KHOA HOC VA CONG NGHE
Saw OMot r<m sum ttm
ien nay san xua't rau xanh sach va rau an toan dang dtfdc da'y manh tren the gidi. Trong vice san xua't sach ngtfdi ta di theo nhieu htfdng nhtf san xua't hffu cd, san xua't vdi quy trinh an toan ban che phan hda hpc vd dp dung thud'c bao ve thtfc vat (BVTV) theo khuyen cdo, khdng de dtf Itfdng thudc BVTV va hda chat tren rau.
Theo tdc gia George Boyhan va ctv, d My, sdn xua't hffu cd la mpt trong nhffng bp phan phdt trien nhanh nha't trong ndng nghiep cua My. Lfdc tinh gia tang khoang 20% mdi nam trong 10 nam qua. Nhtfng nd van cdn cd san Itfdng tha'p hdn 1 % trong tdng so' san Itfdng ndng nghiep cua My Dien tich sdn xua't rau hifu cd ciia Tieu bang Georgia d mtfc tha'p so vdi nhilu tieu bang khdc, tfdc tinh khodng
1.000 mlu Anh (1 mlu Anh ttfdng dtfdng khoang 0,4 hecta) so vdi tren 190.000 mlu Anh tdng so'dien tich tinh rieng san xua't rau. Mac dii viec san xua't hffu cd ciia Georgia la nhd, nhtfng nd cd tie'ng vang tich ctfc va tie'p tuc phat trien, tao stf quan tam va ldi cud'n manh.
Ve viec chtfng nhan san pha'm hffu cd, cung theo tdc gid George Boyhan va ctv thi viec chtfng nhan hffu cd khdng yeu cau, song, viec siJ dung tff "hffu cd" cd gidi ban cho viec cung cap chii'ng chi dd'i vdi ngtfdi sdn xua't hffu cd. Stf mien cap chffng chi theo luat nay chi danh cho nhffng ngtfdi san xua't tieu thu kem hdn 5.000 USD mdi nam. Nhffng ngtfdi san xua't va dp dung cac phtfdng phap hffu cd
mtrmfm/do
* TS. NGUYfeN CONG THANH
Vien Khoa hoc Nong nghiep mien Nam
121 Nguyin Binh Khiem. P. Da Kao, Ql, TP. HCM nhtfng khdng mudn cap chffng chi cd the siJf
dung cac ttf nhtf: hoan t o a n ttf nhien, than t h i e n v d i mdi trtfdng, ben vffng, v.v... nhtfng loai trff viec siJf dung ttf
"hffucd"
USDA
ORGANIC
Hinh I. Logo cho sdn phdm sdn xudt tie 95-100 Vo hieu ca ciia My Dd'i vdi phdp luat ve sdn pha'm hifu cd ciia EU hien nay thi EU dat ra cho sdn xuat cay trdng, vat nudi, che bien thi/c pham va thtfc an gia sue dat tieu chua'n dtfdc ddn nhan mdc la san pham hffu cd. Tuan thii vdi luat phdp hffu cd ciia EU bat bupc cho tat cd san pha'm mang bieu ttfdng (logo) hffu cd cua EU.
Ddng thdi de truy tim xua't xff cdc san pham hffu cd, ten hoac so' mat ma ciia bp phan cap giay chufng chi da chffng nhan ngtfdi san xuat hffu cd cung phdi dtfdc ghi tren nhan.
Nham ddn gian nhan ra thtfc pham hffu cd trong cdc ciJa hang, luat nhan mdc mdi da dtfdc dp dung ttf ngay 01 thang 7 nam 2010 vdi sif bat budc stir dung logo hffu cd cua EU
Trang 14 Thdng tin Khoa hpc va Cdng nghd tinh Soc Trang
KHOA HOC VA CONG NGHE
Hinh 2: Logo chung nhdn cdc thirc phdm hOu ca ciia EU
(Hinh 2) tren tat cd thi/c p h a"' m hffu ed d tf d. c san xua't d' E U t rtf cT c khi ddng gdi. Ngudn gd'c ciia cdc thanh phan ndng trai dtfdc chi thi cung vdi logo va so' mat ma ciia bp phan chffng chi phai di ciing nhan mdc.
Mat khdc, ngtfdi ta cd the tim tha'y cdc tieu chuan hffu cd rieng trong cdc ntfdc thanh vien cua EU. Hau he't cdc tieu chua'n nay cd logo hffu cd rieng ciia chung. Song, tat cd hau nhtf hai hda vdi luat phdp ve thtfc pha'm hffu cd ciia EU.
O ntfdc ta, gan day viec san xuat sdn pham ndng nghiep ndi chung hay rau sach ndi rieng theo tieu chua'n GlobalGAP hay VietGAP da dtfdc thtfc hien d nhilu ndi.
GlobalGAP (trtfdc day la ELJREPGAP) la mdt td chtfc ttf nhan ma thiet lap cdc tieu chua'n mdt cdch ttf nguyen. Thdng qua dd, cdc san pham ndng nghiep dat tieu chua'n cd the dtfdc ca'p chtfng chi tren khap the gidi. Muc tieu GlobalGAP la thiet lap mdt bd tieu chua'n ddnh gid v l Thtfc hanh Ndng nghiep Td't (Good Agricultural Practices (GAP)), dp dung cho cdc san pha'm khdc nhau trong ndng nghiep khap mpi ndi.
Dd'i vdi ngtfdi tieu thu va nha phdn phd'i, chtfng chi GlobalGAP la stf bdo dam rang thifc pham nao do da dtfdc tuan thii vdi cha't Itfdng quy dinh va cdc tieu chua'n an toan.
Dtfdc san xua't theo cdc tieu chua'n bin vffng, tdn trpng cdc yeu cau v l an toan, ve sinh va
stfc khde ciia cdng nhan, mdi trtfdng va ddng vat.
GlobalGAP la tieu chuan hoat ddng bao gdm todn bp qud trinh san xua't ciia sdn pha'm dtfdc ca'p chtfng chi, tff thdi diem dau tien (vi du, cdc chi tieu kiem tra vl hat gid'ng hoac ntfdng ma cay trdng) va ta't ca cdc boat dpng ndng trai theo sau dd cho de'n khi san pha'm rdi khdi ndi sdn xua't.
T h e o h t t p : / / v i e t g a p . v n n g a y 24/5/2011 tai Viet Nam da dp dung quy tnnh VietGAP thifc hanh sdn xua't ndng nghiep td't cho rau, qua ttfdi an todn. Quy trinh nay dp dung de sdn xua't rau, qua nham ngan ngtfa vd ban che'riii ro ttf cdc md'i nguy cd d nhiim dnh htfdng de'n stf an toan, cha't Itfdng sdn pham rau, qua, mdi trtfdng, stfc khde, an toan lao dpng va phiic ldi xa hdi cua ngtfdi lao dpng trong san xua't, thu hoach va xii' ly sau thu hoach.
VietGAP dp dung dd'i vdi cdc td chtfc, cd nhan trong va ngoai ntfdc tham gia san xua't, kinh doanh, kiem tra vd chtfng nhan sdn pham rau, qua ttfdi an toan tai Viet Nam, nham cdc muc dich:
1. Tang ctfdng trdch nhiem ciia td chtfc, cd nhan trong san xua't va qudn ly an todn thifc pha'm.
2. Tao dilu kien cho td chtfc, cd nhan thtfc hien sdn xua't va dtfdc chtfng nhan VietGAP.
3. Dam bdo tinh minh bach, truy nguyen dtfdc ngudn gd'c cua san pha'm.
4. Nang cao chat Itfdng vd hieu qua cho sdn xua't rau, qua tai Viet Nam.
San xua't rau sach, rau an toan theo VietGAP da tien hanh nhilu ndi ttf Bac chi Nam thu dtfdc nhilu ke't qua td't. Ltfdng rau xanh sach vd an toan cung ca'p ra thi trtfdng
Thdng tin Khoa hpc va Cdng nghe tinh Soc Trang Trang 15
KHOA HOC VA CONG NGHE
ngay mdt nhieu. Tuy nhicMi, hidn nay ntfdc ta chtfa cd nhan mdc diing chung cho san pha'm rau sach nhtf ciia My hay ciia chau Au. Viec tieu thu sdn pham rau sach cdn nhilu kho khan vd gia ban chtfa ha'p dan ngtfdi san xua't vi dau ttf cao ma gid ngang bang gia san pha'm chtfa dtfdc chtfng nhan VietGAP tren thi trtfdng.
Viec nay theo Trung tam Hd trd va Phdt trien ben vffng (2010), cho ring rau sach d thanh phd Ho Chi Minh ttfng dtfdc xem la l o a i
c a" y t r d n g tro ng did''m
V d ' i
nhie u stf hd trd ttf c a c b a n nganh V a dtfd c p h a t do? ng ram rd n h t f
mpt phong trao, nay etf ngay mpt teo tdp lai.
Nhilu hdp tdc xa (HTX) rau sach hien nay chi san xua't cam chtfng hoac gidi the do gid ca qua "beo'-, khdng dii tdi dau ttf san xua't. Dien hinh nhtf, HTX Nga Ba Gidng, Xuan Thdi Thtfdng (huyen Hdc Mdn) san xua't tff 15-20 ta'n/ngay nhtfng Itfdng hang cd hdp ddng dtfa vao cdc sieu thi chtfa tdi 1 ta'n.
Khu vtfc a'p Dinh, xa Tan Phii Trung va xa Nhuan DiJc (huyen Cii Chi) san xua't 20- 25 tan rau/ngay, nhtfng cung chi cd hdp ddng
, n trong ran , ^,^^__^
Whuyfn long My, tuth Hfiu Giang
giao hang 2-3 tan. HTX rau sach Tan Phu Trung (huyen Cii Chi) la md hinh trdng rau sach trpng diem ciia thanh phd' trong chu trtfdng phdt trien rau sach dtfdc lap ra cdch nay 3 nam, nhtfng de'n nay chi lay lat hoat ddng, chd ngay... gidi tdn.
Cung vdi khd khan do, theo http://vov.vn ngay 28/05/2011, De an phat trien viing chuyen canh san xua't rau an toan cua thanh phd' Ha Npi cd kinh phi thtfc hien len tdi gan 1.000 ty ddng vdi muc tieu den ndm 2015, toan thanh phd cd 5.000 ha rau an t o a" n T u y nhien, sau 6 ndm trien khai, viec thtfc hien van iach, nhieu viing sdn xua't rau an toan ciia Ha Npi gan nhif bj xda bd dii da nam trong quy h o a ch pha't trien ciia nhieu quan, huyen.
Ly do chinh la ngtfdi trdng rau khdng tim dtfdc dau ra cho sdn pha'm trong khi vai trd ciia Hdp tac xa rau sach hau nhtf qua md nhat trong vai trd la ba dd cho xa vien.
Vi vay, de tang ctfdng viec tieu thu san pha'm rau sach, theo kinh nghiem cua HTX rau sach Thd Viet cho rang de rau sach theo tieu chua'n VietGap tieu thu dtfdc de dang doi hdi viec quang bd, gidi thieu san pha'm manh hdn, dp dung nhieu phtfdng phdp tie'p thi linh hoat hdn (http://dothixanhvn.com, 29/5/2011).
Trang 16 Thdng tin Khoa hpc va Cdng nghe tinh Soc Trang
