PANJEBAR SEMANGAT •
Weekblad basa Djawa adhedhaaar kabangsan diwetokake saben dina Sabtoe dening N.V. Handel Mij.
& Druk. ,,Indonesia" ing Soerabaja.Regane langganan 1 kwartaal f 1.65. Dirccteur: R. Toekoel Soerohadinoto. R.agad advertent ie 1 regel f 0.25: apese
Kena dibajar saben sasi f 0.55. Koedoe j 2.50 sak•pasangan. Jen langganan
dibajar dhisik. Toemrap sandjabane Alamat Redac
tie Ian A<lministratie(contract)
:bisa oleb soedan akeh.
Indonesia: 1 kwartaal f 2.-. Paviljoen G.N.I.
Boeboe~Kena ndjaloek tarief. Administratie
Postbox No. 147. 1
1d · · d ·
Sawajah - wajah kena ndjaloek dadi wenang no a.K sawi jmmg a vertentie.
langganan, nanging jen leren koedoe S 0 E R A B A J A. tanpa nerangake sabab-sababe.
ing wekasane kwartaal. felefoon Red. Ian Adm. Z. 3 4 8 9·
Typ. Drukk. N. V.,,llldoDCSi.a"
SAMENWER....iCING.
PAGEl~A.KAN
nasional ing
negar~kita kene wis nelakake pcndhirijane. jen ing bah pepera-
ngan loemawan mocn1isoch. pa- dha setya ana ing sambc.uine Pa- mrentah.
Pagetakan nasional wis nelak- ake enggonne ana samboerine pamrentah, malah Parindra wis nate ngoemoemake sikepe anti f ascisme. lkoe kabeh tjihna jen pagerakan nasional gelem nin- dakake samenwerking,
Jen ana panemoe kang ora njon- dhongi stadswacht oepamane.
ikoe ora teka golongan maoe soe- thik njamboetgawe bebarengan, ora; nanging sangka ndoeWe pe- penginan kang loewih wigati, loewih ampoeh, saka stads•
.
wacht maoe, soepaja eng- gonne njamboetgawe bebarengan karo pamrentah arep moenahake satroe sekti, loewih mijat.ani, sa- rana anane militie rakjat.
Sawenehing pers poetih ing Mataram, ngoenek - oenekake bangsa kita, djare ora perloe bangsa kita diwenehi wewenang sapadha-padha, ora perloe kita ngremboeg owah-owahan paniti pradja. Indonesia mawa l:'arle- ment. lndisch Burgerschap. Ian lija-lijane; kang perloe djare: sa- :kehing pendhoedhoek ing kene.
Walanda, Tionghoa. Indonesiers koedoe njamboetgawe ngetog be- ba:iengan ngreboet kamenangan ing peprangan saiki ·iki. Jen mbe- soek wis karoewan menang. lagi kena mikir anane owah-owahan.
Penemoene kang mengkene iki.
wis mesthi wae ora gathoek ma- rang antjas arep ngrengkoeh sa- padha-padha Ian anggajoeh ana- ne samenwerking kang sampoer- na. Awit selagine wewenange sa - widiining bangsa isih ndjomplang.
mokal bisane ana panjamboetga- we bebarengan kanthi eklas moe- loesing ati.
Pangarep -
:irep1~ kaoemna11io- nal enggonne ndjalo
ek ~wahowahan ka
ngbetiik. l
we »rn 11-ja. soei:.•
ajabisa timhoel anan
e san.enwcrkina kan" :.!mcnanan.:;at~n::::~1
h
isa gcmhlcng dac!i si- djl. !>ad!iw;:i ril~Ja. cnggon ki ;1 t~grcbo"'L k~1nc:~;-n~gt:1n.--o--
I-Ioofdrc:!:ic:eu~: I:n:im S:>,pardi.
f::Nlr»~
SAM
TOEL/1.DHA ING LA..t<ON I v !INTARAGA.
DCniUg 1 S. MANGOENS.l\.RKORO.
IlANGSA Djawa kondhang anggonne njekd kebatinan Ian ora merdoeli marang kelahiran.
Sing dadi .pandjangka moeng kaloehoeraning batin sarta ka- wigatening kamanoengsane. Bab kadonjan dianggep sepele, sarta anane moeng marakake namba- hi sipat angkara-moerka. Mang- kono oega gebjaring kel
ahiran, kajadene sandhangan, radja-bra - na Ian sapanoenggalane, ikoe ka- beh marakake oewong mba11- djoer lali. woesana ninggnl dar - mane, darma kamanoengsan
c.Moelane wis mesthine jen oe- wong ikoe nomer sidji ngarah kaloehoeraning kebatinan Ian kamanoengsan.
Mangkono adjarane para se- p
oeh, mangkono kejakinane Iankang ditindakake, nganti bangsa Dj.awa knodhang jen koewat
d.•~il;J,,,1.,..;
ngepeng
kemadjcewa-nin~ h.bati;!a
n.
Malah loewih sa-
b koe'.vi.Pa:l djoendjcenging ke-
baliiwn ikoc ngan.i ncewoehake
sip<it kang katon ing bebrajan oe-
r:p ian mocdjoedakc kaboedajan
kang ndcc
\vcnidhasar kebatinan
ocga. Kesccsastraningbangsa
Uj< \v;1 kebakp
iwoelang Ian de- dongcnga
n kangngandhakake kcew
imaoe kabeh. Pirang-pi- rang boekoe .. Soclock" kang w
isciikarang para poedjangga, ka- bch
kanggo noedoehake dalanne
jen wongarep mersoedi kaloe- hoeraning hatin. kang digambar-
<ake nganggo temboeng .. kawoe•
la-goesti" oetawa .. kasidan djati".
i?rije moenggoeh kahanane koewi maoe kabeh ing djaman saiki? Wiwit nalika bangsa kita marsoedi kawroeh koelonan, wi-
wit nalika botjah-botjah Djawa:.c:;cp pl\'/oe!ang bng diy,rc-
ii.:na:;;.": ir.g sc,.olah;.m gagra
g
i;cclu:-;;:i:-1, \':i\'.'it saka lkoc bilng- s:. ::i:~1 i:13 p:.rnggocbwe;:i.h
ahep.Jc:r~-poc~r:i::~ padhi.l 1;i:\viti i.i:l:i gal i.oe:l;oewa:l kaloehocra-
:~:ng ke~::itinan.
Kang
m<Jng
ko-no
ikoe akce ja ora
m;:iido. amar- ga .
sapisan.b;ingsa
kita weroeh br.10eli;:rning bangsa
koclonankang djare wis tinakdir ngerchake bangsa kita. kang sarehning da-
u; .., •• ngs.:i djad1c:11a
n. mba
ndjcerangel bisane weroeh apik Ian ala- ne sipat-sipating bangsa kang saka koelonan, woesana ndjoer ndoewe pangira jcn apa sing ka·
ton ing kono, anane moeng be- tjik Ian koedoe dit iroe; kapindho- ne amarga wiw
it-wiwitane anasekolahan kang gagrag koeio- nan ikoc ora lija moeng arep ndhidhik wong sing gelem boe- roeh, dadi panggoelawenthahe moeng didhasarake marang pe- boeroehan.
Koewi maoe kabeh mbandioer noekoelake kejakinan kang toe- moedjoe marang kelahiran Ian ka dcn
ian. Sabandjoerc.sarehning bctjah prasasat wis ora dipra- soedi maneh ing babagan keba- tinc.n. mesthi kang mangkono il:C'e mbandjoer moedjoedake be- brajan oerip kang beda karo kanJ bijen-bijen. nalikane bangsa kita nomer sidji marsoedi kaloehoen- ning kebatinan. Dene woedjoede bebrajan oerip kang owah ba- nget ikoe saiki wis katon, jen kita ndelen1-1 prije kahanane bangsa kita saiki sing wis oleh dhidhikan k1telonan ikoe, loewih-loewih .pa- ra moedha. Prije moenggoeh gam- bar-gambar lakoene pikirane Ian kckarepane bangsa kita saiki ?
P
ikirane bangsa kita saiki, wi-wit sing pangkat djoeroe toelis nganti sing prijaji gedhe, anane moeng kebak gambar kamoelia- ning bangsa koelonan. Oeripe moelja, omahe bagoes sarta
di~a:asarwa peni Ian meng:nake. jen di- na S
etoen
janggrah njang pagoe-
noeng
an.
montorcgcd he. dh
eook. n cdh~I anjar. Jen ndeleng koe-
wi maoe kabch.nd
jocr
makt
jlo- rot mlcboeing
angen-angeneri::i:1b~11· prqa;i ~~.-Jht. hoofdamb-
tc·1.:iar. k<?ng ocripe kaja ana
ing
swarga-do:1i.1. ·S;ibcn ccwong kc- ph gine ja kaja ngono koewi.--~ .,"'!"... • ... a..:, .&.i.tfV.UU A.U(:\'ll WDCUJ-
·'djoer digambarake dalanne, ja- . ikoe ora lija moeng sing toeme- men anggonne ngladeni, sing mbangoen toeroet menjang pa•
ra dhe·dhoewoerane ing kan- tor Ian sabandjoere. Kang- go \Vong sing njamboetgawe par- tikoelir, sing digambarake ja pa- ra direktoering kantor dagang kang jen menjang ngendi-endi mesthi noenggang mentor ma- loer Ian ing dharatan noenggang montor Ian saben dina oeripe tan- sah dikoebengi dening barang peni-peni sarta saben dina Setoe oega njanggra.h ing gedhong si-ng ngedab-edabake, ing lereng pa-
goenoengan kang pemandhang- ane sarwa asri. Ing tjipta koewi maoe kabeh katon tjetha. kaja ngiming -·imin1r, WOC'Sana rn1ian- djoer dadi pandjangkahing oeripe hng nomer sidji.
Kang mangkono mace kabeh s;ng dadi pikiran Ian pept:nginane bangsa kita saiki. prasasat ora ana sing namer sidji nggaga;; ang- gonne nggajoeh kaloehoeraning kamanoengsan Jan kebatin.in. Oe- t:iwa jen isih nggagas, moeng kanggo samben, ora dianggo no-
r:10 sidji.
Jen koewi maoe kabeh kita waw:is kang djero, kirane kita mbandjoer jakin, jen bangsa ki- ta saiki wis malih, wis ora ngoenggoeJake kebatinan maneh, wis ora ndoeweni sipat .. geeste- lijk" maneh, moeng sing nomer sidji sipate .. materialistisch".
Sing mangkono koewi wis mes- thi mbandjoer marakake koera- nge kesanggoepan koerban kang- go maksoed kang soetji oetawa ioehoer.
Vv
oesana. ing pagera- kan kabangsan ratjake wong njamboetgawene kanggo mak- soed bbangsan ikoe mocng sam- bcn. oetawa l1i\•:a~esi. adia 11gan- ti bikchan roegi, oetawa jen bi-~a malah socpaja bisa menehi ka- r.entoensan Jan deradjat sing dhoewoer. toemraping kelahir- ar.C:. Wis mesthi jen kang meng- k.ino ikoe ndadekake koerang koewating pagerakan kabangsan.
Jt>n dideJeng temenan pagerak- ane bangsa kita iki, saja soewe woedjoede katonne tambah koe- rang kesanggoepane koerban.
Niangka tocmraping pagerakan ka'bangsan sing bisa ndadekake koewate moeng koerban. lki wis katjetha ing nagarane Mahatma Gandhi.
Wis tak terangake. jen kang mengkono maoe sing marakake panggoeJawen th a he dhek padha is1h botjah. Jen kita arep ngowa- hi. mesthine ja koedoe nggagas p<mggoelawenthah maneh, soe- paja bisa njotjogi. Apa koedoe baJi kaja djaman koena. dadi bo- tjah-botjah ora diangkah soe- paja ndocweni kawroeh koelo- nan ? Ora. sing kaja ngono kang- gone saiki ndoeweni teges arep
crip kaja ing dj.aman kang wis moesna, wis mesthi ora bakal ndadekake kabetjikan. Jen dide-
leng Ian didjoepoek pokoke wac.
toedjoewaning panggoeJawenthah oedoe isih tetep keloehoeraning atin Ian kang kaja mangkono
1Coew1 I<adja·ba wroeh koelonan, ditambahi apa sing ndadeka!;.e Koe11oe .koewi ana.i;:o>Kax-e-~mr:ditam:bahi koe vating apa-ka----nn.nganti toh ro::
Inn
ggoff"IW"ll"il["O"i'l"CFhen s!.lg kasoesastran marakake .pati. Adja mqeng ni-lemDek wae. Ojawa · -.Rl~Taicrmrrr;-~·v-AfKNll.'IG ~~bAT.-ana Ojawa Wetan wis rampoeng.PILIHAN
Piovinciale Raad · -:--bangsa koelonaadja ba wae, moeng oeg sing ka-ton sing n, eJi!n ra katon sajen ing ndja-niroe ka pr_;ambakanggo ~nggajoehing r sing pangeling-elbetjik, kekoew·atan ing. sing Jaikoe kena -ba- mrap Ing l l antar~me kena golongan Indonesia, kang kahorong koersi 21 dening toe·
ndjaba. oepamane senenge mar- tin, Lmu c!igambar<:kc ing lakon Parindra. Njata manawa ing socdi kawroch Ian neliti S?.moc- l\-lintaraga (Adjoena wi•.v.aha). pilihan kono Parindra oJeh barang kclng aaa iug donja iki. Ing kono digambma·ke jen sang kamenangan. Ing pilihan sing Ardjoena mcrtapa, mesoe awake, .dhisik Parindra moeng bisa mbo•
soepaja ing tem:be jen perang Bra- rong koersi
9,
dadi ing .pilihan tajce·da bisoa Pandhawa menang. nembe iki ateges kamenangan.Amarga s.:ika koewi moelane na- Lelawanane Parindra ing sa- lika Wpanc tansah njandhing ge- d_ironing perdjoangan Prov. Raad gamane, kcng diangkah .bisane i·koe jaikoe P.P.B.B. Sanadjan tu.;;1bah am.poehc. jen toemcka ing P.P.B.B. nalikane pilihan warga joeda. Ing kono Ardjoena kepc- Regentschapsraad wis namakake ngin anggajoeh kekoewataning tjara sarana migoenakake pe:;ga- batin, Ian kcewi maoe kabeh ora roeh, nanging ewasemono ora bi-
!rnnggo awake dhewe. nanging sa kaJeksanan kaja kang
cl 1 ;.:!
ep- 1~an:;90 golongnne. jaikoc bangsa ake. Ing mangka nalika pilihan Pandhawa. OC1di jcn cliwirit isine, rl'gentschapsraadP;iJ J:J.
0 • oJeh 9;.mpa~gane Wde, kita koedoe kamenangan90 10 . Dadi
meh ka-i::'IJC ·:::ilci~:e b.-.ti:1 soepaja bisa beh warga rcgentscha.psraad ma
ian wani :·ocr•.~:n Sc!rta rckasa, deg saka kaocm B.B. Nanging e-
!Cmggoning ibangsa koelonan, jen wis ta-mat seko!ah, maJah
Jn ..
gi wi\vit marsoedi kawroeh sing tenanan, wiwit sinaoe sarana mesoe a\•..-ake. ora moendoer jen b;.ikaJ nemoe rekasa oetawa lija- ne. Mcngkono ikoe jen lda ndjoepoek apike bangsa koelo- nnn.
Dadi
jen ngono, sing sapa\\'is ora sekoJah mesthi -koedoe ce- roes sinaoe nambnhi kawroeh;!, ad;a ncljocr mboewang boekoe- bcd;oe pasinacn. kaja s·ng ab::h-
;;_~.~h, L1n siag di::encnsi J~:oc.Jg
ma:ja rc.~rnn. mil le h ;natj<: l..:o::an
\vne jn so:·: ora ( :pc:1gini.
Kndjaba koe'.vi j~n lx1;1tjen arcp nirue bangsa kn~lon:in, p-.:;_ioga- ne niroewa DiSil!l:! nganakak,: or- ganisasi s:ng koew.:it, sing ma- rakake bisa ngowahi £afjraging hebrajan oerip. sartc: gagraging
k.~G- :_ .. ·;·;)! a Loc·.,-1 oco::i naa" rah Jan- w.:isemono ing pi
I h
i anp
rov.;iR d
aa dheping gegaman: jaikoe Ian- koersi kang sabagejan gedhe ke- cih~ping pL;ir, kaj.:i bangsa koe• na kaboro:ig den.ing Parindra.lonan, nanging ora kebierengen Ikoe ta.TI kena ora nandhakake
gcbjaring oer!p enak ian lahir. manawa dajane Parindra wis
Wasana soemangg.:i. roemasoek ing sanoeharin~ siclji- - o - .sidjining kaoem B.
B.
Oetawa - - - - -- - - -- ·- - - - · - - - temboenge lija : sidji-sidjining!LEBARAN.
.prijajiB.
B. wis wiwit kawidjenanAl.AL
semangat ·kabangsan.
Rehm~ isih akeh copy-copy advertentie Lebaran kang tekane kasep, ora
bisa
kapatjak ingP.S. t g. 2
November, moela kapeksakapatjak ing
P.S.
tg·9
Novemberiki.
vVawasan kahanane djago- djago Parindra kang kapi!ih ing sidji-sidjining kiesdistrict, jaikoe : kiesdistrict Soerabaja:
R
P. Soe•roso, Mr. Soesanto Tirtoprodjo, Kang mengkono maoe moe~a ndadekake kawoeningan.
NGALII-IARDJO
dengan anak Isteri.
Kedoengadem - Soemberredjo. p.f. 1 Sjawal 1871.
R. SONTODIDJOJO
sekeloearga.K!akah.
p.f.
1 Sjawal 1871.~cdaja ka!epatan njoewoen naaksama
SOEM:ODIHARDJO
sefamiliepa- kiesdistrict Bodjonegoro : Dr.
Lebcng. Macs. 1 Sjawal 1871.
Koesmp, kiesdistrict Madioen : Scekardjo Wirjopranoto Ian Mr.
Satochid Kartancgara, kiesdis- trict Kcdhiri :
R.
Odang Prawira- - ~-- - ~ - -· - -- - - - dird!a IanR. P.
Soeroso, kiesdis-SL/.\MET
tict 0!vfolang :R
Soedomo, l\!Ir.clo T.
':; cl
Voort. Pladjoe. Latuharhary Ian Dr. Dradjat Par- s.Un, r ,r. 1S;n-,
c• ,,:::i
1 S7!. to~t a 11 l 0 d' JO, k' leS d. JS t l'!C · t B CSOe ·1 k' :- -- - -- - - - - - - - - - · - - -- - -- -- - - - R.
i'o/Ioestadjab.MO::?.LJONO DVIIDJO-
Dajaning semangnt!
se!:clce rga.p.f. Sja\'Cd 1871.
! · gatoc-ra!:.~:1 kn!:oo:.gengan
din~en Ari-Adi. ing
DAROES IiARJONO
Opn.
N .
P.P.
M. Medan.Sjawal 1871.
\ VAROE NG
,,ESTOERAME"
Tjilatjap.
Sl<"lmat Bari Raja lclu!fitri Sjawal 1871.
SOEHARDJO
ATMO-
vVIKORO
Mempawah.Slamat Hari Lebaran.
1 Sjawal 1871.
R.
Aj.\IV!GNJOSO ESJ!.STRO
Dandangwiri!19 G
J B a"
·aewangi.Sl.:imat Iclulfitri.
Sjawal 1871.
SASTRODIWIRJO
Boekh. & Bibi. .. ::iampoema"Manggar - Billiton.
p.f. 1 SjawaJ 1871.
LOEl\lTO
sekeloearga.I3ioscoopstr. 18-Tegal.
Slamat Bari Raja Idulfitri 1871.
R. M. WINARNO
Hoofdred ... Berita Oemoem"Bandoeng. Selamat.
SOEBANDI
Kemlajan Sindoepradjan Solo.
R. SOEKARTO
Kemajoran Gempol 113Batavia-C.
p.f./p.r. l Sjawal 1871.
A. ARIOSEPOETRO
Poeger - Baloeng.p.f.'p.r. 1 Sjawal 1871.
Directie clan Personeel
,, NGESTI PANDOWO"
mcngoetjapkan SeJamat Hari Raja ldulfitri.
1 Sjawal 1871. • SOEKANTO
Kestalan 88 Soerabaja.
P.f. 1 Sawal 1871
O.K.
- 0 -
SAKA REDACTIE:
Sdr. Santos o, Kr. Mendjangan V no. 21A Sb: Karangan era bisa kapa- tjak, merga akeh tjampoerane basa man- tja.
SAltA ADM.
Abn. 23993 Ngandjoek. Wis saragade kirim.
Ahn. 33827 Soemberdadl. Kaart wla
ent~k. dhoewite dilebokaU kanggo pam- bajaran l~ngganan.
Abn. 31284 Soekoredjo Bangll. P. S.
moeng diwetok11ke saben Sabtoe.
Abn. 15101 Poerbolinggo. Wis b~tta ngantl 4e kw. 1940, malah loewih
f
0.85.-o-
TRESNA KANG SA WIDJI.
Anteping wanita.
1>6ning1 ANGGRAHINL
-o--
.. .... ... .. ... . Bapakne, koela kandha bares nggih. Kaela boteo adjeng nglara- . ngi sampejan badhe rabi malih. nanging
kocla ingkang botcn pocroen. Tinim- bang tansah kocla regoni nggi:n sam- pcjan djcdlf>dhowan, loewoeng koc~a s• .. ,i 11o::ii<1h. Kocla ncdhi napa sak mes- thi:u~ ...... "
. .i\L'=>a~o. ::. c!hisik. ko,vC ki doc- rocnlf'do=rocng wis klcroe ta:np::i. ndja- lo:k 1::o~lih. Ap::i kok scr.ggo~h akoe wi:: era trcsna, t~? O:a.e ora sing ba- ng:t k;i,!. Ja dja!aran saka 19csnakoc ma- c~. akoc ndjocr kcp~ngin ngcpt\nalrnkc kc we ... , ...
Jen
akoe wis klakon ra- bi. kowc kari mangan toeroe. Pcngin api!-apa, kari prcntah bae njang mbok enom. Kowc moeng kari momong anak- moe, wis ta pc!nak, penak."".. Enggih nek sing sampc!jan elingi ni- kOP moeng kepenak mawon. Ning rasa- nc wong diwajoeh nikoe sampejan bo- te•1 mikir. Tjekake jen sampejan adjeng rabi, nggih sampe)an rabl, nanging koe- lau ~ampe)an antoekke ri)in ... ..
Mangkono swaran6 dhebat-dhebatan lnq omahe Pak Rana, )aikoe Kamltoe- wa ing desa Karanglo. Pak Rana oerlpe kena diaranl kepenak. Loemboenge ge- dhe toer kebak parl, tcgale amba, sa- wahe akeh, radjakajane samono oega, malahan dadi kamitoewa pisan.
Anggonne djedjodhowan wis soewe.
NalikJ doeroeng dcdoewen, anggonne padha djcdjodhowan tansah antoet rocn- toct. N.mging saiki barcng wis kcpcnak o~ripe, mbandjocr ndoewe pikiran arcp rabi manch.
\Vis antara tcloeng sasi. Pak Rana s;1:11bJng srawocng ka~o Ng.idil:..ih a:1akc ml3o:- Kt"rto. ln1kocl wcd,1:1g. Ngadinah pa:1ti•·n botjah ajoc to~r ng .. nggo ma- 1:i.;, thi:- p:nta mit;ara pisan, 1:1ocla ja t.111sJh d,di k~:nb:.:1:v J.,11:bcnc para n01:1- no:i:.111. \Vis ora a:1.:h jcn P..ik k::imi- to:wa krpcngh1 ng~p•·k. Saka brepc.
I\>1•1di:~.1h a:cp clicabi. tliwajoch. na- n11i::(J bo:!jo::e sa:!j_k oril tjotjog. Moc- lu r.1bandjoa i1ganak:ike dhcbatan. kaja
b ·c:,occ i:clhoewocr. Nanging kcprijC
man.:h wo:·:g v.:is kadhocng trcsna ma- rang Ngadinah. dadi kl ... kon bodjon6 di·
wi'n~hi lajaag. Ngadinah sida dirabi.
Ing wiwitan o~ripe wo:1g lo:o maoe tan- sah kcp6nak. Na::ging sing ·kaja mang- ko:1o a;>.i bisa lanlJg~ng ? Ng::idinah kang saiki dadi bo:ljone wong soegih, mban- djocr tho~koel kcsede. Saben dina gawc- 116 mo~ng tht"ngoek-thcngoek. \¥oewoeh- wocwo~h s .. iiki thoekocl pakarcmane la- was. jaikoe gelern adoe koc:jing
Pantj•·nd mono Pak R::ma era scneng.
nar.ging socw:bing-so~wc j;i •mbandjoer kctarik. 1'.crep baC dh~\\"l•kC 1ocng~ sc- kalijan. prcloc ngilbotoh.111. l\·b:az:g pe- g:i ,·C:j:t:1 wis o:'i1 mikir. Tj~k: kc b::ircr:g wi·: :1n:o~k s\'1;10~11. b.1:1:!h.in6 b11g pe-
li~p"!ji i:~iro ~idji loro. :t'.~~·~1 si:1~ v. i~
cHrbl. Kang kaj:1 11«rngkc:!o o:::i kc!: !>:.n-
djoer padha gele11,1 marenl, nanging ma- lah dipeng. Bareng kah:inane Pak Rana kinawrochan dening panggcdhc, ora gan- talan dina maneh, dhcwcke dili:reni ang- gonnc dadi bcbaoe. Ing kcnc Pak Rana wis ra:la cling, nanging sing wadon sansaja ndadi anggonne karcm ngadoe koetjing.
Saiki Pak Rana toemiba ing kasoe- sahan. Kelingan marang kasetyane bo- djone lawas. Pikire mrana-mrana, Roe- masa loepoet, dene gawe laraning atine bodjo, Ian ija ngroemangsani jen iki pi- walese.
Klakon Pak Rana saiki pisah karo
nging regane meksa doeroeng notjogl.
Doerocng· nganti toetoeg olehe padha njaug-nj::ingm1, mandhcg, krocngoe bo- tjah ndjcrit. m.I3ok Ran::i ora pang!ing karo S\>'ara m;.:oe, jaikoc swaraning anakc. Ora sranta mbok Rana mban- djoer bali, marani anake. Ing keno wc- roch barange ilang scparo. Wong sapa- sar padha kaget, padha nggrajangi ba- range dhewe, mbokmanawa barangc oega dikoctil. Nengah-nengahi wong padha ramc! maoc, si bangcat arcp nggeblas. nanging lagi ·apes. Salah sa- widjining wong-wong maoe ana kang ngonangi. Macia barcng wcroch, jen si
Tclnh TERKENATJ diantcro tempat:
Djokjakarta Magelang Ambarawa
Soerabaia.
Semarang Koe does Salatiga
BOEKTI jang paling BERHARGA.
2 pot.-/ 3.50. 7 pot.-/ 11.25. 12 pot.-f 19.50 Franco.
AWAS, djaga barang palsoc I Ta' kan ROEGI, djika toean pt"san pada
BAT!K.H .. : DJOEZnE"
!'t2
I . tCFf
Ngadinah. Sanadjan mangkor.o. ka~ot"
sahanc era mcadha, malah tambilh.
Tc-
kadc saiki ar~p locnga s:ib keno.
O;irnh sakpckarang::ine dititipaki! se- doc!oere. Dhewekc mbandjocr Jo.-nga, mbo~h sing arcp didjocdjo.-g. Saprcloe moeng arcp soemingkir.
..
Nern woelan sawoc~.
Rame swarane wong-wong Ing pasar desa Karangmadja. Dhasar dina ikoe pinoedjoe grebcg Bakda. moela ora aneh
Jen
oentape wong2 kang padha blan- dja ngcramakc. Ing antaranc wong-wong maoc ketemoe ocga tilas bodjone Pak Rana. karo anak~ kang ocmocr 5 t<1- oen. Oeripc! mbok randha nadjan ora kaja mbiji:n, nanging atinc tansah tcn- trcm. teer nrima. Mot"la oeripC ja ora narcbsa. Anggonne,blanclj::i mnok lbna wis pcp:1.,. moc1~g karo go!~k pitik. J31;i::dj.:m' rnd:'I loewih tinimh;mg S.!·ho..·!:.:. :s,,\·it aretJ k~?nago Lrh:i:·. ·1. ]\n.:i4~-;.
di!:o:1 :;o~:·uuo:ii k1r:i::o b!.1nclj:inc.
rl•'::~ •'.!1::w•·k.! i:~b.ind'o'°r f)c!l-k pitik.
: . DJOKJA
ko'"•il arrp locmajo~. \\·cng maoe mix1n- djc."r nj :!~rot ! :kod~!1ing k~:itiar.C, tc- ro~s dia'..,::~pl.e iniJ ca!a:i. S::ika kc,·- r;:::g p:-;:iji:n.~:ic si kcel!i, brcs ... . g .. .:·'°se kcria lingiring pikocl.rn. Sak kala ambroek. Trcngginas, barcng wong ma- oc wcroch mocngsoehe ambrock. mb<m- djocr ditjckcl goeloenc ka~i nj\\'<1ra socgal:
..Kok bali'k·k~ apa dak rcporke njang poclisi. Sanadjan kowc arcp moekir k.1·
ja apa. nanging matakoe sing bakal ga- wc sangsaramoe. djalaran akoe mcro~
hi kanthi tjecha. sanadjan kowc dhcwc ja weroch manawa dak awasakc. Apa k.:kccwatan Ian bagocsing rocpamoc ikoc mocng arcp kok anggo ngono bac? Ngisin-isini. Aja cn:li barnngc7"
S::rchnc si koctil kal:1h prabawa. moc- la barangi! ija mba:1djocr dibalebkc.
S;1ri.1 ta wo:l\l ka:-:g no lorngi iko: ?
o~:i l:j:i Pa'.· Ra:1n. kar:g cina ikc~
r::·o:djoc- an·p m(ll•Hh. ll:'~f' 1~gi:-i:~1
ru-
k.J+o~~.-i::c b p.:kc. S.1~,hm.' d .. ·rcrr:g
n~0~,·:6 k:·1·1~·.1:-:q. ::1 :h j~1 1::! .. ~:: "j •r r:1;1::1p'.;- p.F 1r ~1; .. ·;i r .·~:o.· k:·:~1!:t .. ~:~g. n~1-
nging doeroeng nganti oleh, ndad.:ik ana kcdadejan kaseboet ndhoewoer.
Bareng barange wis ditampa li, ban- djo~r dioelocngake marang sing doewe, kang wis soewe ana tjcdhakc k:>no.
lZaja apa kagetc barcng wcroeh jen sing nodoe:1g ikoe tiias bodjone, Ian kaja apa kocmcpjoerir.g atinC Pak Rc.na barcng wcrot"h nmdhanc. Saking kaget la!! biagoenge, wong loro maoe ndjoer. mcncag-mcnengan bae.
Dhcg atine Pak Rana. kelingan ma- rang lclakon sing ocwis. Batinne: ,.t!.ee, dadi kowe docroeag krocngoe kabar.
Ja, mbokne, sanadjan rocpamoe koetji- wa thithik, nanging arang wong kang ndoeweni ati kaja kowc ... "
Pak Rana moeng mcncng bac, keli- ngan anggonne gawe sangsaraning ho- djone. l'viocla sab grcndjetc ali, bo- djone arcp dibaleni.
Let ro:1g r:dina karo r.~~iacan. sida 1:c.,ick!iiU1~1:1 i!pa ;:d::~1 :ia::i g:· .. :nc!1:t5 m~oe.
(T j o e t h c I).
- o-
HORLOGE PALSOE.
Kampret menjang toko karo nganggo arlodji kompas. Ana ing dalao ditakoni Sidin : .. Pret, iki djam pira 1"'
K amp r
e
t : ....... Lor I"KESOESOE.
- •. ~i:i,; ! r.i:t'i ! Ji:-n ndamo: i sop
!lf!.!n:i njlp:-::it-njip:-" t 1:gCnC. ml:o~ ng~n
h~ni b~·n LldhL"m cihisik
r ·
DIN,\ BAK.DA.
.. lj:1 1 L:1 r~r! ,·::c a;>:1. tcrkoc s.1:1- dh:il :i:1i::ir kacn s. :o:~iJ a'1j<:1r kac. wcr.g
O:'il d!Cn<Jf)O r.gO:-!O !''
- 0-
PAPRANGAN iNG BOE\VA N A ~ROPAH.
SARTA SOEP~O~~U! ~ ~\!J~ ~A~ ~ ~~~~'1GE
BOEWANA ..
Kapeth
iksa
ka kabar - kubar kawat kang ka,ampa dening s.k.
,,S.O." Ia n ,,Tempo".
23 Octobe
r.Hit!cr mboediciaja
becih<!
menk
uro Prantjis. S<!ama pa • .::non karo Lavcl (\':a\il Pr<::mjis). rvia-n
oe•corrcsp!rndcn
t..
l:iasJer N<'chrich ten
.. ing Beriin.
p;imbcedida-ja bedh
am-::n ikoe kocdoc
diwi- w
iti saiki, jaikoe sadoeroengeip
amiiihan presiden
t Amerika
Sa-rekat. Da
di Ameri
ka ora bakalbisa meloe perang.
Manoe
tkabar saka Bern ma - rang la
jang kaba r
.,Volksrecht"'.Djerman
Ian Icali n ge
cijokake pe- penginane
marangpa
mrentahVichy
kajaing ng
iscr iki :l.
Pra
ntjis koedoe m.:israhaketlatah E
lzas Loth<:ringen ( Pr
an-tjis
!or) Ian
Nice ( ko<!thaing pa- sisir Pra n
tjis sisih kidoel) ma- rang
Itali.2. Tu
nis ( djadjahan ing Afri-ka pasisir lor) diperang antarane Prantjis Ian Itali, dene Algiers panggah dadi doeweke Pran- tjis.
3. Marokko ( djadjahan ing Afrika ipasisir lor) kang sisih lor koedoe diwenehake rnarang Spa- njol.
4. Djadjahan lndo China koe- doe kapasrahake marang Dje- pang.
6. Prantjis koedoe .masrahake barisane samoura ing Samodra Tengah kang ana ing Afrika lor marang Djerman Ian ltali, kang- go ngajoni lnggris.
i. Manawa kaheh pepengi-
. nan - pepenginan ikoe dikaboel-ake, Djerman moendoer saka tlatah sabagejan gedhe kang wis diedjegi, kadjaha saka plaboehan - .plaboehan Kanaal Ian .. daerah kang katoetoep", kang penere saka ta.pel wates Zwitserland ngliwati Boergondia menjang ta •
•d wates Belgi Ia n Somme.
Pep(:ngina
n -
pepengina
niki
Y,'iS kaadjokak
e
ian kme1nbo~ginq s~rast!~.nn sepesiaal Jan :.; ... - ,,.;~e .karemboeg
giii g, ditampik
sc::·,~na stem kang akeh dhc-
'\\ e.
;-e:a:n lr~n V\ieyganc! 1jr.r .. 1pik .pcp.::nginan - p~pCngi: .. nn ikoc. di-·
b:j:!n~oe dCn!ng l:::ni::,te:~-ni~nis1er km~. D:akranc irnng bako
c ja -
il~oc dene' pu1nr~nrah L V'ichy orn birn ngalang-aian~inggoionge
djadjaha n - dja djahan Pran tjis
i~1<-.rang d
jendra l De G
auilc, ma-
nawa pP:penginan - p
epenginan ikoeka ta mpa. Minister Lava l.
B:iud(!ill !an
a
dmiraalD
arlan ka- b
art nampa pepl:nginan - pepe-n~jinan
maoe.
Sawise ikoe
dit<:mpik, Lav al
111c-n)ang Pa
ris,nglc
kusi pirem- gCJ:! maneh. Correspondent ma-
oe
nerangake: D
oe3a-d:>ega ija b;lb-bab ikoe kan
g ngosikake Churchillmedhara
ke ;;idhato
ne dnr;·czn g
soewe ikimara ng
h.-1
1gsaPrantjis. Kater angake, rn
.:inawa pasoeiaja
n antaranc Pe-ta
in Ian Laval saja seroe IanLava l kapeksa nindakake .pirem- boegan maneh karo Hitler Ian Ribbentrop sarana dhasar2 anjar.
Ing sadjrone ana kedadejan meng kono ikoe, tekane djendral Wey- gand ing Afrika lor ikoe kaang- gep ana karepe kang wigati.
Panggedhe-,panggedhe A.merika Sarekat ing Vichy mrajogakake, soepaja wong-wong Amerika
b1.g dedoenoeng ing kono .padha soe1;
.ingkir.Nalika tg. 23 October Hitler ketemoe karo djendral Franco ana ing tape) wates Prantjis - Spanjol. Ana ing kono nganak- ake komprensi. Minister ndja- ban rangkah Djerman, Von Rib- bentrop, Ian minister ndjaban rangkah Spanjol. Suner. ija rne-
Ioe ngestreni.Radio Roma ngand.hakake : .. Kasrempenganing .politiek-e Djerman Ian ltali saja tetela gan- dheng Ian anane perang saiki iki, nanging dajane bakal saja nglandjak Ian gawe dhasar-dha- sa r kanggo mbangoen Europa a- n
jar. Patemon antarane HitlerIa n Franco jen wis teka titimang-
sa
ne bakal
ana asile Ian mesthi n
doewt:ni daja toemrap pamba-
11
goenan Europa saiki iki".
;);i;,a soember kang .
kena di- p
errjajaba ng
et keproengoe ka-
bc.~r. d jarene Hitler Ian
l'ranco
;isa
JJ
aK;.ike · perdjandjijan, jen
Spanjol s<n-.•ataraminggoe eng-
L:s, - mbol•mancwa malah ora n:J;inti semono - . bakal meloe:\nan~ djendral - dj::ndral me-
lc,
ndjc Jengi
ko:r,prt:nsiikce.
J!i.iudh~i:uke jtn pi
ren1bo
esane d idcr
!an Franco ikoe ngandhoet
tcges kapradjoerita n.
kang ka-
barenj
a:hokbab G
ibraltar, kang ·
bi:-;aoega ha kal dirangsang be-
l«Hengankaro Djerman, Itali
lan Spanjol. Ikoe kanggo noetoep dcda;1eInggr
is mleboe ingSa-
modraT
engah.
23
October.
Mancct correspondent ,,North
China D
01ily News"ing Pei.ping.
D,..::r;i.!ng sadjake
ngetog pam-
b:;ec;i:l.,janga:rnkakc saroedjoe-
ka~- ;rnro C
hiang
Kai Shek. Pe-
p:ma g il-j)e.panggiling be.dhamen
b.i•g c!itawakakc :koe djarene :
1. Tb
::ahY angtse bakal di- tin ggal
dening serdhadhoe.2. Limang tlatah ing Tiongkok lor bakal didadekake negara kang rnerdika ana ing .pangoelat- oelatane Tiongkok, dene Dje- pang nindakake controle econo- misch kang djembar ing negara ikoe.
3. Tiongkok koedoe ngakoni kamardikane Mansoerija.
4. Djepang koedoe diwenehi tanggoengan - tang11oengan ing
. papan-.papan plaboehan.24 October.
Wong-wong Djerman saiki ndjoepoeki isine beteng Maginot.
Sakehing ipasamektan dikirim- ake menjang Djerman. Ing sa-
.wicl
jining beteng tinemoe gra-na
at 50.000 Ian prabot-prabot li- jane. Jan nkeh banget lenga kang-
gcmontc;r-montor diesel. kang tjoekoep kanggo
i.setaoen. Ahli- ahli Djerman njinaoe beteng-be- teng ikoe sadoeroenge diroesak.
Perangan-perangane dikiri.make menjang Djerman, bisa oega ba- kal dipitongtonake ing mu- seum.
25 0 ct a ber. ·
iT - •Manoet
.,New.York Times",kalangan diplomatiek ing Bern kroengoe kaibar manawa Petain nandha tangani .perdjandjijan, kang nerangake manawa Prantjis enggal-enggal bakal menehi te- tanggoengan tetanggoengan tlatah kang katemtokake, jaikoe:
a. Prantjis bakal masrahake tlatah Elzas-Lotharingen marang Djerman.
b. Tlatah Riviera tekan Nice ( Prantjis pasisir kidoel) bakal kapasrahake marang ltali.
c. Prantjis Ian Itali bakal be- barengan ngerehake Tunis (Afri- ka lor).
d. Prantjis Ian SpaJtjol bakal IJebarengan ngerehake Marokko
( Afrika !or).
e. Wadyabala Prantj
is ing Sy-ria (Asia Tjilik ) Ian
AfrHi-.;ilor ba kal ngajomi swiwi-swiw
ine wadyabala• !tali,0
mbesoek jen a- rep n
granilsang K
1esir.Doega-doega
beteng barisan ge
gana Prant
jis ing Afril:a iuroega
katoet.na nging ora ka ro
pr abo t-. prabote.
Kahan~
P
etain dhisi!;:e namp
ikperdjand jijan ikoe, nanging
ke-peksa nampa.
Jaikoe sawiseLa -
val mratelaka ke pirang-p
irang alasan,
kangantarane Prantjis bakal keparag ing .patjeklik. ma- na
wa ora mbijntoe Djermail Ian ltali a11ggonne nedya ngloem- .poehake blokkade-ne lnggris.
Dikabarake manawa Hitler ngoedjeg Franco soepaja meloe perang. Nalika Franco lengga- na, Hitler ndjaloek soepaja wa.:
dyabalane kena ngliwati Spa- njol kanggo nggepoek Gibraltar.
teroes Marokko. Hitler oega ndjaloek soepaja kena nganggo .plaboehan - plaboehan Spanjol Ian beteng 'barisan samodra.
Doega-doega Franco ora sang- gem, awit S.panjol dhewe ke- koerangan lenga Ian
.prabot-.pra- bot lijane kang .perloe, dadi ora wani tanggoeng risicone jen blok- kade-ne lnggris dikoewati; Jca- djaba manawa wis mesthi jen ipe- .perangan iki wis meh sirep ing sadjroning sawatara minggoe wae, oetawa orane sawatara sasi.
24 October.
Manoet kandhane secretaris ambassade Djepang ing Moskau, Joshitomi, lnggris Ian Amerika lc:n ing sisihe maneh Itali Ian_
Ojerman, saiki padha mboedidaja ngP-pek atine Sovjet Roeslan.
Nanging manoet panemoene Jo- shitomi, Sovjet Roeslan ora ge- lem meloe ing sisihe lnggris. Pa- nemoening oemoem ing Roeslan saperangan gedhe loewih se- neng mapawa Roeslan mepeti Djepang, Ian bisa oega Roeslan ndjedjeri Djer. man Ian Djepang, kanggo nganakake gerakan me- ngidoel menjang Iran Ian Toer- ki.
(Tjamlhake
ingkatja 17).
... ~,~
..,...,.. ...
~... -- ...
..,.... .......,.. ...
..,.......
_.ANDHARAN SAWATARA BAB KOPERASI ING
DJBPANG.
Karaagane R. M. Margoao Djojo-
hadikocsocmo ing ,,BkcmomlRakjat".
• -o- i.
Kq>erasi 'BQggonbe
tDelliindak
·gawe G!ID·dheng raPet 'karo hadan-badan kang mranata moerih adjeening tanah kene (Bebadan sesoeloeh bab tetanen, Beba- aan sesoeloeh pakarjan Ian dagang), ko- perasi ing kene lakoene mbandjoer nge- r..er marang koperasi nganakake ba·
rilllg, ija sing gegajoetan karo tetancn lo.n ija koperasi pakarjan. Mc.e!dlle, mbokmanawa lepija-lepija ing Djepang kena kanggo antjer-antjer nindakake ko- puasi Ing tanah kene.
Sadoeroengi au koperasi gagrag 1112jar (modern).
Wiwit djaman ·koena, Ing Djepang
~·is ana tjarane njamboetgawe toe- loeng-tinoeloeng, kajata bah tetan~n. jc'l gawe omah, gawe dalan Ian ilen-ilen lsp.
Padhane jen ing tanah Djawa kcm!
sambatan. Ewa samono ikoe doeroeng LAICOBNB koperasi Ing Ojepang, lkoe
•
djeneng .,widjining koperasi gagrag meh saemper b~o ing tanah kene, dadi anjar".jen akoc k~b.:·h njo:moeroepi habade, Sing kena diarani .. widjining koperasi mbok;na~awd ij.1 ;i:n paedahe. gagrag .. anjar" jaikoe pakoemp°':I~?
Kang preloe kaprlflelakak4' dhisik ja•
ikoe pranatane Nagara ing bab kope·
rasi, kana kene padha. Padha dene mre- lokake m21"ang ekonominlS wong akeh, moelane Jen arep nganakake koperasi i:1g bab apa bae, Pamrentah meloe tja•
we-tjawe.
Kadjaba ikoe ing bah dhapoekane Ian tjarane nindakake pagawejan koperasl.
ir.g kana Ian ing tanah kene ija padha bae.
Mitoeroet pangandikane ahlt kopera- sl Ojep3n9, Prof. Kioshl Ogata, maha goeroe ing Pamoelangan-dagang Loe- boer ing Tokio, ada-ada nganakak~ ko- perasi ing Ojepang ikoe djarene • ada·
adane toekang kan9 tjilik-tjilik kang gawene nganakake barang, kang hakoe para among tanl.
Ing wiwitan sing akeh moeng kope- rasi meni:hi oetangan. Sanadjan saikl, Jen ndeleng tjatjahe. ija isih mangkcno (Id. 80% g~nggoenging koperasl ka- beh 1. Ewa samono ija aki:h kang ang- gcnne meni:hi oetangan maoe doedoe bakoening karep, moeng kadggo srana.
lkoe marga moendhak taoen wong- wong saja mangreti ji:n koperasi ikoe kena kaetjakake ing babagan wama- warna, kajata toekoe bebarengan, kaja d6ne barang. barang bakal lsp. Ing ta- nah kene ija kaja mangkono. Apa ma•
neh ing wektoe saiki. Sari:hae Dienst
,.mujin Ian .pakoempoelan .. hotokus1a • Ioro-lorone kang diprelokake toeloeng·
tinoeloeng bah dhoewit. Ing ngisor ba·
kal diandharalce bab pakoempOl!lan loro ikoe. Loro-lorone wiwit nalika dian::ik·
ake pranatan koptrasi ing ta~:i l 900 dadi djalarane ing ng:ndi-cndi padha pating djredhoel anane kcperasi me-
n~bi oetangan.
Kadjaba koi)erasi bs:bo~t ing ndhoc- woer, 1)<1 i~ih wama-warna pakoempoelan sing adhedhasar kope~asi; sing gt>::!he- gl!dbe oepamane :
t.
Suisl - Kumiai: (pakoempoelan- pakoempoelan ndjaga betjiking ili.'!l·ilen, mbokmanawa padh;ine .,sol!hak"
Ing Bali).
2. Gijo· gijo Kumiai : (pakoempoelane para toekang mis~ja iwak. Ing Ojepang tjatj.thi ~won).
3.
Be-iiten-Soko: (IOl!mboeng tan- dlion pJn:;an doewek6 wong akeh, madjoe-madjoene dhek c!jaman Toku- gawa (taoen: 1603-1868), nalika sa- mono pangaroehe marang tataniqg pa- ngoeripane para tani gedhe banget.Moenggoehing ing tanah Djawa Jr.bok- manawa padhane loemboeng desa).
4. Minaimishansa: 1pakoempoelan- p.ikoempoelan ado! soetra bebareng:in).
Katrangan bah mujin.
Kadjaba .. mujin", lja sok diarani
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
• i'i
= NIJVERHEIDS. EN HAl~DELSSCHOOL ~
: (N. H. S.) :
• ll
• (SEKOLJ\H KERJ\DJINJ\N DAN DJ\ GANG
I. 11• KETABANGKALI No. 21 - - SOERABAJA.
a
• SCHRIFTELIJKE CHRSUS N.H.S. 9
• •
• Peladjaran dengaa soerat babasa ladonesia da11 Belaada jang ringkas •
• - tegas - djelas. •
=
vakken : a. hoekhoudn 11• h. nijverheid •
• •
• c. bahasa : Engels
en
voortgezet Netlerland1,Japau. a
• DiTcirim semin11gc.? sekal! (seboelaa of !tall). •
• Peladjaran sepertl diterangkan diatas dalam bahasa
lnel~a
dan RP- :• Janda menoeroet permintaan langganan ; diatoer dengaa tjara
Jang
sangat •: gampang daa lekas dimenger£1 oleh slpembatjL •
• Peladjaran A.
B.
danC
tammatnja nomer60. • :
: Harga oeang Ianggananf 3.-
seboelan, pembajaru dtminta lebih •8 doeloe. 8
• Boeat tfap-tfap vak (A.
B,
atauC
sadja)f
1.50 seboelau. :• Pennintasn langganan k•pada : •
=
Admialstrade 1 NIJVERHBID· enHANDELSSCHOOL :
• JO-i
Ketahugkall . 21 Soera&aja. •···--···
.. Ko" oeta"""ll .. Tanamosbi", nanging sino akeh-akeh anggonne ngaranl .,mu1in • Pakoempoelan maoe anane wis wiwit cijaman kC>:!na ba:iget, wiwit c!jama·:i Kamakura (taoen: 1275 - 1600) oewis ana. \Varga-wargane padha tocloeng- tino;?!o:?ng sara.•a dhoewit. Nganti te- kan saprcne ing Djepang isih akeh ba-
ng~t mujln ikoe. Tjarzne tocmindak ga- we prasa::lja b;:nget. kocrnng loewih kaja mar.g!;ene :
O:po1m<inc ana wo."lg boetoeh dhcc- wit. koewi mbandjocr adjak-adjak k:m- tjane gawc kcempo~lan mujin. Wor.g- wong maoe s;:ben-sa:,en ceroenan; r,:i-
ben dhoewitc oewls koe:npocl. mban- djo.:r diwcnehakc warganc salah sidji.
lr:g ngir.or i:ti toeladha mo~rih tjethane : Oewong sepoclOeh padha saroedjoek r.grdegake mujin; sabcn sasi wong sidji or1 ocn sarocpijah. Koempoding dhoewit kang si;pis;;,n
(f
10.-) sing tampaoe-
wong sing boetoch dhoewit dhisik dhe- we, loemrahe ija oewo:ig sing adj.'!k- adjak kocwi. o~wong san(ja lijane tain- pan:! genti-gcntim, <iiocnclhi. endi sing m·na::g ija ko~wi sing olch. Sing ;iki:h- a::~•h mujin il:oe prcloeni! kanggo njam- pcti kaho~toehan bale o:n;-h. cwa dcnc kang di;:nakake kanggo kapreloewan li- jane ij.l era kocrang. kajata kanugo r.c.c- djar;;h. l;;:mggo pawitan dagang lsp.l\~-1tonnC mono sepele liln pru.s'1dja, na·
ngjng n;:i:;;ne o:a. Ora kc'!rang sing sa- c!):1:inc 1~:oc11g preloc are!' go!ck bilthi la;1 ija o:·a ko~r::1nt:i bng prclocm? mocri\j
ar~p di·~:i~::i;:i aling-ali::g. moerih adja ng;iati ]~~na~gan jen s~tdjaUne Vlocker.
.. fja:nu:iC k:1j~1 r.:~u:ok::iC:
S;:n;::~.~ {~::::.:-\·"·~t o.:-:-o:~~'!.n ~cpisanan
dit·Jmp:i:;.1'.:.~ i:1:.-::.:;'] k:.rg doewe ka-
prelc:"::;,::. c-:-c,::·i::n li;a-i:jan6 diwer.ch- .:i\:! ;:1~!:-a:!fJ ·v:arga sj:1g Qi:lcm tnmpa k.:0~:1:::J ~41!<a r:1c~th;r:~. dacli ora sarana
dioen.~l:L ;:::..,.,;,r,i.1nc: .-.·;:: ga
B.
boetoehbang~t t.0:1:':".':it. gcl('r,1 •::c~ng tampa
f
8.-. cl1;di era tampa ; 10.-; dene sing .f 2.- dic•;~m n::ir;:ng warga lijane.\:-;:-;:-~"·°' ~_:. !l:k·.: 1~1o~ng r~:npa
f
6.-, :;h:.1 f ·L-': l' ..
:c."!::1 rnar~ng: \Varga lijcln~.lko~ .-.~;·;]!.' c-.~:;;:ia dhoewit j 6.- mba- jm a:i.1;:,n
f
1.-. \Var:ia-warga sing kctjo:kl1:j·J:1 om p'1:i ho~toeh dhoewit, jen tamp.1 :j.1 j 10.-, tr~k:idhang malah bathi, lau;p.1 dhocwit kaja kang kase-bo~t inn di:ccwo~r. Mujinc ora dje- ncng pil'.-o~:n;io:!hm todoe:ig-tinoeloeng, ma!a!t ~i:ig ;;k~h-:1k.'h rnocng preloe kanugo gci;·l: b"tbi, trekadhang ak~h sing ·k.1p::i~san. Kerep bile. warga kang
•.vis r~::cl:-.a tan1pa padha ora gelem tc- ro!:s ;,1haj:ir. ga,•:e kapitocnan marang w.1rga lij~-l:janc. Nalika djaman Toku- gaw;:i (taoen: 1063 - 1868) mujin ing
!i;ig,;i:;:i Djepang nganti cwon. Mch ka- beh mo-;?ng preloe golek hathi; wong kilpO!'san pi:;:ng-pirang bm:gN, nganti d<Jdi pcp~iksun. Taoen 1896 Pamren- tah nind,.::ak~ papriksan gedhen, kang woesan<1n<.' pakocmpoclan - pakoempoe-
lar. kang doewe tindak ora hener ban-
djo~r k~doe diboebarake. Wiwit nali- ku ikoe miljin-mujin anggonn~ nindak- akc paoawcjan saja betjik. Pakoempoe- lan dagang misoewoer pirang-pirang ing Djepang, moela boekane ija marga sa- ka mujin. Moelane mujin ing bahagan dhoewit ija kcna diarani kekoewatan kang gedhe dhcwe. Sapangretikoe ing tanah Djawa ora ana pakoempoelan kang kena dipadhakake karo mujin. 1).
Sing rada ana empere karo mujin, jaikoe pakotmpoelan kepaten. Kadjaha ikoe, padatan .. njoembang wong doewe gawe" ija rada ana empere. Oepamanf
wong doewe gawf netakake, ·malitoe, poepoetan lsp.. lkoe trekadhang ija kena didjagakake mesthi oleh soembangai s~.b kantja Ian mitra karoehe. Bakoe·
uin~ soernbangan ikoe pantjcne ija loe- mrah, kanggo netepi tata tjara kang wis ke!o~mrah ing bab toeloeng-tinoe- lcxng, nanging kerep bae njatane moeng kanggo aling-aling arep golek bathi. Ing dcsa-dcsa loemrah, wong-wonge treka- dhang am1 sing pantjen golek r6ka
mo.~:ih bi:ane doew6 gawe. Sok nganti dilakm;i njilih anake tangga ditetakak6
o~:awa didadckake pcnganten. rnoeng
;1:"-~· ::9.1:a!l soemi>ang,;n. Oewong sing
O'c.-ipi': pirang-pirang taoen tan:;ah kotjar-
katjir, ma~ga ,.doewc gawe ngarah
.r.o~r-:bar:gan" mengkono maoe ora
ko~«sng.
(A n a t j a n d h a k e).
1 l !hrcng disetiti:kak6, .. arisan" Ing :,.n;•h Djawa Ian .. Mapaloes Wang" ing M:;iah.1;a. i:O:o~ ija m<·h padha ·bile karo
--<>--
SAKA REDACTIE 1
Sdr. E ~ D he: Tjrita tjekak era bisa knparjak. Ampang. Mateer noewt-:n
:-,t;,!i pandjoerot>ng pandjenengan •
Sdr.
I. S. H
a r t Goeb
o e !J : Tjri- ta !)~kak o~a bi5a kapatjak. F'.mpi:h.Sdr. S. tj. S., Socrabaja : Karangan i.:!em, koerang penting.
Sdr. ahn. No. 2 7 I I 8 Moentilan :
Tjr~:;i ti~~~k idem.
~::-. Al.:n. No. 3 3 1 5 9 Soerabaja:
P•d:a~a ikoe ora perloe d!gnpe. Pang•
gaw6 asor ora perloe dilajani.
SAKA ADMINISTRATIB
1Ahn. 32i00 Kandangan Paree : Wis b.:·res.
Ahn: 325i8 Salatiga : Penagihan
f
1.10 kanggo Nov. Ian Dec. 1910 .Ka•ja kang kaseboet ing katja I. dhoewlt langanan koedoe kabajar loewih dhisik.
Abn. 26633 Tjepoe : Pembajaran
ka
0/194 Okoerangf
0.10.Ahn. 1212-t Tega!: Wis heres.
Anb. 27227 Batavia-C: idem.
Abn. 25694 Ponorogo : Kanggo ke- koerangan kw. II taoen 1940.
An!>. 32443 Tandj. sari : \Vis heres.
Abn. 31556 Pladjoe: idem.
Ahn. 33154 Batavia-C : Kiriman
f
l.65 kanggo ofe. kw. 1910, dad! ora ana toerahan6.Abn. 30320 Pasoeroean : Accoord kanggo Juli 1910.
Abn. 30521 \Vates-Kediri: Tagihan
. f
0.50 kanggo toenggakan Mrt. 1940.Ahn. 267 H Ian 27949 Tjepoe : Sept.
Iii-ill noenggak ti
f
0.55.Abn. Mevr. Bakri ing Solo: Wl!J
hi-
res.Ahn. 31198 Batoe: Wis heres.
Ahn.
6518 Soenggingan: Wis be~Ahn. 32790 Koetoardjo : Penagihan
f
l,10 kanggo ganepe kw. of/1940(Nov./
Dec.
1940).tl tt" 6'> "
.!\i ,;, "-'"" . "'--- - - --- · - · · --- ---- - -·---- -- - - --- -
PAMASRAHAN RADIO
WETANAN.
\Vis
kaleksanan.
- O -
SAKA pangoedidajane voor-
&itter P. P. R. K. (Perikatan Per- himpoenan Radio Ketimoeran).
kanthi palilahe Pamrentah wiwit l November iki N irom wis ma- srahakc panggijaran radio We- tanan marailg P. P. R. K.
Ing mangsa iki wis tetela. ma- nawa radio ikoe sawidjining .pra- bot kang loewih dening perloe tmimbang prabot-prabot lijane.
Malah ing sisihe gegaman pepe- rangan kang wengis-wengis, ra- dio dadi prabot kang bisa mbe- bajani ing wektoe saiki. Ewase- ntono, Pamrentah ora rangoe-ra- ngoe maringi palilah pamasrah- an radio Wetanan saka Nirom marang P. P. R. K. Awit saka ikoe. P. P. R. K .. kang diboko- ngi dening rakjat Wetanan, wa- djib ngatoerake goenging panoe- woen marang Pamrentah. Sebab ikoe minangka tandha jekti, jen Pamrentah kersa mertjajakake
P. P.R. K.
Ing omah kang tjilik-tjilikan wae, jen smg ndoewe omah koerang pertjaja marang sape- ranganing brajate, lakoening ba- le omah oega koerang kepenak.
Lan brajate oega sedhih. Soe- walike, manawa sabagejaning brajate ora kena dipertjaja, sing d-Jewe omah ija koerang seneng.
lja jen ing roemah tangga tjilik, brajat kang koerang trapsila ke- na ditoendhoeng.
Hla saiki ing sadjroning roe- mah tangga kang kajadene se- 1mmboengan kita bangsa Weta- ri<rn karo Pamrentah, manawa kita ora kena dipertjaja, arep di- toendhoeng menjang ngendi ? Lan anggonne ndjoepoek rakjat maneh saka ngendi? Tjekake, se-
-
·;;111~,o~n~L~n ki~<t t~r:~~ --;::: \ . ·~ ': -
nan
kar~Pamren
tah. ikoe r,e'.r
mora gelem koedoe tcrc
es !es:ari.Jng kahanan k;in
gme1
::;!•onoil:oe. jen ora a
nnoi:-
:a,,_·a
koe-rang
kape~tiajan s;d:i.l pih;:i!.: ke-k<:rnne. tertamtoe toc
m:::du,:t:
sa-1~1t:.·~barang
ora bisa oe:awa
koe-rang here s.
Sarana pamasrahan kasboet, Pamrentah nel•ik a!.:
cm2na wa
sa-goeh menehi kapertj
ajan.
jenki- ta kena Ian bisa dipertjaja, adja kon9si nggawe isin.
Marang Ni
rom.P. P. R. K. ija kcedoe matoer sewoc noewoen, awit wis gelem ng
lcksanani pa-masrahan maoe. lki oega
sawi- d
jining tandha, jen Nirom per-tj
aja marang P. P.R. K. kang- 90 toemandang babarengan oe- tawa andoem gawe.
Bab andoem gawe iki dhisike saka pihak W etanan. Kang ngrasa, jen panggijaran Wcta- nan kang katindakake dening Nirom koerang maremake. Saka pargrasakoe, panggijarane Ni- rom pantji ana sabagejan kang sadjake koerang maremake
,mer- ga koeranging kwaliteit-e. ter- kadhang jen kwaliteit-e tjoekoep.
organisatie-ne koerang. Sarana pamasrahan ikoe Nirom presa- sat ngakoni kekoerlngane. lki kang koedoe kita aiembana Ian kita tanggapi kanthi goenging panoewoen.
Nanging iki kajadene panda- daran toemrap P. P. R. K. Sebab jen P
.P. R. K. ora bisa ngoeng- koeli kwaliteit Ian organisatie-ne sijaran Nirom. wis mesthi P. P.
R. K. oieh tjatjad saka kiwa te- ngen: saka Nirom-Pamrentah Ian saka rakjat. Bab iki koedoe digatekake.
Saiki lilanana akoe medhara- ke remboeg marang sedoeloer-se- doeloerkoe rakjat W etanan. Ban- toenen pagawejane P. P. R. K.
kang ora gampang iki. lki per- loc diadjokake, awit adate rak- jat kita iki akeh koewanene jen marang bangsa dhewe. Jen kang katindakake dening bangsa dhe- we salah sethithik wae, mban- djoer natjad oetawa ngoeman- oeman. Panatjad Ian pangoeman- oeman iki bakal katampa kanthi senenging ati dening P. P. R. K..
~cc~~Ea~asmaa~m••••••MB~~&~~smm~~Z~E~Es•
.. .
: a A G AIMANA? :
~
.
• ln<Jin bupakainn bagoc~ dan nrtjis. akan ! .. 1 .. p1 u.-11n<J :,.k Ltock°"~ I
c-- •
• pa11g 111k perloc 1oes:ih. Tjobalah daranc;i P-"":I• : •
: l: ~LEERMAKER ,,VIIDODO":
:
Kl~A M A T
GANTOENG No. 49 - ielf. 2'.H 'l"- - SOEUABAJA. : ii S.:it&loe 1ier5eJia rnatjam-matjaur kain. PorrdjaM tanggocng ha!ll: dftl'1 u:.t-- • : moc.isk .. :1. modt jnng paling baroe, 1~ang ongkoa amat rlngan. Botat ~ :!I bai,,rn:i mt-njltjil boleb berdamai. Siliahkan pcsan. KW tjoba ae&am.aja abs •
II aiendji<cli lnngc;1uuu1. •
R (?O •
~
••m••••••••••••••••••••••••••••••~• - · ~ ~~~• .
anggcrc
woedjoede ora ngetok-etokak~
marang li
ja bangsa.jen bangsa kita iki ing prckara-pre- kara ndj
cro isih dhemen beng-kerengan wae. bengkerengan kang pamrihe : reboet ngm:ep wae. Soewalike. kang wis oleh e panggonan ing ngarep, samang- sa roemangsa koerang tjakep.
koedoe menehi papan marang kan a loewih tjakep.
Dr. R. M. Ng. POERBOTJAROKO.
D j a k a r ta.
- o -
SAKA REDACTIB 1
Sdr. H a d j i t a k Tega! : Tjrita tjekak kctjckaken. Ora bisa kapatjak.
Sidjine kapatjak.
Sdr. Kam a roe km I Madioen : Le- loetjon kocrang nges.
Sdr. Pram o e abn. No. 32826: Tje- rita tjekak ampang. Adja tjoewa ing panggalih.
S:lr. M f. Had i as mo r o Toeri:n : Karangan kanggo Lebaran ora bisa ka- patjak. Eman. wis kascp.
Sdr. Do-Re-Mi Ketanggoengan: Tjri- ta tjckak ora bisa kapatjak. Ketjckakcn.
Sdr.
s
0 e t e d j O, Manisrcnggo: Sa- pa wae kena ngarang kanggo s.k. Oc- gere apik, mesthi dicmot. Tjarane nga- rang. ri:bjeg diterangake ing kene. Kita moeng nampa wong dadi pembantoe k;ing wis ngerti (koelina) ngarang wae.Sdr. Trim o. Kedocngmoetih : mBoe- kak cursus a.b.c. ora perloe rckest. tjoe- kocp ngatoeri priksa kang wadjib. Boe- kocne wis cntck.
- - 0 -
JSN NGLINDOER.
•.·
P o c t 'j e t : Pro, mengko bengl
jen
akoe nglindoer. akoe goegahen.A s p r o : Apa preloenc?
P o e t j e t : Arcp dakroengokake, ke- prije olehkoe nglindoer.
Moekarto.
APA DIWALES 7
- .. Sapa sing njawat iki mace le, kok nganti bendjoct, kandhaa, dakwalese botjahe"'.
- .. Koewi lo, sing njawat. dhik ... . Sasi I"
ANA TJANDHAKB.
PATANG 1-RAKARA KANG DA DEKAKE KESENENGAN.,, •• ! Pomade Ian Bri~liantine Parisca wis bisa gawe sencnge para koelawarga
ing sadjrone be.le omah, scbab : le. Barar.g apik, k»Jaliteit dhoewocr.
2c. S~dhcp Ian harocm gandane. njegerake awak Ian ngocwatake pikiran.
3e. Ora gawe rcgcde ramboct, Ian tansah katon resik.
4c. Tanggorng era bisa mbodholakc ramboct, nangfog malah gawe koe·wate ramboct, nganti trk::tn ojod-ojode.
Golt-knna Ian moendhocta ing sakabehc Toko-toko Ian panggonan endi bae.
Socpaja ditakokakc ocga, dcnc para srdorloer kang wis nate ngagcm. mesthi bac bandjocr olch wangsoclan kang njcncngakc.
13~
- .. Silrchne iki dina wc!onkoe, saiki adjil mbok rengkoeh kilja bijas<1nc, goer oli:hmoe nesoni akoe ikoe wae Jere·
nana !"'
- .. Ija. saiki lcrcn, ning sesoek dak teroL"sne manch !"'
- o -
TOBMOET WONTBN ING BAITA PBRANG.
Puge1emuipoea djoa'nalie Bale PoatNe,
D.
- 0 -
Madolli mapU lag wutjl tlaloe.
Daloenipoen wonten baita perang lrit- iritan badhe ngoepadosl balta meng- sah. W artosip&n wonten mengsah ba-1
dh~ langkoeng. Rehning mrijeming baita mengsah langkoeng ageng, mangka bai- t" ingkang ngoepadosi waoe namoeng gadhah•mrijem alit, mila panempoehi- ipoen inggih namoeng mawi torp6do, kalepasakcn rerikatacl kalij_.1 minger aling-aling ing pcdhoet damel'IDipoen pi- jilmbak.
Saweg iami loemampah makaten, doe- madakan mak bjar wonten sentcr tjoe- mlorot ngengingi baita ingkang koela toempaki. Toedjocnipoen baita ingkang ngadjeng toemoenten ngedalaken pe- dhoet, dados saged ladjeng aling-aling.
Betita ingkang koela toempaki inggih tocmoenten ngedalaken pedhoet. So- roting senter nggigirisi. Saganten sami sakala padhang kados rina.
Namoeng ing wekdal kados makaten poenika boten kenging Jena, mila baita ingka:ig koela toempaki ladjeng
0
minger pepisahan kalljan kantja-kaotjanipoen.
Baita mengsah boten saged namak- aken mrljemlpoen. kadjawl kasapoet ing pedhoet, oegl margi papanipoen tebih- tebih. Boten dangoe, baita-baita ing- kang badhe oempoeh mengsah ngem- pal malih, ngladjengaken anggempoen badhe ngleboer baita mengsah waoe.
Wonten baita kantja satoenggal ing- 0kang saged njaketi baita mengsah. Sa- m! sakala ladjeng ngebjaraken senter- ipoen, 1lnarengan nglepa.salten torpe- dho.
Makaten glac:lhtnlpoen nempoeb baita IDQkang langkoeng
aeaig.
A ...
tfocbt
lua Cr'8118'"' , Balta lngka~ koela toempaki lac:ljeng Jelajaran malih dhateng Ing panggtnan sanh, badht ngglac:lhi kaprigelanipoen baita dalah para opsiripoen.Ing satengahing aaganten wonten di- lah kahn, letipoen tebih. Ing antawisi- poen dilah waoe wonten lesanipoen pe- thak, poenika kaanggcp kados dene ba- ita mengsah ingkang ngatingal ngcget.
Baita ingkang koela toempaki ladjeng
~nggal lelajaran. bantcripoen 24 mijl sadjam. Lesanipoen botcn katingal. mar- IJi pcteng sanget. Senter ladjeng kaebjar- aken, trcp kcnging ing ]esan. Bakda k<1- soemerepan, mrijem ing baita ladjcng goemlegcr ambal-ambalan. Mimisipoen wonten ingkang trep kcnging, wonten ingkang nlisir tjaket lcsan.
Nalika koela maspadakaken para be- baoening baita, ing ngrikoe koela rndi mangretos sakedhik-sakedhik kawonten- ipoen para bebaoe manawi pinoedjoe toemandang ing damel.
Kocmendhaning baita ngadeg wo:i- ten ing menara kalijan pambantoeni- poen. Sadaja gagah ngawasaken glibct- gltbeting mengsah sarta aoeka aba dha- teng bebaoenipocn, mawi tilpoen.
- - --:'>
TET.2.P BEROEPA EMAS,
« - - -- »
TAPI HARGANJA SANGET MOZRAH.
« -Perijasan lapis-emas 22 krt . . (emas-oekon) terbikin menocroet pl!ndapa- tan modern dari lngenicur English. Lapisannja-emas aloes en radjin, koewat tanggocng 10 taoen (pakc soerat-tanggoengan) dan barangnja model-modd paling baroe (model 19-:10).
Gelang-tangan oekiran berkembang ... ... ... per paar f 8.50 Gelang rantei di-ijasin dengan rantei ketjil boeat madalion per stuk
f
6.- Gelang krontjong oekiran berkembang (2 matjam 6 stuk) per stel f 8.50 Madalion boeat gelang-gelang rantei atawa kaloeng . . . .. . . per stukf
3.- Rantei kaloeng model bidji ketimoen atawa lain model . . . . .. per stuk f 3.- Haarapeld roepa-.roepa matjam model Preanger . . . .. per stukf
4,50Kebajak speld roepa-roepa matjam paling baroe, (brikoet ranteinial per stcl f 4.50
~tei horloge model bi~ . . . • . . . . . . .. per stuk
f
5.- Rantei horloge pakei stempel knop . . . . . . . . . . . . . . . per stukf
6.- Djoega djoeal, giwang markies bermata 14 bidji dari Kunst brilliant, ter- ikat emas dari 22 karaat harga satoe pasang ... ... ...f
20.-1-Iarga terseboet beloem terhitoeng onkost kirim, kaloe kirim oewang doc- loe dapat onkost kirim vrij.
Prijscourant bcrgambar dikirim gratis kaloe diminta.
GOUDSMEDERIJ ,,SAFETY"
HOTELSTR.;PS.
21 T 0 EL 0 EN GAG 0 EN G.
Pr;.djo~rit mrijcm;rn sagrombol tata
-
\vo:1~ea i:1g mrijc:~1ipo1?n pijrnnb::k-pijam- buk. \Vor tr:i ing?·ang kabchahan nglc- pasak!.-n. wontcn i:igkang kabebaha.:i ngiscni m:n:is. S; :!aja btinc!ai:::ikc:: i:ia-
noet p:-~'nt:ih. kar~th: rer~kc1t3n.
Ina p::ipan ;:-anjimpcnan mimis. 1ng ngrikoc bcbaornipone inggih toemandang sci:gkoct. Mimisipocn dipocn inggah- aken mawi lift. Sadoemocginipoen ing nginggil. mimis ladjcng kaedocm ngiwa nengcn rcrikatan.
Ing salebctipoen pcrang, baita teroes mlampah. Mila ing kamar mesin tocwin ing papan pirantos sanes-sanesipoen inggih tctep gocmrengseng, nindakaken ajahanipoen pijambak-pijambak.
G!adhi namakaken mrijem dhateng baita mlampah.
Lesan-lesan ingkang kanggc Sinaoe njendjatil, temtoe kcmawon ingkang sa6 pijambak inggih baita sajcktos .Ing na- gari-nagari sanes sampocn wonten bai- ta ingkang ken\1ing kalampahakcn sa- rana radio. Poenika preloe kangg~ gla- dhi pcr;rng sagantcn.
Ing wantji endjing koela njipati tjara- nipocn nempoeh baita mlampah. Na- nging mimisipocn boten kadhawahakcn dhateng oana waoc, namocng katjcc- pctaken oetawi kalangkocngaken ke- mawo11. T:jang ingkang wontcn ing baita ingkang dipoen mrijemi waoc ka- djibah maspadakakcn dhawahing mimis, pintcn meter salt'ing ing baitanipoen.
Petangan waoe kenging kangge ncm- tokakcn trcp botcnipocn para opsir anggenipoen prentah namakaken mrijem- ipocn.
Sarampoenging gladhen, baita ingkang koela toempaki ladjeng ndharat won- ten Ing salah satoenggiling panggenan Ing tanah Ojawi, kanthi 'W'iloedjeng sar- ta roemaos marem.
Pamawaa koda •
Ing salebetipoen sawatawis dinten toe- moet gladhi perang wonten ing sagan- tcn. kocla ladjeng ~aja jakin. bilih wadya J;ioctan ingriki p·antjen sampoen sijaga
~;irta inggih saja kasijagakakcn sa- rstoe anggc·nipocn ngrcksa ka" .. ;Joe- djcnganipocn n;igari ngriki. Kawon- tcminiporn p:ira hcbaoe kapal. goe-
11:rc::g~cng. s;1e sarta kating·1J tormC'mcn
ar.ggeni;m~n r.ind,1k::tkcn sesanggcmani-
'E *
po.:.J. I3t·~1 .. o~n·poe l baita ir:gkang ko~!a toemp.1l:i. botrn n:::r.:oeng pradjoc- rit \' · ai.mdi ki."1::awon. ananging pcpak sangct. mch g~golong<.lning bangsa ingri- ki '.':o:'t n. inggih pocnika bangsa \Valan- cii totok. \Valandi lndo. tijang Indone- sia. Tctijang bdoncsia wonten ingkang asli saking Socmatra Kidocl. Mcnado, Ian inggih kathah ingkang saking tanah Djawi, langkocng-langkocng Djawi \Ve- tan tocwin Tcngah. Sadaja-sadaja sami saijcg toemandang ing damel. Saijcg sesarengan angg~nipoen mikoel scsang- g<:manipocn. Poenika dados pralambang bilih tctijang ing ngriki pantjen sampoen kaiket ing semangat manoenggil ing bah pangreksaning nagari.
Tetijang Indonesia sampoen kathah in£kang toemoet dados pradjoerit laoe- t&:n. Moegi-moegi saja dangoe saja wewah kathah. Pandamelanipocn pra- djoerit laoetan. kalebct ewoning panda- melan lngkang loehoer, dene tocmoct r.greksa kawiloedjenganipoen tctijang Ing ngriki sadaja.
Paperangan djaman samangkc pan- 1jen angel. Nalika kocla kasoemercpnkcn dhateng kawontenaning prahot k,..,n'- rantosing haita perang, lngrikoe mangre- tos, jen lampahing pJper~nyJn pu ... ;d
kedah mawi pangrctosan ingkang mita- dosi sajcktos. Saweg torpedho satocng- gal kcmawon. sampocn mawi tjathetan boekoc agcng. Kawontcnar.ipoen tor- p~dho waoe. wiwit dados ngantos doe- mocgi dipocn angge, tcroes dipoen tja- theli.
Kapal perang poenika kados kitha alit koemambang. Poenapa - poenapa wonten. Wonten grija sakitipoen. won- ten tokonipoen, wonten bibliotheekipoen, wonten patoekanganipoen. Tjekak poe- napa-poenapa wonten. Temtoe k~ma
won boten kados ing baita K. P. M., djer ingrikoe papanipoen kadamel tjoem- pen, preloe kangge prabot kapoerantos-- ing perang sanesipocn.
Kadospoend; kawontenanipoen beba- oe Indonesia ? Koela sadaja sami kapoe- rih njocmerepi pijambak. K9ela njobi toe moet ncdha. Saderengipoen dipoen
,.
la- dosaken, tetedhanipoen dipoen itjipi roe- mijin kalijan koemandhan toewin opsir.Kocla njobi tcdhanipoen b~baoc lndo- r:esi;J. Tedhanipoen kadamel bcd<i kali- jan tetedhan bebaoe \Valandi. Po~nika