DO THI H 6 A O H A N O I
NHIN T l / GOC DO PHAT TRIEN BEN VUNG
JPGS.TS Ngo Thing Ldi Dai hoc Kinh te Quoc dan
Cac nghien cdu ve Ha Ndi thdi gian vda qua da khang dinh Ha Ndi la mdt trong hai thanh phd (cung vdi thanh pho Hd Chi Minh) cd toe do dd thi hda cap nhat ca nudc.
Tuy vay, toe do dd thi hda nhanh (nhanh han toe do tang trudng kinh te) da lam cho Dp thi Ha Ndi dang ddng trudc nhdng mdi de dga ve tinh thieu hieu^ qua va kem ben vdng. Tinh thieu ben vOpg cua dd thi Ha Ndi the hien d siJhan che ve chat lugng ngudn nhan It/c so vdi nhu cau cin co cua mdt dd thi hien dai; sd "ach tie" va "qua tai" toan dien eija he thd'ng ea sd ha ting dd thi va tinh trang d nhidm mdi trudng dugc xep vao hang cao nhat trong khdi cac nuge Dong Nani A. Qua bai viet nhan k^ niem 1000 nam Thang Long, tac gia mudn neu len nhOmg "mang tdi" trong bdc tranh do thi hda Ha Ndi thdi gian qua va de xuat nhCmg y kien theo gdc do dia kinh te mdi nham tao diJng mdt Ha Ndi trong tuang lai (vao nhCtng^ nam 2020), vda la mdt dd thj phat trien ben vdng, vda la mdt thd dd cua mdt nudc cdng nghiep hien dai.
I
. Ha Ndi- mdt trong hai thanh pho' cb tdc do do thi hoa cao nhat d Viet NamViet Nam la mdt nude ed ty le dd thj hda tha'pi ke ea so vdi cac nude trong khu vUc Ddng Nam A ed mifc thu n h i p trung binh (Hinh 1).
Juy vay, trong hdn 20 nam tie'n hanh cdng cudc ddi mdi, qua trinh dd thj hpa d Viet Nam dien ra cd p h l n nhanh hdn, nha't la trong 10 nam trd lai day. Nam 1990, ty le dd thj hoa mdi dat vao khoang 17- 18%, de'n ham 2000 con sd nay da la 23,6% va hien nay dat 28%. Du bao, nam' 2020, ty le dd thj^hoa ciia Viet Nam se dat khoang 45%. Trdng xu the dd, Ha Ndi la mdt trong hai thanh phd (ciing vdi Thanh phd Hd Chf Minh) cd mifc ya td'c dd dd thi hda dat cao nha't.
lidc t'l'nh de'n nam'2010, ty le dd thj hda dat d Ha Ndi la 30- 32% va nhay vot thanh 55- 65% vao nam 2020. Qua trinh dd,thj hda ciia Ha Ndi da phat then hnanh theo chieu rdng va cd sifc'lan tda manh (dd thj hda theo_ chLeu rdng). IMhung dia eh[hap dan da va dang tao nen td'c ad dd thj hda nhanh nha't. Cae diem dan cU ven dd, nhung khu vUc cd kha nang tao ddng luc phat then dd thi, nhCfng quy dat thuan ldi da lien
tue dupe khoac len minh nhung chie'c ao dd thi ngay mdt rdnp hdn. Dien tfch dat tu nhien'cua Ha Ndi' hien nay da len tdi tren 300 hghih ha (ga'p_
3,6 l l n so vdi trudc]. Dan so Ha Ndi gia tang vdi to'c do cao:
nam 1990, Ha Ndi mdi chi ed 2 trieu ngudi, de'n nam 2000 cd 2,67 trieu va den nam 2009 da dat tdi con sd 6,5 trieu dan.
Trong vdng 10 nam, dan sd Ha Ndi da tang len khoang 4 trieu ngudi. Nhuthe, cd the ket luan rang, trong khi mifc dp va
td'c dp dd thj hda tren pham vi toan qud'c d Viet Nam cham hdn so vdi cac hudc khac tren the' gidi va trong khu vUc thi Ha Ndi da cd td'c, dp dd' thi hda nhanh hdn ne'u so sanh vdi chi'nh ban than thanh phd qua cac thdi diem, nd da dat dupe tuong dUdng vdi ty Je' dd thi hda d cac tfianh phd ciia cac nudc phat trien trong khu vUc Chau A va dang phan dau gia nhap hang ngu cac thanh phd c d ' d a n so ldn hdn 10 theu ngudi cua the gidi. Tuy nhien Hinh 1: Ty le do thj hoa mgt so nifdc Dong Nam A
40 35 301 25 20 15 10 5 0
I
Philippine* Indonesia TWii U n Vi$t Hem Ngudn: Bao cao phat then the gidi nam 2009
Bang 1: Mdt so chi tieu kinh tecua Ha Noi Tieu chi
Too do tang tru'dng GDP theo gia thuc te
Toe do tang trudng GDP theo gia so sanh
Mat do kinh te
Thu nhap binh quan dau nqUdi
Don vi tinh
%
%
Ty donq/km^
Trieu donq/nqUdi
1996-2000 16,1 10,2 160 10,33
2001-2005 19,2 11,5 324,5 17,5
2006-2009 27,1
11,2 826,1 26,2 Ngudn: tinh toan tdsd lieu eua Bd KH&DT viec dd thj hda nhanh dien ra
trong thdi gian ngan c l n phai dUdc danh gia khach quan nhil/ng mat dUdc va khdng dL/pc, nha't la dudi gdc dp tinh ben viifng eiia nd.
II. NhCmg khia canh ben virng trong dd thi hda Ha Noi
1. Do thj hoa da gan dUdc vdi tang trUdng kinh te va nang cao mat do kinh te.
Kinh te phat trien, ddi sd'n^
ciia ngUdi lao ddng dupe cai thien - dd la xu hifdng chii dao va la mat tfch cue ciia dd thj hoa d thil dd Ha Ndi. Ha Ndi la mdt trong nhufng dia phudng nhan dUde nhieu nhat, vdi 1,681,2 trieu USD va 290 dU an^ Thanh phd cung la dia diem ciia 1.600 van phdng dai dien nudc ngoai, 14 khu edng nghiep ciing 1,6 van cd sd san xua't cdng nghiep. Di ddi vdi td'c dp dd thj hda cao nhat ca nude,'cae chi sd phan anh kinh te va thu nhap eua Ha Ndi
cung cd mifc tang trUdng kha quan (xem bang 1).
Bang 1 cho tha'y cac chi so kinh te ciia Ha Ndi da thay ddi theo xu hudng kha tfch cue, nhat la tieu chi do ludng hieu qua kinh te va thu nhap binh quan. Ha Ndi ludn cd td'c dp tang trudng nhanh hdn rnifc trung binh ciia ea viing ddng bang sdng Hdng va mifc trung binh ciia ea nude. Mat dd kinh te, tfnh theo tieu chf'GDP/km^
phan anh mifc dp tap trung kinh te cung cd xii hi/dng gia tang dang ke, eao gap 2 lan so vdi mifc dat dupe eiia viing kinh te trong diem Bac Bd.
Nam 2009,' GDP/ngUdi ciia Ha Ndi da dat tdi 32 trieu ddng, trong khi dd m^ifc thu nhap trun^ binh ciia ca nude ehi dat khoang 17- 18 trieu ddng/
ngudi. Theo xu hudng nay, du bao de'n 2015, vdi td'c dd tang trudng GDP khoang 9 -9,5%, thu nhap binh quan d l u ngudi ciia Ha Ndi se len tdi 72-73
trieu ddng.
2. Do thj hda g i n vdi qua trinh ,c6ng nghiep hda va chuyen djch cd cau kinh te theo hudrig hien dai
Thif nhat, dd la sU phat then manh cac khu edng nghiep, khu che xuat cac trung tam dich vu tren dia ban thanh phd, H i Ndi la dia phUdng ed nhieu khu edng'nghiep nhat tren viing kinh te trpng diem Bac Bd (xem hinh 2).
H l u het^ cac KCN Ha Ndi deu nam d cac vj th kha d i e dia ve giao thdng. Cac KCN nam chu yeu ven eac qud'c Id 5 (Ha Ndi - Hai Phdng), dudng eao td'c t h a n g Long - Ndi Bai, Qudc Id 2 (Ha N d i - Lad Cai).
Dieu nay da tap sU ha'p dan cho eac nha d l u tu. Cac khu edng nghieg tren dia ban Ha Ndi ludn the hien si/ vupt trdi ve mpi mat sd vdi' cac khu cdng nghiep eiia cac tirjh trong viing kinh te' trpng diem Bac Bd, vf du nhu: ty le lap d l y dat Hinh 2: Sd lugng va qui mo cac KCN Ha Ndi va cac tinh vung KTTDBB nam 2009
4500 J 4000 - 3500 - 3000 -
Quang Hung Yen VTnh Phuc Ha Ngi Hai Duong Hai Phong Bie Ninh Ninh
SdKCN 'ir- Di^n tich ty nhien
Ngudn: Sd lieu cua ban dieu phdi VKTTDBB
Kinh ty^hat trien
Hinh 3: Ca cau nganh kinh te'Ha Ngl glal doan 1990-2009
1990 2000
3h46ngngNgp •Congnghidp OOjctivvi
2009
Ngudn: tinh toan td nien giam thong ke Ha Ndi 8 5 , 1 % (so vdi binh quan
chung toan viing la 70%); ty le vd'n tren lao ddng dat 34,3 nghin $/lao ddng (so vdi mifc chung ciia tdan viing la 25 nghin); nahg s u i t lao ddng dat 72,3 theu $/lao ddng; SU phat then cac khu cdrig nghi'ep da dem lai cho Ha Ndi khoang 3,5 ty dd la gia trj san xua't nganh cdng nghiep.'
Thif hai, gdp p h l n chuyen djch cd cau kinh te' theo hifdng: giam d i n ty trong gia tri ndng, lam, thuy san trong tdng thu nhap qud'c dan thii dd (GDP) va tang d i n ty trpng cae nganh edng nghiep, xay dLfng, dich vu trong GDP (xem hinh 3).'
Ti/ nam 1990 de'n nay, cd ca'u nganh kinh te' eiia Ha Ndi cd sU chuyen djch kha tfch cue. Nganh dich vu cd xu hL/dng_ giam ty trpng phan anh xu the tang trudhg manh eiia nganh edng nghiep. Vdi ty trong nganh dich ' vu chiem 53,61% (nam 2009), ty trong nganh phi ndng nghiep (cdng nghiep va dich vu) chiem khoang 98%, 'kinh te Ha Ndi dUdc xem nhu d trinh do phat then kha cao xet thep eac tieu chf phan ky phat then kinh te.
Day la ddng gdp dang ke ciia qua trinh dd thj hda gan ket chat che vdi cdng nghiep hda tren dja ban thii dd Ha Ndi.
3. Do thj hda gan lien vdi viec md rong quy mo thu do, tad khong gian thuan ldi bao
dam tinh ben vung cua qua trinh do thj hoa
Ciing vdi ^ qua trinh dd thi hda, viec md rdng khdng gian Ha Ndi'dien ra nhieu l l n , ky hop thif 3 Qud'c hdi khda XII (Ngay 29/5/2008); da thdng qua Nghj quyet ve viec dieu chinh dja gidi hanh chi'nh thanh pho Ha Ndi. J h e o dd thanh phd Ha Ndi md rdng ed dien tfch tU nhien 334.470,02 ha (3.344,7002 km^) va dan sd la ^6.232.940 ngudi. Sau khi md rdng, thanh phd Ha Ndi cd 29 ddn vj hanh chfnh true thudc bao gdm 10 quan, 18 huyen, 1 thj x a - va 580"ddn vj hanh chfnh cap x a - gdm 404 xa, 154^phUdng va 22 thj tra'n.
Viec md rdng Ha Ndi la thue sij^cln thi'e't cho hudng phat then ben vifng thii do, nha't la nhu c l u phat _ trien cdng nghiep va van de bao ve mdi trudng. Thii dd md rdng bao gdm ea tinh cd cac true xuyen tam va dai xanh dan xen cho phep Ha Ndi phat then cac khu mdi ra xa khu trung tam, cd nhung viing dem mau xanh d giifa khu^mdi va thanh phd eu. Cae dai_xanh dd la eac hanh lang dan gid, ddng gdp viec bao ve mdi trudng sinh t h i i . Neu eac dai xanh dd chat hep, thi ddn thuln ehj la dai each 1^, chd'ng dn, chd'ng bui^
Ne'u dai xanh Idn hdn, cd the la mdt trang trai trdng cay an qua, hoac la khu san xua't rau sach, hda tUdi chd thanh phd,
Idn hdn nC/a, cd the tad thanh khu hoac thanh phd ye tinh nhu dang hinh thanh d' Khu Cdng nghe cao Hda Lac.
4. Do thj hda gan vdi moi rong tac pliam vi lan toa qi^a viec hinh thanh va phat trien vii'ng thu do vdi tu, each la
"be dd" cho phat trien Ha Noi Viing Thil dd Ha Ndi dupe hinh thanh theo Quyet dinh 490/Qp-TTg ngay 5/5/2008 bao gdm toan bd ranh ^idi hanh chinh Thii dd va 6 tmh:
VTnh Phuc, Hung Yen, Bac Ninh, Hai DUdng, Ha Nam va Hoa Binh vdi dien tfch tu nhien khoang 13.436km2, ban kfnh anh hudng ti/100-150km. Day se la ddng luc, mdt be dd vii'ng vang cho sU phat trien ciia Ha Ndi cung hhu cac tinh nam trong viing. Cu the: SiJ phat then ciia Vung Thii dd Ha Ndi, ben canh Vung dd thi hat nhan va^phu^can cdn CO Vung phat trien dd'i trgng. Vung phat trien ddi trong ciia Viing Thii dd Ha Ndi (pham vi 30,-60 km) hinh thanh vdi ba tieu viing Idn: Vung doi trgng phia Tay ciia Thil dd Ha Ndi la Hoa Binh; Vung ddi trgng phia Dong va Dong Nam gdm cac tinh ehuye'n tie'p giu'a Ddng bang sdng Hdng vdi viing duyen hai Bac Bd nhu Bac Ninh, Hung Yen, Hai Dudng va Ha Nam; Vung dd'i trong phia Bie va Ddng Bac gdm' cae khu VL/c Bac sdng Hdng, doe theo hanh lang true dudng 18, chu
yeu la ban son dia thudc tinh W i h Phuc va Nam cac tinh Bac Giang, Thai Nguyen va Quang Ninh. Ta't ca se lam cho Ha Ndi cd dieu kien cung nhL/cd trach nhiem quan trong trong phat then va thuc hien su lan toa, lien ket kinh te vdi Vdi cac tmh khac.
III. Tinh chat thie'u ben vOmg trong do thi hda Ha Noi
1. Qua trinh do thi hoa da khong t^io dieu kien cho sU phat trien thanh phd theo xii hudng hien dai va ben viimg trong tUdng lai
(/] Xu hudng phat trien theo chieu rdng cae khu do thj
Khu dan cU, khu dd thj Ha Ndi phln ldn dUdc guy hdach theo kieu lap chd trdng, chi'em da't, nha xudng mdt ta_ng. Od thj "mdt t i n g " khdng bao dam yeu cau ve dp eao va tfnh hien dai. Vi the tinh trang hien nay, nhat la nhung khu dd thj mdi, sifc chifa gan nhu da "can", ya bat d l u cd hien tUdrig tac nghen, cac cd sd ha t i n g ye giao thdng, dudng sa... deu qua tai.
(ii) Md hinh "kinh te mat dudng" ^ the hien ro ret trorig' phat trien cac khu do thj
Hien,nay cac khu dd thi^, KCN' nam qua g i n nhau va bam sat tren cac tuyen giao thdng trong diem, huyet mach da va dang can trd de'n lUu thdng cua nhieu doan, trong dd qud'c Id 5 la mdt dien hinh.
Tren dudhg qud'c'Jd 5, cd tdi 80% cac KCN chl nam each mep dudng khoang 30 m trd xudng. Mac dii khi xay dung giao thdng, quy hoach da tranh di qua cac dd thi nhung cac dja phUdng lai san da't, giao rhat bang da't phat then cac KCN va KDT hmh thanh bam dudng phat then, va nhU vay dudng den dau, nha de'n dd. Hau g_ua dudng 5 da trd thanh "phd 5". Cac lang xa dd thi hda thudng dupe bao hoc bdi cac tuyen glad thdng dd thi. Do dd, khu vuc phfa ngoai nhanh chdng bjJap day bdi nhtifng day nha d chiem mat dd cao sanh vai ciing nhie'u cdng trinh cdng cdng ciia thanh phd.
(Hi) Tinh chat d at, phin nao
thd hien tinh tijphat trong phat trien dd thj
Bieu hien rd net nha't la cac cdng trinh xay dung mpc len
"nhu nam sau, mUa" tai cac khu vUc mdi md nhL/ng khdng tuan theo hoac theo khdng dung cac quy hoach chung, quy hoach chi tiet da dupe duyet. Ha Ndi da ddng loat then khai lap duan khu dd thi (KDT) mdi "mdt each d at, trong dd nhieu duan khdng marig lai hieu qua, gay lang phf da't dai va vd'n d l u tu, nhieu khu dd thi dUdc,quy hoach nhung khdng the lap d l y dupe (vf du KDT mdi Me Linh). Nhieu dd thi, do cdng tac quy hoach chua ed t i m nhin dai han' va diing t i m vdc nen thue te'chua cd dd thj hien dai,'dep nhu mong mud'n. '
Mat khac, giiira phat then dd thj v l phat then KCN cung nhu he thdng giao thdng ya mang ludi djch vu phat then mang nhiing' ye'u td thieu ddng bd.
Nhieu ndi cd KCN nhung lai khdng quy hoach dd thi, nha 'd va ngUdc lai.' Trong cdn sd't phat then dd thj. Ha Ndi nhin gid'ng nhu mdt cdng trUdhg xay dung Idn, kha hdn ddnr Khdng ft cdng trinh cu da bj "pha bd de xay dung pae cdng trinh to Idn hdn va md rdng dudng sa, san bay, thien nhien bj pha huy, da't ndng nghiep bj la'n chiem, nha d ngoai d va ca san golf tren dia bah thanh phd.
(iv) Stf khdng hgpjy trong to chdc kinh te va diem dan cU dd thj
Tren dia ban Ha Ndi, he thd'ng cac dd thi- trung tani chua hinh thanh rhdt each hdp ly, viec dat cac ' khu cdng nghiep, trung tam thUdng mai djch vu, cae khu cdng nghe cao, cac ddn vi cd quan nghien cifu chua thuc sU dUa tren nhung da'u hieu' Ipi the so sanh CLia ti/ng khu v't/c khac nhau tren dja ban thanh phd._
Phan Idn cac cd_sd kinh te cung nhu dan cU van tap trung d nhCfng khu dd thj' truyen thd'ng ma chua cd xu hudng dan ra cac dd thi mdi, hay cac dia danh mdi sap nhap vao Ha Ndi, lam,cho cac dd'thi truyen thdng trd nen qua tai" nhung chua cd bien phap hifu hieu dieu hda qua tnnh tang trudng
dd.
Mac dii phat then kha manh ,spng cac dd thj Viet Nam hien van chua thuc si/ dap ung,dudc nhu c l u xa "hdi hda nha d cho moi dd'i tUdng. Thd'ng ke ciia
U N F P A chd tha'y, hien 25% cU dan thanh thj Ha Ndi khdng dii tien de mua nha d, '20% nha d thanh thj bj xe'p vao loai khdng dat tieu 'chuan. Dac biet, d Ha Noi, khoang 30% dan so cd dien tfch nha d dudi 3m2/ngudi.
Trdng cae khu dd thi mdi, phan ldn da't dai danh phat then quy nha d, xay^dung cac cdng trinh dich vu de ban va cho thue, dien tfch cay xanh, cac khu vui chdi cdng cdng bj thu hep td'i^da de giam bdt suit "dlu tu'ha tang cd sd. Xet ve lau dai, nd lai anh hudng xa'u de'n chat lUdn'g mdi trudng cung nhu chat lupng dich vu xa hdi eiia khu vyc (khu nha dngay'cang bj thie'u dien tfch VUdn hoa, cay'xanh, nha tre, cac tuyen di bd...). Cd sd ha tang xa hdi va ky thuat tai cac khu dan cU dd thj thanh phd nhin chung khdng ddng bd, mang ludi giao thdng trong va ngoai dd thj chua phat then, gay trd ngai chd cac md'i lien thdng giii'a dd thj vdi eac viing lan can cung nhuf vdi boat ddng: lam viec- nghi ngdi- sinh hoat ciia ngudi dan trong dd thj.
2. Phat trien nguon nhan luc khong theo kjp dUdc vdi qua trinh do thj hoa
ThCr nhat, qua trinh dd thi hda da tao ra mdt,ddng di chuyen d 'at dan cif d cac dja phUdng khac vao Ha Ndi. Du kie'n, dan sd Ha Ndi den" 2020 la 8 trieu vdi ty' le dd thi hda la 54%, 2030 len 'tdi 9 trieu va 70%. Tinh trang tang vdt dan so cd hpc d Ha Ndi lam dam them sU mat can' dd'i trdng phan bd dan cU, lap ddng tren pham vi toan qud'c. "Ha Ndi phai ganh chju ap lUc qua tai rat nang ne ve dan so, ap k/c ve tad cdng an viec lam, cho d cho" ngudi dan ngheo, nang cao chat lupng mdi trudng, ve cd sd ha tang ky thuat, ha tang xa hdi. '
Thd hai, (theo sd lieu dieu tra ciia TrUdng Dai hpc kinh te qud'c dan Ha Ndi), hien nay, thanh phd Ha Ndi cd,tdi tren 70% sd ngudi bj thu hdi da't do dd thj hda va xay dt/ng khu do
Kinh tyiiat trien
thi khdng cd trinh dp chuyen mdn. Trong dd, so ngUdi dupe dao tao tay nghe sau khi bi thu hdi d l t chl chiem 0,22%.
Trong dd, Nha nude dao tao 0,03%; ddn vi nhan dat dao tao 0,03%; gia' dinh tu dao tao 0,16%. Hien cd 37,7% sd ngudi bi mat d l t cd thu nhap t h l p hdh so vdi khi eon d l t . Ty le that nghiep trUdc va sau khi thu hdi dat tang tC/ 5,22% len 9,1%; lam thue, xe dm tang ti/
4,76% len 8,4%; budn ban tang tif 10,88% len 13,6% va sd ngudi bi thu hdi d l t dUdc nhan vao lam trong cae khu cdng nghiep chl ed 2,79%.
Nhieu ngL/di sau khi nhan tien den bii, tien h d j r d da sif dung vad viec mua sam phUdng tien di lai, vat dung sinh boat chif khdng chii tam den viec hpc nghe, giai quyet viec lam; cd gia dinh trd nen giau ed sau i<hi nhan tien bdi thudng, nhung chi sau mot vai nam lai rdi vao tinh trang khd khan do thit nghiep. ThUc trang nay chifng td qua triph dp thi hoa Ha Ndi chua gan ket va tac ddng manh me de'n ndng nghiep, hdng thdn, ndng dan.
Tinh trang thie'u viec lam, du thifa lao ddng; su'phan hoa thu nhap y a nhifng khd khan ve ddi sd'ng eiia ngudi ndng dan Ha Ndi ngay cang rd rang hdn.
Thif ba, thie'u tram trpng ngudn nhan luc chat lupng eao, vi the^ khdng dap ifng dUde yeu cau sif dung va phat trien edng nghe cao tren dia ban thanh phd, bat d l u cd sU
"ra di" eiia mdt sd nha d l u tU nude ngoai (hang SONY ddng eifa la dau hieu dang ndi do khdng the ban dupe mat hang chat lupng ky thuat nhu hien nay). Md hinh nang cao chat lupng ngudn nhan lUe hdp ly ma hien nay dd thi Idn eiia nhieu hudc da lam laxay dung eac khu ,"siph dUdng cdng nghiep" de cai tie'n cdng nghe va d i o tao bdi dudng ngudn nhan lUe c h i t JUdng cao chua dupe phat trien tren dia ban thanh phd.
3. Cd sd ha tang dd thj c h u ^ dam b^o cac tieu chuan phat trien dd thj hien dai
Diu tien, phai ke de'n su
khdng ddng bd g\\Ja66 thi hda vdi he thdng Cd sd h a l t i n g giao thdng: (i) tfnh t i t ca cac loai dudng giao thdng thi Ha Ndi mdi chi dat 1,24 km dL/dng/km^, quy d l t danh cho giao thdng r l t ft, chi dat dudi 8% d l t dd thi ( dudi 40% mifc hdp ly cho dd thi), ha t i n g lac h l u , nhd be khdng dap ifng du'dc yeu cau ciia cudc sd'ng, (ii)' Mang ludi dudng giao thdng khdng hdp ly, khdng lien hoan de tao,giao thdng thdng sud't, thie'u' td chife phan judng giao thdng hpp ly; (iii) Ve giao thdng cdng edng Ha Ndi mdi dap ifng ehUa qua 15% nhu c l u di lai; (iv) sU gia tang nhanh ciia cae phUd,ng tien ea nhan ehUa dupe kiem soat, y thifc ciia mot' sd ngudi dan tham gia giao thdng ehUa dupe eao; iin tac giao thdng, tai nan giao thdng, d nhiem mdi trudng cdn dien ra nghiem trpng.
Sau do la sU bat cap ve cd sd ha t i n g cap, thoat nUdc.Ve e l p hudc: Ty le bao phu dich vu d p nude cdn tha'p, binh qiian 70-80%, mdt sd dd thi Idn dat 80-90%, cae thi tran dat ,khoang 50- 60%; tieu chuln e l p nude binh quan 90- 120 l/ngudi/ngay; chat lupng dich vu d p nude chua dn dinh; He thdng e l p nude sach chua bao dam yeu cau chat lupng, ty le dudng d'ng eu dang dL/dc sU dung trong mang lUdi dudng d'ng cap nUdc trong eac dd thj Ha Ndi eurig eao. Mang ludi thoat nL/dc trd nen dang lo ngai hdn ea: Nang lUe thoat nudc tai TP. Ha Ndi hien nay chi dat 35% so vdi nhu c l u , la,m cho hien tupng iing ngap trd thanh nhufng "tham hpa"
doi vai do thi Ha Noi. N l m 1995, Ha Ndi' ed 110' hd vdi hon 2,100 ha, trong tdng dien tfch dat xay dung lO.OOOha, song tren thuc te hien nay da san lap het 30% dien ti'eh hp trong khi dd lai khdng cd hd mdi. Hd Yen S d d u dinh la 130 ha thi hien khdng xay dung dii, trong khu dd thj dU kien cd 30ha hd song nha dau tu van khdng dao. Khu Yen Hoa cd 20 ha mat nude song thue te khdng cd. Khu My Dinh dy kien cd cdng vien va hd khoang lOha song khdng ai lam. Trong quy hoach deu cd
hd song cae chii d l u tu ehi lam nha ma khdng d l u tu dao hd.
4. 6 nhiem mdi trudng ^6 thi f^a Noi trd tha,nh diem
"dipm n d i i g " can trd sU phat trien.
Ji) 6 nhi§m moi trudng nudc trd nen cue ky nghieni trgnq:
he thd'ng thoat nude thai, nUdc mUa cdn yeu kem so vdi quy md dd thi hda, thudng xuyen gay ra img ngap trong m,ua rn- Ua, chat lupng nude, thai deu khdng dat tieu chuan loai B.
Cac kenh, mUdng, sdng thoat nudc nhu cac sdng To Ljch, Kim_ Nguy, Set, LC/ deu bi d n h i l m t,rlm trpng do hang ngay phai tie'p nhan khd'i lupng Idn nude thai sinh boat' va nude thai edng nghiep ehUa qua xif ly (vf du luphg nUdc thai sinh boat, ni/dc thai cdng nghiep trung binh ciia thanh phd Ha Ndi x I p xi 450.000 m-'/ngay.dehn). Cac hd trong ndi_thanh cung deu da bj o nhiem chii ye'u do nUdc thai sinh hoat khdng, qua xif ly va rac thai dd thj dd tryc tie'p vao hd. 9/ 11 khu cdng nghiep cua Ha Ndi chua xay dyng ,hoan chinh he thdng nude thai tap trung.
(2) Ha Noi dang la mgt (trong hai) thanh phd d nhiem nhat ea nuac ve mdi trudng khong khi. Hdn the nUa, Nghien cifu ciia UNFPA cho thay, c h i t lUdng khdng khf tai Ha jsldi cdn thudc vao loai tdi nha't trong khu vyc.Tfnh trijng binh tren toan thanh phd, ndng dp bui gap 1,5 de'n 3 lan tieu ehujh cho phep. Thiet hai do d nhiem khdng khf gay ra dd'i vdi Ha Ndi Udc tfnh khoang 1 ty ddng/ngay, ehUa tfnh den thiet hai ddi vdi ndng nghiep ya d y xanh. Ket qua quan trie moi trudng khdng khf cho thly ndng dp SOj, CO, NOj trong eac KCN deu vUdt tieu chuan cho phep ti/ 2 de'n 6 l l n . Tai eac niit giao thdng Idn, d c diem g i n khu cdng nghiep hoac trong cae khu edng nghiep dang ed chieu hUdng gia tang d nhiem mdi trudng cue bd. Ndng dp bui tai ven cac trijc giao thdng deu da VUdt tieu chuan cho phep. Tai mdt sd lang nghe nhu lang nghe truyen thdng Bat Trang
(Ha Npl), tinh trang d nhiem khdng khf la van de het syc bye xiic.
(ii) O nhiem mdi trudng chat thai ran^ngay cang gia tang do viec mo rdng san xua't cdng nghiep, dd thi boa va myc tieu thu dan cu t i n g len. Cae khu edng nghiep tren dia ban thai khoang 30% tdng lUdng rac thai, edng nghiep ciia thanh phd Ha Ndi. Viec thu gom, van chuyen rac thai chi thuc h i l n trong pham vi ti/ng nha may, viec xif ly chii yeu thyc hien bang eac Id dot tUdng dd'i ddn gian vdi vd',n d l u t y k h a khiem td'n; rac thai ra khdi nha may gan nhU chua dat tieu chuan theo yeu c l u . Ty le thu gom rac thai ran mdi ehi dat 60%.
Dae biet, cae rac thai cdng nghiep nguy hai h l u nhu chua dupe xif ly.
IV. Hudng t^i mot do thj Ha Noi phat trien ben vufng ' 1. Muc tieu phat trien ben vung trong do thi hda Ha Noi
Nhin tdng quat, dd thj hda Ha Ndi theo hudng ben vufng la qua trinh ket hpp chat che, hai hda ciia 3 mat phat trien KT- XH va MT. Muc ti,eu kinh te: dat dupe sy tang trudng cap va dn dinh vdi cd d u ki,nh te hdp ly hien dai; phat trien djch vu - cdng nghiep - ndng nghiep, theo hUdng' Lfu tien cac ITnh v'ye cdng nghe eao, hieu qua kinh te lon, It gay d nhiem MT, phii hdp vdi hdi nhap kinh te qud'c te. Muc tieu x l hdi: xay dyng Thu dd thanh trung tam van hda tieu bieu ciia qud'c gia; xay dyng con ngudi mdi, thyc hien cd,ng bang xa hdi; tap trung giai quyet tinh tra,hg ngheo, te nan xa hdi va giai quyet viec lam. Muc tieu ve mdi trudng:
tfnh toan cac phUdng an do tac ddng ciia con ngudi vdi thien nhien, chpn phUdng ap td'i Lfu nham nahg eao chat lupng sd'ng,cho, eon ngydi, nhifng van bao dam can bang cac he sinh thai.
2. Quan diem chi phd'i qua trinh do thj hda Ha Noi theo hudng benvOmg
(i) Qua trinh dd thi hoa_ phai^
dua tren cac nguyen tac ve phat trien ben vOrng.
Theo quan diem nay, trudc
het td'c dd dd tht hda phai tUPng xifng vdi tdc dp tang trudng kinh te, tranh cac quyet dinh dd thi hda vd cd, dd thj hda d at, d i n den cac dUan dd thi hda thie'u kha thi. Cac nha kinh te da dUa ra, sy "tUdng xifng" nay: neu td'c dp tang GDP 5% thi td'c dd tang dd thi hda chi la 8% thdi. Mdt khfa canh khac, theo quan, diem nay, c l n bap dam tfnh ddng bd trong cac yeu td d u thanh, dd thi, nhat la gii/a tang trudng kinh te dd thj vdi viec phat then he thd'ng ed sd ha t i n g kinh te- ky thuat- xa hdi ciia dd thj.
Theo yeu c l u nay, neu td'c dd tang GDP 7- 8% thi, td'c dp tang cd sd ha t i n g phai dat 3- 4%
(ii) To ehiye phat trien kinh te - xa hdi tren dia ban Ha Ndi phai hudng tdi mdt bdc trarih ve mdt thanh phd hien dai.
Bye tranh ve mdt thanh phd hien dai dupe hinh thanh tren tieu chf hinh hanh vaphat then dd,thi "Ba cao - ba Idn". Quan diem'nay dya trenjap luan chii ye'u la Ha Ndi p,hai' thyc sy la
"bd rriat" eiia ea nudc khdng chi ve'kinh te ma ca trong td chye khdng gian,dd thj.Ha Ndi phai thyc sy trd thanh diem ddng Iyc tang tudng va cd kha n l n g thi'ch Ung vdi tfnh chat tap trung kinh te xa hdi cao va hien dai."Ba eao", dd la: nhan Iyc chat lupng cao, cdng nghe cao, khdng,gian eao; "Ba ldn'' bao gdm: to chye Idn, san xuat Idn va phai cd nhung ngudi ban Idn.
(iii) Qua trinh do thi hoa phai nham dat dugc nhdrig" Uu the nha dd thi hda" trong phat trien thCi dd.
Tfnh "Uu the nhd dd thj hda"
the hien: he thd'ng dd thj phai dupe td chLfc xay dyng "ddng b d ' d e chii d d n g , dap yng nhung yeu c l u eiia sy tap trung kinh te ya xa hdi, nham tao ra cac ye'u to thfch nghi ciia mdi trudng sdng, eiia eon ngudi, ciia cac phUdng tien sinh boat, ciia s y d n djnh cudc song trdng dieu kien kinh t'e, san xua't tap trung hda eao.
Tfnh kinhte nhd dd thi hda cdn the hien d viec da dang hda dd thi cd the nudi dudng viec trao ddi y tuong va edng nghe, kfeh thi'ch sy sang tao Idn hdn, tao
hieu ifng lan tda tri thyc eao hdn va tao sy tang trudng kinh te manh hdn'.
3. Djnh hudng chinh sach do thj' hoa theo hudng ben vCmg trong tUdng lai
Thed quy hoach thanh phd Ha Ndi de'n 2030: Quy md dan sd ciia thil dd Ha Ndi dat 8 trieu ngudi vao nam 2020, ty le dd thi hda dat 54%; dat 9 trieii ngudi vao n l m 2030, ty le dd thj hda dat, de'n 70%. Ha'Ndi se dupe td ehyc khdng gian theo chiim dd thj, bao gdm dd thi trung tam hat nhan va 5 dd thi ve tmh, 13 thj tra'n. Ngoai ra', phat, tri,en cac dd thj ddi trpng de dam trach cae chye n l n g trung tam ciia mdt so nganh dich vu, cdng nghiep cd ban kfnh 50- 60km nhi/ Hai Duong, Hung Yen, Phu Ly, Hda Binh, Viet Tri..,. Vdi quy md la mdt thanh phd Idn,trong top 20 tren the gidi, de bao dam cac yeu c l u ve phat then ben vung, dudi gdc nhin cae khfa canh ve kinh te, c l n hudng cac chi'nh sach dd thi hda Ha Ndi, nha't la cac ehfnh sach ve td chye boat ddnjg va td chye khdng gian kinh te ciia Ha Ndi theo cae ndi dung sau day:
(t) To chifc hoat ddng kinh te trong cac khu dd thj Ha Ndi phu hgp vdi dieu^ kien hinh thanh va phat trien cOa tdng loai dd thj
Theo, quan d,iem dia kinh te mdi, de bao dam tfnh kinh te nhd do thi, can cd,sy,phan edng td chifc san xuat, td chye lao ddng xa hdi theo hdp ly dya the,o quy md va trinh do phat then cung nhU dp day ve thdi gian cae ti/ng loai dd thj tren dia ban Ha Npl. Theo dd:'
- Dpi vdi eac khu dd thj Idn:
bao gdrn dd thj hat nhan, trung tam, d n hud'ng' md hinh to ehyc theo xu hudng phat then da dang hda cap va dinh hudng djch vu nhieu hdn; day cung la ndi/sang tao, phat kie'n, Udm trdng va nudi dudng cac doanh nghiep mdi va loai dan cac nganh da trudng thanh. Cac dd thj Idn, chii,ye'u tap trung vao djch vu, che tao san pham hang hda khdng theo quy chuan, va cae boat ddng nghien edU then khai (R&D).
- Cac dd thi cd quy md trung binh va nhd, bao gdm dd thj ve tinh, cac thi tra'n, dd thj mdi thanh lap, c l n dupe td ehyc ngay ti/ d l u theo hudng chuyen mdn hda sau va san xuat dai tra, quy,md ldn,dd'i vdi cac nganh, san p h I m da trudng thanh. Khi dd cac nganh, eac doanh nghiep ed dieu kien chia se vdi nhau nhung quy trinh san xuat tUdng ty, hoac sy chuyen mdn hda, sif dung tfnh kinh te nhd chuyen mdn hda sau theo quy trin,h cu_ng d p va tieu thu san pham lan cho nhau.
(ii) Chinh saeh phat trien do thi cua thanh phd can co su phan biet doi vai tdng loai dd thi. Cae chi'nh saeh phai dya tren nhung dac diem k h l c nhau ve lich sif hinh thanh va phat then ciia tyng loai dd thj de thyc hien viec uu'tien va phd'i hpp hdp ly.
- Dd'i vdi cae khu vyc bat d l u dd thj hda, muc,tieu phai la hd trd sy chuyen ddi ty nhien giufa ndng thdn va thanh thi.
- Cac khu dd thj hda d giai doan giua, sy t i n g truong manh me d dd thi gay ra sy t i e nghen ngay cang tang, can ed chinh sach tap trung giam sy t i e nghen va khoang each kinh te, sif dung tfnh kinh te nhd mang ludi, bao gdm d l u tu cao cd sd ha tang de tang cudng tfnh lien ket ben trong khu dd thi va khuye'n khi'ch cac quyet dinh lya chpn ,dia ban hoat ddng ed hieu qua ve mat xa hdi ciia cac ddn vj kinh te!
- Dd'i vdi cac,khu vyc dd thj hda phat trien d trinh'dp cao,' dieu quan trong la cae chinh sach d n tap trung vao phat trien he thdng khu dan,eu sinh sd'ng hien dai, bao dam tieu chf dd thj phat then theo chieu cap va chieu sau, bao dann van de mdi trudng va chat lUdng cudc sd'ng.
(Hi) Cac chinh saeh dau tu hudng tdi quan diem phat trien hien dai, ben vCfng, ddng bd ve cau true kinh te- xa hgi vi ca sd ha ting
Qua trinh dd, thj hda ndi rieng va phat then,Ha Ndi ndi chung phai ,bao dam cho Ha Ndi phat trien d'n dinh va ben
vung kinh te; trinh dd dan tri va ngudn nhan Iyc; trinh dp quan ly dp thj; dich vu dd thj;' cd sd ha tang ky thuat va xa'hdi; dd thj sinh thai. JVlat khac ph,ai chii trpng de'n viec phat trien dd thi Ha Ndi trong ,sy hdp tac phdi hdp va phat trien ddng bd vdi Viing Thii dd, Viing ddng bang sd,ng Hdng theo tieu chf phat trien ben vUng, trong dd Ha Ndi ed vj tri la dd thj hat nhan, ddng vai trd chii dad. Vi vay, cac chfnh saeh dd thj hda Ha Ndi phai tap trng vao xay dyng va then khai co hieu qua c l e chUdng trinh chUdng tnnh phat trien kinh te-xa hdi tren tyng Unh vyc va chUdng trinh v e x a y dyng, phat trien va qijan ly dd thi, trong dd Uu tien d l u tu ha t i n g , hinh thanh vanh dai xanh bao quanh trung tam dd thi hat nhan va lien i<e't dd thj ve tinh; phd'i hpp cae tinh, thanh phd trong viihg cd ke hoach phat trien cac loai hinh djch yu, du ljch, thUdng mai, y te,' dao tap, edng nghiep... Dau tube thdng cung cap nude saeh, trienkhai edng nghe xif ly nudc thai, chuyen xU ly rac thai thep cdng nghe tien tie'n va tai che, tai sU dung VL/a cd tfnh phuc vu tifng dd thi va d vung. De dat dupe muc tieu tren, qua trinh ban hanh cac quyet dinh, chUdng trinh, chi'nh saeh, quy hoach va ke hoach hanh ddng... phai ddng bd, ket hop hieu qua cap ye'u to' ngan han, dai han ve kinh te-xa hdi-mdi trudng va bao dam sy tham gia rdng rai eiia cdng ddng trong d c v l n de lien _ quan. Cac cap ,chfnh quyen phai giam sat, kiem tra hoat ddng quy hoach dd thj va xay diing, cai tao theo quy hoach, dao tao phat trien ngudn nhan lye di, ddi vdi cai thien he thdng td ehyc quy hoach va quan ly dd thi eac cap, tren ed sd ed sy phd'i hdp ddng bd ciia cae nganh chu'e nang, d c tinh, thanh phd lan can, yiee phat trien, dd thj ben viing d t h i l dd va ca viing', khu vyc.
4. Mot so chinh s^ch giai quyet cac " n u t cd c h a i "
trong dd thj hda Ha Ndi:
- Chinh sach bao dam viec lam cho dan cu do thi, dac biet la ting lap ngudi lao dgng
Thanh phd Ha Ndi md rdng vdi dan sd g i n 6.4 trieu (43%
dan sd thanh thi) gdm 29 ddn vj hanh ehfnh true thude (10 quan, 18 huyen,'1 thj xa) vdi tdng sd 577 ddn vi hanh chi'nh cap xa, phudnjg, thi tra'n.
Khdng nhung the, Ha Ndi mdi nam cdn tren 3 trieu khach vang lai, khach dii lich....
Trong sd eU dan tren," theo thd'ng ke hien nay thi lao ddng ndng nghiep" xa'p xi 32%, cdng nghiep- xay dyng khoang 31,%, cdn lai la dich vu. Dan eU sd'ng tren dia bah Ha ndi ed sy khac biet Idn ve thu nhap, ye nhap cu". Vifa qua, thed dieu tra eiia tap chf Business Week, danh saeh 55 thanh phd cd mdi trudng lam viec kem (tren ed sd xem xet d c tieu chf nhu; d nhiem, nguy cd benh tat, b i t tien ve dich vu va cung c'ap hang hda, rilii rp cho ngUdi lad ddng...) da xe'p Ha Ndi thy 11 tren 20 thanh p,hd kem. Vi the, theo quan diem dia dan cU mdi thi dii la dan cU chinh thyc, ngudi nhap cy, ngUdi ngheo, thu nhap thlp deu c l n dupe tie'p can vdi ndi d thfch hpp vdi viec l l m va vdi dich vu tUdng thi'ch, nhat la d c viec lam tai cac thj trudng lao ddng thanh thi khdng ehfnh thyc nham bao dam viec lam cho mpi ngudi dan.
,- Chinh sach phat then ca sa casd ha ting giao thdng va nha a dd thi
De giai quyet van de bye xue trude mat va lau dai, nham hudng tdi xay dyng Thii dp hien dai,, ddi hdi tr'ude het phai phat trien toan dien, ben vUng he thd'ng giao thdng dd thj.
Cijng vdi viec khai thac td'i da va hieu qua ket d u ha t l n ^ giao thdng hien ed, e l h phai tap trung cac ngudn Iyc de dau tu nang d p va xay dyng mdi cac cdng trinh giao thdng ddng bd, hien dai, lien ket hdjD ly eac phUdng thdc van tai giua dd thi ya ndng thdn, dap Ung nhu d u giao thdng ndi viing, qud'c gia va qudc te cung nhu giao thdng ndi dd.
Phat trien m,ang ludi' giao thdng e,ln phai phii hop vdi tdng the khdng gian viihg Thii dd, ddng bd voi quy hoach cac khu hanh chi'nh, dan cu edng vien, mat nude, viing bao tdn
khu phd cd... dam bao tfnh ket ndi vdi cae dd thi ve tinh, bao tdn phat trien d e gia tri van hoa, ljch sy, kie'n triic, khdng gian xanh, d n h quan dd thi.
Do dd, c l n uu tien xay dung cae vanh dai giao thdng ddi ngoai (vanh dai 4), vanh dai lien ket cae dd thi ve tinh (vanh dai 5), cac,tuyen dudng vanh dai xanh de ket ndi cac khu dd thj (giua vanh dai 3 va 4, vanh d i i 4 ya 5), cae du an xay dyng c l u Idn qua sdng Hdng ciing nhu cac dy an ve ha t l n ^ giao thdng khac. Cae giai phap chi'nh sach tren nham tan dung Ipi the nhd mang ludi trong dd thi hda
Chfnh saeh xay d,yng mang ludi nha,d dd thj, de bao dam quan diem "dan dan vao cac dp thj mdi va dd thj ve tinh", c l n tap trung vao, d c , h u d n g chfnh: (i) Dieu chinh giam ya cha'm dift hien tupng phat trie'n he thd'ng nha chung cy trong d e khu trung tam. Dieu nay cung la tat yeu khach quan bdi ne'u cy c h i t tai mai len khu trung tam,, cudi ciing, chi'nh cae chii d l u tu cung se thiet hai bdi iin t i e giao thdng, qua tai ha t i n g la khdng the tranh khdi;'(ii) Dd'i v,di cac khu chung eU eu, khi d i tao, c l n thyc hien chii trUdng bao ,darn nghiem ngat cae yeu c l u ve quy chuan, tieu chuan xay dyng dd thj nhu mat dp xay difng, ty le d l t danh eh,o giao thdng, cay xanh... de tifng bude hoan thien dp thj van minh, hien dai; (iii) can khuyen khich eac dii an d l u ty ddng bd, cac khu nha eao t i n g tai cle khu dd thj mdi giua vanh dai 3 va vanh dai 4 va cae do thi ve tinh de,dap,yng nhu d u ve nha d, giam tai cho dd thj trung tam.
- Chinh sach nham hudng tdi mdt thu do than thien moi trudng
Day la mdt dinh hudng m,a cac thil dd hien'dai phat trien ben vung trong giii doan hien nay dang hudng tdi. Chi'nh sach hudng tdi thanh,phd than thien bao gdm cac yeu td: mgt la, chinh sach nham phat trien thanh phd xanh, thanh phd sinh thai, vdi eon sd 60 % tdng dien tich la nhUng viing xanh.
De thuc hien muc tieu nay. Ha
Ndi c l n phai cd chi'nh sach bao ve nghiem ngat "vanh dai xanh",' phai quan ly nghiem ngat viec d l u tU xay ,dyng ngdai v i n h dai 4 de bao ve vanh dai xanh cii,a thii dd_.
Ciing vdi dd, c l n bao tdn, giu gin cac hd nudc, c h i m dift cae du an quy rnd hang nghin ha hi'en dang nam trong vanh dai xanh. l-iai la, chinh sach dd thj hda gan lien,vdi bao tdn di sari va giu gin d n h quan. ,Ha Ndi da ed qua trinh,phat trien hang nghin nam, bdi vay trong td chye khdng gian phai dat dimg t i m ye'u td van hda,, bao tdn di san. Bao tdn di san va d n h quan, khdng ehi lam cho thanh phd trd nen than thien ma chi'nh eac yeu td nay^ lai la nhung "ed may in tien" on dinh cho phat trien k i n h t e . Mdt thanh p h d hien dai gan bd hai hda vdi ty nhien, lich sif chi'nh la tao mdi trudng sdng than thien cho tat ca mpi ngUdi.
- Chinh saeh nang eao ehat lugng ngudn nhan luc
Phat trien ngudn nhan lye c h i t lupng eao chi'nh la viin dap cho ngudn "van nhan Iyc"
ngay cang manh, lam ,be dd VUng chic chd phat trien ben VUng Ha Ndi trong qua trinh do thi hda hien tai va tUdng lai. De thiic hien chi'nh saeh phat then ngudn nhan lye chat lupng cao, d n :
(i) Xac dinh loai lao ddng chit lypng eao c l n uli tien, ba,o gdrh: dpi ngu doanh ,nhan gidi ed trinh dp eao de hdi nhap qudc te cd hieu qua, dpi ngii can bd hoach dinh chi'nh sach ed trinh dp cao, dpi ngu nhung ngudi lap trinh, che tao rd bdt, che tad thiet bj ty ddng hoa; dpi ngu nhung ngudi nghien cyu sang che cdng nghe mdi trong nhung ITnh vyc then chd't, dpi ngu giao vien phd thdng, giang vien dai hoc ed chat l,upng nhieu mat ngang vdi chuln myc, khu vi/e trong cae trudng nam trong eac viing trpng diem.
(ii) Oa dang hpa phUdng thyc dao tad ngudn nhan lUc chat lupng' eao, theo dd c l n hinh thinh va tap trung d l u tu phat then eac trung tam dao tao chat lUdng eao, bao gdm cae trudng dai hoc hang d l u ca nudc, eac trung tam, vien
nghien cyu, khu cdng "nghe eao. Coi trpng md rdng hinh thyc dao tao phan tan, ket hpp giua ehfnh quyen dia phUdng vdi cac KCfsl, thyc hien dao tao tryc tie'p, Md hinh nang cao chat lupng ngudn nhan lye hdp ly nhat hien nay la xay dyng eac khu "sinh dudng edng nghiep" khu "nudi dudng edng nghiep" de d i tie'n edng nghe.
(iii) Chinh saeh thu hiit ngudn nhan life chat lugng eao td ben ngoai vung: Cd ed che, ehfnh saeh td't nham tao dieu kien de thu hiit cae nha quan ly gidi, cac chuyen gia khoa hpc, cdng nhan ed tay nghe eao, lao ddng cd kinh nghiem... den sinh sdng va lao ddng tai thanh phd. Ban hanh eu the eac che dp, chi'nh sach ve lUdng, phu d p va eac Lfu dai khac de thu hiit nhan tai va lao ddng ky thuat ti/ cac viing de'n cdng tac va lam viec lau dai d Ha Ndi. Ban hanh mdt che dp Uu dai ddi vdi sd can bd gidi, nha't la can bd gidi ti/ ndi khac de'n, sd sinh vien gidi ra trudng ve edng tac d Ha Ndi.D
Tai lieu tham khao:
1, N g u y l n Quang Thai, Ngo Thang Loi, Phat then ben vOng 6 Viet Nam, NXB Lao dong - xa hoi, 2007,
2, Nguyen Van Nam, Ngo Thang Loi,Chinh sach phat trien ben viJng cac vung kinh te trong diem d VN,NXB Thong tin truyen thong, 2010,
3, Le Du phong, anh hUdng cua do thi hoa den nong thon ngoai thanh Ha Noi, NXB Chinh tri quoc gia 2005,
4, Tai lieu Hoi thao quoc te "Ha Noi: thanh pho than thien va song tot cho cong dong" (ngay 1-2/7/2009, Hoi Quy hoach Phat trien do thi Viet Nam),
5, Tai lieu Hoi thao quoc te Phat trien ben vu'ng giao thong do thi Ha Noi ngay 25/6/2010 (Hoi khoa hpc ky thuat cau dUdng Viet Nam),
