• Tidak ada hasil yang ditemukan

Berat Molekul Mol Mol x BM

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2019

Membagikan "Berat Molekul Mol Mol x BM"

Copied!
20
0
0

Teks penuh

(1)

LAMPIRAN 1

DATA BAHAN BAKU

L1.1 KOMPOSISI ASAM LEMAK BAHAN BAKU CPO HASIL ANALISA GCMS

Tabel L1.1 Komposisi Asam Lemak CPO

Asam Lemak Komposis i (%)

0 0,000680 0,136148 Asam Miristat (C14:0)

0,51 228,37

0,00221

3 0,006025 1,375910 Asam Palmitat (C16:0) 35,03 256,42

0,13660

4 0,371966 95,379440 Asam Palmitoleat

(C16:1) 0,24 254,41

0,00094

0 0,002559 0,651059 Asam Stearat (C18:0)

3,64 284,48

0,01277

8 0,034793 9,897946 Asam Oleat (C18:1)

50,03 282,46

0,17713

3 0,482326 136,237671 Asam Linoleat (C18:2)

9,77 280,45

0,03483

9 0,094864 26,604644 Asam Linolenat (C18:3) 0,31 278,43

0,00112

2 0,003056 0,850924 Asam Arakidat (C20:0)

0,32 312,53

0,00101

8 0,002771 0,866172 Asam Eikosenoat

(C20:1) 0,11

310,51 0,00035

3 0,000960 0,298164 Jumlah 100% 0,36724

8

272,298078 Dari perhitungan, maka diperoleh berat molekul rata-rata FFA CPO sebesar

(2)

L1.2 KOMPOSISI TRIGLISERIDA BAHAN BAKU CPO

Tabel L1.2 Komposisi Trigliserida CPO

Trigliserida Komposis i (%)

Berat

Molekul Mol %Mol %Mol x BM

Trilaurin (C39H74O6) 0,05 639,010 0,00008 0,00067 0,42751

Trimiristin (C45H86O6) 0,51 723,160 0,00070 0,00597 4,32046

Tripalmitin (C51H98O6) 35,03 807,320 0,04339 0,37098 299,49884

Tripalmitolein

(C51H92O6) 0,24 801,270 0,00030 0,00255 2,04438

Tristearin (C57H110O6) 3,64 891,480 0,00408 0,03486 31,08032

Triolein (C57H104O6) 50,03 885,432 0,05651 0,48315 427,79685

Trilinolein (C57H98O6) 9,77 879,384 0,01111 0,09500 83,54065

Trilinolenin (C57H92O6) 0,31 873,337 0,00036 0,00306 2,67197

Triarakidin (C63H122O6) 0,32 975,640 0,00033 0,00279 2,71985

Trieikosenoin

(C63H116O6) 0,11 969,624 0,00011 0,00097 0,93626

Jumlah 100% 0,36724

8 855.03707

Dari perhitungan, maka diperoleh berat molekul rata-rata FFA CPO sebesar 855.04 gr/mol

L1.3 KADAR FREE FATTY ACID (FFA) CPO

Tabel L1.3 Kadar Free Fatty Acid (FFA) CPO

Kadar FFA (%)

Sebelum Degumming Setelah Degumming

4,92 3,18

% Penurunan FFA =

(3)

LAMPIRAN 2

DATA HASIL PENELITIAN

L2.1 DATA HASIL ANALISA DENSITAS BIODIESEL

Tabel L2.1 Hasil Analisa Densitas Biodiesel

Jumlah Biokatalis (b/b)

Rasio Molar Reaktan

Suhu (oC)

Densitas Biodiesel (g/ml)

30 % 1 : 3 45 0,87766

L2.2 DATA HASIL ANALISA VISKOSITAS KINEMATIKA BIODIESEL

Tabel L2.2 Hasil Analisa Viskositas Biodiesel

Jumlah

Waktu Alir (detik) trata-rata Biodiesel

L2.3 DATAYIELD DAN TOTAL PENURUNAN YIELD BIODIESEL

Tabel L2.3 Hasil Yield dan Total Penurunan Yield Biodiesel

Variasi Run

Kondisi Reaksi

Jumlah

Rasio Molar CPO : Cairan Ionik

(4)

Tabel L2.4 Hasil Analisa Aktivitas Enzim Berdasarkan Persen Hidrolisa CPO

Variasi Run

Kondisi Reaksi Persen Hidrolisa CPO (%)

Suhu

(oC)

(5)

LAMPIRAN 3

CONTOH PERHITUNGAN

L3.1 PERHITUNGAN KADAR FFA CPO

Kadar FFA = %

Keterangan: N = Normalitas larutan NaOH V = Volume larutan NaOH terpakai

M = Berat molekul FFA (BM FFA CPO = 272,30 gr/mol)

L3.1.1 Perhitungan Kadar FFA CPOSebelumDegumming

Normalitas NaOH = 0,25 N

Volume larutan NaOH yang terpakai = 5,1 ml BM FFA = 272,298078 gr/mol

L3.1.2 Perhitungan Kadar FFA CPO SetelahDegumming

Normalitas NaOH = 0,25 N

(6)

=

L3.2 PERHITUNGAN KEBUTUHAN METANOL

Massa CPO = 2 gr

Metanol : CPO = 3 : 1 (mol/mol) % katalis = 30 % (b/b) BM Trigliserida = 855,04 gr/mol Mol CPO =

Maka, massametanol = mol metanol x BM metanol = 0,0069 mol x 32,04 gr/mol = 0,22gram

Volume metanol =

=

= 0,27

Untuk kebutuhan metanol yang lainnya sama dengan perhitungan di atas.

L3.3 PERHITUNGAN DENSITAS BIODIESEL

Volume piknometer = = 5,64 ml Densitas sampel =

(7)

Berat piknometer + biodiesel = 20,37 gr = 0,02037 kg Berat biodiesel = 4,95 gr = 0,00495 kg

Densitas minyak biodiesel = = 877,66 kg/m3 Untuk data yang lainnya sama dengan perhitungan di atas.

L3.4 PERHITUNGAN VISKOSITAS BIODIESEL

sg =

viskositas sampel = k x sg x t Dimana t = waktu alir

Kalibrasi air:

air (40oC) = 992,25 kg/m3 = 0,99225 g/m3 [48]

Viskositas Biodiesel

t rata-rata biodiesel= 439,07 detik

sg biodiesel= = 0,885 Untuk data yang lainnya sama dengan perhitungan di atas.

(8)

%

Untuk data lainnya mengikuti contoh perhitungan di atas

L3.6 PERHITUNGAN PERSEN HIDROLISA CPO

BM Trigliserida CPO = 855,03 gr/mol = 855,03 mg/mmol Berat 2 ml CPO = 1,85 gram = 1850 mg

(9)

LAMPIRAN 4

DOKUMENTASI PENELITIAN

L4.1 PROSES DEGUMMING CPO

Gambar L4.1 Proses Degumming CPO

(10)

Gambar L4.2 Proses Transesterifikasi

L4.3 HASILTRANSESTERIFIKASI

Gambar L4.3 Hasil Transesterifikasi

(11)

Gambar L4.4 Penyaringan Enzim

L4.5PRODUK AKHIR BIODIESEL

Gambar L4.5 (a) Biodiesel yang Dihasilkan, (b) Penyimpanan Biodiesel dalam Botol (a)

(12)

Gambar L4.6 (a) Lipozyme Sebelum Dipakai, (b) Lipozyme Setelah Dipakai, (c) Analisis Aktivitas Enzim, (d) Penyimpanan Lipozyme dalam Botol

L4.7ANALISIS DENSITAS

Gambar L4.7 Analisis Densitas

L4.8ANALISIS VISKOSITAS

(a) (b)

(13)

Gambar L4.8 Analisis Viskositas

LAMPIRAN 5

(14)

L5.1 HASIL ANALISISKOMPOSISI ASAM LEMAK CPO

(15)
(16)
(17)
(18)

Gambar L5.6 Hasil Analisis Kromatogram GC Biodiesel Run 1 Pengulangan III

(19)

Gambar L5.8 Hasil Analisis Kromatogram GC Biodiesel Run 2 Pengulangan I

(20)

Gambar L5.10 Hasil Analisis Kromatogram GC Biodiesel Run 2 Pengulangan III

Gambar

Tabel L1.1 Komposisi Asam Lemak CPO
Tabel L1.2 Komposisi Trigliserida CPO
Tabel L2.3 Hasil Yield dan Total Penurunan Yield Biodiesel
Tabel L2.4 Hasil Analisa Aktivitas Enzim Berdasarkan Persen Hidrolisa CPO
+7

Referensi

Dokumen terkait

Dalam penelitian ini, disajikan hasil penelitian sintesis biodiesel dari Crude Palm Oil (CPO) dengan jalur interesterifikasi (penggunaan metil asetat sebagai

Untuk mengetahui pengaruh waktu penyimpanan CPO ( Crude Palm Oil ) dan RBDPO ( Refined Bleached Deodorized Palm Oil ) terhadap Kadar Asam Lemak Bebas.

Kajian Fraksinasi Dingin Terhadap Aktivitas Antimikroba dan Daya Emulsi Fraksi Produk Etanolisis dari Campuran CPO (Crude Palm Oil) dan PKO (Palm Kernel Oil).. Isolasi

Sintesis biodiesel membutuhkan bahan baku minyak nabati yang dapat dihasilkan dari berbagai tanaman yang mengandung asam lemak seperti kelapa sawit (Crude Palm Oil /CPO ),

Tujuan penelitian ini yaitu untuk mengetahui perbandingan kuantitas biodiesel dari bahan baku Crude Palm Oil (CPO) dan Virgin Coconut Oil (VCO) menggunakan variasi

Hasil perolehan kadar asam lemak bebas dilakukan berdasarkan lama penyimpanan Crude Palm Oil (CPO) selama tiga hari, untuk analisa kadar asam lemak bebas pada

Untuk mengetahui mutu Crude Palm Oil ( CPO ) dengan cara pemeriksaan kandungan kadar Asam Lemak Bebas (% ALB) pada minyak CPO yang dikirim Oleh

Gambar 3.1 Rangkaian Peralatan Pembuatan Biodiesel dari Crude Palm Oil (CPO) Secara Transesterifikasi Menggunakan Etanol dan Katalis Choline