1
یروانف و یشهوژپ تنواعم
یشهوژپ حرط ییاهن شرازگ
یبایزرا یاه هفلوم
دنرب ییاتسور
تهج یزاسدنمناوت
ینف و
یداصتقا و
نیمات یاهدمآرد
رادیاپ
؛ییاتسور
دروم هعلاطم
: یاهاتسور شخب
یزکرم ناتسرهش
لیبدرا
حرط یرجم
ینامیا مارهب
حرط راکمه
رتخاب لایهس
هورگ همانرب
یزیر و یرهش
مولع و تایبدا هدکشناد ،ییاتسور یناسنا
یلیبدرا ققحم هاگشناد یشهوژپ تنواعم هزوح یلام تیامح و بیوصت اب حرط نیا .تسا هدیدرگ ارجا
لاس
1399
2
هدیکچ
افیا ییاتسور قطانم یداصتقا یزاسدنمناوت رد یمهم شقن دنرب یژتارتسا هرابرد بسانم یرکفت نتشاد یم
و ددنک
یم اهاتسور هاگیاج تیوقت ثعاب و ددرگ
یم یرای شزرا قلخ و رادیاپ دمآرد و تباقر داجیا تهج رد ار اهنآ اب .دناسر
هفلؤم تارثا یسررب فده اب رضاح شهوژپ عوضوم تیمها هب هجوت ددمآرد و یدادصتقا یزاسدنمناوت رب و دنرب یاه
نیا .تسا هدش ماجنا ییاتسور قطانم رد رادیاپ یفید وت تدیهام هادسا ردب و یدربرادک فدده ظاحل زا شهوژپ
-
.تسا یلیلحت .تسا یلحم هعماج و نیصصختم هورگ ود لماش یرامآ هعماج
نیصصختم هعماج 30
رفن هدب ترود
هنومن یریگ ریغ یلامتحا
،دنمفده و
شدش ناتدسهد رده زا هدک دودب یزدکرم شخب ناتسهد جنپ زین یلحم هعماج
عومجم رد و اتسور 30
تیعمج اب اتسور 6744
ردب هدنومن مدجح .ددیدرگ ادختنا هداس یفداصت ترو هب راوناخ
نارکوک لومرف هاسا 365
هب هک دیدرگ دروآرب رفن 436
عودضوم لدیلحت تدهج .تدفای اقترا رفن تاردثا شدخب رد
هفلؤم ه یا بلاق رد صخاش راهچ زا دنرب 30
زا یداصتقا یزاسدنمناوت ریغتم ود رد و رگامن 9
راددیاپ دمآرد و رگامن
زا 13 خابنورک یافلآ هاسا رب همانشسرپ لک ییایاپ .دش هتفرگ هرهب رگامن 928
/ 0 .دیدرگ دروآرب جیاتن
هادسا ردب
هفلؤم نیب داد ناشن نوسریپ یگتسبمه بیرض مناوت و دنرب یاه
.دراد دودجو تدببم ادبترا رادیاپ دمآرد و یزاسدن
هفلؤم داد ناشن زین هریغتم دنچ نویسرگر جیاتن تدسا هدودب راردگریثثت راددیاپ دمآرد و یزاسدنمناوت رب دنرب یاه
و
723 / 0 یم نییبت ار رادیاپ دمآرد و یداصتقا یزاسدنمناوت سنایراو لک زا هدک هادودک کینکت زا ل اح جیاتن .دنک
تسا اب و یدادصتقا یزاسدنمناوت یرادروخرب زا هعلاطم دروم یاهاتسور حطس تهج راوناخ ناتسرپرس تایرظن زا هداف
زا داد ناشن ،دیدرگ ماجنا رادیاپ دمآرد 30
یمک ،قوراب یاتسور هس ،هعلاطم دروم یاتسور هزات و دابآ
اضر دنک رد دابآ
لوسنک و قنارنچ ،ولقارپت یاتسور هس و حطس نیرتلااب نک
و یدادصتقا یزادسدنمناوت زا حطدس نیردت نییادپ رد ید
.دنراد رارق رادیاپ دمآرد :یدیلک ناگژاو هفلؤم
یزدکرم شدخب ،ییاتدسور راددیاپ هعدسوت ،راددیاپ دمآرد ،یداصتقا یزاسدنمناوت ،دنرب یاه
لیبدرا ناتسرهش
3
لصف لوا
فده و مهدقم
4
فده و همدقم :لوا لصف
1 - 1 -
هلاسم نایب
ییاناوت شیازفا اب ناییاتسور نآ یط هک تسلااب هب نییاپ دنیآرف یداصتقا یزاسدنمناوت یم یداصتقا یاه
هدب ددنناوت
(دنهد خساپ دوخ یاهزاین Drolet, 2010
تدیعقوم ، ودلطم هویدش هدب ات ،) هدب لیددبت ار ادهنآ و ددنک هرادا ار اده
تیزم یگژیو و دیامن یتباقر یاه ،رادک و بدسک زا مهدس نازدیم رد تدباقر روظنم هب ار هوملم ریغ و هوملم یاه
هدسمخ ناییازریم(ددشخب ادقترا و دودبهب ... و رهام راک یورین ،هیامرس ،ینادنره و
1393 اردیز .) هعدسوت ددنیآرف رد
یعامتجا
، یسایس و یداصتقا هایقم رد اهاتسور هاگیاج و شقن
هعسوت یاهدمایپ و فلتخم یاه ،ردقف دننام یگتفاین
یرهدش هعدسوت ردب نآ مددقت و ییاتدسور هعسوت هب هجوت بجوم ،تیعمج عیرس دشر ،یراکیب و ترجاهم ،یرباربان ،ایکزا(تسا هدیدرگ 1383
: 19 ،روپربکا ؛ 1395
کدت دادصتقا زا ار دودخ ددنراد ش دت اهرودشک زا یرایسب هزورما .)
،ناراکمه و یعیفش( هتخاس اهر یدعب 1396
اردل .دنزادس افوکش دوخ ییاتسور قطانم رد هژیو هب ار دوخ داصتقا و )
تیفرظ نتفرگ هدیدان ر قطادنم رد هدک رگید دراوم یرایسب و یموب شناد ،یناسنا یاه
نیمثدت ،دراد دودجو ییاتدسو
یم رارق ریثثت تحت ار رادیاپ دمآرد لمعلاروتسد یطیارش نینچ رد .دهد
یدمن هیودس کدی و مادگ هدب ماگ یاه ددناوت
دنک نیمضت ار ناییاتسور یزاسدنمناوت ،یددمآراکان ثدعاب اهاتدسور رد راددیاپ یاهددمآرد و یدادصتقا فعدض اریز
یددم لاغتددشا مدددع و ترجاددهم یارددجا و ددرددگ
هددمانرب زا یرایددسب هددجاوم لکددشم اددب ار ییاتددسور هعددسوت یادده
یم دزاس ( ،یطایخ و یمظعا 1393
) .
یم تفگ ناوت ییاتسور یحاون ت کشم نیرتمهم زا
، ،تدسا ییاتسور تیعمج رد یساسا یاهزاین نیمثت مدع ای رقف
هک اجنآ زا یزادسدنمناوت و یدساسا یاهزاین نیمثت ،ییادزرقف
دسور هعدسوت ددنیآرف رد
،ییات ،دراد یدساسا هادگیاج
همانرب قیرط زا نآ ترورض ،یناوضر(تسا هدش صخشم ییاتسور هعسوت یزیر
1383 ،نارادکمه و هدناگی یددمحم ؛
1393 رد .) رتشیب ندوب بلاغ لیلد هب ییاتسور یحاون یزرواشک
شخب رد بیدسآ و دادصتقا
هدب هدجوت ،نآ یریردپ
تیلاعف ریاس هعسوت یاه
ب لمکم کی ناونع هب یا دودبهب رد ینیمدضت دادجیا ثدعاب ،فلتخم داعبا زا ،شخب نیا یار
یم ناییاتسور تسیز طیارش ،ناراکمه و یودهم(ددرگ
1386 ،یکنوی یداهرف ؛ 1396
راددیاپ دمآرد داجیا یارب ارل .)
5
،یداصتقا یزاسدنمناوت و هنیزه یانبم رب شور ذاختا
، بسانم زاین ددرگ یم دادملق
هویش هب هک دجنا فلتخم یاه
ما
یم هویش نیا زا یکی ،دریگ زا تدیامح ردظن زا یزادسدنمناوت دنیآرف لیهست درکیور نیا یساسا هزیگنا .تسا دنرب اه
(تسا ناییاتسور دمآرد و یشخبرثا شیازفا و یداصتقا هعسوت Richardson et al, 2019
تدیمها هزوردما اریز .)
مشچ ترو هب نآ شقن و دنرب وگ هب ،تسا هتفای شیازفا یریگ
هن نامزادس زا یرایسب هک یا ندودمن فردصم ادب اده
هنیزه یم ش ت لااب یاه ریاس زا ار تامدخ و تلاوصحم ،دوخ ات دننک یفرعم یرتهب و رترثؤم وحن هب ار اهدنرب دننک
،ناراکمه و یدمحا(دننک زیامتم ابقر 1393
تلاودصحم هودسحمان ت کدشم شهادک هدب ردجنم ددنرب هب هجوت .)
یم و ماجسنا ،ددرگ نامز رد تابث
یدم دفح رازاب رد ار فلتخم یاه مجدسنم ثدعاب و ددنک
تدیلاعف نددش ردت یاده
هضرع یم تامدخ هدننک ش دت تدنهامه و نادسکی جیاتن هب یبایتسد تهج رد ناگدننکدیلوت نآ لابند هب و ددرگ
یم (دننک Baker& Comeron, 2008 طاخم هدب مادیپ ندنادسر تدهج یهار و دیدج یتباقر تیوه کی و )
نادب
یم داجیا (دنک
Gilboa et al, 2015 لکش و یهاگآ شیازفا نآ فده .)
کدی هرادبرد تببم کاردا و تاراظتنا یهد
،نارادکمه و هدازراجن(تسا نآ دیرخ و لوصحم زا هدافتسا تهج رد لوصحم 1398
یادنب تندس ددنرب لاودمعم ، .)
یم هتفرگ رظن رد یبایرازاب Esch et al, 2006(دوش
،ییاتدسور عدماوج یداصتقا یل ا لکشم هزورما هک اجنآ زا .)
تیولوا صیخشت مدع و دوجوم تاناکما و عبانم تخانش و کرد رد اهنآ یناوتان زا اهاتدسور دادصتقا وردخ ،تسا اه
،ناراکمه و یناتسبانع(تسا یرورض ینونک تیعضو 1392
هفلؤم ییاسانش ور نیا زا .) هب یبایتسد رد تنیدنرب یاه
نم یم ت کشم ندومن عفترم رب هو ع اریز ،دراد میقتسم ریثثت هدش دای عفا هتشاد یپ رد زین یتببم یاهدمایپ دناوت
،یمایس و یگزل(دشاب 1396
ارل ) هفلؤم و تدسا یدادیز تیمها یاراد یداصتقا یزاسدنمناوت رب نآ ریثثت و دنرب یاه
یم ناشن اییاتسور دمآرد و داصتقا ،دنرب داعبا هک دهد
یدم راردق ریثثدت تحت ار ن و تلاودصحم ییادسانش رد و ددهد
یدم رامدش هب ییاتسور قطانم یارب یدوهشمان هیامرس و دراد یهجوت لباق ریثثت ییاتسور قطانم تامدخ هدک ،دور
یم میمصت ،طباور تیوقت و قلخ اب دناوت هدنیزگ و دنک ناسآ ار یریگ
هدیارا ادهنآ هدب یدادمتعا لدباق و زیادمتم یاده
یش(دهد ،یقدا و یزار 1396
.)
6
یم یزاسدنرب لیبدرا ناتسا ییاتسور قطانم رد هدمانرب رد هدنکارپ مادقا زا تعنامم و یهدناماس هب رجنم دناوت
یاده
هبذاج ،صخاش یزرواشک تلاوصحم یزاسدنرب قیرط زا رما نیا و دوش ییاتسور هعسوت و یرگدشدرگ دددعتم یاده
ناکما یتاردا تلاوصحم یارب فده رازاب داجیا و یتسد عیان رپ
لاس رد اریز ،تسا ری تیدوددحم ردیخا یاه
یاده
هدودب راردگریثثت ناییاتسور طیارش رب تسا هدوب یراک دنور رد یناسنا یورین هوسحم شهاک اب هارمه هک یداصتقا هفلؤم یبایزرا و ییاسانش هاسا نیا رب .تسا .تدسا یروردض یدادصتقا یزادسدنمناوت هدب لدین تدهج رد دنرب یاه
شلاچ اوت یور شیپ یاه یزاسدنمن
تسا تیعقاو نیا زا یشان هک
و ییاتدسور داردفا یددنمناوت حطدس شجندس رد
تبلباق ،اهنآ یاه لوادتم یاهدرکیور
هرازگ رب یکتم رتشیب هک یدعب کت یاه
یزاسدنمناوت یبایزرا رد ،تدسا
نوددب
هنآ تبسن نتفرگ رظن رد یگژیو اب ا
هنیمز یاه نابطاخم یا
طیارش رد ، و یداصتقا
پ یعامتجا هدیچی
ییاتدسور مدرم
تیمها .درادن ار مزلا ییاراک یم ار عوضوم نیا هب نتخادرپ
و هدجوت هدکنیا اددتبا ،دودمن نادیب هدبنج ددنچ زا ناودت
هفلؤم و یزاسدنرب دروم رد یدایز تخانش نآ هرادبرد یدادیز تادقیقحت و دراددن دودجو ناییاتدسور نیب رد نآ یاه
ندوب هدیزگرب دوجو اب ،تسا هدشن ماجنا یتخاندش ،ییاتدسور یاهراوناخ یداصتقا یزاسدنمناوت و رادیاپ یاهدمآرد
یم یلماوع هچ هکنیا دروم رد هنیمز دنناوت
.درادن دوجو دنک تیوقت ار ییاتسور یاهراوناخ ییازدمآرد و قنور یاه
1 - 1 - 1 - : قیقحت تلااوس
هفلؤم نیب ایآ تببم هطبار رادیاپ دمآرد و یداصتقا یزاسدنمناوت و دنرب یاه
؟دراد دوجو
هفلؤم ایآ
؟تسا رارگریثثت ناییاتسور رادیاپ دمآرد و یزاسدنمناوت رب دنرب یاه هفلوم ایآ هبتر رد ییاتسور دنرب یاه
؟دنراد رارق هعلاطم دروم هقطنم رد یتوافتم یاه
2 - 1 - 1 - : قیقحت تایضرف
هفلؤم نیب دراد دوجو تببم هطبار رادیاپ دمآرد و یداصتقا یزاسدنمناوت و دنرب یاه
هفلؤم .دنتسه رارگریثثت رادیاپ دمآرد و یزاسدنمناوت رب دنرب یاه
هفلوم هبتر زا ییاتسور دنرب یاه یدنب
.دنرادروخرب یتوافتم یاه
7
2 - 1 -
شهوژپ ماجنا ترورض
یتمواقم داصتقا اب
تسایس یلک یاه یاراد هک
صخادش دودبهب و ادیوپ دشر نیمثت فده و یدادصتقا تدمواقم یاده
مشچ دنس فادها هب یبایتسد زادنا
20 فاطعنا ،یداهج درکیور اب ،هلاس ت رف ،ریرپ
نورد و دلوم ،زاس هددش دبا از
(تسا ،یمیحر هیقف 1396
) شلاچ عفر نآ یاتسار رد هک ، .تدسا تایروردض زا اهاتدسور یددمآرد و یدادصتقا یاه
سانش ت رف ییا تیفرظ و اه
ددلوم لدیلد هدب اهاتسور اریز ،تسا ثحابم نیرتمهم زا رادیاپ لاغتشا یارب یموب یاه
یم ندوب و ناییاتسور یداصتقا یزاسدنمناوت .دنیامن افیا یداصتقا هعسوت ققحت و ییافکدوخ رد یگرزب شقن دنناوت
صتقا روما لرتنک و تراهم ،شناد ،ییاتسور رادیاپ دمآرد داجیا هاردمه هدب راددیاپ یاهددمآرد داجیا تهج رد ار یدا
هرهب و بیکرت رد و دراد یم کمک اهنآ هب رازاب میظنت و دیلوت لماوع حیح یرادرب
یداصتقا یزاسدنمناوت اریز .دنک
تدیفرظ ردب دیکثت اب هک تسا رادیاپ هعسوت داعبا زا یکی لیدسناتپ و اده
و لاغتدشا هدنیمز ،هدقطنم رد دودجوم یاده
زدمآرد یم مهارف ار تادیلوت تیوقت و ییا .دروآ
هجدوب و تسا دوهشم ییاتسور قطانم رد دمآرد یمک تیدودحم اب روشک زا شخب نیا یاه
،تدسا وربور یدج یاه
رد هدک تدسا ظاحل نیدب .دراد هارمه هب یحاون نیا هب ار دمآرد یرادیاپ ،یداصتقا یاهرتسب داجیا و فشک نیاربانب ا ،نامز زا ههرب نیا و ناییاتدسور ددمآرد و یزادسدنمناوت رب رثؤم لماوع نتفای تهج رد هعلاطم ماجنا موزل و تیمه
هدبور یرادکیب اب یدایز نازیم هب ییاتسور هعماج هکنیا هب هجوت اب اریز ،تسا هتشگ راکشآ شیپ زا شیب نآ یرادیاپ ب دمآرد داجیا و یداصتقا یزاسدنمناوت ،ییاتسور هعسوت دنیآرف رد ،تسا ور رد .دراد یدساسا هاگیاج ناییاتسور یار
،یناطلدس یناقهد( دنرب یژتارتسا هرابرد بسانم یرکفت نتشاد اتسار نیا 1392
یزادسدنمناوت رد یدمهم شدقن ،)
یم افیا ییاتسور قطانم یداصتقا هیامرس ندش ریزارس و اهاتسور هاگیاج تیوقت ثعاب و دنک
و یدادم ،یعامتجا یاه
هاتسور راتخاس هب یونعم یم ا
رد ار ناییاتدسور هدک دراد هاردمه هدب نینکادس یارب ار یگدنز تیفیک و هافر و ددرگ
یم یرای شزرا قلخ و رادیاپ دمآرد و تباقر داجیا تهج میحر(دناسر
،یمطاف و این 1391
.)
دب مودهفم ندیا هدکیلاح رد ،تدسا هدودب هدجوت درودم یراجت و یداصتقا یاهدنرب هب هجوت لیلد هب ،ناریا رد دنرب ه
تکرش یمن دودحم یناگرزاب و یراجت لماوع و اه هدیدپ و ددرگ
یدملع و هدرتسگ یا یدم هدک تدسا ردت
تدیلک ددناوت
8
،نایتعانق و یمداخ(دهد اج دوخ رد ار اهاتسور و اهرهش 1392
رثؤدم لدماوع رج ،ییاتسور دنرب فادها زا یکی .)
هیامرس ،دیرخ تردق دننام یجراخ دشر رد م ناوت شیازفا ،یرارگ
.تدسا ینیرفآرادک و یروآون و ییاتسور تلاوصح
هژورپ زا یرایسب یلام زاین نیمثت ناکما ،اهدمآرد تیدودحم لیلد هب اریز ناکما ییاتسور یاه
ادجنآ زا .تدسین ریردپ
هفلؤم تارثا دروم رد یدایز تخانش و هجوت هک نیدب رد راددیاپ ددمآرد بسک و یداصتقا یزاسدنمناوت رب دنرب یاه
ناییاتسور هفلؤم هب هجوت نیاربانب .درادن دوجو
تایروردض زا یکی ییازدمآرد و یداصتقا هعسوت یارب یزاسدنرب یاه
یناوتان رب ات دوش هداد تردق ییاتسور دارفا هب قیرط نیا زا ات تسا شیازدفا ادب و قدیرط ندیا زا و ددنیامن هدبلغ اده
تلیباق رب قوقح هب اهزاین هب ییوگخساپ رب هو ع یداصتقا یاه .دنیامن ادیپ تسد ربا
3 - 1 -
شهوژپ هنیشیپ
ویسپاپ (1
2009 هنیمز فده اب هک یقیقحت رد ) تلیباق و اه
یادهروتکاف و لدماوع یسررب و تسراخب رد تنیدنرب یاه
هعسوت و تایح دیدجت هب رداق تسراخب هک تفایرد ،داد ماجنا نآ تیقفوم یا
نیدنچ هدب ددنرب کدی قیرط زا و تسا
ناراکمه و ویک .تفای دهاوخ تسد یتیلباق (2
2011 و دنتخادرپ دصقم تنیدنرب لدم یسررب هب رگید یشهوژپ رد ،)
یلک ریوصت هک داد ناشن اهنآ قیقحت جیاتن زا
دنرب طباور عون هس ریثثت
تسا ریرپ نیدب مهم هطساو کی ار نآ دیاب و
نآ درکلمع و دنرب طباور اراهیروک و اهوا .تفرگ رظن رد
(3
2013 یدلحم دنرب یزرواشک تلاوصحم نیب لمکم هطبار )
مدشچ کدی هک دنتفایرد و دناد رارق یبایزرا دروم ار نپاژ رد ییاتسور یرگشدرگ و تددم ینلاودط و هدرتدسگ زاددنا
هعسوت و یزرواشک تلاوصحم یداصتقا دوس نیب لمکم هطبار تیوقت یارب یعمج عبانم تیریدم درودم یرگدشدرگ
یلگدس و تنات نویه نینچمه .تسا زاین (4
2014 قطادنم یزادسدنرب یرادک تکرادشم فدده ادب هک یشهوژپ رد )
رد یرادجت ددنرب کی هنابلطواد و ی وصخ ،یمومع شخب رد تکراشم شقن یسررب هب دنداد ماجنا زلو رد ییاتسور ددنرب کددی هعددسوت و داددجیا رد ار تکراددشم و دددنتخادرپ هددعماج ماجددسنا و لاووددینیجیا .دنتددسناد رثؤددم د
انوسوکراکلوینراب (5
2015 ادینولاتاک و لادچول لا رد یدلحم هعدسوت و ییاتدسور یزادسدنرب نیدب هدطبار یدسررب هب )
نینچمه و اقترا و لیهست ثعاب یتنس یاهدرکلمع قیرط زا ییاتسور یزاسدنرب یژتارتسا هک دنتفایرد و دنتخادرپ
1 - Popescu
2 - Qu et al
3 - Ohe & Kurihara
4 -Haven-Tang & Sedgley
5 - Eugenio-Vela & Barniol-Carcasona
9
ف رد یساسا شخب کی هب ندش لیدبت یم یداصتقا هعسوت رد هتسجرب شقن و لااب هب نییاپ دنیآر
هعدسوت هدک ددرگ
ناراکمه و روناد .دراد لابند هب ار تدم ینلاوط و رادیاپ (1
2017 یزادسدنرب یدسررب هدب ادپورا زا هدقطنم رادهچ رد )
نورد ییاتسور هعسوت و رییغت ،ییاتسور ور تراجت یزاسدنرب دندیسر هجیتن نیا هب و دنتخادرپ از
یم ییاتس زا ددناوت
نرود ییاتسور هعسوت یبادیرازاب هدب دودس رب هو ع کرتشم ریداقم بیوصت زا و دنک تیامح از
.ددندنویپب ددنرب یاده
اوابیو و میکح لوفیس (2
2019 و ددندومن یدسررب ار کدلاکگنرت هدقطنم رد ییاتسور یرگشدرگ یزاسدنرب تامازلا )
هفلؤم هک دنتفایرد لحاس لماش یزاسدنرب یاه
و یخیرات نیماضم لماش اهدنرب کچوک یاهرهش رد هک تسا هوک و
هداس رایسب ییاتسور قطانم یارب یزاسدنرب دنور رگید یوس زا و دنتسه یگنهرف رزدب و کدچوک یاهرهدش زا رت
یتروم .تسا (3
2019 ادهنآ هدسیاقم و یزنوددنا و ندپاژ رد یزادسدنرب یاردب ییاتدسور اردیم شقن یسررب هب زین )
و تخادرپ تیاور بیکرت ،دصقم ود ره رد تفایرد
تارودصت و یدلحم و یلم تیوه زا هدافتسا اب ییاتسور ناکم یاه
تدکرح ،ادضف نامتفگ قیرط زا اریم یاهدنرب دصقم ود ره رد و تسا تکرح لاح رد ناهج حطس رد یرگشدرگ .تسا یرگشدرگ اریم رد تلم یزاسدنرب و مدرم ناریا (ناراکمه و هداز 1391
رب هب ) هتخادرپ دنرب هژیو شزرا یور رب یبایرازاب هزیمآ ریثثت یسر اهنآ قیقحت جیاتن و دنا
رگنایب دنرب هژیو شزرا داعبا یمامت تحت
ر انع ریثثت و لوصحم
ردصنع ود و تدسا تمیق تدیلاعف
و یدجیورت یاده
انع رگید یشهوژپ رد .دنتسه دنرب زا ینهذ یعادت و یهاگآ رب رارگریثثت لماوع زا عیزوت (نارادکمه و یناتسب
1395 )
هاگتنوکس رد یرگشدرگ دنرب داجیا رب رثؤم لماوع یسررب هب دندیسر هجیتن نیا هب و دنتخادرپ دولانیب ییاتسور یاه
یطیحم و یعامتجا ،یداصتقا هناگ هس لماوع نیب -
نیردتمک و یداصتقا لماوع هب تیمها بیرض نیرتشیب ،یدبلاک
یطیحم لماوع هب تیمها بیرض -
بلاک (نارادکمه و یددسا .دراد قدلعت ید 1396
بدسانت ریثثدت یدسررب هدب زدین )
هدفلؤم و ددنرب هب شرگن رب دنرب تیصخش ددنرب تیدصخش بدسانت ددنتفایرد و ددنتخادرپ هددش کاردا شزرا یاده
شیپ ناودنع یمرگ ناتسرهش ینیرفآراک هعسوت یارب یزاسدنرب یوگلا .تسا دنرب شرگن یارب یرادانعم هدننک ینیب
یشهوژپ (ناراکمه و یراهب طسوت هک تسا
1396 یمیادارادپ یودگلا هدک ددش لد اح هدجیتن ندیا و دیدرگ ماجنا )
هنیمز ،یلع طیارش زا یزاسدنرب هیامردس ،ینیرفآرادک هعدسوت یدنعی یزادسدنرب یاهدمایپ و اهدربهار ،یا
و یراردگ
1 - Donner et al
2 -Saiful Hakim & Wibawa
3 - Murti
10
یم ریثثت ترجاهم شهاک (ناراکمه و یادرم تیاهن رد .دریرپ
1397 هک یقیقحت رد ) لددم نیدیبت فدده ادب
یزادس
تباقر یاتسار رد یرهش لود ا هدب هدجوت موزدل هدک دندیدسر هدجیتن ندیا هدب دنداد ماجنا یداصتقا دشر و یریرپ
تیزم داجیا دننام یزاسدنرب هرهب و تکراشم شیازفا ،ناکم زا زیامتم یاه
رد ... و تیق خ هعسوت ،ناکم دوبهب ،یرو
ا دشر و یتباقر تردق یاقترا هنیم ز تسا یداصتق
.
4 - 1 -
دنرب
نامز یارب یم هتخانش دراد یکیزیف هبنج هک لوصحم زا یشخب ناونع هب دنرب یدامتم یاه
ردطم فیراعت رد و دش
یم فیرعت ... و تم ع ،مان کی ناونع هب ار نآ ،دنرب زا هدش ندیا زا ردتارف ددنرب هزوردما و رضاح لاح رد یلو ،دندرک
هدش لوحتم نا موهفم و تسا فیراعت لودق و تاددهعت لماش دنرب رضاح لاح رد .تسا
هددنریگربرد و تدسا ییاده
هعومجم و دامتعا ،یرادیاپ ،تابث ناودنع هدب ار ددنرب ادکیرمآ یبایرازاب نمجنا .دراد هراشا تاراظتنا زا هدش فیرعت یا
ادیلوت ،تلاوصحم یفرعم ار نآ فده و تسا هدرک فیرعت یبیکرت رط کی ناونع هب و لبمس ،مان کی تامدخ و ت
یدمن زیادمتم ابقر و اهدنرب ریاس زا ار ،دنرب هک تسا ابقر اب نآ توافت و تسا هدرک یفرعم ندیا ،زیادمت ندیا و ددیامن
(ددشاب هتشاد سمل لباق ریغ ای یساسحا و یقطنم ای سمل لباق درکراک هک دراد ار ییاناوت Elliott et al, 2015
.)
وگلا صخشم مان ای لبمس ار دنرب زین رکآ یم نایب
ادی و هدندشورف ،لاادک ،تامددخ ندردک صخدشم یاردب هدک ددنک
(تدسا هدودمن نایب ،هباشم تلاوصحم زا اهنآ ندومن زیامتم و صخشم نینچمه و ناگدنشورف Blain, 2001: 9
.)
نایب ،تسا یشخبرثا و یتخانش ،یساسحداعبا هدنریگربرد هک تاطابترا زا ینغ عبنم کی ناونع هب ار دنرب زین نوارب یم لکدش هدنیمز هک دنک هدبرجت دادجیا و یردیگ
یرادجت تدیلاعف کدی ادی و رهدش ،نادکم کدی زا یراگددنام یاده
یم Braun, 2008: 9(دوش .)
هتدسب ،راعش ،یکیفارت رط ،وگول زا یبیکرت ار دنرب لیو و رلیو رگید یوس زا ،یددنب
یم ... و لوصحم یحارط ،تاغیلبت و یبایرازاب ب دراوم نیا همه هک دنناد
تیوه و نتخاس زیامتم هب رجنم مه ا یشخب
یم تیلاعف و لوصحم کی (تدسا یدمرف و صیخدشت لدباق ،یدکیزیف ترود هدب هک ددرگ
Einwiller & Will,
2003: 23 ید معز هب .)
هدب هدک ددشاب هتدشاد ار ییادناوت ندیا هک تسا یدنرب ،قفوم دنرب ،دلانود کم و ینوتانرچ
هد تیوه صخش ای و ناکم ،لوصحم ،تمدخ فرصم نینچمه و د
،یدشیازفا هدبور و دادیز نازیم هب رادیرخ و هدننک
11
(ددیامن زیادمتم ناردگید زا ار نآ و ددنک کرد ار تدسا ادهنا یاهزاین اب قباطم هک درف هب رصحنم هدوزفا شزرا De
chernatony & MeDonald, 2003: 21 نیا ار دنرب ،کی هدام رد دنرب و تاعارتخا تبث نوناق رد ناریا رد .)
یم فیرعت هنوگ لماش تسا یتمو ع دنرب هک دنک
ت شقن ،ترابع ،مقر ،ریوص زادیتما و صیخشت تهج هک ... و فرح
یدم هدردب راک هب ،رهش ای هیحان کی لوصحم ای و تعن فراجت ،نیعراز زا یعامتجا لوصحم ،یدنارهت هدوتدس(دوش
1374 ناشن ،هژاو کی ناونع هب ار دنرب اکیرمآ یبایرازاب نمجنا .) یم نایب رط و
نایب هک دنک لاادک ی اصتخا هدننک
دددیلوت اددی ناگدنددشورف زا یددهورگ تلاوددصحم و زیاددمتم نارددگید زا ار لوددصحم و لااددک نآ هددک تددسا ناگدددننک
یم (دنک Dinnie, 2011: 16 ردجنم هدک تسا یدنیآرف ،یدعب دنچ راتخاس ندوب اراد اب دنرب هشیپرفعج معز هب .)
یم فرصم ددرگ هب ناگدننک
شزرا نیا هب نآ هلیسو یدومحم(ددنرارگب ماردتحا ادهنآ هب و دنرگنب نانیمطا اب اه
و رذآ
،روپدواد 1397
: 121 هورگ هب ار دنرب زا هدننک هدافتسا و دنتسه یدنویپ شزرا یاراد اهدنرب .) ددنویپ تاعامتجا و اه
یم هورگ و دنهد یم لیدبت دنرب هب لوصحم کی اب عماوج و اه
(دنوش Kavaratzis, 2009: 27 یبادیرازاب هسسوم .)
یگژیو هدنریگربرد ار دنرب ایناتیرب یم نایب یتاراظتنا و اهرواب ،تامدخ ،تلاوصحم یکیزیف یاه
دودجو نآ رد هک دنک
(دراد Voeth& Herbst, 2008: 73 میسقت کی رد .)
،ینونادق ،یتخاندش دعب جنپ رد دنرب یاهدرکراک ،یلک یدنب
ناور ،یعامتجا ا و یتخانش
(تدسا هددش هتفرگ رظن رد یداصتق Eshuis& Edwards, 2008
هددع مدعز هدب .) یا
ناور ،یبایزرا هفلؤم هس لماش دنرب ،ناگدنسیون زا رگید مودهفم نیدب یدرکراک هفلؤم هک ؛تسا یدرکراک و یتخانش
یم ماجنا ار یتمدخ هچ دنرب هک تسا ناور هدفلؤم ،دهد
ین زا کیماددک هدک تدسا ندیا مودهفم هدب یتخاندش یادهزا
یم تسدب تمدخ طسوت شقن ای تیعقوم ،یشزیگنا فردصم یبادیزرا هوحن موهفم هب یبایزرا هفلؤم و دنروآ
زا هددننک
،یدارم(تسا یراجت دنرب 1393
: 26 یم .) لکدش و یهاگآ شیازفا دنرب فده تفگ ناوت تادکاردا و تارادظتنا یدهد
د اقم ای اهلااک ریاس زا ار دصقم ای لااک کی هک تسا تببم یم توافتم
نادیب و دنک یدگژیو و تدیهام هددننک
یاده
،ناراکمه و یعیفش(تسا دصقم کی یل ا 1393
: 217 .)
12
5 - 1 -
دنرب هچخیرات
مان هتشرگ رد .تسا هلاسرازه نیدنچ دنرب زا هدافتسا هقباس تم ع ماجنا هب ،یرارگ
یدحط ادب لودصحم کی یرارگ
تیوه و لوصحم هدننک دیلوت صخش هدننک نایب هک صاخ یدم ق طا ،دوب نارگید هدافتسا یارب ،لوصحم
رد .ددش
رط ماشحا و نایاپراچ نابحا هتشرگ ماد ،ییادسانش تدهج،تاناویح تسوپور رب ندرک اد قیرط زا ار ییاه
و اده
یم یرارگ تم ع ار اهنآ ،دوخ ماشحا لافس .دندرک
یراردگ هنادشن فردظ فدک رد ار دودخ تدشگنا رثا یرصم نارگ
یم زا ات دندرک هزوک قیرط نیا
تعن .دننک ییاسانش ار دوخ یاهرجآ و اه تاددیلوت و تلاودصحم زدین یدمور نارگ
تم ع اضما قیرط زا ار دوخ یم یرارگ
نادسآ تدهج لماع کی هلزنم هب نانآ یارب دنرب و دندرک ادختنا رد یزادس
یم وسحم ،رکا(دیدرگ
1998 .)
نیلوا یارب ،یبایرازاب هزوح رد یزاسدنرب و دنرب هدک تدسا نآ مودهفم هدب هدک ،ددش نایامن تلاوصحم هضرع رد راب
نامزاس تکرش و هدننک دیلوت یاه بسانم هطبار دنناوتب هکنیا تهج ،اه
قدیمع ،رت راردقرب نایرتدشم ادب یردتهب و ردت
هنیمز هب موهفم نیا نامز تشرگ اب و دندرک هدافتسا نآ زا ،دنزاس نادکم ددننام یردگید اده
و اهرهدش ،داردفا ،اده ...
،لوشآ(درک ادیپ شرتسگ 2014
نرق هب ندرم یزاسدنرب هاگتساوخ.) 19
یم رب شقن یتنس هاگدید رد .ددرگ
هب اهدنرب ر اعم یایند رد و رضاح لاح رد یلو دوب ندرک زیامتم دنرب نامزادس هدب هتدسباو ینوزفازور روط
(ددرگ یم داجیا تامدخ قیرط زا هک دنتسه
keller, 2007
.)
6 - 1 -
دنرب یایازم
تیزم نامزاس یارب مه و یرتشم یارب مه دنرب یگتدسباو ددننام یعفانم لماش نامزاس یارب دنرب ،دراد یدایز یاه
شزرا اددددب یرتددددشم یادددده اددددبترا و ادددده دوددددجو هددددبا یارددددب یرازددددبا نیددددنچمه و دددددنرب یادددده
مدک ،ددیدج یادبقر دورو زا یریگودلج ثدعاب نآ ردب هو ع و تسا ابقر نیب رد نامزاس توافت ندمآ هدنیزه نددش
بیسآ ندمآ نییاپ و تاغیلبت یم ابقر لباقم رد یریرپ
تیزم زا .ددرگ یدم زدین نایرتشم یارب دنرب یاه
نادشن ناودت
13
نادیب ار ودلطم یلاادک نتفادی یاردب وجتدسج ندش مک نینچمه و کسیر شهاک ، ولطم یلااک یفرعم و نداد Aaker, 1991(درک .)
نوریب اب یطابترا درکراک رب هو ع دنرب میمصت ،نامزاس زا
تدیوه نتدشاد قدیرط زا زدین ار نامزادس نورد رد یریگ
ییاراد زا یک ناونع هب یراجت مان نتشاد .دنک یم لیهست ،فافش یم یقلت نامزاس مهم یاه
یدمهم شدقن هک ددرگ
فرصم اب هطبار لیهست رب دنرب .دراد هدهع هب هدننک فرصم یارب تیوه داجیا رد و دراد ریثثت زین هدننک
هک یهاگنه
فرصم هدننک یم هدافتسا ی اخ دنرب زا صاخ تیوه اب یا یدم رییغت ار دنرب ریوصت ،دنک
،نارادکمه و نایرونم(ددهد
1392 ماهلا قیرط زا دنرب .) یدم ابقر ریاس زا نآ صیخشت و توافت هب رجنم ،صاخ یلوصحم هب نیدامن یشخب
ددردگ
لوصحم یارب ار تیمق شیازفا هنیمز توافت نیا و یم مهارف
،ینلاودط ینامز هرود کی لوط رد رگا ،ور نیا زا .دزاس
مهارف رد ،دنرب کی یم ،ناگدننک فرصم و نارادیرخ هک لوصحم کی یزاس
و دندشاب هتدشاد دادمتعا نآ هدب ددنناوت
یم دنرب هب تبسن دهع کی دیلوت هب قفوم نامزاس یراجت مان .دندرگ
تکرش و اه یادنیب ،یدف ک فی وت قیرط زا اه
ی
لدم زا یراتفر و ،تدنهرف ،تادادقتعا قدیرط زا یرادجت مادن ندیا و تسا راک و بسک رد نامزاس ره صوصخم یاه
شزرا هتسه یاه یم نایب تکرش یحارط و یا
(ددرگ Balmer, 2002 .)
یم یم توافتم ،دنرب ریغ زا ار دنرب لوصحم کی هک یزیچ و تسا لوصحم کی زا رتارف یزیچ دنرب تفگ ناوت دزادس
و یم شزرا نآ هب یدگژیو ،دردکلمع یگنوگچ دروم رد یرتشم تاساسحا و تاکاردا ،دهد
لدیلد و هددش کرد یاده
هداد هلیدسو هدب رازادب ادب ابترا یرارقرب تهج یربنایم و ها دنرب اب طبترم تکرش زا یدوجو (تدسا اده
Keller,
.)2007
7 - 1 -
دنرب درکلمع
دنرب درکلمع کی
راک و بسک نآ تیقفوم رب
راک و بسک رارگریثثت
هزاددنا موزدل .تسا نامزادس دردکلمع یردیگ
هدب
هتسباو ریغتم کی ناونع ،
وطس هب هجوت اب و
هبنج اه ی ،تدسا هدودب هجوت دروم و یبایرازاب تایبدا رد بلغا فلتخم
،لیلد نیمه هب درکلمع یبایزرا تهج
، یهاگدید هک دراد دوجو
قیرط زا و تامددخ
طدسوت هددش هدیارا تلاودصحم
14
نامزاس دریگ یم ماجنا یم هدیمان دنرب درکلمع اح ط ا هک
بدلغا ردگید ترابع هب .دوش ردطم یدساسا لاودس ود
یم دوش لماش هک دنرب ثحب رد 1
- یم دنرب تردق داجیا ثعاب یلماوع هچ یم هنوگچ و ؟دوش
یددنمتردق ددنرب ناودت
،ییاحطب(درک داجیا 1391
گ موهفم تلااوس نیا هب ییوگخساپ یارب .) یم یفرعم دنرب درکلمع هدرتس
نیاربادنب .ددرگ
زا یهاگآ اب یگژیو
و یاه داعبا ،دنرب درکلمع هب رد
ددنرب رترثؤم یژتارتسا یریگراک
، ناریددم و رتادناوت
ردتزهجم یدم
دندرگ . اریز هرابرد یتاع طا نتشاد اب یبایرازاب صصختم کی و داعبا
یگژیو اه ی لوصحم یدم اددیپ ار ییادناوت نیا ،
دنک ناسآ و یتحار هب رد
اب هطبار تدسایس یاده
بدسانم میمدصت یبادیرازاب
دردیگب دددنبب رادک هدب ار ادهنآ و De (
Chernatony, 2004 ).
8 - 1 -
یگژیو قفوم دنرب یاه
یم ثعاب دنرب کی تیقفوم تدم یارب دنرب کی ددرگ
کی تیقفوم ثعاب هچنآ .دنامب یقاب مدرم نهذ و هرطاخ رد اه
نآ ندش زاس هرطاخ و دنرب یم
:ددرگ
؛دراد رارق نما هیشاح رد دنیارف مامت رد یهد دوس هبنج زا قفوم دنرب یم شیازفا ار یبایرازاب تاطابترا
؛دهد
فرصم یرادافو شیازفا و یتیاضران شهاک هب رجنم یم هدننک
؛ددرگ
؛دیامن رارقرب ابترا نایرتشم اب یبوخ هب ات دشاب هتشاد ار ییاناوت نیا دیاب هنیمز رد
؛دشاب هتشادن لکشم ،تبون و لیوحت
وربور اضاقت شیازفا اب تمیق شهاک نامز رد نآ لباقم رد و اضاقت شهاک اب تمیق شیازفا نامز رد
؛ددرگن
؛دشاب قفوم هدنیآ شخبدیون
؛دنک داجیا تمیق راتخاس رد ار هدوزفا شزرا
؛ددرگ راجت و یداصتقا لماوع ینابیتشپ ثعاب
15
یاهدنرب عونت شیازفا (دشاب هتشاد هارمه هب ار یدوخ
Elliott et al, 2015 .)
9 - 1 -
دنرب هژیو شزرا
هجنس و تسا تراجت یایند رد مهم عوضوم کی دنرب هژیو شزرا یم تسا هدیدرگ یفرعم نآ یارب هک یبسانم یاه
ینارگن یخرب دناوت .دهد رارق هجوت دروم ار یبایرازاب و دنرب ناریدم یاه
هب تخاندش نوزدفازور ددشر لیلد هدب ددنرب
نامزاس یارب شزرا اب ییاراد کی ناونع ،اه
دنرب هژیو شزرا موهفم و یتعن رظن زا هچ ،
کیمداکآ رظن زا هچ بدلج ،
تسا هدومن یدایز هجوت .
،میهافم حطس رد ف خ رب
موهفم هعدسوت ، تیادضر شجندس شور کدی یبادیزرا و شدخب
رد زونه ،بسانم دوجوم تایبدا
، تهج مهف کرد و شزرا عبانم دنرب هژیو
هدیدرگن نایب .تسا
یکی دنرب هژیو شزرا
مهم زا زا .تسا هدومن بلج دوخ هب ار نایرازاب هجوت نورفازور روط هب هک تسا یبایرازاب میهافم ،نیرتروهشم و نیرت
میمدصت و یتبادقر تدیزم دادجیا رد دنرب هژیو شزرا مهم و یدربهار شقن فتیمها نیا مهم لیلاد یردیگ
یاردب اده
ایرتشم نامزاس و ن (تسا اه
Bravo Gil, 2007 نامزاس یارب دوهشمان یاراد کی موهفم نیا .)
یاراد هدک تدسا اه
هفاضا قیرط زا ،هدوزفا شزرا کی ناونع هب و تسا یلام و یناور شزرا ،ردکف زردط رد ،تلاوصحم و تامدخ هب ندش
یارب دنرب هک ار یشزرا و دوس ،دنرب هب یرتشم مارتحا ،رازاب مهس یم داجیا نامزاس
یم ناشن ار دنک (ددهد
Kotler,
یاردب ار لودصحم ادی تمددخ کدی زا لد اح شزرا شیازفا ای شهاک هنیمز ، مان و لبمس کی ناونع هب و )2007 یم مهارف نامزاس ای یرتشم (دنک
keller, 2008 .)
نامزاس و ناگدننکدیلوت یارب دنرب هژیو شزرا ،دراد هاردمه هب ار یدایز یایازم ،اه
هژدیو شزرا یاراد ددنرب هادگره و
یدم مهاردف ،لاادب هدنیزه تخادرپ تهج هدننک فرصم تببم رظن بلج یارب ار مزلا هنیمز ،دشاب ییلااب ندیا و ددنک
یم دوجو هب ار ناکما (ددهد ماجنا تاغلبت زین لوصحم یارب و دنک رارکت ار دوخ دیرخ هدننک فرصم هک دروآ
Kim
& Hyun, 2011 ماوع نیا مامت و ؛)
یم شیازفا ار دنرب اختنا لامتحا ل نامزاس و ،دهد
یم دارفا و اه نیا زا دنناوت
دیدج تلاوصحم و تامدخ یارب تاغیلبت هنیزه ،دنرب هعسوت و دنیامن هدافتسا دوخ تلاوصحم شرتسگ یارب ناکما (دنهد شهاک ار Rajh., 2006
.)
16
فرصم شنکاو و دنرب هژیو شزرا اب هطبار رد زتیترام و لیوب خساپ ،هدننک
فردصم یودس زا ار ردیز یاه رد ناگددننک
هتفرگ رظن :لماش هک ،دنا
؛دنرب یارب رتشیب هنیزه تخادرپ هب تبغر
؛دنرب هعسوت و شرتسگ
؛دنرب اختنا و حیجرت (دنرب دیرخ دصق و تین Buil et al, 2013
.)
دارفا و نامزاس درکلمع رب هک دراد ار ییاناوت نیا ،شزرااب و یوق دنرب و ،دراردگب ریثثت فادها هب یبایتسد یاتسار رد
فرصم خساپ و شنکاو رب هک یتارثا قیرط زا یرارگریثثت نیا یم یاج رب هدننک
،نیترادم و لیوب هاسا نیا رب .درارگ
فردصم ،ددنرب زا یهادگآ .تسا ،دنرب زا یهاگآ ،دنرب هژیو شزرا داجیا یارب ماگ نیلوا ،دندقتعم یودس هدب ار هددننک
م یشرگن یدم ددنرب هدب یرادادفو دادجیا هدب ردجنم دنرب زا هدش کرد تیفیک و دنرب یعادت دننا
(دودش Buil et al,
.)2013 ًاملسم ،دنرب ناریدم یارب هک عوضوم نیا کرد
و تیقر یاهدنرب شزرا
امزادس کدی هژدیو یاه ن
همدشچرس ادجک زا
یم رایسب ،دریگ مهم و تیمها اب
قیرط زا اریز ،تسا و هعسوت
اهنآ دوبهب هدک ددنروآ یدم تدسدب ار ییادناوت ندیا
رد
،ناشنابیقر اب هسیاقم .دنهد شیازفا ار دوخ دنرب هژیو شزرا
،راهوکراف یوس زا راب نیلوا ناودنع هدب ددنرب هژیو شزرا
هدوزفا شزرا یا
دش فیرعت یم لوصحم هب دنرب هک
دهد دنرب هژیو شزرا . ردکآ هاگددید زا
رگنادیب زدین هدعومجم
زا یا
ب یهد و اه ییاراد اه ی کی اب طبترم و ناشن و مان
دنرب ای تمدخ هدش داجیا شزرا هب هک تسا تکردش یارب لوصحم
یم نایرتشم ای یم شهاک ار نآ ای و دیازفا
.دهد
هاگدید یفلتخم یاه رارق یسررب دروم دنرب هژیو شزرا
دنا هدومن لیلحت ار نآ و دنا هداد ،هاگدید نیتسخن .
بدلاق رد
یهافم میمصت و م ،یبایرازاب یریگ
هدافتسا دروم ار دنرب هژیو شزرا موهفم یسررب و
،تدسا هداد راردق ردگید یودس زا
بم هاگدید نیمود ت
یلام هاگدید رب ین تسا
نادیرج نیب هسیاقم رد دنرب هژیو شزرا رب و هداد لزدنت یگنیددقن یاده
17
حم زا هک یدمارد و دنرب کی لوصحم هدنیآ یاهدمآرد ل اح هک هدش بدسک نادشن و مادن یدب یدلو ،هباشم یلوص
یم دش دهاوخ زین رلک .درگن
شور یل ا هتسد ود لک یاه
شور و رگن هسیاقم یاه
یارب ار یا هزادنا
هژیو شزرا یریگ
دنرب هتسد ود نیا ار نآ و هدومن نایب هدسیاقم شور رد .تدسا هدودمن میسقت هب
،یا و ادهراتفر دشیارگ
یاه فردصم
یم یبایزرا دنرب کی هب تبسن ناگدننک درگ
د . شور نیا رلک درکیور ود هب ار اه
یل ا هدسیاقم و رازادب ردب یدنتبم یا
هسیاقم میسقت دنرب رب ینتبم یا هدرک
هسیاقم درکیور رد .تسا دنرب رب ینتبم یا
رد ناگددننک فردصم زا هورگ کی
همانرب هب خساپ دنرب کی اب طبترم یبایرازاب یاه
ددنرب لودصحم ردبارب رد یلو ناسکی طیارش رد رگید هورگ راجت و
یم رارق یبایزرا روم یلعج دنرب کی ای و بیقر شنکاو هسیاقم .دریگ
هژدیو شزرا زا ددیفم یریوصت هورگ ود نیا یاه
یم هیارا دنرب هسیاقم درکیور رد .دهد
،رازاب رب ینتبم یا خساپ
اده و شندکاو اده
فردصم ی جاوم رد ناگددننک
ادب هده
همانرب رد تارییغت هب تبسن یبایرازاب یاه
ای و بیقر یاهدنرب دنرب
یاه یم یبایزرا فده .دنوش
رلک تیاهن رد هوردگ
شور زا یرگید هزادنا یاه
هسیاقم یریگ ناونع هب ار یا
یم یفرعم کرتشم لیلحت هک دنک
درکیور ود نیا زا یبیکرت
و دنیآرف حیرشت هب هک هدوب شیامیپ رب ینتبم میمصت
فردصم یریگ .دراد هدجوت ناگددننک
شور رد ردگید یودس زا
لک یاه ،رگن شور زا هوردگ نیا رلک .دوش هداد تبسن دنرب کی هب ،یلک شزرا کی ات تسا نیا رب ش ت ود هدب ار اده
درکیور شزرا و یراردگ میدسقت دنامدسپ
تدسا هدودمن ،دنامدسپ دردکیور رد .
ادختنا نیدب لدضافت هددنامیقاب یاده
فرصم ک ،تاحیجرت و ناگدنن لماش دنرب هژیو شزرا
دوش یم رکیور رد . د
شزرا یرارگ زین ش ت تدسا ندیا ردب هدک
ددنرب هژیو شزرا یرادبادسح دد اقم یاردب
یدم هبدساحم ردگید زرا رده ادی و یرلاد ترود هدب (ددردگ
Keller,
لکش()2007 1 - 1 .)
18
لکش 1 - 1 شور : هزادنا یاه هاگدید زا دنرب هژیو شزرا یریگ
(رلک 2007 )
1 - 9 - 1 - زوت ی ع و شزرا و ی
هژ دنرب
هاسا رب هدش ماجنا تاعلاطم
دم رد ی ر ی ت ژتارتسا ی ک دنرب
، و اختنا حارط
ی زوت هکبش دی
ع تلاودصحم شدقن یاراد
یمهم و یساسا ( دراد
Rajh, 2005 .)
قحت ی تاق رگنایب ا ی ن ا رد هک تسا ی
داج و شزرا ی هژ ددنرب
، رازاب دی با ی فردصم ی
زوت هکبش ی
ع
، شقن یمهم زوت هکبش رگا .دراد ی
ع وصت ی ر بولطم ی ا رد دشاب هتشاد ی
ن ترو اضر ی ت ار هددننک فرصم
نی ز ازفا ی ش هداد و ب هجوت ی رتش ی م بلج ار ی
و ،دنک لبت ی تاغ تببم ار ارب ی دم ماجنا لوصحم ی
.ددهد رادادفو ی هدب
هاگآ و دنرب ی
ن دنرب زا ی ز ا زا ی ن رط ی ق رتلااب حطس رد ی
م رارق ی گ ی دنر . ا رب هو ع ی
ن
، هچنآ بی رگنا ا ی ن ددنرب هک تسا
اراد ی ک ی ف ی ت بسانم ی تسا
، زوت ی ع رط زا ی ق اههاگشورف ی
ربتعم تسا زوت . ی ع ن هدرتسگ ی
ز ثات ی ر تببم ی ور رب ی دادعبا
و شزرا ی هژ ز دراد دنرب ی
ار زوت ی ع ا هدرتسگ ی
ن ارب ار ناکما ی
دم مهارف هدننک فرصم ی
رده و نادمز رده رد هدک ددنک
ناکم ی ک ه سرتسد لوصحم هب دهاوخب ی
ا زا و دشاب هتشاد ی
ن رخ لامتحا ی
د رخ طسوت روکرم دنرب ی
راد ازدفا ی ش دم ی
ی دبا ا هب هجوت اب . ی
هکن زوت هچ ره ی
ع ا رد دشاب رت هدرتسگ تلاوصحم ی
ن ردتمک ش دت هدننک فرصم ترو ی
اردب ی
م ماجنا لوصحم ندروآ تسدب و وجتسج ی
تن رد دهد ی
هج م هاسحا هدننک فرصم ی
ک دن اراد لوصحم هک ی
شزرا
بی رتش ی ا و تسا ی ن ازفا ثعاب ی
ش اضر ی ت رادافو و ی م هدننک فرصم ی
( ددرگ Yoo & Donthu, 2001 .)
19
Analysis of the effectiveness of rural brand components In the economic empowerment and sustainable income of the villagers,
Case study: Central part of Ardabil city
Abstract
Brand Strategy plays an important role in the economic empowerment of rural areas shelf and Cause The position of the villages is strengthened And makes them competitive and sustainable And it helps create value. according to the importance of the subject,current study Aiming to examine the effects of brand components On economic empowermentAnd sustainable income has been made in rural areas.This research in terms of Applied purpose, And it is based on descriptive-analytical nature. The statistical population includes two groups of specialists and the local community. A community of 30 professionals in the form of targeted non-probable sampling, And the local community was five villages in the central part Six villages from each village and a total of 30 villages with a population of 6744 households were randomly selected.The sample size was estimated at 365 according to Cochran's formula Which was upgraded to 436 people. To analyze the subject In the section on the effects of brand components Out of four indicators in the form of 30 indicators In two variables, economicempowerment of 9 indicators and stable income of 13 indicators were used. The reliability of the whole questionnaire based on Cronbach's alpha was estimated to be 0.928. Based on the Pearson correlation coefficient, the results showed that there is a positive relationship between brand components and empowerment and sustainable income. The results of multivariate regression also showed that brand components have an impact on empowerment and sustainable income and explain 0.7233 of the total variance of economic empowerment and sustainable income. The results of the Kodas technique, which was performed using the theories of household supervisors for the level of the studied villages, have economic empowerment and stable income, Of the 30 villages studied, Three borough villages, Kamiabad and the taze kand rezaabad at the highest level And the three villages of topraghloo, Chenzanagh and konsoolkandi are at the lowest level of economic empowerment and sustainable income.
Keywords: Brand components, Economic Empowerment, Sustainable Income, Sustainable Rural Development, Central part of Ardabil city
20
University of Mohaghegh Ardabili Final report of research project
Analysis of the effectiveness of rural brand components In the economic empowerment and
sustainable income of the villagers, Case study:
Central part of Ardabil city
By
Bahram Imani Soheyla Bakhtar
Department of Rural and Urban Planning
Faculty of Humanities Science
This research project has been financially supported by the office of vice chancellor for research
Year2020