l
ISBN
:
978-602-73403-0-5
PROSIDING
SEMINAR NASIONAL
MATEMATIKA DAN PENDIDIKAN
MATEMATIKA
'tdengembangkan
Kecakapan Abad
2l
A{elalui
Penelitian
|{atematikadan
Pendidikan
Matematika"
Yogyakarta,
14
Novembet
2015
Penyelenggara:
Jurusan
Pendidikan
Matematika
FA4IPA
UNY
Jurusan Pendidikan Matematika
Fakultas
A
atematika
dan
llmu
Pengetahuan Alam
Universitas
Negeri YogYakarta
Pasangan Baku Dalam Polinomial Moni Zulfia Meml
Aplika sifu rzyd e c is io n M o k D 9 o engan
t\,1en99unakan Metode Mamdani
Peng$ndaa. Dalam Pemilihan
l4ya!!rrEs|laiLes4
Aplikasi Logika Fuzzy pada
Penqambilan Keputusar Seleksi
Beasiswa Bidikmisi dengan Metode TOP56
FMTPA
Universitas
I
Aplikasi Fuzzy lnlerence System aalamNeqe.iYoqyakatu
i
Penl,aian Preslasi Mrhasiswarani milas.n@yah6.rc.i
ruru:o. MdLemd
\i
seri
vodul Intcnd,'0llara(
\.mr
Unive6itas lenderal
^
i
Ring Malriks Fuzzy PetseglSoednman
1 Subiudul fiika dipeflukan) tTNRl4,5pa5iTdnsfo.masi Wavelet Dirkrei
tlnn,t
Dara Tinesens
A11
tMIPA, Universitas lsiam
I
analilis R€oresi Poissoh uhtukI
l,lenqetahli larlabei Ber.lenqatuhtadakasus Gizi Euruk di Kabupaten BajtEki
Pariwisara,FPariwisata,U
NIID
P.,iin,iii;
i r(iiiii":!.,,
ivn;i,wan
sn.aregara
k.
Provinsi BaiiPenerapan Hurdie Neqatrve Binomial
A.ali5is
cair
Teiie.soi lnteaai Dalzn Pemodela. waktu f,rendapar*.n Pekprasi Pertama Aruhhr Universjtass'rwii
Pe.dekaian Hurdle Poisson Padt
,u, -rd 1 V6Lemd'.
|-
RFJ,p!(o'Do4e''J"id q.!
-i11
SEMINAR NASIONAL MATE}'14.TIXA DAN PENDIDII'AN NtrA.TENtrATIKA UNY 20 ] 5
I.
PENDAHT]LI]TNPulau
Bal
tskenal akm keindahealm.
sena budaydya,l'dg uok. Kedu
hal lersebui merupakm dayalarik utma
bagi rvisatawanbaik
wisbwa.
domestikaaupu
mancaleg@slul
brliblr
kcProvinsi Bali.N,lenulur [ 1
]
Pro\i,si
Balia.rupaksbarohet$ bisi
kemalMalariwisla
Indon.sj..olehl.arc.!
Ilurd.klah
beriebihrn biia?di$s.ro
Pro\jnsr s3hclrl
diLeftpxlkr!s.b.pi
$lah
sdukeEirtd
.rcnci!
lnena di(rnd.r
Ekon.ri
l,iolirsi
BxllNri.
T.nj:rrn
d2!1nPi.srtre Uxst.rpl.n P..ce?.i2i
.ini Pilurqi
frn,ltangi{rn
Ekononrii,r!ii!.sia
iMPli--ll
fc.iu,rb4ha.
dr!!!ia
I'nriFisalr
arli
l!.ie.t&ns
etuD
silniiilian
siiani
s.lulnlt
ti$
re.akhn. lYlsauFatrtna!.ailtira
{wilnuii:i&ti
:r'.-
(:
hj'
.a. , g :l:d..j-'
1: .r-x"
.'.:: .,c- 'jhx:
r.':J:.r,.ri:jiiJl:a i.i
:;1..:_ ,rn!
.u'.:r
b-'j.
,ri,r;*:.1aj
l.l:.r+
\!rs!r1n
Faill shon
llar!
$ajaiii
i.:78.j9!
o.4ngqisErt
p!d3
r+r.
,'irli!l
n",,1,i,
'"n,itrigi,
$iirJ{dn
,tui,(.,i.".Ji
;\,innl,nr.\ii
nu.i,d. l'1o"i1isi aii "ra,:{itr,!i
;[uiiEnrrar
ii.i
lahutr,ti
r;l,ni.
\..t:lj
nrdalilLr:0tl
n,.ilalaiii
i.nurlnan akjtat,!itst,r'a
in
Biri
?taw!1i
;
!!r.!r!
ll)tr<h.r.lff4
pr.r t..nrrfa,.ir,.l1!.
"ri.rqrlr
t:,d!
Idnr
2006f..rp
,l0r? jrDlri,
!i\n,ud'!
!,,a'rn
L!d,d
ir
;lintirGi
Rniii
nti,ih:!.ai
..lirar
12l60,;
.iari
iahun:.b.lurD!a
,\di.1a
ir-r
';ri! rijllf
nrdi
lln_Jdtli.Ji|ligif !tii.i.
nk. llorijBr
Baliict
niiitl:
r.i!!,,
r!1,r
rrqiri
n1l'!'i.!!e f1!iu'ira!!
!r!ri(
re!!!
'!.irir!?,t irti3r
'(!ln12r
!,-rn,!r1.
1.,!onr!'1,!i'",'
.i""in
)-i"
k,-,i-,!n,,
*,i(d*
r,,-'\-,,.:-,"
L.i"*i,Ninali
,1,',;i.1.(^,".
(L"ni.lii,l,!r
Pmehiun
meng.uj
o.lGis
pc.snte.
xisat,
&dlrdta
Crlokukn
oi.hlll Menul
I?l
i,enlinua" !i\a,r,lianiaq,iyr
di!{g,Frhi,)ieh rrdalqllD
1ni
ri!3n
r!?r
\.i\at{ra!.
i,rrei\
{raigar.irits"h"i,ir,.r,d
-,rn"
/,,.1d)
c{arlolun
risiaxan.
scila trilniiuka.in.ti
n.og aniiari.-yira
dai
r':5.ii;!i
d.;r:ii
i.;r.
txirii.
s.dan:Ii..
i.n;ir
J:l
li'.i.r
1:'.t.'
i-nr
fl:,npri:rrir' i-.rnrin
s-4
Pemodelan
Kunjungan Wisatawan
Mancanegara
ke
Provinsi
Bali
Ni Luh Putu
Suciptawitir),Kon.ng
Dhtrnawrna,
I Nyonar
su{tbrtir)
'Juosan MaMatika,FMIPA,uNLrD,Bukit
Jinblrn,Badung
Telp 0361 ?01 I 37rlmsm
Matmatika,FMIPA,Uh-UD,BukitJiobdar,Badu8
Tel! 0361?031 37'rhrosan Desiinasi Pdiwisata.FPdiwista,UNuDJt Goris No 7. Denpase
T.lp
0361223798emailpulGuciplawdll@yahoo..o.d
,rit ai
Peiwisara Provinsi Bali merupatian salan sanr tceiatan e,ioronnltaaa
dikondm elronomi
Pmvi$i
B3liNBra
dalamlmgrm
Msteplm
?qceparan dmI*iuas
lnbdgmm
Eko.omi Indo.6ia {MP3EI). Pdis-i$la PiovinsiB.li
cutap b.tpcngarDn kr[adap perekononiaPbliDsi
Bali Tujne
penelitidini
unlut(memodelku
lujunse
Msaldqd. @nanc8aia ke Provinsi Bali. Vdiabehanabcl'ran-s dia,nari ad,lah
junlai
wjs,Gar mmca.esaE ke Prcvinsi Bali ,li.Ctai
iiaasi ihd.ncsia.lllli
ntdoresia, nibltuke
matawg
d.lar Amoika icrhadap rupiah. s{raFDRB ?mvinsi Bih- Dat!
I
gdi|!n
l&
dalanil.Dchim ini
mcruP3}3n dala sehnd..bdnpa data bulam dan L'ulan Jaloan 24Oi
slr0,i
tuni 201,1 M.bdeveg
iiieun3randJlar
penelitid;nj
ad.lah koini.Sasidd
E
n
Coreclion Model (ECVl.HNilFncliiEn
n!.aujrklan
etdi
kcsennbMg?n jrngk? ranj:ngeuh
ju,niah Lanjunei,nisaban
nmca,es.nad.nrin ririr,I.l':ri3bc1
b.brsye!
d'ana
densr,iirci
R'=0 s8361:, sen,,,sl,n R: dntlk
N.smutr tmeki pedel
sebc$ 0.i9,1?5s d.nenntr*lrsicn r.rchs,
l:s.rf,]xrr
s.bess C.371849meunjulk&
baiM
,,Ca
!.n
!e
r.)eLu nva t
-
1, rtxdah i.nrime.n EE,rrsan rn.letinituttiS,r
ics.nDbes
,)r.
lehrtgr
pnarvlkl!
,h.
s b.rknmng s.be$r I7% a-sr terc@o k.sonbangarnFlstsN
97!.60t
lrl0l i
lista t. s!.
desri,usi\risrra
!.iain
f3knri,fakb.
yang dlsebrtan
di
aus fakkjr
lanryeg
jug"bditrdnlna
dalfi
kldll.lrga
lvisltawln]i.
sual
desrirdli dblrranv!:
hlrenpari*i*ta
s.jdii
pa;adcsrnasi pcsairS.
lakror
laali,.alif
l.ry
mchluli kci$lnan,
tcrorisne. p.rcarsln.s.lsa
wi$talran,iklandan hin-iain. i,enehrin.
nengenei
fakror-f.tror ya.e
meme.suruhi tentxsganuila'awar
keBali diiakukd
oieh[.1]
setta basit]urg
,t;pedeh
hshwa PDRB dannilai
rrkd lton
Ledtadap Rupiah b$rpeuga.ul
signirku
tcrb.dap kedaLmed wistawa,, Kor.a SeLaLin ke Bdr.scFr1i
h.lrla
darackoiomcrika
)angiain dna
kuntungan q.isarlv.nmcrupake
data de.crMkrn.
lll.nurtrt [5]
dalah
analisisds.t
*akru
sedngdisui
dalayary
{idak $asiorer.Daa
ya.g
ljdakslasiter
ale
le6ifal
hereDk.da$is. Selainiru
daraE leadaan tidak srastrner.snins
lerladidli
araulcbih \anabel
dset
wakll
be.gerakdala
dlh
yag
s@
atauberlawee.
r.rapi pergeak3n ierscbrtridak me'npuni ai
n.kn..
Sedaiskanmcnmr
[2] apabila dilet<ukm an:]lis resr.si dcnsar nerode kuadmtrerke.il {MKT)
fad.
variabel-r3.iabelyan!
rid.t
st?!.ncr
alran nrmmi'crkan ree.=t'tnn"rng1.pr,,n,.
Wisatdkr
ilrmE!*.
h
Aali dart ddEB
rs*
Ii
{
Gahba
I
(unixnE&
Wisarawaa ke Indonesia dan Pro\nnsi Bsli Period. Th 1998 20t3 Llara)u8
Fling
senngdrlalatan
untul mmgatdi
keridakstasiolemn adatahdengo
mctalakan!(dilirelsian(d,rrcu
d,s).
KeieJrabandilereNi
!]enyebabksr bias dalam esrinasi, rerurama apabitadatfl
yangdigunalar
mempunlai huhungnnjaiBka
pa0jals
/
Ioe-nu
eqtitihti
n
reiatiaittit
.Menutu
16l salah saru nrod.lydg
dapatdigunaks
otuk
rre
earar, \artrbct derers.iktu
la
guJrk
sr3sioDci
dm rcgftsi
l$cury
adahnlrrl
Cbzec
okl[atlel
tt:Ct!). Urmk meiseahuj
spc$fikaemodel
dengu
ECM ne.upaltau modelydg
valid, dalar dilihar tl,dal,6i1xji
srarisrikt$hddal
t
o/
C.tt
rtio,
T?r
IECT).likaksil
pengujian tcrhadap kocfisien ECT sigoifikai. maka spesifikdsi mod.lyang
dia.ruti valid. Nilaj
ntutlak toefisienE(rT ni.tryrtakin ladanla
lat-ru
yanA diperlukanNrut
kedbali kc
mh
keseimbansannya.Salal, sarn
pcrelitanyais
ntengSunatan ECM rlan ECM dalain menganali$ \,ad!bei mako ekono'nidi
hdoresia
dilakukanoleh
[?]il.!gin
variabcloiniiirian
p.odr& DoBesiik
Rruto_tndcks trars,k.risuntcn.
lMl.h
uang bcrcdrr. hargahinyak
dan6ilasi.
l,as,i
!3.s
Cip..ol.h
ftenunrukkan dalab.rko'rt.grae
dm fr enutukcsc,mb.i$n
iaugkapele8.
Bcldasdk.n
{raiar
padalarir
belatdngdi
a!as, fraka rumrtMn masalair liataln Feielitianiri
adrtanir!,i(hM
Deninl.lanlQilnrgan
qi\alnsu
tru&aueg&
ke prorinsi
ptuljnsi aali.
pcn.tirian nnb.rluj!.i
rrl*
ft.ndapi{(u oodcl
liujltrsa
Ei:itai,ln
tiiEcalc6e6
k
ftorin3i
Bah.l\f.tadc!e!
dig$ak.n
3dal.l
!-LM Ha3rri:i.ilt*i
1rrdrhnlhi
11i:: Jri.j!1 r:bigrj
:.rx. i:!rl!.r1s:l!
CslJB Densamhiliebra(ar.
1. MTTODE ?INELI Tt]\I"
Jelis lisra yang di8uakan dalan
penelnid ini
xdal*
datasekud(.
yanu ddla junnah kurjmgadoisilnNzn
nEnctulc8tu"(qisnBnlk.
ProvjnsiBali. tRduL
DoueslikReliod.l
BuLo iPDRB) prolios,l'rolinsi
DalibodGekan
hargakonstr
lrhun 2oll0.lnd.ks hdga konsutucn In{toncsia{
,f.).
nrgkatsaN.l
Ir!Ail
NASIONAI NL^]'E\'IAliLA
DsN PENDIDIKA\
M-\TE-\[
IIK^ lr\Y
20l5dolie
Am*!k.
dcngan pettimbangmmta
ueg
te.rebui palmS buyak disumkanut
b.nlnsakri
oieh wisali$an d iProlilsi
Bali
DaL,,arg
digrnakar dallnr peneljrianbeula
dala i,ulandn padi bulanllnu.ti
2004 $LtnTaiJui:014
Dalajuftlah hnjunganilln,an
diperclehddilll,lai[8].daraPDRB,lllK
- nilaitDlar tupiah ,dan tingkat ilrJldi diperoleh
ddi
[9].Adapu laiabel-!&iabel
p.Dcliie
yangdlaluii
adalah: Va,ialel
terikal:Y
: iumlafi wisaLaan mancanesa,aXl:PDRB
X2:NilailuLar
Alat
aMli*
yeg
diglhitd
dalim pen.litim
ini
adalah t'eLto/Etot|' Cotediat
Madel(tCM),
den-san heogguuakan hantuxn plogranr
Eliews
7.0.fujuun ECM
mengorekik
scimbargan langkapendek
meNl!
jalgka
parieS,
sehirgla diperoleb model yang lcbih sesuaid3t
lcbih presisi dipakaiLan$krh{ngkah placlilr]n deng.n ECM adalah sdbxgaib.iikuL
,1
Uii t;e.ttusk erun l'dtiabelKestasioneran d.ta rurtun Paktu merupatan hal yang
segat
penring. Biia dolatidrk
stxstorcr akanberakibat
le.iadi.yr
resrcsi ,ancung).Salxl
satuuji
keslasioneran dalaadrl.i
mcngsu.akan,,'r,t,or
i"-!r. Ivletode ybngdiluakm
uji
,4r!adted
Di.ka
Prld
(ADD Lrji
ini
diSurakao unruk metrgarasikcmuigkinar aJad)6
rr,irl
.o,7.14d,,
31ax adonla kotclasj pada ruku galat alau resi,iuaL.M.nururl:l
.le[5] brii
re.dxp3iurt
rootfik3
Yarabe]belln
shslcn.r'
Deagx, mcngeun3lan !11,\Dt,
Datavariabel dia$nsikaD mengiirxii peis?audp
^yt
-
t1+
&
+p\,
+xli,di^v,
i+,,
dcnsa. p
= I:=r
i'i
-
r
dan0,
=
,Iii*1@r .,,
adalah komPon.npmj!.g la:l
Modcl..Crcsi(l)
diujidergi!
netode ADF, dcngan hirolesisl HD:p=
0 (vsnabll mcmilikiunit.ootl
A,:p <
0 (\'eiabcltidak memiliki odlt rool) Ssrisdknji
.
padauri .lDFdipedeh
dengu- ' L;-1eft
,/-!'iIi'=14,)
i2)
Jika
tulli
sladsrik utr.
lcbih keclldri
nilai knds rabel MacKi.non.mka
ilodi&nakvmg
berurr' daix dcretrrrlru
bersiiat stasioner Sedugka! iika nilar$ltistik
uii
,
lebih bcsd dari nilaikitis
tabcl DFatlu
kbel
MacKinron, -.-ka go tidakditolik
yanEb.Nri
datd der.tsaku
beBiih
tjdsk sksrotrc!.Jikr
aete rjdsk s.3slonei
ladd
unnio.t
tesr.hkuliu
dif.rensi.
rensxjlai dilaLuk.i
reda bemukditrensi
lrndnr,
denriliran reLrhL\n)€dif.nNi riilii(t(a!
\arrri
,li]i'olel
i,6iasione!rrnnr
B
Lji l:.antlE"esi
Konn.grasi mcrurrdlrn lo,ubn,a'i hrier
t.d
vlr,ahilling
lidtrkst,si.ntr
dn. r.r inLcg.asi padao
erreg
satuailClAlabil.
d6i!d.rcl wakt,
terkoiftcgrnli. naka tcrdaFat hrbugania.sta
piiiin8
antdrai r,qr:!rrn.tt,hv" B.{!JU'.'L1rndJ1',,'lu'r'eii''.d,a,:
t
ra,ernuo
Fnjane
/,.!
Nlelodey&g
ddf)at diexnil(an dhruk nienenIu(anpr.j.ig
Lr
laogorLihal
rdalah,1fclt
1Dri,i,,,rio,
C)'oi,"
(.Alcl.scDtalin kcciidlaj
,^lc
tnalG scmikin5dk
2
li.renrukaojwlah
nrlb{ago
koinlcBrasiLnmt nc.suii
iunltahlelllo!
klnr&grastlada dat!
'urtu!
eskm
di-sloaka! pengiliiariiinl
nxrrlks
kciilegnsr
rairJ
l,-ec. ]rlatisti!lnn
axinl!,r
.,A.xwlr.
/crlIrr.J
,.srnerup.Nn
un!!rui
!.cng,ikurjuBl3n vr'R(, k.llrcgesi
Caian Cnix.irna
ec\-tu licrrgmnr'4gg!'r3i1r
leng,riihn
Bnl
nrltriirqk.iniegrrsi
d!!)ari,,
2,,,,""Q.1=
:iul-
),)
li)
or.
danm=p
l
adalihtsRN.978 601-7140:1 0
i
dengan
l
m.iyamlc1njuilah
obsei?si,
,{,
noyarakan
estnnasie!A. ar,!
}!ng
dihasi,k.ndan c$jhasi
harrits
B,
dan
r
ftenyalataDmnk
),ang heiSindikasikanjumiah
v.htotkoiirtl-grasi. DenSan
h.Igclalui
jumlahr.
nraka akan djtretatrui iumlah lubdngankoi.tcg!$r
d rcreJdJurun'un
{:krlo.
Hrpor.!.penexl.rn
Hr:r=O,
H\:/>O.
.ia!
nilri
.
menennrLan banyakry. vekor koiniegBsi. Delganatllan
keputusan, apabila nrrat ,r.,..1r/ar /n
lebit
bcse dtuinibi
kriiis prdd iinekat kqrerc.)aan aar{x nilai peh8ng lehih kccildaria
nrakahipotcsis nol ditolak ya!8
ddnln
rcrjadj koioFerasi,^drnla kecendcanSD behwa
/ra..
r?rr hompir selJu menerimadeya
koinresrxsl m&akileda
peieriniaai adanya koinregrasi dapat ditenrpuh bedasa,t an ha.il
'ndtih
h
eryenrahPk$Iql
7.,,,,(r,. +
1)=
-Iin(1
-
l,
,1)
(1)llot),t=a.t=r+
1,...,n
r
=
0 tidaL rcrdapar lointeg{asi)H1 :
\
=
)'
=...
= la =
o,r
=
I (t
vckorkoinlerrasr)72=L=.
=irL=o'/=
2 (2rekor
kointegrasi )A.8bi],a
n)tu
oldxihbnt.a{.,rrlr.
lcbihbesr
darinilai krilis
pada
Akar kepe.cavaan l:I }aIl8ditcupk
ataunilripelung
lcbihkec
dan a nakatipotesisnoldiroldt
yaos bcrart, rerirdikasiadanld{'.
Pen*ttitn
E
)r C.,'edtuh Vo.lel(ECM\Adai)r
koinlesras mcru,jukksn ddanya hubu,]san kcserebansatr janska panjansimar
varialet-vatiabel petelirian. Walaxpun dalam targka lanJatrg teljadi keseihbaDgaE t.mpiada kenrungkina!
dalln
janeka
pddek la'iabci-\aiabel leh.bur
ri{lak sencapai kesenhbangd.I.nom.na r.6ebul ,plbila
melibi*an
saluvmbel
bebs dapar djarasidcngu E.or
Corecrion Nlcchmjsn(EcM)D.
Uji Kebdilnn ModelPada 3nalisis reSresi yang ,nenggunakan
MKT
hanldahmenenuhibcbmpa
a$nsi
klasik !ai1u:residiral naus metrIeba.
Nrul.
datal.tus
honoeeGD (iidalilirjadi
Ilcleroskedasiisirss ). serra lidak tcrjadi N{ulrilolin.arilas.Ii,$rL
D.$* PEMBAJ rAst\
D6h
!!ng
diamati darampc
ernianiii
benrpa daiabutdar
&.i
hutdn Januari 2004-
Ju!
2014 ptord.ta lanlungdn
wisatM,
dapat ditibar pada garnbe 2Kunill ngao
Wis.lan
an !tencrn€gara ke400,000
B"H300,000
a
!
zooooo100,00c
Oanrbd 2. Plot
Jmhh
ku
uDgm wjsara$anMdcanegm
Period€.htrLurai2004Jur
l0l4
,1.
Uii
Kestasianerdn DataPada peneliiian inl ujikest.siontran
mdggtr
akan uji .4,AnrertedDi.tta Full?t
IIDF).
U
uk lariabel-,aial.l
pcncliti
di,t&s hip.tdsis ydn!rka,
diujiadalahSE\IINAR NAS]ONAL
N{AfE}LATI({
DAN PENDIDIE-A}I\1
TENI{TII'A
U NY 2015lr)
jurlah wnitavdr
MancanegaBflo:
pl =
0 {Juftlah knnjunBan wisar?Pan mancanegarale
Provinsi Baii memiliki
a"
ro'4'
IIr :
,r
<
o(Jumlah kunjrbgan wisataPan rnancancgara ke Provnre Bali tiJaknNnilit
iu" 1"rl
PDRI]Ho:p,
=
0 (PDRB memillki/r,
roof),
tlr:pz <
0 (PDRts tidakBem\lik;,it
toot).fli:
p1=
0 (inilasi memiltkiurl
ro,l).
,gr; p3
<
0(infllsi
ti.lakfleniliki
uDittaot)
Ho:2a
=
0iku^
netuiliki
!
iIrxr),
II,: p.
<
0(k!6
Lidak memi,liki uaii toolndeks Earga konsmcn
Indonesi.([IK]
Ilo:ps
=
0 (IHKmeniliki
rr,
rcol).HL:ft <
0(lHKridak
me,t)liki untttoot)P.,la peneliti.n ihi ringkar kcPer.ayaan )Qng
drgunat
ddaldh d =10% Hasil uji ADIJ dapat dilihatTabel
l.
Hasl L!1 lnreEvsiD ) u {,0:5
DC\rlairukJr
u.000:
variabel'variabel lain
ndat stdiorcr.
Adahlald'ialcl
vangti&l
staronr
mengilditasikanadsva
hlblrngm koirtegrasi
ellra
vdiab.l Lugtah
scimlutnva adalahpenguj&
d'rajaiiffcgrasi
l'engujianid
dilakxkanuiuk
mclserahui p3da de.ajarrlan
ord$
drfcrcnsilie
bcra!!
dat!
vansdireliti
akanshsnnler dengan ca,a nrel;hlkan uji
ADf
lcrhadapI(l)
Apabjls padaI(l)
ilin
ada dataiiddl
stasioncrhkkar
laei djicrscrsi sarnpai scnuadria susions. Kuena inflasj siasionr padalelel
10) mdkavrsbel
mitssi
td;
di*ut
senaku
dalahaeryniio selelmtr-a
Hasiuii
Integrcs dapat dd'nat pada labell
d)
l'lcid
ekar
tabel 2nnpak
bahwa padadifeimsil
semuateiab.l
sudah stasloner.karoa
ladadil.rensi-l
semuavnabel
susioner ndka uiikointegrlsi dapat drlakukan.I i,
kornr.pc\i
dil"kurrn
untuL mchh"r htbJnganke.j'n'bn'g"n ixerd
n
nus
dnmra\d"h'r'
ranabel
img
ietah
nemenuhi persydalan selamapro'es
rnLegla{
)
ru
varrbel{incbel
pcneiitd
mmjadi
srasrcre.p.{ta
dife,ehsii
Adlr}a
hubungan kointegBsidalaF
rbul
-sislm
pflshmmnmereMllikasikan bahs? dala,n
sisicnr
iers.bui
ErdaPat
Eror
Coreclio! M'clrtuish
i?ng oculganbarkan"<larr
dinanrisasijeglla
D.ndekseao
kons;ien dcnsan hubnnsan janskapanja'snv!
".t"i-i,",u"r
v",r
d.ml.
l-ii kNr;sruri
d$erclih
der€li
lda
E€mbuar Pemam"f, [image:7.612.240.440.318.442.2]ISBN. 978-601-?1403 0-,5
Lrebas terhadap variabel terikit dengan mcrodc
Mi(T,
selal]uurya selidrki keslas$neran r€sidulnva.jik.
r.sidual siasioner nrala rclnuliliadd koirlesrasi dntar tad$el_varirbel
pcNlitian
r]asjJ ui iADf trhndaf
rcsidual menmjukkan
nilai
pelme:
0.000
<a
0.01.
iij
teradi
residual nasione..ll.sjl
inimcrgi.dikasikd
icrj adi kointegmsiutua
uriabel-variebcl penehianUji
konregasi
sentitif€rhad.p
panjaiglrg
)Rng diPilih,nnk
akaDdnt.luk.tr
l.riebih
dattuLl'pnjang
lag yang sesuaiP.n$tuan
pdnjangLA
dilakukandengd
nnd
AIC
vang t.rkecil. PnNcdur;c;,lih,n;anjang
las drlatalke dengan metulihbebefupa paerang /dF dan menshrrung nilai AICurrur
Bsslng masing peBamaan dcns& punjsng 1rA
Fng
mrbeda.Nilai
AICtekccil
t€rdaP.tpada lojang
hg
5. sehins8auji
koinlegasi mensgun.ka!piijang
/dgteN.tul
Dal.E
len.lilian n,,
njr koirresrasidilalLliin
ri..ga nrenlltukai
iEldde JolEns.r.Uii
hrpot.sis ydrg diSontaLl,,Ii:ban,\ aknla l
cltor
*oiniegmst (r')=
0. H,:bolaknya
r.korkot.resasi
(r)
>
0.Tabcll.
Haslt Uii
Koi.teSiasi dcnganMcrod.lohlns.t
lhalinu ci*nrt|,.
stanniLt
^
Var'Eige!
r=0
n 452',152 ?1.13653 0 0000r<7
u.2.10061il
tg:gll
Lr.0l1lt52
0.06789rJr:96915
0.8rJ46Tmpak
b3hwan'l.i
]r.obabiLtxsuntlk
r
=
0 da.r
:
1 lehjh kecri dari $13kar signifiltdnsi ltroa'Hal
iii
i,.rrrti
hiirdtesiinol
1tu8
.rvatakanbalwa
Lidak r(1. knittcgrasididal
S'+inggddalrr
,iisimprlkan rcrj!di
k.rin€ltisl.
C.
Perytiidn
t'tktotl1.ral
C,v
tu,t
lt'delGC\D
Ulsjl
uji
toitrteseglasiJohmss
menlr.lJtikan aCuva kobleerasi,veng bera,li 3da keseimbar$nlnr[\.trjdng"n,i'..r'.,1.1'\dr'hilre'u
li'm,i
-
-I(]']!l
aii"ri
nnnrLn,.nvaiikrt
kes.imbJiganl.ie\n
irtrniane dan kctalsennMnea!idgka
pctrdelDira
uitb.l
tariabclila-
ii.hirAgxdpcrrlch
ftod.l vriA
l.bih
scslaiaai
l.bil
pr.5rsiJit*a
dilln
fe,1
.,:2-
fer.'cr
b"rr, e'r.i,
f:nan
rlr .'igrl
'
c'r.
s21558l2
0.tIIr.14
457 0Nl9 ,2.061107 8i5,1.168
F
-0.Ij 8S. |. -srr!tEr!c=217.382 8,Prob( F_$l:distrcl_0.000{)Vo.LI
sigainla.r{i.,,gai
Itz
0.sES nrdu,rjukkanb
ltr'! !!d!
jlnekr
fsjlne
jullah
turjunS'rr
ms.tlvan ncc.dccea k.
lro!$i
Blli
dbtrerdijehika.
s.bcsd 83.19t.l.l
PDRB.irflGt'nilni
l-kt'
MMel lena,naanjargta paiians setlasai b.,
itai
:WisnuD,-2 I
Jili
I2
:0.1i
Iil
rDRIl,
'206:ll0i
Nihi irkai_sl5
1463 iFIK.ts.rdxrart.n,e(r
axniuaka
rraranshel,l
ratirbel
I'DI'J
,1!.lHt:
]ndcicirir
,.na
icrpc'trJ'
.-. ,, .,;::',;.rr
'.rn:
tri
tx:rt''
'.ru';1.
_''-i.'t1"1
r::ir.'r'il.$ !.: i ''
r<'i''
ii'h
'1:''I'DRD
L"ti).ngr&
po'itif
ili,ia!
iuniin,lrat*isaiJ-ftn
nian.ao.ealalc lroai6i
E.li
likatciatl
r.:riitari
I'D-!.!
s.bc;r
lY'"r.
ijuklu:
,irir,bshl]r rj3a:$s
r:di.r.cgaru
lr' I'rcrnli
u'l:
iii-(
n,.mtu,'j-ri
tu,ei'uh
,,.!nir
nnadaf i'triiarl
ir.i'rlii
ei$k*an
rh'Fnt5!ri
t'r
Pr)\i"iBhL
I;lai
lllK-n,e,
rr;ikiin
iati-itii
D.inbihaniii,3i
rar!
.1jb:'ta,Lrn.rtlt kni.tlnf
i
diti
r'k'k'mr'n'^
frrai: Cr
;]5r
:i|1eir:,
rcmrl.i
:1ir:ii lHl"
m..!njul.kt
.slraiiir
5.sr pr'$'ku
tdilx t3'i:
j1_rl'r'!-:{,
!iii'l'.'xsr!.e!}
iu!
!'r i"?P
rlngl_1ilrj:rs'l1i'1 t't'rr!_:r'
irniiNri:?r:}
]i!
l'xng.1",.,,"'^.-
f,,,,i',.i
ll:li
K.,,"iirn
i1i,
l-tjianvi.ir.;',iii"
in.r'lnu'|iar:rrn'itni
'i"'*'r'
)'rr! l'
l,1iij;r:i L"ii
3.b-nr
1llr,11a31j,.l,il inij.inaii.n!:tri
5ni
;ai!
lini,lknLrrnn'rl'i ili
L.-lY-ri1!El(l
PDRIIl\,;;;i
35555
52 I
0.5155
i0
00.1911
c.000iJ
ilttu
{ri
0!1{s
j2.iln18n
nlla,.
]
SIMI\,{R
\]\SION-AL
N1-\TI,NL^TIIN.A. DANIENDI'IL\N
M\
TEJIAI] KA U)l Y ?!1'
r.
le
l'r.\rJrii('
r.ic.s
tu.rl
l.r
fr&:J'el
'
bcal u''l3bei
j.
Hdil
r-siirEsi J.f,gkal'.rnel
Kccnsen
Std.Eror
Prcb CD(PDRB]
D(IlitI-ASr)
D{NrAI_TiIKAR)
DI]IIK
iNDJLCtl-l
)-.1:l
3597i
IS48.153
0 9621u.u86Cl4 0.C.10060'J.cll8
- 7tu
759!
1316.636
0.60Ii
n
302915
5r;Er96
0.0s5Ei36.120,1
133729.{
0.557r'0.171S,19
0.0l.ll5l
0.0!1,0R'
-0 19'14. E_starivi.=5 5628. I'rob( F+BIidic)=0'000 i 26Probabilias ECT=
0.00{}.0.10
de
nrobatllii;
f=
0'0001;16<0lc
enuniukkatr banwa ftodclr('
n{n
3nirxp.J_L
:rgrurrndnrrar'dIJl
r',l's6amranianslapendckunftkkuijusmqsar'$anmai'anegeakePrcuns'B!lidalihs6b'Eai
Alvisma
,
= '1'1.151710.08603'rA
I'DRB'
r0 03603'14q
lll8]9^llcl1
1)Nil.,tukd.
r786.1204AIllK'B.rdasarkln
,c6amaai
ianska p.ndekdjl.rolch
ba*3ldabclfDRB
delilar
tuktu dolal,\sc'ikn
..;"J.;p;"i;p;;.;r,-....',i.,r."',"-".r..r"p
*,r, iir,,
r.,-t;t.'"
lal 0:7lr
me'un'rrl'"
bdlrs'(('i'l'l''inh'n;'r'
orr"de
-+eru'n''d
tcrkorkrtada
pedodc s.kdang sebcsar 0.171 311''PDRB
I
bLrlatr scbelLunnya beiP.ngaruh secara PosiLirrerlrodnpkliiurEan
\jsdwa"
*1i:':i:11
r.
r,-:i,
e"r'
.tl,)J lcrrr
I'DRB
b-o
<te:unr'" n"'t'
I"
lu
r'
'rL$."1
i'dnllrl:l1l'
i:1'
;,';;.;e"""',,
'
Ri',
nrninErrr'e..''
0L''nt''1''"
s'c'rJ
elon'm
r('
'dr
*t-1ilr
po'r'r 'nr)n
tlili'.;'";,..i.;
.'
':,,.;;
i
:.,"* i*,"r
ieaginpDFb
'-na
'i\
"
o'ri"nJL
n!
'n
"i
h'r
IIor'i hir'
ui..b-"-':,',J ,','J t.
'n"rL
l'.'^i"'
r'
r"
r'="ir^ii''
""1'"
'\''
i
"""31''l'"
I'nRB
'1""'
lv$snaln],
lilai
uk
dolarintadap
Ruiah
set'esiri";
akan mcninsl(alian}mlat'
qiulav
n*-."."r'* i.
i,i";,,ri
uali
brlan bcLiiutrva ret'csd0'l02gl5
Mengurnrldnilii
rukn nira
ulig
*;r* i".i,a",
i'.-.1
l"."rnrrk
asJaporrsira*
n'fts
3:lma
d; ProvinsBrll ika
n'nginnalid-;;; n'nginnalid-;;;G';a;
:i
o
bgrcer.!
ct*rkr:r
jrs:
\'!ry?
ir:rsAlik'!
i's:qrr
Iengreeir
brvxiL"n,,,",;",i,
'."^li,
"."i',,,;
i,,i'.{'.i'i''r!'!r
1i'!rtri'in
vr'"
'tiuir'i1r'
Ln'n[ll
'
u"l"-' ;",,.i,
t.,i''e
iilai
in'^1:ii.'-t
o"'n""."i"I
'"""'o
siEir;fikni-kii"i
trilditukai
s'laldtlJklurf
d.r {xk'.!
ke-r'!htl
D.
LtiX.btlt-d
rl.tlcL
l,
Ll-iki,,
rn"Jrl
.
'rLrL.r'
'
"'rl
"kl
"'
4-''d\
rr'"J
l
\c
!
li"'"1'h
'
''lal"'
ar '-'Jr:
-'rt"
..,,-.iii,.'i.
*.,r,"i".,.;
oLcri\tKrlJ'ru
i'stditirhard!
ncn."bd
io6nl
de'rlar$
homnicnendIJ;:U'".=-..i.:;*;,,-',.*l
.*"
ii".',
"r't
'"!:i!
Mdil;ri'ex'r'":s
B'ni'rt
h:si!P"sec'k?a
llo
uror
i.ii
rcsldual berdiiL.ibu;i nonnalB.:.f,..
rr.t!
IrdJi bcrirsnbu\rr'onxil
'i,,
i,*
o,*,^i,"
-,0.;.;
i,..
r"r*.sr"
r,r
,-,t,
m,
in:
o
r0'0
ra!.
E'dii.r.
r'1,,
"::;,;
";;,,';;";i
t;n,,','1.1'n",;',t.0'r'"i"+a''-'nrrrr.
ni" r'r'""'i"'"'"d';'r'"'
I rji Ee(e.oscedisLi\i,as
Ll,
yangdisuak&
adalah.rii\vhx..
dcnAai h:D.rcsis:Iloienrrtm
hoftogea4:enor
Icrri&lil
lon0scn
Illsil
uji
Whit.
nerunlultke
rrlai
lrobabilftas Obs*Rsqu.rcd =0 3612 > 0.10 inib.rarti
bahs.t lidakad. nasnial heleroskedsstisiras dalam mo.ie1
ldullikoheaflt'i b..du
ldanya hlbur)€atrth.ir
lmE
senrumautda
bcbr.p3
anu smuo\.a.iab.ty.ng merjcls\knn
,!od.l
reeresi lika ioefisienkor.ldi
drr4tada\ir).rna{ing
variahel bebas lebitl herardari 0.8. b.rani ieriadi nulrikolincanias
drlah
tnodel.cg..sil:1.
Karcnakoefisi$
ko..t$i
a.r!.n masinsn3rng
variabel selnuanyabe.nil3!.tr.8,
ini msl.nlrll,dn hdn\!
ld
rerJ3dr B,Lluko[nearrJ\ niLarRerdasarke
nti keb&kn
froder dapatdisimpulke hayl
estihdr
m.del
[-C_M\rlid
tun
l.yck
tsBN.
97:
601 71,10:i 0l
IV SIMPLT ANDA\
SAIi{\
.4
Srhpulantse.ihla.kan
fi\i,pexelitian
dlpar disnnfultan l,etrerala ha lsebagaibnil
urTdiadi k.seimbansan
j$ska !d.,jeE
e'6ru
hmlah
kunjungan wi$tawan manctul.gara kc PrcvjnsiEatid.n8m PDRB, dnskar
infliji..ihi
rukd
dolarAhenk,
rerhxdarufial, scrt
ltl{
indonesi.
SedlngkandalarJ .langla
pend.k
iitnldh
kli,jmgan sisat;ezn
niirca
tg4rak.
P.oli,st
Bali
se.arasjsifiltun
d'p.rrmhi
oleh PDRI.,dli
Ndai tukar dolorAner,lia terh!&p
Rupnhdenlrn
koreksi kess,mbaigMerujuk pad.
isii
peoeiirixn dqrat disanrpark.n srRn seb.gxi bqikur:Tcrjadi
llnnrglalr,
jiu|rb
lrnjuhgan wisdta$"nrang,iei,ifikitr
ie
Bati,s*ta adany! lesci,nlrnsa,,iB:ka
ps,.r!
diait.1ne6bcl\lnab.l
pen.line.
{i,har$kan
Pcm.nnraldrsib tsili
dan p.rapet*i}
fl.iqisra
dapar hJeeblla!Fmll\rn,tcrnhsa!
!in!
in.,!!!if,t!.
rninglarar
jrrarar
\ais.rau,xn{,mlr
.r.nbuikrnt
r,tiiirk.radr
;r;stirllai
Bah baik3.itri
nrJi-lnduDli
cln.nit.
iii
arnNT[n[,'AKAi'H
Prda
k
sc!ryann 1ni k.)ft1seiguclpka!
prnna kaeh l.epxdal):io.
l)rki,
n.hlu
Ketx.
LetubraaP.n
lr'qn d,,. p..o.h.i,.n
ip-,i.
V,.v,Hkar
l',,r\,(r'1. r'.'.-., "1.; n'
!,,,J
,',t,,.r,i.,,
d;1
t.n.litidn
D.s.ilElir6t
d.iian
SkirnIl,bah
R.6ai!!
Tah6n-\n!i&-d
2C15.D.nqln s!.al rrin,n'nja!
\'r),ioR:
I 1!
l!i
irN t 4.t,Pl.i1,1.'J.t.r,irt _1.r 1 5.Ifg$i
rrr t,,3r.1 1! 1 5D,,J"I,\L{ PI SI
A(A
Dnr! lrtrxw6sb P$ ]rr 331!'&ri.Joreiretri r rur sr OFjFii. \rrrir/
dr.p.rrh
lrpin!sord'.D'p.rkriMe!l,irI5Li
aajrJ,
B:5i..E..::.f*ics
,hh!d \!1\ Yo* 1,1.(ii.x Hill ::url(,..,i
,\:nrt
md L).\
sah.'rloddri( IrinsD dotrnJ$ l.pr
Gri!..rnr.gra!.i
aiJ.tu;
li,nc.irr
;.ajl
".i,,fieniii.irl
tJi i.n rl Ddnes Res-dr P;p.,;.1'"r. 3.N!.1. ),{aDh rou:.t} rc
1lr!L.l.,rit,
i_f.iq,fttli!!(da!e.
Dlrlii-.
-itr:tuti,.
dtri trirartrit &r:,",1.!ltr l.,litil,iir: F6ra;iu
tar.r.sllrtrii!tdi'.irid,
junalrlhlr.rartuiP1innih.\'!t
ruri.ur,ii,:0li,,i
:
15B Jur ?
rudorL.i:lnaoirtriiJJuer,niur(n,!!!i;iJ,.;o!o
nB:i5!.20t?.R.i.l:n,ri.
&aivji;turld'aoi,Ldr rru lnJonqno,
;,a ;,L,r,ttri.j:e
r arr.s,o
Anar\n a( M&i
i
aM }}Uh v{ir 6.1v*,!
akio[i
dini,E..,J
i,]ln
rnr,,wq TRitr]1,\R!jI Nn,lrrh.i
\11r. ?iLrr!
i-rl
Rrs Prov,rn R3rl3l .
5l!e,!
Dao
r, .rerp6ai: l-;f] s:r..ninD
]!l
l
: ,. ..: r Lt .r... .l ..r,r.:1.t.- :: ,.n.:., r.I-:-:::
, i,, : ,.: ,. -,:.,,, ,: ,,
,lL;ri.;r
D;.Li..
1'@i,lrIl
Ill
I1