ChÊm døt nghÌo ®ãi: pháng vÊn Jeffrey Sachs

ChÊm døt nghÌo ®ãi:

pháng vÊn Jeffrey Sachs

Onnesha Roychoudhuri. The end of poverty:

an interview with Jeffrey Sachs^(*). http://www.motherjones.com/news/qa/2005/05/jeffrey_s achs.html

Kh¸nh V©n dÞch

h»m hç trî c¸c n−íc trong viÖc ®¹t

®−îc c¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû (MDGs) vµo n¨m 2015, Liªn Hîp Quèc ®· tæ chøc mét nhãm h¬n 250 chuyªn gia vÒ ph¸t triÓn x©y dùng nh÷ng chiÕn l−îc kh¶ thi, mang l¹i tèc ®é ph¸t triÓn nhanh chãng. Vµ vµo cuèi th¸ng 1/2005 nhãm nghiªn cøu ®· ®−a ra b¶n b¸o c¸o cuèi cïng víi tiªu ®Ò §Çu t− ®Ó ph¸t triÓn: Mét kÕ ho¹ch thùc tÕ nh»m ®¹t

®−îc MDGs (“M−êi khuyÕn nghÞ then chèt” ®−îc rót ra tõ b¸o c¸o nµy sÏ ®−îc nªu ë phÇn cuèi bµi - ND).

§øng ®Çu nhãm nghiªn cøu nµy lµ Jeffrey D. Sachs, mét nhµ kinh tÕ häc. ¤ng

®· ®−îc biÕt tíi nh− mét chuyªn gia t− vÊn cho chÝnh phñ c¸c n−íc thuéc ch©u ¸ vµ Mü Latin trong chiÕn l−îc c¶i c¸ch kinh tÕ,

®−îc kh©m phôc nh− mét nhµ kinh tÕ cã kh¶ n¨ng lµm thay ®æi toµn diÖn nÒn kinh tÕ ®ang khñng ho¶ng. Còng trong n¨m 2005, Jeffrey D. Sachs xuÊt b¶n mét cuèn s¸ch víi tªn gäi ChÊm døt nghÌo ®ãi. Cuèn s¸ch nªu râ nh÷ng chiÕn l−îc nh»m xo¸ bá nghÌo ®ãi vµo n¨m 2025. Nh−ng th¸i ®é l¹c quan cña «ng trong cuèn s¸ch nµy ®·

khiÕn cho mét sè ng−êi hoµi nghi. T¹i sao

trong nhiÒu thËp kû qua nh÷ng nghiªn cøu cña kinh tÕ häc ph¸t triÓn l¹i kh«ng

®−a ra ®−îc nh÷ng gi¶i ph¸p xãa bá ®−îc nghÌo ®ãi? §iÒu g× lµm cho c¸c ®Ò xuÊt cña

«ng ®Æc biÖt ®Õn thÕ? Môc tiªu xo¸ nghÌo

®ãi cã thÓ ®¹t ®−îc trong giai ®o¹n hiÖn nay hay kh«ng?^(*)

Phãng viªn cña t¹p chÝ Mother Jones (M.J.) ®· cã cuéc pháng vÊn víi Jeffrey D.

Sachs (J.S.) vÒ vÊn ®Ò trªn. Th«ng tin KHXH tr©n träng giíi thiÖu víi b¹n ®äc néi dung cuéc pháng vÊn ®ã.

M.J.: §iÒu g× lµm cho kÕ ho¹ch xo¸

nghÌo ®ãi cña «ng kh¸c víi nh÷ng nç lùc ph¸t triÓn ®· ®−îc cè g¾ng thùc hiÖn trong nh÷ng n¨m 50 vµ 60? T¹i sao ®· qua 5 thËp kû mµ nh÷ng nç lùc ®ã vÉn ch−a cã

®−îc sù thµnh c«ng?

J.S.: T«i nghÜ r»ng ®ã lµ do vÉn cßn thiÕu nh÷ng nç lùc thÝch ®¸ng, bao hµm nhiÒu thø trong ®ã. §Ó cã ®−îc sù ph¸t triÓn thùc sù th× nh÷ng n−íc giµu cÇn gióp

8, GS. Kinh tÕ häc, ViÖn tr−ëng ViÖn Nghiªn cøu Tr¸i

®Êt (§¹i häc Columbia).

N

®ì nh÷ng n−íc nghÌo b»ng nh÷ng kho¶n

®Çu t− c¬ b¶n cã tÝnh thùc tÕ - ®©y lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng. Tr−íc kia khi anh nh×n nh÷ng chiÕn l−îc ph¸t triÓn thµnh c«ng ë kh¾p n¬i, anh nhËn ra ®−îc phÇn lín trong sè ®ã gi¶i quyÕt nh− thÕ nµo, cã nhiÒu vÊn ®Ò lín cã thÓ ®· ®−îc tiÕn hµnh.

Nh−ng trong nhiÒu thËp kû qua chóng ta

®· kh«ng cè g¾ng thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu c¬

b¶n ®ã. VÝ dô nh− th¶m kÞch cña bÖnh sèt rÐt ®· bÞ l¬ lµ trong nhiÒu thËp kû. C¨n bÖnh nµy ®ang giÕt chÕt kho¶ng 3 triÖu ng−êi/n¨m. Nã còng cã thÓ ®−îc khèng chÕ mét c¸ch nhanh chãng vµ dÔ dµng nÕu chóng ta nç lùc tham gia. §· rÊt khã kh¨n cho t«i khi cè t×m hiÓu t¹i sao chóng ta l¹i kh«ng cè g¾ng thùc hiÖn.

M.J.: ¤ng cã ý kiÕn g× ®èi víi nh÷ng chØ trÝch cña nh÷ng ng−êi ®ang tøc giËn cho r»ng thËt l·ng phÝ khi ®æ nhiÒu tiÒn b¹c vµo mét hÖ thèng ph¸t triÓn mµ ®Õn nay sè tiÒn ®ã vÉn ch−a ph¸t huy ®−îc hiÖu qu¶?

J.S. : Chóng ta ph¶i s¸ng suèt trong bÊt kú c«ng viÖc nµo mµ chóng ta ®ang lµm. Nãi réng h¬n, t«i ®· bÞ thuyÕt phôc bëi nh÷ng tiÕn triÓn kinh tÕ ®ang diÔn ra.

Nh÷ng cuéc tranh c·i chñ yÕu lµ vÒ b¶n B¸o c¸o Dù ¸n Thiªn niªn kû vµ vÒ cuèn s¸ch cña t«i. C¸c néi dung trong ®ã ®Ò cËp tíi bÊt kú ®Þa ph−¬ng nµo trªn hµnh tinh nµy, víi nh÷ng tr−êng hîp hÕt søc ®a d¹ng: sù c« lËp vÒ ®Þa lý, g¸nh nÆng vÒ dÞch bÖnh, khÝ hËu hay xãi mßn ®Êt…

nh÷ng quèc gia ®ã kh«ng ph¶i míi b¾t ®Çu tr¶i qua t×nh tr¹ng nµy. V× vËy, hä cÇn

®−îc gióp ®ì ngay tõ b©y giê cho dï chØ lµ trång thªm c©y l−¬ng thùc, hoÆc chiÕn ®Êu chèng bÖnh sèt rÐt, hoÆc tr¸nh nh÷ng trËn h¹n h¸n triÒn miªn. Sau ®ã, khi hä ®· æn

®Þnh h¬n, hä cã thÓ tù m×nh v÷ng b−íc tiÕp nh− nh÷ng quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi.

M.J.: ¤ng cã cho r»ng nh÷ng nç lùc tr−íc ®©y, ®Ó chØ ®¹t ®−îc møc ph¸t triÓn

thÊp nhÊt nh− ë c¸c quèc gia kÐm ph¸t triÓn, ®· kh«ng cã ®ñ tÝnh thùc tÕ?

J.S.: Mét phÇn trong sè nh÷ng n−íc ®ã thuéc nh÷ng vïng kh«ng ®−îc biÕt tíi, hay bÞ lµm ng¬ mét c¸ch cè ý vµ mang tÝnh chÝnh trÞ, kh«ng thu hót ®−îc nh÷ng h·ng kinh doanh lín, nh÷ng thÞ tr−êng quèc tÕ vµ c¸c ho¹t ®éng th−¬ng m¹i. Chóng ta chØ h−íng sù quan t©m vµo quèc gia ®ã khi truyÒn h×nh ®−a tin vÒ t×nh tr¹ng khñng ho¶ng trÇm träng cña hä - ®ang chÞu sù kh« h¹n nghiªm träng hoÆc chiÕn tranh trµn lan. Nã cho thÊy r»ng c¸c quèc gia

®ang bÞ hao mßn ®Õn kiÖt quÖ vµ cã xu h−íng ®i tíi sù sôp ®æ. §· cã nhiÒu tr−êng hîp nh− vËy ®−îc nªu trong b¸o c¸o cña chóng t«i, vÝ dô nh− Senegal, Ghanal, Tanzania, Malawi hay Ethiopia vµ nhiÒu quèc gia kh¸c khi gÆp ph¶i nh÷ng th¶m ho¹, vµ thËm chÝ cã nh÷ng quèc gia vÉn

®ang ch×m s©u trong t×nh tr¹ng ®ã. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò chung cña c¸c quèc gia nµy lµ sù nghÌo ®ãi cïng cùc. Nh−ng nh÷ng vÊn ®Ò ®ã cã kh¶ n¨ng ®−îc gi¶i quyÕt trªn diÖn réng.

M.J.: NÕu kh«ng cã nç lùc thùc sù nµo

®Ó thu hót sù chó ý toµn cÇu ®èi víi nh÷ng vïng nghÌo khæ cïng cùc trªn thÕ giíi th×

liÖu nguån tµi chÝnh viÖn trî cã tíi ®−îc nh÷ng n¬i nh− vËy kh«ng?

J.S.: ThÕ giíi ®· l¶ng tr¸nh khi nh×n vµo nh÷ng kÕt qu¶ ph¸t triÓn trong giai

®o¹n khñng ho¶ng hËu 11/9. Trong suèt cuéc chiÕn tranh ë Iraq cã nh÷ng vïng trong céng ®ång thÕ giíi ph¶i chÞu nhiÒu

®au th−¬ng, cay ®¾ng vµ gi¶i ph¸p cÇn

®−îc tËp trung vµo lµ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ nghÌo ®ãi cïng cùc, bÖnh sèt rÐt, h¹n h¸n hay n¹n ®ãi triÒn miªn ë ch©u Phi -nh÷ng vÊn ®Ò kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®−îc ®Æt lªn hµng ®Çu trong th¶o luËn quèc tÕ.

Nh−ng t«i nghÜ r»ng, trËn sãng thÇn vµo cuèi th¸ng 12 ë Ên §é D−¬ng -nh÷ng h×nh ¶nh vÒ ph¹m vi tµn ph¸ cña nã mµ tÊt c¶ chóng ta ®· nh×n thÊy trªn truyÒn

h×nh, ®· ®−a cuéc th¶o luËn tiÕp cËn tíi hoµn c¶nh cña nh÷ng ng−êi nghÌo trªn thÕ giíi. Nhê ®ã ®Õn nay ®· thÊy vµi tÝn hiÖu l¹c quan. ¤ng Tony Blair ®· thóc ®Èy Uû ban ch©u Phi ®−a ra mét b¶n b¸o c¸o víi néi dung tËp trung vµo nh÷ng ng−êi nghÌo nhÊt ë ch©u Phi trong th¸ng 3/2005.

B¸o c¸o nµy ®−îc LHQ th«ng qua vµo th¸ng 9/2005. Theo ®¸nh gi¸ cña céng

®ång thÕ giíi th× ®©y lµ b¸o c¸o ®−îc nhiÒu nhµ l·nh ®¹o trªn thÕ giíi ñng hé. Vµ t«i

®ang thùc hiÖn chuyÕn ®i vßng quanh thÕ giíi ®Ó th¶o luËn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan tíi b¶n b¸o c¸o ®ã.

M.J.: T«i ®−îc biÕt, mét nhµ khoa häc vµ lµ cùu nh©n viªn cña WB, «ng William Easterly ®· ®−a ra sù chØ trÝch vÒ nh÷ng

®Ò xuÊt cña «ng vµ mét vµi tõ ®−îc «ng ta nh¾c ®Õn nh− “c¶i c¸ch tõng phÇn”, mµ trong ®ã nh÷ng nç lùc ph¸t triÓn ®· ®−îc thùc hiÖn tõng b−íc mét víi thµnh qu¶

ch¼ng ®¸ng kÓ. ¤ng ph¶n øng thÕ nµo vÒ ý kiÕn nµy?

J.S.: VÒ c¬ b¶n, t«i kh«ng cho r»ng chóng ta ®−îc chän gi÷a viÖc gióp ®ì mét c« g¸i trÎ khoÎ m¹nh, cã kh¶ n¨ng miÔn dÞch cao víi viÖc cøu sèng bè mÑ c« ta ®ang

®iÒu trÞ AIDS; ®−îc chän gi÷a viÖc c« Êy cã

®−îc b÷a ¨n ë tr−êng víi viÖc hç trî bè mÑ c« ta - nh÷ng ng−êi n«ng d©n, cã ®ñ l−¬ng thùc ®Ó nu«i sèng gia ®×nh hä vµ cã thu nhËp tèt. Nh÷ng ®iÒu ®ã thóc Ðp t«i cÇn lµm chót g× ®ã vµ trªn thùc tÕ cã thÓ thùc hiÖn ngay lËp tøc.

T«i lµm ®iÒu t−¬ng tù nh− vËy cho nh÷ng ng−êi n«ng d©n, gióp hä cã thÓ trång l−¬ng thùc, cã ®Êt trång tèt, ¸nh s¸ng, l−îng m−a vµ søc nãng võa ®ñ. Cã nhiÒu ng−êi trong mét ng«i lµng nghÌo khã nh− vËy. NÕu hä ë trong mét ng«i lµng nghÌo khã cã mét bÖnh x¸ nh−ng l¹i kh«ng cã n−íc s¹ch, hoÆc nÕu cã n−íc s¹ch

®Ó uèng vµ bÖnh x¸ nh−ng l¹i kh«ng cã mµn ®Ó chèng muçi truyÒn bÖnh sèt rÐt, th× lóc ®ã hä chØ cã mét nhu cÇu lµ cã ®−îc

chÊt l−îng sèng c¬ b¶n. T«i nghÜ r»ng William Easterly kh«ng hiÓu môc ®Ých cña t«i lµ g×. T«i kh«ng ®Ò xuÊt mét kÕ ho¹ch toµn cÇu ®¬n lÎ, mµ do LHQ yªu cÇu thùc hiÖn. Ng−îc l¹i, trªn thùc tÕ t«i ®ang ®Ò xuÊt c¸ch thøc ®Ó chóng ta gióp nh÷ng ng−êi d©n tù cøu m×nh. §iÒu nµy ®−îc thùc hiÖn nh»m tr¸nh viÖc nh÷ng ng−êi d©n lò l−ît ®æ x« ®Õn c¸c thµnh phè ®Ó x©y dùng nhµ cöa vµ tr−êng häc. §©y lµ nh÷ng g× mµ ng−êi d©n trong chÝnh nh÷ng céng

®ång cña hä cã thÓ lµm nÕu chóng ta ®−a cho hä ph−¬ng s¸ch ®Ó gi¶i quyÕt thùc tÕ.

M.J.: Easterly còng cho r»ng, nÕu «ng thùc hiÖn c¸c chiÕn l−îc kh¸c ®i vµo lóc nµy, nã sÏ rÊt khã ®Ó khoanh vïng vµ hiÓu

®−îc nh÷ng chiÕn l−îc nµo lµ hiÖu qu¶ vµ chiÕn l−îc nµo th× kh«ng. ¤ng cã thÓ cho ý kiÕn vÒ vÊn ®Ò nµy?

J.S.: T«i ®· lµm viÖc cïng 250 ®ång nghiÖp ®Ó ®−a ra ®−îc b¶n B¸o c¸o Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû. Mçi ng−êi lµ mét chuyªn gia trong mét lÜnh vùc cô thÓ.

Nh÷ng nhµ khoa häc vÒ ®Êt trång th× thùc sù biÕt râ c¸ch thøc ®Ó c¶i thiÖn nguån dinh d−ìng cho ®Êt vµ c¸c b¸c sÜ th× biÕt râ lµm thÕ nµo ®Ó cøu ®−îc bän trÎ. C¸c chuyªn gia vÒ bÖnh sèt rÐt th× thùc sù biÕt c¸ch k×m gi÷ bÖnh vµ c¸c nhµ sinh vËt häc thuû sinh th× biÕt râ lµm c¸ch nµo ®Ó b¶o

®¶m nguån n−íc s¹ch cho céng ®ång. Ai ®ã sÏ kh«ng ph¶i xem xÐt xem liÖu cã tèt hay kh«ng khi s¶n xuÊt nhiÒu l−¬ng thùc h¬n, hay nhiÒu mµn chèng trïng sèt rÐt, hoÆc nhiÒu b¸c sÜ hoÆc nhiÒu gi¸o viªn h¬n, mµ nh÷ng ®iÒu ®ã ®· ®−îc c«ng nghÖ chøng minh. NÕu chóng ta ®−a ra mét ®iÒu g×

míi, c¸i ®ã cã thÓ rÊt kh¸c biÖt, nh−ng nh÷ng c¸i chóng ta cã kh«ng ph¶i lµ ph−¬ng c¸ch- c¸i dùa trªn nh÷ng kh¸m ph¸ míi. §©y lµ ph−¬ng c¸ch dùa trªn sù

−u viÖt nhÊt cña nh÷ng c«ng nghÖ ®· ®−îc chøng minh tr−íc ®ã.

M.J.: Cã vµi sù chØ trÝch hµm ý r»ng, c¸c MDGs cã thÓ ®−a ra nh÷ng kÕt qu¶

kh«ng thùc tÕ ®èi víi c¸c n−íc nghÌo. Víi nh÷ng ®iÒu nµy, nÕu c¸c quèc gia ®ã l¹i thÊt b¹i trong thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña quèc gia m×nh th× tiÕp theo sÏ lµ sù vì méng cña nh÷ng ng−êi ñng hé vÒ mÆt tµi chÝnh, tõ ®ã cã khiÕn hä gi¶m ®i kho¶n tiÒn hiÕn tÆng hay kh«ng?

J.S.: Tr−íc tiªn cÇn hiÓu r»ng c¸c môc tiªu trong hÇu hÕt c¸c tr−êng hîp ®−îc

®−a ra lµ phï hîp víi tõng hoµn c¶nh riªng cña mçi n−íc. Bëi vËy chóng ta sÏ gi¶m xuèng 2/3 tû lÖ tö vong ë trÎ em, 3/4 tû lÖ tö vong ë phô n÷ trong khi sinh.

Chóng t«i kh«ng h−íng tíi tiªu chuÈn tuyÖt ®èi gièng nhau cho tÊt c¶ c¸c quèc gia. T«i nghÜ r»ng cã ®iÒu kh¸c thùc sù quan träng ë ®©y cÇn hiÓu râ lµ, t«i ®ang lµm viÖc cho LHQ tõ ba n¨m qua vÒ vÊn

®Ò nµy vµ ®· häp bµn víi c¸c nhµ l·nh ®¹o trªn thÕ giíi. T«i ®· ph¸t hiÖn ra r»ng,

®iÒu hä quan t©m lµ c¸c môc tiªu ph¶i ®¹t ë møc cao. Ng−îc l¹i hoµn toµn víi nh÷ng chØ trÝch: c¸c n−íc thùc sù muèn thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®ã cña LHQ, hä muèn c¸c môc tiªu nµy trë thµnh nh÷ng ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn ®Êt n−íc vµ hä muèn

®−îc gióp ®ì vÒ tµi chÝnh. Hä muèn lµ c¸c

®èi t¸c ph¸t triÓn trong thÕ giíi ®· ph¸t triÓn, ®−îc gióp ®ì/hËu thuÉn trªn c¬ së nh÷ng cam kÕt. Mét lÇn n÷a, tÊt c¶ nh÷ng

®iÒu nµy ®· t¹o søc Ðp ®èi víi c¸c quèc gia giµu khi cÇn ®¹t ®−îc 0,7% Tæng s¶n l−îng quèc gia (GNP) cho viÖn trî ph¸t triÓn.

§©y kh«ng ph¶i lµ môc tiªu mµ t«i ®−a ra, hay LHQ ®−a ra, mµ môc tiªu nµy ®· ®−îc céng ®ång thÕ giíi ®Æt ra 35 n¨m tr−íc vµ môc tiªu ®ã l¹i ®−îc ®Æt ra trong sù nhÊt trÝ Monterrey^(*) n¨m 2002, vµ n−íc Mü còng ®· tham gia ký kÕt.

M.J.: VÊn ®Ò viÖn trî cho c¸c n−íc

®ang cã r¾c rèi nghiªm träng vÒ tham

(*) Liªn Hîp Quèc. B¸o c¸o t¹i Héi nghÞ quèc tÕ vÒ nguån tµi chÝnh dµnh co ph¸t triÓn. Monterrey, Mexico, 18-22 March 2002 (ND).

nhòng th× sao? Cã nhiÒu sù tranh c·i r»ng, kho¶n viÖn trî lín nµy sÏ lµ trô cét cho chÕ

®é nhµ n−íc ®ã, th× liÖu nghÌo ®ãi cã thÓ

®−îc xo¸ bá trong khi c¸c chÝnh trÞ gia tham nhòng hay kh«ng?

J.S.: Theo kinh nghiÖm cña t«i th×

tham nhòng cã ë kh¾p mäi n¬i: ë n−íc Mü, ë ch©u ¢u, ë ch©u ¸ vµ ch©u Phi. Nã nh−

mét c¨n bÖnh truyÒn nhiÔm -anh cã thÓ kiÓm so¸t nã nh−ng l¹i rÊt khã ®Ó lo¹i bá.

Vµ cã mét vµi tr−êng hîp n¹n tham nhòng phæ biÕn tíi møc trõ khi anh thùc sù, thùc sù s¸ng suèt vµ b¾t kÞp mét vµi môc tiªu míi mét c¸ch nhanh chãng nh− ®−îc nªu trong b¸o c¸o, ch¾c ch¾n anh sÏ ®èi mÆt víi mét giai ®o¹n khã kh¨n trong khi hoµn thµnh c¸c môc tiªu ph¸t triÓn. §iÒu nµy t−¬ng øng víi tr−êng hîp nh− Zimbabwe, n¬i mµ chÝnh phñ hiÖn nay qu¶n lý mét c¸ch tåi tÖ, ®eo b¸m lÊy quyÒn lùc. HoÆc ë mét n−íc hoµn toµn kh«ng cã sù minh b¹ch, hoÆc n¬i mµ gia ®×nh anh thùc sù cÇn cã mét hÖ thèng tr−êng häc cã hiÖu qu¶, mét hÖ thèng y tÕ tèt vµ thiÕu thèn nhiÒu thø kh¸c n÷a. T«i kh«ng cã bÊt kú gi¶i ph¸p kú diÖu nµo cho nh÷ng ®ßi hái

®ã.

Nh−ng t«i l−u ý r»ng thÕ giíi ®· quÐt s¹ch mét c¸ch thµnh c«ng bÖnh ®Ëu mïa vµ kh«ng chØ ë c¸c n−íc ®· ®¹t kÕt qu¶ cao trong chØ sè qu¶n lý, mµ ë tÊt c¶ nh÷ng n¬i kh¸c trªn thÕ giíi. Thµnh qu¶ nµy lµ mét nç lùc cã tÝnh quèc tÕ ®−îc thùc hiÖn bëi c¸c chuyªn gia trªn c¬ së sö dông c«ng nghÖ cao vµ mét hÖ thèng m¸y mãc rÊt tèn kÐm. Vµ ®ã lµ m« h×nh tæng hîp gîi më cho c¸c ®Ò xuÊt viÖn trî cña chóng t«i.

Ch¼ng cã g× ®−îc thùc hiÖn khi chØ dùa trªn niÒm tin. Mäi viÖc nªn ®−îc lµm dùa trªn nÒn t¶ng cña sù c©n nh¾c vµ tÝnh to¸n chÝnh x¸c. Khi anh thùc sù tËp trung vµo ®iÒu g×, anh sÏ t×m ra nhiÒu c¸ch hay

®Ó thùc hiÖn nh»m phôc vô c«ng viÖc tèt h¬n. Chóng t«i kh«ng chØ göi cã tiÒn, mµn, nh÷ng ph−¬ng tiÖn gi¸m s¸t,… ®Ó ®¹t

®−îc c¸c môc tiªu chØ trªn c¬ së ®Þnh

l−îng. Cã nhiÒu thñ ph¸p, nhiÒu c¸ch ®Ó lµm, cho dï chØ mét trong sè ®ã lµ thiÕt thùc cho c«ng viÖc, mét trong sè ®ã ®¹t kÕt qu¶.

Nh−ng ®iÒu g× x¶y ra khi ai ®ã ®· dÝnh vµo tham nhòng vµ hä kh«ng thö cè g¾ng gi¶i quyÕt nh÷ng c«ng viÖc mét c¸ch thiÕt thùc. Vµ giê ®©y, chóng ta vÉn ch−a gióp

®−îc ®Ó mäi n¬i ®Òu cã ®−îc sù qu¶n lý tèt nhÊt, nh÷ng n¬i mµ chóng ta cã kh¶ n¨ng t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu vµ thùc sù thùc tÕ ®Ó xoay chuyÓn t×nh h×nh, t¹o sù thµnh c«ng trªn toµn cÇu.

VÊn ®Ò c¬ b¶n kh«ng ph¶i lµ chª tr¸ch hay phª ph¸n sù qu¶n lý vµ tö vong, mµ lµ cã ®−îc c¸ch ®Ó gióp chóng ta chèng l¹i AIDS, TB^(*), sèt rÐt. C¸i g× ®· c−íp ®i sù sèng cña nhiÒu ng−êi ®Õn thÕ? T«i ®· nh×n thÊy bän trÎ ®ang chÕt dÇn mçi khi t«i ®Õn th¨m c¸c bÖnh x¸, bÖnh viÖn. Nh÷ng c¸i chÕt ®ã hoµn toµn cã thÓ ng¨n chÆn ®−îc.

M.J.: ¤ng ®Ò xuÊt trong cuèn s¸ch r»ng chóng ta cÇn tiÕp cËn c¸c nÒn kinh tÕ

®ang khñng ho¶ng nh− nh÷ng b¸c sÜ tiÕp cËn víi c¸c bÖnh nh©n. «ng gäi ®ã lµ “nÒn kinh tÕ l©m sµng” (clinical economics). VËy ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y mang tÝnh khoa häc nghiªn cøu hiÖn nay nh»m x©y dùng c¸c nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th«ng qua c¸c nhµ kinh tÕ häc t−¬ng lai cã cung cÊp ®−îc mét khung khæ ®Çy ®ñ ®Ó h−íng dÉn ng−êi d©n b¶o ®¶m thùc hiÖn ®−îc MDGs hay kh«ng?

J.S.: §iÒu nµy kh«ng thùc hiÖn ®−îc.

T«i ®· nhËn ra r»ng tõ 10 hay 15 n¨m tr−íc c¸c sinh viªn ë c¸c khoa kinh tÕ chØ viÕt luËn v¨n vÒ nh÷ng quèc gia mµ hä cßn ch−a tõng ®Æt ch©n tíi, bëi vËy nh÷ng lêi khuyªn, gi¶i ph¸p hä ®−a ra chØ dùa trªn c¸c d÷ liÖu cã s½n tõ Nigeria, Kenya hay vµi n¬i kh¸c, hä lµm luËn v¨n theo c¸ch

®ã. §iÒu nµy gièng nh− viÖc trë thµnh b¸c

(*) BÖnh lao phæi (ND)

sÜ mµ ch−a tõng tiÕp xóc víi bÖnh nh©n.

Chóng t«i kh«ng lµm nh÷ng nghiªn cøu theo kiÓu nh− vËy. Chóng t«i kh«ng ®µo t¹o c¸c sinh viªn hiÓu sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c quèc gia. Cã v« sè nh÷ng tæng hîp thiÕu tÝnh liªn kÕt ®· ®−îc thùc hiÖn trong suèt thêi gian ®ã.

T−¬ng tù nh− vËy, ng−êi d©n kh«ng

®−îc h−íng dÉn trªn c¬ së nh÷ng kinh nghiÖm thùc tiÔn b»ng c¸ch thùc hµnh trùc tiÕp. §«i khi cã ng−êi nãi r»ng “chóng t«i d¹y nh÷ng thø mang tÝnh häc thuËt, chóng t«i kh«ng d¹y ®Ó s½n sµng hµnh

®éng trong thùc tiÔn”. Nh−ng, nãi mét c¸ch nghiªm tóc, ®Ó thùc hiÖn ph¸t triÓn

®óng ®¾n, b¹n ph¶i lµm ®iÒu g× ®ã nhiÒu h¬n, nh− th«ng qua c¸c tr−êng y, bÖnh viÖn thùc hµnh, n¬i b¹n cã thÓ thùc sù häc tËp qua nh÷ng tr−êng hîp cô thÓ mét c¸ch thùc sù vµ biÕt ph©n tÝch c¸c tr−êng hîp

®ã. Khi cã ®iÒu g× tåi tÖ x¶y ra, b¹n nghiªn cøu vÊn ®Ò ®ã. §iÒu g× ®−îc gäi lµ “Nh÷ng vßng trßn M&M” ë c¸c bÖnh viÖn - ®ã lµ vßng trßn bÖnh tËt hoµnh hµnh (M- morbidity) vµ tû lÖ tö vong (M-mortality).

Khi mét bé phËn kh«ng lµm viÖc, khi mét bÖnh nh©n tö vong hoÆc c¶m thÊy kh«ng khoÎ, c¸c b¸c sÜ sÏ cïng nhau trao ®æi vÒ tr−êng hîp ®ã. Chóng t«i kh«ng lµm ®iÒu nµy trong c¸c khoa kinh tÕ chØ mang tÝnh häc thuËt, lý thuyÕt. Víi t«i, sù kh«ng phï hîp trong tæ chøc thùc hiÖn cña bÊt kú lÜnh vùc nµo còng ®em ®Õn nh÷ng th¸ch thøc t−¬ng øng vµ t«i hy väng r»ng lÜnh vùc

®−îc thùc hiÖn sÏ trë nªn gièng nh− mét khoa häc kh¸m ch÷a bÖnh nhiÒu h¬n.

M.J.: Trong cuèn s¸ch cña «ng, «ng thuËt l¹i chi tiÕt mét vµi kinh nghiÖm cña m×nh ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. Cã ®o¹n

«ng viÕt: “Mét h«m trong v¨n phßng ë Goni, chóng t«i ®· v¾t ãc suy nghÜ vµ t×m ra gi¶i ph¸p cho viÖc thµnh lËp mét quü x·

héi khÈn cÊp. Quü nµy sÏ chuyÓn th¼ng tiÒn tíi nh÷ng céng ®ång nghÌo nhÊt ®Ó gióp ®ì vÒ tµi chÝnh cho viÖc x©y dùng c¬

së h¹ tÇng ®Þa ph−¬ng nh− tr¹m n−íc,

ph−¬ng tiÖn lµm thuû lîi, hay n©ng cÊp

®−êng x¸. T«i ®· nhÊc ®iÖn tho¹i vµ gäi cho WB. K. Marshall, gi¸m ®èc ®¹i diÖn ë Bolivia cña WB ®· ngay lËp tøc ®¸p l¹i r»ng: “Anh ®óng ®Êy, h·y cïng thùc hiÖn

®iÒu nµy””. T¹i sao ®¹i diÖn cña WB t¹i Bolivia l¹i kh«ng ®−a ra ®−îc ý t−ëng nµy mµ l¹i lµ «ng?

J.S.: §«i khi hä cã ý t−ëng, vµ ®«i khi t«i còng cã ý t−ëng. T×nh huèng nµy chØ xÈy ra trong hoµn c¶nh nh− vËy th«i vµ ý t−ëng ®ã lµ cña t«i. Nh−ng t«i thùc sù c¶m thÊy r»ng ë Washington h¬n 25 n¨m tr−íc, ®Æc biÖt lµ ë kû nguyªn ®−îc gäi lµ

“Kû nguyªn ®iÒu chØnh c¬ cÊu”, ®· kh«ng cã nhiÒu gi¶i ph¸p thùc sù ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò lóc ®ã. Kh«ng cã sù quan t©m tíi vÊn ®Ò tiÕt kiÖm ng©n s¸ch dµnh cho ng−êi nghÌo tõ nhãm nh÷ng n−íc giµu. Cã nhiÒu ®iÒu thùc sù ®· x¶y ra ë Washington nh− ®· thÊy trong mét tiªu ®Ò phô “Gi÷ nh÷ng ng−êi nghÌo tr¸nh xa nh÷ng ng−êi ®ãng thuÕ cho chóng ta, nãi víi hä h·y gi÷ chÆt th¾t l−ng, nãi hä h·y tù gi¶i quyÕt nh÷ng phiÒn to¸i cña m×nh, nãi hä h·y tiÕp tôc tr¶ nh÷ng kho¶n nî cho chóng ta”.

Theo ®¸nh gi¸ cña t«i, giai ®o¹n ®ã thËt kh«ng tèt vµ ch¼ng vui vÎ g×. Kh«ng cßn nghi ngê g× khi kh«ng cã nhiÒu ng−êi s¸ng t¹o, nh÷ng ng−êi ®−îc chuÈn bÞ ®Ó lµm ®−îc nhiÒu ®iÒu, b¶n th©n hä còng kh«ng nhËn ®−îc sù khuyÕn khÝch ®Ó ®−a ra nhiÒu s¸ng t¹o. T«i ®· thùc sù bÞ sèc vµ kinh ng¹c khi biÕt r»ng, vµo cuèi nh÷ng n¨m 90, WB vµ nh÷ng tæ chøc viÖn trî ®·

kh«ng bá mét xu nµo ®Ó gióp ®ì nh÷ng ng−êi ®ang chÕt dÇn v× AIDS. HiÕm khi cã nh÷ng n−íc giµu nãi r»ng “Nh×n ®©y, chóng t«i vÉn ch−a s½n sµng cho viÖc tiªu tiÒn gióp ng−êi nghÌo”. Thay vµo ®ã b¹n nhËn ®−îc nhiÒu sù hoµi nghi “Anh kh«ng thÓ lµm viÖc nµy. §iÒu nµy lµ kh«ng thÓ.

Rèt cuéc th× chóng t«i còng ®ang lµm tÊt c¶ nh÷ng g× chóng ta cã thÓ. Chóng t«i cè g¾ng lµm mäi thø. H·y tiÕn tõng b−íc mét

c¸ch tõ tõ. H·y lµm tõng thø mét”. T«i kh«ng t×m kiÕm sù tranh c·i ®ã. T«i cho r»ng nh÷ng ®iÒu hä nãi ®Òu xuÊt ph¸t tõ suy nghÜ khi nh×n vµo ®éi ngò c¸c chuyªn viªn ë c¸c c«ng së bëi v× nh÷ng ng−êi nµy còng nghÌo. Hä kh«ng cã g× c¶ bëi v× rèt cuéc n−íc Mü còng nh− c¸c quèc gia giµu cã trªn thÕ giíi kh«ng cho hä nh÷ng ph−¬ng s¸ch ®Ó thóc ®Èy hä cã suy nghÜ tÝch cùc h¬n. Mét trong sè nh÷ng lý do tr¶

lêi cho c©u hái t¹i sao lµ bëi v× ng−êi d©n Mü nghÜ r»ng chóng t«i ®ang lµm mäi ®iÒu chóng t«i cã thÓ lµm vµ, nãi mét c¸ch th¼ng th¾n lµ, bëi v× hä ®· cho r»ng chóng t«i ch¼ng lµm ®−îc g× nhiÒu.

M.J.: ¤ng cã nghÜ r»ng n−íc Mü sÏ dµnh 0,7% GNP cho viÖn trî ph¸t triÓn hay kh«ng?

J.S.: T«i kh«ng nghÜ r»ng bÊt kú nhµ chÝnh trÞ cÊp tiÕn nµo còng tin t−ëng chóng t«i sÏ lµm tèt ®iÒu ®ã. Dï ®©y kh«ng ph¶i lµ lèi suy nghÜ phæ biÕn. Mäi viÖc sÏ thùc hiÖn

®−îc khi c«ng chóng bµy tá ®−îc víi c¸c chÝnh kh¸ch r»ng: “§−îc chóng t«i muèn lµm ®iÒu ®ã, chóng t«i muèn lµm cïng trªn c¬ së nh÷ng g× chóng t«i nãi, ®iÒu nµy tèt cho chóng ta vµ tèt cho thÕ giíi”.

T«i ®· nhËn thÊy trong c¸c buæi nãi chuyÖn, th¶o luËn vÒ Dù ¸n Thiªn niªn kû, mäi ng−êi ®· hÕt søc ng¹c nhiªn khi ph¸t hiÖn ra nh÷ng g× mµ chÝnh phñ n−íc hä

®ang lµm vµ kh«ng lµm trong khi giao l−u víi kh¸n gi¶, qua e-mail; nhãm th¶o luËn.

Trong nh÷ng cuéc ®ã, c«ng chóng cã xu h−íng ®¸nh gi¸ qu¸ cao nh÷ng nç lùc hç trî cña Mü, th«ng th−êng cø mét cuéc häp cã kho¶ng 20 ®Õn 30 ng−êi d©n nghÜ r»ng n−íc Mü chi ra mét vµi phÇn tr¨m thu nhËp th−êng niªn cña m×nh vµ mét vµi phÇn tr¨m thËm chÝ 1/4 ng©n s¸ch cho viÖn trî n−íc ngoµi vµ hä ®· bÞ sèc khi ph¸t hiÖn ra r»ng trªn kh¾p ch©u Phi, mét d¹ng ®Çu t− mang tÝnh thùc tÕ r»ng, t«i

®ang nãi tíi kho¶ng 1 xu t−¬ng øng víi 100 USD trong GNP cña chóng ta. Hä ®·

kh«ng thÓ tin vµo ®iÒu ®ã, nh−ng ®ã lµ t×nh huèng kh«ng may. Khi hä ph¸t hiÖn ra ®iÒu nµy hä còng nhËn ra r»ng chóng ta ®ang tiªu tèn 500 tØ USD cho qu©n ®éi vµ chØ kho¶ng 1 ®Õn 2 tØ USD cho ®Çu t− ë ch©u Phi. Hä ®· tá ra lo l¾ng vµ t«i cho r»ng do hä c¶m thÊy ®iÒu nµy kh«ng ph¶i lµ lùa chän tèt nhÊt cho n−íc Mü.

M.J.: ¤ng nghÜ g× vÒ 2 ®Ò xuÊt chiÕn l−îc gÇn ®©y -Tµi kho¶n th¸ch thøc Thiªn niªn kû (MCA) cña Tæng thèng Bush vµ Quü tµi chÝnh quèc tÕ (IFF) cña Thñ t−íng Anh Tony Blair vµ Gordon Brown, nh−

nh÷ng c¸ch thøc ®Ó t¨ng c−êng sù t¨ng tr−ëng trªn toµn cÇu?

J.S.: C¶ hai ®Òu lµ nh÷ng gi¶i ph¸p hay. MCA cã nhiÖm vô ph©n bæ 1,7 tØ USD trong n¨m thø nhÊt, 3,3 tØ USD ®−îc ph©n bæ trong n¨m thø hai, 5 tØ USD trong n¨m thø ba. Nh−ng ®Õn nay, hä ®· bá lì tÊt c¶

c¸c môc tiªu cña m×nh. Trong ba n¨m, MCA chØ ph©n bæ ®−îc kho¶ng 100 triÖu USD cho mçi dù ¸n. MCA vÉn ch−a tham gia mét c¸ch thùc sù.

ý t−ëng cña «ng Brown còng rÊt tuyÖt. ThËt kh«ng may n−íc Mü vÒ c¬ b¶n l¹i nãi kh«ng thÓ tham gia vµo ®ã. T«i nghÜ r»ng c¸c quèc gia ch©u ¢u sÏ ®¶m tr¸ch tèt IFF, mµ kh«ng cÇn sù øng trî cña Mü.

Nh−ng IFF lµ mét ®Þnh h−íng rÊt tèt. ý t−ëng mµ Anh vµ 6 quèc gia ch©u ¢u ®·

c«ng bè víi mét lÞch tr×nh ®Ó ®¹t ®Õn môc tiªu lµ dµnh 0,7% GNP cña hä cho ph¸t triÓn vµo n¨m 2015. Bëi vËy nh÷ng g× mµ IFF sÏ lµm trªn thùc tÕ gióp nh÷ng n−íc nghÌo vay ®−îc tiÒn nh»m chèng l¹i xu h−íng ®ang gia t¨ng, vµ kÕt qu¶ lµ hä cã thÓ sö dông ®−îc mét phÇn tiÒn.

§iÒu mµ Céng ®ång ch©u Phi, B¸o c¸o ph¸t triÓn Thiªn niªn kû, WB vµ IMF nhËn thÊy lµ, ngay tõ b©y giê c¸c quèc gia nghÌo cã thÓ th−êng xuyªn nhËn ®−îc kho¶n tiÒn lín mçi lóc mét t¨ng vµ sö dông nã mét c¸ch hîp lý. WB vµ IMF gÇn

®©y ®· c«ng bè mét b¶n b¸o c¸o cã tªn gäi

lµ B¸o c¸o hµnh ®éng toµn cÇu, trong ®ã

®Ò cËp r»ng viÖn trî nªn ®−îc t¨ng lªn gÊp

®«i. Mäi ng−êi ai còng biÕt r»ng tiÒn cã thÓ

®−îc sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ lµ tiÒn

®−îc cÊp ®Ó ph¸ vì chiÕc bÉy nghÌo ®ãi vµ cøu vít nh÷ng sè phËn con ng−êi.

M−êi khuyÕn nghÞ then chèt

Thø nhÊt, ChÝnh phñ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn cÇn lùa chän c¸c chiÕn l−îc ph¸t triÓn chÝnh x¸c vµ ®ñ tÇm ®Ó ®¹t ®−îc MDGs vµo n¨m 2015. Chóng ta nªn gäi chóng lµ c¸c chiÕn l−îc gi¶m nghÌo dùa trªn MDGs. §Ó ®¹t ®−îc MDGs vµo 2015, chóng t«i ®Ò xuÊt r»ng tÊt c¶ c¸c n−íc cïng thùc hiÖn c¸c chiÕn l−îc nµy cho tíi n¨m 2015. ë ®©u cã c¸c b¶n h−íng dÉn thùc hiÖn chiÕn l−îc gi¶m nghÌo th× ë ®ã nªn ®−îc thùc hiÖn trong sù liªn kÕt víi MDGs.

Thø hai, C¸c chiÕn l−îc gi¶m nghÌo dùa trªn MDGs cÇn gi÷ v÷ng ®−îc tØ lÖ c¸c nguån ®Çu t− cho lÜnh vùc c«ng, x©y dùng c¬ b¶n, huy ®éng c¸c nguån néi lùc vµ sù hç trî chÝnh thøc. §ång thêi, c¸c chiÕn l−îc nµy còng nªn ®−a ra mét khung nh»m t¨ng c−êng qu¶n lý, n©ng cao quyÒn con ng−êi, g¾n kÕt x· héi d©n sù, thóc ®Èy khu vùc t− nh©n. C¸c chiÕn l−îc gi¶m nghÌo dùa trªn MDGs cÇn tËp trung vµo:

C¸c cam kÕt vÒ ®Çu t− vµ ®Çu t−

thiÕt yÕu nh»m ®¹t ®−îc MDGs vµo 2015;

Lµm râ c¸c nguån ®Çu t−, chÝnh s¸ch vµ ng©n s¸ch mét c¸ch chi tiÕt trong kho¶ng 3-5 n¨m tíi; TËp trung vµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña vïng n«ng th«n, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña ®« thÞ, ch¨m sãc y tÕ, gi¸o dôc, b×nh ®¼ng giíi, n−íc s¹ch vµ c¸c hÖ thèng vÖ sinh, sù bÒn v÷ng cña m«i tr−êng, khoa häc, c«ng nghÖ vµ ®æi míi; TËp trung ch¨m sãc søc khoÎ ng−êi phô n÷ (bao gåm c¶

viÖc t¸i sinh s¶n), kÕt qu¶ gi¸o dôc, tiÕp cËn c¸c c¬ héi vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, quyÒn

®èi víi tµi s¶n, tù do vµ b¹o lùc; Thóc ®Èy c¬ chÕ chÝnh phñ minh b¹ch vµ ph©n cÊp quyÒn lùc gi÷a c¸c cÊp; Cã c¸c chiÕn l−îc

më réng nh− ®µo t¹o vµ duy tr× c«ng nh©n cã kü thuËt; Thu hót c¸c tæ chøc x· héi d©n sù vµo viÖc thùc hiÖn, ph©n bæ vµ cung cÊp c¸c nguån lùc trong viÖc kiÓm tra,

®¸nh gi¸; Ph¸c th¶o c¬ b¶n chiÕn l−îc thóc

®Èy khu vùc t− nh©n vµ chiÕn l−îc tiÕp theo trong t¹o thu nhËp cho ng−êi nghÌo;

T¹o sù phï hîp ®èi víi c¸c yªu cÇu ®Æc biÖt cña c¸c vïng bÞ chiÕm ®ãng, ®¶o nhá ®ang ph¸t triÓn, c¸c n−íc chËm ph¸t triÓn vµ c¸c tiÓu v−¬ng quèc; Huy ®éng c¸c nguån néi lùc th«ng qua viÖc t¨ng 4% GDP vµo n¨m 2015; Dù tÝnh sù cÇn thiÕt cho nguån viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc. V¹ch ra “chiÕn l−îc gi¶i tho¸t” ®Ó chÊm døt sù lÖ thuéc vµo viÖn trî, thÝch øng víi t×nh huèng míi cña quèc gia.

Thø ba, ChÝnh phñ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn nªn b¾t tay vµ thùc hiÖn c¸c chiÕn l−îc gi¶m nghÌo dùa trªn MDGs trong sù minh b¹ch vµ toµn diÖn, kÕt hîp thùc hiÖn cïng c¸c tæ chøc x· héi d©n sù, khu vùc t− nh©n trong n−íc, vµ c¸c ®èi t¸c n−íc ngoµi.

- C¸c tæ chøc x· héi d©n sù nªn tham gia mét c¸ch tÝch cùc trong c¸c dù th¶o chÝnh s¸ch ph©n bæ dÞch vô, kiÓm tra sù thùc hiÖn.

- C¸c c«ng ty vµ tæ chøc thuéc khu vùc t− nh©n nªn gãp phÇn chñ ®éng trong viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch, c¸c s¸ng kiÕn nh»m t¹o sù minh b¹ch vµ mèi quan hÖ hîp t¸c gi÷a t− vµ c«ng sao cho phï hîp tõng vïng.

Thø t−, C¸c nhµ tµi trî quèc tÕ nhËn thÊy cã nhiÒu quèc gia ®ang ë vÞ trÝ s½n sµng ®Ó ph©n bæ nguån vèn trªn diÖn réng dùa trªn sù ®iÒu hµnh tèt vµ cã kh¶ n¨ng thu hót vèn. V× vËy, hä cÇn lùa chän ra kho¶ng 10 quèc gia cã chiÕn l−îc bÒn v÷ng theo MDG cã ®−îc tØ lÖ ®Çu t− nhanh chãng vÒ c¸c nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) trong n¨m 2005.

Thø n¨m, Vµo n¨m 2005, c¸c quèc gia

®ang ph¸t triÓn nªn cïng xuÊt ph¸t, thiÕt

lËp mét “Nhãm hµnh ®éng ®Ó dµnh th¾ng lîi nhanh chãng” (A group of Quick Win actions -The Quick Wins) ®Ó cøu gióp vµ hç trî hµng triÖu ng−êi nh»m thóc ®Èy t¨ng tr−ëng. Hä còng cÇn cã sù nç lùc lín

®Ó hiÓu râ vÒ sù ph¸t triÓn cña c¸c n−íc trong céng ®ång toµn cÇu.

* The Quick Wins bao gåm: Sù ph©n bæ miÔn phÝ trªn diÖn réng mµn chèng muçi vµ c¸c lo¹i thuèc phßng bÖnh sèt rÐt hiÖu qu¶ ®èi víi tÊt c¸c trÎ em ë nh÷ng vïng cã sù lan truyÒn bÖnh sèt rÐt ®Õn hÕt n¨m 2007; ChÊm døt viÖc ®ãng häc phÝ ë c¸c tr−êng tiÓu häc c¬ së vµ ch¨m sãc y tÕ c¬ b¶n, ®−îc båi hoµn víi sè tiÒn viÖn trî cña c¸c nhµ tµi trî khi cÇn thiÕt, Ýt nhÊt lµ vµo n¨m 2006;

* Ch−¬ng tr×nh huÊn luyÖn trªn ph¹m vi lín ®èi víi nh÷ng ng−êi ho¹t ®éng v×

céng ®ång nªn nh¾m tíi viÖc b¶o ®¶m r»ng mçi mét céng ®ång ®Þa ph−¬ng, vµo n¨m 2015, sÏ cã ®−îc: Kh¶ n¨ng chuyªn m«n vÒ y tÕ, gi¸o dôc, n«ng nghiÖp, dinh d−ìng, c¬ së h¹ tÇng, c¸c hÖ thèng thuû lîi, vÖ sinh vµ qu¶n lý m«i tr−êng; Kh¶

n¨ng chuyªn m«n vÒ qu¶n lý khu vùc c«ng; H−íng dÉn ®Ó t¹o sù thÝch øng nh»m thóc ®Èy b×nh ®¼ng giíi vµ sù tham gia cña n÷ giíi trong ho¹t ®éng x· héi.

Thø s¸u, ChÝnh phñ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn cÇn liªn kÕt c¸c chiÕn l−îc quèc gia víi c¸c ho¹t ®éng cã tÝnh khu vùc nh−

c¸c quan hÖ ®èi t¸c míi nh»m t¹o sù ph¸t triÓn ®èi víi khu vùc ch©u Phi vµ céng

®ång Carribe (vµ c¸c thÞ tr−êng chung), c¸c nhãm, tæ chøc khu vùc cÇn nhËn ®−îc nhiÒu h¬n sù hç trî trùc tiÕp cña c¸c nhµ tµi trî cho nh÷ng dù ¸n khu vùc. C¸c nhãm ph¸t triÓn mang tÝnh khu vùc nªn:

§−îc hç trî ®Ó nhËn biÕt, lªn kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n vÒ c¬ së h¹ tÇng vµnh ®ai cã sù −u tiªn cao nh− ®−êng x¸, ga xe löa, qu¶n lý n−íc s¹ch; NhËn sù hç trî trùc tiÕp cña c¸c nhµ tµi trî ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®−êng vµnh ®ai;

§−îc khuyÕn khÝch ®Ó giíi thiÖu vµ thùc hiÖn nh÷ng c¬ chÕ thèng nhÊt chung nh»m thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng thùc tÕ tèt nhÊt vµ sù qu¶n lý hiÖu qu¶.

Thø bÈy, C¸c n−íc cã nguån thu nhËp cao nªn t¨ng nguån viÖn trî vèn ODA tõ 0,25% GDP dµnh cho viÖn trî trong n¨m 2003 lªn kho¶ng 0,44% vµo n¨m 2006 vµ 0, 54% n¨m 2015 ®Ó hç trî MDGs, ®Æc biÖt ë nh÷ng n−íc cã thu nhËp thÊp vµ c¶i thiÖn chÊt l−îng ODA (bao gåm c¶ nguån viÖn trî c¸i cã thÓ ®−îc c©n ®èi, dù ®o¸n tr−íc ®−îc vµ víi quy m« lín d−íi h×nh thøc hç trî ng©n s¸ch dùa trªn sù bao cÊp). Mçi nhµ tµi trî nªn ®¹t tíi 0,7% tr−íc n¨m 2015 ®Ó hç trî c¸c môc tiªu vµ c¸c −u tiªn hç trî ph¸t triÓn kh¸c. ViÖc gi¶m nî nªn ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch réng r·i vµ trªn ph¹m vi réng.

- ODA cÇn ®−îc dùa trªn c¸c yªu cÇu thùc tÕ ®Ó ®¹t ®−îc MDGs vµ sù s½n sµng sö dông nguån vèn nµy mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ë mçi quèc gia.

- C¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng duy tr×, g¸nh chÞu ®−îc nh÷ng kho¶n nî lín cña c¸c n−íc ph¶i phï hîp víi thµnh tùu

®¹t ®−îc tõ c¸c môc tiªu.

- ViÖn trî cÇn ®−îc ®Þnh h−íng ®Ó hç trî cho chiÕn l−îc gi¶m nghÌo dùa trªn MDGs, h¬n thÕ n÷a lµ hç trî c¸c dù ¸n nh»m ®Þnh h−íng c¸c nhµ tµi trî.

- C¸c nhµ tµi trî nªn ®¸nh gi¸ vµ th«ng b¸o sù ph©n bæ ODA nh»m hç trî trong tÝnh tØ lÖ c¸c kho¶n ®Çu t− cã liªn quan tíi thùc hiÖn MDG trong thùc tÕ.

- C¸c quèc gia cã møc thu nhËp trung b×nh còng nªn t×m kiÕm nh÷ng c¬ héi trë thµnh nh÷ng nhµ cung cÊp ODA vµ hç trî c«ng nghÖ cho c¸c n−íc cã thu nhËp thÊp.

Thø t¸m, Nh÷ng n−íc cã nguån thu nhËp cao cÇn më réng thÞ tr−êng cña hä cho c¸c n−íc chËm ph¸t triÓn cã thÓ xuÊt khÈu th«ng qua Vßng ®µm ph¸n th−¬ng m¹i Doha vµ gióp ®ì c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn t¨ng sù c¹nh tranh trong xuÊt khÈu th«ng qua c¸c kho¶n ®Çu t− vµo c¬ së h¹

tÇng cã liªn quan tíi th−¬ng m¹i, bao gåm:

®iÖn l−íi, ®−êng x¸, cÇu c¶ng. NghÞ sù ph¸t triÓn Doha nªn ®−îc thùc hiÖn

Vµo n¨m 2005, hoµn tÊt mét c¸ch thµnh c«ng ba ®Õn n¨m chiÕn dÞch gióp 3 triÖu bÖnh nh©n m¾c bÖnh AIDS ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn ®ang ph¶i chèng chÞu dÞch bÖnh HIV&AIDS hoµnh hµnh; Më réng ch−¬ng tr×nh b÷a ¨n häc ®−êng ®èi víi tÊt c¶ trÎ em ®ang bÞ ®ãi ë nh÷ng vïng thuéc ®iÓm nãng trªn thÕ giíi, sö dông thùc phÈm ®−îc s¶n xuÊt t¹i ®Þa ph−¬ng, Ýt nhÊt lµ vµo n¨m 2006;

Cung cÊp, bæ sung trªn diÖn réng nguån dinh d−ìng cho ®Êt bÞ xãi mßn trªn

®Êt ®ai cña c¸c n«ng hé nhá, ®Êt trång bÞ c¹n kiÖt dinh d−ìng trªn qui m« lín d−íi h×nh thøc ph©n bæ miÔn phÝ hoÆc bao cÊp vÒ ph©n tèt vµ Vßng ®µm ph¸n Doha nªn

®−îc thùc hiÖn Ýt nhÊt lµ tr−íc 2006.

Thø chÝn, C¸c nhµ tµi trî quèc tÕ cÇn huy ®éng hç trî cho nghiªn cøu khoa häc toµn cÇu vµ sù ph¸t triÓn ®Ó tËp trung cho c¸c nhu cÇu ®Æc biÖt cña ng−êi nghÌo nh−

y tÕ n«ng nghiÖp, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ qu¶n lý m«i tr−êng, n¨ng l−îng vµ khÝ hËu, −íc tÝnh cÇn kho¶ng 7 tû USD/n¨m cho tíi n¨m 2015.

Thø m−êi, Tæng Th− ký LHQ vµ Nhãm ph¸t triÓn cña LHQ cÇn t¨ng c−êng sù hîp t¸c cña c¸c thµnh viªn LHQ, c¸c quü vµ c¸c ch−¬ng tr×nh hç trî MDGs, ë møc toµn cÇu vµ quèc gia. §éi qu©n liªn quèc gia thuéc LHQ nªn ®−îc t¨ng c−êng vµ thùc hiÖn trong sù g¾n bã víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ ®Ó hç trî thùc hiÖn c¸c môc tiªu; §éi qu©n liªn quèc gia thuéc LHQ nªn ®−îc huÊn luyÖn, ®−îc tham m−u vµ ®−îc cung cÊp tiÒn b¹c ®Ó hç trî c¸c quèc gia ®¹t ®−îc MDGs; §éi qu©n liªn quèc gia thuéc LHQ vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ (WB, IMF, nh÷ng ng©n hµng ph¸t triÓn khu vùc) nªn thùc hiÖn g¾n bã víi sù hç trî cña c¸c quèc gia ®Ó c¶i thiÖn chÊt l−îng cña m¸y mãc kü thuËt.