تیقفوم روط هب دنناوت و کــسیر و نارــحب

دــننک هدافتــسا نآزا تلاکــشم م(

دــیر و نتــسا

،3

دناد یم )2002 (

زناتول ویلوآ ،فسوی ، 2007،

.)

هتشاد شقن هدش یزیر همانرب تارییغت یارجا تیقفوم مدع ای تیقفوم رد دناوت یم یرگید ددعتم لماوع رییغت هب تبسن نانکراک شرگن دنک یم افیا رییغت دنیارف یارجا رد یتایح شقن هک لماوع نیرتمهم زا یکی .دنشاب

تسا ،یترفار(

سیکانمرآ ،نوسمیج ،4

3 شقن نانکراک راتفر و شرگن دوجوم یشهوژپ تایبدا ساسا رب .)201

دراد ینامزاس تارییغت تیقفوم رد یدیلک ،چیتوکسره و زریام(

دنتسه دارفا یشزرا یاه تواضق ،اه شرگن .)2002

دنراد توافت رگیدکی اب یفیک ظاحل هب هک یتاعلاطا فلتخم عاونا زا هک گن .دنوش یم لصاح )یتخانش و یفطاع(

شر

رییغت هب زاین نامزاس هک دناب هتشاد رواب دیاب نانکراک .دراد هراشا رییغت هب تبسن نانکراک لیامت و رواب هب رییغت هب دیآ یم رب تارییغت نیا زیمآ تیقفوم ماجنا هدهع زا نینچمه و دراد گونکوب(

،5

تلاه .)2010 رنیو ،لاه ،چیرفله ،

6

2009( یارجا یارب یناور یگدامآ تیمها ) هک تسا نآ زا یکاح هلصاح جیاتن و هداد رارق یسررب دروم ار تارییغت

ت رد یرادانعم رثا ،یناور یگدامآ ناس ،رنراک ،یلسار .دراد تارییغت تیقفوم نییع

(7

رییغت مایپ هک دندقتعم )2012

اوت نانآ هکنیا رب ینبم دنک داجیا دارفا رد ار یدمآراکدوخ سح یعون هک دشاب یا هنوگ هب دیاب تارییغت داجیا ییان

1 - Snyder

2 - Seligman

3 - Masten, Reed

4 - Rafferty, Jimmieson, Armenakis

5 - Bouckenooghe

6 - Holt, Helfrich, Hall, Weiner 7 - Rusly, Corner, Sun

(14)

8

ارودناب .داهن مان رییغت یدمآراکدوخ ار نآ ناوت یم یعون هب هک دنراد ار رظن دروم (1

ناوت ار یدمآراکدوخ )2000

فلتخم فادها ققحت یارب ناسنا یراتفر و یفطاع ،یعامتجا یتخانش یاهتراهم هلیسو نادب هک دناد یم یا هدنزاس یم یهدنامزاس شخب رثا یا هنوگ هب یم هک دراد هراشا ناشیاهییاناوت هب دارفا رواب هب هیرظن نیا یلصا روحم .دوش

عقوم هب ینامزاس تارییغت نامز رد دناوت .دنک ادیپ میمعت زین فلتخم یاهتی

زا دارفا کرادا هب رییغت یدمآراکدوخ

راک ماجنا رد رتهب درکلمع و فلتخم یاهتیعقوم رد تارییغت ندرک هرادا رد دوخ ییاناوت تارییغت هب هجوت نودب اه

ساناب ،گربنو(دراد هراشا یطیحم ،2

رناک رییغت یدمآراکدوخ تیمها اب هطبار رد .)2000 1992 (

هک دوب دقتعم )

زنچسا .دنرادن یبوخ درکلمع دنرادن داقتعا رییغت ماگنه رد دوخ یاهییاناوت هب هک یدارفا (3

هک تسا دقتعم )2004

تارییغت ماگنه رد یدمآراکدوخ هتسجرب دشاب یم از سرتسا و ینیب شیپ لباق ریغ ،دیدج ییاهتیعقوم هک ینامزاس

و نآ اب یراگزاس و ینامزاس تارییغت تهج رد تبثم شرگن اب یدمآراکدوخ یلااب حطس یلک روط هب .ددرگ یم ،زنچسا( دراد هطبار راک نداد تسد زا ای و یلغش تارییغت نوچمه یلغش تارییغت اب یراگزاس .)2004

هب اریز دنوش نامزاس تسکش هب رجنم دناوت یم تاقوا رتشیب رد و دنتسه هدیچیپ لاومعم ینامزاس تارییغت ریب و ایرهون .دنک یم داجیا زین ار یدیدج لئاسم ،دوجوم لئاسم لح یاج (4

هک دندقتعم )2000 زا دصرد 70

تعا ،تاطابترا ،زادنا مشچ ،یژتارتسا نادقف نوچمه یلیلاد هب تارییغت تیریدم تراهم ،عبانم ،رییغت هب دهعت ،دام

یصخش لماوع و رییغت .دنوش یم ههجاوم تسکش هب

رب زورما یایند رد رییغت ندوب ریذپان راکنا ،هکنیا هب هجوت اب

هک یتامدقم ای لماوع تخانش تیمها رب دوخ یاه هتشون رد رییغت هصرع رد لاعف ناققحم .تسین هدیشوپ یسک هست ار رییغت داجیا دارفا رد ار ینامزاس تارییغت داجیا یارب مزلا یگدامآ ای و دنهد یم ءاقترا و هعسوت ار نآ ای و لی

ربو و ربو( .دنا هدرک دیکات دنزاس یم مهارف ،5

ریثات لماوع ات دبای همادا دیاب لماوع نیا تخانش یارب وجتسج .)2001

دامآ تلاخادم ناوت یم هاگنآ و دنوش لیلحت و ییاسانش راذگ ارجا و یحارط یشخب رثا لکش هب ار رییغت یارب یگ

1 - Bandura

2 - Wanberg, Banas

3 - Schyns

4 - Nohria, Beer

5 - Weber, Weber

(15)

9

نسدام(درک 2003،

ربانب .) شهوژپ نیا نیا فده اب

دهعت اب یتخانشناور هیامرس و یعیزوت یربهر نیب طباور یسررب

یلیبدرا ققحم هاگشناد رد رییغت یدمآراکدوخ یجنایم اب رییغت هب تفرگ ماجنا

لکش هب شهوژپ نیا یموهفم لدم

:تسا ریز

r

R( ،یعیزوت یربهر = ،یتخانشناور هیامرس =S

،رییغت یدماراکدوخ =KH رییغت هب دهعت =T

)

- 1 - 3 ترورض و تیمها شهوژپ

رییغت هدیدپ .تسا رییغت دننک یم فیصوت ار رصاعم یاه نامزاس هک ییاه هصخشم نیرت هتسجرب زا یکی ناققحم هجوت دروم هراومه دراذگ یم رثا نامزاس و اه هورگ ،دارفا رب هک یساسا و هدمع یشلاچ ناونع هب هراومه

حم نآ رد هک زورما یتباقر و مطلاتم یایند رد کش یب .تسا هدوب فلتخم یاه نامزاس زا رت عیرس یجراخ یاه طی

ماود نادنچ دنیاینرب دوخ رییغت یاه هویش حلاصا ددصرد اه نامزاس هک یتروص رد و دنک یم رییغت نآ رد لماع نانکراک دهعت و یگدامآ تسا یجیردت و هدشن یزیر همانرب اه نامزاس تارییغت رتشیب هک اجنآ زا .دروآ دنهاوخن

(16)

10

اگزاس و شریذپ هب تبسن .دوب دهاوخ رادروخرب یدایز تیولوا و تیمها زا تارییغت نیا اب یر

گنیناک

1ماه 2006 ( )

شهاک لغش کرت هب لیامت و دوش یم رتشیب رییغت اب یراگزاس ،تسا رتشیب رییغت هب دهعت هک یماگنه هک داد ناشن س درکلمع دوبهب نوچمه ینامزاس یشخب رثا رب یتبثم تارثا رییغت هب دهعت .دبای یم شیرپ ینامزا

(2

و )2008

( تارییغت یارجا رد تیقفوم دلوراه

ویل ،لودلاک ،رودیف ، ،3

لغش کرت ،نانکراک دهعت ،رییغت نامز رد .دراد )2007

دهدیم شهاک ار نانا ،نیتنب(

سیو ، وو زد و یوراه ،4

.)2003

و تیولا زا هدنیآ یورین و ناوج لسن شزومآ زکرم ناونع هب اهاگشناد رگید فرط زا دایز تیمها

رادروخرب ی

برجت ار یدایز تارییغت طیحم اب هفرطود لماعت ببس هب مه و ینامزاس طیارش ببس هب مه اریز .تسا و دنک یم ه

اب هتشاد ار مزلا یگدامآ دناوتب دیاب اهنآ اب یراگزاس و یطیحم تارییغت اب قیبطت یارب هراومه فاطعنا دناوتب ات دش

اهزاین تبسن هب ار مزلا یریذپ تجا تارییغت نیا هک اجنآ زا .دشاب هتشاد دوخ ناعفن یذ و زیحم ی

یم ریذپان بان

زاس ای و هلباقم ،شریذپ رد یمهم شقن رییغت هب اهنآ دهعت و یناسنا یورین نایم نیا رد و دنشاب دراد رییغت اب یراگ

زا نآ نیب شیپ لماوع ییاسانش و نانکراک رییغت هب دهعت نازیم ییاسانش اذل تیمها

دروخرب یدایز و دوب دهاوخ را

هب هجوت اب و اتسار نیا رد .دنک یم باجیا ار نارب رثوم لماوع ییاسانش تهج شهوژپ ماجنا ترورض یاهشهوژپ

هب دهعت اب یتخانشناور هیامرس و یعیزوت یربهر کبس نیب هطبار یسررب فده اب شهوژپ نیا ،نیشیپ ت

شقن اب رییغ

ماجنا رییغت یدمآراکدوخ یجنایم .تفرگ

1 - Cunningham

2 - Parish

3 - Herold, Fedor, Caldwell, Liu

4 - Bennett, Wise, Woods, Harvey

(17)

11

- 1 - 4 شهوژپ فادها

- 1 - 4 - 1 یلک فده

یجنایم شقن اب رییغت هب دهعت اب یتخانشناور هیامرس و یعیزوت یربهر نیب هطبار یسررب رییغت یدمآراکدوخ

- 1 - 4 - 2 یئزج فادها

نازیم یسررب ریثات

میقتسم یلیبدرا ققحم هاگشناد نانکراک رییغت یدمآراکدوخ رب یعیزوت یربهر

یسررب میقتسم ریثات نازیم یلیبدرا ققحم هاگشناد نانکراک رییغت یدمآراکدوخ رب یتخانشناور هیامرس

یسررب میقتسم ریثات نازیم یلیبدرا ققحم هاگشناد نانکراکدوخ رییغت هب دهعت رب رییغت یدمآراکدوخ

میقتسم ریغ ریثات نازیم یسررب نانکراک رییغت هب دهعت رب یعیزوت یربهر

رییغت یدمآراکدوخ قیرط زا

میقتسم ریغ ریثات نازیم یسررب یتخانشناور هیامرس

نانکراک رییغت هب دهعت رب رییغت یدمآراکدوخ قیرط زا

- 1 - 5 شهوژپ تلااوئس

؟دراد ریثات رییغت یدمآراکدوخ رب یعیزوت یربهر ایآ

؟دراد ریثات رییغت هب دهعت رب یتخانشناور هیامرس ایآ ایآ

؟دراد ریثات رییغت هب دهعت رب رییغت یدمآراکدوخ اد میقتسم ریغ رثا نانکراک رییغت هب دهعت رب رییغت یدمآراکدوخ قیرط زا یعیزوت یربهر ایآ ر

د

؟

اد میقتسم ریغ رثا نانکراک رییغت هب دهعت رب رییغت یدمآراکدوخ قیرط زا یتخانشناور هیامرس ایآ

؟در

(18)

12

- 1 - 6 شهوژپ یاه هیضرف

:لوا هیضرف رب یعیزوت یربهر

رییغت یدمآراکدوخ .دراد میقتسم رثا نانکراک

:مود هیضرف رب یتخانشناور هیامرس

رییغت یدمآراکدوخ دراد میقتسم رثا نانکراک

:موس هیضرف .دراد میقتسم رثا رییغت هب دهعت رب رییغت یدمآراکدوخ

:مراهچ هیضرف ب رییغت یدمآراکدوخ قیرط زا یعیزوت یربهر

.داد میقتسم ریغ رثا نانکراک رییغت هب دهعت ر

:مجنپ هیضرف اد میقتسم ریغ رثا نانکراک رییغت هب دهعت رب رییغت یدمآراکدوخ قیرط زا یتخانشناور هیامرس

ر .د

- 1 - 7 رعت میهافم فی

- 1 - 7 - 1 موهفم فیرعت ی

یعیزوت یربهر :

ضیوفت و دامتعا رب ینتبم هک تسا یربهر زا یلکش یعیزوت یربهر شقن رب دیکات اب فیاظو لماک

،گنف و زلیا(تسا فادها دربشیپ رد اضعا .)2011

یتخانشناور هیامرس :

یتخانشناور هیامرس هب هک تسارگ تبثم یا هزاس یتخانشناور

موهفم

« دوخ(دیتسه یسک هچ

)یعقاو » )نکممدوخ( دیوشب دیهاوخ یم یسک هچ و »

یم زاب هدنبای دشر و یا هعسوت یانبم کی رب ،زناتول(ددرگ

،گاوه ،نمرون .)2006

رییغت یدمآراکدوخ :

یاهتیعقوم رد تارییغت ندرک هرادا رد دوخ ییاناوت زا دارفا کرادا هب رییغت یدمآراکدوخ .

یطیحم تارییغت هب هجوت نودب اهراک ماجنا رد رتهب درکلمع و فلتخم ،ساناب ،گربنو(دراد هراشا

)2000

رییغت هب دهعت :

ییغت هب دهعت قفوم یارجا یارب هک دنک یم ریگرد لمع زا یاه هرود رد ار درف هک تسا ییورین ر

و تسا مزلا رییغت کی دریگ یم لکش رمتسم و یراجنه ،یفطاع لکش هس رد و

( چتیوکزره و ریام 2001،

.)

(19)

13

- 1 - 8 - 1 یتایلمع فیرعت

یعیزوت یربهر :

روظنم

،یعیزوت یربهر زا لیا یعیزوت یربهر همانشسرپ رد نانکراک هک تسا یا هرمن

( روم )2000

.دننک یم بسک یتخانشناور هیامرس :

رد نانکراک هک تسا یا هرمن ،یتخانشناور هیامرس زا روظنم هیامرس همانشسرپ

یتخانشناور

( زناتول .دننک یم بسک )2007

رییغت یدمآراکدوخ :

یا هرمن ،رییغت یدماراکدوخ زا روظنم ماراکدوخ همانشسرپ رد نانکراک هک تسا

رییغت ید

( ناراکمه و نچ .دننک یم بسک )2001

رییغت هب دهعت :

رییغت هب دهعت همانشسرپ رد نانکراک هک تسا یا هرمن ،رییغت هب دهعت زا روظنم م

چیوکسره و زریا

2001( ) .دننک یم بسک

1 - 9 - یربهر یعیزوت

اب هجوت هب تارییغت زور

نوزفا رد اهنامزاس رد

ههد یاه

،ریخا عوضوم تیریدم و

نامزاس یربهر اه

یکی زا

ثحب یاه شلاچ یزیگنارب تسا

هک دروم هجوت یرایسب زا نارظنبحاص هزوح رد

تاعلاطم ینامزاس

یم .دشاب رتشیب

نارظنبحاص اب

نیا عوضوم هک یاقب نامزاس رد ینونک یایند هتسباو

هب ییاناوت خساپ شخبرثا هب

تارییغت یم

،دشاب

قفاوت رظن .دنراد ءاقب و نامزاس تیقفوم یاه

هدنیآ هتسباو هب هعسوت یاهتراهم یربهر

شخبرثا رد

مامت حوطس

ینامزاس یم

نشاب هب . روظنم شیازفا یشخبرثا اهنامزاس

ناوت یم یرایسب

زا لماوع ریثات راذگ ار دروم یسررب دادرارق .

یربهر نامزاس یکی زا لماوع مهم رد دوبهب یشخبرثا نامزاس

درکلمع و نانکراک

یم دشاب ناراکمه و کرب ( ،1

دنلپک ؛1999

،2

)2003

1 .Bryk & et al

2 .copland

(20)

14

1 - 10 - یربهر

یربهر رد نیب نارظنبحاص تیریدم

و نایوجشناد تیریدم

هشیمه ناونعب کی شلاچ حلاطصا زیگنارب

رد رظن

هتفرگ هدش تسا . 1زنرب 1978( هملک یسررب اب ) موهفم

یربهر نایب یم 130 دنک

فیرعت زا موهفم یربهر رد

تایبدا یقیقحت دوجو دراد زنرب(

،یدمحا زا لقن هب .)1392

درف ، دشاب یصخش ذوفن عبنم رگا .تسا فادها هب ندیسر یارب هورگ رد ذوفن ییاناوت یربهر  ب

ربهر ناونع ه

،نایئاسراپ ی همجرت ،زنیبار( دوش یم یقلت .)1386

ای تسد یارب )ناوریپ( دارفا هک نانچنآ اهنآ رد ذوفن و ریثأت و دارفا بذج تردق ،یربهر  و اه فده هب یب

نیعم طیارش کی رد ار یدرف یربهر و تیصخش هنابلطواد روطب دوخ یاه زاین ( دنریذپب

لامکریم 1389،ی

.)

شوب  (2

زا فلتخم فیراعت هئارا زا سپ )1384 یربهر

هجیتن یریگ یم دننک هک یربهر دنیارف یراذگریثات

ربهر

؛ریظن(

درکلمع

،یفطاع،یتخانش یراتفر

ناربهر رد حوطس فلتخم

،یدرف یهورگ و )ینامزاس رب

دارفا ای اههورگ یذ تسا عفن نیاربانب .

یدارفا هک یاراد نیرتشیب ذوفن

رد نارگید یم دنشاب

، یم دنناوت

شقن یربهر ار نامزاس رد افیا

دنیامن نآ. درف ناونعب ربهر دادملق هدش و نارگید رد نامزاس ناتسدریز

یم

،نایسابع زا لقن هب ( دنشاب .)1390

- 1 - 11 ربهر نیون یاه کبس ی

رد صوصخ تیمها

یربهر رد نامزاس اه رد یاهلاس ریخا اهیروئت و یاهدرکیور دیدج

رد صوصخ یربهر

نیودت هدش تسا هک تهج تاعلاطم یربهر

ار هب یوس یربهر رد یاهنامزاس نیون

نومنهر هتخاس

تسا هک

یاهیروئت یربهر

یتکراشم

،3

یربهر یلوحت

، 4

یربهر شزومآ هسردم و 5

یربهر یعیزوت زا نیرتمهم اهنآ

یم

1 .Burns 2 - Bush

3 . Shared leadership

4 . Transformational leadership 5 . Instructional leadership

(21)

15

دنشاب کرد هب کمک یارب طقف دنراد عماج ثحب هب زاین و دنعونتم و دایز یربهر یاهوگلا دادعت هک نیا هب هجوت اب.

یربهر ینعی نام یلصا موهفم هدش عیزوت

.مینک یم هدنسب هصلاخ روط هب دروم دنچ نایب هب

- 1 - 12 یتکراشم یربهر

لدم یربهر یتکراشم درکیور

یراجنه جیار

رد لیاوا نرق تسیب و مکی هدوب و هب تیفیک ذوفن لباقتم یاضعا

میت رد یاهتیلاعف یربهر

رد کی نامزاس ریظن تکراشم دنیارف رد

میمصت

،یریگ ماجنا فیاظو یتنس رد هلسلس

بتارم و یراکمه و

کمک یاضعا میت رگیدکی هب هب

روظنم لین هب فادها هورگ

، هراشا .دراد رد نیا درکیور کی

صخش لوئسم هیلک اهتیلاعف هدوبن و سکعرب تیلوئسم یریذپ

و ییوگخساپ هب

روظنم ماجنا تیلاعف اه نیب لک

ددرگ یم عیزوت میت یاضعا دلیف و دوو(

،1

.)2007 رد هشیر یتکراشم یربهر یوگلا هک تفگ ناوت یم یعون هب

.دراد نارگید دیاقع و تاراهظا ،تاداهنشیپ ،اه هدیا زا هدافتسا و یهد تروشم لصا بهر

نازیم ناونع هب یتکراشم یر

یتکراشم ربهر ،یهاوخبلد تامیمصت ذاختا یاج هب .تسا هدش فیرعت یریگ میمصت دنیارف رد ناتسدریز تکراشم موهفم نیا هب یتکراشم یریگ میمصت ،لاح ره هب .دنک ریگ رد یریگ میمصت دنیارف رد ار دارفا ات دنک یم شلات امیمصت مامت رد ریگرد سک ره هک تسین کرتشم یریگ میمصت .تسا ت

(2

یشزومآ تامیمصت ذاختا دنیارف )SDM

هعماج یاضعا ،نیدلاو ،هسردم نیصصختم یارب ار یتصرف و تسا هسردم حطس رد یراکمه رب ینتبم شور کی اب اقترا ار ملعم یشخبرثا و زومآ شناد ی هتفای هعسوت تیقفوم و دننک یراکمه فادها یحارط رد ات دنک یم مهارف رنورب( دنهد ،3

.)2006

1 - Wd, Fields

2 . Shared Decision Making

3. Darlene Y. Bruner

(22)

16

- 1 - 13 یربهر یلوحت

نوتناد طسوت راب نیلوا یارب ارگ لوحت یربهر حلاطصا 1973 (

) تفر راکب

، لوحت هملک transform

هتفرگ

نیتلا هملک زا هدش transformare

.دشاب یم دیدج تیعقوم ای درکلمع ، تیهام رییغت ینعم هب بلق

یربهر

یلوحت دهعت ربهر هب داجیا رییغت ای داجیا رد لوحت نامزاس

ای متسیس یم .دشاب هب یریبعت رگید یربهر یلوحت

ناونعب یدنیارف هک

ناربهر و

، ناوریپ رگیدکی

ار هب حوطس یلااب تایقلاخا و

شزیگنا نومنهر یم

،دزاس فیرعت یم

ددرگ اناوزر(

،1

.)2006 ناربهر یلوحت هب لابند تصرف یارب رییغت هب روظنم

،دشر یروآون و دوبهب طیحم ناش یم

.دنشاب نیا ناربهر مشچ زادنا یعمج فافش هدوب و تاطابترا نیب

نانکراک ار

هب شخبرثا تروص هرادا

هدرک و ناشیا

ار هب کرحت او یم دنراد هک رد ماجنا یاهتیلاعف دوخ

روآون و ردنوپ( دنشاب قلاخ

،2

.)2006 یم ناوت نینچ نایب

تشاد هک

،یلوحت یربهر دنیارف

ریثات تارییغت هدمع رد شرگن و تاضورفم یاضعا

نامزاس و هدننکداجیا یارب دهعت

تارییغت هدمع

رد فادها و یژتارتسا یم

دشاب . یربهر یلوحت راتخاس ًافرص ار

تیریدم یمن

دنک هکلب هب روط

دنمفده هب

لابند ریثات رب گنهرف هسردم هب روظنم نآ رییغت یم

دشاب زنیکپاه(

،3

.)2000

- 1 - 14 عیزوت یربهر ی

هزات هاگدید ،یعیزوت یربهر هلیسو هب راب نیلوا یارب هژاو نیا .تسین یا

مان هب ییایلارتسا سانشناور کی ی

بیگ( دش هدرب راک هب بیگ ،4

نستربار و نسکید ،تیمسا ،ارهم زا لقن هب ،1954 ،5

لمع هک درک شلات وا .)2009

راک رب هک ار ذوفن یاهدنیارف ییایوپ و هورگ عاونا

یم ریثأت یمسر ریغ و یمسر یاه یزورما ریسفت اما دمهفب ،دراذگ

1 . Rezoana

2 . Pounder 3 - Hopkins 4 . Gibb

5 . Mehra, Smith, Dixon & Robertson

(23)

17

عیزوت یربهر زا ی

( نلایپسا طسوت تفرگ رارق یتخانش یسانشناور ریثأت تحت هک نلایپسا هاگدید .دش مهارف )2006

،ناراکمه و ارهم زا لقن هب( دش میسرت ،تیلاعف هیرظن و یعیزوت تخانش ساسا رب هژیو روط هب .).)2009

عیزوت یربهر ی

ناونع هب «

رد دارفا زا یدادعت یاهتیلاعف هدننک گنهامه هک یعمج لماع زا یلکش نامزاس

و هدوب

دشاب یم تارییغت یاه دنیارف رد ناملعم ریاس هدننک تیاده »

تسا هدش فیرعت سیراه(

،1

)2004 دتسا نلایپسا .

رد نوگانوگ یاههار زا یربهر هک دنک یم للا نامزاس

دشاب یم دارفا نیب لماعت نآ یلصا هتسه و دتفا یم قافتا «

یربهر هژیو فیاظو هب هجوت اب ،

ناربهر براجت و شناد ورگ رد اهنامزاس

رارق هدافتسا دروم رتهب یهورگ حطس ای اهه

ناربهر یدرف حطس رد ات دریگ یم

» (

،ناراکمه و نلایپسا .)2001

نیاربانب یانبم بوچراچ یموهفم

یربهر زوت یعی

رب تیلاعف یربهر ماجنا هدش یاضعا طسوت توافتم

رد کی نامزاس یشزومآ یکتم

.تسا رد کی حلاطصا یدربراک

،رت یعیزوت یربهر هطساوب

لماعت ایوپ نیب اربهر ن

، ناوریپ و تیلاعف یاه یربهر

، صخشم یم

.دوش درکیور یربهر

یعیزوت ناریدم رب درادن زکرمت

یمسر ریغ و یمسر ناربهر ریاس و ار

رب رد ناش تیعقوم و ناوریپ ،ناربهر هکبش رد

رد .دریگ یم درکیور

یعیزوت یربهر نلایپسا

، نیا درکیور هن هب تروص لااب هب نییاپ و هن هب تروص نییاپ هب لااب

رد رظن یم هتفرگ دوش

هکلب شقن یاه یربهر هلیسوب دارفا توافتم رد یاهنامز توافتم افیا یم .ددرگ یلع مغر

توافت رد فیرعت موهفم یربهر

،یعیزوت رتشیب ناگدنسیون رب

ود لصا ییانبریز موهفم

یعیزوت یربهر قفاوت

دنراد :

)فلا یربهر دنیارف ریثات کرتشم زا

یوس دارفا توافتم یم .دشاب یربهر )ب زا

لماعت دارفا توافتم هک هب لکش

یهورگ هب مه تیلاعف یم

،دننک یشان یم ددرگ دجیمآ نو(

و2

،ناراکمه .)2009

1 - Harris

2 . VanAmeijde

(24)

18

1 - 15 - هدش عیزوت یربهر یاه یگژیو

بوچراچ مهم یاه یگژیو هک تسا هدش لیلحت و فیصوت ینیصصختم هلیسو هب هدش عیزوت یربهر رصانع دنارگ( دنا هتخاس هناگی و ییاسانش ار یربهر ،1

،سیره ؛2000 یزتناج و دوو ثیل ؛2004

،2

نینچ مه .)؛2000

3زدوو 2006 ( لماش هک دندرک ییاسانش نآ یارب ار یا هژیو صخشم رصانع هدش عیزوت یربهر تایبدا یسررب رد )

صصخت اب قباطم یربهر و اهزرم ندوب زاب ،هتفایروهظ یگژیو دشاب یم

. رد همادا ار هدش عیزوت یربهر یاه یگژیو

.مینک یم یسررب هصلاخ روط هب

هتفایروهظ یگژیو .4

لایس یاه طابترا .تسا دارفا تلاماعت ی هکبش هدش عیزوت یربهر رد هفلوم نیا زا روظنم

زا یکاح یعون هب .دریگ یم لکش توافتم طیارش تحت و فلتخم یاه نامز رد ،فلتخم ناربهر طسوت هک ییایوپ و

1 - Grenda

2 - Leithwood, Jantzi

3 - Woods

4. Emergent Property

یاه یگژیو عیزوت یربهر

هدش قباطم یربهر

صصخت اب

یگژیو هتفای روهظ ندوب زاب

اهزرم

لکش هرامش ۲ - ۲ هدش عیزوت یربهر یاه یگژیو :

(25)

19

ناربهر نیب ناتسب و هدب مه .دوش هتفرگ رظن رد ینامزاس رییغت یارب یتیلباق ناونع هب دناوت یم هک تسا ناوریپ و

دننک کمک نامزاس هب ات دننک یم یکی ار ناش لمع و صصخت )ناربهر( دارفا یطابترا ی هکبش نیا رد نینچ .

و

نیا عوضوم دوش یم ثعاب رتشیب یدرف لامعا عومجم زا ناش یژرنا ای هدزاب

دوش دهاش نامزاس رد نیا رب هولاع .

میتسه )یژرنیس( ییازفا مه ی هفسلف روهظ اریز

،یعامتجا ی هکبش یم ناشن ار دارفا زا یدادعت ندروآ مه درگ رثا

.دهد ینعی دنشاب لباقتم طابترا رد مه اب دنناوت یم اضعا زا کی ره هک تسا نیا یگتفای روهظ زا روظنم یلک روط هب

مه رب ریثات رگید مه زا و دنراذگب

.دنیازفایب ینامزاس )یژرنیس( ییازفا مه رب یعون هب و دنریذپب ریثات رگید

اهزرم ندوبزاب .1

یاهیگژیو هلمج زا هدش عیزوت یربهر

، ینعم نیا هب عوضوم نیا .تسا یربهر یاهزرم ندوب زاب

هک تسا فلاخرب

،یتنس یربهر هاگ دید ،تسا درف هب رصحنم یربهر هک

لدم رد کی هب رصحنم یربهر ،یعیزوت

تسگ دناوت یم یربهر ی هکبش ینعی تسین درف نامزاس لک و دنک ادیپ شر

میناوت یمن یلک روط هب .دریگربرد ار

دعب نیا نینچ مه .مینک روصت هدش عیزوت یربهر یارب ار یصخشم زرم نیب تلاماعت ینعی ،هتفایروهظ یگژیو

لماک ار ناش تیعقوم و ،ناوریپ ،ناربهر تارییغت اب ات دنک یم کمک یربهر میت هب اهزرم ندوب زاب سپ .دنک یم

دنهد شرتسگ ار ناش تیوضع نآ قبط رب و دننک ادیپ قیبطت زدوو(

2006 ، زمیج ؛ ،2

.)2009

صصخت اب قباطم یربهر .3

فلتخم یاه صصخت و اه ییاناوت ،اه تیلباق دارفا نوچ تسا نیا هفلوم نیا زا روظنم

یم املسم دنراد دننک کمک رگید مه هب رظن دروم ی هنیمز رد و بسانم یاج رد دنناوت

. یربهر رد یلک روط هب

زا دنناوت یم نانکراک اهزرم ندوب زاب و هدنزاس تلاماعت رانک رد هک تسا نیا زا یکاح صصخت ی هلوقم هدش عیزوت دافتسا رگیدکی ی اه تیلباق و اه هدیا ،تاداهنشیپ ،تاراهظا ،تامولعم ،شناد و دنربراک هب بسانم یاج رد و دننک ه

دننک مهارف ار رگید مه یا هفرح ی هعسوت ی هنیمز نیا رب هولاع ، زدوو(

،زمیج ؛2006 )2009

.

1 . Openness of boundaries

2 - Jaimes

3. Leadership according to expertise

(26)

20

- 1 - 16 هیرظن یعیزوت یربهر یاه

- 1 - 16 - 1 نلایپسا هیرظن

( نلایپسا ) 2004

کی قیرط زا یربهر هب زا هک زنل

درف ییاناوت ی

ای و هبذاج ،تراهم ، تخانش

، رتارف یم ،دور

یم هاگن دنک . دروم رد وا عیزوت یربهر موهفم

ی

، یربهر ار زا رتارف درکلمع درف کی

، هب یتیلاعف هک طسوت یدایز دادعت

دارفا زا یم ماجنا یم طسب ،ددرگ

دهد . نیا یروئت دیدج شیارگ،

یربهر ار هب ناونع درکلمع کی شقن هعلاطم یاج هب

رییغت تخانش و ییاناوت ،تافص ،یربهر یم

دهد . یربهر لوصحم ناونع هب ققحم نیا طسوت تفاب کی

ا یلماعت ز

رگیزاب ا ن و هسردم نآ هدافتسا

زا اه اهرازبا تیعقوم و فیرعت ناش

هدش تسا . نانکراک لماعت نامزاس

طقف یشخب زا

هیرظن نلایپسا لمع رد

درک عیزوت یربهر ی

هویش .تسا نآ رد هک یا

نانکراک رازبا زا

یاه یشزومآ ،فلتخم

زا لیبق

هسلج یهورگ هداد یبایزرا ،یسرد همانرب یامنهار ، هدهاشم ای اه

مرف اه هدافتسا یم ،دننک ییادج هعطق ا ریذپان

ز هیرظن

درکلمع .تسا یربهر درکلمع

عیزوت یربهر ی

ربارب رد رب زکرمت ه و ربهر تیعقوم هب یگتسباو

م نیا رب نینچ هنوگچ هک

ربهر نا ناوریپ و نآ

اه فده هب ندیسر ای و لکشم لح یارب یم راک یگنهامه اب

،دننک تسا زکرمتم .

هچ رگا تیریدم

مه زونه یتمسق

هدیچیپ رد رثؤم و لمع

درک یربهر تسا ، ریدم اما ار شدوخ

هطقن یمن یزکرم دناد

هک یماگنه .

نانکراک کی نامزاس لامعا لاح رد یربهر

عیزوت ی دنتسه

، صیخشت وا ،تسا ریدم کاردا هب هتسباو فیاظو عیزوت

یم و درک دهاوخ تکرش عیزوت رد یسک هچ هک دهد اب

زا هدافتسا و هعسوت

،تاعونصم تهج رد ار هسردم

تیقفوم

تیاده .درک دهاوخ