Nguyen Thi Minh Thdy vo Dtg Tap chi KHOA HQC & CONG NGHE 112(12)/2:229-235
NGHIEN c u t ] TAC DVNG CUA CAO LONG NGUtJ SAM TRA LEN CAC CHI SO LIPID MAU CUA DONG VAT TH^C NGHI$M
Nguyen Thj Minh Thiiy , Nguyen Thj Hgnh, Nguyin Tiln Phugng, Nguyin Thj Nhudn
Trudng Dgi hgc Y Dugc - DH Thdi Nguyen TOM TAT
Cao long Nguu sdm tra nghifin cijru trfin d^ng vai thyc nghifm duoc gdy rii logn cdc chi s6 lipid mau theo co che ngogi sinh vd ddnh gid tdc dgng cua cao ldng Nguu sam tra len cdc chl si lipid mdu cua dpng vdt thyc nghifm. Kit qud nghien ciru cho thdy: Mo hinh gdy rii logn lipid mdu tho theo CO che ngoai sinh dd ldm chi so lipid mAu d Id chirng thay doi: CT tSng 64,21%, TG tang
105.49%, LDL-C: tang 48,99%, HDL-C giam 42,86%. Ddnh gia tac dung cua cao 16ng Nguu sdm tra tren cdc chi s6 lipid mdu:
+ Vol lilu 3g/kg thi trgng cao long NST Idm gidm hdm lugng cholesterol 65,22%, gidm yiglycerid 86.10%, gidm LDL - C 73,56%. tang HDL-C 75% so vdi 16 chimg (p<0,05).
+ Vdi lilu 6g/kg thi trpng cao long NST Idm gidm hdm lugng cholesterol 66,19%, gidm triglycerid 93,86%, giam LDL - C 74,24%, tSng HDL-C 83,93% so ydi 16 chiing (p<0,05) Tirkhda: Gdy rdi logn cdc chi sd lipid mdu. Tdc dung len cdc chi sd lipid mdu. Cao tdng NST.
DAT VAN DE
Rdi loan lipid mdu Id mdt hgi chdng ngdy cang gia tang theo nhjp do phdt trien ciia x§
hpi. Benh khdng bieu hien cac trieu chung rd ret, nhung nguy hiem bdi rdi loan lipid mdu dugc coi Id mgt yeu td nguy co quan trgng trong viec hinh thanh phdt trien benh viJa xo dgng mach. V&a xo dgng mach gay ra nhieu bien chimg nghiem trgng de dga den tinh mang con ngudi nhu nhdi mdu co tim, suy mach vdnh, nhdi mau ndo. Bdi thudc Nguu Sdm Tra dugc ke dya tren co sd ly ludn ciia Y hpc cd truyin dieu trj chung dam thdp vdi phap dieu trj: kien ty, hda ddm, trir thdp cd tdc dung dieu trj gidm cholesterol mdu. De bdi thuoc dugc chung minh khoa hgc vd irng dung tren lam sdng rgng rai chiing tdi tien hdnh nghien cuu de tdi '''•Nghien cuu tdc d(ing cua cao long Nguu sam tra len cdc chi so lipid mdu cua dgng vgt thuc nghiam" vdi muc tieu sau:
/. Gdy rdi logn lipid mdu cita dgng vdt Ihg-c nghiem bdng dudng uong.
2. Ddnh gid tdc dung cua cao long Nguu Sdm Tra len cdc chi so lipid mdu cua dgng vdt thgc nghiem.
DOI TUONG VA PHUONG PHAP NGHIEN CUXJ
fioi tuo'ng nghien ciru Thdnh phdn bdi thudc nghien cuu Cdng thirc bai thudc nghien ciru gdm 7 vi thudc sau:
Tho phuc linh San tra Ngiru tdt Dan sdm Ha thu 6 do Ndm linh chi
30g 20g 20g ISg 30g lOg
Tel. 0912532829. Emad. [email protected]
Thdo quyet minh 20g Dgc diem cdc vi thuoc trong bdi thudc Ddc dilm ciia cac vj thudc trong bai thudc dgt tieu chudn Dugc dien Viet Nam
Dgng thu6c su dung
Thudc diing dudi dang thudc sac cd dac thanh cao Idng ty lp 1:1, 100ml cao chira 100 gam thuoc ddng vdo Ig 200 ml nau tai bg mdn Dugc ly
- Cdch su dung thudc: Ddi vdi thd: udng lieu 3g/kg - 6g/kg.
Nguyen Thj Minh Thiiy vd Dtg Tgp chl KHOA HQC & C 6 N G N G H $ I I2(I2)/2: 229 - 235 D6i tUQUg nghien ciru
Dgng v^t duprc sir dfing trdng nghien cu'u - Thd cd hai giong khde mgnh, khoi lugng 1,8 - 2,2kg, khdng phan bipt giong.
Cdc hda ch6t vd thiit bf khde
* Cdc hda chat phdng thyc nghipm gom cd - Dung djch dau cholesterol 20%
Cdch pha: can 20 gam cholesterol. Dun cdch thiiy ddu Igc. Sau dd cho cholesterol vdo vira them vira khuay cho deucho tan heL De neugi. Them dau Igc vira dii lOOml, khuay deu. Nhu vay I ml dau chua 0,2g cholesterol.
NIU thd diing lieu Ig/kg tuong duang vdi lilu 5ml/kg.
* Cdc thiit bj phdng thyc nghipm gom cd - Bom kim tiem
- Mdy xet nghipm sinh hda.
- Cdc thiet bj dung cu vd hda chat can thiet khac dimg de xet nghiem mau.
- Dyng cu thuy tinh.
Phuong phap nghien cihi Phirang phdp nghien cuu
Su dyng phuong phap nghien cuu thyc nghiem so sdnh cdc mau dgc Igp cd ddi chii'ng.
Phuang phdp chgn mdu
Vdi dgng vat thyc nghiem chgn mlu ngdu nhien de dua vao cdc nhdm thir nghipm.
Thd 30 con duoc chia Iam 5 Id, mdi Id 6 con (n=6).
Cdch tien hdnh
Thyc nghiem tren md hinh gay rdi logn lipid mdu bang dudng uong.
30 con thd dugc nudi 5 ngay trudc khi lam thyc nghiem, cimg mgt chl dg dn udng (dd tuong, rau xanh va nude uong).
* Tien hdnh thuc nghiam gdy rdi logn lipid mdu theo ca che ngogi sinh:
Sau khi da dugc nudi 5 ngdy, 30 con thd chia ngau nhien thanh 5 16, mdi Id 6 con. Cac nhdm thd dugc udng cholesterol vao 8h sang va udng thuoc vao 1 Oh sang cimg ngdy. Rieng Id ddi chung khdng cho udng cholesterol.
khdng cho uong thudc, nuoi d ciing che dp dn vdi cac !6 khde. Uong liln trong 30 ngay.
- Ld I (Id d6i chimg): Cho thd u6ng nude sgch, khong cho uong cholesterol 20%, khdng uong thuoc.
Ld 2 (16 chirng): Cho th6 uong dau cholesterol 20% lilu Ig/kg (tugng duong 5ml/kg thd). Sau 2 gid cho thd uong nude lOml/kgthd.
' L6 3: Cho thd uong cholesterol nhu Id 2.
Sau 2 gid cho uong acid Nicotinic 20mg/kg (cimg the tich lOml/kg thd).
- Ld 4: Cho thd uong cholesterol nhu Id 2.
Sau 2 gid cho uong cao long NST Itlu 3g/kg (ciing the tich lOml/kgthd).
- Lo 5: Cho thd uong cholesterol nhu 16 2.
Sau 2 gid cho uong cao ldng NST lilu 6g/kg (ciing the tich lOml/kg thd).
* Cac chi tieu theo ddi:
- Tiln hanh can kilm tra trgng lugng ciia thd d tat cd cac Id trudc va sau khi tien hdnh thyc nghipm.
- Ldy mau Iam xet nghiem cac chi so CT, TG, LDL-C, HDL-C trudc vd sau thyc nghiem.
* Cdch ddnh gia:
Anh hudng ciia cao long NST den trgng lugng CO the thd.
Tac dyng gay rdi logn lipid mau cda dung djch cholesterol 20%o dugc danh gid thong qua vipc so sanh cac chi so lipd mau thd a 16 doi chiJmg va Id chung tai thdi diem thoi dilm No vd N.10
- Tac dyng lam giam va phdng ngira rdi logn lipid mdu cua cao Idng NST dugc danh gi^
thdng qua viec so sanh cac chi sd lipid trong mau thd d cac Id trudc vd sau khi cho uing cholesterol, udng thudc; va giiJa cac 16 sur dyng thuoc vdi Id chimg
Xu ly sh lieu
Ket qua nghien cuu dugc xiir ly theo phuong phap thdng kS y hgc. Sir dung Test t-Student va so sanh ty le phdn trdm.
Nguyen Thj Minh Thuy vd Dtg Tgp chf KHOA HQC & CONG NGHS 112(12)/2: 229 - 235 KET QUA NGHIEN CUU
Tac dung gay roi lo^n lipid mdu theo co che ngo^i sinh tr^n tho thuc nghipm.
Bdng 1 . Su thay doi hdm lugng cdc chi s6 lipid mdu tren thd thyc nghiam CM s i lipid mdu
^ m m o l / i ) C T T G LDL - C HDL - C P Lo nghiSn cihi
uatii
chiing (I)(n-6)
L6 Chlhig (2)(n=6)
Trinix;
Sau
% ting, gi^m Trini-c
Sau
%t3ng, giam 3,8 ± 0 , 3 3 3,8 ± 0 , 3 5
0%
3,8 i 0,73 6,24±1,15 Tang 64,21%
0,91 ±0,19 0,91 ±0,16
0%
0,92 ± 0,09 1,87 ±0,67 Tang 103,3%
1,98 ±0,22 1,98 ±0,21
0%
1,98±0,21 2,95±0,14 Tang 48,99%
0,98±0,11 0,98±0,13 0%
0,98±0,13 0,56±0,62 Giam 42,86%
>0,05
< 0 , 0 5
Psaucda 16chtmg _ ^r, nc i- ujL ai- L r Psau2.|<0,05 so vol nhom QQI chUTig
* Nh^n xit: Cdc chi sd lipid mau sau thyc nghipm cd s y thay doi ro rpt: C T tang 6 4 , 2 1 % , T G tdng 105,49%, LDL-C tang 4 8 , 9 9 % , HDL-C gidm 42,86%,
Tac dung thay doi hdm lurffng cholesterol mdu tren tho thirc nghiem Bang 2. Su thay ddi hdm lugng cholesterol trudc vd sau thuc nghiim n l u ^ g cholesterol (mmo/1) Ng N^o Thay doi so v6i
V V" trtfo'c diing LonghUncilli ^ ^ _ N . ( ^ ± S D ) N , . ( ^ ± S D ) thuSc (%) L6 chirng (n = 6)
Lilu cholesterol Ig/kg + nudc cdt 3,8 ± 0.73 6,24± 1.15 Tang64,21 10m I/kg
Lo nghian cihi 1 (n = 6)
Lilu cholesterol I g/kg + 20mg/kg acid T R i- n o i ^'^^ ^ ^''^^
Nicotinic 2,5% ' ' Gidm 54.01%
Thay dpi so vdi 16 chimg (%)
2,17 ±0,30 Lo nghifin ciru 2 (n = 6)
Lilu cholesterol I g / k g + thuoc 3g /kg 3.75 ± 0.59 ^.^^^ 65^25% '^'^'" ''^'^^
Thay dii so vdi 16 chiing (%) '_
Lo nghiin cuu 3 (n = 6) 2 11 ± 1 04
Lilu cholesterol 1 g /kg + thuoc 6g /kg 4,1 ± 0,47 ^ j ^ ^ ^ ^^ j ^^/^ Giam 48,54
Thay doi so vdi 16 chimg (%) \
PNCl- = sau<0,05
P so vdi nh6m chiing PNC2- C sau <0,05 P N C 3 - C S , . < 0 . 0 5
* Nhgn xet: - Vdi lilu thuoc 3g/kg can nang, 6g/kg va id sir dyng 20mg/kg acid nicotinic 2,5%, so vdi 16 chung thi ham lugng cholesterol mau sau khi diing thudc ciing giam, cd y nghTa vdi p < 0,05.
NguySn Thi Minh Thuy vd O/g T j p c h l KHOA HQC & CONG N G H $ 112(12)/2:229-235
Tdc diing thay ddi /tdm lir^rng triglycerid tren tho thifc nghiam
Bdng 3. S\e thay ddi hdm lugng triglycerid trudc vd sau thyc nghiam
—ijdm lup'ng triglycerid (mmol/l) L6 nghi£n ciru ^ — - ~ „ . „ _ ^ ^ ^ L6 chii-ng (n = 6)
Lilu : cholesterol Ig /kg + nude cit 10m I/kg
Lo nghi£n cuu 1 (n = 6)
Lieu cholesterol Ig/kg + 20mg/kg acid Nicotinic 2,5%
Thay ddi so vdi 16 chung (%) Lo nghien ciru 2 (n = 6) Lieu cholesterol Ig/kg + thuoc 3g /kg Thay dii so vdi 16 chimg (%) Lo nghien ciru 3 (n = 6) Lilu cholesterol 1 g/kg + thulc 6g /kg Thay doi so vdi 16 chiing (%) P so vdi nh6m chirng
_N„
^„(X±sD)
0,92 ± 0,09
0,91 ±0,19
0,90 ± 0,59
0,92 ± 0,47
JN,o
| S „ ( X ± S D ) 1,87 ±0,67
0,34 ± 0,25 Giam 81,82%
0,26 ±0,18 Giam 86,10%
0,12 ±0,07 Giam 93,86%
Ps(i .«.<0,05 Pvi. .•,.<0,05 P«]-c».*=0,05
Thay doi so vtii trinyc dOng
thu6c (%) Tang 103,3
Giam 62,64
Giam 71,11
Giam 86,16
* Nhijn xel: V a i lieu thudc 3g/kg can nang, li€u 6g/kg va 16 sir dyng 2 0 m g / k g acid nicotinic 2,5%, so vai 16 chijng thi ham Iirong triglycerid mau sau khi diing thuoc cung giam, c6 y nghTa vai p < 0,05.
Tiic dung thay doi ham luwng HDL- C Iren tho llitrc nghiem
Bang 4, Su thay ddi hdm luong HDL- C truac vd sau thtrc nghiem
Lo chirng (n = 6)
Liau cholesterol Ig/kg + nuoc cgt lOml/kg Lo nghien cuu 1 (n = 6)
Lieu cholesterol Ig/kg + 20 mg/kg acid „ „ , ^ , „ 0,95 ±1,11 , . , , , nicotinic 2,5% 0,93 ±1.27 Tang 69,64% Tang 2,15 Thay dpi so v6i 16 chung (%)
Lo nghien ciru 2 (n = 6)
Lieu cholesterol Ig/kg ±thu6c3g/kg 0,91 ± 0,03 0,98±0,92 Tang 7 69 Thay d6i so vfti 16 chung (%) Tang 75% " '
Lo nghien ciiu 3 (n ^ 6)
Liiu cholesterol Ig/kg+ thu6c6g/kg 0,91 ±0,09 1,03 ±0,97 Tane 13 18 Thay doi so v6i 16 chirng (%) Tang 83,93% ' '
^. ^^ ^, P N C I - C „ . < 0 , 0 5 p so v6i nh6m chirng P NC! - , s.« <0,05
; , P N C I ~ „ . „ < 0 , 0 5
* NhtSn xel. V a i lieu thu6c 3g/kg can nSng va 6g/kg, va 16 sir d y n g 2 0 m g / k g acid nicotinic 2,5% so v a i lo chiing t h i ham lugng H D L - C mau sau k h i d i i n g thuoc dSu tane co y nghia voi p < 0,05.
Nguyin Thi Minh Thuy va Dig Tgp chi KHOA HQC & CONG NGHE 112(12)/2:229-235 Tdc dfing thay ddi ham Ite^g LDL- C trin tho thuc nghiem
Bang 5. Sg thay ddi hdm lugng LDL- C trudc vd sau thgc nghiam ...mm Iwgng LDL-C
aol/j) L6 nghien CUTI
_No
No(X ±SD) N , „ ( X ± S D )
Thay doi so vdi tru'tyc diing thuoc
m
L6 chirng (n = 6) Lilu cholesterol lOml/kg
+ nude c^t 1,98 ±0,21 TSng 48,99
Lo nghien ciiu 1 (n = 6)
Lilu cholesterol 1 g/kg + 20 mg/kg acid 2,10 ± 0,18 nicotinic 2,5yo
Thay doi so vdi 16 chiing (%)
0,76 ±0,14 Giam 74,24%
Lo nghien citu 2 (n = 6) Lilu cholesterol 1 g/kg + thulc 3g /kg Thay doi so vol 16 chimg (%)
2.38 ± 0,72 0,78 ±0,12
Giam 73.56% Gidm 67,23 Lo nghien ciru 3 (n = 6)
Lilu cholesterol Ig/kg + thuoc 6g /kg Thay dii so vdi 16 chimg (%)
0,76 ± 0,45 Gidm 74.24%
p so vdi nhom chiing
pNCl-csau<0,05 pNC2- = ==u<0,05 pNa-csau<Q,05
* Nhdn xet: Vdi lieu thudc 3g/kg can ndng, 6g/kg cdn ndng vd 16 sir dung 20mg/kg acid nicotinic 2,5% so vdi Id chung thi ham lugng HDL- C mau thd giam, cd y nghTa vdi p < 0,05.
BAN LUAN
Tdc dung gay roi loan lipid mdu theo ca die ngogi sinh tren tho thtjrc nghiem Tir bang 1 ta thdy ket qud chi sd lipid mdu sau thyc nghipm cua 16 chumg so vdi Id ddi chung CO sy thay doi: CT tang 64,21%, TG tang 105,49%, LDL-C tdng 48,99%, HDL-C giam 42,86%, sy thay ddi cd y nghTa thdng ke.
Ket qud thyc nghiem chung td chung tdi dd thdnh cong trong viec xay dyng m6 hinh gdy rdi loan lipid mdu thd thyc nghipm bang dudng udng.
Tdc dung thay ddi hdm luffng cholesterol mdu Tho thuc nghiem
Tir bdng 2 ta thdy: Sau 30 ngdy cho thd udng Cholesterol va cao long Nguu sdm tra lieu 3g/kg can nang thay, ham lugng Cholesterol trong mdu thd so vdi Id chdng gidm 65,22%.
Lilu 6g/kg can nang thdy, ham lugng Cholesterol trong mdu thd so vdi 16 chirng gidm 66,19%. Trong khi nhdm udng (cholesterol vd acid Nicotinic) so vdi chirng chi gidm 54,0T%. Ty Ie tren thdp hon so vdi
djch chiet Id che dang dimg tren chugt vdi lilu Ig/kg thi lie che sy tdng cholesterol mdu d chugt udng cholesterol hdng ngdy Id 83,7%, vdi lieu 2g/kg thi cd tdc dung Ore chl sy tdng cholesterol mau chugt tdi 106,7% [9], So vdi vien hodn mem sau 60 ngdy dieu trj cho gd dugc gay tdng cholesterol vd thudc da Idm gidm cholesterol mdu so vdi chiing la 74%
[10]. Vdi cac phdn doan dich chiet cua qud Son tra chi sd cholesterol giam 0,5 mmol/l [7]. So vdi cao ldng Son tra lieu lOg/kg Idm giam 9,97% cholesterol mdu thd so vol Id chiing da dugc gay rdi logn lipid mdu [II].
Kit qua nghien ciiu tren cho thdy cao Idng Nguu sdm tra cd tac dyng Idm gidm cholesterol tren mdu thd cao hon so vdi nhdm diing thudc acid Nicotinic, so vdi dimg don thuan cao ldng San tra, lieu cao thi khd ndng giam cdng Idn. Trong bdi thudc cac vi nhu Son tra da dugc chirng minh cd tac dung tang bdi tilt cholesterol. Ha thii d Idm gidm hdp thu cholesterol, Nguu tat; Thdo quyet minh;
Linh chi cd tdc dung Idm gidm cholesterol tren thyc nghiem vd lam sdng [I], [3], [6],
233
Nguyen Thj Minh Thuy vd Dtg Tgp chl KHOA H(?C & C 6 N G N G H $ 112(12)/2: 229 - 235 Tac dftng thay ddi hdm lugtng Triglycetrd
mdu Thd thifc nghiam
Qua bdng 3 cho thay: Sau 30 ngdy cho thd uong Cholesterol vd cao ldng Nguu sam tra lilu 3g/kg can n$ng thay, hdm lugng Triglycerid trong mdu thd so vdi 16 chirng giam 86,10%. Lieu 6g/kg can n^ng thay, hdm lugng Triglycerid trong mdu thd so vdi 16 chirng gidm 93,86%. Trong khi nhdm u6ng (acid Nicotinic) so vdi chiing chi giam 81,82%. So vdi hodn mem H3LIM cd tdc dyng Idm gidm triglycerid mdu gd so vdi Id chung la 76% [10]. So vdi phan dogn djch chiet qua Son tra cd lac dyng Idm giam chi s6 triglycerid mau chugt 0,3 mmol/l [7]. Cao ldng Son tra lieu lOg/kg lam gidm 17,6%
triglycerid mau thd [11].
Vdi ket qua tren cho thdy Cao Idng Nguu sam tra cd tdc dung gidm Triglycerid cao hon acid Nicotonic, viem hodn mem H3LIM, phan doan dich chiet dem thuan qud Son tra vd cao idng Son tra. Lilu cao tdc dyng gidm nhiiu hon, Trong bdi thudc vi Dan sam, Linh chi, Thao quyet minh da dugc chirng minh cd tdc dung gidm triglycerid, ngodi ra Linh chi cdn CO tdc dung uc chl su tac thdnh triglycerid [4], [5].
Tdc dung thay ddi ham luffng HDL - C mdu Tho thuc nghiam
Tir bdng 3.4 ta thay: Sau 30 ngay cho thd udng Cholesterol vd cao long Nguu sam tra lilu 3g/kg cdn nang thay, ham lugng HDL - C trong mdu thd so vdi Id chiing tang 75%, vd lieu 6g/kg cdn nang thay, hdm lugng HDL - C trong mdu thd so vdi Id chiing tang 83,93%.
Trong khi nhdm uong (acid Nicotinic) so vdi chirng tdng 69,64%. Kit qua nay cho thdy cao ldng Nguu sdm tra co dnh hudng lam tdng HDL - C mdu thd tuong ddi cao. Mirc dg tang HDL - C mdu thd phy thugc vao lilu lugng thudc vd tdc dyng nay cao hon so vdi acid Nicotinic, So vdi cao Idng Son tra thi hon rat nhiiu [11],
Day la tdc dyng cd lgi cho nhirng ngudi bpnh cd roi loan chuyen hda lipid mdu cd thi dimg thudc phdng ch6ng dugc vira xo dgng mach.
234
D6ng thdi tren thyc nghiam cung da chirng minh dugc mgt so vj thuoc cd tac dung ngan cdn, hgn che hinh thdnh mang xo gay vifaxo dgng m^ch nhu Thao quyet minh, Ndm linh chi. [I], [3], [5]
Tdc dyng thay d6i hdm Iirgvtg LDL - C mm Thd thuc nghiam
Tir bdng 5 ta thay: Sau 30 ngay cho thd udng Cholesterol va cao Idng Nguu sam tra lilu 3g/kg can n$ng thay, hdm lugng LDL - C trong mau thd so vdi Id chiing gidm 73,56%.
Lilu 6g/kg can n§ng thay, ham lugng LDL - C trong mau thd so vdi Id chiing gidm 74,24%. Trong khi nhdm uong (acid Nicotinic) so vdi chirng giam 74,24%, so vdi cao Idng Son tra thi chi lam giam 17,63%
LDL- C [II]. Kit qua nay cho thdy cao Idng Nguu sam tra co anh hudng Idm gidm LDL - C mdu thd cao. Tac dung nay tucmg duong so vdi acid Nicotinic va cao hon su dyng Son tra don thuan.
Tir ket qud nghien ciiu thu dugc cac 16 tho uong cao ldng Nguu sam tra deu cd chi so cholesterol, tryglycerid giam thap hon so vdi 16 chirng. Chung tdi nght cao Idng Nguu sam tra dd cd khd ndng giam hdp thu lipid d rupt hogc gidm tdng hgp lipid tai gan.
KET LUAN
- Gay roi logn lipid mau thd bdng dudng udng da lam chi sd lipid mau d Id chiing thay ddi:
CT tang 64,21%, TG tang 105,49%, LDL-C tdng 48,99%, HDL-C giam 42,86%
Ddnh gid tac dung cua cao long NST tren cac chi sd lipid mau: + Vdi lilu 3g/kg thi trgng cao ldng NST Iam giam hdm lugng cholesterol 65,22%), giam triglycerid 86,10%, gidm LDL - C 73,56%, tdng HDL-C 75% so vdi 16 chiing (p<0,05).
+ Vdi lilu 6g/kg thi trgng cao Idng NST Idm gidm ham lugng cholesterol 66,19%, gidm triglycerid 93,86%, giam LDL - C 74,24%, tang HDL-C 83,93% so vdi Id chumg (p<0,05).
TAI LIEU THAM K H A O 1. Bg mon Dugc lieu (1998), Duac lieu tgp Ul, Truimg Dgi hoc Dugc Hd Ndi, trang 157,235, 247,238,
Nguyin Thi Minh Thiiy vd Dtg Tap chl KHOA HQC & C 6 N G N G H $ 112(12)/2: 2 2 9 - 2 3 5 2. Bp mon Y hgc c6 truyin (2005), Bdi gidng
Y hgc c6 truyin tap II, Dgi hpc Y Hd Ndi, tr 60 - 64.
3. Vu Vdn Chi (1997). Tie diin cdy thudc, Nhd xudt bdn Y hpc Hd Ndi.
4. Phan Vi?! Hd (1998), "Nghien ciru tdc di^ng bdi thudc Gidng chi dm trong diiu iri hgi chung rdi logn lipid mdu ", Ludn vSn Thgc sT Y hgc.
5. Nguyin Thy Khue (1999), Ngi tiet hgc dgi cuang, Nxb Thdnh p h i Ho Chl Minh, U 555 -589 6. Trdn Vdn ky (1992), Nhiing diim mdi irong dieu tri ngi khoa Ddng Tdy Y kit hgp tgi Trung Qudc, Vipn Y hgc c6 truyin thdnh p h i Ho Chi Minh, tr 6 - 1 0 , 2 1 -30.
7. Do^n Thj Nhu vd c^ng sy (1991). "Nghien cuu tdc dung hg cholesterol mdu Iren chi phdm Bideniin bdo chi ttr ri nguu tdt", thong bdo dugc lieu, tap 23. s64. trang 48 - 50.
8. Nguyen Thj Thiiy Quynh, Do Ngpc Lien, Nguyin Quang Huy, Nguyen K h k Tao (2010).
"Tdc dgng gidm trgng lugng vd lipid mdu lit- mgt so phdn doan djch chiit qud San Ira tren chugt beo phi thgc nghiam ", Tap chl Dugc hpc, 8/2010, s l 4 I 2 , U 3 7 - 4 1 .
9. N6ng Thanh Son (2003) "Nghien cuu dgc linh.
tdc dung phdng chdng dgc vd hg huyit dp cda djch chiit Id cdy Che ddng Cao bdng ", Dc tdi nghifin ciru ckp bp, Trudng dgi hpc Y khoa Thdi Nguyen 10. Bgch Phuong Th^o (2003), "Nghien cuu tdc dung hg lipid mdu ciia hodn mim HjLIM trin gd dugc gdy ldng cholesteroP\ Khda lugn tit nghiap dugc sT. Dai hpc dugc Hd N6i,
11. ViJ Minh Tiln (2010), "Ddnh gid tdc dung diiu chinh rdi logn lipid mdu ciia San tra (Fructus Cralaegi) a ddng vgt thuc nghiam", Lu^n vSn Thgc si Y hpc.
S U M M A R Y
S T U D Y O N A C T I O N O F L I Q U I D E X T R A C T O F N G U U S A M T R A O N B L O O D L I P I D I N D I C A T O R S I N E X P E R I M E N T A L A N I M A L S
Nguyen Thi Minh Thuy', Nguyen Thi Hanh, Nguyen Tien Phuong, Nguyen Thi Nhuan College of Medicine & Pharmacy - TNU Liquid extract of Nguu sam Tra in experimental animals causes disorders of blood lipid indicators according to the exogenous mechanism and evaluates actions of Liquid extract of Nguu sam Tra on blood lipid indicators according in experimental animals. The results showed that: The model resulting In disorders of blood lipid indicators according to the exogenous mechanism In the controls was changed: CT increased 64.21%, TG increased 105,49%, LDL-C increased 48,99%, HDL-C dropped 42.86%.
Evaluating actions of Liquid extract of Nguu sam Tra on blood lipid indicators:
+ with dose of 3g/kg. Liquid extract of Nguu sam Tra dropped cholesterol levels of 65.22%, decreased triglycerid levels of 86.10%. dropped LDL - C Of 73.56%, increased HDL-C of 75% as compared to the controls (p<0,05).
+ With dose of 6g/kg, Liquid extract of Nguu sam Tra dropped cholesterol levels of 66.19%, decreased triglycerid levels of 93.86%, dropped LDL - C of 74.24%, increased HDL-C of 83.93%
as compared to the controls (p<0.05)
Key words: Disorders blood lipid indicators. actions on blood lipid indicators, Liquid extract of Nguu sam Tra
Phdn biin khoa hoc: TS. Nguyin Thi Hoa - Trudng Dgi hgc Y Duac - DH Thdi Nguyin
Tel. 0912532829; Email: [email protected]