ﯽﺳرﺮﺑ ﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻊﻧاﻮﻣ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد زا يرﺎﺘ ﺶﺨﺑ
يﺎﻫ ﺖﺒﻗاﺮﻣ هﮋﯾو
يﺮﺒﮐا ﺪﻤﺤﻣ MSc*
ﯽﺴﻤﺷ ﻞﻀﻓا ، MSc 1
* يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد و
ﺶﻫوﮋﭘ هﺎﮕﺷﺎﺑ ،نﺎﮕﺳارﻮﺧ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ ناﺮﮔ
ناﺮﯾا ،نﺎﮕﺳارﻮﺧ ،ناﻮﺟ
1 ناﺮﯾا ،ﺖﻓﺮﯿﺟ ،ﺖﻓﺮﯿﺟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد .
هﺪﯿﮑﭼ ﻪﻣﺪﻘﻣ :
،ﯽﺘﺒﻗاﺮﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ مﺪﻋ ارا ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ
ﯾ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪ دﻮﺷ ﯽﻣ . ﻦﯾا زا ﺎـﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ور
فﺪﻫ
"
زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻊﻧاﻮﻣ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺶﺨﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد
هﮋﯾو يﺎﻫ
"
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
شور ﺎﻫ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا: ﯽﻌﻄﻘﻣ
يور ﺮﺑ 63 نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا ﺮﻔﻧ ﺶﺨﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ هﮋﯾو يﺎﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ -
يا ﻪﺷﻮﺧ
،ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا لﺎﺳ رد
1388 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا و
هداد دﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻊﻤﺟ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ه
-
يروآ ﺷ ﺪ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ﺎﺑ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﻞﻣﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد زا يدﺮﻓ ﻊﻧاﻮﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ: يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ مﻮﻬﻔﻣ زا ﻞﻣﺎﮐ عﻼﻃا ﻦﺘﺷاﺪﻧ
) 4/
79 ﺪﺻرد ( ﻦﺘﺷاﺪﻧ ،
ﻪـﺑ دﺎـﻘﺘﻋا
يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ سﺎﺳاﺮﺑ رﺎﻤﯿﺑ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ )
6 / 74 ﺪﺻرد ( و ﺶﺨﺑ رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا درﻮﻣ رد ﯽﻓﺎﮐﺎﻧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ هﮋﯾو يﺎﻫ
)4 / 71 ﺪـﺻرد (
دﻮﺑ . ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ ﻢﻬﻣ ﯾﺮﺗ ﻦ ﻣﻮ تﺮـﺜﮐ ﺖـﻠﻋ ﻪـﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ نﺎﻣز ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد زا ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻊﻧا
نارﺎﻤﯿﺑ )1 / 84 ﺪﺻرد (
، ﺴﻣ فﺮﻃ زا ﺖﯾﺎﻤﺣ مﺪﻋ ﺆ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ياﺮﺑ نﻻو )2
/ 76 ﺪﺻرد ( نارﺎﺘـﺳﺮﭘ ﻪـﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺮﯿﻏ رﻮﻣا يراﺬﮔاو و
)2 / 76 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ ﺆﺴﻣ : شزﻮﻣآ ﻪﯾارا و ﯽﻓﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ماﺪﺨﺘﺳا و يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ ﺎﺑ ﺪﯾﺎﺑ رﻮﺸﮐ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻦﯿﻟو ﻢﻫاﺮﻓ ﺰﯿﻧ و مزﻻ يﺎﻫ
ﺖﺒﻗاﺮﻣ يﺎﻘﺗرا ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻪﻨﯿﻣز ندﺮﮐ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﮏﻤﮐ ﺎﻫ
.
يﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ :
ﺶﺨﺑ ،نارﺎﺘﺳﺮﭘ ، هﮋﯾو يﺎﻫ
.
A Survey on Nursing Process Barriers from the nurses’ view of Intensive Care Units
Akbari M.* MSc., Shamsi A1 MSc.
*School of Nursing and Midwifery, Islamic Azad University of Khorasgan, Young Researchers Club, Khorasgan, Iran
1 School of Nursing and Midwifery, Jiroft University of Medical Sciences, Jiroft, Iran
Abstract
Introduction: Lack of application of the nursing processcan reduce the quality of care so this study aimed to diagnose the nursing process barriers from the view of the Intensive Care Units’ nurses.
Methods: This cross-sectional descriptive study has been done on 63 nurses of Intensive Care Units that were chosen from selected hospitals in Tehran, based on cluster-random sampling method in 2010. The data gathered using a researcher made questionnaireand analyzed using descriptive-analytical statistical method.
Results: The most important individual barriers from the view of nurses were lack of sufficient information about concept of the nursing process (79.4%) and lack of belief in doing the patient care according to the nursing process (74.6%) and inadequate learning about the nursing process in intensive care units (71.4%). In addition, the most important management barriers were lack of enough time for doing the nursing process due to excessive number of the patients (84.1%), lack of authorities' support for implementation of the nursing process (76.2%) and submitting non-nursing duties to the nurses (76.2%).
Conclusion: Health care authorities must help in promotion of the health care with employing sufficient nurses, educating them and providing necessary situations for nursing process.
Keyword: Nursing process, Nurses, Intensive units.
182 يﺮﺒﮐا ﺪﻤﺤﻣ و
ﯽﺴﻤﺷ ﻞﻀﻓا
ﻣ ﻪﻣﺪﻘ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺶﺨﺑ ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ هﮋﯾو يﺎﻫ
ﺶـﺨﺑ ﻦﯾﺮﺗ نآ رد ﻪـﮐ ﺖـﺳﺎﻫ
ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﻠﻣﺎﮐ و ﻊﻣﺎﺟ يﺎﻫ
ﺪﻧراد زﻮـﻨﻫ لﺎـﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ،
هﺪﯾا يرﻮﺌﺗ ﻦﯿﺑ يدﺎﯾز ﻪﻠﺻﺎﻓ دراد دﻮﺟو ﯽﻌﻗاو ﻞﻤﻋ و لآ
]1 [.
ﻦﯾا زا
ﯽﻣ ﻊﻣﺎﺟ يﺎﻤﻨﻫار ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ور و ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﯾا ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﺶﺨﺑ رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎﻫ
ﻮـﺷ هﮋﯾو يﺎﻫ د
]2 [ .
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻂﺧ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﺸﻣ يرﺎﺘـﺳﺮﭘ رﺎﮐ ياﺮﺑ ﺎﻫ
لﺪـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا
ود ﺎـﺑ رﺎﺘـﺳﺮﭘ ﯽﺘﺒﻗاﺮﻣ ﺶﻘﻧ نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺶـﺨﺑ
ﯽﻣ ﻞﻣﺎﮐ ﺮﻨﻫ و ﻢﻠﻋ دﻮﺷ
] 3[
. ياﺮـﺑ ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ ﯽﺑﻮﭼرﺎﭼ لﺪﻣ ﻦﯾا
ﻢﯿﻤﺼﺗ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ نارﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖـﺳا ﯽﻨﯿﻟﺎـﺑ يﺮﯿﮔ
]4 [.
ﻣ ﻞﺣ هﺎﮔﺪﯾد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺸ
ﺖـﺒﻗاﺮﻣ ﻪﯾارا ياﺮﺑ ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ ﻞﮑ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﺳا ]5 [ ﺐﺣﺎﺻ و نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ. ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻞﺣاﺮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ناﺮﻈﻧ
هدﺮﮐ ﺮﮐذ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ لﺎﮑﺷا ﺎﺑ ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻞـﺣاﺮﻣ ﻦﯾﺮﺗﺪـﯾﺪﺟ ﺎـﻣا ﺪـﻧا
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺶﺷ هﺎﮔﺪﯾد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺖﺳا يا
ﻪـﮐ نارﺎﺘـﺳﺮﭘ ﻦـﻤﺠﻧا
ﺎﮑﯾﺮﻣآ ) ﺎﻧآ ( (ANA: American Nurses Association) نآ
ﺎﻫ ار
دﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ و
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ : 1.
ﺖﺧﺎﻨﺷ و ﯽﺳرﺮﺑ 2
. يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺺﯿﺨﺸﺗ
3.
رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﺑ و فاﺪﻫا ندﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ 4.
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﯾر 5 .
اﺮﺟا 6.
ﯽﺑﺎﯿﺷزرا ] 5[
.
ﺖﺒﻗاﺮﻣ ياﺮﺑ ﯽﺑﻮﭼرﺎﭼ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ﻪـﮐ ﺖـﺳا يرﺎﺘـﺳﺮﭘ يﺎﻫ
ﻂﯿﺤﻣ مﺎﻤﺗ ﺖﺳا هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﺑﺎﻗ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪﯾارا يﺎﻫ
. ﯽﺗرﻮﺻ رد
ﺪـﻨﯾاﺮﻓ ﻞـﺣاﺮﻣ ﻖـﺒﻃ يرﺎﺘﺳﺮﭘ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﮐ ،دوﺮـﺑ ﺶﯿـﭘ يرﺎﺘـﺳﺮﭘ
ﺖـﯾﺎﻔﮐ ﺮﺜﮐاﺪـﺣ ﺎـﺑ و نﺎـﻣز ﻞﻗاﺪﺣ رد ار ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺒﻗاﺮﻣ نﺎﯾﻮﺟدﺪﻣ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺪﻨﻨﮐ
] 6[
.
،ﯽـﺘﺒﻗاﺮﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ مﺪﻋ ﺐﺒـﺳ
،ﯽﻠﻐﺷ ﺖﯾﺎﺿر ﺶﻫﺎﮐ
،ﺢﯿﺤﺻ ﯽﺑﺎﯿﺷزرا مﺪﻋ ﺮـﻈﻧ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ لﺰﻨﺗ
،ﯽﻠﻤﻋ و ﯽﻤﻠﻋ ارا ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ
ﯾ ﯽﺑ ،ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪ ﻬﺟﻮﺗ
ﻢﮐ و ﯽ ﯽﻬﺟﻮﺗ
ﺴﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺆ
،ﻪﺘـﺷر ﻦـﯾا ﻪـﺑ ﻦﯿﻟو دﻮـﺧ دﺰـﻧ ﻪـﻓﺮﺣ شزرا ﺶﻫﺎـﮐ
،ﻪﻧارﻮﮐرﻮﮐ ﺖﻋﺎﻃا ،نﺎﮑﺷﺰﭘ ﻪﺑ نﺎﻧآ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑاو و نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﺒﻗاﺮﻣ مﺎﺠﻧا ،ﻦﯿﺗور تﺎﻣاﺪﻗا ﻪﺑ ﺮﮑﻔﺗ نوﺪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻫ
،يﺪﻌﺑ ﮏﺗ يﺎ
ﻪﻨﯾﺰﻫ فﺮﺻ و نارﺎﻤﯿﺑ رد لﻼﻘﺘﺳا ﺶﻫﺎﮐ مﺎﺠﻧا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ناواﺮﻓ يﺎﻫ
ﺗ لﺎﻤﻋا ﯽﻣ يراﺮﮑ دﻮﺷ ] 7[
.
ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ -
ﺖـﺳا اﺮﺟا لﺎﺣ رد ﻪﺘﻓﺮﺸﯿﭘ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺐﻠﻏا رد و ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ .
رد
ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﺘﺷر دراو ﻪﮐ ﯽﻧﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻤﻫ ﻪﺑ هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﯾا لوا لﺎﺳ نﺎﻤﻫ رد ،
ار لﺪﻣ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ شزﻮﻣآ
ﺪﻨﻫد ]4 [ . ﻦﯾا
شور ﻦــﯾا زا ،دﻮــﺟﻮﻣ تﺎــﻋﻼﻃا سﺎــﺳا ﺮــﺑ ﻪــﮐ ﺖــﺳا ﯽﻟﺎــﺣ رد رﻮﺸﮐ رد ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ ناﺮﯾا
ﯽﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ناﺰـﯿﻣ ﻪـﺑ ﻞﻗاﺪـﺣ ﺎـﯾ دﻮﺷ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا يدوﺪﺤﻣ ﯽﻠﯿﺧ دﻮﺷ
.
ﯽﺷﺎﺑﻮﺳ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﯾ رد -
نﺎـﯿﺑﺮﻣ ﯽﻫﺎـﮔآ ناﺰـﯿﻣ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ
مﻮـﻬﻔﻣ زا ار ناﺮﻬﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﯽﻟﺎﻋ ﯽﺷزﻮﻣآ ﺰﮐاﺮﻣ رد ﻞﻏﺎﺷ يرﺎﺘﺳﺮﭘ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ
ﻦﯿﻟﺎﺑ رد نآ دﺮﺑرﺎﮐ و داد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ
. ﻦـﯾا رد
ﺶﻫوﮋﭘ 106 ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﮐﺮﺷ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﯽﺑﺮﻣ .
داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ ﻪﮐ و ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻞﻣﺎﮐ ﯽﻫﺎﮔآ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻫﺎﮔآ ياراد نﺎﻧآ .
ﻞـﯿﻠﺤﺗ و ﻪـﯾﺰﺠﺗ زا ﺲـﭘ ﯽﺷﺎﺑﻮﺳ
هداد ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺎﻫ ﯽـﺘﺣ يدﺮﺑرﺎـﮐ ترﻮـﺻ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﮐ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻢﯿﻬﻔﺗ ﻞﻣﺎﮐ ترﻮﺼﺑ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﺳرﺪﻣ دﻮﺧ ياﺮﺑ .
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا
ﻖﯿﻗد رﻮﻄﺑ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ياﺮﺑ هزاﺪﻧا ﻪﭼ ﺎﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﻨﺷﺎﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ .
شور ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ شﻼﺗ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ
ﯽﻣ ترﻮﺻ ﯽﺘﺒﻗاﺮﻣ دﺮﯿﮔ
] 8[
.
و يﺮﺒﮐا ارﺎﮑﻤﻫ لﺎﺳ رد ن 1388
زا يداﺪﻌﺗ يور ﺮﺑ ﻪﮐ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﺎﻬﻨﺗ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ 3/
13
ﺖـﺒﻗاﺮﻣ رد ار لﺪﻣ ﻦﯾا ﺺﻗﺎﻧ رﻮﻄﺑ ﻢﻫ نآ نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا ﺪﺻرد يﺎـﻫ
ﯽﻣ رﺎﮑﺑ دﻮﺧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻧﺮﺑ
] 9[
. و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﮏﯾ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ
ﺖﺳا ﻞﮑﺸﻣ ﻞﺣ
، ﺮﭘ ﻪﮐ تﺎﻣﺪـﺧ ﻪـﯾارا و ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎـﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ رﺎﺘﺳ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﮐ
. نﺎﮑﻣا ﻦﯾا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﻣ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﺑ ار توﺎﻀﻗ ياﺮﺑ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﮑﻔﺗ زا ﻪﮐ ﺪﻫد
و ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ يﺎﻫ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ ﯽﺘﺒﻗاﺮﻣ يﺎﻫ ]
10 [.
اﺮـﺟا كﻼﻣ ي
ﺪـﻨﯾاﺮﻓ
و ﺖﺳا نآ ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ ﺖﺒﺛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺎﻣ رﻮﺸﮐ رد
ﻦﯿﻨﭼ رد يﺰـﯿﭼ
هﺪﻧوﺮﭘ ﺮـﺑ يﺪﻫاﻮﺷ ﭻﯿﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ دراﺪﻧ دﻮﺟو نارﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ يا
اﺮـﺟا ي
نآ ﻞﻣﺎﮐ و ﺢﯿﺤﺻ رﻮﻄﺑ دراﺪﻧ دﻮﺟو
.
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻊﻧاﻮﻣ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ يﺎـﻫ
رﻮﺸﮐ ناﺮﯾا ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يروﺮﺿ ﺪﺳر
. ﻦﯾا ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻊﻧاﻮﻣ ﺶﺨﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد
يﺎﻫ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ هﮋﯾو لﺎﺳ رد ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫ
1388 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
ر شو ﺎﻫ ﮏﯾ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽﻌﻄﻘﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺖﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ
داﺪﻌﺗ ناﺮﮐﻮﮐ لﻮﻣﺮﻓ 63
ﺶﺨﺑرد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا ﺮﻔﻧ يﺎﻫ
هﮋﯾو
نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﺷ ناﺮﻬﺗ
ﯽﻨﯿﻤﺧ مﺎﻣا مﺎﻣا ،
ﻦﯿﺴﺣ ) ع ( سﺎﺳا ﺮﺑ ﺮﯿﭙﺳ ﺮﺘﮐد نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ و دﺎﮔرﺎﺳﺎﭘ ،يﺮﯿﻌﻣ ﺪﯿﻬﺷ ،
ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ -
ﻪﺷﻮﺧ يا لﺎﺳ رد 1388 ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
هداد ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺳ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ ﻪﮐ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻣﺎﻧ
ﻊﻤﺟ دﻮﺑ ﺶﺨﺑ ﺪﺷ يروآ
. درﻮـﻣ رد لاﺆـﺳ هدﺰﯿـﺳ ﻞﻣﺎﺷ لوا ﺶﺨﺑ
ﻪﻧ مود ﺶﺨﺑ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﯿﻌﻤﺟ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﻊـﻧاﻮﻣ درﻮـﻣ رد لاﺆـﺳ
دﻮﺑ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻊﻧاﻮﻣ درﻮﻣ رد لاﺆﺳ هﺪﻔﻫ مﻮﺳ ﺶﺨﺑ و يدﺮﻓ .
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻞﻗاﺪـﺣ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﺗﻻﺎﺑ و سﺎﻨﺷرﺎﮐ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻦﯿﺑ زا ﻪﻘﺑﺎـﺳ
رﺎﮐ ﺶﺨﺑ زا ﯽﮑﯾ رد لﺎﺳ ﮏﯾ ي نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ هﮋﯾو يﺎﻫ
يﺎﻫ ار ﺐﺨﺘﻨﻣ
ﺪﻨﺘﺷاد . ﯽﯾاور ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ياﻮﺘﺤﻣ
ﺶﺳﺮﭘ تاﺮـﻈﻧ زا ﻪﻣﺎﻧ هد
زا ﺮـﻔﻧ
و ﺪﯿﺗﺎﺳا نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ياﺮﺑ و
نآ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﮏﻤﮐ دﺪﺠﻣ نﻮﻣزآ زا
ﺪﺷ r=0.85) (.
ﻦﯾا رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺨـﺴﻧ ﻂـﺳﻮﺗ ،هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ تﺎﻋﻼﻃا
ﯽﺳرﺮﺑ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻊﻧاﻮﻣ ﺶﺨﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد
هﮋﯾو يﺎﻫ 183
هدﺰﻧﺎﭘ يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ وSPSS
نﻮﻣزآ يﺎﮐ راﻮﮑـﺳا و ﻪـﯾﺰﺠﺗ درﻮـﻣ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد
، 63 نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا ﺮﻔﻧ ﻞﻣﺎـﺷ
35 نز )6 / 55 د ﺪـﺻر ( و
28 دﺮﻣ )4 / 44 ﺪﺻرد ( ، ﺎﺑ ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
±7 34 لﺎﺳ ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﮐﺮﺷ .
نﺎﯿﻣ ﻦﯾا زا 41
ﺮﻔﻧ )1 / 65 ﺪﺻرد ( ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻫﺄﺘﻣ .
داﺪﻌﺗ 56 ﺮﻔﻧ )9 / 88
ﺪــﺻرد ( ﺮــﻔﻧ ﺖــﻔﻫ و ﯽــﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ كرﺪــﻣ )1
/ 11 ﺪــﺻرد ( كرﺪــﻣ
ﺪﻨﺘﺷاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ .
ﺖﯿﻟوﺆﺴﻣ ظﺎﺤﻟ زا 54
ﺮـﻔﻧ )7 / 85
ﺪـﺻرد ( ﺮـﻔﻧ ﺞﻨـﭘ ،رﺎﺘـﺳﺮﭘ )9
/7 ( و رﺎﺘـﺳﺮﭘﺮﺳ 4
ﺮـﻔﻧ )3 /6 ﺪـﺻرد (
ﺪﻧدﻮﺑ رﺰﯾاوﺮﭘﻮﺳ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻫ
)3 / 41 ﺪﺻرد ( 15 - 8 لﺎﺳ
ﺪﻨﺘﺷاد يرﺎﮐ ﻪﻘﺑﺎﺳ .
داﺪﻌﺗ 61 ﺮﻔﻧ )8 / 96 ﺪﺻرد ( ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺎﻫ لﻮﻃ رد
هﺪﻧارﺬﮔ ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻞﯿﺼﺤﺗ داﺪﻌﺗ و ﺪﻧا
25 ﺮﻔﻧ )7 / 39 ﺪـﺻرد (
هدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد ﺖﻣﺪﺧ ﻦﯿﺣ ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ يزﻮﻣآزﺎﺑ هرود ﺰﯿﻧ ﺪﻧا
. رد
ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ 32 ﺮﻔﻧ ) 8/
50 ﺪﺻرد ( زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻋﺪﻣ ﺎﻫ ﺪﻧدﻮﺑ ﺖـﺒﻗاﺮﻣ ﻪـﮐ
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﻫد
. ﺮﺑ
ﻢﻬﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﯾﺮﺗ
ﻦ نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد زا يدﺮﻓ ﻊﻧاﻮﻣ
ﻞﻣﺎﺷ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ مﻮﻬﻔﻣ زا ﻞﻣﺎﮐ عﻼﻃا ﻦﺘﺷاﺪﻧ )
4/
79 ﺪﺻرد ( ،
يرﺎﺘـﺳﺮﭘ ﺪـﻨﯾاﺮﻓ سﺎـﺳاﺮﺑ رﺎﻤﯿﺑ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻦﺘﺷاﺪﻧ )
6/
74
ﺪﺻرد ( و ﺶﺨﺑ رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا درﻮﻣ رد ﯽﻓﺎﮐﺎﻧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ -
هﮋﯾو يﺎﻫ )4 / 71 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ ) لوﺪﺟ 1 .(
ﻊﻧﺎـﻣ و ﺲﻨﺟ ﻦﯿﺑ ار يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا راﻮﮑﺳا يﺎﮐ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ داد نﺎﺸﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ مﻮﻬﻔﻣ زا ﻞﻣﺎﮐ عﻼﻃا ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﯽﻨﻌﯾ يدﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ 64
و نادﺮﻣ زا ﺪﺻرد 91
ار ﻊﻧﺎـﻣ ﻦـﯾا نﺎـﻧز زا ﺪـﺻرد
ﻪﺘﺴﻧاد ﻢﻬﻣ ﯽﻠﯿﺧ ﺪﻧا
) p<0.05 (.
ﻊﻧﺎﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾارد ﻦﺘـﺷاﺪﻧ ، نارﺎﺘـﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد زا ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ نﺎﻣز )1
/ 84 ﺪﺻرد ( ﺖﺳا هﺪﺷﺮﮐذ
) لوﺪﺟ 2 .(
ﺚﺤﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﻟﻮﺻاﺮﯿﻏ شزﻮﻣآ زا ﯽﺷﺎﻧ
-
صﻮﺼﺧ رد ﯽﻓﺎﮐ ﻦﯾﺮﻤﺗ و يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ مﺪﻋ ﺰﯿﻧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ زا ﯽﻠﻤﻋ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﯾاﺮﻓ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نارﺎﻤﯿﺑ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ رد
*
لوﺪﺟ 1 يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا رد يدﺮﻓ ﻊﻧاﻮﻣ.
يدﺮﻓ ﻊﻧاﻮﻣ
ﺖﺳا ﻢﻬﻣ ﯽﻠﯿﺧ
دراد ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺖﯿﻤﻫا
دراﺪﻧ ﺖﯿﻤﻫا
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد
1 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ مﻮﻬﻔﻣ زا ﻞﻣﺎﮐ عﻼﻃا ﻦﺘﺷاﺪﻧ
50 4/
79 11 5/
17 2 2/
3
2 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ درﻮﻣ رد ﯽﻓﺎﮐﺎﻧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ
45 4/
71 16 4/
25 2 2/
3
3 . ﺪﻨﯾاﺮﻓ سﺎﺳاﺮﺑ رﺎﻤﯿﺑ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻦﺘﺷاﺪﻧ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ 47
6/
74 14 2/
22 2 2/
3
4 . ﻞﮑﺸﻣ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ندﻮﺑ ﻦﯾﺮﻓآ
29 46 29 46 5 9/
7
5 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻪﺑ ندﻮﺒﻧ ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ
44 8/
69 12 19 7 1/
11
6 . ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ هﺰﯿﮕﻧا ﻦﺘﺷاﺪﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ
42
7/
66 17 27 4 3/
6
7 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﻨﯿﻣز رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ ﻦﺘﺷاﺪﻧ
38 3/
60 20 7/
31 5 9/
7
8 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ ترﺎﻬﻣ ﻦﺘﺷاﺪﻧ
35 6/
55 22 9/
34 6 5/
9
9 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا رد مزﻻ ﻞﻤﻋ ﺖﻋﺮﺳ ﻦﺘﺷاﺪﻧ
27 9/
42 27 9/
42 9 3/
14
184 يﺮﺒﮐا ﺪﻤﺤﻣ و
ﯽﺴﻤﺷ ﻞﻀﻓا
دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﯽﻠﺧاد ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ]
9[
. هزوﺮﻣا
ﻪﻟﻮﻘﻣ ود يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا و يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ
. ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﯽﺧﺮﺑ اﺮﺟا و يﺰﯾر
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ار ﯽﻟﺎﺣرد ﺪﻨﻫد
ﯽﺑﺎﯿﺷزرا و ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ
لوﺪﺟ 2 ﺮﻓ ياﺮﺟا رد ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻊﻧاﻮﻣ. رﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾا
ي
ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻊﻧاﻮﻣ ﺖﺳا ﻢﻬﻣ ﯽﻠﯿﺧ
دراد ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺖﯿﻤﻫا دراﺪﻧ ﺖﯿﻤﻫا
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ
ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ
ﺪﺻرد
1 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ردﺎﮐ رﺮﮑﻣ ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ 30
6/
47 21 3/
33 12 19
2 . ﻞﺤﻣ بﺎﺨﺘﻧا رد نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﻗﻼﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ مﺪﻋ 35
6/
55 23 5/
36 5 9/
7
3 . تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ ياﺮﺟا ترﺪﻗ ﻦﺘﺷاﺬﮔ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا نﺎﯾﺮﺟ رد هﺪﺷ ﺬﺧا
يرﺎﺘﺳﺮﭘ 39
9/
61 20 7/
31 4 3/
6
4 . نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺮﯿﻏ رﻮﻣا ندﻮﻤﻧ راﺬﮔاو )
ﺬﻏﺎﮐ ﺎﺑ رﺎﮐ ( 48
2/
76 10 9/
15 5 9/
7
5 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ياﺮﺑ مزﻻ تاﺰﯿﻬﺠﺗ و تﺎﻧﺎﮑﻣا ندﺮﮑﻧ ﻢﻫاﺮﻓ
ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻂﺳﻮﺗ 45
4/
71 15 8/
23 3 8/
4
6 . ﻦﺘﺷاﺪﻧ نارﺎﻤﯿﺑ تﺮﺜﮐ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ نﺎﻣز 53
1/
84 9 1/
38 1 2/
3
7 . فﺮﻃ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا رد صﺎﺧ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ
37 7/
58 24 1/
38 2 2/
3
8 . ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ فﺮﻃ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻪﺑ ترﺎﻈﻧ و يﺮﯿﮕﯿﭘ مﺪﻋ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ 39
9/
61 21 3/
33 3 8/
4
9 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺟﻮﺗ مﺪﻋ 48
2/
76 15 8/
23 0 0
10 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ياﺮﺑ نﻻﻮﺌﺴﻣ فﺮﻃ زا ﺖﯾﺎﻤﺣ مﺪﻋ 48
2/
76 12 19
3 8/
4
11 . ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ندﻮﺒﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻮﺠﺸﻧاد تﺮﺜﮐ 28
4/
44 23 5/
36 12 19
12 . هرود ندﺮﮐ ﻢﻫاﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﻨﯿﻣز رد يزﻮﻣآزﺎﺑ يﺎﻫ
ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ 35
6/
55 22 9/
34 6 5/
9
13 . ﯽﯾﺎﻤﻫدﺮﮔ نداﺪﻧ ﺐﯿﺗﺮﺗ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﯽﯾﺎﻫ
ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ فﺮﻃ 32
8/
50 25 7/
39 6 5/
9
14 . ﺺﺼﺨﺘﻣ داﺮﻓا ﻂﺳﻮﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ لﻮﺻا شزﻮﻣآ مﺪﻋ 45
4/
71 14 2/
22 4 3/
6
15 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﻨﯿﻣز رد هﺪﯾد شزﻮﻣآ نارﺎﺘﺳﺮﭘ داﺪﻌﺗ ندﻮﺒﻧ ﯽﻓﺎﮐ 39
9/
61 19 2/
30 5 9/
7
16 . ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻂﺳﻮﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﯾﺪﺟ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد نﺎﮑﻣا ندﺮﮑﻧ ﻢﻫاﺮﻓ 40
5/
63 17 27
6 5/
9
17 . يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا مﺪﻋ ﺖﻬﺟ رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺖﺳﺎﯿﺳ 43
3/
68 16 4/
25 4 3/
6
ﯽﺳرﺮﺑ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻊﻧاﻮﻣ ﺶﺨﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد
هﮋﯾو يﺎﻫ 185
ﺪﻧراد ﻞﮑﺸﻣ .
و صﺎﺧ نارﺎﻤﯿﺑ زا ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﻣ ﺖﺒﻗاﺮﻣ يداﺮﻔﻧا رﻮﻄﺑ ﯽﻣ رﺎﮑﺑ ﯽﺘﺣار ﻪﺑ ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺪﻨﻨﮐ
-
ﯽﻣ دﺎﯾز نارﺎﻤﯿﺑ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﺎﻣا ﺪﻧﺮﯿﮔ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ دﻮﺷ
ﺪﻨﻨﮑﻧ هدﺎﻔﺘﺳا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ]
11 [.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد 32
ﺮﮐذ ﺮﻔﻧ
هدﺮﮐ مﺎﺠﻧا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﯽﻣ ﺪﻨﻫد ﯽﻣ نآ زا و ﺖﺳا يﺮﮕﯾد ﺰﯿﭼ ﻪﯿﻀﻗ ﺖﯿﻌﻗاو ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا ناﻮﺗ
ﺪﻨﯾاﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ دﺮﮐ طﺎﺒﻨﺘﺳا رﻮﻃ رد ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ
ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ دﺎﯾ ﺢﯿﺤﺻ رﻮﻃ ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺑ ﻦﯿﻟﺎﺑ ﺪﻧا
.
ﻫ ﺎﻨ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﺰﯿﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و نﻮﺳﺎﻫ
ﺗ ﺄ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺺﯿﺨﺸﺗ رد شزﻮﻣآ ﺮﯿﺛ ﻨﯿﻟﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا و
ــ ر ﯽ ا مﺎﺠﻧا
ﺪﻧداد . يور ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا 72
و ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻞﻨﺳﺮﭘ
زا ﺪﻌﺑ رد شزﻮﻣآ اﺮﺟا
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ي .
ﺎـﺑ زا هدﺎﻔﺘـﺳا
ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﺲﭘ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ
، ﻪﮐ دﻮﺑ ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ
،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺺﯿﺨﺸﺗ رد نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا رد يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ فﻼﺘﺧا ،دﻮﺑ ﯽﺑﺎﯿﺷزرا و يﺰﯾر
ياﺮﺟا زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ رد شزﻮﻣآ
ﺪﺷ هﺪﯾد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺺﯿﺨﺸﺗ .
ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﯾا شزﻮـﻣآ
ﺢﯿﺤﺻ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺶﻧاد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ و
ﺶﯾاﺰﻓا نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ياﺮﺑ
رﺎﻤﯿﺑ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪﯾارا ﺖﯿﻔﯿﮐ يﺎﻘﺗرا
ﯽﻣ ﮏﻤﮐ ﮐ ﺪﻨ ] 12 [.
ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺟرﺎﺧ
ﻢﻫ و ﻞﻣﺎﮐ ﯽﻤﻠﻋ ﻊﺒﻨﻣ و ﯽﻫﺎﮔآ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﯽﻓﺎـﮐ نﺎـﻣز ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﻦﯿﻨﭼ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﻊﻧاﻮﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ار لﺪﻣ ﻦﯾا ياﺮﺟا ياﺮﺑ دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺮﺿﺎﺣ ]
13 [.
ﻊﻧاﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد نارﺎﮑﻤﻫ و مﺪﻘﻣ ﯽﻘﯿﻘﺣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮔﺪﯾد
يﺎـﻫ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا ﻊﻧاﻮﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ،ﻪﯿﻣورا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻦﺘﺷاﺪﻧ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ مﻮﻬﻔﻣ زا ﯽﻓﺎﮐ عﻼﻃا ﻦﺘﺷاﺪﻧ ار
ﺪﻧدﺮﮐ ﺮﮐذ نآ ]
14 [ . ﺪـﻨﯾاﺮﻓ يﺮﯿﮔرﺎـﮑﺑ مﺪـﻋ ﻞـﻠﻋ زا ﺮـﮕﯾد ﯽـﮑﯾ
ﺶﺨﺑ رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﯽﻣ هﮋﯾو يﺎﻫ
ﺑﺮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ يدﺎـﯾز و ﯽﻏﻮﻠـﺷ ﻪـﺑ طﻮ
ﺪﺷﺎﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ يوﺮﯿﻧ دﻮﺒﻤﮐ و نارﺎﻤﯿﺑ .
نﺎـﻣز نارﺎﺘـﺳﺮﭘ ﻪﮐ يرﻮﻄﺑ
ﺪـﻨﻨﮐ ﯽـﻤﻧ اﺪـﯿﭘ ار ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ شور ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ .
زا
دﺮﺑرﺎـﮐ زا ﺖـﯾﺎﻤﺣ مﺪـﻋ و رﻮـﺸﮐ ﻦﯿﻟوﺆﺴﻣ دﺎﻘﺘﻋا مﺪﻋ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ ﺰﯿﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻣﻮ
ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻊﻧا ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا
ﯽﻣ ﻦـﯾا ﺮﯿﺛﺄـﺗ و ﺖـﯿﻤﻫا صﻮﺼﺧ رد نﺎﻧآ ﯽﻫﺎﮔآ مﺪﻋ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ يﺎﻘﺗرا و نارﺎﻤﯿﺑ دﻮﺒﻬﺑ رد شور ﺪـﺷﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣرد يﺎﻫ
.
يﻻﺎـﺑ هدر ﻦﯿﻟوﺆـﺴﻣ و نﺎﯿﻟﻮﺘﻣ ﺎﺑ تﺎﺴﻠﺟ ﻦﺘﺷاﺬﮔ صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ يﺎﺳؤر و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو ﺪﻨﯾاﺮﻓ دﺮﺑرﺎﮐ ﺖﯿﻤﻫا ﻦﯿﯿﺒﺗ و ﺎﻫ
ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ يرﺎﺘﺳﺮﭘ دﻮﺷ
، ﺎـﺑ ﺪـﯾﺎﺑ رﻮـﺸﮐ ﻦﯿﻟوﺆـﺴﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ياﺮﺟا ﻪﻨﯿﻣز ﯽﻓﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ماﺪﺨﺘﺳا و يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻢﻫاﺮﻓ ﯽﻧﺎﻣرد ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ .
ﯽﻣ رﺎﻈﺘﻧا ﻦﯾا نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا قﻮﻓ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ دور
ﻪﯾارا
ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺮﺑ و ﯽﻟﻮﺻا و ﺢﯿﺤﺻ يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎﻫ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ
ﻪﺑ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺶﺨﺑ نارﺎﻤﯿﺑ صﻮﺼﺨﺑ نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﯿﻠﮐ هﮋﯾو يﺎﻫ
هدﺮﮐ ﮏﻤﮐ
ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و نآ ﻪﺑ شزﻮﻣآ
هداﻮﻧﺎﺧ و ﺎﻫ نآ ﺮﺗدوز ﻪﭼﺮﻫ نﺎﺸﯾﺎﻫ
ار ﺎﻫ
نآ و هﺪﻧﺎﺳر ﯽﺘﺒﻗاﺮﻣ دﻮﺧ ﺢﻄﺳ ﮏﯾ ﻪﺑ ﻪﺑ نﺪﻧادﺮﮔزﺎﺑ هدﺎﻣآ ار ﺎﻫ
ﺪﻨﻨﮐ ﻪﻌﻣﺎﺟ .
نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ناﺮﯾﺪﻣ فﺪﻫ ﻪﮐ نارﺎﺘﺳﺮﭘ و ﺎﻫ
ﯽﻠﺻا نﺎﺷ
ﺎﻘﺗرا ي ﻪﻓﺮﺻ ،نارﺎﻤﯿﺑ ﺖﯿﻌﺿو دﻮﺒﻬﺑ ،ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻨﯾﺰﻫ رد ﯽﯾﻮﺟ
يﺎﻫ
نﺪﺷ يﺮﺘﺴﺑ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﯽﻧﻻﻮﻃ
ﺖﺳا ﯽﻣ زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻪﺘﻓﺎﯾ دﻮﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يﺎﻫ ﺑﺒ
ﺪﻧﺮ .
ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
زا نارﺎﮑﻤﻫ ﻪﯿﻠﮐ ﺰﯾﺰﻋ
ي ﺎﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ يرﺎﯾ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا رد ار
نآ يرﺎﯿﻤﻫ نوﺪﺑ و ﺎﻫ
نﺎﮑﻣا ﻢﻬﻣ ﻦﯾا ،دﻮﺒﻧ ﺮﯾﺬﭘ
ﯽﻣ ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
ﯾﺎﻤﻧ ﻢﯿ .
References
1. Hansen BS, Severinsson E. Dissemination of research-based knowledge in an intensive care unit- a qualitative study. Intensive Crit Care Nurs.
2009;25(3):147-54.
2. Windle PE. Moving beyond the barriers for evidence-based practice implementation. J Peri anesth Nurs 2006;21(3):208-11.
3. Carol Taylor C, Lillis C, LeMone P, Lynn P.
Fundamentals of nursing: The art and science of nursing care. 6th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins;2008. p.51-9.
4. Huckabay LM. Clinical reasoned judgment and the nursing process. Nursing Forum. 2009; 44(2):72-8.
5. Craven RF, Hirnle CJ. Fundamentals of nursing:
Human health and function. 6th ed. Philadelphia:
Lippincott Williams & Wilkins; 2009. p.126-87.
6. Timby BK. Fundamental nursing skills and concepts PKG. Philadelphia: Lippincott Williams
& Wilkins; 2009. p.25.
7. Alfaro R, Alfaro-LeFevre R. Applying nursing diagnosis and nursing process: a step-by-step guide.
2nd ed. Philadelphia: Lippincott; 1990. p.2.163.
8. Svbashy, e.Review employee awareness of the concept of nursing process, nurses, nursing graduate thesis Tehran University School of Nursing in 1987. p.130
9. Akbari M. The effect of nursing process education to nurses on quality of nursing cares (MSc Thesis)
186 يﺮﺒﮐا ﺪﻤﺤﻣ و
ﯽﺴﻤﺷ ﻞﻀﻓا Tehran: Branch of Medicine, Islamic Azad
University; 2009. p.5 [Persian].
10. Potter PA, Perry AG. Basic nursing: essentials for practice. 6th ed. Philadelphia: Mosby Elsevier;2007.
p.97-135.
11. Lukes E. The nursing process and program planning. AAOHN J. 2010;58(1):5-7.
12. Hasson H, Arnetz JE. The impact of an educational intervention on nursing staff ratings of quality of older people care: A prospective, controlled
intervention study. Int J Nurs Stud. 2009;
46(4):470-8.
13. McKenna H, Ashton S, Keeney S. Barriers to evidence based practice in primary care: A review of the literature. Int J Nurs Stud. 2004; 41(4):369- 78.
14. Haghighi Moghaddam Y. A survey on nursing process barriers from nurses’ view in selected hospitals of Urmia. (MSc Thesis), Urmia Medical University; 1997. p.5.[Persian]
