• Tidak ada hasil yang ditemukan

Salin. djaman, salin manoengsane .·

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "Salin. djaman, salin manoengsane .·"

Copied!
22
0
0

Teks penuh

(1)

No. 40. Taoen V.

• Jwti

193~. Sabtoe Kliwon 4 Bd. Moeloed 1869 - 1357.

PANJEBAR SEMANCAT

O:.recteur : Dr. R. SOETOMO Hoofdred. IMAM SOEPARDI

Soerat kabar minggon basa Ojaw .. adhedhasar kebangsan, njebar semangat ·manoenggale bangsa Indonesia.

Regane langganan I kwartaal ( teloeng sasi)

f

1.50. Kena dibajar saben sasi

f

0.50. Koedoe dibajar dhisik.

Jen kirim lajang marang Redactie oetawa marang Administratic alamate:

.. PANJEBAR SEMANGAT"

Paviljoen G. N. I. Boeboetan S 0 ER ABAJA.

Diwetokake saben dina Sabt~

dening N. V. Handel Mij Drukk.

.. Indonesia" Soerabaja.

Sawajah - wajah kena ndjaloek dadi langganan. nanging jen leren koedoe

ing wekasane kwartaal.

--o--

T elefoon kanggo redactie Ian administratie Z. 3 4 8 9.

Advertentie 1 regel

f

0.25; apese

f

2.50 sak - pasangan. Kena ndjaloek tarieE

marang Administratie.

LAGOE APIK.

MINISTER djadjahan wis nate nerangake ing Memorie van Antwoord marang Tweede Kamer, soerasane mengkene:

Ngakoni ing bah mbandjoera- ke madjokake kemakmoerane wong kang majoeta joeta kehe, ora gampartg. Koedoe mawa te- naga kang akeh. ora moeng sa- ka tenaga golongan pangwasa Paprentahan pradja ing Neder- land, nanging kang wigati ma- neh saka tenagane golongan w·ong boemi. Tanpa pitoeloe- ngane golongan iki ( wong boe- mi) ora bisa nekake asil kang gedhe. Awit wis ora kena di-.

poengkiri maneh jen angger bang sa: mbangoen nasibe kanggo ing dina mboerine.

Jen kahanan kang saiki ora banget-banget a~ant:. ora perloe njoewak anane pitoeioengan Ian sesoeloeh saka pehake Neder- land; kekarepan Ian kasantosa- ning ati ing sadjrone mangoedi madjokake sarta ngrekadaja am- bangoen tanah Indonesia kang ekonomine santosa, ikoe koedoe tjinipta dening rakjat dhewe sarta para pemimpinne.

Loewih anggemibarakake ma- oeh jen kita, ngroengoe katra- ngane Zijne Excellentie maoe kang mengkene :

Nitik katrangan ing ndhoe- woer. kai;ig napak asta ing ngi- sor iki (Minister van Kolonien) 1lgroedjoeki marang paham de- ne saiki rekadaja dhewe saka golongan wong boemi: koedoe diperlokake temenan.

Jen mawas marang katrangan ing ndhoewoer iki, kaja-kaja ke- penak banget bakal loemakoe- ne pagetakan kang noedjoe ndandani ekonomi Ian madjok- ake bangsa kita kabeh. Nanging apa ija bakal kaja mengkono praktijke ing panggonan kang tjilik-tjilik, ikoe isih doeroeng bisa katamtokake. awit salagine koempoelau koperasi oetawa te- tanen wae, ana kalane ora d.i- _mangerteni ~ening waki_ling pa- ,

mrentah ngisoran. jen maksoede ., maoe sanjatane salaras Ian toe- djoewane pamrentah: mahar- j

gyakake nega~~-

j

'

Salin . djaman, salin manoengsane .· ,

Aro. ifo, to. 8.off-~6a. kita- oi:~ ndr;ewe kenui,,,tepa.1-ii"'9' tekod.

NJITHAK MANOENGSA ANJAR.

Dening S. MANGOENSARKORO.

ING karangankoe bab. sing wis, akoe nerangake, jen toemra- pe djaman saiki sing dadi idham idhamaning botjah sekolah: koe- doe owah.

Ing djaman kang wis kepoeng- koer saben botjah sekolah, ke- na diarani wis prasetya marang awake dhewe. arep dadi boeroeh aloes oetawa arep dadi priJaJ1.

Wis tak terangake jen kang ka- ja mangkono maoe toemraping djaman saiki wis ora tjotjog ka- ro kahanan sing njata. Amarga.

koewi bakal andadekake kapi- toenan, s e p i s a n jen wis metoe sekolah: ketjelik. k a- p i n d h o sarehning pikirane qtaoene moeng arep boeroeh.

dadi bisane ja moeng ndjaloek gawejan. lali ora sinaoe oetawa nggegladhi nganakake pagawe-

jan dhewe. Jen wis metoe seko- lah wis kebatjoet ora doewe ke- wanen nganakake gawejan dhe- we. toer ing batine tansah ana rasa, kaja-kaja ora bisa oerip tjilik.

Ing batin dheweke wis ma- panake awake ing panggonan kang kapenak. dadi mbandjoer wegah jen koedoe ana panggo- nan kang· dheweke koedoe nge- tog kekoewatane.

Beda karo jen wiwit waktoe sekolah wis anggegladhi sarta sedya arep oerip mardka. Kang mangkono ikoe bakal noemoesa- ke koewanen nganakake oetawa miwiti pakarjan kang mardika.

wiwit saka kang tjilik. Dadi ing

· batin sing diener arep nganaka- ke pakarjan dhewe, ora ndjaloek pagawejan marang lijan. Dhasar

Bebadan Penolong Kesengsaraan Oemoem ing Malang wis bisa nganakake omah pamijaran botjah Jatim.

Ing ndhoewoer iki nalikane Jongens weeshuis maoe karawoe- han Mevr. Tjarda. garwa dalem Toewan Besar Goepernoer

Ojendral. Jejasan kang patoet dibijantoe!

' KASAKTEN

SAROEPANING kawroeh kang betjik ikoe pepindhane da- ja kakoewatan. bebasane . ngel- moe ikoe pinangkane kasekten, sing sapa soegih kawroeh bakal sekti.

Pantjen njata. sapa kang doe- we kaw;:oeh betjik akeh, bisa nindakake pegr1wejan roepa - roepa. Kosok baline wong kang ora ncioewc kapintcran ing bah kang dilakoni. ora bakal wong maoe kaleksanan apa kang di-

ganth~-gantha. pegawejane ba- kal badhar woek tanpa dadi, oe- tawa ora bakal succes.

Moela bener pepaline wong Koelonan: Kawroeh ikoe pa.- ngoewasa. nanging koedoe ka- wroeh kan9 bener betjik.

- o -

pandjangka kang mangkono ikoe loewih tjoendhoek karo kahanan djaman saiki. gan- dhengan karo anane loewihing oewong kang metoe saka seko- lah tinimbang karo kaboetoeha- ning pamboeroehan. Kehing ka- oem penganggoeran intellektoeil waktoe iki kena kanggo boektf jen wawasan kang mangkono i- koe tjotjog karo djaman saiki.

Ngengeti kang kaseboet ing ndhoewoer ikoe maoe kabeh, wis mesthine jen sing sapa sinaoe saiki ing batin koedoe nglagok- ake Jagoe anjar kaja sing talc andharake ing ngarep : .. Akoe sekolah perlo~ golek kapinteran Ian kaprigelan ocrip. Jen· wis tamat, akoe arep adjar oerip dhewe. Kamoeljan .Ian kabeg- djankoe moeng goemaptoeng njang kekoewataning tekad Ian kasregepankoe. Jen wis oerip mardika, oeripkoe bakal ana re- gane sarta paedahe".

Jen enering ati para moedha kabeh mangkono, kira - kira bakal dadi lantarane bangsakoe satin sipate, bakal moendhak e- nom Ian koewat. Sipating ma- noengsa dadi salin babar pisan, doedoe manoengsa sing sene- nge oerip goemantoeng ing lija lahir Ian batine, nanging ma- noengsa kang roemangsa wadjib mandhireng pribadi, ing lair Ian ha tine.

Manoengsa kang ora moeng

(2)

sipar ndjaloek sarta ngenteni toemetcsing sihing lijan. nanging manoengsa kang sipat bisa njoe- koepi dhewe sakabehing ka- 'perloewane sarta moeng roe-·

mangsa koewat jen ngadeg dhe- we apadene µratjaja marang ke- koewatane dhewe. Mangkono gambare manoengsa sing anjar ikoe. kang bakal moedjoedakc bangsa kang ar.jar. bangsa kang mardika ing lahire Ian ing bati- ne.

Ana sawidjining wong Ojer- man mawas kahanane tanah ln- dhonesijah Ian sakitere. olehe ngarani tanah-tanah Melajoe. gegandhengan karo kahanan kr i- sis donja. Bangsa-bangsa Mela- joe mitoeroet wawasane ;inane moeng pasrah Ian nrima. katon

Ola ana sing kadoega moedjoc- dake barang-barang sing nan- dhakake tekad kang nggeg ms1.

Dene poking remboeg. dhcwek~

doewe. panemoe. jen bangsa- bangsa Melajoe ( lndhonesijah Jan sakitcre) pantjen bangs<1 k;ing tinitah dadi djadjahaning lijan sakdjcge oerip.

Bener Ian orane wawasan i- koe apik jen dipikir kanggo sa- rrina naliti a\vak kira dhe,\·e. · Nangir.g ing kene bisa r;ik pesthekake jen bang ·akoe babl bisa rnocdjocdake barang sing 11ggcgirisi. jen para nohoman.

para botjah-botjah saiki cligla- dhi nglagokak1' .. swaraning ba- tin" kang kaja ing ndhoewoer maoc. Knng mangkono maoc.

s<1temene goemantoeng marang

"·ong tocwane. Apa wong toc- Wilnc wani Ian kcdocga nencen- tocni anake. so-::p .• ja · ing tembe bi:a ndocwen1 sipat manoengs.1 anjar kaja sing wis t.ak i'lndhar- ake ing ndhnewoc·: maoe'.?

An;1 maneh Wl\'.jCltine ma- noengsa anjar maoe rocmraping kemadjoewaning tanah woctah getih kita. Para pcngandjoering bangsakoe akeh sin11 padha wis nerang-nerangake. jen bang a- koe saiki mboetoehakc middcn- stand. sebab iki kang h1sa dadi dhadhasaring kekoe\\'ataning pPrgerakan noedjoe masjarakat anjar. Middenstand ikoe ,ing :a- djroning tempo 10 taocn mesthi.

·wis bisa woedjoed. waron wi\\ it saiki semangate para nonoman bng sckolah diowahi. ing batin rnnsah matak adji-adji oerip mardika. sarnna sangoc wan i nandQekake samo harnng ga- :we.

W i · tcrang jcn koc\\'i maoc kabeh mbandjoer dadi antjer- anl)ermg p;inggoelawcnthah botjah-botjah saiki.

Kang mangkono maoe bakal meksa para panwrdi. golek da- lan anjar ing sadjroning pang- goelawenthahinr botjah.

Owahing kahanan ma ·jarakat sing nganti nandhes. ora bisa jen ora nganggo sarana panggoela- wenthahing botjah. Bab iki kira- koe ora perloe tak terangake.

Ing Ojepang wis katjetha. jen waton sawidjining bangsa mban-

djoer 01sa sawidji ing nere noe- djoe owahing masjarakat. Ian mbandjoer sipating panggoela- wenthah ~abangsa kabeh woe- djocd sidji dhasare. jaikoe dha- sar kang n0.e:dioe owah-owahan

maoc. ing ·adjronrrig 50 taoen.

sipating masjarakat wis owah

1oor~.

Toemraping lndhonesijah ora bakal bisa ff.oedjoedake pang- goelawenthah kang sawidji toe- mrnping bangsa kabeb. scbab golongan sing koewasa Ian sing dikoewasani ora bisa padha ke- kekarepanne. ..,marg<1 ora sa- bangsa.o

Ewa semono. jcn babadan pe- ngadjaran kabilngsiln. kaja dene P. P. I. bisa moediocdake ikoc ing wewcngkone. tak kira or~!

sP.thithik wohP ing tcmbe kang 111ig0cnani ro~mraping bang:·:ci.

- o -

INDONESIA.

Asal oesodc <ljcncnHt;.

·1.

- o -

SADJRONE kiw padha ic- locmban oerip ana ing ,.;atenga- hing pasr~l\\·ocngan 0e111oc111 ing tanah kiti'l dhewe kenc. kcr<:'p banger k11a mranggoeli tem- bocng : .. Indonesia".

Ora moeng ana ing kalangan- ne bangsa kit'1 dhewe bae djc- ncng : Indonesia ikoc da\li potja- pan kang popoder. nanging ing antarane bangsa-bangsa liia- ne kang ledoenocng ing tanah kita kene. ocpa1nane : bangsa Tiong Hwa. Arab. Djcpang.

\Valan la !.I.I. tcmbocng : Indo- nesia ikoc ija· kercp dipigoenak- ake a1rn ing rcrcmboegan sabcn dinan~. ing lajang-lajang kaba- rc. octawa ing boekoe-bockoe kang diwetokake.

Marga ·aka \\'is andjrahe te- rcmhoengan Indonesia ing cndi- cndi. panggon<in. kena diarani meh saloemahing boem i. pad ha ngarni tanah lndoncsi,i Ian bang-

~a Indonesia ( lndonesiers). dhek bijen taaen pira. · sasi apa. tanggal pira akoe wis lali. ana kang ngocsoelake marang Pa- mrentah A.goeng. ing negara ke- nc kang alantaran Volksraad.

soepaja tetemboengan : ,,Inlan-

der" ikoe diowahana dadi

,,lndonesiers", djalaran tcm- boeng Inlander ikoc sadjak-sa- djake nemoe rasa njepelekake.

ngremehake oerawa ngasorake bangsa kita saoemocme.

Saka pamboedidajane sawata- ra warga-warga Volbraad. Pa-

Indonesia 18 afd:

Satoe .. satoenja .peroesahaan paling besar deogan

Lengkap- pasti - Maerah.

Seperti: 1 afd: Bakal djas, Baka1 kebaia - japon, koedoeng,

2 afd:

3 afd:

Batik haloes en kasar, 4 afd : saroeng tenoenan · Indonesia dan oalikat, 5 afd : Hemden-polos1rt-kaos, · 6 afd : sepatoe Bata-Rohinson-, 7 Renda. dan barang- barang kramerijen, 8 gramo'foon dHn plaat.plaat Odeon Columhia-Beka- H.

M V ~ dari semoea lagoe d. I. l. sete- roesnja.

Prijscourant dan monster gratis . Menoenggoe dengan hormat

Tako DELIMA

I lndonesisch Warenhuis KRANGGAN no. 1- 3-5 telefoon Z.1939.

Soerabaja

Ojoega ada ; afd : kleermaker

Delima Taylor, djait netji1, potongan modern, onkost moerah.

mrenwh Agocng ija ker~a ngi- tiali tctemboengan Inlander kang njepelt-kake koewi. nanging tem- boeng Inlander ora ndadak mbandioer disalini lndonesier.

kaja kan.g dadi panjoewoenan- ne warga Volksraad sawatara maoc. moeng b<1e minangka pa- mareme disalini temboeng ln- hcemsch. Ing staat-staatblad. or- donnan tic. ,·crorden ing. sirdt- ler l.l.l. kang saka Pamrentah. saikine wis ora nganggokake l•:mboeng Inlander. nanging di- owahi Inhecmsch. ·

Sawcnehe golongan ngarani.

jen remboeng Indonesia ikoe sa- ka pangothak-athike bang!'a ki- ta dhewe. oetawa ·anggitannc pocdjangga kita ahli kasocsa~­ tran Ian sapanoengg.alanne.

Sadjatine panjana-njana kang mengkono ikoc panjana-njana kang koerang bencr. ora ngeple- · ki marang ka11jataanne. Manoer sing wis dak roengoni. - bener o.rane daksoemanggakake 1i1a- rang ngarsane para maos - dia- re-djarene sing mentjar-mentjar- ake temboeng Indonesia Ian In- ' donesier ikoe · golongan kaoem

I

Kominimaoe bi ·a popoeler temenan s. nganti temboeng loro ing kalangane pagerakan kebangsan

I

I.I.I.. nanging satcmcnne doedoe

golongan kaoem Kominis sing nggawe tetcmbocngan ikoc maoe.

Satt·rncnne mono. jcn digag.1~ k<mg nd jlimct temenan. tcm - hoeng : .. lndonesi;i" kanggo nga- rani tanah woctrih getih kit;1. Ian tembocnw .. lndonesier" kanggL' ngarani bung~a ka119 dcdoc- noeng ing tanah lndone~i;1. ikot' wis marhock banget. njcplc;-1 marang kahananne poelo-poch•

Ian bangsa kcing ngenggoni.

Tanah Indonesia ori'l wnt·djocd satilnah oetawa sabocw.:1na kaja boewnna Europa oetawa Afrika. nanging kccbdejan sa.ka poelo pirang-pir<1ng. moela ija ora ma- thoek jen w diarnni tan<1h lndhija Wetan. Oiarani tanah lndhiia

w

etan mocnq kanggo mbedak- a ke ki:ro tanah. lndhij<J Boeri

( Hindhocstan) lar. lndhija Koc- ian (Suriname. Cura<;au. Parn- maribo l.I.!.). dadi moeng dipek gampangc bac.

Nanging njarane ija ora ma- thoek. sabab tanah wo~tah gctih kita ora woedjocd sapoelo. dadi pirang-pirang kapoelowan. kang dienggoni bangsa kang ma- noenggal mocnggoehing ras:rne.

angen-angenne. gegajoehanne.

kl:bangsanne. leloehoere.

)

Njata· banget sing ngcnggoni tanah lndhija W etan ija tanah Indonesia 1koc. wocdjoed gegolo ngan warna-warna. kaja dene:

Ojawa. Soendha. Minangkabau . Oh:ijak ian ~apanoe-nggalanne,

(3)

4 Jun1 i 9_'.

nanging kabeh maoe dadi sak- bangsa. kang k-emrahe diaran-i . bangsa Melajoe oetawa lndho ( pranakan, toeroenan). Moeng- .goeh asal-asale dene teka mban- djoer d!arani bangsa Melajoe. i- koe ing P. S. wis taoe diterang-

·ake .bijen dening sedoclocr Soe-

tanto kanthi gamblang. nanging ija ora ana alanc ien dakteranga- ke rnaneh ( saka katrangan sa'- lijane katranganne sedoeloer S.

Tan to). -:- mocng dak djoepoek sing perloe-perloe bae - soepa- ja para sedoeloer padha soemoe- roepa sawatara moenggoching doemadine bangsa Me:lajoe: sa- oemoeme kang ana ing tanah woetah gctih kit;i kene :

( A n a tj a n cl h a k

e } .

DARMOWIJONO.

-o-

Scfr. Os .. M a rt o i o c w on o:

Kena. oegcr n ieboet pen~F•range Ian djenenge :::. k. kita. Moega- moega suc.:ces ! Karangan sing ditakokake. sing cndi ?

Sdr. Su m i n t r a : Ora qisa matjak.

Sdr. S r e 11 g 1: n g

e c

e g a n:

Karan~Flll wis katc;mpa. Doe- rncng bisa m 1tjak. Sababe ora diwangsoeli. awit diJ.:ir;i ora .pcr- loe marang wanrisoclan. Ru- brick korespondcr.si iki. moeng k<1nggo sedoeloer sing moen- dhoet wangsoelan. awit ana ka- lane sing ora kcrsa diwangsoeli.

Adja gela.

Sdr. s a \\' a t ;1 r a : Kabar kang ora penting Ian karangan kang panoclise ora manoet edja- han P. S. or<1 mawa basa Oja- wa. ora diemot. Adja gela.

Sdr. Oirdjosajono. S o I o : I. Tjoekoep nganggo kciterang<111 .. pethikan". II. Ora perloe ndja- loek lilah. III. Dikirimake gam- barc (ma\\";l Oost. Ind. 111kt.I.

IV. Jen foto docdoc negatief~.

nanging fotone. V. alijane hoc- koe C. I. R. ora ana.

Sdr. C i r v o a a n : I Soerat kiriman nelakake enggonmoc mctoc dadi lid Cirvo. ora perloe kapatjak. 2. Manoet katrangane bestuur ing S. T. P. bener jen lid sing metoe saka Cirvo ana 60 warga. 3 Adrese tjoekoep: ·Soe- rabaja.

Sdr. K i B r o t o ing T. p.

n g a s r 'l m a : Adja gerah pcnggalih. ora bisa matj<?k.

SAKA ADM ..

Abn. 14626 Boeloelaw. ng. V./is katampa kanggo April Ian Mei ·3.

-o-

. PANJEBAR SE~fANGAT"

AMONG TANI ·

LOEMBOENG COOPERATIE ROEKOEN TANI.

I. Bab padjeg Ian simpenan pari.

- o -

ING ngarep wis dak andhara- ake. manawa kang dadi maksoc-

1 de koempoelan Loemboeng Coo- peratie Roekoen Tan! ikoe nena- ngi watake kantja tani kang wis boebrah. padha ndoewenana se- mangar kang_ goemrengseng. j;1- ikoe : pad ha gelema n jimpen pa- rine jen mang:,.:i panen. Dene kang dadi perloene njimpen pa-.

ri ikoc:

I. Kanggo sadhijan mbajar pndjeg. lki k<1119 p~r!Oi.: dhewe

( diarani loemhoL·ng pndjeg). 2. Kangso sadhijan ing mang- sa patjekiik.. diarani locmbocnr.

patjcklik.

.3 Kanggo s;1dhij<1n bibit jC-1:

mangsa an:p nggarap !'awah ma-

r:ieh. diarani : loemboeng bibit.

4. Kanggo mbrantas idjon- systeem Ian lija-lijane .

· Toedjoewan patang prakc:ra ikoe kang perloe dhewe. ikoe njimpen pari kanggo sadhijan padjeg. sababe boetoehe ·kan- tja tani kang bakoe: Ian kang wadjib dibajar ikoe IC?ewih dhi- sik: padjege lemahe. Jen nganti

.nglirn akake padjege. wis rnes-

thi diarani nglanggar angger- anggering Pamrentah.

Kantja tani ikoe samangsa pa- djege wis loenas. <Hine ajem. ora soemelnng apa-apa. ora koewa-

tir dioprak-oprak poenggaw.i desa kang narik padjeg. ora koe- watir tampa lajang dwang- schrift. Nanging manawa pa- djcge doeroeng lo~nas. atme moenH ketir-ketir bae saben-di- na. w1.:di diojak - ojak pocng- gawa desa kocdoe enggal nitjil padjege lan sapanoenggalanne.

Moclane padjeg ikoe koedoe di- oatek<ike Ian dipcrlokake dhi-

~ik.

Ka loc 111 rahanne cnggon·~~~ bi- s;1 ngloenasi padjege ikoe sara- na tjara kang ngrocgekake awa- ke dhewe. jaik0'! sarana ngedo-

!i parin" mocrah-moerahan bae . l\lksthinc pari sadhatjin regane

Kaoem moedha ing Spanjol ora bisa seneng-seneng badminton Ian sapepadhane kaja ing neg a ra kang tentrem. Saiki padha noerocti seroewanne pemimpine Republikein meloe rnanggoel bedhil Ian madjoe perang nanggoelangi moengsoeh ing Teruel.

BOEKOE BOEKOE.

..Kitab hal keris·· saka boekhandel Tan Khocn Swic, Kediri, rcga

f

1.

Boekoc iki ncrangake bah kang gegajoetan karo kcris. moclaboeka anane. cljinis cliini- se. pamor. chasijate. para em- poe sarta panggawene kcris. pa- ra Nata kang ndhawoehake jasa keris. watake wcsi adji. sartii pre:kara lija-lijane bnH pcrloe disoemoeroepi tocmrnp sok wo- nga kang seneng marang gega- man iki. Boekoc iki karanganc toewan F. L. Winter ing Soera- karta. nocli didjarwabke ngang- go basa Mlajoc dening R. 1 oc- djonorcdjo.

,,Serat wirid Hidajad Djati'', saka bockhandel Tan Khocn Swie, Kc- diri. Regane ora ditjc- thakake.

Boekoe iki basane Ojawa ak- sarane Latijn. ja.san R. Ng.

Ranggawarsita. poe:djangga in8 Soerakarta marsitakake bab ka- . . pijandel agamil Ian makripat.

Jen lllCIOS uoekoe iki. sanadjan karangane pm:djangga. bctjikt:

mawc,1 "ilringan Ian panglaras tjoendhoeke Ian kawroch kenja- tan. dadi bisa oleh wcwcngan kang paedah. ora mocng mocn- d hak kawroehe wae.

- o -

f

2.50. mbandjoer mocng diedol oepamane sadh?tiin f 1.80 octa- wa

f

2.- dadi rocgine an;:1

f 0.50 oeta'l.va 20'; mg dalem sa- dhatjinne.

Socpaja padjegc hisa locnas. nanging loenase padjeg ikoe ora gawe roegine nw;ike. tiarnne o- ra lija bebarcngan roekoen ngoempoelake parinc ing mang- sa panen satjoekoepe padjege a- na ing Locmb()eng Coopcratie.

Keh sethithike pari kang disim- pen kocdoc timhang bro keh sethithike padjcge. Manawa cng- gonne njimpen pari ikoe koerang saka kehe padjege ikoc -:ok ke- dadejan agawe roegine koem- poelanne. awit kala-kala regane pari sadhatjinne bisa. moedhoen. Moedhoenne regan~ pari ikoe bisa marakake pambajare pa- djeg mbandjoer koerang. dadi ora bisa loenas.

Kang ikoe simpenanne pari sidji-sidjine warg_a ikoe prajoga- ne loewih saka paJjege. Jen loe- wih mangka djamanne kepenak regane pari bisa moendhak. da- di sing begdja ija sing njimpen pari ikoe. Saoeparna simpenanne pari ikoe sethithik. begdjane ija moeng :;athithik. Kosak lialine jen enggonne njimpen pari a~

(4)

Katja 'f. .. PANJEBAR SEMANGAT"----·---4_J_un_i_l 9_3_8.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

keh, b~gdja kang bakal ditampa rang-larange ana

f

2.50 ~:idha-

I

ija akeh. tjinne, dadi pari 70 dhatjin re~

I

Oepamane mengkene ; padje- gane ana

f

2.50 X 70 =

f

175.

ge Pak Soeta goenggoeng· ka- Bathine ana

f

175 -

f

100

beh ana

f

10.-. Manawa nitik 1 =

f

75, ikoe isih reged, awit i- glagate ~jaman regane pari 1 sih dipotong wema-werna •. kang- mangsa panen oepamane

f

2.- go . kaperloewanne koempoelan- dadi dheweke koedoe simpen pa- ne, jaikoe :

ri . in~ _loemboe~~ C~ope~atie se- Kanggo kas Roekoen th1th1ke

s.

dhatJm. J~n b1sa koe- Tani IS% X

f

75 =

f

11.25

-~~e l~ew1h saka.. limang. . dha- Kang go Bestuur Loem-

~Jm, dialaran pan kang ~1s1~pen hoeng 10% X

J

75 =

f

7.50

~g loemboe~g Cooperat1e 1k~e Tjelenganne para lid

~itata •. teges~ angge~ sad?a~11n 25% X

f

75 =

f

18,75

ikoe d1regan1. Regane koew1 sJDg - - - -

mesthi koedoe koerang saka re- gane pari ing mangsa panen.

Oadi jen mangsa panen sadha- tjin pari regane

f

2.- ing Loem-

boeng Cooperatie moen!J dire- gani

f

1.- oetawa

f

1.50. Moe- lane soepaja bisa ngepleki padje- ge Pak Soeta mace koedce sim- pen pari 7 dhatjin.

mBokmanawa ing anfarane para macs ana kang taken mengkene: ,.Lo, kok moeng di- regani semono? Jen ngono ke- karenne ikoe rak moeng dieng- go rojal bestuur-bestuure 7 ..

Ora sedoeloer. Rega semono ikoe moeng pengaran-aran bae, moeng kanggo nggampangake olehe nandjakake. Apa maneh toerahe ikoe perloe kanggo tje- 1engan. Tjelengan ikoe '?inang- ka kanggo dhoewit pokok ing taoen ngarepe. Dadi ora bakal

·ilan9 moespra. Oetawa tjele- agan ikoe jen toetoep taoen di- balekake marang kang doewe hak.

Moerih gampange ing kene dak gawekake oepama : Saoe- pama padjege kantja tani kang dadi wargane Loe;nboeng Coo- pcratie goenggoenge ana

f

I 00, mangka regane pari mangsa pa- nen oepamane

f

2. - ing dalem sadhatjinne, dadi prajogane sim- penanne parine koedoe ana 70 dhatjin oetawa loewih. Pari se- mono ikoe ditaRdho ing Loem- boeng Cooperatie, nganti mang- sa kala kang betjik. Jen regane pari bisa larang. oepama sak la-

Goenggoenge dhoewit sing metoe ... =

f

37.SO

Sing diwenehake lid 50%

x f

75 =

f

37

.so

Goenggoenge ... =

f

75.-

Oepamane lide kabeh ana 25, dadi nalikane adol pari saben lid oleh balen dhoewit

f

31.50 :25

=

f

1.50.

Dadi manawa nitik etoengan sing kaja ing ndhoewoer ikoe kantja tani bebarengan bisa loenas padjege. isih doewe tje- leogan ing loemboeng Coopera- tiene, Ian maneh oleh balen dhoewit. Begdjane dadi teloeng roepa. Nanging manawa mang- sa panen padjege Ian kehe pari kang didol padha, mesthi isih penak kang gelem nggebjoer roekoenan ing Loemboeng Coo- peratie. Genahe mengkene :

Nitik etoengan ing ndhoewoer.

maoe, njata saben warga njim- pen pari 70 dhatjin: 25 = 2,8 dhatjin. Padjege ana

f

I 00 : 25

=

f

4.-. Jen pari 2,8 dhatjin i- koe· didol

a f

2.-. dadi pajoene

=

f

2.- X ·2,8 =

f

5.60. Di- potong padjeg

f

4.- karine ana

f

1,60.

Nanging jen disimpen bebare- ngan ana Loemboeng Coopera- tie mesthine oleh balen dhoewit

f

1.50

+ f

0.75 =

f

2,50. Dadi katjeke karo sing adol dhewe2 we ana

f

2.25-

f

1.60

f

0.65.

(Aaa tjandhake).

- o -

Haass~~x~~xa~ax~a~~~aa

I - ~·:y:;.mo•:·A;~;~~~~;;;'~~~~L

,,SOERABA1A" - OENDAAN OOST 40 - TEL.

Z. U81.

Vakopl. b. Handel dan Administratie, Handelsdagschool b.

anak laki dan premp. dengen 3 t. Onderbouw b. moerid2 d. L. S. ( T oel. zonder ex.) dan 2 t. Bobenbouw b. loeloesan d. Mula ( liw. kl. 3). Oewang sekola menoeroet gadjih, min.

f

7.50 0.B. dan

f

10.~ B. B. Orang toea-amb. dapet kin- dertoelage. Handelsleerpl. lengkep dengen bekerdja prak- tisch dikita poenja Proefkantoren. Seteroesnja penempatan moerid2 jang telah tamat. Permoelaan tahoen adjaran .ba- roe: 1 Aug. j.a.d. Inschrijvingsform. d. ketr. lengkep di ki- rim kapan di minta (Lebih dari 480 moerid).

Kita poenja Filialen, dengen leerplan sama M. H. S. MALANGSCHE HANDELSSCHOOL

Temanggoenganstr. 6 - Malang (lebih dari 200 moerid!!).

B.

H.

S. BANDOENGSCHE HANDELSSCHOOL {Adres-roemah Directeur: Lembangweg 6 - Bandoeng,

Tel. 2232 Bd.

KAWADASAN

IA WARASANE ANAIC.

Manoet oedjare: Nj. Dr.

Soerti Tirtotenojo.

- o -

BAB kang dadi wedharan iki jaikoe ngelmoe pangroemate ba- ji wiwit lahir kongsi toeme- kaning oemoer setaoen. Sebab jen baji wis kliwat oemoer setaoen, mesthine botjah ora oesah ngombe banjoe soesoe ma- neh.

1 ) sawise sah ari-arl Ian poe- sere. baji noeli didoes awake se- kodjoer digosok ngango lenga

( olijfolie). bandjoer dibilasi ba- njoe anget nganggo saboen.

Perloene lenga maoe • soepaja gadjih ( kendhal) kang ana ing sekodjoer koelite baji gampang diresiki. Kang perloe mripat di- soetjeni dhisik noeli raine, koe- ping sirah handjoer I.I.. Nek wis resik temenan noeli diandhoeki.

Ian dititi jen poescre. betjik troes ditambani dermatol sathithik ing tatoene noeli ditoempangi kain- gaas kang resik.

i) Ngopeni baji ikoe sadina- dinane:

a) ngedoesi b) menganggoni c) njoesoni

d) ngoeroes karesikane.

A. N g e d o e s i :

ne dithoekna, loewih dhisik botjalt diwoer-woerana talk-poeder ing goeloe, tangan Ian ing sela%ong koelit perangane awak kang bi.- sa kekosoton.

B. B a b n j o e s o n i .

6 djam sawise lair, baji ora oesah diombeni (soesoni), sawise waktoe samono ikoe kena, kang loewih betjik ja banjoe soesoene lboene dhewe. Ana oega kalane sawatara wektoe ikoe sok koerang wetoene banjoe soesoe. Nek ana kedadean ngene iki ora oesah sa- mar apa-apa. djer ing sawengi wae, saw1se kringeten gobyos, bandjoer bisa metoe banjoene soesoe.

Sakawit atoerane njoesoni bo- tjah maoe ngene: Saben rong djam oetawa teloeng djam, kira:?

6 oetawa ping 7 ing ndalem sa- dinane. Soewene noesoni ndalem sasoesonan watara 10-15 menit.

Saka panoesoene botjah penake rang djam sapisan, dadi ping 7 ing dalem sadinane, moela ho~

tjah Ian iboine bsa troes toeroe sawengi moepoet: kang mang- kene iki mahanani oetawa noe- woehna betjik toemrap botjah Ian oega toemrap iboene. Lah ja iki pcrloene botjah diatoer noe- soene ing saben 2 oetawa 3 djam sepisan.

Mitoeroet kawroeh kang Joe- wih djero, kenjatan: Sawise 2·

oetawa 3 djam wadhoek ( maag kanthongan pangan) botjah ikoe·

wis kothong maneh.

lng dina kawitan sawise ngla- hirake baji, atoeran kang tak an- dharake ikoe soesah linakonan,. krana saka koerang wetoene ha- njoe soesoe. nanging ing sabisa- bisa bah maoe koedoe ditindaka- ke kanggo ndjaga keslametane·

· iboe Ian botjah.

Baji sadina didoesi ping pin- Kanggo gawe titikan apa bo- dho, nganggo banjoe. anget .. loe- tjah ngombene betjik Ian tjoekocp wih dhisik anggo~anggone d1boe- kita koedoe nimbang botjah ing k~ki selagin~ botjah ana _ing me:

I

sadoeroenge Ian sawise nae.sol!.

dia oetawa mg pangkone lboene Bedane bah bobote botjah 1koe·

kang woes ·didelehi bantalan. Sa saka kehing banjoe soesoe kang wise noel! digosok nganggo sa- kaombe.

boen klawan spans ing sekodjoer Kebe banjoe soesoe kang di- awake; nek wis ngono bandjoer inoem ing saben-saben pendhak lagi didoes ing banjoe kang pa- minoeme jaikoe:

trape tangan-kiwa nahan sirah soepaja awake botjah klawan gampang trepe njang banjoe;

kang woese mangkono klawan tangane tengen maoe ngosoki awake botjah. Sarampoenge per- loe botjah noeli dideleh maneh ing pangkon oetawa medja, kang woes tjoemawis, troes awake di handhoeki oetawa dilapi nganggo kain kang loemer oetawa kang lemes.

B. B a b p e n g a n g g u.

Penganggone botjah ora kena babar pisan sesak mbathetheti awake, Ian diaraha penganggo maoe saka bakal kang gampang ngisep kringet. Wektoene poeser doeroeng poepak ing saben2 botjah sakwise didoes· adja lali didokokoi tamba dermatol steriel gaas. Sadoeroenge anggo-anggo-

Kanggo botjah oemoere I dina nganti I sasi 50-100 gr. .Oe- moer I sasi nganti 2 sasi 125 gr •.

2 sasi nganti 3 sasi 150 gr.

Loemrahe jen botjah wis oe- woer 6 sasen, pangane ditambahf nganggo boeboer oetawa biskoe- wit kang didjoer klawan banjoe •.

loewih betjik maneh jen botjah.

diwenehi banjoe katjang-idjo oe- tawa banjoene wowohan.

Sak lijane disoesoni iboene dhe·

we. botjah ja kena disoesoni wong wedon (di-lijakake). Nanging loewih dhisik tamtoene kocdoe .woes kasoemoeroepan jen waras loewih dhisik ·tamtoene koedoe sakabehane (Slompret Indone- sia).

-o-

(5)

4 )uni 193<'. ANJEBAR SEMANGAT"

koerawa neroesake lakoene! Si- geg.

~~~~~~~~

Madeg pradja Ng~marta, Pra-

1 boe Joedhisthira kahadhep kang

1 1

raji R. Werkoedara, R. Ojana- 1

ka. R. Nakoela Ian Sadewa.

Goenem poerike Dewi wara Soembadra marang pradja Dwa- rawati, moela Sang Praboe ban-

beg al dening bala koeta oetoe · sane Praboe Ojanaka ing Ran- tjangkentjana; pasoelajaning remboeg dadi perang rame;

woesana para boeta ·~keh kang padha tiwas. denE: kang isih oe- rip loemajoe moel:h marang ne- garane. Sasirnane para boeta.

R. Angkawidjaja ncroesalr.e tin- dake kadherekake poenakawan teloe. Sigeg.

IEMBANG SOEMARSANA

WILIS.

Djanaka soengging.

-o-·

I.

DJEDJER pradja Ngastina Praboe · Doerjoedana ka-adhep Pandhita Doerna, Praboe Bala- dewa, Adipati Karna.' R. Dja- naka, Patih Sangkoeni Ian para koerawa. Goenem wis antara soewe kang raji satrija Madoe- kara R. Djanaka timboel ana pradja Ngastina.

Rehning sang Praboe tansah ginoebel dening kang raji R.

Djanaka. moela san~ Praboe bandjoer oetoesan k:ing raka Praboe Baladewa anganthi R.

Djanaka marang pradja Dwara- wati, awit Dewi wara Soemba-· dra wektoe dina ikoe ana pra- dja Dwarawati. Dene jen kapa- reng Dewi wara Soembadra ba- kal kabojong marang Ngastina.

Bareng sa1119 Praboe Baladewa tampa dhawoeh. bandjoer djengkar anganthi kang raji R.

Djanaka Ian kadherckake para sata koerawa sarana miranti praboting kapradjoeritan. Sigeg.

Ganti kang katjarita, madeg pradja Rantjangkentjana, kang djoemeneng ratoe R Djanaka;

dene moela boeka.ne R. Ojana- ka djoemeneng ratoe in9 pradja Rantjang kentjana, awit bisa ne- loekake. ratoene kang djedjoe- Joek Praboe Beu~ talamarijam.

Rehning Sang Praboe Bantala:

marijam kasoran joedane. mban- djoer kawisoedha pangkat patih.

djedjoeloek ki-patih D;a;asenti- ka. Moenggoeh saka kersane Praboe, bakal tindak marang pradja Dwarawati. perloe am- bojongi kang garwa Dewi wa- ra Soembadra. Moela sang Pra- boe mbandjoer dhawoeh marang ki-patih, soepaja para wadya ba- ]a angoentapake sarta sijaga ge- gamaning djoerit, samono oega para wadyabala batjingah ( boe- ta) kadhawoehan ndjaga ana madyaning alas Setragandama- jit. Tjekake tjarita Sang . Praboe mbandjoer djengkar kaoenwpa- ke para wadyabala.

1 .

KatjNarita !akoene dba 1

risankkoe- . rawa gastma ing a am epa- pag barisan · saka Rantjang ken-

I

tjana, mbandjoer padha takon -

I

tinakon, woesana toe1~ggal ka- rep jen bakal marang pradja i Owarawati. Pasoelajaning rem-

I

boeg mbandjoer dadi· perang ra-

r

1

me. nanging ,,eedya bala Ran- tjangkentjana kaseser perange.

Ki-patih Ojajasentika mbandjoer enggal prentah marang balane.

soepaja njimpang golek dalan li- ja. Wasana barisane para sata •

djoer oetoesan marang kang raji R. Werkoedara Ian anganthi R.

Djanaka soepaja marang pradja Dwarawati ambojongi Dewi wa- . ra Soembadra. Sawise R. Wer- koedara t~mpa dhawoeh mban- djoer boedhal Ian anganthi kang raji R. Ojanaka ing dalan ora k?.tjarita. Sigeg.

Madeg ing pratapan Oekira- tawoe. Bagawan Kresnadipajana ija Abijasa kahadhep ingkang wajah R. Angkawidjaja dalah poenakawane teloe. ki Loerah Semar, Nalagareng :an Petroek.

Moenggoeh sowane R. Angka- widjaja njoewoen woeninga moertjane kang rama R. Djana- ka saka kasatrijan Madoekara.

Nadijan Sang Bagawan ing ba- tos ora kasamaran. nanging reh- ning lelakon isih sinengker de- ning Oewa, moela Sang Baga- wan ora kersa anglahirake. ke- djaba amoeng dhawoeh soepaja R. Angkawidjaja enggal sowan marang pradja Dwarawati, ing tembe bakal bisa katemoe ra- mane; nanging samono maoe adja nganti ninggal ing ka- prajitnan. Sawise R. . Augka- w1djaja ta:npa dhawoeh eng- gal njoewoen pamit Ian njoc- woen idi pangestoe. apa dfoe poenakawan teloe oega ora ka-

I I

ri. I I

Katjarita tindake R. Angka-

i

widjaja ana madyaning alas· krt-

Madeg pradja D" arawari. Sang Praboe Padmanaba ija Bathara Kresna. k?hadhep ing- kang poetra. R. Samba. kang ra- ji R. Wresniwira. patih Oedawa Ian kang raji Satrija Banontji- nawi Dewi wara Soembadra k:nggah apa · sairingane sang Praboe. apa dene para poengga- wa pepak andher ing aloen-a- loen. Goenem koendoere Dewi wara Soembadra ana pradja Dwarawati. Dewi wara Soem- badra mbandjoer kadangoe sang Praboe. dene wangsoelane sang Dewi. ora ana sabab apa. ka- djaba rehning wis soewe banget ora sowan sang Praboe. dadi ba- nger kapange.

Kotjapa lagi bac sang Praboc imb;il '':atjana. kasaroe gegere ndinba. ija ikoe rawoehe Praboe 13<ilade\\ia nganthi R. Ojanaka.

bn

R :

\Verkoedara anganthi R.

Dj<:!naka. apa dene sang Praboe Djanaka saka pradja Rantjang- kc:itjana. oega ora antara soewi!

pisow.'.lne R. Angkawidjaja da- l;1h pocnakawane.

N;:;lika ikoe paseban Owara-

\\'<Hi broban R. Djanaka. sidji

::;:ika pra.:!ja Ngastina. loro sa- kCJ pradja Ngamnrta Ian teloe s;1ka pradja Rantjangkentjana.

S:u;1rmo nwoe sang Praboe Kres

11:1 oega ora kasamaran; sang Prabpe mbandjoer angatjarani

Ing ndhocwocr iki gambare djago djagone S. I. V. B. '(kang sa- 1ki wis ngalih djeneng kang lndonesis kaja oesoel kita bijen.

J<1ikoe : Persaroean Sepakraga Indonesia Soerabaja. sarana tje- kakan : Persibaja) kang bakalmdoe ngreboet kampioen P. S.

S.

r.

Kang katon saka kiwa ma-nengen : Moebien. Kaka". Soe- kardi. Joesoef. Bari. Soegiarto. Sadjimin. Versluis. Warimin. Karsiman, Anwar.

Tanggal 4 Ian S iki. Persibaja tandhing kclro Poerwokert0 Ian Djakarta ana ing stadion Sriwedari Solo.

Katja 5.

~~g~~~~~~

M. B. HADIATMODJO Toko Obat & Boekoe Patjarkembangstraat · 141

Soerabaja.

- o -

Boekoe Sekolah. hoeroef Latijn. N jenengake I .. . .. . .. .. . .. ..

f

0, 18 Njenengake 2 .. .. .. . .. . . . .. . 0.24 Gelis pinter matja I ... .. 0.18 Gelis pinter matja 2-3 a ... 0.24 Tataran I .. .. . .. . .. . . . .. .. . 0.18 Tataran 2 .. .. . .. .. . . . .. . . 0,24 Kembang setaman 1, 2 <1. 0.42 Kembang setaman 3 ... 0.54

Bahasa dan hoeroef Djawa.

mBoengahake I .. .. . . . . .. ..

f

0.18 mBoengahake 2 .. 0.24 Woelang matja I ........ 0.12

· Woelang matja 2, 3 ... a ... 0,18 Woelang matja 4 ....... .. 0,24 Kembang setaman 4 .. . .. . .. 0, 78 Kembang setaman 5 . . . .. . .. 0, 72 Siti karo Slamed I. 2 a ... 0.48 Boekoe lain~lain hoeroef Latijn.

P a k Poeh .: ... 0,70 Primbon Oesodo . . . .. 0,30 Ratjikan djampi winados .. 0.15 Tjipto roso I t/m 3 .. .. .. .. 1,90 Wedotomo winardi ... .. 0,80 Kalau mintak dikirim. haroes tambah 15%nja dari harga jang terseboet diatas, goena ongkos.

kang samya rawoeh. Sawise padha bage-binage.

Sang Praboe Kresna ndangoe marang kang raji ipe teloe pisan.

moenggoeh kersane kaprije. A- toere kang 0raji teloe pisan. njoe- woen Dewi warn Soembadra.

pareng ora kapareng bakal ka- bojong marang pradjane dhewe- dhewe. Sanalika sang Praboe rada kemengan ing panggalih.

wasana mbandjoer ngandika ma- rang kang raji Oewi wara Soembadra kaprije moenggoeh poetoesanc. Dewi wara Soemba- dra mbandjoer anggalih. rehning

·;iwak sidji direboet teloe. moela

mbandjoer matoe£ marang kang raka ( R. Ojanaka) teloe pisan, sing sapa bisa ngoepaja kem- bang Soemarsana wilis. ija ge- lem dibojong m<irang pradjane.

Bareng R. Angbwidjaja kroe- ngoe pangandikane iboene. tan- p<i pamit Ian dja'.dl poenakawa- ne teloe pisan perloe ngoepaja kembang kembang Soemarsa~

nawilis. Samano oega R. Wer- koedara Ian Patih Ojajasen- tika padha njoewoen pamit oeg bakal ngoepaja kembang Soemarsanawilis. dene sang Pra- boe Baladewa kari ana pradja, amoeng tjoekoep oetoesan Patih Sangkoeni ian para sata koera-

w~. Sigeg.

Genti kotjapa madeg pratapan Kendhalisada. Bagawan Wra- haspati ija Anoman. kahadhep para tjantrik Ian kelangenane lorn. roepa Ba,ntheng Ian Matjan kang bisa tata djanma: dene kelangenan. maoe kaparingan djeneng Djaka Saloemba Jan Sloba. Goenem rehning bakal

Referensi

Dokumen terkait

Setelah dilakukan tindakan perbaikan terhadap faktor pembatas dengan tingkat pengelolaan sedang dan tinggi diperoleh 2 unit lahan yang berpotensi naik ke kelas II disebabkan adanya

Materials and Methods 34 Strains and media 34 Cell preparation for plate reader experiments 35 PCA redox plate reader measurements and nitrogen oxide concentration measurements