Mense wat nie daarin kon slaag om 'n stel van die vorige uitgawe van sy versamelde werke in die hande te kry nie. ’n Kwarteeu later, in 1947, voltooi ’n derde groot roman, Doktor Faustus, die prentjie met die verhaal van die laaste oorlog – en dit is nie ’n mooi prentjie nie: van. En so, op 'n ander vlak, is die verhaal van Faustus en sy ooreenkoms met die duiwel, die jag na.
So is dit ook 'n beeld van die waansin van 'n uiters talentvolle man, 'n kunstenaar, mense, 'n kontrak met. Wat hier uit 'n paar reëls van die Bybel gemaak word, is dus beslis nie iets nie. Hoe dit ook al sy, al Mann se helde hou by hierdie oortuiging, die missie van die kunstenaar wat 'n skelm, 'n "underdog" is.
Dit is altyd die artistieke prestasie wat hom so dringend besig hou: die skoonheid van die lewe deur kuns. Maar dit is reeds 'n groot vooruitgang as ons dit in die ryk van verbeelding, in die ryk van die kunstenaar, verwesenlik vind.
2. 3 WJLL
OU VERHAAL
SWERWERS
Wie was hy, die klein, suigeling man met sy grys, asketiese kop en sy sprekende oë; die beskeie, skaam, introverte persoon; die groot patriot wat Hongaarse volksmusiek uit die vergetelheid gered het; daardie. man wat niemand en niks kon haat nie, behalwe die kardinale sondes en kompromie. Wie was hy tog. man wat na Beethoven en Debussy 'n universele kunstenaar was, nie omdat hy uitgeblink het in alle soorte kunsmusiek nie, maar omdat hy 'n brug gebou het tussen die musiek van Oos- en Wes-Europa, tussen volksmusiek en kunsmusiek en tussen kennis en liefde . Beethoven het die klassisisme beëindig en met romantiek begin; Debussy het die Romantiek beëindig en met "Free Music" begin; en Bartók het "Free Music" klaargemaak en 'n nuwe mensdom in musiek begin.
Hy het nie weggeskram van die wildste ritmes en die skerpste dissonansies nie, maar sy buitengewone beheer oor vorm en inhoud en sy genialiteit het hom van tydelikheid in sy werk beskerm. Mikrokosmos ('n unieke kompendium van tegniese en musikale probleme) en trotse, ontoeganklike Sonates vir klavier en vir twee klaviere en perkussie. Universaliteit is 'n tipiese kenmerk van Beethoven se werke, veral dié wat in sy latere jare uitgedruk is, soos die groot sonate, Opus 106, en Diabelli se variasies vir klavier, Missa Solemnis, Negende Simfonie (met slotkoor) en "laaste".
Bartók se universaliteit begin met sy werke uit sy latere, "gesublimeerde", Hongaarse stylperiode (die onoortreflike "Musiek", die Vyfde Strykkwartet, Mikrokosmos vir klavier en die Sonate vir twee klaviere en perkussie), wat na 'n oorgang (Vioolkonsert, Divertimento vir Strykkwartet, Kontraste vir klavier, viool en klarinet en die sesde strykkwartet) kulmineer in die werke. Die tweede tema uit Beethoven se Adagio uit die Negende Simfonie en die tweede tema uit die vierde beweging van Bartók se Concerto vir Orkes is kinders van gebalanseerde geeste wat bo kleinlikheid uitstyg.
VERJAAR
IN GINDSE DAE
ALTER EGO
DIE ONGESKOOLDE WERKSMAN
N GEBED
OU JOOS
SIEKBED IN DIE ONDERDORP
LIEDJIE VIR DIENKIE
AAN ’N KLEIN MELODIE Ek wil my ’n stonde
KIND
LAKSMAN
M. BUCHER
Die ouer man het by die jonger die neigings wat hulle gemeen het, versterk: 'n passie vir akkuraatheid, analise, doelbewus gekonstrueerde geestelike perfeksie. Die onderskeiding het dit die titel gegee om bekend te staan as die donkerste gedig in die hele Franse letterkunde, en dit het onmiddellik roem aan sy skrywer gebring - en dit ook die onderwerp van polemiese geskrifte gemaak. Valéry behoort tot dieselfde poëtiese generasie as Yeats en Rilke en word dikwels in literatuurkritiek en literatuurgeskiedenisse geklassifiseer as 'n simbolis, die getroue dissipel van Mallarmé, wie se poëtiese metodes hy in tyd en ruimte sou uitgebrei het.
Hy het in alle dinge belanggestel omdat hy in een ding belang gestel het. maar Valéry het net in soveel dinge belang gestel omdat hy passievol in die werking van die verstand belang gestel het. In 1894 het hy in die Inleiding a la Méthode de Léonard de Vinci geskryf oor "die moontlikheid, amper die noodsaaklikheid, van 'n algemene denkspel". Dit verklaar waarom soveel temas kenmerkend van die latere Valéry reeds in die Leonardo Essay en in Monsieur Teste verskyn, albei vroeëre werke.
Valéry is self met elkeen van hierdie figure geïdentifiseer deur kritici wat beweer dat hy nooit verder as hierdie stadium ontwikkel het nie en wat in die herhaalde herhaling van hierdie temas dwarsdeur sy lewe 'n teken van vertraagde ontwikkeling en geestelike steriliteit sien. Dit is juis hierdie nimmereindigende aandag aan die gedagtespeletjie wat sy werk so besonder fassinerend en uniek maak. In die aard van sy eie herhalings lê die vorm van Valéry se denksisteem; en so moet dit wees, want hy
Denkevorme, denkwyses, denkstelsels – dit is waarin Valéry belang gestel het, en hierdie dinge is in sy denke en in denke. Mens kan daarop let dat die term "transformasie" wat Valéry so dikwels gebruik 'n tegniese term in wiskunde is.). Perfeksie is geleë in die heen-en-weer spel en wisselwerking tussen gees en uitset.
Sy belange in ag geneem - sy passie vir. vorming van gedagtes wat in die gees gestalte kry en wat die verstand vorm - dit is waarskynlik dat sy poësie baie uitsonderlik en baie individueel sal wees. wat gesê het dat sy werk soos dié van Mallarmé was, moes die twee se werk 'n gemeenskaplike duisternis gehad het. Daarom noem hy dit oefeninge, a. woorde wat voorkom in die werkstuk van André Gide van LaJeune Parque, wat dalk sy meesterstuk is. Dit is deels wat hy bedoel as hy sê dat die lewe van die intellek 'n onvergelyklike heelal is.
DIE DOOIE SEE
GESTALTE
OU SLAGVELD
UIT DIE WOESTYN
DIE VERWOESTE TUIN Op soek na Een
DIE SWART ENGEL
VREES
VINCENT VAN DER WESTHUIZEN
Dan skrik hy as die kenmerkende growwe stem van die Duitser langs hom staan. Hy besef hy moet gou maak, jaag, want sy is seker lankal wakker. Die gesig in die taai spieël agter die ry drankbottels staar reguit na hom.
Hy beweeg vinnig na die ry motors wat dof in die dowwe straatlig skyn, en moet elkeen nader om homself te oortuig dat sy voertuig nie daar is nie. Hy kan skaars voor hom sien, dis so donker, maar hy ken hierdie buurt en weet instinktief waar die randstene is. Hy het immers net sy daaglikse dosis drank gedrink, en dit maak nie iemand soos hy dronk nie.
Voor die bank staan die kar nie, en ook nie by die pos- kantoor nie. Daar isop dieoomblik net een begeerte by hom: om haar te vind, om haar te oortuig dat hy nie dronk is nie—miskien siek of dalk nog mal, maar nie dronk nie, beslis nie dronk nie. Met moeite hef hy sy gesig na die gefosforde wysterplaat van die stadshorlosie, maar soos ’n rooi, gloeiende gesig meesmuil.
Hy weet wat sy naam is, hy weet waar hy werk, en waar hy woon, en dat sy daar is. Dit druis teen sy sin vir eiewaarde in, maar hy moet aan homself erken dat hy geenduimvorentoeofagtertoekandinknie.Wrangglimlag hy. Dis snaaks, peins hy, datdie straat nou skielik ’n rivier geword het, dat hy op so ’n.
Soos om iets konkreets in die rooi kolk te vind om aan vas te klou, soos 'n drenkeling aan 'n rots vasklou. Hy beduie wild vir haar om terug te gaan, terug na sy kant van die straat, na haar veilige oewer, maar terselfdertyd wil hy seker maak hy is nie dronk nie, nie dronk nie. Maar die vuurballe het oor haar gesluit en sy was weg, weg in 'n ontydige vloed, dit.
KULTUURDAG
GEBED OM DROOGTE
OCHTENDWANDELING
AANPASSING
TAAK
OCTAVE FEUILLET
HAN VAN MEEGEREN
MARCO POLO
HAVELOCK ELLIS
HENRI BARBUSSE
GEORGES CLÉMENCEAU
CHARLES DARWIN
GIUSEPPE UNGARETTI
SALVADOR DALI
LOUIS COUPERUS
KERNACHTIG
MAURICE BARRÊS
MARIE CURIE
- BRITS
- J. PHILANDER: UURGLAS
- LINDENBERG DIE SANGER, DIE BOSE EN
- VOGEL LIA TIMMERMANS : MIJN
- BOUTELJE HONDERD SCHRIJVERS VAN
- HARMSEN AAN DE VOET VAN HET BEL-
- H. DETTMANN
WillemKloos word as die leier van die beweging beskou, maar hy was nie 'n prominente leier in die gewone sin van die beweging nie. Die ontdekking van Skoonheid het vir Verwey saamgeval met die ontdekking van 'n vriend en broer in kuns, d.w.s. Kloos was vir Verwey die vergestalting van die beginsel van skoonheid, die verpersoonliking van alles wat hy as digter uit die nuwe, jong kuns wou hê.
Verwey het aanvanklik diep afhanklik van Kloos gevoel en bewondering gekry vir poësie, vir Skoonheid. die besondere vorm van 'n hernuwing van vriendskap tussen hulle. Maar Verwey glo dat die verbeelding van die gevoel, en die poëtiese uitdrukking daarvan. die skoonheid), is dit dalk nie die gevoel alleen wat oorheers nie. Juis daarom kon hy dit nie verdra dat daar iets of iemand tussen hom en 'n vriendskap wat deur die guns van die poësie ontstaan het, geplaas moes word nie.
De Raaf, sien in hierdie sonnette-siklus die uitbeelding van die digter se rampsalige liefde vir ’n vrou wat hom. Hier is die skrywer duidelik op bekende grond soos ons uit die gesprekke van die kunstenaar en Anna sien. Wat die inhoud en toonaard van die gedigte in hierdie bundel be- tref,meenek’neienaardigetwee- slagtigheid te bespeur.
Hier is nou ’n nuwe werk van my: die verhaal van ’n mens se groei, metbeelde van die Karoo, lof vir wat ons eie is, ’n bietjie ligte satire en ’n lied oor die liefde..”. Sonder diebedoeling van die skryfster, maar alleen deur die egtheid en eenvoud, is party vertellinge in die boek baie ko- mies. Daaris’nminimumtekswatvin- nig deurgekyk kan word, maar wat nietemin ons inligting ver- skaf oor die aard van die werk wat die skrywer reeds gepubli- seerhet.
Hierdie boek is uiters waardevol vir letterkundeliefhebbers wat self die huidige Nederlandse letterkunde wil leer ken. Ande Voetvanhet Belforthe asma die groot industriële rewolusie wat 'n totale omwenteling in die lewenswyse van die hele Europese bevolking gebring het; hy beskryf veral die toestande in Vlaandere op 'n baie simpatieke wyse. Dit is ook 'n lof van die wewers "wat plegtig en stil aan hulle weefgetouw sit, soos in 'n orrel". Die humanistiese opstand teen industrialisasie wat kapitalisasie, mededinging en stre- nader.
Die tweede hoofstuk, The Birth of the Machine, gee 'n lys van die belangrikste industriële uitvindings van die laaste helfte van die agtiende eeu. Dit is 'n realistiese en bitter beskrywing van die werker se rebellie teen die masjien wat hom letterlik van sy daaglikse brood beroof het – hierdie skandelike uitbuiting van menslike mag in die fabrieke en ingeslote myne.
WEER EENS LEIPOLDT Geagte Redaksie, — Onder die op-
A. BAX-BOTHA
OPMERKINGS OOR SCHILLER
G. HESSE
PLAN VIR VERBETERIN G
VAN ONS LETTERKUNDE
WHITE
DIE GROOT AFRIKAANSE
