NGHIEN CLPU - TRAO 0 6 l
V^i trb cua doi ngu tri thufc trong lien minh giai cap giufa giai cap cong nhan voii giai cap nong dan va doi ngu tri thufc d nufdc ta hien nay
• TS
BOI KIM HAU Hoc vien Bao chi va Tuyen truyinXay dung va phat huy siic manh cua khdi Hen minh giiia giai cap edng nhan vdi giai cap ndng daa va dpi ngii tri thiic la mdt trong nhiing dieu kien quan ttpng hang dau de dua cdng cude ddi mdi di vao cMeu sau va gianh dugc nhiing ket qua ngay cang to ldn. Dii khdng phai la lue lupng lanh dao, nhung dpi ngu tri thuc cd vai ttd dac biet quan trpng ttong qua trinh xay dyng va phat huy sire manh ciia khdi hen minh dd. Vi vay, viec nghien ciru vai trd cua dpi ngu tri thuc ttong khdi hen minh vdi giai cap edng nhan va ndng dan da va dang trd thanh nMem vy thirdng xuyen ttong cdng tdc ly luan d nude ta Men nay, nhat la kM ehiing ta dang diy mgnh sy ngMep cdng ngMep hda. Men dai hda de phat trien dit nudc.
1. Dac diem va sy biln d6i ciia ddi ngu tri d nudc ta hien nay
Tri thiic la nhiing ngudi lao ddng tri dc, cd trinh dp hpc van cao (d Viet Nam tdt ngMep cao dang, dgi hpc ttd len) ve lmh vyc chuyen mdn nhat dinh, cd nang lyc tu duy dpc lap, sang tao, tiuyen bd va lam giau tri thiic, tao ra nhiing san pham tinh than va vat chit cd gid tn ddi vdi xa hpi.
Tri thiic khdng cd phuong thuc san xuat rieng Met, hp khdng phai !a mdt giai edp ma cM la mdt ting idp (dpi ngu) xa hdi dac biet. Lmh vuc lao dpng tryc tiep, chii yeu ciia tri tiiiic la nghien ciiu, giang day, img dung cdc khoa hpc tii nMen, khoa hpc xa hpi va nhan van, van hpc nghe thuat, lanh dao va qudn ly..; san phim lao ddng ttyc tilp cua tri tiiiie la nhiing gid tri ly luan, ly fliuyet khoa hpc; nhiing gid tii tinh thin... Nhiing gia tti dd ngay cdng cd y nghia doi vdi xa hdi, dnh hudng quylt dinh din nang suit lao ddng, chit luong san xuat, tdc dp tang tradng vd phat ttiln cua xa hgi Wen dgi.
Trong chu nghia ttr ban, tti thiie ciing la nhung ngudi lao ddng bj dp biic bde lot. Vi vay, ttong Ti^en
ngdn cua Ddng Cgng sdn, CMac va Ph.Ang ghen (IE viet: Giai cap tu san da tudc het nhung hao quang thSn thanh cua tat ca nhiing boat ddng xua nay van dupc ttpng vpng va tdn siing. Bdc sy, luat gia, tii sT, tiii s^
bac hgc deu bj giai cap tu san bien thanh ngudi lam thue, dupc trd luong... Mae dii vay, tii xua den nay, tri Ihiic khdng ed he ttr tudng ddc lap, thudng phu thupc vao he tu tudng cua giai c%> tiidng tri, cam quyen tiong xa hdi. Khi de cap ve thai dp cua "gidi tii tiiiic noi chung" ddi vdi che do chuyen ehe Nga hoang, VLLenin da viet: "Nhiing ngudi cd hpc, "gidi tii thitc"
ndi chung khdng the khdng dung ten phan dli sy ap blic da man cd tmh chat canh sdt cua ch6 dp chuyen che dang diu ddc tu tudng va tri tiiiic; nhung nhiing loi ieh vdt chat eua nhiing ngudi tii tiiiic dd lai buO&
hp vdo ehe dp chuyen ehe, vao giai cap tu sdn, lai bat hp phdi khdng dupc tiiet de, phdi thod M?p, phai \M nMet tinh each mang va tinh tiiin ddi lap di dl liy ding luang ciia nha nudc, hay de lay mdt phan tien lei nhuan hay mpt phin tten cMa lai cd phin""'.
Tri thiie cd vai trd rit quan ttpng ddi vdi sy phat bien xa hpi. Tuy nMen, ting Idp (dpi ngu) tii tiiitc
20 Ly l u a n c h i n h t r i & Truydn t h o n g Sd'thdng 4-20m
NGHIEN CCrU - TRAO D 6 |
khdng cd dja vi ldnh te-xa hdi khach quan dl ddng vai ttd lanh dgo each mgng, lanh dgo xa hdi ttong diu ttanh thoat khdi cae ehe dp dp biic bde lot. Trong each mang xa hgi chu ngMa, tri thiic phai lien minh vdi edng nhan va dudi sy laitii dgo eita giai cip cdng nhan thdng qua ddi tiln phong Id Dang Cdng san tM mdi gidi phdng dupc mmh va tham gia gidi phdng todn xd hgi
Ke tiiira quan mem eua chu ngMa Mdc - Lemn vl vai tro ciia khoa hpc-ky thuat, cua dpi ngQ tri thiie trong sy phdt trien cua giai cap vd san va tu tudng Hd CM Minh ve qua trinh "cdng nong tri thiec hoa ". "tri thicc cdng ndng hda " cung nhu can cii vao xu hudng ngay cang "xich lgi gdn nhau", "ehuyen hda bd phgn " cho nhau gjua gjai cap cdng nhan va dpi ngii tii thiic tiiong tiidi ky qua dp len chu ngMa xa hpi. Dang Cdng san Vidt Nam da cM ra su biln ddi tit ylu ttong eo cau xd hgi - giai cip ndi ehung va co cau xa hdi eua dpi ngu tri thire ndi rieng ttong tien trinh cdng nghiep hda va M?n dgi hda dat nudc. Theo xu hudng do, mpt bd phan tri tiiiic gia nhap va trd thanh mdt bd phan quan ttpng cua giai cip cdng nhan (cdng nhan-tri thuc); mpt bd phan doanh nhan tieu bieu cd nhiing cdng Men ve mat tri tue gia nhgp vao dpi ngii tri thurc (doanh nhan-tri thirc); hay mdt bd phgn lao ddng tri tud va sang tao ttong giai cip ndng dan da gia nhap vao dpi ngii trf thiic (ndng dan-tri thire)... Dd la mdt tat yeu khdch quan.
Ngay nay, tri thiic Viet Nam xuat than tir nMeu giai (^, ting ldp xa hdi, nhat Id tur cdng nhan va ndng dan;
phin ldn trudng thanh ttong xa hdi mdi, dupc hinh thanh tti nMeu ngudn dao tao d trong va ngoai nudc, vdi nhieu thi he ndi tiep nhau, ttong dd cd bd phgn tri thirc ngudi Vidt Nam d nudc ngoai, la ngudn lyc to ldn cho qud trinh xay dyng vd phat trien dat nudc.
2. Vai trd eua doi ngu tri thirc trong lien minh cdng - nong - tri d nirdc ta hien nay
Cimg vdi viec tang eudng vai ttd cua dpi ngu tri ihiic trong sy ngMep xay dyng va bao ve Td qudc ndi chung d nudc ta Men nay, vai ttd ciia ciia dpi ngii tri Ihiic trong khdi hen minh cdng-ndng-tri ndi rieng ciing ngay cdng dupc phat huy.
Thu nhdt. dgi ngfi tri thicc Viet Nam ngdy cdng tham gia cd hiiu qud vdo qud trinh bdo ve. van dying, phdt trien h^ tu tudng vd ly lugn cua giai cdp cdng
nhdn (chti nghia Mdc - Lenin) vd qua trinh xdy dung dudng ldi cdch mgng aia Ddng Cong sdn Viet Nam, trong dd cd dudng ldi xdy dtmg vd phdt huy sice mgnh cikt khoi lien minh cong - ndng - tri
Trong Tuydn ngdn ciia Dang cpng san, CMdc va Ph.Angghen da khing djnh vai ttd tien tien ciia Dang Cpng sdn cd ve ly luan vd thyc tien ddi vdi phong trao vd san: "Vgy la ve mat thyc tien, nhiing ngudi epng san Id bd phan kien quylt nhat ttong cdc ddng cdng nhan d tit ea eac nude, la bd phgn ludn ludn thiic diy phong trao tien len. Ve mat Iy lugn, hp hon bp phan cdn lai cua giai cap vd san d chd la hp Mlu ro nhiing dieu kien, tiln tiinh va kit qud chung cua phong ttao vd san"<^'. Sau ndy, ttong tdc pham Nhiem vu ciia nhimg ngudi ddn ehd - xd hgi Nga, VLLenin tiep tuc nhin mgnh tim quan ttgng ciia Iy Man each mang ttong phong ttao dau tranh cua giai cap cdng nhan va cua cdc tang ldp nhan dan lao dgng khac. V.I.Lemn viet: "Khdng cd Iy lugn cdch mgng tM ciing khdng ed phong trdo cdch mang'f^'. Nhung ban than tu tudng va ly luan cdch mgng cua giai cap cdng nhan lai gan Hen vdi boat dgng khoa hgc cua bg phan tien tien va each mang ciia dgi ngii tri thiic trong xa hdi tu ban chii ngMa - bd phan da dupc each mang hda bdi phong trao dau ttanh ciia giai cap cdng nhan chdng su bdc Ipt eua giai cdp tu sdn. Bg phan nay gan bd ehat che va phdn dnh mdt cdch khoa hpc (phdt Men ra nhiing quy lugt) cudc dau tranh cdch mang cua giai cap cdng nhan va cac tang ldp nhan dan lao dpng khdc. CMnh CMdc, Ph.Angghen va VI.LSnin la nhimg tri thirc tien bp va cdch mgng cua giai cap cdng nhan va nhan loai tien bd tren toan the gidi. Hd CM Minh la bieu tupng dien Mnh cua mdt bac tri thire each mang - ngudi tim ra con dudng giai phdng dan tde, sang ldp Ddng Cpng san Met Nam, khai suih ra nudc Viet Nam dan chu cpng hda va de Igi cho dan tdc va nhan loai tien bd mot kho tang tu tudng-Iy Man vd gia ve sy nghiep gidi phdng con ngudi, giai phdng xa hdi.
Thyc tiln phong trao each mang tiie gidi tii giua the ky XIX den nay da ehiing to ring, sy ra ddi, phdt trien ciia Dang Cdng san la qua trinh ket hpp ly luan cua chu nghia Mae - Lemn vdi phong ttao cdng nhan.
Sy ra ddi ciia Dang Cpng san, mot mdt, danh diu budc chuyen ciia phong trao cdng nhdn tii til phdt sang ty gidc; mat khdc, la dieu kien thiic day qud tiinh tiep tuc
So thdng 4-2016 Ly luan chinh tri & IVuyen thdng 21
NGHIEN CCPU - TRAO D 6 |
tmyln ba chu ngMa Mdc - Lenin vdo phong trao edng nhan, lam cho cudc dau tranh ciia giai cap edng nhan thyc su la eupe diu tranh chinh tri, nham lat dd chu ngMa tu ban, gianh lay chinh quyen va xay dung xa hdi mdi - xa hpi xa h^i ehu ngMa va cdng san ehii ngMa. Trong toan bg qua tiinh dd, dgi ngu tri tiiiic (tri thiic ttong dang va ngoai ddng) ludn cd ddng gop to ldn tiong vi^e xay dyng dudng Idi each mgng ciia Ddng Cpng san, tix)ng d6 cd dudng ldi xay dung va phat huy siic mgnh ciia khdi lien minh cua giai cap cdng nhdn vdi giai cap ndng dan va dpi ngii tii tiiirc.
5 Vi$t Nam, sy ra ddi cua chinh dang cdch mgng cua giai cip cdng nhan Id sy kit hpp sang tao giua chu ngMa Mac - Lenin vdi phong trao cdng nhan va phong trao yeu nudc nhdm thye Men thing Ipi cdch mang dan tpc dan chii rtiian dan, tMit lap nhd nudc cdng, ndng dudi sy lanh dgo eiia Dang Cdng san Viet Nam vd kM budc vao thdi ky qud dp len chii ngMa xa hdi, chuih quyen dd chuyen sang ldm nW?m vy cua nha nude xa hdi chu ngMa. Trong qud trinh lanh dao caeh mgng, Chii tjch Hd CM Mihh rit coi trgng viec giac ngd, ti^
hpp nhiing tri thiic Vi?t Nam vao hang ngu edeh mang, phat huy vai ttd dpng lyc cdch mang quan ttpng cua hp. Nhiing hpi vien dau tien ciia "Viet Nam Thanh mdn Caeh mgng ddng chi h0i" do Ngudi td chiic d Quang Chau (1925) la nhiing ngudi co hpc thiic, nhung thanh men tri thiic yeu nudc thdi bay gid vd sau ndy nM6u ngudi da tiirdng thanh va lanh dao ttong td chuc cua Ddng va Nhd nudc.
Ngay nay, trong giai dogn ddi moi va hpi nhap, nMeu tri thiic mdi d nude ta tham gia vao bd may lanh dao eua Dang va Nhd nudc da gdp phan quan ttpng vao hoach dinh dudng ldi chu tmong ciia Dang va chinh sdeh, phdp Mat eua Nhd nudc. Ben canh dd, vdi chiic nang phdn Men xa hpi eiia td chiie Mat tiin To quoc Viet Nam, nMSu nha ngMen eiiu khoa hpc, nMlu nhd ly ludn, nMeu tri si trong va ngodi nude da tich eye tham gia phdn Men xa hpi vdi tinh tiiin xay dyng, gdp phan Iam eho con dudng di len chu ngMa xa hpi d Viet Nam ngay cang sang td hon ttong xu till toan ciu hda vd hdi nhap qudc tl Men nay. Khing dinh vai ttd ndy, Nghj quylt Trung uong 7 khda ciia Dang da xdc dinh:
"Dpi ngu tri thiic da dong gdp tich cyc vao xay dung nhiing lugn eir khoa hpc cho viec hoach dinh dudng ldi, chii tiuong, chinh sdch ciia Ddng va Nha nudc, gdp
phin ldm sdng td con dudng phat tiien cua dit W^K va giai ddp nhiing vin de mdi phdt sinh ttong ^ ngMep ddi mdi"''''.
Thie hai, dgi ngii tri thicc Id lyec lugng tien phang trong viec trang bi tri thiec vdn hda - khoa hgc - cong ngh^ cho cdng - ndng trong khdi lien minh cong - nSi^
-trio nudc ta hi4n nay
Chu tjch Hi CM Minh va Dang Cdng sdn Vi^t^
Nam da nhilu lin khdng dinh vai ttd ciia tri thiic ^ vdi sy nghidp each mgng nudc ta. Chii tich Hfl Ciii Mmh da nMeu lin de cap "cdng ndng Oi tiiuc h6a"\i
"tri tiiirc cdng ndng hda" de cdng- ndng vd tri ttitrcg^
giii nhau, tgo dieu kidn eho edng ndng dupc hoc l^
tri thiic khoa hpe va tii thiie dupe edng Men tii tue cua mirtii cho cdch mgng, ti-ang hi tii thuc khoa hpc dm edng - ndng ttong khdi Uen minh giai c ^ . Tren thurc tl, Hd CM Miitii va Dang Cgng sdn ^^etNamdaftlffi M?n tdt eMen luge lien mmh giira cdng - ndng - td trong sy ngMep gidi phdng dan tpc vd xdy dung dm ngMa xa hgi. Hien nay, Ddng ta tiep tyc xem Uen minh edng - ndng - tri la dpng lyc to ldn tiiyc Men thai^ lgi sy nghiep cdng ngMep hoa. Men dai hda dat nuffc.
Nghi quylt hpi nghi Trung uong 7 khda X ciia Dang da khang dinh vai ttd ciia tri thiic ttong trang hi tii thiic khoa hpe eho xa hgi ndi ehung va trong khdi hen minh giai cip ndi rieng la da "tiye tilp dao tgo ngudn nhan lyc, nang eao dan tri vd bdi dudng nhdn tai; sang tao nhimg cdng trinh ed gid tri vl tu tudng vd nghe thu^
nMlu san phim ehit lupng cao, cd siic cgnh tranh;
timg budc nang cao trinh dp khoa hpc vd cdng nghe cua dit nudc, vuon len tiep can vdi trinh dp ciia HH vye va thi gidi"*^'.
Thicba, ddi ngG tri thue i^et Nam gop phdn quan trgng trong su nghiep cdng nghiep hoa vd hien dgi hoa ddt nu&c, tirng budc cting cd vd phdt huy siic mgnh khdi lien minh cdng - ndng - tri.
KM ddnh gia bd phan tri thiic tham gia cdng &
Ianh dao va qudn ly, Dang ta da nhin manh: "Bd phjn tri thiic tham gia cdng tac Ianh dao, quan Iy ^ phSt huy tdt vai trd va kha nang, gdp phdn nang cao chJt lupng, Meu qud hogt dpng eua he thdng ehinh tri, T^^^
cao nang lyc lanh dgo eiia Dang, tiinh dd qudn ly cOa Nha nude"(^>. Dd la dilu ki$n rit quan trpng dl ciii^
cd va phat huy cd M?u qud vai ttd cua lien minh coi^
- ndng - tti ttong edng cupc xdy dyng vd bao ve To
Ly luan chinh tri & Truyea thong S6'thdng 4-2QI6- 1
NGHIEN CLPU - TRAO Ddi
qudc xa hdi chii ngMa d nudc ta Men nay.
Tuy nMen, tri thiie nudc ta cdn mpt sd mat ban che, nhu mgt bd phan tri thiic, ke ea ngudi ed trinh dp hpe van cao, cdn tMeu ty tin, e nggi, ne trdnh, mdt sd gidm Slit dao due nghe ngMep, tMlu y thiic O^ch nMem vd long ty trpng, cd bieu Men chay theo bing eqj, tMeu tnmg thue va tinh than hpp tae; mdt sd khde khdng thudng xuyen hpe hdi, tim tdi, trau ddi chuyen mdn ngMep vu...; mdt sd tri thiie tre chgy theo Ipi ich trudc mat, tMeu y cM phin dau vuon len ve chuyen mdn.
Cd nhieu nguyen nhan ddn den nhiing hgn ehe dd nhung dang chii y hon ca la nguyen rtiian chii quan, nhu sy yeu kem eua mdt so c ^ iiy dang, chinh quyen trong lanh dao vd cM dao thyc Men cdng tdc tri thiic;
tMeu hdnh lang phdp Iy bao dam mdi trudng dan chti eho eae hogt ddng sang tao...
3. Mot so giai pbap chii ylu nhim tiep tyc phat huy vai tro cua tri thirc trong khdi lien minh cong - nong - tri ff nvdc ta hien nay
Q% phdt huy hon niia the mgnh va khae phue mdt sd ban che ciia tri thiie nham nang cao vai trd ciia tri thiic trong khdi Uen minh giiia giai c ^ cdng nhan vdi gjai cap ndng dan va tang ldp tri thiic d nudc ta Men nay, can tiep tue t ^ tnmg thyc Men mgt sd gidi p h ^ chu yeu sau:
Mot Id, tiep tyc quan triet nhiing quan diem eo bdn ciia Dang "Ve xay dyng dpi ngii tri thiic trong thdi ky diy mgnh edng nghiep hda. Men dai hda dat nude"
dupc neu rd troi^ Nghi quyet Hdi nghi Trung uong bdy khda X va chu dpng trien khai thye Men chii truong cua Dang tgi Dai hdi Ian thii x n ve su can tMet phdi ehii ttpng xay dyng, phdt huy vai ttd eiia giai cap cdng rtiian, giai cap ndng dan, dpi ngy tri thiie, dpi ngu doanh nhan ddp iing yeu cau phat trien dat nudc trong thdi ky mdi.
Hai Id, tilp tyc thyc Men nhiing nMem vu vd gidi p h ^ xay dyng dgi ngy tri thirc ttong tiidi ky day manh edng ngMep hda. Men dgi hda dit nude do Hdi n ^ ttung uang bay, khda X neu ra vdi ndi dung chu yeu bao gdm: I - Hoan tMen mdi trudng va dieu kien tiiugn lpi cho boat ddng eua tti tiiuc; 2- Thuc Men chinh sdch trong dyng, dai ngd vd ten vinh tri thiic; 3- Tao chuyen biln can bdn trong ddo tao, bdi dudng tti thiic; 4- De cao tiach nM?m cua tri thiic. cung ed vd nang eao chat lugng boat dpng cdc hpi eua tti thiic; 5- Nang cao chdt
luong edng tae Ianh dgo cua Ddng ddi vdi dpi ngu tti thirc.
Ba Id. tap trung trien khai thyc Men rtiiiing nMem vy vd giai phap e ^ baeh ma Dgi hpi dgi bieu toan qudc ciia Ddng lin thii XII da cM ra: Xdy dyng dpi ngii tri thiic ngay cang Idn manh, cd ehat lugng eao, ddp iing yen eiu phat tiien dit nude. Tdn ttx)ng va phat huy ty do tu tiidng ttong boat ddng ngMen ciiu, sdng tgo.
Trpng dung tri thiie tren eo sd danh gid diing phdm chit, ndng lyc vd kit qud cdng Min. Bao ve quyen sd hihi tri Me, dai ngd vd tdn vinh xiing ddng nhung cdng Men CLia tri thiie. Cd ea che, chinh sdeh dac biet de ihu hut rihan tdi ciia dat nudc. Coi ttgng vai ttd tu van, phdn bien, giam dinh xa hdi eiia eac eo quan ngMen Cliu khoa hpc ttong viec hoach djnh dudng ldi, chii truong cua Ddng, cMnh sdch, pM^ ludt eua Nha nudc va ede dy dn phat trien kinh te, van hod, xa hpi"i''>.
Bdn Id, tdng ket vai ttd cua tri thiic trong thye tien eua eac md Mnh Uen minh (hen minh ba riha, Uen ininh bdn nha, canh ddng mdu ldn...) de nit ra nhimg bai hgc nham bd sung dieu kien vd co che bao dam viec phat huy vai ttd eiia tii thiic {nhd khoa hpe) trong hen minh cdng-ndng-tri dat Men qud cao.
Thyc Men cd Meu qud nhiing nMem vu va gidi phap ehii yeu do trong dilu kien tang eudng sy lanh dao ciia Ddng, sy quan Iy ciia Nha nudc va sy tham gia cua cdng nhan, ndng dan, dpi ngii tri thiic vd cua cdc ting ldp nhan dan khac, vai tro ciia dpi ngii tri thiic Viet Nam se dupc phat huy ngdy cdng cd hieu qua ttong khdi lien minh gjai cap ciia giai cdp cdng nhan vdi gjai cap ndng dan vd dpi ngu tri thiie, gdp phdn xay dyng khdi Uen minh dd xiing ddng la nen tang ciia sue manh dai dodn ket todn dan tdc trong cdng cude xay dyng vd bdo ve Td qudc xa hdi ehu ngMa cua nhan dantaG
(1), (3) VLLenin: Toan (op, T2, Nxb Tien bg, M.I974, tr 565- 565,575
(2) C.Mac va Ph.Angghen, Tuyai ngon aia Bdng Cong san, CAlac va Ph. Angghen. Toan t^, Nxb. CTQG, H., 1995, T4, lr.615 (4), (8), (9) Dang Cgng san Viet Nam: Van kien Hgi nghi lan Old bay Ban chip hanh trung uong khoa X. Nxb.CTQGJl. 2008, [r.83
(5), (6) V.I.Lenin, Toan lap ,T36. Nxb Tiln bg, M., 1977, tr.229,221.
(7) H6 Chi Minh- Toan tap. T6, Nxb. CTQG. H..1996, ir.202, (10) Bao Nhan dan, s6 22032, ra ngay 22.01 2016.
So Ihdng 4-2016 Ly Inan chinh tri & I r u y e n thdng