buku kerja hubungan etnik

BUKU KERJA

MODUL HUBUNGAN ETNIK

EDISI KE-2

Ketua Editor

Shamsul Amri Baharudin

Institut Kajian Etnik (KITA) Universiti Kebangsaan Malaysia

Bangi 2012

Cetakan Pertama / First Printing, 2012 Hak cipta / Copyright Penulis / Author

Institut Kajian Etnik (KITA) Universiti Kebangsaan Malaysia, 2012

Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula, disimpan untuk pengeluaran atau ditukarkan ke dalam sebarang bentuk atau dengan sebarang alat juga pun, sama ada dengan cara elektronik, gambar serta rakaman dan sebagainya tanpa kebenaran bertulis daripada Institut Kajian Etnik (KITA), Universiti

Kebangsaan Malaysia terlebih dahulu.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical including photocopy, recording, or any information storage and retrieval system, without

permission in writing from the Institute of Ethnic Studies (KITA), Universiti Kebangsaan Malaysia.

Diterbitkan di Malaysia oleh / Published in Malaysia by Institut Kajian Etnik, Universiti Kebangsaan Malaysia

43600 Bangi, Selangor D.E., Malaysia

Dicetak di Malaysia oleh / Printed in Malaysia by

Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia 43600 UKM Bangi,Selangor D.E Malaysia

http:/pkukmweb.ukm.my/~penerbit/

Ilustrasi Grafik oleh Amirul Mukminin Mohamad Muka Hadapan oleh Ahmad Zul Hakimi Hassim

Perpustakaan Negara Malaysia Data-Pengkatalogan-dalam Penerbitan

Cataloguing-in-Publication-Data

Pengenalan i - ii

BAB 1 : Malaysia: Kesepaduan Dalam Kepelbagaian 1

1. Terjah Minda 1

2. Eksplorasi dan Uji Minda 3

3. Terokai Minda 5

BAB 2 : Potret Hubungan Etnik 6

1. Terjah Minda 6

2. Eksplorasi dan Uji Minda 8

3. Terokai Minda 12

BAB 3 : Limpahan Kemakmuran Merentasi Etnik 16

1. Terjah Minda 16

2. Eksplorasi dan Uji Minda 19

3. Terokai Minda 20

BAB 4 : Perlembagaan Persekutuan Tiang Seri Hubungan Etnik 21

1. Terjah Minda 21

2. Eksplorasi dan Uji Minda 23

3. Terokai Minda 29

BAB 5 : Permuafakan Politik Dalam Konteks Hubungan Etnik 30

1. Terjah Minda 30

2. Eksplorasi dan Uji Minda 32

3. Terokai Minda 35

BAB 6 : Kepelbagaian Agama Mencari Titik Pertemuan 36

1. Terjah Minda 36

2. Eksplorasi dan Uji Minda 38

3. Terokai Minda 39

BAB 7 : Dari Segregasi Ke Integrasi 41

1. Terjah Minda 41

2. Eksplorasi dan Uji Minda 43

3. Terokai Minda 46

BAB 8 : Pemerkasaan Pendidikan Ke Arah Kesepaduan Sosial 47

1. Terjah Minda 47

2. Eksplorasi dan Uji Minda 52

3. Terokai Minda 53

BAB 9 : Pengalaman Harian Menjalin Kesepaduan Dan

Melahirkan Keharmonian 54

1. Terjah Minda 54

2. Eksplorasi dan Uji Minda 56

3. Terokai Minda 60

Pengenalan

Buku kerja ini bermatlamat menyediakan sumber sokongan pengajaran dan pembelajaran kepada Modul Hubungan Etnik untuk tenaga pengajar menjadikan kuliah mereka lebih interaktif dan dalam menyediakan persekitaran pembelajaran yang berpusatkan pelajar. Justeru itu, Buku

Kerja ini menggunapakai aktiviti-aktiviti berkaitan hal-hal hubungan etnik yang pelajar dapat

kaitkan dengan diri mereka. Maka, kandungan Buku Kerja ini berkisar tentang persoalan-persoalan dalam konteks memahami dan mengaplikasi konsep-konsep hubungan etnik yang spesifik dalam kehidupan harian.

Buku Kerja ini juga turut berperanan sebagai rangka kontekstual bagi eksplorasi yang terpandu.

Justeru itu, aktiviti-aktiviti bagi setiap satu tajuk dalam Buku Kerja Hubungan Etnik ini dibahagikan kepada tiga bahagian iaitu Terjah Minda; Eksplorasi dan Uji Minda; dan Terokai Minda. Setiap bahagian ini memfokuskan kepada soalan-soalan spesifik dan dengan menjawab soalan-soalan ini pelajar memperolehi kefahaman yang diperlukan tentang hubungan etnik. Setiap bahagian ini mengandungi aktiviti-aktiviti sama ada di dalam kelas mahupun di luar kelas.

Bahagian pertama iaitu Terjah Minda mengandungi aktiviti yang membolehkan pelajar menilai kefahaman mereka terhadap tajuk-tajuk dalam Modul Hubungan Etnik. Aktiviti-aktiviti di bahagian ini termasuklah tontonan video, bacaan teks, diskusi terpandu dan lain-lain yang dapat menunjukkan kepentingan tajuk tersebut. Setiap aktiviti ini disertakan dengan soalan-soalan atau arahan-arahan untuk pelajar jawab atau lakukan secara individu ataupun kumpulan sebelum kelas atau semasa di dalam kelas.

Bahagian kedua iaitu Eksplorasi dan Uji Minda mengandungi aktiviti yang agak fleksibel. Tenaga pengajar boleh memilih mana-mana aktiviti eksplorasi dan uji minda yang memenuhi matlamat pengajaran dan pembelajaran tajuk-tajuk Modul Hubungan Etnik dan sesuai dengan sumber-sumber yang sedia ada di institusi pengajian masing-masing. Aktiviti-aktiviti di bahagian ini bertujuan membolehkan pelajar belajar sesuatu perkara yang penting dan perlu tentang tajuk-tajuk dalam Modul Hubungan Etnik ataupun boleh juga menjangkau sehingga ke tahap membincangkan dan mempertimbangkan idea-idea lain yang berkaitan dengan tajuk-tajuk dalam Modul Hubungan Etnik. Aktiviti-aktiviti di bahagian ini termasuklah diskusi yang boleh dilakukan secara individu mahupun dalam kumpulan kecil, mengkaji data sebenar daripada penyelidikan tentang hubungan etnik yang boleh dilakukan secara berpasangan mahupun dalam kumpulan kecil, dan aktiviti di luar kelas seperti memberikan pelajar masalah hubungan etnik untuk difikirkan dan dibincangkan sebagai kerja rumah. Aktiviti-aktiviti di bahagian ini boleh dilakukan dengan menggunakan sama ada pendekatan pembelajaran aktif mahupun pembelajaran koperatif. Adalah juga amat berguna jika tenaga pengajar dapat meminta pelajar menghubungkaitkan apa yang mereka pelajari tentang tajuk-tajuk yang dipersembahkan oleh

Modul Hubungan Etnik kepada konteks-konteks lain. Ini memberikan peluang kepada mereka

bahan-bahan bacaan lain tentang isu yang sama dan seterusnya membolehkan mereka mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran baru mereka dalam konteks yang berbeza. Bahagian ketiga iaitu Terokai Minda mengandungi aktiviti-aktiviti yang membolehkan pelajar menggunakan apa yang telah mereka pelajari tentang tajuk-tajuk dalam Modul Hubungan Etnik dalam menjawab soalan-soalan tentang tajuk-tajuk tersebut di bahagian ini. Maka, adalah amat berguna jika tenaga pengajar dapat meminta pelajar-pelajar memikirkan jawapan-jawapan mereka secara kritikal dan mempertahankannya dengan hujah-hujah yang kukuh melalui aktiviti-aktiviti seperti perbahasan, mesyuarat, forum dan lain-lain lagi. Ini boleh dilakukan dengan meminta pelajar-pelajar mempertimbangkan aspek-aspek yang lebih luas tentang soalan-soalan yang diberikan seperti aspek sosial, politik, ekonomi, fakta dan data empirikal.

Buku Kerja ini bukanlah bertujuan menghadkan kreativiti tenaga pengajar mahupun pelajar

dalam melakukan aktiviti-aktiviti pengajaran dan pembelajaran mereka tentang hubungan etnik. Buku Kerja ini sekadar berperanan sebagai sumber sokongan kepada Modul Hubungan

Etnik dan aktiviti pengajaran dan pembelajaran tenaga pengajar dan pelajar kursus Hubungan

Etnik. Tenaga pengajar dan pelajar digalakkan untuk memikirkan secara kreatif dalam membentuk aktiviti-aktiviti yang paling sesuai dengan situasi pelajar mereka termasuk dari segi saiz kelas dan dari segi sumber-sumber yang sedia ada di institusi pengajian masing-masing.

TERJAH MINDA

A.

Upin & Ipin mengisahkan kehidupan kembar anak yatim piatu iaitu Upin & Ipin di Kampung Durian Runtuh. Mereka yang tinggal bersama kakak mereka, Kak Ros dan Opah belajar di Tadika Mesra yang turut disertai Jarjit, Mei-Mei, Ehsan, Mail, Fizi dan rakan-rakan yang lain. Sebagai rakan baik, mereka selalu membaca dan bermain bersama-sama.

Bincangkan impak watak Upin dan Ipin dalam memupuk kesepaduan sosial di Malaysia.

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

B.

Perkembangan sains dan teknologi telah memudahkan perhubungan pada hari ini. Ia juga membantu memudahkan proses penyuaraan rasa tidak puas hati etnik-etnik tertentu terhadap etnik yang lain. Apakah kesan fenomena ini terhadap kesepaduan sosial?

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________

EKSPLORASI DAN UJI MINDA

C. Tunjukkan contoh rantaian saling melengkapi dan saling bergantungan dalam konteks hubungan etnik di Malaysia.

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

Senaraikan lima kumpulan etnik yang anda ketahui dengan lengkap mengikut item dalam jadual di bawah.

Bil. Kumpulan etnik Ciri fizikal Makanan tradisi Pakaian tradisi

1.

2.

3.

4.

Berdasarkan jadual di atas, senaraikan sub-etnik/suku, bahasa dan dialek di Malaysia dan kenal pasti serta terangkan berkenaan kumpulan etnik dan dialek yang anda ketahui dengan contoh serta deskripsi di bawah:

Bil. Sub-etnik/Suku Bahasa/Dialek Contoh: Ucap

selamat Lain-lain contoh 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

TEROKAI MINDA

Gambar 1: Datuk Lee Chong Wei Gambar 2: Datuk Nicol Ann David

Bentuk kumpulan perbincangan dan bincangkan peranan ikon sukan dalam memupuk kesepaduan sosial di Malaysia.

_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________

TERJAH MINDA

Berdasarkan gambar di atas dan kefahaman anda mengenai konsep hubungan etnik, sila jawab soalan-soalan berikut:

A. Bincangkan ramuan untuk membentuk bangsa Malaysia yang harmoni.

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

B. Apakah kekuatan dan cabaran untuk merealisasikan konsep 1 Malaysia?

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

EKSPLORASI DAN UJI MINDA

Tandakan jawapan yang betul.

1. Sewaktu perayaan Tahun Baru China, En. Rahim, En. Raju, En. Londoh dan keluarga masing-masing telah melawat rumah En. Chan. Keluarga En. Chan sangat senang hati dan menghidangkan pelbagai juadah sempena meraikan perayaan tersebut. Sikap ini mempamerkan nilai _________________ dalam masyarakat Malaysia.

A. etnosentrik B. diskriminasi C. integrasi D. prejudis E. bangsa

2. Secara umumnya akomodasi merujuk kepada__________ A. pengiktirafan diplomatik.

B. perasaan kekitaan.

C. individu yang mengadaptasi keadaan. D. autoriti pemimpin.

E. kejiranan.

3. Apabila seseorang individu diminta menyerap budaya dominan dan menghapuskan amalan etnik masing-masing, tingkah laku ini dinamakan sebagai …..

A. akomodasi. B. asimilasi. C. ras. D. integrasi. E. segregasi.

4. Kontrak Sosial 1957 merujuk kepada ... A. keadilan sosial di Tanah Melayu.

B. persetujuan kerjasama antara golongan etnik. C. pakatan membina Negara Bangsa.

D. kebebasan bersuara.

5. Proses pembinaan negara (dalam konteks hubungan etnik) pada awal kemerdekaan Tanah Melayu dipenuhi dengan pelbagai cabaran seperti yang berikut:

I. pengukuhan budaya setiap golongan etnik II. pembentukan dasar pendidikan negara III. pengukuhan kuasa elit

IV. konflik antara golongan etnik

V. cabaran dalaman setiap golongan etnik A. II

B. V C. I, II, IV D. I, II, V E. I, II, III, IV

6. Akulturasi merujuk kepada ...

A. pengekalan identiti etnik masing-masing tetapi berkongsi kebudayaan yang sama.

B. proses penyatuan antara kelompok berlainan etnik menjadi satu kelompok dengan identiti yang sama.

C. proses penyesuaian dengan matlamat mengekang konflik antara kelompok. D. proses penyatuan pelbagai kumpulan etnik khususnya dari aspek biologi.

E. kepercayaan bahawa nilai budaya sesuatu kelompok lebih tinggi daripada kelompok lain.

7. Konsep layanan yang berbeza terhadap individu atau kelompok atas dasar-dasar tertentu seperti ras, gender, kaum, agama, kebudayaan dan kelas sosial disebut sebagai:

A. stereotaip B. ekstrimisme C. chauvinist D. perkauman E. diskriminasi

8. Aspek subjektif dalam etnik merujuk kepada ……

A. kesedaran terhadap kewujudan satu identiti etnik, perasaan kekitaan dan kesedaran terhadap kepentingan bersama.

B. kesedaran terhadap ciri-ciri kebudayaan seperti bahasa, kesenian dan pakaian tersendiri yang boleh dilihat dan dirasakan.

C. kesedaran terhadap kepentingan negara yang mengamalkan prinsip demokrasi. D. kesedaran terhadap kepentingan bersama dalam kemajuan ekonomi.

E. kesedaran terhadap kepentingan individu atau kumpulan dalam memonopoli aspek kebudayaan.

9. Menurut _______________________, kebudayaan merupakan gabungan ilmu pengetahuan, kepercayaan, kesenian, kesusilaan, undang-undang, adat resam, kemahiran lain dan kebiasaan yang diperolehi oleh manusia sebagai anggota masyarakat.

A. J.S. Furnival B. Edward B. Taylor C. Milton J. Eastmont D. Van den Berghe E. W.G. Summer

10. Dalam analisis sosiologi hubungan ras, keadaan ini menjelaskan satu proses di mana individu-individu membuat penyesuaian dengan situasi konflik tanpa perlu mengubah sistem ketidaksamaan yang sedia ada. Keadaan ini disebut sebagai...

A. akomodasi. B. akulturasi. C. adaptasi. D. alienasi. E. akauntabiliti.

Cuba Fikirkan

Sila jawab soalan-soalan di bawah:

1. Jelaskan bagaimana penjajahan British mencorakkan bentuk masyarakat di Tanah Melayu.

2. Bagaimana boleh munculnya unsur-unsur negatif seperti stereotaip dan prasangka yang merupakan sebahagian daripada cabaran dalam kehidupan masyarakat majmuk di negara ini.

________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

A.

TEROKAI MINDA

A. Tokoh-tokoh Negara

“Pembentukan bangsa Malaysia merangkumi banyak perkara lain. Antaranya ialah menegakkan sistem politik demokratik yang matang yang dapat memelihara hak dan kepentingan individu di samping mengimbanginya dengan hak dan kepentingan masyarakat.”

( Tun Dr. Mahathir bin Mohamad, ucaptama Majlis Perasmian Mesyuarat Panel Penasihat Perpaduan Negara, Carcosa Seri Negara, Kuala Lumpur, 27 Mei 1991)

Sehubungan dengan kenyataan di atas, senaraikan tokoh-tokoh dan sumbangan mereka dalam pembangunan negara dan pemupukan perpaduan.

(Nota: Tokoh-tokoh meliputi pelbagai bidang seperti politik, seni dan budaya, pendidikan, sasterawan, ekonomi, sukan, aktivis sosial, dll)

Nama Tokoh Bidang Sumbangan Tokoh

Tunku Abdul Rahman _Politik Bapa Kemerdekaan Malaysia.

Perdana Menteri Malaysia yang pertama.

Dato’ Dr. Usman Awang _Sastera Seorang Sasterawan Negara.

Juga dikenali sebagai Tongkat Warrant. Penulis buku Tulang-tulang Berserakan.

B. Aplikasi Konsep: Latihan Kendiri

Berpandukan modul Hubungan Etnik dan sumber-sumber rujukan yang berkaitan, para pelajar diminta untuk memikirkan pemahaman berkaitan konsep-konsep asas hubungan etnik dan hubungannya dengan keadaan sebenar dalam kehidupan. Anda boleh bekerja secara individu atau berkumpulan. Rencanakan pemikiran anda berasaskan beberapa contoh isu seperti yang berikut:

No Tajuk Bidang Laporan/Catatan ringkas

1 Perubatan tradisional Kesihatan

2 Sukan tradisional mengikut kaum Sukan dan rekreasi

3 Upacara kelahiran, perkahwinan dan kematian

Agama, budaya, adat resam dan kepercayaan

4 Makanan/Minuman tradisional Makanan dan budaya

5 Perjuangan kemerdekaan Politik

6 Pemodenan dan pembangunan negara

Politik dan sosio-ekonomi

C. Lakaran Minda

Fikir dan lakarkan catatan ringkas isu-isu berikut:

1. Apakah sumbangan media (elektronik dan cetak) dalam hubungan etnik?

2. Apakah objektif kandungan buku-buku teks dalam memupuk hubungan etnik?

3. Penggunaan sumber-sumber alam untuk perubatan dan kesihatan dalam kalangan masyarakat pelbagai budaya di Malaysia.

4. Industri hiburan sebagai mekanisme pemupukan jalinan hubungan dalam kalangan masyarakat pelbagai budaya di Malaysia.

5. Apresiasi seni (seni lakon, seni tampak, seni suara, seni reka, dll) dalam masyarakat pelbagai kaum.

6. Apakah kawalan-kawalan yang diperlukan dalam memupuk perpaduan kaum di

Malaysia?

7. Orientasi parti politik yang ada sekarang lebih cenderung ke arah polarisasi kaum atau perpaduan?

8. Orientasi Organisasi Bukan Kerajaan (NGO) yang ada sekarang lebih cenderung ke arah polarisasi kaum atau perpaduan?

9. Permainan tradisional masyarakat Malaysia sebagai warisan dan wadah memupuk persefahaman.

10. Politik serantau dan antarabangsa yang ada hubungan dengan isu keetnikan di Malaysia. ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

Sila tonton video berkaitan pembangunan ekonomi di Malaysia.

 Rancangan Malaysia ke 10 – Transformasi ke arah Wawasan 2020

 Model Ekonomi Baru Malaysia

Tuliskan refleksi tentang video yang anda tonton tadi.

TERJAH MINDA

A. AKTIVITI 1

i) Huraikan video yang anda tonton mengikut kronologi termasuk:

 Masa

 Tempat

 Individu yang terlibat

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ LANGKAH 1 LANGKAH 2

ii) Nyatakan perasaan positif dan negatif anda:

 Gembira, ceria serta memperoleh sesuatu bermanfaat daripada video.

 Kecewa, sedih dan menerima pengaruh buruk daripada video.

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

iii) Kaitkan pengalaman anda dengan perkara yang terkandung dalam video tersebut.

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

iv) Apakah yang dapat anda pelajari daripada video tadi?

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Bincang dalam kumpulan dan pilih satu tajuk berkaitan ekonomi dan hubungan etnik di Malaysia.

Pelajar menghasilkan video secara berkumpulan.

Pelajar berkongsi video yang dihasilkan dengan rakan sekelas.

B. AKTIVITI 2: MENGHASILKAN VIDEO

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ LANGKAH 1 LANGKAH 2 LANGKAH 3

EKSPLORASI DAN UJI MINDA

Soalan Esei

Bagaimanakah kedudukan ekonomi Bumiputera / Kaum Cina / Kaum India / Kaum lain (pilih salah satu) sebelum dan selepas Dasar Ekonomi Baru? Sila pertimbangkan impak jawapan anda ke atas keadaan politik, ekonomi dan sosial semasa.

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

B.

TEROKAI MINDA

Bincangkan salah satu tema atau agenda berikut dalam bentuk forum atau mesyuarat.

 Globalisasi dan impaknya kepada keadaan ekonomi multi-etnik Malaysia.

 Kekuatan kepelbagaian etnik di Malaysia (yang tiada pada negara lain) dalam menyumbang kepada kelestarian ekonomi Malaysia.

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

TERJAH MINDA

A. Berikan komen anda terhadap gambar-gambar berikut dan kaitkan dengan unsur-unsur tradisi dalam perlembagaan.

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

Yang Di-Pertuan Agong

Agama

Etnik Bumiputera

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

B. Main Peranan – Anda dikehendaki membuat lakonan semula babak penentangan rakyat Tanah Melayu terhadap Malayan Union.

EKSPLORASI DAN UJI MINDA

A. Baca petikan wawancara “Jangan Ada Prasangka” antara Prof. Datuk Dr. Zainal Kling dan wartawan Mingguan Malaysia, Ku Seman Ku Hussein yang bertarikh 23 Disember 2007.

MINGGUAN: Kenapa persoalan tentang hubungan kaum sering timbul dan tidak pernah dapat diselesaikan sekalipun sudah setengah abad negara ini merdeka?

ZAINAL: Timbulnya persoalan terhadap isu yang berkaitan kedudukan kaum bukan Melayu di Malaysia terutama sekali Cina dan India bagi saya, pertamanya kerana kesempatan yang dibuka oleh kerajaan dalam dua tahun terakhir ini. Tujuannya untuk berbincang tentang pelbagai perkara mengenai masyarakat walaupun perkara itu agak sensitif yang menyentuh isu agama dan kaum, serta peranan yang dimainkan dalam hubungan antara kaum di Malaysia. Selama ini perbincangan begini dianggap sebagai sensitif dan perkara-perkara ini tidak harus dibincangkan terbuka apa lagi melalui akhbar dan televisyen dan sebagainya. Maka perbincangan tentang isu kaum dan agama terkurung dalam perbincangan secara ilmiah. Misalnya melalui penulisan ilmiah dalam jurnal-jurnal akademik. Tetapi setelah ada keterbukaan, sudah berlaku perbincangan dalam akhbar dan media lain dan disertai oleh orang awam termasuk oleh persatuan-persatuan yang bersifat perkauman dalam negara ini.

MINGGUAN: Adakah sejak dulu ada kecenderungan kalangan akademik untuk membahas isu kaum dan agama?

ZAINAL: Memang sejak dulu lagi sudah ada keinginan dalam penulisan akademik supaya orang boleh berbincang mengenai isu-isu mengenai hubungan kaum, masalah perkauman dan sikap-sikap perkauman dan pandangan-pandangan antara kaum sebagai bangsa di Malaysia. Tetapi ketika itu kerana tidak digalakkan berbincang secara terbuka maka kebanyakan penulisan itu berlaku secara ilmiah di jurnal. Maknanya ia tidak berlaku sebagai perbincangan awam. Ia merupakan perbincangan kalangan sarjana-sarjana. Jadi sering kali Malaysia dituduh dengan berbagai-bagai tuduhan dalam kalangan sarjana bahawa Malaysia melakukan penindasan, diskriminasi dan sebagainya. Saya fikir disebabkan adanya keterbukaan seperti sekarang ini kita dapati banyak sekali orang menulis memorandum.

MINGGUAN: Adakah keterbukaan kerajaan membenarkan isu ini dibincang secara terbuka telah disalahgunakan atau sengaja diambil kesempatan oleh pihak tertentu?

ZAINAL: Iya. Ada pihak menggunakan sepenuhnya kesempatan untuk berbincang dan mengetengahkan apa yang difikirkan mereka sebagai “penindasan”, diskriminasi, kekurangan peluang dan sebagainya walaupun secara rasmi kerajaan mengatakan kekurangan peluang itu adalah kaum-kaum bumiputera. Ini kerana kebanyakan masyarakat yang miskin dan mempunyai paras kehidupan yang rendah adalah kaum bumiputera. Dan secara relatifnya kaum Cina dan India mendapat pendapatan purata yang lebih tinggi serta peluang penyertaan dalam politik terbuka untuk semua. Maka pemikiran rasmi kita tidak berlaku penindasan di kalangan kaum lain. Tetapi dalam kaum-kaum itu sendiri memang terdapat golongan yang berada dan tidak berada. Ada golongan India yang miskin, golongan India yang kaya. Malah orang yang paling kaya adalah daripada golongan India di Malaysia. Tetapi terdapat juga orang miskin kalangan India. Ketidakpuasan hati seperti ini dialihkan sasarannya bukan kepada orang atasan

India tetapi kepada kerajaan. Seolah-olah kerajaan yang menyebabkan berlakunya masalah kemiskinan itu.

MINGGUAN: Saya sangat yakin bahawa kestabilan orang Melayu adalah kestabilan negara ini. Apabila orang Melayu berasa tidak selamat, ini menggugat kestabilan negara. Apa pula pandangan Prof. mengenai hal ini?

ZAINAL: Saya sangat setuju tentang itu. Orang Melayu adalah penduduk yang terbesar, maka apabila ada golongan yang menggugat, orang Melayu itu sebagai menggugat keselamatan mereka kerana bagi orang Melayu, Malaysia masih Tanah Melayu, masih negeri Melayu. Segala gugatan terhadap keselamatan Malaysia, orang Melayu menganggap itu sebagai gugatan keselamatan Melayu. Orang Melayu tak ada negeri lain, ini adalah satu-satunya negeri mereka. Orang lain mungkin boleh pergi India, China atau ke mana-mana saja. Tetapi orang Melayu tidak ada pilihan. Kerana itu apabila Hindraf mereka memusuhi UMNO, UMNO itu adalah orang Melayu. Orang Melayu menanggap bahawa itu adalah ancaman terhadap keutuhan dan kesenangan mereka. Apabila mereka rasa tergugat, itu adalah gugatan terhadap negara.

MINGGUAN: Kalau kita tengok dalam kontrak sosial pun orang Melayu banyak berkorban misalnya membenarkan pendatang diberi taraf warganegara. Apa lagi yang tidak adil?

ZAINAL: Mengenai kontrak sosial ini ada hal yang kita harus fikirkan secara mendalam. Istilah kontrak sosial itu tidak ada di mana-mana pun. Ini adalah istilah deskriptif yang memberikan gambaran perhubungan orang Melayu dan bumiputera lainnya dengan orang lain sebagai pendatang pada masa dulu yang sekarang sudah dianggap penduduk kerana kelahiran. Tahun 1946 masa berbincang mengenai perlembagaan terhasillah perundangan dimana orang yang lahir di negara ini adalah penduduk. Maka pada pemikiran generasi muda mereka bukan lagi pendatang. Di sini saya mendapati ada jurang persepsi yang amat besar. Bagi orang Melayu kehadiran kaum-kaum bukan Melayu ditanggap sebagai kehadiran “orang asing” tetapi pada pihak lain yakni golongan bukan Melayu mereka adalah penduduk kerana dilahir dan dibesarkan di sini. Maka telah berlaku dua persepsi yang berbeza antara golongan muda Melayu dan bukan Melayu. Ini adalah masalah kita. Kita harus mendidik golongan muda bukan Melayu bahawa dalam undang-undang perlembagaan kita pengiktirafan yang amat kuat tentang kebumiputeraan Melayu dan bumiputera lain. Ini memberikan mereka keistimewaan kerana berdasarkan sejarah dan juga berdasarkan realiti politik kerajaan yang ada raja, ada birokrasi dan sebagainya. Ini merupakan landasan bagi orang Melayu menuntut bahawa ini adalah negeri mereka. MINGGUAN: Tetapi bukan Melayu juga ada keistimewaan dalam kontrak ini bukan?

ZAINAL: Undang-undang dalam perlembagaan membenarkan generasi muda menjadi warganegara sepenuhnya. Tidak ada orang yang boleh mempersoalkan bahawa mereka itu bukan warganegara. Mereka mendapat hak dan kebebasan sepenuhnya. Mereka dilandaskan oleh perlembagaan tidak boleh dibuang negeri tanpa sebab dan sebagainya itu. Istilah kewarganegaraan mereka setaraf dengan Melayu kecuali perbezaan yang ditetapkan oleh perlembagaan. Misalnya bahasa kebangsaan adalah bahasa Melayu, bahasa lain bukan bahasa kebangsaan. Maknanya, orang tidak boleh menuntut bahasa lain misalnya bahasa Cina atau bahasa Tamil sebagai bahasa kebangsaan. Raja adalah raja Melayu dan orang tidak boleh menuntut ada raja lain. Agama Islam adalah agama persekutuan. Orang tidak boleh menuntut agama lain sama taraf dengan Islam walaupun dibenarkan diamalkan secara aman tetapi tidak berstatus sebagai agama persekutuan. Taraf agama persekutuan lebih tinggi dan agama lain sebagai agama yang dibenarkan diamalkan secara aman. Kerana itu semua warganegara baik yang muda ataupun yang tua mesti memahami sedikit sebanyak perbezaan-perbezaan ini. Mereka kena faham itu bukan diskriminasi atau peminggiran berlandaskan susunan sejarah masyarakat dan realiti semasa.

Biarpun Islam diletakkan sebagai agama persekutuan, agama lain boleh diamalkan secara aman tetapi segala upacara-upacara agama secara rasmi mesti berlandaskan Islam. Ini kerana Islam adalah agama persekutuan. Maka perkara-perkara yang dibantah oleh Islam seharusnya tidak berlaku dalam Malaysia. Misalnya membina patung yang sebesar-besarnya dalam negara ini. Membina patung yang tinggi-tinggi dalam negara di mana Islam sebagai agama negara adalah tidak wajar. Maka orang harus menghormati Islam yang membenarkan orang lain mengamalkan agama mereka. Ini adalah kontrak tetapi kebebasan tetap ada. Mereka seharusnya menghormati sikap Islam dan tidak membina patung yang besar-besar dan sebagainya di negara yang menjadikan Islam sebagai agama negara.

MINGGUAN: Bagaimana Prof. Datuk melihat cadangan penubuhan Jabatan Hal Ehwal Bukan Islam? ZAINAL: Bagi saya itu bukan satu kewajipan. Sebenarnya ia tidak perlu kerana bukan kewajipan yang harus diadakan oleh kerajaan negeri. Hal ehwal agama adalah hal kerajaan negeri. Hal kerajaan persekutuan di bawah Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (JAKIM) itu hanya untuk membolehkan kerajaan persekutuan menjadi penasihat mengenai Islam. Tetapi segala hal keagamaan bukan Islam tidak menjadi satu kewajipan kerajaan negeri. Itu hanya untuk memudahkan pengurusan saja. Jadi mungkin boleh diadakan jawatankuasa perhubungan di bawah Jabatan Agama Islam, itu tak jadi masalah sebab itu bukan satu kewajipan yang dituntut oleh perundangan. Kerana kita mempunyai agama-agama lain maka panel atau jawatankuasa boleh dibentuk tetapi bukan sebagai satu jabatan. Kerana apabila mengadakan satu jabatan ataupun majlis, itu akan menuntut peruntukan kewangan dan akan menyamaratakan dengan kedudukan agama Islam. Ini tidak berlaku dalam perlembagaan. Maka tuntutan sedemikian harus diteliti tentang kewajarannya kerana bukan suatu yang wajib. Kita boleh mewujudkan satu panel di bawah Jabatan Perpaduan Negara misalnya untuk memikirkan hubungan, memahami tentang masalah negara di kalangan semua kaum.

MINGGUAN: Bagi Prof. adakah tuntutan yang dibangkitkan itu disebabkan tidak faham atau disengajakan untuk mengambil peluang?

ZAINAL: Saya fikir kedua-duanya sekali. Pertamanya mengambil peluang yang terbuka. Mereka akan menggunakan sepenuhnya dan meneliti dalam perlembagaan, memang tidak ada kontrak. Orang bercakap tentang kontrak sosial. Tetapi ada undang-undang yang menetapkan beberapa perkara yang secara deskriptif kita boleh anggap sebagai kontrak antara kaum walaupun tidak ada undang-undang kontrak. Jadi diadakan corak perhubungan sebagai implikasi dan natijah daripada perundangan yang sedia ada itu. Maka itu membuatkan kita terpaksa menghormati dan memikirkan kebajikan bersama sebagai rakyat walaupun satu kontrak yang formal di segi undang-undang tidak ada.

Yang kedua, orang mempergunakan ini sepenuhnya dan mentafsirkan sesuka hati mereka tentang undang-undang yang amat luas tentang peranan-peranan dalam perlembagaan itu. Kerana itu orang mentafsirkan apabila mereka dibenarkan mengamalkan agama secara bebas, boleh guna bahasa secara bebas dan boleh diajar secara bebas maka mereka mempunyai kebebasan. Memang benar keadaan itu berlaku tetapi kebebasan tidak berlaku secara bebas sendiri-sendiri. Ia mesti berlaku dalam hubungan dengan orang lain sebab kita saling berhubungan.

MINGGUAN: Adakah kontrak sosial ini masih relevan selepas 50 tahun merdeka?

ZAINAL: Sikap sebagai kontrak itu tetap relevan. Pemikiran bahawa ini sebagai kontrak sosial dan bukan kontrak di segi undang-undang adalah relevan. Kontrak sosial bermakna kesefahaman bahawa kita saling berhubungan antara satu dengan lain dan setiap perkara yang kita lakukan mempunyai hubungan serta natijah kepada orang lain dalam negara kita. Dari sudut itu kontrak sosial tetap relevan.

MINGGUAN: Apa nasihat Prof. supaya generasi selepas merdeka memahami kontrak ini dan tidak lagi mempersoalkan pada masa akan datang?

ZAINAL: Saya fikir kita mesti mendidik anak-anak sekolah tentang bentuk masyarakat yang ingin kita capai. Dulu kita ada tatanegara kemudian kita buang tatanegara. Kita ajar semua ini dalam mata pelajaran yang dicampuradukkan sehingga anak-anak tidak faham. Mereka tidak faham tentang peranan mereka sebagai warganegara yang harus faham tentang sejarah, raja dan perlembagaannya serta memahami kedudukan kaum-kaum di dalam negara. Saya fikir kita wajib mengadakan suatu sistem pendidikan yang saya namakan sebagai kursus rukun negara berdasarkan lima prinsip rukun negara. Kita bina kursus-kursus dari sekolah rendah, menengah sampai universiti. Semua orang mesti dididik bukannya sekadar lima prinsip saja tetapi kita tulis buku teks yang tebal menjelaskan apa makna raja, sejarah kerajaan. Isi kandung perlembagaan yang harus difahami oleh anak-anak kita sebagai nilai-nilai tatasusila kalangan kaum di sekolah menengah dan juga universiti. Jangan dinamakan kursus perhubungan etnik sebab itu akan meruncingkan perhubungan kita. Bila bercakap pasal etnik, kita belajar tentang etnik India, Cina, Kadazan dan sebagainya seolah-olah kita terasing. Kita harus bercakap tentang perpaduan di dalam rangka kursus rukun negara. Di situ kita bercakap tentang nilai bersama, undang-undang bersama, pelajaran bersama, raja bersama dan sejarah bersama. Maknanya kita bercakap tentang kebersamaan daripada perbezaan-perbezaan yang meruncing.

MINGGUAN: Tetapi Prof. sepatutnya 50 tahun merdeka, isu bahasa kebangsaan sudah tidak jadi masalah lagi. Kenapa perkara begini berlaku?

ZAINAL: Sebab kita tidak menegaskan bahasa kebangsaan sebagai bahasa perpaduan. Banyak orang pandai bahasa lain tetapi bahasa kebangsaannya buruk. Ini masalah terbesar kerana teras perpaduan itu sudah hilang. Maka kerajaan mesti menegaskan bahasa perpaduan adalah bahasa kebangsaan, bukan bahasa lain. Bahasa lain itu hanya boleh menambah kesefahaman. Kalau kita nak faham kebudayaan Cina, kita belajar bahasa Cina misalnya. Kalau nak lebih faham kebudayaan India kita belajar bahasa Tamil. Kalau tidak ditegaskan selama-lamanya kita akan berfikir “saya orang asing”, Bahasa Melayu hanya untuk orang Melayu. Sebenarnya tidak ada lagi bahasa Melayu untuk orang Melayu kerana sudah jadi bahasa kebangsaan untuk negara.

MINGGUAN: Apakah yang membimbangkan Prof. daripada senario yang berlaku sebelum dan ketika ini? ZAINAL: Saya sangat bimbang sekali apabila kita berasa tidak selamat. Apabila ada kumpulan-kumpulan kecil yang bertindak sesuka hati dan melihat dengan penuh prasangka kepada kaum asing, itu sekali gus boleh menyebabkan jenayah. Itu adalah suatu masalah yang amat besar dan setiap warganegara terancam. Mereka berasa bimbang terhadap orang lain. Apabila sesuatu kaum berasa tidak selamat berada di tengah yang bukan kaumnya, itulah kebimbangan saya yang terbesar.

MINGGUAN: Bagaimana pula peranan yang harus dimainkan oleh parti-parti politik kaum?

ZAINAL: Kerana parti politik kita disusun di atas nama perkauman mereka terpaksa memperjuangkan kaum, mereka akan bercakap dalam bahasa-bahasa yang keras menuntut hak-hak kaum dan sebagainya. Tetapi itu juga ada baiknya kalau mereka dapat disatukan dalam barisan nasional yang terdiri daripada pelbagai kaum. Ini sebagai satu konsep bahawa seluruh kaum di Malaysia merupakan satu barisan. Barisan itu mestilah terdiri daripada pelbagai kaum. Kita juga harus menganggap bahawa kita semua adalah satu barisan dan memperjuangkan hak yang sama sebagai satu bangsa Malaysia. Jadi, ideologi kesatuan barisan itu yang mesti ditanam kepada generasi baru. Maknanya kita tidak hanya memperjuangkan kepentingan kaum sendiri tetapi juga memperjuangkan kepentingan kaum-kaum lain supaya tidak terpinggir. Kalau ideologi itu boleh ditanam sejak peringkat awal lagi saya fikir kita boleh hidup bersama-sama.

Arahan:

a. Bahagikan artikel di atas kepada beberapa kumpulan perbincangan. Lantik seorang pembentang dan pencatat.

b. Perbincangan kumpulan mestilah bertemakan ‘Kontrak Sosial sebagai Tiang Seri Perlembagaan’. ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

B. Tugasan berkumpulan – Cari keratan akhbar tentang isu-isu Melayu dan agama Islam dalam perlembagaan dan bincangkan keratan akhbar tersebut dengan rakan-rakan anda.

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

TEROKAI MINDA

AKTIVITI: DEBAT/FORUM

Bentuk beberapa kumpulan kecil dan bincangkan tajuk ‘Perlembagaan Persekutuan merupakan Tiang Seri Hubungan Etnik’. Bentangkan hasil perbincangan dalam bentuk debat atau forum.

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

A. Apakah yang anda faham tentang gambar-gambar di atas? ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

B. Apakah peranan yang dimainkan oleh individu-individu tersebut?

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

C. Bincangkan faktor-faktor yang membawa kepada permuafakatan tersebut.

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

EKSPLORASI DAN UJI MINDA

Sila jawab soalan-soalan berikut.

1. Dato’ Onn Jaafar telah mengasaskan tiga buah parti politik. Nyatakan ketiga-tiga parti politik tersebut:

i. ____________________ ii. ____________________ iii. ____________________

Soalan 2 adalah berdasarkan gambar tokoh berikut:

2. Apakah sumbangan tokoh di atas:

i. _____________________________________________________________________ ii. _____________________________________________________________________ iii. _____________________________________________________________________

3. Senaraikan tiga nama pengasas parti politik di Sarawak semasa penubuhan Persekutuan Malaysia.

Nama Parti Nama Pengasas

a. b. c.

4. Senaraikan kebaikan pemuafakatan politik antara kaum yang menjadi teras kepada pembentukan Kerajaan Persekutuan di negara ini.

i. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ii. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ iii. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________

Cuba Fikirkan

i. Pakatan murni dan tolak ansur antara kaum telah mempercepatkan lagi proses kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu. Bincangkan.

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

ii. Sejauh manakah pakatan politik di Sabah dan Sarawak dapat membantu mempercepatkan lagi proses pembentukan Persekutuan Malaysia?

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

TEROKAI MINDA

AKTIVITI: MENGHASILKAN PELAN PENGAJARAN

Sila hasilkan satu pelan pengajaran yang meliputi perkara-perkara berikut bagi keperluan seorang guru di sekolah menengah aliran agama, jenis kebangsaan Cina dan Tamil:

i. Perkembangan parti politik di Malaysia.

ii. Usaha yang diambil bagi mengukuhkan kesepaduan sosial melalui politik. iii. Cabaran dalam memupuk integrasi dalam konteks politik.

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

TERJAH MINDA

1-

A. Cari gambar tentang ritual agama di Malaysia dan buat catatan mengenainya.

__________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________

B. Cari gambar rumah-rumah ibadat di Malaysia dan buat catatan mengenainya. __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ _________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ _________________________________

EKSPLORASI DAN UJI MINDA

1. Salah satu daripada ciri sejagat sesuatu agama ialah kemanusiaan. Sejauh manakah anda sebagai penganut agama sanggup memenuhi ciri yang mulia ini dalam membantu rakan anda yang berlainan agama?

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

2. Setiap agama mempunyai pantang larang tertentu yang mesti dipatuhi oleh setiap penganutnya. Senaraikan beberapa pantang larang utama yang diamalkan oleh masyarakat Malaysia. ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________

3. Masjid, gereja, kuil dan gurdwara adalah merupakan pusat perkumpulan sosial yang berbentuk agama yang selalui diraikan oleh penganut agama masing-masing. Sekiranya anda pernah menyertai upacara agama lain, apakah perasaan anda?

___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________