HALAL CERTIFICATION PROCESS OF THE ISLAMIC COMMITTEE OF NARATHIWAT PROVINCE OFFICE / กระบวนการรับรองฮะลาลของ สำนักงานคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดนราธิวาส

HALAL CERTIFICATION PROCESS OF THE ISLAMIC COMMITTEE OF NARATHIWAT PROVINCE OFFICE

Fateehah Maming; Ku Abdul Muhaimin Yusof Academy of Islamic and Arabic Studies PNU Mamingfatihah@gmail.com; Muhaimin.y@pnu.ac.th

Abstract:`This is a qualitative research of which objectives are 1) To study the Islamic provisions on halal food and halal food production process in accordance with Islamic principles 2) To study the implementation of the Halal certification process of the Islamic Committee of Narathiwat Province is a qualitative research (Qualitative Research) by collecting documented information from the text of the Quran al Al-Hadith, an academic textbook related to the Islamic provisions on halal food. And from interviews with directly involved persons (Purposive Sampling), 2 staff members of the Islamic Committee of Narathiwat Province, the researchers analyzed descriptive data. The results of the research found that 1) Islam has clearly established provisions in the Qur'an and al-Hadith on Halal food and drink. and has given importance to the consumption process and the Halal food production process in accordance with religion and hygiene principles 2) The Halal certification process of the Islamic Committee of Narathiwat Province has been carried out in accordance with the process of the Islamic Organization Service Act B.E. 2540 (1997). Which the office has supervised and promoted entrepreneurs or establishments that request Halal certification in strict and detailed way ready to give advice and control every production process according to the Halal standard of Thailand to produce doctrinal food Without any forbidden or haram and received approval of the Halal brand from the Islamic Committee of Narathiwat Province

Keywords : Halal Process, Halal, Islamic Committee of Narathiwat Province Office

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์ 1) เ พื่ อ ศึ ก ษ า บ ท บั ญ ญั ติ อิ ส ล า ม ว่ า ด้ ว ย อ า ห า ร ฮะลาลและกระบวนการผลิตอาหารฮะลาลตามหลักการศาสนาอิสลาม 2)

เพื่อศึกษาการด าเนินงานกระบวนการรับรองฮะลาลของส านักงานค ณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาสเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ

( Qualitative Research)

โดยรวบรวมข้อมูลเชิงเอกสารจากตัวบทอัลกุรอาน อัลอัลฮะดีษ

21

ต าราวิชาการที่เกี่ยวข้องกับบทบัญญัติอิสลามว่าด้วยอาหารฮะลาล และจากการสัมภาษณ์ผู้ที่เกี่ยวข้องโดยตรง (Purposive Sampling)

เจ้าหน้าที่ส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส จ านวน 2 คน ผู้วิจัยได้วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา

ผ ล ก า ร วิ จั ย พ บ ว่ า 1)

อิสลามได้ก าหนดบทบัญญัติในอัลกุรอานและอัลฮะดีษว่าด้วยอาหาร แ ล ะ เ ค รื่ อ ง ดื่ ม ที่ ฮ ะ ล า ล อ ย่ า ง ชั ด เ จ น และได้ให้ความส าคัญต่อกระบวนการในการบริโภคและกระบวนการ ผ ลิ ต อ า ห า ร ฮ ะ ล า ล ใ ห้ ถู ก ห ลัก ศ า ส น า แ ล ะ ห ลัก อ น า มัย ซึ่ ง ใ ห้ เ ป็ น ป ร ะ โ ย ช น์ ต่ อ ร่ า ง ก า ย แ ล ะ จิ ต ใ จ 2) ก า ร ด า เ นิ น ง า น ก ร ะ บ ว น ก า ร รั บ ร อ ง ฮะลาลของส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาสไ ด้ด าเนินการตามกระบวนการที่พระราชบัญญัติการบริหาองค์กรศาส น า อิ ส ล า ม พ . ศ . 2540 ก า ห น ด ไ ว้ ทุ ก ป ร ะ ก า ร ซึ่งส านักงานได้ดูแลและส่งเสริมผู้ประกอบการหรือสถานประกอบกา รที่จะขอรับรองฮะลาลอย่างเข้มงวดและละเอียด พร้อมให้ค าปรึกษา และควบคุมทุกขั้นตอนการผลิตตามมารตฐานฮะลาลแห่งประเทศไท ย เ พื่ อ ไ ด้ ผ ลิ ต อ า ห า ร ที่ ถู ก ห ลั ก ศ า ส น บั ญ ญั ติ

ปราศจากสิ่งต้องห้ามหรือฮะรอม ตลอดจนได้รับการอนุมัติตรา ฮะลาลจากส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาสต่อ ไป

ค าส าคัญ : กระบวนการรับรองฮะลาล, ฮะลาล, คณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส

บทน า

อ า ห า ร ฮ ะ ล า ล ( Halal Food)

เริ่มเข้ามามีบทบาทและเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในสังคมไทย เนื่องจากจ านวนประชากรที่นับถือศาสนาอิสลามในประเทศไทยที่มี

จ า น ว น นั บ ล้ า น ค น

โดยระยะแรกอาหารฮะลาลผลิตโดยผู้ประกอบการมุสลิมเพื่อจัดจ าห น่ า ย แ ก่ ผู้ บ ริ โ ภ ค ที่ นั บ ถื อ ศ า ส น า เ ดี ย ว กั น เนื่องจากฮะลาลเป็นอาหารมีกระบวนการผลิตที่ไม่ปนเปื้อน

22

ถู ก ต้ อ ง ต า ม ห ลั ก สุ ข า ภิ บ า ล อ า ห า ร และตรงกับข้อก าหนดของชาวมุสลิมที่ไม่อนุญาตให้ใช้วัตถุดิบที่ผิดห ลักศาสนามาประกอบอาหาร (ฮะรอม) เช่น เนื้ อสุกร สุนัข สั ต ว์ มี เ ขี้ ย ว เ ล็ บ สุ ร า แ ล ะ สิ่ ง มึ น เ ม า เ ป็ น ต้ น โดยสัตว์ที่อนุญาตให้บริโภคต้องผ่านการเชือดที่ถูกต้องตามหลักศาส น า อิสล า ม ( สถิตพงษ์ มั่น ห ล า แ ล ะวัชร า ก ร ม ยุรี , 2561 ) ดัง นั้ น ค ว า ม น่ า เ ชื่ อ ถื อ เ ป็ น สิ่ ง ส า คัญ อ ย่ า ง ที่ ท ร า บ ว่ า กระบวนการท าอาหารอิสลามจะมีข้อบัญญัติทางศาสนาเกี่ยวข้องอยู่ด้

ว ย ดัง นั้น ก า ร เ ค ร่ ง ค รัด ต า ม ห ลัก ศ า ส น า เ ป็ น เ รื่อ ง ส า คัญ ในกลุ่มผู้นับถือศาสนาอิสลามจะเลือกร้านที่มีเครื่องหมายฮะลาลเพรา ะหมายถึงความน่าเชื่อถือ ซึ่งการจะได้เครื่องหมายฮะลาลมาก็ไม่ง่าย มี ก ฎ ร ะ เ บี ย บ บั ง คั บ อ ยู่ ม า ก ต้องผ่านตามกฎเกณฑ์ทุกข้อถึงจะได้มาและได้มาแล้วก็ไม่ใช่ว่าจะอ ยู่ ต ล อ ด ไ ป มี เ จ้ า ห น้ า ที่ ม า ค อ ย ต ร ว จ อ ยู่ บ่ อ ย ๆ ถ้าพบว่าร้านละเลยไม่ท าตามกฎเกณฑ์ก็ถูกยกเลิกเครื่องหมายฮะลาล ไ ด้ ค ว า ม น่ า เ ชื่ อ ถื อ ข อ ง ร้ า น ก็ จ ะ ห า ย ไ ป ดังนั้นถ้าจะท าร้านอาหารอิสลามนอกจากรสชาติดี บริการดีแล้ว ความน่าเชื่อถือตามหลักศาสนามีความส าคัญมากเช่นกัน¹

อาหารฮะลาลจึงมีความส าคัญอย่างมากเพราะเป็นสิ่งจ าเป็นส า ห รั บ มุ ส ลิ ม ใ น ก า ร บ ริ โ ภ ค อาหารฮะลาลจะต้องมีกระบวนการผลิตที่ถูกต้องตามข้อบัญญัติแห่งศ าสนาอิสลามปราศจากสิ่งต้องห้าม (ฮะรอม) และมีคุณค่าทางอาหาร ( ต อ ย ยิบ ) ซึ่ง อัล ล อ ฮ ( ซ . บ ) ไ ด้ต รัส ไ ว้ใ น โ อ ง ก า ร ห นึ่ ง ว่า

“แ ล ะ จ ง บ ริ โ ภ ค จ า ก สิ่ ง ที่ อั ล ล อ ฮ ( ซ . บ ) ได้ทรงให้เครื่องยังชีพแก่สู่เจ้าซึ่งสิ่งที่อนุมัติและที่ดีมีประโยชน์และจ งย าเกรงต่ออัลลอฮ (ซ.บ) ผู้ซึ่งพวกเจ้าศรัทธาในพระองค์” (ซูเราะฮ์

อัล ม า อิด ะ ฮฺ : 8 8 ) จ า ก โ อ ง ก า ร ดัง ก ล่ า ว แ ส ด ง ใ ห้เ ห็ น ว่า อิ ส ล า ม ต้ อ ง บ ริ โ ภ ค อ า ห า ร ที่ ศ า ส น า อ นุ มั ติ เ ท่ า นั้ น แ ล ะ ต้ อ ง มี ป ร ะ โ ย ช น์ ด้ ว ย ซึ่ ง ห ม า ย ถึ ง อาหารนั้นต้องมีประโยชน์เชิงโภชนาการมีคุณค่าทางสารอาหาร และไม่เป็นพิษภัยต่อร่างกาย

1 “เปิดสูตรความส าเร็จและโอกาสธุรกิจร้านอาหารอิสลาม”, สืบค้น 12 มกราคม

2021, https://www.siammakro.co.th/horeca_article_detail.

23

อาหารฮะลาลเป็นอาหารทั่วไปที่สามารถบริโภคได้ทั้งมุสลิมแล

ะ ผู้ ไ ม่ ใ ช่ มุ ส ลิ ม

ซึ่งอาหารฮะลาลไม่ได้มีประโยชน์ส าหรับคนอิสลามเท่านั้น ดั่งที่มักเข้าใจผิดกันว่าอาหารฮะลาลส าหรับชาวมุสลิมเท่านั้น แต่จริง ๆ

แล้วก็เป็นอาหารที่ปรุงโดยเน้นความสะอาดและรักษาคุณค่าทางอาห า ร น อ ก จ า ก นี้ อ า ห า ร ฮ ะ ล า ล ยั ง ใ ห้ ป ร ะ โ ย ช น์

และสามารถปกป้องชีวิตของมนุษยชาติทั้งปวงอีกด้วย อัลลอฮ (ซ.บ) ได้ตรัสไว้ในโองการหนึ่งว่า “มนุษย์เอ๋ย! จงบริโภคสิ่งอนุมัติที่ดีๆ จากสิ่งที่อยู่ในแผ่นดิน และจงอย่าตามบรรดาก้าวเดินของชัยฏอน แท้จริงมันคือศัตรูที่ชัดแจ้งของพวกเจ้า” (ซูเราะฮ์ อัลบาเกาะเราะฮฺ : 168) จ า ก โ องก าร ดังก ล่า วแ สดงให้เห็ นว่า อัล ล อฮ ( ซ .บ) สั่งใช้ให้มนุษย์ทุกคนบนโลกบริโภคอาหารที่ดีที่พระองค์ได้จัดทรงจัด

ห า ไ ว้ ใ ห้ ใ น โ ล ก ใ บ นี้

และห้ามไม่ให้ตามรอยตามแนวทางของมารซัยฏอนที่ล่อลวง ชักน ามนุษย์ไปสู่กับดักของมัน แท้จริงชัยฏอนคือศัตรูของพวกเรา

แ ล ะ อัล ล อฮ ( ซ .บ ) ไ ด้ตรัส อีก ว่า “โ อ้บ ร ร ดา ผู้ศรัทธา จงบริโภคสิ่งที่เราได้ให้เป็นปัจจัยยังชีพของพวกเจ้าจากสิ่งที่ดีทั้งหลา ย แ ล ะ จ ง ข อ บ คุ ณ อั ล ล อ ฮ ( ซ . บ ) เ ถิ ด เฉพาะพระองค์เท่านั้นที่พวกเจ้าจักเป็นผู้เคารพสักการะ” (ซูเราะฮ์

อัลบาเกาะเราะฮฺ : 172) จากโองการดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า อัลลอฮ ( ซ .บ ) ไ ด้สั่งใ ช้ผู้ศรัทธา ใ ห้บ ริโ ภ คสิ่งที่ดี ที่อัล ล อฮ ( ซ .บ ) ประทานลงมาให้ ไม่ว่าจะเป็นสารอาหารจากสัตว์ พืช ผลไม้

แ ล ะ อื่ น ๆ พ ร้ อ ม ทั้ ง ท า ก า ร ข อ บ คุ ณ ต่ อ พ ร ะ อ ง ค์

ต่ อ สิ่ ง ที่ พ ร ะ อ ง ค์ ท ร ง ป ร ะ ท า น ล ง ม า โดยอาหารที่อยู่บนโลกใบนี้ส่วนมากมีประโยชน์มากมายต่อมนุษย์

มีคุณค่าจากสารอาหารต่างๆ

สิ่ ง ที่ ฮ ะ ล า ล นั้น เ พี ย ง พ อ แ ล้ ว ส า ห รับ ค ว า ม จ า เ ป็ น อิสลามได้จัดเตรียมทางที่ดีและความสะดวกง่ายดายให้ แก่มนุษย์

เ พ ร า ะ แ ท้ จ ริ ง อั ล ล อ ฮ ( ซ . บ ) ไม่ทรงสร้างความล าบากในการด ารงชีวิตแก่บ่าวของพระองค์

แ ต่ อัล ล อ ฮ ( ซ . บ ) ท ร ง ใ ห้ ค ว า ม ง่ า ย ด า ย แ ก่ ม นุ ษ ย์

สิ่ ง ใ ด ที่ ฮ ะ ร อ ม มั น ฮ ะ ร อ ม ด้ ว ย ตั ว ข อ ง มั น อ ยู่ แ ล้ ว แ ล ะ สิ่ง ใ ด ที่ฮ ะ ล า ล มัน ย่อ ม ฮ ะ ล า ล ใ น ตัว ข อ ง มัน อ ยู่แ ล้ ว

24

ต ร า บ ใ ด ที่ เ ร า เ รี ย ก สิ่ ง ฮ ะ ร อ ม ว่ า เ ป็ น สิ่ ง ฮ ะ ล า ล โ ด ย ก า ร เ ป ลี่ ย น รู ป แ บ บ ใ น ข ณ ะ เ นื้ อ แ ท้ ยัง ค ง เ ดิ ม อ ยู่ นั้น เ ป็ น วิ ธี ก า ร ห ล อ ก ล ว ง ที่ ส ก ป ร ก ทั้ง นี้ เ พ ร า ะ ก า ร เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง นั้ น ไ ม่ มี ผ ล ป ร ะ ก า ร ใ ด ตราบที่เนื้อแท้ของมันยังไม่เปลี่ยนแปลง

อิสลามถือว่าอาหารและเครื่องดื่มที่มุสลิมจะเลือกบริโภคนั้นจะ ต้องเป็นอาหารและเครื่องดื่มที่ อัลลอฮ (ซ.บ) ทรงอนุมัติเท่านั้น ผู้บริโภคที่เป็นชาวมุสลิมจึงควรให้ความส าคัญกับผลิตภัณฑ์ฮะลาลม า ก ยิ่ ง ขึ้ น ดัง นั้น ผู้ ผ ลิ ต ห รื อ ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร อ า ห า ร ฮ ะ ล า ล จึงต้องมีความรู้ความเข้าใจในการประกอบธุรกิจอาหารฮะลาลไม่ว่าจ ะ เ ป็ น ส ถ า น ที่ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ก ร ะ บ ว น ก า ร ผ ลิ ต ต้องเป็นอาหารที่ผ่านกรรมวิธีในการท า ผสม ปรุง ประกอบ ห รื อ แ ป ร ส ภ า พ ต้ อ ง ส ะ อ า ด แ ล ะ มี ป ร ะ โ ย ช น์ ต่ อ ร่ า ง ก า ย ต้องไ ม่ป นเ ปื้อน สิ่งที่เ ป็น นะญิส ห รือสิ่งสกป รกใ ดๆ ทั้งสิ้น ร ว ม ไ ป ถึ ง ก า ร จั ด จ า ห น่ า ย ใ ห้ เ ป็ น ไ ป ต า ม บ ท บั ญ ญั ติ อิ ส ล า ม ทุ ก ป ร ะ ก า ร และต้องได้รับการรับรองจากเจ้าหน้าที่ที่ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้ออ กเครื่องหมายรับรอง หรือออกหนังสือรับรองตามกฎหมาย เพื่อเป็นการรับประกันว่า ชาวมุสลิมสามารถบริโภคอาหารต่างๆ

ไ ด้ อ ย่ า ง มั่ น ใ จ

รวมทั้งการขอรับรองให้ใช้เครื่องหมายฮะลาลแก่ผลิตภัณฑ์ ณ ส า นัก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก ล า ง อิ ส ล า ม แ ห่ ง ป ร ะ ท ศ ไ ท ย หรือส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดต่างๆ

จั ง ห วั ด น ร า ธิ ว า ส เ ป็ น จั ง ห วั ด ช า ย แ ด น ตั้ง อ ยู่ฝั่ง ท ะ เ ล ด้า น ต ะ วัน ออ ก ข อ ง แ ห ล ม ม ล า ยูสุด ชา ยแ ดน ซึ่งประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม คิดเป็นร้อยละ 83.01 ร อ ง ล ง ม า คื อ ศ า ส น า พุ ท ธ คิ ด เ ป็ น ร้ อ ย ล ะ 1 6 . 4 3 แ ล ะ ศ า ส น า ค ริ ส ต์ แ ล ะ อื่ น ๆ คิ ด เ ป็ น ร้ อ ย ล ะ 0 . 5 6 ² จึงท าให้จังหวัดนราธิวาสมีร้านอาหารอิสลามอยู่มากในพื้นที่แต่มีน้อ ย ร้ า น ที่ ผ่ า น ก า ร ร อ ง รั บ ฮ ะ ล า ล และท าการขอรับรองตราฮะลาลจากทางส านักงานคณะกรรมการอิสล

2 “กิตติศักษดิ์ พรหมเดช. 2555. จ านวนพื้นที่ ประชากร ศาสนา และภาษา.

แหล่งที่มา https://sites.google.com.”, ม.ป.ป.

25

า ม

ทั้งที่ในพื้นที่อยู่ในการดูแลของทางส านักงานคณะกรรมการอิสลาม ควรมีการส ารวจ จัดโครงสร้าง และข้อก าหนดของร้านที่เป็นระบบ ก า ร จั ด ห า วั ต ถุ ดิ บ ฮ ะ ล า ล ที่ มี คุ ณ ภ า พ พ นั ก ง า น มี ทั ก ษ ะ กั บ ห น้ า ที่ ที่ รั บ ผิ ด ช อ บ ควรมีการสร้างแรงจูงใจให้แก่คนในจังหวัด และพัฒนาศักยภาพ เพราะสิ่งนี้ไม่ใช่เพียงเป็นเรื่องความส าคัญทางศาสนาเท่านั้น แต่ยังหมายถึงความเชื่อถือที่มีต่อร้านอาหารอิสลามด้วย

ส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส ถือว่าเป็นส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดทีมีขนาดให ญ่ ต า ม พ ร ะ ร า ช บัญ ญัติ ก า ร บ ริ ห า อ ง ค์ ก ร ศ า ส น า อิ ส ล า ม มีหลักการปฏิบัติงานเพื่อให้การปฏิบัติงานภายในส านักงานและภาย น อ ก ส า นั ก ง า น ฯ เ ป็ น ไ ป ด้ ว ย ดี

และหนึ่งในการท างานภายใต้ส านักงานคณะกรรมการประจ าจังหวัด น ร า ธิ ว า ส คื อ ด า เ นิ น เ รื่ อ ง ก า ร ข อ ใ ช้ ต ร า รับ ร อ ง ฮ ะ ล า ล ต ร ว จ ส ถ า น ป ร ะ ก อ บ ก า ร การให้บริการด้านฮะลาลเป็นพันธกิจของฝ่ายกิจการฮะลาลซึ่งมีหลาย

ขั้ น ต อ น

กิจกรรมดังกล่าวประกอบด้วยกระบวนการที่ต้องใช้ความรู้ความเชี่ย วชาญจากบุคลากรที่มีทักษะหลายด้าน ทั้งในด้านของผู้ขอรับรอง เริ่มตั้งแต่ผู้บริหาร ฝ่ายจัดซื้อ ฝ่ายบุคคล ฝ่ายการตลาด ฝ่ายผลิต ฯลฯ แ ล ะ ใ น ด้ า น ข อ ง ผู้ ใ ห้ ก า ร รั บ ร อ ง ไม่ว่าจะเป็นผู้ตรวจสอบรับรองฮะลาล ผู้เชี่ยวชาญด้านศาสนา เจ้าหน้าที่ประจ าฝ่าย กิจการฮะลาล ฯลฯ

จ า ก ส ภ า พ ปั ญ ห า ที่ เ กิ ด ขึ้ น ใ น ปั จ จุ บัน จ ะ เ ห็ น ไ ด้ ว่ า ปั ญ ห า ที่ เ ป็ น ป ร ะ เ ด็ น ส า คั ญ คื อ ผู้บริโภคที่เป็นมุสลิมส่วนใหญ่ขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับตราฮะ ล า ล ร ว ม ทั้ ง ไ ม่ ต ร ะ ห นั ก ถึ ง ที่ ม า ข อ ง ฮ ะ ล า ล โดยที่ผู้ประกอบการต้องให้ความส าคัญต่อการขออนุญาตใช้เครื่องห มายฮะลาล เพื่อให้เป็นไปตามหลักศาสนาอิสลามอย่างสมบูรณ์

เพื่อให้ผู้บริโภคที่เป็นมุสลิมเชื่อถือได้ว่าอาหารที่บริโภคนั้นถูกต้องตา มบทบัญญัติศาสนาอิสลาม และผ่านกระบวนการรับรองตราฮะลาล ป ล อ ด ภัย จ า ก สิ่ ง ต้ อ ง ห้ า ม ท า ง ศ า ส น า อิ ส ล า ม ( ฮ ะ ร อ ม ) และสิ่งปนเปื้อนต่างๆ ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ต่อตนเองและสังคม

26

โ ด ย เ ฉ พ า ะ อ ย่ า ง ยิ่ ง สั ง ค ม มุ ส ลิ ม ใ น ปั จ จุ บั น ที่จ าเป็นต้องมีความรู้เกี่ยวกับตราฮะลาลที่ถูกต้องในการอุปโภคบริโภ ค

และเป็นแนวทางการพัฒนาให้ผู้คนรู้จักบริโภคอาหารได้อย่างถูกวิธี

และถูกต้องตามหลักการอิสลาม

วัตถุประสงค์ของการวิจัย

1 . เ พื่อ ศึก ษ า บ ทบัญ ญัติอิส ล า ม ว่า ด้ว ย อา ห า ร ฮ ะล า ล และกระบวนการผลิตอาหารฮะลาลตามหลักการศาสนาอิสลาม

2 .

เพื่อศึกษาการด าเนินงานกระบวนการรับรองอาหารฮะลาลของส านัก งานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส

วิธีการวิจัย

การศึกษาวิจัยเรื่องนี้ ผู้วิจัยมีระเบียบวิธีวิจัย ดังนี้

1. ประชากรที่ใช้ในการวิจัย

ใ น ง า น วิ จัย ค รั้ง นี้ ผู้ วิ จัย ไ ด้ ก า ห น ด ก ลุ่ ม เ ป้ า ห ม า ย ไ ว้ อ ย่ า ง ชัด เ จ น เ พื่ อ ใ ห้ ส ะ ด ว ก ต่ อ ก า ร ด า เ นิ น ง า น วิ จัย และสะดวกต่อการตอบโจทย์ปัญหางานวิจัยได้อย่างถูกต้องสมบูรณ์

แ ล ะ มี ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ม า ก ที่ สุ ด ประชากรที่ใช้ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้คือเจ้าหน้าที่ของส านักงานคณะ กรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส จ านวน 2 คน

2. เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย

เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ แบบสอบสัมภาษณ์จ านวน 1 ชุด โดยมีการด าเนินการสร้างดังนี้

ขั้นตอนการท าเครื่องมือ

เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้คือแบบสัมภาษณ์จ านวน 1 ชุดโดยมีขั้นตอนการสร้างดังนี้

1 .

ได้มีการศึกษาและรวบรวมข้อมูลที่ใช้ในการสร้างแบบสัมภาษณ์โดย

27

มี ก า ร ค้ น ค ว้ า ข้ อ มู ล จ า ก แ ห ล่ ง ต่ า ง ๆ เ ช่ น ห นั ง สื อ และสื่อออนไลน์อินเตอร์เน็ต เป็นต้น

2 .

ได้มีการสร้างเครื่องมือเพื่อให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ที่ใช้ในการศึ

กษาสร้างเครื่องมือแบบสัมภาษณ์ฉบับร่างแล้วน ามาไปส่งให้กับอาจ ารย์ที่ปรึกษาเพื่อตรวจสอบและพิจารณาความถูกต้อง

3 .

จากนั้นน าเครื่องมือที่อาจารย์ได้ตรวจความถูกต้องความเรียบร้อยแล้

วน ามาปรังปรุงแก้ไขและท าการพิมพ์แบบสัมภาษณ์ฉบับสมบูรณ์เพื่

อลงพื้นที่เก็บข้อมูล

แ บ บ สั ม ภ า ษ ณ์

แ บ บ ส อ บ สัม ภ า ษ ณ์ ฉ บับ ส ม บู ร ณ์ จ ะ ป ร ะ ก อ บ ด้ว ย ค า ถ า ม ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ตอนดังต่อไปนี้

ต อ น ที่ 1

ข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบแบบสอบถามเป็นค าถามลักษณะแบบเลือกตอ บ (Check-list) จ านวน 5ข้อ ได้แก่ เพศ ช่วงอายุ สถานภาพ อาชีพ ระดับการศึกษาด้านอิสลามศึกษาและระดับการศึกษาด้านสามัญศึกษ า

ต อ น ที่ 2

ในการวิจัยเรื่องกระบวนการรับรองตราฮะลาลของส านักงานคณะกร รมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส ซึ่งประกอบด้วยค าถามทั้งหมด 5 ข้อ คือ

1. บทบัญญัติอิสลามเกี่ยวกับอาหารฮะลาลเป็นอย่างไร 2.

ในกระบวนการผลิตผลิตอาหารฮะลาลขั้นตอนใดที่เราต้องให้ความ ส าคัญมากที่สุด

3.

กระบวนการรับรองฮะลาลของส านักงานคณะกรรมการอิสลามประ จ าจังหวัดนราธิวาสเป็นอย่างไร

4. ฮะลาลที่ผ่านกระบวนการรับรองตราฮะลาลเรียบร้อยแล้ว มีวิธีการตรวจสอบ ควบคุมยังไง

28

5.

ตามหลักกฎหมายตราฮะลาลที่ถูกประทับบนผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้ผ่านกา รรับรองจากส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส มีความผิดหรือไม่

ตอนที่ 3

ข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะปลายเปิดของผู้ตอบแบบสัมภาษณ์

3. การเก็บรวบรวมข้อมูล ข้อมูลปฐมภูมิ

การศึกษา ค้นคว้าข้อมูลปฐมภูมิ ได้แก่ อัลกุรอาน อัลฮะดีษ ทัศนะนักวิชาการต่างๆ

ที่มีการบัญญัติเกี่ยวกับบทบัญญัติอิสลามว่าด้วยอาหารฮะลาล และข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์ โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้

1. เก็บรวบรวมข้อมูลโดยวิธีการสัมภาษณ์จากประชากรที่ใช้

คือ

เจ้าหน้าที่ของส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส 2. ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูลทั้งหมดด้วยตนเองตั้งแต่วันที่ 5 ถึง 10 เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2563

3.

น าข้อมูลที่ได้มาจากการสัมภาษณ์ทั้งหมดมาถอดความให้สมบูรณ์ได้

แล้วน ามาวิเคราะห์

ข้อมูลเชิงทุติยภูมิ

ก า ร ศึก ษาค้นคว้าข้อมูลทุติยภูมิ ไ ด้แ ก่ เ อก สารต่างๆ คู่มือฮะลาล บทความ และแหล่งข้อมูลออน ไลน์ที่เกี่ยวข้อง เ พื่ อ น า ม า ใ ช้ เ ป็ น ข้ อ มู ล ใ น ก า ร อ้ า ง อิ ง ขั้ น พื้ น ฐ า น และน าข้อมูลที่ศึกษามาประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อให้เกิดคว ามสอดคล้องกับเนื้อหาและวัตถุประสงค์ในการศึกษาของผู้วิจัย 4. การวิเคราะห์ข้อมูล

ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห์ ข้ อ มู ล ใ น ค รั้ ง นี้

เ มื่อ ผู้วิจัย ไ ด้ข้อ มู ล จ า ก ภ า ค ส น า ม ที่ล ง พื้ น ที่สัม ภ า ษ ณ์แ ล้ว

29

ผู้วิจัยจะน าข้อมูลมาตรวจสอบความเรียบร้อยและความถูกต้องของข้

อ มู ล

จากนั้นผู้วิจัยได้น าข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์มาวิเคราะห์ข้อมูลโด ย ก า ร ใ ช้ รู ป แ บ บ พ ร ร ณ น า วิ เ ค ร า ะ ห์ ( Analytical Description)

โดยการน าเสนอข้อมูลตามวัตถุประสงค์ของการศึกษากระบวนการรั

บรองตราฮะลาลของส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดน ราธิวาส

ประวัติส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส

ส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส ถือว่าเป็นส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดทีมีขนาดให ญ่ ตามพระราชบัญญัติการบริหาองค์กรศาสนาอิสลาม พ.ศ. 2540 เริ่มจัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2488 ณ มัสยิดใหญ่ประจ าจังหวัดนราธิวาส (มัสยิดยุมอียะห์) ข้างหอนาฬิกาใหญ่ โดยมีนายหะยีอับดุลเราะมัน

เ จ๊ ะ อิ ส ม า แ อ ล

เป็นผู้ก่อตั้งและเป็นประธานกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดเป็นบุคค ลแรกและในปี พ.ศ. 2514 ได้ย้ายส านักงานมาปฏิบัติงาน ณ บ้านเลขที 47 ถนนวิจิไชยบูรณ์ ต าบลบางนาค อ าเภอเมือง จัง ห วัด น ร า ธิ ว า ส โ ด ย ด า เ นิ น ก า ร ซื้ อ ที ดิ น จ า ก เ อ ก ช น ซึ่งอยู่ห่างจากโรงเรียนอัตตัรกียะห์ อิสลามียะห์ ระยะทางประมาณ 300 เมตรและหลายปี พ.ศ. 2527 ได้ท าการย้ายส านักงานฯ ไปอยู่

ณ อาคารตึกคอนกรีตเสริมเหล็ก 2ชั้น เลขที2ถนนวิชิตบ ารุง ต า บ ล บ า ง น า ค อ า เ ภ อ เ มื อ ง จั ง ห วั ด น ร า ธิ ว า ส ก่ อ ส ร้า ง ขึ้น ห ลัง จ า ก ส ร้า ง มัส ยิด ป ร ะ จ า จัง ห วัด น ร า ธิว า ส โดยได้ใช้งบประมาณวนหนึ่งจากเงินก่อสร้างมัสยิด ในวงเงินจ านวน

6 , 2 2 0 , 0 0 0 บ า ท

ซึ่งได้รับการจัดสรรงบประมาณจากกรมศาสนากระทรวงศึกษาธิการ เดิม ในทีดินราชพัสดุ มีเนื้อ จ านวน 10 ไร่

ต่ อ ม า ใ น ปี พ . ศ . 2 5 5 0 ส า นัก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร อิส ล า ม ป ร ะ จ า จัง ห วัด น ร า ธิว า ส โดยจังหวัดได้น าเสนอโครงการก่อสร้างศูนย์อิสลามจังหวัดนราธิวาส เ พื่ อ ส นั บ ส นุ น เ งิ น ง บ ป ร ะ ม า ณ ใ น ก า ร ก่ อ ส ร้ า ง ไปยังศูนย์อ านวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) ซึ่งได้รับอนุมัติสนับสนุนในการก่อสร้างส านักงานและหอประชุม

30

เ ป็ น จ า น ว น 2 8 ,0 0 0 ,0 0 0 บ า ท เพื่อใช้ในการก่อสร้างอาคารส านักงานฯ จ านวน 12,000,000 บาท แ ล ะ อ า ค า ร ห อ ป ร ะ ชุ ม จ า น ว น 1 6 ,0 0 0 ,0 0 0 บ า ท ก่อสร้างในทีดินนิคมบาเจาะศูนย์ราชการจังหวัดนราธิวาส เนื้อทีดิน 20 ไ ร่ด า เ นิ น ก า ร ก่อสร้างตั้งแต่วัน ที 6 ก ร ก ฎ า คม 2550 สร้างเสร็จเมื่อวันที 27 ธันวาคม 2551 และเมื่อวันที 21 กันยายน 2552 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

ได้เสด็จมาทรงเปิดอาคารส านักงานฯ และอาคารหอประชุม และได้พระราชทานชื่อหอประชุมว่า (หอประชุมบรมราชกุมารี) และปัจจุบันคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาสและบุคลาก ร เ จ้ า ห น้ า ที ไ ด้ เ ริ่ ม ม า ป ฏิ บั ติ ง า น ณ อาคารส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาสแห่งใ หม่ เลขที่ 221 บริเวณศูนย์ราชการ หมู่ที 10 ต าบลล าภู อ าเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส เมื่อวันที 20 ธันวาคม พ.ศ. 2552³

3ซูลกิฟลี เจ๊ะบือราเฮง. 2563. ฝ่ายเอกสารฮะลาล. สัมภาษณ์โดย ฟาตีฮะห์ มะมิง. 4

พฤศจิกายน 2563 (ม.ป.ป.).

31

ขั้นตอนการรับรองฮะลาลของส านักงานคณะกรรมการอิสลาม ประจ าจังหวัดนราธิวาส⁴ ดังต่อไปนี้

ขั้นตอนที่ 1 ผู้ประกอบการเตรียมเอกสารเพื่อขอรับรอง

ขั้นแรก ผู้ประกอบการที่มีความประสงค์จะขอรับรองฮะลาล ต้องตรวจสอบว่าในจังหวัดซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงงานผลิตมีกรรมการอิ

ส ล า ม ป ร ะ จ า จั ง ห วั ด ห รื อ ไ ม่ ห า ก มี

ผู้ประกอบการสามารถติดต่อที่ส านักงานคณะกรรมการกลางอิสลาม

ป ร ะ จ า จั ง ห วั ด ไ ด้ เ ล ย

หากไม่มีอ านาจหน้าที่ในการรับรองฮะลาลจะเป็นของฝ่ายกิจการฮะล าล ส านักงานคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งปร ะเท ศไ ทย สามารถตรวจสอบรายชื่อ คณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดได้ที่

4สูไฮมี มะเกะ. 2563. หัวหน้าฝ่ายตรวจฮะลาล. สัมภาษณ์โดย ฟาตีฮะห์ มะมิง. 10

พฤศจิกายน 2563 (ม.ป.ป.).

9 ขั้นตอน สู่การรับรองฮะลาล

6.สกอจ.เข้า ตรวจโรงงาน 1.ผู้ประกอบกา

ร

5.สกอจ.นัดต รวจโรงงาน 2.สกอจ.เอกสา

รการขอรับรอง

3.สกอจ.เรียกแ ก็บค่าธรรมเนีย ม

4.สกอจ.นัดอ บรม

7.สกอจ.ประชุม อนุมัติการรับรอ ง

8.สกอจ.ออกห นังสือการรับรอ งฮะลาล

9.สกอจ.แต่งตั้ง

คณะที่ปรึกษาป

ระจ าโรงงาน

32

WWW.CICOT.OR.TH หรือติดต่อที่ สอบถามรายละเอียดได้ที่ 0-2096- 9499 (10 คู่สาย)

ผู้ประกอบการที่มีความประสงค์ในการขอรับรองฮะลาล จ า เ ป็ น จ ะ ต้ อ ง ศึ ก ษ า ก ฎ ร ะ เ บี ย บ ข้ อ บั ง คั บ ที่เกี่ยวข้องกับการของรับรองฮะลาล ดังต่อไปนี้

1. ระเบียบคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย ว่าด้วยการบริหาร กิจการฮะลาล พ.ศ.๒๕๕๘

2. ข้อบังคับ คณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย ว่าด้วยการด าเนินการตรวจรับรองสถาน

ประกอบการ การตรวจผลิตภัณฑ์และค่าธรรมเนียม พ.ศ.

๒๕๕๙

3 .

ข้อก าหนดการตรวจรับรองกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ฮะลาล พ.ศ.

๒๕๕๙

4 .

ข้อก าหนดการตรวจรับรองฮะลาลโรงเชือดสัตว์และการช าแหละชิ้นส่

วน พ.ศ. ๒๕๕๙

5 .

ข้อก าหนดแนวทางปฏิบัติการขอใช้เครื่องหมายรับรองฮะลาลและกา รใช้ เครื่องหมายรับรอง

ฮะลาลบนผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ ปี พ.ศ. ๒๕๕๙

หลังจากระบุได้ว่าอ านาจการรับรองฮะลาลเป็นของที่ใดก็มาถึง ขั้นตอนการจัดเตรียมเอกสารค าขอ HL.Cicot OC 01- 08 ประกอบด้วย เ อ ก ส า ร ที่ ต้ อ ง เ ต รี ย ม ก่ อ น ข อ รั บ ร อ ง ฮ ะ ล า ล , คู่ มื อ ฮ ะ ล า ล เ พื่ อ ก า ร ข อ รั บ ร อ ง ( Halal Manual),

สัญ ญ า ค า ข อ ใ ห้ เ ค รื่ อ ง ห ม า ย รับ ร อ ง ฮ ะ ล า ล เ ป็ น ต้ น ผู้ป ร ะ ก อ บ ก า ร ส า ม า ร ถ ด า ว น์ โ ห ล ด เ อ ก ส า ร ดัง ก ล่า ว ไ ด้ที่

WWW.CICOT.OR.TH

ข้อมูลจากแบบสัมภาษณ์

จากการสัมภาษณ์วิจัยครั้งนี้มีประชากรที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่

เจ้าหน้าที่ของส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส รวมทั้งหมด 2 คน โดยก าหนดข้อค าถาม จ านวน 5 ข้อ 1.

บ ท บัญ ญัติอิส ล า ม เ กี่ย ว กับ อ า ห า ร ฮ ะ ล า ล เ ป็ น อ ย่า ง ไ ร 2 .

33

ใ น ก ร ะ บ ว น ก า ร ผ ลิ ต ผ ลิ ต อ า ห า ร ฮ ะ ล า ล ขั้ น ต อ น ใ ด ที่ เ ร า ต้ อ ง ใ ห้ ค ว า ม ส า คั ญ ม า ก ที่ สุ ด 3 . กระบวนการรับรองฮะลาลของส านักงานคณะกรรมการอิสลามประ

จ า จั ง ห วั ด น ร า ธิ ว า ส เ ป็ น อ ย่ า ง ไ ร 4.ฮะลาลที่ผ่านกระบวนการรับรองตราฮะลาลเรียบร้อยแล้ว มี วิ ธี ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ค ว บ คุ ม ยั ง ไ ง 5 . ตามหลักกฎหมายตราฮะลาลที่ถูกประทับบนผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้ผ่านกา รรับรองจากส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาส มีความผิดหรือไม่

ข้ อ ค า ถ า ม ทั้ ง 5

ข้อข้างต้นจะเป็นการสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่ของส านักงานคณะกรรมกา ร อิ ส ล า ม ป ร ะ จ า จั ง ห วั ด น ร า ธิ ว า ส เพื่อได้ทราบกระบวนการท างานของส านักงานคณะกรรมการอิสลาม ประจ าจังหวัดนราธิวาส และปัญหาที่พบในการด าเนินงาน เ พื่ อ ส า ม า ร ถ น า ผ ล ที่ ไ ด้ รั บ ไ ป ป ร ะ ช า สั ม พั น ธ์

เผยแพร่ให้ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าหรือผู้คนที่จะป้องกันโรคซึมเศร้าทราบ ดังจะน าเสนอในการอภิปรายผลต่อไป

อภิปราย

ผลการวิจัยการด าเนินงานกระบวนการรับรองฮะลาลของส านัก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร อิ ส ล า ม ป ร ะ จ า จัง ห วัด น ร า ธิ ว า ส เป็นการด าเนินงานส าหรับผู้ประกอบการหรือองค์กรใดที่ต้องการจะ

ข อ รั บ ฮ ะ ล า ล

และทางส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาสมีหน้

าที่ให้ข้อมูล ให้ค าปรึกษา และควบคุมขั้นตอน ตามกฎระเบียบ ข้อบังคับที่เกี่ยวข้องกับการขอรับรองมาตรฐานฮะลาลของส านักงาน คณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทยตลอดจนได้รับการอนุมั

ติฮะลาลจากทางส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิว

า ส

และเป็นหน้าที่ของส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนรา ธิ ว า ส ที่ ต้ อ ง ใ ห้ ก า ร ดู แ ล ส่ ง เ ส ริ ม เ พื่ อ อ า ห า ร ที่ ถู ก ห ลั ก ต า ม บ ท บั ญ ญั ติ ศ า ส น า อิ ส ล า ม ปราศจากสิ่งต้องห้าม ซึ่งสอดคล้องกับผลงานวิจัยของ อับดุรรอฮ์มาน

34

จ ะ ป ะ กิ ย า แ ล ะ ค ณ ะ ⁵

ศึกษาเกี่ยวกับการพัฒนากระบวนการและมาตรฐานฮะลาลของคณะ ก ร ร ม ก า ร อิ ส ล า ม ป ร ะ จ า จั ง ห วั ด ปั ต ต า นี พ บ ว่ า การด าเนินการรับรองมาตรฐานฮะลาลของฝ่ายกิจการฮะลาลส านักงา นคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดปัตตานีได้ด าเนินการขอรับรอ งฮะลาลตามกฎระเบียบข้อบังคับที่เกี่ยวข้องกับการขอรับรองมาตรฐา นฮะลาลของส านักงานคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย จากการด าเนินการของฝ่ายกิจการฮะลาลส านักงานคณะกรรมการอิส ล า ม ป ร ะ จ า จั ง ห วั ด ปั ต ต า นี พ บ ว่ า ผู้ประกอบการธุรกิจอาหารฮะลาลมีการขอจดทะเบียนเพิ่มขึ้นทุกปีโด ยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนและสถานประกอบการขนาดเล็ก ซึ่ ง ส อ ด ค ล้ อ ง กับ ค า ใ ห้ สัม ภ า ษ ณ์ ข อ ง⁶ ไ ด้ ก ล่ า ว ไ ว้ ว่ า การรับรองตราฮะลาลจะออกโดยคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประ เ ทศไ ทย ห รือคณะก ร ร ม ก า ร อิสล า ม ป ร ะจ า จังห วัดเ ท่า นั้น เพื่อเป็นการรับรองว่าอาหารที่มีตราฮะลาลประทับไว้นั้นเป็นอาหารที่

ผ่านกระบวนการที่ถูกต้องตามบทบัญญัติศาสนา บทบัญญัติ

ฮะลาลได้ระบุไว้อย่างชัดเจนอยู่แล้ว ฮะลาล คือ สิ่งที่อัลลอฮ (ซ.บ) อนุมัติ และฮะรอม คือสิ่งที่อัลลอฮ (ซ.บ) ไม่อนุมัติ ฉะนั้น มั น ร ะ บุ ไ ว้ ไ ด้ อ ย่ า ง ชั ด เ จ น อ ยู่ แ ล้ ว และแน่นอนมันต้องมีสิ่งที่คลุมเครือระหว่างฮะลาล และฮะรอม แ ล ะ เ ร า ค ว ร ห ลี ก เ ลี่ ย ง จ า ก สิ่ ง ที่ ค ลุ ม เ ค รื อ เ พ ร า ะ สิ่ ง นั้น จ ะ พ า เ ร า ไ ป สู่ ฮ ะ ร อ ม ไ ด้ ดั ง ที่ อั ล ล อ ฮ ( ซ . บ . ) ไ ด้ ท ร ง ต รั ส ใ น โ อ ง ก า ร ห นึ่ ง ว่ า ค ว า ม ว่ า

“และพวกเจ้าจงบริโภคสิ่งอนุมัติที่ดีๆ จากสิ่งที่อัลลอฮ (ซ.บ) ได้ทรงให้เป็นปัจจัยชีพแก่พวกเจ้า และพึงย าเกรงอัลลอฮ (ซ.บ) ผู้ซึ่งพวกเจ้าศรัทธาต่อพระองค์เถิด” (ซูเราะฮ์ อัลมาอิดะฮฺ, 5: 88)

ก า ร ศึ ก ษ า วิ จั ย

ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าอาหารและเครื่องดื่มที่มุสลิมจะเลือกบริโ ภ ค นั้น จ ะ ต้ อ ง เ ป็ น อ า ห า ร แ ล ะ เ ค รื่อ ง ดื่ม ที่ อัล ล อ ฮ ( ซ . บ )

5 อับดุรรอฮ์มาน จะปะกิยา. อาหะมะ คาเด และอับดุลย์ลาเต๊ะ สาและ,

“การพัฒนากระบวนการและ

มาตรฐานฮะลาลของคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดปัตตานี”, วารสารอิสลามศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 11, ฉบับที่ 1 (2563): 75–86.

6สูไฮมี มะเกะ. 2563. หัวหน้าฝ่ายตรวจฮะลาล. สัมภาษณ์โดย ฟาตีฮะห์ มะมิง. 10

พฤศจิกายน 2563.

35

ท ร ง อ นุ มัติเ ท่า นั้น คือ ต้อ งเ ป็ น อา ห า ร ที่ฮ ะ ล า ล แ ล ะ ส ะอา ด มีประโยชน์ต่อร่างกาย ต้องไม่ปนเปื้อนนะญิสหรือสิ่งสกปรกใดๆ

ทั้ ง สิ้ น

อิสลามได้ก าหนดน ้าที่จะต้องช าระล้างวัตถุดิบที่จะเอาไปประกอบเป็

นอาหารจะต้องเป็นน ้าสะอาดเพื่อให้ได้อาหารที่สะอาดส าหรับบริโภ ค และถูกหลักศาสนาอิสลามที่ได้ก าหนดไว้ (อับดุลรอซะ ยามาโกะ,

2 5 6 0 )

ซึ่งยังมีความเกี่ยวข้องกับบทความวิจัยกระบวนการรับรองฮะลาลของ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร อิ ส ล า ม ป ร ะ จ า จัง ห วัด น ร า ธิ ว า ส พ บ ว่ า กระบวนการรับรองตราฮะลาลของส านักงานคณะกรรมการอิสลามป ระจ าจังหวัดนราธิวาสเป็นการด าเนินงานที่จะน าพาสู่ความยั่งยืนบน หลักพื้นฐานในการด าเนินชีวิต สร้างให้ทุกคนรู้จักการเลือกบริโภค แ ต่ บ ก พ ร่ อ ง ใ น ก า ร ด า เ นิ น ง า น ที่ ยั ง ไ ม่ ทั่ ว ถึ ง ท าให้คนในพื้นที่บางส่วนไม่ตระหนักและไม่ให้ความส าคัญกับการใ ช้ตราฮะลาลที่ผ่านการรับรองจากส านักงานคณะกรรมการอิสลามปร ะจ าจังหวัดนราธิวาสและควรปรับปรุงขั้นตอนการขอรับรองมาตรฐา นฮะลาลให้เป็นปัจจุบันและพัฒนาฝ่ายกิจการฮะลาลให้มีความรู้เชิงวิ

ทยาศาสตร์สามารถตรวจสอบรับรองฮะลาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ด าเนินการเพื่อท าความเข้าใจและให้ความส าคัญกับผู้ประกอบการที่เ ป็นมุสลิมเกี่ยวกับการขอรับรองฮะลาลการประชาสัมพันธ์ข้อมูลข่าวส ารหน้าเว็บไซต์ควรเป็นปัจจุบันและควรมีกฎหมายรองรับและให้อ าน าจหน้าที่ในการด าเนินการและควบคุมผู้ชี่ใช้เครื่องหมายฮะลาลหมด อายุหรือละเมิดการใช้เครื่องหมายฮะลาล

สรุปผล

กระบวนการรับรองอาหารฮะลาลของส านักงานคณะกรรมการ อิ ส ล า ม ป ร ะ จ า จั ง ห วั ด น ร า ธิ ว า ส เป็นการด าเนินงานส าหรับผู้ประกอบการหรือองค์กรใดที่ต้องการจะ

ข อ รั บ ฮ ะ ล า ล

และทางส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนราธิวาสมีหน้

า ที่ ใ ห้ ข้ อ มู ล ใ ห้ ค า ป รึ ก ษ า แ ล ะ ค ว บ คุ ม ขั้ น ต อ น ตามกฎระเบียบข้อบังคับที่เกี่ยวข้องกับการขอรับรองมาตรฐานฮะลา ลของส านักงานคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทยตลอดจน ได้รับการอนุมัติฮะลาลจากทางส านักงานคณะกรรมการอิสลามประ

จ า จั ง ห วั ด น ร า ธิ ว า ส

36

และเป็นหน้าที่ของส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดนรา ธิ ว า ส ที่ ต้ อ ง ใ ห้ ก า ร ดู แ ล ส่ ง เ ส ริ ม เ พื่ อ อ า ห า ร ที่ ถู ก ห ลั ก ต า ม บ ท บั ญ ญั ติ ศ า ส น า อิ ส ล า ม

ป ร า ศ จ า ก สิ่ ง ต้ อ ง ห้ า ม

ฉะนั้นมันเป็นหน้าที่ทางส านักงานคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวั

ดนราธิวาส ที่ต้องให้ค าปรึกษา ส่งเสริม การรับรองฮะลาล และการอนุมัติฮะลาลที่ผ่านการรับรองจากส านักงานคณะกรรมการอิ

ส ล า ม ป ร ะ จ า จัง ห วัด น ร า ธิ ว า ส ใ ห้ กับ ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร โดยเครื่องหมายเหล่านี้จะเป็นการยืนยันว่าอาหารที่ได้มาผ่านกระบว น ก า ร ป ร ะ ก อ บ ที่ ถู ก ห ลั ก ศ า ส น า ป ร า ศ จ า ก สิ่ง ต้อ ง ห้ า ม แ ล ะ มี คุ ณ ค่า ท า ง อ า ห า ร ( ต อ ย ยิบ )

แ ล ะ ผู้ วิ จั ย เ ห็ น ว่ า

การด าเนินงานกระบวนการรับรองฮะลาลของส านักงานคณะกรรมก า ร อิ ส ล า ม ป ร ะ จ า จั ง ห วั ด น ร า ธิ ว า ส มี ข้ อ บ ก พ ร่ อ ง ใ น ก า ร ดู แ ล ไ ม่ ค ร อ บ ค ลุ ม ไ ม่ มี ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ค น ใ น พื้ น ที่ อ ย่ า ง เ ค ร่ ง ค รั ด ไม่มีกฎหมายห้ามไม่ให้ผู้ใช้เครื่องหมายฮะลาลที่ไม่ถูกต้อง ไ ม่ ใ ห้ ค ว า ม ส า คัญ กับ ก า ร ใ ช้ ต ร า ฮ ะ ล า ล อ ย่ า ง ถู ก ต้ อ ง ไม่มีการตรวจสอบคนในพื้นที่อย่างเคร่งครัดในเรื่องการประทับตรา ฮะลาลที่ถูกต้องตามกฎหมายเพื่ออาหารที่มีประสิทธิภาพและได้รับกา รยอมรับจากทุกคน

ข้อเสนอแนะ

ข้อเสนอแนะในการน าผลการวิจัยไปใช้ประโยชน์

1. ให้ทุกคนร่วมรับประทานอาหารที่มีตราฮะลาลเสมอ พ ร้ อ ม กั บ ส นั บ ส นุ น ห รื อ ต่ อ ต้ า น อ า ห า ร ที่ ไ ม่ มี ต ร า ฮะลาลเพื่อสุขภาพที่ดีของทุกคน

2.ควรจะมีคณะกรรมการกลางตรวจสอบอาหารฮะลาลในพื้นที่

น ร า ธิว า ส ที่ไ ว้ใ จ ไ ด้ ค อ ย ต ร ว จ ส อ บ อ า ห า ร ตั้ง แ ต่ วัต ถุ ดิบ กรรมวิธีในการผลิต และคนขายเพื่อความมั่นใจของทุกคนในพื้นที่

3. ขอใ ห้ห น่วยงาน ต่างๆ เ กี่ยว กับ อา หารฮ ะลา ล หรือ สถาบันอาหารฮะลาล มีบทบาทในเรื่อง อาหาร ฮะลาลให้มากกว่านี้

อ ย า ก ใ ห้ มี ก า ร ค ว บ คุ ม อ า ห า ร ที่ มี ต ร า ฮ ะ ล า ล ใ ห้ ดี

และอยากให้รัฐบาลมีส่วนร่วม เข้ามาดูแลในเรื่องอาหารฮะลาลนี้ด้วย

37

4. ขอให้ทางสถาบันรับรองฮะลาลมีการตรวจสอบอย่างจริงจัง เ พ ร า ะ ส มั ย นี้ มี ก า ร ล ะ เ มิ ด สิ ท ธิ กั น อ ย่ า ง ม า ก ม า ย จึงต้องการให้มีการลงพื้นที่ตรวจสอบเครื่องหมายฮะลาลอย่างจริงจัง เพื่อความสบายใจของผู้บริโภค

5.คว ร จ ะมีกา รลงพื้น ที่ ใ ห้ คว าม รู้ จัดกิจ ก รรม อบรม เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับการเลือกบริโภคและการติดตราฮะลาลที่ถูกต้อ งตามขั้นตอน เพื่ออาหารฮะลาลที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ข้อเสนอแนะในการท าวิจัยครั้งต่อไป 1.

ศึกษามาตรฐานอาหารฮะลาลและการเลือกอาหารฮะลาลที่มีประโยช น์

2.

ศึกษาความรู้ความเข้าใจการเลือกบริโภคอาหารที่ประทับตราฮะลาล ที่ถูกต้อง

รายการอ้างอิง

กิตติศักษดิ์ พรหมเดช. 2555. จ านวนพื้นที่ ประชากร ศาสนา และภาษา.

แหล่งที่มา https://sites.google.com., ม.ป.ป.

ซูลกิฟลี เจ๊ะบือราเฮง. 2563. ฝ่ายเอกสารฮะลาล. สัมภาษณ์โดย ฟาตีฮะห์

มะมิง. 4 พฤศจิกายน 2563 (ม.ป.ป.).

เปิดสูตรความส าเร็จและโอกาสธุรกิจร้านอาหารอิสลาม”. สืบค้น 12 มกราคม 2021. https://www.siammakro.co.th/horeca_article_detail.

สูไฮมี มะเกะ. 2563. หัวหน้าฝ่ายตรวจฮะลาล. สัมภาษณ์โดย ฟาตีฮะห์ มะมิง.

10 พฤศจิกายน 2563 (ม.ป.ป.).

อับดุรรอฮ์มาน จะปะกิยา. อาหะมะ คาเด และอับดุลย์ลาเต๊ะ สาและ.

“การพัฒนากระบวนการและ

38

มาตรฐานฮะลาลของคณะกรรมการอิสลามประจ าจังหวัดปัตตานี”.

วารสารอิสลามศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 11, ฉบับที่ 1 (2563):

75–86.

อับดุลรอซะ ยามาโกะ.

“การเลือกอาหารและเครื่องดื่มฮะลาลตามหลักศาสนาอิสลาม.”

มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์, 2560.