T C N C Y H PhM t r a a n g 80 (3C) - 2012
OÁC DIÉM LÁM SÁNG, MÓ BENH HOC U TUYÉN MANG TAI
Trán CJuang L o n g i , Lé Minh Ky ^ 1 Bánh vián Che?' Ray, ^ B$nh vián Tai Müi HQng Trung Wang
U tuyén mang tai lá loai u thuang gáp nhát trong các lo^i u tuyén nuác bpt vá phán lo^i mó hpc hay g$p lá u tuyén da hinh thái. M1.1C tiéu nghién cúu nhám phán tich các d$c diém vé lám sáng. mó bénh hgc cúa u tuyén mang tai Két quá cho tháy bénh nhán tú 7 den 75 tuói. lúa tuói thuúng gáp lá 30 - 40 vái ty /é 31.3%, nú chiém tylÓ 59.4% cao han nam (40.6%) trong các lo^i u. da só khél u thuóc thúy nóng cúa tuyén (68,8%), 87,5% iá u lánh vá 60,7% só náy lá lo^i u tuyén da hinh thái Phéu thu$t cát toan bp tuyén chiém ty 1$ 34,4%. Két lu$n, u tuyén mang tai có d$c diém lám sáng phong phú, mó bénh hpc da d^ng.
phau thuét cát thúy nóng hoác cát toan bó tuyén lá phuxyng pháp diéu trj duvc chpn li/a
T ú k h ó a : U t u y é n da h i n h t h á i , u t u y é n m a n g tai
I. DÁT VAN DÉ
U tuyén mang tai tá logi u t h u ó n g ggp nhát trong các logi u tuyén n u ó c bpt vá phán logi mó bénh hpc hay gáp lá u tuyén da hinh thái hay con gpi lá u hón hp'p, ehíém ty Ip khpáng 70 - 80%. Bién pháp diéu tri chú yeu, dót vói cá u tuyén mang tai lánh tính vá ác tinh lá pháu thugt. Bénh hpc lám sáng u tuyén mang tai khá da dgng, u có thé phát trien t ú thúy nóng hoác thüy sáu cúa tuyén, c h i n doán dóí khí ggp nhiéu khó khan. Bén cgnh dó, các dgc diém vé mó bénh hpc cúa khói u rát phong phú, thay dói khác nhau.
Nghién c ú u d u p c t h u c hién v ó i m y c tiéu phán tich các dác diém vé lám sáng, mó bénh hpc cüa u tuyén mang tai ggp tgi BV Tai Müi Hpng trung u a n g .
II. DÓI TU'O'NG V Á FHIJ-aNG PHÁP 32 bpnh nhán dup'c k h á m , c h i n doán vá phau thugt tgi khoa Ung b u ó u , bénh vipn Tai Müi Hpng Trung L f a n g , t ú tháng 1 nám 2004 den tháng 1 nám 2006.
I . T I é u c h u á n c h p n l y a
Các hó s a bpnh nhán d u p c c h i n doán
u tuyén mang tai t r u ó c mó d y a tren két quá khám tám sáng, c h i n doán mó hge vá chán doán hinh ánh (siéu ám, chyp cát lóp vi tính).
Khóng phán bipt tuói, giói, nghé nghiép, 2. P h u a n g p h á p n g h i é n c ú u vá x ú ly s ó líéu
Thiét ké nghién c ú u : hói c ú u . Cách thúc tién hánh: thu thgp các só tiéu vé tuói, giói tính, dgc diém lám sáng vé khói u, hach có, liét mgt, mó bpnh hpc cúa khói u sau phau thuát tren các hó s a bpnh án.
X ú ly só lipu báng p h u a n g pháp thóng ké y hpc vói c h u a n g trinh SPSS 14.0 vá kiém dinh s y khác biét hai ty lé báng thuát toan test Student,
l i l . K É T Q U Á 3.1. Tuó loaoo
saoo bUUU 4UUU
¿\i.W
V
a giar
:
az.
-30Biéu d
i t>
ñ ñ n...
M ) 4(W) 5&S) * 0
I.Phán bé theo tuói
79
TCNCYH Phg truang 80 (3C) - 2012 Tuói ciJa bénh nhán trong nhóm nghién cú'U tú' 7 den 75 tuói, Ihu'&ng gíp iá l<hoáng tuói tú 30 - 40 vo'i ty iO 31,3%.
Trong 32 benh nhán nghión cúu, chúng tói nhíln tháy nü có 19 tnj'ó'ng hg'p, chiém 59,4%, cao han nam 13 truóng hp'p (40,6%). Sv khác bi0t náy có y nghTa thóng ke vói p < 0,05.
3,2, Dác diém khoi u - VI tri u:
Báng 1. Vj tri khói u V|lri
n
%
Thúy nóng 22 68,8
Thúy sáu 10 31,2
Tóng 32 100 Da só khói u thupc thüy nóng cúa tuyén gép ó 22/32 truóng hp'p (chiém 68,8%) vá trong só náy 2 truóng hg'p khói u nám ó thúy nóng nhung có xu huóng phát trien xuóng thüy sáu khi dáy gíán 2 nhánh cúa dáy Vil.
Khói u nám ó thúy sáu gép trong 10 truóng hp'p, chiém 31,2%.
- Kich thuóc u: 22/32 truóng hpp có kich thuóc khói u tú 2 - 4 cm (chiém 68,8%), có 4/32 truóng hp'p (12.5%) va có 6/32 truóng hpp (18,7%) lá nhüng truóng hp'p khói u nhó han 2 cm ho^c Ion han 4 cm.
3.3. Hgch có
Vói 32 bénh nhán ehi có 3 bpnh nhán phát hién hgch tren lám sáng vá siéu ám. Lám sáng chi phát hién 1 truóng hg'p có hgch nhóm II cúng bén, kich thuóc 2x3cm. Siéu ám phát hi^n thém 2 tnj-óng hap có hgch nhóm II, kích thuóc 1x0,5cm, trong dó có 1 taróng hpp hgch bj u di can.
3.4. Lípt mat ngogi bíén tnecfc khí váo vi^n Có 3 tm-óng hp'p tipt ni|t ngogi bién tniác khi váo vién, trong dó có 2 truóng hpp liét mgt múc dp trung binh vá 1 truóng hpp múc dp nh?.
3.5. Phán logi mó hpc khói u Báng 2: Bán chát mó hoc khói u
Mó bénh hpc U bíéu mó U khóng bíéu mó Tóng
U tuyén da hinh thái U tuyén nang b^ch huyét Loai u tuyén khác
17 7 3
28
U xa ma huyét quán lánh tlnh 1 Ung thu biéu mó tuyén
Ung thu dgng tuyén nang 2 1
4
Ung thu biéu mó ca biéu mó Tong
U lánh tlnh lá I09Í thuóng gíip trong sÓ các lo?i u tuyén mang tai. Vói nhóm lánh tlnh, u tuyén da hinh thái hay gáp nhát (60,7%), u tuyén nang b?ch huyét (25%). Trong nhóm u ác tinh có 4 truóng hap trong dó có 2 truóng hi?p lá ung thu biéu mó tuyén, 1 tafóng hap iá ung thu biéu m6 tuyén nang.
80
T C N C Y H Phu t r ú d n g 80 (3C) - 2012
3.6. L o a i p h á u t h u á t t i é n h á n h Trong 32 bpnh nhán nghién c ú u , 21 truóng h p p dup-c cát thüy nóng tuyén mang tai chiém 65,6%, có 11 t r u ó n g h p p pháí cát bó toan bp tuyén (34,4%).
IV. BÁN LUÁN
TuóiBpnh nhán trong nghién eúu cüa ehúng tói thupc khoáng 7 den 75 tuói song lúa tuói t h u ó n g ggp lá 30 - 40 vói ty Ip 31,3%.
Chrístophe Gaitlard qua 131 ca tháy nhóm hay gáp nhát lá 30 - 42 [2]. Vü Trung L u a n g tháy ty Ip cao nhát (35,8%) trong l ú a tuói 30 - 39.[1 ] 4 bénh nhán ung t h u tuyén mang tai trong nghién c ú u cúa chúng tói có tuói t ú 44 den 75, tuói trung binh tá 58. Wahlberg vá Anderson nghién cúu tren 2.283 bénh nhán ung t h u tuyén mang tai tháy dó tuói trung binh lá 61,7 [6],
Gió'i tinh
Ty té n ü cao h a n nam vói ty lé lá 19/13. S u khác biét náy có í nghTa thóng ké vói p<0,05.
Vü Trung L u a n g [1] cüng cho tháy két quá tuang t u cüng t u a n g t y n h u nghién c ú u eúa Henrí Laccourreye vá C R o n Cannon [3,4].
Dac diém khói u
Trong só 32 bénh nhán, có 22 t r u ó n g hpp khói u nam ó t h ü y nóng, t u a n g úng 68,8% vá 10 taróng hg'p khói u nám thüy sáu chiém 31,2%.
Vi trí bén phái hay ggp han bén trái, Vü Trung Luang nhán tháy có tói 83,9% khói u nám ó thüy nóng vá 1 6 , 1 % khói u nám ó thüy sáu [1].
Laeeouneye cüng d u a ra nhgn xét t u a n g t u vé ty lé cao han cúa khói u thüy nóng [4].
Trong nghién c ú u cüa chúng tói có 1 t r u ó n g hpp khói u ó thüy sáu bén pháí nhung 2 nám truóc dó dá pháu thuát u thüy nóng bén trái, dáy tá tnpóng hpp eó khói u mang tai hai bén.
Qua 32 bpnh nhán, chúng tói déu tháy khói u lám dáy phóng da vüng tuyén mang tai.
ké cá nhüng khói u thuóc thüy sáu cúa tuyén.
Chi có 4/10 t r u ó n g hp'p khói u thüy sáu eó biéu hién dáy don Amidan váo trong, ra sau vá xuóng d u ó í . Do vgy can thiét phái có sp hó trp eúa chán doíi.i hinh ánh n h u chyp cát lóp vi tinh, chyp cpng h u ó n g t ú dé xác dmh ehính xáe VI tri cúa khói u tuyén mang tai,
22/32 tru'óng ho'p có kích thuó'c u t ú 2 - 4 cm (68,8%), 4/32 (12,5%) vá 6/32 (18,7%) lá nhüng truo'ng h p p khói u nhó han 2 hogc Ion han 4 cm, trong dó eó hai truóng hap khói u thúy sáu có kích thuó'c ral ló'n 10,5x9cm vá 6 , 2 x 4 , 9 c m ,
VÜ Trung L u a n g nhán tháy có 67,8% khói u có kích thuó'c 2 den 4 cm, vá 12,9% khói u có kích t h u ó c Ion han 4cm [1], H.Laccoureye tháy 87,3% khói u ló'n han 2 cm [4].
Hach có
Hgch vüng có du'pc phát hién ó 2/32 t r u ó n g hap, trong dó hach cüng bén tren lám sáng nhóm HA ehi tháy ó 1 bén nhán có khói u lánh tính, á t r u ó n g hpp u ác tính haeh nhóm II cüng bén d u p c tim tháy báng siéu ám. Tát eá 2 t r u ó n g h p p náy kich t h u ó c hgch déu nhó h a n 3cm, Nghién c ú u cüa Vü Trung L u a n g khóng tháy t r u ó n g h p p u lánh tinh nao có hach vüng eó [1].
Liét mat ngoaí bíén
Trong 3 t r u a n g h a p Hét mát ngoai bíén t r u ó c mó chí có 1 bénh nhán lipt mát ngogi bién t y nhién bói s y dé ép khói u, 2 truóng h p p con Igi déu xáy ra sau p h l u thuát ehích rgch khói u truó'C dó. Chrístophe Gaillárd thóng ké 7/203 bénh nhán có tinh trgng liét mát ngoaí bién t r u ó c mó do s y dé ép cüa khói u [2], Theo mót só nghién c ú u khác ty té tiét mat ngoaí bíén t r u ó c mó váo khoáng 10 den 2 0 % vóí logi u ác tinh [3].
Dac diém mó b é n h h o c khói u U lánh tính tá logi t h u ó n g gáp trong só các
81
TCNCYH Phy trúdng 80 (3C) - 2012 logi u tuyén mang tai, Vói nhóm lánh tlnh, u tuyén da hinh thái hay gép nhál (60,7%). tiép den lá u tuyén nang bgch huyét (25%), cae logi u biéu mó khác nhu u tuyén dgng tó bao dáy, u tuyén dgng óng luyen, u tuyén dgng nang gáp 3/28 tru'óng hpp, chiém 10,7%. Chi có mét truóng hpp khóng thuéc u biéu mÓ tuyén la u xa mó huyét quán lánh tinh. Chúng tói khóng ggp truóng liyp u áe tinh nao nám ngoái dgng ung thu biéu mó tuyén.
Jean Pierre Fonlanel [8] két luén vé ty lé hai logi u tuyén nói tren lá 10 - 15%.
Logi u ác tinh tuyén mang tai góm ung thu' biéu mó biéu bl-nháy, ké tiép lá ung thu biéu mó tuyén dgng té bao tuyén nang (khoáng 20%), 7% tá u hón hp'p ác tính má 90% trong só náy phát tnén tú u tuyén da hinh truóc dó.
Cuói cúng iá ung thu biéu mó tuyén khóng xép togi. [6]
Chpc hút té bao lá bipn pháp tót dé xác dinh bán chát mó hpc khói u truóc mó, theo Weinberger dó nhay dat tói 79 eho den 100%, dp dgc hiéu tú 86-99,9% [7].
Loai pháu thuát
Logi pháu thuát duac chon lúa phy thupc váo bán chát mó hpc, vj trí vá kích thuóc khói u dupc xác d|nh truóc, trpng pháu thugt. Vói nhüng khói u lánh, thúy nóng, kích thuóc duói 4 cm ehúng tói thyc hipn eát bó khói u vá thüy nóng. Trong tát cá các truó'ng hpp con Igi déu tien hánh eát bó toan bp tuyén cúng khói u nhám dám bao két quá phau thugt vé mgt bpnh hpc theo thói gian [2]. Dóí vó'i J.Lea Rea [5], phán nhu mó tuyén bao quanh khói u lánh tính can dat tú 5 mm tro lén cüng tá mpt thóng só quan trpng cho vipc quyét dinh logi pháu thugt.
V. KÉT LUÁN
Bpnh nhán eó tuói tú 7 den 75 tuói, lúa tuói thuang ggp tá 30 - 40 vói ty lé 31,3%, nü chiém ty lé 59,4% cao han nam (40,6%) trong
các logi u, da só khói u thuóc thúy nóng cüa luyen (68,8%), 87,5% lá u tánh vá 60,7% só náy tu logi u tuyén da hinh thái. Pháu thugt clt toan bé luyen chiém ty té 34,4%.
U luyen mang tai có déc diém lám sáng phong phú, mó bpnh hpc da dgng, pháu thugt cát thüy nóng hogc cát toan bp tuyén lá phuang pháp diéu trj chpn lya,
TAI LIÉU THAM KHÁO
1. Vú Trung Luang (2001). U lánh tinh tuyén mang tai vá tính hinh diéu tn tgi Vién Tai Müi Hpng trung uang tú tháng 1/1999 den tháng 6/2001. Luén van lót nghipp bác sí npí trú. DHY Ha Nói
2. Chrístophe Gaillárd, Sophíe Péríé, Bertrand Susinl, Jean Laeau St.Guíly (2005).
Facial Nerve Dysfunction After Parotidectomy:
The role of local factors. Laryngoscope 115(2);
287-91.
3. C.Ron Cannon, William H.Replogle, Michael P.Schenk (2004). Facial Nen/e in Parotidectomy . A Topographícal Analysis.
Laryngoscope 114(11): 2034-2037.
4. Laccourreye H., Laccourreye 0., Cauchois R., Jouffre V., Menard M., Bransnu D. (1994). Total eonservative parotidectomy for primary benígn pleomorphic adenoma of ttie parotid gland : a 25 years experience with 229 patients. Laryngoscope 104(12): 1487 -1494.
5. Lee Rea J. (2000). Partial Parotidectomles:
Morbidity and benígn tumor reeurrence rates in a seríes of 94 cases. Laryngoscope 110(6):
924 -927.
6. Wahlberg P., Anderson H., Biorkiund A., Moller T., Perfekt R. (2002). Carcinoma of the parotid submandibular gtands - a study of survival in 2465 patients. Oral Oncology 38(7):
706-13.
7. Weinberger M.S., Rosenberg W.W..
Meurer W.T., Rbbins K.T. (1992). Fine-needle
82
\
T C N C Y H Phy trúdng 80 (3C) - 2012
aspiration of parotid gland lesions". Head Neck Jean Míchel KIosseck (1995). Tumeurs des 14(6): 483 - 487. glandes salivaires. Encyel.Med.Chir. Oto-
8. Jean Pierre Fontanel, Pablen Poitout, Rhino-Laryngologie; 20-628-B10; 49p.
S u m m a r y
THE CLINICAL A N D HISTO-PATHOLOGICAL FEATURES OF PAROTID TUMORS Parotid tumors were common among salivaiy gland tumors. Objectives is to study on clinical and histo- pathological features of parotid tumors. The results showed that the range of age was from 7 to 75. female was 69.4%, males was 40.6%. The tumors derivated mostly in superficial lobe of parotid (68.8%). Benígn tumors was 87 5%, among them 60.7%> were adenoma pleomorphe (60.7%). Total parotidectomy was usedin 34.4% oteases In conclusions, the clinical features and histopalhological of parotid tumors varied considerably surgery with superficial lobe and total parotidectomy was the treatment ofchoice.
Key w o r d s : P a r o t i d t u m o r s , p a r o t i d e c t o m y
KY THUÁT HIÉN HÍNH HACH BÁNG DÓNG V\ PHÓNG XA Tc-99m HUÓNG DAN SINH THIÉT HACH CÜA
TRONG UNG THU VÚ TAI BÉNH VIÉN K
B ú i C ó n g Toan, Lé Hóng Quang Bénh vién K
Technetium 99m gán vái albumin huyét thanh nguúl vá dáu dó gamma duac sú dung dé láp bán dó bach huyét vá sinh thiét h^ch cúa cho 102 bénh nhán ung thw vú nú có giai doan lám sáng T1,2,3N0theo UICC 2002, các bpnh nhán nay déu dupc vét h^ch nách cháng I, II thuüng quy vá có xét nghiém mó bénh hpc sau mó lá ung thw biéu mó xám nháp. Két quá xét nghiém hach cúa sé duxyc doi chiéu vái xét nghiém toan bp hach nách dé dwa ra các chi só chan doán. Ty 1$ phát hipn h^ch cúa lá 97,8%, có 60 bpnh có 1 h?ich cúa vá 40% có tren 1 hpch cúa. Hpch cúa cháng 1 chiém 86%. Sé dém hoat tinh phóng xa tpi hach cúa lá 1072,21; thái gian trung binh dé thuv: hién thú thuát lá 11,02 phút Dp nhay 93,8%, dó dác hiéu 100%, tylé ám tính giá 6,2% vá dó chính xác toan bp d^t 98%. Ket luán: Sú di^ng ky thu$t hién hinh báng y hgc hat nhán, xét nghipm h?ch cúa lá mgt test dáng tin c$y dé dánh giá tinh tr^ng h§ch nách di can trong ung thw vú.
T ú k h ó a : T e c h n e t i u m 9 9 m , b á n d ó b a c h huyét, s i n h thíét h a c h c ú a
I. D A T V A N D É khác trong ung t h u v ú . Hgch c ú a lá hgch dáu Tren thé giói nhiéu tac giá dá tién hánh t ¡ ^ " ^^^p nhgn d i n luu bgch huyét vá di can nghién cúu ehang hgch dáu tién (hach cúa) ung t h u t ú khói u tói, nén theo lythuyét thi tinh dé dánh giá tinh trang di can các hgch nách t^ang di can hach c ú a sé phán ánh tinh trgng
8 3
