• Tidak ada hasil yang ditemukan

Yawshu lai ka a ga ginchyum daw (23:1- (23:1-24:33)

Dalam dokumen Mungkan De (Halaman 65-70)

Chapter 12:Yawshu a shawng na numhtet ga (23:1-16)

Chapter 13: Yawshu a hpang jahtum daw na numhtet ga (24:1-28)

A. Yehowa bau maka nga ai lam (24:1-13) B. Israela ni a lit (24:14-24)

C. Hkang da ai tara (24:25-28)

Chapter 14: Yawshu si mat wa ai lam (24:29-33) A. Yawshu hpe lu makoi ai lam (24:29-31) B. Yosep a nrut nra hpe lup makoi ai lam

(24:32)

C. Eleazar hpe lup makoi ai lam(24:33)2

Ahkyak ai Ga Lami ni

1. Kam hpa ai hte madat mara ai lam

Israela ni a labau hta awng dang ai lam gaw shi hkrai shi byin pru wa ai n rai, Yehowa Karai Kasang hpe kam hpa ai hte Yehowa a ga madat mara ai hku nna she lu la ai lam re. Ga shadawn, Yerihko mare hpe dang la lu ai gaw masha a atsam marai hte n rai, Yehowa Karai Kasang a hpung shingkang hte Yehowa Karai Kasang a matsun maroi ga madat mara ai hku nna she awng dang la lu ai re. Ahkan gaw Karai Kasang a ga n madat ai majaw, Israela ni Ai ngu ai mare hpe gasat ai shaloi sum mat ma ai (Daw Kaba 7).

{N-gun da ting nna myit n-den shaja u 1:6-7,9,18; 10:25; 23:6, Karai Kasang hpe kam hpa na lam 22:5; 23:8, Madat mara na lam 1:7,16-18;23:6-7;24:24, Madat mara ai hte awng dang lam 6:2-21, n madat mara ai hte hkrat sum lam 7} 123 123 123 123 123 124124124124124

w w w w

myu sha langai n madat mara ai hte pyi myu sha yawng dingnye hkrum sha ra ai hpe mu mada ai (Daw kaba 7).Madat mara ai ngu ai gaw K.K hta lai kaga hpara n naw ai (24:14-15), matu gadoi ai (5:1-9), shalai dat ai poi galaw ai (5:10-12), Hkungga nawng ai hte Tara laika hta ka da mada hkan nang na lam (8:30-35).

4. Karai Kasang a amyu sha

Karai Kasang gaw Israela amyu ni hpe Egutu e mayam tai nga ai kaw na shalawt la ai hku nna, nawng hkyeng hpe woi sharap ai hku nna, Sina bum kaw tara kanu shi jaw ai hku nna, nam mali kaw shaning 40 ning hkrun lam hkawm ai hku nna, Shi a chyoi pra ai amyu hku nna, Shi a man hta asak hkrung na matu lata san la let shaman chyeju jaw ai re.

Yawshu a Labau

Yawshu gaw Moshe a Hpyen jaubu kaba (a great general) rai nna, Moshe a hkang galai let Israela hpe Hkanan mung de woi shang wa ai wa re. Egutu kaw Israela ni mayam tai nga ai shaloi shangai ai wa rai nna, Israela ni Egutu kaw nna pru wa ai shaloi shi gaw asak 40 ning rai sai. Moshe a hkang galai let Israela ni a ningbaw tai ai shaloi asak 80 ning rai sai rai nna, asak 110 ning hta Karai Kasang woi la hkrum ai wa re. Dawkaji 14 hta Yehowa she Amalek hpe dang kau

shangun ai lam Yawshu a na hta hti dan u ngu Moshe hpe Karai Kasang hkang dan ai lam rawng ai. Dai gaw awng dang lam gaw shinggyim masha a atsam hte n rai, Karai Kasang a atsam hte she hpyen ni hpe dang kau lu ai lam sharin la shangun ai lam re.

2. Sina Bum hta Moshe hte rau K.K a hpung shingkang hpe mu chye ai wa re (Pru 24:9-18). Karai Kasang gaw hpung shingkang hte nga nga ai sha n’ga shi a shinggyim masha ni hpe yu lahgku, bau sin makawp maga nga ai hpe mu chye lu ai. Moshe hte rau Karai Kasang a man e nga ai mahkrum madup gaw shi hpe lak lai ai Wenyi ningbaw ningla tai shangun ai lam rai sai.

3. Ja hte galaw ai dumsu kasha sumla (Pru 32:1-35) – Israela ni a dumsu sumla naw ai majw Karai Kasang a man e yubak mara byin ai hpe sharin la wu ai. Hpang daw shi ningbaw hku woi awn ai shaloi Ai mare hpe gasat ai lam hta jai lang lu ai mahkrum madup tai wa sai (Yawshu 7)

4. Shawa sum (Pru 33:7-11)- Moshe shawa sum kaw nga ai shaloi sumwi shadaw tu nga nna, Karai Kasang Moshe hte shaga ai aten, Yawshu mung dai sum hta nga lu ai mahkrum madup lu la wu ai. Dai hku nna Karai Kasang a hpung shingkan hte rau nga lu ai wenyi asak hkrung lam mahkrum madup lu ai wa re.

129 129129

w w w w Yawshu (Joshua) ngu ai amying a lachyum gaw Yehowa

hkye la ai (Jehovah saves) ngu ai lachyum re.3

Egutu kaw na pru wa ai shaloi shabrang sha naw rai nna (Pru 33:11) Moshe a hkringman (personal assistant) re. Egutu kaw nna pru ai hpang shata 2 na ai hpang Moshe shi hpe hpyen bu (commander) shatai ai hte Amalek ni hpe gasat manga kau lu wu ai. Moshe Israela myu lakung shagu na marai langai hpra Hkanan mung de kyinyu hku dat na matu lata ai shaloi Yawshu gaw Ephraim lakung a matu lata hkrum ai wa re. Kaga ni Hkanan masha ni hpe mu nna hkrit gari ai hte Moshe hpe n mai dang lu na hku shiga wa jaw tim, Yawshu gaw Caleb hte rau Yehowa Karai Kasang gaw shanhte hpe Hkanan mung hpe madu la shangun na re lam Karai hpe kam sham ai myit masin hte gwi gwi Moshe hpe shi ga bai wa jaw ai wa re. Moshe hte Sina bum de hkan nang ai wa ( Pru 34:13’32) rai nna, Moshe hpe makawp maga ai Moshe a hkringman re ( Bu Hkawm 11:28). Nam mali kata shaning 40 ning hkrun lam hkawm ngut ai hpang Shittim shara kaw hkinjawng Eleaza hte shawa hpung yawng a man hta Moshe Yawshu hpe ningbaw ahkang aya ap ya wu ai (Bu Hkawm 27:18-23). Dai hpang kade nna yang Moshe hpe Karai Kasang woi la ai hpang Yawshu Israela ni a ningbaw tai wa ai re.

Yawshu ningbaw tai wa na matu K.K a hkyen lajang ya ai lam ni

Yawshu gaw Egutu kaw mayam tai yang na tsinyam tsindam hpe hkam sha ga sai sha n ga,Yehowa Karai Kasang hkye mawoi wa ai nam mali hkrun lam na mabyin ni yawng hpe mung myi chyaw mu mada hkam sha ai wa re. Israela myu sha ni hte rau shaning 40 ning nam mali kata hta hkawm ai mahkrum madup mung nga ai wa re. Moshe hte ni htep ai hku nga ai wa re ai majaw Moshe a makam masham hte Karai Kasang hte htinglu htinglai lam ni yawng hpe yu hka ja la da lu ai wa re. Lam 7 hku nna Yawshu hpe ningbaw tai wa na matu hkyen lajang ya ai lam mu lu ai.

1. Sina nam mali hta Amalek ni Israela amyu ni hpe Rehpidm shara sa gasat ai shaloi, Moshe gaw Yawshu hpe woi awn shangun let masha lata nna Amalek ni hpe gasat shangun ai (Pru. 17:8-16). Moshe Karai Kasang a dawhkrawng lang nna, kawng pungding kaw tsap nga wu ai. Moshe a lata sharawt yang Israela ni dang wa ma ai rai nna, shi a lata jahkrat yang gaw Amalek ni dang wa ma ai. Moshe lata tsu wa ai majaw Arun yan Hura Moshe hpe nlung langai mi la nhtawm shadun wu ai. Shan maga mi de langai ngai nga nna Moshe a lata hpe pawn shadaw ya ai majaw jan du hkra Moshe a lata lu sharawt nna, Yawshu mung Amalek du wa hte shi a masha ni hpe dang kau wu ai. 127

127 127 127

w w w w

5. Shawa sum hta myihtoi htoi ai lam ( Bu Hkawm 11:16-30)- Elad hte Medad yan a ntsa Wenyi yu dung nna myihtoi htoi ai shaloi, Yawshu gaw Moshe hpe hkum pat shangun wu ai. Moshe chyawm gaw ‘Nye a matu nang manawn nni? Yehowa a masha nlang hte gaw myihtoi hkrai rai mu ga, Yehowa gaw shi a Wenyi shanhte a ntsa e mara jaw mu ga law” ngu tsun wu ai. Ndai mabyin hta Moshe hpe Karai Kasang hta grau ai shara kaw tawn ai baw n rai, masha hpe shagrau ai hku n rai, Karai Kasang hpe sha shagrau ai hku nna woi awn ra ai lam sharin la wu ai.

6. Hkanan de kyinyu sa ai lam (Bu Hkawm 13-14)- Moshe marai 12 Hkanan de kyin dat ai kaw Yawshu mung lawm ai re. Shanhte hta na marai 10 gaw Hkanan masha ni grai hkik hkam ai hte, hkum hkrang galu kaba, n’gun ja ai ni re majaw ndang lu na re, dai majaw Egutu de she bai n htang wa saga nga, Moshe hpe gumlang let shiga bai wa jaw ma ai (Pru 13:31,33; 14:3-4). Yawshu hte Caleb chyawm gaw Karai Kasang a hkik hkam ai lam hpe myit dum na matu hte Karai Kasang gaw ga sadi jaw da ai hte maren Israela hpe awng dang shangun na re. Hkum hkrit mu. Karai Kasang gaw anhte hte rau rai nga ai ngu Israela ni hpe n’gun jaw mu ai (Bu hakwm 14:8-9). Rai tim shawa masha gaw dai ga hpe gumlang ai sha n’ga sat kau na hku jahtau ma ai (Buhkawm 14:10). Dai mabyin hta Israela ni a Karai Kasang hpe gumlau ai hte Karai da ai zawn dai ni anhte hpe mung, kaning re ai

byin da masa hta rai tim Karai Kasang hta n-gun da ting nna, myit nden shaja let asak hkrung na matu hkang da nga ai.

3. Karai Kasang hpe kam sham ai ni yawng a ntsa Karai Kasang gaw shaman chyeju ni hkam la lu shangun nga ai. Rai tim ta tut asak hklrung lam hta Karai Kasang a shaman chyeju ni hpe hkam la lu na matu shinggyim hkumshan a n gun atsam hte shakut shaja nna lu la mai ai baw n rai, Kam sham ai myit masin hte madat mara hkan nang hkan sa ai asak hkrung lam hku nna she hkam la lu mai ai re.

4. Shani shagu na asak hkrung lam hta lata la na kam hpa shara law law anhte kaw byin pru chye nga ai. Karai Kasang hpe sha lata la nna kam sham ai myit hte daw jau u ngu Yawshu Israela ni hpe shadum ai zawn dai ni anhte hpe mung Karai Kasang shadum sharin nga ai.

(Footnotes)

1 Paul P. Enns,

Bible Study Commentary: Joshua

(Grand Rapid, Michigan: Zondervan Publishing House,1981), P.8.

2 Paul P. Enns, pp.12-17.

3 J. Vernon McGee,

Joshua and Judges

( Pasadena, Califonia: Thru the Bible Radio Network,1989), pp.7-8.

wwuww

133 133133

w w w w Kasang a jeyang ai lam a majaw, dai ni yawng Hkanan

de n shang lu ai sha, Nam mali hta si mat ra ai lam, Karai Kasang hpe gumlang ai gaw yubak re ai lam ni hpe sharin hkaja la lu wu ai.

7. Karai Kasang lata shatsam ai lam (Buhkawm 27:18-20)- Yawshu Israela ni hpe ningbaw tai let Hkanan mung de woi shang na matu Karai Kasang nan lata shatsam dat ai re.

Yawshu a Makam Masham

Karai Kasang langai sha nga ai hte shi chyu sha Israela hpe lam woi ai the makawp maga nga ai hpe kam ai. Karai Kasang a hpung shingkang hpe mu mada chye na la lu ai wa re ai hte maren, Karai Kasang a sadi dung ai ga sadi ntsa nhten ai myit nrawng ai sha, kam sham ai wa re. Moshe a sharin shaga ai ga hpe madat ai “ Yehowa nang hte rau rai na, Hkannan mung hpe madu la shangun na, hkum hkrit, myit hkum htum, ngu ai ga ni hpe kam ai. Yehowa shi hpe hkang da ai ga ni a ntsa kam sham ai myit hte madat mara hkan galaw ai” (Yawshu 1:1-9).

Yawshu a Ningbaw Ningla Ladat

1. Yehowa Karai Kasang langai sha rai nga ai hpe kam nna shi chyu sha Israela ni hpe lam woi nga ai hte makawp maga nga ai wa re ngu kam ai. Karai Kasang hpe chyu sha kam hpa manoi manat ai hte

Karai Kasang a ga sadi ntsa mahta nna woi awn ai re (Yawshu 1:1-9). ‘Ngai nang hte rau rai na’ ( Yawshu 1:5), ‘Ngai nang hpe kau da n rai’ (Yawshu 1:9) ngu ai ga sadi ni a ntsa mahta nna woi awn ai re.

2. Shi masha ni hpe ninghtan shinggyin (Organized) la nhtawm Hkanan de shang na matu shi ga sagawn la ai (yawshu 1:10-11;2:1).

3. Karai Kasang a mastun ga hte maren madat mara let woi awn ai (Yawshu 3:7-13; 5:2-3), 13-15), shi a hpang hkan masha ni hpe mung Karai Kasang a numhtet ga ni hpe tsun dan let hkrak hkan sa shangun ai.

4. Jahtum du hkra Karai Kasang hpe sha nawku na matu the, sadi sahka ai hte teng man ai hku jaw jau na matu htet da let woi awn ai re. (Yawshu 24)

Sharin La NA Lam Ni

1. Kam sham ai hpung masha ni a matu Karai Kasang ga sadi jaw da ai mungdan (promised Land) ngu ai gaw, dai ni anhte ningngai nga ai shara nan rai sai.

2. Anhte gaw Karai Kasang hpe kam hpa manoi manat ai hte asak hkrung jang Karai Kasang gaw anhte hte rau nga let bau maka na ngu ga sadi jaw nga ai re. Karai Kasang gaw awng dang lam jaw na, n hkrit n tsang ai sha n-gun da ting nna myit nden shaja u ngu Yawshu hpe Karai hkang 131

131 131 131

w w w w

Dalam dokumen Mungkan De (Halaman 65-70)

Dokumen terkait