CHINH SfiCH C6NH TRfiNH Cdfi LIEN MINH CH^CI W:
MUC TIEU V A TAC DONG
Chinh sach canh tranh ciia EU bao gom nhung ndi dung nhu: Chinh sach chdng dgc quyen va lam dung vj tri ddc quyen cua cac doanh nghiep (ke ca doanh nghiep nha nudc va doanh nghiep tu nhan); Chinh sach kiem soat hd trg nha nudc va Chinh sach thuc day tu do hoa... . Chinh sach canh tranh la co sd phap ly quan trgng cho viec canh tranh tu do cdng bang giua cac doanh nghiep trong cac ITnh vuc, khuyen khich cac doanh nghiep nang ddng trong san xuat va kinh doanh, dat quyen Igi cua ngu'di tieu diing la nhting ndi dung CO' ban trong qua trinh tang cudng lien ket khu vuc, hoan thien thj trudng thdng nhat ciia EU. Do do, chinh sach canh tranh ciia EU khdng ngii'ng dugc dieu chinh cho phii hgp vdi muc tieu va cac ndi dung hdi nhap.
vua dam bao tang cudng lien ket ndi Khdi, vua dam bao nang cao vj the cua EU trong thuong mai qudc te.
Qua trinh dieu chinh chinh sach canh tranh ciia EU khdng chi tac ddng tdi ban than cac nudc thanh vien ma cdn cd tac ddng nhat dinh tdi cac ddi tac kinh te ciia EU. Cu the:
' Xem ihC-m bai viCl cua TS. Nguyen An Ha. Chinh .•idch canh tranh cua Lien minh Chdu Au: Nhirng thdch thirc doi vdi qud trinh ma rang. Tap clii Nghien cuu Chau Au. so 6. 2003.
Ths. Dang Minh Dire Vien Nghien cieu Chau Au
I. Chfnh sdch canh tranh ciia Lien minh Chdu Au dugc dieu ehinh lien tuc nham thuc hien muc tieu thiie day qud trinh lien ket d Lien minh Chdu Au
Chinh xuat phat tu viec dieu tiet canh tranh dam bao qua trinh tu do hoa kinh te nen nhung dieu chinh chinh sach canh tranh cua EU nham thuc thi cac muc tieu:
Thir nhdt: Bdo ve thi trirdng. Trong mdt nen kinh te ludn tdn tai nhung doanh nghiep cd quy md Idn nhd khac nhau. Cac doanh nghiep ldn ludn cd xu hudng ban che canh tranh: khi nam giu' dgc quyen, hg de dang tim kiem lgi nhuan hon la viec phai khdng ngung tim each sang tao de dua ra thj trudng nhung san pham tdt hon vdi gia re hon. Cac chuyen gia kinh te da chung minh mdt dieu la khi da cd quyen luc thj trudng trong tay (nam giu' vj tri dgc quyen hoac it ra la vj tri thdng ITnh), doanh nghiep se tim each thu Igi nhuan mdt each nhieu nhat bang each tang gia eua san pham. Liic dd, quy luat gia trj, quy luat cung cau - nhirng quy luat co' ban cua nen kinh te thj trudng, se bj lam sai lech. De dn djnh nen kinh te, bao ve eanh tranh tren thi trudng, nha nudc phai su' dung nhieu bien phap, trong dd cd viee kiem soat cac doanh nghiep dgc quyen hoac cd vj tri thdng ITnh thj trudng (dd la cac quy djnh ve
16
NGHIEN CQU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°8 (107).2009thoa thuan ban che canh tranh, lam dung vj tri thdng ITnh, tap trung kinh te).
Thir hai: Bdo vi doanh nghiep tham gia canh tranh tren thi trudng. De tim kiem tdi da Igi nhuan, khdng it doanh nghiep da su' dung mgi bien phap, ke ca cac bien phap khdng lanh manh (dem pha, ndi xau ddi thu canh tranh, gay rdi loan boat ddng cua doanh nghiep canh tranh, xam pham bi mat kinh doanh...). Trong trudng hgp nay, Luat Canh tranh cd nhiem vu bao ve cac phap nhan kinh te chdng lai cac hanh vi canh tranh khdng lanh manh. Dd la cac quy dinh ve canh tranh khdng lanh manh, cac quy djnh cam phan biet ddi xu, minh bach trong quan he thuong mai.
Thic ba: Bdo ve ngudi tieu dimg. Luat Canh tranh ndi rieng va chinh sach canh tranh ndi chung ciia EU cd muc dich tao lap mgt mdi trudng canh tranh lanh manh ma ngudi hu'dng Igi dau tien ciia canh tranh lanh manh khdng ai khac chinh la ngudi tieu diing, vi he qua eua canh tranh lanh manh bao gid ciing la viec cac doanh nghiep ludn phai khdng ngung cai tiin ky thuat, nang cao chat lugng va ha gia thanh san pham dl thu hut khach hang.
2. Chinh sdch cgnh tranh cua EU la
"cong cu" phdp ly diiu chinh nhitng linh vuc mang tinh dpc quyin, mang tinh bao hp cao von dpc quyen nhd nudc trudc day nhu linh vuc nang luffng, buu chinh viin thong vd giao thong van tdi
Cac nude thanh vien khdng dugc tiep tuc sir dung cac rao can phi thue quan cung nhu hd trg nha nude nham duy tri vi tri dgc quyen trong nhii'ng ITnh vuc khdng can thiet phai duy tri nham cung cap djch vu cho khach hang hgp ly hon va bao dam co cau thi tru'dng cdng bang hon ddi vdi nhiJng nudc nhd. Day la mgt tien trinh phuc tap, ed nhieu phe phan tir cac nudc thanh vien cflng nhu cac tap doan doanh nghiep nha nudc.
Tuy nhien, cac nudc deu phai cai td chinh sach dieu tiet trong khu vuc dgc quyen tu nhien, nang cao hieu qua canh tranh bang cae chuong trinh tu nhan boa va tu do hoa. Viec xoa bd ddc quyen tu nhien da tao ra su nang ddng trong ITnh vuc dich vu, dem lai Igi ich to Idn cho ngudi tieu dung cung nhu cai thien sue eanh tranh cua ca Cgng ddng. Hien nay, chinh sach tu do boa cua EU da va dang tiep tuc tap trung vao mgt sd ITnh vuc nhu:
nang lugng, vien thdng, xay dung eo sd ha tang... nham md cua thj trudng canh tranh giua eac nude thanh vien. Dieu chinh ehinh saeh tu do hda trong mdt sd ITnh vuc nhu nang lugng, vien thdng, giao thdng van tai la nhu cau can thiet de thuc hien mue tieu tu do hda thuong mai cua EU. Chinh sach nang lugng, vien thdng va giao thdng van tai cd ndi dung rat rgng, lien quan din nhilu ITnh vuc khac nhau nhu mdi trudng, an ninh va chinh trj. Dieu nay gdp phin thiic diy ban che dgc quyen nha nudc trong cac ITnh vuc nay, ddng thdi gdp phin thuc diy canh tranh va gdp phan tu do lien kit kinh tl d EU.
(fitinh saeh canli trtmh. 17
3. Dieu chinh chinh sdch kiem sodt ho trp nha nudc, trong do tap trung vdo cdc linh vuc chinh sdch nong nghiep, phdt trien vimg, nghien cuu vd phdt trien, phdt trien ngudn nhdn luc... giiip cho EU thuc hien muc tieu chien lupc Lisbon (2000) Id Lien minh Chdu Au trir thdnh mpt nen kinh te tri thirc niing dpng, cgnh tranh nhat the gidi trong thap ky tdi.
Viec gia nhap Lien minh Chau Au ciia 12 nudc thanh vien mdi dat ra nhirng van de thach thuc Idn ddi vdi cac qudc gia chau Au trong bdi canh toan cau hoa va hgi nhap kinh te the gidi, do la nang cao sire canh tranh ciia cac nen kinh te khu vuc va thiic day tang trudng ben vu'ng. Vi the, tai FIdi nghj Lisbon (2000), cac nha lanh dao EU da nhan manh ring, su thjnh virgng ciia EU trong tuong lai phu thudc vao viec xay dung mgt nen kinh te tri thirc, phat trien va chia .se cdng nghe mdi, nhu ciu phat trien va bao ve quyen sd huu tri tue, diu tu vao boat ddng nghien ciru va phat triln (R&D), giam trg cap, hd trg cac doanh nghiep viia va nhd... Vi the, EU da dieu chinh cac chinh sach canh tranh trong bdi canh toan cau boa va ddng thdi thuc day qua trinh loai bd cac rao can, xay dung va ddi thoai vdi cac ddi tac tren the gidi nham tao san choi binh dang, thiic day phat trien thuong mai toan cau ndi chung va giua cac ddi tac eiia EU ndi rieng.
Chinh sach canh tranh cua EU da cd nhung dilu chinh tich cue, mdt mat thiic day phat triln tu do hoa thj trudng ciia ca khdi, mat khac lam tang sue canh tranh ciia nen
kinh te EU tren the gidi. EU da dieu chinh mdt loat cac chinh sach nhu chdng ddc quyen. Viec thuc hien chinh sach chdng ddc quyen sap nhap tai cac qudc gia EU ndi rieng va EU ndi chung phai ddi mat vdi rat nhieu khd khan. Muc tieu ciia chinh sach chdng ddc quyen la nham xay dung mdi trudng canh tranh binh dang cho tat mgi doanh nghiep, duy tri trat tu thj trudng, chdng hanh vi lam dung dgc quyen. Van de la phai lam thi nao de vua thuc hien tdt chinh sach chdng dgc quyen vira cd the xay dung va phat trien cac tap doan kinh te vung manh trong mdi qudc gia, trong ngi Khdi va cac tap doan kinh te da qudc gia nham thiic day su tang trirdng kinh te, dam bao Igi ich cho ngirdi tieu diing. Vice dieu chinh Luat va chinh sach canh tranh nham dua ra cac dieu khoan ngan chan nd, khdng cho nd lam dung cac quyen vdi Igi the ddc quyen. Tuc la luat phap ciia mgt nudc chi ngan chan tac hai ciia dgc quyen ddi vdi nen kinh te - xa hdi, cdn cac mat khdng gay hai ciia ddc quyen thi van dugc phep duy tri.
Cac nen kinh te thudc Lien minh Chau Au da phat trien nhanh chdng nhd cac chinh sach md cua thj trudng cho canh tranh tu ben ngoai, giam bdt su can thiep ciia nha nudc vao nen kinh te va tien hanh cac cai each ve CO cau. Thir nhdt. Cat giam thue quan la mgt cdng cu quan trgng ciia EU nham nang cao kha nang canh tranh ciia thj trudng ndi Khdi.
Cac hang hda chat lugng cao hon va gia thanh re hon se dao thai cac cdng ty boat dgng khdng cd hieu qua ra khdi thj trudng va
18
NGHIEN CGU CHAU AU • EUROPEAN STUDIES REVIEW N°8 (107).2009yeu cau cac cdng ty cdn lai phai cd phuong thiic san xuat mdi cd hieu qua cao. Thir hai, Tu do hda gia ca la yeu td chu chdt de cae nen kinh te EU thuc hien nhung ap lire thj tru'dng ddi vdi tat ca cac nha san xuat, tu nhu'ng nha san xuat hang tieu diing den cac nha san xuat nang lugng. Xda bd hd trg cung nhu cho phep cac san pham nudc ngoai gia nhap thj trudng ma khdng gap phai bat ky trd ngai nao ve tu do canh tranh. Thir ba. Qua trinh tu nhan boa, giam bdt vai trd cua nha nudc trong viec kiem tra giam sat eac cdng cu san xuat cung cho phep cac cdng ty phan Orng mgt each cd hieu qua va kjp thdi trudc tinh chu ky ciia thj trudng. Tu nhan hda cung cho phep nha nudc giam bdt ganh nang ngan sach do eac cdng ty lam an thua Io, thu hut cac nha dau tu nude ngoai dau tu vao eac nen kinh te trong khu vuc. Thir tu, Viee giam bdt anh hudng cua nha nude ddi vdi cac quyet djnh luat phap la dieu kien tien quyet de xay dung mdt nen kinh te thj trudng.
4. Chinh sdch cgnh tranh da "vupt"
qua khuon kho d tdm khu vuc, EU dd mong muon xdy dung mot chi'nh sdch cgnh tranh trong khuon kho To chuc Thuang mgi The gidi. Viet Nam noi rieng vd 150 nudc thdnh vien khdc cua To chuc Thuffng mgi The gidi cdn phdi tiep tuc nghien cuu vd cimg tiep tuc dam phdn nham xdy dung mpt chinh sdch cgnh tranh (cff chi gidi quyet chung ve chong dpc quyin, hd trg nhd nudc.) thuc su hieu qua d khudn khd
WTO.
Cung vdi xu hudng hdi nhap va lien ket tren the gidi dang dien ra manh me, viec dua ra che do canh tranh chung cho cac nudc nhu de xuat cua EU khdng phai khdng cd ly. Rat nhieu nudc hien nay, nhat la nhung nudc dang phat trien van ehua cd che do hay mgt chinh sach canh tranh hoan chinh. Day vira la thuan lgi do cac nudc deu mong mudn hoan thien chinh sach canh tranh ciia minh, nhung ddng thdi cung la nhflng khd khan - viec ap dung mgt che do canh tranh chung khdng phai de dang ddi vdi nhu'ng nude chua hoan thien co so phap ly cho van de canh tranh.
Thuc chat, EU mudn gan van de thuong mai vdi canh tranh va mudn cd cac chinh saeh canh tranh de phuc vu phat trien thuong mai va tu do hda thuong mai tren the gidi.
Nhflng nguyen tac cua WTO da de cap tdi nhieu van de khac nhau tir thuong mai hang hda, dich vu, mua sam cua chinh phii, cho den dau tu cd lien quan den thuong mai, quyen sd huu tri tue..., nhung eac vin dl cd lien quan den su canh tranh van cdn md nhat, chua dugc quan tam. Vi vay, doi vdi vin dl eanh tranh, cac nudc van ehua cd sir gan ket, do dd hieu qua thuc thi cac chinh sach canh tranh d cae nudc cung rat kem, va dieu dd can trd nhieu den cac boat dgng thuong mai chung.
Cac quy tac canh tranh la mdt phan quan trgng cua chien luge thue day thuong mai cua EU bang viec hd trg md cira hudng tdi cac thj trudng ben ngoai cho cac nha xuat khau EU. EU da y thirc dugc tam quan trgng
(fhinh sAch canh tranh...
cua van de nay va da cd thdi gian dai thiic day cac quy tac canh tranh trong cac dam phan thuong mai quoc tl. Chiln luge phat trien cua EU la nham dat dugc su ddng thuan qudc te ve chinh sach canh tranh theo nhung net CO ban cua md hinh EU - nhu nd dugc the hien trong Dieu 81-87 ciia Hiep udc EU.
Nhung quy tae nay se ngan chan cac chinh phu khac cho phep cac "mdc ngoac", dgc quyen trong nudc va cac hoat dgng thuong mai khdng cdng bang khac va ehung cung se ngan can hoae gay khd khan hon cho cac chinh phu khi dua ra nhflng trg giup cho cac hang trong nudc cua hg hoac cd nhung hd trg bat ki nao dd de bao ve cac hang cua hg khdi su canh tranh qudc te.
Mgt hiep djnh da phuong ve chinh sach canh tranh la mong mudn rat Idn ciia nhieu nudc. Tuy nhien, do cd nhung quan diem khac nhau rat rd ve van de nay, nen di den mdt hiep djnh trong khudn khd WTO bao gdm 150 thanh vien cdn la dieu xa vdi. Thap ky nay (sau khi Vdng dam phan Doha khep lai hoac bj bd quen), trien vgng nhat dd la dat dugc hiep djnh nhieu ben giua mdt nhdm cac nudc thanh vien cua WTO. Trong gidi ban ciia hiep djnh nhieu ben dd, se rat quan trgng khi cd mdt sd nude dang phat trien van tiep tuc tham gia. Mgt hiep djnh dugc dat dudi bao trg cua WTO se cd the giai quyet dugc mgt sd vin dl ve Igi ich cua cac nudc dang phat triln, nhu la ddc quyen xuat khau va khi'a canh chdng eanh tranh ciia nhung vu mua lai va sap nhap ldn... De di den mdt ket thiic lac quan, chuong trinh chinh sach canh
tranh dudi WTO cd tinh xay dung la phai bao quat ca lgi ich cua cac nude phat trien va dang phat trien.
Vai trd cua chinh sach canh tranh la rat quan trgng. Cac rao can thuong mai hien nay hay nhflng dd vd eiia cac vdng dam phan thuo'ng mai toan cau ndi chung vdi cac ddi tac ACP hay cac nudc ASEAN (cac nudc dang phat trien trong ASEAN) la do gap van de ve canh tranh (thuong mai khdng cdng bang). Ndi bat nhat la thuong mai cac san pham dugc trg cap, cu the la san pham ndng nghiep. Day la van de dang gay nhieu tranh cai giua cac nude dang phat trien va cac nudc phat trien, la nguyen nhan sd mgt can trd dam phan thuong mai trong WTO. Cac nudc phat trien .nhu EU, My hien dang trg cap rat Ion cho ndng dan cung nhu nhflng nha xuat khau san pham ndng nghiep ciia hg.
Chinh vi the hang hda cua cac nudc dang phat trien rat khd cd the tham nhap thj tru'dng EU. Cac nudc dang phat trien cho day la nhflng hanh vi can trd canh tranh, thuc hien che do thuong mai khdng cdng bang, gay thiet hai ldn cho hg.
5. Trudc nhitng khd khdn trong viec xay dung chinh sdch cgnh tranh d cdp todn cdu, EU da cd nhung dieu ehinh thong qua dam phdn hdng ede hiep dinh hffp tdc song phuang. Dieu ndy gidp cho EU vd cdc ddi tdc dam phdn xdy dung dugc moi trudng cgnh tranh vd cff che gidi quyit hieu qud, gdp phan thuc day sue cgnh tranh eiia hdng hda hai ben trong do cd cdc nude dang phdt trien, (cd Viet Nam).
20 NGHIEN CCfU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°8 (107).2009
Trong quan he vdi cac nude, EU da de xuit dua quy djnh eanh tranh la mgt trong nhflng ndi dung dam phan trong quan he song phuong va da phuong, vi du nhu trong ndi dung dam phan hiep dinh song phuong mdi vdi cac nude ACP, Trung Qudc, hay Hiep djnh FTA giua EU - ASEAN da cd dieu khoan canh tranh. Day la cdng cu quan trgng trong thuc day trao ddi tu do thuong mai hang boa, cat giam cac rao can lien quan den thuong mai, giam trg cap nha nudc...
Cd the thay, nhung dieu chinh ve chinh sach canh tranh cua EU da cd tac ddng rat ldn den quan he tdi cac nude. Chdng dgc quyen qudc gia khdng the nao dieu chinh dugc boat ddng cua cac tap doan xuyen qudc gia, bdi nhung tap doan nay nam ngoai bien gidi qudc gia nhung cd the tac dgng ddc quyen d bat ky thj tru'dng ndi dja nao. Cac nirdc dang phat trien de bj nhung loai hanh dgng phi canh tranh gay tdn hai khi tham gia thuong mai da phuong hoac song phuong.
Chinh sach canh tranh ndi chung va Luat Canh tranh ndi rieng cua EU va cae nude giup chdng lai cac hanh vi dgc quyen, gdp phan giup cac nudc dang phat trien tu do boa nen kinh te cua minh. Do dd, ehinh sach canh tranh cua EU la nhan td quan trgng thuc day quan he kinh tl - thuong mai cua cac nude dang phat trien, cu the: (I) Cac nudc dang phat trien cd nhieu doanh nghiep Idn chiem ITnh cac nganh cdng nghiep dac biet, thudng la do chinh sach ciia chinh phu va do thdi quen cua qua khu. Khi nhflng doanh nghiep dd dugc tu nhan boa, hg se khdng
thich cd sir canh tranh nao ndi len ddi vdi san phim ciia minh va se hanh dgng de ngan chan nhap khau hoac phan phdi cac san phim canh tranh. Cac nha chuc trach thi hanh luat phap se la ngudi ngan chan nhfl'ng hanh ddng nhu thi dl dam bao rang viec md cua bien gidi de budn ban se mang lai su canh tranh thuc su hieu qua tren thj trudng trong nudc. (2) Chi'nh sach chdng ddc quyen ddi vdi cac doanh nghiep Idn cd the khien cac bd phan tach ra tu doanh nghiep cu se hgp tac hon la eanh tranh vdi nhau tren thj trudng. Su hgp tac nay cd the dien ra dudi hinh thuc nhung thoa thuan cacten. Nhflng thoa thuan nhu vay cd the dugc hd trg bdi viec hinh thanh cac hiep hgi ma thanh vien la nhung bd phan mdi cua chinh doanh nghiep cii trudc kia. Vdi nhung hanh vi lam dung ciia cac doanh nghiep thdng trj, neu ket qua cua tu do boa la viee lien ket de thdng ITnh thj trudng ehu khdng phai la canh tranh thi bao nhieu lgi ich cua tu do boa se khdng the den dugc vdi ngudi dan thudng. (3) Ngudi dan d cac nude dang phat trien cd the phai ddi mat vdi nhung bat dn ve kinh te do tu do
boa gay ra. )b-
6. Chinh sdch cgnh tranh ciia EU cd tdc dpng tdi quan he kinh te - thuong mgi vdi Viet Nam
Quan he giua chinh sach canh tranh va chinh sach thuong mai ngay cang chat che va ludn trd thanh chu de trong cac cudc dam phan thuong mai song phuong hien nay d EU.
Vi the, de tang cudng hop tac toan dien giua Viet Nam-EU tren tat ca cac ITnh vuc, Viet
&iinh sdch canh trtmh. 21
Nam va EU da va dang bat dau khdi ddng dam phan Hiep djnh Ddi tac va Hgp tac (PCA). Muc tieu cua Hiep djnh PCA giua hai phia la tang cudng hgp tac tren tat ca cac ITnh vuc nhu chinh trj, kinh te, van hoa - xa hdi, trong do cd cac chinh sach canh tranh.
Xay dung khung chinh sach canh tranh nham dam bao tiep tuc qua trinh cai each cac ITnh vuc, giam trg cap, vj tri thdng ITnh thj trudng... dam bao tiep tuc thuc day va md rgng quan he hgp tac giua hai ben, dac biet la tao dieu kien cho hang boa va djch vu ciia hai phia cd the tham nhap de dang d thj trudng ciia nhau va hang boa djch vu hai ben cd the tranh che tai do vi pham Luat Canh tranh ciia EU va Viet Nam. Ngoai ra, viec ky Hiep djnh PCA giua Viet Nam - EU se cd Igi gian tiep tu yeu cau ciia cac quy djnh ciia Hiep djnh ve viec cai each he thdng thuong mai, bao dam tinh thdng nhat cua cac chinh sach thuong mai va cac bd luat cua Viet Nam eho phu hgp vdi he thdng thuong mai qudc te. Cac quy djnh trong Hiep djnh mdi nay se loai bd dan nhung bat hgp ly thuong mai, thue day cai thien he thdng kinh te va day nhanh qua trinh chuyen sang nen kinh te thj trudng.
Cd the ndi, chinh sach eanh tranh cua EU da cd nhung dieu chinh tich cue: mdt mat thiic day phat trien tu do hoa thj trudng cua ca khdi, mat khac lam tang sire eanh tranh ciia nin kinh te EU tren the gidi. EU da dieu chinh mdt loat cac chinh sach nhu chdng dgc quyen, sap nhap, trg cap nha nudc, trong dd muc tieu trgng tam cua Lien
minh Chau Au la su dung cdng cu chinh sach chdng ddc quyen chii yeu nham xay dung mdi trudng canh tranh binh dang cho tat mgi doanh nghiep, duy tri trat tu thj trudng, chdng hanh vi lam dung ddc quyen... sao cho viia thuc hien tdt chinh sach chdng dgc quyen vua cd the xay dung va phat trien cac tap doan kinh te vfl'ng manh trong mdi qudc gia, trong ndi Khdi va cac tap doan kinh te da qudc gia nham thuc day su tang trudng kinh te, dam bao lgi ich cho ngudi tieu diing, ddng thdi hai hda vdi xu the lien ket va tu do hda thuong mai trong khudn khd toan cau.
Tai lieu tham khao
1. Nguyen Quang Thuan va Nguyen An Ha, Cdc nude Ddng Au gia nhdp Lien minh Chdu Au vd nhitng tdc dgng ldi Viet Nam. NXB Khoa hgc xa hdi. Ha Ngi. 2005.
2. Nguyen Huu Huyen, Ludl Cgnh tranh ctia Phdp vd Lien minh Chdu Au, NXB Tu phap. Ha Ngi, 2004.
3. Carlo Altomonte va Mario Nava, Kinh te vd chinh sdch ciia EU md rdng, NXB Chinh trj Qudc gia. Ha Ngi, 2004.
4. Bui Huy Khoat, Chinh sdch cgnh tranh vd viec bdo ve thuong mdi ciia Lien hiep Chdu Au, Tap chi Nghien cuu Chau Au, sd 1,2004.
5. Nguyen An Ha, Chinh sdch cgnh tranh ciia Lien minh Chdu Au : Nhimg thdch thirc ddi vdi qud trinh md rang, Tap chi Nghien ciiu Chau Au, sd 6, 2003.
22
NGHIEN COU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°8 (107).20096. Saul Estrin va Peter Holmes, Compettion and Economic Intergration in the Europe, Edward Elgar Publishing Limited, 1998.
7. Michelle Cini va Lee McGowan, Competition policy in the European Union, Palgrave Macmillan, 1998.
8. D. G. Goyder, EC Competition law.
Sweet & Maxwell Limitted, 2001.
9. Conor Quiley va Anthony M.Collins, EC State Aid Law and Policy, Hart Publishing, 2003.
10. Simon Bishop va Mike Walker, The Economics of EC Competition Law:
Concepts, Application and Measurement, Sweet & Maxwell Limitted, 2002.
ll.Sanoussi Bilal va Mareelo Olarreaga, Regionalism, Competition Policy and Abuse of Dominant Position, http://www.eipa.eu/files/repositorv/product/9 8wOI.pdf
12. Wolfgang Kerber va Simonetta Vezzoso, EU Competition Policy, Vertical Restraints, and Innovation: An Analysis from an Evolutionary Perspective,
http://eprints.biblio.unitn.it/arehive/0000092 3/01 /2004-14-Kerber-Vezzoso.pdf
13. Federico Etro (2006), Compettion Policy: Toward a new Approach,
http://www.intertic.org/Policy%20Papers/EC J.pdf
14. Jonathan Evans (2001), Reform of EU competition policy,
http://www.pubIicservice.co.Uk/pdf/europe/a utumn200I/p88.Ddf
15. Peter Holmes, Trade and
Competition policy: At the WTO issues for Developing Countries, , , ., ..„,,,j.
http://www.competition-
regulation.org.uk/conferences/mcrcarr03/pho Imes.pdf .. -
16. Fiona Wishlade (1997), £C Competition Policy and Regional Aid: An Agenda for the Year 2000? .. ; , http://www.eprc.strath.ac.uk/eprc/Document s/PDF fiIes/R25ECCompPol&RegAid.pdf
17. Olivier Bertrand va Mare Ivaldi (2006), European Competition Policy in International Markets,
www.intertic.org/Conference/Toulouse.pdf 18. Olivier Cadot, Jean-Marie Grether va Jaime de Melo, Trade and competition policy: Where do we stand?,
http://www.unige.ch/ses/ecopo/demeIo/PoIic vPapers/TRCOMP.pdf
19. Alasdair Murray, Jill Johnstone.
Consumers and EU competition policy.
http://www.ncc.org.uk/nccpdf/poIdocs/NCC 095ft EU competition.pdf
