0
یاّ ُزَح کرتطه عباٌه تیریذه رد ذیذج یدرکیٍر یا ُزَح صیاهآ سیخبآ
ُداز نیّاربا ذوحا
*0
تیاذّ تهاْض ،
2
یسادضیختآ ٍ یؼیثط غتاٌه لو ُسادا یسادضیختآ تًٍاؼه ٍ یؼیثط یایفاشغر ذضسا یساٌضساو1
لیتدسا ىاتسا
ُاگطًاد عسذه ٍ یشتود یَزطًاد2
هديكچ
تفس سذّ ٍ بَسس ٍ صیاسشف صیاضفا ،یتآ نو ٌِیهص سد شیخا ىایلاس سد ِمطٌه ٍ سَطو سد دَرَه تیؼضٍ ِت تیاٌػ ات ،یا ُصَح صیاهآ صا فذّ .تسا ُدشو اذیپ تیوّا صیپ صا صیت یا ُصَح صیاهآ جحت ِت دٍسٍ تیوّا ،یصشه یاْتآ ییغت ات یساگصاس ٍ یّایگ صضَپ تیَمت ،ناخ ٍ بآ غتاٌه ظفح ِئاسا فذّ ات حشط يیا .تسا یلاسىطخ ٍ نیللا ش
.ذضات یه ضیختآ یاّ ُصَح سد ُذض یٌیت صیپ یاّ حشط ِیلو ِت دٍسٍ ٍ یسادضیختآ یاْتیلاؼف یاشرا سد ًَ یدشىیٍس ٍ ناخ ٍ بآ تیشیذه ییافَىض ،یتآ نو ىاشحت صا سَثػ ذّاض اّ حشط يیا یاشرا ات ِو ذّد یه ىاطً تاهاذلا يیا ذیاتً
.دَت نیّاَخ ِمطٌه سد ساذیاپ ِؼسَت صاس ٌِیهص شاٍ
ىاگ :یذیلك .ضیختا یاّ ُصَح تیشیذه،ضیختآ ُصَح ،یا ُصَح صیاهآ
2
-0 ِهذقه غثت ِت ٍ ) یّایگ صضَپ ٍ ناخ،بآ( ِیاپ غتاٌه ظفحسد ییاضست تاشحا ضیختآ یاّ ِضَح یلَغا تیشیذهٍ یسادضیختآ عَضَه
تاسَها سد نیمتسه تاشیحات ىآ ِتضزگ تاٌَس یط .دساد ىایئاتسٍس ٍ ىاٌیطًضیختآ یگذًصسد ...، یتاهذخ ، یػاوترا ، یداػتلا
, شیخا یاّ یلاسىطخ يیٌچوّ ٍ ُذهآ دَرَت یلاه ٍ یًار یاّ تساسخ ٍ ىاتسا سد دذؼته یاّ بلایس صٍشت ِت ِرَت ات لخت جػات ىاتسا یاّ ُصَح سد یٌیهص شیص یاْتآ حطس تفا ٍ یگذًسات دَثوو تاذیلَت صّاو , یئاتسٍس یاّْاگ تًَىس ِی
ىایه يیا سد . تسا ُذض یػاوترا ُذیذػ تلاىطه صٍشت ٍ اّشْض ِیضاح ِت ىایئاتسٍس تشراْه صیاضفا ِزیتً سد ٍ یصسٍاطو تلاٍضً صا ُشطل هی یتح تفس سذّ صا یشیگَلر ٍ دَرَه یاّ بآ ظفح تْرسد یسادضیختآ یاّ ُطٍشپ یاشرا ِت ِرَت مٍضل اوسآ صا . ذثلط یه صیپ صا صیت اس یلػف ٍ یحطس یاّ بآ ُشیخر ٍ یٌیهص شیص یاّ ُشفس ِیزغت , اًْآ صا ٌِیْت ُدافتسا ٍ یً
يیت ( ىاتسا سد ناخ یلاات صیاسشف دَرٍ ِت تیاٌػ ات شگید فشط یلا 15
ٍ ظفح ٍ )فلتخه طامً سد ساتىّ شّ سد يت 22
تایلوػ یاشرا ات ،ذیلَت غثٌه اٌْت صا تًایغ صیاسشف صا یدایص سایست نزح لشتٌو جػات یسادضیختآ سد هیًاىهَیت ٍ هیطَلَیت
ىاضیه ِت اّْاگاشچ ٍ یللاطل ٍ یللایی غتاشه سد ِفَلػ حطس صیاضفا ذّاض ِزیتً سد .دَت نیّاَخ بَسس ذیلَت ٍ ناخ 152
ّاَخ ذّاض اس یٌثل ٍ یتضَگ تلاَػحه ذیلَت تفا صّاو ٍ ُدَت ساتىّ شّ سد مشگَلیو ات یصشه یاّ بآ ساْه ٍ لشتٌو.دَت نی
تفس سذّ ٍ دٍشخ صا یشیگَلر ٍ ِمطٌه سد بآ ًِلاداػ ٍ تخاٌَىی غیصَت جػات ىاتسا يیا نشتطه یتآ صشه ىدَت لاات ات ِرَت .دَت نیّاَخ اّ بآ صا یدایص سایست حطس صا یتآشپ یاّ لاس سد ٍ ُدشو یسٍآ غور اس ىاسات یتآ نو یاّ لاس سد یسادضیختآ یهاوت ِت ِرَت ات .ذٌو یه یشیگَلر لیس
یاشرا سد باتض اًاوّ ناخٍ بآ تظافحشها سدشیزپاً ساىًاٍ تثخه ٍ لاات یسازگشیحات ات دشىیٍس ِت ِرَت ُذض ُساضا لئاسه ىاشحت صا سَثػ ذّاض ُساضا دسَه ِمطٌه ضیختآ یاّ ُصَح سد غهار یاّ حشط یاشرا ات ٍ یساذًاَختآ ٍ یسادضیختآ تایلوػ نو
یئاص ىاتایت ٍ يیشیض بآ دَثوو .دَت نیّاَخ ِمطٌه سد ساذیاپ ِؼسَت صاس ٌِیهص ٍ ناخ ٍ بآ تیشیذه سد یئافَىض ٍ ذضس ٍ یتآ .ذٌو ساْه اس ضیختآ یاّ ُصَح سد ساذیاپاً لهاَػ ذًاَت یه یسادضیختآ تاهاذلا ٍ ُدَت ِمطٌه سد اص صلاچ نْه ُذیذپ ٍد يیا سد
ِت ِلامه -2 شٍر قیقحت ُصَح باًاٍس ِو ذضات یه لیتدسا ىاتسا سد غلاٍ عسا ٍ ىصٍا لضل ،دٍساْلات یاّ ُصَح ِؼلاطه دسَه ِمطٌه كیمحت يیا سد
.دَض یه یطو ُص سضخ یایسد ِت ٍ ُذض دٍسذیفس دساٍ ىصٍا لضل ُصَح باًاٍس ٍ دساخ سَطو صا عسا ٍ دٍساْلات یاّ
9
0لکض درَه ِقطٌه ییایفارغج تیعقَه : )ىاگذًراگً :عبٌه( ِعلاطه
-9 جیاتً
ىاَختآ ٍ یسادضیختآ غهار یاْتیلاؼف ِت سلاد ىَیلیه تسیٍد عیػخت ظَػخ سد یهلاسا بلامًا نظؼه شثّس ىرا ِت تیاٌػ ات د سَطو یسادضیختآ ٍ غتاشه ،اْلگٌر ىاهصاس ،ماذلا يیا شحَه ٍ ذٌوفذّ یاشرا سد ذیها ٍ شیتذت مشتحه تلٍد ُداسا ٍ یساد صیت س
622 صا لٍا صاف سد ِمطٌه( ضیختآ ُصَح ٍ یتظافح ،یىیًاىه ،یىیًاىه َیت ،یىیطَلَیت ،یضاسا شتساداو یاْتایلوػ )ُصَح 11
.ذیسس ذّاَخ اشرا ِلحشه ِت اّ ىاتسا یؼیثط غتاٌه لو تاسادا ةلال سد تیشیذه .ددشگ یه حیشطت یئضر تسَغ ِت اْتیلاؼف صا هیشّ ِهادا سد :تسخً ماگ شت
یشخواذح توساطه ٍ یصاس ذٌوًاَت یاشت یضصَهآ ٍ یزیٍشت تاهاذلا تْر سد یشگ لیْست یاّ ُسٍد یساضگ
ىاٌیطًضیختآ :مٍد ماگ )... ٍ ؽات ،تػاسص( مدشه تایٌختسه صا ،غتشه ،لگٌر لهاض ،یله یضاسا ِلحشه يیا سد ِو یضاسا شتساداو یسادشت ِطمً
ّ ِغشػ يیا سد تلٍد تیوواح ٍ ُذض هیىفت .ددشگ یه تیثخت ا
4
:مَس ماگ .ذض ذّاَخ مازًا مصلا تاضیْزت ٍ ،دَو ،سزت ،لاًْ يیهات ات تایلوػ يیا :هیطَلَیت تایلوػ یاشرا
:مراْچ ماگ )یًَیتاگ( یگٌس یسَت ٍ یشیخات یاّذٌت ،یتلاه یگٌس یاّ ُصاس ثاذحا لهاض یىیًاىهَیت ٍ یىیًاىه تایلوػ
بآ ُشیخر ٍ ظفح فذّ ات ِو دَض یه .دشیگ یه مازًا بَسس صّاو ٍ ىآ تفس سذّ صا یشیگَلر ٍ
ماگ نجٌپ : یاْتخَس یٌیضگیار ،)نساه چٌت ،ضثس ذٌت شوو( یتظافح ذٌتشوو یاشرا لهاض یتیشیذه ٍ یتظافح تایلوػ یاشرا
ٌِیهص يیا سد ىآ تیشیذه ٍ كیشح ءافطا يیٌچوّ .دَض یه یؼتشه ٍ یلگٌر تافآ ٍ ؼاشها صا یشیگطیپ ٍ لشتٌو ،یلیسف .ددشگ یه حشطه نطض ماگ تاضساضگ ِیْت ٍ یصاس ذٌتسه:
ّ ماگ نتف :
ُصَح شّ هیىفت ِت تاهاذلا یطخت شحا تاضساضگ ِئاسا ٍ یتایصسا
( لىض سد .دَت ذّاَخ يیهات لتال اؼطل ذؼت یاْلاس سد ُصٍشپ يیا یتآ ییاشرا ِهاًشت ِئاسا ٍ قَف ماگ یاشرا ات صا یا ًَِوً )1
.ددشگ یه ِئاسا یسار لاس سد اشرا دسَه بَػه یاّ ُصَح
( لکض )2 زا یا ًَِوً
ارجا درَه بَصه یاّ ُزَح )يیعرس یاچ صیٍرد(
5
-4 یریگ ِجیتً ٍ ثحب یغاخ یطخت شحا فلتخه یاّ ُصَح سد یساو ُذٌواشپ ٍ یذؼت هت تسَغ ِت اّ ُطٍشپ يیا یاشرا ِت ِرَت ات ِتضزگ ىایلاس سد
،ییاشرا یاّ ُاگتسد ِیلو ات لهاؼت ٍ یًاهصاس مازسًا ات .ذیدشگً ُذّاطه ٌِیهص يیا سد ،اّ ُاگطًاد ،یلاػ شصَهآ ضواشه
داًْ مدشه یاًْاهصاس ،مدشه ُدشتسگ توساطه ات ،نشتطه یساىوّ ٍ ىاتص ،نْف دازیا ٍ تامیمحت سد یشحَه یاْهاگ... ٍ NGO
دازیا ِت تیاًْ سد ِو تسا ُصَح صیاهآ ِت ِرَت ِزیتً ىاوّ يیا ٍ دَت نیّاَخ يیهصشس ِؼسَت ٍ حلاغا ،ءایحا ،ظفح تْر نتسیسَوا .دَض یه ِمطٌه سد ساذیاپ
-5 عباٌه ،یلػ ،تلاو ىایشلات .یسادضیختآ ٍ ناخ تظافح ُذىطٍّظپ ،هخاو ضیختا ُصَح یسادضیختا حشط یٌف دشىلوػ یتایصسا ٍ یسسشت ،1334
،نیّاشتا ،ِىضٍشت ناخ ٍ بآ تظافح يیًَ ٍ یتٌس هیطَلَیت ٍ یا ُصاس تایلوػ یداػتلا یتایصسا ٍ یسسشت ،1333
ىازیاتسرا ىاتسا سد
.یسادضیختآ ٍ ناخ تظافح ُذىطٍّظپ .یتشغ IPCC. 2014. Climate change 2014: synthesis report. Geneva: IPCC, 151 pages
Komozep, T. and O.K. Chung. 2014. The effects of climate change on the water resources of the Geumho River Basin, Republic of Korea. Hydro Environment Research, 8(4): 358–366.
Samuel, K., L. Michele, E. Warburton, G. Archer van and P.W. Graham. 2013. Impacts of climate change on water resources in Southern Africa: A review study of Vernonia, Oregon, USA. Applied Geography, 46: 137–
146.
Watershed planning, a new approach to management of shared resource in the watersheds
Abstract
Considering the current situation in the country and the region in recent years in the field of dehydration, increasing erosion and sediment, and the loss of boundary waters, the importance of entering the settlement of the area has become increasingly important. The purpose of the area is to conserve water and soil resources, enhance vegetation and adapt to climate change and drought. The plan aims to provide a new approach to the implementation of watershed activities and the entry into all planned projects in the watersheds. The results of these measures show that by implementing these projects, we will see the transition from the deeply rooted crisis, the flourishing of water and soil management, and the basis for sustainable development in the region.
Keywords: watershed planning, watershed, watershed management.
