QUAN HE VIET NAM - CHAU AU
QUAN H i KINH TE VIET NAM • LIEN BANG NGA (2001-2010)
rfrf;n ; f! ( PGS. TS. Nguyen Sinh Cue
Hoi Lien hiep Khoa hoc va Ky thuat Viet Nam
O'j J O '
<:ij -JKO yfic
) r,ij-j I ) i i :
Bdi canh
Cdng hoa xa hdi chu nghia (CHXHCN) Viet Nam va Cdng hoa Lien bang (CHLB) Nga la hai nude ed truyen thdng quan he hgp tac hiru nghi va toan dien tir thdi Lien Xd cii.
Do nhirng bien ddng chinh tri - xa hdi phiic tap tir phia Nga sau khi che do XHCN d Lien Xd cii sup dd (1991), quan he giiia hai nude tam thdi lang xudng. Hai nude chi thuc sir gia tang trd lai quan he hgp tac phat trien toan dien, dac biet la trong ITnh vuc kinh te ke tir sau chuyen tham Viet Nam cua Tdng thdng Lien bang Nga V. Putin tir ngay 28/2/2001 din 2/3/2001. Tren co sd "Tuyen bd chung ve quan he ddi tac chien luge", cac hiep dinh hgp tac phat trien ve nhieu linh vuc, trudc het la quan he ngoai giao da dugc ky kit. Trong gkn 10 nam qua (2001-2010), quan he ngoai giao giiia 2 nude da ed budc phat trien toan dien vdi cac chuyen tham cap Nha nude. Nhan Idi mdi cua Tdng thong V.Putin, Chii tich nude Trin Diic Luong sang tham chinh thiic LB Nga. Tai cugc hdi dam cap cao tai Moscow, hai nguyen thu qudc gia danh gia rat cao kit qua cua chuyin di nay vi dugc tiln hanh vai hdm sau khi
Tdng thdng Putin nham chiic nhiem ky thii hai cua minh. Chu tich Tran Diic Luong la nguyen thii qudc gia dau tien sang tham chinh thiic LB Nga nhan dip Tdng thdng nham chiic.
Chii tich nude Tran Diic Luong da hdi dam vdi Tdng thdng Putin, tiep kien Thii tudng Chinh phii Fradkov, Chu tich Vien Duma qudc gia Nga, qua dd ban bac phuong hudng CO ban ve phat trien quan he hiiu nghi va hgp tac nhieu mat giiia Nga va Viet Nam vao nhiing nam trudc mat. Dieu het siic quan trgng la hai ben da khang dinh lai quyet tam phat trien quan he ddi tac chien luge hai nude, phat trien ca ve chieu rgng lan chieu sau, hgp tac kinh te, thuong mai, van hda, du lich, thi thao. Dua vao phae hga dat dugc tai cugc hdi dam cap nguyen thu qudc gia tai Moscow, chinh phii, cac bd nganh lien quan cua Viet Nam va Nga tiep tuc vach ra ke hoach cu thi, nhimg du thao, van kien ma Nga da thuc hien tai Viet Nam va Viet Nam se thue hien tai Nga.
D I CU thi hoa phuong hudng dd, cac cugc tham viing cap chinh phii hai nude vdi sir tham gia cua cac bd trudng lien tilp dien
60
NGHIEN COU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°l 1 (122).2010ra. Sir kien Thu tudng Lien bang Nga Mikhail Fradkop da cd chuyen tham, lam viec tai Viet Nam va giiia hai nude da ky ket mot sd hiep dinh hgp tac phat trien, trong dd cd cac linh vuc kinh te, thuong mai va dau tu, da tao da thiic day quan he kinh te giiia hai nude phat trien manh hon niia.
Trong chuyen tham Nga lan dau tien, Thii tudng Viet Nam Nguyen Tan Diing da hdi dam vdi Thu tudng Lien bang Nga M.E.
Fradkov. Tai cugc hdi dam, Thu tudng M.E.
Fradkov khang dinh lai: Chinh phu LB Nga ludn coi trgng viec phat trien quan he hiiu nghi hgp tac vdi Viet Nam theo tinh than ddi tac chien luge. Hai thu tudng da thao luan nhiing bien phap nham trien khai cd hieu qua danh muc kiem tra cac nhiem vu uu tien nham thiic day quan he ddi tac chien luge ma hai ben da thdng nhat sau chuyen tham Viet Nam cua Tdng thdng LB Nga V. Putin lan thii hai (du hdi nghi cap cao APEC thang 11/2006), trong dd chii trgng tdi nhiing du an trong cac ITnh vuc dau khi, nang lugng, khai khoang, thuong mai, cdng - ndng nghiep, khoa hgc - ky thuat, van hda, giao due.
Tai budi hdi kien vdi Thii tudng Nguyen Tan Diing, Tdng thdng Nga Putin danh gia cao ket qua hdi dam giira thu tudng hai nude va nhimg van kien, thda thuan da ky nhan chuyen tham trong cac ITnh vuc ddi ngoai, kinh te-thuong mai va dau tu, nhat la ve hgp tac dau khi, vien thdng, co khi, che tao may va nang lugng... Tdng thdng Putin khang dinh: Nga coi trgng tang cudng quan he ddi tac chiln luge vdi Viet Nam, rat quan tam tdi
viec nang cao hieu qua va hgp tac sau rgng vdi Viet Nam trong cac ITnh vuc hai ben cd kinh nghiem va tiem nang, nham dua quan he kinh te-thuong mai, dau tu len ngang tam vdi quan he chinh tri rat tdt dep giira hai nude.
Nhiing nam gan day, quan he ngoai giao giira hai nude cd budc phat trien mdi dugc danh dau bang cac chuyen tham cap nguyen thii qudc gia cua Chu tich nude Nguyen Minh Triet va Tdng Bi thu Ndng Diie Manh tai CHLB Nga theo ldi mdi cua Tdng thdng Dmitry Medvedev. Tai cugc hdi dam cap cao giiia hai nude tai Moscow, Tdng Bi thu Ndng Diic Manh va Tdng thdng Dmitry Medvedev bay td vui mirng trudc su phat trien toan dien cua mdi quan he ddi tac chiln luge Viet Nam - Lien bang Nga tren tat ca cac ITnh vuc, gdp phan cung co hda binh, an ninh va thiic day hgp tac, phat triln trong khu vuc Chau A-Thai Binh Duong va tren the gidi. Hai nha lanh dao khing dinh, kl thira truyin thdng 60 nam quan he Viet Nam - Lien bang Nga, chuyin tham ikn nay cua Tdng Bi thu Ndng Diic Manh la dip tdt dl hai ben nhin lai giai doan hgp tac g^n 10 nam ke tir khi hai nude xac lap quan he doi tac chiln luge; ddng thdi cung nhau trao ddi vl phuong hudng Idn thue day quan he hgp tac toan dien, nhat la trong ITnh vuc kinh tl- thuong mai va dau tu cho giai doan tilp theo.
2. Quan he kinh tk Viet - Nga 2001- 2010
Quan he thirang mai
Kim ngach thuang mai hai chieu giiia
hai nude thdi ky 2001-2010 udt tang trung
binh 15%/nam, trong dd thdi ky 2001-2005 tang binh quan 12%/nam, thdi ky 2006-2010 datl7%/nam.
cac so lieu thdng ke tir Bd Cdng thuang Viet Nam cho thay, neu nam 2000 tdng kim ngach xuat nhap khau (KNXNK) giiia hai nude chi dat 367,1 trieu USD, trong dd Viet Nam xuat khau sang Nga la 122,5 trieu USD, nhap khau tir Nga 244,6 trieu USD, thi den nam 2004 da tang den cac con sd tuong ling sau: 887,3 trieu USD, tang 142% so vdi nam 2000. Trong dd, Viet Nam xuat khau sang Nga dat 216,1 trieu USD, tang 77%; nhap khau tir Nga 671,2 trieu USD, tang 174%.
Nam 2005, cac con so tuong ling la 1,02 ty USD, tang 15,4%; xuat khiu 252 trieu USD, tang 17%; nhap khau 766 trieu USD, tang
14,1% so nam 2004. Nam 2009, mac dii chiu anh hudng ciia khiing hoang kinh te toan cau, song kim ngach thuong mai hai chieu vln dat hon 1,82 ty USD, tang 80% (800 trieu USD) so vdi nam 2005, trong dd xuat khau sang Nga dat 414,9 trieu USD, tang 64,7% (163 trieu USD) va nhap khiu dat 1.414,7 trieu USD, tang 84,6% (648 trieu USD).
LTdc tinh nam 2010, tong KNXNK hai nude se dat tren 2,32 ty USD, tang 28% (500 trieu USD) so vdi nam 2009, trong dd xuat khau dat 755 trieu USD, tang 82,3%, nhap khau dat 1,75 ty USD, tang 24,1%. Thue tl 6 thang dau nam 2010 da chiing minh kha nang dd la hien thue. Sd lieu thdng ke cua Tdng cue Hai quan cho thay, trong 6 thang dau nam 2010, tdng kim ngach budn ban hai
chieu giiia Viet Nam - Nga dat 808 trieu USD, chiem 1,1% tdng kim ngach xuat nhap khau cua Viet Nam vdi tat ca cac nude cd quan he thuang mai. Kim ngach xuat khau cua Viet Nam sang thi trudng Nga dat tren 300 trieu USD, tang manh 65,9% so vdi cung ky nam trudc va chiem 0.9% tong kim ngach xuat khau ciia Viet Nam. Thiiy san thugc nhdm hang cd gia tri xuat khau sang Nga tang manh. Nga la thi trudng xuat khau hang hda Idn thir 24 cua Viet Nam, trong khi do d chieu ngugc lai, Nga la ngudn hang nhap khau Idn thii 14 cua cac doanh nghiep Viet Nam. Nhu vay, tinh tdng the trong 6 thang dau nam 2010, Nga la ddi tac tliuong mai Idn thii 20 ciia Viet Nam. Nguyen nhan chinh khien kim ngach xuat khau sang thi trudng Nga tang manh trong 6 thang dau nam 2010 la do tri gia xuat khau cua mot sd mat hang sang thi trudng nay tang dot bien nhu hang thuy san, cao su, dau thd cac loai, ca phe, hat dieu, may vi tinh, san pham dien tir va linh kien. Chi tinh rieng 6 nhdm hang nay, kim ngach tang da ddng gdp 81,8 trieu USD trong tdng sd 119 trieu USD tang them cua kim ngach xuat khau sang Nga 6 thang qua va xu hudng nay cdn tiep tuc trong 6 thang cudi nam.
Kim ngach nhap khau ciia Viet Nam tir thi trudng Nga trong hai quy dau nam nay dat 508 trieu USD, giam 20,6% so vdi ciing ky nam 2009, chu ylu do tri gia nhap khau mot sd nhdm hang chu luc giam manh nhu:
sat thep cac loai giam 130 trieu USD; xang dau cac loai giam 66,8 trieu USD; phan bdn
62
NGHIEN COU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°l 1 (122).2010giam 12,9 trieu USD; nhien lieu bay giam 11,8 trieu USD; san pham tir sat thep giam hon 6 trieu USD...
Ve CO cau hang hda trao ddi giiia hai nude nhin chung 10 nam qua la kha dn dinh va deu theo hudng phat huy dugc cac lgi the so sanh ciia timg nude. Nga da xuat sang Viet Nam chii yeu thep can, cac may mdc thiet bi cdng nghiep, dtd va phu tiing dtd, phan bdn... Viet Nam da xuat sang Nga chii yeu hang tieu dung may mac, giay dep, thii cdng my nghe, tap hda, cac loai ndng lam, hai san nhu rau qua, lac dd, ca phe, cao su, tdm, ca... Tuy nhien cho den nay can can thuang mai nhap sieu van la ve phia Viet Nam. Miie nhap sieu nam 2005 la 515 trieu USD, nam 2008 la 297 trieu USD va nam 2009 len tdi 1 ty USD, udc tinh nam 2010 cd kha nang dat gan bang nam 2009.
Mac dii quan he thuong mai song phuong Viet - Nga da cd tien trien kha quan nhu vay song neu so vdi nhu cau va tiem nang phat trien cua ca hai nude thi van edn chua tuong xiing. KNXNK giiia hai nude mdi chi chiem mot ty trgng rat nhd trong tdng kim ngach ngoai thuong ciia mdi nude (cua Nga chiem 0,3%) va cua Viet Nam la khoang 1,5%)). So sanh vdi quan he thuong mai Nga - Trung, Viet Nam - EU, Viet - Trung, hay Viet - My thi tdc do tang trudng thuong mai hai chieu Nga - Viet cdn qua thap. Nam 2009, tdng kim ngach budn ban song phuong Viet Nam - EU la 14,8 ty USD;
Viet - My tren 14,0 ty USD; Viet - Trung Qudc la 21 ty USD... Neu so sanh quan he
thuong mai Viet - Nga vdi quan he thuong mai giura Nga va Thai Lan, KNXNK hai chieu Nga - Viet van cdn thap hon, trong khi nhu da biet, Nga (Lien Xd cii trudc day) vdi Viet Nam vdn da la nhirng ban hang thuang mai truyen thdng cd nhieu tuong ddng vdi nhau. Vdi ket qua nay, muc tieu de ra theo Nghi quyet cua Khda hgp thii 13 Uy ban Lien chinh phu Viet-Nga ve hgp tac kinh te- thuong mai va khoa hge-ky thuat (thang
10/2009) nang kim ngach thuang mai hai chieu len 3 ty USD nam 2010 da khdng dat dugc va trien vgng dat 10 ty USD vao nam 2020 ciing rat khd khan va mudn dat dugc ciing can nhieu giai phap tich cue va ddng bo ciia ca hai nude.
Nguyen nhan cua tinh hinh tren chii ylu la do giira hai nude van cdn cd nhung rao can do trinh do phat trien kinh tl thi trudng theo xu hudng tu do hoa thuang mai con thap d ca tam VT md nha nude va ca tam vi md cac doanh nghiep.
De dat muc tieu nay, ca hai nude dIu
can phan dau tuan thu cac thdng le thuang
mai qudc te, tien tdi xoa bd hit cac rao can
thuang mai dl tu do hoa thuong mai tang
cao. Nhiing thu tuc rudm ra vl hai quan,
nhung can trd vl thanh toan XNK phai
nhanh chdng xoa bd tao dilu kien cho cac
hoat ddng thuong mai song phuong Viet-
Nga khdng ngimg tang len. Duong nhien dl
dat nhu vay, ca hai nude dIu phai phin dSu
nang cao kha nang canh tranh hang hoa vdi
cac ddi tac thuong mai khac trong eiing khii
APEC. Viet Nam phai canh tra.^h manh hon
vdi Trung Qudc ve hang may mac, thuc pham; gao Viet Nam se phai tiep tuc canh tranh vdi gao Thai Lan; cao su Viet Nam se phai canh tranh vdi cao su Inddnexia... Cdn phia Nga lai phai canh tranh vdi Trung Quoc. Han Qudc, Nhat Ban... ve viec xuat sang Viet Nam cac san pham may mdc thiet bi cdng nghiep... Cd nghTa la khd khan, thach thirc ddi vdi quan he thuang mai Viet- Nga cdn rat nhieu, ddi hdi ca hai nude deu phai cd thien chi, cimg nd luc phan dau de vugt qua, dac biet la ve phia Viet Nam, vi trinh do phat trien kinh te va thuang mai cua Viet Nam hien nay tuy cd cao hon trudc song van edn thap hon nhieu so vdi trinh do phat trien kinh te va kinh nghiem thuong mai ciia Nga. ni,-;: *
Hffp tdc dau tw ' •'•
Ve hgp tac dau tu giiia hai nude nhirng nam gan day cd budc phat trien tich cue.
Giai doan 2001-2007, sd du an va vdn FDl ciia Nga tai Viet Nam rat it: sd vdn dang ky nam 2004 la 38,3 trieu USD, nam 2006 14,5 trieu USD, nam 2007 12 trieu USD va tir 1989-2007 chi cd 100 trieu USD. Tir nam 2008, Lien bang Nga cd 59 du an vdi tdng vdn dang ky dat 376,36 trieu USD va vdn thuc hien dat tren 233 trieu USD, dung vi tri thir 25 trong tdng sd cac qudc gia va viing lanh thd dau tu vao Viet Nam. Cac du an cua Nga tap trung vao cac ITnh vuc trdng va che bien cao su, van tai bien, san xuat vat lieu xay dung, che bien thue pham, dau khi...
Nam 2009, tuy bi tac ddng cua suy thoai kinh te, nhung Nga van cd 2 du an dau tu mdi vao Viet Nam vdi tdng vdn dang ky dat
329,8 trieu USD, dimg thii 5 trong sd 35 nude cd dau tu true tiep tai Viet Nam trong nam 2009. Tinh chung tir 1989-2009, Nga cd 17 du an FDI vdi vdn dang ky dat 2321,7 trieu USD. Cac du an FDI ciia Nga chii yeu hgp tac trong cac ITnh vuc nhu: dau khi, thuy dien, nhiet dien, than - khoang san, khai thac cac md bdxit, than va cac ngudn thuy dien va xay dung tai Viet Nam mot td hgp san xuat, che bien nhdm...
Quan he dau tu giira Viet Nam va LB Nga nhiing nam qua cdn dugc danh dau qua cac du an FDI ciia Viet Nam tai LB Nga. Sd du an va sd vdn FDI ciia Viet Nam tai LB Nga tang dkn: Thdi ky 1989- 2000 cd 34,3 trieu USD; 2001- 2007 cd 44 trieu USD;
2008-2009 cd 867 trieu USD. Tinh chung tir 1989 - 2009, Viet Nam cd 18 du an vdi sd vdn dang ky lai LB Nga la 945,3 trieu USD (chua ke du an ngan hang), dimg thir 3 ve sd vdn FDI ciia Viet Nam d nude ngoai, sau CHDCN Lao va Campuchia. Danh gia chung, dau tu cua Viet Nam sang Nga trong vai nam trd lai day (tir 2008-2010) da tang nhanh, tir chd chi cd 12 du an vdi sd vdn khoang 100 trieu USD, nay da tang len 18 du an vdi tdng sd vdn dau tu la 1,7 ty USD, (gdm cac du an Idn trong ITnh vuc dau khi, ngan hang, thuong mai va dich vu).
Tuy dat dugc nhiing tien bd trong hgp tac dau tu tir ca hai phia, song nhiing ket qua dat dugc cdn rat khiem tdn so vdi tiem nang va thi manh cua moi nude va chua tuong xung vdi quan he ddi tac chien luge.
64
NGHIEN CCrU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°l 1 (122).2010Nguyen nhcin: Mac dii phia Viet Nam
ludn tim kiem co hdi, de xuat hgp tac, lien doanh san xuat tai Viet Nam va chuyen giao cdng nghe trong cac ITnh vuc cdng nghiep ma Nga cd the manh nhu che tao may, thiet bi van chuyen, thiet bi nang lugng, luyen kim, khai thac md, nhung cho tdi nay hgp tac Viet - Nga ve eo ban van chi ke thira cac du an, nhimg dinh hudng va hinh thiic da cd tir thdi Lien Xd cii, chua hinh thanh dugc du an nao mdi cd tam cd qudc gia. Ben canh dd, tham gia quan he dau tu hai ben chu yeu van la cac doanh nghiep nhd va vira vdi quy md nang lire ngudn vdn cd han, cdn ngai khd, de chimg qua miic nhiing riii ro, chua manh dan di sau tim hieu nam bat thdng tin, nhu cau hgp tac, tan dung co hdi, huy ddng ngudn vdn, diing cam vugt qua nhiing rao can ve tam ly de hgp tac vdi nhau.
Quan he du licit'. Sd lugng lugt khach
du lich Nga den Viet Nam nam 2005 dat 24,9 nghin lugt ngudi, nam 2006 la 28,8 nghin, nam 2007 la 43,3 nghin, nam 2008 la 49,0 nghin, nam 2009 la 55,2 nghin lugt ngudi. Tuy lugng khach cdn khiem tdn so vdi tiem nang nhung cd xu hudng tang dan qua cac nam la dau hien dang mimg.
3. Trien vong
Vdi nhirng thanh tuu hai nude da dat dugc trong 10 nam dau thuc hien quan he doi tac chiln luge, quan he kinh te giiia hai nude Viet Nam - Lien bang Nga da dugc nang len tam cao mdi vdi xu the ben viing, toan dien ca vl bl rgng va chieu sau, nam
sau cao hon nam trudc. Quan he chinh tri, ngoai giao khdng ngimg dugc cung ed va phat trien thdng qua cac cugc tham vieng cap cao giiia cac nha lanh dao hai nude nhirng nam qua va cac nam tdi, nhat la chuyen tham Viet Nam cua Tdng thdng Dmitry Medvedev vao thang 10/2010. Vdi quan he truyen thdng vdn cd cua ca hai dan tdc sau 60 nam hai nude thiet lap quan he ngoai giao (1950- 2010), chiing ta tin tudng, quan he kinh te song phuong se tiep tuc phat trien toan dien va viing chac. Du bao, tdng KNXNK giiia hai nude nhiing nam 2010 - 2020 da dat toe do tang trudng binh quan 20% (so vdi 15%
2001-2010). va nhu vay, cd thi nam 2015 se dat khoang 5 ty USD va nam 2020 se dat 10 ty USD nhu muc tieu de ra theo Nghi quyet cua Khda hgp thir 13 Uy ban Lien chinh phu Viet-Nga ve hgp tac kinh te-thuong mai va khoa hge-ky thuat (thang 10/2009):
Ve dau tu, von FDI cua Nga tai Viet
Nam den nam 2015 du bao se dat miic 6-7 ty
USD, va vdn FDI cua Viet Nam tai Nga
ciing se dat miie 4-5 ty USD. Co sd cua cac
du bao nay la tiem nang va thi manh ciia ca
hai nude rat Idn va chic chan se dugc phat
huy theo tinh than ddi tac chiln luge vdi sir
tham gia cua Chinh phu va cua cac bo,
nganh, dia phuong va nhat la cua cac doanh
nghiep thugc mgi nganh, ITnh vuc va thanh
phan kinh te. D I biln cac triln vgng thanh
hien thuc c^n cd he thdng cac giai phap tich
cue va ddng bd. Cdc gidi phdp chUyiu id:
- Phia chinh phii Viet Nam can cd co che hd trg cac doanh nghiep dau tu cdng nghe, thiet bi hien dai de cd the nang cao siic canh tranh san pham ciia minh tren thi trudng Nga, tap trung vao viec nang cao chat lugng, ha gia thanh san pham xuat khau, dau tu thich hgp cho quang ba thuang hieu.
Ddng thdi, tap trung phat trien hgp tac cd hieu qua trong cac ITnh vuc cdng nghiep miii nhgn ma phia Lien bang Nga cd the manh;
xay dung ca che, chinh sach ciia Nha nude de hd trg, thiic day quan he kinh te vdi Nga.
•\Y\Hu,i. Ve phia Nga, de nghi cac doanh nghiep Nga can ddi mdi each thirc tiep can de hgp tac, dau tu tai Viet Nam. Cue Kiem dich ddng thuc vat (Bd Ndng nghiep Nga) can tiep tuc thao dd va tien tdi dd bd hoan toan lenh cam nhap thuy, hai san ddi vdi cac doanh nghiep ciia Viet Nam va tang them cac cang nhap khau mat hang tren, ddng thdi tao dieu kien thuan lgi cho cac nha nhap khau Nga nhap khau thuy, hai san, che, ca phe, rau qua tuai... ciia Viet Nam.
- De chuan bi cho ke hoach phat trien ngudn dien chay than giai doan 2006- 2015, Viet Nam ciing de nghi phia Nga tao dieu kien cho EVN va Vinacomin cd the mua than theo hgp ddng dai han vdi cac cdng ty khai thac, san xuat than viing Xibiri, hoac lien doanh vdi doanh nghiep Nga khai thac md than tai Nga va xuat khau ve Viet Nam.
Nga tich cue tham gia vao cdng ddng cac nha tai tro ODA cho Viet Nam. trudc het de
khdi phuc, cai tao cac cdng trinh hgp tac trudc day giiia hai nude, tien tdi thuc hien cac du an hgp tac phat trien thuang mai, dau tu du lich.
- Nga ciing can uu tien viec cung cap nguyen lieu luyen kim cho Viet Nam nhu phoi thep, thep phe, than md, than coc, cac san pham thep dat biet khac va hgp tac vdi Tdng cdng ty Thep Viet Nam dau tu xay dung nha may thep dac biet tai Viet Nam.
Hgp tac dau tu thanh lap nha may lien doanh san xuat may keo nlid (4 banh, ddng co tir 24-40 HP) tai Viet Nam.
Tai lieu tham khao
1. Nien giam thdng ke cac nam 2001- 2009.
2. Bdo cao tinh hinh kinh te-xa hoi ndm 2009 vd 9 thdng ddu ndm 2010. Tdng cue thdng ke.
3. Trung tam Thdng tin thuong mai, Bg Cdng thuong Viet Nam nam 2009 va 9 thang nam 2010.
4. Cue Dau tu nude ngoai, Bd Ke hoach va Dau tu. Bdo cdo ndm 2009 vd 9 thdng 2010.
5. Dien dan kinh te Viet Nam - Lien bang Nga vdi chu de "Doi tdc chien luac - Hap tdc toan dien". Bao dien tir Dang Cdng san Viet Nam. Ngay 02/10/2010.
6. Quan he kinh te Viet - Nga trong boi cdnh quoc te moi. Trung tam thdng tin Khoa hgc va Cdng nghe Qudc gia. (Vista) Ban tin sd 19/2004. / ,,.. .
