CHINH TR! - AN NINH CHAU AU
NGHICN CI/U, K H A O SAT KHUNG HOflNG NO CONG CHAU AU TRI ITnUfl vn CHLB Dl/C
PGS. TS. Dinh Cong Tuan Vien Nghien ctru Chdu Au
Nham trien khai d^ tai nghien curu khoa hpc d p nha nuoc KX 01.09/11-15 "Khiing hoang ng c6ng a mot s6 nuoc Lien minh Chau Au va bai hoc kinh nghiem cho Viet Nam" do PGS.TS. Dinh Cong Tu4n. T6ng bien tap Tap chi Nghien cuu Chau Au Iam chu nhiem, theo quyet dinh sd 8I0/QD- BKHCN ciia Bo Khoa hoc Cong nghe ky ngay 26/4/2013 ve viec cho phep cii doan cong tac nuoc ngoai bao gom 5 thanh vien den Italia va CHLB Due khao sat nghien cuu khoa hgc trong 10 ngay, nhan loi moi cua GS.TS. Javier Jevilla Diaz, Vien trudng Vien Nghien ciru Dia Kinh te Van hoa, truong Dai hgc tong hgp Hanover, CHLB Due va GS.TS. Pietro Masina, khoa Xa hgi, truoTig Dai hgc tong hgp Orientale, Napoli, Italia, Chii tjch Vien Han lam Khoa hgc Xa hgi Vi?t Nam da ki quyet dinh so 668/QD - KHXH ngay 9/5/2013 cu doan can bg di cong tac tai Italia va CHLB Due tu ngay 20 dSn 30/6/2013. Doan bao gdm:
1) PGS.TS. Dinh Cong Tuan, Tong bien tap Tap chi Nghien cuu Chau Au, Vi^n Han lam KHXH Viet Nam Iam trucmg doan.
2) GS.TS. D6 Hoai Nam, Chii tich Hgi d6ng Hgc vien KHXH, Vien Han lam KHXH Viet Nam, thanh vien.
3) PGS.TS. Nguyen An Ha, Vien truong Vien Nghien cuu Chau Au, Vien Han Iam KHXH Viet Nam, thanh vien.
4) TS. Ngo Thi Tudn Dung, Pho Vien truang Vien nghien cthi Gia dinh va Gioi, Vien Han lam KHXH Viet Nam, thanh vien.
5) Ba Nguyen Thi Thiiy Lan, nguyen truong Ban Von, Ngan hang Phat triln Viet Nam, thanh vien.
Theo ke hoach, Doan se di tham quan, nghien cuu, khao sat 6 hai nuoc trong Khu vuc dong tien chung Chau Au (Eurozone):
1) Italia, nuoc Ion nhat trong so cac nuoc bi ng cong a chau Au.
2) Due, nuoc co tiem nang kinh ti Ion nhat va ciing la nuac co vai tro Ion nhat trong viec giai cuu khiing hoang ng cong chau Au hien nay.
Trong thcri gian a Italia tir ngay 20 - 25/6/2013, Doan da dugc su giiip da r^t tan tinh, chu dao ciia Dai sir quan Viet Nam tai Italia. Dai sii quan Viet Nam tai Italia da cu PGS.TS. Nguyen Van Ljch, Pho dai su cung
NGHIEN cau CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°8 (155).2013
tham gia khao sat nghien cuu khoa hgc voi Doan. Doan da di tham cac di tich lich sir van hoa lau doi tai Roma, di khao sat nghien cuu tim hieu doi song ciia nguoi dan Italia trong boi canh tac dgng cua khiing hoang ng cong, den cac chg dan gian, cac sieu thi tim hieu sue mua, gia ca, tinh hinh cung cau tren thi truang. Chuyen di da de lai nhimg dau an kho phai ve doi song kinh te, van hoa, xa hgi ciia Italia trong khiing hoang ng cong chau Au. Dugc su giiip da co hieu qua ciia Dai sii quan Viet Nam, Doan da true tiep tham quan va tga dam khoa hgc voi trucmg Dai hgc tong hop La Sapienza Roma. Trong cac buoi lam viec ngay 24 va 25/6/2013 voi phia ban, tham gia doan ve phia Viet Nam. ngoai 5 thanh vien trong doan con co PGS.TS.
Nguyen Van Lich, Pho Dai sii Viet Nam tai Italia. Ve phia ItaHa, ngoai GS.TS.
Raimondo Cagiano De Azevedo, mgt chuyen gia kinh te cao cap cua nha truong, con co TS. Gabriel, can bg Ban Hgp tac Quoc te ciia Dai hgc tong hgp La Sapienza Roma. Giao su Raimondo da rat hoan nghenh sir co mat ciia cac nha khoa hgc Viet Nam den tham quan va tga dam khoa hgc ve nhung van de noi bat ve kinh te, chinh tri, xa hgi giira hai nuoc Italia va Viet Nam, dac biet la van de khiing hoang ng cong chau Au hien nay.
Giao su noi ve chu de ng cong chau Au, nhimg kinh nghiem cua Italia trong viec ung pho voi cugc khiing hoang va de ra cac giai phap khic phuc... Day la nhflng van de rat quan trgng, se la chu de chung de hai ben ciing thao luan, co the chia se nhung kinh
nghiem cho nhau. Hien nay, ve chu de ng cong chau Au, 6 EU va Italia da co cac cugc hgi thao dugc tien hanh voi nhung tranh Iuan rat soi noi. Ve phia Uy ban Chau Au va cac nuac thanh vien, tai Hgi nghi Bg truang Tai chinh cac nuoc EU ciing co nhimg tranh luan rat gay gat ve chit de nay. 6 Dai hgc La Sapienza Roma co Trung tam Nghien cuu kinh te Viet Nam va chau A. Cuoi thang 5/2013, tai trung tam nay da dien ra mgt cugc hgi thao khoa hgc ban ve cac cugc khimg hoang ng cong tren the gioi - truang hgp ng cong cua Achentina, Italia. Nhin tir goc do di cu, giiia Italia va Achentina co moi lien ket ve di cu rat lau dai (trong lich sir, Italia CO nhieu dong nguofi di cu sang Achentina). Hgi thao da dua ra nhieu nghien cuu so sanh voi nhirng quan diem khoa hgc khac nhau ve cac truang hgp, cac each tiep can, tihimg nguyan nhan ng cong gan vai van de di cu (dan nhap cu), an sinh xa hgi, dau tu cong, v.v. co the nit ra dugc nhieu bai hgc kinh nghiem cho cac nuac tren thS giai hien nay.
Trong bai phat bieu, GS. Raimondo da buoc dSu trinh bay quan dilm ciia chinh phu Italia hien nay trong viec khic phuc cugc khung hoang ng cong. Giao su noi: 6 Italia, sau nhilu thang khong thanh lap dugc Chinh phil da xay ra mgt truang hgp hi hiju, do la viec lien minh hai dang co mau thuln lan nhau la Dang Trung ta va Dang Tnmg huu (theo duang l6i dan tgc chii nghTa). Day se \i dieu rat dac biet, song hai dang nay lai chilm da s6 ghe trong Qu6c hgi va da lien minh
Qt^fhien. eAu, khdo sai...
thanh lap chinh phii moi vcri duong loi ung hg sir lien ket hgi nhap ciia Lien minh Chau Au (EU), img hg ducmg Ioi khac phuc khiing hoang ng cong chau Au hien nay. Chinh phii lien minh Italia hien nay da dua ra mgt so giai phap va cac dieu luat toi thieu ve kinh te - xa hgi, moi truong, tu phap... nhu khong cho phep ma rgng ngan sach, thuc hien chinh sach that chat, de xuat viec tang thue 20% tir ngay 1/7/2013, ch6ng that thu thue.
Nhung viec tang thue co the se anh huang ddn mgt s6 nhom nhat dinh trong xa hgi, anh huong den doi song kinh te, chinh tri, xa hgi ddt nuoc, do vay Chinh phu dang do du, muon tri hoan, keo dai thoi gian ra quyet dinh tang thue nay. Nhung phdn lan y kiln trong Chinh phu lai muon danh thue cao hon voi nguoi so huu nhieu nha, cu the se tang thul ddi voi ngucri so hu'u tir nha thii hai, thii ba tro len. Do hien nay t^ng lop thugng va trung luu a Italia co nhieu nguoi sd huu rat nhilu nha, con nhung ngudi ngheo chi co mot nha, thi khong muon tang thue nha d.
Hien nay chinh phii Italia dang tiln hanh cSt giam manh me chi tieu ngan sach, da dua ra nhilu bien phap vdi nhiing ham y chinh tn - xa hgi lien quan din cac van dl thiic dly cong bing xa hgi, gan lien vdi nhiing su kien hoat dgng cong cgng. Co nhung dilm chung giira cac nudc ng cong d Nam Au va Italia, nhii'ng nam qua kinh tl cac nudc nay bi suy giam thong qua nhimg chi s6 kinh tl nhu ty le tham hut ngan sach cao, ty I? ng cong cao, ty le thit nghiep tang manh, dac biet d ting ldp thanh nien. Ty le
thit nghiep d tang ldp thanh nien d cac nudc Nam Au len din 50%, d Itaha la 37%. Trong cac nhom xa hgi d Italia, nhom co do on dinh tucmg doi la nhom kinh te hg, cac doanh nghiep nho, cac khu vuc kinh te phi chinh thuc, ke ca bg phan kinh te ngam chiem 4%.
Hien nay, nhimg dieu chinh kinh te nhu that chal ngan hang, dimg cho vay nho da lam cho dong luu chuyen von cham lai, anh hudng din nhom kinh te quy mo nho, dac biet d phia Nam Itaha. Theo chinh sach mdi cua Lien minh Chau Au (EU), ap lire cai each ngan hang cang tang len, cimg vdi nhu cau tim hudng di chung ve chinh tri va do nguon von can dan, tat ca nhung dieu do da tac dgng manh den khu vuc cong va cac van de chinh sach an sinh xa hgi d Italia. Trong khi do, nhom nganh kinh te canh tranh va co gia tri gia tang cao nhu cong nghiep thdi trang, dich vu, cac nganh nghe truyen thong nhu gom sii, det may co xu hudng phat trien cham lai, giam dan. Rieng lmh vuc moi trucmg, do tac dgng cua yeu cau khat khe theo tieu chuan chau Au, nen kinh te Italia cung bi anh hudng trong viec phai chi phi nhieu hem cho van de nay. Ve tac dpng ciia cugc khiing hoang ng ccng chau Au, d Italia, nhom tnmg luu it bi anh hudng. Nhirng khu vuc cong nhu dich vu y te, giao due, ngudi ngheo, ngudi nhap cu bi anh hudng nang ne do cac nguon phiic lgi xa hgi bj giam manh, he thing an sinh xa hgi chua dugc chuan hi day dil cac co sd vimg vang de iing pho vdi khiing hoang ng cong chau Au. Hien nay, d Italia CO mgt so nhom chinh tn trong Quoc
NGHIEN COU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N'^S (155).2013
hgi da len tieng phan iing lai cac bien phap khac khd nham chdng lai cugc khiing hoang ng cong, cac cdng doan cung cd phan iing manh me. Cac bien phap khic khd da anh hudng den van de ve gidi, dac biet la lao dgng nu co rat nhieu d khu vuc cdng, dich vu cong... Hien nay, Italia la mgt trong nhung nudc co ty le gia hoa dan sd ldn nhit chau Au, cu the nhixng ngudi tren 65 tudi chiem din 30% dan sd. ViSc thuc hien chinh sach khac khd da anh hudng manh me den van de dam bao an sinh xa hdi cho ngudi gia.
Va gan day, sd lugng ngudi nhap cu vao Italia tang manh, khoang 4 trieu ngudi trong hai thap ky qua, dac biet do tac dgng ciia cugc khiing hoang ng cdng chau Au da khiln ludng di cu tir chau Phi, Trung Ddng gia nhap vao khu vuc kinh te phi chinh thiic d Italia ngay cang ddng dao, vugt kha nang kiem soat ciia Nha nudc. Ben canh do, trudc tinh canh kinh te kho khan d que nha, dong chat xam cdng nghe cao dang tir Italia chay manh sang Diic. Cu the, hien nay cac doanh nhan Italia dang im im bay sang thii do Berlin (Diic) de dau tu vao linh vuc cong nghe cao va tir do dan den su phat triln manh me mdt cdng ddng ngudi Italia dugc ggi la
"chat xam cdng nghe cao" d Ditc. Hg la nhirng chuyen gia IT tre tudi, nang dgng, dang rdi bo que hucmg Italia den Ditc lap nghiep, md cdng ty ve cong nghe thdng tin vdi hy vpng lap nghiep thanh cong tren manh dat hiia.
Ben canh nhung chinh sach "khac khd", chinh phil mdi hien nay do thii tudng Eruico
Letta dirng dau dang thuc hien song song nhirng bien phap, chinh sach **ndi long"
nhim thiic day tang trudng kinh td, cai each lao dgng, cai each thue, chdng tham nhung, tao viec lam mdi vdi nhiing gdi kich cau hang chuc ty euro. Nen kinh te Italia gan hai nam qua da budc dau vugt khoi anh hudng , nghiem trgng ciia cugc khiing hoang ng cdng chau Au, dang dan hdi phuc... Ve trien vgng tuong lai cua EU, theo quan diem cua giao su Raimondo, Lien minh Chau Au dugc x§y dung tren nen tang ciia thdi ky Chiln tranh Lanh, the che va cau tnic nay da cu, huge EU phai cai each, tai cau tnic manh me. Nghia la EU phai tim ra nhiing giai phap phuc vu cho nhu cau ndi tai cua chinh EU, chii khdng phai chi phuc vu cho he tu tudng thdi Chiln tranh Lanh. Neu khau hieu trudc kia la
"chinh tri trudc, kinh tl sau", thi sau nay phai ddi nguge lai la "kinh tl trudc, chinh tri sau". NghTa la EU mudn phat triln, hdi nhap sau sic, trudc hit mudn thoat khoi cugc khiing hoang ng cdng chau Au, phai im tien cho phat triln kinh tl, phai xay dung chinh phil kinh te co vai tro quyet dinh trong viec thuc thi ca hai chinh sach tai khda va chinh sach tien te mgt each cuang quyit, hai hoa...
Sau khi tra ldi cac cau hoi cua cac hgc gia Viet Nam, giao su Raimondo da gidi thieu CO ciu td chiic cua nha trudng, dac bi?t da gidi thieu vdi doan ve mgt sd chucmg trinh dao tao tiln sT, thae sT nghien ciiu chau Au, khuyin khich nhung nghien cihi kit hgp dao tao theo cac chuong trinh tir 1 din 3 nam vdi cac hinh thirc trao ddi sinh vien, nghien
Olghien evtu, khdn sdt...
cuu ket hgp dao tao ve chuyen nganh nhu kinh te, td chiic cac cudc hdi thao khoa hgc ve chu de chau Au hgc, hgi nhap khu vuc chau Au. Hien nay trudng dai hgc Tdng hgp La Sapienza Roma la trudng dai hgc cdng, CO 45.000 sinh vien, 10.000 giao vien, nhan vien cd trinh dg, hgc van cao nhu giao su, pho giao su, tien sT, fhac sT, cd kT nang dao tao, quan ly xuat sac. Trudng dai hgc La Sapienza Roma cd mdi li6n he rat chat che vdi nhieu trudng d^i hgc, vien nghien ciiu tren the gidi, trong do cd Viet Nam. Ve dao tao tien sT, viec tuyen chgn iing vien rat chat che, thdng thudng khoa kinh te ciia giao su chi chgn tir 5 din 6 ngudi mpt nam. Theo chuang trinh dao tao tien sT va thae sT ciia EU cd ten ggi Bdldnhd, dao tao mgt sd nganh thae sT phai mat 3 nam theo 2 cap:
cip 1 gdm hgc thi 16 tin chi nhflng kien thiic CO ban vl kinh te hgc, ngan hang, thdng ke...; cip 2 sau khi hgc hai nam sg viet luan van thae sT vdi nhflng chuyen nganh khac nhau. Vi du, chu de hgi nhap chau My Latinh. Dao tao tien sT vdi thdi gian 3 nam nhung lai phu thugc vao ngan sach dugc cap.
Hi?n nay, ngudn kinh phi nay dang giam manh. Trudng dai hpc tdng hgp La Sapienza Roma cd md them cac he tra tiln nhim dap img nhu ciu dao t^o ngudn nhan luc, nang cip chuyen mdn ciia cac bg, nganh, ITnh vuc cin phai dao t?o them d Italia va cac nudc khac nhau tren the gidi...
Cuoi ngay lam vi?c, doan d5 tham quan Trung tam Nghien ciiu Chau Au,
tham Khoa Dao tao, thu vien va cac ldp hgc ciia nha trudng.
Tir ngay 26 din 30/6/2013, doan khao sat nghien ciiu da den tham quan thanh phd Franfurk va tien hanh tga dam khoa hgc tai Dai hgc tdng hgp Hanover, CHLB Diic.
Doan da dugc GS.TS. Javier Revilla Dier, Vien trudng Vien Nghien cuu Dja Kinh te - Van hda thugc Dai hgc tdng hgp Hanover tiep ddn than mat. Trong cac budi lam viec, giao su Javier da vd ciing xiic dgng nhac lai nhung ki niem trong thai gian thuc hien chuong trinh nghien ciru vdi cac ddng nghiep Viet Nam d Vien Quan ly kinh te Trung uong, Ban Kirih te Trung uong ve cac de tai nghien ciiu kinh te Viet Nam. Khi de cap den chu de khimg hoang ng cdng d EU, giao su Javier da phan tich: Nhin ve tinh hinh kinh te xa hdi d Lien minh Chau Au hien nay, tdi cho rang co mdt sd van de con ndi com, dac biet vdi cac nudc d khu vuc Nam Au. Hien nay, cac nudc nay dang phai vat ldn nham khac phuc hau qua ciia cudc khiing hoang ng cdng. Con nudc Diic, tuy khdng phai la qudc gia roi vao cudc khiing hoang ng cdng, song tir nam 2007, 2008 den nay da hi anh hudng nang ne, dan tdi ty le tang trudng kinh te hang rmm bi giam siit.
Nhung do he thdng kinh te cua Diic rat viing vang, cimg vdi nhflng phan iing mau le, kip thdi ciia chinh phu do thu tudng A.Markel diing dau, nen "trong cai hoa, lai co cai may", vi trong khimg hoang lai tao ra nhung CO hdi mdi cho nudc Diic. Giao su Javier ndi: Tdi rat thich cau ndi ciia mdt nha kinh
NGHIEN CLTU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW U°B (r55).2013
te hgc ngudi Ao each day hon 100 nam:
"Pha hiiy - sang tao", khimg hoang kinh tl la su viec dien ra het siic binh thudng trong nen kinh te thi trudng, nhung cin phai tim hilu li do vi sao khiing hoang xay ra. Va trong khiing hoang kinh te, vai trd ciia nha nudc la het siic quan trgng, nd dinh hudng, dan dat nen kinh te dat nudc. Tat nhien, ndi nhu vay khdng cd nghTa la quay lai vdi thdi nen kinh te ke hoach cfl ngay xua. Dac biet trong khiing hoang kinh te, khu vuc tai chinh, ngan hang can cd Id trinh, con dudng di cu the, ro rang. Cugc khiing hoang tai chinh - kinh te toan cau nam tir 2008 tren the giai gan lien vdi khiing hoang kinh te d My, khiing hoang mua ban ng xau, khung hoang thi trudng bit ddng san. Md hinh quan tri ngan hang ciia My va mdt sd nudc chau Au khdng chac chan so vdi md hinh quan tri ngan hang ciia Diic. O Diic, mudn vay tien, budc ngudi vay phai cd the chap. CJ My, hg cho vay thoai mai, nen mgi ngudi vay qua nhieu va ket qua la nhieu ngudi khdng co kha nang thanh toan, tra ng cho ngan hang. The gidi toan cau hda la the gidi phang, vi vay giua cac thi trudng cd su lien thdng rat nhanh, can benh ng xau d My da lan ra khap chau Au, tac dgng manh me den cac nen kinh te co md hinh quan tri kinh te gidng My. Vi du nhu Tay Ban Nha, nhirng nam 1990 tang trudng kinh te rat cao, nhung chu yeu dua vao khu vuc bat ddng san, xay dung cac cdng trinh, nha d. Do la cdng viec chinh ciia nen kinh te, khi ddng euro sir dung d Tay Ban Nha gia re, da kich thich Tay Ban Nha vay nhieu, nhung
ngan hang cho vay lai khdng co the chap, nen kinh te chi dua vao ddng euro gia re. Va lai, Tay Ban Nha rit khac vdi My. Tay Ban Nha rit khd khan trong viec da dang hda cac nganh nghe cua nen kinh te dat nudc, tat ca thang du do tang trudng kinh te cua nudc nay tao ra da khdng dugc tai dau tu kip thdi cho phat trien cdng nghe. Con d My, nen kinh te rat da dang, cd nhieu nganh nghe ho trg, bu dap lan nhau, nen khi khimg hoang xay ra da rat nhanh chdng khac phuc dugc, cdn Tay Ban Nha thi nguge lai, khiing hoang ng cdng da tac ddng manh me den nen kinh te dat nudc.
Cac nudc Nam Au rat may man nam trong Lien minh Chau Au (EU), nen khiing hoang kinh te xay ra, hg da dugc EU ra siic ciiu trg. Qua trinh lien kit, hdi nhap EU da giiip cac nudc Nam Au rat nhilu. Nhung hien nay, ty le that nghiep gia tang, dac biet trong tang ldp thanh nien (50%), nhilu thanh nien d cac nudc Nam Au da din Diic tim kiem viec lam, neu hg khdng dugc di ra nudc ngoai tim kiem viec lam, thi sir viec se nghiem trgng han nhidu, se cd nhilu tac ddng nghiem trgng iam biln ddi xa hdi manh me trong ting ldp thanh nien...
Tra ldi cSu hdi cua GS.TS. Do Hoai Nam: "Do tdc dong ciia cuoc khung hodng na cong, mo hinh thi chi ctia EU se v^n hdnh ra sao?'\ GS. Javier ndi: Lien minh Chau Au da ra ddi dugc hon 60 nam, qua trinh hdi nhgp tir kinh te din chinh tri vdi nhieu the che ra ddi nhu thi trudng chung,
QlghieM edtti, khdn iat..
hai quan chung va ddng tien chung. Nhung qua tritih hgi nhap nay van dang dien ra, d cap do the che, van song song tdn tai hai nha nudc: nha nudc chung (sieu qudc gia) va nha nudc cua 27 nudc thanh vien. Van de mau chot la cac nudc thanh vien Lien minh Chau Au cd san sang, tu nguyen nhudng bdt chii quyen rieng cua minh cho nha nudc Lien minh Chau Au hay khdng? Hien nay, quan diem ciia 27 nudc thanh vien rit khac nhau.
Cd mdt sd nudc sin sang nhudng bdt chii quyen rieng ciia minh cho nha nudc Lien minh ChSu Au, nhung mdt sd nudc lai khdng sin sang. Tinh hinh khdng phai la tdi uu, dac biet khu vuc tai chinh d cap do Lien minh cdn phu thudc vao cac nuac thanh vien EU cd sin sang nhudng bdt chu quyen rieng cho Lien minh Chau Au hay khdng. Theo quan dilm ciia GS. Javier: Cugc khiing hoang ng cdng chau Au lan nay da giiip cho cac nudc EU nang cao nhan thiic hai hda hoa ve tai chinh, se tao ra mpt luat chai chung. Va ket qua diu ra cdn dang md, nd phu thugc vao 27 nudc thanh vien cd loai bd nhflng lgi ich rieng re cua nudc hg hay khdng, dieu nay ddi hdi phai cd mpt khoang thdi gian...
Trong cudc khung hoang ng cdng chau Au hi?n nay, cin phan biet rd rang hai van dl: Thu nhdt la phan iing vdi khiing hoang;
va Thu hai la hgc tap tu khimg hoang, img
•m vdi tuang lai.
Hi?n nay, van dk phan iing vdi khung hoang dang dien ra, trong do c6 s\r doan ket trong EU nhim giiip cac nudc ng cdng, cd
nen kinh te yeu kem khac phuc khiing hoang.
Mdi quan he kinh te dang dien ra rat chat che trong Lien minh, va nudc Diic co lgi ich rat ldn. Neu cac nudc khung hoang ng cdng thoat khdi khiing hoang, nen kinh te dan hdi phuc, nen kiiih te nudc Diic va vi the mdi ciia Diic se tdt han len. Trudc kia, 2/3 xuat khau ciia Diic la vao thi trucmg ndi khdi EU, din nay chi con 50%. Vdn cdn tdn tai nhirng van de phiic tap, dang tranh cai, nhung mgi ngudi deu nhin thay mat tich cue. Vi du, ddi vdi nhiing nha kinh doanh hien nay, phai nhin ra can kinh doanh cai gi, bao nhieu...
trong liic nay la tdt nhat. NghTa la hg can phai tinh toan, can nhic, lua chpn, mdt mat phai cat giam cai gi, nhung mat khac phai tim kiem co hdi gi de kinh doanh, dau tu. Vi du, cd phuang an phai giam bdt khu vuc cdng, tung ra cac gdi kich cau nhieu ty Euro de tao viec lam mdi, lam sdi dpng thi trudng lao ddng. Hien nay d Dire va mdt sd nudc EU, mdt sd doanh nghiep thuc hien chinh sach giam sd ngudi lao ddng, hoac giam gid lam viec, nhung van duy tri viec lam cho ngudi lao ddng, chi bii mdt phan tien luong cho hg (nha nudc bii 60%, doanh nghiep bii 40% cho phan luong giam gid lam), trong khi cac gia dinh thu nhap thap han ngay xua, nhung hg van duy tri dugc cugc sdng sinh hoat hinh thudng ma doanh nghiep van gifl"
dugc ngudi lao dgng. Hi?n nay d Diic cd khoang 1,5 trieu ngudi dang dugc hudng chinh sach nay.
Hien nay ty 1? that nghiep d Dire khoang 7%, so vdi chau Au thi day la ty le thap.
10 NGHIEN COU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°8 (1551.2013
chap nhan dugc, nhung so vdi ty le trudc khiing hoang ng cdng chau Au, day la con sd tuang ddi cao. Trong cac giai phap khic phuc khung hoang ng cdng, Diic ludn ludn thuc hien nghiem chinh chinh sach siet chat chi tieu cdng, dam bao khdng gia tang ty le ng cdng, ddng thdi giam ty Ie tham. hut ngan sach qudc gia.
Tra ldi cau hdi cua PGS.TS. Dinh Cdng Tuan: Du dodn khiing hodng na cong trong tucmg lai se trdm trpng len hay gidm di? Vd vai trd cua nuac Due trong cong cuoc khdc phuc khiing hodng ncr cong chdu Au? GS.
Javier da vui diia ndi: Neu tra ldi dugc cau hdi nay, cd le tdi se dugc giai thudng Nobel kinh te, nhung vdi nhflng hieu biet cd the, tdi xin tra ldi nhu sau: Hien nay, Italia la nudc dang cd su phuc hdi kinh te sau khiing hoang, bdi vi Italia cd cac doanh nghiep dang canh tranh cao. Cdn Hy Lap la nudc tuy cd qui md nen kinh te nhd be nhung lai bi khiing hoang nang nl nhit, nen phai mit mdt khoang thdi gian dai niia mdi phuc hdi ndi. Tay Ban Nha lai cd mdt sd nganh kinh te cd tinh canh tranh cao va cd nhirng viing kinh tl phat trien rat viing vang (Barcelona, Madrid) tuong ty nhu nhiing vimg kinh te cd tinh canh tranh cao d Bac Italia, nen nen kinh tl Tay Ban Nha se cd ca hdi phuc hdi trong hien tai va tuong lai. Tuy vay, Tay Ban Nha cd mdt sd vimg cdn gap khd khan trong viec phuc hdi kinh tl, nhirng bong bdng ciia nen kinh tl dya tren thi trudng bat dpng san, md rdng quy md xSy dung, cd nhflng khuyet tat
trong thi trudng lao ddng... Hien nay, tang ldp thanh niSn cd trinh dp, dugc dao tao bai ban, tdt nghiep dai hgc, thae sy nhung thi trucmg lao ddng d TSy Ban Nha vin chua cd each thu hiit lye lugng lao ddng nay, da dan din ngudn cung lao ddng va thi trudng khdng tuong thich vdi nhau, va dd chinh la dilu biic xiic can phai dugc giai quyet triet de.
D I tim hieu nhung nguyen nhan, giao su Javier ndi: 6 Tay Ban Nha, sau khi che do ddc tai Franco hi lat do, quyen ciia ngudi lao ddng da dugc cai thien, nhimg lai dien ra qua muc, th| trudng lao dgng khdng iinh hoat nhu thi trudng lao dgng d Diic nen da cd tac dpng khdng tdt. Den thdi ki nen kinh te Tay Ban Nha tang trudng biing nd, ngoai viec phat trien qua maiih me nganh xay dung va cac nganh cdng nghiep, nhung nang suat lao ddng lai khdng dugc cai thien. Dd la dilu lg.
Cd nhieu nha dau tu nudc ngoai din Tay Ban Nha nhung chi thu hiit lye lugng lao ddng binh thudng, trong giai doan nay da khdng tao ra dugc ha ting kinh tl tdt. Vi vay Tay Ban Nha phai can mgt khoang thdi gian nhit dinh dl tao dyng ha tang kinh te cho minh.
Giao su Javier du bao: Trong tucmg lai, tang trudng tai Tay Ban Nha se ddng mgt vai trd quan trgng trong Lien minh Chau Au, nhung trudc mit Tay Ban Nha phai tap trung dau tu vao ha ting kinh tl dit nudc. Ngay nhu nudc Diic da cd hg ting kinh tl rit viing
QHj^hikMt edu, khda^ idl..
vang rdi, nhung van phai tiep tuc dau tu manh me vao hg tang kinh te dat nudc.
Hien nay, nudc Diic dang phai tap trung vao cugc bau cu Qudc hgi thang 9/2013, vi vgy Diic dang rit than trpng, cac dang phai dang nhin lan nhau. Thu tudng Markel hien nay ciing rat than trpng, nghiem khac, chat che trong chi tieu nham chdng lgi tac ddng cua cudc khiing hoang ng cdng.
Khi dugc hdi ve viec nudc Anh trong tuong lai se trung cau dan y xin ra khdi EU, giao su Javier ndi: Hien nay, sy tdn tgi va phat trien cua Khu vuc ddng tien Chung dang la de tai tranh cai d chau Au, cd ly do v l mat kinh tl. Cd mdt sd nudc mudn xin ra khdi Khu vyc ddng Euro, mdt sd nudc lai phan ddi kich Het. Neu thyc sy mdt sd nudc mudn rdi bd ddng tien chung, quay trd lai su dyng ddng tien cu cua hp, theo tdi hau qua se khdn ludng, lgi bat cap hai, hau qua la cudc khiing hoang Khu vyc ddng Euro, ng cdng chau Au se tram trgng hon, cac nudc dd se phai ganh chju hau qua do hp gay ra. Tdi nghT rang, cupc khiing hoang ng cdng chau Au hien nay dang dan dan dugc khac phyc, nen kinh te cac nudc thanh vien EU cflng dan hdi phyc, cac nudc nhu Alien, Bd Dao Nha, Tay Ban Nha, Italia, tham chi la Hy Lap dang hdi phuc. Cac nudc nay da timg budc tra dugc cac khoan ng cdng. Hon bao gid het, 27 nudc thanh vien EU can tiep tuc con dudng hgi nhap, nhung phai quan ly tai chinh tdt han. Hi?n nay giura My va EU dang tien hanh dam phan Hiep dinh Thuang mai ty do (FTA), n i u thanh cdng thi tucmg lai se
rat tdt dep, se tgo ra nhiing thugn lgi cho ca EU va My, trudc m i t s6 tgo ra nhieu co hdi v l kinh t l , xa hdi, viec lam cho 27 nudc EU.
Khi trinh bay ve vai trd cua nudc Dire trong khung hoang ng cdng chau Au, giao su Javier ndi, hien nay du lugn the gidi va chau Au diu cho rang: "Dire Id chia khoa gidi quyit khiing hodng na cong chdu Au ". Diic' va Phap la nhflng nudc di dau trong EU tai cac cudc hgp thugng dinh, ludn dua ra cac sang kien bao ve su tdn tgi ciia Khu vyc ddng tiln chung Chau Au, lap cac quy cihi trg cac nudc khimg hoang ng cdng, chi nhieu tien giai cuu cac nudc ng cdng... De lam dugc nhiing cdng viec dd, Diic can cd siic mgnh kinh te to ldn, ty 1| tang trudng GDP tuy khdng cao, nam 2011: 0,3%, nam 2012:
0,7%, dy bao nam 2013 dgt 1,8% GDP, GDP dat khoang 3.400 ty USD nam 2011, dimg thli tu the gidi. Diic cd nen kinh te phat trien, cdng nghiep phat trien mgnh, lien tuc, nhung nganh cdng nghiep hien dai ed ham lupng kT thugt cao phat trien manh me nhu; che tgo xe hoi, che tao may mdc, thiet bi, cdng nghiep hda chat, cdng nghiep ky thugt dya vao dien tu. Diic ciing cd nhieu tap doan da qudc gia mgnh tren the gidi nhu BASF, Roberrt Bosch Giubh, E.on, DeutscheTelekon, Siemens AG, Deutsche Bank... Tuy nhien, xuang sdni' cua kinh te Due la cac cdng ty vira va i ' (thu hiit khoang 20 trieu lao dgng). D i ciia Dire rat phat triln, ddng gop < •^ao GDP. Frankfiut la trung tair ih cua Diic va hang dau chau A' '• ^'^^ '^
mpt trong nhiing n r . ' thdng g'^
12 NGHIEN CGU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°8 (155).2013
thdng day dac, hien dai nhat thi gidi (diing thli hai the gidi sau My), bao gdm 11.980 km dudng cao tdc va 41.386 km dudng hen tinh.
He thdng giao thdng duimg sat, dudng khdng, dudng thiiy, dudng biln xip vao loai hien dai nhat the gidi. Ve thuang mai, xuat khau ddng vai trd quan trpng trong nen kinh te Diic, thu hiit 25% lye lugng lao ddng. Diic la nudc xuat khau diing thii hai the gidi (sau Trung Qudc) dat 1.120 ty USD, nhgp khiu diing thli ba the gidi (sau My, Tnmg Qudc) dgt 930 ty USD. Hang che tgo cdng nghe cao chiem 60% kim nggch xuat khau hang hda.
Diic la nudc cd mdi trudng dau tu hap dan nhd sd hiJU nhieu cdng nghe ngudn, hang nam dau tu vao, ra ciia Diic rat ldn. Ngudn ODA ciia Diic rat ldn, cung cap cho 70 nudc tren the gidi, hang nam chi khoang 3-4 ty USD, chilm khoang 0,33% GDP.
Do gia cdng nhan cao nen nganh san xuit chl tao may nam qua hi giam siit. Trong thap nien 1990, tang trudng kinh te ciia Diic thip ban cac nudc khac, tuy vay trong cudc khiing hoang ng cdng vua qua, nen kinh te Diic lai viing mgnh len, van giu: mure tang trudng ducmg. Ly do la nudc Dire cd nen tang viing vang ve cdng nghiep va ha tang kinh tl mgnh ve cac doanh nghiep. Trong khi cac nudc khac d chau Au chi chii trpng vao mgt sd nganh, tang trudng kinh te khdng ben viing, tham chi cd mdt sd nganh kinh te, mdt sd khu vuc ciia dat nudc phat trien rat yeu kem. Vi du, nudc Anh chi phat trien kinh te d nhung vung trung tam, cdn cac vimg khac phat triln yeu kem. Nudc Diic c6 nin tang
cdng nghiep phat trien mgnh me, ludn chiem 60% GDP va ludn duy tri vung vang cac nin tang dd. Khu vuc dich vu gan lien vdi khu vyc san xuit chl tao ngudn nhan luc cao, tgo ra cac gia tri gia tang cao. 6 Diic, vdn con ngudi phat trien manh, dao tgo cao, cd nen tang khoa hgc, cdng nghe tien tien... Tat ca nhirng dilu dd da tac ddng, anh hudng manh din sy phat trien kinh te Diic. Va chinh co ciu kinh te ciia Diic da giiip nudc nay tranh dugc cudc khiing hoang ng cdng chau Au.
Nen kinh te tri thiic la nen tang cho sy phat trien kinh te mgnh me ciia Diic ngay nay.
Trong cugc bau cu vao thang 8/2013 tdi, dil la dang cam quyen cua thu tudng Markel hay dang Dan chu - Xa hdi ddi lap thang cii, thi ca hai dang nay deu ung hd qua trinh Hen ket, hdi nhap cua EU. Do vay, con dudng phat trien cua Diic la rat rd rang, phii hgp vdi nguyen vgng ciia nhan dan Diic va chau Au.
Sau budi lam viec sdi ndi, giao su Javier da mdi doan den lam viec vdi Vien Nghien cim Dia Kinh te vimg do hai giao su Stephan Lothar Thomson va Daniel Schiller lam lanh dao. Budi lam viec dien ra hao hiing, nhilu ndi dung khoa hgc mdi. Cudi ciing hai ben da ky ket bien ban ghi nhd vl sy hgp tac giiia trudng Dai hpc Hanover va Vien Nghien cOru Chau Au do cac giao su Javier, Stephan dai dien cho phia Dire va PGS.TS.
Nguyen An Ha, Vien trudng Vien Nghien cim Chau Au, Vien Han lam Khoa hgc Xa hdi Viet Nam, dgi di?n cho phia Viet Nam.
