PHAT TRIEN NGHE CONG TAC XA HOI VA CHAM SOC TRE EM CO HOAN CANH DAC BlET KHO
K H A NTMCffHOIflOlUOl
,ir'^-^'
T
rong nhu'ng nam qua, cung vdi su phat trien ve kinh te- xa hdi, vdi nhung quan tam dau tu eiia Nha nude, Viet Nam da dat nhieu kit quatrong viec giup eho tre em den trudng.Con sd tre vao trudng tieu hoc cijng nhu hoan tat bac tieu hoc rat cao. Tuy nhien, van edn kha nhieu trudng hgp tre em bd hoc vi nhilu nguyen nhan, trong do ly do kinh t l la ehii y l u , dac t)iet tinh trang nay cd ve tram trpng han d eac dja phuang vung nui, miin sau, miin xa.
Mpt danh gia mdi day cua UNICEF cho thay, sd dT tinh trang tre em bd hpe gan day ed xu hudng tang d mdt so dja phuang ngheo la do phai ddng nhG'ng khoan ngoai hoc phi, vuqt qua kha nang kinh t l eua eac hd ngheo, mac du theo quy djnh, hoc phi la hoan toan duge mien. Thue t l nay da duge Nha nude thau hieu va dang cd nhung dilu chinh tich cue. Tuy nhien, dd la ndi ve tre em ndi chung, cdn ddi vdi tre em gai dan tpe thieu sd thi van de bd hoc nhieu khi khdng phai xua't phat tir ly do kinh t l , ma cdn do nhu'ng quan niem va djnh k i l n d nhieu dja phuang ma dilu nay, cliac chan cdn phai mat rat nhieu thdi gian mdi cd the thay dd'i.
Cae nghien cuu tren t h i gidi cGng da chi ra rang, viec nang cao nang luc cho phu nG' la mdt phan thilt y l u dan d i n thanh edng eiia edng cude phat trien kinh t l - xa hdj, va mdt trong nhG'ng each tdt nha't de dat dugc dilu nay la tre em gai can dugc hge tap nhilu han, ehu' khdng phai chi dugc giap due ca ban. Tuy nhien, theo kit qua
T U A N
CUONG
Le trao tdng do dm vd do diing hpe tap cho hoc sinh ddng bdo ddn tdc a Hd Giang.
nghien eu'u gan day do Bd Giao due va Oao tao, Quy Nhi ddng Lien hqp qude (UNICEF) va Td chuc Van hda, Khoa hoc va Giao due eua Lien hgp qud'c (UNESCO) edng bd, da chi ra rang tre em gai dan tde thieu sd gap nhieu rao can khi cae em cd gang hoc tilp hoc trung hpe eg sd. Mdt sd khuyen nghj va chien luge cung dugc dua ra dua tren cac phan tich sau ve nhG'ng rao can nay va sau eac cude thao luan vdi cac em, cha me va lanh dao dja phuang. Ba Bui Thi Nggc Diep, Giam ddc Trung tam Nghien eu'u Giao due Dan tdc cua Bd Giao due va Oao tao cho bilt, nghien cuu nay da giup chung ta hieu rd han nhu'ng rao can khiln tre em
dan tdc thieu so khdng the tiep tuc hoc len d bac trung hpe co sg va cao han, ddng thdi eung dua ra cac giai phap sang tao, hieu qua dua tren nhu'ng kinh nghiem cua ddng bao dan tpe thieu so.
Theo nghien cuu tren thi ngheo ddi ehinh la rao can Idn nha't khien cac em gai dan tpe thieu sd thugng gap khd khan trong viec tilp can vdi djch vu giao due va khdng dugc huong mdt nen giao due cd chat luang. Ong Jesper Morch, Oai dien UNICEF tai Viet Nam da tirng phat bie'u: "Theo nhieu each thire khac nhau, ngheo doi tac ddng d i n eac ca hdi dugc di hge cua tre em gai. Tre em gai ed the da bj suy dinh dudng
0 Sd 338 (tu-1-15/7/2008)- LD & XH
PHAT TRIEN NGHE CONG TAC XA HOI VA C H A M SOC TRE EM CO HOAN CANH DAC RIET KHO K H A N
trudc va ngay ca trong khi cac em di hoc va khi dugc di hoc rdi cae em lai khdng cd dii tien d l mua dd dung hpe tap, quan ao va thuc an (dac biet la hpe sinh ndi tru). Va cae em thudng bj ap luc phai bd hpe de cham sdc cho ngudi than trong gia dinh hay giup dd cha me ve kinh t l . " Ngheo ddi anh hudng tdi viec hoc tap eua tre em gai theo nhieu each ma theo mdt ngudi cha la ngudi dan tdc thieu sd d Tay Nguyen da ndi: "Minh chi lo cho cai bung nd no thdi chir khdng lo dugc t i l n mua quan ao, sach vd de di hge...".
6 cap qud'c gia, Viet Nam da dat d u g c n h i e u t h a n h cdng trong viec cai thien chat lugng giao due cho tre em d bac tieu hoe va trung hpe, va su khac biet ve thanh tich hpe tap giu'a hpe sinh gai va trai la rat nhd.
Tuy nhien nhG'ng sd lieu thdng ke qude gia cGng chua chi rd dugc su khac biet v l thanh tich hoc tap giua cae nhdm dan tde khac nhau d eac vGng mien khac nhau va khoang each gidi giua tre em gai va trai dan tdc thieu s d . Ben canh rao can ngheo ddi, tre em gai dan tdc t h i l u sd phai ddi mat vdi nhung rao can khac nhu eac em phai lam viee sdm, nhan thirc chua day du cua gia dinh ddi vdi Igi
ich ciia giao due, ca sd vat chat nha trudng t h i l u thdn va chat lugng day hge thap. Phan tich sau v l nhG'ng rao can nay da eho thay, ed n h i l u y l u td tiem an nhu viee it su dung t i i n g me de trong day hge, phuong phap giang day t h i l u su phG hgp vdi tre em gai dan tde thieu sd.
Trao ddi ve vain d l nay, ba V i b e k e J e n s e n , O a i d i e n U N E S C O t a i Viet Nam cho rang: "chi mdt each thiu'c t i l p can don le khdng du de ed mdt n I n giao due cd chat lugng cho tre em dan tdc thieu sd, dac biet la tre em gai. Oe cd dugc mdt nen giao due cd chat lugng cho cdng ddng, ddi hdi chung ta phai cd nhieu each thire t i l p can phu hgp vdi tirng bdi canh cu the. Dieu nay can phai dugc neu bat trong ehiln luge giao due qud'c gia." Day la mot thach thife Idn eho viec hoan thanh muc tieu giao due eua Chinh phii.
N h a m k h a c p h u c n h u n g thach thirc nay, cac dja phuang da de nghj Chinh phii tao dieu kien thuan Igi hon nG'a cho viec hpe tap ciia tre em gai d cac trudng trung hpe co sd. Cac giai phap khac nhau dugc dua ra eho cac nhdm dan tdc khac ntiau, tuy nhien, ehu yeu van la hd trg cac hd gia dinh nhung
chj phi true t i l p cho giao due, hd t r g n a n g cao n a n g l u c ehuyen mdn cho giao vien, dieu ehinh chuang trinh va tai lieu, giao due song ngif, giao due ve gidi, nang cap ea sd vat chat nha trudng va tao ra mdi trudng hge tap an toan va than thien vdi tre em. V l giai phap ddi vdi cdng ddng, cae k h u y i n nghj eua cae td chuc qude t l d I u hudng vao viec van ddng su ung hd eua cdng ddng cho tre em gai di hpe, thanh lap cae cau lac bd cho cha me va tre em gai, hd trg phat trien ca sd ha tang ciia dja phuong, va giup dja phuang phat trien kinh t l , thanh lap eac du an tjn dung nhd, hd trg day n g h i , hd trg tai chinh eho tre em gai va gia dinh. Trao dd'i xung quanh cae giai phap d l xuat, Nha giao Uu tu, tien sT Dang Huynh Mai, nguyen T h u trudng Bd Giao due va Dao tao da ddng tinh vdi mdt sd khuyin nghj tren va hy v p n g r a n g ket qua c u a nghien cifu se giup cac nha hoach dinh chinh sach xac dinh dugc nhifng giai phap thuc t l va dua ra duqe nhifng khuyin nghj cu the de giup tre em gai ngudi dan tde thieu sd di hpe nhilu hon, hoc h i t bac tieu hpe va t i l p tue hpe len trung hpe co sd cGng nhu d cac cap hpe cao hon.I
UAI TRO CUA LIEN MINH...
(Tiep theo trang 37)
Thu sau, t i l p tue day manh khdi phuc eac lang nglie truyin thdng, tao d i l u kien d l cac lang nghe phat trien, uu tien eac hgp tac xa trong cac lang n g h i v l vdn, ky thuat va cae ehinh saeh hd trg khac. Cung cd va phat tnen cac hgp tac xa de ngay cang thu hut them nhieu lao ddng, ddng thdi nang cao tay nghe, trinh dp cua xa vien va cac can bd quan ly de phu hgp vdi t i l n trinh phat trien chung.
Thu bay, nang cao nang luc quan ly va trinh dd ehuyen mdn cho can bd, chu nhiem hgp tac xa, phat trien ngudn nhan luc
trpng Lien minh Hgp tac xa. Cd k l hoach dao tao, bdi dudng, coi dd la mdt giai phap quan trpng nang eao nguon nhan luc lau dai. Tieu chuan hda cac chirc danh can bd quan ly hgp tac xa de cd ca sd dao tao, bdi d u d n g , , t u y e n c h p n , bau cif nham on djnh bd may can bd quan ly. Cac co sd can chu ddng danh ngudn kinh phi cua hqp tac xa eho cdng tac dao tao va^ bdi dudng ngudn nhan lue.
Day manh cdng tac xa hdi hda day nghe d dja phuang va cac CO sd de nang cao tay n g h i cho ngudi lao ddng, hudng hp vao cac hgp tac xa phu hgp vdi trinh do tay nghe cua minh.
Thu tam, nang eao hieu qua
eho vay tir Q u y q u d e gia hd trg viee lam de hd trg ngudi lao ddng cd dieu kien, co hdi phat trien, tim dugc viec lam trong eac hgp tac xa. T i l p tue duy tri va quan ly tdt ngudn vdn hien cd, dam bao ngudn vdn su dung dung muc dieh, cd hieu qua, thu hut va giai quylt nhieu viec lam eho ngudi lao dpng. Tu van, hd trg eac hgp tac xa, cac dan vj thanh vien vay vd'n de bd tri viec lam d'n dinh eho ngudi that nghiep, ngudi ehua ed viec lam, ehu trpng uu tien cae hgp tac xa phat t n l n theo md hinh kinh te trang trai, eac dan vi c h i bien hang ndng san, hang thu cdng my nghe xuat kha'u sif dung nhilu lao ddng.l
