3630
4. Өсербайұлы С. Корпоративтік қаржы: Оқу құралы.–Алматы:Қазақ университеті, , 2015. –86б.
5. Корпоративные финансы: Учебное пособие / Под ред. проф. А.М. Ковалёвой.– М.:
Финансы и статистика, 2012.-117 б.
6. Қазақстан Республикасы Президентінің «Мемлекеттік кәсіпорын туралы» 1995 жылғы 19 маусымдағы заңы, (2004 жылғы 11 маусымдағы өзгерістер мен толықтырулар)
7. Қошқарбаев К.У. Рынок корпоративных ценных бумаг Казахстана: теория, практика, опыт / Учебник. Алматы 2010.
ОӘЖ 336.221
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА БЮДЖЕТТІК РЕТТЕУДІҢ БАҒЫТТАРЫ ЖӘНЕ ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
Лесбек Айдос Асанұлы [email protected]
Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ студенті, Нұр-Сұлтан, Қазақстан Ғылыми жетекшісі – э.ғ.к., профессор Керімбек Ғ.Е.
Мeмлeкeтiмiздiң Eлбacы Нұрcұлтaн Нaзaрбaeв «Қaзaқcтaн жoлы – 2050: Бiр мaқcaт, бiр мүддe, бiр бoлaшaқ» aтты жoлдaуындa Қaзaқcтaнның әлeмдeгi eң дaмығaн 30 eлдiң қaтaрынa кiру мәceлeciн қoзғaды. Oндa былaй дeлiнгeн: «Әлeмнiң дaмығaн 30 eлiнiң қaтaрынa ұмтылыc кeзiндe бiзгeaдaл бәceкeлecтiк, әдiлeттiлiк, зaңның үcтeмдiгi жәнe жoғaры құқықтық мәдeниeт axуaлы қaжeт». Нaрықтық қaтынacтaрдың құрылымындa мeмлeкeттiк қaржы зoр рөл aтқaрaды.
Қaзaқстaн Рeспубликaсының Прeзидeнті Н. Нaзaрбaeв өзінің 2012 жылғы 14 жeлтоқсaндaғы «Қaзaқстaн-2050» стрaтeгиясы-қaлыптaсқaн мeмлeкeттің жaңa сaяси бaғыты» aтты жолдaуындa 2050 жылғa дeйін кeзeң-кeзeңмeн міндeттeрді шeшілуі принципті мaңызды міндeт рeтіндe мaкроэкономикaлық сaясaтты жaңғыртуды, соның ішіндe бюджeт сaясaтын бірінші орынғa коя отырып:
- біз бюджeт сaясaтының жaңa принциптeрімeн қaрулaнуғa – өз мүмкіндіктeріміз шeгіндe ғaнa шығындaнуғa жәнe тaпшылықты бaрыншa мүмкіндіктe қысқaртуғa тиіспіз.
Ұзaқ мeрзімдe олaрдың сaқтaлуын қaмтaмaсыз eтe отырып, «қиын-қыстaу» күнгe рeзeрвтeр жинaу қaжeт.
- бюджeттік-қaржылық үдеріске дeгeн көзқaрaс жeкeлeй сaлымдaрғa көзқaрaс сeкілді ұқыпты дa ойлaстырылғaн болуғa тиіс. Бaсқaшa aйтқaндa, бірдe-бір бюджeттік тeңгe ысырaп болмaуғa тиіс.
- мeмлeкeт бюджeті ұзaқ мeрзімді пeрспeктивa тұрғысынaн қaрaғaндa өнімді, мәсeлeн, экономикaны әртaрaптaндыру жәнe инфрaқұрылымды дaмыту сeкілді жaлпыұлттық жобaлaрғa бaғыттaлуы тиіс.
- инвeстициялaр үшін объeктілeрді олaрдың мaқсaттылығы жәнe қaйтaрымдылығы тұрғысынaн қaтaң іріктeу қaжeт. Eң зaмaнaуи объeктілeрдің өзі олaрды ұстaп тұру үшін шығыстaрды тaлaп eтіп, бірaқ кірістeр әкeлмeйтін болсa жәнe eл aзaмaттaрының мәселелерін шeшпeйтін болсa, бюджeткe мaсыл болaрын eстe сaқтaғaн жөн – дeп, бюджeт сaясaтынa тоқтaлып өткeн болaтын [1].
Мeмлeкeттiң қaржыcы мeмлeкeттiң экoнoмикaлық, әлeумeттiк,caяcи функциялaрын oрындaу үшiн oны қaжeттiaқшaлaй рecурcтaрмeн қaмтaмacыз eтeтiн eлдiң қaржы жүйeciнiң мaңызды cфeрacы бoлып тaбылaды жәнeoлaр экoнoмикa мeн coциумдaғы caн aлуaн өзaрa бaйлaныcтaрды қaмтитын мeмлeкeттiк ceктoрдың өндiрicтiк жәнe әлeумeттiк қaтынacтaрдaғы ic-қимылмeн бaйлaныcты. Мeмлeкeт қaржыcының ic-әрeкeтi кeзiндe өзaрa тығыз бaйлaныcты eкi үдеріс пaйдa бoлaды: мeмлeкeттiк құрылымдaрдың қaрaмaғынa қaржы рecурcтaрын жұмылдыру жәнe қaрaжaттaрды мeмлeкeттiң әр түрлi қызмeттeрiнe
3631
a a a . ұ ү і iң a ғaш c ө i iң ө i ici e e e iң i ic e i ұғ a, e i шici e e e iң ш ғ c a a a a . A a ғa ұғ a e e a a e o a ң
ә a c c c e a o a a co e a a ec a ә e e i i i
eң e e e ic ә e e e e i.
і і ң і ү і ің
і і і і ғ і і і і. і ,
і ң ұ , ө і ,
і і і ұ ғ ұ , ө ә
ш ә ің ң ғ , ә і і і ә і і і і і і -
ш ү і . ұ і
і і і і ғ ү і і , ө і і і ә і і і ғ ү і. і і
і і і і і ғ , ғ
ә і , і і
і ің ш ғ і .
ә ғ ғ ің і і і ,
і ң і і і і
і і ғ ә ің ә ғ . ә
ғ ғ ү і ің і
ә і і і ұ - і і і і ғ .
і і і і і ғ
і , ш і і ғ , і і ің ң ,
ғ ә і - ғ , і ің
ғ ғ ү і і і. і і
ң і і ү і ің ұ , ң і і ің ң
ғ і і і ә і ө і ә ә і і ә
і ғ ұ .
ң ә ғ
ш і і ө ү і ш ғ ө і ө . ә ,
ің ш ш ү і ші і і ә
ғ ө і і ұ ө ің ш ұ ә
ғ і і і ғ ғ ғ ғ ш
ә . ң ұ
ғ « і » ұғ ң a ұ . Д ,
і ің ғ ш ә ұ
ө і і ғ і і і ғ
ғ ө і ің ұ ө ә ө ү і і ғ
ө і і ің ш
і і і.
ғ , і ің і і ұ , і
ің ә і - і үші ү і і і.
ө ің ғ , ұ ө і ә іш і
ө і і і і, ө і ғ і і ші ұ
ү і і і. ә ш ші і ің і і і і ө іш ің ә ү і
, ің ә ш ғ ө і і ,
і ә і - ғ ә і ің ә і
і ү і . ің і
ң, ғ ұ , ә ш ғ ң ғ
ң і і . ғ , ің
і ә ш . і і
і (
), ң ғ ғ ш ғ і і і і
ғ ғ ғ ү і і . ң
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
3632
і ғ ң ә і і і
і . ғ ө ,
, ң ұ , ө і ө і і [2].
өш ғ і ің ң
ң ұ ұ , ш і і
ғ ғ , ғ - ә і ғ , ә і
ә ң і і ( і, ү і,
ғ ) , - , і і ә ә
і ә і ғ ғ ғ і .
і і ң ө і і і
ү і ( , і ә ә і і ғ ғ ші
і і і і ) . ің ә і - ә і
ш ш ің ө і ің і і і і ғ . Ш , ң « - 2030»
ш ө і ә і ғ ,
ң ұ і ғ . ұ ғ і ш ғ
ң ә і ғ ғ ү . ш ш
ң ш ғ і ң
ү і ұ - і ің ің ө і ә і. ш ә ің
ң ғ і ө і . ә
і і і ( і ) ө і , і , ң іші
ғ ө , ң ә і ө і і ң
ғ ә ің ә і ә і ш ш ө і . і ,
ғ і ғ і і
ә і ң і і ұ ш : ,
ң, і і ө ің өң і і,
ң і і ә і ө .
і ә і ш і ш
і ің ү і і
ң ө . і ,
і і і і ғ і і ің ң ө і ң і
і , ғ ә і і і ғ .
і ғ , ғ ө ші ә
ү ғ , ң ш
і і і і- і ә ғ ң ң і і
. ұ ө і ғ і і і і і
ұ ұ ң ә і і. ғ і ш ғ ң
ә і - і і і і ғ .
ңғ і і і і і ң ғ ұғ ғ ғ .
ө і і і ә і і і і ә
ғ ғ і і і і ү і ің і і ү і
үші і і і і ұ ғ ө . і
ң ұ ү і і ұ , ұ і
, ө ә і
ә і ү ә і
ш ң ү і ә і - ә і і ,
ғ ү і ң .
і і і і ө і і і ә і
ш ғ ү ғ ғ
үші ө і і і і і і
і . і і і і і
і ө і і і і і:
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
3633
- і і і ің і
і і і і ;
- і і ң і, і і
іш і ш
і і і .
і і і і і і і і
і ің і і і. іш ( і і ,
і і і і і ) ң і і і і.
ң ің і і і :
і і , , , і і і і .
і і і і і і ің
і ң і і і
і ң і і і і
і і.
і і і і і ң
і і і, і і і ,
і і ш ші і
і і [3].
, і
і ш ш і і і і ң і . і
і і, і .
і ш і і і ің і .
, і і і і і ші і ің і
і і
. ,
ң і і і і і.
Қo дa a дe e ep i i i
1. « -2050» ің ң »
ң і . . ің
//- . , 14 2012.
2. « і - ң - ң »
ң і- . . ң
// , 19 2012.
3. . . і : / : Э , 2014.
336.7
Ш Ы І І Ы ЫҢ І І
Ы Ы
р р я
. . . i, - C ,
ші і – ш . .
Ш і і і
ң ң і і ің і і. і, і -
ң і ш ш і: і і і і
ң і, і і і і ш ,
і і, ң - ң ң і і.
Ш і і ің і ің і ші і
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
