TAP CHi CONG THtftfNG
VI TRI, VAI TRO CUA UY BAN QUAN L^
VON NHA N\S6C TAI DOANH NGHIEP
• PHAM THI HUYEN
.• du .s6 lirciig doanh :j-n \ • .5%, nhtmg TOIM TAT:
Theo kit qua chfah thiic T6ng diSu tra kmh ti nam -'••: T- o n " " ' '^; ™ '' nghiep nha nuoc chiSm ty le kha khiem t6n ffong t6ng so doanh nghiep - -
, ' . • , . - ,.!., i c AO/^ tnnCT npuon von toan Do icnu nguan von ciia khu vuc doanh nghiep nha nuoc lai chiem toi 28,4/. tong nguui.
vuc doanh nghiep . , .. ,. . . ^^ „ „„
DS nang caohieu qua sir dung cac ngu6n v6n dac biet quan tron| nay viec cat each ttong c<^
• • ^ • i doanh nghiep la h6t sue can thiet. Bai Viet nghien cuu ve VI che quan ly vdn nha nude dau tu tai
tri, vai trd ciia Uy ban Quan ly v6n nha nude tai cac doanh nghiep hien nay.
Tir khoa: Uy ban Quan ly vdn nha nude tai doanh nghi6p, doanh nghi?p, dai dien chu so huu.
I.Cancirbanhanh va vitricua U> ban Quan ly v6n nha nude tai doanh nghiep
XuSt phat tir thuc ll cho th§y, viec td chiic thuc hien cac quyln, trach nhiem cua dai dien chii sd hiiu vdn nha nude tai cac doanh nghiep trong nhieu nam qua d nude ta da phat sinh nhCmg han che, bat cap:
Theo quy dinh tru'de day, mo hinh thuc hien quyen chii sd hiru von nha nude tai doanh nghiep cdn phan tan. Cu the, quyen dai dien chii sd huu nha nude dugc giao cho cac Bd, Uy ban nhan dan cap linh va Tong cong ty Dau tu va Kinh doanh von nha nude (SCIC) Chinh viec phan chia chirc nang chii sd hiiu phan tan cho nhieu ca quan nhu vay, dan tdi eae van de vudng mac va liing timg trong su phdi hop giira cac co quan, lam giam hieu luc, hieu qua quan ly, gay khd khan cho td chiic, hoat ddng ciia cac doanh nghiep cd von gdp cua nha nude.
Bg may thuc hien quyen dai dien chii sd hifu chii ylu la kiem nhiem, chua chuyen trach, khdng theo kip vdi yeu cau cua th\rc tiln quan ly v6n nha nude dau tu vao san xuat kmh doanh, lam giam hieu qua sii dung vdn nha nude.
Mac dii md hinh td chirc thuc hien cac quySn va trach nhiem eiia dai dien chii sd hiiu ddi vdi vdn nha nude tai doanh nghiep d nude ta da dupe ddi mdi, nhung vSn chua dap img yeu cau thuc tiln. Cu die, md hinh Tdng cdng ty Dau tu va Kinh doanh vdn nha nude (SCIC) du da gdp phan thay ddi phuang thirc quan ly vdn nha nude - chuyen tir ca che hanh chinh sang phucmg thiic dau tu kinh doanh vdn, nhung SCIC vin chu yeu thuc hien thoai vdn, ban vdn nha nude; chua thuc hien dupe nhiem vu dau tu phat trien vdn nha nude nhu ky vpng.
Chinh su phan tan va thieu chuyen biet trong quan ly vdn nha nude da dan den hieu qua san xuat kinh doanh tai cac doanh nghiep nha nude cd xu hudng giam. Ty suat Ipi nhuan tren vdn chii sd huu nam 2012 la 16,4%; nam 2013 la 15,8% din nam 2017 chi cdn 12,2%. Dac biet, ty le doanh nghiep thua 16 hang nam khdng giam, ludn cd 20% doanh nghiep nha nude boat ddng khdng cd Igi nhuan. Nam 2017, doanh nghiep nha nude chiem 29% ngudn v6n kinh doanh nhung chi tao ra 16% doanh thu thu^n
Qua do, viec thanh lap ca quan chuyen tra^h lam da. diQH chu sd li phu h w vdi cac chu tr^^^ ^.^
26 So 6 - Thang 4/2020
LUAT
Dang ve ddi mdi md hinh co quan dai dien chii sd hiiu nha nude. Cac nghj quylt, kit luan ciia Dai hpi Dang da nhilu l4n yeu cau lach chiic nang dai dien chu sd hiru nha nude vdi chirc nang quan ly nha nude va hinh thanh bd may chuyen trach thuc hien quyln dai dien chu sd huu nha nude tai doanh nghiep. Cu thi, Nghi quylt sd 12-NQ/TW ngay 3/6/2017 cua Hdi nghi ISn thii V Ban Ch§p hanh Trung uang Dang khda XII ve tiep tue ca cau lai, ddi mdi va nang cao hieu qua doanh nghiep nha nude da yeu chu: "Cham nhat den nam 2018, thanh lap mgt ca quan chuyen trach lam dai dien chu sd hiru ddi vdi doanh nghiep nha nude va cd phan, von gdp eiia Nha nude tai doanh nghiep".
Viec hinh thanh Uy ban Quan ly vdn nha nude tai doanh nghiep - co quan chuyen trach, chuyen nghiep, cd nang luc va nguon lire tuong xung dl tap trung chuc nang quan ly, dai dien chu sd huu nha nude tai doanh nghiep - la yeu cau khach quan va can thiet. Khac vdi nhiing md hinh da ed trudc do, Uy ban Quan ly vdn nha nude tai doanh nghiep la ea quan chuyen trach thudc Chinh phii. Uy ban dupe giao thuc hien quyln, trach nhiem cua dai dien chu sd hiru Nha nude ddi vdi doanh nghiep do Nha nude nam giii 100% vdn dilu le va ph§n vdn nha nude dau tu t^i cdng ty cd phan, cdng ly trach nhiem hiru han hai thanh vien trd len theo quy dinh. Ddng thdi vdi viec ban hanh Quyet dinh thanh lap Uy ban, 19 tap doan, tdng cong ty Idn da dupe giao cho Uy ban true tiep lam dai dien chii sd hiru, trong dd cd nhirng lap doan, tdng cong ty tru'dc day do Bp, Uy ban nhan dan cap tinh lam ca quan dai dien, nhu: Tdng cdng ty Dau tu va Kinh doanh vdn nha nude {tirng thudc Bd Tai chinh). Tap doan Buu chinh Viln thdng Viet Nam (tirng thudc Bd Thdng tin va Truyen thdng),...
Tuy nhien ciing can luu y, viec thanh lap Uy ban Quan ly vdn nha nude tai doanh nghiep khdng ddng nghTa vdi viec xda bd co che dai dien cu dang tdn lai. Cac Bp, Uy ban nhan dan cap tinh van ddng vai trd la ca quan dai dien chii sd hiru ddi vdi cac doanh nghiep do Nha nude nam giu' 100% vdn dieu le.
Va phan vdn nha nude dau tu lai cac doanh nghiep do Bp, Uy ban nhan dan cap linh quyet dinh thanh lap hoac dupe giao quan ly khong thugc doi tugng chuyen giao ve Uy ban va SCIC hay nhirng doanh nghiep trong thdi gian chua chuyin giao. Ngoai ra, Tdng cdng ty Dau tu va Kinh doanh vdn nha nude van thuc hien quyen dai dien chii sd hihi nha nuac
tai cac doanh nghiep theo quy dinh ciia phap luat nhung hoat ddng vdi tu each la mgt doanh nghiep do Uy ban true tiep lam dai dien.
2. Vai trd cua Uy ban Quan ly vdn nha nirdc tai doanh nghiep
Uy ban viia la ca quan thudc Chinh phu, vira la ca quan dai dien chii sd hiru phan vdn nha nude dau tu tai doanh nghiep. Do dd, Uy ban dam nhiem hai nhdm nhiem vu va quyen han chinh:
Mot Id, vdi tu each mpl ca quan thudc Chinh phii, Uy ban cd cac nhiem vu, quyen ban theo quy dinh ciia Dilu 3 Nghi djnh sd 10/2016/ND-CP cua Chinh phu ban hanh ngay 1/2/2016 quy dinh ve ca quan thudc Chinh phu va Dilu 6 Nghj dinh sd 131 /2018/ND-CP, bao gdm: de xuat Chinh phu viec thanh lap mdi. Id chirc lai, giai the cac td ehire, dan vi thudc co c^u td chirc eiia Uy ban; thuc hien cdng tac dao lao, bdi dudng, tuyen dung, sir dung, bd nhiem, mien nhiem, dieu ddng. luan chuyen, nghi huu, khen thudng, ky luat va cac che do khac ddi vdi cong chirc, vien chirc, ngudi dai dien chit sd hHu true tiep, ngudi dai dien phan vdn nha nude lai doanh nghiep do Uy ban lam dai dien chii sd hiru, lap du loan ngan sach nha nude hang nam; ke hoach lai chinh - ngan sach nha nude irung han; quyet dinh cac du an dSu tu thupc thSm quyen diiu tu cua Uy ban;...
Hai Id, vdi tu each mpt ca quan dai dien chu sd hiiu. Vdi mdi nhdm doanh nghiep cd vdn gdp nha nude khac nhau thi tham quyln ciia iiy ban vdi tu each la ca quan dai dien chu sd hiru ciing dugc quy djnh khdng gidng nhau, can cir theo eae quy dinh - Luat Doanh nghiep (2014), Luat Quan ly sir dung vdn Nha nude dau lu vao san xuat, kinh doanh lai doanh nghiep (2014), Nghi dinh sd 10/2019/ND-CP eua Chinh phii ngay 30/1/2019 ve thuc hien quyen, trach nhiem ciia dai dien chu sd huu nha nude; Dilu 4, Dilu 5 Nghj dinh sd 131/2018/ND-CP - cd thi thay Uy ban cd cac nhiem vu, quyen ban ea ban sau: De xuat cap cd tham quyen ban hanh, sira ddi, bd sung dieu le eiia doanh nghiep nha nude do Thii tudng Chinh phii quyet dinh thanh lap; Tham muu.
giup Thu tudng Chinh phu thuc hien cac quyen, trach nhiem ddi \di doanh nghiep do Uy ban lam dai dien chii sd huu (nhu quyet dinh dau lu vdn nha nude de thanh lap doanh nghiep, quyet djnh td chiic lai, chuyen ddi sd hiiu, giai the va yeu cau pha san
So 6 - Thang 4/2020 27
TAP CHJ CONG THIftfNG
doanh nghiep); quylt djnh va dilu chinh vdn dilu le eiia doanh nghiep. Uy ban cdn ddng vai trd la dai dien chii sd hihi true tilp tai cac doanh nghiep theo nhu quy dinh va dilu chinh von dilu le eiia doanh nghiep, siia ddi, ban hanh dieu le doanh nghiep, giam sat, kiem tra, thanh tra viec quan ly, sir dung, bao toan va phat Uien vdn, thuc hien ehiln luge, kl hoach dau tu phat trien, viec tuyen dung lao dgng, thuc hien che dp tien lucmg, tien thudng cua doanh nghiep theo quy dinh eiia phap luat,...
Khi ban ve nhiem vu, quyln han eiia Uy ban Quan ly vdn nha nude tai doanh nghiep, mgl vin de dugc dat ra la mdi quan he giira Uy ban vdi cac Bp va ca quan ngang Bd cd dan tdi tinh hang chdng cheo trong quan ly hay khdng. Trudc day, eae Bd nganh vira thuc hien chirc nang dai dien chu sd hiiu vdn nha nude dau tu lai doanh nghiep, vira thuc hien chuc nang quan ly nha nude. Hien nay, ciing vdi sir ra ddi cua Uy ban, hai chiic nang nay da dupe tach biet rieng. Uy ban ehi thuc hi?n cac nhiem vu va quyen han ciia mgt ca quan dai dien chii sd hihi, cdn cac bg quan ly nganh tiep luc chii tri eac nhiem vu quan ly nha nude ddi vdi doanh nghiep theo nganh, ITnh virc dugc phan edng.
Cung can luu y la nhiem vu, quyen han cua Uy ban cung khdng dimg lai d viee dau hr, kinh doanh vdn nha nude nhu SCIC. Uy ban dupe thanh lap
diuc hien chirc nang dai dien chii sd him i. -• nua':, quan ly phat min von nha nude tai doai' 'ghiep ma khong can ihiep vao viec san \uat knii doanh - thudc thim quyln dugc quyet djnh ciia lar!. dao doanh nghiep. Uy ban khdng phai la nh;^ Hnh doanh ma la nha d k tu vao doanh nghiep va phai thuc hien cac quyln, nghia vu, hach nhiem ciia chu sd huu, cd ddng, thanh vien doanh nghiep.
3. Kit luan
Viec thanh lap Uy ban Quan ly von nha nude tai doanh nghiep la budc ngoai Idn, thay doi loan dien so vdi phuang diiic quan hi, dilu hanh chdng cheo tai doanh nghiep cd v6n gdp nha nude trudc day.
Song ddng thdi ciing dat ra nhilu thach thiic trong viec van hanh boat ddng ciia Uy ban sao cho hieu qua, tranh "sieu uy ban" din den "sieu quyen luc",
"sieu diam nhiing". Trong thai gian tdi, cac nha lam luat can tilp hic nghien cuu, hoan thien, ra soat cac van ban cd hen quan ve quyen dai dien chu sd hihi ciia Uy ban quan ly vdn nha nude tai doanh nghiep va viec quan ly cua cac Bp chuyen nganh de dam bao \iec quan ly thi/c hien khdng chdng cheo, mau thuan; ddng thai, thiic day doanh nghiep nha nude ndi rieng, doanh nghiep ed vdn gdp nha nude ndi chung phai trien san xuat kinh doanh, ddng gdp vao tang trudng kinh le cua dat nudcB
•ion-chu-yeu-la-von-vay -201809! 9152955158.
•kinh-doanh-khong-tai-thua-lo-20l811I3164557246.htm, TAI LIEU THAM KHAO:
i. Xem: http://vneconoiny.vn/doanh-nghiep-iiha-nuoc-chiem-nguon- htm, truy c^p ngay 4/5/2019.
2. Xem. http://vneconomy.vn/20-doanh-nghiep-nha- tmy cap ngay 4/5/2019.
3. Xem tai: https-//nhadautu.vn/tap-sieii-uy-ban-quan-ly-von-nha-nuoc-so-phan-scic-se-di-ve-dau-d6161.html. truy cap ngay 20/3/2020.
4. Xem tai: http://tulieuvankien.dangcongsan.vn/van-kien-tu-lieu-ve-dang/hoi-nghi-bch-tning-uong/khoa'Xii/nghi- quyet-so-12-nqtw-ngay-3620}7-hoi-nghi-lan-thu-nam-ban-chap-hanh-tning-uong-dang-khoa-xii-ve-tiep-tuc-co- cait-lai-562. truy c^p ngay 4'5'2019.
28 So 6-Thang 4/2020
LUAT
Ngay nhan bai: 2/3/2020
Ngay phan bien danh gia va sira chua: 12/3/2020 Ngay chSp nhan dang bM: 22/3/2020
Thong tin tac gid:
ThS. PHAM THI HUYEN
Khoa Phap luSt Kinh tl - Trudng Dai hoc Lu§t Ha Ngi
THE ROLE AND THE POSITION OF THE COMMITTEE FOR MANAGEMENT OF STATE CAPITAL AT
ENTERPRISES
• Master. PHAM THI HUYEN Faculty of Economics Low, Honoi Law University
ABSTRACT:
According to the official results of Vietnam's 2017 Economic Census, although the number of state-owned enterprises accounts for a modest proportion of the total number of enterprises with only 0.5%, the total capital of slate-owned enterprises account for 28.4% of the entire capital of Vietnamese enterprises. In order to improve the efficiency of using capital at state-owned enterprises, it is necessary for Vietnam to reform its state capital management mechanism. This article is to study the role and position of the Committee for Management of Stale Capital at enterprises.
Keywords: Committee for Management of State Capital, enterprises, owner's representatives.
So 6-Thang4/2020 29
