~self \J .
~·.-r
lvan
[
lor-rtll-;1~·
~"-ualJik-
I
in~in~
;ma·
pro·
ens- leur be- van nalc
I frt
.1~t.·
rga tol
\an,
~iug
l t111 V:tll
tJj,, t ""
boo!
I
.:'II\·pc:;
\1aj!
''(If
hy
Ill{(\
,dil't
Till I)
I •
• lq
llor
~t'1l"
kan lik••
-<lit.'
~
YE
na•
l"l"tlt•
It til'•
lS/t'i
po~:-
..
JWr ·r~·.ll)~~~
mt•l
tl:l.
\'ol
'':-\
rom Wltt hd wlp
OJ>
LU."-
!l c~·
•nit!
...
•n
~I
"
,....1
.,
~~" i
J
Geregrstreer aaa die H.P.K. a5 'n N•.1usblad
'Dte
O nrler d ie lw piwli:;tiese
$telsel is di<•
op~ehooJJlerykdc m me
L'Wldi<> t!ilhe·
ling soos m is u·ac II y n·<•te:
om am· die land uit te s p. r ei. As jy
hyl.-~ :-ic11jy
~,1 I
7 ~
Onder die gesagstaal rem dil' O sse•cabrmlthro:.; sal dcwr sorg ged r(l rrord n m . di l' ryk clomm e oor diC'
I find nit iC' spr<?i. A-"j,r
!.-yk , sol jy wuit<• eml e
"raanlcmde c11 '11 ~of'd r~e-
~ 4... ~
net ' n
111islwo
p.vo ede
L'o/1.-sit'JI.
\V0 J "\Sl)AG. 3
NOVIDl\ll:El~ ~0.;)0.
&I
g~rnJ 0
lill
I @~ ig
Ossewabrandwag het Stryd G ewen Kan Voortaan Net Sterker word en ons
Vyand Sw2l<ker se K G.
, v
iCr j~ar lank hCt O:"'S ueurgc,vur;; 11cur n lw11scntrlcsc stonn \'a:lgcldmas, pcrs, laster, parlcmcntarismn mobllisasie en !lollc nootlrct;t•Jasics.
Ons hot clcurgovurg om cia t ons mocs dr.u1 wurg weens ons rocpi.'lg. En tot·
dat daarche rocping vcrvul is, sal nil\~ ons brcc11 nic. Nil vier janr van fe!lc vyandsl1rtp hot dio osscwabrandwng cf!o ;.;oloof dat hy 'n t>lywcnu!l ·nagsfaktor in C.'lS vo:IISpOI:'iCI\C ICW2 gCWOJ'd hOt. Mililr hy hct Ook dlc gO!OGf dat die ma:;tc teen hom reccls !daar hul hoo;.;tcpunl bCt':!ll< hot," hot die l~omman·
tf:mt·gcneraal, clr. J. F. J. van Rcns'lun~, vcrlerfe wocnsda;.; by geleentheid v:>"l sy vcrjrn~d;-gvicrin:: op die P.1.~rl ;.;es''·
lJic K.U 'Itt ,·er~>·~s •ta 111' •.)<itt
l'<'lll·l m:u·,,'wlor.r P· .. \'ntl du1· 'IHll' 0 II
llOf' ,n "~J~'\ r '\(•1\:<' f'l'h'flc .h P ··•·•o I'll IJdd, l .<<
Dr. ]. F.
J.
1',1n }~l'rlshurg.,,l·:k mc~:u tht \U\'1 ••'If
\'I'H'illl •ll \'l r!'l\>•'>IU;~ l ' l
'~ ,•uu '11 ,Jw'c Dit was vir alma! dUI-
!1Ciik u.;t die vier jnrc v:~n ond::rdrulc·
l1in;;, Jas~er c1~ vc:-.·aad die o.a.-!H;;:on·
nc in Pretofit:. 'lie :;~stuit het nir. Net
-soos die resulta:lt vnn S Au:;ustus be·
•·.,ys t;~t-dat die ko:onncs llwarsdcur die land nie afgeneem hct nic manr wei
!ocgeneet~• hct an'l !{r".£·''
\.ill' jr: I.e:.. ihc .!;ddm ·:,.
hn·e..: Op u•.: ·~ut.clll,\'n<', in die bri<•kl., i:J dr~;. gruot l>•'f.i::!hc Ul c u 111
• l' '•nnk<' or, .I, en _.ide rs. B1l\'C'Illt •:
nt 0 n i~. 1wu
te<>•1•:tmd~r~. :•.lie .olanK mt n.,t te~u Jit' OSl;P,.-rhrdH
\\':lg i>. lo:n h1,•rdil.' ll)ll!!'Jnl;tor- dit mort on~ erl;en ,nl 1CI:J, ;<·knnt.
hl~,, tot gy cindo toe:, omdat on, onvcr·
bitldllli!< teen hOm gelH!,nt is tot die cindc too!
Maar danroor !mil ons nio oor behoort ons cerdcr te juig.
daar- Want
jws d:~a;in lc die vcrsckcring ua• ons Gt:1t1C::ing in d :c nuwc sosia!istiesc be· , dcl!·1g sal ttli~ vocl; en juis daarin Jc t•ic Afnk::nerdom s:: waarborg dat uaarrlie rcgerin!;, wa:Jrin die ossew-1·
hranelw:~g £~g;.;cns11ap saan kry, vnn·
sclfsprckcncl 'n antH1apitalis!iesc be·
:c1d s:~l voer.
DIE I'EH-.:
:wn
()., c lli< J..:f'ort!;all1»,'Cl'dl.' ln'<t~·nC'ld1~>r;
\1 •ll \'.I\ .. II•• kaul'-' op or,., ~clooch wa"
••u h,\'1'·1 !11•' l:•ntl in 'u :,i<'l~iek·• iurig- tin~ Ulll..";lsktp ll"t. t• or.thou tUe $ol- h• d•• nog ~ OilS '>0'1 'lid <~111\. :-::J:'.UtS
kn I; PI, 1u:w r oak Jl itl<'r i10liglin!; ;,.;c . P'-''' tadio t~ot:tlg_111hti~.ik .a:.lur gt~nl.
~··lc· ··n ; Olh mu EHgl'l'l' hnll'l-
n•:•
II' t)Okou·,,u
~nf•P<' \\'(<''i'!ottlol'r a:d·;~ \\'('(' .,, tl'a=~r 0~1s
Pll :;y
til • I [o'l ,IHl•'f' k·•rk ~ hc• ~~~~ uulle
:3)
0 B. -Dag Openbaar Geweldige Kragt oename
ossewabr:mdwagdag ncl m K.lJPianu bewys gclcwcr d<lt ctie Afrikaner·
do::r so ltrng i:1 ~'J buitcpar:omcntcrc bcweging met rassc Skrcde toeneem nanrn:o h'! by die Sritsc ste111b11; vc:d V!:•lo<.r. Ondanlts die !twz=tistc ~:cr·
volglng en boikot ;~ct die I<OI111lh1ndo's van 11/cs· en Oos·K:!aplar.d ceur hul kra::;insr.anning op s Augustus die skit tcrc.·1dc bcdra,:: van C:9.'lCO i:-~gesamc:.
Dit oor:rcf die 1.'3'1 11crlcdo ja:tr met bykn;Js die helfte. Gcbic::l A (Wcs·
l<acpland) se or;brcngs is t; 1692 en Gcbied B (Oos·l(3:!pland) £1 ,5.;.:;, Ge·
bled I\ al:ccn i;:;t \.'anjnar .C:1 .~oo mccr as die hcle l<anplancl \ erJede jaar. toe die cpbrcngs -£6.300 was .
Hlcrby is nic mgc~Juit n•c dll: duiscndc ponuc wnt gedure . .,dc diC ja:!r bygcd~a is tot dfe Noodht!lpfonds. Die insan:clln;;s vir
s
Aug!lSa;s soan na die strydfcnc!s van t!lo Dewc;:;in,; en s:a:~n hCc!tcm;tl apar;: van die ver·sor:;in~ va"l dlz arnanklikcs van ;:;evanr;s Afrikaners.
Grootse Magsvertoon
Met Huldiging van
in Paarl
Leiers
Die Osscwabrandwag hCt sccvierenu uit uie stryd gekom. Die stcrk·
stc mngtc 11011 hom nic vcrn.CtJg nie. Swakker magtc sal dit nog minder
'"'~kry. Oil was 111e trant van !lie boodsltappe wat verledc Wocnsdagaand in die P:~arl weerklinl\ hct by gelcentheirt van die vcrjaardagviering van die KonHna.'ldant-scncraal en Adjunk·kommandant-gcncrnal. Die Sklttcrende on1vang:; dl!ur •n stoct motors wat van geen punt oorsicn 11011 won! nic,
eli:• oorhandiging van d1c liCk vir O.B.·dag deur Gcbjeu A wat die hcllto
so groat is ns vericdc Jaar, die puill dissipline van die Kommando·w:Jg al hicrdic wcrklikhcdc hct d1c boodskappe van oorwi,nning brjled ondcrstrccp.
Oio Os!:eWabr:~nctwng begm sy bestemming nader,
..\<'1 ,, ;1k •r .,u}dc ~<'bnug: ~an 1ho l.-ou en y11 •·r \'all die' \·ron wnt. d<"m· bait yolhari!ir.~ dn::nin ,.;e~lna~ J,ct om dit•
ophr•·ti~S ' \';Il l (:('lli •cl A ( I,
n
('Ve en Ocs
Kaapland) tl" hnt f.!.y·: tot llWI'r a .!:!1,200 ,·crgC'lolw :nc•~ !:<l/!00 ,-,•dcd• jJ:u. Sy !let. hoofi<Omdl.o Jlln\', .J \ '-;n U ~··vra 'lll dio ljok \" ...(>• I \ :1:• K (, ~r - -.r'-- '"~·
D1t 1s £7,692, wat byna £1 500 mccr is as d1e opbrengs van die ticle Ka:Jpiand vcrlede jaar.
RArE S,\l.n·
(" ·i• l,l.wol~<'ner:.al dr. !<'. D. du 1'
\'all Z~·l het die gc-l•lln·:( nsin~c> .•:n. d i ,,,.,, lei<>r» oorg:eln·ing: Hy hd, vc,r-
wy.~ nrt t1i<' stip:ting: \':l)l dio Bo\\·Pgitrg
v~·f jnnr ~eleele. In daardio vvf j: ;11
hl't. hy ~Y hoog~ll' hooglPpun ma:11 ook »Y diepstt;J ln;Jgtqmnt. boro k Xog·
t tiiS hot hY nllo antt•:Jnc oorlc•wc ,. H•>t dii dau be.soudere- optimi.,ml' now~ om
te ',J(Sr!f drtl. di 0 "1w~ndw-;: ond-r weg is na S)' OOI" ,, " ., i' ll( · g :nl.
\'an Zyl gt'vra. Spr. voorspcl dat die Bcweging binne vyf raar tn staat gestcr sal word om sv srootstc tank te vervul, naamlil1 om dcur middel van uie ~taat
te sorg vir die mcnsw:lat'dige bestaan van elkc A frikancr.
r :n
omle•· \ f rika u 1 vo;rs•a, 11 "111' din• " ... imiiN rbar() pcrsou11 ""~ llu' laud Ul volk n•· synf(\'en·ok op vod l<ol. ~. bls . . l)
Sonn ige ta b a kblare rus I n geu n ge ou wynvate On versto ord word bu l ryp e r en
r; per totdat u die ,~o Jmaak"'geu r ige belee
!,waliteit va n dv o .rdwtabak kry.
~ ~
d..v;-d~ d ie rypste
t a bak bekend.
... :....---
._....... ~~1! ---~ . ~
~~
-'rJ 1 , v~ .r't ,v•,,ll'• '·'i'"'IJI'-1-:---: ?)>l"";'/ /':;,: ~~~..,. ~ ,&..,....,.&.;
\'
a
II
I<
II
0'
k 01 01 A
e.r v
iu,
Ill(
f.!.t'
di<
rn
wv H~
a:u
"· ·'
f Jl'
olh
t:ll
1no
I~
\a lc•
e
·~lk 1.'11
iril
lll('l
do.
ties SCI die, reg
<fer sel vau
!oq
lll'O
lo 1 (.)jl\
htt hull h<;t.
hy f
orgt hom val' sew kwa as 1 a an ond1 dan!
prat 'I':JJI;
'n h
aau~
nio hot ma u 'n ol hou, • ook
soo
In
flWEE
'
Hoofkantoor:
Reserwe- ionds
£1-1-i,OOO
W. F. CAU STRt\i'S
St. Johnstraat 65, BLOEMFONTEIN Begrafnisse, Kiste, Kranse, Crafstene
8£0 RA ·-:- 1:,.01\ Dt: lt:"'l:: \It: n-. en nLOt:~US n;
Ct"'ntnlhTtt:' 3~, •·ort.ltalml'.t:
f.S.t(:kett&J;:t•bon, rrc~ldt11lft1TI\Ut, JOhf\nn~hUrJC
OIENB 01\00RTREFLIK - I'HYSE LA-"-G
VEHLOWI:r-..GS, HUWELIKE, GEBOORTES Kondig dit aan in DIE O.B.
HET U AL 'BESTEL?
4
lndien nze,
doen dit tog dadelik!
MORE MAG TE LAA T WEES
GIENIERAAL
JG Ro Mo IHIIERJZOG
C. M. van den HEEVER
, Verskyn Eersdaags
Die boek
be~laa.nongeveer 900 bladsye met seldsame
fot~op kuMpapier. U sien hom as seun, as s!.udent, as regter, as politikus, as leier, as Eerste Minister, as mens- en dal:
as banneling in sy eie land I
HIER IS ~N BOEK WAT ELKEEN MOET BESIT
Prys £1-2-6
EN POSGELD 1/6
Weens die oorlogsomstandighede kan ALLEEN kontant·
bestellings in aanmerking geneem word. Gereed teen dit helfte
van1943 MAAR bestel nou.
DIE OPlLAAG llS JBEPJEJROC
AFRIKAANSE PERS BEPERK
Posbm~
845. Johanne sburg.
O.B. HET STRYO GEViEN.
is rc~ds ~ar~ )aut, h.·t·n on-.. Hl 'n "t.~d·
ywer van vcnynighcid Yan lli<• !'<'ge- ring lwt o11s gckry kampl·. t l''>lllw c11 uitskoppcry; \';Ill die opposisll' h,·t Oils gekry uitleweriu:.r van :--.. J ·, <•n oor- handigiug vau hcc<ligtlc ,·t>rklarings nan die ::'lliui>'t<·r v:111 .Tus! i-.i<•. Dit lmn nie cr:.rcr nit>
'l'YDJ•:f,Jh
En les bes ons ~>lorkslt) [,•en~lalHll.'r,
d·ie siaalsmag in hnndc \·an 'll lmpila- listics-imperialistio:-;c regeri 111-(.
Vier j:uu~ lank hol ons 'n slorm denrgunaak \vat uit sy wc.2dcndc aard moet tydelik wees. J' ka n nic cwig en altoos 'n land rcgcor· nwt, bC'hulp nm noodregnlnsies t'll arrPsl;lsil's van t<:enstandcn; $Onder (\anklag l'll ver- hoor nie. Yroccr of later mot•t jy wel·r na normale toc~tall(lu tcrngkt·<'r, son der noodrcgulasic~ tecH amptr narc , n konsentrasielwmpe ~n llon,Js: ra11 wt• \'ir pol;ticko oortr• dir:g,;. En die dag wat die 'looctregulasics- uitcraard verby·
gaande maatreiils verval, wil ons sien wat •n geharde • en gebreide bewe·
ging soos die Osscwabr·andwag onder die knie sal hou.
Hoc 1; l • ~.d.1~ic~ a.lllg<'\\ l'lHI
:s, WCet> OilS. JJ\ uit~tek ((•Cn die (J-.
scwabr:mdwag n~et. klopj li![C, an•••;ta sics en intcnwriugs. \ wr jaur !auk is repuhlikeinso ,\frikat f b ,onckr :wu·
klag en sondN vurhoor 111 lwmpc of t.1·onke gesmyt.. llollfl<'nlc en uogtnanls hondorde kwvn aglor ho~; muw o( d:J- ' ringuraad. \Tier ·jaar lank had gl\Wt'·
tenlosc clemente vryo t<'nels. ~elf~
onder die sk:.Hlu van' <lie galg h<"t. l.'l'll van hierd·ie bctaaldc vmnpier" gaau aas na promosic. Or•als en elders was cli!l Ossewabrandwag vrye wild vir diC·
suJkes, vier jaar lank. Maar hullc grondvcs op die ncodregulasies en hulle val met die ncodregulasies.
En as ons teenstanders in vier jaar n:!lt behulp van sull<e metodes ons nio kon brecl< nie, gaan veertig jaar van gewone politieke stryd ons g'n haaraf maak nie.
Maar ook behalwo d1o noodn·gub- sies beskik ous teenstandcr, die hui- digc regcr111g. oor tenOnll'nalo dog n·r- bygaaade lll,l:::~c-. (;,.),J \'lOt' I s00~ \1 .1-
ter in die krin~e ,·an ~,· aanhan"''r,.
vcral weens die oorlo~~~iit~a'w~. "'oor d;o 230".000 mans cu none i~ g<'mohili seer in die leer. Oor •lie :?:30,000 mans en n·oue direk atlwuklik van ons t('l.'ll- staudel·, beide vir bcwel 1.'11 sol•lv. En agter h~lle staan •luiscndl' f:uni.li•·s .. n nfhnnklikcs.
Hierdie mag--- die 1-(l'mobili:-;~·t•nlo militer- wat blindl.'!ing~ die Ieiding moet volg, is vandag die s!Mb(o poli- tiokc wnpcn waaroor ons l!"cnslnudors beskik. · Ouiscnde en ticnduisende van daardic soldato hoort eintlik i.n ons
se·
lederc tuis, en is bloot deur uniform en miliH!re kontrole van ons ofgesny, 'n wapen in die hande van die wnt ons bcveg. Alles berus op mObilisasic.
Maar ool~ hicrdie sterkste struikclb!ol<
moet •,n cinde kry, en alreeds is •n Minister van Demobilisasis benocm.
En dhartl'it gnrm ,o)dato nil' nl't. ny word nie, maar o0k hitter onll-\ n•dc word met hul huidigc hl•er,('rs. Daar- voor waarhorg •lio uallm \':JII die be-- trokk(' )Iiuislor clit, hy j, U1<'Uecr
Harry LawrenCol.
En elke Afi!ikancr wat uit clie leer tree is een mindC:r in die haud<.' van die \"Vtllld en haic van h 1llt ·,.. so,·c 'I oH:er 'iv. die g,dr lore van dll' Ossl wa- hr<Jndwa!!;. En hullc is welkom en ons sa! geen deur in hul gesig toeslaan nie.
Want ens sien in hulle die medc-Afri- kaner en die mede·stry<ler• in die cind·
stryd wat voorle. O,~s sren nie die uniform aan die Afrikaner nio; ons sien die AfrikanEr in die uniform. t>y pari-y-trou of rooilus is mind(•r helan~
rik. lloofsaak ·is sy Afrikanergc~im1- hoid en die blocd in sy nn. Wan~ die Ossewabrandwag j:; 'n \Y<lpl'll v;\Jl tHo Afrikanenlom, en nio net ''an dio Nat of die Sap nio. En ons gaan gecn volksgcnoot. nan die Empire gewonno goo net omdat. Jmllc oudor dwan11: of misleiding 'n rooi of 'n blou lu:s op :sy skoucr geplak hot ltio.
BEWYSJ~
Laao ous hierd 1<- lC ·t, voor ot• hou;
namate die Empire-militer in omvang
....
afneem deur demcbilisJsie word die pen sterltct·. En dit g21:>eur vandag or.der ons oe.
Eu wat v;a.., (fie re,;uhatc ,.:.n hicrdio m;cg,aanwemtiu"' van dio xe,..crin"' teen die O.B. ~ H~t bulle on; afg;~skrik of hct hullc- ons net harder rremaak?
l<:k kan hondorde bewvse aanh~al maar c•k vob!a:m met twee voorbeelde uit dio jong~to ve.rlcde, in ons vyfde jaar.
(leneraal ds. \ or,;tor hct mot sy ny- laling 'n boodskap uit die Senlralo Uovangonis gcbring, nl. dat ons vcroor·
deelde l<amerade aster d,e hoe mure ons verseker dat hutte g'n aparto vrede met die vyand sal slut t nie. Ek het hullc van ons kant af laat weet <tat sola.nk een enkete van ons kameradB agter slot en grendel sit v1r ons stryd, sal ons die stryd ctaarbuite nie staak nre. Ecn vir atmal, a!mal vir elkeen.
Ook ons sal g'n apart:! v.·ede oorweeg me, want d:e Badogtios is wt <11e o.s.
uit.
En uit Koffiefontei'l ·konsentras1e kamp het ek 'n bedrag van £1-l-11·6 ontvang1 vir die stryctfonds van die sewegmg. Uit hul armoede en uit hul sware lydang dra ons kamer<:de hul sweet-penninge by! voorwaar, mens moet :.wakker as swa!( wces as so •n gees jou me met staal besicl in <11e stryd nie.
.\ '"''• iu die tronko en konscut rasic- k:lln)'u on .n die vier janr Iango soryd tlaarbuitl• i:; 'n geloof:;gcmecn~lmp gc-
~mco, die sl.erkste wapen in d10 hande van on~ rcpublikeinso Afrikanerdom, soos hiordro go~lag hom nog me t.ovoro lwll.'cf hot> mo. Uie ossewabrand•NaS het geword 'n historiese Afnkanertelt met •,n historiese roeping. Wat hY reeds agte,· <11e rug hCt, sterk hom in sy geloot dat hy s~spaar word v1r gro- ter en meer besltsscnde dinge wat in
<Ire voik se pad wag. En m daardie ':l gcloof vrees hy g'n ondergang nic.
:UL'lWE~D
x.,_
\·icr jaar van telle vyamhkaphct dll.> o~-l·\1
...
brand wag die gcloof lbt hy -n perm:u1cuto rnag,faktor in ous volk~-politieke lewo guword hct. lly h~t niu HCt die .,Hosannas", maar ook diu lvdin<T:.WC'"' bdcef, dcur kampe on t ronko t~ a a'::. die v:skoue skadu van die ga)g-dit alles' geroepc dcur sy visioen, die lh:puhliek van die .\frik~m· rdom.
Ons het die reg om te glo dat dit!
O.B. gelwm het om te bly.
:\Ia,tr 1lh hct dw \ rderv rc., om tc ll:l<> d:~t tli~: nwgto teen ons gcsknnr, rct·ds hul hoogH,lmnt oork, ·y hot.
Emge ontwikkenng moet vir hulle •,n verswakking meebri.ng - hol!r as die hoogtepunt kan hulle nie. En efliSI}
ontwtkKCimg IS vit• ons •,n ver:.terk!llg.
l::.n Oll\WII<Kermg IS onvern1yde11K- drt
1S <11c Wet van dro Lowe.
As iemancl my na, hoo mons met bi nnclandso magsverhoudmgs dto eind-oorwinning van cho Ossewabrand- w:tg kan stuit, dan moot. ck oorlik bO• [ ken : , Ek wcet nio". ~J
l~n met d10 Ossewabraudw~g sal ::oci!viur d1e Rcpubltkcinsc. str~wo, d1c
part~·lo~e Uesag:;taat. nasionnal en ~o
srtwl vall aard.
As daarctre Yolk 'n historiese rocpmg het, sal God oo!< die nod1ge wapen in sy hand drui<. En na vter Ja;;r va'l stryd word die wa;:~e~ vir vriend en vynnd s1gbaar: die ossewabranctwag.
Vroee More'" Mark
KAAP§TAD
0
S~fALING GESl<IED ONMJOOEL•
LIK, WEEKLH<S, MAANDELIKS Of SOOS VERLA~G.
lii1\WAAU. & J'AiV SCH OOl{
Tt:h.'foon 2-0212.
DIE
Te
. r
l'll (
'n l.
J I •
'u h lor S111t
lly ln:.\11
\\Olt
\\'('f I
.Die dow
,ll \'
\'Oik hcl .\fl·il
lll:t y
lik. Or
\1 !lal
Jll(' ]1\l ..
' o·
long tent leer os.c die van
In
s
bran Chra brin.
01 die•
~()~1.
brot• Uit bore
n
II\ prof elk
~PI·
I'J,h
' I '
. i~ )1~
\ I j l l '
hi'
• l
di
' ()ll
I"'
Dll" l l
hd
1' .(
n·c
to• cl c rtir hot reus Oil die rSP
('J
'•r h
\"(' l ko11 I 111l
ICJ!:
1 n(
o·
lll
on
(Ill
0
'n
l!IE O.B., WOENSDAG, 3 NOV. 1943.
Terugkeer tot Christelike Waarhede
, Danr is iets wat ewigdurond is en dit is reg en waarheid, en of daar 'n tydgees is wat daarteen indruis of nie, die owige 'ivaarhoid ou reg is soos 'n brandende fakkel in 'n swart vor- loreganndo wereld," het genl. J. A.
Smith, A.K.G.,
·in
sy toespraak geso.Hy hot beklemtoon dat die Ossewa.- brandwag organisatories steeds sterker word en wei omdat hy dio volksmure weer opbou wat andor afgobreek hot.
Die volk erken hom as die snambin- dendo orgnnisasio. Die bowoging erkon 'u vorskoidonhoid van funlcsios in die voll<slewo, maar die Ossowabrandwag hot con funksio aileen on dit is om die Afriknnerdom saam te sneer tot 'n magsfaktor wat sy ideale sal vorwescn- lik.
Ons leef in 'n wrede wereld wnar waarheid nie meer waarh..oia en reg nie meer reg is nie- waar geloor is om mekna.r uit to buit, het gonl. Smith voortgegno.n. Maar daar is 'n ontwa·
king in die geledere van aile volke, •n terugkeer tot die Christelike plig wat leer dat ek my broer se wagter Is. Die Ossewabrandwag is 'n faktor in daar- die Chrlsteliklleid. Hierdie beginsels van reg en waarheid is onverwinlik en In Suid·Afrika het ons in die O.ssewa·
brandwag 'n tasbare bewys .dat hierdie Chrlstellke waarheid nle ten onder go- bring kan word nie.
Ons ,:>:lo nan nasionalisme omdat God die n~ios gcskapo het en ons glo aan sosiale broederskap omdat God ons brocrs gemaak het. Dit is ons anker.
Uit hierdie Christelike idee rnoet go- bore word die Christellke praktyk en
dlt is nie iets wat tot mOre ultgestel moet wor.d nie. Qns sal ons plig ver- suim ns ons nie elkeen sy strooi optel om dio volksgebou moo op te rig nie - gesamentlik cen groot skoppings- daad. U is geroepe omdat u oortuig is van hierdie waarheid, hot die A.K.G.
gese. Vir hom wat nie krag het om sy dcel by te dra tot dlo volksgebou nic, moot ons help - dit is ons sosiale vcrpligting. Aileen dour condragtelikc optrcdo lean daardie ideaal verwesenlik word. Daarom kan d·it aileen 'n volks- bowop;ing wees wat clit doen waarin die hcle volk so georganiseer, voorbe- rei en gedisjliplineerd word dat hy enige JZeleontheid wat kom of wat hy self skep dour sy voorbereiding kan aan- gryp om die vryheid te bring. Nog ncoit het die Afrikanervolk terugge·
d.eins vir enige tDSStand nie. Deur kerkhowe, tronkdeure en d,oringdraad·
karnpe het hy in-die verlcde bOweeg en d·Our kerkhowe, tronkdeure en do·
'ringdraadkampe ·sal hy onderkant uit·
kom, behoue en vry."
Adresso is die ·K.G. en A.K.G. dour die Doorojeug aangcbied wat hulle ook 'n mooi lied toegesing het. Die ar- beidslacr van Stellenbosch hot a.an die K.G. 'n gcskenk oorhandig wat dour hullo self vervaardig is. Dio kollekte by die dour is aan die !.wee lciers as verjaa{dag geskenk gegco om nan die Noodhulpfonds te oorhandig.
Namens die Boerejeug hot klein Helena. Gunter met 'n flinko saluut 'n bedrag aan die NoodhuJpronds oor- handi~.
BOEREJ EUG STAAN HELE NAG DEUR OP TREIN NA P RETORIA
By jlelecnthoid van die inst.clling van prof. Dirk van Rooy as Jeugleier het die Kommandant-genoraal in sy toe- spraak gewng gemaak van die moei- likhede waarmee baie van die Doere·
jeu~~:
to
kampo gehad hot om d;e pleg- tip:heid by to woon. 'n Besondoro ge- .t.Orl is die van. die Nylstroomse Boore- - . \ug. 'n Vyrt1gtal van hullo hot v:oe~t)dig 'n spoorwegwa bestol. D1t JS aim hullc toegestaan, maar toe hulle die nag om twaalf-uur op die trein wou klim, is aan bulle P'l'So dat daar geen wa vir hulle beskikbanr is nie.
Daar was wol 'n wa vir 'n twinVgtal naturcllo afgesonder. Dio Boerojeug hot hulle nio daardeur lao.t terughou nie. Rullo het eenTOudig die troin go- storm en die g:mge en brug:o:o beset.
Die he'e nag deur het hulle gestaan en die vo'gende oggend deelgeneem aan die parade in Pretoria. Die middag het hulle weer deel uitgemaak van die reuse·optog na die Krugerstandbeeld.
Dit is di·9 gees van· .die Boerejeug bi,nne die ossewabrandwag.
SP AARBUSBIE GESKENK
Ohristorrel Bot~s van Wvnbor~~: het 'n hPio bussie vol spaarpennies wnt hv verdien en opgPp:nar het nan sy hoof- kommnndant f".OSltenk vir dio Nood- hulpfonds. Die bedrag daarin was nego sjielings.
TOT U DI ENS ! !
Reei!s vir 2 jnn.r is onR hPRig: om ons nanm in Knnnstncl hekend te mnnk Non ifl i!it. on"R annp:cnnam om ons nan nlnt.tplnnriRe leROl'S en onhckendo vriende bekend to stel.
ONS BlED U MEUBELS
vanaf u komhnis tot by u slnapkamer.
Eni~e snt'Rinle antwerp word . in· ons fabriek onder porsoonhko
toesig gemao.k.
Stinkhout·meubels 'n spesialiteit en· aangebied teen
£abriekspryse
MEYER e n FERREIRl\
Laer Hoofweg 287 0 B S E R•V AT 0 R Y
DANK VIR HULP
Uit Da.rberton skrywo mov. ~1. :\I.
E. van Zyl as voll!: aan die Sokrotaris van clio O.B.-Nooclltulpfonds:
, . . . liicrmco wil ek graag aan al ons; trouc Afrikaner~, vriendo van Barberton on distrik. as ook in a! die ander dele van ons land, bnio dankie se vir hullo troue onderslcuning en liordo in die tyd van dertion mannde se beproowing van govangonis on in- terne-ring van my man. Die las \Vas soveel maklilter om to dro.. Ons op- offorinp; was groot. Hy mocs prysgoo sy werk - 22 jaar diens - en dit san- der aanklag of verhoor. 1\'fno.r ons se ,sit skouer ann die wiel, voorwaarts, veg vir ons vryheid
en
reg! Lank lowe clio Oossownbrandwag' !"BURGERSDORP WOELIG
Die Kommando's Burgorsdorp ·en Venterstad bet nieteenstnnnde soveel teenhcde hulself weer oortrcf mot die insamoling van £80 vir Ossewabrand- wagdag.
'fet· geloonthoid van die rolprent- vertooing Die Gedissiplineordo Afrika- nerdom eu die Heldedo.gfunksio -is £10 3s. 5d. vir die Noodhulpfonds dour dio Burgersdorpse kommando ingesamel.
Die .,geraamte" word woolig!.-(Mec- gedeel.) '
Gt ·ootse Magsvertoo11 m Paad
(Vorvolg van bls. 1) aanvnnr. Die groot no.sionnlo en maat- skapHkc rovolusie is reed~; klaar met welslac dourgevoer. Danr is nog not die uitwondige spnrtelingc van die magt.c van die kapitalismo, en wa.t. dit betrof, hoef daar ook nio oor Oos- fronto en tweede fronte gcredoneor te word nie. oaar is politicks omwente·
lingo In die buiteland aan dio broei en die kuiken is baie naby aan die uit·
kom. Ons tyd sal miskion baic gouer aanbrcek as wat ons nou bosef, het genl. Vat) Zyl beklemtoon,. en gesluit met 'n spreuk wat hy w1l meege~:
Soos dio ergsto in die vorlode noo1t gebour hot n-ie so snl dio ergsto in die tooltoms ook nooit gebour nio.
DRIE
BYEENKOMSTE! !
Die Gebiedsleier van Gebied ,E", die Rand,
H/ GENL. LOUIS BOOTHA
sal met sy reis deur Gebied ,A", Kaapland, byeenkomste op die volgende plekke en datums toespreek. Waar die plek van byeenkoms of die tyd nie aangegee word nie, sal
dit plaaslik bekend gemaak word.
KAKAMAS UPINGTON BRITSTOWN DE AAR ..
VICTORIA·WES BEAUFORT·WES
WORCESTER (Voortrekkersaal) PORTERVILLE
KAAPSTAD (HOfmeyrsaal) OlfDTSHOORN ..
6 Nov. 4 ,nm.
6 Nov. 8.30 nm.
8 Nov.
9 Nov.
10 Nov.
11 Nov.
12 Nov. 8.30 nm.
13. Nov.
15 Nov. 7.45 nm.
17 Nov.
ONS MENSE •••••
n die goeie ou dae toe die lewe nog so maklik gegaan het, soos dit nou vir ons lyk. 'n Prent van. 'n gelukkige. versorgde huisgesin !
Vandag se portret en modes lyk anders. Ook die lewenswyse het totaal verander. Maar een ding bly nog dieselfde-die behoefte aan versorging vir die
gesin. En in vandag se haastige,
CllN LL\ ~
drukke lewe is 'n veilige middel=) • " , (
<teed•'n San/om-polis
· · . l~~~N~ F:J ~ u\A A~~TE ~~~~ .
0~ ~k. E
- TAKK£ OWARSOEUR 01£ UN I £ -
-
- - - - HOOf"KANTOOR VIAALSTRAAT
za.
KAAPSTAO---·-·-- ----· --.-...---· ..
,._ _
.___ ..,.._
~. \~) n, ·~H) ~ "" ('I' ~r .
' ~ \l~U~!!J..;.J~vJ,(..;!J/,*)'1;; ~
<: ' p...,-S~APPY. IJf:p ~. r
· \l.t o,tGOOR C~RLI(h $ O(J~, '
~AAPSTAo
,
Opgerlg kr~>,gtens Maataknppywct
N~. 4ij van 1926.
TE KOOP
I
.
-
VAX RIEBEECK-TRUST:\[:\ATSKAPPY BEPERK bled aan:
Die BESTE PRODUSERENDE PLASE met wnnrdevonc verbeterlngs. In die omgewlng
BELLVILU~ - MALMESimRY - DIE PAARL - SOMERSET-WES - s·rELI,JCNBOSCH- DIE STRAND - TULBAGH - VILLIERSDORP - WELLINGTON en hcle I<AAPLAND.
))IE BESTE KOI'lES WORD D}~UU ONS Gt:RE1>~L.
WOONHUISE In Kaa.pstad, Vo<>rstcde en omllggcndc dorpe teen die BILI..IKSTf: PRYSE.
Om verdere besondcrhedc docn aansoek by:
Van Riebeeck-Trustmaatsk appy B e p e rk
SEOUJU'l'\"·GEBOU, Bus 1527, Foon 3·0764, KAAl'STAD; ot sy Takkantorc, Voortrekkerweg, Bus 48, Foon 9·7222, BELLVILLE; en Mlcbaustraat 11, Bu~ 56. Foon 178, l)l)o; STRAND
VIER
floo/artihelblad Advertensies
Aanlwndl~ln~s ynn O.B.-fnnkstes word ln hlerdle knlom op~cncr.m teen 10/- per dutm.
============~~-===---
AANDAG! ' •
•n verkoping va.n Handwerk, Eetware ens., word gehou in die
VIUENDSKAPSENTRUM Groote Kerkgehou, Kaapstad
op
MA. lNDAG, 15 NOVEMBER
beginnende om 2-uur nm.
0 Die opbrengs word owercdig verdeel tutisen cliP ?\oodlmlpfonds en die 8 Augustus· fonds.
0 Alle l(ommanclo's word yersoek om Goeclcrc soos Kook, Xaald,yerk en Artikds geskik Yir Kcr:;feesgeskcn- ke yoor .\Jaandagoggcnd 11-uur nn. af le le\Yer
RYEENJ(OMSTE!
word toegespreek deur H/GENL. LOUIS BOOTHA
en
GENL. A. J. HERHOLDT te
BRITS TOWN
in die Stadsaal om 8 n.m.
op 8 NOVEMBER 1943 en te
DE AAR
in die Stadsaal om 8 n.m.
op 9 NOVEMBER 1943.
Alle nasionaalgesinde Afrikaners hartlik welkom.
NOODHULPFUNKSIE
SA TERDAG, 20
•
NOVEMBER 1943.Deur Hoofkommandantskap F.4.A, Pretoria-W es.
te
KUUGEHPAHK
Hjv. Court- en Mitchellstraat, PRETORIA-WES.
Q
Beknopte Program:
e
3-uur n.m.: Kraampies open.0 4.30 n.m.: Die Kommandant-Gene- raal arriveer te perd.
Vlaghysing en verwelkoming.
e
7.45 n.m.: Toespraak deur die Kommandant-Generaal.0
Volkspele, Jukskes, allerlei geregte.
MARKAGENTE
Ons is U agente en is trots dat ons dit mag wees. Met ons puik organisasie en verse- kerde atsetgebied kan ons u tevredenhe1d waarborg want dlt is seker - u tevredenheid is die enigste bas1s van ons suksesl
Eiers, Pluimvee, Groente, Vrugte, Voer en Vee • .
Volkskoperm· ark
BPK.
MOREMARK, NEWTOWN,
Foon 34-1442, Wolhuteratr. 62 JOHANNESBURG.
DIE O.B., WOEXSDAG, 3 XOV. 1943.
Die 0. B. is Geroepe
Die Ossewabrandwag het corwin. Dit is die boodskap 11·at in hierdic uitgawc aan die Ieser gebring word. Dit is nie ydcle woorde nie, maar nugterc feitc wat selfs dour. ons felste tecnstanders met 'n begrip vir waarheid volmondig erken word. Na vier jaar van I~mP'ire
ven·olging wail in die afgelope twee jaar versterk is met al die bitsighoid van broedernyd, staan die Beweging ,·andag en ldop aan die poorte van die Suid-Afrikaanse staat. Sommige van ons teenstanders wat Iuister, het die geklop gehoor en hullc sidder; andor hot dit nog nie verneem nie, c·n hulle slnimer voort. 1\Iaar siddering nog sluimering sal die onafwenbal'C kan verhoed.
Die Ossewabrandwag kon nie vernie·
tig word ,nie, want hy het 'n roeping om te vervul, het die K.G. op die Paarl gese, en dit is aileen in daardie lig dat hierdie unieke verskynseJ ver·
klaar kan word. :\let clio ineenstor- ting van die kapitalist1ese slclsel 11·at
\'olgens mnr. Waterson, in die AUan- tiese Handyes sy laaste skans verde~
dig, tree ons die eeu ;-an sosialisme binne. H ierdie nuwe toekoms met SY radikaal verskillende uitkyk op die Jewe, kan nie geskep word deur ',n in·
!)trument wat eeuelank in diens van die kapitalisme gestaan het nie. Dit kan aileen bewerkstellig word deur 'n nuwe skepping wat totaal los va,n die oue staan - •.n skepping nie van mense nie, maar van Hom wat die geskiedenis van die wereld bepaal. En as ons ons- self in daardie lig as 'n instrument in die geestes-omwenteling beskou, bring dit 'n gEn·oel van onoorwinlikheid mee, maar daarmee ook 'n besef van dank- baro verant>roordelikhoid. Ons i~ ge- roepenos wat geroep is om te dien.
DIE OORLOG
'l'wee maande gelede het ons met venvysing na die oor1og verklaar dat daar onmiskenbaro tekens ·is dat die
str~'cl sy kunsmatige karakter vcrloor.
Sedertdien het dit nog duideliker ge·
word dat die kapitalisme reeds aan die verlede behoort en dar die stryd al duideliker 'n botsing tussen die nasio·
,nale en onnasionale sosialistiese vorme blyk te Wlles. In twee Dt:ritsbesotto Jande, Joego-Slawie en Griekeland, het dit reeds so ver ge,·ordor dat groepo wat hulle teen die Duitsers vorset het, 'n onderlinge broederoorlog voer om- dat hullo voor die keuse gestol is om to kies vir of teen die nasionalismo.
Jcego·Slawiers wat kort gelede nog teen die Duitse troepe geveg het, veg vandag saam met die Duitsers teen hul eertydse wapenbroers omdat Jaasge·
noemde die kommunistiese sosialisme gekies het. En as dit die g·eval is dat mense wat drie jaar lank 'n verbete stryd teen die Duitsers in hul vader·
land gevoer het, tans dill Duitse kant kies teen hul kommunistiese wape,n·
broers, dan moet dieseifde keuse hOm nog baie sterk·er opdring aan die volke wie se vaderlandsbodem nooit deur die Duitsers beset of selfs bedreig was nie.
Dit is nie onmoontlik nie dat him·die verskynsel 'n verklaring bied vir genl.
Smuts se teenwoordigheid op d1e oom- blik in Engeland.
Hierd.e teite in di·ll buiteland onder·
streep slegs die waarheid dat die stryd op d1e oomblik gaan tuss·en na·
sionale sosialisme en konunu.nistiese sosialisme, en wat Suid·Afnka betref is die keuse Ossewabrandwag of kom·
mumsme. Die triomf van d1e ossewa·
brandwag oor sy vyande waarin ons sy GEROEt'ENHEID s1en, is vir ons d,e waarbO't'g dat .daar •n Hoer Wil is wat d1e stryd in d1e were.d te.n gunste van nasionalisme gaan uitwys.
MARKAGENTE
DIE BESTE
•
BEHANDELING ONMIDDELLIKE AFREKENING0 ons merk
P&R
PIKE en ROCHER
0
Eienaar: Johann Roscher v. d. Waltstraat 268
PRETORIA.
DIE O.B., WOENSDAG, 3 NOV. 1943.
Ossewabrandwag Gaan na Oorlog
/Suid-Afrika Regeer
Mening van Onathanklike Tydskrif
Die oortuiging dat die ossewabrandwag .nii die oorfog die. land sal regeer ongeag wat die uitslag van d:e were:dbotsing is, word UJtgespreek deur die onafhanklike, ietwat linksgesinde tydskrif Trek m sy UJtgawe van 8 Oktober.
In sy polii<ieke oorsig verklaar die blad dat die kiosers nii. die provinsiale verkiesing nie vecl Ius sal he vir die dun p«.p yan die Veronigde partypoli- tiek nie. ,Vir meer as 'n jaar non en by w:yse van voorbereiding vir tweo verkiesings, is die kieser op 'n politieke dii:iet gehou wat so skraal en kunsma- tig was dat dit baie mooipraat sal vat om sy besondero groot tocsin vir die plaaslike poJ.itikus en sy politick te corwin," lui dit. lly vorklan.r dan clat die kieser onder die druk van die ko- mende dingo meer en mecr aandag sat skenk aan vraag~tukke waanoor nog genl. Smuts nog dr. .iHalan 'n oplos- sing hied. Dio naderende inflasie, die voedselkrisis, t~ie na-oorlog,o ekono- micse warbocl is allcs dinge waaroor die kieser sal moot clink, want dit is siektcs \\·aarvan daar geen ,·rywaring is nie. ,As 'n poging om sy ellendc te ontvlug, bestaan die moontlikheid dat hy van die Verc:H.igde Party na die Nasionalisto sal drawi en clr. Malan aan die be\Yind sal bring. En indien dr. )Ualan so amp~aannunding saam- val met 'n tydp~rk vau wereldherstel sal hy waarskynli1~: net ~o lank as genl.
Hertzo<Y aan bcwind bh·. Maar indien aan di~ ander kant _: en dit is baie meer waarskynlik- die vrede, instede van die voorloper tot were•dherstel, d1e begin is van 'n were.dwye ekono·
miese en maatskaplike inee.nstortlng, sal sy eerste-mimsterskap, ind1en hY dit dan ooit sal kry, bai·!l kort van duur wees. En di t Bal on thou word nie weens sy bekwaamhcJd of onbekwaam- heid nie·, maar wee,ns die feit dat dlt die einde van die kapitalist1ese demo·
kt•asie in SUid·Afrika sal beteken. Wat daarna gaun yo]g, sal afhang van die stroom van buitelandse gebeurtenisse en dit is vir daardic tycl dat dr. Van Rensburg sy beweging, "at tydelik ondergehou word dcur die tanendc voormtsigte van di0 ;'\azi-mag, non afrig. lJtt kan slogs ondergobou word sohnk as die demokrasiei:i die vrede net so goed bcheer as 1mt hulle oen- skynlik die oorJ.og behcer.
SLEG8 'i'Wl~JD l\lOONTLIK.HEDE ,Indien hulle misluk- en clr. Van Rensburg bou nou net sovee] daarop as wat hy voorhcen op 'n faseisttese oorwinning g~bou hot - sal die dllmO·
krasiee self fascisme moet aanvaar te.n ei.nde •n revolusie te voorkom.
In hierdie Jig is 'n uit en uit Nazi·
nederlaag vir dr. Van Rllnsburg net so belowend as 'n Nazi-oorwinni,ng- d.w.s. as daar geen revolusie p.aasvind .nie (met revoJusie bedoeJ die blad 'n kommunistiese r-evolusie, sodat wat hY bedoeJ, hierop neerkom dat daar net twee moonthkhede vir na d.e oonog i s -kommun.sme of die ossewabra.nd·
wag.-Red.), lndien daar 'n revoJusie kom, sal hy net so meecloenloos wegge- veeg word as dr. l\lalan en gen1.
Smuts. En hy weet dit. Gev·olgl!k betrag hy die toe.ti.emendo mag van die Gealheercles met net soveel belangstel-
ling as wat hy die prestasies van die Duitse leers drie jaar gelede bctrag het. :\Iaar waar ~y belarigstelling hom toe in rc<Ystreekso botsing met gcnl.
Smuts gebring en gelei het tot . die internering van baie 1·an sy volge!tnge en die botsing tusso.'l hom en clr.
Malan, daar sal sy huiciige belangstcl- l·iniT klaarblyklik nie sulke gcvolge he nie~ Te oordeel na die VeTenigdc Par- ty se nuu,brief is daar reeds tokens van toenadcring tussen cl1e Naswna- liste en die O.B., terwyl volgcns Die Kruithoring, amptelikc orgaan van die Herenigde Party, die Yerenigde Party en O.B.-elemente in kiesafdelings soos Beaufort-\V cs saamwerk om rl·ie 'Xa- sionale kanclidate 'n nederlaag te be- sor"'. So ,·erklaar die Yerenigde Party se "'nuusbrief: ,Baie :\lalaniot-kancli- clate het tydens die algcmene ,·crkic- sin" met die Ossewabrandwag oncler- ha;clcl in die hoop om hul setels te h01·win . . . en baie van dr. ::\Jalan se vol"'clin"c in die Volksraad is hnl oor- win~linrr"' te danke aan ooreenkomste wat h~Jle met die Osso\\·abrandwag aangegaan hot. Ons kan c1us binne~
kort vcrwag clat )lalanJctkoerantc cl1e deugde van dr. Hans van Rensburg en Oswald Pi row sal herontdck' ."
Die blad yoer dan aan dat die kloof wat claar nog tussen die O.B. Cit die Hercnigde Party en Yerenigde Party en tussen die laaste twee bestaan, aan- sienlik sal krimp sodra daar 'n maat- skaplike ince>nstorting dreig. As c1~.ar~
die tyd aanbroek, sal che partypo!JtJ~l
ongetwyfeld probeer om hul e1e antl- kommunistiese organisasies te skep en clr. Yan H.ensbnrg uit te- oorle, ,maar hulle sal sowel siu as r•ats moet wees.
Nie aileen beskik Van Rensburg klaar oor 'n orga.nisasie nie, maar hy het d:e voordeeJ dat hy- in sy eie woorde-
onbesmet gebly het van die partypoli·
tiek' iets waaraan die kieser, geskok deur' dill warboel van sake en d:e hulpe·
Joosheid van die partypolitiek, •n oor·
maat van waarde sal heg. I ndien dit die geval is, kan dit nog Va.n R~nsburg
wees en nie Smuts of Malan me, wat die bi.nneJandse koers gaan bepaal. Dit is •n moontlikheid wat die pal'typolitir' binnekort hoofbrekens gaa.n bllsorg <l•
wat enige gedagte aan 'n langdurige vakansie na 13 Oktober dade:ik ban."
SPESIALE AANROD
'
J,AAT BESENDING AA:STimKUKE
Januode"- en ,Gero"·
" BAADJIEPAKKE en JA~S 'E Teen egte vermmderde Pryse by
PAROW Ul.l!. .~lV1J~.J:t1".n. v.a.Ml'.<~
.IYlVlJli:;'l'~
KERSFEESKAARTE!
MET DIE OSSEWABRANDWAG-WAPEN IN VOLLE
KLEURE GEDRUK EN PASSENDE WENSE EN VERSIES
'N PRAGTIGE KUNSWERKIE
KOXTAX'l' :\lET
DEI:>TELLIXG
6/~ (Per dosyn
posvry)
Weens papier beperkings is daar net 'n beperkte voorraad Kerskaarte verkrygbaar.
BESTEL ONMIDDELLIK!! VOORKOM TELEURSTELLING!!
Gehi cds-Hoof'kantoor Groote Kerkgehou
Beste! deur
Kamer 603
Kaapstad
N.B. - Posbestellings word net vir 'n halfdosyn en meer aangeneer
·
w··
O[,'NSD. AG, a NO' DIE 0.~:• .. -·---='--- __ _
Gesonde Nywer Moet Volkswe
Behoeftes van Vo/J
D.L. J
Dit •is haas onnodig om uog te be- klemtoon dat S.A. geen lnndboulal!(l is in die sin dat ons volk vir sy wel- vaart hoofsaaklik daarvan afhanklik kan wees nie. Om ons volkswelvaart te verhoog of sclfs in stand te ho1~
moet ons ook ander weh·aartsbronno ontwikkel, en met die oog op die rcr- dwynende goudbate en ook die on- sekcrheid omtrent die waardc \'an gond in die: toekoms, •is ons hoof;,aaklik aan- gewys op 'n grater ny~verheidsontwik
keling en die ontginning van ons on- edele minerale. Gelukkig beskik ons land oor clio natuurlikc bronne vir so 'n ontwikkeling. Ons moot not sorg vir voldoende en geskiktc arbeiclskrag- te. As fabriekswerker en tegnikus hoef die Afrikaner vir geen ander volk agteruit te staan nie. Hy moet net die geleentheid kry om hom .i.n hierdie rigting te ontwikkeJ en hiervoor is die Gesagstaat die waarborg.
Soos reeds in die vorige besprcking op gewys is, bete]wn diL nic dat d·ie landboubcclryf mattr verwaarloos of tot 'n ondergeskikte plek in ons volks- ekonomie verdoem kan word nie. 'n Gesonde lanclbou-oni \\ ikkeling is im- mers net so noodsaaklik as 'n gesonde nywerheidsontwikkeling omdat die lanclbou die produkte moct !ewer wat die nvwcrhede moe>t yerwcrk om ons volk te kan voed, kleed en lJC'huis. Die een beclryf is \"ir "Y ontwikkcling \·an die ander afhanklik en ons volk is vir sy' weh-aart van albci afhanklik. Die mceste nyweraars besef nog nie dat daar geen sprake van 'n gcsoncle ny- werheidsontwikkeling in ons land kan woes voordat ons ln.ndbou eors op 'n gesonc1e gronclslag ingerig is nie.
PLAN:\IATIG
Net soos in clio geval van die land- bon moet die· nywcrhcde ook reken•ing hou met die natuurlike hulpbronne en bodemgestelclheid \'an ons land. Die ontwikkeling van him·die produksie- bronno moot so planmalig en oordccl- kunclig geskied clat dit die langs moontlike lewen~cluur sal
he.
Ons leef nie net vir onsself nie manr ook vir ons toekomstige geslagte. Self·sugtige winsmotiewe of die vool"Sie·
ning van die buiteland sonder om die belange van ons volk as geheel in aan·
merking te nllem, sal nie in die Gesag·
staat geduld word nie. Daarvoor sal sy planmatige en gekoiirdineerde eko•
nomiese beleid sorg.
'n Yolledige opname van ons land se produksiebronne en arbeiclskragte sal eers gemaak moet word. As dit dan blyk dat met die oog op die bchoeftes van ons ,·olk in die een bedryf te vee!
kapitaal bele is in vcrgelyking met die ander bedrywe, sal die nodigo maat- reels get ref moet word om d io oortol- lige kapitaal te laat vlooi na die bc- drywe waar claar meer behoefte aan bestan.n. By voorhecld, aH gcvincl word dat te vee] kapitaal nn clio land- bon ge,·loei het omclat te hoe pryse vir grand betaal is nit vrees vir 'n kaP'italistiesc incenstorting of vir spe- kulasiedoeleindes, sal van dam·die lm- pitaal na ons jong en heJo,vcnde ny,,·er- hede afgewend moet word. Dil'sclfde sal moct gebeur as dit blyk clat in eon beclryf to vee! kapitaal in een rigting en te min in 'n ancler rigting bole is.
by voorbeelcl as die bakkerye. mecr kapitaal getrek het as wat ons behoef- tes regverdig en die bewerking van ons wol to min aanclag geniet het. Die geleerde mense praat gcwoonlik van rasionalisasie tussen beclrvwe en rasio- nalisasie binne elke bedr)·f.
YOLGEXS BEHOJ~F'l'E
Die O.B. wil 'n sosiale \'olksekono- mie in hierdie land inrig en handhaaf.
M.a.w. daar moet volgens die behoette van die volk geproduseer en dillnste gelewer word en nie op grond van kapi·
talistiese winsmotiewe nie. Hondewed·
renne, by voorbeeJd, sal dan geen be·
staansreg he nie omdat dit volkskade·
lik is, i,n geen werklike behoefte voor- sien nie en sJegs dien om vet winste aan kapitaliste te besorg.
Dit heteken pgtf'r liH' dat a llo n '\l'et'~
DIE O.B., WOENSDAG, a NOV. 1943.
Gesonde Nyw e rheidsontwikkeling
Moet Volkswelv.aart Verseker
Behoeftes van Volk Dien as Gronds/ag
D.L. 11/43:.
Dit •is haas onnodig om nog te be- klemtoon dat S.A. geen landbouland is in die sin dat ons volk vir sy wel- vaart hoofsaaklik daarvan afhanldik kan wees nie. Om ons volkswelvaart .te verhoog of selfs in stand te hou moet ons ook ander welvaartsbronne ontwikkel, en met die oog op die vor- dwynende goudbate en ook die on- sekerheid omtrent die waarde van goud in die toekoms, •is ons hoofsaaklik aa.n- gewys op 'n groter nywerheidsontwik- keling on die o1ltginning van ons oh- edele miDerale. Gelukkig beskik ons land oor die natuurlike bronne vir so 'n ontwilckeling. Ons moet net sorg vir voldoende en geski1cte arbeidskrag- te. As fabriekswcrker en tegnikus hoof die Afrikaner vir gelln ander volk
~~teruit te staan nie. Hy moet net
""">
.geleenthCid kry om hOm i,n hierdie"flgting te ontwikkel ·Sn hiervoor is die Gesagstaat .die waarborg.
Soos reeds in die vorige bespreking op gewys is, betoken dit nie dat die landboubedryf maar vorwaarloos of tot 'n ondergeskikte plek in ons volks- ekonomie verdoem lean word nie.. 'n Gosonde landbou-ontwikkeling is im- mers net so noodsaaklik as 'n gesonde nywoJ·heidsontwikkoliDg omdat die laDdbou die produkte moet lewor wat die · nywerhede moet verwerk om ons volk
te
kan voed, kleed en behuis. Die eon bedryf is vir sy ontwikkeling van die ander afhanklik en ons volk Is vir sy welvaart van albei a.fhaDklilc. Die meeste nyweraars besef nog nie dat da.ar geen sprake van 'n gesonde ny- werh.eidsontwikkeling in ons la.nd kan wees · voordat ons landbou eers op 'n gesonde grondslag ingerig is nie.PLA.J.~IATIG
Net soos in die geval van die land- bou moet die nywerhede ook rekell'ing hou met die natuurlike hulpbronne en bo1etngesteldheid van ons land. Die oii\.\,'}kkeling van hierdie produksie- bronne moet so planmatig on oordeel- kundig geskied dat dit die Jangs moontlike lewensduur sal he.. Ons leef nie net vir onsself nie maar ook vir oDs toekomstige geslagte. Self·
sugtige winsmotiewe of dio voorsie·
ning van die buiteland sonder 0111 'die belange van o.ns volk as geheel in aan·
merking te neem, sal nie in die Gesag·
staat geduld word ·nie. Daarvoor sal sy planmatige en gekoordineerde eko·
nomiese boleld sorg.
'.n Volledige opnam.e van ons laud se produksiebronne en arbeidskragte sal eers gemaak moet word. As dit dan blyk dat met die oog op die behoeftes van ons volk in d·ie eon bedryf te vee!
kapitaal bele is in vergelyking met die aDder bedrywe, ·sal die nodige maat- reels getref moet word om die oortol- lige kapitaal te laat vloei na die be- drywe waar daar meer behoefte aan bestaaf!.. By voorbeeld, as gevind word dat te veol kapitaal na die land- bon gevloei het omda.t to hoe pryse vir grond betaal is uit vrees vir 'n kapitalistiese ineenstorting of vir spe- kulasiedoeleindes, sal van daardie ka.- pitaal na ons jong en belowende nywor- hede afgewend moot word. Dieselfde
sal moet gebeur as dit blyk dat in een bedryf te vee! kapitaal in een rigting en te min in 'n ander rigting beHi is, by voorbeeld as die bakkerye meer kapitaal getrek het as wat ons behoef- tes regverdig en die bewerking van ODS wol te m·in aandag geniet het. Die geleerde mense praat g;ewooDiik van rasionalisasie tussen bedrywe en rasio- nalisasio binne olko bedryf.
VOLGENS BEHOEFTE Die O.B. wil 'n sosiale volksekono- mie in hierdie land inrig en handhaaf.
M.a.w. daar moet volgens die behoette van die vol{( geproduseer en dienste gelewer word en nie op grond van kapi·
talistiese winsmotiewe nie. Hondewed·
renne, by voorbe'eld, sal dan geen be·
staansreg he nie omdat dit volkskade·
lik is, ~n geen werklike behoefte voor- sien nie en slegs dien 0111 vet winste . aan kapitalistc te besorg.
Dit beteken egter nie dat alle nywer ...
huishoud1ng as gehool inpas. Slegs in die geval van sleutelbedrywe moet die staat die enigste ondernemer en be- stuurdel' woos. In die geval van plans- like utilitei'tsondernemings soos gas- fabrieke en watervoorsiening moet die plaaslilce gemoenskap dour middel van hul bestuursliggame die onderne- mer en bestuurder wees.
Deskundiges hOt vasgestel dat S.A.
in staat is om met sy cie produksie in ons. volk so lewensbehoettes te voorsien, as ons net die regt.e gebruik vim o.ns produksiebro.nne maak. Ons kan self in feitlik al .ODS behoeftes in verband met voediDg, kleding en behuising voorsien-: Daar is dus gcen rode waar- om ons nie 'n welvarendo en gelukkige vollcsbestaan dour 'n gesonde landbou- en nywerheidson_twikkeling kan opbou nie. Die kapitalisme hot die geleent- heid gehnd maar een-derde van ODS volk het armblankes geword. Die Ge- sagstaat sal dit deur 'n geordende en pJanmatige volksekonomie reg stel.
/
.
. WERKERS WORD DEELNEiVIERS Ons nyweraars en toekomstige ny- weraars moet egter good verstaan dnt dit nie aileen die staat se plig is om deur belastings ens. toe to sien dat die volksinkome meer rogverdig onder die volk verdeel word nie. Ook hulle rooet hul sosiale plig toenoor cHe ge- meenslcap besef en uitleef. tn . .diO eersto plek moet hullo hul werknemors as werklike deetnemers in die bedryfs·
diens inskakel en hulls behandel as sclfstandige volksgenote wat ook •n reg op 'n menswaar·digo besiaan het.
Geleonth·Sid moot aa.n die werknemers verskaf word om ook deel te neem aan die bestuur van die besigheid. Hullo kan by voorbeeJd nuttige wenke in ver·
band met die verbetering van produk·
sio aap die hand doen omdat hulle self elke dag daarmee te doen het. Daar·
by voel die wcrkncmers dan ook dat hulle 'n belang in die vooruitgang van die onderneming hOt en sal govolglik al hul kragte daartoe inspan.
Nadat 'n besigheid voorsioning ge-· maak hot vir 'n behoorlike vergoeding on ordentlike worlcstoestande vir sy werlmemers, en 1ook d-ie nodigo reser- wes vir waarde'Vermindering en gebeur- likhede voorsien het, moet hy, nadat 'n redelike rente aan die belegger be- taal is, ook bereid wees om die winste, wat daar dan nog mag oor wees, vir die bevordering van ons volkstrewe oor hede ·en dienste dour die- staat oorge- neem en besit moet word nie. Private ondernemingsgees en selfbestuur moet die geleentheid gegee word om alle skeppende volkskragte na vore te laat tree sodat die welvaart van ODS volk daardeur verhoog Jean word. Die staat moet dit not beheer en toesien dat die volk nie uiigobuit word nio en dat elke nywerheid gekoordineerd in die volks·
'die algemeon aan te wend.
In die sosiale volksekoDomie waarDa die O.B. streef, vra ODS dus nie alleen na die finansiele betroubaarheid en bekwaamhoid van besigheidsbestuur- ders nie, maar ook na. hul sosiale ge- sindheid. · Die bestuurdors moet voor- siening maak vir die oploiding van hul workers, vir hul versorgiDg in tyd van s~ekte, werkloosheid, hoc ouderdom,
V errig V olksdiens !
Lenings vir gesalar ieerde p er sone verkr ygbaar.
Terme uiters billik.
RAADPLEEG SASBANK
PAARL:- Posbus 266.
WORCESTER : - P osbus 57.
KAAPSTAD :- Posbus 2387.
/
11ns., vir hul ge&onde ontspann·ini en vir hul direkte inskakeling en mede- werlcing met die bcstuur en ondern<l- mers van die betro\dce bosigheid. Daar·
by word van die bestuurders verwag clat hnllo in hnl hesigheidsonc.lorne- mings steeds rekening met die gods- dienstig-scdelike bcskouings van ons volk sal hou.
Soos ODS alma! weet het d:ie Afrika- ner en sy kapitaal feitlik geen aandeel in dio mat.e van nywerheidsontwikke- ling wat oDs land reeds ondergnan het nie, behalwe dat hy grotendeels die worknemer van die vreemde lcapitaal is. Aangesien die belange van die Afrikanervolk die voorwerp ,·an die O.B. se strewe is, is doit vansclfspre- kend dat die Gosngstaat a11e moont- JiUo maatreels sal tref om 'n einde aaD hicrdie volksvornederende tocstand tc mank. Wat hierdie maatrei:ils moet woos sal die tyd en omstandighede Jeer.
AFRIKANERS
Ook ~oet ons volk besef dat ons nog feitlik geen selfstandigo Afrikaner- ondernemers op nywerheidsgobied op- gelewer het nie. Die mate van onder-
n~mingsgees wat reeds deur Afrikaners aan die dag gcle is, was grotendeels van persone wio se hoof-belnnge in ander beroope is. Ons moet reeds nou al begin 'om hierdie toedrag van sake to verander deur van ons bekwaa.msto jong manne ann te moedig om die ny- werheidswese as selfstandige onderne- mers aan to durf. Dit is 'n plig wat op ons rus as ons 'n aandeol wil he in die nyworheidsontwikkeling wat in ons land voor die dour staan. Be- staande ondernemings Jcnn by voor- beeld op kooperatiewe grondslag die geleenthcid skep vir die opleiding van joDg Afrikaners as toelcomstige be- dryfleiers. Dit is natuurlik eon van die eerste take wat dour die Gesag- staa.t aangepak sal word. Aileen die feit dat ervare en deslcunqige opgo- leide Afrikaners as bedryfsleiers bc- skikbaar is, sal Afrikanerkapitaal mcOT geredelik na die nywerheidswese laat vloei.
In 'n vorige ·paragraaf het~ ons be- klemtoon dat produksie volgens be- hoefhe moet plaasvind on nie uit blote wiDsoorwegings nie. 0Ds moet egter rekening hou met die feit dat ons met die skopping van ons Gesagstaat to doen sal he met 'n koperspubliek wat in die bevrediging van sy behoeftes deur· kapitalistiese nitbuiting mislei is.
Ons het vandag behoefte aan ba.ie dinge wat werklik goon behoefte is nio.
Die Gesngstaa.t sal dus ook moot toe- sien dat Ieiding ann d-ie verbruiker go- gee word. Deur stelselmatige voorlig- ting Jean ons volk opgevoed word ~m
die diD'ge te gebruilc wat ons mot die messtc voordool lean produseer of in- Yoer en wat vir ons &esondheid die beste is. Ook sal 'n toesig oor adver- tensies gehou moet word sodat die pu- blielc nie daardeur mislei kan word nie.
·(Vervolg op bls. 6, kol. 4)
Belangrike Aankondiging
PAS VERSKYN
Mensl~ke Physiologie (Deel I.)
deur'
H. E. Brink, D.Sc. (Stell.).
553 blss. 116 teksfigure. Prys 20/- . (Posgeld 9d.)
'n Standaard
1hanclboek vir me- diese stuclente, B.Sc.-studen . te, stu- dente aan Opleidingskolleges · en onclerwysers van Physiologic aan Hoer skole.
·weens pa.pierskaarste is slegs 'n beperkte aantal eksemplare van hierdie baie waarde:volle handboek
verkrygbaar.
Plaas dus dadelik u bestelling by u plaaslike boekwinkel of direk by die uitgewcrs:
1
Pro Ecclesia-Dru kkery Die Laan Stellenbosch
~,, •
100 . o · oo
die publie.t~!:~~~[;;~~::
k onder-~
skryf in Excelsior Meubels Beperk.
'
Die jongste finan-
•••i ·
siele state weer- spice! groot win- ste oor die afgelope boekjaar en 'n diwidend van 8% word weerverklaar op inbetaalde kapitaal.
U soek na 'n suksesvolle saak om u geld in te bele en hiel' is u kansl Besoek ons organisasiekantore waar u kan verneem van die groot omset en uitbreidingsmoontlikhede van ons sewe takwinkels en twee fabrieke of vra om inligting
op die vorm hieronder.* •
Organisasiekantore:- Johannesbu'rg: Spoorbondkasgebou de Villiersstraat. Kaapstad: Kamer 614, Groote Kerkgebou.
Bloemfontein: St. Andrewstraat 123. Port Elizabeth: Kamer 617, Colonial Mutualgebou.
E_~P ]1 ~.!QB_ MEUBELS BPK .
*
Die Sekreta'l'ia, Excelsior Meubels Poabua 6670, JOHANNESBURG.Stuur assebllet besonderhede van u aandele aan :-
!'.1 •.••.••.••.••.•.... ,., .•••..••••.•••••.••••••••••••••••
(O.B., 3 Nov. 43) .
'---~---~~---~---~
v
fl
hll
\
= 'n
G
il
•
•
::
I
1943.
SES DIE O.B., WOENSDAG, 3 Nv ".
Geklassijiseerde Advertensies
TARIEF Vffi GEKLI\.SSIFJSEERDE 1\.D'\'ERTENSn;s:
Handclsadvertensles: 3d. per woord, mini·
mum 6/· per plaslng.
Pcrsoonllke Ad\·ertcnsles: 2d. per woord en 6d. vir elke atsonderllkc versrel!l - mini·
mum 4/· per plasing. • Advcrtenslegeldc Is streng voorultbctaalbaar. Stuur advertenslcs aan Voorslag Edms. Bpk., Posbus 1411, Kaapstad.
INTEI{ENG:ELD. (Streng voorultbctaa.lbaar).
Deur Jl:ommando: 6/· per Jaar, 5/· per halfjaar.
Nle deur Kommando maar dlrek by Voor·
slag Edms. Bpk.: 10/· per jaar, 5/- per haltJaar.
Adrcs\'Cmnderlnge: 1/- per adresycrander!ng.
GEBOORTE
JIA'l'TINGII. - Aan Korp. en mcv. Kosie Hattingh van Frank!ort 'n tria O.B.·dogter op 27 Sept. Die O.B. jeug groel.
ROBEitTSON. - Aa-n mnr. en brandwag S. Robertson, Duncan-weg, \Vynberg, •n trls O.B.·doo:ter op 24 Oktober. Naas die Heer ons hartllke dank o.an dokter en vcrpleegsters.
VERLOWJNG
OLXVIER-STRASSBERGER: Hlermec maak ons twee, Nancy Olivier en Reinbold Strass- berger, betde van Clan\vllllam, bekend, dat ons op 26 Oktobcr verloof geraak bet.
GELUKWENSING
Geluk, voorspoed en vreugdc word hlormec toegewens aan Gcnl. H. A. J. du Toll, op sy geboortedag, dour Lindley Vrouekommando.
DOODBERIG
DE KLEnn:. - Verbuts na haar Hcmelse- wontng op dle mldda-g van 26 Oktober 1943.
my teerbemtndc moeder.
Slaa'P sag Ucwe Moeder, Selfs in dtc dood bly u my Roeder
